Vasile Stancu

ILIADA




Cântul X


ἄλλοι μὲν παρὰ νηυσὶν ἀριστῆες Παναχαιῶν001
εὗδον παννύχιοι μαλακῷ δεδμημένοι ὕπνῳ·002
ἀλλ' οὐκ Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα ποιμένα λαῶν003
ὕπνος ἔχε γλυκερὸς πολλὰ φρεσὶν ὁρμαίνοντα.004
ὡς δ' ὅτ' ἂν ἀστράπτῃ πόσις Ἥρης ἠϋκόμοιο 005
τεύχων ἢ πολὺν ὄμβρον ἀθέσφατον ἠὲ χάλαζαν006
ἢ νιφετόν, ὅτε πέρ τε χιὼν ἐπάλυνεν ἀρούρας,007
ἠέ ποθι πτολέμοιο μέγα στόμα πευκεδανοῖο,008
ὣς πυκίν' ἐν στήθεσσιν ἀνεστενάχιζ' Ἀγαμέμνων009
νειόθεν ἐκ κραδίης, τρομέοντο δέ οἱ φρένες ἐντός. 010
ἤτοι ὅτ' ἐς πεδίον τὸ Τρωϊκὸν ἀθρήσειε,011
θαύμαζεν πυρὰ πολλὰ τὰ καίετο Ἰλιόθι πρὸ012
αὐλῶν συρίγγων τ' ἐνοπὴν ὅμαδόν τ' ἀνθρώπων.013
αὐτὰρ ὅτ' ἐς νῆάς τε ἴδοι καὶ λαὸν Ἀχαιῶν,014
πολλὰς ἐκ κεφαλῆς προθελύμνους ἕλκετο χαίτας 015
ὑψόθ' ἐόντι Διί, μέγα δ' ἔστενε κυδάλιμον κῆρ.016
ἥδε δέ οἱ κατὰ θυμὸν ἀρίστη φαίνετο βουλὴ017
Νέστορ' ἔπι πρῶτον Νηλήϊον ἐλθέμεν ἀνδρῶν,018
εἴ τινά οἱ σὺν μῆτιν ἀμύμονα τεκτήναιτο,019
ἥ τις ἀλεξίκακος πᾶσιν Δαναοῖσι γένοιτο. 020
ὀρθωθεὶς δ' ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα,021
ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,022
ἀμφὶ δ' ἔπειτα δαφοινὸν ἑέσσατο δέρμα λέοντος023
αἴθωνος μεγάλοιο ποδηνεκές, εἵλετο δ' ἔγχος.024


ὣς δ' αὔτως Μενέλαον ἔχε τρόμος· οὐδὲ γὰρ αὐτῷ 025
ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισιν ἐφίζανε· μή τι πάθοιεν026
Ἀργεῖοι, τοὶ δὴ ἕθεν εἵνεκα πουλὺν ἐφ' ὑγρὴν027
ἤλυθον ἐς Τροίην πόλεμον θρασὺν ὁρμαίνοντες.028
παρδαλέῃ μὲν πρῶτα μετάφρενον εὐρὺ κάλυψε029
ποικίλῃ, αὐτὰρ ἐπὶ στεφάνην κεφαλῆφιν ἀείρας 030
θήκατο χαλκείην, δόρυ δ' εἵλετο χειρὶ παχείῃ.031
βῆ δ' ἴμεν ἀνστήσων ὃν ἀδελφεόν, ὃς μέγα πάντων032
Ἀργείων ἤνασσε, θεὸς δ' ὣς τίετο δήμῳ.033
τὸν δ' εὗρ' ἀμφ' ὤμοισι τιθήμενον ἔντεα καλὰ034
νηῒ πάρα πρύμνῃ· τῷ δ' ἀσπάσιος γένετ' ἐλθών. 035
τὸν πρότερος προσέειπε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος·036
τίφθ' οὕτως ἠθεῖε κορύσσεαι; ἦ τιν' ἑταίρων037
ὀτρυνέεις Τρώεσσιν ἐπίσκοπον; ἀλλὰ μάλ' αἰνῶς038
δείδω μὴ οὔ τίς τοι ὑπόσχηται τόδε ἔργον039
ἄνδρας δυσμενέας σκοπιαζέμεν οἶος ἐπελθὼν 040
νύκτα δι' ἀμβροσίην· μάλα τις θρασυκάρδιος ἔσται.041


τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων·042
χρεὼ βουλῆς ἐμὲ καὶ σὲ διοτρεφὲς ὦ Μενέλαε043
κερδαλέης, ἥ τίς κεν ἐρύσσεται ἠδὲ σαώσει044
Ἀργείους καὶ νῆας, ἐπεὶ Διὸς ἐτράπετο φρήν. 045
Ἑκτορέοις ἄρα μᾶλλον ἐπὶ φρένα θῆχ' ἱεροῖσιν·046
οὐ γάρ πω ἰδόμην, οὐδ' ἔκλυον αὐδήσαντος047
ἄνδρ' ἕνα τοσσάδε μέρμερ' ἐπ' ἤματι μητίσασθαι,048
ὅσσ' Ἕκτωρ ἔρρεξε Διῒ φίλος υἷας Ἀχαιῶν049
αὔτως, οὔτε θεᾶς υἱὸς φίλος οὔτε θεοῖο. 050
ἔργα δ' ἔρεξ' ὅσα φημὶ μελησέμεν Ἀργείοισι051
δηθά τε καὶ δολιχόν· τόσα γὰρ κακὰ μήσατ' Ἀχαιούς.052
ἀλλ' ἴθι νῦν Αἴαντα καὶ Ἰδομενῆα κάλεσσον053
ῥίμφα θέων παρὰ νῆας· ἐγὼ δ' ἐπὶ Νέστορα δῖον054
εἶμι, καὶ ὀτρυνέω ἀνστήμεναι, αἴ κ' ἐθέλῃσιν 055
ἐλθεῖν ἐς φυλάκων ἱερὸν τέλος ἠδ' ἐπιτεῖλαι.056
κείνῳ γάρ κε μάλιστα πιθοίατο· τοῖο γὰρ υἱὸς057
σημαίνει φυλάκεσσι καὶ Ἰδομενῆος ὀπάων058
Μηριόνης· τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε μάλιστα.059


τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος· 060
πῶς γάρ μοι μύθῳ ἐπιτέλλεαι ἠδὲ κελεύεις;061
αὖθι μένω μετὰ τοῖσι δεδεγμένος εἰς ὅ κεν ἔλθῃς,062
ἦε θέω μετὰ σ' αὖτις, ἐπὴν εὖ τοῖς ἐπιτείλω;063
τὸν δ' αὖτε προσέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,064
αὖθι μένειν, μή πως ἀβροτάξομεν ἀλλήλοιιν 065
ἐρχομένω· πολλαὶ γὰρ ἀνὰ στρατόν εἰσι κέλευθοι.066
φθέγγεο δ' ᾗ κεν ἴῃσθα καὶ ἐγρήγορθαι ἄνωχθι067
πατρόθεν ἐκ γενεῆς ὀνομάζων ἄνδρα ἕκαστον068
πάντας κυδαίνων· μηδὲ μεγαλίζεο θυμῷ,069
ἀλλὰ καὶ αὐτοί περ πονεώμεθα· ὧδέ που ἄμμι 070
Ζεὺς ἐπὶ γιγνομένοισιν ἵει κακότητα βαρεῖαν.071


ὣς εἰπὼν ἀπέπεμπεν ἀδελφεὸν εὖ ἐπιτείλας·072
αὐτὰρ ὃ βῆ ῥ' ἰέναι μετὰ Νέστορα ποιμένα λαῶν·073
τὸν δ' εὗρεν παρά τε κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ074
εὐνῇ ἔνι μαλακῇ· παρὰ δ' ἔντεα ποικίλ' ἔκειτο 075
ἀσπὶς καὶ δύο δοῦρε φαεινή τε τρυφάλεια.076
πὰρ δὲ ζωστὴρ κεῖτο παναίολος, ᾧ ῥ' ὁ γεραιὸς077
ζώννυθ' ὅτ' ἐς πόλεμον φθισήνορα θωρήσσοιτο078
λαὸν ἄγων, ἐπεὶ οὐ μὲν ἐπέτρεπε γήραϊ λυγρῷ.079
ὀρθωθεὶς δ' ἄρ' ἐπ' ἀγκῶνος κεφαλὴν ἐπαείρας 080
Ἀτρεΐδην προσέειπε καὶ ἐξερεείνετο μύθῳ·081
τίς δ' οὗτος κατὰ νῆας ἀνὰ στρατὸν ἔρχεαι οἶος082
νύκτα δι' ὀρφναίην, ὅτε θ' εὕδουσι βροτοὶ ἄλλοι,083
ἠέ τιν' οὐρήων διζήμενος, ἤ τιν' ἑταίρων;084
φθέγγεο, μηδ' ἀκέων ἐπ' ἔμ' ἔρχεο· τίπτε δέ σε χρεώ; 085


τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·086
ὦ Νέστορ Νηληϊάδη μέγα κῦδος Ἀχαιῶν087
γνώσεαι Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα, τὸν περὶ πάντων088
Ζεὺς ἐνέηκε πόνοισι διαμπερὲς εἰς ὅ κ' ἀϋτμὴ089
ἐν στήθεσσι μένῃ καί μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ. 090
πλάζομαι ὧδ' ἐπεὶ οὔ μοι ἐπ' ὄμμασι νήδυμος ὕπνος091
ἱζάνει, ἀλλὰ μέλει πόλεμος καὶ κήδε' Ἀχαιῶν.092
αἰνῶς γὰρ Δαναῶν περιδείδια, οὐδέ μοι ἦτορ093
ἔμπεδον, ἀλλ' ἀλαλύκτημαι, κραδίη δέ μοι ἔξω094
στηθέων ἐκθρῴσκει, τρομέει δ' ὑπὸ φαίδιμα γυῖα. 095
ἀλλ' εἴ τι δραίνεις, ἐπεὶ οὐδὲ σέ γ' ὕπνος ἱκάνει,096
δεῦρ' ἐς τοὺς φύλακας καταβήομεν, ὄφρα ἴδωμεν097
μὴ τοὶ μὲν καμάτῳ ἀδηκότες ἠδὲ καὶ ὕπνῳ098
κοιμήσωνται, ἀτὰρ φυλακῆς ἐπὶ πάγχυ λάθωνται.099
δυσμενέες δ' ἄνδρες σχεδὸν εἵαται· οὐδέ τι ἴδμεν 100
μή πως καὶ διὰ νύκτα μενοινήσωσι μάχεσθαι.101


τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·102
Ἀτρεΐδη κύδιστε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον103
οὔ θην Ἕκτορι πάντα νοήματα μητίετα Ζεὺς104
ἐκτελέει, ὅσα πού νυν ἐέλπεται· ἀλλά μιν οἴω 105
κήδεσι μοχθήσειν καὶ πλείοσιν, εἴ κεν Ἀχιλλεὺς106
ἐκ χόλου ἀργαλέοιο μεταστρέψῃ φίλον ἦτορ.107
σοὶ δὲ μάλ' ἕψομ' ἐγώ· ποτὶ δ' αὖ καὶ ἐγείρομεν ἄλλους108
ἠμὲν Τυδεΐδην δουρὶ κλυτὸν ἠδ' Ὀδυσῆα109
ἠδ' Αἴαντα ταχὺν καὶ Φυλέος ἄλκιμον υἱόν. 110
ἀλλ' εἴ τις καὶ τούσδε μετοιχόμενος καλέσειεν111
ἀντίθεόν τ' Αἴαντα καὶ Ἰδομενῆα ἄνακτα·112
τῶν γὰρ νῆες ἔασιν ἑκαστάτω, οὐδὲ μάλ' ἐγγύς.113
ἀλλὰ φίλον περ ἐόντα καὶ αἰδοῖον Μενέλαον114
νεικέσω, εἴ πέρ μοι νεμεσήσεαι, οὐδ' ἐπικεύσω 115
ὡς εὕδει, σοὶ δ' οἴῳ ἐπέτρεψεν πονέεσθαι.116
νῦν ὄφελεν κατὰ πάντας ἀριστῆας πονέεσθαι117
λισσόμενος· χρειὼ γὰρ ἱκάνεται οὐκέτ' ἀνεκτός.118


τὸν δ' αὖτε προσέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·119
ὦ γέρον ἄλλοτε μέν σε καὶ αἰτιάασθαι ἄνωγα· 120
πολλάκι γὰρ μεθιεῖ τε καὶ οὐκ ἐθέλει πονέεσθαι121
οὔτ' ὄκνῳ εἴκων οὔτ' ἀφραδίῃσι νόοιο,122
ἀλλ' ἐμέ τ' εἰσορόων καὶ ἐμὴν ποτιδέγμενος ὁρμήν.123
νῦν δ' ἐμέο πρότερος μάλ' ἐπέγρετο καί μοι ἐπέστη·124
τὸν μὲν ἐγὼ προέηκα καλήμεναι οὓς σὺ μεταλλᾷς. 125
ἀλλ' ἴομεν· κείνους δὲ κιχησόμεθα πρὸ πυλάων126
ἐν φυλάκεσσ', ἵνα γάρ σφιν ἐπέφραδον ἠγερέθεσθαι.127
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·128
οὕτως οὔ τίς οἱ νεμεσήσεται οὐδ' ἀπιθήσει129
Ἀργείων, ὅτε κέν τιν' ἐποτρύνῃ καὶ ἀνώγῃ. 130


ὣς εἰπὼν ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα,131
ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,132
ἀμφὶ δ' ἄρα χλαῖναν περονήσατο φοινικόεσσαν133
διπλῆν ἐκταδίην, οὔλη δ' ἐπενήνοθε λάχνη.134
εἵλετο δ' ἄλκιμον ἔγχος ἀκαχμένον ὀξέϊ χαλκῷ, 135
βῆ δ' ἰέναι κατὰ νῆας Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων.136
πρῶτον ἔπειτ' Ὀδυσῆα Διὶ μῆτιν ἀτάλαντον137
ἐξ ὕπνου ἀνέγειρε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ138
φθεγξάμενος· τὸν δ' αἶψα περὶ φρένας ἤλυθ' ἰωή,139
ἐκ δ' ἦλθε κλισίης καί σφεας πρὸς μῦθον ἔειπε· 140
τίφθ' οὕτω κατὰ νῆας ἀνὰ στρατὸν οἶοι ἀλᾶσθε141
νύκτα δι' ἀμβροσίην, ὅ τι δὴ χρειὼ τόσον ἵκει;142


τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·143
διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ144
μὴ νεμέσα· τοῖον γὰρ ἄχος βεβίηκεν Ἀχαιούς. 145
ἀλλ' ἕπε', ὄφρα καὶ ἄλλον ἐγείρομεν ὅν τ' ἐπέοικε146
βουλὰς βουλεύειν, ἢ φευγέμεν ἠὲ μάχεσθαι.147
ὣς φάθ', ὃ δὲ κλισίην δὲ κιὼν πολύμητις Ὀδυσσεὺς148
ποικίλον ἀμφ' ὤμοισι σάκος θέτο, βῆ δὲ μετ' αὐτούς.149
βὰν δ' ἐπὶ Τυδεΐδην Διομήδεα· τὸν δὲ κίχανον 150
ἐκτὸς ἀπὸ κλισίης σὺν τεύχεσιν· ἀμφὶ δ' ἑταῖροι151
εὗδον, ὑπὸ κρασὶν δ' ἔχον ἀσπίδας· ἔγχεα δέ σφιν152
ὄρθ' ἐπὶ σαυρωτῆρος ἐλήλατο, τῆλε δὲ χαλκὸς153
λάμφ' ὥς τε στεροπὴ πατρὸς Διός· αὐτὰρ ὅ γ' ἥρως154
εὗδ', ὑπὸ δ' ἔστρωτο ῥινὸν βοὸς ἀγραύλοιο, 155
αὐτὰρ ὑπὸ κράτεσφι τάπης τετάνυστο φαεινός.156
τὸν παρστὰς ἀνέγειρε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ,157
λὰξ ποδὶ κινήσας, ὄτρυνέ τε νείκεσέ τ' ἄντην·158
ἔγρεο Τυδέος υἱέ· τί πάννυχον ὕπνον ἀωτεῖς;159
οὐκ ἀΐεις ὡς Τρῶες ἐπὶ θρωσμῷ πεδίοιο 160
εἵαται ἄγχι νεῶν, ὀλίγος δ' ἔτι χῶρος ἐρύκει;161


ὣς φάθ', ὃ δ' ἐξ ὕπνοιο μάλα κραιπνῶς ἀνόρουσε,162
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·163
σχέτλιός ἐσσι γεραιέ· σὺ μὲν πόνου οὔ ποτε λήγεις.164
οὔ νυ καὶ ἄλλοι ἔασι νεώτεροι υἷες Ἀχαιῶν 165
οἵ κεν ἔπειτα ἕκαστον ἐγείρειαν βασιλήων166
πάντῃ ἐποιχόμενοι; σὺ δ' ἀμήχανός ἐσσι γεραιέ.167
τὸν δ' αὖτε προσέειπε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·168
ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα φίλος κατὰ μοῖραν ἔειπες.169
εἰσὶν μέν μοι παῖδες ἀμύμονες, εἰσὶ δὲ λαοὶ 170
καὶ πολέες, τῶν κέν τις ἐποιχόμενος καλέσειεν·171
ἀλλὰ μάλα μεγάλη χρειὼ βεβίηκεν Ἀχαιούς.172
νῦν γὰρ δὴ πάντεσσιν ἐπὶ ξυροῦ ἵσταται ἀκμῆς173
ἢ μάλα λυγρὸς ὄλεθρος Ἀχαιοῖς ἠὲ βιῶναι.174
ἀλλ' ἴθι νῦν Αἴαντα ταχὺν καὶ Φυλέος υἱὸν 175
ἄνστησον· σὺ γάρ ἐσσι νεώτερος· εἴ μ' ἐλεαίρεις.176


ὣς φάθ', ὃ δ' ἀμφ' ὤμοισιν ἑέσσατο δέρμα λέοντος177
αἴθωνος μεγάλοιο ποδηνεκές, εἵλετο δ' ἔγχος.178
βῆ δ' ἰέναι, τοὺς δ' ἔνθεν ἀναστήσας ἄγεν ἥρως.179


οἳ δ' ὅτε δὴ φυλάκεσσιν ἐν ἀγρομένοισιν ἔμιχθεν, 180
οὐδὲ μὲν εὕδοντας φυλάκων ἡγήτορας εὗρον,181
ἀλλ' ἐγρηγορτὶ σὺν τεύχεσιν εἵατο πάντες.182
ὡς δὲ κύνες περὶ μῆλα δυσωρήσωνται ἐν αὐλῇ183
θηρὸς ἀκούσαντες κρατερόφρονος, ὅς τε καθ' ὕλην184
ἔρχηται δι' ὄρεσφι· πολὺς δ' ὀρυμαγδὸς ἐπ' αὐτῷ 185
ἀνδρῶν ἠδὲ κυνῶν, ἀπό τέ σφισιν ὕπνος ὄλωλεν·186
ὣς τῶν νήδυμος ὕπνος ἀπὸ βλεφάροιιν ὀλώλει187
νύκτα φυλασσομένοισι κακήν· πεδίον δὲ γὰρ αἰεὶ188
τετράφαθ', ὁππότ' ἐπὶ Τρώων ἀΐοιεν ἰόντων.189
τοὺς δ' ὃ γέρων γήθησεν ἰδὼν θάρσυνέ τε μύθῳ 190
καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·191
οὕτω νῦν φίλα τέκνα φυλάσσετε· μηδέ τιν' ὕπνος192
αἱρείτω, μὴ χάρμα γενώμεθα δυσμενέεσσιν.193


ὣς εἰπὼν τάφροιο διέσσυτο· τοὶ δ' ἅμ' ἕποντο194
Ἀργείων βασιλῆες ὅσοι κεκλήατο βουλήν. 195
τοῖς δ' ἅμα Μηριόνης καὶ Νέστορος ἀγλαὸς υἱὸς196
ἤϊσαν· αὐτοὶ γὰρ κάλεον συμμητιάασθαι.197
τάφρον δ' ἐκδιαβάντες ὀρυκτὴν ἑδριόωντο198
ἐν καθαρῷ, ὅθι δὴ νεκύων διεφαίνετο χῶρος199
πιπτόντων· ὅθεν αὖτις ἀπετράπετ' ὄβριμος Ἕκτωρ 200
ὀλλὺς Ἀργείους, ὅτε δὴ περὶ νὺξ ἐκάλυψεν.201
ἔνθα καθεζόμενοι ἔπε' ἀλλήλοισι πίφαυσκον·202
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·203
ὦ φίλοι οὐκ ἂν δή τις ἀνὴρ πεπίθοιθ' ἑῷ αὐτοῦ204
θυμῷ τολμήεντι μετὰ Τρῶας μεγαθύμους 205
ἐλθεῖν, εἴ τινά που δηΐων ἕλοι ἐσχατόωντα,206
ἤ τινά που καὶ φῆμιν ἐνὶ Τρώεσσι πύθοιτο,207
ἅσσά τε μητιόωσι μετὰ σφίσιν, ἢ μεμάασιν208
αὖθι μένειν παρὰ νηυσὶν ἀπόπροθεν, ἦε πόλιν δὲ209
ἂψ ἀναχωρήσουσιν, ἐπεὶ δαμάσαντό γ' Ἀχαιούς. 210
ταῦτά κε πάντα πύθοιτο, καὶ ἂψ εἰς ἡμέας ἔλθοι211
ἀσκηθής· μέγα κέν οἱ ὑπουράνιον κλέος εἴη212
πάντας ἐπ' ἀνθρώπους, καί οἱ δόσις ἔσσεται ἐσθλή·213
ὅσσοι γὰρ νήεσσιν ἐπικρατέουσιν ἄριστοι214
τῶν πάντων οἱ ἕκαστος ὄϊν δώσουσι μέλαιναν 215
θῆλυν ὑπόρρηνον· τῇ μὲν κτέρας οὐδὲν ὁμοῖον,216
αἰεὶ δ' ἐν δαίτῃσι καὶ εἰλαπίνῃσι παρέσται.217


ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.218
τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·219
Νέστορ ἔμ' ὀτρύνει κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ 220
ἀνδρῶν δυσμενέων δῦναι στρατὸν ἐγγὺς ἐόντων221
Τρώων· ἀλλ' εἴ τίς μοι ἀνὴρ ἅμ' ἕποιτο καὶ ἄλλος222
μᾶλλον θαλπωρὴ καὶ θαρσαλεώτερον ἔσται.223
σύν τε δύ' ἐρχομένω καί τε πρὸ ὃ τοῦ ἐνόησεν224
ὅππως κέρδος ἔῃ· μοῦνος δ' εἴ πέρ τε νοήσῃ 225
ἀλλά τέ οἱ βράσσων τε νόος, λεπτὴ δέ τε μῆτις.226


ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἔθελον Διομήδεϊ πολλοὶ ἕπεσθαι.227
ἠθελέτην Αἴαντε δύω θεράποντες Ἄρηος,228
ἤθελε Μηριόνης, μάλα δ' ἤθελε Νέστορος υἱός,229
ἤθελε δ' Ἀτρεΐδης δουρικλειτὸς Μενέλαος, 230
ἤθελε δ' ὁ τλήμων Ὀδυσεὺς καταδῦναι ὅμιλον231
Τρώων· αἰεὶ γάρ οἱ ἐνὶ φρεσὶ θυμὸς ἐτόλμα.232
τοῖσι δὲ καὶ μετέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·233
Τυδεΐδη Διόμηδες ἐμῷ κεχαρισμένε θυμῷ234
τὸν μὲν δὴ ἕταρόν γ' αἱρήσεαι ὅν κ' ἐθέλῃσθα, 235
φαινομένων τὸν ἄριστον, ἐπεὶ μεμάασί γε πολλοί.236
μηδὲ σύ γ' αἰδόμενος σῇσι φρεσὶ τὸν μὲν ἀρείω237
καλλείπειν, σὺ δὲ χείρον' ὀπάσσεαι αἰδοῖ εἴκων238
ἐς γενεὴν ὁρόων, μηδ' εἰ βασιλεύτερός ἐστιν.239


ὣς ἔφατ', ἔδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ. 240
τοῖς δ' αὖτις μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·241
εἰ μὲν δὴ ἕταρόν γε κελεύετέ μ' αὐτὸν ἑλέσθαι,242
πῶς ἂν ἔπειτ' Ὀδυσῆος ἐγὼ θείοιο λαθοίμην,243
οὗ πέρι μὲν πρόφρων κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ244
ἐν πάντεσσι πόνοισι, φιλεῖ δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη. 245
τούτου γ' ἑσπομένοιο καὶ ἐκ πυρὸς αἰθομένοιο246
ἄμφω νοστήσαιμεν, ἐπεὶ περίοιδε νοῆσαι.247
τὸν δ' αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·248
Τυδεΐδη μήτ' ἄρ με μάλ' αἴνεε μήτέ τι νείκει·249
εἰδόσι γάρ τοι ταῦτα μετ' Ἀργείοις ἀγορεύεις. 250
ἀλλ' ἴομεν· μάλα γὰρ νὺξ ἄνεται, ἐγγύθι δ' ἠώς,251
ἄστρα δὲ δὴ προβέβηκε, παροίχωκεν δὲ πλέων νὺξ252
τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ' ἔτι μοῖρα λέλειπται.253


ὣς εἰπόνθ' ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην.254
Τυδεΐδῃ μὲν δῶκε μενεπτόλεμος Θρασυμήδης 255
φάσγανον ἄμφηκες· τὸ δ' ἑὸν παρὰ νηῒ λέλειπτο·256
καὶ σάκος· ἀμφὶ δέ οἱ κυνέην κεφαλῆφιν ἔθηκε257
ταυρείην, ἄφαλόν τε καὶ ἄλλοφον, ἥ τε καταῖτυξ258
κέκληται, ῥύεται δὲ κάρη θαλερῶν αἰζηῶν.259
Μηριόνης δ' Ὀδυσῆϊ δίδου βιὸν ἠδὲ φαρέτρην 260
καὶ ξίφος, ἀμφὶ δέ οἱ κυνέην κεφαλῆφιν ἔθηκε261
ῥινοῦ ποιητήν· πολέσιν δ' ἔντοσθεν ἱμᾶσιν262
ἐντέτατο στερεῶς· ἔκτοσθε δὲ λευκοὶ ὀδόντες263
ἀργιόδοντος ὑὸς θαμέες ἔχον ἔνθα καὶ ἔνθα264
εὖ καὶ ἐπισταμένως· μέσσῃ δ' ἐνὶ πῖλος ἀρήρει. 265
τήν ῥά ποτ' ἐξ Ἐλεῶνος Ἀμύντορος Ὀρμενίδαο266
ἐξέλετ' Αὐτόλυκος πυκινὸν δόμον ἀντιτορήσας,267
Σκάνδειαν δ' ἄρα δῶκε Κυθηρίῳ Ἀμφιδάμαντι·268
Ἀμφιδάμας δὲ Μόλῳ δῶκε ξεινήϊον εἶναι,269
αὐτὰρ ὃ Μηριόνῃ δῶκεν ᾧ παιδὶ φορῆναι· 270
δὴ τότ' Ὀδυσσῆος πύκασεν κάρη ἀμφιτεθεῖσα.271


τὼ δ' ἐπεὶ οὖν ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην,272
βάν ῥ' ἰέναι, λιπέτην δὲ κατ' αὐτόθι πάντας ἀρίστους.273
τοῖσι δὲ δεξιὸν ἧκεν ἐρῳδιὸν ἐγγὺς ὁδοῖο274
Παλλὰς Ἀθηναίη· τοὶ δ' οὐκ ἴδον ὀφθαλμοῖσι 275
νύκτα δι' ὀρφναίην, ἀλλὰ κλάγξαντος ἄκουσαν.276
χαῖρε δὲ τῷ ὄρνιθ' Ὀδυσεύς, ἠρᾶτο δ' Ἀθήνῃ·277
κλῦθί μευ αἰγιόχοιο Διὸς τέκος, ἥ τέ μοι αἰεὶ278
ἐν πάντεσσι πόνοισι παρίστασαι, οὐδέ σε λήθω279
κινύμενος· νῦν αὖτε μάλιστά με φῖλαι Ἀθήνη, 280
δὸς δὲ πάλιν ἐπὶ νῆας ἐϋκλεῖας ἀφικέσθαι281
ῥέξαντας μέγα ἔργον, ὅ κε Τρώεσσι μελήσῃ.282


δεύτερος αὖτ' ἠρᾶτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·283
κέκλυθι νῦν καὶ ἐμεῖο Διὸς τέκος Ἀτρυτώνη·284
σπεῖό μοι ὡς ὅτε πατρὶ ἅμ' ἕσπεο Τυδέϊ δίῳ 285
ἐς Θήβας, ὅτε τε πρὸ Ἀχαιῶν ἄγγελος ᾔει.286
τοὺς δ' ἄρ' ἐπ' Ἀσωπῷ λίπε χαλκοχίτωνας Ἀχαιούς,287
αὐτὰρ ὃ μειλίχιον μῦθον φέρε Καδμείοισι288
κεῖσ'· ἀτὰρ ἂψ ἀπιὼν μάλα μέρμερα μήσατο ἔργα289
σὺν σοὶ δῖα θεά, ὅτε οἱ πρόφρασσα παρέστης. 290
ὣς νῦν μοι ἐθέλουσα παρίσταο καί με φύλασσε.291
σοὶ δ' αὖ ἐγὼ ῥέξω βοῦν ἦνιν εὐρυμέτωπον292
ἀδμήτην, ἣν οὔ πω ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἀνήρ·293
τήν τοι ἐγὼ ῥέξω χρυσὸν κέρασιν περιχεύας.294


ὣς ἔφαν εὐχόμενοι, τῶν δ' ἔκλυε Παλλὰς Ἀθήνη. 295
οἳ δ' ἐπεὶ ἠρήσαντο Διὸς κούρῃ μεγάλοιο,296
βάν ῥ' ἴμεν ὥς τε λέοντε δύω διὰ νύκτα μέλαιναν297
ἂμ φόνον, ἂν νέκυας, διά τ' ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα.298


οὐδὲ μὲν οὐδὲ Τρῶας ἀγήνορας εἴασεν Ἕκτωρ299
εὕδειν, ἀλλ' ἄμυδις κικλήσκετο πάντας ἀρίστους, 300
ὅσσοι ἔσαν Τρώων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες·301
τοὺς ὅ γε συγκαλέσας πυκινὴν ἀρτύνετο βουλήν·302
τίς κέν μοι τόδε ἔργον ὑποσχόμενος τελέσειε303
δώρῳ ἔπι μεγάλῳ; μισθὸς δέ οἱ ἄρκιος ἔσται.304
δώσω γὰρ δίφρόν τε δύω τ' ἐριαύχενας ἵππους 305
οἵ κεν ἄριστοι ἔωσι θοῇς ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν306
ὅς τίς κε τλαίη, οἷ τ' αὐτῷ κῦδος ἄροιτο,307
νηῶν ὠκυπόρων σχεδὸν ἐλθέμεν, ἔκ τε πυθέσθαι308
ἠέ φυλάσσονται νῆες θοαὶ ὡς τὸ πάρος περ,309
ἦ ἤδη χείρεσσιν ὑφ' ἡμετέρῃσι δαμέντες 310
φύξιν βουλεύουσι μετὰ σφίσιν, οὐδ' ἐθέλουσι311
νύκτα φυλασσέμεναι, καμάτῳ ἀδηκότες αἰνῷ.312


ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.313
ἦν δέ τις ἐν Τρώεσσι Δόλων Εὐμήδεος υἱὸς314
κήρυκος θείοιο πολύχρυσος πολύχαλκος, 315
ὃς δή τοι εἶδος μὲν ἔην κακός, ἀλλὰ ποδώκης·316
αὐτὰρ ὃ μοῦνος ἔην μετὰ πέντε κασιγνήτῃσιν.317
ὅς ῥα τότε Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι μῦθον ἔειπεν·318
Ἕκτορ ἔμ' ὀτρύνει κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ319
νηῶν ὠκυπόρων σχεδὸν ἐλθέμεν ἔκ τε πυθέσθαι. 320
ἀλλ' ἄγε μοι τὸ σκῆπτρον ἀνάσχεο, καί μοι ὄμοσσον321
ἦ μὲν τοὺς ἵππους τε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ322
δωσέμεν, οἳ φορέουσιν ἀμύμονα Πηλεΐωνα,323
σοὶ δ' ἐγὼ οὐχ ἅλιος σκοπὸς ἔσσομαι οὐδ' ἀπὸ δόξης·324
τόφρα γὰρ ἐς στρατὸν εἶμι διαμπερὲς ὄφρ' ἂν ἵκωμαι 325
νῆ' Ἀγαμεμνονέην, ὅθι που μέλλουσιν ἄριστοι326
βουλὰς βουλεύειν ἢ φευγέμεν ἠὲ μάχεσθαι.327
ὣς φάθ', ὃ δ' ἐν χερσὶ σκῆπτρον λάβε καί οἱ ὄμοσσεν·328
ἴστω νῦν Ζεὺς αὐτὸς ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης329
μὴ μὲν τοῖς ἵπποισιν ἀνὴρ ἐποχήσεται ἄλλος 330
Τρώων, ἀλλά σέ φημι διαμπερὲς ἀγλαϊεῖσθαι.331


ὣς φάτο καί ῥ' ἐπίορκον ἐπώμοσε, τὸν δ' ὀρόθυνεν·332
αὐτίκα δ' ἀμφ' ὤμοισιν ἐβάλλετο καμπύλα τόξα,333
ἕσσατο δ' ἔκτοσθεν ῥινὸν πολιοῖο λύκοιο,334
κρατὶ δ' ἐπὶ κτιδέην κυνέην, ἕλε δ' ὀξὺν ἄκοντα, 335
βῆ δ' ἰέναι προτὶ νῆας ἀπὸ στρατοῦ· οὐδ' ἄρ' ἔμελλεν336
ἐλθὼν ἐκ νηῶν ἂψ Ἕκτορι μῦθον ἀποίσειν.337
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵππων τε καὶ ἀνδρῶν κάλλιφ' ὅμιλον,338
βῆ ῥ' ἀν' ὁδὸν μεμαώς· τὸν δὲ φράσατο προσιόντα339
διογενὴς Ὀδυσεύς, Διομήδεα δὲ προσέειπεν· 340
οὗτός τις Διόμηδες ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται ἀνήρ,341
οὐκ οἶδ' ἢ νήεσσιν ἐπίσκοπος ἡμετέρῃσιν,342
ἦ τινα συλήσων νεκύων κατατεθνηώτων.343
ἀλλ' ἐῶμέν μιν πρῶτα παρεξελθεῖν πεδίοιο344
τυτθόν· ἔπειτα δέ κ' αὐτὸν ἐπαΐξαντες ἕλοιμεν 345
καρπαλίμως· εἰ δ' ἄμμε παραφθαίησι πόδεσσιν,346
αἰεί μιν ἐπὶ νῆας ἀπὸ στρατόφι προτιειλεῖν347
ἔγχει ἐπαΐσσων, μή πως προτὶ ἄστυ ἀλύξῃ.348


ὣς ἄρα φωνήσαντε παρὲξ ὁδοῦ ἐν νεκύεσσι349
κλινθήτην· ὃ δ' ἄρ' ὦκα παρέδραμεν ἀφραδίῃσιν. 350
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἀπέην ὅσσόν τ' ἐπὶ οὖρα πέλονται351
ἡμιόνων· αἱ γάρ τε βοῶν προφερέστεραί εἰσιν352
ἑλκέμεναι νειοῖο βαθείης πηκτὸν ἄροτρον·353
τὼ μὲν ἐπεδραμέτην, ὃ δ' ἄρ' ἔστη δοῦπον ἀκούσας.354
ἔλπετο γὰρ κατὰ θυμὸν ἀποστρέψοντας ἑταίρους 355
ἐκ Τρώων ἰέναι πάλιν Ἕκτορος ὀτρύναντος.356
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἄπεσαν δουρηνεκὲς ἢ καὶ ἔλασσον,357
γνῶ ῥ' ἄνδρας δηΐους, λαιψηρὰ δὲ γούνατ' ἐνώμα358
φευγέμεναι· τοὶ δ' αἶψα διώκειν ὁρμήθησαν.359
ὡς δ' ὅτε καρχαρόδοντε δύω κύνε εἰδότε θήρης 360
ἢ κεμάδ' ἠὲ λαγωὸν ἐπείγετον ἐμμενὲς αἰεὶ361
χῶρον ἀν' ὑλήενθ', ὃ δέ τε προθέῃσι μεμηκώς,362
ὣς τὸν Τυδεΐδης ἠδ' ὃ πτολίπορθος Ὀδυσσεὺς363
λαοῦ ἀποτμήξαντε διώκετον ἐμμενὲς αἰεί.364
ἀλλ' ὅτε δὴ τάχ' ἔμελλε μιγήσεσθαι φυλάκεσσι 365
φεύγων ἐς νῆας, τότε δὴ μένος ἔμβαλ' Ἀθήνη366
Τυδεΐδῃ, ἵνα μή τις Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων367
φθαίη ἐπευξάμενος βαλέειν, ὃ δὲ δεύτερος ἔλθοι.368
δουρὶ δ' ἐπαΐσσων προσέφη κρατερὸς Διομήδης·369
ἠὲ μέν' ἠέ σε δουρὶ κιχήσομαι, οὐδέ σέ φημι 370
δηρὸν ἐμῆς ἀπὸ χειρὸς ἀλύξειν αἰπὺν ὄλεθρον.371


ἦ ῥα καὶ ἔγχος ἀφῆκεν, ἑκὼν δ' ἡμάρτανε φωτός·372
δεξιτερὸν δ' ὑπὲρ ὦμον ἐΰξου δουρὸς ἀκωκὴ373
ἐν γαίῃ ἐπάγη· ὃ δ' ἄρ' ἔστη τάρβησέν τε374
βαμβαίνων· ἄραβος δὲ διὰ στόμα γίγνετ' ὀδόντων· 375
χλωρὸς ὑπαὶ δείους· τὼ δ' ἀσθμαίνοντε κιχήτην,376
χειρῶν δ' ἁψάσθην· ὃ δὲ δακρύσας ἔπος ηὔδα·377
ζωγρεῖτ', αὐτὰρ ἐγὼν ἐμὲ λύσομαι· ἔστι γὰρ ἔνδον378
χαλκός τε χρυσός τε πολύκμητός τε σίδηρος,379
τῶν κ' ὔμμιν χαρίσαιτο πατὴρ ἀπερείσι' ἄποινα 380
εἴ κεν ἐμὲ ζωὸν πεπύθοιτ' ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν.381


τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·382
θάρσει, μηδέ τί τοι θάνατος καταθύμιος ἔστω.383
ἀλλ' ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον·384
πῇ δὴ οὕτως ἐπὶ νῆας ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεαι οἷος 385
νύκτα δι' ὀρφναίην, ὅτε θ' εὕδουσι βροτοὶ ἄλλοι;386
ἤ τινα συλήσων νεκύων κατατεθνηώτων;387
ἦ σ' Ἕκτωρ προέηκε διασκοπιᾶσθαι ἕκαστα388
νῆας ἔπι γλαφυράς; ἦ σ' αὐτὸν θυμὸς ἀνῆκε;389


τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Δόλων, ὑπὸ δ' ἔτρεμε γυῖα· 390
πολλῇσίν μ' ἄτῃσι παρὲκ νόον ἤγαγεν Ἕκτωρ,391
ὅς μοι Πηλεΐωνος ἀγαυοῦ μώνυχας ἵππους392
δωσέμεναι κατένευσε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ,393
ἠνώγει δέ μ' ἰόντα θοὴν διὰ νύκτα μέλαιναν394
ἀνδρῶν δυσμενέων σχεδὸν ἐλθέμεν, ἔκ τε πυθέσθαι 395
ἠὲ φυλάσσονται νῆες θοαὶ ὡς τὸ πάρος περ,396
ἦ ἤδη χείρεσσιν ὑφ' ἡμετέρῃσι δαμέντες397
φύξιν βουλεύουσι μετὰ σφίσιν, οὐδ' ἐθέλουσι398
νύκτα φυλασσέμεναι, καμάτῳ ἀδηκότες αἰνῷ.399


τὸν δ' ἐπιμειδήσας προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· 400
ἦ ῥά νύ τοι μεγάλων δώρων ἐπεμαίετο θυμὸς401
ἵππων Αἰακίδαο δαΐφρονος· οἳ δ' ἀλεγεινοὶ402
ἀνδράσι γε θνητοῖσι δαμήμεναι ἠδ' ὀχέεσθαι403
ἄλλῳ γ' ἢ Ἀχιλῆϊ, τὸν ἀθανάτη τέκε μήτηρ.404
ἀλλ' ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον· 405
ποῦ νῦν δεῦρο κιὼν λίπες Ἕκτορα ποιμένα λαῶν;406
ποῦ δέ οἱ ἔντεα κεῖται ἀρήϊα, ποῦ δέ οἱ ἵπποι;407
πῶς δαὶ τῶν ἄλλων Τρώων φυλακαί τε καὶ εὐναί;408
ἅσσά τε μητιόωσι μετὰ σφίσιν, ἢ μεμάασιν409
αὖθι μένειν παρὰ νηυσὶν ἀπόπροθεν, ἦε πόλιν δὲ 410
ἂψ ἀναχωρήσουσιν, ἐπεὶ δαμάσαντό γ' Ἀχαιούς.411


τὸν δ' αὖτε προσέειπε Δόλων Εὐμήδεος υἱός·412
τοὶ γὰρ ἐγώ τοι ταῦτα μάλ' ἀτρεκέως καταλέξω.413
Ἕκτωρ μὲν μετὰ τοῖσιν, ὅσοι βουληφόροι εἰσί,414
βουλὰς βουλεύει θείου παρὰ σήματι Ἴλου 415
νόσφιν ἀπὸ φλοίσβου· φυλακὰς δ' ἃς εἴρεαι ἥρως416
οὔ τις κεκριμένη ῥύεται στρατὸν οὐδὲ φυλάσσει.417
ὅσσαι μὲν Τρώων πυρὸς ἐσχάραι, οἷσιν ἀνάγκη418
οἷ δ' ἐγρηγόρθασι φυλασσέμεναί τε κέλονται419
ἀλλήλοις· ἀτὰρ αὖτε πολύκλητοι ἐπίκουροι 420
εὕδουσι· Τρωσὶν γὰρ ἐπιτραπέουσι φυλάσσειν·421
οὐ γάρ σφιν παῖδες σχεδὸν εἵαται οὐδὲ γυναῖκες.422


τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·423
πῶς γὰρ νῦν Τρώεσσι μεμιγμένοι ἱπποδάμοισιν424
εὕδουσ' ἦ ἀπάνευθε; δίειπέ μοι ὄφρα δαείω. 425


τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Δόλων Εὐμήδεος υἱός·426
τοὶ γὰρ ἐγὼ καὶ ταῦτα μάλ' ἀτρεκέως καταλέξω.427
πρὸς μὲν ἁλὸς Κᾶρες καὶ Παίονες ἀγκυλότοξοι428
καὶ Λέλεγες καὶ Καύκωνες δῖοί τε Πελασγοί,429
πρὸς Θύμβρης δ' ἔλαχον Λύκιοι Μυσοί τ' ἀγέρωχοι 430
καὶ Φρύγες ἱππόμαχοι καὶ Μῄονες ἱπποκορυσταί.431
ἀλλὰ τί ἢ ἐμὲ ταῦτα διεξερέεσθε ἕκαστα;432
εἰ γὰρ δὴ μέματον Τρώων καταδῦναι ὅμιλον433
Θρήϊκες οἷδ' ἀπάνευθε νεήλυδες ἔσχατοι ἄλλων·434
ἐν δέ σφιν Ῥῆσος βασιλεὺς πάϊς Ἠϊονῆος. 435
τοῦ δὴ καλλίστους ἵππους ἴδον ἠδὲ μεγίστους·436
λευκότεροι χιόνος, θείειν δ' ἀνέμοισιν ὁμοῖοι·437
ἅρμα δέ οἱ χρυσῷ τε καὶ ἀργύρῳ εὖ ἤσκηται·438
τεύχεα δὲ χρύσεια πελώρια θαῦμα ἰδέσθαι439
ἤλυθ' ἔχων· τὰ μὲν οὔ τι καταθνητοῖσιν ἔοικεν 440
ἄνδρεσσιν φορέειν, ἀλλ' ἀθανάτοισι θεοῖσιν.441
ἀλλ' ἐμὲ μὲν νῦν νηυσὶ πελάσσετον ὠκυπόροισιν,442
ἠέ με δήσαντες λίπετ' αὐτόθι νηλέϊ δεσμῷ,443
ὄφρά κεν ἔλθητον καὶ πειρηθῆτον ἐμεῖο444
ἠὲ κατ' αἶσαν ἔειπον ἐν ὑμῖν, ἦε καὶ οὐκί. 445


τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης·446
μὴ δή μοι φύξίν γε Δόλων ἐμβάλλεο θυμῷ·447
ἐσθλά περ ἀγγείλας, ἐπεὶ ἵκεο χεῖρας ἐς ἁμάς.448
εἰ μὲν γάρ κέ σε νῦν ἀπολύσομεν ἠὲ μεθῶμεν,449
ἦ τε καὶ ὕστερον εἶσθα θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν 450
ἠὲ διοπτεύσων ἢ ἐναντίβιον πολεμίξων·451
εἰ δέ κ' ἐμῇς ὑπὸ χερσὶ δαμεὶς ἀπὸ θυμὸν ὀλέσσῃς,452
οὐκέτ' ἔπειτα σὺ πῆμά ποτ' ἔσσεαι Ἀργείοισιν.453


ἦ, καὶ ὃ μέν μιν ἔμελλε γενείου χειρὶ παχείῃ454
ἁψάμενος λίσσεσθαι, ὃ δ' αὐχένα μέσσον ἔλασσε 455
φασγάνῳ ἀΐξας, ἀπὸ δ' ἄμφω κέρσε τένοντε·456
φθεγγομένου δ' ἄρα τοῦ γε κάρη κονίῃσιν ἐμίχθη.457
τοῦ δ' ἀπὸ μὲν κτιδέην κυνέην κεφαλῆφιν ἕλοντο458
καὶ λυκέην καὶ τόξα παλίντονα καὶ δόρυ μακρόν·459
καὶ τά γ' Ἀθηναίῃ ληΐτιδι δῖος Ὀδυσσεὺς 460
ὑψόσ' ἀνέσχεθε χειρὶ καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·461
χαῖρε θεὰ τοῖσδεσσι· σὲ γὰρ πρώτην ἐν Ὀλύμπῳ462
πάντων ἀθανάτων ἐπιδωσόμεθ'· ἀλλὰ καὶ αὖτις463
πέμψον ἐπὶ Θρῃκῶν ἀνδρῶν ἵππους τε καὶ εὐνάς.464


ὣς ἄρ' ἐφώνησεν, καὶ ἀπὸ ἕθεν ὑψόσ' ἀείρας 465
θῆκεν ἀνὰ μυρίκην· δέελον δ' ἐπὶ σῆμά τ' ἔθηκε466
συμμάρψας δόνακας μυρίκης τ' ἐριθηλέας ὄζους,467
μὴ λάθοι αὖτις ἰόντε θοὴν διὰ νύκτα μέλαιναν.468
τὼ δὲ βάτην προτέρω διά τ' ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα,469
αἶψα δ' ἐπὶ Θρῃκῶν ἀνδρῶν τέλος ἷξον ἰόντες. 470
οἳ δ' εὗδον καμάτῳ ἀδηκότες, ἔντεα δέ σφιν471
καλὰ παρ' αὐτοῖσι χθονὶ κέκλιτο εὖ κατὰ κόσμον472
τριστοιχί· παρὰ δέ σφιν ἑκάστῳ δίζυγες ἵπποι.473
Ῥῆσος δ' ἐν μέσῳ εὗδε, παρ' αὐτῷ δ' ὠκέες ἵπποι474
ἐξ ἐπιδιφριάδος πυμάτης ἱμᾶσι δέδεντο. 475
τὸν δ' Ὀδυσεὺς προπάροιθεν ἰδὼν Διομήδεϊ δεῖξεν·476
οὗτός τοι Διόμηδες ἀνήρ, οὗτοι δέ τοι ἵπποι,477
οὓς νῶϊν πίφαυσκε Δόλων ὃν ἐπέφνομεν ἡμεῖς.478
ἀλλ' ἄγε δὴ πρόφερε κρατερὸν μένος· οὐδέ τί σε χρὴ479
ἑστάμεναι μέλεον σὺν τεύχεσιν, ἀλλὰ λύ' ἵππους· 480
ἠὲ σύ γ' ἄνδρας ἔναιρε, μελήσουσιν δ' ἐμοὶ ἵπποι.481


ὣς φάτο, τῷ δ' ἔμπνευσε μένος γλαυκῶπις Ἀθήνη,482
κτεῖνε δ' ἐπιστροφάδην· τῶν δὲ στόνος ὄρνυτ' ἀεικὴς483
ἄορι θεινομένων, ἐρυθαίνετο δ' αἵματι γαῖα.484
ὡς δὲ λέων μήλοισιν ἀσημάντοισιν ἐπελθὼν 485
αἴγεσιν ἢ ὀΐεσσι κακὰ φρονέων ἐνορούσῃ,486
ὣς μὲν Θρήϊκας ἄνδρας ἐπῴχετο Τυδέος υἱὸς487
ὄφρα δυώδεκ' ἔπεφνεν· ἀτὰρ πολύμητις Ὀδυσσεὺς488
ὅν τινα Τυδεΐδης ἄορι πλήξειε παραστὰς489
τὸν δ' Ὀδυσεὺς μετόπισθε λαβὼν ποδὸς ἐξερύσασκε, 490
τὰ φρονέων κατὰ θυμὸν ὅπως καλλίτριχες ἵπποι491
ῥεῖα διέλθοιεν μηδὲ τρομεοίατο θυμῷ492
νεκροῖς ἀμβαίνοντες· ἀήθεσσον γὰρ ἔτ' αὐτῶν.493
ἀλλ' ὅτε δὴ βασιλῆα κιχήσατο Τυδέος υἱός,494
τὸν τρισκαιδέκατον μελιηδέα θυμὸν ἀπηύρα 495
ἀσθμαίνοντα· κακὸν γὰρ ὄναρ κεφαλῆφιν ἐπέστη496
τὴν νύκτ' Οἰνεΐδαο πάϊς διὰ μῆτιν Ἀθήνης.497
τόφρα δ' ἄρ' ὃ τλήμων Ὀδυσεὺς λύε μώνυχας ἵππους,498
σὺν δ' ἤειρεν ἱμᾶσι καὶ ἐξήλαυνεν ὁμίλου499
τόξῳ ἐπιπλήσσων, ἐπεὶ οὐ μάστιγα φαεινὴν 500
ποικίλου ἐκ δίφροιο νοήσατο χερσὶν ἑλέσθαι·501
ῥοίζησεν δ' ἄρα πιφαύσκων Διομήδεϊ δίῳ.502


αὐτὰρ ὃ μερμήριζε μένων ὅ τι κύντατον ἕρδοι,503
ἢ ὅ γε δίφρον ἑλών, ὅθι ποικίλα τεύχε' ἔκειτο,504
ῥυμοῦ ἐξερύοι ἢ ἐκφέροι ὑψόσ' ἀείρας, 505
ἦ ἔτι τῶν πλεόνων Θρῃκῶν ἀπὸ θυμὸν ἕλοιτο.506
εἷος ὃ ταῦθ' ὥρμαινε κατὰ φρένα, τόφρα δ' Ἀθήνη507
ἐγγύθεν ἱσταμένη προσέφη Διομήδεα δῖον·508
νόστου δὴ μνῆσαι μεγαθύμου Τυδέος υἱὲ509
νῆας ἔπι γλαφυράς, μὴ καὶ πεφοβημένος ἔλθῃς, 510
μή πού τις καὶ Τρῶας ἐγείρῃσιν θεὸς ἄλλος.511


ὣς φάθ', ὃ δὲ ξυνέηκε θεᾶς ὄπα φωνησάσης,512
καρπαλίμως δ' ἵππων ἐπεβήσετο· κόψε δ' Ὀδυσσεὺς513
τόξῳ· τοὶ δ' ἐπέτοντο θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν.514


οὐδ' ἀλαοσκοπιὴν εἶχ' ἀργυρότοξος Ἀπόλλων 515
ὡς ἴδ' Ἀθηναίην μετὰ Τυδέος υἱὸν ἕπουσαν·516
τῇ κοτέων Τρώων κατεδύσετο πουλὺν ὅμιλον,517
ὦρσεν δὲ Θρῃκῶν βουληφόρον Ἱπποκόωντα518
Ῥήσου ἀνεψιὸν ἐσθλόν· ὃ δ' ἐξ ὕπνου ἀνορούσας519
ὡς ἴδε χῶρον ἐρῆμον, ὅθ' ἕστασαν ὠκέες ἵπποι, 520
ἄνδράς τ' ἀσπαίροντας ἐν ἀργαλέῃσι φονῇσιν,521
ᾤμωξέν τ' ἄρ' ἔπειτα φίλον τ' ὀνόμηνεν ἑταῖρον.522
Τρώων δὲ κλαγγή τε καὶ ἄσπετος ὦρτο κυδοιμὸς523
θυνόντων ἄμυδις· θηεῦντο δὲ μέρμερα ἔργα524
ὅσσ' ἄνδρες ῥέξαντες ἔβαν κοίλας ἐπὶ νῆας. 525


οἳ δ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι σκοπὸν Ἕκτορος ἔκταν,526
ἔνθ' Ὀδυσεὺς μὲν ἔρυξε Διῒ φίλος ὠκέας ἵππους,527
Τυδεΐδης δὲ χαμᾶζε θορὼν ἔναρα βροτόεντα528
ἐν χείρεσσ' Ὀδυσῆϊ τίθει, ἐπεβήσετο δ' ἵππων·529
μάστιξεν δ' ἵππους, τὼ δ' οὐκ ἀέκοντε πετέσθην 530
νῆας ἔπι γλαφυράς· τῇ γὰρ φίλον ἔπλετο θυμῷ.531
Νέστωρ δὲ πρῶτος κτύπον ἄϊε φώνησέν τε·532
ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες533
ψεύσομαι, ἦ ἔτυμον ἐρέω; κέλεται δέ με θυμός.534
ἵππων μ' ὠκυπόδων ἀμφὶ κτύπος οὔατα βάλλει. 535
αἲ γὰρ δὴ Ὀδυσεύς τε καὶ ὃ κρατερὸς Διομήδης536
ὧδ' ἄφαρ ἐκ Τρώων ἐλασαίατο μώνυχας ἵππους·537
ἀλλ' αἰνῶς δείδοικα κατὰ φρένα μή τι πάθωσιν538
Ἀργείων οἳ ἄριστοι ὑπὸ Τρώων ὀρυμαγδοῦ.539


οὔ πω πᾶν εἴρητο ἔπος ὅτ' ἄρ' ἤλυθον αὐτοί. 540
καί ῥ' οἳ μὲν κατέβησαν ἐπὶ χθόνα, τοὶ δὲ χαρέντες541
δεξιῇ ἠσπάζοντο ἔπεσσί τε μειλιχίοισι·542
πρῶτος δ' ἐξερέεινε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·543
εἴπ' ἄγε μ' ὦ πολύαιν' Ὀδυσεῦ μέγα κῦδος Ἀχαιῶν544
ὅππως τοῦσδ' ἵππους λάβετον καταδύντες ὅμιλον 545
Τρώων, ἦ τίς σφωε πόρεν θεὸς ἀντιβολήσας.546
αἰνῶς ἀκτίνεσσιν ἐοικότες ἠελίοιο.547
αἰεὶ μὲν Τρώεσσ' ἐπιμίσγομαι, οὐδέ τί φημι548
μιμνάζειν παρὰ νηυσὶ γέρων περ ἐὼν πολεμιστής·549
ἀλλ' οὔ πω τοίους ἵππους ἴδον οὐδὲ νόησα. 550
ἀλλά τιν' ὔμμ' ὀΐω δόμεναι θεὸν ἀντιάσαντα·551
ἀμφοτέρω γὰρ σφῶϊ φιλεῖ νεφεληγερέτα Ζεὺς552
κούρη τ' αἰγιόχοιο Διὸς γλαυκῶπις Ἀθήνη.553


τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·554
ὦ Νέστορ Νηληϊάδη μέγα κῦδος Ἀχαιῶν 555
ῥεῖα θεός γ' ἐθέλων καὶ ἀμείνονας ἠέ περ οἵδε556
ἵππους δωρήσαιτ', ἐπεὶ ἢ πολὺ φέρτεροί εἰσιν.557
ἵπποι δ' οἵδε γεραιὲ νεήλυδες οὓς ἐρεείνεις558
Θρηΐκιοι· τὸν δέ σφιν ἄνακτ' ἀγαθὸς Διομήδης559
ἔκτανε, πὰρ δ' ἑτάρους δυοκαίδεκα πάντας ἀρίστους. 560
τὸν τρισκαιδέκατον σκοπὸν εἵλομεν ἐγγύθι νηῶν,561
τόν ῥα διοπτῆρα στρατοῦ ἔμμεναι ἡμετέροιο562
Ἕκτωρ τε προέηκε καὶ ἄλλοι Τρῶες ἀγαυοί.563


ὣς εἰπὼν τάφροιο διήλασε μώνυχας ἵππους564
καγχαλόων· ἅμα δ' ἄλλοι ἴσαν χαίροντες Ἀχαιοί. 565
οἳ δ' ὅτε Τυδεΐδεω κλισίην εὔτυκτον ἵκοντο,566
ἵππους μὲν κατέδησαν ἐϋτμήτοισιν ἱμᾶσι567
φάτνῃ ἐφ' ἱππείῃ, ὅθι περ Διομήδεος ἵπποι568
ἕστασαν ὠκύποδες μελιηδέα πυρὸν ἔδοντες·569
νηῒ δ' ἐνὶ πρυμνῇ ἔναρα βροτόεντα Δόλωνος 570
θῆκ' Ὀδυσεύς, ὄφρ' ἱρὸν ἑτοιμασσαίατ' Ἀθήνῃ.571
αὐτοὶ δ' ἱδρῶ πολλὸν ἀπενίζοντο θαλάσσῃ572
ἐσβάντες κνήμας τε ἰδὲ λόφον ἀμφί τε μηρούς.573
αὐτὰρ ἐπεί σφιν κῦμα θαλάσσης ἱδρῶ πολλὸν574
νίψεν ἀπὸ χρωτὸς καὶ ἀνέψυχθεν φίλον ἦτορ, 575
ἔς ῥ' ἀσαμίνθους βάντες ἐϋξέστας λούσαντο.576
τὼ δὲ λοεσσαμένω καὶ ἀλειψαμένω λίπ' ἐλαίῳ577
δείπνῳ ἐφιζανέτην, ἀπὸ δὲ κρητῆρος Ἀθήνῃ578
πλείου ἀφυσσόμενοι λεῖβον μελιηδέα οἶνον.579