Vasile Stancu

ILIADA




Cântul IX

Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu


ὣς οἱ μὲν Τρῶες φυλακὰς ἔχον· αὐτὰρ Ἀχαιοὺς001
οὕτω Τρῷες μὲν ἐφύλασσον· τοὺς Ἕλληνας δὲ
Astfel Troienii atunci vegheau străjuind, iar Aheii

θεσπεσίη ἔχε φύζα φόβου κρυόεντος ἑταίρη,002
μεγίστη καὶ θαυμαστὴ φυγὴ κατεῖχε, φίλη καὶ συνεργὸς τοῦ φρικτοῦ φόβου·
Fură cuprinși de cutremur, tovarășul fugii grozave,

πένθεϊ δ' ἀτλήτῳ βεβολήατο πάντες ἄριστοι.003
λύπει δὲ ἀφορήτῳ ἐβέβληντο πάντες οἱ ἄριστοι·
Și de alean copleșiți stau toți căpitanii oștirii.

ὡς δ' ἄνεμοι δύο πόντον ὀρίνετον ἰχθυόεντα004
ὥσπερ δὲ ἄνεμοι δύο ταράσσουσι τὴν τοὺς ἰχθύας ἔχουσαν θάλασσαν
Tocmai cum apele mării bătute deodată de vântul

Βορέης καὶ Ζέφυρος, τώ τε Θρῄκηθεν ἄητον 005
ὁ Βορέας, καὶ ὁ Ζέφυρος, οἵτινες ἐκ τῆς Θρᾴκης πνέουσιν,
Miazănoptiu și-apusean din Tracia, când de năprasnă

ἐλθόντ' ἐξαπίνης· ἄμυδις δέ τε κῦμα κελαινὸν006
ἐξαίφνης ἐπελθόντες, ἅμα δὲ τῷ πνεῦσαι κῦμα μέλαν
Vine pe loc vâjâind și se-ncrestuie negre talazuri,

κορθύεται, πολλὸν δὲ παρὲξ ἅλα φῦκος ἔχευεν·007
κορυφοῦται καὶ ὑψοῦται, πολὺ δὲ βρύον ἔξω τῆς θαλάσσης ἀπέρριψαν·
Malduri de ierburi afară zvârlind peste maluri, tot astfel

ὣς ἐδαΐζετο θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν Ἀχαιῶν.008
οὕτως ἐκόπτετο ἡ ψυχὴ ἐν τοῖς στήθεσι τῶν Ἑλλήνων.
Inima-n pieptul Aheilor se smicura de durere.



Ἀτρεΐδης δ' ἄχεϊ μεγάλῳ βεβολημένος ἦτορ009
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως λύπῃ μεγάλῃ τετρωμένος τὴν ψυχήν,
Nu mai putea Agamemnon de inimă rea și duiumul

φοίτα κηρύκεσσι λιγυφθόγγοισι κελεύων 010
περιήρχετο, τοῖς ὀξυφώνοις κήρυξιν ἐπιτάσσων
Cutreiera poruncind la toți strigătorii s-adune

κλήδην εἰς ἀγορὴν κικλήσκειν ἄνδρα ἕκαστον,011
κατ᾽ ἐπίκλησιν καὶ ὀνομαστὶ καλεῖν εἰς ἐκκλησίαν ἕκαστον ἄνδρα,
Armia, pe fiecare să-l cheme la sfat pe șoptite;

μὴ δὲ βοᾶν· αὐτὸς δὲ μετὰ πρώτοισι πονεῖτο.012
μὴ δὲ κραυγάζειν, αὐτὸς δὲ ἐν τοῖς πρώτοις ἐνήργει καὶ προσησχολεῖτο·
Însuși se tot sârguia între toate ale lor căpetenii.

ἷζον δ' εἰν ἀγορῇ τετιηότες· ἂν δ' Ἀγαμέμνων013
ἐκάθιζον δὲ ἐν τῇ ἐκκλησίᾳ λελυπημένοι, ἀνίστατο δὲ Ἀγαμέμνων
Toți cu mâhnire ședeau în sobor. Între ei Agamemnon

ἵστατο δάκρυ χέων ὥς τε κρήνη μελάνυδρος014
κλαίων, καὶ χέων δάκρυα, καθάπερ πηγή, μέλαν ὕδωρ ἔχουσα,
Sta în picioare și lacrimi din ochi îi curgeau ca izvorul

ἥ τε κατ' αἰγίλιπος πέτρης δνοφερὸν χέει ὕδωρ· 015
ἥτις ἐκ πέτρας ὑψηλῆς χέει ὕδωρ μεταδονήδως φερόμενον.
Care-și prelinge pe-o lature-a stâncii șiroaiele negre.

ὣς ὃ βαρὺ στενάχων ἔπε' Ἀργείοισι μετηύδα·016
οὕτως αὐτὸς βαρέως καὶ μεγάλως στενάζων λόγους τοῖς Ἕλλησιν ἔλεγεν οὕτως·
El începu cuvântarea-i din greu suspinând și le zise:

ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες017
ὦ προσφιλεῖς ἡγεμόνες καὶ βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων,
„Voi, căpetenii Danai, cârmaci ai oștirii, prieteni,

Ζεύς με μέγα Κρονίδης ἄτῃ ἐνέδησε βαρείῃ018
ὁ Ζεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου βλάβῃ χαλεπῇ με ἐδέσμευσεν
Neîndurat a fost Zeus cu mine și-n cleștele-osândei

σχέτλιος, ὃς τότε μέν μοι ὑπέσχετο καὶ κατένευσεν019
ὁ χαλεπὸς καὶ ἄδικος, ὃς πρότερον μέν μοι ἐπηγγείλατο καὶ ἐπένευσεν,
Grele mă-ncinse. Deși se-nvoise cu semne că-n țară

Ἴλιον ἐκπέρσαντ' εὐτείχεον ἀπονέεσθαι, 020
ἐκπορθήσαντα τὴν καλῶς τετειχισμένην Ἴλιον, ἀπελθεῖν·
Nu m-oi întoarce-nainte ca Troia s-o văd năruită,

νῦν δὲ κακὴν ἀπάτην βουλεύσατο, καί με κελεύει021
νῦν δὲ ἐβουλεύσατο χλεύην καὶ ἀπάτην ἐπιβλαβῆ, καὶ κελεύει
Totuși acuma s-a pus el amar să mă-nșele; mă-ndeamnă

δυσκλέα Ἄργος ἱκέσθαι, ἐπεὶ πολὺν ὤλεσα λαόν.022
ἀφικέσθαι με εἰς τὸ Ἄργος ἄτιμον καὶ ἐπονείδιστον, ἐπειδὴ λαὸν πολὺν ἀπέβαλον·
Plin de-njosire spre Argos să plec după pierdere multă.

οὕτω που Διὶ μέλλει ὑπερμενέϊ φίλον εἶναι,023
οὕτω που ἔοικε προσφιλὲς καὶ ἀρεστὸν εἶναι τῷ μεγαλοδυνάμῳ Διί,
Astfel îi place pesemne lui Zeus atotțiitorul,

ὃς δὴ πολλάων πολίων κατέλυσε κάρηνα024
ὃς δὴ πολλῶν πόλεων ἀκροπόλεις κατέλυσε,
Care-ntăririle-nalte ale multor cetăți năruit-a

ἠδ' ἔτι καὶ λύσει· τοῦ γὰρ κράτος ἐστὶ μέγιστον. 025
καὶ ἔτι καταλύσει· ἡ γὰρ δύναμις αὐτοῦ μεγίστη ἐστί·
Și nărui-va mereu, căci nebiruit e-n putere.

ἀλλ' ἄγεθ' ὡς ἂν ἐγὼ εἴπω πειθώμεθα πάντες·026
ἀλλ᾽ ἄγετε ὥσπερ ἂν αὐτὸς εἴπω, πεισθῶμεν καὶ ὑπακούσωμεν ἅπαντες·
Deci ne supunem cu toții la vorba ce eu vă voi spune:

φεύγωμεν σὺν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν·027
φεύγωμεν μετὰ τῶν νεῶν εἰς τὴν πατρίδα τὴν ἀγαπητὴν γῆν,
Hai să fugim cu corăbii cu tot în iubita-ne țară,

οὐ γὰρ ἔτι Τροίην αἱρήσομεν εὐρυάγυιαν.028
οὐκέτι γὰρ ἐκπορθήσομεν τὴν πλατείας ὁδοὺς ἔχουσαν Ἴλιον.
Nu mai putem cuceri a lui Priam întinsă cetate.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.029
οὕτως εἶπεν· οὗτοι δὲ πάντες ἀχανεῖς καὶ ἥσυχοι παντελῶς ἐγένοντο σιωπῇ.
Asta vorbi împăratul și molcom tăcură cu toții,

δὴν δ' ἄνεῳ ἦσαν τετιηότες υἷες Ἀχαιῶν· 030
ἐπὶ πολὺ δὲ ἄφωνοι ἦσαν λυπούμενοι οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων·
Parc-amuțiră o vreme de atâta mâhnire Danaii.

ὀψὲ δὲ δὴ μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·031
μετὰ χρόνον δὲ ἱκανὸν εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης·
Vorba la urmă luând, răspunse Tidid Diomede:

Ἀτρεΐδη σοὶ πρῶτα μαχήσομαι ἀφραδέοντι,032
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, σοὶ πρῶτον ἐναντιωθήσομαι ἀνοηταίνοντι,
„Eu, Agamemnon, cu tine întâi mă voi pune la sfadă

ἣ θέμις ἐστὶν ἄναξ ἀγορῇ· σὺ δὲ μή τι χολωθῇς.033
ὡς ἔστιν εἰκός, βασιλεῦ, ἔν γε τῇ ἐκκλησίᾳ καὶ δημηγορίᾳ, σὺ δὲ μηδαμῶς ὀργισθῇς·
Cum se cuvine la sfat. Ai greșit și să nu mi te superi.

ἀλκὴν μέν μοι πρῶτον ὀνείδισας ἐν Δαναοῖσι034
πρώην μέν μοι ὠνείδισας τὴν ἰσχὺν ἐν τοῖς Ἕλλησιν
Față de-ai noștri pe mine de rău m-ai grăit mai deunăzi,

φὰς ἔμεν ἀπτόλεμον καὶ ἀνάλκιδα· ταῦτα δὲ πάντα 035
εἰπὼν εἶναι ἄπειρον πολέμου καὶ ἀσθενῆ· ταῦτα δὲ πάντα
M-ai defăimat c-aș fi slab și nevrednic în arme. De asta

ἴσασ' Ἀργείων ἠμὲν νέοι ἠδὲ γέροντες.036
οἴδασιν οἵ τε νεώτεροι, καὶ πρεσβύτεροι τῶν Ἑλλήνων·
Știu doar în oaste cu toții, bătrânii și tinerii noștri.

σοὶ δὲ διάνδιχα δῶκε Κρόνου πάϊς ἀγκυλομήτεω·037
σοὶ δὲ μεμερισμένως ἔδωκεν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου τοῦ σκολιὰ βουλευομένου·
Tu dăruit ești de sus, de la Zeus, cu una din două:

σκήπτρῳ μέν τοι δῶκε τετιμῆσθαι περὶ πάντων,038
παρέσχετο μέν σοι βασιλείᾳ τιμᾶσθαι ὑπὲρ πάντας,
Sceptrul îți dete să fii în domnie mai mare ca alții,

ἀλκὴν δ' οὔ τοι δῶκεν, ὅ τε κράτος ἐστὶ μέγιστον.039
ἰσχὺν δὲ οὐδαμῶς σοι παρέσχετο, ὅπερ ἐστὶ μέγιστον κράτος.
Nu și tăria de suflet, în care stă culmea puterii.

δαιμόνι' οὕτω που μάλα ἔλπεαι υἷας Ἀχαιῶν 040
ὦ εὔδαιμον καὶ μάκαρ, οὕτω δὴ πάνυ ὑπολαμβάνεις τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων
Oare-ți închipui, sărmane, că tocmai așa sunt Aheii,

ἀπτολέμους τ' ἔμεναι καὶ ἀνάλκιδας ὡς ἀγορεύεις;041
ἀπείρους πολέμου εἶναι καὶ ἀσθενεῖς, ὡς λέγεις;
Slabi și nevrednici în arme, cum tu apriat ai și spus-o?

εἰ δέ τοι αὐτῷ θυμὸς ἐπέσσυται ὥς τε νέεσθαι042
εἰ δέ σοι αὐτῷ ἡ ψυχὴ ὁρμᾷ καὶ ἐφίεται ὥστε ἀπέρχεσθαι,
Dacă-ți dă inima zor și vrei să iai calea spre țară

ἔρχεο· πάρ τοι ὁδός, νῆες δέ τοι ἄγχι θαλάσσης043
πορεύου, πάρεστί σοι ἡ ὁδός, αἱ νῆες δέ σοι ἐγγὺς τῆς θαλάσσης
Du-te, ți-i drumul deschis și gata te așteaptă pe maluri

ἑστᾶσ', αἵ τοι ἕποντο Μυκήνηθεν μάλα πολλαί.044
ἵστανται, αἵτινές σοι ἠκολούθουν ἐκ τῆς Μυκήνης πάνυ πολλαί·
Multele tale corăbii, cu care-ai venit din Micena.

ἀλλ' ἄλλοι μενέουσι κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ 045
ἀλλὰ οἱ ἄλλοι Ἕλληνες οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες μενοῦσιν,
Au să rămână pe-aici luptătorii ceilalți din Ahaia

εἰς ὅ κέ περ Τροίην διαπέρσομεν. εἰ δὲ καὶ αὐτοὶ046
ἕως ἂν τὴν Ἴλιον ἐκπορθήσωμεν· εἰ δὲ καὶ αὐτοί,
Până ce Troia vom da-o de mal. Dacă nu vor nici dânșii,

φευγόντων σὺν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν·047
θέλουσι δηλονότι φυγεῖν, φευγέτωσαν ἐν ταῖς ναυσὶν εἰς τὴν πατρίδα τὴν ἀγαπητὴν γῆν·
Las pe corăbii să fugă în țară; dar eu cu Stenelos

νῶϊ δ' ἐγὼ Σθένελός τε μαχησόμεθ' εἰς ὅ κε τέκμωρ048
ἡμεῖς δέ, ἐγώ τε καὶ Σθένελος πολεμήσομεν, ἕως ἂν τὸ τέλος
Ne-om război până da-vom de capăt orașului Troia;

Ἰλίου εὕρωμεν· σὺν γὰρ θεῷ εἰλήλουθμεν.049
τῆς Ἰλίου καταλάβωμεν· σὺν τῷ θεῷ ἐνθάδε παρεγενόμεθα.
Nu de pomană venirăm pe aici, că ne aduseră zeii.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἐπίαχον υἷες Ἀχαιῶν 050
οὕτως εἶπεν. οἱ υἱοὶ δὲ τῶν Ἑλλήνων ἅπαντες ἐπεβόησαν,
Asta vorbi, și povața-i primiră cu chiote Aheii,

μῦθον ἀγασσάμενοι Διομήδεος ἱπποδάμοιο.051
θαυμάσαντες τὸν λόγον τοῦ ἱππικοῦ Διομήδους·
Plini de uimire auzind cuvintele lui Diomede.

τοῖσι δ' ἀνιστάμενος μετεφώνεεν ἱππότα Νέστωρ·052
ἐν τούτοις δὲ ἀναστὰς ἔλεγεν ὁ ἱππικὸς Νέστωρ·
Scoală-se Nestor atunci și începe-ntre ei să cuvânte:

Τυδεΐδη περὶ μὲν πολέμῳ ἔνι καρτερός ἐσσι,053
ὦ υἱὲ τοῦ Τυδέως, περισσῶς μὲν ἐν πολέμῳ ὑπάρχεις ἰσχυρός, καὶ ἀνδρεῖος,
„Nu ești tu numai în arme bărbat neajuns, Diomede,

καὶ βουλῇ μετὰ πάντας ὁμήλικας ἔπλευ ἄριστος.054
καὶ ἐν βουλῇ δὲ ὑπὲρ πάντας τοὺς τὴν αὐτήν σοι ἡλικίας ἔχοντας ὑπάρχεις ἄριστος·
Ba mai întreci și la sfaturi pe toți cei de-o seamă cu tine.

οὔ τίς τοι τὸν μῦθον ὀνόσσεται ὅσσοι Ἀχαιοί, 055
οὐδείς σοι τὸν λόγον μέμψεται ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων, ὅσοι εἰσίν,
Nimenea între Ahei nu poate să-ți scadă cuvântul,

οὐδὲ πάλιν ἐρέει· ἀτὰρ οὐ τέλος ἵκεο μύθων.056
οὐδὲ ἐναντιωθήσεται· οὔπω γε μὴν τὸ τῶν λόγων τέλος κατέλαβες,
Nici să-l dezică; dar nu e deplin, îi lipsește-ncheierea.

ἦ μὲν καὶ νέος ἐσσί, ἐμὸς δέ κε καὶ πάϊς εἴης057
ὄντως που καὶ νέος ὑπάρχεις, ἐμὸς δὲ καὶ ὑιὸς ἂν γένοιο,
Tânăr ești încă, ce-i drept; ba tu ai putea să-mi fii mie

ὁπλότατος γενεῆφιν· ἀτὰρ πεπνυμένα βάζεις058
νεώτερος ἡλικίᾳ· συνετὰ δὲ καὶ νουνεχῆ φθέγγῃ, ἐπειδὴ κατὰ τὸ εἰκὸς εἶπας
Chiar și copilul mezin, și totuși cuminte în sfatul

Ἀργείων βασιλῆας, ἐπεὶ κατὰ μοῖραν ἔειπες.059
καὶ ὠνείδισας τοὺς βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων·
Celor mai mari sfătuiești, că bine ai vorbit și cu cale.

ἀλλ' ἄγ' ἐγών, ὃς σεῖο γεραίτερος εὔχομαι εἶναι, 060
ἀλλ᾽ ἄγε αὐτός, ὃς πρεσβύτερός σου καὐχῶμαι τυγχάνειν,
Eu însă-acuma, ca unul ce sunt mai în vârstă ca tine,

ἐξείπω καὶ πάντα διίξομαι· οὐδέ κέ τίς μοι061
λαλήσω καὶ πάντα διεξέλθω, οὐδέ τις μοι
Spune-voi tot și-o să-nchei și nimenea n-o să mă scadă.

μῦθον ἀτιμήσει', οὐδὲ κρείων Ἀγαμέμνων.062
τὸν λόγον ἀτιμάσει, οὐδὲ Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς.
Sfatul meu nesocotind, nici însuși Atrid Agamemnon.

ἀφρήτωρ ἀθέμιστος ἀνέστιός ἐστιν ἐκεῖνος063
συγγενῶν ἐστερημένος, καὶ ἄδικος, καὶ ἄοικος, καὶ ἄπολις ὑπάρχει ἐκεῖνος,
Nelegiuit și nemernic și-a neamului lepădătură-i

ὃς πολέμου ἔραται ἐπιδημίου ὀκρυόεντος.064
ὅς τις ἐμφυλίου πολέμου τοῦ χαλεποῦ ἐρᾷ καὶ ἐφίεται·
Cine dorește război între cei de un neam și o țară.

ἀλλ' ἤτοι νῦν μὲν πειθώμεθα νυκτὶ μελαίνῃ 065
ἀλλὰ νυνὶ μέν τοι πεισθῷμεν τῇ σκοτεινῇ νυκτί,
Noapte-i acum, întuneric, să facem cum noaptea ne-nvață,

δόρπά τ' ἐφοπλισόμεσθα· φυλακτῆρες δὲ ἕκαστοι066
καὶ δειπνοποιησώμεθα, πάντες δὲ οἱ φύλακες
Cina întâi să gătim, iar toți păzitorii de noapte,

λεξάσθων παρὰ τάφρον ὀρυκτὴν τείχεος ἐκτός.067
κοιμηθήτωσαν παρὰ τὴν ὀρωρυγμένην τάφρον, ἔξω τοῦ τοίχους·
Străjile afară de zid, unde-i șanțul săpat, să s-adune.

κούροισιν μὲν ταῦτ' ἐπιτέλλομαι· αὐτὰρ ἔπειτα068
τοῖς μὲν οὖν νεωτέροις ταῦτα ἐπιτάττω· μετὰ ταῦτα δέ,
Asta demând celor tineri; încolo, mărite-Agamemnon,

Ἀτρεΐδη σὺ μὲν ἄρχε· σὺ γὰρ βασιλεύτατός ἐσσι.069
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, σὺ μὲν (δὴ) ἄρχου, σὺ γὰρ εἶ βασιλικώτερος πάντων,
Orânduiește tu singur, că tu ești fruntașul de frunte.

δαίνυ δαῖτα γέρουσιν· ἔοικέ τοι, οὔ τοι ἀεικές. 070
παρασκεύαζε εὐωχίαν τοῖς γέρουσι, πρέπει σοι, οὐκ ἀπρεπές σοί ἐστι·
Cheamă la masă pe sfetnicii tăi, ți se cade și-i bine,

πλεῖαί τοι οἴνου κλισίαι, τὸν νῆες Ἀχαιῶν071
πλήρεις σοι αἱ σκηναὶ οἴνου, ὃν αἱ νῆες τῶν Ἑλλήνων
Pline-s bogatele-ți corturi de vin care zilnic pe largul

ἠμάτιαι Θρῄκηθεν ἐπ' εὐρέα πόντον ἄγουσι·072
αὐθημεριναὶ (καθ᾿ ἑκάστην ἡμέραν) φέρουσιν ἐκ τῆς Θρᾴκης κατά τὸν πλατὺν πόντον·
Mării din Tracia-l cară la noi în corăbii Aheii,

πᾶσά τοί ἐσθ' ὑποδεξίη, πολέεσσι δ' ἀνάσσεις.073
ὑπάρχει σοι πᾶσα χορηγία πρὸς ὑποδοχήν, πολλῶν δὲ βασιλεύεις·
Și-orice primire poți face, că prea mulți ascultă de tine.

πολλῶν δ' ἀγρομένων τῷ πείσεαι ὅς κεν ἀρίστην074
πολλῶν δὲ συνηθροισμένων, τούτῳ πείσθητι (πείσῃ), ὃς ἂν ἀρίστην
Dacă sunt sfetnicii mulți, urmează pe cine dă sfatul

βουλὴν βουλεύσῃ· μάλα δὲ χρεὼ πάντας Ἀχαιοὺς 075
βουλὴν συμβουλεύσῃ, πάνυ δὲ χρεία πᾶσι τοῖς Ἕλλησι
Cel mai cu rost, că Aheilor sfatul cel bun și cuminte

ἐσθλῆς καὶ πυκινῆς, ὅτι δήϊοι ἐγγύθι νηῶν076
βουλῆς ἀγαθῆς, καὶ συνετῆς· ἐπειδὴ οἱ ἐχθροὶ ἐγγὺς τῶν πλοίων
Tare le trebuie acum, când alături de vase dușmanii

καίουσιν πυρὰ πολλά· τίς ἂν τάδε γηθήσειε;077
καίουσι πυρκαϊὰς πολλάς· τίς ἂν ταῦτα χαρείη;
Focuri aprinseră atâtea, și cine se bucură de-asta?

νὺξ δ' ἧδ' ἠὲ διαρραίσει στρατὸν ἠὲ σαώσει.078
οἷον, τίς οὐκ ἂν κλαύσειε; ἡ παροῦσα νὺξ ἢ διαφθερεῖ καὶ ἀφανίσει τὸν στρατόν, ἢ σώσει.
Noaptea de față-i topenia ori mântuirea oștirii.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα τοῦ μάλα μὲν κλύον ἠδὲ πίθοντο.079
οὕτως εἶπεν· οὗτοι δὲ πάνυ ἐπήκουσαν αὐτοῦ καὶ ἐπείσθησαν.
Asta le zise, iar ei l-auziră cu drag și-l urmară.

ἐκ δὲ φυλακτῆρες σὺν τεύχεσιν ἐσσεύοντο 080
φύλακες δὲ σὺν τοῖς ὅπλοις ἐξωρμῶντο;
Iute străjerii de noapte-narmați au zorit sub porunca

ἀμφί τε Νεστορίδην Θρασυμήδεα ποιμένα λαῶν,081
οἱ περὶ τὸν Θρασυμήδεα τὸν υἱὸν τοῦ Νέστορος τὸν βασιλέα τῶν λαῶν,
Lui Trasimed căpitanul, destoinicul fiu al lui Nestor.

ἠδ' ἀμφ' Ἀσκάλαφον καὶ Ἰάλμενον υἷας Ἄρηος082
καὶ τὸν Ἀσκάλαφον, καὶ τὸν Ἰάλμενον τοὺς υἱοὺς τοῦ Ἄρεος,
Alții plecară-împreună cu Ialmenos și Ascalafos,

ἀμφί τε Μηριόνην Ἀφαρῆά τε Δηΐπυρόν τε,083
καὶ οἱ περὶ τὸν Μηριόνην, καὶ τὸν Ἀφαρῆα, καὶ τὸν Δηΐπυρον,
Fii de-ai lui Ares; apoi Deipir, Afareu, Merione

ἠδ' ἀμφὶ Κρείοντος υἱὸν Λυκομήδεα δῖον.084
καὶ οἱ περὶ τὸν υἱὸν τοῦ Κρείοντος τὸν ἔνδοξον Λυκομήδη.
Și Licomed al lui Creon cu cetele lor împreună,

ἕπτ' ἔσαν ἡγεμόνες φυλάκων, ἑκατὸν δὲ ἑκάστῳ 085
ἑπτὰ ἦσαν οἱ ἡγεμόνες τῶν φυλάκων, μεθ᾿ ἑκάστου δὲ ἑκατὸν
Șapte erau căpetenii de străji și avea fiecare

κοῦροι ἅμα στεῖχον δολίχ' ἔγχεα χερσὶν ἔχοντες·086
νέοι ἐπορεύοντο, δόρατα μακρὰ ἐν χερσὶν ἔχοντες·
Tineri o sută, cu sulițe lungi înarmați deopotrivă.

κὰδ δὲ μέσον τάφρου καὶ τείχεος ἷζον ἰόντες·087
κατὰ τὸ μέσον δὲ τῆς τάφρου καὶ τοῦ τείχους ἐλθόντες ἐκάθισαν·
Ei între ziduri și șanț se depuseră și conăciră.

ἔνθα δὲ πῦρ κήαντο, τίθεντο δὲ δόρπα ἕκαστος.088
ἐκεῖ δὲ πῦρ ἀνῆψαν, ἕκαστος δὲ δεῖπνον παρετίθεντο.
Foc își aprinser-acolo și cina-și găti fiecare.



Ἀτρεΐδης δὲ γέροντας ἀολλέας ἦγεν Ἀχαιῶν089
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως τοὺς γέροντας (ἐντίμους) τῶν Ἑλλήνων ἦγε συνηγμένους
Iar Agamemnon Atride, luându-și cu sine pe sfetnici,

ἐς κλισίην, παρὰ δέ σφι τίθει μενοεικέα δαῖτα. 090
εἰς τὴν σκηνήν, παρετίθει δὲ αὐτοῖς εὐωχίαν δαψιλῆ τε καὶ προσηνῆ
Merse cu dânșii la cort și o masă pe poftă le-ntinse,

οἳ δ' ἐπ' ὀνείαθ' ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον.091
οὗτοι δὲ ἐπὶ τὰ προκείμενα ηὐτρεπισμένα βρώματα τὰς χεῖρας ἔβαλλον.
Mânile ei și-mbiau la bucatele gata din față.

αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,092
ἐπεὶ δὲ τῆς πόσεως καὶ τῆς βρώσεως τὴν ἐπιθυμίαν ἐπλήρωσαν,
Iar mai pe urmă, când setea și foamea de-ajuns potoliră,

τοῖς ὁ γέρων πάμπρωτος ὑφαίνειν ἤρχετο μῆτιν093
τούτοις πρὸ πάντων ἤρχετο συνείρειν καὶ ἀπαρτίζειν λόγον ὁ γέρων
Cel mai întâi începu să înșire din gură bătrânul

Νέστωρ, οὗ καὶ πρόσθεν ἀρίστη φαίνετο βουλή·094
ὁ Νέστωρ, οὗ δὴ καὶ πρότερον ἡ βουλὴ βελτίστη ἐδόκει·
Nestor, a cărui povață păru totdeauna mai bună.

ὅ σφιν ἐϋφρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν· 095
ὃς καλῶς φρονῶν ἐδημηγόρησε καὶ εἶπεν ἐν αὐτοῖς·
Om chibzuit el fiind, așa cuvânta între dânșii:

Ἀτρεΐδη κύδιστε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον096
ὦ ἐνδοξότατε υἱὲ τοῦ Ἀτρέως βασιλεῦ τῶν ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον,
„Preaînălțate mai-mare-al oștirii, Atrid Agamemnon

ἐν σοὶ μὲν λήξω, σέο δ' ἄρξομαι, οὕνεκα πολλῶν097
ἐκ σοῦ ἄρξομαι καὶ εἰς σὲ καταλήξω, διότι πολλῶν
Eu voi începe cu tine, -ncheia-voi cu tine, căci tu ești

λαῶν ἐσσι ἄναξ καί τοι Ζεὺς ἐγγυάλιξε098
λαῶν βασιλεὺς ὑπάρχεις, καί σοι ὁ Ζεὺς ἐνεχείρισε
Domn peste cele mai multe și ție-ncrezutu-ți-a Zeus

σκῆπτρόν τ' ἠδὲ θέμιστας, ἵνά σφισι βουλεύῃσθα.099
τήν τε βασιλείαν καὶ τὰς δίκας, ὅπως αὐταῖς συμβουλεύῃς,
Sceptrul și dreptul să judeci și să cârmuiești după sfaturi:

τώ σε χρὴ περὶ μὲν φάσθαι ἔπος ἠδ' ἐπακοῦσαι, 100
δι᾿ ὅ σε δεῖ περισσῶς (ἀπηρτισμένως) λόγον τε εἰπεῖν καὶ ἐπακοῦσαι,
De-asta și cată părerea să-ți dai și s-asculți, și povața

κρηῆναι δὲ καὶ ἄλλῳ, ὅτ' ἄν τινα θυμὸς ἀνώγῃ101
τελειῶσαι δὲ καὶ ἄλλῳ, ὅταν τινὰ ἡ ψυχὴ προτρέπῃ
Altora să-ndeplinești, de cumva ei se îndeamnă să spuie

εἰπεῖν εἰς ἀγαθόν· σέο δ' ἕξεται ὅττί κεν ἄρχῃ.102
εἰπεῖν τι ἀγαθόν· ἐκ σοῦ δὲ γίνεται ὅ, τι περ ἂν τῆς παραινέσεως ἄρχῃ καὶ κρατύνηται.
Ce-i de folos, că ce-i drept să biruie-ți stă în putere.

αὐτὰρ ἐγὼν ἐρέω ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα.103
ἐγὼ δὲ λέξω, ὥσπερ μοι δοκεῖ βέλτιστα εἶναι,
Eu îți voi spune ce mie îmi pare că este mai bine.

οὐ γάρ τις νόον ἄλλος ἀμείνονα τοῦδε νοήσει104
οὐδεὶς γὰρ ἄλλος νοήσει νοῦν βελτίονα τούτου,
Nu e nici unul să aibă vreo altă părere mai bună

οἷον ἐγὼ νοέω ἠμὲν πάλαι ἠδ' ἔτι καὶ νῦν 105
ὁποῖον ἔγωγε νοῶ, καὶ πάλαι καὶ νῦν ἔτι,
Ca sfătuirea ce-acuma o dau și am dat-o-nainte,

ἐξ ἔτι τοῦ ὅτε διογενὲς Βρισηΐδα κούρην106
ἐξ ἐκείνου τοῦ χρόνου, ἡνίκα τὴν τοῦ Βρισέως θυγατέρα,
Când, o mărite, te-ai dus și-ai luat de la cort lui Ahile,

χωομένου Ἀχιλῆος ἔβης κλισίηθεν ἀπούρας107
τοῦ εὐγενοῦς Ἀχιλλέως μάλα ὀργιζομένου, ἐκ τῆς σκηνῆς ἀφελόμενος ᾤχου,
Toată mânia-i stârnind, cu sila pe fiica lui Brises

οὔ τι καθ' ἡμέτερόν γε νόον· μάλα γάρ τοι ἔγωγε108
οὐδαμῶς καθ᾿ ἡμέτερόν γε σκοπόν· πάνυ γάρ σοι ἐγὼ
Fără de-a noastră-nvoire. Eu tare stătui împotrivă

πόλλ' ἀπεμυθεόμην· σὺ δὲ σῷ μεγαλήτορι θυμῷ109
πολλὰ ἀπηγόρευον, σὺ δὲ τῷ σῷ μεγαλόφρονι θυμῷ
Vrând să te abat de la rău. Orbit cum erai de trufie

εἴξας ἄνδρα φέριστον, ὃν ἀθάνατοί περ ἔτισαν, 110
ὑπακούσας, ἄνδρα κράτιστον, ὃν οἱ ἀθάνατοι θεοὶ ἐτίμησαν,
Tu pe viteazul de frunte, pe care-l cinstiră și zeii,

ἠτίμησας, ἑλὼν γὰρ ἔχεις γέρας· ἀλλ' ἔτι καὶ νῦν111
ἠτίμασας, καὶ ἐξουθένισας· ἀφελόμενος γὰρ ἔχεις τὴν ἐξαίρετον αὐτοῦ τιμήν.
L-ai înjosit despoindu-l de darul oștirii. Dar încă-i

φραζώμεσθ' ὥς κέν μιν ἀρεσσάμενοι πεπίθωμεν112
ἀλλ᾽ ἔτι κἀπὶ τοῦ παρόντος σκοπῶμεν, ὅπως ἂν αὐτὸν φιλοφρονησάμενοι, καταπείσαιμεν
Vreme și-acum de gândit, oare nu e cumva cu putință

δώροισίν τ' ἀγανοῖσιν ἔπεσσί τε μειλιχίοισι.113
δώροις τε πραϋντικοῖς, καὶ λόγοις προσηνέσι.
Sufletul să-i îmblânzim cu grai dulce, cu daruri plăcute?”



τὸν δ' αὖτε προσέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·114
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·
Dar Agamemnon Atrid bătrânului Nestor răspunse:

ὦ γέρον οὔ τι ψεῦδος ἐμὰς ἄτας κατέλεξας· 115
ὦ γέρον, οὐδαμῶς ψευδόμενος κατέλεξας
„Nu e minciună ce spui; orbirea-mi văd bine, moș Nestor,

ἀασάμην, οὐδ' αὐτὸς ἀναίνομαι. ἀντί νυ πολλῶν116
τὰς ἐμὰς βλάβας· βέβλαμμαι· οὐδ᾽ αὐτὸς ἀρνοῦμαι· ἀντὶ πολλῶν δὴ
Păcătuit-am, așa-i; plătește-o mulțime de oameni

λαῶν ἐστὶν ἀνὴρ ὅν τε Ζεὺς κῆρι φιλήσῃ,117
λαῶν ἐστιν ὁ ἀνήρ, ὃν ἂν ὁ Ζεὺς ἀγαπήσῃ ἐν τῇ ψυχῇ,
Numai un singur bărbat, dacă prea ține Zeus la dânsul,

ὡς νῦν τοῦτον ἔτισε, δάμασσε δὲ λαὸν Ἀχαιῶν.118
ὥσπερ νῦν τοῦτον ἐτίμησεν, ἀπώλεσε δὲ τὸν λαὸν τῶν Ἑλλήνων.
Cum a ținut el acum la Ahile zdrobind pe ai noștri.

ἀλλ' ἐπεὶ ἀασάμην φρεσὶ λευγαλέῃσι πιθήσας,119
ἀλλ᾽ ἐπειδὴ βέβλαμμαι, λογισμοῖς ὀλεθρίοις πεισθείς,
Pentru că eu sunt de vină și-urmat-am ispita pierzării,

ἂψ ἐθέλω ἀρέσαι δόμεναί τ' ἀπερείσι' ἄποινα. 120
πάλιν βούλομαι εὐάρεστον καταστῆσαι, καὶ δοῦναι ἄπειρα δῶρα·
Voi să mă-mpac și să-i dau de la mine o mulțime de daruri.

ὑμῖν δ' ἐν πάντεσσι περικλυτὰ δῶρ' ὀνομήνω121
ἐν πᾶσι δὲ ὑμῖν ὀνομάσω τὰ ὑπερένδοξα δῶρα.
Eu vi le număr aici ca odoarele să le cunoașteți.

ἕπτ' ἀπύρους τρίποδας, δέκα δὲ χρυσοῖο τάλαντα,122
ἑπτὰ λέβητας, τρίποδας κρατηροειδεῖς, μήπω εἰς πῦρ ἐμβληθέντας, δέκα δὲ τάλαντα χρυσοῦ,
Șapte tripeduri nepuse pe foc și o sumă de aur,

αἴθωνας δὲ λέβητας ἐείκοσι, δώδεκα δ' ἵππους123
λέβητας δὲ ἑξάποδας λαμπροὺς εἴκοσιν, ἵππους δὲ δώδεκα,
Zece talanți, douăzeci de cazane și doispre’ce zdraveni

πηγοὺς ἀθλοφόρους, οἳ ἀέθλια ποσσὶν ἄροντο.124
εὐτραφεῖς καὶ μεγάλους, ἆθλα ἀποφέρεσθαι δυναμένους, οἳ ἆθλα τοῖς ποσὶν ἀπηνέγκαντο·
Cai de-alergare ce-avură la jocuri răsplata izbândei.

οὔ κεν ἀλήϊος εἴη ἀνὴρ ᾧ τόσσα γένοιτο, 125
οὐκ ἂν πένης ὑπάρχοι ὁ ἀνήρ, ᾧ τοσαῦτα γένοιντο,
N-ar fi un om fără rost, lipsit de avere și aur,

οὐδέ κεν ἀκτήμων ἐριτίμοιο χρυσοῖο,126
οὐδ᾽ ἂν ἐνδεὴς πολυτίμου χρυσοῦ,
Cine-ar avea norocirea să aibă răsplățile toate

ὅσσά μοι ἠνείκαντο ἀέθλια μώνυχες ἵπποι.127
ὅσα μοι ἆθλα ἀπηνέγκαντο οἱ μονώνυχες ἵπποι·
Câte-mi aduseră mie acești șoimuleni de la-ntreceri.

δώσω δ' ἑπτὰ γυναῖκας ἀμύμονα ἔργα ἰδυίας128
δώσω δὲ γυναῖκας ἑπτὰ ἔργα καλὰ ἐπισταμένας,
Da-voi și șapte femei care știu o minune de lucru;

Λεσβίδας, ἃς ὅτε Λέσβον ἐϋκτιμένην ἕλεν αὐτὸς129
ἐκ Λέσβου οὔσας, ἃς ὁπηνίκα εἷλεν αὐτὸς τὴν καλῶς οἰκουμένην Λέσβον,
Sunt lesbiene pe care, când el luă Lesbos frumosul,

ἐξελόμην, αἳ κάλλει ἐνίκων φῦλα γυναικῶν. 130
ἐκλεξάμενος ἔλαβον, αἳ τὰ τῶν γυναικῶν γένη κάλλει ἐνίκων.
Eu le-alesei, că erau ca femei fără seamăn de mândre.

τὰς μέν οἱ δώσω, μετὰ δ' ἔσσεται ἣν τότ' ἀπηύρων131
ταύτας μὲν αὐτῷ δώσω, μετὰ ταῦτα δὲ προσέσται καί, ἣν ποτε ἀφειλόμην,
Eu și pe-acestea-i le dau; între ele va fi și Briseis,

κούρη Βρισῆος· ἐπὶ δὲ μέγαν ὅρκον ὀμοῦμαι132
ἡ θυγάτηρ τοῦ Βρισέως, καὶ ἐπομοῦμαι ὅρκον μέγαν,
Roaba-i luată de mine. Și jur cu sfințenie mare:

μή ποτε τῆς εὐνῆς ἐπιβήμεναι ἠδὲ μιγῆναι,133
μήποτε ἐπιβῆναι τῆς κοίτης αὐτῆς καὶ συμμιγῆναι,
N-am fost în patu-i vreodată și n-am avut parte de dânsa

ἣ θέμις ἀνθρώπων πέλει ἀνδρῶν ἠδὲ γυναικῶν.134
οἷα νόμος ἐστὶν ἀνθρώπων ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν.
Cum este firea și datina între bărbat și femeie.

ταῦτα μὲν αὐτίκα πάντα παρέσσεται· εἰ δέ κεν αὖτε 135
ταῦτα μὲν νῦν εὐθέως πάντα παρέσται· ἐὰν δὲ μετέπειτα
Astea cu toate urma-vor pe loc. Dacă însă pe urmă

ἄστυ μέγα Πριάμοιο θεοὶ δώωσ' ἀλαπάξαι,136
παράσχωσιν οἱ θεοὶ ἐκπορθῆσαι τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ Πριάμου,
Face-vor zeii să cadă măreaț-a lui Priam cetate,

νῆα ἅλις χρυσοῦ καὶ χαλκοῦ νηησάσθω137
ναῦν πλήρη χρυσοῦ καὶ χαλκοῦ ἐπισωρευσάτω,
Poate corabia el să-și încarce cu aur și aramă,

εἰσελθών, ὅτε κεν δατεώμεθα ληΐδ' Ἀχαιοί,138
εἰσελθὼν, ὅταν μεριζώμεθα τὴν λαφυραγωγίαν οἱ Ἕλληνες·
Când o să-mpartă prădatele averi între dânșii Aheii.

Τρωϊάδας δὲ γυναῖκας ἐείκοσιν αὐτὸς ἑλέσθω,139
γυναῖκας δὲ Τρῳάδας εἴκοσι λαβέτω αὐτός,
Poate s-aleagă chiar el douăzeci de femei de la Troia,

αἴ κε μετ' Ἀργείην Ἑλένην κάλλισται ἔωσιν. 140
αἵτινες ἂν ὡραιόταται ὦσι μετὰ τὴν Ἑλληνίδα Ἑλένην·
Cele mai gingașe după Elena, frumoasa din Argos.

εἰ δέ κεν Ἄργος ἱκοίμεθ' Ἀχαιϊκὸν οὖθαρ ἀρούρης141
ἐὰν δὲ εἰς τὸ Ἄργος ἀφικώμεθα τὸ Ἀχαϊκὸν τὸ τροφιμώτερον τῆς γῆς,
Când o să fim în Ahaia, în țara-ne îmbelșugată,

γαμβρός κέν μοι ἔοι· τίσω δέ μιν ἶσον Ὀρέστῃ,142
γαμβρὸς ἄν μοι γένοιτο, τιμήσω δὲ αὐτὸν ὁμοίως τῷ Ὀρέστῃ,
Poate fi ginere al meu; îl voi prețui ca pe-Oreste

ὅς μοι τηλύγετος τρέφεται θαλίῃ ἔνι πολλῇ.143
ὅστις μοι μονογενὴς ἀνατρέφεται ἐν πολλῇ τρυφῇ·
Cel care drag îmi e foarte și crește-n prisos de avuție.

τρεῖς δέ μοί εἰσι θύγατρες ἐνὶ μεγάρῳ εὐπήκτῳ144
τρεῖς δὲ θυγατέρες μοι ὑπάρχουσιν ἐν τῷ καλῶς ᾠκοδομημένῳ οἴκῳ,
Am eu în țară trei fete-n palatele-mi bine-zidite,

Χρυσόθεμις καὶ Λαοδίκη καὶ Ἰφιάνασσα, 145
Χρυσόθεμις, καὶ Λαοδίκη, καὶ Ἰφιάνασσα·
Pe Hrisotemis, pe Ifianasa și pe Laodice.

τάων ἥν κ' ἐθέλῃσι φίλην ἀνάεδνον ἀγέσθω146
τούτων ἣν ἂν ἐθέλῃ, ἀγαπητὴν γυναῖκα ἄνευ προικὸς ἀγέσθω
Una, pe care-ar dori-o, s-o ia fără daruri de nuntă

πρὸς οἶκον Πηλῆος· ἐγὼ δ' ἐπὶ μείλια δώσω147
εἰς τὸν οἶκον τοῦ Πηλέως· ἐγὼ δὲ ἐπιδώσω προικῷα πράγματα
Și la Peleus acasă s-o ducă. Eu da-voi ca zestre

πολλὰ μάλ', ὅσσ' οὔ πώ τις ἑῇ ἐπέδωκε θυγατρί·148
πάνυ πολλά, ὅσα οὐδείς πω τῇ ἑαυτοῦ ἐπέδωκε θυγατρί·
Bunuri cum nici-un părinte n-a dat unei fete mirese;

ἑπτὰ δέ οἱ δώσω εὖ ναιόμενα πτολίεθρα149
ἑπτὰ δὲ αὐτῷ δώσω καλῶς οἰκούμενα πολίσματα,
Șapte orașe frumos locuite i-oi da pe deasupra,

Καρδαμύλην Ἐνόπην τε καὶ Ἱρὴν ποιήεσσαν 150
Καρδαμύλην, καὶ Ἐνόπην, καὶ τὴν εὐβότανον Ἱεράν,
Ira bogată-n pășuni și sfânta Enopa și Fera

Φηράς τε ζαθέας ἠδ' Ἄνθειαν βαθύλειμον151
καὶ τὰς ἄγαν θείας Φηράς, καὶ τὴν βαθὺν λειμῶνα ἔχουσαν Ἄνθειαν,
Și Cardamila și Antia spornică-n pajiști, Pedasos

καλήν τ' Αἴπειαν καὶ Πήδασον ἀμπελόεσσαν.152
καὶ τὴν ὡραίαν Αἴπειαν καὶ τὴν πολλὰς ἀμπέλους ἔχουσαν Πήδασον·
Cea cu belșug de podgorii și Epia, o frumusețe.

πᾶσαι δ' ἐγγὺς ἁλός, νέαται Πύλου ἠμαθόεντος·153
πᾶσαι δὲ ἐγγὺς τῆς θαλάσσης, τῆς ἀμμώδους Πύλου οἰκοῦνται·
Toate-s aproape de țărm la hotarul prundosului Pilos

ἐν δ' ἄνδρες ναίουσι πολύρρηνες πολυβοῦται,154
ἐν αὐταῖς δὲ οἰκοῦσιν ἄνδρες πολλὰ πρόβατα, καὶ πολλὰς βόας ἔχοντες,
Și locuite de oameni cu turme de oi și de vite.

οἵ κέ ἑ δωτίνῃσι θεὸν ὣς τιμήσουσι 155
οἳ καὶ τιμήσουσιν αὐτόν, ὥσπερ θεόν, δώροις καὶ ἀπαρχαῖς τῶν ὄντων,
Oamenii ca la un zeu închina-se-vor lui cu plocoane,

καί οἱ ὑπὸ σκήπτρῳ λιπαρὰς τελέουσι θέμιστας.156
καὶ ὑπὸ τὴν βασιλείαν αὐτῷ λαμπρούς τελοῖεν ἂν φόρους.
Ba ca supuși i-or plăti ei și dări felurite și grase.

ταῦτά κέ οἱ τελέσαιμι μεταλήξαντι χόλοιο.157
ταῦτα τελειώσαιμ᾽ ἂν αὐτῷ παυσαμένῳ τῆς ὀργῆς·
Iată cu ce-l dăruiesc dacă el se dezmânie acuma.

δμηθήτω· Ἀΐδης τοι ἀμείλιχος ἠδ' ἀδάμαστος,158
πρᾷος καὶ ἐπιεικὴς γενέσθω· ὁ Ἅιδης γε ἐστὶ σκληρός, καὶ ἀμείλικτος, καὶ ἀνυπότακτος·
Fie mai blând; numai Hades e neîmblânzit, fără milă,

τοὔνεκα καί τε βροτοῖσι θεῶν ἔχθιστος ἁπάντων·159
τούτου χάριν καὶ τοῖς ἀνθρώποις ὑπάρχει ἔχθιστος πάντων τῶν θεῶν·
De-asta și e-ntre zei de oameni hulit ca nici unul.

καί μοι ὑποστήτω ὅσσον βασιλεύτερός εἰμι 160
καὶ ὑποταγήτω μοι καθόσον βασιλικώτερός εἰμι,
Plece-se mie-ntru câtu-s mai mare ca el în domnie

ἠδ' ὅσσον γενεῇ προγενέστερος εὔχομαι εἶναι.161
καθ᾽ ὅσον ἡλικίᾳ πρεσβύτερος καυχῶμαι ὑπάρχειν.
Și-am precăderea că sunt cu mult mai în vârstă ca dânsul.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·162
πρὸς τοῦτον δὲ ἀπεκρίνετο μετὰ ταῦτα ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ·
Zisu-i-a Nestor atunci, bătrânul voinic și cu minte:

Ἀτρεΐδη κύδιστε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον163
ὦ ἐνδοξότατε ὑπὲ τοῦ Ἀτρέως βασιλεῦ τῶν ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον,
„Tu Agamemnon Atrid, mărite păstor al oștirii,

δῶρα μὲν οὐκέτ' ὀνοστὰ διδοῖς Ἀχιλῆϊ ἄνακτι·164
δῶρα μὲν οὐδαμῶς φαῦλα καὶ μεμπτὰ δίδως τῷ βασιλεῖ Ἀχιλλεῖ·
Nu sunt de nesocotit aste daruri ce-i dai lui Ahile.

ἀλλ' ἄγετε κλητοὺς ὀτρύνομεν, οἵ κε τάχιστα 165
ἀλλ ἄγετε πρέσβεις ἐξ ὀνόματος διεγείρωμεν· οἳ τάχιστ’ ἂν
Hai dar s-alegem noi solii, prieteni de-ai lui și tovarăși,

ἔλθωσ' ἐς κλισίην Πηληϊάδεω Ἀχιλῆος.166
παραγένωνται εἰς τὴν σκηνὴν τοῦ Ἀχιλλέως τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως·
Care mai iute să meargă la cort, unde stăruie Ahile

εἰ δ' ἄγε τοὺς ἂν ἐγὼ ἐπιόψομαι οἳ δὲ πιθέσθων.167
ἄγε δὲ οὓς ἂν ἐγὼ ἐπικρίνω καὶ ἐκλέξωμαι· οὗτοι δὲ πεισθήτωσαν.
Ori, dacă nu, -i voi alege chiar eu, numai ei să m-asculte.

Φοῖνιξ μὲν πρώτιστα Διὶ φίλος ἡγησάσθω,168
πρῶτον μὲν ὁ Φοῖνιξ ὁ φίλος τοῦ Διὸς προπορευέσθω,
Fenix, iubitul lui Zeus, pășească-naintea soliei,

αὐτὰρ ἔπειτ' Αἴας τε μέγας καὶ δῖος Ὀδυσσεύς·169
μετὰ ταῦτα δέ, Αἴας ὁ μέγας, καὶ ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς·
Aias cel mare pe urmă și dumnezeiescul Ulise;

κηρύκων δ' Ὀδίος τε καὶ Εὐρυβάτης ἅμ' ἑπέσθων. 170
ἀπὸ τῶν κηρύκων δέ, ὅ τε Ὅδιος καὶ ὁ Εὐρυβάτης παρεπέσθωσαν·
Crainicii Odiu și Euribat să-i urmeze pe dânșii.

φέρτε δὲ χερσὶν ὕδωρ, εὐφημῆσαί τε κέλεσθε,171
ἐνέγκατε δὲ ὕδωρ ταῖς χερσίν, εὐλογῆσαι δὲ κελεύετε,
Apă turnați-ne acuma pe mâini și să faceți tăcere,

ὄφρα Διὶ Κρονίδῃ ἀρησόμεθ', αἴ κ' ἐλεήσῃ.172
ὅπως τῷ Διὶ τῷ υἱῷ τοῦ Κρόνου εὐξώμεθα ἵν᾽ ἐλεήσῃ.
Până ruga-ne-vom Celui de sus, de noi să se-ndure.”



ὣς φάτο, τοῖσι δὲ πᾶσιν ἑαδότα μῦθον ἔειπεν.173
οὕτως εἶπε· τούτοις δὲ ἅπασι λόγον ἀρέσκοντα εἶπεν.
Asta le zise bătrânul și vorba-i plăcu tuturora.

αὐτίκα κήρυκες μὲν ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν,174
εὐθὺς δὲ κήρυκες μὲν ὕδωρ κατὰ χειρῶν ἔχεαν·
Crainicii apă turnară pe mâini să se spele mai-marii;

κοῦροι δὲ κρητῆρας ἐπεστέψαντο ποτοῖο, 175
οἱ νέοι δὲ τοὺς κρατῆρας ἐπλήρωσαν ποτοῦ,
Vasele-ndată cu vin până sus le umplură feciorii

νώμησαν δ' ἄρα πᾶσιν ἐπαρξάμενοι δεπάεσσιν.176
διένειμαν δὲ πᾶσι ταῖς κύλιξιν ἀρχὴν ποιήσαντες·
Și de la dreapta pe rând ei la toți împărțiră potire.

αὐτὰρ ἐπεὶ σπεῖσάν τ' ἔπιόν θ' ὅσον ἤθελε θυμός,177
ἐπεὶ δὲ ἔσπεισαν τῷ θεῷ, καὶ ἔπιον ὅσον ἤθελεν ἡ προαίρεσις,
După ce Domnii stropiră din vin și băură cât vrură,

ὁρμῶντ' ἐκ κλισίης Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο.178
ὥρμησαν ἐκ τῆς σκηνῆς Ἀγαμέμνονος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως.
Solii plecară din cort, de la craiul Atrid Agamemnon.

τοῖσι δὲ πόλλ' ἐπέτελλε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ179
τούτοις δὲ πολλὰ ἐνετέλλετο ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ,
Tare pe dânșii i-a tot dăscălit la plecare moș Nestor,

δενδίλλων ἐς ἕκαστον, Ὀδυσσῆϊ δὲ μάλιστα, 180
κατὰ τὸ δέον διαιρῶν καὶ διαστρέφων τοὺς ὀφθαλμούς, ἤτοι νεύων ἑκάστῳ, μάλιστα δὲ τῷ Ὀδυσσεῖ,
Ochii țintind la tustrei, dar mai osebit la Ulise,

πειρᾶν ὡς πεπίθοιεν ἀμύμονα Πηλεΐωνα.181
πειρᾶσθαι, ὅπως καταπείσειαν τὸν ἄμεμπτον υἱὸν τοῦ Πηλέως.
Și-a stăruit ca să facă tot chipul să-mbune pe Ahile.



τὼ δὲ βάτην παρὰ θῖνα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης182
οὗτοι δὲ ἐπορεύθησαν πλησίον τοῦ αἰγιαλοῦ τῆς πολυταράχου θαλάσσης,
Merseră solii pe marginea mării bătută de valuri

πολλὰ μάλ' εὐχομένω γαιηόχῳ ἐννοσιγαίῳ183
πάνυ πολλὰ εὐχόμενοι Ποσειδῶνι τῷ ἐπιβεβηκότι τῆς γῆς,
Rugă fierbinte rostind lui Poseidon ce mișcă pământul,

ῥηϊδίως πεπιθεῖν μεγάλας φρένας Αἰακίδαο.184
ῥᾳδίως καταπείσειν τὴν μεγάλην διάνοιαν τοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ.
Ca să-i ajute să-nfrâng’ a viteazului mare trufie.

Μυρμιδόνων δ' ἐπί τε κλισίας καὶ νῆας ἱκέσθην, 185
παρεγένοντο δὲ εἰς τὰς σκηνὰς καὶ τὰς ναῦς τῶν Μυρμιδόνων·
Ei îl găsiră pe-Ahile cu armia lui la corăbii;

τὸν δ' εὗρον φρένα τερπόμενον φόρμιγγι λιγείῃ186
εὗρον δὲ αὐτὸν εὐφραινόμενον κατὰ διάνοιαν κιθάρᾳ ὀξυφθόγγῳ, ὡραίᾳ,
Sta veselindu-se acolo cu dulcele sunet din lira-i

καλῇ δαιδαλέῃ, ἐπὶ δ' ἀργύρεον ζυγὸν ἦεν,187
ποικίλως καὶ φιλοτέχνως κατεσκευασμένῃ, ζυγὸν δὲ ἐπῆν καὶ ἐπέκειτο αὐτῇ ἀργυροῦν,
Cea cu călușul de-argint, frumoasă și meșteșugită,

τὴν ἄρετ' ἐξ ἐνάρων πόλιν Ἠετίωνος ὀλέσσας·188
ἣν εἵλετο ἐκ τῶν λαφύρων, ἐκπορθήσας τὴν πόλιν τοῦ Ἠετίωνος.
Pradă luată de el la spargerea Tebei, cetatea

τῇ ὅ γε θυμὸν ἔτερπεν, ἄειδε δ' ἄρα κλέα ἀνδρῶν.189
ταύτῃ οὗτος τὴν ψυχὴν ἥδαινε, ᾖδε δὲ τὰς ἀνδραγαθίας τῶν ἀνδρῶν.
Craiului Vultur. Cânta, veselindu-se, fapte viteze,

Πάτροκλος δέ οἱ οἶος ἐναντίος ἧστο σιωπῇ, 190
Πάτροκλος δ᾽ αὐτῷ μόνος ἀπαντικρὺ ἐκάθητο σιωπῶν,
Singur Patroclu în față-i ședea; aștepta în tăcere

δέγμενος Αἰακίδην ὁπότε λήξειεν ἀείδων,191
ἐκδεχόμενος τὸν ἔγγονον τοῦ Αἰακοῦ πότε παύσειεν ᾄδων.
Până ce-Ahile să-ncheie cântarea din viers și din strune.

τὼ δὲ βάτην προτέρω, ἡγεῖτο δὲ δῖος Ὀδυσσεύς,192
οὗτοι δὲ παρεγένοντο προσωτέρω, προηγεῖτο δὲ ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς·
Solii pășiră spre cort, tustrei cu Ulise-nainte

στὰν δὲ πρόσθ' αὐτοῖο· ταφὼν δ' ἀνόρουσεν Ἀχιλλεὺς193
ἔστησαν δὲ ἔμπροσθεν αὐτοῦ· ἐκπλαγεὶς δὲ ὁ Ἀχιλλεύς ἀνώρμησε
Până ce-n față-i se-opriră. Cu lira-i în mână viteazul

αὐτῇ σὺν φόρμιγγι λιπὼν ἕδος ἔνθα θάασσεν.194
σὺν αὐτῇ τῇ κιθάρᾳ, καταλιπὼν τὴν καθέδραν, ὅπου ἐκάθητο·
Sare-n picioare uimit, și scaunu-n cortu-i și-l lasă.

ὣς δ' αὔτως Πάτροκλος, ἐπεὶ ἴδε φῶτας, ἀνέστη. 195
ὡσαύτως δὲ καὶ ὁ Πάτροκλος, ἐπειδὴ ἐθεάσατο τοὺς ἄνδρας ἀνέστη·
Cum îl văzu, se sculă și Patroclu deodată din scaun.

τὼ καὶ δεικνύμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·196
πρὸς οὓς καὶ δεξιούμενος ὁ κατὰ πόδας ταχὺς Ἀχιλλεὺς εἶπε.
Zise cu drag apucându-i de mână șoimanul Ahile:

χαίρετον· ἦ φίλοι ἄνδρες ἱκάνετον ἦ τι μάλα χρεώ,197
χαίρετε, ὄντως που ἄνδρες προσφιλεῖς παρεγένεσθε· ὄντως πού τινος πάνυ χρεία·
„Bine ați venit, o prieteni, voi care, cu toată mânia-mi,

οἵ μοι σκυζομένῳ περ Ἀχαιῶν φίλτατοί ἐστον.198
οἵτινες καίπερ ὀργιζομένῳ μοι φίλτατοι τῶν Ἑλλήνων ὑπάρχετε.
Dragi îmi sunteți mai presus decât alții, nevoia v-aduce?”



ὣς ἄρα φωνήσας προτέρω ἄγε δῖος Ἀχιλλεύς,199
οὕτω δὴ εἰπὼν, προσωτέρω ἦγεν αὐτοὺς ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς,
Asta grăindu-le, -i duse sub cortu-i și-acolo le dete

εἷσεν δ' ἐν κλισμοῖσι τάπησί τε πορφυρέοισιν. 200
ἐκάθισε δὲ αὐτοὺς ἐν ταῖς καθέδραις καὶ τοῖς πορφυροῖς τάπησιν·
Scaune cu așternut-porfiriu ca să șadă pe ele.

αἶψα δὲ Πάτροκλον προσεφώνεεν ἐγγὺς ἐόντα·201
αὐτίκα δὲ πρὸς τὸν Πάτροκλον ἔλεγεν πλησίον ὄντα·
Repede-apoi îndemnă pe Patroclu, fiindu-i aproape:

μείζονα δὴ κρητῆρα Μενοιτίου υἱὲ καθίστα,202
μείζονα νῦν κρατῆρα εὐτρέπιζε, ὦ υἱὲ τοῦ Μενοιτίου,
„Adu-ne-ncoace o cană de vin, o Patrocle, și lasă

ζωρότερον δὲ κέραιε, δέπας δ' ἔντυνον ἑκάστῳ·203
ἀκρατότερον δὲ κεράννυε, ποτήριον δὲ εὐτρέπισον ἑκάστω,
Vinul mai tare să fie și dă un pocal fiecărui;

οἳ γὰρ φίλτατοι ἄνδρες ἐμῷ ὑπέασι μελάθρῳ.204
οἱ γὰρ φίλτατοι ἄνδρες ὑπὸ τῷ ἐμῷ δόμῳ εἰσίν.
Iată, prietenii cei mai iubiți îmi sunt oaspeți în casă.”



ὣς φάτο, Πάτροκλος δὲ φίλῳ ἐπεπείθεθ' ἑταίρῳ. 205
οὕτως εἶπεν· ὁ Πάτροκλος δὲ ὑπήκουε τῷ ἀγαπητῷ φίλῳ·
Astfel îi zice, Patroclu-l ascultă pe el, iar Ahile

αὐτὰρ ὅ γε κρεῖον μέγα κάββαλεν ἐν πυρὸς αὐγῇ,206
ἀγγεῖον δὲ μέγα, εἰς ὃ κρέα ἐνεβάλλετο, κατέβαλεν οὗτος ἐν τῷ φωτὶ τοῦ πυρός,
Ia un trunchi mare, un fund, la zarea din vatră-l așază;

ἐν δ' ἄρα νῶτον ἔθηκ' ὄϊος καὶ πίονος αἰγός,207
ἐνέβαλε δὲ νῶτον προβάτου καὶ αἰγὸς λιπαρᾶς,
Pune pe el o spinare de oaie și una de capră,

ἐν δὲ συὸς σιάλοιο ῥάχιν τεθαλυῖαν ἀλοιφῇ.208
ἐνέβαλε δὲ καὶ ῥάχιν ἀγρίου χοίρου εὐτραφοῦς, θάλλουσαν λίπει·
Pune și-un spate de vier care-i îndoldorat în grăsime.

τῷ δ' ἔχεν Αὐτομέδων, τάμνεν δ' ἄρα δῖος Ἀχιλλεύς.209
ταῦτα δὲ κατεῖχεν ὁ Αὐτομέδων, ἔκοπτε δὲ ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς,
Automedonte ținea și din carne tăia Peleianul

καὶ τὰ μὲν εὖ μίστυλλε καὶ ἀμφ' ὀβελοῖσιν ἔπειρε, 210
καὶ ταῦτα μὲν καλῶς εἰς μέρη μικρὰ ἔκοψε, καὶ περιέπειρεν ὀβελοῖς·
Și-nfeliind-o frumos, o trecea după asta-n frigare.

πῦρ δὲ Μενοιτιάδης δαῖεν μέγα ἰσόθεος φώς.211
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Μενοιτίου ὁ ἰσόθεος ἀνὴρ πῦρ μέγα ἀνῆπτεν·
Repede-aprinde foc mare Patroclu și lemnele-aprinse

αὐτὰρ ἐπεὶ κατὰ πῦρ ἐκάη καὶ φλὸξ ἐμαράνθη,212
ἐπεὶ δὲ κατεκάη τὸ πῦρ καὶ ἡ φλὸξ ἐξέλιπε,
Ard, se prefac în jeratic, și când pălălaia se stinge,

ἀνθρακιὴν στορέσας ὀβελοὺς ἐφύπερθε τάνυσσε,213
ἄνθρακας στρώσας καὶ ὑφαπλώσας, ἐξέτεινε ὑπεράνωθεν τοὺς ὀβελούς,
Scormone jarul întreg și asupra-i frigările-ntinde,

πάσσε δ' ἁλὸς θείοιο κρατευτάων ἐπαείρας.214
ἔπασσε δὲ ἁλὶ θείῳ ἀνέχων ἐπὶ τῶν βάσεων, ἤτοι τῶν λίθων ἐφ᾽ ὧν οἱ ὀβελίσκοι τίθενται, ὀπτωμένων τῶν κρεῶν.
Sare presară,-n crăcane le sprijină și le-nvârtește.

αὐτὰρ ἐπεί ῥ' ὤπτησε καὶ εἰν ἐλεοῖσιν ἔχευε, 215
ἐπειδὴ δὲ ὤπτησε, καὶ ἐν ταῖς μαγειρικαῖς τραπέζαις ἔχεεν,
După ce friptă fu carnea și-apoi răsturnată pe masă,

Πάτροκλος μὲν σῖτον ἑλὼν ἐπένειμε τραπέζῃ216
ὁ μὲν Πάτροκλος ἄρτον λαβὼν ἐπέθηκε μεμερισμένως τῇ τραπέζῃ
Pâinea-n frumoase panere luând, o-mpărți tuturora

καλοῖς ἐν κανέοισιν, ἀτὰρ κρέα νεῖμεν Ἀχιλλεύς.217
ἐν κανοῖς περικαλλέσιν, Ἀχιλλεὺς δὲ τὰ κρέα διεμέρισεν,
Cel din Menetiu născut, iar Ahile le dete friptura.

αὐτὸς δ' ἀντίον ἷζεν Ὀδυσσῆος θείοιο218
αὐτὸς δὲ ἐκάθισεν ἀπαντικρὺ τοῦ θείου Ὀδυσσέως,
Dânsul în urmă de partea cealalt’ așezându-se-n dreptul

τοίχου τοῦ ἑτέροιο, θεοῖσι δὲ θῦσαι ἀνώγει219
τοῦ ἑτέρου τοίχου, τοῖς θεοῖς δὲ θῦσαι (ἀπάρξασθαι) ἐκέλευσε
Lui Odiseu, a-ndemnat mai întâi pe Patroclu să-nchine,

Πάτροκλον ὃν ἑταῖρον· ὃ δ' ἐν πυρὶ βάλλε θυηλάς. 220
Πάτροκλον τὸν ἑαυτοῦ φίλον, οὗτος δὲ ἔβαλεν ἐν τῷ πυρὶ τὰς ἀπαρχάς.
Zeilor jertfe, iar el felii arunca în jăratec;

οἳ δ' ἐπ' ὀνείαθ' ἑτοῖμα προκείμενα χεῖρας ἴαλλον.221
οὗτοι δὲ ἐπὶ τὰ προκείμενα εὐτρεπῆ βρώματα τὰς χεῖρας ἔβαλλον·
Mâinile apoi și le-ntind la bucatele gata din față.

αὐτὰρ ἐπεὶ πόσιος καὶ ἐδητύος ἐξ ἔρον ἕντο,222
ἐπεὶ δὲ τῆς πόσεως καὶ τῆς τροφῆς τὸν ἔρωτα ἐξεπλήρωσαν,
Când potoliră ei foamea și setea, din ochi atunci Aias

νεῦσ' Αἴας Φοίνικι· νόησε δὲ δῖος Ὀδυσσεύς,223
ἔνευσεν ὁ Αἴας τῷ Φοίνικι, εἰ καιρός ἐστι λόγων, ἐνόησε δὲ ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς·
Semn îi făcu lui moș Fenix. Luă însă seama Ulise

πλησάμενος δ' οἴνοιο δέπας δείδεκτ' Ἀχιλῆα·224
πληρώσας δὲ ποτήριον οἴνου ἐδεξιοῦτο τὸν Ἀχιλλέα, λέγων·
Și cu paharul umplut îi ură lui Ahile și-i zise:

χαῖρ' Ἀχιλεῦ· δαιτὸς μὲν ἐΐσης οὐκ ἐπιδευεῖς 225
χαῖρε, ὦ Ἀχιλλεῦ, εὐωχίας μὲν κοινῆς οὐκ ἐνδεεῖς ἐσμεν
„Fii sănătos, o Ahile. Dar nu după mese bogate

ἠμὲν ἐνὶ κλισίῃ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο226
ἔν τε τῇ σκηνῇ Ἀγαμέμνονος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως,
Ducem noi jindul în cort pe lângă Atrid Agamemnon

ἠδὲ καὶ ἐνθάδε νῦν, πάρα γὰρ μενοεικέα πολλὰ227
καὶ ἐνταῦθα νυνί· πάρεισι γὰρ πολλὰ προσηνῆ
Ca și acuma pe-aici; mereu ne tot stau la-ndemână

δαίνυσθ'· ἀλλ' οὐ δαιτὸς ἐπηράτου ἔργα μέμηλεν,228
εὐωχεῖσθαι, ἀλλ᾽ οὐχ ἡμῖν διὰ φροντίδος εἰσὶν ἔργα εὐωχίας ἐπεράστου,
Multe bucate. Deci nu la dorite ospețe ni-e gândul,

ἀλλὰ λίην μέγα πῆμα διοτρεφὲς εἰσορόωντες229
ἀλλὰ πάνυ μέγα βλάβος ὁρῶντες, ὦ ἐνδοξότατε τεθραμμένε,
Ci tremurăm, o slăvite, de pacostea mare ce vine.

δείδιμεν· ἐν δοιῇ δὲ σαωσέμεν ἢ ἀπολέσθαι 230
δεδοίκαμεν, ἐν δυάδι δὲ τὰ ἡμέτερα ἢ σώσειν, ἢ ἀπολέσθαι
Nu știm, mai scapă cumva de pârjol ale noastre corăbii

νῆας ἐϋσσέλμους, εἰ μὴ σύ γε δύσεαι ἀλκήν.231
τὰς εὐκαθέδρους ναῦς, εἰ μὴ σύ γε ἐνδύσῃ τὴν εἰς τὸν πόλεμον ὁρμήν,
Au vor pieri, dacă nu vii pe loc înarmat spre apărare,

ἐγγὺς γὰρ νηῶν καὶ τείχεος αὖλιν ἔθεντο232
πλησίον γὰρ τῶν νεῶν καὶ τοῦ τείχους τὴν ἔπαυλιν καὶ τὸ στρατόπεδον ἐποιήσαντο
Tabăr’ aproape de zid și de vasele noastre făcură

Τρῶες ὑπέρθυμοι τηλεκλειτοί τ' ἐπίκουροι233
οἱ μεγαλόψυχοι Τρῷες, καὶ οἱ πόρρωθεν κεκλημένοι βοηθοί,
Mult inimoșii Troieni și vestiții tovarăși de arme.

κηάμενοι πυρὰ πολλὰ κατὰ στρατόν, οὐδ' ἔτι φασὶ234
ἀνάψαντες πολλὰς πυρκαϊὰς κατὰ τὸν στρατόν, οὐδὲ οἴονται ἡμᾶς ἔτι
Focuri de tabăr’ aprins-au grămadă și mâine – zic dânșii –

σχήσεσθ', ἀλλ' ἐν νηυσὶ μελαίνῃσιν πεσέεσθαι. 235
ἀνθέξειν, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς μελαίναις ναυσὶ πεσεῖσθαι.
Nu-i mai oprește nimica, năvală vor da la corăbii.

Ζεὺς δέ σφι Κρονίδης ἐνδέξια σήματα φαίνων236
ὁ Ζεὺς δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου σημεῖα δεξιὰ δεικνὺς αὐτοῖς
Fulgeră Zeus în cer și le-arată prielnice semne.

ἀστράπτει· Ἕκτωρ δὲ μέγα σθένεϊ βλεμεαίνων237
ἀστράπτει· ὁ Ἕκτωρ δὲ δυνάμει ἐπαιρόμενος,
Nu-și mai încape în piele de tare ce-i Hector acuma;

μαίνεται ἐκπάγλως πίσυνος Διί, οὐδέ τι τίει238
ἐνθουσιᾷ θαυμαστῶς, θαρρῶν τῷ Διί, οὐδὲ κατά τι τιμᾷ
El bizuindu-se-n Zeus se-nverșun-amarnic și-nfruntă

ἀνέρας οὐδὲ θεούς· κρατερὴ δέ ἑ λύσσα δέδυκεν.239
ἄνδρας, οὐδὲ θεούς, ἰσχυρὰ δὲ μανία αὐτὸν εἰσῄει,
Zei și bărbați deopotrivă, cuprins de-nciudare nebună,

ἀρᾶται δὲ τάχιστα φανήμεναι Ἠῶ δῖαν· 240
εὔχεται δὲ πάνυ ταχέως φανῆναι τὴν ἔνδοξον ἡμέραν,
Roagă-se numai să vie mai repede ziua de mâine

στεῦται γὰρ νηῶν ἀποκόψειν ἄκρα κόρυμβα241
ὑπισχνεῖται γὰρ ἀποκόψειν τὰ ἀκροστόλια τῶν νεῶν,
Și amenință să taie-ale vaselor coade crestate

αὐτάς τ' ἐμπρήσειν μαλεροῦ πυρός, αὐτὰρ Ἀχαιοὺς242
καὶ αὐτὰς κατακαύσειν πυρὶ μαραντικῷ, τοὺς Ἕλληνας δὲ
Și să dea vaselor foc să le arză, și-alături de ele

δῃώσειν παρὰ τῇσιν ὀρινομένους ὑπὸ καπνοῦ.243
ἐξολοθρεύσειν παρ᾿ αὐταῖς ταραττομένους ὑπὸ καπνοῦ.
Oastea de-a valm-amețită de fum să ne-o spulbere toată.

ταῦτ' αἰνῶς δείδοικα κατὰ φρένα, μή οἱ ἀπειλὰς244
ταῦτα χαλεπῶς δέδια κατὰ λογισμόν, μήποτε τὰς ἀπειλὰς αὐτῷ
Foarte mă tem, o Ahile, că zeii-mplini-vor dorința

ἐκτελέσωσι θεοί, ἡμῖν δὲ δὴ αἴσιμον εἴη 245
τελειώσωσιν οἱ θεοί, ἡμῖν δὲ εἱμαρμένον ᾖ
Și-amenințările lui și scrisă cumva ne-o fi nouă

φθίσθαι ἐνὶ Τροίῃ ἑκὰς Ἄργεος ἱπποβότοιο.246
ἀπολέσθαι ἐν τῇ Τροίῃ, πόρρω τοῦ ἱπποτρόφου Ἄργους.
Moartea-n pustia de Troia, departe de scumpa-ne țară.

ἀλλ' ἄνα εἰ μέμονάς γε καὶ ὀψέ περ υἷας Ἀχαιῶν247
ἀλλ' ἀνάστα, εἰ προθυμῇ, καίπερ ὀψέ, τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων
Scoală și vino de vrei, și acuma târziu, să dai sprijin

τειρομένους ἐρύεσθαι ὑπὸ Τρώων ὀρυμαγδοῦ.248
σῴζειν, καταπονουμένους ὑπὸ τοῦ θορύβου τῶν Τρῴων·
Armiei noastre, ferind-o de greul furtunii dușmane.

αὐτῷ τοι μετόπισθ' ἄχος ἔσσεται, οὐδέ τι μῆχος249
καὶ σοὶ γὰρ αὐτῷ μετὰ ταῦτα λύπη μεγάλη ἔσται, οὐδέ τινα μηχανὴν
Însuți amar mai pe urmă vei plânge, dar nu-i chip să afli

ῥεχθέντος κακοῦ ἔστ' ἄκος εὑρεῖν· ἀλλὰ πολὺ πρὶν 250
ὥσπερ θεραπείαν ἐστὶν εὑρεῖν τοῦ κακοῦ γενομένου· ἀλλὰ πολλῷ πρότερον
Leac unui rău făptuit. De aceea cu mult mai-nainte

φράζευ ὅπως Δαναοῖσιν ἀλεξήσεις κακὸν ἦμαρ.251
σκόπει ὅπως ἂν ἀποσοβήσῃς τοῖς Ἕλλησι τὴν χαλεπὴν ἡμέραν.
Vino să-i aperi pe-Ahei de ziua cumplită ce vine.

ὦ πέπον ἦ μὲν σοί γε πατὴρ ἐπετέλλετο Πηλεὺς252
ὦ προσφιλέστατε, ὄντως που σοί γε Πηλεὺς ὁ πατὴρ ἐνετέλλετο
Te sfătui doar, iubite, părintele-ți când te trimise

ἤματι τῷ ὅτε σ' ἐκ Φθίης Ἀγαμέμνονι πέμπε·253
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ὅτε σε ἐκ τῆς Φθίας ἔπεμπε τῷ Ἀγαμέμνονι οὕτως·
Lui Agamemnon pe tine din Ftia și astfel îți zise:

τέκνον ἐμὸν κάρτος μὲν Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη254
ὦ τέκνον ἐμόν, ἰσχὺν μέν σοι καὶ νίκην ἡ Ἀθηνᾶ καὶ ἡ Ἥρα
Fiule, da-ți-vor Atena și Hera tărie să birui,

δώσουσ' αἴ κ' ἐθέλωσι, σὺ δὲ μεγαλήτορα θυμὸν 255
δωρήσονται, ἐὰν βούλωνται, σὺ δὲ τὸν μεγαλόφρονα θυμὸν
Dacă pe voie le-ar fi, dar marea mândrie din tine

ἴσχειν ἐν στήθεσσι· φιλοφροσύνη γὰρ ἀμείνων·256
ἔπεχε καὶ κώλυε ἐν τῷ στήθει, τὸ γάρ τοι φίλια φρονεῖν κρεῖσσόν ἐστι,
Tu în zăbale s-o ții, fii prietenos, că-i mai bine,

ληγέμεναι δ' ἔριδος κακομηχάνου, ὄφρά σε μᾶλλον257
λῆγε δὲ φιλονεικίας κακοτρόπου, ὅπως σε μᾶλλον
Și te ferește de vrajba-nciumată, de vrei să fii pururi

τίωσ' Ἀργείων ἠμὲν νέοι ἠδὲ γέροντες.258
τιμῶσιν καὶ οἱ νέοι καὶ οἱ γέροντες τῶν Ἑλλήνων.
Mai prețuit de ai noștri, de toți, de bătrâni și de tineri.

ὣς ἐπέτελλ' ὃ γέρων, σὺ δὲ λήθεαι· ἀλλ' ἔτι καὶ νῦν259
οὕτως ἐπέταττεν ὁ γέρων, σὺ δέ ἐξελάθου· ἀλλ᾽ ἔτι κἂν τῷ παρόντι
Asta părintele-ți spuse, tu însă uitatu-i-ai sfatul.

παύε', ἔα δὲ χόλον θυμαλγέα· σοὶ δ' Ἀγαμέμνων 260
λῆγε, παραιτοῦ δὲ τὴν ὀργὴν τὴν ποιοῦσαν ἀλγεῖν τὴν ψυχήν· σοὶ δὲ ᾽Ἀγαμέμνων
Mântuie barem acuma și lasă otrava mâniei.

ἄξια δῶρα δίδωσι μεταλήξαντι χόλοιο.261
δῶρα ἄξια δίδωσι παυσαμένῳ τῆς ὀργῆς·
Dezmâniindu-te, daruri de preț o să-ți dea Agamemnon:

εἰ δὲ σὺ μέν μευ ἄκουσον, ἐγὼ δέ κέ τοι καταλέξω262
εἰ δ᾽ἀμφιβάλλεις, σὺ μὲν ἄκουσόν μου, ἐγὼ δέ σοι πάντα διηκριβωμένως ἐρῶ,
Ia dar aminte și-ascultă, căci eu îți voi spune de-a rândul

ὅσσά τοι ἐν κλισίῃσιν ὑπέσχετο δῶρ' Ἀγαμέμνων·263
ὅσα σοι ἐν ταῖς σκηναῖς ὑπέσχετο δῶρα ὁ Ἀγαμέμνων·
Ce fel de daruri din parte-i îți juruie Atrid Agamemnon:

ἕπτ' ἀπύρους τρίποδας, δέκα δὲ χρυσοῖο τάλαντα,264
ἑπτὰ τρίποδας λέβητας κρατηροειδεῖς μήπω εἰς πῦρ ἐμβληθέντας, δέκα δὲ τάλαντα χρυσοῦ,
Șapte tripeduri nepuse la foc și o sumă de aur,

αἴθωνας δὲ λέβητας ἐείκοσι, δώδεκα δ' ἵππους 265
λέβητας δὲ ἑξάποδας λαμπρούς, ἐμπυριβήτας, εἴκοσι, δώδεκα δὲ ἵππους
Zece talanți, douăzeci de cazane și doispre’ce zdraveni

πηγοὺς ἀθλοφόρους, οἳ ἀέθλια ποσσὶν ἄροντο.266
μέλανας, ἆθλα ἀποφέρεσθαι ἐπιτηδείους, οἵτινες ἆθλα τοῖς ποσὶν ἀπηνέγκαντο·
Cai de-alergare ce-avură la jocuri răsplata izbândei.

οὔ κεν ἀλήϊος εἴη ἀνὴρ ᾧ τόσσα γένοιτο267
οὐκ ἂν εἴη ἀκτήμων ὁ ἀνὴρ ἐκεῖνος, ᾧ τοσαῦτα γένοιντο,
N-ar fi un om fără rost, lipsit de avere și aur,

οὐδέ κεν ἀκτήμων ἐριτίμοιο χρυσοῖο,268
οὐδ᾽ ἂν ἐνδεὴς πολυτίμου χρυσοῦ,
Cine-ar avea norocirea să aibă răsplățile toate

ὅσσ' Ἀγαμέμνονος ἵπποι ἀέθλια ποσσὶν ἄροντο.269
ὅσα ἆθλα τοῖς ποσὶν ἀπηνέγκαντο οἱ τοῦ Ἀγαμέμνονος ἵπποι·
Câte-i aduseră lui acești șoimuleni de la-ntreceri.

δώσει δ' ἑπτὰ γυναῖκας ἀμύμονα ἔργα ἰδυίας 270
δώσει δὲ γυναῖκας ἑπτά, ἐπαινετὰ ἔργα ἐπισταμένας,
El mai dă șapte femei care știu o minune de lucru;

Λεσβίδας, ἃς ὅτε Λέσβον ἐϋκτιμένην ἕλες αὐτὸς271
ἐκ Λέσβου οὔσας, ἃς ὁπηνίκα τὴν καλῶς οἰκουμένην Λέσβον εἷλες αὐτός,
Sunt lesbiene pe care, când tu luași Lesbos frumosul,

ἐξέλεθ', αἳ τότε κάλλει ἐνίκων φῦλα γυναικῶν.272
ἐκλεξάμενος ἔλαβεν, αἳ δὴ τότε ἐνίκων ὡραιότητι τὰ γένη τῶν γυναικῶν·
El și le-alese fiind ca femei fără seamăn de mândre.

τὰς μέν τοι δώσει, μετὰ δ' ἔσσεται ἣν τότ' ἀπηύρα273
ταύτας μὲν οὖν σοι δώσει, προσέσται δὲ καὶ ἣν τότε ἀφείλετο,
El ți le dă și pe-aceste; între ele va fi și-a lui Brises

κούρη Βρισῆος· ἐπὶ δὲ μέγαν ὅρκον ὀμεῖται274
θυγατέρα τοῦ Βρισέως, καὶ ὅρκον μέγαν ἐπομόσει,
Fiică luată de el. Cu sfințenie jură că n-a fost

μή ποτε τῆς εὐνῆς ἐπιβήμεναι ἠδὲ μιγῆναι 275
μηδέποτε ἐπιβῆναι τῆς κοίτης αὐτῆς καὶ συμμιγῆναι,
Dânsul în patu-i vreodată și n-a avut parte de dânsa

ἣ θέμις ἐστὶν ἄναξ ἤτ' ἀνδρῶν ἤτε γυναικῶν.276
οἷα νόμος ἐστί, βασιλεῦ, ἀνδρῶν τε καὶ γυναικῶν.
Cum este firea și datina între bărbat și femeie.

ταῦτα μὲν αὐτίκα πάντα παρέσσεται· εἰ δέ κεν αὖτε277
ταῦτα μὲν πάντα νῦν εὐθὺς παρέσονται· ἐὰν δὲ μετὰ ταῦτα
Astea cu toate urma-vor pe loc; iară dacă pe urmă

ἄστυ μέγα Πριάμοιο θεοὶ δώωσ' ἀλαπάξαι,278
παράσχωσιν οἱ θεοὶ ἐκπορθῆσαι τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ Πριάμου,
Face-vor zeii să cadă orașul întins al lui Priam,

νῆα ἅλις χρυσοῦ καὶ χαλκοῦ νηήσασθαι279
ναῦν πλήρη χρυσοῦ καὶ χαλκοῦ ἐπισώρευσον,
Vasul încarcă-ți atunci cu scule de–aramă și aur,

εἰσελθών, ὅτε κεν δατεώμεθα ληΐδ' Ἀχαιοί, 280
εἰσελθὼν, ὅταν τὴν λαφυραγωγίαν ἀπομεριζώμεθα οἱ Ἕλληνες
Când o să-mpartă prădatele-averi între sine Danaii.

Τρωϊάδας δὲ γυναῖκας ἐείκοσιν αὐτὸς ἑλέσθαι,281
γυναῖκας δὲ Τρῳάδας εἴκοσιν αὐτὸς ἑλοῦ (λάβε),
Însuți apoi să-ți alegi douăzeci din Troienele roabe,

αἵ κε μετ' Ἀργείην Ἑλένην κάλλισται ἔωσιν.282
αἵτινες ἂν ὦσιν ὡραιόταται μετὰ τὴν Ἑλληνίδα Ἑλένην·
Care mai mândre vor fi după cea mai frumoasă Elena.

εἰ δέ κεν Ἄργος ἱκοίμεθ' Ἀχαιϊκὸν οὖθαρ ἀρούρης283
ἐὰν δὲ εἰς ῎Αργος ἀφικώμεθα τὸ Ἀχαϊκὸν τὸ τροφιμώτερον τῆς γῆς,
Când vom ajunge-n Ahaicul Argos, mănoasa-ne țară,

γαμβρός κέν οἱ ἔοις· τίσει δέ σε ἶσον Ὀρέστῃ,284
γαμβρὸς ἂν αὐτῷ γένοιο, τιμήσει δέ σε ὁμοίως τῷ Ὀρέστη,
Ginere el te va face și drag îi vei fi cât Oreste,

ὅς οἱ τηλύγετος τρέφεται θαλίῃ ἔνι πολλῇ. 285
ὃς αὐτῷ μονογενὴς ἀνατρέφεται ἐν πολλῇ τρυφῇ·
Fiu-i din urmă născut și crescut în prisos de-avuție.

τρεῖς δέ οἵ εἰσι θύγατρες ἐνὶ μεγάρῳ εὐπήκτῳ286
τρεῖς δὲ αὐτῷ εἰσι θυγατέρες ἐν τῷ καλῶς ᾠκοδομημένῳ οἴκῳ,
Are în țară la el trei fete-n palatele-i dalbe,

Χρυσόθεμις καὶ Λαοδίκη καὶ Ἰφιάνασσα,287
ἡ Χρυσόθεμις, καὶ ἡ Λαοδίκη, καὶ ἡ Ἰφιάνασσα.
Pe Hrisotemis, pe Ifianasa și pe Laodice.

τάων ἥν κ' ἐθέλῃσθα φίλην ἀνάεδνον ἄγεσθαι288
τούτων ἣν ἂν ἐθέλῃς, ἀγαπητὴν γυναῖκα ἄνευ προικὸς ἄγου
Ia fără daruri de nuntă pe care dorești ca soție

πρὸς οἶκον Πηλῆος· ὃ δ' αὖτ' ἐπὶ μείλια δώσει289
εἰς τὸν οἶκον τοῦ Πηλέως, οὗτος δὲ ἐπιδώσει σοι πράγματα προικῷα
Și la Peleus acasă s-o duci. O să-ți dea el de zestre

πολλὰ μάλ', ὅσσ' οὔ πώ τις ἑῇ ἐπέδωκε θυγατρί· 290
πάνυ πολλὰ ὅσα οὐδείς πω ἐπέδωκε τῇ ἑαυτοῦ θυγατρί·
Bunuri atâtea cum nimeni n-a dat unei fete mirese:

ἑπτὰ δέ τοι δώσει εὖ ναιόμενα πτολίεθρα291
ἑπτὰ δέ σοι δωρήσεται καλῶς οἰκούμενα πολίσματα,
Șapte orașe frumos locuite-ți mai dă pe deasupra,

Καρδαμύλην Ἐνόπην τε καὶ Ἱρὴν ποιήεσσαν292
τὴν Καρδαμύλην, καὶ τὴν Ἐνόπην, καὶ τὴν εὐβότανον Ἱεράν,
Ira bogată-n pășuni și sfânta Enopa și Fera

Φηράς τε ζαθέας ἠδ' Ἄνθειαν βαθύλειμον293
καὶ τὰς ἄγαν θείας Φηράς, καὶ τὴν βαθὺν λειμῶνα ἔχουσαν Ἄνθειαν,
Și Cardamila și Antia spornică-n pajiști, Pedasos

καλήν τ' Αἴπειαν καὶ Πήδασον ἀμπελόεσσαν.294
καὶ τὴν περικαλλῆ Αἴπειαν, καὶ τὴν πολλὰς ἀμπέλους ἔχουσαν Πήδασον·
Cea cu podgorii și Epia, o frumusețe. Sunt toate

πᾶσαι δ' ἐγγὺς ἁλός, νέαται Πύλου ἠμαθόεντος· 295
πᾶσαι δὲ πλησίον τῆς θαλάσσης τῆς ἀμμώδους Πύλου οἰκοῦνται,
Cele din urmă din partea prundosului Pilos la mare

ἐν δ' ἄνδρες ναίουσι πολύρρηνες πολυβοῦται,296
ἄνδρες δὲ ἐνοικοῦσι πολλὰ πρόβατα καὶ πολλοὺς βόας ἔχοντες,
Și locuite de oameni cu turme de oi și de vite.

οἵ κέ σε δωτίνῃσι θεὸν ὣς τιμήσουσι297
οἵπερ ἄν σε δώροις τιμήσουσι, καθάπερ θεόν,
Oamenii ca la un zeu cu plocoane-nchina-se-vor ție,

καί τοι ὑπὸ σκήπτρῳ λιπαρὰς τελέουσι θέμιστας.298
καί σοι ὑπὸ τὴν βασιλείαν λαμπροὺς τελοῖεν φόρους.
Ba ca supuși ți-or plăti ei și dări felurite și grase.

ταῦτά κέ τοι τελέσειε μεταλήξαντι χόλοιο.299
ταῦτ᾽ ἄν σοι τελειώσειε τῆς ὀργῆς παυσαμένῳ·
Iată cu ce dărui-te-va el, dacă tu te dezmânii.

εἰ δέ τοι Ἀτρεΐδης μὲν ἀπήχθετο κηρόθι μᾶλλον 300
εἰ δέ σοι μὲν ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως μεμίσηται πάνυ ἐκ ψυχῆς,
Chiar dacă și după asta-l urăști și ți-e silă de dânsul

αὐτὸς καὶ τοῦ δῶρα, σὺ δ' ἄλλους περ Παναχαιοὺς301
αὐτός τε καὶ τὰ ἑαυτοῦ δῶρα, σὺ δὲ τούς γε ἄλλους πάντας Ἕλληνας
Și de-a lui daruri, aibi milă -încalte de biat-aheime

τειρομένους ἐλέαιρε κατὰ στρατόν, οἵ σε θεὸν ὣς302
καταπονουμένους ἐλέει κατὰ τὸν στρατόν, οἵ σε καθάπερ θεὸν
Care se zbuciumă-n tabăr-acum. Închina-se-va ție

τίσουσ'· ἦ γάρ κέ σφι μάλα μέγα κῦδος ἄροιο·303
τιμήσουσιν, ὄντως που γὰρ ἂν αὐτοῖς πάνυ μεγάλην δόξαν ἀπενέγκαιο·
Ca la un zeu, că din parte-i avea-vei înaltă mărire.

νῦν γάρ χ' Ἕκτορ' ἕλοις, ἐπεὶ ἂν μάλα τοι σχεδὸν ἔλθοι304
νῦν γὰρ ἂν ἀποκτείναις τὸν Ἕκτορα, ἐπειδὰν πάνυ σοι πλησίον παραγένηται,
Doar vei ucide pe Hector acuma când el căpiatul

λύσσαν ἔχων ὀλοήν, ἐπεὶ οὔ τινά φησιν ὁμοῖον 305
μανίαν ὀλεθρίαν ἔχων· ἐπειδὴ οὐδένα οἴεται ὅμοιον
Are să-ți vie pe-aproape de tot, că el crede că nimeni

οἷ ἔμεναι Δαναῶν οὓς ἐνθάδε νῆες ἔνεικαν.306
ἑαυτῷ εἶναι τῶν Ἑλλήνων, οὓς δεῦρο αἱ νῆες ἤνεγκαν.
Nu e că dânsul viteaz între noi cei aduși de corăbii.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·307
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος ὁ κατὰ πόδας ταχὺς Ἀχιλλεὺς εἶπεν·
Ia după asta cuvântul Ahile cel iute ca șoimul:

διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ308
ὦ εὐγενέστατε υἱὲ τοῦ Λαέρτου πολύτροπε Ὀδυσσεῦ,
„Îndemânatice Laertiene Ulise, răsad al lui Zeus,

χρὴ μὲν δὴ τὸν μῦθον ἀπηλεγέως ἀποειπεῖν,309
δεῖ δήπου τὸν λόγον διαρρήδην (συντόμως) ἀποφάναι,
Trebuie de la-nceput să vă spun fără-nconjur, pe față,

ᾗ περ δὴ φρονέω τε καὶ ὡς τετελεσμένον ἔσται, 310
καθάπερ δὴ καὶ τελειώσω, καὶ καθάπερ τετελειωμένον ἔσται·
Tot ce în sine-mi socot și cum între noi o să fie,

ὡς μή μοι τρύζητε παρήμενοι ἄλλοθεν ἄλλος.311
ὅπως μὴ παρακαθήμενοι ἄλλος ἐντεῦθεν, καὶ ἄλλος ἐκεῖθεν τρύχητέ μοι τὴν ἀκοήν·
Doar ca să nu-mi stați pe cap asurzindu-mă cu miorcăitul.

ἐχθρὸς γάρ μοι κεῖνος ὁμῶς Ἀΐδαο πύλῃσιν312
ἐχθρὸς γάρ μοι ἐστὶν ἐκεῖνος, ὁμοίως ταῖς πύλαις τοῦ ᾅδου,
Ca și de-a iadului poartă lehamite mi-e de tot omul

ὅς χ' ἕτερον μὲν κεύθῃ ἐνὶ φρεσίν, ἄλλο δὲ εἴπῃ.313
ὃς ἂν ἕτερον μὲν κρύπτῃ ἐν τῷ λογιστικῷ, ἄλλο δὲ εἴπῃ·
Carele una vorbește și tăinuie-n sufletu-i alta;

αὐτὰρ ἐγὼν ἐρέω ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα·314
ἐγὼ δὲ λέξω καθάπερ καὶ τετελειωμένον ἔσται·
De-ast-apriat vă voi spune ce-mi pare că-i mult mai cu cale,

οὔτ' ἔμεγ' Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα πεισέμεν οἴω 315
οὔτε Ἀγαμέμνονα τὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως οἴομαι πείσειν ἐμέ γε,
N-o să mă-nduplece nici Agamemnon Atride, nici altul

οὔτ' ἄλλους Δαναούς, ἐπεὶ οὐκ ἄρα τις χάρις ἦεν316
οὔτε τοὺς ἄλλους Ἕλληνας, ἐπειδὴ οὐδεμία ἀμοιβὴ κατ᾽ εὐεργεσίας
Dintre Danai, că eu nu văd la voi mulțumire nici una

μάρνασθαι δηΐοισιν ἐπ' ἀνδράσι νωλεμὲς αἰεί.317
ἦν πολεμεῖν κατ᾽ ἀνδρῶν πολεμίων ἀδιαλείπτως ἀεί·
Față de cine se bate vârtos și mereu cu dușmanii.

ἴση μοῖρα μένοντι καὶ εἰ μάλα τις πολεμίζοι·318
ὁμοία μοῖρα τῷ τε σχολάζοντι, καὶ εἰ πάνυ τις μάχοιτο·
Ori ești om bun, ori netrebnic aceeași ți-e partea de cinste.

ἐν δὲ ἰῇ τιμῇ ἠμὲν κακὸς ἠδὲ καὶ ἐσθλός·319
ἐν τῷ αὐτῇ δὲ τιμῇ καὶ ὁ δειλός, καὶ ὁ ἀνδρεῖος·
Una ți-e plata de stai sau din răsputeri te încaieri.

κάτθαν' ὁμῶς ὅ τ' ἀεργὸς ἀνὴρ ὅ τε πολλὰ ἐοργώς. 320
τέθνηκεν ὁμοίως ὅ τε ἀργὸς ἀνήρ, καὶ ὁ πολλὰ πράξας·
Moare cel trândav la fel cu cel care-n viaț-a fost harnic.

οὐδέ τί μοι περίκειται, ἐπεὶ πάθον ἄλγεα θυμῷ321
οὐδέ τί μοι πλέον ὑπάρχει, ἐπειδὴ ἔπαθον καὶ ὑπέστην ἐν τῇ ψυχῇ θλίψεις καὶ ὀδύνας,
Nici un folos n-am avut, oricâte dureri pătimit-am

αἰεὶ ἐμὴν ψυχὴν παραβαλλόμενος πολεμίζειν.322
ἀεὶ τὴν ἐμὴν ψυχὴν πείθων παραβόλως καὶ ῥιψοκινδύνως μάχεσθαι·
Zilele-mi primejduind de-a pururi în zbuciumul luptei.

ὡς δ' ὄρνις ἀπτῆσι νεοσσοῖσι προφέρῃσι323
ὥσπερ δὲ ὄρνις τοῖς μήπω πετομένοις νεοττοῖς προκομίζει
Ca zburătoarea ce puilor nezburători le tot duce

μάστακ' ἐπεί κε λάβῃσι, κακῶς δ' ἄρα οἱ πέλει αὐτῇ,324
τροφήν, ἐπειδὰν λάβῃ, κακῶς δὲ ἔχει αὐτῇ ἐκείνῃ διὰ τὸ ἄσιτον αὐτὴν εἶναι·
Hrana ce-o prinde cu pliscul, oricât ar fi răul ce-ndură,

ὣς καὶ ἐγὼ πολλὰς μὲν ἀΰπνους νύκτας ἴαυον, 325
οὕτω δὴ καὶ ἐγὼ πολλὰς μὲν νύκτας ἄϋπνος διῆγον,
Astfel și eu petrecui o mulțime de nopți nedormite

ἤματα δ' αἱματόεντα διέπρησσον πολεμίζων326
ἡμέρας δὲ πλήρεις αἱμάτων καὶ φόνων ἤνυον μαχόμενος,
Și răzbătui în vârtejul războiului zile de sânge,

ἀνδράσι μαρνάμενος ὀάρων ἕνεκα σφετεράων.327
ἀνδράσι πολεμῶν ἕνεκα τῶν ἑαυτῶν γυναικῶν·
Tot cu vrăjmașii luptându-mă pentru femeile voastre.

δώδεκα δὴ σὺν νηυσὶ πόλεις ἀλάπαξ' ἀνθρώπων,328
δώδεκα δὲ πόλεις ἀνδρῶν σὺν ταῖς ναυσὶν ἐξεπόρθησα,
Douăsprezece orașe surpai însoțit de corăbii,

πεζὸς δ' ἕνδεκά φημι κατὰ Τροίην ἐρίβωλον·329
πεζὸς δὲ ἕνδεκα διισχυρίζομαι κατὰ τὴν εὔγεων Τροίαν, ἐκ πασῶν δὲ
Unspre’ce altele de pe uscatul mănos de la Troia,

τάων ἐκ πασέων κειμήλια πολλὰ καὶ ἐσθλὰ 330
τούτων χρήματα ἀπόθετα πολλὰ καὶ καλὰ
Și de la toate am luat puzderii de-averi și scumpeturi,

ἐξελόμην, καὶ πάντα φέρων Ἀγαμέμνονι δόσκον331
ἔλαβον, καὶ πάντα φέρων Ἀγαμέμνονι ἐνεχείριζον
Dar le-am adus și pe toate eu datu-le-am lui Agamemnon.

Ἀτρεΐδῃ· ὃ δ' ὄπισθε μένων παρὰ νηυσὶ θοῇσι332
τῷ υἱῷ τοῦ Ἀτρέως. οὗτος δὲ ὀπίσω παρὰ ταῖς ταχείαις ναυσὶ καθήμενος,
Care ședea huzurind pe la tabără lângă corăbii.

δεξάμενος διὰ παῦρα δασάσκετο, πολλὰ δ' ἔχεσκεν.333
δεξάμενος αὐτὰ διεμέριζε καὶ ἐδίδου ὀλίγα, πολλὰ δὲ παρ᾽ ἑαυτῷ κατεῖχεν,
El le primi, împărți câteva și opri o grămadă,

ἄλλα δ' ἀριστήεσσι δίδου γέρα καὶ βασιλεῦσι·334
ἄλλας δὲ τιμὰς τοῖς ἀριστεῦσι καὶ τοῖς βασιλεῦσιν ἐδίδου·
Parte mai dete la Domni și la capii oștirii ca daruri.

τοῖσι μὲν ἔμπεδα κεῖται, ἐμεῦ δ' ἀπὸ μούνου Ἀχαιῶν 335
τούτοις μὲν οὖν βέβαια τὰ δοθέντα μένουσι, ἐμοῦ δὲ μόνον τῶν Ἑλλήνων
Ei neatinse și-acum le păstrează la cort, numai mie

εἵλετ', ἔχει δ' ἄλοχον θυμαρέα· τῇ παριαύων336
ἀφείλετο, ἔχει δὲ τὴν εὐάρεστόν μοι γυναῖκα· ταύτῃ συγκαθεύδων
Dintre Ahei mi-o răpi și stăpân e pe scumpa-mi femeie.

τερπέσθω. τί δὲ δεῖ πολεμιζέμεναι Τρώεσσιν337
εὐφραινέσθω. κατὰ τὶ δὲ χρὴ μάχεσθαι τοῖς Τρῳσὶ
Dragostea fie-i de bine! Dar oare de ce cu Troienii

Ἀργείους; τί δὲ λαὸν ἀνήγαγεν ἐνθάδ' ἀγείρας338
τοὺς Ἕλληνας; διὰ τὶ δὲ τὸν στρατὸν ἀνήγαγεν ἐνθάδε ἀθροίσας
Ducem noi lupta de mult? De ce-ntrulocate și-aduse

Ἀτρεΐδης; ἦ οὐχ Ἑλένης ἕνεκ' ἠϋκόμοιο;339
ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως; ἆρ᾽ οὐχ ἕνεκα τῆς καλλικόμου Ἑλένης;
Oștile-ncoace Atrid? Nu oare de dragul Elenei?

ἦ μοῦνοι φιλέουσ' ἀλόχους μερόπων ἀνθρώπων 340
ἢ μόνοι τῶν μεμερισμένην ἐχόντων τὴν φωνὴν ἀνθρώπων
Au între toți muritorii iubescu-și femeile singuri

Ἀτρεΐδαι; ἐπεὶ ὅς τις ἀνὴρ ἀγαθὸς καὶ ἐχέφρων341
οἱ υἱοὶ τοῦ Ἀτρέως φιλοῦσι τὰς ἑαυτῶν γαμετάς, καὶ γὰρ ὅστις ἀνὴρ χρηστός τε καὶ νουνεχής ἐστι,
Cei din Atreus născuți? Dar cine-i om bun și cuminte

τὴν αὐτοῦ φιλέει καὶ κήδεται, ὡς καὶ ἐγὼ τὴν342
τὴν ἑαυτοῦ φιλεῖ καὶ φροντίζει, ὥσπερ κἀγὼ ταύτην
Dragoste poartă și grijă de-a lui. Tot astfel aceea

ἐκ θυμοῦ φίλεον δουρικτητήν περ ἐοῦσαν.343
ἐκ ψυχῆς ἐφίλουν, καίπερ δορυάλωτον οὖσαν·
Dragă și mie mi-a fost, deși dobândită cu arma.

νῦν δ' ἐπεὶ ἐκ χειρῶν γέρας εἵλετο καί μ' ἀπάτησε344
νῦν δὲ ἐπειδή ἐκ τῶν χειρῶν μου τὴν τιμὴν ἀφείλετο, καὶ ἠπάτησέ με,
Dacă luatu-mi-a darul și m-a înșelat el odată,

μή μευ πειράτω εὖ εἰδότος· οὐδέ με πείσει. 345
μή μου πεῖραν λαμβανέτω, καλῶς ἐπισταμένου, οὐδέ (γάρ) με καταπείσει.
Geaba mă-ncearcă, -l cunosc; el n-o să mă-ndoaie pe mine.

ἀλλ' Ὀδυσεῦ σὺν σοί τε καὶ ἄλλοισιν βασιλεῦσι346
ἀλλ᾽, ὦ Ὀδυσσεῦ, σὺν σοὶ καὶ τοῖς ἄλλοις βασιλεῦσι
Ba el mai bine, Ulise, cu Domnii ceilalți și cu tine

φραζέσθω νήεσσιν ἀλεξέμεναι δήϊον πῦρ.347
σκοπείτω ἀποσοβήσειν ταῖς ναυσὶ τὸ ἀφανιστικὸν πῦρ.
Chibzuie cum de pârjol să-și apere stolul de vase,

ἦ μὲν δὴ μάλα πολλὰ πονήσατο νόσφιν ἐμεῖο,348
ὄντως που πάνυ πολλὰ ἐξεπόνησεν ἄνευ ἐμοῦ,
Doar o mulțime de trebi isprăvi fără mine-Agamemnon:

καὶ δὴ τεῖχος ἔδειμε, καὶ ἤλασε τάφρον ἐπ' αὐτῷ349
καὶ δὴ τεῖχος ᾠκοδόμησε, καὶ τάφρον ἐξέτεινε καὶ ὤρυξεν ἐπ᾿ αὐτῷ
Mur de-apărare zidi, îl încinse c-un șanț dinafară,

εὐρεῖαν μεγάλην, ἐν δὲ σκόλοπας κατέπηξεν· 350
μεγάλην καὶ πλατεῖαν· ξύλα δὲ ὀρθὰ ἐγκατέπηξεν,
Mare și larg și cu șiruri de pari întări apoi șanțul.

ἀλλ' οὐδ' ὧς δύναται σθένος Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο351
ἀλλ᾿ οὐδὲ οὕτω δύναται τὴν δύναμιν τοῦ ἀνδροκτόνου Ἕκτορος
Totuși nu poate zăgaz să puie puterii lui Hector.

ἴσχειν· ὄφρα δ' ἐγὼ μετ' Ἀχαιοῖσιν πολέμιζον352
ἐπέχειν καὶ κωλύειν. ἐν ὅσῳ δὲ αὐτὸς ἐν τοῖς Ἕλλησιν ἐμαχόμην,
Cât am stat eu la război cu armia, fiul lui Priam

οὐκ ἐθέλεσκε μάχην ἀπὸ τείχεος ὀρνύμεν Ἕκτωρ,353
οὐκ ἔθελεν ὁ Ἕκτωρ ἐξορμᾷν ἀπὸ τοῦ τείχους ἐπὶ τὸν πόλεμον,
Nu îndrăzni să dea luptă departe de zidul cetății,

ἀλλ' ὅσον ἐς Σκαιάς τε πύλας καὶ φηγὸν ἵκανεν·354
ἀλλὰ μόνον μέχρι τῶν Σκαιῶν πυλῶν καὶ τῆς δρυὸς ἀφικνεῖτο·
Ci s-aținea numai pân’ la Stejar și la Poarta Scheiană.

ἔνθά ποτ' οἶον ἔμιμνε, μόγις δέ μευ ἔκφυγεν ὁρμήν. 355
ἐκεῖ ποτὲ μόνον ἔμενε, μόλις δέ μου τὴν ὁρμὴν ἐξέφυγε.
Singur acolo cândva m-aștepta și abia la năvală

νῦν δ' ἐπεὶ οὐκ ἐθέλω πολεμιζέμεν Ἕκτορι δίῳ356
νυνὶ δὲ ἐπειδὴ μάχεσθαι οὐ θέλω τῷ ἐνδόξῳ Ἕκτορι,
El mi-a scăpat. Ci acuma nevrând a mă bate cu dânsul,

αὔριον ἱρὰ Διὶ ῥέξας καὶ πᾶσι θεοῖσι357
αὔριον θύσας τῷ Διὶ θυσίαν, καὶ πᾶσι τοῖς θεοῖς,
Mâine lui Zeus și zeilor jertfe voi da tuturora

νηήσας εὖ νῆας, ἐπὴν ἅλα δὲ προερύσσω,358
καὶ συναθροίσας καλῶς τὰς ναῦς, ἐπειδὰν εἰς τὴν θάλασσαν ἑλκύσω αὐτάς,
Și voi da drumul pe mare-ncărcatelor mele corăbii.

ὄψεαι, αἴ κ' ἐθέλῃσθα καὶ αἴ κέν τοι τὰ μεμήλῃ,359
θεάσῃ, ἐὰν ἐθέλῃς καὶ ἐὰν ταῦτά σοι διὰ φροντίδος ὦσι,
Însuți vedea-vei atunci, de vrei și de-ți pasă de asta,

ἦρι μάλ' Ἑλλήσποντον ἐπ' ἰχθυόεντα πλεούσας 360
ἕωθεν μάλα πλεούσας κατὰ τοῦ πλῆθος ἰχθύων ἔχοντος Ἑλλησπόντου
Cum dimineața de tot ale mele corăbii-și-nvoaltă

νῆας ἐμάς, ἐν δ' ἄνδρας ἐρεσσέμεναι μεμαῶτας·361
τὰς ἐμὰς ναῦς, ἐν αὐταῖς δὲ τοὺς ἄνδρας προθυμουμένους κωπηλατεῖν·
Pânzele pe Helespont, în grabă vâslite de oameni.

εἰ δέ κεν εὐπλοίην δώῃ κλυτὸς ἐννοσίγαιος362
ἐὰν δὲ εὔπλοιαν καὶ καιρὸν ἐπιτήδειον παράσχῃ ὁ ἔνδοξος Ποσειδῶν,
Dacă prielnic la drum ne-o fi zeul puternic pe mare,

ἤματί κε τριτάτῳ Φθίην ἐρίβωλον ἱκοίμην.363
τῇ τρίτῃ ἡμέρᾳ καταλάβοιμ᾽ ἂν τὴν εὔγεων Φθίαν.
Noi în trei zile vom fi în mănoasa-ne țară, în Ftia.

ἔστι δέ μοι μάλα πολλά, τὰ κάλλιπον ἐνθάδε ἔρρων·364
εἰσὶ δέ μοι πάνυ πολλά, ἃ κατέλιπον, δεῦρο ἐπὶ φθορᾷ ἐρχόμενος·
Ce bogății am lăsat, când naiba mă-mpinse încoace!

ἄλλον δ' ἐνθένδε χρυσὸν καὶ χαλκὸν ἐρυθρὸν 365
ἄλλον δὲ χρυσὸν ἐντεῦθεν καὶ χαλκὸν ἐρυθρόν,
Altele-oi duce-napoi roșietică-aramă și aur ,

ἠδὲ γυναῖκας ἐϋζώνους πολιόν τε σίδηρον366
καὶ γυναῖκας εὐειματούσας, καὶ σίδηρον λευκὸν (τίμιον) (μέλανα κατ᾿ ἀντίφρασιν)
Fier alburiu și femei încinse frumos, care toate

ἄξομαι, ἅσσ' ἔλαχόν γε· γέρας δέ μοι, ὅς περ ἔδωκεν,367
ἀπάξω, ἃς κλήρῳ ἔσχον· τὸ γέρας δέ, ὅπερ μοι ἔδωκεν
Parte de pradă mi-au fost, însă darul ce însuși îmi dete

αὖτις ἐφυβρίζων ἕλετο κρείων Ἀγαμέμνων368
ὁ βασιλεὺς Ἀγαμέμνων
Mi l-a luat înapoi în batjocur-Atrid Agamemnon.

Ἀτρεΐδης· τῷ πάντ' ἀγορευέμεν ὡς ἐπιτέλλω369
ὁ υἱὸς τοῦ ᾽Ἀτρέως, ὕστερον ἀτιμάζων (ἀγνωμονῶν) ἀφείλετο, ᾧ δὴ πάντα κάτειπε ὥσπερ κελεύω
De-asta și toate, cum eu vi le-nșir, să le spuneți pe față,

ἀμφαδόν, ὄφρα καὶ ἄλλοι ἐπισκύζωνται Ἀχαιοὶ 370
φανερῶς, ὅπως καὶ οἱ ἄλλοι ὀργίζωνται Ἕλληνες,
Bine s-o știe cu toții ceilalți ca să-și iasă din fire,

εἴ τινά που Δαναῶν ἔτι ἔλπεται ἐξαπατήσειν371
εἴγε τινὰ τῶν Ἑλλήνων ἔτι οἴεται ἀπατήσειν περὶ ἐμοῦ λέγων,
Dacă el umblă cumva și pe altul așa să-l înșele,

αἰὲν ἀναιδείην ἐπιειμένος· οὐδ' ἂν ἔμοιγε372
ἀεὶ ἀναισχυντίαν ἐνδεδυμένος· ἔμοιγε γὰρ οὐκ ἂν
Nerușinat el de-a pururi fiind. Dar n-o să cuteze

τετλαίη κύνεός περ ἐὼν εἰς ὦπα ἰδέσθαι·373
δυνηθείη εἰς πρόσωπον ἰδεῖν, καίπερ ὢν ἀναιδὴς, διὰ τὴν συνείδησιν τῶν μεγίστων ἀδικημάτων·
Neobrăzatul măcar să se uite la mine în față.

οὐδέ τί οἱ βουλὰς συμφράσσομαι, οὐδὲ μὲν ἔργον·374
οὐδὲ κατά τι αὐτῷ βουλὰς συλλογίσομαι, οὐδὲ δὴ ἔργον (πρᾶξιν)·
Nu voi cu el să iau parte la sfat și la fapte. Odată

ἐκ γὰρ δή μ' ἀπάτησε καὶ ἤλιτεν· οὐδ' ἂν ἔτ' αὖτις 375
ἐξηπάτησε γάρ με καὶ ἥμαρτεν· οὐκέτι δ᾽ ἂν αὖθις
El m-amăgi și păcat își făcu; acum iară cu vorba

ἐξαπάφοιτ' ἐπέεσσιν· ἅλις δέ οἱ· ἀλλὰ ἕκηλος376
ἐξαπατήσειε λόγοις, ἱκανῶς γὰρ αὐτῷ ἔχει· ἀλλ᾽ ἥσυχος καὶ χωρὶς ἐμοῦ
Nu mă mai poate smomi să mă-mpac; e destul și cu pace

ἐρρέτω· ἐκ γάρ εὑ φρένας εἵλετο μητίετα Ζεύς.377
φθειρέσθω· ὁ γὰρ βουλευτικὸς Ζεὺς ἐξείλετο τὴν διάνοιαν αὐτοῦ·
Ducă-se naibii, căci mintea-i luă Cel-de-sus înțeleptul.

ἐχθρὰ δέ μοι τοῦ δῶρα, τίω δέ μιν ἐν καρὸς αἴσῃ.378
ἐχθρὰ δέ μοι καὶ μισητά εἰσι τὰ δῶρα αὐτοῦ· τιμῶμαι δὲ αὐτὸν ἐν μοίρᾳ θανατηφόρῳ·
Silă mi-e daruri să iau de la el, îl socot de nimica,

οὐδ' εἴ μοι δεκάκις τε καὶ εἰκοσάκις τόσα δοίη379
οὐδὲ ἐὰν δεκάκις καὶ εἰκοσάκις τοσαῦτα δώσῃ,
Chiar dacă-mi dăruie el de zece ori încă pe-atâta

ὅσσά τέ οἱ νῦν ἔστι, καὶ εἴ ποθεν ἄλλα γένοιτο, 380
ὅσα ἐν τῷ παρόντι εἰσὶν αὐτῷ, καὶ εἴ ποθεν ἄλλα προσγένοιτο,
Și douăzeci, ba și tot ce mai are și ce-agonisi-va

οὐδ' ὅσ' ἐς Ὀρχομενὸν ποτινίσεται, οὐδ' ὅσα Θήβας381
καὶ (οὐδ᾽) ὅσα εἰς τὸν Ὀρχομενὸν εἰσέρχεται, οὐδὲ (καὶ) ὅσα εἰς τὰς Θήβας
Și avuțiile din Orhomenos ca și cele din Teba

Αἰγυπτίας, ὅθι πλεῖστα δόμοις ἐν κτήματα κεῖται,382
τῆς Αἰγύπτου, ὅπου πλεῖστα κτήματα κεῖνται ἐν ταῖς οἰκίαις,
Cea din Egipet, ce-ascunde prin case comorile lumii,

αἵ θ' ἑκατόμπυλοί εἰσι, διηκόσιοι δ' ἀν' ἑκάστας383
αἵτινες ἑκατὸν πύλας ἔχουσι, διακόσιοι δὲ καθ᾿ ἑκάστην
Teba cu-o sută de porți, pe care bărbați două sute

ἀνέρες ἐξοιχνεῦσι σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν·384
ἄνδρες ἐξέρχονται σὺν ἵπποις καὶ ὀχήμασι·
Ies dintr-o dată cu cai cu telegi, osebit pe oricare;

οὐδ' εἴ μοι τόσα δοίη ὅσα ψάμαθός τε κόνις τε, 385
οὐδὲ εἰ τοσαῦτά μοι δώσει, ὅσα ἡ ἄμμος τε καὶ ὁ χοῦς εἰσιν,
Chiar de mi-ar da bogății cât este nisipul și colbul,

οὐδέ κεν ὧς ἔτι θυμὸν ἐμὸν πείσει' Ἀγαμέμνων386
οὐδ᾽ ἂν οὕτως ἔτι τὴν ἐμὴν ψυχὴν καταπείσει ὁ Ἀγαμέμνων,
Nu va putea să mă-nduplece Atrid Agamemnon pe mine,

πρίν γ' ἀπὸ πᾶσαν ἐμοὶ δόμεναι θυμαλγέα λώβην.387
πρὶν ἀποδοῦναί μοι πᾶσαν τὴν ὕβριν τὴν ψυχὴν ποιοῦσαν ἀλγεῖν·
Până ce nu-mi va plăti el deplin dureroasa jignire.

κούρην δ' οὐ γαμέω Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο,388
τὴν θυγατέρα δὲ τοῦ Ἀγαμέμνονος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως
Fată de-a lui Agamemnon eu nu voi lua-n căsnicie,

οὐδ' εἰ χρυσείῃ Ἀφροδίτῃ κάλλος ἐρίζοι,389
οὐ βούλομαι γῆμαι, οὐδὲ εἰ τῇ χρυσῇ Ἀφροδίτῃ κατὰ τὸ κάλλος ἁμιλλῷτο,
Chiar dacă ea s-ar întrece de mândră cu dalb-Afrodita

ἔργα δ' Ἀθηναίῃ γλαυκώπιδι ἰσοφαρίζοι· 390
τῇ εὐοφθάλμῳ δὲ Ἀθηνᾷ κατὰ τὰ ἔργα ἐξισοῖτο,
Și-ar fi dibace la lucru de mână ca Palas Atena,

οὐδέ μιν ὧς γαμέω· ὃ δ' Ἀχαιῶν ἄλλον ἑλέσθω,391
οὐδ᾽ οὕτως αὐτὴν γῆμαι βούλομαι· οὗτος ἄλλον τίν᾽ ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων λαβέτω,
N-o voi lua nici atunci. S-aleagă-ntre-Ahei pe vr’un altul

ὅς τις οἷ τ' ἐπέοικε καὶ ὃς βασιλεύτερός ἐστιν.392
ὅστις ἄξιος αὐτοῦ ἐστι, καὶ ὃς βασιλικώτερος ὑπάρχει.
Care-i se cade mai mult și este mai mare-n domnie.

ἢν γὰρ δή με σαῶσι θεοὶ καὶ οἴκαδ' ἵκωμαι,393
ἐὰν γάρ με σώζωσιν οἱ θεοὶ καὶ εἰς τὸν οἶκον ἀφίκωμαι,
Dacă păzi-mă-vor zeii și acasă voi merge cu bine,

Πηλεύς θήν μοι ἔπειτα γυναῖκά γε μάσσεται αὐτός.394
ὁ Πηλεὺς δή μοι μετὰ ταῦτα αὐτὸς γυναῖκα κατεγγυήσει·
Las’ c-apoi tata Peleu îmi pețește el însuși femeie.

πολλαὶ Ἀχαιΐδες εἰσὶν ἀν' Ἑλλάδα τε Φθίην τε 395
πολλαὶ Ἑλληνίδες εἰσὶν ἀνὰ τὴν Ἑλλάδα καὶ τὴν Φθίαν
Câte-aheiene nu sunt la noi în Helada și-n Ftia,

κοῦραι ἀριστήων, οἵ τε πτολίεθρα ῥύονται,396
θυγατέρες ἀριστέων, οἵπερ τὰς πόλεις σώζουσι·
Fete de Domn și de crai domnitori peste țări și orașe!

τάων ἥν κ' ἐθέλωμι φίλην ποιήσομ' ἄκοιτιν.397
τούτων ἣν ἂν βουλοίμην ἀγαπητὴν γυναῖκα ποιήσομαι,
Care o să-mi placă din ele, pe-aceea mi-o iau de nevastă.

ἔνθα δέ μοι μάλα πολλὸν ἐπέσσυτο θυμὸς ἀγήνωρ398
ἐκεῖ δέ μοι πολλῷ μᾶλλον ἐφίεται ἡ ἀνδρεία ψυχή λαβόντι
Doamne, de câte ori nu mi-a dat ghes mie sinea-mi bărbată,

γήμαντα μνηστὴν ἄλοχον ἐϊκυῖαν ἄκοιτιν399
γυναῖκα κατὰ μνηστείαν, ὁμοίαν γαμετὴν, εὐφραίνεσθαι
Fată să-mi iau de soție, de tot potrivită cu mine,

κτήμασι τέρπεσθαι τὰ γέρων ἐκτήσατο Πηλεύς· 400
τοῖς κτήμασιν, ἃ Πηλεὺς ὁ γέρων ἐκτήσατο·
Și să mă bucur de-averea ce-a strâns-o bătrânul meu tată!

οὐ γὰρ ἐμοὶ ψυχῆς ἀντάξιον οὐδ' ὅσα φασὶν401
οὐδὲν γὰρ ἀντάξιον τῆς ἐμῆς ψυχῆς, οὐδὲ ὅσα λέγουσιν
Nu cumpănesc cât viața mea toate avuțiile care,

Ἴλιον ἐκτῆσθαι εὖ ναιόμενον πτολίεθρον402
ἔχειν τὴν Ἴλιον τὴν καλῶς οἰκουμένην πόλιν τὸ πρότερον,
Zice-se c-ar fi avut Ilionul, bogata cetate,

τὸ πρὶν ἐπ' εἰρήνης, πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν,403
ἐπὶ τῆς εἰρήνης, πρὸ τοῦ ἐλθεῖν τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων·
Cât a fost vreme de pace și nu năvăliser-Aheii,

οὐδ' ὅσα λάϊνος οὐδὸς ἀφήτορος ἐντὸς ἐέργει404
οὐδὲ ὅσα ὁ λίθινος τῶν θυρῶν βατὴρ ἐναποκλείει
Nici bogăția ce pragul de piatr-al lui Febos Apolon

Φοίβου Ἀπόλλωνος Πυθοῖ ἔνι πετρηέσσῃ. 405
τοῦ τοξικοῦ καθαροῦ Ἀπόλλωνος ἐν τῇ πετρώδει Πυθοῖ·
Ține închisă în templu sub naltele stânci de la Pito.

ληϊστοὶ μὲν γάρ τε βόες καὶ ἴφια μῆλα,406
βόες μὲν γὰρ καὶ πρόβατα εὐτραφῆ κτητά εἰσι,
Boi și oi grase cu armele poți dobândi la războaie

κτητοὶ δὲ τρίποδές τε καὶ ἵππων ξανθὰ κάρηνα,407
κτητοὶ δὲ οἱ λέβητες, καὶ αἱ τῶν ἵππων ξανθαὶ κεφαλαί·
Și agonisi-vei cu munca pe lume și cai și tripeduri;

ἀνδρὸς δὲ ψυχὴ πάλιν ἐλθεῖν οὔτε λεϊστὴ408
ἀνδρὸς δὲ ψυχὴ ἐπανελθεῖν εἰς τὸ σῶμα, οὔτε κτητή,
Sufletul însă, o dată ce scapă din stavila gurii,

οὔθ' ἑλετή, ἐπεὶ ἄρ κεν ἀμείψεται ἕρκος ὀδόντων.409
οὔτε ληπτή ἐστιν, ἐπειδὰν παραλλάξῃ τὸ περίφραγμα τῶν ὀδόντων.
Dus e și nu-l mai apuci și nu-l cucerești pe vecie.

μήτηρ γάρ τέ μέ φησι θεὰ Θέτις ἀργυρόπεζα 410
ἡ γάρ με μήτηρ ἡ θεὰ ἡ Θέτις ἡ λευκόπους φησὶ
Maică-mea Tetis, zeița, mi-a spus-o demult și mi-o spune:

διχθαδίας κῆρας φερέμεν θανάτοιο τέλος δέ.411
διττὰς μοίρας φέρειν εἰς τὸ τοῦ θανάτου τέλος·
Sorți îndoite mă poartă pe căi osebite spre moarte.

εἰ μέν κ' αὖθι μένων Τρώων πόλιν ἀμφιμάχωμαι,412
ἂν μὲν γὰρ ἐνταῦθα μένων πολεμῷ περὶ τὴν πόλιν τῶν Τρῴων,
Dacă la Troia statornic rămân și mă-ncaier sub ziduri,

ὤλετο μέν μοι νόστος, ἀτὰρ κλέος ἄφθιτον ἔσται·413
ἀπώλετο μέν μοι ἡ ὑποστροφή, ἡ ἔνδοξος δὲ φήμη ἄφθαρτος ἔσται·
N-o să mă-întorc înapoi, dar slava-mi în veac o să fie;

εἰ δέ κεν οἴκαδ' ἵκωμι φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν,414
ἐὰν δὲ εἰς τὸν οἶκον ἀφίκωμαι εἰς τὴν ἀγαπητὴν γῆν τὴν πατρίδα,
Iar dacă eu voi ajunge acasă în scumpa mea țară,

ὤλετό μοι κλέος ἐσθλόν, ἐπὶ δηρὸν δέ μοι αἰὼν 415
ἀπώλετό μοι ἡ ἀγαθὴ φήμη, ἐπὶ πολύ δέ μοι ἡ ζωὴ
Pierde-voi slava cea mare, dar îndelungate-o să-mi fie

ἔσσεται, οὐδέ κέ μ' ὦκα τέλος θανάτοιο κιχείη.416
ἔσται, οὐδ᾽ ἂν ταχέως με καταλάβοι τὸ τοῦ θανάτου τέλος.
Zilele, nu mor de moarte prea repede și timpurie.

καὶ δ' ἂν τοῖς ἄλλοισιν ἐγὼ παραμυθησαίμην417
καὶ δὴ ἂν τοῖς ἄλλοις ἐγὼ παραινέσαιμι
Dar și pe voi, pe ceilalți, vă povățuiesc în corăbii

οἴκαδ' ἀποπλείειν, ἐπεὶ οὐκέτι δήετε τέκμωρ418
εἰς τὸν οἶκον ἀποπλέειν· ἐπειδὴ οὐκέτι εὑρήσετε τὸ τέλος
Marea să bateți ’napoi, că nu-i dați de capăt cetății

Ἰλίου αἰπεινῆς· μάλα γάρ ἑθεν εὐρύοπα Ζεὺς419
τῆς ὑψηλῆς Ἰλίου· πάνυ γὰρ αὐτῆς ὁ μεγαλόφωνος Ζεὺς
Troia cu zidul înalt, căci Cel care bubuie-n nouri

χεῖρα ἑὴν ὑπερέσχε, τεθαρσήκασι δὲ λαοί. 420
ὑπερέσχε τὴν ἑαυτοῦ χεῖρα, εὔτολμοι δὲ γεγόνασιν οἱ λαοί.
Pavăz-asupra-i întinse și se-ndârjiră dușmanii.

ἀλλ' ὑμεῖς μὲν ἰόντες ἀριστήεσσιν Ἀχαιῶν421
ἀλλ᾽ ὑμεῖς μὲν ἀπελθόντες τοῖς τῶν Ἑλλήνων ἀριστεῦσιν
Mergeți acuma și spuneți la toți căpitanii oștirii

ἀγγελίην ἀπόφασθε· τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων·422
ἀπαγγείλατε τὴν πρεσβείαν μηδὲν ἀνύσαι, τοῦτο γὰρ τιμή ἐστι τῶν γερόντων.
Vestea ce duceți ca soli, căci asta e slujba de sfetnici,

ὄφρ' ἄλλην φράζωνται ἐνὶ φρεσὶ μῆτιν ἀμείνω,423
ὅπως ἄλλην βελτίονα βουλὴν βουλεύωνται λογιζόμενοι,
Mintea să-și puie la sfat și să caute-o cale mai bună,

ἥ κέ σφιν νῆάς τε σαῷ καὶ λαὸν Ἀχαιῶν424
ἣ ἂν αὐτοῖς τὰς ναῦς σῴσῃ καὶ τὸν στρατὸν τῶν Ἑλλήνων
Care să mântuie-n tabără armia toată, să scape

νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇς, ἐπεὶ οὔ σφισιν ἥδέ γ' ἑτοίμη 425
ἐπὶ ταῖς βαθείαις ναυσίν· ἐπειδὴ αὕτη οὐκ ἔστιν αὐτοῖς πρόχειρος,
Vasele lor. Măsura ce dânșii găsiră cu cale

ἣν νῦν ἐφράσσαντο ἐμεῦ ἀπομηνίσαντος·426
ἣν ἐν τῷ παρόντι ἐνόησαν, ἐμοῦ ὀργισθέντος·
Nu-i poate duce la țintă, că nu-mi trece mie necazul.

Φοῖνιξ δ' αὖθι παρ' ἄμμι μένων κατακοιμηθήτω,427
ὁ Φοῖνιξ δὲ ἐνταῦθα παρ᾽ ἡμῖν μένων κοιμηθήτω,
Fenix aici să rămâie, cu noi împreună să doarmă.

ὄφρά μοι ἐν νήεσσι φίλην ἐς πατρίδ' ἕπηται428
ὅπως μοι ἐν ταῖς ναυσὶν ἀκολουθήσῃ εἰς τὴν πατρίδα τὴν προσφιλῆ
Vreau în corăbii tovarăș să-mi fie la-ntoarcerea-n țară

αὔριον ἢν ἐθέλῃσιν· ἀνάγκῃ δ' οὔ τί μιν ἄξω.429
αὔριον, ἐὰν βούληται· βίᾳ δὲ αὐτὸν οὐδαμῶς ἀπάξω.
Mâine, de-o fi bucuros, căci nu-l iau de-a sila cu mine.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ 430
οὕτως εἶπεν· οὗτοι δὲ ἅπαντες ἄφωνοι ἐγένοντο σιωπῇ
Astfel Ahile vorbi. Ei molcom cu toții tăcură

μῦθον ἀγασσάμενοι· μάλα γὰρ κρατερῶς ἀπέειπεν·431
τὸν λόγον θαυμάσαντες, πάνυ γὰρ ἰσχυρῶς καὶ ἀποτόμως ἀπείπατο·
Plini de uimire auzind ce amarnică-i fu cuvântarea.

ὀψὲ δὲ δὴ μετέειπε γέρων ἱππηλάτα Φοῖνιξ432
μετὰ χρόνον δὲ ἱκανὸν εἶπεν ὁ γέρων ἱππικὸς Φοῖνιξ,
Dar mai târziu i-a răspuns călărețul destoinic, bătrânul

δάκρυ' ἀναπρήσας· περὶ γὰρ δίε νηυσὶν Ἀχαιῶν·433
δάκρυα ἀναπλήσας· ἐφοβεῖτο γὰρ περὶ τῶν νεῶν τῶν Ἑλλήνων·
Fenix cu calde plânsori, căci teamă i-a fost de corăbii:

εἰ μὲν δὴ νόστόν γε μετὰ φρεσὶ φαίδιμ' Ἀχιλλεῦ434
εἰ μὲν ὑποστροφὴν ἐν νῷ, λαμπρότατε Ἀχιλλεῦ,
„Dacă tu, falnice Ahile, în minte ți-ai pus cu ’nadinsul

βάλλεαι, οὐδέ τι πάμπαν ἀμύνειν νηυσὶ θοῇσι 435
ἐμβάλλεις, παντελῶς δὲ οὐκ ἀποσοβεῖν ταῖς ταχείαις ναυσὶ τὸ ἀφανιστικὸν
Ca să te-ntorci și nu vrei să-nlături de loc de la vase

πῦρ ἐθέλεις ἀΐδηλον, ἐπεὶ χόλος ἔμπεσε θυμῷ,436
πῦρ ἐθέλεις, ἐπειδὴ ὀργὴ ἐνέπεσεν εἰς τὴν σὴν ψυχήν,
Pustiitorul pârjol, fiind stăpânit de mânie,

πῶς ἂν ἔπειτ' ἀπὸ σεῖο φίλον τέκος αὖθι λιποίμην437
πῶς ἂν μετὰ ταῦτ᾽ ἀπὸ σοῦ, ὦ τέκνον ἀγαπητόν, ἐνταῦθα καταλειφθείην μόνος;
Cum pot eu, fiule, singur aici să mai stau fără tine?

οἶος; σοὶ δέ μ' ἔπεμπε γέρων ἱππηλάτα Πηλεὺς438
σοῦ γὰρ ἕνεκεν ἔπεμψέ με ὁ γέρων ἱππικὸς Πηλεὺς
Ție mă dete bătrânu-ți părinte Peleus în ziua

ἤματι τῷ ὅτε σ' ἐκ Φθίης Ἀγαμέμνονι πέμπε439
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ὁπηνίκα σε ἐκ τῆς Φθίας ἔπεμπε
Când te trimise din Ftia la craiul Atrid Agamemnon.

νήπιον οὔ πω εἰδόθ' ὁμοιΐου πολέμοιο 440
νέον κομιδῆ, οὔπω ἔμπειρον τοῦ δεινοῦ πολέμου,
Încă erai un copil și n-aveai știință de arme

οὐδ' ἀγορέων, ἵνα τ' ἄνδρες ἀριπρεπέες τελέθουσι.441
οὐδὲ τῶν ἐκκλησιῶν, ὅπου οἱ ἄνδρες διάδηλοι καὶ ἐπίσημοι τυγχάνουσι·
Și de vorbire-n sobor, prin care se-nalță bărbații.

τοὔνεκά με προέηκε διδασκέμεναι τάδε πάντα,442
τούτου ἕνεκεν ἔπεμψέ με διδάσκειν σε ταῦτα πάντα,
De-asta și el mă trimise, ca eu să te-nvăț cum se cade

μύθων τε ῥητῆρ' ἔμεναι πρηκτῆρά τε ἔργων.443
λόγων τε δημηγόρον εἶναι καὶ ποιητὴν πράξεων.
Meșter la vorbă să fii și vrednic la fapte. Deci n-aș vrea,

ὡς ἂν ἔπειτ' ἀπὸ σεῖο φίλον τέκος οὐκ ἐθέλοιμι444
οὕτως ἂν μετὰ ταῦτα ἀπὸ σοῦ, τέκνον ἀγαπητόν, οὐ βουλοίμην
Fătul meu drag, să mă văd părăsit într-o doară de tine,

λείπεσθ', οὐδ' εἴ κέν μοι ὑποσταίη θεὸς αὐτὸς 445
ἀπολιπέσθαι, οὐδ᾽ ἐὰν αὐτὸς ὁ θεὸς ὑπόσχηταί μοι
Chiar dac-ar fi ca un zeu să-mi juruie acum că mă schimbă

γῆρας ἀποξύσας θήσειν νέον ἡβώοντα,446
ποιήσειν νέον ἀκμάζοντα, ἀφελόμενος τὸ γῆρας,
Și din moșneagul acesta m-ar face voinicul în floare

οἷον ὅτε πρῶτον λίπον Ἑλλάδα καλλιγύναικα447
ὁποῖον ἡνίκα τὸ πρῶτον κατέλιπον τὴν ὡραίας γυναῖκας ἔχουσαν Ἑλλάδα,
Cum eram eu în Helada, în țara femeilor mândre,

φεύγων νείκεα πατρὸς Ἀμύντορος Ὀρμενίδαο,448
φεύγων τὰ ὀνείδη τοῦ πατρὸς τοῦ Ἀμύντορος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ὀρμενίδου,
Când am lăsat-o fugind de părintele meu, de Amintor,

ὅς μοι παλλακίδος περιχώσατο καλλικόμοιο,449
ὅστις χαλεπῶς μοι ὠργίσθη περὶ τῆς παλλακίδος τῆς ὡραιοκόμου,
Care de dragul ibovnicei lui se-nciudase pe mine.

τὴν αὐτὸς φιλέεσκεν, ἀτιμάζεσκε δ' ἄκοιτιν 450
ἣν αὐτὸς ἐφίλει· ἠτίμαζε δὲ τὴν ἑαυτοῦ γαμετὴν
Tata, de ea îndrăgit, înjosea oropsindu-și nevasta,

μητέρ' ἐμήν· ἣ δ' αἰὲν ἐμὲ λισσέσκετο γούνων451
τὴν ἐμὴν μητέρα, αὕτη δὲ ἀεὶ τῶν ἐμῶν ἁπτομένη γονάτων παρεκάλει
Biata mea mamă. Ea tot mă ruga în genunchi să m-apropii

παλλακίδι προμιγῆναι, ἵν' ἐχθήρειε γέροντα.452
τῇ παλλακίδι συγ(προ)γενέσθαι, ὅπως μισήσῃ τὸν γέροντα·
Eu de ibovnica-lui, ca așa pe bătrân să-l urască.

τῇ πιθόμην καὶ ἔρεξα· πατὴρ δ' ἐμὸς αὐτίκ' ὀϊσθεὶς453
ταύτῃ ἐπείσθην, καὶ ἐποίησα· ὁ ἐμὸς δὲ πατὴρ εὐθὺς αἰσθόμενος,
Eu m-am luat după dânsa, ci-ndată simțitu-m-a tata

πολλὰ κατηρᾶτο, στυγερὰς δ' ἐπεκέκλετ' Ἐρινῦς,454
πολλά μοι ἐπηρᾶτο, τὰς μισητὰς δὲ Ἐριννῦς ἐπεκαλεῖτο,
Și blestemându-mă greu, s-a rugat fioroaselor Furii

μή ποτε γούνασιν οἷσιν ἐφέσσεσθαι φίλον υἱὸν 455
μηδέποτε ἐν τοῖς ἑαυτοῦ γόνασιν καθίσαι υἱὸν ἀγαπητὸν
Până la moarte să nu-i stea în brațe copil de la mine.

ἐξ ἐμέθεν γεγαῶτα· θεοὶ δ' ἐτέλειον ἐπαρὰς456
ἐξ ἐμοῦ γεννηθέντα· οἱ θεοὶ δὲ ἐτελείουν τὰς κάταρας,
Parte să nu am de fii, și blestemu-mplinitu-i-a zeul

Ζεύς τε καταχθόνιος καὶ ἐπαινὴ Περσεφόνεια.457
ὅ τε Ἅιδης, καὶ ἡ ἐπαινετὴ Περσεφόνη·
Cel întronat sub pământ, și neîndurata-i soție.

<τὸν μὲν ἐγὼ βούλευσα κατακτάμεν ὀξέι χαλκῷ·458
-

ἀλλά τις ἀθανάτων παῦσεν χόλον, ὅς ῥ' ἐνὶ θυμῷ459
-
Mi-a potolit-o un zeu aducându-mi aminte de vâlva

δήμου θῆκε φάτιν καὶ ὀνείδεια πόλλ' ἀνθρώπων,460
-
Care s-ar face-n popor și vorbele rele ale lumii;

ὡς μὴ πατροφόνος μετ' Ἀχαιοῖσιν καλεοίμην.>461
-
Teamă-mi era să nu-mi zică-ntre-Ahei ucigaș de părinte.

ἔνθ' ἐμοὶ οὐκέτι πάμπαν ἐρητύετ' ἐν φρεσὶ θυμὸς462
τότε μοι οὐδόλως κατείχετο καὶ ἠρέμει ἐν τῷ λογιστικῷ ὁ θυμός,
Dar după asta eu n-aveam plăcere de fel, câtă vreme

πατρὸς χωομένοιο κατὰ μέγαρα στρωφᾶσθαι.463
ὥστε ἀναστρέφεσθαι ἐν τοῖς οἴκοις τοῦ πατρὸς πάνυ ὀργιζομένου·
Tata era necăjit, să stau într-o casă cu dânsul.

ἦ μὲν πολλὰ ἔται καὶ ἀνεψιοὶ ἀμφὶς ἐόντες 464
ὄντως πολλὰ μὲν συγγενεῖς τε καὶ ἐξάδελφοι περὶ ἐμὲ ὄντες,
Rudele-mi însă și soții morțiș se țineau după mine

αὐτοῦ λισσόμενοι κατερήτυον ἐν μεγάροισι,465
παρακαλοῦντες αὐτοῦ κατεῖχον, καὶ ἐκώλυον ἐν τοῖς οἴκοις,
Și mă rugau și umblau să mă-mpiedice oprindu-m-acolo.

πολλὰ δὲ ἴφια μῆλα καὶ εἰλίποδας ἕλικας βοῦς466
πολλὰ δὲ εὐτραφῆ πρόβατα, καὶ βόας συστρέφοντας τοὺς πόδας κατὰ πορείαν
Câte oi grase și boi cu păr lins și cu mersul agale

ἔσφαζον, πολλοὶ δὲ σύες θαλέθοντες ἀλοιφῇ467
ἔσφαζον, πολλοὶ δὲ χοῖροι θάλλοντες λίπει,
Au mai junghiat și ce vieri dolofani, încălați în grăsime,

εὑόμενοι τανύοντο διὰ φλογὸς Ἡφαίστοιο,468
ἤτοι πιμελεῖς ὄντες, ὀπτώμενοι ἐξετείνοντο (ἐτήκοντο) διὰ τῆς φλογὸς τοῦ πυρός,
Puși la frigare, pârliră și fripseră peste jeratic!

πολλὸν δ' ἐκ κεράμων μέθυ πίνετο τοῖο γέροντος. 469
πολὺς δὲ οἶνος ἐκ τῶν πίθων ἐπίνετο τοῦ γέροντος,
Ce mai vinațuri băură din chiupuri la tata! Vreo nouă

εἰνάνυχες δέ μοι ἀμφ' αὐτῷ παρὰ νύκτας ἴαυον·470
ἐπὶ ἐννέα δὲ νύκτας περὶ ἐμὲ αὐτὸν παρεκοιμῶντο·
Nopți petrecură păzind și steter-alături de mine.

οἳ μὲν ἀμειβόμενοι φυλακὰς ἔχον, οὐδέ ποτ' ἔσβη471
τούτων οἱ μὲν οὖν ἐκ διαδοχῆς ἐφύλαττον· οὐδέποτε ἐσβέσθη
Paza schimbau între ei și ardeau două focuri într-una.

πῦρ, ἕτερον μὲν ὑπ' αἰθούσῃ εὐερκέος αὐλῆς,472
τὸ πῦρ, ἓν μὲν ὑπὸ στοᾷ τῆς εὐπεριβόλου αὐλῆς,
Unu-n pridvorul ogrăzii cea împrejmuită cu ziduri,

ἄλλο δ' ἐνὶ προδόμῳ, πρόσθεν θαλάμοιο θυράων.473
ἕτερον δὲ ἐν τῷ προδόμῳ, ἔμπροσθεν τῶν θυρῶν τοῦ θαλάμου·
Altul ’naintea iatacului meu lângă ușă în tindă.

ἀλλ' ὅτε δὴ δεκάτη μοι ἐπήλυθε νὺξ ἐρεβεννή, 474
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ ἡ δεκάτη μοι ἐπῆλθε σκοτεινὴ νύξ,
Dar mai apoi, când veni întunericul nopții a zecea,

καὶ τότ' ἐγὼ θαλάμοιο θύρας πυκινῶς ἀραρυίας475
τηνικαῦτ’ ἐγὼ τὰς πυκνῶς ἡρμοσμένας θύρας τοῦ θαλάμου
De la iatacul meu sparg cele două-mbucate canaturi,

ῥήξας ἐξῆλθον, καὶ ὑπέρθορον ἑρκίον αὐλῆς476
συντρίψας, ἐξῆλθον, καὶ ἐπήδησα ὑπὲρ τοῦ περιφράγματος τῆς αὐλῆς
Repede eu ies de acolo și sar peste zidul ogrăzii

ῥεῖα, λαθὼν φύλακάς τ' ἄνδρας δμῳάς τε γυναῖκας.477
ῥᾳδίως, λαθὼν τοὺς φυλάσσοντας, καὶ τὰς δούλας γυναῖκας·
Și mă strecor nevăzut de paznicii mei și de roabe.

φεῦγον ἔπειτ' ἀπάνευθε δι' Ἑλλάδος εὐρυχόροιο,478
ἔφευγον μετὰ ταῦτα πόρρωθεν διὰ τῆς πλατείας Ἑλλάδος,
Fuga pe urmă o iau prin Helada cea-ntinsă, departe

Φθίην δ' ἐξικόμην ἐριβώλακα μητέρα μήλων 479
ἀφικόμην δὲ εἰς τὴν Φθίαν τὴν εὔγεων τὴν τῶν προβάτων τροφόν,
Până ce-ajuns-am în Ftia cea rodnică, a turmelor mamă,

ἐς Πηλῆα ἄναχθ'· ὃ δέ με πρόφρων ὑπέδεκτο,480
πρὸς τὸν βασιλέα Πηλέα· οὗτος δέ με προθύμως ὑπεδέξατο,
La domnitorul Peleu, iar dânsul primitu-m-a bine

καί μ' ἐφίλησ' ὡς εἴ τε πατὴρ ὃν παῖδα φιλήσῃ481
καὶ ἐφίλησέ με, καθάπερ πατὴρ τὸν ἑαυτοῦ παῖδα φιλεῖ
Și m-a iubit cum un tată iubește pe fiul său însuși,

μοῦνον τηλύγετον πολλοῖσιν ἐπὶ κτεάτεσσι,482
τὸν μονογενῆ, μεθ᾿ ὃν ἄλλον οὐκ ἐγέννησε, τεχθέντα ἐν γήρᾳ ἐπὶ κτήμασι πολλοῖς·
Singurul fiu care-i crește cu drag în prisos de avuție.

καί μ' ἀφνειὸν ἔθηκε, πολὺν δέ μοι ὤπασε λαόν·483
καί με πλούσιον ἐποίησε, πολὺν δέ μοι λαὸν παρέσχετο·
Stare-mi dădu și avere și locuitori o mulțime,

ναῖον δ' ἐσχατιὴν Φθίης Δολόπεσσιν ἀνάσσων. 484
ᾤκουν δὲ τὸ τελευταῖον μέρος τῆς Φθίας, βασιλεύων τῶν Δολόπων.
Peste dolopi eram Domn în vecinătate de Ftia,

καί σε τοσοῦτον ἔθηκα θεοῖς ἐπιείκελ' Ἀχιλλεῦ,485
καὶ σε τοσοῦτον ἐποίησα, ὦ ὅμοιε τοῖς θεοῖς Ἀχιλλεῦ,
Și te-am crescut așa mare, din suflet iubindu-te, Ahile,

ἐκ θυμοῦ φιλέων, ἐπεὶ οὐκ ἐθέλεσκες ἅμ' ἄλλῳ486
ἐκ ψυχῆς φιλῶν, ἐπειδὴ οὐκ ἔθελες σὺν ἄλλῳ
Tu, cel chipos ca un zeu, căci n-aveai plăcere cu altul

οὔτ' ἐς δαῖτ' ἰέναι οὔτ' ἐν μεγάροισι πάσασθαι,487
οὔτε εἰς εὐωχίαν πορεύεσθαι, οὔτε ἐν τοῖς οἴκοις φαγεῖν,
Nici la ospețe să mergi și nici să iai hrană pe-acasă,

πρίν γ' ὅτε δή σ' ἐπ' ἐμοῖσιν ἐγὼ γούνεσσι καθίσσας488
πρὶν ὁπότε δέ σε καθίσας ἐγὼ ἐπὶ τοῖς ἐμοῖς γόνασι,
Până ce-n brațe pe tine eu nu te luam și-nainte

ὄψου τ' ἄσαιμι προταμὼν καὶ οἶνον ἐπισχών. 489
κορέσαιμι ὄψου (τροφῆς), τὸ σκληρὸν τῆς τροφῆς προκατεργασάμενος, καὶ οἶνον ποτίσας·
Nu-ți dam friptură tăind-o și nu-ți duceam vinul la gură.

πολλάκι μοι κατέδευσας ἐπὶ στήθεσσι χιτῶνα490
πολλάκις μοι διάβροχον ἐποίησας ἐν τῷ στήθει τὸν χιτῶνα,
Haina la pieptu-mi de câte ori tu mi-ai stropit-o cu vinul

οἴνου ἀποβλύζων ἐν νηπιέῃ ἀλεγεινῇ.491
οἶνον ἀναφλύων καὶ ἀναβάλλων ἐν τῇ χαλεπῇ ἡλικίᾳ τῶν νηπίων.
Care din gură-l vărsai în mult necăjita-ți pruncie!

ὣς ἐπὶ σοὶ μάλα πολλὰ πάθον καὶ πολλὰ μόγησα,492
οὕτως ἐπὶ σοὶ πάνυ πολλὰ ἔπαθον, καὶ πολλὰ ἐπόνησα,
Câte necazuri și trude în viaț-am răbdat pentru tine,

τὰ φρονέων ὅ μοι οὔ τι θεοὶ γόνον ἐξετέλειον493
ταῦτα φρονῶν, διότι μοι οὐδαμῶς οἱ θεοὶ ἀπετέλουν γέννημα
Teamă fiindu-mi că zeii stârpiră sămânța din mine.

ἐξ ἐμεῦ· ἀλλὰ σὲ παῖδα θεοῖς ἐπιείκελ' Ἀχιλλεῦ 494
ἐξ ἐμοῦ, ἀλλὰ σὲ υἱὸν, ὦ ὅμοιε τοῖς θεοῖς Ἀχιλλεῦ,
De-asta și eu, o, voinice arătos în făptură ca zeii,

ποιεύμην, ἵνα μοί ποτ' ἀεικέα λοιγὸν ἀμύνῃς.495
ἐποιούμην, ὅπως μοι ἀποσοβήσῃ ποτὲ ὄλεθρον ἀπρεπῆ.
Te-am înfiat să mă aperi cândva la vreo cumpănă mare.

ἀλλ' Ἀχιλεῦ δάμασον θυμὸν μέγαν· οὐδέ τί σε χρὴ496
ἀλλ᾽, ὦ Ἀχιλλεῦ, δουλαγώγησον τὸν μέγαν θυμόν, οὐ γάρ σε δεῖ ἔχειν
Deci domolește-ți a ta semeție. Nu trebuie, Ahile,

νηλεὲς ἦτορ ἔχειν· στρεπτοὶ δέ τε καὶ θεοὶ αὐτοί,497
ἀνηλεῆ καὶ ἀπηνῆ ψυχήν. τρεπτοὶ δέ εἰσι καὶ αὐτοὶ οἱ θεοί,
Fără-ndurare să fii. Se împacă la urmă și zeii

τῶν περ καὶ μείζων ἀρετὴ τιμή τε βίη τε.498
ὧν δὴ καὶ μείζων ἐστὶν ἡ ἀρετή, καὶ ἡ τιμή, καὶ ἡ δύναμις·
Care-s mai vrednici, mai mari și mai tari decât noi muritorii,

καὶ μὲν τοὺς θυέεσσι καὶ εὐχωλῇς ἀγανῇσι 499
καὶ τούτους μὲν γὰρ θυσίαις (θυμιάμασι) καὶ εὐχαῖς προσηνέσι,
Doar și pe ei cu prinoase, cu dulci juruinți, cu arsura

λοιβῇ τε κνίσῃ τε παρατρωπῶσ' ἄνθρωποι500
καὶ σπονδῇ, καὶ ἀτμῷ κρεῶν παρατρέπουσι, καὶ πείθουσιν οἱ ἄνθρωποι
Jertfelor și cu stropitul de paos i-apropie oricine,

λισσόμενοι, ὅτε κέν τις ὑπερβήῃ καὶ ἁμάρτῃ.501
παρακαλοῦντες, ὅταν τις παραβῇ καὶ ἁμάρτῃ.
Dacă se roagă de ei când cade-n greșeli și-n păcate.

καὶ γάρ τε λιταί εἰσι Διὸς κοῦραι μεγάλοιο502
καὶ γὰρ αἱ Παρακλήσεις, αἱ θυγατέρες τοῦ μεγάλου Διός,
Sunt și zeițe ale rugii, născute din marele Zeus.

χωλαί τε ῥυσαί τε παραβλῶπές τ' ὀφθαλμώ,503
χωλαί εἰσι καὶ ῥυτίδας ἔχουσαι, καὶ διάστροφοι τὰς ὄψεις,
Chioambe sunt ele, la față zbârcite de păsuri și șchioape

αἵ ῥά τε καὶ μετόπισθ' ἄτης ἀλέγουσι κιοῦσαι. 504
αἳ δὴ καὶ μετὰ τὴν Βλάβην παραγινόμεναι φροντίζουσιν·
Și-ngrijorate se poartă și-adulmecă Vina, dar dânsa

ἣ δ' ἄτη σθεναρή τε καὶ ἀρτίπος, οὕνεκα πάσας505
ἡ Βλάβη δὲ ἰσχυρά τε ἐστὶ καὶ ὑγιὴς τοὺς πόδας, οὗ ἕνεκα πάσας
Tare-i de trup și picioare, și-ntrece din fugă pe toate

πολλὸν ὑπεκπροθέει, φθάνει δέ τε πᾶσαν ἐπ' αἶαν506
πολλῷ ὑπεκτρέχουσα νικᾷ, προκαταλαμβάνει δὲ ἐπὶ πᾶσαν τὴν γῆν
Rugile peste pământul întreg și apucă-nainte

βλάπτουσ' ἀνθρώπους· αἳ δ' ἐξακέονται ὀπίσσω.507
βλάπτουσα τοὺς ἀνθρώπους αὗται δὲ μετὰ ταῦτα ἰῶνται καὶ θεραπεύουσι.
Rău cășunând omenirii, dar Rugile vindecă răul.

ὃς μέν τ' αἰδέσεται κούρας Διὸς ἆσσον ἰούσας,508
ὃς μὲν οὖν αἰδεσθήσεται τὰς θυγατέρας τοῦ Διὸς πλησίον παραγενομένας,
Cine s-arată cucernic, când ele s-apropie-n cale-i

τὸν δὲ μέγ' ὤνησαν καί τ' ἔκλυον εὐχομένοιο· 509
τοῦτον μεγάλως ὠφέλησαν καὶ ἐπήκουσαν εὐξαμένου·
Mult folosește din parte-le, ruga cu drag îi ascultă,

ὃς δέ κ' ἀνήνηται καί τε στερεῶς ἀποείπῃ,510
ὃς δ᾽ ἂν ἀνανεύσῃ, καὶ καρτερῶς ἀρνήσηται,
Dacă el nu le ia-n seamă și-n fața lor nu se supune,

λίσσονται δ' ἄρα ταί γε Δία Κρονίωνα κιοῦσαι511
αὗταί γε δὴ ἀφικόμεναι παρακαλοῦσι τὸν Δία τὸν υἱὸν τοῦ Κρόνου,
Zânele aleargă la Zeus și-l roagă s-asmută spre dânsul

τῷ ἄτην ἅμ' ἕπεσθαι, ἵνα βλαφθεὶς ἀποτίσῃ.512
τὴν Βλάβην αὐτῷ ἐπακολουθεῖν, ὅπως κακὰ παθὼν ἀποδώσῃ.
Vina, să-l vateme până ce el ispăși-va greșeala.

ἀλλ' Ἀχιλεῦ πόρε καὶ σὺ Διὸς κούρῃσιν ἕπεσθαι513
ἀλλ᾽, ὦ Ἀχιλλεῦ, δίδου καὶ σὺ ἕπεσθαι τιμὴν ταῖς θυγατράσι τοῦ Διός,
Deci, o Ahile, cinstește pe-aceste copile a lui Zeus;

τιμήν, ἥ τ' ἄλλων περ ἐπιγνάμπτει νόον ἐσθλῶν. 514
ἣ καὶ τῶν ἄλλων ἀγαθῶν ἀνδρῶν τὸν νοῦν καταπείθει.
Și-alții ca tine de mari se mlădie față de ele.

εἰ μὲν γὰρ μὴ δῶρα φέροι τὰ δ' ὄπισθ' ὀνομάζοι515
εἰ μὲν γὰρ μὴ δῶρα τὰ μὲν νῦν ἐδίδου, τὰ δὲ μετὰ ταῦτα δώσειν ὑπισχνεῖτο
Eu, dacă nu-mbia daruri și nu-ți juruia Agamemnon

Ἀτρεΐδης, ἀλλ' αἰὲν ἐπιζαφελῶς χαλεπαίνοι,516
ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως, ἀλλ᾽ ἀεὶ μεγάλως ὠργίζετο,
Și-altele și rămânea el cu inima nemlădiată,

οὐκ ἂν ἔγωγέ σε μῆνιν ἀπορρίψαντα κελοίμην517
οὐκ ἂν ἔγωγε κελεύοιμι καταλιπόντα σε τὴν ἔμμονον ὀργήν,
Nici nu veneam cu îndemnul ca tu dezbărat de mânie

Ἀργείοισιν ἀμυνέμεναι χατέουσί περ ἔμπης·518
βοηθεῖν τοῖς Ἕλλησι, καίπερ δεομένοις καὶ χρήζουσι βοηθείας·
Oștile noastre să sprijini, cu toată nevoia. Dar dânsul

νῦν δ' ἅμα τ' αὐτίκα πολλὰ διδοῖ τὰ δ' ὄπισθεν ὑπέστη, 519
νῦν δὲ ὁμοῦ ἄλλα εὐθὺς δίδωσι, καὶ ἄλλα μετὰ ταῦτα δώσειν ὑπέσχετο·
Multe-ți dă ție pe loc și altele-ți juruie încă

ἄνδρας δὲ λίσσεσθαι ἐπιπροέηκεν ἀρίστους520
ἄνδρας δὲ ἀρίστους ἔπεμψε παρακαλέσοντας,
Și să te roage trimise la tine tot oameni de frunte,

κρινάμενος κατὰ λαὸν Ἀχαιϊκόν, οἵ τε σοὶ αὐτῷ521
ἐκλεξάμενος αὐτοὺς κατὰ τὸν Ἑλληνικὸν στρατόν, οἵπερ σοὶ
Chiar de el însuși aleși, și prieteni ai tăi, o Ahile,

φίλτατοι Ἀργείων· τῶν μὴ σύ γε μῦθον ἐλέγξῃς522
μάλιστα τῶν Ἑλλήνων ἠγαπημένοι εἰσί. τούτων τὸν λόγον μὴ σύ γε ἀτιμάσῃς,
Cei mai iubiți între-Ahei. Să nu le faci chiar de rușine

μηδὲ πόδας· πρὶν δ' οὔ τι νεμεσσητὸν κεχολῶσθαι.523
μηδὲ τὴν ἐνθάδε πορείαν, τὸ πρότερον δὲ οὐκ ἦν μεμπτέον τὸ ὀργίζεσθαι.
Drumul și vorbele lor; pân-aci aveai drept să te superi.

οὕτω καὶ τῶν πρόσθεν ἐπευθόμεθα κλέα ἀνδρῶν 524
οὕτω καὶ τῶν προγενεστέρων ἀνδρῶν
Din auzite noi știm cum fost-au vitejii pe vremuri,

ἡρώων, ὅτε κέν τιν' ἐπιζάφελος χόλος ἵκοι·525
ἡρώων τὴν φήμην ἠκούσαμεν, ὅταν τινὰ κατελάμβανεν ὀργὴ μεγάλη,
Când pe vreunul din ei l-apuca viforoasă mânie.

δωρητοί τε πέλοντο παράρρητοί τ' ἐπέεσσι.526
δώροις πειθόμενοι ἦσαν, καὶ λόγοις ὑπείκοντες.
Lesne puteai să-i îndupleci cu daruri, cu vorba cea bună.

μέμνημαι τόδε ἔργον ἐγὼ πάλαι οὔ τι νέον γε527
μέμνημαι ἐγὼ τοῦτο τὸ ἔργον παλαιὸν (πάλαι), οὐδαμῶς νέον (νεωστὶ) γενόμενον,
Însumi aminte mi-aduc de o faptă nu nouă, ci veche

ὡς ἦν· ἐν δ' ὑμῖν ἐρέω πάντεσσι φίλοισι.528
λέξω δὲ ἐν ὑμῖν ἅπασι φίλοις οὖσι.
Și-o povestesc tuturora să știți cum a fost, o prieteni.

Κουρῆτές τ' ἐμάχοντο καὶ Αἰτωλοὶ μενεχάρμαι 529
οἱ Κουρῆτες (Πλευρώνιοι) καὶ οἱ πολεμικοὶ Καλυδώνιοι ἐπολέμουν
Luptă duceau cu Etolii cei aprigi odată Cureții

ἀμφὶ πόλιν Καλυδῶνα καὶ ἀλλήλους ἐνάριζον,530
περὶ τὴν πόλιν τὴν Καλυδῶνα, καὶ ἀπέκτεινον ἀλλήλους,
Și la cetatea Calidon se tot omorau între dânșii.

Αἰτωλοὶ μὲν ἀμυνόμενοι Καλυδῶνος ἐραννῆς,531
Καλυδώνιοι μὲν μαχόμενοι ὑπὲρ τῆς ἑαυτῶν ἐπεράστου πόλεως τῆς Καλυδῶνος,
Unii, Etolii, cu arme apărau a lor dragă cetate,

Κουρῆτες δὲ διαπραθέειν μεμαῶτες Ἄρηϊ.532
οἱ Κουρῆτες (Πλευρώνιοι) δὲ προθυμούμενοι ἐκπορθῆσαι πολέμῳ τὴν πόλιν.
Iară Cureții cătau în tot chipul s-o ia și s-o prade.

καὶ γὰρ τοῖσι κακὸν χρυσόθρονος Ἄρτεμις ὦρσε533
τούτοις γὰρ κακὸν ἤγειρεν ἡ χρυσὸν θρόνον ἔχουσα Ἄρτεμις
Răul veni de la zân-Artemida-ntronata în aur

χωσαμένη ὅ οἱ οὔ τι θαλύσια γουνῷ ἀλωῆς 534
ὀργισθεῖσα, διότι αὐτῇ οὐκ ἔθυσεν ἐν τῷ γονίμῳ τόπῳ τῆς Ἀλωνίας τὰς ὑπὲρ εὐθαλίας καὶ εὐφορίας τῶν καρπῶν διδομένας θυσίας τοῖς θεοῖς
Ea se-nciudase pe-Oineu, căci el, puind secera-n holdă,

Οἰνεὺς ῥέξ'· ἄλλοι δὲ θεοὶ δαίνυνθ' ἑκατόμβας,535
ὁ Οἰνεύς, οἱ ἄλλοι δὲ θεοὶ εὐωχοῦντο θυσίας μεγάλας,
Nu-i dete pârga de rod. Toți zeii primiseră jertfe,

οἴῃ δ' οὐκ ἔρρεξε Διὸς κούρῃ μεγάλοιο.536
μόνῃ δὲ τῇ θυγατρὶ τοῦ μεγάλου Διὸς οὐκ ἐθυσίασεν,
Numai pe fiica lui Zeus uitase ori poate la dânsa

ἢ λάθετ' ἢ οὐκ ἐνόησεν· ἀάσατο δὲ μέγα θυμῷ.537
ἢ ὅτι ἐπελάθετο, ἢ ἑκὼν παρεπέμψατο· ἐβλάβη δὲ τὰ μέγιστα κατὰ ψυχήν·
Nu se gândise de fel, de aceea-i fu mare păcatul.

ἣ δὲ χολωσαμένη δῖον γένος ἰοχέαιρα538
αὕτη δὲ ὀργισθεῖσα ἡ ἐνδοξοτάτη τὸ γένος Ἄρτεμις,
Deci, supărată pe el, stârni împotrivă-i zeița,

ὦρσεν ἔπι χλούνην σῦν ἄγριον ἀργιόδοντα, 539
ἐφώρμησεν ἄγριον χοῖρον λευκόδοντα ἐν χλοῇ διατρίβοντα,
Vajnic-arcașă, un vier colțat, o năprasnică fiară

ὃς κακὰ πόλλ' ἕρδεσκεν ἔθων Οἰνῆος ἀλωήν·540
ὃς πολλὰ κακὰ εἰργάζετο, ἐξ ἔθους ἐπιφοιτῶν εἰς τὰ σύμφυτα χωρία τοῦ Οἰνέως·
Care, -nnădită la câmp, mult rău cășuna lui Oineus,

πολλὰ δ' ὅ γε προθέλυμνα χαμαὶ βάλε δένδρεα μακρὰ541
πολλὰ δ᾽οὗτος ἄλλα ἐπ᾽ ἄλλοις τιθέμενα, ὅ ἐστι συνεχῆ, δένδρα μεγάλα κατέβαλεν
Pomi răsăriți o grămadă sălbatic smucea din adâncuri

αὐτῇσιν ῥίζῃσι καὶ αὐτοῖς ἄνθεσι μήλων.542
σὺν ταῖς ῥίζαις, καὶ σὺν τοῖς ἄνθεσι τῶν μήλων.
Cu rădăcină cu tot, irosindu-le mana de roadă,

τὸν δ' υἱὸς Οἰνῆος ἀπέκτεινεν Μελέαγρος543
τοῦτον δὲ ἀνεῖλεν ὁ Μελέαγρος ὁ υἱὸς τοῦ Οἰνέως,
Dar îl ucise voinicul născut din Oineu, Meleagru,

πολλέων ἐκ πολίων θηρήτορας ἄνδρας ἀγείρας 544
συναθροίσας ἐκ πολλῶν πόλεων ἄνδρας κυνηγούς,
După ce-a strâns vânători și ogari din mai multe orașe.

καὶ κύνας· οὐ μὲν γάρ κε δάμη παύροισι βροτοῖσι·545
καὶ κύνας· οὐ γὰρ ἂν ἀνῃρέθη ἀνδράσιν ὀλίγοις·
Nu puteau oameni puțini să-i vie de hac unei fiare

τόσσος ἔην, πολλοὺς δὲ πυρῆς ἐπέβησ' ἀλεγεινῆς.546
τοσοῦτος (τηλικοῦτος) ἦν· πολλοὺς δὲ ἐπεβίβασε τῆς λυπηρᾶς πυρᾶς·
Mari ca aceea; pe mulți mai urcase pe rugul durerii.

ἣ δ' ἀμφ' αὐτῷ θῆκε πολὺν κέλαδον καὶ ἀϋτὴν547
αὕτη δὲ περὶ αὐτὸν ἐποίησε θόρυβον μέγαν καὶ κραυγήν,
Dar după asta zeița iscă bătălie și zarvă

ἀμφὶ συὸς κεφαλῇ καὶ δέρματι λαχνήεντι,548
ὑπὲρ τῆς κεφαλῆς τοῦ χοίρου, καὶ τοῦ δασέως τετριχωμένου δέρματος,
Între Etoli și Cureți, fiecare cerând ca răsplată

Κουρήτων τε μεσηγὺ καὶ Αἰτωλῶν μεγαθύμων. 549
μεταξὺ τῶν Πλευρωνίων καὶ τῶν μεγαλοψύχων Καλυδωνίων,
Pielea cu blana câlțoas-a mistrețului și căpățâna.

ὄφρα μὲν οὖν Μελέαγρος ἄρηι φίλος πολέμιζε,550
ἐν ὅσῳ μὲν οὖν ὁ πολεμικὸς Μελέαγρος ἐπολέμει,
Cât se bătu între-ai săi bărbatul luptaci Meleagru,

τόφρα δὲ Κουρήτεσσι κακῶς ἦν, οὐδὲ δύναντο551
ἐν τοσούτῳ τοῖς Πλευρωνίοις κακῶς εἶχεν, οὐδὲ ἐδύναντο
Rău pătimiră cureții; ei nici nu putură să ție

τείχεος ἔκτοσθεν μίμνειν πολέες περ ἐόντες·552
μένειν ἐκτὸς τοῦ τείχους, καίπερ ὄντες πολλοί·
Piept în afară de zid, cu toată mulțimea. Ci-n urmă

ἀλλ' ὅτε δὴ Μελέαγρον ἔδυ χόλος, ὅς τε καὶ ἄλλων553
ἀλλ᾿ὁπηνίκα δὴ τὸν Μελέαγρον εἰσῆλθεν ὀργή, ἥτις καὶ ἄλλων
Fu Meleagru cuprins de mânie, de patima care

οἰδάνει ἐν στήθεσσι νόον πύκα περ φρονεόντων, 554
οἰδαίνεσθαι καὶ ἐξογκοῦσθαι ποιεῖ τὸν νοῦν ἐν τῷ στήθει, καίπερ καλῶς φρονούντων·
Și-altora-nvăluie mintea, deși au temei la gândire.

ἤτοι ὃ μητρὶ φίλῃ Ἀλθαίῃ χωόμενος κῆρ555
οὗτος μὲν, τῇ ἀγαπητῇ μητρὶ τῇ Ἀλθαίῃ ὀργιζόμενος κατὰ ψυχήν,
Și clocotind de necaz pe maică-sa însăși, pe-Altea,

κεῖτο παρὰ μνηστῇ ἀλόχῳ καλῇ Κλεοπάτρῃ556
ἐκάθητο παρὰ τῇ μεμνηστευμένῃ περικαλλεῖ γυναικὶ τῇ Κλεοπάτρᾳ,
Sta huzurind la nevasta cea chipeș-a lui, Cleopatra,

κούρῃ Μαρπήσσης καλλισφύρου Εὐηνίνης557
τῇ θυγατρὶ τῆς εὐειδοῦς Μαρπίσσης τῆς θυγατρὸς τοῦ Εὐήνου,
Fiica sulegetei fete a unui Evenos, Marpesa,

Ἴδεώ θ', ὃς κάρτιστος ἐπιχθονίων γένετ' ἀνδρῶν558
καὶ τοῦ Ἴδα, ὃς ἰσχυρότατος τῶν ἐπιγείων ἀνδρῶν ἦν
Și a lui Idas, un om care-n vremile acele pe lume

τῶν τότε· καί ῥα ἄνακτος ἐναντίον εἵλετο τόξον 559
τῶν κατ᾽ ἐκείνου τοῦ χρόνου· καὶ δὴ καὶ κατὰ τοῦ βασιλέως ἀνελάβετο τὸ τόξον
Cel mai puternic a fost, că chiar și asupra lui Febos

Φοίβου Ἀπόλλωνος καλλισφύρου εἵνεκα νύμφης,560
τοῦ καθαροῦ Ἀπόλλωνος, ἕνεκα τῆς εὐειδοῦς νύμφης·
Arcul întinse de dragul frumoasei mirese, pe care

τὴν δὲ τότ' ἐν μεγάροισι πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ561
ταύτην δὲ τότε ἐν τοῖς οἴκοις ὅ τε πατήρ, καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ
Înșiși părinții, atunci când ea în palatul lor fuse,

Ἀλκυόνην καλέεσκον ἐπώνυμον, οὕνεκ' ἄρ' αὐτῆς562
Ἀλκυόνην ὠνόμαζον φερωνύμως, διότι
O poreclir-Alciona, căci mama-i lovită de soarta

μήτηρ ἀλκυόνος πολυπενθέος οἶτον ἔχουσα563
ἡ μήτηρ αὐτῆς θρῆνον ἔχουσα Ἀλκυόνος τῆς πολλὰ πενθούσης
Pasării triste, alcionul, jelea de durere ca dânsa,

κλαῖεν ὅ μιν ἑκάεργος ἀνήρπασε Φοῖβος Ἀπόλλων· 564
ἔκλαιεν, ὅτε αὐτὴν ἀφῄρητο ὁ πόρρωθεν ἐργαζόμενος καθαρὸς Ἀπόλλων·
Când a ei fiică fusese răpită de-arcașul Apolon.

τῇ ὅ γε παρκατέλεκτο χόλον θυμαλγέα πέσσων565
παρ᾿ αὐτῇ δὴ οὗτος κατέκειτο, τὴν ψυχὴν λυποῦσαν ὀργὴν πεπαίνων,
Sta Meleagru la ea mistuindu-și amarul mâniei,

ἐξ ἀρέων μητρὸς κεχολωμένος, ἥ ῥα θεοῖσι566
ἐκ τῶν καταρῶν τῆς μητρὸς ὀργισθείς, ἣ δὴ τοῖς θεοῖς λυπουμένη
Tare-ndârjit de blestemele mamei, căci ea de mâhnire

πόλλ' ἀχέουσ' ἠρᾶτο κασιγνήτοιο φόνοιο,567
πάνυ ηὔχετο ἕνεκα τοῦ φόνου τοῦ ἀδελφοῦ αὐτῆς (τοῦ ἀδελφικοῦ),
Mare cuprinsă, că el pe fratele ei omorâse,

πολλὰ δὲ καὶ γαῖαν πολυφόρβην χερσὶν ἀλοία568
πάνυ δὲ καὶ τὴν πολλοὺς τρέφουσαν γῆν ἔπληττεν ταῖς χερσὶν
Zeii chema și izbind cu pumnul adese pământul

κικλήσκουσ' Ἀΐδην καὶ ἐπαινὴν Περσεφόνειαν 569
ἐπικαλουμένη τὸν Ἅιδην καὶ τὴν ἐπαινετὴν Περσεφόνην
Sta istovită-n genunchi și cu sânul stropit de plânsoare.

πρόχνυ καθεζομένη, δεύοντο δὲ δάκρυσι κόλποι,570
ἐπὶ γόνατα καθεζομένη· διάβροχοι δὲ ἐγίνοντο τοῖς δάκρυσιν οἱ κόλποι αὐτῆς
Dânsa cerea de la zeii din iad, Persefona și Hades,

παιδὶ δόμεν θάνατον· τῆς δ' ἠεροφοῖτις Ἐρινὺς571
δοῦναι θάνατον τῷ υἱῷ· ταύτης δὲ ἤκουσεν ἡ ἐν τῷ σκότει φοιτῶσα Ἐριννὺς
Fiului moarte să-i dea. O asculta din beznă hoinara

ἔκλυεν ἐξ Ἐρέβεσφιν ἀμείλιχον ἦτορ ἔχουσα.572
ἐκ τοῦ ζόφου, ἀπηνῆ καὶ ἀπαραίτητον ψυχὴν ἔχουσα.
Umbrelor, Furia răzbunătoarea cea cruntă, și iată,

τῶν δὲ τάχ' ἀμφὶ πύλας ὅμαδος καὶ δοῦπος ὀρώρει573
ταχέως δὲ περὶ τὰς πύλας αὐτῶν θόρυβος καὶ κτύπος ἠγέρθη,
Larmă și pocnet la porți la Calidon răsună, Cureții

πύργων βαλλομένων· τὸν δὲ λίσσοντο γέροντες 574
τυπτομένων τῶν πύργων. τοῦτον παρεκάλουν οἱ γέροντες
Bat în cetate la turnuri. Se roagă de dânsul bătrânii

Αἰτωλῶν, πέμπον δὲ θεῶν ἱερῆας ἀρίστους,575
τῶν Καλυδωνίων, ἔπεμπον δὲ ἱερεῖς ἀρίστους τῶν θεῶν παρακλήτορας,
Etolieni și preoți trimit după el ca să iasă

ἐξελθεῖν καὶ ἀμῦναι ὑποσχόμενοι μέγα δῶρον·576
ὥστ᾽ ἐξελθεῖν καὶ βοηθῆσαι, ἐπαγγειλάμενοι χάριν μεγάλην,
Și să-i ajute, și-i juruie-o mare răsplată: pe unde-i

ὁππόθι πιότατον πεδίον Καλυδῶνος ἐραννῆς,577
ὅπου τὸ εὔγεων πεδίον ἐστὶ τῆς ἐπεράστου Καλυδῶνος·
Mai roditoare câmpia cetății, acolo-l îmbie

ἔνθά μιν ἤνωγον τέμενος περικαλλὲς ἑλέσθαι578
ἐκεῖ αὐτὸν λαβεῖν τόπον (χωρίον) ὡραῖον ἐκέλευον
Ei să-și măsoare mândrețe de țarină pentru moșie,

πεντηκοντόγυον, τὸ μὲν ἥμισυ οἰνοπέδοιο, 579
πεντήκοντα ζευγῶν, τὸ μὲν ἥμισυ γῆς ἀμπελοφύτου,
Loc de pogoane cin’zeci, jumătate să-l aibă de vie,

ἥμισυ δὲ ψιλὴν ἄροσιν πεδίοιο ταμέσθαι.580
τὸ ἥμισυ δὲ γῆν γυμνὴν φυτῶν πρὸς ἄροσιν τοῦ πεδίου ἀποτεμόντα λαβεῖν·
Iar jumătatea cealaltă să-i fie pământ de arătură.

πολλὰ δέ μιν λιτάνευε γέρων ἱππηλάτα Οἰνεὺς581
πάνυ δὲ αὐτὸν παρεκάλει ὁ γέρων ἱππικὸς Οἰνεὺς
Tot stăruia și Oineu călărețul, bătrânul său tată;

οὐδοῦ ἐπεμβεβαὼς ὑψηρεφέος θαλάμοιο582
τοῦ βατῆρος τῶν θυρῶν ἐπιβεβηκὼς τοῦ ὑψηλοῦ δώματος,
Sta el în pragul iatacului ’nalt și ale ușii canaturi

σείων κολλητὰς σανίδας γουνούμενος υἱόν·583
πρᾴως κινῶν τὰς κεκολλημένας σανίδας, ἱκετεύων τὸν υἱόν·
Le zguduia și-n genunchi pe fiu-și ruga să-l ajute.

πολλὰ δὲ τόν γε κασίγνηται καὶ πότνια μήτηρ 584
πάνυ δὲ αὐτὸν αἱ ἀδελφαὶ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ
Mama, surorile tot îl rugau; în zadar, că mai tare

ἐλλίσσονθ'· ὃ δὲ μᾶλλον ἀναίνετο· πολλὰ δ' ἑταῖροι,585
παρεκάλουν, οὗτος δὲ μᾶλλον ἀνένευε καὶ παρῃτεῖτο· πάνυ δὲ οἱ φίλοι
Sta împotrivă, în zadar îi făcură fierbinte rugare

οἵ οἱ κεδνότατοι καὶ φίλτατοι ἦσαν ἁπάντων·586
οἵτινες αὐτῷ νουνεχέστατοι καὶ φίλτατοι πάντων ἦσαν,
Chiar și prietenii lui mai iubiți și mai vrednici de cinste,

ἀλλ' οὐδ' ὧς τοῦ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔπειθον,587
ἀλλ᾽ οὐδ᾽ οὕτω τὴν αὐτοῦ ψυχὴν ἐν τῷ στήθει κατέπειθον,
N-a fost putință și chip să înduplece pe Meleagru

πρίν γ' ὅτε δὴ θάλαμος πύκ' ἐβάλλετο, τοὶ δ' ἐπὶ πύργων588
πρίν, ὅτε δὴ τὸ δῶμα ἐπιμόνως ἐπλήττετο, οἱ δὲ Πλευρώνιοι ἐπέβαινον τῶν πύργων,
Până ce nu izbutiră să-i bată-n odaie Cureții

βαῖνον Κουρῆτες καὶ ἐνέπρηθον μέγα ἄστυ. 589
καὶ ἐπυρπόλουν τὴν μεγάλην πόλιν.
După ce zidul urcară și aprinseră marea cetate.

καὶ τότε δὴ Μελέαγρον ἐΰζωνος παράκοιτις590
καὶ τηνικαῦτα δὴ ἡ εὐειματοῦσα γαμετὴ τὸν Μελέαγρον
Cade bocindu-se atunci și-l roagă pe el Cleopatra,

λίσσετ' ὀδυρομένη, καί οἱ κατέλεξεν ἅπαντα591
παρεκάλει ὀδυρομένη καὶ κλαίουσα, καὶ διεξῆλθεν αὐτῷ πάντα τὰ δεινά,
Falnic încinsa-i nevastă, și-i numără relele toate,

κήδε', ὅσ' ἀνθρώποισι πέλει τῶν ἄστυ ἁλώῃ·592
ὅσα τοῖς ἀνθρώποις συμβαίνουσιν, ὧν ἂν ἡ πόλις ἐκπορθηθείη·
Care pe oameni lovesc, când orașul le calcă dușmanii:

ἄνδρας μὲν κτείνουσι, πόλιν δέ τε πῦρ ἀμαθύνει,593
τοὺς μὲν ἀνδρὰς ἀποκτείνουσι, τὴν πόλιν δὲ τὸ πῦρ σποδὸν καὶ κόνιν ἐργάζεται,
Cum pe bărbați îi ucid, cum spulberă-n flăcări orașul,

τέκνα δέ τ' ἄλλοι ἄγουσι βαθυζώνους τε γυναῖκας. 594
τὰ τέκνα δὲ ἄλλοι ἀπάγουσι, καὶ τὰς ἐν βάθει ζωννυμένας γυναῖκας.
Cum pe copii îi robesc și femeile-ncinse pe șolduri.

τοῦ δ' ὠρίνετο θυμὸς ἀκούοντος κακὰ ἔργα,595
τούτου δὲ διηγείρετο ἡ ψυχή, ἀκούσαντος ἔργα χαλεπά,
Inima lui tresărind la auzul atâtor amaruri,

βῆ δ' ἰέναι, χροῒ δ' ἔντε' ἐδύσετο παμφανόωντα.596
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι, ἐν τῷ σώματι δὲ τὰ ἔκλαμπρα ὅπλα ἐνεδύσατο.
El luă armele atunci și îndată ieși la bătaie

ὣς ὃ μὲν Αἰτωλοῖσιν ἀπήμυνεν κακὸν ἦμαρ597
οὕτως αὐτὸς μὲν ἀπεσόβησε τὴν δεινὴν ἡμέραν τοῖς Αἰτωλοῖς
Și izbăvi pe etoli de ziua cea neagr-a pieirii,

εἴξας ᾧ θυμῷ· τῷ δ' οὐκέτι δῶρα τέλεσσαν598
ὑπακούσας τῷ ἑαυτοῦ ἐπιλογισμῷ· τούτῳ δὲ οὐκέτι τὴν χάριν ἐτελείωσαν
Numai de sine știind. De-aceea nu-i deteră daruri

πολλά τε καὶ χαρίεντα, κακὸν δ' ἤμυνε καὶ αὔτως. 599
τὴν μεγάλην τε καὶ κεχαριτωμένην, τὸ δεινὸν δὲ ἀπεσόβησε καὶ οὕτως·
Multe și atât de frumoase, măcar că-i feri de năpastă.

ἀλλὰ σὺ μή μοι ταῦτα νόει φρεσί, μὴ δέ σε δαίμων600
ἀλλὰ σὺ μὴ διανοοῦ ταῦτα ἐν τῷ λογιστικῷ, μηδὲ θεός σε
Vezi dar să nu faci la fel, să nu mi te-aducă ispita,

ἐνταῦθα τρέψειε φίλος· κάκιον δέ κεν εἴη601
ἐνθάδε κινήσειεν, ὦ φίλε, χεῖρον δ᾽ ἂν εἴη καιομέναις
Dragă prietene, aici. Mai rău e de vii să ne aperi

νηυσὶν καιομένῃσιν ἀμυνέμεν· ἀλλ' ἐπὶ δώρων602
ταῖς ναυσὶν ἐπιβοηθεῖν. ἀλλ᾽ ἕνεκα δώρων
Năvile-n clipa când ard, ci darul primește și vino,

ἔρχεο· ἶσον γάρ σε θεῷ τίσουσιν Ἀχαιοί.603
πορεύου, οἱ γὰρ Ἕλληνες ὁμοίως θεῷ σε τιμήσουσιν·
Scapă-ne; ca la un zeu închina-se-vor ție Aheii.

εἰ δέ κ' ἄτερ δώρων πόλεμον φθισήνορα δύῃς 604
εἰ δ᾽ ἄνευ δώρων εἰσέλθοις εἰς τὸν τοὺς ἄνδρας φθείροντα πόλεμον,
Dacă tu nedăruit veni-vei pe câmpul de sânge,

οὐκέθ' ὁμῶς τιμῆς ἔσεαι πόλεμόν περ ἀλαλκών,605
οὐκέτι ὁμοίως τῆς τιμῆς ἔσῃ, καίπερ ἀποσοβῶν τὸν πόλεμον.
Nu-ți va fi cinstea totuna, măcar de-ai abate prăpădul.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·606
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ τοὺς πόδας ταχὺς Ἀχιλλεύς·
Zise lui Fenix atunci Ahile cel iute ca șoimul:

Φοῖνιξ ἄττα γεραιὲ διοτρεφὲς οὔ τί με ταύτης607
ὦ Φοῖνιξ τροφεῦ, γηραιὲ ἐνδοξότατε τεθραμμένε, οὐδαμῶς μοι
„Tată moș Fenix, purcese din Zeus, nu-mi trebuie mie

χρεὼ τιμῆς· φρονέω δὲ τετιμῆσθαι Διὸς αἴσῃ,608
χρεία ταυτησὶ τῆς τιμῆς, δοκῶ δὲ τετιμῆσθαι πεπρωμένῃ Διός,
Astfel de cinste, că ea mi-este dată s-o am de la Zeus

ἥ μ' ἕξει παρὰ νηυσὶ κορωνίσιν εἰς ὅ κ' ἀϋτμὴ 609
ἥτις με ἕξει παρὰ ταῖς ναυσὶ ταῖς καμπυλοπρύμνοις, ἕως ἂν ἡ ἀναπνοὴ
Și s-o păstrez pe aici la corăbii mereu câtă vreme

ἐν στήθεσσι μένῃ καί μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ.610
ἐν τῷ στήθει μένῃ, καὶ τὰ ἀγαπητὰ γόνατά μοι κινῆται.
Suflet în piept îmi rămâne și pot să mă țin pe picioare.

ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ' ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσι·611
ἄλλο δέ σοι λέξω, σὺ δὲ ἐν τῷ σῷ λογιστικῷ ἔμβαλλε αὐτό·
Ia îns-aminte tu bine de-o vorbă ce eu îți voi spune:

μή μοι σύγχει θυμὸν ὀδυρόμενος καὶ ἀχεύων612
μή μοι τάραττε τὴν ψυχὴν ἐν τῷ στήθει λυπούμενος,
Nu căuta să mă-ndoi cu jălanii și ofturi de dragul

Ἀτρεΐδῃ ἥρωϊ φέρων χάριν· οὐδέ τί σε χρὴ613
τῷ υἱῷ τοῦ Ἀτρέως τῷ ἥρωι χαριζόμενος, οὐδὲ δεῖ σε κατά τι
Lui Agamemnon Atrid, că nu se cuvine pe dânsul

τὸν φιλέειν, ἵνα μή μοι ἀπέχθηαι φιλέοντι. 614
φιλεῖν αὐτόν, ὅπως μὴ ἀπεχθὴς καὶ μισητὸς ὑπάρχῃς ἐμοὶ τῷ φιλοῦντί σε·
Tu să-l iubești, ca să nu te urăsc dup-atâta iubire.

καλόν τοι σὺν ἐμοὶ τὸν κήδειν ὅς κ' ἐμὲ κήδῃ·615
καλόν σοι μετ' ἐμοῦ τοῦτον ἀνιᾷν, ὃς ἂν ἐμὲ ἀνιᾷ·
Cade-se să dușmănești pe oricine e-n vrajbă cu mine;

ἶσον ἐμοὶ βασίλευε καὶ ἥμισυ μείρεο τιμῆς.616
ὁμοίως ἐμοὶ βασίλευε, καὶ τὸ ἥμισυ ἀπομερίζου καὶ λάμβανε τῆς τιμῆς.
Fii dar alăturea-mi Domn și ia-ți jumătatea domniei,

οὗτοι δ' ἀγγελέουσι, σὺ δ' αὐτόθι λέξεο μίμνων617
οὗτοι δὲ ἀπαγγελοῦσι τὴν πρεσβείαν, σὺ δὲ ἐνταῦθα μένων
Ducă-și solia ceilalți. Rămâi tu, și-n patul cel moale

εὐνῇ ἔνι μαλακῇ· ἅμα δ' ἠοῖ φαινομένηφι618
κοιμήθητι ἐν τῇ μαλακῇ κοίτῃ (στρωμνῇ)· ἅμα δὲ τῇ ἡμέρᾳ φαινομένῃ
Culcă-te acolea frumos, și-apoi mâine, în zorile zilei,

φρασσόμεθ' ἤ κε νεώμεθ' ἐφ' ἡμέτερ' ἦ κε μένωμεν. 619
σκοπήσομεν, ἢ ὅπως πορευώμεθα ἐπὶ τὰ ἡμέτερα, ἢ ὅπως μένωμεν.
Ne-om socoti dac-aicea mai stăm ori ne ducem în țară.”



ἦ καὶ Πατρόκλῳ ὅ γ' ἐπ' ὀφρύσι νεῦσε σιωπῇ620
εἶπε, καὶ τῷ Πατρόκλῳ ἐπένευσεν οὗτός γε σιωπῶν,
Zise și semn lui Patroclu tăcut îi făcu din sprâncene

Φοίνικι στορέσαι πυκινὸν λέχος, ὄφρα τάχιστα621
στρῶσαι τῷ Φοίνικι πυκνὴν καὶ συνεχῆ στρωμνήν, ὅπως ὡς τάχος
Pat cu de toate s-aștearnă lui Fenix, ca asta să vadă

ἐκ κλισίης νόστοιο μεδοίατο· τοῖσι δ' ἄρ' Αἴας622
ἐκ τῆς σκηνῆς ὑποστροφῆς φροντίσειεν. ἐν τούτοις δὲ Αἴας
Solii ceilalți și mai iute să plece din cort de la dânsul.

ἀντίθεος Τελαμωνιάδης μετὰ μῦθον ἔειπε·623
ὁ ἰσόθεος ὁ υἱὸς τοῦ Τελαμῶνος, εἶπε λόγον.
Aias Telamonianul luă mai pe urmă cuvântul:

διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ 624
ὦ εὐγενέστατε υἱὲ τοῦ Λαέρτου, πολύτροπε Ὀδυσσεῦ,
„Îndemânatice Laertiene tu viță din Zeus, Ulise,

ἴομεν· οὐ γάρ μοι δοκέει μύθοιο τελευτὴ625
ἴωμεν, οὐ γάρ μοι δοκεῖ τέλος τῶν λόγων
Hai, că degeaba ni-e vorba și drumul acesta; eu nu cred

τῇδέ γ' ὁδῷ κρανέεσθαι· ἀπαγγεῖλαι δὲ τάχιστα626
τῷδε τῷ τρόπῳ συμπεραθήσεσθαι· δεῖ δὲ ὡς τάχος ἀπαγγεῖλαι
S-aibă doritul sfârșit. Noi trebuie cât mai în grabă

χρὴ μῦθον Δαναοῖσι καὶ οὐκ ἀγαθόν περ ἐόντα627
τὸν λόγον τοῖς Ἕλλησι, καίπερ οὐκ ὄντα χρηστόν,
Oastei să ducem răspunsul, oricât e de rău, căci acuma

οἵ που νῦν ἕαται ποτιδέγμενοι. αὐτάρ Ἀχιλλεὺς628
οἳ δήπου νῦν κάθηνται προσδεχόμενοι· Ἀχιλλεὺς δὲ
Nerăbdători ne așteaptă cu toții, Ahile, vezi bine

ἄγριον ἐν στήθεσσι θέτο μεγαλήτορα θυμὸν 629
ἄγριον ἐν τῷ στήθει ἔθηκε μεγαλόφρονα θυμόν,
Fără de milă, sălbatic ajunse de-atâta trufie,

σχέτλιος, οὐδὲ μετατρέπεται φιλότητος ἑταίρων630
ὁ χαλεπὸς καὶ ἄδικος, οὐδὲ ἐπιστρέφεται καὶ λόγον ποιεῖται τῆς τῶν συνήθων φιλίας ταυτησίν,
Răul, și nu se îndură de dragul acestor prieteni,

τῆς ᾗ μιν παρὰ νηυσὶν ἐτίομεν ἔξοχον ἄλλων631
ᾗτινι αὐτὸν ἐτιμῶμεν παρὰ ταῖς ναυσὶν ὑπὲρ τοὺς ἄλλους,
Care-l iubeam la corăbii cum n-am mai iubit pe nici unul.

νηλής· καὶ μέν τίς τε κασιγνήτοιο φονῆος632
ὁ σκληρός τε καὶ ἀπηνής· καὶ μὴν καί τις φόνου ἀδελφικοῦ,
Crudul! Dar chiar de la un ucigaș oarecine primește

ποινὴν ἢ οὗ παιδὸς ἐδέξατο τεθνηῶτος·633
ἢ παιδὸς ἰδίου τιμωρίαν (δίκην) ἔλαβεν ἀποθανόντος·
Despăgubiri, când el pe un fiu ori un frate-i ucide,

καί ῥ' ὃ μὲν ἐν δήμῳ μένει αὐτοῦ πόλλ' ἀποτίσας, 634
καὶ δὴ ὁ μὲν φονεύσας, αὐτοῦ ἐν τῇ πόλει μένει, πολλὰ ἀποδούς,
Și ucigașul acasă rămâne plătind șugubina;

τοῦ δέ τ' ἐρητύεται κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ635
τοῦ παθόντος δὲ ἡ καρδία, καὶ ὁ αὐθάδης θυμὸς
Inima lui de bărbat și-astâmpără atunci primitorul

ποινὴν δεξαμένῳ· σοὶ δ' ἄληκτόν τε κακόν τε636
ἐπέχεται καὶ κωλύεται, δίκην λαβόντος· σοὶ δὲ ἄπαυστόν τε καὶ χαλεπὸν
Răscumpărării de sânge. Dar neîmpăcată, haină

θυμὸν ἐνὶ στήθεσσι θεοὶ θέσαν εἵνεκα κούρης637
θυμὸν ἐν τῷ στήθει ἔθηκαν οἱ θεοί, ἕνεκα γυναικὸς νέας
Inimă puseră zeii în tine, și numai de dragul

οἴης· νῦν δέ τοι ἑπτὰ παρίσχομεν ἔξοχ' ἀρίστας,638
μόνης· νυνὶ δέ σοι ἑπτὰ παρέχομεν ἐξόχως ἀρίστας,
Unei femei; noi acum îți dăm șapte din cele mai mândre

ἄλλά τε πόλλ' ἐπὶ τῇσι· σὺ δ' ἵλαον ἔνθεο θυμόν, 639
καὶ ἄλλα πολλὰ πρὸς ταύταις· σὺ δὲ ἵλεων ἀπέργασαι τὴν σὴν ψυχήν,
Și pe deasupra o groază de daruri. Deci fii mai cu milă,

αἴδεσσαι δὲ μέλαθρον· ὑπωρόφιοι δέ τοί εἰμεν640
αἰδέσθητι δὲ τὸ οἴκημα, ὁμόστεγοι δέ σοί ἐσμεν
Casa cinstește-ți, Ahile; ca oaspeți venirăm la tine

πληθύος ἐκ Δαναῶν, μέμαμεν δέ τοι ἔξοχον ἄλλων641
ἐκ τοῦ πλήθους τῶν Ἑλλήνων, πεποίθαμεν δέ σοι μᾶλλον τῶν ἄλλων
Dintre Ahei și dorim să rămânem, mai mult decât alții,

κήδιστοί τ' ἔμεναι καὶ φίλτατοι ὅσσοι Ἀχαιοί.642
ἀναγκαιότατοι εἶναι καὶ φίλτατοι, ὅσοι Ἕλληνές εἰσι.
Cei mai de aproape prieteni ai tăi și mai dragi din Ahaia.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·643
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ τοὺς πόδας ταχὺς Ἀχιλλεύς·
Dar i-a grăit și lui Aias Ahile cel bun de picioare:

Αἶαν διογενὲς Τελαμώνιε κοίρανε λαῶν 644
ὦ εὐγενέστατε Αἶαν υἱὲ Τελαμῶνος, ἡγεμὼν τῶν λαῶν,
„Aias Telamoniene, mărite fruntaș al oștirii,

πάντά τί μοι κατὰ θυμὸν ἐείσαο μυθήσασθαι·645
πάντα μοι ἀρέσκοντα τῇ ψυχῇ ἔδοξας εἰπεῖν,
Vorbele tale, mai toate, din inimă-mi par că sunt spuse.

ἀλλά μοι οἰδάνεται κραδίη χόλῳ ὁππότε κείνων646
ἀλλά μοι ἡ καρδία φλεγμαίνει τῷ θυμῷ, ὅταν ἐκείνων
Dar copleșește necazul în mine aducându-mi aminte

μνήσομαι ὥς μ' ἀσύφηλον ἐν Ἀργείοισιν ἔρεξεν647
μνησθῶ, ὅπως με παραλογισάμενος ἐπιβλαβῶς διέθηκεν ἐν τοῖς Ἕλλησιν
Cum Agamemnon Atrid mă făcu de batjocură-n fața

Ἀτρεΐδης ὡς εἴ τιν' ἀτίμητον μετανάστην.648
ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως, καθάπερ τινὰ ἄτιμον μέτοικον.
Oastei întregi ca pe un venetic fără cinste și drepturi.

ἀλλ' ὑμεῖς ἔρχεσθε καὶ ἀγγελίην ἀπόφασθε· 649
ἀλλ᾽ ὑμεῖς πορεύεσθε, καὶ τὴν πρεσβείαν ἀπαγγείλατε,
Mergeți acuma și dați-i din parte-mi răspunsul acesta:

οὐ γὰρ πρὶν πολέμοιο μεδήσομαι αἱματόεντος650
οὐ γὰρ πρότερον τοῦ γέμοντος αἱμάτων πολέμου φροντίσω,
Eu la bătaia cea crâncenă nu am de gând să iau parte

πρίν γ' υἱὸν Πριάμοιο δαΐφρονος Ἕκτορα δῖον651
πρὶν τὸν υἱὸν τοῦ συνετοῦ Πριάμου, τὸν ἔνδοξον Ἕκτορα
Până ce falnicul Hector, odrasla cercatului Priam,

Μυρμιδόνων ἐπί τε κλισίας καὶ νῆας ἱκέσθαι652
ἐπὶ τὰς σκηνάς, καὶ τὰς ναῦς τῶν Μυρμιδόνων ἀφικέσθαι,
Măcelărind pe Argii și arzându-le vasele negre,

κτείνοντ' Ἀργείους, κατά τε σμῦξαι πυρὶ νῆας.653
ἀναιροῦντα τοὺς Ἕλληνας, καὶ τὰς ναῦς πυρὶ κατακαῦσαι·
Nu va veni unde stau Mirmidonii la vase și-n corturi.

ἀμφὶ δέ τοι τῇ ἐμῇ κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ 654
περὶ δὲ τὴν ἐμὴν σκηνήν, καὶ τὴν μέλαιναν ναῦν
Dar la corabia mea și la cortul meu aprigul Hector,

Ἕκτορα καὶ μεμαῶτα μάχης σχήσεσθαι ὀΐω.655
τὸν Ἕκτορα, καὶ προθύμως ὁρμῶντα, κωλύσειν καὶ ἀποστήσειν τοῦ πολέμου ὑπολαμβάνω.
Cât de năvalnic o fi, pe loc o să stea din bătaie.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δὲ ἕκαστος ἑλὼν δέπας ἀμφικύπελλον656
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες λαβόντες ποτήρια περιφερῆ
Zise, iar ei luând cupa cu gemene toarte-nchinară

σπείσαντες παρὰ νῆας ἴσαν πάλιν· ἦρχε δ' Ὀδυσσεύς.657
καὶ χοὰς ποιησάμενοι ἐπορεύοντο ὀπίσω εἰς τὰς ναῦς, προηγεῖτο δὲ Ὀδυσσεύς.
Și la corăbii se-ntoarseră călăuziți de Ulise.

Πάτροκλος δ' ἑτάροισιν ἰδὲ δμωῇσι κέλευσε658
ὁ Πάτροκλος δὲ τοῖς φίλοις καὶ ταῖς δούλαις ἐπέταξε,
Dete poruncă Patroclu la oamenii lui și la roabe

Φοίνικι στορέσαι πυκινὸν λέχος ὅττι τάχιστα. 659
στρῶσαι τῷ Φοίνικι πυκνὴν καὶ συνεχῆ στρωμνὴν πάνυ ταχέως·
Cât mai în grabă s-aștearnă un pat cu de toate lui Fenix.

αἳ δ' ἐπιπειθόμεναι στόρεσαν λέχος ὡς ἐκέλευσε660
αὗται δὲ ὑπακούουσαι ἔστρωσαν τὴν στρωμνήν, ὡς προσέταξε·
După poruncă femeile patu-i gătiră; așternură

κώεά τε ῥῆγός τε λίνοιό τε λεπτὸν ἄωτον.661
κώεά τε, καὶ τάπητα, καὶ τὸ λεπτὸν ἀπάνθισμα, ἤτοι τὸ ἔκκριτον τοῦ λίνου, σινδόνα δηλονότι·
Gingașă pânză de in și blană de pat și velință.

ἔνθ' ὃ γέρων κατέλεκτο καὶ ἠῶ δῖαν ἔμιμνεν.662
ἐκεῖ ὁ γέρων ἐκοιμήθη, καὶ τὴν ἔνδοξον ἡμέραν ἀνέμενε.
Fenix acolo se culcă cu gândul la ziua de mâine.

αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς εὗδε μυχῷ κλισίης εὐπήκτου·663
ὁ Ἀχιλλεὺς δὲ ἐκάθευδεν ἐν τῷ ἐνδοτάτῳ τῆς καλῶς κατεσκευασμένης σκηνῆς,
Peste puțin și Ahile se culcă și-adoarme în fundul

τῷ δ' ἄρα παρκατέλεκτο γυνή, τὴν Λεσβόθεν ἦγε, 664
παρ᾿ αὐτῷ δὲ ἐκοιμήθη καὶ γυνή, ἣν ἀπὸ τῆς Λέσβου ἤγαγεν,
Cortului bine-ntărit, iar alături de el Diomeda

Φόρβαντος θυγάτηρ Διομήδη καλλιπάρῃος.665
ἡ θυγάτηρ τοῦ Φόρβαντος, ἡ εὐειδὴς Διομήδη.
Cea-mbujorată, copila lui Forbas, adusă din Lesbos.

Πάτροκλος δ' ἑτέρωθεν ἐλέξατο· πὰρ δ' ἄρα καὶ τῷ666
ὁ Πάτροκλος δὲ ἀφ᾽ ἑτέρου μέρους ἐκοιμήθη, παρ᾽ αὐτῷ δὲ
Culcă-se-n partea cealaltă Patroclu și-alăturea Ifis,

Ἶφις ἐΰζωνος, τήν οἱ πόρε δῖος Ἀχιλλεὺς667
ἡ Ἶφις ἡ καλλίζωνος, ἣν αὐτῷ παρέσχετο ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς,
Cea cu colanul frumos, dăruită de-Ahile pe vremea

Σκῦρον ἑλὼν αἰπεῖαν Ἐνυῆος πτολίεθρον.668
τὴν ὑψηλὴν Σκῦρον πορθήσας, τὴν πόλιν τοῦ Ἐνυέως.
Când luă Schiros, a lui Enieu răsărită cetate.



οἳ δ' ὅτε δὴ κλισίῃσιν ἐν Ἀτρεΐδαο γένοντο. 669
οὗτοι δὲ ὁπηνίκα εἰς τὰς σκηνὰς τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως παρεγένοντο,
Când după asta trimișii sosiră la tabără-n corturi,

τοὺς μὲν ἄρα χρυσέοισι κυπέλλοις υἷες Ἀχαιῶν670
τούτους μὲν οὖν υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων χρυσοῖς ποτηρίοις
Fiii Aheilor se ridicară de ici și de colo, și iute,

δειδέχατ' ἄλλοθεν ἄλλος ἀνασταδόν, ἔκ τ' ἐρέοντο·671
διεδέχοντο καὶ ἐδεξιοῦντο, ἄλλοθεν ἄλλος ἀνιστάμενοι, καὶ ἐξηρώτων·
Care de care venind, le urau cu pahare de aur

πρῶτος δ' ἐξερέεινεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·672
πρῶτον δὲ ἐξηρώτησεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων λέγων·
Și întrebau. Dar întâi începu să întrebe Agamemnon:

εἴπ' ἄγε μ' ὦ πολύαιν' Ὀδυσεῦ μέγα κῦδος Ἀχαιῶν673
ἄγε εἰπέ μοι, ὦ πολύμνητε Ὀδυσσεῦ, δόξα μεγάλη τῶν Ἑλλήνων,
„Mult lăudate Ulise, a neamului mare mândrie,

ἤ ῥ' ἐθέλει νήεσσιν ἀλεξέμεναι δήϊον πῦρ, 674
ἆρ᾽ ἐθέλει ἀποσοβῆσαι ταῖς ναυσὶ τὸ ἀφανιστικὸν πῦρ,
Spune-mi, vrea el să ne ajute-n primejdia de la corăbii?

ἦ ἀπέειπε, χόλος δ' ἔτ' ἔχει μεγαλήτορα θυμόν;675
ἢ μὴ ἐθέλειν εἶπε, θυμὸς δὲ ἔτι κατέχει τὴν μεγαλόφρονα αὐτοῦ ψυχήν;
Ori ne respinge și încă-i semeț și nu-i trece mânia?”



τὸν δ' αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·676
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ πολλὰ ὑπομείνας ἔνδοξος Ὀδυσσεύς·
La întrebare răspunse pățitul, măritul Ulise:

Ἀτρεΐδη κύδιστε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον677
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, ἐνδοξότατε βασιλεῦ τῶν ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον,
„Prea înălțate mai-mare al oștirii, Atrid Agamemnon,

κεῖνός γ' οὐκ ἐθέλει σβέσσαι χόλον, ἀλλ' ἔτι μᾶλλον678
ἐκεῖνός γε οὐκ ἐθέλει καταπαῦσαι τὸν θυμόν, ἀλλ᾽ ἔτι μᾶλλον
Nu vrea Ahile să-și lase mânia, ba chiar și mai tare

πιμπλάνεται μένεος, σὲ δ' ἀναίνεται ἠδὲ σὰ δῶρα. 679
πληροῦται ὀργῆς, σὲ δὲ ἀποστρέφεται καὶ τὰ σὰ δῶρα·
S-a-ntărâtat și cu daruri cu tot te respinge pe tine.

αὐτόν σε φράζεσθαι ἐν Ἀργείοισιν ἄνωγεν680
σὲ αὐτὸν σκοπεῖν ἐν τοῖς Ἕλλησιν ἐκέλευσεν,
Te sfătuiește să chibzui cu sfetnicii tăi și să cauți

ὅππως κεν νῆάς τε σαῷς καὶ λαὸν Ἀχαιῶν·681
ὅπως ἂν τὰς ναῦς σώσῃς καὶ τὸν στρατὸν τῶν Ἑλλήνων·
Chip ca să mântui pe-Ahei și toate ale noastre corăbii.

αὐτὸς δ' ἠπείλησεν ἅμ' ἠοῖ φαινομένηφι682
αὐτὸς δὲ διετείνατο ἅμα τῇ ἡμέρᾳ φαινομένῃ
Cât despre el, amenință că mâne, în zorile zilei,

νῆας ἐϋσσέλμους ἅλαδ' ἑλκέμεν ἀμφιελίσσας.683
τὰς εὐκαθέδρους ἀμφοτέρωθεν ἐλαυνομένας ναῦς εἰς τὴν θάλασσαν ἑλκύσειν·
Vaselor sale dă drumul pe mare și pleacă spre Ftia.

καὶ δ' ἂν τοῖς ἄλλοισιν ἔφη παραμυθήσασθαι 684
καὶ δὴ καὶ τοῖς ἄλλοις παραινέσαι ἂν, εἶπεν,
Dar și pe noi, pe ceilalți, ne povățuiește din parte-i

οἴκαδ' ἀποπλείειν, ἐπεὶ οὐκέτι δήετε τέκμωρ685
ἀποπλεῖν εἰς τὸν οἶκον, ἐπειδὴ οὐκέτι εὑρήσετε το τέλος
Marea să batem ’napoi, că nu-i dăm de capăt cetății

Ἰλίου αἰπεινῆς· μάλα γάρ ἑθεν εὐρύοπα Ζεὺς686
τῆς ὑψηλῆς Ἰλίου· πάνυ γὰρ ἑαυτῆς ὁ μεγαλόφωνος Ζεὺς
Troia cu zidul înalt, căci Cel care bubuie-n nouri

χεῖρα ἑὴν ὑπερέσχε, τεθαρσήκασι δὲ λαοί.687
ὑπερέσχε τὴν ἑαυτοῦ χεῖρα, εὔτολμοι δὲ γεγόνασιν οἱ λαοί.
Scutul asupra-i întinse și se îndârjiră dușmanii.

ὣς ἔφατ'· εἰσὶ καὶ οἵδε τάδ' εἰπέμεν, οἵ μοι ἕποντο,688
οὕτως εἶπεν. εἰσὶ καὶ οὗτοι ταῦτα εἰπεῖν, οἵ μοι εἵποντο,
Asta ne spuse; sunt martori și cei care-mi fură tovarăși,

Αἴας καὶ κήρυκε δύω πεπνυμένω ἄμφω. 689
ὁ Αἴας, καὶ οἱ δύο κήρυκες, ἀμφότεροι συνετοί.
Aias și crainicii noștri, cei doi înțelepți. Iar bătrânul

Φοῖνιξ δ' αὖθ' ὃ γέρων κατελέξατο, ὡς γὰρ ἀνώγει,690
Φοῖνιξ δὲ ὁ γέρων ἐκεῖ κατεκοιμήθη, οὕτω γὰρ ἐκέλευσεν,
Fenix acolo rămase să doarmă, cum însuși Ahile

ὄφρά οἱ ἐν νήεσσι φίλην ἐς πατρίδ' ἕπηται691
ὅπως αὐτῷ ἐν ταῖς ναυσὶν ἀκολουθήσῃ εἰς τὴν ἀγαπητὴν πατρίδα
L-a îndemnat, ca să plece cu el la întoarcerea-n țară

αὔριον, ἢν ἐθέλῃσιν· ἀνάγκῃ δ' οὔ τί μιν ἄξει.692
αὔριον, ἐὰν βούληται, βίᾳ δ᾽ αὐτὸν οὐδαμῶς ἀπάξει.
Mâne, de-o fi bucuros, că n-are să-l ia cu de-a sila.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ693
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ ἅπαντες ἄφωνοι ( ἐννεοὶ) ἐγένοντο σιωπῇ,
Asta Ulise rosti, și molcom tăcură cu toții,

μῦθον ἀγασσάμενοι· μάλα γὰρ κρατερῶς ἀγόρευσε. 694
θαυμάσαντες τὸν λόγον πάνυ γὰρ ἰσχυρῶς καὶ ἀποτόμως ἔλεξεν·
Plini de mirare auzind ce-amarnic îi fuse răspunsul.

δὴν δ' ἄνεῳ ἦσαν τετιηότες υἷες Ἀχαιῶν·695
ἐπὶ πολὺ δὲ ἐκπλήξει ἥσυχοι ἦσαν λυπούμενοι οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων·
Stat-au tăcuți îndelung de mare mâhnire Danaii,

ὀψὲ δὲ δὴ μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·696
μετὰ χρόνον δὲ ἱκανὸν εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης.
Dar după asta luă între ei Diomede cuvântul:

Ἀτρεΐδη κύδιστε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον697
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, ἐνδοξότατε, βασιλεῦ τῶν ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον,
„Prea înălțate mai-mare al oștirii, Atrid Agamemnon,

μὴ ὄφελες λίσσεσθαι ἀμύμονα Πηλεΐωνα698
εἴθε μὴ παρεκάλεσας τὸν ἄμεμπτον υἱὸν τοῦ Πηλέως,
Bine ar fi dacă nu te rugai de Ahile și nu-i dai

μυρία δῶρα διδούς· ὃ δ' ἀγήνωρ ἐστὶ καὶ ἄλλως· 699
πλεῖστα δῶρα παρέχων. οὗτος καὶ ἄλλως ὑπερήφανός ἐστι,
Multele daruri; că el și așa e semeț, dar acuma

νῦν αὖ μιν πολὺ μᾶλλον ἀγηνορίῃσιν ἐνῆκας.700
νῦν δὲ αὐτὸν πολλῷ μᾶλλον εἰς ὑπερηφανείας ἐνέβαλες·
Tu l-ai făcut mai semeț încă și mai zăcaș în mânie.

ἀλλ' ἤτοι κεῖνον μὲν ἐάσομεν ἤ κεν ἴῃσιν701
ἀλλ᾽ ἐκεῖνον μὲν ἐάσωμεν, ἢ ἂν ἀπέρχηται,
Lasă-l în pace mai bine să facă cum vrea , să se ducă

ἦ κε μένῃ· τότε δ' αὖτε μαχήσεται ὁππότε κέν μιν702
ἢ ἂν μένῃ· τότε δὲ πολεμήσει, ὅταν αὐτὸν
Sau să rămâie, că nu va veni la război fără numai

θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἀνώγῃ καὶ θεὸς ὄρσῃ.703
ἡ ψυχὴ ἐν τῷ στήθει προτρέψῃ, καὶ ὁ θεὸς παροξύνῃ.
Dacă-i dă inima-mbold sau zeii-l îndeamnă pe dânsul.

ἀλλ' ἄγεθ' ὡς ἂν ἐγὼ εἴπω πειθώμεθα πάντες· 704
ἀλλ᾿ ἄγετε, ὥσπερ ἂν αὐτὸς εἴπω, πεισθῶμεν ἅπαντες,
Noi s-ascultăm un cuvânt, să facem așa cum voi spune:

νῦν μὲν κοιμήσασθε τεταρπόμενοι φίλον ἦτορ705
νυνὶ μὲν κοιμήθητε ἐμπλησθέντες κατὰ τὴν ἀγαπητὴν ψυχὴν
Mergeți acuma la somn, ci întâi potoliți-vă pofta

σίτου καὶ οἴνοιο· τὸ γὰρ μένος ἐστὶ καὶ ἀλκή·706
ἄρτου καὶ οἴνου, τοῦτο γάρ ἐστι προθυμία τε καὶ ἰσχύς.
Toți cu bucate și vin, căci asta-i curaj și putere.

αὐτὰρ ἐπεί κε φανῇ καλὴ ῥοδοδάκτυλος Ἠώς,707
ἐπειδὰν δὲ φανῇ ἡ περικαλλὴς ῥοδόχρους ἡμέρα,
Mâne când zorile apoi răsări-vor cu degete roșii,

καρπαλίμως πρὸ νεῶν ἐχέμεν λαόν τε καὶ ἵππους708
ταχέως ἔμπροσθεν τῶν νεῶν ἔλαυνε, τὸν λαὸν καὶ τοὺς ἵππους
Iute stolește călări și pedeștri, și de la corăbii

ὀτρύνων, καὶ δ' αὐτὸς ἐνὶ πρώτοισι μάχεσθαι. 709
διεγείρων, καὶ σὺ ἐν τοῖς πρώτοις μάχου, Ἀγάμεμνον.
Du-i la bătaie pe toți și bate-te însuți în frunte.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἐπῄνησαν βασιλῆες710
οὕτως εἶπεν. ἅπαντες δὲ οἱ βασιλεῖς ἐπῄνεσαν,
Asta vorbi și cu strigăte tari se-nvoiră fruntașii,

μῦθον ἀγασσάμενοι Διομήδεος ἱπποδάμοιο.711
θαυμάσαντες τὸν λόγον τοῦ ἱππικοῦ Διομήδους·
Toți cu uimire auzind cuvintele lui Diomede.

καὶ τότε δὴ σπείσαντες ἔβαν κλισίην δὲ ἕκαστος,712
καὶ δὴ τότε χοὰς ποιησάμενοι ἐπορεύθησαν ἅπαντες ἐπὶ τὰς σκηνάς,
Vinul pe țărnă stropind, se duse la cort fiecare

ἔνθα δὲ κοιμήσαντο καὶ ὕπνου δῶρον ἕλοντο.713
ἐκεῖ δὲ ἐκοιμήθησαν (ἀνεκλίθησαν), καὶ ὕπνου ἔλαβον δῶρον, ἤτοι αὐτὸ τὸ κοίμημα, ὅπερ ἡμῖν ὁ σωματοειδὴς ὕπνος δωρεῖται.
Și adormiră cu toții primind ale somnului daruri.