Homeric text & Koine Greek paraphrase by Theodorus Gaza
οἳ δὲ θεοὶ πὰρ Ζηνὶ καθήμενοι ἠγορόωντο | 001 |
οἱ θεοὶ δὲ παρὰ τῷ Διῒ καθήμενοι, ἐδημηγόρουν | |
χρυσέῳ ἐν δαπέδῳ, μετὰ δέ σφισι πότνια Ἥβη | 002 |
ἐν τῷ χρυσῷ ἐδάφει, ἐν αὐτοῖς δὲ ἡ σεβασμία Ἥβη | |
νέκταρ ἐοινοχόει· τοὶ δὲ χρυσέοις δεπάεσσι | 003 |
τὸ νέκταρ οἰνοχοοῦσα ἐτύγχανεν· οἱ δὲ ποτηρίοις χρυσοῖς | |
δειδέχατ' ἀλλήλους, Τρώων πόλιν εἰσορόωντες· | 004 |
ἐδεξιοῦντο ἀλλήλους, βλέποντες εἰς τὴν πόλιν τῶν Τρῴων. | |
αὐτίκ' ἐπειρᾶτο Κρονίδης ἐρεθιζέμεν Ἥρην | 005 |
εὐθέως δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἐπεχείρει παροξύνειν τὴν Ἥραν | |
κερτομίοις ἐπέεσσι παραβλήδην ἀγορεύων· | 006 |
διὰ λόγων θυμοδακῶν, παραλογιστικῶς δημηγορῶν, | |
δοιαὶ μὲν Μενελάῳ ἀρηγόνες εἰσὶ θεάων | 007 |
οὕτω δύο μὲν ἀπὸ τῶν θεῶν εἰσι βοηθοὶ τῷ Μενελάῳ, | |
Ἥρη τ' Ἀργείη καὶ Ἀλαλκομενηῒς Ἀθήνη. | 008 |
ἡ Ἀργεία Ἥρα, καὶ ἡ ἰδίᾳ δυνάμει βοηθοῦσα Ἀθηνᾶ· | |
ἀλλ' ἤτοι ταὶ νόσφι καθήμεναι εἰσορόωσαι | 009 |
ἀλλ' αὗται μὲν καθήμεναι χωρίς, ἐπιβλέπουσαι | |
τέρπεσθον· τῷ δ' αὖτε φιλομειδὴς Ἀφροδίτη | 010 |
τέρπονται· τῷ δὲ Ἀλεξάνδρῳ πάλιν ἡ φιλογέλως Ἀφροδίτη | |
αἰεὶ παρμέμβλωκε καὶ αὐτοῦ κῆρας ἀμύνει· | 011 |
ἀεὶ παραμένει, καὶ ἀπ᾿ αὐτοῦ τὰς θανατηφόρους μοίρας ἀποσοβεῖ, | |
καὶ νῦν ἐξεσάωσεν ὀϊόμενον θανέεσθαι. | 012 |
καὶ νῦν ἐξέσωσεν αὐτὸν ὑπολαμβάνοντα τεθνήξεσθαι· | |
ἀλλ' ἤτοι νίκη μὲν ἀρηϊφίλου Μενελάου· | 013 |
ἀλλ᾽ἡ μὲν νίκη τοῦ πολεμικοῦ Μενελάου ἐστίν· | |
ἡμεῖς δὲ φραζώμεθ' ὅπως ἔσται τάδε ἔργα, | 014 |
ἡμεῖς δὲ σκεψώμεθα ὅπως τὰ παρόντα ἔργα γενήσονται· | |
ἤ ῥ' αὖτις πόλεμόν τε κακὸν καὶ φύλοπιν αἰνὴν | 015 |
ἢ δὴ πόλεμον κακὸν πάλιν, καὶ μάχην χαλεπὴν ἐγείρωμεν, | |
ὄρσομεν, ἦ φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι βάλωμεν. | 016 |
ἢ φιλίαν ἐν ἀμφοτέροις ποιήσωμεν. | |
εἰ δ' αὖ πως τόδε πᾶσι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο, | 017 |
εἰ δὲ οὕτω πᾶσι προσφιλὲς καὶ ἡδὺ γένοιτο τοῦτο, | |
ἤτοι μὲν οἰκέοιτο πόλις Πριάμοιο ἄνακτος, | 018 |
ἡ μὲν πόλις Πριάμου τοῦ βασιλέως οἰκοῖτο ἂν, | |
αὖτις δ' Ἀργείην Ἑλένην Μενέλαος ἄγοιτο. | 019 |
τὴν Ἑλληνίδα δὲ Ἑλένην αὖθις ἂν ὁ Μενέλαος ἀπαγάγοι. | |
ὣς ἔφαθ', αἳ δ' ἐπέμυξαν Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη· | 020 |
οὕτως εἶπεν. αὗται δέ, δυσανασχετοῦσαι ἐπεμυκτήρισαν ἡ Ἀθηνᾶ καὶ ἡ Ἥρα· | |
πλησίαι αἵ γ' ἥσθην, κακὰ δὲ Τρώεσσι μεδέσθην. | 021 |
πλησίον δὲ αὗται ἐκάθηντο, κακὰ δὲ τοῖς Τρωσὶν ἐβουλεύοντο· | |
ἤτοι Ἀθηναίη ἀκέων ἦν οὐδέ τι εἶπε | 022 |
ἡ μὲν οὖν Ἀθηνᾶ ἡσυχάζουσα ἐτύγχανε, οὐκέτι ἀντεῖπεν | |
σκυζομένη Διὶ πατρί, χόλος δέ μιν ἄγριος ᾕρει· | 023 |
ὀργιζομένη Διῒ τῷ πατρί, σφόδρα δὲ καὶ ἀγρία ὀργὴ κατεῖχεν αὐτήν· | |
Ἥρῃ δ' οὐκ ἔχαδε στῆθος χόλον, ἀλλὰ προσηύδα· | 024 |
ἡ Ἥρα δὲ οὐκ ἐχώρησε τὴν ὀργὴν ἐν τῷ στήθει, ἀλλ᾽ ἔφη πρὸς αὐτόν· | |
αἰνότατε Κρονίδη ποῖον τὸν μῦθον ἔειπες· | 025 |
ὦ χαλεπώτατε υἱὲ τοῦ Κρόνου, τίνα λόγον εἶπας; | |
πῶς ἐθέλεις ἅλιον θεῖναι πόνον ἠδ' ἀτέλεστον, | 026 |
διὰ τὶ βούλει ποιῆσαι τὸν κόπον μάταιον, καὶ ἀτελῆ | |
ἱδρῶ θ' ὃν ἵδρωσα μόγῳ, καμέτην δέ μοι ἵπποι | 027 |
τὸν ἱδρῶτα, ὃν κακοπαθείᾳ ἵδρωσα, ἔκαμον δέ μοι οἱ ἵπποι | |
λαὸν ἀγειρούσῃ, Πριάμῳ κακὰ τοῖό τε παισίν. | 028 |
συναθροιζούσῃ τὸν λαόν· κακὰ δηλαδή τῷ Πριάμῳ καὶ τοῖς παισὶν αὐτοῦ | |
ἕρδ'· ἀτὰρ οὔ τοι πάντες ἐπαινέομεν θεοὶ ἄλλοι. | 029 |
πρᾶττε· οὐχ ἅπαντες δὲ οἱ ἄλλοι θεοὶ ἀποδεχόμεθα τὰ πραττόμενα. | |
τὴν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς· | 030 |
πρὸς αὐτὴν δὲ μεγάλως ἀγανακτήσας εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς· | |
δαιμονίη τί νύ σε Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες | 031 |
ὦ μακαρία, τί δή σε ὁ Πρίαμος καὶ οἱ παῖδες τοῦ Πριάμου | |
τόσσα κακὰ ῥέζουσιν, ὅ τ' ἀσπερχὲς μενεαίνεις | 032 |
τοσαῦτα κακὰ ποιοῦσιν, ὥστε σε ἐκπορθῆσαι | |
Ἰλίου ἐξαλαπάξαι ἐϋκτίμενον πτολίεθρον; | 033 |
τὸ τῆς Ἰλίου καλῶς ἐκτισμένον πόλισμα; | |
εἰ δὲ σύ γ' εἰσελθοῦσα πύλας καὶ τείχεα μακρὰ | 034 |
εἰ δὲ σὺ εἰς τὰς πύλας καὶ τὰ μακρὰ τείχη τῆς Ἰλίου | |
ὠμὸν βεβρώθοις Πρίαμον Πριάμοιό τε παῖδας | 035 |
εἰσελθοῦσα καταφάγοις ὠμὸν τὸν Πρίαμον καὶ τοὺς παῖδας τοῦ Πριάμου, | |
ἄλλους τε Τρῶας, τότε κεν χόλον ἐξακέσαιο. | 036 |
καὶ τοὺς ἄλλους Τρῷας, τηνικαῦτα ἂν ἰάσαιο τὴν ὀργήν· | |
ἕρξον ὅπως ἐθέλεις· μὴ τοῦτό γε νεῖκος ὀπίσσω | 037 |
ποίησον καθάπερ βούλει, μήπως ἡ φιλονεικία αὕτη μετέπειτα | |
σοὶ καὶ ἐμοὶ μέγ' ἔρισμα μετ' ἀμφοτέροισι γένηται. | 038 |
γένηται μεταξὺ σοῦ καὶ ἐμοῦ μέγας πόλεμος ἀλλήλοις· | |
ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ' ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν· | 039 |
ἄλλο δέ σοι λέγω, σὺ δ᾽ ἔμβαλον αὐτὸ ἐν τῷ σῷ λογισμῷ· | |
ὁππότε κεν καὶ ἐγὼ μεμαὼς πόλιν ἐξαλαπάξαι | 040 |
ὁπόταν κἀγὼ προθυμούμενος ἐκπορθῆσαι | |
τὴν ἐθέλω ὅθι τοι φίλοι ἀνέρες ἐγγεγάασι, | 041 |
τὴν πόλιν ταύτην βουληθῶ, ἔνθα σοι ἄνδρες φίλοι γεγόνασι | |
μή τι διατρίβειν τὸν ἐμὸν χόλον, ἀλλά μ' ἐᾶσαι· | 042 |
μὴ μάλαττε τὴν ἐμὴν ὀργήν, ἀλλ᾿ ἔα με· | |
καὶ γὰρ ἐγὼ σοὶ δῶκα ἑκὼν ἀέκοντί γε θυμῷ· | 043 |
ἐπεὶ κἀγώ σοι ἐθελοντὴς παρεχώρησα, μήπω θελησάσης μου τῆς ψυχῆς. | |
αἳ γὰρ ὑπ' ἠελίῳ τε καὶ οὐρανῷ ἀστερόεντι | 044 |
αἳ γὰρ ὑπὸ τὸν ἥλιον, καὶ τὸν τοὺς ἀστέρας ἔχοντα οὐρανὸν | |
ναιετάουσι πόληες ἐπιχθονίων ἀνθρώπων, | 045 |
κατοικοῦνται πόλεις τῶν ἐπιγείων ἀνθρώπων, | |
τάων μοι περὶ κῆρι τιέσκετο Ἴλιος ἱρὴ | 046 |
ἀπὸ τούτων ἐμοὶ περισσῶς κατ' ἐμὴν ψυχὴν ἐτιμᾶτο ἡ ἱερὰ Ἴλιος, | |
καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο. | 047 |
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ Πριάμου τοῦ πολεμικοῦ· | |
οὐ γάρ μοί ποτε βωμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης | 048 |
οὐ δέ ποτε γάρ μοι ὁ βωμὸς ἐδεῖτο εὐωχίας κοινῆς, | |
λοιβῆς τε κνίσης τε· τὸ γὰρ λάχομεν γέρας ἡμεῖς. | 049 |
καὶ θυσίας, καὶ κρεῶν ἀναθυμιάσεως· ταύτην γὰρ τὴν τιμὴν ἡμεῖς ἔσχομεν. | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη· | 050 |
πρὸς αὐτὸν δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦτα ἡ σεβασμία Ἥρα καὶ εὐόφθαλμος. | |
ἤτοι ἐμοὶ τρεῖς μὲν πολὺ φίλταταί εἰσι πόληες | 051 |
ἐμοὶ μὲν τρεῖς πόλεις εἰσὶ κατὰ πολὺ προσφιλέσταται· | |
Ἄργός τε Σπάρτη τε καὶ εὐρυάγυια Μυκήνη· | 052 |
τό τε Ἄργος, καὶ ἡ Σπάρτη, καὶ ἡ εὐρύοδος Μυκήνη· | |
τὰς διαπέρσαι ὅτ' ἄν τοι ἀπέχθωνται περὶ κῆρι· | 053 |
ταύτας ἐκπόρθησον, ὅταν σοι περισσῶς κατὰ ψυχὴν μισηθῶσι· | |
τάων οὔ τοι ἐγὼ πρόσθ' ἵσταμαι οὐδὲ μεγαίρω. | 054 |
τούτων οὐδαμῶς ἐγὼ ὑπερμαχῶ, οὐ δὲ φθονῶ σοι· | |
εἴ περ γὰρ φθονέω τε καὶ οὐκ εἰῶ διαπέρσαι, | 055 |
ἐὰν γὰρ φθονῶ, καὶ οὐκ ἐῶ ἐκπορθῆσαι, | |
οὐκ ἀνύω φθονέουσ' ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐσσι. | 056 |
οὐδὲν ἐπιτελῶ φθονοῦσα· ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρείσσων ὑπάρχεις· | |
ἀλλὰ χρὴ καὶ ἐμὸν θέμεναι πόνον οὐκ ἀτέλεστον· | 057 |
οὐ μὲν ἀλλὰ δεῖ καὶ τὸν ἐμὸν κόπον ποιῆσαι οὐκ ἀτελείωτον. | |
καὶ γὰρ ἐγὼ θεός εἰμι, γένος δέ μοι ἔνθεν ὅθεν σοί, | 058 |
καὶ ἐγὼ γὰρ θεός εἰμι, καὶ γένος ἐκεῖθεν μοι, ὅθεν σοι· | |
καί με πρεσβυτάτην τέκετο Κρόνος ἀγκυλομήτης, | 059 |
κἀμὲ τιμιωτάτην ἐγέννησεν ὁ σκολιὰ βουλευόμενος Κρόνος, | |
ἀμφότερον γενεῇ τε καὶ οὕνεκα σὴ παράκοιτις | 060 |
κατ᾿ ἄμφω, καὶ κατὰ γένος, καὶ ὅτι γυνὴ σὴ | |
κέκλημαι, σὺ δὲ πᾶσι μετ' ἀθανάτοισιν ἀνάσσεις. | 061 |
καλοῦμαι· σὺ δ᾽ ἐν ἅπασι τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς βασιλεύεις· | |
ἀλλ' ἤτοι μὲν ταῦθ' ὑποείξομεν ἀλλήλοισι, | 062 |
ἀλλὰ ταῦτα μὲν συγχωρήσωμεν ἀλλήλοις, | |
σοὶ μὲν ἐγώ, σὺ δ' ἐμοί· ἐπὶ δ' ἕψονται θεοὶ ἄλλοι | 063 |
σοὶ μὲν ἐγώ, σὺ δὲ ἐμοί· ἐπακολουθήσουσι δὲ καὶ οἱ ἄλλοι θεοὶ | |
ἀθάνατοι· σὺ δὲ θᾶσσον Ἀθηναίῃ ἐπιτεῖλαι | 064 |
οἱ ἀθάνατοι· σὺ δὲ τάχιον τῇ Ἀθηνᾷ ἐπίταξον θᾶττον | |
ἐλθεῖν ἐς Τρώων καὶ Ἀχαιῶν φύλοπιν αἰνήν, | 065 |
παραγενέσθαι εἰς τὴν χαλεπὴν μάχην τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων, | |
πειρᾶν δ' ὥς κε Τρῶες ὑπερκύδαντας Ἀχαιοὺς | 066 |
πειράτω δὲ καὶ ἐπιχειρείτω, ὅπως ἂν τοὺς μεγάλως γαυριάσαντας Ἕλληνας, ἐπὶ τῇ νίκῃ δηλονότι τοῦ Μενελάου, οἱ Τρῷες | |
ἄρξωσι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσασθαι. | 067 |
πρότερον ἄρξωσι βλάψαι παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰ συγκείμενα. | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε· | 068 |
οὕτως εἶπεν. ὑπήκουσε δὲ ὁ πατὴρ τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν θεῶν· | |
αὐτίκ' Ἀθηναίην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 069 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὴν Ἀθηνᾶν λόγους ταχεῖς εἶπε· | |
αἶψα μάλ' ἐς στρατὸν ἐλθὲ μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς, | 070 |
μάλα ταχέως παραγενοῦ εἰς τὸν στρατὸν ἐπὶ τοὺς Τρῷας καὶ Ἕλληνας, | |
πειρᾶν δ' ὥς κε Τρῶες ὑπερκύδαντας Ἀχαιοὺς | 071 |
πείρα δὲ καὶ ἐπιχείρει, ὅπως ἂν οἱ Τρῷες τοὺς μεγάλως γαυριάσαντας Ἕλληνας | |
ἄρξωσι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσασθαι. | 072 |
πρότερον ἄρξονται βλάψαι παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰ συγκείμενα. | |
ὣς εἰπὼν ὄτρυνε πάρος μεμαυῖαν Ἀθήνην, | 073 |
οὕτως εἰπὼν παρώξυνε τὴν καὶ πρότερον προθυμουμένην Ἀθηνᾶν· | |
βῆ δὲ κατ' Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα. | 074 |
κατέβη δὲ τῆς κορυφῆς τοῦ Ὀλύμπου ὁρμήσασα, | |
οἷον δ' ἀστέρα ἧκε Κρόνου πάϊς ἀγκυλομήτεω | 075 |
οἷον δὲ ἀστέρα ἔπεμψεν ὁ υἱὸς τοῦ σκολιοβούλου Κρόνου, | |
ἢ ναύτῃσι τέρας ἠὲ στρατῷ εὐρέϊ λαῶν | 076 |
ἢ ναύταις σημεῖον, ἢ στρατῷ μεγάλῳ λαῶν | |
λαμπρόν· τοῦ δέ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται· | 077 |
περιφανῆ· ἀπ᾿ αὐτοῦ δὲ πυρὸς ἀποβολαὶ πολλαὶ ἐκφέρονται· | |
τῷ ἐϊκυῖ' ἤϊξεν ἐπὶ χθόνα Παλλὰς Ἀθήνη, | 078 |
τούτῳ ἡ Ἀθηνᾶ ὡμοιωμένη, ὥρμησεν ἐπὶ τὴν γῆν, | |
κὰδ δ' ἔθορ' ἐς μέσσον· θάμβος δ' ἔχεν εἰσορόωντας | 079 |
κατεπήδησε δὲ εἰς τὸ μέσον· ἔκπληξις δὲ κατέσχει βλέποντας | |
Τρῶάς θ' ἱπποδάμους καὶ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς· | 080 |
τοὺς πολεμικούς τε Τρῷας καὶ τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας. | |
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον· | 081 |
οὕτω δέ τις εἶπε θεασάμενος εἰς ἄλλον πλησίον· | |
ἦ ῥ' αὖτις πόλεμός τε κακὸς καὶ φύλοπις αἰνὴ | 082 |
ἢ δὴ πάλιν πόλεμος κακὸς καὶ μάχη χαλεπὴ | |
ἔσσεται, ἢ φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι τίθησι | 083 |
ἔσται, ἢ φιλίαν ἐν ἀμφοτέροις ποιεῖ | |
Ζεύς, ὅς τ' ἀνθρώπων ταμίης πολέμοιο τέτυκται. | 084 |
ὁ Ζεύς, ὃς ὑπάρχει πολέμου ταμίας τῶν ἀνθρώπων. | |
ὣς ἄρα τις εἴπεσκεν Ἀχαιῶν τε Τρώων τε. | 085 |
οὕτως εἶπέ τις ἀπὸ τῶν Ἀχαιῶν καὶ τῶν Τρῴων, | |
ἣ δ' ἀνδρὶ ἰκέλη Τρώων κατεδύσεθ' ὅμιλον | 086 |
ἡ δὲ ἀνδρὶ εἰκασθεῖσα, εἰσῆλθεν εἰς τὸ πλῆθος τῶν Τρῴων, | |
Λαοδόκῳ Ἀντηνορίδῃ κρατερῷ αἰχμητῇ, | 087 |
τῷ Λαοδόκῳ τῷ υἱῷ τοῦ Ἀντήνορος τῷ ἰσχυρῷ πολεμιστῇ, | |
Πάνδαρον ἀντίθεον διζημένη εἴ που ἐφεύροι. | 088 |
ζητοῦσα εἴ που εὕροι τὸν ἰσόθεον Πάνδαρον. | |
εὗρε Λυκάονος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε | 089 |
εὗρε τὸν υἱὸν τοῦ Λυκάονος τὸν ἄμεμπτον καὶ ἰσχυρὸν | |
ἑσταότ'· ἀμφὶ δέ μιν κρατεραὶ στίχες ἀσπιστάων | 090 |
ἑστῶτα, περὶ δὲ αὐτὸν αἱ ἰσχυραὶ τάξεις τῶν ὁπλιτῶν | |
λαῶν, οἵ οἱ ἕποντο ἀπ' Αἰσήποιο ῥοάων· | 091 |
λαῶν, οἵτινες αὐτῷ ἠκολούθουν ἀπὸ τῶν ῥευμάτων τοῦ Αἰσήπου ποταμοῦ. | |
ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 092 |
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς εἶπε πρὸς αὐτόν· | |
ἦ ῥά νύ μοί τι πίθοιο Λυκάονος υἱὲ δαΐφρον. | 093 |
ἆρα γέ τι ὑπακούσεις μου, ὦ υἱὲ τοῦ Λυκάονος συνετέ; | |
τλαίης κεν Μενελάῳ ἐπιπροέμεν ταχὺν ἰόν, | 094 |
ὑπομείνειας ἂν ἐπιπέμψαι τῷ Μενελάῳ βέλος ταχύ; | |
πᾶσι δέ κε Τρώεσσι χάριν καὶ κῦδος ἄροιο, | 095 |
παρὰ πάντων δὲ τῶν Τρῴων, χάριν ἂν καὶ δόξαν κομίσαιο, | |
ἐκ πάντων δὲ μάλιστα Ἀλεξάνδρῳ βασιλῆι. | 096 |
μάλιστα δὲ πάντων παρ᾽ Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως· | |
τοῦ κεν δὴ πάμπρωτα παρ' ἀγλαὰ δῶρα φέροιο, | 097 |
παρ᾿ αὐτοῦ δὴ πρώτιστα δῶρα λαμπρὰ ἀπενέγκαιο, | |
αἴ κεν ἴδῃ Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱὸν | 098 |
ἐὰν θεάσηται Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως | |
σῷ βέλεϊ δμηθέντα πυρῆς ἐπιβάντ' ἀλεγεινῆς. | 099 |
δαμασθέντα ὑπὸ τοῦ σοῦ ὀϊστοῦ, καὶ ἐμβληθέντα τῇ χαλεπῇ πυρκαϊᾷ, | |
ἀλλ' ἄγ' ὀΐστευσον Μενελάου κυδαλίμοιο, | 100 |
ἀλλ' ἄγε, τόξευσον κατὰ Μενελάου τοῦ ἐνδόξου· | |
εὔχεο δ' Ἀπόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξῳ | 101 |
εὔχου δὲ Ἀπόλλωνι τῷ ἐν Λυκίᾳ γεγεννημένῳ, τῷ ἐνδόξῳ τὴν τοξικήν, | |
ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην | 102 |
ποιήσεσθαι θυσίαν ἔνδοξον δι᾿ ἀρνῶν πρωτευόντων ἐν γονῇ, | |
οἴκαδε νοστήσας ἱερῆς εἰς ἄστυ Ζελείης. | 103 |
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν πόλιν τῆς ἱερᾶς Ζελείας. | |
ὣς φάτ' Ἀθηναίη, τῷ δὲ φρένας ἄφρονι πεῖθεν· | 104 |
Οὕτως εἶπεν ἡ Ἀθηνᾶ. τῷ ἄφρονι δὲ καὶ ἀνοήτῳ αὐτῷ ἔπειθε τὸν λογισμόν. | |
αὐτίκ' ἐσύλα τόξον ἐΰξοον ἰξάλου αἰγὸς | 105 |
εὐθέως δὲ ὑφῃρεῖτο καὶ ἐγύμνου τὸ εὐποίητον τόξον τοῦ ὁρμητικοῦ αἰγὸς | |
ἀγρίου, ὅν ῥά ποτ' αὐτὸς ὑπὸ στέρνοιο τυχήσας | 106 |
καὶ ἀγρίου, ὃν δή ποτε αὐτὸς ἐξιόντα | |
πέτρης ἐκβαίνοντα δεδεγμένος ἐν προδοκῇσι | 107 |
τῆς πέτρας προσδεχόμενος ἐν ἐνέδραις, ἔτρωσε, τοῦ στέρνου | |
βεβλήκει πρὸς στῆθος· ὃ δ' ὕπτιος ἔμπεσε πέτρῃ. | 108 |
ἐπιτυχῶν, πρὸς τὸ στῆθος· ὁ δ᾽ ἐπὶ ῥάχιν κατέπεσεν ἐν τῇ πέτρᾳ· | |
τοῦ κέρα ἐκ κεφαλῆς ἑκκαιδεκάδωρα πεφύκει· | 109 |
τούτου τὰ κέρατα ἑκκαίδεκα παλαιστῶν ἐκ τῆς κεφαλῆς ἔφυσαν· | |
καὶ τὰ μὲν ἀσκήσας κεραοξόος ἤραρε τέκτων, | 110 |
καὶ ταῦτα μὲν ὁ τα κέρατα ξέων τέκτων περικαλῶς κατασκευάσας συνήρμοσε, | |
πᾶν δ' εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην. | 111 |
πᾶν δὲ τὸ τόξον καλῶς λεῖον ποιήσας, τὴν χρυσῆν ἐφήρμοσε κορώνην, ἤτοι τὸ ἑκατέρωθι ἐπικαμπές· | |
καὶ τὸ μὲν εὖ κατέθηκε τανυσσάμενος ποτὶ γαίῃ | 112 |
καὶ τοῦτο μὲν ἐπαναβιβάσας τῇ κορώνῃ τὴν νευρὰν καλῶς κάτω ἔθηκε, πρὸς τῇ γῇ | |
ἀγκλίνας· πρόσθεν δὲ σάκεα σχέθον ἐσθλοὶ ἑταῖροι | 113 |
ἐπερείσας ἑαυτόν, ἀσπίδας δὲ ἔμπροσθεν αὐτοῦ κατεῖχον οἱ ἀγαθοὶ φίλοι, | |
μὴ πρὶν ἀναΐξειαν ἀρήιοι υἷες Ἀχαιῶν | 114 |
μὴ πρότερον ἀνορμήσειαν οἱ πολεμικοὶ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων, | |
πρὶν βλῆσθαι Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱόν. | 115 |
πρὶν τρωθῆναι Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως· | |
αὐτὰρ ὁ σύλα πῶμα φαρέτρης, ἐκ δ' ἕλετ' ἰὸν | 116 |
ὁ δὲ ἀφῃρεῖτο τῆς φαρέτρας τὸ κάλυμμα, ἐξέβαλε δὲ ὀϊστὸν καινόν, | |
ἀβλῆτα πτερόεντα μελαινέων ἕρμ' ὀδυνάων· | 117 |
καὶ μήπω βεβλημένον, ἐπτερωμένον, στήριγμα ὀδυνῶν μελαίνων, διὰ τὸ τὰς σάρκας μελαίνεσθαι τῶν ἐκπεφαρμακευμένων βληθέντων ὀϊστῶν. | |
αἶψα δ' ἐπὶ νευρῇ κατεκόσμει πικρὸν ὀϊστόν, | 118 |
αὐτίκα δὲ τῇ νευρᾷ ἐφαρμόζων κατέταττε τὸν πικρίας αἴτιον ἰόν, | |
εὔχετο δ' Ἀπόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξῳ | 119 |
εὔχετο δὲ Ἀπόλλωνι τῷ ἐν Λυκίᾳ γεγεννημένῳ, τῷ ἐνδόξῳ τὴν τοξικήν, | |
ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην | 120 |
ποιήσεσθαι θυσίαν ἔνδοξον δι᾿ ἀρνῶν πρωτευόντων ἐν γονῇ, | |
οἴκαδε νοστήσας ἱερῆς εἰς ἄστυ Ζελείης. | 121 |
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον εἰς τὴν πόλιν τῆς ἱερᾶς Ζελείας. | |
ἕλκε δ' ὁμοῦ γλυφίδας τε λαβὼν καὶ νεῦρα βόεια· | 122 |
εἷλκε δὲ ὁμοῦ εἰληφὼς τὰς ἐντομὰς τοῦ βέλους καὶ τὰ ἐκ βοὸς νεῦρα· | |
νευρὴν μὲν μαζῷ πέλασεν, τόξῳ δὲ σίδηρον. | 123 |
καὶ τὴν μὲν νευρὰν τῷ μαζῷ προσήγαγε, τὸ σίδηρον δὲ τῷ τόξῳ. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ κυκλοτερὲς μέγα τόξον ἔτεινε, | 124 |
ἐπεὶ δὲ τό μέγα τόξον κυκλοτερῶς ἐνέτεινεν, | |
λίγξε βιός, νευρὴ δὲ μέγ' ἴαχεν, ἆλτο δ' ὀϊστὸς | 125 |
ἤχησε τὸ τόξον ἡ νευρὰ δὲ μεγάλως ἐψόφησεν, ἀπεπήδησε δὲ ὁ ἰὸς | |
ὀξυβελὴς καθ' ὅμιλον ἐπιπτέσθαι μενεαίνων. | 126 |
ὁ ὀξέως βάλλων, ἐπιπτῆναι κατὰ τὴν πληθὺν προθυμούμενος· | |
οὐδὲ σέθεν Μενέλαε θεοὶ μάκαρες λελάθοντο | 127 |
οὐ δὲ σοῦ, ὦ Μενέλαε, οἱ μακάριοι θεοὶ ἐξελάθοντο, | |
ἀθάνατοι, πρώτη δὲ Διὸς θυγάτηρ ἀγελείη, | 128 |
καὶ ἀθάνατοι, πρώτη δὲ ἡ τοῦ Διὸς θυγάτηρ λαφυραγωγὸς Ἀθηνᾶ, | |
ἥ τοι πρόσθε στᾶσα βέλος ἐχεπευκὲς ἄμυνεν. | 129 |
ἥ σοι ἔμπροσθεν στᾶσα, ἀπεκρούσατο τὸ πικρὸν βέλος· | |
ἣ δὲ τόσον μὲν ἔεργεν ἀπὸ χροὸς ὡς ὅτε μήτηρ | 130 |
ἡ δὲ τοσοῦτον μὲν ἀπεῖργεν ἀπὸ τοῦ σώματος, ὥσπερ ὅτε μήτηρ | |
παιδὸς ἐέργῃ μυῖαν ὅθ' ἡδέϊ λέξεται ὕπνῳ, | 131 |
ἀπείργει τῷ παιδὸς μυῖαν, ὁπηνίκα ὕπνῳ γλυκεῖ κατακοιμηθήσεται· | |
αὐτὴ δ' αὖτ' ἴθυνεν ὅθι ζωστῆρος ὀχῆες | 132 |
αὕτη δὲ ἐπ᾽ εὐθείας ἤγαγεν, ὅπου τὰ τῆς θωρακίτιδος ζώνης ἐπίδεσμα | |
χρύσειοι σύνεχον καὶ διπλόος ἤντετο θώρηξ. | 133 |
τὰ χρυσᾶ συνέδεον, καὶ ὁ θώραξ διπλοῦς συνήγετο, τῶν πτερυγίων αὐτοῦ φερομένων ἀλλήλοις· | |
ἐν δ' ἔπεσε ζωστῆρι ἀρηρότι πικρὸς ὀϊστός· | 134 |
ἐμπέπηγε δὲ τῇ ἡρμοσμένῃ ζώνῃ τὸ πικρὸν βέλος. | |
διὰ μὲν ἂρ ζωστῆρος ἐλήλατο δαιδαλέοιο, | 135 |
διὰ μὲν οὖν τῆς ποικίλης ζώνης διῆλθε, | |
καὶ διὰ θώρηκος πολυδαιδάλου ἠρήρειστο | 136 |
καὶ διὰ τοῦ θώρακος τοῦ ποικίλου ἐπήχθη, | |
μίτρης θ', ἣν ἐφόρει ἔρυμα χροὸς ἕρκος ἀκόντων, | 137 |
καὶ τῆς μίτρας, ᾗ ἐζώννυτο, φύλαγμα τοῦ σώματος ἔχον αὐτήν, καὶ περίφραγμα τῶν λοβάτων, | |
ἥ οἱ πλεῖστον ἔρυτο· διὰ πρὸ δὲ εἴσατο καὶ τῆς. | 138 |
ἥτις αὐτῷ μάλιστα ἐβοήθει· προῆλθε δὲ καὶ δι᾿ αὐτῆς· | |
ἀκρότατον δ' ἄρ' ὀϊστὸς ἐπέγραψε χρόα φωτός· | 139 |
τὴν ἀκροτάτην δὲ τοῦ σώματος ἐπιφάνειαν τοῦ ἀνδρὸς ἐπέξεσε τὸ βέλος· | |
αὐτίκα δ' ἔρρεεν αἷμα κελαινεφὲς ἐξ ὠτειλῆς. | 140 |
εὐθέως δὲ ἔρρει αἷμα μέλαν ἐκ τῆς πληγῆς· | |
ὡς δ' ὅτε τίς τ' ἐλέφαντα γυνὴ φοίνικι μιήνῃ | 141 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ἄνθει ἐρυθρῷ ἐλέφαντος ὀστοῦν βάψῃ γυνή τις | |
Μῃονὶς ἠὲ Κάειρα παρήιον ἔμμεναι ἵππων· | 142 |
Λυδή, ἢ Καρίνη, ὥστ᾽ εἶναι παρήιον ἵππων, ἤτοι ἐπικεῖσθαι ταῖς παρειαῖς τῶν ἵππων, | |
κεῖται δ' ἐν θαλάμῳ, πολέες τέ μιν ἠρήσαντο | 143 |
κεῖται δὲ ἐν ἀποθήκῃ, καὶ πολλοὶ αὐτὸ ηὔξαντο | |
ἱππῆες φορέειν· βασιλῆι δὲ κεῖται ἄγαλμα, | 144 |
ἱππεῖς φορεῖν· κεῖται δὲ καλλώπισμα βασιλεῖ τινι, | |
ἀμφότερον κόσμός θ' ἵππῳ ἐλατῆρί τε κῦδος· | 145 |
κατ᾽ ἄμφω, καὶ καλλωπισμὸς ἵππων, καὶ τῷ ἀναβάτῃ δόξα. | |
τοῖοί τοι Μενέλαε μιάνθην αἵματι μηροὶ | 146 |
οὕτως, ὦ Μενέλαε, ἐβάφησαν αἵματι οἱ μηροὶ οἱ εὐφυεῖς, | |
εὐφυέες κνῆμαί τε ἰδὲ σφυρὰ κάλ' ὑπένερθε. | 147 |
καὶ αἱ κνῆμαι, καὶ τὰ περικαλλῆ σφυρὰ κάτωθεν· | |
ῥίγησεν δ' ἄρ' ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων | 148 |
ἐφοβήθη δὲ μετὰ ταῦτα Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
ὡς εἶδεν μέλαν αἷμα καταρρέον ἐξ ὠτειλῆς· | 149 |
ἐπεὶ ἴδε αἷμα μέλαν καταρρέον ἐκ τῆς πληγῆς· | |
ῥίγησεν δὲ καὶ αὐτὸς ἀρηΐφιλος Μενέλαος. | 150 |
ἐφοβήθη δὲ καὶ αὐτὸς ὁ πολεμικὸς Μενέλαος· | |
ὡς δὲ ἴδεν νεῦρόν τε καὶ ὄγκους ἐκτὸς ἐόντας | 151 |
ἐπεὶ δὲ ἴδε τὸ νεῦρον τοῦ βέλους, καὶ τὰς ἀκίδας ἔξω οὔσας, | |
ἄψορρόν οἱ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἀγέρθη. | 152 |
ὀπισθόρμητος αὐτῷ ὁ λογισμὸς ἐν τοῖς στήθεσιν ἠθροίσθη· | |
τοῖς δὲ βαρὺ στενάχων μετέφη κρείων Ἀγαμέμνων | 153 |
ἐν τούτοις δὲ βαρέως στενάζων Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπε, | |
χειρὸς ἔχων Μενέλαον, ἐπεστενάχοντο δ' ἑταῖροι· | 154 |
κρατῶν ἀπὸ τῆς χειρὸς τὸν Μενέλαον· ἐπεστέναζον δὲ οἱ φίλοι· | |
φίλε κασίγνητε θάνατόν νύ τοι ὅρκι' ἔταμνον | 155 |
ὦ προσφιλέστατε ἀδελφέ, ἐπὶ θανάτῳ δὲ σοι τοὺς ὅρκους ἐποίουν, | |
οἶον προστήσας πρὸ Ἀχαιῶν Τρωσὶ μάχεσθαι, | 156 |
σὲ μόνον προβαλόμενος μάχεσθαι τοῖς Τρῳσὶν ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων, | |
ὥς σ' ἔβαλον Τρῶες, κατὰ δ' ὅρκια πιστὰ πάτησαν. | 157 |
δι᾿ ὃ καὶ ἔτρωσάν σε οἱ Τρῷες, καὶ τοὺς πιστοὺς ὅρκους κατεπάτησαν· | |
οὐ μέν πως ἅλιον πέλει ὅρκιον αἷμά τε ἀρνῶν | 158 |
οὐ μὴν μάταιός ἐστιν ὁ ὅρκος, καὶ τὸ αἷμα τῶν ἀρνῶν, | |
σπονδαί τ' ἄκρητοι καὶ δεξιαὶ ᾗς ἐπέπιθμεν. | 159 |
καὶ αἱ δι᾽ ἀκράτου οἴνου γενόμεναι θυσίαι, καὶ αἱ δεξιώσεις αἷς τεθαρρήκαμεν· | |
εἴ περ γάρ τε καὶ αὐτίκ' Ὀλύμπιος οὐκ ἐτέλεσσεν, | 160 |
εἰ γὰρ καὶ εὐθὺς οὐκ ἐτέλεσεν ὁ Ὀλύμπιος Ζεύς, | |
ἔκ τε καὶ ὀψὲ τελεῖ, σύν τε μεγάλῳ ἀπέτισαν | 161 |
ἀλλὰ δὴ καὶ ὀψέ ποτε ἐκτελέσει· καὶ σὺν μεγάλῳ τόκῳ ἀποτίσουσι | |
σὺν σφῇσιν κεφαλῇσι γυναιξί τε καὶ τεκέεσσιν. | 162 |
σὺν ταῖς ἑαυτῶν κεφαλαῖς, καὶ γυναιξί, καὶ τοῖς τέκνοις· | |
εὖ γὰρ ἐγὼ τόδε οἶδα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν· | 163 |
καλῶς γὰρ ἔγωγε τοῦτο οἶδα καὶ κατὰ λογισμὸν καὶ κατὰ θυμόν, | |
ἔσσεται ἦμαρ ὅτ' ἄν ποτ' ὀλώλῃ Ἴλιος ἱρὴ | 164 |
ὅτι ἔσται ἡμέρα, ὅταν ποτὲ ἀπόληται ἡ ἱερὰ Ἴλιος, | |
καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο, | 165 |
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ πολεμικοῦ Πριάμου. | |
Ζεὺς δέ σφι Κρονίδης ὑψίζυγος αἰθέρι ναίων | 166 |
ὁ Ζεὺς δὲ αὐτοῖς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου, ὁ δι' αἰθέρος ἐν ὑψηλοῖς κατοικῶν, | |
αὐτὸς ἐπισσείῃσιν ἐρεμνὴν αἰγίδα πᾶσι | 167 |
αὐτὸς δὴ ἐπιτινάξειεν ἂν πᾶσιν αἰγίδα σκοτεινήν, | |
τῆσδ' ἀπάτης κοτέων· τὰ μὲν ἔσσεται οὐκ ἀτέλεστα· | 168 |
ὀργιζόμενος ἕνεκα ταυτησὶ τῆς ἀπάτης· ταῦτα μὲν οὐκ ἀτελείωτα ἔσται· | |
ἀλλά μοι αἰνὸν ἄχος σέθεν ἔσσεται ὦ Μενέλαε | 169 |
ἀλλά μοι λύπη χαλεπὴ γενήσεται ἕνεκα σοῦ ὦ Μενέλαε, | |
αἴ κε θάνῃς καὶ πότμον ἀναπλήσῃς βιότοιο. | 170 |
ἐὰν ἀποθάνῃς, καὶ τὴν τῆς ζωῆς μοῖραν πληρώσῃς, | |
καί κεν ἐλέγχιστος πολυδίψιον Ἄργος ἱκοίμην· | 171 |
καὶ ἐπονείδιστος ἂν τὸ πολυβλαβὲς Ἄργος καταλάβοιμι· | |
αὐτίκα γὰρ μνήσονται Ἀχαιοὶ πατρίδος αἴης· | 172 |
εὐθέως γὰρ οἱ Ἕλληνες μνημονεύσουσι τῆς πατρίδος γῆς, | |
κὰδ δέ κεν εὐχωλὴν Πριάμῳ καὶ Τρωσὶ λίποιμεν | 173 |
καταλίποιμεν δ᾽ αὐτῷ Πριάμῳ καὶ τοῖς Τρῳσὶ καύχημα | |
Ἀργείην Ἑλένην· σέο δ' ὀστέα πύσει ἄρουρα | 174 |
τὴν Ἑλληνίδα Ἑλένην· σοῦ δὲ τὰ ὀστᾶ σήψει ἡ γῆ | |
κειμένου ἐν Τροίῃ ἀτελευτήτῳ ἐπὶ ἔργῳ. | 175 |
ἐν Τροίᾳ κειμένου ἐπὶ ἔργῳ ἀτελειώτῳ· | |
καί κέ τις ὧδ' ἐρέει Τρώων ὑπερηνορεόντων | 176 |
καί τις ἀπὸ τῶν ὑπερηφάνων Τρῴων οὕτως ἂν εἴποι | |
τύμβῳ ἐπιθρῴσκων Μενελάου κυδαλίμοιο· | 177 |
ἐπὶ τῷ τάφῳ πηδῶν τοῦ ἐνδόξου Μενελάου· | |
αἴθ' οὕτως ἐπὶ πᾶσι χόλον τελέσει' Ἀγαμέμνων, | 178 |
εἴθε οὕτως ἐν ἅπασι τὴν ὀργὴν πληρώσειεν Ἀγαμέμνων, | |
ὡς καὶ νῦν ἅλιον στρατὸν ἤγαγεν ἐνθάδ' Ἀχαιῶν, | 179 |
ὥσπερ καὶ νῦν μάταιον στρατὸν τῶν Ἑλλήνων ἤγαγε δεῦρο, | |
καὶ δὴ ἔβη οἶκον δὲ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν | 180 |
καὶ τοίνυν ἐπορεύθη εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν πατρίδα γῆν τὴν προσφιλῆ, | |
σὺν κεινῇσιν νηυσὶ λιπὼν ἀγαθὸν Μενέλαον. | 181 |
σὺν ναυσὶ κεναῖς, καταλιπὼν τὸν χρηστὸν Μενέλαον. | |
ὥς ποτέ τις ἐρέει· τότε μοι χάνοι εὐρεῖα χθών. | 182 |
οὕτω ποτέ τις λέξει. τηνικαῦτα μοι χάνοι εὐρέως ἡ γῇ. | |
τὸν δ' ἐπιθαρσύνων προσέφη ξανθὸς Μενέλαος· | 183 |
πρὸς αὐτὸν δὲ ὁ πυρρὸς Μενέλαος θαρσοποιῶν εἶπε· | |
θάρσει, μηδέ τί πω δειδίσσεο λαὸν Ἀχαιῶν· | 184 |
θάρρει, μὴ δ᾽ ἔτι ἐκφόβει τὸν λαὸν τῶν Ἑλλήνων, | |
οὐκ ἐν καιρίῳ ὀξὺ πάγη βέλος, ἀλλὰ πάροιθεν | 185 |
οὐκ ἐν ἐπικινδύνῳ τόπῳ ἐπάγῃ τὸ ὀξὺ βέλος· ἀλλ᾽ ἔμπροσθεν | |
εἰρύσατο ζωστήρ τε παναίολος ἠδ' ὑπένερθε | 186 |
ἐκώλυσεν ἡ παμπιλωτάτη ζώνη, καὶ κάτωθεν | |
ζῶμά τε καὶ μίτρη, τὴν χαλκῆες κάμον ἄνδρες. | 187 |
τὸ ζῶμα τοῦ θώρακος, καὶ ἡ μίτρα, ἣν ἄνδρες χαλκεῖς κατεσκεύασαν. | |
τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων· | 188 |
πρὸς αὐτὸν δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς· | |
αἲ γὰρ δὴ οὕτως εἴη φίλος ὦ Μενέλαε· | 189 |
εἴθε δὴ οὕτως εἴη, ὦ φίλτατε Μενέλαε, | |
ἕλκος δ' ἰητὴρ ἐπιμάσσεται ἠδ' ἐπιθήσει | 190 |
τὸ τραῦμα δὲ ὁ ἰατρὸς ἀπομάξεται, καὶ ἐπιβαλεῖ | |
φάρμαχ' ἅ κεν παύσῃσι μελαινάων ὀδυνάων. | 191 |
φάρμακα, ἅπερ ἂν παύσῃ σε τῶν μελαίνων ὀδυνῶν. | |
ἦ καὶ Ταλθύβιον θεῖον κήρυκα προσηύδα· | 192 |
εἶπε, καὶ πρὸς Ταλθύβιον τὸν θεῖον κήρυκα ἔλεγεν· | |
Ταλθύβι' ὅττι τάχιστα Μαχάονα δεῦρο κάλεσσον | 193 |
ὦ Ταλθύβιε, ὅσον τάχος καλέσον ἐνθάδε τὸν Μαχάονα | |
φῶτ' Ἀσκληπιοῦ υἱὸν ἀμύμονος ἰητῆρος, | 194 |
ἄνδρα τὸν Ἀσκληπίου τοῦ ἀμέμπτου ἰατροῦ υἱόν, | |
ὄφρα ἴδῃ Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱόν, | 195 |
ὅπως ἴδῃ Μενέλαον τὸν πολεμικὸν τὸν ἀρχηγὸν τῶν Ἑλλήνων, | |
ὅν τις ὀϊστεύσας ἔβαλεν τόξων ἐῢ εἰδὼς | 196 |
ὃν τοξεύσας τις ἔτρωσεν ἔμπειρος ὢν τοξικῆς | |
Τρώων ἢ Λυκίων, τῷ μὲν κλέος, ἄμμι δὲ πένθος. | 197 |
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἢ τῶν Λυκίων, τούτῳ μὲν δόξα, ἡμῖν δὲ λύπη, καὶ θρῆνος. | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἄρα οἱ κῆρυξ ἀπίθησεν ἀκούσας, | 198 |
οὕτως εἶπεν· οὐκ ἠπείθησε δὲ αὐτῷ ὁ κῆρυξ ἀκούσας· | |
βῆ δ' ἰέναι κατὰ λαὸν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων | 199 |
ἀπῆλθε δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὴν πληθὺν τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
παπταίνων ἥρωα Μαχάονα· τὸν δὲ νόησεν | 200 |
περισκοπῶν Μαχάονα τὸν ἥρωα· ἐθεάσατο δὲ αὐτὸν | |
ἑσταότ'· ἀμφὶ δέ μιν κρατεραὶ στίχες ἀσπιστάων | 201 |
ἑστῶτα, περὶ δὲ αὐτὸν αἱ ἰσχυραὶ τάξεις ἦσαν τῶν πολεμικῶν | |
λαῶν, οἵ οἱ ἕποντο Τρίκης ἐξ ἱπποβότοιο. | 202 |
λαῶν, οἳ ἠκολούθουν αὐτῷ ἐκ Τρίκκης τῆς ἱπποτρόφου. | |
ἀγχοῦ δ' ἱστάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 203 |
πλησίον δὲ στὰς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν αὐτῷ· | |
ὄρσ' Ἀσκληπιάδη, καλέει κρείων Ἀγαμέμνων, | 204 |
ὧ υἱὲ τοῦ Ἀσκληπίου ἐγείρου, καλεῖ σε Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς, | |
ὄφρα ἴδῃς Μενέλαον ἀρήιον ἀρχὸν Ἀχαιῶν, | 205 |
ὅπως ἴδῃς Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως, | |
ὅν τις ὀϊστεύσας ἔβαλεν τόξων ἐῢ εἰδὼς | 206 |
ὃν τοξεύσας τις ἔτρωσεν ἔμπειρος ὢν τοξικῆς | |
Τρώων ἢ Λυκίων, τῷ μὲν κλέος, ἄμμι δὲ πένθος. | 207 |
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἢ τῶν Λυκίων· τούτῳ μὲν δόξα, ἡμῖν δὲ λύπη καὶ θρῆνος. | |
ὣς φάτο, τῷ δ' ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε· | 208 |
οὕτως εἶπε· τούτῳ δὲ τὸν λογισμὸν ἐν τῷ στήθει ἐτάραξε· | |
βὰν δ' ἰέναι καθ' ὅμιλον ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν. | 209 |
ὥρμηνται δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὴν πληθὺν τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων· | |
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι ξανθὸς Μενέλαος | 210 |
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα ἀφίκετο, ὅπου ὁ πυρρὸς Μενέλαος τετρωμένος ἦν, | |
βλήμενος ἦν, περὶ δ' αὐτὸν ἀγηγέραθ' ὅσσοι ἄριστοι | 211 |
περὶ αὐτὸν δὲ συνηθροισμένοι ἦσαν ὅσοι ἄριστοι | |
κυκλόσ', ὃ δ' ἐν μέσσοισι παρίστατο ἰσόθεος φώς, | 212 |
κύκλῳ· ὁ δὲ ἰσόθεος ἀνὴρ ἐν μέσῳ αὐτῶν ἔστη, | |
αὐτίκα δ' ἐκ ζωστῆρος ἀρηρότος ἕλκεν ὀϊστόν· | 213 |
εὐθέως δὲ ἐκ τῆς ζώνης τῆς ἡρμοσμένης ἀνέσπα τὸ βέλος, | |
τοῦ δ' ἐξελκομένοιο πάλιν ἄγεν ὀξέες ὄγκοι. | 214 |
τούτου δὲ ἀνασπωμένου εἰς τοὐπίσω, ἀνεκάμφθησαν αἱ ὀξεῖαι ἀκίδες· | |
λῦσε δέ οἱ ζωστῆρα παναίολον ἠδ' ὑπένερθε | 215 |
ἔλυσε δὲ αὐτῷ τὴν ποικιλωτάτην ζώνην, καὶ κάτωθεν | |
ζῶμά τε καὶ μίτρην, τὴν χαλκῆες κάμον ἄνδρες. | 216 |
τὸ ζῶμα τοῦ θώρακος, καὶ τὴν μίτραν, ἣν χαλκεῖς ἄνδρες κατεσκεύασαν. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ ἴδεν ἕλκος ὅθ' ἔμπεσε πικρὸς ὀϊστός, | 217 |
ἐπεὶ δὲ ἐθεάσατο τὸ τραῦμα, ὅπου ἐνέπεσε τὸ πικρὸν βέλος, | |
αἷμ' ἐκμυζήσας ἐπ' ἄρ' ἤπια φάρμακα εἰδὼς | 218 |
τὸ αἷμα ἐκθλίψας, καὶ ἐκπιέσας, ἐπέβαλλε τὰ πραϋντικὰ φάρμακα, εἰδήμων ὤν, | |
πάσσε, τά οἵ ποτε πατρὶ φίλα φρονέων πόρε Χείρων. | 219 |
ἅπερ ποτὲ τῷ πατρὶ αὐτοῦ Χείρων ἔδωκεν εὔνους ὢν αὐτῷ. | |
ὄφρα τοὶ ἀμφεπένοντο βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον, | 220 |
ἐν ὅσῳ δὲ οὗτοι ἐνήργουν περὶ Μενέλαον τὸν ἀγαθὸν τὰ πολεμικά, | |
τόφρα δ' ἐπὶ Τρώων στίχες ἤλυθον ἀσπιστάων· | 221 |
ἐν τοσούτῳ ἐπῆλθον αἱ τάξεις τῶν πολεμικῶν Τρῴων· | |
οἳ δ' αὖτις κατὰ τεύχε' ἔδυν, μνήσαντο δὲ χάρμης. | 222 |
οἱ δὲ πάλιν τὰ ὅπλα ἐνεδύσαντο, καὶ τῆς μάχης ἐμνήσθησαν. | |
ἔνθ' οὐκ ἂν βρίζοντα ἴδοις Ἀγαμέμνονα δῖον | 223 |
τότε οὐκ ἂν νυστάζοντα ἴδοις τὸν ἔνδοξον Ἀγαμέμνονα, | |
οὐδὲ καταπτώσσοντ' οὐδ' οὐκ ἐθέλοντα μάχεσθαι, | 224 |
οὐδὲ δειλιῶντα, οὐδὲ οὐκ ἐθέλοντα πολεμεῖν· | |
ἀλλὰ μάλα σπεύδοντα μάχην ἐς κυδιάνειραν. | 225 |
ἀλλὰ πάνυ ἐπειγόμενον εἰς τὴν μάχην τὴν τοὺς ἄνδρας δοξάζουσαν· | |
ἵππους μὲν γὰρ ἔασε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ· | 226 |
τοὺς ἵππους μὲν γὰρ κατέλιπε καὶ τὰ ἅρματα τὰ σιδήρῳ ποικίλως κατεσκευασμένα, | |
καὶ τοὺς μὲν θεράπων ἀπάνευθ' ἔχε φυσιόωντας | 227 |
καὶ τούτους μὲν ὁ ὑπηρέτης πόρρω τῆς μάχης κατεῖχε πνευστιῶντας | |
Εὐρυμέδων υἱὸς Πτολεμαίου Πειραΐδαο· | 228 |
ὁ Εὐρυμέδων ὁ υἱὸς τοῦ Πτολεμαίου τοῦ υἱοῦ τοῦ Πειραίου. | |
τῷ μάλα πόλλ' ἐπέτελλε παρισχέμεν ὁππότε κέν μιν | 229 |
τούτῳ πάνυ πολλὰ ἐπέταττε προσαγαγεῖν αὐτῷ, ὅταν αὐτὸν | |
γυῖα λάβῃ κάματος πολέας διὰ κοιρανέοντα· | 230 |
κατὰ τὰ μέλη κόπος καταλάβῃ πολλοὺς ἡγεμονικῶς διατάσσοντα· | |
αὐτὰρ ὃ πεζὸς ἐὼν ἐπεπωλεῖτο στίχας ἀνδρῶν· | 231 |
ὁ δὲ πεζὸς ὢν ἐπήρχετο τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν· | |
καί ῥ' οὓς μὲν σπεύδοντας ἴδοι Δαναῶν ταχυπώλων, | 232 |
καὶ δὴ οὓς μὲν ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων τῶν ταχεῖς ἵππους ἐχόντων ἴδεν ἐπειγομένους, | |
τοὺς μάλα θαρσύνεσκε παριστάμενος ἐπέεσσιν· | 233 |
τούτους πάνυ ἐθαρσοποίει λόγοις πλησίον ἑστώς· | |
Ἀργεῖοι μή πώ τι μεθίετε θούριδος ἀλκῆς· | 234 |
ὦ Ἕλληνες, μηδαμῶς ἀμελεῖτε τῆς ὁρμητικῆς ἰσχύος, | |
οὐ γὰρ ἐπὶ ψευδέσσι πατὴρ Ζεὺς ἔσσετ' ἀρωγός, | 235 |
οὐ γὰρ ἐπὶ ψεύσμασι Ζεὺς ὁ πατὴρ ἔσται βοηθός· | |
ἀλλ' οἵ περ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο | 236 |
ἀλλ᾽ οἵτινες πρότερον τοὺς ὅρκους ἔβλαψαν, | |
τῶν ἤτοι αὐτῶν τέρενα χρόα γῦπες ἔδονται, | 237 |
τούτων μὲν αὐτῶν τὰ ἁπαλὰ σώματα οἱ γῦπες κατεσθίουσιν· | |
ἡμεῖς αὖτ' ἀλόχους τε φίλας καὶ νήπια τέκνα | 238 |
ἡμεῖς δὲ τὰς προσφιλεῖς αὐτῶν γυναῖκας, καὶ τὰ μικρὰ τέκνα | |
ἄξομεν ἐν νήεσσιν, ἐπὴν πτολίεθρον ἕλωμεν. | 239 |
ἀπάξομεν διὰ τῶν νεῶν, ἐπειδὰν κρατήσωμεν τοῦ πολίσματος· | |
οὕς τινας αὖ μεθιέντας ἴδοι στυγεροῦ πολέμοιο, | 240 |
οὕστινας δὲ ἀμελοῦντας ἴδε τοῦ μισητοῦ πολέμου, | |
τοὺς μάλα νεικείεσκε χολωτοῖσιν ἐπέεσσιν· | 241 |
τούτους λίαν ὀνείδιζε λόγοις ὀργίλοις καὶ λυπηροῖς· | |
Ἀργεῖοι ἰόμωροι ἐλεγχέες οὔ νυ σέβεσθε; | 242 |
ὦ Ἕλληνες περὶ ἰοὺς πεπονημένοι, ἐπονείδιστοι, οὐκ αἰδεῖσθε; | |
τίφθ' οὕτως ἔστητε τεθηπότες ἠΰτε νεβροί, | 243 |
τίποτε οὕτως ἑστήκατε ἐκπεπληγμένοι καθάπερ ἐλάφων γεννήματα; | |
αἵ τ' ἐπεὶ οὖν ἔκαμον πολέος πεδίοιο θέουσαι | 244 |
ἅπερ ἐπειδὴ κεκμήκασι τρέχοντα διὰ τοῦ πεδίου, | |
ἑστᾶσ', οὐδ' ἄρα τίς σφι μετὰ φρεσὶ γίγνεται ἀλκή· | 245 |
ἑστήκασιν, οὐδέ τις αὐτοῖς ἐν λογισμῷ γίνεται ἰσχύς· | |
ὣς ὑμεῖς ἔστητε τεθηπότες οὐδὲ μάχεσθε. | 246 |
οὕτως ὑμεῖς ἑστήκατε ἐπτοημένοι, οὐδὲ πολεμεῖτε, | |
ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν ἔνθά τε νῆες | 247 |
ἢ προσκαρτερεῖτε πλησίον τοὺς Τρῷας ἐλθεῖν, ὅπου αἱ νῆες αἱ καλὰς | |
εἰρύατ' εὔπρυμνοι πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης, | 248 |
πρύμνας ἔχουσαι εἱλκυσμένα εἰσὶ ἐπὶ τῷ αἰγιαλῷ τῆς λευκῆς θαλάσσης, | |
ὄφρα ἴδητ' αἴ κ' ὔμμιν ὑπέρσχῃ χεῖρα Κρονίων; | 249 |
ὅπως ἴδητε ἐὰν ὑμῖν ὑπερεκτείνῃ τὴν χεῖρα, καὶ βοηθήσῃ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου; | |
ὣς ὅ γε κοιρανέων ἐπεπωλεῖτο στίχας ἀνδρῶν· | 250 |
οὕτω μὲν ὁ Ἀγαμέμνων ἔργα πρέποντα βασιλέων πράττων ἐπήρχετο τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν. | |
ἦλθε δ' ἐπὶ Κρήτεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν. | 251 |
(a) ἦλθε δὲ ἐπὶ τοῖς Κρησὶ πορευόμενος κατὰ τὰς συστροφὰς τῶν ἀνδρῶν· | |
οἳ δ' ἀμφ' Ἰδομενῆα δαΐφρονα θωρήσσοντο· | 252 |
οὗτοι δὲ περὶ Ἰδομενέα τὸν συνετὸν καθωπλίζοντο· | |
Ἰδομενεὺς μὲν ἐνὶ προμάχοις συῒ εἴκελος ἀλκήν, | 253 |
ὁ Ἰδομενεὺς μὲν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς ὅμοιος τῇ δυνάμει κάπρῳ, | |
Μηριόνης δ' ἄρα οἱ πυμάτας ὄτρυνε φάλαγγας. | 254 |
ὁ Μηριόνης δὲ αὐτῷ τὰς ἐσχάτας τάξεις παρώξυνε· | |
τοὺς δὲ ἰδὼν γήθησεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων, | 255 |
τούτους δὲ θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν ἐχάρη· | |
αὐτίκα δ' Ἰδομενῆα προσηύδα μειλιχίοισιν· | 256 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν Ἰδομενέα ἔλεγε προσηνεῖς λόγους· | |
Ἰδομενεῦ περὶ μέν σε τίω Δαναῶν ταχυπώλων | 257 |
ὦ Ἰδομενεῦ, περισσοτέρως μέν σε τιμῶ τῶν τοὺς ταχεῖς ἵππους ἐχόντων Ἑλλήνων, | |
ἠμὲν ἐνὶ πτολέμῳ ἠδ' ἀλλοίῳ ἐπὶ ἔργῳ | 258 |
καὶ ἐν τῷ πολέμῳ, καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ἔργοις, | |
ἠδ' ἐν δαίθ', ὅτε πέρ τε γερούσιον αἴθοπα οἶνον | 259 |
καὶ ἐν ταῖς εὐωχίαις, ὁπηνίκα τὸν τοῖς ἐντίμοις διδόμενον καυστικὸν οἶνον | |
Ἀργείων οἳ ἄριστοι ἐνὶ κρητῆρι κέρωνται. | 260 |
οἱ ἔκκριτοι τῶν Ἑλλήνων ἐν τοῖς κρατῆρσι κιρνῶσιν· | |
εἴ περ γάρ τ' ἄλλοι γε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ | 261 |
ἐὰν γὰρ οἱ ἄλλοι οἱ τὰς κόμας τρέφοντες Ἕλληνες | |
δαιτρὸν πίνωσιν, σὸν δὲ πλεῖον δέπας αἰεὶ | 262 |
μεμερισμένον πίνωσιν, ἀλλὰ τὸ σὸν ποτήριον πλῆρες ἀεὶ | |
ἕστηχ', ὥς περ ἐμοί, πιέειν ὅτε θυμὸς ἀνώγοι. | 263 |
ἵσταται πιεῖν, ὥσπερ ἐμοί, ἡνίκα ὁ λογισμὸς κελεύει· | |
ἀλλ' ὄρσευ πόλεμον δ' οἷος πάρος εὔχεαι εἶναι. | 264 |
ἀλλὰ διεγέρθητι πρὸς τὸν πόλεμον τοιοῦτος, οἷος τὸ πρῶτον ἐκαυχῶ εἶναι. | |
τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 265 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ Ἰδομενεὺς ὁ τῶν Κρητῶν ἀρχηγὸς ἐξ ἐναντίου εἶπεν· | |
Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐρίηρος ἑταῖρος | 266 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, λίαν μέν σοι ἐγὼ εὐάρμοστος͵ φίλος | |
ἔσσομαι, ὡς τὸ πρῶτον ὑπέστην καὶ κατένευσα· | 267 |
ἔσομαι ὥσπερ πρότερον ὑπησχόμην καὶ κατένευσα· | |
ἀλλ' ἄλλους ὄτρυνε κάρη κομόωντας Ἀχαιοὺς | 268 |
ἀλλὰ τοὺς ἄλλους παρόξυνε Ἕλληνας τοὺς τὴν κόμην τρέφοντας, | |
ὄφρα τάχιστα μαχώμεθ', ἐπεὶ σύν γ' ὅρκι' ἔχευαν | 269 |
ὅπως λίαν ταχέως πολεμῶμεν, ἐπειδὴ συνέχειν καὶ συνέταξαν τοὺς ὅρκους | |
Τρῶες· τοῖσιν δ' αὖ θάνατος καὶ κήδε' ὀπίσσω | 270 |
οἱ Τρῷες· αὐτοῖς δὲ θάνατος καὶ λύπαι μετὰ ταῦτα | |
ἔσσετ' ἐπεὶ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο. | 271 |
γενήσονται, ἐπειδὴ πρῶτοι τοὺς ὅρκους ἔβλαψαν. | |
ὣς ἔφατ', Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ· | 272 |
οὕτως εἶπεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως παρῆλθε κατὰ ψυχὴν εὐφραινόμενος· | |
ἦλθε δ' ἐπ' Αἰάντεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν· | 273 |
παρεγένετο δὲ πρὸς τοὺς Αἴαντας πορευόμενος κατὰ τὴν τάξιν τῶν ἀνδρῶν· | |
τὼ δὲ κορυσσέσθην, ἅμα δὲ νέφος εἵπετο πεζῶν. | 274 |
οἱ δὲ καθωπλίζοντο, ὁμοῦ δὲ ἠκολούθει νέφος πεζῶν· | |
ὡς δ' ὅτ' ἀπὸ σκοπιῆς εἶδεν νέφος αἰπόλος ἀνὴρ | 275 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ἀφ᾽ ὑψηλοῦ τόπου ἴδε νέφος ἀνὴρ ποιμὴν αἰγῶν | |
ἐρχόμενον κατὰ πόντον ὑπὸ Ζεφύροιο ἰωῆς· | 276 |
ἐπερχόμενον κατὰ τὸν πόντον ὑπὸ τῆς Ζεφύρου πνοῆς, | |
τῷ δέ τ' ἄνευθεν ἐόντι μελάντερον ἠΰτε πίσσα | 277 |
(a) τούτῳ δὲ πόρρωθεν ὑπάρχοντι μέλαν, καθάπερ πίσσα, | |
φαίνετ' ἰὸν κατὰ πόντον, ἄγει δέ τε λαίλαπα πολλήν, | 278 |
φαίνεται πορευόμενον κατὰ θάλασσαν, φέρει δὲ συστροφὴν μετὰ ὄμβρου πολλήν· | |
ῥίγησέν τε ἰδών, ὑπό τε σπέος ἤλασε μῆλα· | 279 |
ἐφοβήθη δὲ ἰδών, καὶ ὑπὸ τὸ σπήλαιον συνήλασε τὰς αἶγας· | |
τοῖαι ἅμ' Αἰάντεσσι διοτρεφέων αἰζηῶν | 280 |
τοιαῦται μετὰ τῶν Αἰάντων φάλαγγες πυκναὶ νέων ἐνδόξως τραφέντων, | |
δήιον ἐς πόλεμον πυκιναὶ κίνυντο φάλαγγες | 281 |
ἐκινοῦντο ἐπὶ τὸν ἀφανιστικὸν πόλεμον, | |
κυάνεαι, σάκεσίν τε καὶ ἔγχεσι πεφρικυῖαι. | 282 |
μέλαιναι ταῖς ἀσπίσι, καὶ ὠρθωμέναι τοῖς δόρασιν οὖσαι· | |
καὶ τοὺς μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, | 283 |
καὶ τούτους μὲν θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εὐφράνθη, | |
καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 284 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
Αἴαντ' Ἀργείων ἡγήτορε χαλκοχιτώνων, | 285 |
ὦ Αἴαντες ἡγεμόνες τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
σφῶι μέν· οὐ γὰρ ἔοικ' ὀτρυνέμεν· οὔ τι κελεύω· | 286 |
ὑμῖν μέν, οὐ γὰρ δεῖ, παροξύνειν ὑμᾶς οὐδὲν κελεύω· | |
αὐτὼ γὰρ μάλα λαὸν ἀνώγετον ἶφι μάχεσθαι. | 287 |
αὐτοὶ γὰρ καὶ λίαν παρακελεύεσθε τῷ λαῷ μάχεσθαι ἰσχυρῶς | |
αἲ γὰρ Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον | 288 |
εἴθε γὰρ, ὦ Ζεῦ πάτερ, καὶ Ἀθηνᾶ, καὶ Ἄπολλον, | |
τοῖος πᾶσιν θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γένοιτο· | 289 |
τοιαύτη προθυμία γένοιτο πᾶσιν ἐν τοῖς στήθεσι· | |
τώ κε τάχ' ἠμύσειε πόλις Πριάμοιο ἄνακτος | 290 |
τούτῳ γὰρ ἂν ταχέως κλινθείη ἡ πόλις Πριάμου τοῦ βασιλέως | |
χερσὶν ὑφ' ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε. | 291 |
κρατηθεῖσα, καὶ πορθηθεῖσα ὑπὸ τῶν ἡμετέρων χειρῶν. | |
ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ' ἄλλους· | 292 |
οὕτως εἰπών, αὐτοὺς μὲν κατέλιπεν αὐτόθι, ἐπὶ δὲ τοὺς ἄλλους ἐπορεύθη. | |
ἔνθ' ὅ γε Νέστορ' ἔτετμε λιγὺν Πυλίων ἀγορητὴν | 293 |
ἐκεῖ δὲ οὗτος κατέλαβε Νέστορα τὸν ὀξύφωνον δημηγόρον τῶν Πυλίων, | |
οὓς ἑτάρους στέλλοντα καὶ ὀτρύνοντα μάχεσθαι | 294 |
τοὺς ἑαυτοῦ φίλους κοσμοῦντα καὶ παροξύνοντα πολεμεῖν, | |
ἀμφὶ μέγαν Πελάγοντα Ἀλάστορά τε Χρομίον τε | 295 |
περὶ τὸν μέγαν Πελάγοντα, καὶ τὸν Ἀλάστορα, καὶ τὸν Χρόμιον, | |
Αἵμονά τε κρείοντα Βίαντά τε ποιμένα λαῶν· | 296 |
καὶ τὸν βασιλέα Αἵμονα, καὶ Βίαντα τὸν ἡγεμόνα τῶν λαῶν· | |
ἱππῆας μὲν πρῶτα σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφι, | 297 |
πρῶτον μὲν τοὺς ἱππέας σὺν τοῖς ἵπποις, καὶ τοῖς ἄρμασι, | |
πεζοὺς δ' ἐξόπιθε στῆσεν πολέας τε καὶ ἐσθλοὺς | 298 |
τοὺς πεζοὺς δὲ ὄπισθεν ἔστησε πολλούς τε καὶ ἀγαθούς, | |
ἕρκος ἔμεν πολέμοιο· κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν, | 299 |
ὥστε περίφραγμα εἶναι τοῦ πολέμου· τοὺς δειλοὺς δὲ εἰς τὸ μέσον ἐλάσας συνέκλεισε | |
ὄφρα καὶ οὐκ ἐθέλων τις ἀναγκαίῃ πολεμίζοι. | 300 |
ὅπως καὶ μὴ βουλόμενός τις ὑπ᾿ ἀνάγκης πολεμῇ. | |
ἱππεῦσιν μὲν πρῶτ' ἐπετέλλετο· τοὺς γὰρ ἀνώγει | 301 |
τοῖς ἱππεῦσι μὲν οὖν πρῶτον παρεκελεύετο· τούτους γὰρ ἐκέλευσε | |
σφοὺς ἵππους ἐχέμεν μηδὲ κλονέεσθαι ὁμίλῳ· | 302 |
κατέχειν τοὺς ἑαυτῶν ἵππους, μὴ δὲ συστρέφεσθαι κατὰ τὴν πληθύν, | |
μηδέ τις ἱπποσύνῃ τε καὶ ἠνορέηφι πεποιθὼς | 303 |
μὴ δέ τις ἱππικῇ καὶ ἀνδρίᾳ θαρρῶν, | |
οἶος πρόσθ' ἄλλων μεμάτω Τρώεσσι μάχεσθαι, | 304 |
μόνος πρὸ τῶν ἄλλων προθυμείσθω πολεμεῖν τοῖς Τρωσί, | |
μηδ' ἀναχωρείτω· ἀλαπαδνότεροι γὰρ ἔσεσθε. | 305 |
μὴ δὲ ὑποχωρείτω· ἀσθενέστεροι γὰρ γενήσεσθε· | |
ὃς δέ κ' ἀνὴρ ἀπὸ ὧν ὀχέων ἕτερ' ἅρμαθ' ἵκηται | 306 |
ὃς δ᾽ ἂν ἀνὴρ ἀπὸ τῶν ἰδίων ἁρμάτων ἐπὶ ἕτερα ἅρματα ἔλθῃ, | |
ἔγχει ὀρεξάσθω, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερον οὕτω. | 307 |
δόρατι πληξάτω, ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρεῖσσον οὕτως ἂν εἴη· | |
ὧδε καὶ οἱ πρότεροι πόλεας καὶ τείχε' ἐπόρθεον | 308 |
οὕτως καὶ οἱ προγενέστεροι τὰς πόλεις καὶ τὰ τείχη ἐπόρθουν, | |
τόνδε νόον καὶ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔχοντες. | 309 |
τοῦτον τὸν λογισμὸν καὶ τὴν προθυμίαν ἔχοντες ἐν τοῖς στήθεσιν. | |
ὣς ὃ γέρων ὄτρυνε πάλαι πολέμων ἐῢ εἰδώς· | 310 |
οὕτως ὁ γέρων προέτρεπε, παλαιῶν πολέμων ἔμπειρος ὤν· | |
καὶ τὸν μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, | 311 |
καὶ τοῦτον μὲν ἰδὼν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς ἐχάρη, | |
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 312 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτὸν λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
ὦ γέρον εἴθ' ὡς θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν | 313 |
ὦ γέρον, εἴθε ὥσπερ ἐν τῷ προσφιλεῖ στήθει ὑπάρχει σοι προθυμία, | |
ὥς τοι γούναθ' ἕποιτο, βίη δέ τοι ἔμπεδος εἴη· | 314 |
οὕτω σοι καὶ τὰ γόνατ᾽ ἀκολουθοῖεν, καὶ δύναμις ἰσχυρά σοι ὑπάρχοι· | |
ἀλλά σε γῆρας τείρει ὁμοίϊον· ὡς ὄφελέν τις | 315 |
ἀλλά σε γῆρας τὸ πᾶσιν ὁμοίως ἐπερχόμενον καταπονεῖ· ὡς εἴθε τις | |
ἀνδρῶν ἄλλος ἔχειν, σὺ δὲ κουροτέροισι μετεῖναι. | 316 |
ἄλλος ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν αὐτὸ εἶχεν, σὺ δὲ ἐν τοῖς νεωτέροις ὑπῆρχες. | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ· | 317 |
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα Νέστωρ ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ὁ ἱππικὸς ἀπεκρίνατο· | |
Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐθέλοιμι καὶ αὐτὸς | 318 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, καὶ πάνυ μὲν ἂν βουλοίμην κἀγὼ οὕτως ἔχειν, | |
ὣς ἔμεν ὡς ὅτε δῖον Ἐρευθαλίωνα κατέκταν. | 319 |
ὥσπερ ὅτε τὸν ἔνδοξον Ἐρευθαλίωνα ἐφόνευσα· | |
ἀλλ' οὔ πως ἅμα πάντα θεοὶ δόσαν ἀνθρώποισιν· | 320 |
ἀλλ᾿ οὐδαμῶς ἅπανθ᾽ ὁμοῦ τοῖς ἀνθρώποις δεδώκασιν οἱ θεοί· | |
εἰ τότε κοῦρος ἔα νῦν αὖτέ με γῆρας ὀπάζει. | 321 |
εἰ τότε νέος ἦν, νῦν δή με γῆρας καταλαμβάνει· | |
ἀλλὰ καὶ ὧς ἱππεῦσι μετέσσομαι ἠδὲ κελεύσω | 322 |
ἀλλὰ καὶ οὕτως τοῖς ἱππεῦσι συνέσομαι, καὶ προτρέψω | |
βουλῇ καὶ μύθοισι· τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων. | 323 |
εὐβουλία καὶ λόγοις· τοῦτο γάρ ἐστι γερόντων τιμή· | |
αἰχμὰς δ' αἰχμάσσουσι νεώτεροι, οἵ περ ἐμεῖο | 324 |
ἀκόντια δὲ ἀκοντίζουσιν οἱ νεώτεροι, οἵτινες ἐμοῦ | |
ὁπλότεροι γεγάασι πεποίθασίν τε βίηφιν. | 325 |
νεωτέρως γεγόνασι, καὶ ἰσχύι θαρροῦσι. | |
ὣς ἔφατ', Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ. | 326 |
οὕτως εἶπεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως παρῆλθε χαίρων κατά ψυχήν· | |
εὗρ' υἱὸν Πετεῶο Μενεσθῆα πλήξιππον | 327 |
εὗρε δὲ Μενεσθέα τὸν ἱππικὸν τὸν υἱὸν τοῦ Πετεοῦ | |
ἑσταότ'· ἀμφὶ δ' Ἀθηναῖοι μήστωρες ἀϋτῆς· | 328 |
ἑστῶτα· περὶ δ᾽ αὐτὸν ἦσαν Ἀθηναῖοι οἱ ἐπιστήμονες τοῦ πολέμου· | |
αὐτὰρ ὃ πλησίον ἑστήκει πολύμητις Ὀδυσσεύς, | 329 |
πλησίον δὲ ἵστατο Ὀδυσσεὺς ὁ πολύβουλος· | |
πὰρ δὲ Κεφαλλήνων ἀμφὶ στίχες οὐκ ἀλαπαδναὶ | 330 |
παρ᾿ αὐτῷ δὲ τῶν Κεφαλήνων αἱ τάξεις οὐκ ἀσθενεῖς | |
ἕστασαν· οὐ γάρ πώ σφιν ἀκούετο λαὸς ἀϋτῆς, | 331 |
περιειστήκεσαν· οὔπω γὰρ ὁ λαὸς αὐτῶν ἤκουσε τῆς βοῆς, | |
ἀλλὰ νέον συνορινόμεναι κίνυντο φάλαγγες | 332 |
ἀλλὰ νεωστὶ διεγειρόμεναι ἐκινοῦντο αἱ φάλαγγες | |
Τρώων ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ μένοντες | 333 |
τῶν Τρῴων τῶν ἱππικῶν καὶ τῶν Ἑλλήνων· οἱ δὲ ἀναμένοντες | |
ἕστασαν ὁππότε πύργος Ἀχαιῶν ἄλλος ἐπελθὼν | 334 |
ἑστήκασι, πότε ἄλλος πύργος τῶν Ἑλλήνων ἐπελθὼν | |
Τρώων ὁρμήσειε καὶ ἄρξειαν πολέμοιο. | 335 |
ὁρμήσειε κατὰ τῶν Τρῴων, καὶ πολέμου ἀρχὴν ποιήσαιτο· | |
τοὺς δὲ ἰδὼν νείκεσσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων, | 336 |
τούτους δὲ θεασάμενος ὠνείδισεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 337 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγε· | |
ὦ υἱὲ Πετεῶο διοτρεφέος βασιλῆος, | 338 |
ὦ υἱὲ Πετεοῦ τοῦ ὑπὸ τοῦ Διὸς πεπαιδευμένου βασιλέως, | |
καὶ σὺ κακοῖσι δόλοισι κεκασμένε κερδαλεόφρον | 339 |
καὶ σὺ κακοῖς δόλοις κεκοσμημένε, πανοῦργε, | |
τίπτε καταπτώσσοντες ἀφέστατε, μίμνετε δ' ἄλλους; | 340 |
τί δήποτε φοβούμενοι πόρρω ἵστασθε, ἀναμένετε δὲ ἄλλους; | |
σφῶιν μέν τ' ἐπέοικε μετὰ πρώτοισιν ἐόντας | 341 |
ὑμῖν μέντοι πρέπει ἐν τοῖς πρώτοις ὄντας | |
ἑστάμεν ἠδὲ μάχης καυστείρης ἀντιβολῆσαι· | 342 |
ἑστάναι, καὶ τῆς καυστικῆς μάχης μετασχεῖν· | |
πρώτω γὰρ καὶ δαιτὸς ἀκουάζεσθον ἐμεῖο, | 343 |
πρῶτοι γὰρ καὶ τῆς ἐμῆς εὐωχίας ἀκούεσθε, | |
ὁππότε δαῖτα γέρουσιν ἐφοπλίζωμεν Ἀχαιοί. | 344 |
ὁπηνίκα παρασκευάζομεν εὐωχίαν τοῖς γέρουσιν Ἕλλησιν, | |
ἔνθα φίλ' ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι ἠδὲ κύπελλα | 345 |
ὅπου προσφιλῆ κρέα ὀπτά εἰσιν ὥστ᾽ ἐσθίειν, καὶ κύλικες | |
οἴνου πινέμεναι μελιηδέος ὄφρ' ἐθέλητον· | 346 |
οἴνου προσηνοῦς καὶ ἡδέος πίνειν, ὅπως ἂν βούλοισθε· | |
νῦν δὲ φίλως χ' ὁρόῳτε καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἀχαιῶν | 347 |
νῦν δὲ ἡδέως ἂν ὁρῶτε, καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἑλλήνων ἔμπροσθεν | |
ὑμείων προπάροιθε μαχοίατο νηλέϊ χαλκῷ. | 348 |
ὑμῶν μάχοιντο διὰ σιδήρου σκληροῦ, καὶ ἀνηλεοῦς. | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· | 349 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεὺς εἶπεν· | |
Ἀτρεΐδη ποῖόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων; | 350 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, ποῖος λόγος τὸ περίφραγμα τῶν σῶν ὀδόντων διέφυγε; | |
πῶς δὴ φῂς πολέμοιο μεθιέμεν ὁππότ' Ἀχαιοὶ | 351 |
πῶς δὴ λέγεις πολέμου ἀμελεῖν, ὁπηνίκα οἱ Ἕλληνες | |
Τρωσὶν ἐφ' ἱπποδάμοισιν ἐγείρομεν ὀξὺν Ἄρηα; | 352 |
ἀνιστῶμεν κατὰ τῶν ἱππικῶν Τρῴων πόλεμον ὀξύν; | |
ὄψεαι αἴ κ' ἐθέλῃσθα καὶ αἴ κέν τοι τὰ μεμήλῃ | 353 |
ὄψει ἐὰν ἐθέλῃς, καὶ ἐάν σοι ταῦτα διὰ φροντίδος εἰσί, | |
Τηλεμάχοιο φίλον πατέρα προμάχοισι μιγέντα | 354 |
τὸν προσφιλῆ πατέρα τοῦ Τηλεμάχου ἐμβαλόντα τοῖς πρωταγωνισταῖς | |
Τρώων ἱπποδάμων· σὺ δὲ ταῦτ' ἀνεμώλια βάζεις. | 355 |
τῶν ἱππικῶν Τρῴων· σὺ δὲ ταῦτα ἀνεμόφθορα, καὶ μάταια λέγεις. | |
τὸν δ' ἐπιμειδήσας προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων | 356 |
πρὸς τοῦτον δὲ μέτριον γελάσας Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπεν, | |
ὡς γνῶ χωομένοιο· πάλιν δ' ὅ γε λάζετο μῦθον· | 357 |
ἐπειδὴ ἔγνω αὐτὸν μεγάλως ὀργιζόμενον· πάλιν δὲ οὗτος ἀνελάμβανε τὸν λόγον· | |
διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ | 358 |
ὦ εὐγενέστατε υἱὲ τοῦ Λαερτίου πολύτροπε Ὀδυσσεῦ, | |
οὔτέ σε νεικείω περιώσιον οὔτε κελεύω· | 359 |
οὔτε ὀνειδίζω σε περιττῶς, οὔτε προστάττω· | |
οἶδα γὰρ ὥς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν | 360 |
γινώσκω γὰρ ὅτι σοι ὁ λογισμὸς ἐν τῷ προσφιλεῖ στήθει προσηνῆ βουλεύματα οἶδε· | |
ἤπια δήνεα οἶδε· τὰ γὰρ φρονέεις ἅ τ' ἐγώ περ. | 361 |
ταὐτὰ γὰρ φρονεῖς, ἅπερ καὶ ἐγώ· ἀλλὰ πορεύου· | |
ἀλλ' ἴθι ταῦτα δ' ὄπισθεν ἀρεσσόμεθ' εἴ τι κακὸν νῦν | 362 |
ταῦτα δὲ μετέπειτα ἐξιλασόμεθα, εἴ τι κακὸν νῦν | |
εἴρηται, τὰ δὲ πάντα θεοὶ μεταμώνια θεῖεν. | 363 |
ἐλέχθη· θεοὶ δὲ ταῦτα πάντα μάταια καὶ ἀνωφελῆ ποιήσειαν. | |
ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ' ἄλλους. | 364 |
οὕτως εἰπών, τούτους μὲν κατέλιπεν αὐτόθι· ἐπορεύθη δ᾽ ἐπ᾽ ἄλλους· | |
εὗρε δὲ Τυδέος υἱὸν ὑπέρθυμον Διομήδεα | 365 |
εὗρε δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως τὸν μεγαλόψυχον Διομήδην | |
ἑσταότ' ἔν θ' ἵπποισι καὶ ἅρμασι κολλητοῖσι· | 366 |
ἑστῶτα ἐν τοῖς ἵπποις καὶ τοῖς ἅρμασι τοῖς κεκολλημένοις· | |
πὰρ δέ οἱ ἑστήκει Σθένελος Καπανήιος υἱός. | 367 |
παρ᾽ αὐτῷ δὲ ἵστατο Σθένελος ὁ υἱὸς τοῦ Καπανέως· | |
καὶ τὸν μὲν νείκεσσεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, | 368 |
καὶ τοῦτον μέντοι ὠνείδισε θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς, | |
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 369 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτόν, λόγους ταχεῖς ἔλεγε· | |
ὤ μοι Τυδέος υἱὲ δαΐφρονος ἱπποδάμοιο | 370 |
φεῦ, ᾧ υἱὲ τοῦ Τυδέως τοῦ συνετοῦ καὶ πολεμικοῦ· | |
τί πτώσσεις, τί δ' ὀπιπεύεις πολέμοιο γεφύρας; | 371 |
τί ἀποδειλιᾶς; τί δὲ περισκοπεῖς τὰ μεταξὺ κενὰ τοῦ στρατεύματος, ἤτοι φυγῆς ὁδούς; | |
οὐ μὲν Τυδέϊ γ' ὧδε φίλον πτωσκαζέμεν ἦεν, | 372 |
οὔκουν τῷ Τυδεῖ οὕτω προσφιλὲς ἦν τὸ δειλιᾷν, | |
ἀλλὰ πολὺ πρὸ φίλων ἑτάρων δηΐοισι μάχεσθαι, | 373 |
ἀλλὰ τὸ μάχεσθαι τοῖς πολεμίοις ἔμπροσθεν πολλῷ τῶν ἀγαπητῶν φίλων. | |
ὡς φάσαν οἵ μιν ἴδοντο πονεύμενον· οὐ γὰρ ἔγωγε | 374 |
οὕτως εἶπον, οἳ ἴδον αὐτὸν διαπονοῦντα κατὰ τὸν πόλεμον· ἐγὼ γὰρ | |
ἤντησ' οὐδὲ ἴδον· περὶ δ' ἄλλων φασὶ γενέσθαι. | 375 |
οὐκ ἀπήντησα, οὐδὲ ἴδον· λέγουσι δὲ γενέσθαι ὑπὲρ τοὺς ἄλλους· | |
ἤτοι μὲν γὰρ ἄτερ πολέμου εἰσῆλθε Μυκήνας | 376 |
ἄνευ μὲν γὰρ πολέμου εἰσῆλθε τὰς Μυκήνας | |
ξεῖνος ἅμ' ἀντιθέῳ Πολυνείκεϊ λαὸν ἀγείρων· | 377 |
ξένος, συναθροίζων λαὸν μετὰ Πολυνείκους τοῦ ἰσοθέου· | |
οἳ δὲ τότ' ἐστρατόωνθ' ἱερὰ πρὸς τείχεα Θήβης, | 378 |
οἳ δὴ τότε ἐστράτευον ἐπὶ τὰ ἱερὰ τείχη τῶν Θηβῶν, | |
καί ῥα μάλα λίσσοντο δόμεν κλειτοὺς ἐπικούρους· | 379 |
καὶ δὴ πάνυ παρεκάλουν δοῦναι συμμάχους ἐνδόξους· | |
οἳ δ' ἔθελον δόμεναι καὶ ἐπῄνεον ὡς ἐκέλευον· | 380 |
οὗτοι δὲ ἐβούλοντο δοῦναι, καὶ συνῄνουν ὥσπερ ἠξίουν· | |
ἀλλὰ Ζεὺς ἔτρεψε παραίσια σήματα φαίνων. | 381 |
ἀλλ᾽ ὁ Ζεὺς ἐκώλυσε δεικνὺς σημεῖα ἐναντία καὶ χαλεπά. | |
οἳ δ' ἐπεὶ οὖν ᾤχοντο ἰδὲ πρὸ ὁδοῦ ἐγένοντο, | 382 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἀνεχώρησαν, καὶ ἔμπροσθεν τῆς ὁδοῦ ἐγένοντο, | |
Ἀσωπὸν δ' ἵκοντο βαθύσχοινον λεχεποίην, | 383 |
εἰς τὸν Ἀσωπόν ποταμὸν ἀφίκοντο, τὸν βαθείας βοτάνας καὶ σχοίνους ἔχοντα, | |
ἔνθ' αὖτ' ἀγγελίην ἐπὶ Τυδῆ στεῖλαν Ἀχαιοί. | 384 |
τότε δὴ οἱ Ἕλληνες ἄγγελον ἔπεμψαν τὸν Τυδέα εἰς Θήβας· | |
αὐτὰρ ὃ βῆ, πολέας δὲ κιχήσατο Καδμεΐωνας | 385 |
ὁ δὲ ἐπορεύθη, πολλοὺς δὲ Θηβαίους κατέλαβεν | |
δαινυμένους κατὰ δῶμα βίης Ἐτεοκληείης. | 386 |
εὐωχουμένους κατὰ τὸν οἶκον τῆς ἰσχύος τοῦ Ἐτεοκλέους, | |
ἔνθ' οὐδὲ ξεῖνός περ ἐὼν ἱππηλάτα Τυδεὺς | 387 |
ὅπου οὐδέ, ξένος ὤν, ὁ ἱππικὸς Τυδεὺς | |
τάρβει, μοῦνος ἐὼν πολέσιν μετὰ Καδμείοισιν, | 388 |
ἐφοβεῖτο μόνος ὑπάρχων ἐν πολλοῖς Θηβαίοις· | |
ἀλλ' ὅ γ' ἀεθλεύειν προκαλίζετο, πάντα δ' ἐνίκα | 389 |
ἀλλ᾿ αὐτὸς ἀγωνίζεσθαι προυκαλεῖτο· πάντα δὲ ἐνίκα | |
ῥηϊδίως· τοίη οἱ ἐπίρροθος ἦεν Ἀθήνη. | 390 |
ῥᾳδίως· τοιαύτη αὐτῷ βοηθὸς παρῆν ἡ Ἀθηνᾶ. | |
οἳ δὲ χολωσάμενοι Καδμεῖοι κέντορες ἵππων | 391 |
οἱ δὲ Θηβαῖοι, οἱ τοὺς ἵππους κεντοῦντες, ὀργισθέντες, | |
ἂψ ἄρ' ἀνερχομένῳ πυκινὸν λόχον εἷσαν ἄγοντες | 392 |
εἰς τοὐπίσω ὑποστρέφοντι ἐνέδραν ἰσχυρὰν ἄγοντες ἐκάθισαν, | |
κούρους πεντήκοντα· δύω δ' ἡγήτορες ἦσαν, | 393 |
νέους πεντήκοντα· δύο δὲ ἦσαν ἡγεμόνες, | |
Μαίων Αἱμονίδης ἐπιείκελος ἀθανάτοισιν, | 394 |
Μαίων υἱὸς τοῦ Αἵμονος παρόμοιος τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς, | |
υἱός τ' Αὐτοφόνοιο μενεπτόλεμος Πολυφόντης. | 395 |
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ Αὐτοφόνου ὁ καρτερικὸς Λυκοφόντης. | |
Τυδεὺς μὲν καὶ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκε· | 396 |
Τυδεὺς μὲν οὖν καὶ τούτοις ἀπρεπῆ θάνατον ἐπήγαγε· | |
πάντας ἔπεφν', ἕνα δ' οἶον ἵει οἶκον δὲ νέεσθαι· | 397 |
πάντας ἀπέκτεινε, ἕνα δὲ μόνον ἀπέλυσε ἐπ᾽ οἶκον πορεύεσθαι· | |
Μαίον' ἄρα προέηκε θεῶν τεράεσσι πιθήσας. | 398 |
τὸν Μαίονα δὴ οὖν ἀφῆκε, σημείοις πεισθεὶς τῶν θεῶν. | |
τοῖος ἔην Τυδεὺς Αἰτώλιος· ἀλλὰ τὸν υἱὸν | 399 |
τοιοῦτος ἦν ὁ ἀπὸ Αἰτωλίας Τυδεύς· ἀλλὰ τὸν υἱὸν | |
γείνατο εἷο χέρεια μάχῃ, ἀγορῇ δέ τ' ἀμείνω. | 400 |
ἐγέννησεν ἑαυτοῦ χείρονα τῷ πολέμῳ, κρείσσονα δὲ τῇ δημηγορίᾳ. | |
ὣς φάτο, τὸν δ' οὔ τι προσέφη κρατερὸς Διομήδης | 401 |
οὕτως εἶπε· πρὸς αὐτὸν δὲ οὐδὲν ἔφη Διομήδης ὁ ἰσχυρός, | |
αἰδεσθεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο· | 402 |
αἰδεσθεὶς τὴν ἐπίπληξιν τοῦ αἰδοῦς ἀξίου βασιλέως. | |
τὸν δ' υἱὸς Καπανῆος ἀμείψατο κυδαλίμοιο· | 403 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ ἐνδόξου Καπανέως ἀπεκρίνατο αὐτῷ· | |
Ἀτρεΐδη μὴ ψεύδε' ἐπιστάμενος σάφα εἰπεῖν· | 404 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, μὴ ψεύδου, εἰδὼς εἰπεῖν ἀληθῶς· | |
ἡμεῖς τοι πατέρων μέγ' ἀμείνονες εὐχόμεθ' εἶναι· | 405 |
ἡμεῖς πολλῷ κρείττονες τῶν πατέρων εἶναι καυχώμεθα· | |
ἡμεῖς καὶ Θήβης ἕδος εἵλομεν ἑπταπύλοιο | 406 |
ἡμεῖς καὶ τὸ ἔδαφος τῶν Θηβῶν τῶν ἑπταπύλων ἐπορθήσαμεν, | |
παυρότερον λαὸν ἀγαγόνθ' ὑπὸ τεῖχος ἄρειον, | 407 |
ὀλίγον στρατὸν ἀγαγόντες ὑπὸ τεῖχος πολεμικόν, | |
πειθόμενοι τεράεσσι θεῶν καὶ Ζηνὸς ἀρωγῇ· | 408 |
πειθόμενοι τοῖς τέρασι τῶν θεῶν, καὶ τῇ βοηθείᾳ τοῦ Διός· | |
κεῖνοι δὲ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο· | 409 |
ἐκεῖνοι δὲ ταῖς ἰδίαις εἰς θεὸν ἁμαρτίαις ἀπώλοντο· | |
τὼ μή μοι πατέρας ποθ' ὁμοίῃ ἔνθεο τιμῇ. | 410 |
δι᾿ ὃ μή μοι τοὺς πατέρας ποτὲ τίθεσο ἐν ὁμοίᾳ τιμῇ. | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης· | 411 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης, εἶπεν· | |
τέττα, σιωπῇ ἧσο, ἐμῷ δ' ἐπιπείθεο μύθῳ· | 412 |
νήπιε, κάθησο σιωπῶν, τῷ ἐμῷ δὲ λόγῳ πείθου· | |
οὐ γὰρ ἐγὼ νεμεσῶ Ἀγαμέμνονι ποιμένι λαῶν | 413 |
οὐ γὰρ ἐγὼ μέμφομαι Ἀγαμέμνονι τῷ βασιλεῖ τοῦ στρατοῦ | |
ὀτρύνοντι μάχεσθαι ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς· | 414 |
παροξύνοντι μάχεσθαι τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας· | |
τούτῳ μὲν γὰρ κῦδος ἅμ' ἕψεται εἴ κεν Ἀχαιοὶ | 415 |
τούτῳ μὲν γὰρ δόξα ἐπακολουθήσει, ἐὰν οἱ Ἕλληνες | |
Τρῶας δῃώσωσιν ἕλωσί τε Ἴλιον ἱρήν, | 416 |
ἀφανίσωσι τοὺς Τρῷας, καὶ ἐκπορθήσωσι τὴν ἱερὰν Ἴλιον· | |
τούτῳ δ' αὖ μέγα πένθος Ἀχαιῶν δῃωθέντων. | 417 |
τούτῳ δὲ πάλιν μεγάλη λύπη, τῶν Ἑλλήνων ἀφανισθέντων. | |
ἀλλ' ἄγε δὴ καὶ νῶι μεδώμεθα θούριδος ἀλκῆς. | 418 |
ἀλλ᾽ ἀγὲ δὴ καὶ ἡμεῖς φροντίσωμεν ἰσχύος ὁρμητικῆς. | |
ἦ ῥα καὶ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε· | 419 |
εἶπε δὴ καὶ ἐκ τῶν ἀρμάτων σὺν τοῖς ὅπλοις χαμαὶ ἀπεπήδησε· | |
δεινὸν δ' ἔβραχε χαλκὸς ἐπὶ στήθεσσιν ἄνακτος | 420 |
φοβερῶς δὲ ἤχησεν ὁ σίδηρος ἐν τῷ στήθει τοῦ βασιλέως, | |
ὀρνυμένου· ὑπό κεν ταλασίφρονά περ δέος εἷλεν. | 421 |
ὁρμήσαντος· ὑφεῖλε δ᾽ ἂν φέβον καὶ τὸν ἄγαν καρτερικὸν καὶ ἀνδρεῖον· | |
ὡς δ' ὅτ' ἐν αἰγιαλῷ πολυηχέϊ κῦμα θαλάσσης | 422 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ἐν τῷ πολυταράχῳ αἰγιαλῷ τὸ κῦμα τῆς θαλάττης | |
ὄρνυτ' ἐπασσύτερον Ζεφύρου ὕπο κινήσαντος· | 423 |
διεγείρεται πυκνότερον, τοῦ Ζεφύρου ἀνέμου συνταράξαντος ἠρέμα, | |
πόντῳ μέν τε πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα | 424 |
ἐν τῷ πόντῳ μὲν τὴν ἀρχὴν κορυφοῦται, καὶ αὔξεται, μετὰ ταῦτα δὲ | |
χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει, ἀμφὶ δέ τ' ἄκρας | 425 |
τῇ χέρσω προσρησσόμενον μεγάλως ἠχεῖ, περὶ δὲ τὰς ἄκρας | |
κυρτὸν ἐὸν κορυφοῦται, ἀποπτύει δ' ἁλὸς ἄχνην· | 426 |
κυφὸν καὶ μετέωρον ὂν ὑψοῦται, ἀπορρίπτει δὲ θαλάσσης ἀφρόν· | |
ὣς τότ' ἐπασσύτεραι Δαναῶν κίνυντο φάλαγγες | 427 |
οὕτω τότε πυκνότεραι ἐκινοῦντο αἱ τάξεις τῶν Ἑλλήνων | |
νωλεμέως πόλεμον δέ· κέλευε δὲ οἷσιν ἕκαστος | 428 |
ἀδιαλείπτως ἐπὶ τὸν πόλεμον· ἕκαστος δὲ τοῖς ἑαυτοῦ προσέταττε | |
ἡγεμόνων· οἳ δ' ἄλλοι ἀκὴν ἴσαν, οὐδέ κε φαίης | 429 |
ἀπὸ τῶν ἡγεμόνων, οἱ ἄλλοι δὲ ἐπορεύοντο ἡσύχως· οὐδ᾽ ἂν εἴποις | |
τόσσον λαὸν ἕπεσθαι ἔχοντ' ἐν στήθεσιν αὐδήν, | 430 |
τοσοῦτον στρατὸν ἀκολουθεῖν ἔχοντα ἐν τοῖς στήθεσι φωνὴν | |
σιγῇ δειδιότες σημάντορας· ἀμφὶ δὲ πᾶσι | 431 |
μετὰ σιγῆς, φοβούμενοι τοὺς ἡγεμόνας· περὶ ἅπαντας δὲ | |
τεύχεα ποικίλ' ἔλαμπε, τὰ εἱμένοι ἐστιχόωντο. | 432 |
τὰ ποικίλα ὅπλα περιέλαμπον, ἅπερ ἐνδεδυμένοι κατὰ τάξιν ἐπορεύοντο· | |
Τρῶες δ', ὥς τ' ὄϊες πολυπάμονος ἀνδρὸς ἐν αὐλῇ | 433 |
οἱ Τρῷες δέ, ὥσπερ αἱ θήλειαι τῶν προβάτων ἑστήκασιν ἐν αὐλῇ ἀνδρὸς | |
μυρίαι ἑστήκασιν ἀμελγόμεναι γάλα λευκὸν | 434 |
πολυκτήμονος πλεῖσται, γάλα λευκὸν ἀμελγόμεναι, | |
ἀζηχὲς μεμακυῖαι ἀκούουσαι ὄπα ἀρνῶν, | 435 |
ἀδιαλείπτως βοῶσαι, τὴν φωνὴν τῶν ἀρνῶν ἀκούουσαι· | |
ὣς Τρώων ἀλαλητὸς ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν ὀρώρει· | 436 |
οὕτω θόρυβος Τρῴων κατὰ τὸν μέγαν στρατὸν ἐγήγερτο· | |
οὐ γὰρ πάντων ἦεν ὁμὸς θρόος οὐδ' ἴα γῆρυς, | 437 |
οὐ γὰρ πάντων ἦν ὁ αὐτὸς ἦχος οὐ δὲ μία φωνή, | |
ἀλλὰ γλῶσσα μέμικτο, πολύκλητοι δ' ἔσαν ἄνδρες. | 438 |
ἀλλὰ γλῶσσαι μεμιγμέναι ἦσαν, ἄνδρες γὰρ πολλαχόθεν κεκλημένοι ὑπῆρχον· | |
ὄρσε δὲ τοὺς μὲν Ἄρης, τοὺς δὲ γλαυκῶπις Ἀθήνη | 439 |
παρώρμησε δὲ τοὺς μὲν ὁ Ἄρης, τοὺς δὲ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ, | |
Δεῖμός τ' ἠδὲ Φόβος καὶ Ἔρις ἄμοτον μεμαυῖα, | 440 |
καὶ ὁ Δεῖμος, καὶ ὁ Φόβος, καὶ ἡ ἀπλείστως προθυμουμένη Ἔρις, | |
Ἄρεος ἀνδροφόνοιο κασιγνήτη ἑτάρη τε, | 441 |
ἡ τοῦ ἀνδροκτόνου Ἄρεος ἀδελφή, καὶ φίλη, | |
ἥ τ' ὀλίγη μὲν πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα | 442 |
ἥτις μικρὰ μὲν τὸ πρῶτον ἐγείρεται αὐξομένη, μετὰ ταῦτα δὲ | |
οὐρανῷ ἐστήριξε κάρη καὶ ἐπὶ χθονὶ βαίνει· | 443 |
τῷ οὐρανῷ τὴν κεφαλὴν προσεπέλασε, καὶ ἐπὶ γῆς βαδίζει· | |
ἥ σφιν καὶ τότε νεῖκος ὁμοίϊον ἔμβαλε μέσσῳ | 444 |
ἥτις αὐτοῖς καὶ τότε φιλονεικίαν ὁμοίαν καὶ κοινὴν εἰς τὸ μέσον ἐνέβαλεν, | |
ἐρχομένη καθ' ὅμιλον ὀφέλλουσα στόνον ἀνδρῶν. | 445 |
πορευομένη κατὰ τὸν στρατόν, αὔξουσα τὸν στεναγμὸν καὶ τὴν λύπην τῶν ἀνδρῶν. | |
οἳ δ' ὅτε δή ῥ' ἐς χῶρον ἕνα ξυνιόντες ἵκοντο, | 446 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ εἰς ἕνα τόπον συνερχόμενοι ἀφίκοντο, | |
σύν ῥ' ἔβαλον ῥινούς, σὺν δ' ἔγχεα καὶ μένε' ἀνδρῶν | 447 |
συνέβαλον μέν τοι τὰς ἐκ βυρσῶν ἀσπίδας, συνῆξαν δὲ τὰ δόρατα, καὶ τὰς δυνάμεις τῶν ἀνδρῶν | |
χαλκεοθωρήκων· ἀτὰρ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι | 448 |
τῶν σιδηροθωράκων· αἱ ἀσπίδες δὲ αἱ τοὺς ὀμφαλοὺς ἔχουσαι | |
ἔπληντ' ἀλλήλῃσι, πολὺς δ' ὀρυμαγδὸς ὀρώρει. | 449 |
ἐπλησίαζον ἀλλήλαις, πολὺς δὲ θόρυβος ἠγέρθη. | |
ἔνθα δ' ἅμ' οἰμωγή τε καὶ εὐχωλὴ πέλεν ἀνδρῶν | 450 |
τηνικαῦτα δὲ στεναγμὸς ὁμοῦ, καὶ εὐχὴ ἀνδρῶν | |
ὀλλύντων τε καὶ ὀλλυμένων, ῥέε δ' αἵματι γαῖα. | 451 |
ἦν φθειρόντων τε, καὶ φθειρομένων· τὸ αἷμα δὲ κατὰ γῆς ἔρρει. | |
ὡς δ' ὅτε χείμαρροι ποταμοὶ κατ' ὄρεσφι ῥέοντες | 452 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ποταμοὶ χείμαρροι, διὰ τῶν ὀρέων ῥέοντες | |
ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ | 453 |
συμβάλλουσιν εἰς δεξαμενὴν ὕδωρ ὄμβρων, | |
κρουνῶν ἐκ μεγάλων κοίλης ἔντοσθε χαράδρης, | 454 |
ἔκ τινων βαθέων ἐκρύσεων, ἐντὸς κοίλης ἐγχαράξεως γῆς, | |
τῶν δέ τε τηλόσε δοῦπον ἐν οὔρεσιν ἔκλυε ποιμήν· | 455 |
τούτων δὲ τὸν κτύπον πόρρωθι ἐν τοῖς ὄρεσιν ἤκουσεν ὁ ποιμήν· | |
ὣς τῶν μισγομένων γένετο ἰαχή τε πόνος τε. | 456 |
οὕτως ἐπιφερομένων ἀλλήλοις τούτων, βοή τε καὶ φόβος ἐγένετο. | |
πρῶτος δ' Ἀντίλοχος Τρώων ἕλεν ἄνδρα κορυστὴν | 457 |
πρῶτος δὲ ὁ Ἀντίλοχος ἀνεῖλεν ἄνδρα ἀπὸ τῶν Τρῴων πολεμικόν, | |
ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Θαλυσιάδην Ἐχέπωλον· | 458 |
τὸν ἀγαθὸν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς, υἱὸν τοῦ Θαλυσίου Ἐχέπωλον· | |
τόν ῥ' ἔβαλε πρῶτος κόρυθος φάλον ἱπποδασείης, | 459 |
τοῦτον δὴ ἔτρωσε πρῶτος κατὰ τὸ μετωπίδιον τῆς ἱππείαις θριξὶ κοσμουμένης περικεφαλαίας· | |
ἐν δὲ μετώπῳ πῆξε, πέρησε δ' ἄρ' ὀστέον εἴσω | 460 |
ἐνέπηξε δὲ τῷ μετώπῳ, ἐπέρασε δὲ εἴσω τὸ ὀστοῦν | |
αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψεν, | 461 |
ἡ σιδηρὰ ἐπιδορατίς· αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν· | |
ἤριπε δ' ὡς ὅτε πύργος ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ. | 462 |
ἔπεσε δὲ εἰς γῆν, ὥσπερ ὅταν πέσῃ πύργος ἐν τῇ ἰσχυρᾷ μάχῃ· | |
τὸν δὲ πεσόντα ποδῶν ἔλαβε κρείων Ἐλεφήνωρ | 463 |
τοῦτον δὲ πεσόντα ἔλαβε ἀπὸ τῶν ποδῶν Ἐλεφήνωρ ὁ βασιλεὺς | |
Χαλκωδοντιάδης μεγαθύμων ἀρχὸς Ἀβάντων, | 464 |
ὁ υἱὸς τοῦ Χαλκώδοντος, ὁ ἀρχηγὸς τῶν μεγαλοψύχων Εὐβοέων. | |
ἕλκε δ' ὑπ' ἐκ βελέων, λελιημένος ὄφρα τάχιστα | 465 |
κύψας δὲ εἷλκεν ἔξω τῶν βελῶν προθυμούμενος, ὅπως λίαν ταχέως | |
τεύχεα συλήσειε· μίνυνθα δέ οἱ γένεθ' ὁρμή. | 466 |
σκυλεύσειε τὰ ὅπλα· ἐπ ' ὀλίγον δὲ αὐτῷ γέγονεν ἡ ὁρμή· | |
νεκρὸν γὰρ ἐρύοντα ἰδὼν μεγάθυμος Ἀγήνωρ | 467 |
θεασάμενος γὰρ αὐτὸν ἕλκοντα τὸν νεκρὸν ὁ μεγαλόψυχος Ἀγήνωρ, | |
πλευρά, τά οἱ κύψαντι παρ' ἀσπίδος ἐξεφαάνθη, | 468 |
τὰ πλευρά, ἅπερ αὐτῷ κύψαντι ἔξω τῆς ἀσπίδος ἐφάνησαν, | |
οὔτησε ξυστῷ χαλκήρεϊ, λῦσε δὲ γυῖα. | 469 |
ἔτρωσε δόρατι σιδηρῷ, διέλυσε δὲ τὰ μέλη. | |
ὣς τὸν μὲν λίπε θυμός, ἐπ' αὐτῷ δ' ἔργον ἐτύχθη | 470 |
οὕτως αὐτὸν μὲν κατέλιπεν ἡ ψυχή· ἐπ᾿ αὐτῷ δὲ γέγονεν ἔργον | |
ἀργαλέον Τρώων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ λύκοι ὣς | 471 |
χαλεπὸν τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων· οὗτοι γὰρ, καθάπερ λύκοι, | |
ἀλλήλοις ἐπόρουσαν, ἀνὴρ δ' ἄνδρ' ἐδνοπάλιζεν. | 472 |
ἀλλήλοις ἐφώρμησαν, ἀνὴρ δὲ ἄνδρα ἀνέτρεπε, καὶ ἀνήρει. | |
ἔνθ' ἔβαλ' Ἀνθεμίωνος υἱὸν Τελαμώνιος Αἴας | 473 |
τότε Αἴας ὁ Τελαμῶνος ἔτρωσε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀνθεμίωνος, | |
ἠΐθεον θαλερὸν Σιμοείσιον, ὅν ποτε μήτηρ | 474 |
τὸν ἀκμάζοντα, νέον, Σιμοείσιον, ὃν ἡ μήτηρ ποτὲ | |
Ἴδηθεν κατιοῦσα παρ' ὄχθῃσιν Σιμόεντος | 475 |
ἐκ τῆς Ἴδης τοῦ ὄρους κατερχομένη, παρὰ ταῖς ὄχθαις τοῦ Σιμόεντος ποταμοῦ | |
γείνατ', ἐπεί ῥα τοκεῦσιν ἅμ' ἕσπετο μῆλα ἰδέσθαι· | 476 |
ἔτεκεν, ἐπειδὴ ἠκολούθει ἅμα τοῖς γονεῦσιν ἰδεῖν τὰ πρόβατα· | |
τοὔνεκά μιν κάλεον Σιμοείσιον· οὐδὲ τοκεῦσι | 477 |
τούτου χάριν αὐτὸν ἐκάλουν Σιμοείσιον· οὐδὲ τοῖς προσφιλέσι γονεῦσι | |
θρέπτρα φίλοις ἀπέδωκε, μινυνθάδιος δέ οἱ αἰὼν | 478 |
τὰ τροφεῖα ἀπέδωκε· βραχὺς γὰρ αὐτῷ ὁ τῆς ζωῆς χρόνος ἐγένετο, | |
ἔπλεθ' ὑπ' Αἴαντος μεγαθύμου δουρὶ δαμέντι. | 479 |
φονευθέντι δόρατι ὑπὸ τοῦ μεγαλοψύχου Αἴαντος· | |
πρῶτον γάρ μιν ἰόντα βάλε στῆθος παρὰ μαζὸν | 480 |
πρῶτον γὰρ αὐτὸν ἐπερχόμενον ἔπληξε κατὰ τὸ στῆθος παρὰ τὸν δεξιὸν μαζόν· | |
δεξιόν· ἀντικρὺ δὲ δι' ὤμου χάλκεον ἔγχος | 481 |
καταντικρὺ δὲ διὰ τοῦ ὤμου τὸ σιδηροῦν δόρυ | |
ἦλθεν· ὃ δ' ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν αἴγειρος ὣς | 482 |
διεπέρασεν· ὁ δὲ χαμαὶ εἰς χοῦν ἔπεσεν, ὥσπερ αἴγειρος, | |
ἥ ῥά τ' ἐν εἱαμενῇ ἕλεος μεγάλοιο πεφύκει | 483 |
ἣ δὴ ἐν τόπῳ καθύδρῳ ἕλους μεγάλου ἀνεβλάστησεν, | |
λείη, ἀτάρ τέ οἱ ὄζοι ἐπ' ἀκροτάτῃ πεφύασι· | 484 |
ὁμαλή· οἱ κλάδοι δὲ αὐτῇ ἔφυσαν ἐπὶ τῇ κορυφῇ· | |
τὴν μέν θ' ἁρματοπηγὸς ἀνὴρ αἴθωνι σιδήρῳ | 485 |
καὶ ταύτην μὲν ἀνὴρ ἅρματα ποιῶν σιδήρῳ λαμπρῷ καὶ ὀξεῖ | |
ἐξέταμ', ὄφρα ἴτυν κάμψῃ περικαλλέϊ δίφρῳ· | 486 |
ἀπέκοψεν, ὅπως κάμψας ποιήσηται περιφέρειαν ὡραίου δίφρου· | |
ἣ μέν τ' ἀζομένη κεῖται ποταμοῖο παρ' ὄχθας. | 487 |
καὶ αὕτη μὲν κεῖται ξηραινομένη παρὰ τὰς ὄχθας τοῦ ποταμοῦ. | |
τοῖον ἄρ' Ἀνθεμίδην Σιμοείσιον ἐξενάριξεν | 488 |
τοιοῦτον δὴ Σιμοείσιον τὸν υἱὸν τοῦ Ἀνθέμου ἀπέκτεινεν | |
Αἴας διογενής· τοῦ δ' Ἄντιφος αἰολοθώρηξ | 489 |
Αἴας ὁ ἐκ τοῦ Διὸς ἕλκων τὸ γένος· κατ᾽ αὐτοῦ δὲ Ἄντιφος ὁ ποικίλον θώρακα ἔχων | |
Πριαμίδης καθ' ὅμιλον ἀκόντισεν ὀξέϊ δουρί. | 490 |
ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου κατὰ τὸν στρατὸν ἠκόντισεν δόρατι ὀξεῖ· | |
τοῦ μὲν ἅμαρθ', ὃ δὲ Λεῦκον Ὀδυσσέος ἐσθλὸν ἑταῖρον | 491 |
καὶ τούτου μὲν διήμαρτε· Λεῦκον δὲ αὐτός, τὸν ἀγαθὸν φίλον τοῦ Ὀδυσσέως, | |
βεβλήκει βουβῶνα, νέκυν ἑτέρωσ' ἐρύοντα· | 492 |
ἔτρωσε κατὰ τὸν βουβῶνα, πρὸς ἄλλο μέρος τὸν νεκρὸν ἕλκοντα· | |
ἤριπε δ' ἀμφ' αὐτῷ, νεκρὸς δέ οἱ ἔκπεσε χειρός. | 493 |
ἔπεσε δὲ περὶ αὐτόν· ὁ νεκρὸς δὲ αὐτῷ ἐξέπεσε τῆς χειρός. | |
τοῦ δ' Ὀδυσεὺς μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη, | 494 |
τούτου δὲ φονευθέντος, λίαν ὠργίσθη κατὰ ψυχὴν Ὀδυσσεύς· | |
βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ, | 495 |
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν ὡπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ· | |
στῆ δὲ μάλ' ἐγγὺς ἰὼν καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ | 496 |
ἔστη δὲ πάνυ πλησίον ἐλθών, καὶ ἠκόντισε δόρατι λαμπρῷ, | |
ἀμφὶ ἓ παπτήνας· ὑπὸ δὲ Τρῶες κεκάδοντο | 497 |
περισκοπήσας ἑαυτὸν· ὑπεσκεδάσθησαν δὲ καὶ διεχωρίσθησαν οἱ Τρῷες, | |
ἀνδρὸς ἀκοντίσσαντος· ὃ δ' οὐχ ἅλιον βέλος ἧκεν, | 498 |
τοῦ ἀνδρὸς ῥίψαντος τὸ δόρυ· οὗτος δὲ οὐ μάταιον ἀφῆκε τὸ βέλος, | |
ἀλλ' υἱὸν Πριάμοιο νόθον βάλε Δημοκόωντα | 499 |
ἀλλὰ Δημοκόωντα τὸν νόθον υἱὸν τοῦ Πριάμου ἔτρωσεν, | |
ὅς οἱ Ἀβυδόθεν ἦλθε παρ' ἵππων ὠκειάων. | 500 |
ὅστις αὐτῷ ἐξ Ἀβύδου παρεγένετο ἀπὸ τῶν ταχέων ἵππων· | |
τόν ῥ' Ὀδυσεὺς ἑτάροιο χολωσάμενος βάλε δουρὶ | 501 |
τοῦτον δὴ Ὀδυσσεὺς ἔτρωσε δόρατι κατὰ τὸν κρόταφον, ὀργισθεὶς ἕνεκα τοῦ φίλου· | |
κόρσην· ἣ δ' ἑτέροιο διὰ κροτάφοιο πέρησεν | 502 |
ἡ δὲ ἐπιδορατὶς ἡ χαλκῆ ἐπέρασε διὰ τοῦ ἑτέρου κροτάφου· | |
αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε, | 503 |
αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν· | |
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. | 504 |
ἐκτύπησε δὲ πεσὼν· ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿ αὐτῷ· | |
χώρησαν δ' ὑπό τε πρόμαχοι καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ· | 505 |
ὑπεχώρησαν δὲ οἱ πρωταγωνισταί, καὶ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ· | |
Ἀργεῖοι δὲ μέγα ἴαχον, ἐρύσαντο δὲ νεκρούς, | 506 |
οἱ Ἕλληνες δὲ μεγάλως ἐβόησαν, καὶ τοὺς ἑαυτῶν νεκροὺς εἵλκυσαν· | |
ἴθυσαν δὲ πολὺ προτέρω· νεμέσησε δ' Ἀπόλλων | 507 |
ὥρμησαν δ᾽ ἐπ᾽ εὐθείας καὶ τὰ πολὺ προσωτέρω· ἠναξιοπάθησε δὲ ὁ Ἀπόλλων | |
Περγάμου ἐκκατιδών, Τρώεσσι δὲ κέκλετ' ἀΰσας· | 508 |
θεασάμενος ἐκ τῆς ἀκροπόλεως· τοῖς Τρωσὶ δὲ παρεκελεύσατο φωνήσας· | |
ὄρνυσθ' ἱππόδαμοι Τρῶες μηδ' εἴκετε χάρμης | 509 |
διεγείρεσθε, ὦ Τρῷες ἱππικοὶ, μὴ δὲ ὑποχωρεῖτε μάχης | |
Ἀργείοις, ἐπεὶ οὔ σφι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος | 510 |
τοῖς Ἕλλησιν· ἐπειδὴ οὐ λίθος, οὐ δὲ σίδηρός ἐστιν αὐτοῖς τὸ σῶμα, | |
χαλκὸν ἀνασχέσθαι ταμεσίχροα βαλλομένοισιν· | 511 |
ὥστε ὑπομεῖναι τὸν σαρκοτόμον σίδηρον τιτρωσκομένοις· | |
οὐ μὰν οὐδ' Ἀχιλεὺς Θέτιδος πάϊς ἠϋκόμοιο | 512 |
οὐ μὴν οὐ δὲ Ἀχιλλεὺς ὁ υἱὸς τῆς καλλικόμου Θέτιδος | |
μάρναται, ἀλλ' ἐπὶ νηυσὶ χόλον θυμαλγέα πέσσει. | 513 |
μάχεται, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς ναυσὶ πεπαίνει, καὶ καταπραΰνει τὴν ὀργὴν τὴν λυποῦσαν αὐτοῦ τὴν ψυχήν. | |
ὣς φάτ' ἀπὸ πτόλιος δεινὸς θεός· αὐτὰρ Ἀχαιοὺς | 514 |
οὕτως εἶπεν ἀπὸ τῆς πόλεως ὁ φοβερὸς θεός· τοὺς Ἕλληνας δὲ | |
ὦρσε Διὸς θυγάτηρ κυδίστη Τριτογένεια | 515 |
διήγειρεν ἡ ἐνδοξοτάτη θυγάτηρ τοῦ Διὸς Ἀθηνᾶ, | |
ἐρχομένη καθ' ὅμιλον, ὅθι μεθιέντας ἴδοιτο. | 516 |
πορευομένη κατὰ τὸν στρατόν, ὅπου ἂν ἀμελοῦντας θεάσαιτο | |
ἔνθ' Ἀμαρυγκείδην Διώρεα μοῖρα πέδησε· | 517 |
τότε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀμαρυγκέως Διώρην ἡ μοῖρα κατέσχε δεσμεύσασα· | |
χερμαδίῳ γὰρ βλῆτο παρὰ σφυρὸν ὀκριόεντι | 518 |
λίθῳ γὰρ χειροπληθεῖ τραχεῖ τέτρωται παρὰ τὸν σφυρὸν | |
κνήμην δεξιτερήν· βάλε δὲ Θρῃκῶν ἀγὸς ἀνδρῶν | 519 |
κατὰ τὴν δεξιάν κνήμην· ἔτρωσε δὲ αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν τῶν Θρᾳκῶν ἀνδρῶν | |
Πείρως Ἰμβρασίδης ὃς ἄρ' Αἰνόθεν εἰληλούθει. | 520 |
Πεῖρος ὁ υἱὸς τοῦ Ἰμβράσου, ὃς δὴ ἦλθεν ἀπὸ της Αἴνου· | |
ἀμφοτέρω δὲ τένοντε καὶ ὀστέα λᾶας ἀναιδὴς | 521 |
ἀμφοτέρους δὲ τοὺς τένοντας καὶ τὰ ὀστᾶ ὁ ἀνεπαίσχυντος λίθος παντελῶς | |
ἄχρις ἀπηλοίησεν· ὃ δ' ὕπτιος ἐν κονίῃσι | 522 |
συνέτριψεν, ὁ δὲ εἰς τὸν χοῦν ἐπὶ τὰ μετάφρενα | |
κάππεσεν ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας | 523 |
κατέπεσεν, ἀμφοτέρας τὰς χεῖρας τοῖς ἀγαπητοῖς φίλοις ἐκτείνας, | |
θυμὸν ἀποπνείων· ὃ δ' ἐπέδραμεν ὅς ῥ' ἔβαλέν περ | 524 |
ἀποπνέων τὴν ψυχήν. οὗτος δὲ ἐπέδραμεν, ὃς δὴ καὶ ἔτρωσεν αὐτόν, | |
Πείροος, οὖτα δὲ δουρὶ παρ' ὀμφαλόν· ἐκ δ' ἄρα πᾶσαι | 525 |
ὁ Πεῖρος· ἔπληξε δὲ τῷ δόρατι παρὰ τὸν ὀμφαλόν, πᾶσαι δ᾽ ἄρα | |
χύντο χαμαὶ χολάδες, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε. | 526 |
ἐξεχύθησαν εἰς γῆν τὰ ἔντερα, αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψε. | |
τὸν δὲ Θόας Αἰτωλὸς ἀπεσσύμενον βάλε δουρὶ | 527 |
τοῦτον δὲ Θόας ὁ ἀπὸ τῆς Αἰτωλίας ἐπερχόμενον ἔτρωσε τῷ δόρατι | |
στέρνον ὑπὲρ μαζοῖο, πάγη δ' ἐν πνεύμονι χαλκός· | 528 |
κατὰ τὸ στέρνον ὑπεράνω τοῦ μαζοῦ, ἐνεπάγη δὲ ὁ σίδηρος εἰς τὸν πνεύμονα· | |
ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Θόας, ἐκ δ' ὄβριμον ἔγχος | 529 |
πλησίον δὲ Θόας αὐτῷ παρεγένετο, καὶ τὸ ἰσχυρὸν δόρυ | |
ἐσπάσατο στέρνοιο, ἐρύσσατο δὲ ξίφος ὀξύ, | 530 |
ἐξέσπασε τοῦ στέρνου, εἵλκυσε δὲ τὸ τμητικὸν ξίφος· | |
τῷ ὅ γε γαστέρα τύψε μέσην, ἐκ δ' αἴνυτο θυμόν. | 531 |
τούτῳ δ᾽ αὐτὸς ἔπληξε τὴν γαστέρα κατὰ μέσον, καὶ ἀφείλετο τὴν ψυχήν· | |
τεύχεα δ' οὐκ ἀπέδυσε· περίστησαν γὰρ ἑταῖροι | 532 |
τὰ ὅπλα δὲ οὐκ ἐξέδυσε· περιέστησαν γὰρ οἱ φίλοι αὐτοῦ | |
Θρήικες ἀκρόκομοι δολίχ' ἔγχεα χερσὶν ἔχοντες, | 533 |
Θρᾷκες οἱ τὰ ἄκρα τῆς κεφαλῆς κομῶντες, μακρὰ δόρατα κατέχοντες ταῖς χερσί, | |
οἵ ἑ μέγαν περ ἐόντα καὶ ἴφθιμον καὶ ἀγαυὸν | 534 |
οἵτινες αὐτὸν καίπερ ὄντα μέγαν, καὶ ἰσχυρὸν καὶ λαμπρὸν | |
ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὃ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη. | 535 |
ἀπεωθήσαντο ἀφ' ἑαυτῶν· ὁ δὲ ὑποχωρήσας πελεμίχθη. | |
ὣς τώ γ' ἐν κονίῃσι παρ' ἀλλήλοισι τετάσθην, | 536 |
οὕτως οὗτοι ἐν τῇ γῇ ἐγγὺς ἀλλήλων ἐξήπλωνται | |
ἤτοι ὃ μὲν Θρῃκῶν, ὃ δ' Ἐπειῶν χαλκοχιτώνων | 537 |
ὁ μὲν τῶν Θρᾳκῶν, ὁ δὲ τῶν σιδηροθωράκων Ἐπειῶν | |
ἡγεμόνες· πολλοὶ δὲ περὶ κτείνοντο καὶ ἄλλοι. | 538 |
ἀρχηγοί· πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι περισσῶς αὐτοὺς ἐφονεύοντο. | |
ἔνθά κεν οὐκέτι ἔργον ἀνὴρ ὀνόσαιτο μετελθών, | 539 |
τότε δὴ οὐκ ἂν ἀνήρ τις ἐπελθών ἐμέμψατο τὸ ἔργον τοῦ πολέμου, | |
ὅς τις ἔτ' ἄβλητος καὶ ἀνούτατος ὀξέϊ χαλκῷ | 540 |
ὅστις ἂν ἔτι μήτ' ἀποδιαστήματος μήτ' ἐκ τοῦ σύνεγγυς τετρωμένος τῷ τμητικῷ σιδήρῳ, | |
δινεύοι κατὰ μέσσον, ἄγοι δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη | 541 |
περὶ αὐτὸν ἀναστρέφοιτο ἐν μέσῳ, ἀπάγοι δὲ αὐτὸν ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ | |
χειρὸς ἑλοῦσ', αὐτὰρ βελέων ἀπερύκοι ἐρωήν· | 542 |
λαβοῦσα ἀπὸ τῆς χειρός, τὴν ὁρμὴν δὲ τῶν βελῶν ἀποσοβοίη· | |
πολλοὶ γὰρ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν ἤματι κείνῳ | 543 |
πολλοὶ γὰρ ἀπὸ τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ | |
πρηνέες ἐν κονίῃσι παρ' ἀλλήλοισι τέταντο. | 544 |
κατὰ πρόσωπον κείμενοι ἐν τῇ γῇ, πλησίον ἀλλήλων ἐξήπλωνται. | |