Vasile Stancu

The ILIAD




Book VII

Homeric text & Koine Greek paraphrase by Theodorus Gaza


ὣς εἰπὼν πυλέων ἐξέσσυτο φαίδιμος Ἕκτωρ,001
οὕτως εἰπὼν ἐξώρμησε τῶν πυλῶν ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ

τῷ δ' ἅμ' Ἀλέξανδρος κί' ἀδελφεός· ἐν δ' ἄρα θυμῷ002
σὺν αὐτῷ δὲ καὶ Ἀλέξανδρος ἐπορεύετο ὁ ἀδελφός· ἐν τῇ ψυχῇ δὲ

ἀμφότεροι μέμασαν πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι.003
ἀμφότεροι προεθυμήθησαν πολεμεῖν καὶ μάχεσθαι.

ὡς δὲ θεὸς ναύτῃσιν ἐελδομένοισιν ἔδωκεν004
ὥσπερ δὲ ὁ Θεὸς τοῖς ναύταις ἐπιθυμοῦσι παρέσχεν

οὖρον, ἐπεί κε κάμωσιν ἐϋξέστῃς ἐλάτῃσι 005
ἄνεμον εὔφορον καὶ ἐπιτήδειον, ἐπειδὰν κακοπαθήσωσι, ταῖς καλῶς ἐξεσμέναις ἐλατίναις κώπαις

πόντον ἐλαύνοντες, καμάτῳ δ' ὑπὸ γυῖα λέλυνται,006
ἐλαύνοντες τὸν πόντον, τῷ κόπῳ δὲ ὑπολέλυνται κατὰ τὰ μέλη·

ὣς ἄρα τὼ Τρώεσσιν ἐελδομένοισι φανήτην.007
οὕτω δὴ οὗτοι τοῖς Τρῳσὶν ἐπιθυμοῦσιν ἐφάνησαν.



ἔνθ' ἑλέτην ὃ μὲν υἱὸν Ἀρηϊθόοιο ἄνακτος008
τότε ἀνεῖλον, ὁ μὲν τὸν υἱὸν τοῦ βασιλέως Ἀρηιθόου,

Ἄρνῃ ναιετάοντα Μενέσθιον, ὃν κορυνήτης009
τὸν ἐν τῇ Ἄρνῃ κατοικοῦντα, τὸν Μενέσθιον, ὅντινα ὁ κορυνήτης

γείνατ' Ἀρηΐθοος καὶ Φυλομέδουσα βοῶπις· 010
ἐγέννησεν Ἀρηίθοος, καὶ ἡ εὐόφθαλμος Φιλομέδουσα.

Ἕκτωρ δ' Ἠϊονῆα βάλ' ἔγχεϊ ὀξυόεντι011
ὁ Ἕκτωρ δὲ τὸν Ἠιονέα ἔτρωσε δόρατι ὀξεῖ

αὐχέν' ὑπὸ στεφάνης εὐχάλκου, λύντο δὲ γυῖα.012
κατὰ τὸν αὐχένα, ὑπὸ τὴν σιδηρᾶν περικεφαλαίαν, διέλυσε δὲ τὰ μέλη.

Γλαῦκος δ' Ἱππολόχοιο πάϊς Λυκίων ἀγὸς ἀνδρῶν013
Γλαῦκος δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Ἱππολόχου ὁ ἀρχηγὸς τῶν Λυκίων ἀνδρῶν

Ἰφίνοον βάλε δουρὶ κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην014
ἔτρωσε τὸν Ἰφίνουν δόρατι, κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην,

Δεξιάδην ἵππων ἐπιάλμενον ὠκειάων 015
τὸν υἱὸν τοῦ Δεξίου, ἐπάνω τῶν ταχέων ἵππων πηδῶντα,

ὦμον· ὃ δ' ἐξ ἵππων χαμάδις πέσε, λύντο δὲ γυῖα.016
κατὰ τὸν ὦμον· οὗτος δὲ ἐκ τῶν ἵππων εἰς γῆν κατέπεσε, διελύθησαν δὲ τὰ μέλη αὐτοῦ.



τοὺς δ' ὡς οὖν ἐνόησε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη017
τούτους δὲ ἐπειδὴ ἐθεάσατο ἡ Θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ,

Ἀργείους ὀλέκοντας ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ,018
ἀναιροῦντας τοὺς Ἕλληνας ἐν τῇ ἰσχυρᾷ μάχῃ,

βῆ ῥα κατ' Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα019
κατέβη δὴ ἀπὸ τῶν τοῦ οὐρανοῦ ἐξοχῶν ὁρμήσασα

Ἴλιον εἰς ἱερήν· τῇ δ' ἀντίος ὄρνυτ' Ἀπόλλων 020
εἰς τὴν ἱερὰν Ἴλιον· ταύτῃ δ᾽ ἐξεναντίας ὥρμησεν ὁ Ἀπόλλων,

Περγάμου ἐκκατιδών, Τρώεσσι δὲ βούλετο νίκην·021
ἐκ τῆς ἀκροπόλεως θεασάμενος, τοῖς Τρῳσὶ δὲ νίκην ἐβούλετο.

ἀλλήλοισι δὲ τώ γε συναντέσθην παρὰ φηγῷ.022
οὗτοι δὲ ἀλλήλοις συνήντησαν παρὰ τῇ δρυΐ.

τὴν πρότερος προσέειπεν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·023
πρὸς ταύτην δὲ πρότερον εἶπεν ὁ υἱὸς τοῦ Διὸς ὁ βασιλεὺς Ἀπόλλων·

τίπτε σὺ δ' αὖ μεμαυῖα Διὸς θύγατερ μεγάλοιο024
τίποτε σὺ προθύμως ὁρμῶσα, ὦ θύγατερ τοῦ μεγάλου Διός,

ἦλθες ἀπ' Οὐλύμποιο, μέγας δέ σε θυμὸς ἀνῆκεν; 025
κατῆλθες ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, μεγάλη δέ σε ὀργὴ ἐφώρμησεν;

ἦ ἵνα δὴ Δαναοῖσι μάχης ἑτεραλκέα νίκην026
ἢ ὅπως τοῖς Ἕλλησι πολέμου νίκην ἑτεραλκῆ, ἤτοι γινομένην ὅταν οἱ πρότερον νικήσαντες ἐξ ἑτεροδυναμίας τινὸς παρεισβαλούσης ἡττηθῶσι,

δῷς; ἐπεὶ οὔ τι Τρῶας ἀπολλυμένους ἐλεαίρεις.027
παράσχῃς; ἐπειδὴ οὐδαμῶς ἐλεεῖς, καὶ οἰκτείρεις τοὺς Τρῷας ἀναιρουμένους·

ἀλλ' εἴ μοί τι πίθοιο τό κεν πολὺ κέρδιον εἴη·028
ἀλλ᾽ εἴ τι ὑπακούσοις μου, τοῦτο κατὰ πολὺ ἐπικερδέστερον ἂν εἴη·

νῦν μὲν παύσωμεν πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα029
νῦν μὲν παύσωμεν τὸν πόλεμον καὶ τὴν μάχην

σήμερον· ὕστερον αὖτε μαχήσοντ' εἰς ὅ κε τέκμωρ 030
σήμερον· μετὰ ταῦτα δὲ πολεμήσουσιν, ἕως ἂν τὸ τέλος

Ἰλίου εὕρωσιν, ἐπεὶ ὣς φίλον ἔπλετο θυμῷ031
τῆς Ἰλίου καταλάβωσιν, ἐπειδὴ οὕτως ἐστὶν ἀρεστὸν ἐν τῇ ψυχῇ

ὑμῖν ἀθανάτῃσι, διαπραθέειν τόδε ἄστυ.032
ὑμῖν ταῖς ἀθανάται(οι)ς Θεαῖ(οῖ)ς ἐκπορθῆσαι τήν δε τὴν πόλιν.



τὸν δ' αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·033
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ·

ὧδ' ἔστω ἑκάεργε· τὰ γὰρ φρονέουσα καὶ αὐτὴ034
ἔστω οὕτως, ὦ Ἄπολλον πόρρωθεν ἐργαζόμενε· ταῦτα γὰρ φρονοῦσα καὶ ἐγώ,

ἦλθον ἀπ' Οὐλύμποιο μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς. 035
ἦλθον ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ πρὸς τοὺς Τρῷας καὶ Ἕλληνας·

ἀλλ' ἄγε πῶς μέμονας πόλεμον καταπαυσέμεν ἀνδρῶν;036
ἀλλ᾽ ἄγε εἰπέ, πῶς προτεθύμησαι καταπαύσειν τὸν πόλεμον τῶν ἀνδρῶν.

τὴν δ' αὖτε προσέειπεν ἄναξ Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·037
πρὸς ταύτην δὲ εἶπεν ὁ βασιλεὺς Ἀπόλλων ὁ υἱὸς τοῦ Διός·

Ἕκτορος ὄρσωμεν κρατερὸν μένος ἱπποδάμοιο,038
τοῦ Ἕκτορος προτρέψωμεν τὴν ἰσχυρὰν δύναμιν τοῦ ἱππικοῦ,

ἤν τινά που Δαναῶν προκαλέσσεται οἰόθεν οἶος039
εἴ πού τινα τῶν Ἑλλήνων προκαλέσεται μόνος μόνῳ

ἀντίβιον μαχέσασθαι ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι, 040
κατὰ βιαίαν ἐναντίωσιν πολεμῆσαι, ἐν τῇ χαλεπῇ μάχῃ·

οἳ δέ κ' ἀγασσάμενοι χαλκοκνήμιδες Ἀχαιοὶ041
οἱ δὲ σιδήρῳ ὡπλισμένοι Ἕλληνες θαυμάσαντες,

οἶον ἐπόρσειαν πολεμίζειν Ἕκτορι δίῳ.042
ἕνα ἂν μόνον ἐφορμήσειαν πολεμεῖν τῷ ἐνδόξῳ Ἕκτορι.

ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη.043
οὕτως εἶπεν· ὑπήκουσε δὲ ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ·

τῶν δ' Ἕλενος Πριάμοιο φίλος παῖς σύνθετο θυμῷ044
τούτων δὲ ὁ Ἕλενος ὁ ἀγαπητὸς υἱὸς τοῦ Πριάμου ἐνόησεν ἐν τῇ ψυχῇ

βουλήν, ἥ ῥα θεοῖσιν ἐφήνδανε μητιόωσι· 045
τὴν βουλήν, ἣ δὴ τοῖς Θεοῖς βουλευομένοις ἤρεσκεν.

στῆ δὲ παρ' Ἕκτορ' ἰὼν καί μιν πρὸς μῦθον ἔειπεν·046
ἔστη δὲ παρὰ τὸν Ἕκτορα πορευθείς, καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν λόγον

Ἕκτορ υἱὲ Πριάμοιο Διὶ μῆτιν ἀτάλαντε047
ὦ Ἕκτορ υἱὲ τοῦ Πριάμου, ἰσοστάσιε τῷ Διὶ κατὰ τὴν βουλήν,

ἦ ῥά νύ μοί τι πίθοιο, κασίγνητος δέ τοί εἰμι·048
ἆρά τι πεισθείης μοι; αὐτάδελφος δέ σοί εἰμι·

ἄλλους μὲν κάθισον Τρῶας καὶ πάντας Ἀχαιούς,049
τοὺς μὲν ἄλλους Τρῷας καὶ πάντας τοὺς Ἕλληνας καθῆσαι ποίησον·

αὐτὸς δὲ προκάλεσσαι Ἀχαιῶν ὅς τις ἄριστος 050
σὺ δὲ προκάλεσαι, ὅς τις ἄριστός ἐστιν Ἑλλήνων,

ἀντίβιον μαχέσασθαι ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι·051
πολεμῆσαι ἐν τῇ χαλεπῇ μάχη κατ᾽ ἐναντίωσιν βιαίαν·

οὐ γάρ πώ τοι μοῖρα θανεῖν καὶ πότμον ἐπισπεῖν·052
οὕπω γάρ σοι εἱμαρμένον ἐστὶν ἀποθανεῖν, καὶ θάνατον ἐπισπάσασθαι·

ὣς γὰρ ἐγὼ ὄπ' ἄκουσα θεῶν αἰειγενετάων.053
οὕτω γὰρ ἐγὼ ἤκουσα φωνὴν θεῶν τῶν ἀεὶ ὄντων



ὣς ἔφαθ', Ἕκτωρ δ' αὖτε χάρη μέγα μῦθον ἀκούσας,054
οὕτως εἶπεν· ὁ Ἕκτωρ δὲ ἐχάρη, ἀκούσας τὸν λόγον·

καί ῥ' ἐς μέσσον ἰὼν Τρώων ἀνέεργε φάλαγγας, 055
καὶ δὴ εἰς τὸ μέσον ἐλθών, ἀνέστελλε τὰς τάξεις τῶν Τρῴων,

μέσσου δουρὸς ἑλών· οἳ δ' ἱδρύνθησαν ἅπαντες.056
λαβόμενος τοῦ δόρατος ἐκ τοῦ μέσου. οὗτοι δὲ σύμπαντες ἐκάθισαν.

κὰδ δ' Ἀγαμέμνων εἷσεν ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς·057
ἐκάθισε δὲ καὶ Ἀγαμέμνων τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας·

κὰδ δ' ἄρ' Ἀθηναίη τε καὶ ἀργυρότοξος Ἀπόλλων058
ἐκάθισαν δὲ καὶ ἡ Ἀθηνᾶ καὶ ὁ λαμπρότοξος Ἀπόλλων,

ἑζέσθην ὄρνισιν ἐοικότες αἰγυπιοῖσι059
ὁμοιωθέντες ὄρνισιν αἰγυπιοῖς,

φηγῷ ἐφ' ὑψηλῇ πατρὸς Διὸς αἰγιόχοιο 060
ἐπὶ τῇ ὑψηλῇ δρυῒ τοῦ πατρὸς τοῦ Διὸς τοῦ τὴν Αἰγίδα φοροῦντος,

ἀνδράσι τερπόμενοι· τῶν δὲ στίχες εἵατο πυκναὶ061
ἐφηδόμενοι τοῖς ἀνδράσι· τούτων δὲ αἱ συνεχεῖς τάξεις ἐκάθηντο

ἀσπίσι καὶ κορύθεσσι καὶ ἔγχεσι πεφρικυῖαι.062
ἀσπίσι καὶ περικεφαλαίαις, καὶ δόρασιν συνεσταλμέναι.

οἵη δὲ Ζεφύροιο ἐχεύατο πόντον ἔπι φρὶξ063
οἵα δὲ ἡ ἐπιπολῆς κίνησις τοῦ κύματος ἀρχομένου κέχυται κατὰ θάλασσαν,

ὀρνυμένοιο νέον, μελάνει δέ τε πόντος ὑπ' αὐτῆς,064
τοῦ ζεφύρου ἐγειρομένου τοπρῶτον, μελαίνεται δὲ ἡ θάλασσα ὑπ᾿ αὐτῆς·

τοῖαι ἄρα στίχες εἵατ' Ἀχαιῶν τε Τρώων τε 065
τοιαῦται δὴ αἱ τάξεις τῶν Ἑλλήνων τε καὶ Τρῴων ἐκάθηντο

ἐν πεδίῳ· Ἕκτωρ δὲ μετ' ἀμφοτέροισιν ἔειπε·066
ἐν τῷ πεδίῳ. ὁ Ἕκτωρ δὲ ἐν ἀμφοτέροις εἶπεν·

κέκλυτέ μευ Τρῶες καὶ ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ067
ἀκούσατέ μου ὦ Τρῷες καὶ εὔοπλοι Ἕλληνες,

ὄφρ' εἴπω τά με θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι κελεύει.068
ἵνα εἴπω ἅ με ὁ λογισμὸς ἐν τῷ στήθει κελεύει εἰπεῖν·

ὅρκια μὲν Κρονίδης ὑψίζυγος οὐκ ἐτέλεσσεν,069
τοὺς μὲν ὅρκους ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ὁ ἐν ὕψει καθήμενος οὐκ ἐτελείωσεν,

ἀλλὰ κακὰ φρονέων τεκμαίρεται ἀμφοτέροισιν 070
ἀλλὰ κακὰ διανοούμενος στοχάζεται ἀμφοτέροις,

εἰς ὅ κεν ἢ ὑμεῖς Τροίην εὔπυργον ἕλητε071
ἕως ἂν ἢ ὑμεῖς τὴν Τροίαν τὴν καλοὺς πύργους ἔχουσαν κατάσχητε,

ἢ αὐτοὶ παρὰ νηυσὶ δαμείετε ποντοπόροισιν.072
ἢ ὑμεῖς δαμασθῆτε παρὰ ταῖς ναυσὶ ταῖς περώσαις τὸν πόντον·

ὑμῖν δ' ἐν γὰρ ἔασιν ἀριστῆες Παναχαιῶν·073
ὑμῖν μὲν γὰρ (οὖν) εἰσὶν ἀριστεῖς πάντων τῶν Ἑλλήνων·

τῶν νῦν ὅν τινα θυμὸς ἐμοὶ μαχέσασθαι ἀνώγει074
ἀπὸ τούτων νῦν ὅντινα ἡ ψυχὴ ἐμοὶ πολεμῆσαι κελεύει,

δεῦρ' ἴτω ἐκ πάντων πρόμος ἔμμεναι Ἕκτορι δίῳ. 075
ἐλθέτω ἐνθάδε ἐκ πάντων πρόμαχος εἶναι τῷ ἐνδόξῳ Ἕκτορι·

ὧδε δὲ μυθέομαι, Ζεὺς δ' ἄμμ' ἐπιμάρτυρος ἔστω·076
οὕτω δέ φημι, ὁ Ζεὺς δὲ ἡμῖν μάρτυς ἔστω,

εἰ μέν κεν ἐμὲ κεῖνος ἕλῃ ταναήκεϊ χαλκῷ,077
ἐὰν μὲν ἐκεῖνος ἐμὲ ἀποκτείνῃ σιδήρῳ ἐκτεταμένῳ,

τεύχεα συλήσας φερέτω κοίλας ἐπὶ νῆας,078
τὰ ὅπλα σκυλεύσας κομιζέτω ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς·

σῶμα δὲ οἴκαδ' ἐμὸν δόμεναι πάλιν, ὄφρα πυρός με079
τὸ ἐμὸν δὲ σῶμα ἀποδότω εἰς τὸν οἶκον, ὅπως με πυρὸς

Τρῶες καὶ Τρώων ἄλοχοι λελάχωσι θανόντα. 080
μεταλαχεῖν καὶ μετασχεῖν ποιήσωσιν ἀποθανόντα οἱ Τρῷες, καὶ αἱ τῶν Τρῴων γυναῖκες·

εἰ δέ κ' ἐγὼ τὸν ἕλω, δώῃ δέ μοι εὖχος Ἀπόλλων,081
ἐὰν δὲ ἐγὼ αὐτὸν ἀποκτείνω, παράσχῃ δέ μοι καύχημα ὁ Ἀπόλλων,

τεύχεα σύλησας οἴσω προτὶ Ἴλιον ἱρήν,082
τὰ ὅπλα σκυλεύσας κομίσω πρὸς τὴν ἱερὰν Ἴλιον,

καὶ κρεμόω προτὶ νηὸν Ἀπόλλωνος ἑκάτοιο,083
καὶ κρεμάσω εἰς τὸν ναὸν τοῦ μακροβόλου Ἀπόλλωνος,

τὸν δὲ νέκυν ἐπὶ νῆας ἐϋσσέλμους ἀποδώσω,084
τὸν νεκρὸν δὲ ἀποδώσω ἐπὶ τὰς ναῦς τὰς εὐκαθέδρους,

ὄφρά ἑ ταρχύσωσι κάρη κομόωντες Ἀχαιοί, 085
ὅπως αὐτὸν κηδεύσωσιν οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες,

σῆμά τέ οἱ χεύωσιν ἐπὶ πλατεῖ Ἑλλησπόντῳ.086
καὶ τάφον αὐτῷ ἐπιχέωσιν ἐπὶ τῷ εὐρυχώρῳ Ἑλλησπόντῳ·

καί ποτέ τις εἴπῃσι καὶ ὀψιγόνων ἀνθρώπων087
καί τις ποτὲ εἴπῃ καὶ ἀπὸ τῶν μεταγενεστέρων ἀνθρώπων,

νηῒ πολυκλήϊδι πλέων ἐπὶ οἴνοπα πόντον·088
νηὶ πολυκαθέδρῳ πλέων κατὰ τὴν μέλαιναν θάλασσαν·

ἀνδρὸς μὲν τόδε σῆμα πάλαι κατατεθνηῶτος,089
οὗτος ὁ τάφος ἔστιν ἀνδρὸς πάλαι ἀποθανόντος,

ὅν ποτ' ἀριστεύοντα κατέκτανε φαίδιμος Ἕκτωρ. 090
ὅντινά ποτε ἀνδραγαθοῦντα ἀπέκτεινεν ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ,

ὥς ποτέ τις ἐρέει· τὸ δ' ἐμὸν κλέος οὔ ποτ' ὀλεῖται.091
οὕτω ποτέ τις λέξει, ἡ ἐμὴ δὲ ἔνδοξος φήμη οὐδέποτε ἀπολεῖται.



ὣς ἔφαθ', οἱ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ·092
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες ἡσύχασαν σιωπῇ,

αἴδεσθεν μὲν ἀνήνασθαι, δεῖσαν δ' ὑποδέχθαι·093
ᾐδέσθησαν μὲν ἀρνήσασθαι, ἐφοβήθησαν δὲ ὑποδέξασθαι

ὀψὲ δὲ δὴ Μενέλαος ἀνίστατο καὶ μετέειπε094
μετὰ χρόνον δὲ ἱκανὸν ἀνέστη ὁ Μενέλαος, καὶ εἶπεν ἐν αὐτοῖς,

νείκει ὀνειδίζων, μέγα δὲ στεναχίζετο θυμῷ· 095
φιλονείκως αὐτοῖς ὀνειδίζων, μεγάλως δὲ ἔστενεν ἐν τῇ ψυχῇ, λέγων·

ὤ μοι ἀπειλητῆρες Ἀχαιΐδες οὐκέτ' Ἀχαιοί·096
φεῦ, ὦ μάταια καυχώμενοι, Ἑλληνίδες, οὐκέτι Ἕλληνες,

ἦ μὲν δὴ λώβη τάδε γ' ἔσσεται αἰνόθεν αἰνῶς097
ὄντως δήπου ὕβρις καὶ ἀτιμία ταῦτα ἔσται χαλεπῶς ἐκ τῶν χαλεπῶν ἡμῶν πράξεων,

εἰ μή τις Δαναῶν νῦν Ἕκτορος ἀντίος εἶσιν.098
εἰ μή τις νῦν ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων ἐναντίον τοῦ Ἕκτορος πορεύσεται

ἀλλ' ὑμεῖς μὲν πάντες ὕδωρ καὶ γαῖα γένοισθε099
. ἀλλ᾽ ὑμεῖς μὲν πάντες εἴθε γένοισθε ὕδωρ καὶ γῆ, ἤτοι ἀποθάνοιτε καὶ ἀναλυθείητε εἰς τὰ ἐξ ὧν συνετέθητε,

ἥμενοι αὖθι ἕκαστοι ἀκήριοι ἀκλεὲς αὔτως· 100
καθήμενοι αὐτοῦ πάντες ἄψυχοι, ἄδοξοι, τηνάλως·

τῷδε δ' ἐγὼν αὐτὸς θωρήξομαι· αὐτὰρ ὕπερθε101
τούτῳ δὲ ἐγὼ αὐτὸς ὁπλίσομαι, ἄνωθι δὲ

νίκης πείρατ' ἔχονται ἐν ἀθανάτοισι θεοῖσιν.102
τὰ τῆς νίκης πέρατα μένουσιν ἐν τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς.

ὣς ἄρα φωνήσας κατεδύσετο τεύχεα καλά.103
οὕτω δὴ εἰπὼν ἐνεδύσατο τὰ καλὰ αὐτοῦ ὅπλα.

ἔνθά κέ τοι Μενέλαε φάνη βιότοιο τελευτὴ104
τότε ἄν σοι, Μενέλαε, τὸ τέλος τοῦ βίου ἐφάνη ἐν ταῖς παλάμαις

Ἕκτορος ἐν παλάμῃσιν, ἐπεὶ πολὺ φέρτερος ἦεν, 105
τοῦ Ἕκτορος, ἐπειδὴ πολλῷ κρείσσων ἦν,

εἰ μὴ ἀναΐξαντες ἕλον βασιλῆες Ἀχαιῶν,106
εἰ μὴ ἀνορμήσαντες κατέσχον οἱ βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων,

αὐτός τ' Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων107
καὶ αὐτὸς ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως ὁ μέγας βασιλεὺς Ἀγαμέμνων

δεξιτερῆς ἕλε χειρὸς ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζεν·108
ἀπὸ τῆς δεξιᾶς κατέσχε χειρός, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει·

ἀφραίνεις Μενέλαε διοτρεφές, οὐδέ τί σε χρὴ109
ὦ Μενέλαε ἐν βασιλείᾳ τεθραμμένε, ἀνοηταίνεις, οὐδέτι σε προσήκει

ταύτης ἀφροσύνης· ἀνὰ δὲ σχέο κηδόμενός περ, 110
τῆς ἀνοίας ταῦτης ἀντέχεσθαι· ὑπόμεινον δέ, καίπερ λυπούμενος,

μηδ' ἔθελ' ἐξ ἔριδος σεῦ ἀμείνονι φωτὶ μάχεσθαι111
μὴ δὲ βούλου διὰ φιλονεικίαν πολεμεῖν ἀνδρὶ κρείσσονί σου,

Ἕκτορι Πριαμίδῃ, τόν τε στυγέουσι καὶ ἄλλοι.112
τῷ Ἕκτορι τῷ υἱῷ τοῦ Πριάμου, ὅν τινα καὶ ἄλλοι φοβοῦνται·

καὶ δ' Ἀχιλεὺς τούτῳ γε μάχῃ ἔνι κυδιανείρῃ113
καὶ δὴ καὶ Ἀχιλλεὺς τούτῳ γε ἐν τῷ πολέμῳ τῷ τοὺς ἄνδρας

ἔρριγ' ἀντιβολῆσαι, ὅ περ σέο πολλὸν ἀμείνων.114
δοξάζοντι ἀπαντῆσαι ἐφοβεῖτο, ὅς τις σοῦ πολὺ κρείσσων ἐστί.

ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν ἵζευ ἰὼν μετὰ ἔθνος ἑταίρων, 115
ἀλλὰ σὺ μὲν πρὸς τὸ παρὸν κάθισον, ἐλθὼν εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων,

τούτῳ δὲ πρόμον ἄλλον ἀναστήσουσιν Ἀχαιοί.116
τούτῳ δὲ πρόμαχον ἄλλον ἀναστήσουσιν οἱ Ἕλληνες·

εἴ περ ἀδειής τ' ἐστὶ καὶ εἰ μόθου ἔστ' ἀκόρητος,117
εἴπέρ ἐστιν ἄφοβος, καὶ εἰ πολέμου ἐστίν ἀκόρεστος,

φημί μιν ἀσπασίως γόνυ κάμψειν, αἴ κε φύγῃσι118
οἴομαι αὐτὸν ἡδέως συγκάμψειν τὰ γόνατα, ἐὰν διαφύγῃ

δηΐου ἐκ πολέμοιο καὶ αἰνῆς δηϊοτῆτος.119
ἐκ τοῦ ἀφανιστικοῦ πολέμου, καὶ τῆς χαλεπῆς μάχης.



ὣς εἰπὼν παρέπεισεν ἀδελφειοῦ φρένας ἥρως 120
οὕτως εἰπὼν ἀνέπεισε τὴν τοῦ ἀδελφοῦ διάνοιαν ὁ ἥρως

αἴσιμα παρειπών, ὃ δ' ἐπείθετο· τοῦ μὲν ἔπειτα121
πρεπόντως παραινέσας· οὗτος δὲ ὑπήκουσε· τούτου μὲν μετὰ ταῦτα

γηθόσυνοι θεράποντες ἀπ' ὤμων τεύχε' ἕλοντο·122
ἀπὸ τῶν ὤμων τὰ ὅπλα ἀφείλοντο οἱ θεράποντες χαίροντες·

Νέστωρ δ' Ἀργείοισιν ἀνίστατο καὶ μετέειπεν·123
ὁ Νέστωρ δὲ ἀνέστη, καὶ ἐν μέσῳ τῶν Ἑλλήνων εἶπε·

ὢ πόποι ἦ μέγα πένθος Ἀχαιΐδα γαῖαν ἱκάνει.124
Φεῦ φεῦ, ὄντως πένθος μέγα τὴν Ἑλληνίδα γῆν καταλαμβάνει,

ἦ κε μέγ' οἰμώξειε γέρων ἱππηλάτα Πηλεὺς 125
ὄντως μεγάλως ἂν στενάζων θρηνήσειεν ὁ γέρων ἱππικὸς Πηλεὺς

ἐσθλὸς Μυρμιδόνων βουληφόρος ἠδ' ἀγορητής,126
ὁ ἀγαθὸς βουλευτὴς καὶ δημηγόρος τῶν Μυρμιδόνων,

ὅς ποτέ μ' εἰρόμενος μέγ' ἐγήθεεν ᾧ ἐνὶ οἴκῳ127
ὃς ποτε ἐρωτῶν ἐμὲ μεγάλως ἔχαιρεν ἐν τῷ ἑαυτοῦ οἴκῳ,

πάντων Ἀργείων ἐρέων γενεήν τε τόκον τε.128
πάντων τῶν Ἑλλήνων λέγων καὶ διηγούμενος τὸ γένος τε καὶ τὴν γένεσιν·

τοὺς νῦν εἰ πτώσσοντας ὑφ' Ἕκτορι πάντας ἀκούσαι,129
τούτους νῦν εἰ πάντας ἀκούσει φοβουμένους ὑπὸ τοῦ Ἕκτορος,

πολλά κεν ἀθανάτοισι φίλας ἀνὰ χεῖρας ἀείραι 130
πολλάκις ἂν τὰς ἀγαπητὰς χεῖρας τοῖς ἀθανάτοις Θεοῖς ἀνάσχοιε δεόμενος

θυμὸν ἀπὸ μελέων δῦναι δόμον Ἄϊδος εἴσω.131
τὴν ψυχὴν ἀπὸ τῶν μελῶν χωρισθεῖσαν ὑπεισελθεῖν εἰς τὸν οἶκον τοῦ ᾅδου·

αἲ γὰρ Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον132
εἴθε γὰρ, ὦ Ζεῦ πάτερ, καὶ Ἀθηνᾶ, καὶ Ἄπολλον

ἡβῷμ' ὡς ὅτ' ἐπ' ὠκυρόῳ Κελάδοντι μάχοντο133
οὕτως ἀκμάζοιμι, ὥσπερ ἡνίκα ἐπὶ τῷ ταχέως ῥέοντι Κελάδοντι ποταμῷ ἐπολέμουν

ἀγρόμενοι Πύλιοί τε καὶ Ἀρκάδες ἐγχεσίμωροι134
συναθροιζόμενοι οἱ Πύλιοι, καὶ οἱ πολεμικοὶ Ἀρκάδες παρὰ τοῖς τείχεσι

Φειᾶς πὰρ τείχεσσιν Ἰαρδάνου ἀμφὶ ῥέεθρα. 135
τῆς Φειᾶς πόλεως περὶ τὰ ῥεῖθρα καὶ ῥεύματα τοῦ Ἰαρδάνου·

τοῖσι δ' Ἐρευθαλίων πρόμος ἵστατο ἰσόθεος φὼς136
τούτοις δὲ πρόμαχος ἵστατο Ἐρευθαλίων ἀνὴρ ἴσος θεῷ,

τεύχε' ἔχων ὤμοισιν Ἀρηϊθόοιο ἄνακτος137
ὅπλα ἔχων ἐν τοῖς ὤμοις Ἀρηιθόου τοῦ βασιλέως,

δίου Ἀρηϊθόου, τὸν ἐπίκλησιν κορυνήτην138
Ἀρηιθόου τοῦ ἐνδόξου, ὃν κατ᾽ ἐπωνυμίαν Κορυνήτην

ἄνδρες κίκλησκον καλλίζωνοί τε γυναῖκες139
οἱ ἄνδρες ἐκάλουν, καὶ αἱ περικαλλῶς ἐσταλμέναι γυναῖκες·

οὕνεκ' ἄρ' οὐ τόξοισι μαχέσκετο δουρί τε μακρῷ, 140
διότι οὐ τόξῳ καὶ δόρατι μακρῷ ἐπολέμει,

ἀλλὰ σιδηρείῃ κορύνῃ ῥήγνυσκε φάλαγγας.141
ἀλλὰ ῥοπάλῳ σιδηρῷ ἔσχιζε καὶ ἔτρεπε τὰς τάξεις.

τὸν Λυκόοργος ἔπεφνε δόλῳ, οὔ τι κράτεΐ γε,142
τοῦτον Λυκοῦργος ἀπέκτεινε δόλῳ, οὐκ ἰσχύϊ,

στεινωπῷ ἐν ὁδῷ ὅθ' ἄρ' οὐ κορύνη οἱ ὄλεθρον143
ἐν ὁδῷ στενῇ, ὅπου δὴ αὐτῷ τὸ ῥόπαλον οὐκ ἀπεσόβησε τὸν ὄλεθρον,

χραῖσμε σιδηρείη· πρὶν γὰρ Λυκόοργος ὑποφθὰς144
τὸ σιδηροῦν· προφθὰς γὰρ ὁ Λυκοῦργος ἔτρωσεν αὐτὸν

δουρὶ μέσον περόνησεν, ὃ δ' ὕπτιος οὔδει ἐρείσθη· 145
κατὰ τὸ μέσον τῷ δόρατι· οὗτος δὲ ἐπὶ τὰ νῶτα πεσὼν τῷ ἐδάφει ἐπεστηρίχθη·

τεύχεα δ' ἐξενάριξε, τά οἱ πόρε χάλκεος Ἄρης.146
καὶ τὰ ὅπλα ἐσκύλευσεν, ἅπερ αὐτῷ ὁ χαλκοῦς Ἄρης παρέσχετο·

καὶ τὰ μὲν αὐτὸς ἔπειτα φόρει μετὰ μῶλον Ἄρηος·147
καὶ ταῦτα μὲν αὐτὸς μετὰ ταῦτα ἐφόρει, ἐπὶ τὴν συμπλοκὴν τοῦ πολέμου·

αὐτὰρ ἐπεὶ Λυκόοργος ἐνὶ μεγάροισιν ἐγήρα,148
ἐπεὶ δὲ ὁ Λυκοῦργος ἐν τοῖς οἴκοις ἐγήρασεν,

δῶκε δ' Ἐρευθαλίωνι φίλῳ θεράποντι φορῆναι·149
ἔδωκεν Ἐρευθαλίωνι τῷ ἀγαπητῷ θεράποντι φορεῖν.

τοῦ ὅ γε τεύχε' ἔχων προκαλίζετο πάντας ἀρίστους. 150
οὗτος τὰ ὅπλα ἔχων προεκαλεῖτο τοὺς ἀρίστους ἅπαντας,

οἳ δὲ μάλ' ἐτρόμεον καὶ ἐδείδισαν, οὐδέ τις ἔτλη·151
οὗτοι δὲ πάνυ ἔτρεμον καὶ ἐφοβοῦντο, οὐδέ τις ἐτόλμα·

ἀλλ' ἐμὲ θυμὸς ἀνῆκε πολυτλήμων πολεμίζειν152
ἀλλ᾽ ἐμὲ δὲ ἡ καρτερὰ ψυχὴ ἀναπείσασα ἐφώρμησε πολεμεῖν

θάρσεϊ ᾧ· γενεῇ δὲ νεώτατος ἔσκον ἁπάντων·153
εὐτολμίᾳ ἰδίᾳ· ἡλικίᾳ δὲ νεώτατος πάντων ἦν,

καὶ μαχόμην οἱ ἐγώ, δῶκεν δέ μοι εὖχος Ἀθήνη.154
καὶ ἐμαχόμην αὐτῷ ἐγώ, ἔδωκέ μοι δὲ καύχημα ἡ Ἀθηνᾶ·

τὸν δὴ μήκιστον καὶ κάρτιστον κτάνον ἄνδρα· 155
τοῦτον δὴ τὸν μέγιστον, καὶ ἰσχυρότατον ἄνδρα ἀπέκτεινα,

πολλὸς γάρ τις ἔκειτο παρήορος ἔνθα καὶ ἔνθα.156
μέγας γάρ τις ἔκειτο παραιωρούμενος, καὶ ἐκτεταμένος τῇδε κἀκεῖσε,

εἴθ' ὣς ἡβώοιμι, βίη δέ μοι ἔμπεδος εἴη·157
εἴθε οὕτως ἀκμάζοιμι, ἰσχὺς δέ μοι βεβαία εἴη,

τώ κε τάχ' ἀντήσειε μάχης κορυθαίολος Ἕκτωρ.158
ταύτῃ γὰρ ταχέως ἂν μετάσχοιε καὶ ἐπιτύχοιε πολέμου Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν.

ὑμέων δ' οἵ περ ἔασιν ἀριστῆες Παναχαιῶν159
ὑμῶν δὲ οἳ πάρεισιν ἀριστεῖς καὶ πρόμαχοι πάντων τῶν Ἑλλήνων,

οὐδ' οἳ προφρονέως μέμαθ' Ἕκτορος ἀντίον ἐλθεῖν. 160
οὐδὲ αὐτοὶ προθύμως προθυμεῖσθε ἐναντίον τοῦ Ἕκτορος παραγενέσθαι.



ὣς νείκεσσ' ὃ γέρων, οἳ δ' ἐννέα πάντες ἀνέσταν.161
οὔτως ὠνείδισεν ὁ γέρων. οὗτοι δὲ ἐννέα οἱ πάντες ἀνέστησαν·

ὦρτο πολὺ πρῶτος μὲν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,162
ὥρμησε καταπολὺ πρῶτον ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,

τῷ δ' ἐπὶ Τυδεΐδης ὦρτο κρατερὸς Διομήδης,163
ἐπὶ τούτῳ δὲ ὥρμησεν ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως, ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης,

τοῖσι δ' ἐπ' Αἴαντες θοῦριν ἐπιειμένοι ἀλκήν,164
ἐπὶ τούτοις δὲ οἱ δύο Αἴαντες, τολμηρὰν καὶ πολεμικὴν ἐνδεδεμένοι ἰσχύν·

τοῖσι δ' ἐπ' Ἰδομενεὺς καὶ ὀπάων Ἰδομενῆος 165
ἐπὶ τούτοις δὲ ὁ Ἰδομενεύς, καὶ ὁ ὁπαδὸς καὶ θεράπων τοῦ Ἰδομενέως,

Μηριόνης ἀτάλαντος Ἐνυαλίῳ ἀνδρειφόντῃ,166
Μηριόνης ὁ ἰσοστάσιος τῷ ἀνδροκτόνῳ Ἄρει·

τοῖσι δ' ἐπ' Εὐρύπυλος Εὐαίμονος ἀγλαὸς υἱός,167
ἐπὶ τούτοις δὲ ὁ Εὐρύπυλος, ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Εὐαίμονος·

ἂν δὲ Θόας Ἀνδραιμονίδης καὶ δῖος Ὀδυσσεύς·168
ἀνέστη δὲ καὶ Θόας ὁ υἱὸς τοῦ Ἀνδραίμονος, καὶ ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς.

πάντες ἄρ' οἵ γ' ἔθελον πολεμίζειν Ἕκτορι δίῳ.169
πάντες γὰρ οὗτοι ἤθελον πολεμεῖν τῷ ἐνδόξῳ Ἕκτορι·

τοῖς δ' αὖτις μετέειπε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ· 170
τούτοις δ᾽ αὖθις ἐπεῖπεν ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ·

κλήρῳ νῦν πεπάλασθε διαμπερὲς ὅς κε λάχῃσιν·171
λαχμῷ νῦν κινήθητε διὰ πάντων, ὃς ἂν καὶ λάχῃ·

οὗτος γὰρ δὴ ὀνήσει ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς,172
οὗτος γὰρ ὠφελήσει τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας,

καὶ δ' αὐτὸς ὃν θυμὸν ὀνήσεται αἴ κε φύγῃσι173
καὶ δὴ καὶ αὐτὸς τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ὠφελήσει, ἐὰν διαφύγῃ

δηΐου ἐκ πολέμοιο καὶ αἰνῆς δηϊοτῆτος.174
ἐκ τοῦ ἀφανιστικοῦ πολέμου, καὶ τῆς χαλεπῆς μάχης.



ὣς ἔφαθ', οἳ δὲ κλῆρον ἐσημήναντο ἕκαστος, 175
οὕτως εἶπεν. οὗτοι ἕκαστος λαχμὸν ἐσημείωσαν,

ἐν δ' ἔβαλον κυνέῃ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο.176
ἐνέβαλον δὲ αὐτοὺς τῇ περικεφαλαίᾳ τοῦ Ἀγαμέμνονος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως.

λαοὶ δ' ἠρήσαντο, θεοῖσι δὲ χεῖρας ἀνέσχον·177
οἱ λαοὶ δὲ ηὔξαντο, τὰς χεῖρας δὲ τοῖς Θεοῖς ᾖραν.

ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν εἰς οὐρανὸν εὐρύν·178
οὕτω δέ τις εἶπεν ἀποβλέψας εἰς τὸν πλατὺν οὐρανόν·

Ζεῦ πάτερ ἢ Αἴαντα λαχεῖν, ἢ Τυδέος υἱόν,179
ὦ Ζεῦ πάτερ, δὸς ἢ τὸν Αἴαντα λαχεῖν, ἢ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως

ἢ αὐτὸν βασιλῆα πολυχρύσοιο Μυκήνης. 180
ἢ αὐτὸν τὸν βασιλέα τῆς πολυχρύσου Μυκήνης.



ὣς ἄρ' ἔφαν, πάλλεν δὲ Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ,181
οὕτω δὴ εἶπον. ἐκίνει δὲ ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ,

ἐκ δ' ἔθορε κλῆρος κυνέης ὃν ἄρ' ἤθελον αὐτοὶ182
ἐξώρμησε δὲ τῆς περικεφαλαίας ὁ κλῆρος, ὃν δὴ ἤθελον αὐτοί,

Αἴαντος· κῆρυξ δὲ φέρων ἀν' ὅμιλον ἁπάντῃ183
τοῦ Αἴαντος. ὁ κῆρυξ δὲ κομίζων πανταχοῦ ἀνὰ τὸ πλῆθος

δεῖξ' ἐνδέξια πᾶσιν ἀριστήεσσιν Ἀχαιῶν.184
ἔδειξεν ἐπιδεξίως πᾶσι τοῖς ἀριστεῦσι τῶν Ἑλλήνων·

οἳ δ' οὐ γιγνώσκοντες ἀπηνήναντο ἕκαστος. 185
οὗτοι δὲ μὴ γινώσκοντες ἀπηρνοῦντο πάντες

ἀλλ' ὅτε δὴ τὸν ἵκανε φέρων ἀν' ὅμιλον ἁπάντῃ186
ἀλλ᾽ ὁπηνίκα δὴ εἰς τοῦτον ἀφίκετο κομίζων πανταχοῦ ἀνὰ τὸν στρατόν,

ὅς μιν ἐπιγράψας κυνέῃ βάλε φαίδιμος Αἴας,187
ὃς αὐτὸν ἐπιγράψας καὶ σημειώσας, ἐνέβαλε τῇ περικεφαλαίᾳ ὁ λαμπρὸς Αἴας,

ἤτοι ὑπέσχεθε χεῖρ', ὃ δ' ἄρ' ἔμβαλεν ἄγχι παραστάς,188
ὁ μὲν ὑφήπλωσε τὴν χεῖρα, ὁ δὲ ἐνέβαλε πλησίον στάς,

γνῶ δὲ κλήρου σῆμα ἰδών, γήθησε δὲ θυμῷ.189
ἔγνω δὲ θεασάμενος τὸ σημεῖον τοῦ κλήρου, ἐχάρη δὲ τῇ ψυχῇ·

τὸν μὲν πὰρ πόδ' ἑὸν χαμάδις βάλε φώνησέν τε· 190
τοῦτον μὲν οὖν παρὰ τὸν ἑαυτοῦ πόδα εἰς γῆν ἔρριψε, καὶ εἶπεν·

ὦ φίλοι ἤτοι κλῆρος ἐμός, χαίρω δὲ καὶ αὐτὸς191
ὦ φίλοι, ὁ μὲν κλῆρος, ἐμός, χαίρω δὲ κἀγὼ

θυμῷ, ἐπεὶ δοκέω νικησέμεν Ἕκτορα δῖον.192
τῇ ψυχῇ· ἐπειδὴ νομίζω νικήσειν τὸν ἔνδοξον Ἕκτορα·

ἀλλ' ἄγετ' ὄφρ' ἂν ἐγὼ πολεμήϊα τεύχεα δύω,193
ἀλλ᾿ ἄγετε ἐνόσῳ ἂν ἐγὼ τὰ πολεμικὰ ὅπλα ἐνδύωμαι,

τόφρ' ὑμεῖς εὔχεσθε Διὶ Κρονίωνι ἄνακτι194
ἐν τοσούτῳ ὑμεῖς εὔχεσθε τῷ Διὶ τῷ υἱῷ τοῦ Κρόνου τῷ βασιλεῖ

σιγῇ ἐφ' ὑμείων ἵνα μὴ Τρῶές γε πύθωνται, 195
μετὰ σιγῆς ἐφ᾿ ὑμῶν αὐτῶν, ἵνα μὴ οἱ Τρῷες ἀκούσωσιν,

ἠὲ καὶ ἀμφαδίην, ἐπεὶ οὔ τινα δείδιμεν ἔμπης·196
ἢ καὶ φανερῶς, ἐπειδὴ ὅμως οὐδένα φοβούμεθα·

οὐ γάρ τίς με βίῃ γε ἑκὼν ἀέκοντα δίηται197
οὐδεὶς γάρ με ἰσχύϊ ἑκὼν ἄκοντα διώξει,

οὐδέ τι ἰδρείῃ, ἐπεὶ οὐδ' ἐμὲ νήϊδά γ' οὕτως198
οὐδὲ ἀγνοίᾳ τε καὶ ἀπειρίᾳ, ἐπειδὴ οὐδ᾽ ἐμαυτὸν ἀμαθῆ οὕτω,

ἔλπομαι ἐν Σαλαμῖνι γενέσθαι τε τραφέμεν τε.199
καὶ ἀπαίδευτον ἐλπίζω γεννηθῆναι καὶ τραφῆναι ἐν τῇ Σαλαμῖνι.



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' εὔχοντο Διὶ Κρονίωνι ἄνακτι· 200
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες ηὔχοντο τῷ Διὶ τῷ υἱῷ τοῦ Κρόνου τῷ βασιλεῖ.

ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν εἰς οὐρανὸν εὐρύν·201
οὕτω, δέ τις εἶπεν ἀναβλέψας εἰς τὸν πλατὺν οὐρανὸν.

Ζεῦ πάτερ Ἴδηθεν μεδέων κύδιστε μέγιστε202
ὦ Ζεῦ πάτερ, ὁ ἀπὸ τῆς Ἴδης βασιλεύων, ἐνδοξότατε, ὑψηλότατε,

δὸς νίκην Αἴαντι καὶ ἀγλαὸν εὖχος ἀρέσθαι·203
δὸς τῷ Αἴαντι νίκην καὶ καύχημα λαμπρὸν ἀπενέγκασθαι·

εἰ δὲ καὶ Ἕκτορά περ φιλέεις καὶ κήδεαι αὐτοῦ,204
εἰ δὲ καὶ τὸν Ἕκτορα φιλεῖς καὶ φροντίζεις αὐτοῦ,

ἴσην ἀμφοτέροισι βίην καὶ κῦδος ὄπασσον. 205
ἴσην ἑκατέρῳ ἰσχὺν καὶ δόξαν παράσχου.



ὣς ἄρ' ἔφαν, Αἴας δὲ κορύσσετο νώροπι χαλκῷ.206
οὕτω δὴ εἶπον· ὁ Αἴας δὲ καθωπλίζετο, λαμπροτάτῳ σιδήρῳ δὲ

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ πάντα περὶ χροῒ ἕσσατο τεύχεα,207
πάντα τὰ ὅπλα τῷ σώματι περιέθηκε,

σεύατ' ἔπειθ' οἷός τε πελώριος ἔρχεται Ἄρης,208
ὥρμησε μετὰ ταῦτα, οἷος πρόεισιν ὁ μέγιστος Ἄρης,

ὅς τ' εἶσιν πόλεμον δὲ μετ' ἀνέρας οὕς τε Κρονίων209
ὅστις πορεύεται εἰς τὸν πόλεμον ἐπ' ἄνδρας, οὓς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου

θυμοβόρου ἔριδος μένεϊ ξυνέηκε μάχεσθαι. 210
ψυχοφθόρου φιλονεικίας δυνάμει συνέβαλε πολεμεῖν·

τοῖος ἄρ' Αἴας ὦρτο πελώριος ἕρκος Ἀχαιῶν211
τοιοῦτος δὴ ὥρμησεν Αἴας ὁ μέγας, τὸ περίφραγμα τῶν Ἑλλήνων,

μειδιόων βλοσυροῖσι προσώπασι· νέρθε δὲ ποσσὶν212
μειδιῶν καὶ διαχεόμενος καταπληκτικῷ προσώπῳ, κάτωθεν δὲ τοῖς ποσὶ

ἤϊε μακρὰ βιβάς, κραδάων δολιχόσκιον ἔγχος.213
ἐπορεύετο μεγάλως καὶ ὑπερηφάνως βηματίζων, σείων τὸ μακρὸν δόρυ·

τὸν δὲ καὶ Ἀργεῖοι μὲν ἐγήθεον εἰσορόωντες,214
τοῦτον δὲ καὶ οἱ Ἕλληνες μεγάλως ἔχαιρον βλέποντες.

Τρῶας δὲ τρόμος αἰνὸς ὑπήλυθε γυῖα ἕκαστον, 215
τοὺς Τρῷας δὲ τρόμος χαλεπὸς ὑπέδυ πάντας κατὰ τὰ μέλη,

Ἕκτορί τ' αὐτῷ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι πάτασσεν·216
καὶ τῷ Ἕκτορι αὐτῷ ἡ ψυχὴ ἐν τῷ στήθει ἔσφυζε καὶ ἐκινεῖτο,

ἀλλ' οὔ πως ἔτι εἶχεν ὑποτρέσαι οὐδ' ἀναδῦναι217
ἀλλ᾽ οὐκέτι εἶχεν ἀποδειλιάσαι, οὐδὲ ἀναχωρῆσαι

ἂψ λαῶν ἐς ὅμιλον, ἐπεὶ προκαλέσσατο χάρμῃ.218
ὀπίσω εἰς τὸ πλῆθος τῶν λαῶν, ἐπειδὴ προὐκαλέσατο εἰς μάχην.

Αἴας δ' ἐγγύθεν ἦλθε φέρων σάκος ἠύ̈τε πύργον219
Αἴας δὲ ἐγγὺς παρεγένετο βαστάζων ἀσπίδα καθάπερ πύργον

χάλκεον ἑπταβόειον, ὅ οἱ Τυχίος κάμε τεύχων 220
χαλκήν, ἑπτάβυρσον, ἣν αὐτῷ κατεσκεύασε καμὼν ὁ Τύχιος, ὁ ἐξόχως ἄριστος

σκυτοτόμων ὄχ' ἄριστος Ὕλῃ ἔνι οἰκία ναίων,221
τῶν σκυτοτόμων ἐν τῇ Ὕλῃ πόλει τὴν οἰκίαν οἰκῶν,

ὅς οἱ ἐποίησεν σάκος αἰόλον ἑπταβόειον222
ὃς αὐτῷ ἐποίησεν ἀσπίδα ποικίλην ἐξ ἑπτὰ βυρσῶν

ταύρων ζατρεφέων, ἐπὶ δ' ὄγδοον ἤλασε χαλκόν.223
ταύρων εὐτραφῶν, ὄγδοον δὲ ἐφήπλωσε χαλκόν·

τὸ πρόσθε στέρνοιο φέρων Τελαμώνιος Αἴας224
ταύτην ἔμπροσθεν τοῦ στέρνου φέρων Αἴας ὁ Τελαμῶνος

στῆ ῥα μάλ' Ἕκτορος ἐγγύς, ἀπειλήσας δὲ προσηύδα· 225
ἔστη δὴ πάνυ ἐγγὺς τοῦ Ἕκτορος, ἀπειλήσας δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν·

Ἕκτορ νῦν μὲν δὴ σάφα εἴσεαι οἰόθεν οἶος226
ὦ Ἕκτορ, νυνὶ δήπου σαφῶς γνώσῃ μόνος πρὸς μόνον,

οἷοι καὶ Δαναοῖσιν ἀριστῆες μετέασι227
ὁποῖοι καὶ ἐν τοῖς Ἕλλησιν ἀριστεῖς ὑπάρχουσι,

καὶ μετ' Ἀχιλλῆα ῥηξήνορα θυμολέοντα.228
καὶ μετὰ Ἀχιλλέα τὸν ῥηγνύντα τῇ ἀνδρείᾳ τὰς τάξεις, τὸν λέοντος ὁρμὴν ἔχοντα·

ἀλλ' ὃ μὲν ἐν νήεσσι κορωνίσι ποντοπόροισι229
ἀλλ᾽ οὗτος μὲν ἐν ταῖς ναυσὶ ταῖς καμπυλοπρύμνοις ταῖς περώσαις τὸν πόντον

κεῖτ' ἀπομηνίσας Ἀγαμέμνονι ποιμένι λαῶν· 230
κάθηται, ὀργισθεὶς Ἀγαμέμνονι τῷ βασιλεῖ τοῦ στρατοῦ·

ἡμεῖς δ' εἰμὲν τοῖοι οἳ ἂν σέθεν ἀντιάσαιμεν231
ἡμεῖς δὲ ἐσμὲν τοιοῦτοι, οἳ ἄν σοι ἀπαντήσαιμεν,

καὶ πολέες· ἀλλ' ἄρχε μάχης ἠδὲ πτολέμοιο.232
καὶ πολλοὶ· ἀλλ᾽ ἄρχου μάχης, καὶ πολέμου.



τὸν δ' αὖτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ·233
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ μέγας Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν·

Αἶαν διογενὲς Τελαμώνιε κοίρανε λαῶν234
ὦ Αἶαν ἐκ τοῦ Διὸς ἕλκων τὸ γένος, υἱὲ Τελαμῶνος, ἡγεμὼν τῶν λαῶν,

μή τί μευ ἠύ̈τε παιδὸς ἀφαυροῦ πειρήτιζε 235
μηδαμῶς μου ἀποπειρῶ καθάπερ παιδὸς ἀσθενοῦς,

ἠὲ γυναικός, ἣ οὐκ οἶδεν πολεμήϊα ἔργα.236
ἢ γυναικός, ἣ οὐκ ἐπίσταται ἔργα πολεμικά·

αὐτὰρ ἐγὼν εὖ οἶδα μάχας τ' ἀνδροκτασίας τε·237
ἐγὼ δὲ καλῶς οἶδα τὰς μάχας καὶ τὰς ἀνδροκτονίας,

οἶδ' ἐπὶ δεξιά, οἶδ' ἐπ' ἀριστερὰ νωμῆσαι βῶν238
ἐπίσταμαι πρὸς τὰ δεξιά, ἐπίσταμαι πρὸς τὰ ἀριστερὰ κινῆσαι τὴν ἀσπίδα τὴν ἐκ βύρσης

ἀζαλέην, τό μοι ἔστι ταλαύρινον πολεμίζειν·239
ξηρᾶς, δι᾿ ὃ ἔνεστί μοι καρτερῶς πολεμεῖν,

οἶδα δ' ἐπαΐξαι μόθον ἵππων ὠκειάων· 240
ἐπίσταμαι δὲ ἐφορμῆσαι καὶ διεγεῖραι μάχην τῶν ταχέων ἵππων,

οἶδα δ' ἐνὶ σταδίῃ δηΐῳ μέλπεσθαι Ἄρηϊ.241
ἐπίσταμαι δὲ ἐν τῇ συστάδην καὶ ἐκ χειρὸς μάχῃ τέρπεσθαι τῷ πολεμικῷ Ἄρει·

ἀλλ' οὐ γάρ σ' ἐθέλω βαλέειν τοιοῦτον ἐόντα242
ἀλλὰ γὰρ οὐκ ἐθέλω βαλεῖν σε τοιοῦτον ὄντα

λάθρῃ ὀπιπεύσας, ἀλλ' ἀμφαδόν, αἴ κε τύχωμι.243
λαθραίως περιβλεψάμενος, ἀλλὰ φανερῶς ἐὰν ἐπιτύχω.



ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,244
εἶπε δή, καὶ ἀνασείσας ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ,

καὶ βάλεν Αἴαντος δεινὸν σάκος ἑπταβόειον 245
καὶ ἔβαλε τὴν φοβερὰν ἀσπίδα τὴν ἑπτάβυρσον τοῦ Αἴαντος

ἀκρότατον κατὰ χαλκόν, ὃς ὄγδοος ἦεν ἐπ' αὐτῷ.246
κατὰ τὸν ἀκρότατον χαλκόν, ὃς ὄγδοος ἦν ἐπ᾿ αὐτῇ·

ἓξ δὲ διὰ πτύχας ἦλθε δαΐζων χαλκὸς ἀτειρής,247
διῆλθε δὲ τὰς ἓξ ἐπιδιπλώσεις τέμνων ὁ ἀκαταπόνητος σίδηρος,

ἐν τῇ δ' ἑβδομάτῃ ῥινῷ σχέτο· δεύτερος αὖτε248
ἐν τῇ ἑβδόμῃ δὲ βύρσῃ κατεσχέθη. δεύτερον δὲ

Αἴας διογενὴς προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,249
Αἴας ὁ ἐκ τοῦ Διὸς ἕλκων τὸ γένος ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ,

καὶ βάλε Πριαμίδαο κατ' ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην. 250
καὶ ἔβαλε κατὰ τὴν ἀσπίδα τὴν πανταχόθεν ἴσην ἤτοι τὴν κυκλοτερῆ, τοῦ υἱοῦ τοῦ Πριάμου.

διὰ μὲν ἀσπίδος ἦλθε φαεινῆς ὄβριμον ἔγχος,251
διὰ μὲν οὖν τῆς λαμπρᾶς ἀσπίδος διεπέρασε τὸ ἰσχυρὸν δόρυ,

καὶ διὰ θώρηκος πολυδαιδάλου ἠρήρειστο·252
καὶ διὰ τοῦ πολυποικίλου θώρακος ἥρμοστο καὶ ἐπάγη·

ἀντικρὺ δὲ παραὶ λαπάρην διάμησε χιτῶνα253
καταντικρὺ δὲ παρὰ τὴν λαγόνα διέσχισε τὸν χιτῶνα

ἔγχος· ὃ δ' ἐκλίνθη καὶ ἀλεύατο κῆρα μέλαιναν.254
τὸ δόρυ· οὗτος δὲ ἐκάμφθη, καὶ ἐξέφυγε τὴν θανατηφόρον μέλαιναν μοῖραν.

τὼ δ' ἐκσπασσαμένω δολίχ' ἔγχεα χερσὶν ἅμ' ἄμφω 255
οὗτοι δὲ ἐκσπασάμενοι ταῖς χερσὶ τὰ μακρὰ δόρατα, ὁμοῦ ἀμφότεροι,

σύν ῥ' ἔπεσον λείουσιν ἐοικότες ὠμοφάγοισιν256
συνέβαλον δὴ ὅμοιοι λέουσιν ὠμοβόροις,

ἢ συσὶ κάπροισιν, τῶν τε σθένος οὐκ ἀλαπαδνόν.257
ἢ χοίροις ἀγρίοις, ὧν ἡ δύναμις οὐκ ἀσθενής.

Πριαμίδης μὲν ἔπειτα μέσον σάκος οὔτασε δουρί,258
ὁ υἱὸς μὲν οὖν τοῦ Πριάμου μετὰ ταῦτα ἔβαλε δόρατι τὸ μέσον τῆς ἀσπίδος,

οὐδ' ἔρρηξεν χαλκός, ἀνεγνάμφθη δέ οἱ αἰχμή.259
οὐδὲ διέτεμε τὸν χαλκόν, ἀνεκάμφθη δὲ αὐτῷ ἡ ἐπιδορατίς·

Αἴας δ' ἀσπίδα νύξεν ἐπάλμενος· ἣ δὲ διαπρὸ 260
ὁ Αἴας δὲ ἔπληξε τὴν ἀσπίδα ἐπιπηδήσας, τὸ δόρυ δὲ

ἤλυθεν ἐγχείη, στυφέλιξε δέ μιν μεμαῶτα,261
διόλου διεπέρασε, συνετάραξε δὲ αὐτὸν προθύμως ὁρμῶντα,

τμήδην δ' αὐχέν' ἐπῆλθε, μέλαν δ' ἀνεκήκιεν αἷμα,262
τμητικῶς δὲ ἐπὶ τὸν αὐχένα ἦλθεν, αἷμα δὲ μέλαν ἀνεπήδα καὶ ἀνεφέρετο·

ἀλλ' οὐδ' ὧς ἀπέληγε μάχης κορυθαίολος Ἕκτωρ,263
ἀλλ᾽ οὐδὲ οὕτως ἀπεπαύετο τῆς μάχης ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ,

ἀλλ' ἀναχασσάμενος λίθον εἵλετο χειρὶ παχείῃ264
ἀλλὰ μικρὸν ἀναχωρήσας ἔλαβε τῇ παχείᾳ χειρὶ λίθον

κείμενον ἐν πεδίῳ μέλανα τρηχύν τε μέγαν τε· 265
κείμενον ἐν τῷ πεδίῳ, μέλανα, καὶ τραχὺν, καὶ μέγαν·

τῷ βάλεν Αἴαντος δεινὸν σάκος ἑπταβόειον266
τούτῳ δὲ ἔβαλε τὴν φοβερὰν ἑπτάβυρσον ἀσπίδα τοῦ Αἴαντος

μέσσον ἐπομφάλιον· περιήχησεν δ' ἄρα χαλκός.267
κατὰ τὸν μέσον ὀμφαλόν, ἦχον δὲ μέγαν ὁ χαλκὸς ἀπετέλεσεν.

δεύτερος αὖτ' Αἴας πολὺ μείζονα λᾶαν ἀείρας268
δεύτερον δὲ ὁ Αἴας πολλῷ μείζονα λίθον ἄρας,

ἧκ' ἐπιδινήσας, ἐπέρεισε δὲ ἶν' ἀπέλεθρον,269
ἀφῆκε συστρέψας, ἐπεστήριξε δὲ δύναμιν μεγίστην,

εἴσω δ' ἀσπίδ' ἔαξε βαλὼν μυλοειδέϊ πέτρῳ, 270
ἐντὸς δὲ τὴν ἀσπίδα κατέαξε, πλήξας πέτρᾳ μυλοειδεῖ,

βλάψε δέ οἱ φίλα γούναθ'· ὃ δ' ὕπτιος ἐξετανύσθη271
ἔβλαψε δὲ αὐτῷ τὰ προσφιλῆ γόνατα· οὗτος δὲ κατὰ τὰ νῶτα ἐξηπλώθη,

ἀσπίδι ἐγχριμφθείς· τὸν δ' αἶψ' ὤρθωσεν Ἀπόλλων.272
ὑπὸ τῆς ἀσπίδος συνωθησθείς, ταχέως δὲ αὐτὸν ἤγειρεν ὁ Ἀπόλλων·

καί νύ κε δὴ ξιφέεσσ' αὐτοσχεδὸν οὐτάζοντο,273
καὶ δὴ ξίφεσιν ἐκ τοῦ σύνεγγυς ἐτιτρώσκοντο ἄν,

εἰ μὴ κήρυκες Διὸς ἄγγελοι ἠδὲ καὶ ἀνδρῶν274
εἰ μὴ κήρυκες οἱ ἄγγελοι τοῦ Διὸς καὶ τῶν ἀνδρῶν

ἦλθον, ὃ μὲν Τρώων, ὃ δ' Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων, 275
παρεγένοντο, ὁ μὲν τῶν Τρῴων, ὁ δὲ τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων,

Ταλθύβιός τε καὶ Ἰδαῖος πεπνυμένω ἄμφω·276
ὅ τε Ταλθύβιος, καὶ ὁ Ἰδαῖος, ἀμφότεροι συνετοί,

μέσσῳ δ' ἀμφοτέρων σκῆπτρα σχέθον, εἶπέ τε μῦθον277
ἐν μέσῳ δὲ ἀμφοτέρων τὰς ῥάβδους κατέσχον, καὶ λόγον εἶπεν

κῆρυξ Ἰδαῖος πεπνυμένα μήδεα εἰδώς·278
Ἰδαῖος ὁ κῆρυξ συνετὰ βουλεύματα ἐπιστάμενος·

μηκέτι παῖδε φίλω πολεμίζετε μηδὲ μάχεσθον·279
μὴ περαιτέρω πολεμεῖτε ἀγαπητοὶ παῖδες, μηδὲ μάχεσθε·

ἀμφοτέρω γὰρ σφῶϊ φιλεῖ νεφεληγερέτα Ζεύς, 280
ἑκάτερον γὰρ ὑμῶν φιλεῖ ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς,

ἄμφω δ' αἰχμητά· τό γε δὴ καὶ ἴδμεν ἅπαντες.281
ἀμφότεροι δὲ πολεμισταί ἐστε, καὶ τοῦτο δὴ σύμπαντες οἴδαμεν,

νὺξ δ' ἤδη τελέθει· ἀγαθὸν καὶ νυκτὶ πιθέσθαι.282
νὺξ δὲ ἤδη ὑπάρχει, καλόν ἐστι πείθεσθαι καὶ νυκτί.

τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη Τελαμώνιος Αἴας·283
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος Αἴας ὁ Τελαμῶνος εἶπεν·

Ἰδαῖ' Ἕκτορα ταῦτα κελεύετε μυθήσασθαι·284
ὦ Ἰδαῖε, τῷ Ἕκτορι εἴπατε ταῦτα φάναι,

αὐτὸς γὰρ χάρμῃ προκαλέσσατο πάντας ἀρίστους. 285
αὐτὸς γὰρ εἰς μάχην προὐκαλέσατο πάντας τοὺς ἀρίστους·

ἀρχέτω· αὐτὰρ ἐγὼ μάλα πείσομαι ᾗ περ ἂν οὗτος.286
ἀρχὴν ποιείτω, ἐγὼ δὲ πάνυ ὑπακούσομαι, ἐὰν οὗτος.



τὸν δ' αὖτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ·287
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ μέγας Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίων κινῶν·

Αἶαν ἐπεί τοι δῶκε θεὸς μέγεθός τε βίην τε288
ὦ Αἶαν, ἐπειδή σοι ἔδωκεν ὁ θεὸς μέγεθος, καὶ ἰσχὺν,

καὶ πινυτήν, περὶ δ' ἔγχει Ἀχαιῶν φέρτατός ἐσσι,289
καὶ φρόνησιν, δόρατι δὲ καὶ πολέμῳ κράτιστος τῶν Ἑλλήνων ὑπάρχεις,

νῦν μὲν παυσώμεσθα μάχης καὶ δηϊοτῆτος 290
νυνὶ μὲν λήξωμεν τῆς μάχης καὶ τοῦ πολέμου

σήμερον· ὕστερον αὖτε μαχησόμεθ' εἰς ὅ κε δαίμων291
σήμερον· μετὰ ταῦτα δὲ πολεμήσομεν, ἕως ἂν ὁ θεὸς

ἄμμε διακρίνῃ, δώῃ δ' ἑτέροισί γε νίκην.292
ἡμᾶς διαχωρίσῃ, δώσῃ δὲ τῇ ἑτέρᾳ μερίδι νίκην·

νὺξ δ' ἤδη τελέθει· ἀγαθὸν καὶ νυκτὶ πιθέσθαι,293
νὺξ δὲ ἤδη ὑπάρχει, καλόν ἐστι καὶ νυκτὶ πεισθῆναι,

ὡς σύ τ' ἐϋφρήνῃς πάντας παρὰ νηυσὶν Ἀχαιούς,294
ἵνα σύ τε εὐφράνῃς καὶ τέρψῃς πάντας τοὺς Ἕλληνας παρὰ ταῖς ναυσί,

σούς τε μάλιστα ἔτας καὶ ἑταίρους, οἵ τοι ἔασιν· 295
καὶ μάλιστα τοὺς σοὺς πολίτας καὶ φίλους οἵ σοι ὑπάρχουσιν.

αὐτὰρ ἐγὼ κατὰ ἄστυ μέγα Πριάμοιο ἄνακτος296
ἐγὼ δὲ κατὰ τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ βασιλέως Πριάμου

Τρῶας ἐϋφρανέω καὶ Τρῳάδας ἑλκεσιπέπλους,297
τοὺς Τρῷας εὐφράνω καὶ τὰς Τρῳάδας τὰς ἑλκούσας τοὺς πέπλους,

αἵ τέ μοι εὐχόμεναι θεῖον δύσονται ἀγῶνα.298
αἵτινες εὐχόμεναί μοι, εἰσδύνουσι τὸν θεῖον ἀγῶνα, ἤτοι τὸν περὶ τὰ ἱερά, ἔνθα οἱ θεοὶ αὐλίζονται διὰ τὰ ἀγάλματα.

δῶρα δ' ἄγ' ἀλλήλοισι περικλυτὰ δώομεν ἄμφω,299
ἄγε δὲ δῶμεν ἀλλήλοις ἀμφότεροι δῶρα ὑπερένδοξα,

ὄφρά τις ὧδ' εἴπῃσιν Ἀχαιῶν τε Τρώων τε· 300
ὅπως τις ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων καὶ τῶν Τρῴων οὕτως εἴπῃ·

ἠμὲν ἐμαρνάσθην ἔριδος πέρι θυμοβόροιο,301
τῷ ὄντι μὲν ἐπολέμησαν περὶ φιλονεικίας ψυχοφθόρου,

ἠδ' αὖτ' ἐν φιλότητι διέτμαγεν ἀρθμήσαντε.302
τῷ ὄντι δὲ διεχωρίσθησαν ἐν φιλίᾳ ἁρμοσθέντες καὶ συμβιβασθέντες.

ὣς ἄρα φωνήσας δῶκε ξίφος ἀργυρόηλον303
οὕτω δὴ εἰπών, ἐχαρίσατο αὐτῷ ξίφος ἥλους ἀργυροὺς ἔχον,

σὺν κολεῷ τε φέρων καὶ ἐϋτμήτῳ τελαμῶνι·304
σὺν τῇ ξιφοθήκῃ καὶ τῷ καλῶς τετμημένῳ ἀναφορεῖ ἐπιφέρων·

Αἴας δὲ ζωστῆρα δίδου φοίνικι φαεινόν. 305
ὁ Αἴας δὲ ζώνην θωρακίτην ἐδωρήσατο, φοινικίνῳ χρώματι λελαμπρυσμένην.

τὼ δὲ διακρινθέντε ὃ μὲν μετὰ λαὸν Ἀχαιῶν306
οὗτοι δὲ διαχωρισθέντες, ὁ μὲν ἐπὶ τὸν στρατὸν τῶν Ἑλλήνων ἐπανῆκεν,

ἤϊ', ὃ δ' ἐς Τρώων ὅμαδον κίε· τοὶ δὲ χάρησαν,307
ὁ δὲ εἰς τὸν ὄχλον τῶν Τρῴων ἀπῄει, οὗτοι δὲ ἐχάρησαν,

ὡς εἶδον ζωόν τε καὶ ἀρτεμέα προσιόντα,308
ὅτε ἐθεάσαντο αὐτὸν ζῶντα καὶ ὑγιᾶ προσερχόμενον,

Αἴαντος προφυγόντα μένος καὶ χεῖρας ἀάπτους·309
ἐκφυγόντα τὴν ἰσχὺν καὶ τὰς ἀπροσπελάστους χεῖρας τοῦ Αἴαντος·

καί ῥ' ἦγον προτὶ ἄστυ ἀελπτέοντες σόον εἶναι. 310
καὶ δὴ ἀπῆγον αὐτὸν εἰς τὴν πόλιν μὴ ἐλπίσαντες σῷον καὶ ὑγιᾶ εἶναι·

Αἴαντ' αὖθ' ἑτέρωθεν ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ311
τὸν Αἴαντα δὲ ἐξ ἑτέρου μέρους οἱ εὔοπλοι Ἕλληνες

εἰς Ἀγαμέμνονα δῖον ἄγον κεχαρηότα νίκῃ.312
ἀπῆγον εἰς τὸν ἔνδοξον Ἀγαμέμνονα, χαίροντα ἐπὶ τῇ νίκῃ.



οἳ δ' ὅτε δὴ κλισίῃσιν ἐν Ἀτρεΐδαο γένοντο,313
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἐν ταῖς σκηναῖς τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως ἐγένοντο,

τοῖσι δὲ βοῦν ἱέρευσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων314
τούτοις βοῦν ἔθυσεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων

ἄρσενα πενταέτηρον ὑπερμενέϊ Κρονίωνι. 315
ἄρρενα, πενταετῆ, τῷ μεγαλοδυνάμῳ υἱῷ τοῦ Κρόνου.

τὸν δέρον ἀμφί θ' ἕπον, καί μιν διέχευαν ἅπαντα,316
τοῦτον ἐξέδερον, καὶ περιεῖπον, καὶ ὅλον αὐτὸν διεμέρισαν,

μίστυλλόν τ' ἄρ' ἐπισταμένως πεῖράν τ' ὀβελοῖσιν,317
διεῖλον δὲ εἰς μικρὰ μετ᾿ ἐπιστήμης, καὶ περιέπειραν τοῖς ὀβελίσκοις,

ὄπτησάν τε περιφραδέως, ἐρύσαντό τε πάντα.318
καὶ ὤπτησαν νουνεχῶς τε καὶ ἐμπείρως, καὶ ἐξείλκυσαν ἅπαντα.

αὐτὰρ ἐπεὶ παύσαντο πόνου τετύκοντό τε δαῖτα,319
ἐπεὶ δὲ ἀπεπαύσαντο τῶν ἔργων, καὶ τὴν εὐωχίαν παρεσκεύασαν,

δαίνυντ', οὐδέ τι θυμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης· 320
εὐωχοῦντο, οὐκέτι ψυχή τινος ἐδεῖτο τροφῆς ἐν κοινῇ τραπέζῃ προκειμένης·

νώτοισιν δ' Αἴαντα διηνεκέεσσι γέραιρεν321
τὸν Αἴαντα δὲ νώτοις διηνεκῶς ἐτίμα

ἥρως Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων.322
ὁ ἥρως ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως, ὁ μέγας βασιλεὺς Ἀγαμέμνων·

αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,323
ἐπεὶ δὲ τὴν ἐπιθυμίαν ἀνεπλήρωσαν τῆς πόσεως, καὶ τῆς τροφῆς,

τοῖς ὁ γέρων πάμπρωτος ὑφαίνειν ἤρχετο μῆτιν324
τούτοις ὁ γέρων Νέστωρ πρὸ πάντων συνείρειν καὶ κατασκευάζειν ἤρχετο βουλήν,

Νέστωρ, οὗ καὶ πρόσθεν ἀρίστη φαίνετο βουλή· 325
οὗ καὶ πρότερον ἡ βουλὴ ἀρίστη ἐδόκει,

ὅ σφιν ἐϋφρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν·326
ὅς τις καλῶς φρονῶν ἐδημηγόρησε, καὶ ἐν μέσῳ αὐτῶν εἶπεν·

Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἀριστῆες Παναχαιῶν,327
ὦ υἱοὶ τοῦ Ἀτρέως, καὶ ὦ ἄλλοι ἀριστεῖς τῶν πάντων Ἑλλήνων,

πολλοὶ γὰρ τεθνᾶσι κάρη κομόωντες Ἀχαιοί,328
πολλοὶ μὲν ἀπέθανον Ἕλληνες κομῶντες τὰς κεφαλάς,

τῶν νῦν αἷμα κελαινὸν ἐύ̈ρροον ἀμφὶ Σκάμανδρον329
ὧν τὸ μὲν μέλαν αἷμα νῦν περὶ τὸν καλλίρρουν Σκάμανδρον

ἐσκέδασ' ὀξὺς Ἄρης, ψυχαὶ δ' Ἄϊδος δὲ κατῆλθον· 330
διεσκόρπισε ὁ ὀξὺς πόλεμος, αἱ ψυχαὶ δὲ εἰς ᾅδου κατέβησαν,

τώ σε χρὴ πόλεμον μὲν ἅμ' ἠοῖ παῦσαι Ἀχαιῶν,331
δι᾿ ὅ σε δεῖ τὸν μὲν πόλεμον τῶν Ἑλλήνων ἅμα τῇ ἡμέρᾳ, ἤτοι ἕωθεν, παῦσαι.

αὐτοὶ δ' ἀγρόμενοι κυκλήσομεν ἐνθάδε νεκροὺς332
ἡμεῖς δὲ συναθροισθέντες ἐξ ἁμαξῶν οἴσομεν (φέρωμεν) δεῦρο τὰ σώματα

βουσὶ καὶ ἡμιόνοισιν· ἀτὰρ κατακήομεν αὐτοὺς333
διὰ βοῶν καὶ ἡμιόνων, κατακαύσομεν δὲ αὐτὰ

τυτθὸν ἀπὸ πρὸ νεῶν, ὥς κ' ὀστέα παισὶν ἕκαστος334
μικρὸν πόρρωθι πρὸ τῷ νεῶν (πόρρω τῶν νεῶν) ὡς ἂν ἕκαστος

οἴκαδ' ἄγῃ ὅτ' ἂν αὖτε νεώμεθα πατρίδα γαῖαν. 335
τοῖς παισὶ τὰ ὀστᾶ ἐπ᾽ οἴκου κομίσῃ, ὁπηνίκα δὴ ὑποστρέφομεν εἰς τὴν γῆν τὴν πατρίδα·

τύμβον δ' ἀμφὶ πυρὴν ἕνα χεύομεν ἐξαγαγόντες336
τάφον δὲ περὶ τὴν πυρκαιὰν ἕνα διὰ χώματος ποιήσωμεν, ἐκπορευθέντες

ἄκριτον ἐκ πεδίου· ποτὶ δ' αὐτὸν δείμομεν ὦκα337
ἔξω τῆς πεδιάδος, ἄκριτον, ἤτοι μὴ καθέκαστον τῶν τεθνηκότων διακρινόμενον (χωριζόμενον)· παρ᾿ αὐτὸν δὲ ταχέως οἰκοδομήσωμεν

πύργους ὑψηλοὺς εἶλαρ νηῶν τε καὶ αὐτῶν.338
τείχη ὑψηλά, φυλακὴν τῶν τε νεῶν καὶ ἡμῶν αὐτῶν,

ἐν δ' αὐτοῖσι πύλας ποιήσομεν εὖ ἀραρυίας,339
ἐν αὐτοῖς δὲ πύλας κατασκευάσωμεν καλῶς καὶ ἀσφαλῶς ἡρμοσμένας,

ὄφρα δι' αὐτάων ἱππηλασίη ὁδὸς εἴη· 340
ὅπως δι᾽ αὐτῶν ὁδὸς ἱππική, καὶ ἔξοδος τοῦ στρατεύματος ὑπάρχοι,

ἔκτοσθεν δὲ βαθεῖαν ὀρύξομεν ἐγγύθι τάφρον,341
ἔξωθεν δὲ σκάψαντες ποιήσωμεν ἐγγὺς τάφρον βαθεῖαν,

ἥ χ' ἵππον καὶ λαὸν ἐρυκάκοι ἀμφὶς ἐοῦσα,342
ἥτις ἂν τοὺς ἵππους καὶ τοὺς ἄνδρας κατέχοι καὶ φυλάττοι μεταξὺ οὖσα,

μή ποτ' ἐπιβρίσῃ πόλεμος Τρώων ἀγερώχων.343
μήποτ' ἐπέλθῃ καὶ ἐπισχύσῃ πόλεμος τῶν ὑπερηφάνων Τρῴων.



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἐπῄνησαν βασιλῆες.344
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δ᾽ ἄρα πάντες οἱ βασιλεῖς συνῄεσαν τοῖς εἰρημένοις.

Τρώων αὖτ' ἀγορὴ γένετ' Ἰλίου ἐν πόλει ἄκρῃ 345
ὁμοίως δὲ καὶ τῶν Τρῴων συναγωγὴ καὶ ἐκκλησία ἐγένετο ἐν τῇ ἀκροπόλει τῆς Ἰλίου

δεινὴ τετρηχυῖα, παρὰ Πριάμοιο θύρῃσι·346
φοβερὰ καὶ ταραχώδης παρὰ ταῖς τοῦ Πριάμου θύραις·

τοῖσιν δ' Ἀντήνωρ πεπνυμένος ἦρχ' ἀγορεύειν·347
ἐν τούτοις δὲ Ἀντήνωρ ὁ συνετὸς ἔρχετο δημηγορεῖν οὕτω·

κέκλυτέ μευ Τρῶες καὶ Δάρδανοι ἠδ' ἐπίκουροι,348
ἀκούσατέ μου ὦ Τρῷες, καὶ Δάρδανοι, καὶ βοηθοὶ

ὄφρ' εἴπω τά με θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι κελεύει.349
ἵνα εἴπω ἅ με ἡ ψυχὴ ἐν τῷ στήθει προτρέπει·

δεῦτ' ἄγετ' Ἀργείην Ἑλένην καὶ κτήμαθ' ἅμ' αὐτῇ 350
φέρε δὴ τὴν Πελοποννησίαν Ἑλένην, καὶ τὰ χρήματα σὺν αὐτῇ,

δώομεν Ἀτρεΐδῃσιν ἄγειν· νῦν δ' ὅρκια πιστὰ351
ἀποδῶμεν τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως ἀπάγειν, νυνὶ γὰρ τοὺς πιστοὺς καὶ βεβαίους ὅρκους

ψευσάμενοι μαχόμεσθα· τὼ οὔ νύ τι κέρδιον ἡμῖν352
ἀθητήσαντες, καὶ παραβάντες μαχόμεθα, δι᾿ ὃ οὐκ ἐπικερδὲς καὶ ὠφέλιμον ἡμῖν

ἔλπομαι ἐκτελέεσθαι, ἵνα μὴ ῥέξομεν ὧδε.353
ἐλπίζω ἐκτελεσθῆναι, ἐὰν μὴ πράζωμεν οὕτως·



ἤτοι ὅ γ' ὣς εἰπὼν κατ' ἄρ' ἕζετο· τοῖσι δ' ἀνέστη354
ὁ μὲν οὕτως εἰπὼν ἐκάθισε. ἐν τούτοις δὲ ἠγέρθη

δῖος Ἀλέξανδρος Ἑλένης πόσις ἠϋκόμοιο, 355
ὁ ἔνδοξος Ἀλέξανδρος, ὁ ἀνὴρ τῆς Ἑλένης τῆς καλλικόμου,

ὅς μιν ἀμειβόμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·356
ὅστις αὐτῷ ἀνταποκρινόμενος λόγους ταχεῖς ἔλεγεν οὕτω·

Ἀντῆνορ σὺ μὲν οὐκέτ' ἐμοὶ φίλα ταῦτ' ἀγορεύεις·357
ὦ Ἀντῆνορ, σὺ δήπου οὐδαμῶς ἐμοὶ κεχαρισμένα ταῦτα δημηγορεῖς·

οἶσθα καὶ ἄλλον μῦθον ἀμείνονα τοῦδε νοῆσαι.358
οἶδας μέν τοι καὶ ἄλλον λόγον κρείσσονα τούτου διανοηθῆναι καὶ εἰπεῖν,

εἰ δ' ἐτεὸν δὴ τοῦτον ἀπὸ σπουδῆς ἀγορεύεις,359
εἰ δὲ ἀληθῶς που τοῦτον σπουδάζων ὡς κρείσσονα λέγεις,

ἐξ ἄρα δή τοι ἔπειτα θεοὶ φρένας ὤλεσαν αὐτοί. 360
ἐξαπώλεσαν δήπουθεν αὐτοὶ οἱ θεοὶ τὸν σὸν λογισμόν,

αὐτὰρ ἐγὼ Τρώεσσι μεθ' ἱπποδάμοις ἀγορεύσω·361
ἐγὼ δὲ ἐν τοῖς Τρῳσὶ τοῖς ἱππικοῖς δημηγορήσας ἐρῶ,

ἀντικρὺ δ' ἀπόφημι γυναῖκα μὲν οὐκ ἀποδώσω·362
διαρρήδην γὰρ ἀπαγορεύω, τὴν μὲν γυναῖκα οὐκ ἀποδώσω,

κτήματα δ' ὅσσ' ἀγόμην ἐξ Ἄργεος ἡμέτερον δῶ363
τὰ χρήματα δὲ ὅσα ἤγαγον ἐκ τοῦ Ἄργους εἰς τὸ ἡμέτερον δῶμα,

πάντ' ἐθέλω δόμεναι καὶ οἴκοθεν ἄλλ' ἐπιθεῖναι.364
πάντα βούλομαι ἀποδοῦναι, καὶ ἔτι ἐκ τοῦ οἴκου ἕτερα προσθεῖναι.



ἤτοι ὅ γ' ὣς εἰπὼν κατ' ἄρ' ἕζετο· τοῖσι δ' ἀνέστη 365
ὁ μὲν οὕτως εἰπὼν ἐκάθισεν. ἐν τούτοις δ᾽ ἀνέστη

Δαρδανίδης Πρίαμος, θεόφιν μήστωρ ἀτάλαντος,366
ὁ τοῦ Δαρδάνου ἀπόγονος Πρίαμος, ὁ τοῖς θεοῖς κατὰ γνώμην παραπλήσιος,

ὅ σφιν ἐϋφρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπε·367
ὃς εὖ φρονῶν ἐδημηγόρησε, καὶ εἶπεν ἐν αὐτοῖς·

κέκλυτέ μευ Τρῶες καὶ Δάρδανοι ἠδ' ἐπίκουροι,368
ἀκούσατέ μου, ὦ Τρῷες, καὶ Δάρδανοι, καὶ βοηθοί,

ὄφρ' εἴπω τά με θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι κελεύει.369
ἵνα εἴπω ἃ με ἡ ψυχὴ ἐν τῷ στήθει προτρέπει.

νῦν μὲν δόρπον ἕλεσθε κατὰ πτόλιν ὡς τὸ πάρος περ, 370
νῦν μὲν δεῖπνον λάβετε κατὰ τὸ στρατόπεδον ὡς τὸ πρότερον,

καὶ φυλακῆς μνήσασθε καὶ ἐγρήγορθε ἕκαστος·371
καὶ φυλακῆς μνήσθητε, καὶ ἐπιμελήθητε, καὶ γρηγορήσατε πάντες·

ἠῶθεν δ' Ἰδαῖος ἴτω κοίλας ἐπὶ νῆας372
ἕωθεν δὲ πορευθήτω ὁ Ἰδαῖος ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς (τῶν Ἑλλήνων)

εἰπέμεν Ἀτρεΐδῃς Ἀγαμέμνονι καὶ Μενελάῳ373
εἰπεῖν τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως, τῷ τε Ἀγαμέμνονι, καὶ τῷ Μενελάῳ

μῦθον Ἀλεξάνδροιο, τοῦ εἵνεκα νεῖκος ὄρωρε·374
τὸν λόγον τοῦ Ἀλεξάνδρου, οὗ χάριν ἡ παροῦσα φιλονεικία ἐγήγερτο,

καὶ δὲ τόδ' εἰπέμεναι πυκινὸν ἔπος, αἴ κ' ἐθέλωσι 375
καὶ ἔτι τοῦτον εἰπεῖν τὸν νουνεχῆ λόγον, ἐὰν βούλωνται

παύσασθαι πολέμοιο δυσηχέος, εἰς ὅ κε νεκροὺς376
λῆξαι τοῦ κακοήχου πολέμου ἕως ἂν τοὺς νεκροὺς

κήομεν· ὕστερον αὖτε μαχησόμεθ' εἰς ὅ κε δαίμων377
κατακαύσωμεν, ὕστερον δὲ πάλιν πολεμήσομεν, ἕως ἂν ὁ θεὸς

ἄμμε διακρίνῃ, δώῃ δ' ἑτέροισί γε νίκην.378
ἡμᾶς διαχωρίσῃ, δῷ δὲ τῷ ἑτέρῳ μέρει τὴν νίκην.



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδ' ἐπίθοντο·379
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ λίαν αὐτοῦ ἐπήκουσαν καὶ ἐπείσθησαν.

δόρπον ἔπειθ' εἵλοντο κατὰ στρατὸν ἐν τελέεσσιν· 380
δεῖπνον οὖν μετὰ ταῦτα ἔλαβον κατὰ τὸ στρατόπεδον ἐν ταῖς τάξεσι.

ἠῶθεν δ' Ἰδαῖος ἔβη κοίλας ἐπὶ νῆας·381
ἕωθεν δὲ ὁ Ἰδαῖος ἐπορεύθη ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς·

τοὺς δ' εὗρ' εἰν ἀγορῇ Δαναοὺς θεράποντας Ἄρηος382
εὗρε δὲ τοὺς Ἕλληνας τοὺς ὑπηρέτας τοῦ Ἄρεος ἐν ἐκκλησία

νηῒ πάρα πρύμνῃ Ἀγαμέμνονος· αὐτὰρ ὃ τοῖσι383
παρὰ τῇ πρύμνῃ τῆς νεὼς τοῦ Ἀγαμέμνονος

στὰς ἐν μέσσοισιν μετεφώνεεν ἠπύτα κῆρυξ·384
ὁ κῆρυξ δὲ ὁ μεγαλόφωνος στὰς ἐν μέσῳ, εἶπεν αὐτοῖς·

Ἀτρεΐδη τε καὶ ἄλλοι ἀριστῆες Παναχαιῶν 385
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, καὶ ἄλλοι εὔοπλοι Ἕλληνες,

ἠνώγει Πρίαμός τε καὶ ἄλλοι Τρῶες ἀγαυοὶ386
ὅ τε Πρίαμος καὶ οἱ ἄλλοι λαμπροὶ Τρῷες ἐκέλευσαν

εἰπεῖν, αἴ κέ περ ὔμμι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο,387
εἰπεῖν, εἴπερ ἂν ὑμῖν προσφιλὲς καὶ χαρίεν εἴη,

μῦθον Ἀλεξάνδροιο, τοῦ εἵνεκα νεῖκος ὄρωρε·388
λόγον τοῦ Ἀλεξάνδρου, οὗ χάριν ἡ παροῦσα ἔρις ἐγήγερται.

κτήματα μὲν ὅσ' Ἀλέξανδρος κοίλῃς ἐνὶ νηυσὶν389
τὰ μὲν χρήματα, ὅσα Ἀλέξανδρος ἐν ταῖς ναυσὶ ταῖς βαθείαις

ἠγάγετο Τροίηνδ'· ὡς πρὶν ὤφελλ' ἀπολέσθαι· 390
ἤγαγεν εἰς τὴν Τροίαν, ὃς εἴθε ἀπώλετο πρὶν ἢ ταῦτα ποιῆσαι,

πάντ' ἐθέλει δόμεναι καὶ οἴκοθεν ἄλλ' ἐπιθεῖναι·391
πάντα βούλεται ἀποδοῦναι, καὶ προσέτι ἐκ τοῦ οἴκου προσθεῖναι ἄλλα·

κουριδίην δ' ἄλοχον Μενελάου κυδαλίμοιο392
τὴν δὲ ἐκ παρθενίας γαμετὴν τοῦ ἐνδόξου Μενελάου

οὔ φησιν δώσειν· ἦ μὴν Τρῶές γε κέλονται.393
οὐκ ἀποδώσειν φησίν· ὄντως που αὐτὸν οἱ Τρῷες παρακελεύονται ἀποδοῦναι.

καὶ δὲ τόδ' ἠνώγεον εἰπεῖν ἔπος αἴ κ' ἐθέλητε394
καὶ δὴ τόνδε τὸν λόγον ἐκέλευσαν εἰπεῖν, ἐὰν βούλησθε

παύσασθαι πολέμοιο δυσηχέος εἰς ὅ κε νεκροὺς 395
λῆξαι τοῦ κακοήχου πολέμου, ἕως ἂν τὰ σώματα

κήομεν· ὕστερον αὖτε μαχησόμεθ' εἰς ὅ κε δαίμων396
καύσωμεν· μετὰ ταῦτα δὲ πολεμήσομεν, ἕως ἂν ὁ θεὸς

ἄμμε διακρίνῃ, δώῃ δ' ἑτέροισί γε νίκην.397
ἡμᾶς διαχωρίσῃ, δώσῃ δὲ τῇ ἑτέρᾳ μερίδι νίκην.



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ·398
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες ἥσυχοι ἐγένοντο σιωπῇ·

ὀψὲ δὲ δὴ μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·399
μετὰ χρόνον δέ τινα Διομήδης ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς εἶπεν αὐτοῖς·

μήτ' ἄρ τις νῦν κτήματ' Ἀλεξάνδροιο δεχέσθω 400
μηδεὶς νῦν μήτε χρήματα Ἀλεξάνδρου δεχέσθω,

μήθ' Ἑλένην· γνωτὸν δὲ καὶ ὃς μάλα νήπιός ἐστιν401
μήτε τὴν Ἑλένην· γνωστὸν γάρ ἐστι καὶ αὐτῷ, ὃς λίαν ἀσύνετός ἐστιν,

ὡς ἤδη Τρώεσσιν ὀλέθρου πείρατ' ἐφῆπται.402
ὅτι τοῖς Τρῳσὶν ἤδη τὰ τοῦ ἀφανισμοῦ πέρατα ἐπίκεινται.

ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἐπίαχον υἷες Ἀχαιῶν403
οὕτως εἶπεν. οἱ υἱοὶ δὲ τῶν Ἑλλήνων πάντες ἐπεβόησαν,

μῦθον ἀγασσάμενοι Διομήδεος ἱπποδάμοιο·404
λόγον θαυμάσαντες τοῦ ἱππικοῦ Διομήδους.

καὶ τότ' ἄρ' Ἰδαῖον προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων· 405
καὶ δὴ τότε Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπε πρὸς τὸν Ἰδαῖον·

Ἰδαῖ' ἤτοι μῦθον Ἀχαιῶν αὐτὸς ἀκούεις406
ὦ Ἰδαῖε, τὸν μὲν λόγον τῶν Ἑλλήνων καὶ σὺ ἀκούεις,

ὥς τοι ὑποκρίνονται· ἐμοὶ δ' ἐπιανδάνει οὕτως407
ὅπως σοι ἀποκρίνονται, ἐμοὶ δὲ οὕτως ἀρέσκει.

ἀμφὶ δὲ νεκροῖσιν κατακαιέμεν οὔ τι μεγαίρω·408
περὶ δὲ τῶν νεκρῶν, κατακαίειν οὐ φθονῶ,

οὐ γάρ τις φειδὼ νεκύων κατατεθνηώτων409
οὐ γάρ τις φειδωλία (φροντὶς) νεκρῶν ἀποθανόντων

γίγνετ' ἐπεί κε θάνωσι πυρὸς μειλισσέμεν ὦκα. 410
γίνεται, ἐπειδὰν ἀποθάνωσι, διὰ πυρὸς ταχέως μειλίσσεσθαι, ἤτοι κηδεύειν καὶ θάπτειν.

ὅρκια δὲ Ζεὺς ἴστω ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης.411
τοὺς ὅρκους δὲ ὁ Ζεὺς γινωσκέτω ὁ μεγάλως κτυπῶν ἀνὴρ τῆς Ἥρας.



ὣς εἰπὼν τὸ σκῆπτρον ἀνέσχεθε πᾶσι θεοῖσιν,412
οὕτως εἰπὼν ἀνέτεινε τὸ σκῆπτρον πᾶσι τοῖς θεοῖς

ἄψορρον δ' Ἰδαῖος ἔβη προτὶ Ἴλιον ἱρήν.413
ὀπισθορμήτως δὲ ἐπορεύθη ὁ Ἰδαῖος εἰς τὴν ἱερὰν Ἴλιον.

οἳ δ' ἕατ' εἰν ἀγορῇ Τρῶες καὶ Δαρδανίωνες414
οἱ Τρῷες δέ, καὶ οἱ τοῦ Δαρδάνου ἀπόγονοι, ἐκάθηντο

πάντες ὁμηγερέες, ποτιδέγμενοι ὁππότ' ἄρ' ἔλθοι 415
πάντες συνηθροισμένοι, προσδεχόμενοι πότε δὴ ἀφίκοιτο

Ἰδαῖος· ὃ δ' ἄρ' ἦλθε καὶ ἀγγελίην ἀπέειπε416
ὁ Ἰδαῖος. Οὗτος δ᾽ οὖν ἀφίκετο, καὶ τὴν ἀγγελίαν ἀπεδοκίμασε, καὶ ὡς ἀνωφελῆ ἀνήγγειλεν, ὅτι μὴ προσεδέξαντο τὴν πρεσβείαν οἱ Ἕλληνες,

στὰς ἐν μέσσοισιν· τοὶ δ' ὁπλίζοντο μάλ' ὦκα,417
στὰς ἐν μέσῳ. οὗτοι δὲ καθωπλίζοντο μάλα ταχέως καὶ εὐτρεπίζοντο

ἀμφότερον νέκυάς τ' ἀγέμεν ἕτεροι δὲ μεθ' ὕλην·418
κατ᾽ ἀμφότερον, οἱ μὲν τοὺς νεκροὺς ἄγειν, ἄλλοι δὲ ἐπὶ τὴν ξυλαγωγίαν ᾤχοντο·

Ἀργεῖοι δ' ἑτέρωθεν ἐϋσσέλμων ἀπὸ νηῶν419
οἱ Ἕλληνες δὲ ἀφ' ἑτέρου μέρους ἀπὸ τῶν εὐκαθέδρων νεῶν

ὀτρύνοντο νέκυς τ' ἀγέμεν, ἕτεροι δὲ μεθ' ὕλην. 420
παρώξυνον, τούς τε νεκροὺς ἄγειν, ἄλλοι δὲ ἐπὶ ξυλαγωγίαν ᾤχοντο.



Ἠέλιος μὲν ἔπειτα νέον προσέβαλλεν ἀρούρας421
ὁ ἥλιος μὲν οὖν μετὰ ταῦτα ἄρτι ταῖς ἀκτίσι προσέβαλε τῇ γῇ,

ἐξ ἀκαλαρρείταο βαθυρρόου Ὠκεανοῖο422
ἐκ τοῦ ἀκυμάντου καὶ πρᾴως ῥέοντος βαθύρρου Ὠκεανοῦ

οὐρανὸν εἰσανιών· οἳ δ' ἤντεον ἀλλήλοισιν.423
ἀνερχόμενος εἰς τὸν Οὐρανόν· οὗτοι δὲ συνήντων ἀλλήλοις,

ἔνθα διαγνῶναι χαλεπῶς ἦν ἄνδρα ἕκαστον·424
ὅπου ἐπιγνῶναι ἕκαστον ἄνδρα χαλεπὸν ἦν,

ἀλλ' ὕδατι νίζοντες ἄπο βρότον αἱματόεντα 425
ἀλλὰ ὕδατι ἀπονίπτοντες τὸ μετὰ ἱδρῶτος καὶ κόνεως αἷμα,

δάκρυα θερμὰ χέοντες ἀμαξάων ἐπάειραν.426
δάκρυα θερμὰ καταχέοντες ἐπὶ τῶν ἁμαξῶν ἄραντες ἐπέθηκαν·

οὐδ' εἴα κλαίειν Πρίαμος μέγας· οἳ δὲ σιωπῇ427
οὐδὲ συνεχώρει κλαίειν ὁ μέγας Πρίαμος, οὗτοι δὲ μετὰ σιωπῆς

νεκροὺς πυρκαϊῆς ἐπινήνεον ἀχνύμενοι κῆρ,428
τὰ σώματα ἐπὶ τῆς πυρᾶς συνήθροιζον (ἐσώρευον) λυπούμενοι καὶ ἀλγοῦντες τὴν ψυχήν·

ἐν δὲ πυρὶ πρήσαντες ἔβαν προτὶ Ἴλιον ἱρήν.429
καύσαντες δὲ πυρί, ἐπορεύθησαν εἰς τὴν ἱερὰν Ἴλιον.

ὣς δ' αὔτως ἑτέρωθεν ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ 430
ὡσαύτως δὲ ἀφ᾿ ἑτέρου μέρους οἱ εὔοπλοι Ἕλληνες

νεκροὺς πυρκαϊῆς ἐπινήνεον ἀχνύμενοι κῆρ,431
τὰ σώματα ἐπὶ τῆς πυρᾶς ἐσώρευον, λυπούμενοι κατὰ ψυχήν·

ἐν δὲ πυρὶ πρήσαντες ἔβαν κοίλας ἐπὶ νῆας.432
καύσαντες δὲ πυρὶ ἐπορεύθησαν ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς·



ἦμος δ' οὔτ' ἄρ πω ἠώς, ἔτι δ' ἀμφιλύκη νύξ,433
ὁπηνίκα δὲ οὔπω δὴ ἦν ἡμέρα, ἔτι δὲ ἦν λυκόφως, ἤτοι τὸ μεταξὺ νυκτὸς καὶ νοῦς σκοτῶδες,

τῆμος ἄρ' ἀμφὶ πυρὴν κριτὸς ἔγρετο λαὸς Ἀχαιῶν,434
τηνικαῦτα δὴ περὶ τὴν πυρὰν συνήθροιστο ὁ λαὸς τῶν Ἑλλήνων κριτός, ἤτοι εἰς αὐτὸ τοῦτο κριθεὶς τὸ περὶ τὴν πυρκαϊὰν ἐκπονῆσαι·

τύμβον δ' ἀμφ' αὐτὴν ἕνα ποίεον ἐξαγαγόντες 435
τάφον δὲ περὶ αὐτὴν ἕνα ἐποίουν ἐκπορευθέντες

ἄκριτον ἐκ πεδίου, ποτὶ δ' αὐτὸν τεῖχος ἔδειμαν436
τοῦ πεδίου, ἄκριτον ἤτοι μὴ καθέκαστον διακρινόμενον, περὶ αὐτὸν δὲ ᾠκοδόμησαν τεῖχος,

πύργους θ' ὑψηλούς, εἶλαρ νηῶν τε καὶ αὐτῶν.437
πύργους ὑψηλούς, φυλακὴν τῶν τε νεῶν καὶ ἑαυτῶν·

ἐν δ' αὐτοῖσι πύλας ἐνεποίεον εὖ ἀραρυίας,438
ἐν αὐτοῖς δὲ πύλας κατεσκεύαζον καλῶς ἡρμοσμένας,

ὄφρα δι' αὐτάων ἱππηλασίη ὁδὸς εἴη·439
ὅπως δι᾽ αὐτῶν ὑπάρχοι ὁδὸς ἱππική,

ἔκτοσθεν δὲ βαθεῖαν ἐπ' αὐτῷ τάφρον ὄρυξαν 440
ἔξωθεν δὲ ἔσκαψαν τάφρον βαθεῖαν ἐπ᾿ αὐτῷ,

εὐρεῖαν μεγάλην, ἐν δὲ σκόλοπας κατέπηξαν.441
πλατεῖαν καὶ μεγάλην, περὶ αὐτὴν δὲ ὀρθὰ ξύλα κατέπηξαν.



ὣς οἳ μὲν πονέοντο κάρη κομόωντες Ἀχαιοί·442
οὕτω μὲν οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες ἐνήργουν.

οἳ δὲ θεοὶ πὰρ Ζηνὶ καθήμενοι ἀστεροπητῇ443
οἱ θεοὶ δὲ παρὰ τῷ Διὶ τῷ ἀστράπτοντι καθήμενοι,

θηεῦντο μέγα ἔργον Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων.444
ἐθαύμαζον τὸ μέγα ἔργον τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων.

τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε Ποσειδάων ἐνοσίχθων· 445
τούτοις δὲ λόγων ἤρχετο ὁ τὴν γῆν σείων Ποσειδῶν λέγων·

Ζεῦ πάτερ, ἦ ῥά τίς ἐστι βροτῶν ἐπ' ἀπείρονα γαῖαν446
ὦ Ζεῦ πάτερ ἆρά τις ἐστὶν ἀνὴρ ἐπὶ τῆς ἀπείρου γῆς,

ὅς τις ἔτ' ἀθανάτοισι νόον καὶ μῆτιν ἐνίψει;447
ὅστις ἔτι (τοῦ λοιποῦ) τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς τὴν διάνοιαν καὶ τὴν βουλὴν ἀντερεῖ;

οὐχ ὁράᾳς ὅτι δ' αὖτε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ448
οὐχ ὁρᾷς, ὅτε δὴ οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες

τεῖχος ἐτειχίσσαντο νεῶν ὕπερ, ἀμφὶ δὲ τάφρον449
ᾠκοδόμησαν τεῖχος ὑπὲρ τῶν νεῶν, περὶ αὐτὸ δὲ τάφρον

ἤλασαν, οὐδὲ θεοῖσι δόσαν κλειτὰς ἑκατόμβας; 450
ἐξέτειναν, καὶ ἐποίησαν, οὐδὲ τοῖς θεοῖς προσήνεγκαν θυσίας ἐνδόξους;

τοῦ δ' ἤτοι κλέος ἔσται ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠώς·451
τούτου δὴ ἡ ἔνδοξος φήμη ἔσται, καθ᾽ ὅσον χῶρον ἐφαπλοῦται ἡ ἡμέρα.

τοῦ δ' ἐπιλήσονται τὸ ἐγὼ καὶ Φοῖβος Ἀπόλλων452
τούτου δὲ ἀμνημονήσουσιν, ὅπερ ἐγὼ καὶ Ἀπόλλων ὁ λαμπρός τε καὶ καθαρὸς

ἥρῳ Λαομέδοντι πολίσσαμεν ἀθλήσαντε.453
Λαομέδοντι τῷ ἥρωϊ ἐτειχίσαμεν κακοπαθήσαντες.



τὸν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·454
πρὸς τοῦτον δὲ μεγάλως βαρυνθείς, καὶ στενάζων εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς·

ὢ πόποι ἐννοσίγαι' εὐρυσθενές, οἷον ἔειπες. 455
Φεῦ φεῦ, ὦ κινητὰ γῆς μεγαλοδύναμε, οἷον εἶπας;

ἄλλός κέν τις τοῦτο θεῶν δείσειε νόημα,456
ἄλλος τις ἂν ἀπὸ τῶν θεῶν φοβηθείη τὸ νόημα καὶ ἐνθύμημα τοῦτο,

ὃς σέο πολλὸν ἀφαυρότερος χεῖράς τε μένος τε·457
ὅστις πολλῷ ἀσθενέστερός σου ὑπάρχει τὰς χεῖράς τε καὶ τὴν δύναμιν·

σὸν δ' ἤτοι κλέος ἔσται ὅσον τ' ἐπικίδναται ἠώς.458
τὸ σὸν δὴ κλέος ἔσται, καθ᾽ ὅσον χῶρον ἐφαπλοῦται ἡ ἡμέρα·

ἄγρει μὰν ὅτ' ἂν αὖτε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ459
ἄγε μήν, ὅταν δὴ οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες

οἴχωνται σὺν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν 460
πορευθῶσι σὺν ταῖς ναυσὶν ἐπὶ τὴν ἀγαπητὴν γῆν τὴν πατρίδα,

τεῖχος ἀναρρήξας τὸ μὲν εἰς ἅλα πᾶν καταχεῦαι,461
τὸ τεῖχος καταλύσας, τοῦτο μὲν ἅπαν εἰς τὴν θάλασσαν κατάχεον,

αὖτις δ' ἠϊόνα μεγάλην ψαμάθοισι καλύψαι,462
πάλιν δὲ τὸν μέγαν αἰγιαλὸν τοῖς ψάμμοις κατακάλυψον,

ὥς κέν τοι μέγα τεῖχος ἀμαλδύνηται Ἀχαιῶν.463
ὅπως ἄν σοι τὸ μέγα τεῖχος τῶν Ἑλλήνων καταλυθῇ καὶ ἀφανισθῇ.



ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον,464
οὕτως οὗτοι μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον,

δύσετο δ' ἠέλιος, τετέλεστο δὲ ἔργον Ἀχαιῶν, 465
ἔδυτε ὁ ἥλιος, ἀπήρτιστο δὲ τὸ ἔργον τῶν Ἑλλήνων,

βουφόνεον δὲ κατὰ κλισίας καὶ δόρπον ἕλοντο.466
βοῦς δὲ ἐφόνευον κατὰ τὰς σκηνὰς εἰς δείπνου κατασκευήν, καὶ ἐδειπνοποιοῦντο.

νῆες δ' ἐκ Λήμνοιο παρέσταν οἶνον ἄγουσαι467
νῆες δὲ ἐκ τῆς Λήμνου παρεγένοντο κομίζουσαι οἶνον

πολλαί, τὰς προέηκεν Ἰησονίδης Εὔνηος,468
πολλαί, ἃς ἔπεμψεν Εὔνηος ὁ υἱὸς τοῦ Ἰάσονος,

τόν ῥ' ἔτεχ' Ὑψιπύλη ὑπ' Ἰήσονι ποιμένι λαῶν.469
ὃν δὴ ἔτεκεν ἡ Ὑψιπύλη εὐνηθεῖσα Ἰάσονι τῷ βασιλεῖ τῶν λαῶν·

χωρὶς δ' Ἀτρεΐδῃς Ἀγαμέμνονι καὶ Μενελάῳ 470
ἰδίᾳ δὲ τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως τῷ Ἀγαμέμνονι καὶ τῷ Μενελάῳ

δῶκεν Ἰησονίδης ἀγέμεν μέθυ χίλια μέτρα.471
ἔδωκεν ὁ υἱὸς τοῦ Ἰάσονος ἄγειν οἶνον χίλια μέτρα.

ἔνθεν οἰνίζοντο κάρη κομόωντες Ἀχαιοί,472
ἐντεῦθεν δὴ οἶνον ὠνοῦντο οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες,

ἄλλοι μὲν χαλκῷ, ἄλλοι δ' αἴθωνι σιδήρῳ,473
ἄλλοι μὲν διὰ σιδήρου λαμπροῦ,

ἄλλοι δὲ ῥινοῖς, ἄλλοι δ' αὐτῇσι βόεσσιν,474
ἄλλοι δὲ διὰ δερμάτων, ἄλλοι δὲ δι᾽ αὐτῶν τῶν βοῶν,

ἄλλοι δ' ἀνδραπόδεσσι· τίθεντο δὲ δαῖτα θάλειαν. 475
ἄλλοι δὲ δι᾿ αἰχμαλώτων· ἐποιοῦντο δὲ δαψιλῆ εὐωχίαν.

παννύχιοι μὲν ἔπειτα κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ476
Δι᾽ ὅλης μὲν οὖν τῆς νυκτὸς μετὰ ταῦτα οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες

δαίνυντο, Τρῶες δὲ κατὰ πτόλιν ἠδ' ἐπίκουροι·477
εὐωχοῦντο, οἱ Τρῷες δὲ καὶ οἱ σύμμαχοι αὐτῶν κατὰ τὴν πόλιν·

παννύχιος δέ σφιν κακὰ μήδετο μητίετα Ζεὺς478
δι᾽ ὅλης δὲ τῆς νυκτὸς κακὰ αὐτοῖς ἐβουλεύετο ὁ βουλευτικὸς Ζεύς,

σμερδαλέα κτυπέων· τοὺς δὲ χλωρὸν δέος ᾕρει·479
καταπληκτικῶς βροντῶν· τούτους δὲ χλωροποιὸς φόβος κατελάμβανε,

οἶνον δ' ἐκ δεπάων χαμάδις χέον, οὐδέ τις ἔτλη 480
οἶνον δὲ ἐκ τῶν ποτηρίων εἰς γῆν κατέχεαν, οὐ δὲ ὑπέμεινέ τις πιεῖν πρότερον,

πρὶν πιέειν πρὶν λεῖψαι ὑπερμενέϊ Κρονίωνι.481
πρὶν ἢ σπεῖσαι τῷ μεγαλοδυνάμῳ υἱῷ τοῦ Κρόνου·

κοιμήσαντ' ἄρ' ἔπειτα καὶ ὕπνου δῶρον ἕλοντο.482
ἀνεκλίθησαν δ᾽ οὖν μετὰ ταῦτα, καὶ τὸ δῶρον τοῦ ὕπνου ἔλαβον, ἤτοι αὐτὸ τὸ κοίμημα, ὅπερ ἡμῖν ὁ σωματοειδὴς ὕπνος δωρεῖται.