Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
Τρώων δ' οἰώθη καὶ Ἀχαιῶν φύλοπις αἰνή· | 001 |
τῶν Τρῴων δὲ καὶ Ἑλλήνων ἡ χαλεπὴ μάχη ἐμονώθη· | |
Singuri în luptă rămaser-acuma Troienii și-Aheii. | |
πολλὰ δ' ἄρ' ἔνθα καὶ ἔνθ' ἴθυσε μάχη πεδίοιο | 002 |
πολλὰ δ᾽ ἐνταῦθα κᾀκεῖσε ἐπ᾽ εὐθείας ὥρμησεν ὁ πόλεμος διὰ τοῦ πεδίου, | |
Unde și unde mai tare se tot războiau pe câmpie; | |
ἀλλήλων ἰθυνομένων χαλκήρεα δοῦρα | 003 |
ἀλλήλων κατ᾿ εὐθὺ βαλλόντων τὰ σιδηρᾶ δόρατα, | |
Lănci ferecate zburau, azvârlite de-o parte și alta, | |
μεσσηγὺς Σιμόεντος ἰδὲ Ξάνθοιο ῥοάων. | 004 |
μεταξὺ τῶν ῥευμάτων τοῦ Σιμοῦντος καὶ τοῦ Ξάνθου. | |
Între prealinul Simois și râul vultorilor Xantos. | |
Αἴας δὲ πρῶτος Τελαμώνιος ἕρκος Ἀχαιῶν | 005 |
πρῶτος δὲ Αἴας ὁ Τελαμῶνος τὸ τῶν Ἑλλήνων περίφραγμα, | |
Aias Telamonianul întâi, meterezul oștirii, | |
Τρώων ῥῆξε φάλαγγα, φόως δ' ἑτάροισιν ἔθηκεν, | 006 |
ἔρρηξε καὶ ἔτρεψε τὴν φάλαγγα τῶν Τρῴων, φῶς δὲ τοῖς φίλοις ἐποίησεν, | |
Rupse șiragul troian și soților zare deschise, | |
ἄνδρα βαλὼν ὃς ἄριστος ἐνὶ Θρῄκεσσι τέτυκτο | 007 |
ἄνδρα τρώσας, ὃς ἄριστος ἐν τοῖς Θραξὶν ἦν, Ἀκάμαντα | |
Cum zdupui la pământ pe al Tracilor Domn, pe Acamas | |
υἱὸν Ἐϋσσώρου Ἀκάμαντ' ἠΰν τε μέγαν τε. | 008 |
τὸν υἱὸν τοῦ Εὐσώρου, τὸν μέγαν τε καὶ γενναῖον. | |
Cel din Evsoros născut, om bun de vârtute și mare. | |
τόν ῥ' ἔβαλε πρῶτος κόρυθος φάλον ἱπποδασείης, | 009 |
τοῦτον δὴ ἔτρωσε πρῶτος κατὰ τὸ μετωπίδιον τῆς ἱππείας τρίχας ἐχούσης περικεφαλαίας· | |
El mai întâi nimerindu-l la chivără-n creastă-i înfipse | |
ἐν δὲ μετώπῳ πῆξε, πέρησε δ' ἄρ' ὀστέον εἴσω | 010 |
ἐνέπηξε δὲ τῷ μετώπῳ, ἐπέρασε δὲ εἰς τὸ ὀστοῦν | |
Boldul în frunte, în os îi trecu ascuțita-i aramă | |
αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψεν. | 011 |
ἡ σιδηρᾶ ἐπιδορατίς· σκότος δὲ αὐτὸν κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν. | |
Și peste ochi într-o clipă-i se puse-ntunericul morții. | |
Ἄξυλον δ' ἄρ' ἔπεφνε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης | 012 |
Ἄξυλον δὲ ἀπέκτεινεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης, | |
Iar Diomede ucise pe unul cu numele Axilos, | |
Τευθρανίδην, ὃς ἔναιεν ἐϋκτιμένῃ ἐν Ἀρίσβῃ | 013 |
τὸν υἱὸν τοῦ Τεύθραντος, ὅς τις κατῴκει ἐν τῇ καλῶς ἐκτισμένῃ Ἀρίσβῃ | |
Fiul lui Teutras, venit din orașul temeinic Arisbe. | |
ἀφνειὸς βιότοιο, φίλος δ' ἦν ἀνθρώποισι. | 014 |
πλούσιος τῇ περιουσίᾳ, φίλος δὲ ἦν τῶν ἀνθρώπων· | |
Tare bogat era el, și iubit era totuși de oameni; | |
πάντας γὰρ φιλέεσκεν ὁδῷ ἔπι οἰκία ναίων. | 015 |
πάντας γὰρ ἐφίλει παρὰ τὴν ὁδὸν τὴν οἰκίαν οἰκῶν· | |
Casele avându-și la drum, în gazdă primea pe oricine. | |
ἀλλά οἱ οὔ τις τῶν γε τότ' ἤρκεσε λυγρὸν ὄλεθρον | 016 |
ἀλλ᾿ οὐδεὶς τούτων αὐτῷ ἀπεσόβησε τότε τὴν χαλεπὴν φθορὰν ὑπερασπίσας, | |
Însă din oaspeții lui nu vine să-l scape nici unul | |
πρόσθεν ὑπαντιάσας, ἀλλ' ἄμφω θυμὸν ἀπηύρα | 017 |
καὶ ἐναντιωθεὶς Διομήδῃ· ἀλλ᾿ ἀμφοτέρων ἀφείλετο τὴν ψυχήν, | |
Dându-i acum ajutor, și-i curmă suflarea Tidide, | |
αὐτὸν καὶ θεράποντα Καλήσιον, ὅς ῥα τόθ' ἵππων | 018 |
αὐτοῦ τε καὶ Καλησίου τοῦ θεράποντος, ὃς δὴ τότε τῶν ἵππων | |
Lui și ortacului său, mânarul telegii, Calesiu; | |
ἔσκεν ὑφηνίοχος· τὼ δ' ἄμφω γαῖαν ἐδύτην. | 019 |
ἦν ἡνίοχος· οὗτοι δὲ ἀμφότεροι εἰσῆλθον εἰς γῆν. | |
Astfel pe-acești amândoi la urmă-i înghite țărâna. | |
Δρῆσον δ' Εὐρύαλος καὶ Ὀφέλτιον ἐξενάριξε· | 020 |
Εὐρύαλος δὲ τὸν Δρῆσον καὶ Ὀφέλτιον ἀπέκτεινεν, | |
Iar între aceste, Evrialos răpuse pe-Ofelt și pe Dresos | |
βῆ δὲ μετ' Αἴσηπον καὶ Πήδασον, οὕς ποτε νύμφη | 021 |
ὥρμησε δὲ ἐπὶ Αἴσηπον καὶ Πήδασον, οὓς ποτὲ ἡ νύμφη | |
Și năvăli la Esep, la Pedasos, feciorii Naiadei | |
νηῒς Ἀβαρβαρέη τέκ' ἀμύμονι Βουκολίωνι. | 022 |
ἡ Ναῒς ἡ Ἄβαρβαρέα ἔτεκε Βουκολίωνι τῷ ἀμέμπτῳ· | |
Abarbarea și-ai unui ales muritor, Bucolion, | |
Βουκολίων δ' ἦν υἱὸς ἀγαυοῦ Λαομέδοντος | 023 |
ὁ Βουκολίων δὲ ἦν υἱὸς τοῦ λαμπροῦ Λαομέδοντος, | |
Care-a fost fiul măritului crai Laomedonte, | |
πρεσβύτατος γενεῇ, σκότιον δέ ἑ γείνατο μήτηρ· | 024 |
πρεσβύτατος τῇ ἡλικίᾳ· ἐκ λαθρείας δὲ μίξεως ἔτεκεν αὐτὸν ἡ μήτηρ· | |
Cel mai în vârstă copil născut din ascunsă iubire. | |
ποιμαίνων δ' ἐπ' ὄεσσι μίγη φιλότητι καὶ εὐνῇ, | 025 |
ποιμαίνων δὲ παρὰ τοῖς προβάτοις ἐμίγη αὐτῇ συνουσίᾳ καὶ κοίτῃ· | |
Turma de oi păstorind pe o nimfă-ndrăgi Bucolion; | |
ἣ δ' ὑποκυσαμένη διδυμάονε γείνατο παῖδε. | 026 |
αὕτη δὲ ἔγκυος γενομένη ἔτεκε παῖδας διδύμους· | |
Ea însoțită cu el îi născu pe aceia, doi gemeni, | |
καὶ μὲν τῶν ὑπέλυσε μένος καὶ φαίδιμα γυῖα | 027 |
καὶ τούτων μὲν τὴν ἰσχὺν καὶ τὰ λαμπρὰ μέλη διέλυσεν | |
Căror acum le strivi mădularele zdravene dalbe | |
Μηκιστηϊάδης καὶ ἀπ' ὤμων τεύχε' ἐσύλα. | 028 |
ὁ υἱὸς τοῦ Μηκιστίου, καὶ ἀπὸ τῶν ὤμων τὰ ὅπλα ἐσκύλευε· | |
Mecistead Evrialos, pe urmă-i goli de-armătură. | |
Ἀστύαλον δ' ἄρ' ἔπεφνε μενεπτόλεμος Πολυποίτης· | 029 |
Ἀστύαλον δὲ ἀπέκτεινεν ὁ ἐν πολέμῳ καρτερὸς Πολυποίτης· | |
Iar bătăiosul oștean Polipoit omorî pe-Astialos, | |
Πιδύτην δ' Ὀδυσεὺς Περκώσιον ἐξενάριξεν | 030 |
Πηδύτην δὲ τὸν ἀπὸ Περκώσου τῆς πόλεως ἀπέκτεινεν Ὀδυσσεὺς | |
Craiul Ulise străpunse cu lancea-i pe unul Pidite | |
ἔγχεϊ χαλκείῳ, Τεῦκρος δ' Ἀρετάονα δῖον. | 031 |
δόρατι σιδηρῷ. ὁ Τεῦκρος δὲ τὸν ἔνδοξον Ἀρετάονα | |
Percoțianul și Teucru la fel îl strivi pe Aretaon. | |
Ἀντίλοχος δ' Ἄβληρον ἐνήρατο δουρὶ φαεινῷ | 032 |
Ἀντίλοχος δὲ Ἄβληρον ἀπέκτεινε δόρατι λαμπρῷ, | |
Iar pe Abderos cu lucia lance-l lăți Antilohos, | |
Νεστορίδης, Ἔλατον δὲ ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων· | 033 |
ὁ υἱὸς τοῦ Νέστορος· Ἔλατον δὲ ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων. | |
Fiul lui Nestor, Atrid Agamemnon pe unul Elatos, | |
ναῖε δὲ Σατνιόεντος ἐϋρρείταο παρ' ὄχθας | 034 |
κατῴκει δὲ παρὰ τὰς ὄχθας Σατνιοῦντος τοῦ καλλίρρου ποταμοῦ, | |
Care ședea-n prăvălatul Pedasos, aproape de râul | |
Πήδασον αἰπεινήν. Φύλακον δ' ἕλε Λήϊτος ἥρως | 035 |
τὴν ὑψηλὴν Πήδασον· Φύλακον δὲ ἀνεῖλεν Λήϊτος ὁ ἥρως | |
Lin-curgător Satniois; din fugă răzbi pe Filacos | |
φεύγοντ'· Εὐρύπυλος δὲ Μελάνθιον ἐξενάριξεν. | 036 |
φεύγοντα· Εὐρύπυλος δὲ Μελάνθιον ἀπέκτεινεν. | |
Leitos viteazul, pe când Evripil omora pe Melantiu. | |
Ἄδρηστον δ' ἄρ' ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος | 037 |
τὸν Ἄδραστον δὲ μετὰ ταῦτα ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Μενέλαος | |
Iar după asta pe-Adrastos îl prinse de viu luptătorul | |
ζωὸν ἕλ'· ἵππω γάρ οἱ ἀτυζομένω πεδίοιο | 038 |
ζῶντα ἐκράτησεν· οἱ ἵπποι γὰρ αὐτῷ ταραττόμενοι φόβῳ διὰ τοῦ πεδίου | |
Aprig Menelau; de spaimă pe câmp i-apucaseră caii | |
ὄζῳ ἔνι βλαφθέντε μυρικίνῳ ἀγκύλον ἅρμα | 039 |
κλάδῳ ἐμποδισθέντες μυρίκης τὸ ἐπικαμπὲς ἅρμα | |
Și-mpiedicându-se caru-n tufișuri de cătin-acolo, | |
ἄξαντ' ἐν πρώτῳ ῥυμῷ αὐτὼ μὲν ἐβήτην | 040 |
συντρίψαντες, κατὰ τὸ ἄκρον τοῦ ῥυμοῦ, αὐτοὶ μὲν ἐπορεύθησαν | |
Oiștea-n față la capăt se rupse, și caii luară | |
πρὸς πόλιν, ᾗ περ οἱ ἄλλοι ἀτυζόμενοι φοβέοντο, | 041 |
ἐπὶ τὴν πόλιν, ὅπου οἱ ἄλλοι ταραττόμενοι ἔφευγον· | |
Vânt spre cetate, pe unde-o zbughiră de spaimă și alții; | |
αὐτὸς δ' ἐκ δίφροιο παρὰ τροχὸν ἐξεκυλίσθη | 042 |
αὐτὸς δὲ ἐκ τοῦ ὀχήματος ἐκυλίσθη παρὰ τὸν τροχὸν | |
Iar căpitanul Adrast, din car lunecând peste roată, | |
πρηνὴς ἐν κονίῃσιν ἐπὶ στόμα· πὰρ δέ οἱ ἔστη | 043 |
ἐπὶ πρόσωπον, κατὰ στόμα ἐν τῇ γῇ· ἐφέστηκε δὲ αὐτῷ | |
Cade pe brânci și cu gura prin pulbere. Dar îl ajunge | |
Ἀτρεΐδης Μενέλαος ἔχων δολιχόσκιον ἔγχος. | 044 |
Μενέλαος ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως, κατέχων δόρυ μακρόν. | |
Craiul Menelau Atrid cu sulița lungă; de teamă | |
Ἄδρηστος δ' ἄρ' ἔπειτα λαβὼν ἐλίσσετο γούνων· | 045 |
ὁ Ἄδραστος δὲ μετὰ ταῦτα λαβόμενος τῶν γονάτων παρεκάλει αὐτόν, λέγων· | |
Roagă-se Adrast și se milcuie așa, apucându-i genunchii: | |
ζώγρει Ἀτρέος υἱέ, σὺ δ' ἄξια δέξαι ἄποινα· | 046 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως ζῶντα με ἄγε, σὺ δ᾽ ἂν λάβοις λύτρα ἀντάξια. | |
„Zilele cruță-mi, Atrid, și ia-ți cuvenita răsplată. | |
πολλὰ δ' ἐν ἀφνειοῦ πατρὸς κειμήλια κεῖται | 047 |
πολλὰ δὲ ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ πλουσίου μοι πατρὸς χρήματα ἀπόθετα κεῖνται, | |
Tata-i bogat și la dânsul odoare găsești o grămadă, | |
χαλκός τε χρυσός τε πολύκμητός τε σίδηρος, | 048 |
χαλκός τε καὶ χρυσός, καὶ ὁ ὑπὸ πολλοῦ καμάτου γινόμενος σίδηρος· | |
Aur și-aramă și fier făurit anevoie-n tot chipul. | |
τῶν κέν τοι χαρίσαιτο πατὴρ ἀπερείσι' ἄποινα | 049 |
ἀπὸ τούτων ἄν σοι μετὰ χαρᾶς δοίη ὁ πατὴρ πλεῖστα λύτρα | |
Tata din toate o să-ți dăruie ție o groază de daruri, | |
εἴ κεν ἐμὲ ζωὸν πεπύθοιτ' ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν. | 050 |
ἐὰν ἐμὲ ζῶντα ἀκούσῃ ἐπὶ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων. | |
Dac-auzi-va că eu sunt teafăr și viu la corăbii.” | |
ὣς φάτο, τῷ δ' ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔπειθε· | 051 |
οὕτως εἶπεν· τούτῳ δὲ τὴν ψυχὴν ἐν τοῖς στήθεσιν ἔπειθε. | |
Astfel îl roagă pe el și inima-i mișcă cu graiul. | |
καὶ δή μιν τάχ' ἔμελλε θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν | 052 |
καὶ δὴ αὐτὸν ταχέως ἔμελλε δώσειν τῷ ἑαυτοῦ θεράποντι κατάξειν | |
Gata-i Atride să-l dea vizitiului său ca să-l ducă | |
δώσειν ᾧ θεράποντι καταξέμεν· ἀλλ' Ἀγαμέμνων | 053 |
ἐπὶ τὰς ταχείας ναῦς τῶν Ἑλλήνων· ἀλλ᾿ ὁ Ἀγαμέμνων | |
El la corăbii pe-Adrastos. Atunci Agamemnon în pripă | |
ἀντίος ἦλθε θέων, καὶ ὁμοκλήσας ἔπος ηὔδα· | 054 |
ἐξεναντίας ἦλθε τρέχων, καὶ ἀπειλήσας λόγον εἶπεν· ὦ ἀνειμένε καὶ ἔκλυτε, | |
Vine-ntr-un suflet acolo și-l mustră și țipă la dânsul: | |
ὦ πέπον ὦ Μενέλαε, τί ἢ δὲ σὺ κήδεαι οὕτως | 055 |
ὦ Μενέλαε, τί καὶ σὺ φείδῃ οὕτως | |
„Ce cruți așa pe dușmani cu firea ta moale, Menelau? | |
ἀνδρῶν; ἦ σοὶ ἄριστα πεποίηται κατὰ οἶκον | 056 |
ἀνδρῶν; ὄντως που ἄριστα πρός σε γέγονε κατὰ τὸν οἶκον | |
Tare frumos se purtară Troienii acasă la tine. | |
πρὸς Τρώων; τῶν μή τις ὑπεκφύγοι αἰπὺν ὄλεθρον | 057 |
παρὰ τῶν Τρῴων· μηδεὶς τούτων διαφύγοι τὴν χαλεπὴν φθοράν, | |
Nimeni acum de la ei să nu scape de moarte haină, | |
χεῖράς θ' ἡμετέρας, μηδ' ὅν τινα γαστέρι μήτηρ | 058 |
καὶ τὰς ἡμετέρας χεῖρας· μηδὲ ὅντινα ἐν τῇ γαστρὶ ἡ μήτηρ | |
Nici să ne fugă din mână; nici pruncul ce-n sânu-i îl poartă | |
κοῦρον ἐόντα φέροι, μηδ' ὃς φύγοι, ἀλλ' ἅμα πάντες | 059 |
νήπιον (ἄρρενα) ὄντα βαστάζοι, μηδ᾽ οὗτος ἀποφύγοι· ἀλλ᾿ ὁμοῦ πάντες | |
Mama să nu ne mai scape, ci toți și cu totul, de-a valma | |
Ἰλίου ἐξαπολοίατ' ἀκήδεστοι καὶ ἄφαντοι. | 060 |
ἐκ τῆς Ἰλίου ἀπόλοιντο, ἄνευ κηδείας, καὶ ἀφανεῖς, ὡς μὴ δὲ μνημεῖον αὐτῶν παραλείπεσθαι· | |
Fără-ngropare și urmă să piară mișeii din Troia!” | |
ὣς εἰπὼν ἔτρεψεν ἀδελφειοῦ φρένας ἥρως | 061 |
οὕτως εἰπὼν παρέτρεψε τὴν τοῦ ἀδελφοῦ διάνοιαν ὁ ἥρως | |
Astfel îi zise viteazul și fratelui mintea i-o-ntoarse, | |
αἴσιμα παρειπών· ὃ δ' ἀπὸ ἕθεν ὤσατο χειρὶ | 062 |
πρέποντα παραινέσας· ὁ δὲ ὤθησεν ἀφ᾽ ἑαυτοῦ τῇ χειρὶ | |
Doar îi vorbise cu drept. De aceea-l împinse cu mâna | |
ἥρω' Ἄδρηστον· τὸν δὲ κρείων Ἀγαμέμνων | 063 |
Ἄδραστον τὸν ἥρωα· τοῦτον δὲ Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς | |
Dânsul îndată pe-Adrastos, iar craiul Atrid Agamemnon | |
οὖτα κατὰ λαπάρην· ὃ δ' ἀνετράπετ', Ἀτρεΐδης δὲ | 064 |
ἔτρωσε κατὰ τὴν λαγόνα· οὗτος δὲ κατέπεσεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως | |
Cu-o lovitură-n deșerturi îl dă peste spate și iute | |
λὰξ ἐν στήθεσι βὰς ἐξέσπασε μείλινον ἔγχος. | 065 |
λακτικῶς ἐπιβὰς τῷ στήθει, ἐξείλκυσε τὸ ἐκ μελίας δένδρου δόρυ. | |
Pune picioru-i în piept și lancea de frasin își smulge. | |
Νέστωρ δ' Ἀργείοισιν ἐκέκλετο μακρὸν ἀΰσας· | 066 |
ὁ Νέστωρ δὲ τοῖς Ἕλλησι παρεκελεύετο μεγάλως φωνήσας· | |
Nestor într-asta pe-Ahei așa îndemna cu glas mare: | |
ὦ φίλοι ἥρωες Δαναοὶ θεράποντες Ἄρηος | 067 |
ὦ προσφιλεῖς ἥρωες Ἕλληνες ὑπηρέται τοῦ Ἄρεος, | |
„Dragilor mei, voi tovarăși de arme, vultani din Ahaia, | |
μή τις νῦν ἐνάρων ἐπιβαλλόμενος μετόπισθε | 068 |
μηδεὶς νῦν σκύλων ἐπιθυμῶν, ὀπίσω | |
Nimeni să nu stea-napoi repezindu-se acum după pradă, | |
μιμνέτω ὥς κε πλεῖστα φέρων ἐπὶ νῆας ἵκηται, | 069 |
μενέτω, ὡσὰν πλεῖστα κομίζων ἐπὶ τὰς ναῦς ἀφίκηται· | |
Gata să care cu el cât poate mai mult la corăbii, | |
ἀλλ' ἄνδρας κτείνωμεν· ἔπειτα δὲ καὶ τὰ ἕκηλοι | 070 |
ἀλλὰ τοὺς ἄνδρας ἀποκτείνωμεν· μετὰ ταῦτα δὲ καὶ ταῦτα ἐφ' ἡσυχίας | |
Ci pe dușmani să-i ucidem întâi și apoi, pe-ndelete, | |
νεκροὺς ἂμ πεδίον συλήσετε τεθνηῶτας. | 071 |
κατὰ τὸ πεδίον τοὺς τεθνεῶτας νεκροὺς ἀφαιρήσεσθε. | |
Voi despoia-veți pe morți care s-află răzleți pe câmpie.” | |
ὣς εἰπὼν ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου. | 072 |
οὕτως εἰπὼν ἑκάστου ἰσχύν τε καὶ ψυχὴν παρώξυνεν. | |
Asta le zise și-aprinse la toți vitejia și avântul. | |
ἔνθά κεν αὖτε Τρῶες ἀρηϊφίλων ὑπ' Ἀχαιῶν | 073 |
τότε δὴ οἱ Τρῷες ὑπὸ τῶν πολεμικῶν Ἑλλήνων | |
Oastea troiană, din nou de gloata de-Ahei cotropită | |
Ἴλιον εἰσανέβησαν ἀναλκείῃσι δαμέντες, | 074 |
ἀνέβησαν ἂν εἰς τὴν Ἴλιον τῇ ἑαυτῶν ἀσθενείᾳ δαμασθέντες, | |
Și vlăguită, sta gata să fugă napoi spre cetate, | |
εἰ μὴ ἄρ' Αἰνείᾳ τε καὶ Ἕκτορι εἶπε παραστὰς | 075 |
εἰ μὴ τῷ Αἰνείᾳ καὶ τῷ Ἕκτορι εἶπε παραγενόμενος | |
Dar la Eneas atunci și la Hector se duse Helenos, | |
Πριαμίδης Ἕλενος οἰωνοπόλων ὄχ' ἄριστος· | 076 |
Ἕλενος ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου ὁ ἐξόχως ἄριστος τῶν οἰωνοσκόπων. | |
Fiul lui Priam, fruntaș zodier, și le zise: „Tu Hector, | |
Αἰνεία τε καὶ Ἕκτορ, ἐπεὶ πόνος ὔμμι μάλιστα | 077 |
ὦ Αἰνεία καὶ Ἕκτορ, ἐπειδὴ ὁ κατὰ πόλεμον πόνος ὑμῖν μάλιστα | |
Și tu Eneas, pe voi doar v-apasă mai tare tot greul | |
Τρώων καὶ Λυκίων ἐγκέκλιται, οὕνεκ' ἄριστοι | 078 |
τῶν Τρῴων, καὶ τῶν συμμάχων ἐρῄρεισται καὶ ἐπίκειται, διότι ἄριστοι | |
Dus de ai noștri, de toți, că în fruntea lor sunteți de-a pururi | |
πᾶσαν ἐπ' ἰθύν ἐστε μάχεσθαί τε φρονέειν τε, | 079 |
ἐπὶ πᾶσαν ὀρθότητα (ὁρμὴν) ὑπάρχετε καὶ τοῦ φρονεῖν καὶ τοῦ μάχεσθαι, | |
Când vă sumeteți la trebi, dacă-i vorba de sfat ori bătaie – | |
στῆτ' αὐτοῦ, καὶ λαὸν ἐρυκάκετε πρὸ πυλάων | 080 |
στῆτε αὐτόθι, καὶ τὸν στρατὸν κωλύοντες κατέχετε πρὸ τῶν πυλῶν, | |
Stați, și luând-o la dreapta, la stânga, opriți înaintea | |
πάντῃ ἐποιχόμενοι πρὶν αὖτ' ἐν χερσὶ γυναικῶν | 081 |
πανταχόσε πορευόμενοι, πρὶν ἂν ἐν ταῖς χερσὶ τῶν γυναικῶν | |
Porților oastea, ca ea la femei să nu cadă în brațe | |
φεύγοντας πεσέειν, δηΐοισι δὲ χάρμα γενέσθαι. | 082 |
πεσεῖν φεύγοντας, τοῖς πολεμίοις δὲ χαρὰν καὶ εὐφροσύνην γενέσθαι. | |
Dându-se tot înapoi, și în hohot să râdă dușmanii. | |
αὐτὰρ ἐπεί κε φάλαγγας ἐποτρύνητον ἁπάσας, | 083 |
ἐπειδὰν δὲ τὰς τάξεις πάσας πρὸς πόλεμον παροξύνητε, | |
Când după asta trezi-veți curaju-nglotirilor toate, | |
ἡμεῖς μὲν Δαναοῖσι μαχησόμεθ' αὖθι μένοντες, | 084 |
ἡμεῖς μὲν τοῖς Ἕλλησι πολεμήσομεν αὐτοῦ καρτεροῦντες, | |
Noi stărui-vom aici și ne-om bate morțiș cu Danaii, | |
καὶ μάλα τειρόμενοί περ· ἀναγκαίη γὰρ ἐπείγει· | 085 |
καίπερ λίαν καταπονούμενοι· ἀνάγκῃ γὰρ κατεπείγει καὶ βιάζεται· | |
Cât om fi noi de obosiți; nevoia de-acum ne silește. | |
Ἕκτορ ἀτὰρ σὺ πόλιν δὲ μετέρχεο, εἰπὲ δ' ἔπειτα | 086 |
σὺ δέ, ὦ Ἕκτορ, ἐπὶ τὴν πόλιν ἀπέρχου, εἰπὲ δὲ μετὰ ταῦτα | |
Tu însă, Hector, dă fuga-n cetate și du-te la mama, | |
μητέρι σῇ καὶ ἐμῇ· ἣ δὲ ξυνάγουσα γεραιὰς | 087 |
τῇ σῇ μητρὶ καὶ ἐμῇ· αὕτη δὲ συναθροίζουσα τὰς γεραιὰς | |
Spune-i s-adune pe doamnele noastre, să meargă cu ele | |
νηὸν Ἀθηναίης γλαυκώπιδος ἐν πόλει ἄκρῃ | 088 |
εἰς τὸν ναὸν τῆς εὐοφθάλμου Ἀθηνᾶς ἐν τῇ ἀκροπόλει, | |
La cetățuie pe deal, unde-i templul zeiței Atena. | |
οἴξασα κληῖ̈δι θύρας ἱεροῖο δόμοιο | 089 |
καὶ ἀνοίξασα τῇ κλειδὶ τὰς θύρας τοῦ ἱεροῦ δόμου, | |
Poarta locașului sfânt să deschidă cu cheia, și acolo | |
πέπλον, ὅς οἱ δοκέει χαριέστατος ἠδὲ μέγιστος | 090 |
τὸν πέπλον ὃς αὐτῇ δοκεῖ λαμπρότατός τε καὶ μέγιστος | |
Straiul ce ea socoti-va că-i mai arătos și mai mare, | |
εἶναι ἐνὶ μεγάρῳ καί οἱ πολὺ φίλτατος αὐτῇ, | 091 |
εἶναι ἐν τῷ οἴκῳ, καὶ ἐκείνῃ αὐτῇ κατὰ πολὺ φίλτατος, | |
Mai prețuit și mai scump decât orice veșminte din casă, | |
θεῖναι Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασιν ἠϋκόμοιο, | 092 |
θέτω ἐπὶ τοῖς γόνασι τῆς καλλικόμου Ἀθηνᾶς· | |
Ea pe genunchii zeiței Atena frumos să-l așeze | |
καί οἱ ὑποσχέσθαι δυοκαίδεκα βοῦς ἐνὶ νηῷ | 093 |
καὶ ὑποσχέσθαι αὐτῇ δώδεκα βοῦς ἐν τῷ ναῷ | |
Și-n rugăciune să-i juruie jertfă de douăsprezece | |
ἤνις ἠκέστας ἱερευσέμεν, αἴ κ' ἐλεήσῃ | 094 |
ἐνιαυσιαίας, ἀδαμάστους θύσειν, ἐὰν ἐλεήσῃ καὶ οἰκτείρῃ | |
Tinere junci neatinse de bold, dacă ea se îndură | |
ἄστύ τε καὶ Τρώων ἀλόχους καὶ νήπια τέκνα, | 095 |
τὴν πόλιν, καὶ τὰς γυναῖκας, καὶ τὰ μικρὰ τέκνα τῶν Τρῴων· | |
Și-are să cruțe orașul, femeile noastre și fiii | |
ὥς κεν Τυδέος υἱὸν ἀπόσχῃ Ἰλίου ἱρῆς | 096 |
ἐὰν τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως ἀποστήσῃ τῆς ἱερᾶς Ἰλίου, | |
Și de la ziduri, de-aici, o să-nlăture pe Diomede, | |
ἄγριον αἰχμητὴν κρατερὸν μήστωρα φόβοιο, | 097 |
τὸν θηριώδη πολεμιστήν, τὸν ἰσχυρὸν ἐπιστήμονα τῆς μάχης, | |
Războitorul cumplit care-mprăștie groazele fugii. | |
ὃν δὴ ἐγὼ κάρτιστον Ἀχαιῶν φημι γενέσθαι. | 098 |
ὃν δὴ ἐγὼ οἴομαι ἰσχυρότατον τῶν Ἑλλήνων εἶναι· | |
El între Ahei mi se pare că-i neîntrecut în putere. | |
οὐδ' Ἀχιλῆά ποθ' ὧδέ γ' ἐδείδιμεν ὄρχαμον ἀνδρῶν, | 099 |
οὐδὲ Ἀχιλλέα ποτὲ οὕτως ἐφοβούμεθα τὸν ἡγεμόνα τοῦ λαοῦ, | |
Nu ne temurăm atâta vreodată de însuși Ahile, | |
ὅν πέρ φασι θεᾶς ἐξέμμεναι· ἀλλ' ὅδε λίην | 100 |
ὃν λέγουσιν ἐκ θεᾶς εἶναι· ἀλλ᾽ οὗτος γε λίαν | |
Care se zice că-i fiu de zeiță, dar el, Diomede, | |
μαίνεται, οὐδέ τίς οἱ δύναται μένος ἰσοφαρίζειν. | 101 |
ἐνθουσιᾷ, οὐδέ τις δύναται ἐξισοῦσθαι αὐτῷ κατὰ δύναμιν. | |
Prea-i căpiat luptător și cumpănă nimeni nu-i ține.” | |
ὣς ἔφαθ', Ἕκτωρ δ' οὔ τι κασιγνήτῳ ἀπίθησεν. | 102 |
οὕτως εἶπεν· ὁ Ἕκτωρ δὲ οὐκ ἠπείθησε τῷ ἀδελφῷ. | |
Zise și Hector cu drag îi ascultă frățeștile sfaturi, | |
αὐτίκα δ' ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε, | 103 |
εὐθὺς δὲ ἐκ τοῦ δίφρου σὺν τοῖς ὅπλοις χαμαὶ κατεπήδησε, | |
Iute s-aruncă din chelnă cu toat-armătura pe sine, | |
πάλλων δ' ὀξέα δοῦρα κατὰ στρατὸν ᾤχετο πάντῃ | 104 |
κινῶν δὲ τὸ ὀξὺ δόρυ ἐπορεύθη πανταχόσε κατὰ τὸν στρατὸν | |
Țepe ascuțite rotind prin oaste da zor pretutindeni | |
ὀτρύνων μαχέσασθαι, ἔγειρε δὲ φύλοπιν αἰνήν. | 105 |
παροξύνων μάχεσθαι· ἤγειρε δὲ μάχην χαλεπήν. | |
Și-ntărâta la război și-o crâncenă harță se-ncinse. | |
οἳ δ' ἐλελίχθησαν καὶ ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν· | 106 |
οὗτοι δὲ συνεστράφησαν, καὶ ἐναντίον ἔστησαν τῶν Ἑλλήνων· | |
Armia-i, învârtejită spre-Ahei, stătu împotrivă; | |
Ἀργεῖοι δ' ὑπεχώρησαν, λῆξαν δὲ φόνοιο, | 107 |
οἱ Ἕλληνες δὲ ὑπεχώρησαν, τοῦ φόνου δὲ ἐπαύσαντο· | |
Deter-Aheii-napoi și îndată slăbiră din arme: | |
φὰν δέ τιν' ἀθανάτων ἐξ οὐρανοῦ ἀστερόεντος | 108 |
ᾠήθησαν δέ τινα τῶν ἀθανάτων θεῶν ἐκ τοῦ οὐρανοῦ τοῦ τοὺς ἀστέρας ἔχοντος | |
Și-nchipuiau că din slava-nstelată un zeu coborâse | |
Τρωσὶν ἀλεξήσοντα κατελθέμεν, ὡς ἐλέλιχθεν. | 109 |
κατελθεῖν, βοηθήσοντα τοῖς Τρῳσίν, ἐπειδὴ συνεστράφησαν. | |
Și-i ajuta pe Troieni, c-așa le-a fost grabnic întorsul. | |
Ἕκτωρ δὲ Τρώεσσιν ἐκέκλετο μακρὸν ἀΰσας· | 110 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ μεγάλως βοήσας παρεκελεύετο τοῖς Τρῳσί, λέγων· | |
Hector acuma silea pe ai săi și zicea cu glas tare: | |
Τρῶες ὑπέρθυμοι τηλεκλειτοί τ' ἐπίκουροι | 111 |
ὦ Τρῷες, καὶ Λύκιοι, καὶ Δάρδανοι συστάδην μαχόμενοι, | |
„Voi, inimoșilor mei, și voi, ajutoare slăvite! | |
ἀνέρες ἔστε φίλοι, μνήσασθε δὲ θούριδος ἀλκῆς, | 112 |
ἀνδρεῖοι ὑπάρχετε, ὦ φίλοι, μνήσθητε δὲ ἰσχύος ὁρμητικῆς, | |
Fiți, o, prieteni, bărbați și porniți înainte năvală | |
ὄφρ' ἂν ἐγὼ βείω προτὶ Ἴλιον, ἠδὲ γέρουσιν | 113 |
μέχρι ἂν ἐγὼ πορευθῶ πρὸς τὴν Ἴλιον, καὶ τοῖς γέρουσιν | |
Până ce eu în cetate m-oi duce să spun la bătrânii | |
εἴπω βουλευτῇσι καὶ ἡμετέρῃς ἀλόχοισι | 114 |
εἴπω τοῖς βουλευταῖς, καὶ ταῖς ἡμετέραις γαμεταῖς | |
Sfetnici ai noștri, să spun și femeilor noastre de-acasă | |
δαίμοσιν ἀρήσασθαι, ὑποσχέσθαι δ' ἑκατόμβας. | 115 |
τοῖς θεοῖς εὔξασθαι, ὑποσχέσθαι δὲ θυσίας μεγάλας. | |
Rugă să-nalțe la zei și să juruie jertfe bogate.” | |
ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 116 |
οὕτως εἰπὼν ἀπῆλθεν ὁ τὴν κόρυν ταχέως κινῶν Ἕκτωρ, | |
Asta rostindu-le, Hector îndată porni spre cetate. | |
ἀμφὶ δέ μιν σφυρὰ τύπτε καὶ αὐχένα δέρμα κελαινὸν | 117 |
περιέτυπτε δὲ αὐτὸν κατὰ τοὺς ἀστραγάλους, καὶ τὸν αὐχένα τὸ μέλαν δέρμα, | |
Pavăza-i cea gurguiată cu marginea negrei curele, | |
ἄντυξ ἣ πυμάτη θέεν ἀσπίδος ὀμφαλοέσσης. | 118 |
ἤτοι ἡ δερματίνη περιφέρεια, ἡ ὑστάτη περιέκειτο τῆς ὀμφαλοὺς ἐχούσης ἀσπίδος. | |
Lungă fiind, i-ajungea la călcâi și la ceafă deodată. | |
Γλαῦκος δ' Ἱππολόχοιο πάϊς καὶ Τυδέος υἱὸς | 119 |
Γλαῦκος δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Ἱππολόχου, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως, | |
Glaucos Hipolohianul atunci și Tidid Diomede | |
ἐς μέσον ἀμφοτέρων συνίτην μεμαῶτε μάχεσθαι. | 120 |
εἰς τὸ μέσον ἀμφοτέρων τῶν στρατευμάτων συνήρχοντο, πολεμεῖν προθυμούμενοι· | |
Se întâlniră în mijlocul oștilor, gata de luptă. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντε, | 121 |
οὗτοι δὲ ἡνίκα δὴ ἐγγὺς ἐγένοντο ἀλλήλοις ἐπερχόμενοι, | |
Cum împotrivă pășind se-apropie unul de altul, | |
τὸν πρότερος προσέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης· | 122 |
πρὸς τοῦτον πρότερον εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης· | |
Zice întâi Diomede cel aprig în toiul luptării: | |
τίς δὲ σύ ἐσσι φέριστε καταθνητῶν ἀνθρώπων; | 123 |
τίς δὲ σὺ ὑπάρχεις, ὦ βέλτιστε, ἀπὸ τῶν θνητῶν ἀνθρώπων; | |
„Cine ești tu și din ce neam de oameni, alese voinice? | |
οὐ μὲν γάρ ποτ' ὄπωπα μάχῃ ἔνι κυδιανείρῃ | 124 |
οὐδεπώποτε γάρ σε τεθέαμαι ἐν τῇ μάχῃ τῇ δοξαζούσῃ τοὺς ἄνδρας | |
Nu te-am văzut înainte vreodată pe câmpul măririi. | |
τὸ πρίν· ἀτὰρ μὲν νῦν γε πολὺ προβέβηκας ἁπάντων | 125 |
τὸ πρότερον· νῦν δέ γε κατὰ πολὺ πάντας ὑπερβάλλεις | |
Prea te încumeți acum, ba nici nu e altul ca tine | |
σῷ θάρσει, ὅ τ' ἐμὸν δολιχόσκιον ἔγχος ἔμεινας· | 126 |
τῇ σῇ εὐτολμίᾳ, ὅτε τὸ ἐμὸν μακρὸν δόρυ ὑπέμεινας· | |
Cutezător, de te bizui să-ntâmpini amarnica-mi lance. | |
δυστήνων δέ τε παῖδες ἐμῷ μένει ἀντιόωσιν. | 127 |
ἀθλίων δὲ καὶ κακοδαιμόνων υἱοὶ τῇ ἐμῇ ἀπαντῶσιν ἰσχύι. | |
Vai de părinții acelor ce vin să-mi înfrunte mânia! | |
εἰ δέ τις ἀθανάτων γε κατ' οὐρανοῦ εἰλήλουθας, | 128 |
εἰ δέ τις ἀπὸ τῶν ἀθανάτων θεῶν κατῆλθες ἀπὸ τοῦ οὐρανοῦ, | |
Dacă din cer te cobori și ești vreun zeu fără moarte, | |
οὐκ ἂν ἔγωγε θεοῖσιν ἐπουρανίοισι μαχοίμην. | 129 |
οὐκ ἂν ἐγώ τοῖς οὐρανίοις θεοῖς πολεμοίην· | |
Spune-mi; cu zei din Olimp eu nu-s bucuros să mă-ncaier, | |
οὐδὲ γὰρ οὐδὲ Δρύαντος υἱὸς κρατερὸς Λυκόοργος | 130 |
καὶ γὰρ οὐδὲ ὁ υἱὸς τοῦ Δρύαντος, ὁ ἰσχυρὸς Λυκοῦργος | |
Nici al lui Drias fecior, șoimanul Licurgos odată | |
δὴν ἦν, ὅς ῥα θεοῖσιν ἐπουρανίοισιν ἔριζεν· | 131 |
ἐπὶ πολὺ ἦν, ὃς δὴ τοῖς οὐρανίοις θεοῖς διεφέρετο· | |
Nu mai trăi îndelung, dacă-n vrajbă se puse cu zeii; | |
ὅς ποτε μαινομένοιο Διωνύσοιο τιθήνας | 132 |
ὅς τις ποτὲ τοῦ φλέγοντος ἰσχυρῶς καὶ ἀκμάζοντος καὶ ἐνθουσιῶντος Διονύσου τὰς τροφοὺς | |
El fugări oarecând de pe coastele Nisei cea sfântă | |
σεῦε κατ' ἠγάθεον Νυσήϊον· αἳ δ' ἅμα πᾶσαι | 133 |
ἐδίωκε, κατὰ τὸ ἱερὸν ὄρος τὸ Νυσήιον· αὗται δὲ ὁμοῦ πᾶσαι | |
Nimfele, doice-a lui Bacchus, de patimă-aprins, iar ele | |
θύσθλα χαμαὶ κατέχευαν ὑπ' ἀνδροφόνοιο Λυκούργου | 134 |
τοὺς θύρσους εἰς γῆν κατέχεαν, ὑπὸ Λυκούργου τοῦ ἀνδροκτόνου | |
Bețele și-au lepădat, că din urmă le-ajunse cu boldul | |
θεινόμεναι βουπλῆγι· Διώνυσος δὲ φοβηθεὶς | 135 |
τυπτόμεναι μάστιγι· ὁ Διόνυσος δὲ φοβηθεὶς | |
Ucigătorul Licurg. Luând fuga și Bacchus în mare | |
δύσεθ' ἁλὸς κατὰ κῦμα, Θέτις δ' ὑπεδέξατο κόλπῳ | 136 |
κατέδυ εἰς τὸ κῦμα τῆς θαλάσσης· ἡ Θέτις δὲ ὑπεδέξατο αὐτὸν εἰς τὸν κόλπον | |
S-a scufundat sub talaz, și acolo primitu-l-a-n brațe | |
δειδιότα· κρατερὸς γὰρ ἔχε τρόμος ἀνδρὸς ὁμοκλῇ. | 137 |
φοβούμενον· τρόμος γὰρ ἰσχυρὸς κατεῖχεν αὐτὸν τῇ τοῦ ἀνδρὸς ἀπειλῇ. | |
Tetis pe el tremurând, că mare-i fu spaima de gura | |
τῷ μὲν ἔπειτ' ὀδύσαντο θεοὶ ῥεῖα ζώοντες, | 138 |
τούτῳ μὲν οὖν μετὰ ταῦτα ὠργίσθησαν οἱ θεοὶ οἱ ῥαδίως ζῶντες, | |
Și-nfricoșările lui. Dar zeii ce-n tihnă duc traiul | |
καί μιν τυφλὸν ἔθηκε Κρόνου πάϊς· οὐδ' ἄρ' ἔτι δὴν | 139 |
καὶ ἐποίησεν αὐτὸν τυφλὸν ὁ τοῦ Κρόνου υἱός· οὐ τοίνυν ἔτ᾽ ἐπὶ πολὺ ἔζησεν· | |
S-au supărat pe Licurg, și-orbitu-l-a fiul lui Cronos. | |
ἦν, ἐπεὶ ἀθανάτοισιν ἀπήχθετο πᾶσι θεοῖσιν· | 140 |
ἐπειδὴ πᾶσι τοῖς ἀθανατοῖς θεοῖς ἐμισεῖτο. | |
N-a mai trăit apoi mult, de cum urgisitu-l-au zeii; | |
οὐδ' ἂν ἐγὼ μακάρεσσι θεοῖς ἐθέλοιμι μάχεσθαι. | 141 |
οὐδ᾽ ἐγὼ τοῖς μακαρίοις θεοῖς βουλοίμην ἂν μάχεσθαι· | |
N-aș vrea dar eu a mă pune cu zeii cei pururi ferice. | |
εἰ δέ τίς ἐσσι βροτῶν οἳ ἀρούρης καρπὸν ἔδουσιν, | 142 |
εἰ δέ τις εἶ ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων, οἳ τὸν τῆς γῆς καρπὸν ἐσθίουσι, | |
Numai de ești muritor și hrană ți-e rodul câmpiei, | |
ἆσσον ἴθ' ὥς κεν θᾶσσον ὀλέθρου πείραθ' ἵκηαι. | 143 |
ἐγγύτερον παραγενοῦ, ὅπως ἂν τάχιον καταλάβῃς τὰ πέρατα τοῦ ὀλέθρου. | |
Vin’mai încoa să te-ajungă mai repede-arcanul pieirii.” | |
τὸν δ' αὖθ' Ἱππολόχοιο προσηύδα φαίδιμος υἱός· | 144 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Ἱππολόχου ἔλεγεν· | |
Fiul cel falnic al lui Hipolohos la asta răspunse: | |
Τυδεΐδη μεγάθυμε τί ἢ γενεὴν ἐρεείνεις; | 145 |
ὦ μεγαλόψυχε υἱὲ τοῦ Τυδέως, τί δὴ τὴν γενεὰν ἐρωτᾶς; | |
„Ce mă-ntrebi oare de neam, inimoase Tidid Diomede? | |
οἵη περ φύλλων γενεὴ τοίη δὲ καὶ ἀνδρῶν. | 146 |
οἵα ἐστὶν ἡ τῶν φύλλων γενεά, τοιαύτη ἐστὶ καὶ ἡ τῶν ἀνθρώπων· | |
Cum e cu frunzele, așa-i și cu neamul sărmanilor oameni; | |
φύλλα τὰ μέν τ' ἄνεμος χαμάδις χέει, ἄλλα δέ θ' ὕλη | 147 |
τῶν φύλλων τὰ μὲν ἄνεμος χαμαὶ χέει, ἄλλα δὲ ὁ δὲ δρυμὸς | |
Unele toamna le scutură vântul și cad ofilite, | |
τηλεθόωσα φύει, ἔαρος δ' ἐπιγίγνεται ὥρη· | 148 |
ὁ πολυθαλὴς βλαστάνει, ἔαρος δ᾽ ἐπιγίνεται ὥρη· | |
Altele codrul le naște-nverzind, dacă dă-n primăvară: | |
ὣς ἀνδρῶν γενεὴ ἣ μὲν φύει ἣ δ' ἀπολήγει. | 149 |
οὕτω καὶ ἡ τῶν ἀνθρώπων γενεά, ἡ μὲν φύεται, ἡ δὲ ἀποπαύεται. | |
Astfel pe lume și valul de oameni se naște și moare. | |
εἰ δ' ἐθέλεις καὶ ταῦτα δαήμεναι ὄφρ' ἐῢ εἰδῇς | 150 |
εἰ δὲ βούλει, καὶ ταῦτα μάθε, ὅπως καλῶς γνῶς | |
Iar dacă vrei să cunoști și aceea ce-ntrebi, o, viteze, | |
ἡμετέρην γενεήν, πολλοὶ δέ μιν ἄνδρες ἴσασιν· | 151 |
τὴν ἡμετέραν γενεάν, πολλοὶ δὲ αὐτὴν ἄνδρες οἴδασιν· | |
Neamul din care sunt eu și pe care-l știu mulți: e în fundul | |
ἔστι πόλις Ἐφύρη μυχῷ Ἄργεος ἱπποβότοιο, | 152 |
ἔστι πόλις Ἔφυρα κατὰ τὸ ἐνδότερον μέρος τοῦ ἱπποτρόφου Ἄργους, | |
Țării păscute de cai, prin Argos, orașul Efira. | |
ἔνθα δὲ Σίσυφος ἔσκεν, ὃ κέρδιστος γένετ' ἀνδρῶν, | 153 |
ἐκεῖ δὴ Σίσυφος ἦν, ὃς πανουργότατος ἀνδρῶν ἐγένετο, | |
Cel mai șiret muritor a trăit pe acolo, Sisifos. | |
Σίσυφος Αἰολίδης· ὃ δ' ἄρα Γλαῦκον τέκεθ' υἱόν, | 154 |
ὁ Σίσυφος ὁ υἱὸς τοῦ Αἰόλου· οὗτος τοίνυν ἐγέννησεν υἱὸν | |
El s-a născut din Eol, Sisifos născut-a pe Glaucos, | |
αὐτὰρ Γλαῦκος τίκτεν ἀμύμονα Βελλεροφόντην· | 155 |
τὸν Γλαῦκον· οὗτος δὲ ὁ Γλαῦκος ἐγέννησε τὸν ἄμεμπτον͵ Βελλεροφόντην· | |
Glaucos apoi a născut pe vrednicul Belerofonte, | |
τῷ δὲ θεοὶ κάλλός τε καὶ ἠνορέην ἐρατεινὴν | 156 |
τούτῳ δὲ οἱ θεοὶ κάλλος καὶ ἀνδρείαν ἐπέραστον | |
Căruia zeii de zestre mândrețe i-au dat și vârtutea | |
ὤπασαν· αὐτάρ οἱ Προῖτος κακὰ μήσατο θυμῷ, | 157 |
παρέσχον· Προῖτος δὲ αὐτῷ κακὰ ἐν τῇ ψυχῇ ἐβουλεύσατο, | |
Fermecătoare. Dar Proitos îi puse gând rău și din țară | |
ὅς ῥ' ἐκ δήμου ἔλασσεν, ἐπεὶ πολὺ φέρτερος ἦεν, | 158 |
ὃς δὴ ἐκ τοῦ δήμου ἀπήλασεν, ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρείττων ἦν | |
El pe voinic îl goni, că fuse mai tare ca dânsul | |
Ἀργείων· Ζεὺς γάρ οἱ ὑπὸ σκήπτρῳ ἐδάμασσε. | 159 |
τῶν Ἑλλήνων, Ζεὺς γὰρ ὑπὸ τὴν βασιλείαν αὐτοῦ τὸν δῆμον ὑπέταξεν· | |
Printre Argii, că de sus el avea peste aceia domnie. | |
τῷ δὲ γυνὴ Προίτου ἐπεμήνατο δῖ' Ἄντεια | 160 |
τούτου δὲ ἡ γαμετὴ τοῦ Προίτου ἠράσθη ἡ ἔνδοξος Ἄντεια, | |
Antia, mândra nevast-a lui Proitos, de patim-aprinsă, | |
κρυπταδίῃ φιλότητι μιγήμεναι· ἀλλὰ τὸν οὔ τι | 161 |
συνευνασθῆναι αὐτῷ συνουσίᾳ λαθραίᾳ· ἀλλὰ τοῦτον οὐδαμῶς | |
Vru să s-apropie-n taină de el; însă Belerofonte, | |
πεῖθ' ἀγαθὰ φρονέοντα δαΐφρονα Βελλεροφόντην. | 162 |
κατέπειθεν ἀγαθὰ φρονοῦντα τὸν συνετὸν Βελλεροφόντην. | |
Bun și cuminte fiind, învinse ispita femeii. | |
ἣ δὲ ψευσαμένη Προῖτον βασιλῆα προσηύδα· | 163 |
αὕτη δὲ ψευδῶς πρὸς Προῖτον τὸν βασιλέα ἔλεγεν. | |
Dânsa lui Proitos atunci îi zise, scornind o minciună: | |
τεθναίης ὦ Προῖτ', ἢ κάκτανε Βελλεροφόντην, | 164 |
ὦ Προῖτε, ἀποθάνοις, ἢ ἀπόκτεινον τὸν Βελλεροφόντην, ἤτοι καλόν σοι ἀποθανεῖν, εἰ μὴ τιμωρήσῃ τοῦτον, | |
„Una din două, sau mori sau ucide-mi pe Belerofonte, | |
ὅς μ' ἔθελεν φιλότητι μιγήμεναι οὐκ ἐθελούσῃ. | 165 |
ὅς τις ἐβουλήθη συνευνασθῆναί μοι συνουσίᾳ μὴ βουλομένῃ. | |
Dragoste silnic-a vrut cu mine să facă mișelul.” | |
ὣς φάτο, τὸν δὲ ἄνακτα χόλος λάβεν οἷον ἄκουσε· | 166 |
οὕτως εἶπε· τὸν βασιλέα δὲ κατέσχε θυμός, οἷον ἤκουσε· | |
Zise, și craiul de ciudă s-aprinse auzindu-i vorbirea, | |
κτεῖναι μέν ῥ' ἀλέεινε, σεβάσσατο γὰρ τό γε θυμῷ, | 167 |
ἀποκτεῖναί γε μὴν ἐξέκλινε, σεβαστὸν γὰρ τοῦτο ἡγήσατο καὶ ᾐδέσθη ἐν τῇ ψυχῇ, | |
Dar se feri să-l omoare, din teamă de sus, îl trimise | |
πέμπε δέ μιν Λυκίην δέ, πόρεν δ' ὅ γε σήματα λυγρὰ | 168 |
ἔπεμψεν δὲ αὐτὸν εἰς τὴν Λυκίαν, ἔδωκε δ᾽ οὗτος γράμματα χαλεπά, | |
Tocmai în Licia, unde pieirea să-și ducă el însuși, | |
γράψας ἐν πίνακι πτυκτῷ θυμοφθόρα πολλά, | 169 |
γράψας ἐν πινακιδίῳ ἐσφραγισμένῳ ἀλγεινὰ πλεῖστα· | |
Semne de moarte scriind o mulțime pe-o placă-ndoită | |
δεῖξαι δ' ἠνώγειν ᾧ πενθερῷ ὄφρ' ἀπόλοιτο. | 170 |
δεῖξαι δὲ αὐτὰ ἐκέλευσε τῷ ἑαυτοῦ πενθερῷ, ὅπως ἀποθάνοι. | |
Și poruncind s-o arate crăiescului socru, să-l piarză. | |
αὐτὰρ ὁ βῆ Λυκίην δὲ θεῶν ὑπ' ἀμύμονι πομπῇ. | 171 |
οὗτος δὲ ἐπορεύθη εἰς τὴν Λυκίαν σὺν ἀγαθῇ προπομπῇ τῶν θεῶν· | |
Bine de zei ocrotit, făcu până-n Licia drumul. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ Λυκίην ἷξε Ξάνθόν τε ῥέοντα, | 172 |
ἀλλ᾿ ὅτε δὴ τὴν Λυκίαν κατέλαβε καὶ Ξάνθον τὸν ῥευματώδη ποταμόν, | |
Cum el ajunse în Licia, țara udată de Xantos, | |
προφρονέως μιν τῖεν ἄναξ Λυκίης εὐρείης· | 173 |
φιλοφρόνως αὐτὸν ἐτίμα ὁ βασιλεὺς τῆς πλατείας καὶ μεγάλης Λυκίας· | |
Craiul acolo voios îl cinsti cu ospețe de nouă | |
ἐννῆμαρ ξείνισσε καὶ ἐννέα βοῦς ἱέρευσεν. | 174 |
ἐπὶ ἐννέα ἡμέρας ἐξένισεν αὐτόν, καὶ ἐννέα βοῦς ἔθυσεν. | |
Zile și jertfe de nouă juncani mai aduse pe-altare. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ δεκάτη ἐφάνη ῥοδοδάκτυλος Ἠὼς | 175 |
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ ἡ δεκάτη ῥοδόχρους ἡμέρα ἐφάνη, | |
Doar într-a zecea, când zorile trandafirii răsăriră, | |
καὶ τότε μιν ἐρέεινε καὶ ᾔτεε σῆμα ἰδέσθαι | 176 |
τότε αὐτὸν ἠρώτα, καὶ ἐζήτει τὸ γράμμα ἰδεῖν, | |
El începu să-l întrebe, ceru chiar dovezi ca să vadă | |
ὅττί ῥά οἱ γαμβροῖο πάρα Προίτοιο φέροιτο. | 177 |
ὅπερ ἂν αὐτῷ παρὰ Προίτου τοῦ γαμβροῦ κομίζοι. | |
Ce fel de sarcină-i dete iubitul său ginere Proitos. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ σῆμα κακὸν παρεδέξατο γαμβροῦ, | 178 |
ἐπεὶ δὲ τὸ χαλεπὸν γράμμα τοῦ γαμβροῦ ἐδέξατο, | |
Când a primit el tăblița-ndoită cu semnele morții, | |
πρῶτον μέν ῥα Χίμαιραν ἀμαιμακέτην ἐκέλευσε | 179 |
πρῶτον μὲν τὴν ἀκαταμάχητον Χίμαιραν ἐπέταξε | |
Craiul l-a pus să omoare întâi pe Himera, o iasmă | |
πεφνέμεν· ἣ δ' ἄρ' ἔην θεῖον γένος οὐδ' ἀνθρώπων, | 180 |
ἀνελεῖν· αὕτη δὲ ἦν γέννημα θεῖον, οὐκ ἀνθρώπινον, | |
Nebiruită, din viță de zei, nevăzută de oameni: | |
πρόσθε λέων, ὄπιθεν δὲ δράκων, μέσση δὲ χίμαιρα, | 181 |
τὰ μὲν ἔμπροσθεν λέων ἦν, τὰ δὲ ὄπισθεν δράκων, τὰ δὲ μέσα χίμαιρα, | |
Leu înainte, în spate un balaur și capră la mijloc, | |
δεινὸν ἀποπνείουσα πυρὸς μένος αἰθομένοιο, | 182 |
φοβερὰν δύναμιν πυρὸς καιομένου ἀποπνέουσα· | |
Groaznic din gură pufnind văpăi de mânie-arzătoare. | |
καὶ τὴν μὲν κατέπεφνε θεῶν τεράεσσι πιθήσας. | 183 |
καὶ ταύτην μὲν ἀνεῖλε τοῖς τῶν θεῶν τέρασι, καὶ σημείοις πειθαρχήσας. | |
Dar în cerești arătări bizuindu-se, el o răpuse. | |
δεύτερον αὖ Σολύμοισι μαχέσσατο κυδαλίμοισι· | 184 |
τὸ δεύτερον δὲ τοῖς Σολύμοις ἐπολέμησε τοῖς ἐνδόξοις· | |
Și cu slăviții Solimi mai avu de luptat dup-aceea, | |
καρτίστην δὴ τήν γε μάχην φάτο δύμεναι ἀνδρῶν. | 185 |
ἰσχυροτάτην δὲ ταύτην γε μάχην ἀνδρῶν εἶπεν εἰσελθεῖν, ἤτοι πολεμῆσαι. | |
Și asta-i fu cea mai grea dintre luptele date. La urmă | |
τὸ τρίτον αὖ κατέπεφνεν Ἀμαζόνας ἀντιανείρας. | 186 |
τὸ τρίτον δὲ ἀνεῖλεν Ἀμαζόνας τὰς τοῖς ἀνδράσιν ἀντιτασσομένας | |
El se bătu și zdrobi pe-Amazoanele cele bărbate. | |
τῷ δ' ἄρ' ἀνερχομένῳ πυκινὸν δόλον ἄλλον ὕφαινε· | 187 |
τούτῳ δὲ ἐπανιόντι ἄλλον δόλον ἰσχυρὸν κατεσκεύαζε· | |
Totuși la-ntoarcerea-i craiul o cursă vicleană-i întinse: | |
κρίνας ἐκ Λυκίης εὐρείης φῶτας ἀρίστους | 188 |
ἐκλεξάμενος ἐκ τῆς πλατείας καὶ μεγάλης Λυκίας ἄνδρας κρατίστους, | |
Dânsul alese din țara-i cea largă și puse la pândă | |
εἷσε λόχον· τοὶ δ' οὔ τι πάλιν οἶκον δὲ νέοντο· | 189 |
ἐκάθισεν ἐνέδραν. οὗτοι δὲ οὐκ εἰς τοὐπίσω ἐπὶ τὸν οἶκον ὑπέστρεψαν· | |
Oameni tot unul și unul. Din ei însă nimeni acasă | |
πάντας γὰρ κατέπεφνεν ἀμύμων Βελλεροφόντης. | 190 |
πάντας γὰρ ἀπέκτεινεν ὁ ἄμεμπτος Βελλεροφόντης. | |
Nu se întoarse-napoi; pe toți îi ucise viteazul. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ γίγνωσκε θεοῦ γόνον ἠῢν ἐόντα | 191 |
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ ἐπέγνω θεοῦ υἱὸν ἀγαθὸν ὄντα, | |
Cum înțelese că Belerofonte se trage din neamul | |
αὐτοῦ μιν κατέρυκε, δίδου δ' ὅ γε θυγατέρα ἥν, | 192 |
ἐκεῖ κατέσχεν αὐτόν, ἔδωκε δ᾽ οὗτος τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα Κασσάνδραν· | |
Zeilor, craiul acasă-l opri și pe fiică-sa-i dete. | |
δῶκε δέ οἱ τιμῆς βασιληΐδος ἥμισυ πάσης· | 193 |
ἔδωκε δὲ αὐτῷ τῆς βασιλικῆς ἁπάσης τιμῆς τὸ ἥμισυ· | |
Cinstea domniei pe urmă cu el împărți pe din două, | |
καὶ μέν οἱ Λύκιοι τέμενος τάμον ἔξοχον ἄλλων | 194 |
ἔτι γε μὴν οἱ Λύκιοι χωρίον ἐξέταμον αὐτῷ ἐξόχως τῶν ἄλλων, | |
Iar Licienii-i dădură pământ minunat de moșie, | |
καλὸν φυταλιῆς καὶ ἀρούρης, ὄφρα νέμοιτο. | 195 |
καλὸν γῆς φυτευσίμου καὶ ἀροσίμου, ὅπως αὐτὸ καρποῖτο. | |
Loc de răsad și-arătură, ca el s-aibă parte deplină. | |
ἣ δ' ἔτεκε τρία τέκνα δαΐφρονι Βελλεροφόντῃ | 196 |
αὕτη δὲ ἔτεκε τρία τέκνα τῷ συνετῷ Βελλεροφόντῃ, | |
Belerofonte avut-a trei fii din această-ncuscrire: | |
Ἴσανδρόν τε καὶ Ἱππόλοχον καὶ Λαοδάμειαν. | 197 |
τόν τε Ἴσανδρον, καὶ τὸν Ἱππόλοχον, καὶ τὴν Λαοδάμειαν. | |
Pe Hipoloh, pe Isandru și pe Laodamia, care, | |
Λαοδαμείῃ μὲν παρελέξατο μητίετα Ζεύς, | 198 |
τῇ μὲν οὖν Λαοδαμείᾳ συνευνάσθη ὁ βουλευτικὸς Ζεύς. | |
Împreună cu Zeus, avu de fecior pe Sarpedon | |
ἣ δ' ἔτεκ' ἀντίθεον Σαρπηδόνα χαλκοκορυστήν. | 199 |
αὕτη δὲ ἔτεκε τὸν ἰσόθεον Σαρπηδόνα τὸν πολεμιστήν. | |
Cel ca un zeu de-arătos înarmat în veșminte de-aramă. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ καὶ κεῖνος ἀπήχθετο πᾶσι θεοῖσιν, | 200 |
ἀλλ᾽ ἐπειδὴ δὴ καὶ ἐκεῖνος ἐμισεῖτο πᾶσι τοῖς θεοῖς, | |
Bietul Sarpedon la urmă, de cum urgisitu-l-au zeii, | |
ἤτοι ὃ κὰπ πεδίον τὸ Ἀλήϊον οἶος ἀλᾶτο | 201 |
οὗτος μὲν μόνος ἐπλανᾶτο κατὰ τὸ πεδίον τὸ Ἀλήιον, | |
Singur a tot rătăcit pe câmpia ce-i zice Aleus, | |
ὃν θυμὸν κατέδων, πάτον ἀνθρώπων ἀλεείνων· | 202 |
ἐν ᾧ οἷος αὐτὸς ἠλᾶτο, τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν κατεσθίων, τὴν μετ᾿ ἀνθρώπων ἀναστροφὴν ἐκκλίνων. | |
Pasuri de om ocolind cu inima ruptă de jale. | |
Ἴσανδρον δέ οἱ υἱὸν Ἄρης ἆτος πολέμοιο | 203 |
Ἴσανδρον δὲ τὸν υἱὸν αὐτοῦ Ἄρης, ὁ ἀκόρεστος τοῦ πολέμου, | |
Iar pe Isandru-l ucise al armelor zeu cel de-a pururi | |
μαρνάμενον Σολύμοισι κατέκτανε κυδαλίμοισι· | 204 |
μαχόμενον τοῖς ἐνδόξοις Σολύμοις ἐφόνευσε. | |
Nesățios de război, când el se lupta cu Solimii; | |
τὴν δὲ χολωσαμένη χρυσήνιος Ἄρτεμις ἔκτα. | 205 |
τὴν δὲ Λαοδάμειαν ἡ καλλίδιφρος Ἄρτεμις ὀργισθεῖσα ἀπέκτεινεν. | |
Sora-i se stinse deodată trăsnită fiind de Artemida, | |
Ἱππόλοχος δέ μ' ἔτικτε, καὶ ἐκ τοῦ φημι γενέσθαι· | 206 |
ὁ Ἱππόλοχος δέ με ἐγέννησε, καὶ ἐκ τούτου γενέσθαι φημί. | |
Iar Hipoloh mi-e părinte, și iată de unde mi-i neamul. | |
πέμπε δέ μ' ἐς Τροίην, καί μοι μάλα πόλλ' ἐπέτελλεν | 207 |
ἔπεμψε δέ με εἰς Τροίαν, καὶ μοι πάνυ πολλὰ ἐνετείλατο | |
El mă trimise la Troia și-mi dete-nadins o povață. | |
αἰὲν ἀριστεύειν καὶ ὑπείροχον ἔμμεναι ἄλλων, | 208 |
ἀεὶ ἀνδραγαθεῖν, καὶ ὑπέροχον τῶν ἄλλων καὶ ἔκκριτον εἶναι· | |
Veșnic întâiul în arme să fiu și să-ntrec pe oricine, | |
μηδὲ γένος πατέρων αἰσχυνέμεν, οἳ μέγ' ἄριστοι | 209 |
μὴ δὲ τὸ γένος τῶν προγόνων αἰσχύνειν, οἳ μάλα κράτιστοι ἐγένοντο | |
Neamul părinților mei să nu-l fac cumva de rușine, | |
ἔν τ' Ἐφύρῃ ἐγένοντο καὶ ἐν Λυκίῃ εὐρείῃ. | 210 |
ἔν τε τῇ Ἐφύρᾳ (Κορίνθῳ) καὶ ἐν τῇ πλατείᾳ καὶ μεγάλῃ Λυκίᾳ. | |
Doar a fost neam strălucit și în Licia și în Efira. | |
ταύτης τοι γενεῆς τε καὶ αἵματος εὔχομαι εἶναι. | 211 |
ταύτης δὴ τῆς γενεᾶς, καὶ τοῦ σπέρματος εἶναι καυχῶμαι. | |
Vezi dar de unde sunt eu și din ce fel de viță mărită.” | |
ὣς φάτο, γήθησεν δὲ βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης· | 212 |
οὕτως εἶπεν. ἐχάρη δὲ ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης. | |
Glaucos așa povesti și fu vesel Tidid Diomede. | |
ἔγχος μὲν κατέπηξεν ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ, | 213 |
τὸ δόρυ μὲν οὖν κατέπηξεν ἐπὶ τῇ γῇ τῇ πολλοὺς βοσκούσῃ καὶ τρεφούσῃ· | |
Lancea-și înfipse îndată-n pământ și cu graiul | |
αὐτὰρ ὃ μειλιχίοισι προσηύδα ποιμένα λαῶν· | 214 |
οὗτος δὲ λόγοις προσηνέσι πρὸς τὸν βασιλέα τοῦ λαοῦ διελέγετο· | |
Molcom și prietenos căpitanului astfel răspunse: | |
ἦ ῥά νύ μοι ξεῖνος πατρώϊός ἐσσι παλαιός· | 215 |
ὄντως δή μοι φίλος πατρικὸς εἶ παλαιός· | |
„Tu-mi ești prieten ca oaspe legat cu părinții din vremuri; | |
Οἰνεὺς γάρ ποτε δῖος ἀμύμονα Βελλεροφόντην | 216 |
Οἰνεὺς γάρ ποτε ὁ ἔνδοξος τὸν ἄμεμπτον Βελλεροφόντην | |
Știu că Oineu răposatul în gazdă-l ținu ca pe-un oaspe | |
ξείνισ' ἐνὶ μεγάροισιν ἐείκοσιν ἤματ' ἐρύξας· | 217 |
ἐξένισεν ἐν τοῖς οἴκοις, εἴκοσιν ἡμέρας κατασχὼν αὐτόν. | |
Trei săptămâni oarecând pe vrednicul Belerofonte. | |
οἳ δὲ καὶ ἀλλήλοισι πόρον ξεινήϊα καλά· | 218 |
οὗτοι δὲ καὶ ἀλλήλοις ἐχαρίσαντο περικαλλῆ ξένια. | |
Daruri frumoase schimbară din prietenie-ntre dânșii. | |
Οἰνεὺς μὲν ζωστῆρα δίδου φοίνικι φαεινόν, | 219 |
ὁ μὲν Οἰνεὺς ἔδωκε ζωστῆρα φοινικίνῳ χρώματι λελαμπρυσμένον· | |
Moșu-mi Oineu dărui un chimir de porfiră din parte-i, | |
Βελλεροφόντης δὲ χρύσεον δέπας ἀμφικύπελλον | 220 |
ὁ Βελλεροφόντης δὲ χρυσοῦν ποτήριον διπλοῦν, τὴν βάσιν δηλονότι κοίλην ἔχον. | |
Belerofonte o cupă de aur cu gemene toarte. | |
καί μιν ἐγὼ κατέλειπον ἰὼν ἐν δώμασ' ἐμοῖσι. | 221 |
καὶ κατέλιπον αὐτὸ ἐγὼ ἐρχόμενος, ἐν τῷ ἐμῷ οἴκῳ· | |
Cupa și-acum o păstrez, la plecare-am lăsat-o acasă. | |
Τυδέα δ' οὐ μέμνημαι, ἐπεί μ' ἔτι τυτθὸν ἐόντα | 222 |
τοῦ Τυδέως δὲ οὐ μέμνημαι· ἐπειδή με νήπιον ὄντα κατέλιπεν, | |
Ce-a fost cu tata-mi Tideu după asta, eu nu mai țiu minte, | |
κάλλιφ', ὅτ' ἐν Θήβῃσιν ἀπώλετο λαὸς Ἀχαιῶν. | 223 |
ὁπηνίκα ὁ τῶν Ἑλλήνων στρατὸς ἀπώλετο ἐν ταῖς Θήβαις. | |
El m-a lăsat un copil, când ai noștri la Teba pieriră. | |
τὼ νῦν σοὶ μὲν ἐγὼ ξεῖνος φίλος Ἄργεϊ μέσσῳ | 224 |
δι᾿ ὃ νῦν σοὶ μὲν ἐγὼ ξένος φίλος ἐν τῷ μέσῳ τοῦ Ἄργους | |
Fi-vei tu dară de-acuma prin Argos iubitul meu oaspe, | |
εἰμί, σὺ δ' ἐν Λυκίῃ ὅτε κεν τῶν δῆμον ἵκωμαι. | 225 |
ὑπάρχω· σὺ δὲ ἐμοὶ ἐν τῇ Λυκίᾳ, ὅταν εἰς τὸν δῆμον τούτων τῶν Λυκίων παραγένωμαι· | |
Eu ți-oi fi oaspe în Licia, dacă veni-voi pe-acolo. | |
ἔγχεα δ' ἀλλήλων ἀλεώμεθα καὶ δι' ὁμίλου· | 226 |
τὰ δόρατα δὲ ἀλλήλων ἐκκλίνωμεν, καίτοι ἐν πλήθει ὄντες· | |
De-asta și să ne ferim înde-noi de-a ne bate cu arma, | |
πολλοὶ μὲν γὰρ ἐμοὶ Τρῶες κλειτοί τ' ἐπίκουροι | 227 |
καὶ γὰρ πολλοὶ μὲν ἐμοὶ Τρῷες, καὶ ἔνδοξοι σύμμαχοι, | |
Sunt doar atâția Troieni și tovarăși de-ai lor pentru mine | |
κτείνειν ὅν κε θεός γε πόρῃ καὶ ποσσὶ κιχείω, | 228 |
ἀποκτείνειν ὃν ἂν θεὸς παράσχοι καὶ τοῖς ποσὶ καταλάβω. | |
Ca să dobor, numai zeii să vrea și picioarele mele. | |
πολλοὶ δ' αὖ σοὶ Ἀχαιοὶ ἐναιρέμεν ὅν κε δύνηαι. | 229 |
πολλοὶ δὲ πάλιν σοὶ Ἕλληνες, ἀναιρεῖν ὃν ἂν δύνῃ· | |
Sunt și Aheii destui, doboară pe cine putea-vei. | |
τεύχεα δ' ἀλλήλοις ἐπαμείψομεν, ὄφρα καὶ οἵδε | 230 |
τὰ ὅπλα δὲ ἀλλήλοις ἀντικαταλλάξωμεν, ὅπως καὶ οὗτοι | |
Hai dar să facem noi trampă de arme-ntre noi ca să știe | |
γνῶσιν ὅτι ξεῖνοι πατρώϊοι εὐχόμεθ' εἶναι. | 231 |
μάθωσιν, ὅτι φίλοι πατρικοὶ καυχώμεθα εἶναι. | |
Toți de pe aici că ne leagă o prietenie străveche.” | |
ὣς ἄρα φωνήσαντε καθ' ἵππων ἀΐξαντε | 232 |
οὕτω δὴ εἰπόντες, ἀπὸ τῶν ἵππων ὁρμήσαντες, | |
Asta vorbiră amândoi, săriră din care și mâna | |
χεῖράς τ' ἀλλήλων λαβέτην καὶ πιστώσαντο· | 233 |
τὰς ἀλλήλων χεῖρας ἔλαβον, καὶ πίστεις ἐποιήσαντο. | |
Prietenește și-o strânseră și întăriră credința. | |
ἔνθ' αὖτε Γλαύκῳ Κρονίδης φρένας ἐξέλετο Ζεύς, | 234 |
τότε δὴ τῷ Γλαύκῳ ἐξεῖλε καὶ ἀπώλεσε τὴν διάνοιαν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ὁ Ζεύς, | |
Glaucos atuncea, de Zeus orbit, a făcut cu Tidide | |
ὃς πρὸς Τυδεΐδην Διομήδεα τεύχε' ἄμειβε | 235 |
ὃς πρὸς Διομήδην τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως ἤλλαττε τὰ ὅπλα, | |
Schimb luând arme de aramă în preț de vreo nouă | |
χρύσεα χαλκείων, ἑκατόμβοι' ἐννεαβοίων. | 236 |
χρυσᾶ διδοὺς ἀντὶ χαλκῶν, καὶ ἑκατὸν βοῶν ἄξια, ἀντὶ ἀξίων ἐννέα βοῶν. | |
Boi și dând armele-i scumpe aurite de-o sută de tauri. | |
Ἕκτωρ δ' ὡς Σκαιάς τε πύλας καὶ φηγὸν ἵκανεν, | 237 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ ἐπειδὴ τὰς Σκαιὰς πύλας καὶ τὸν πύργον κατέλαβε | |
Hector într-asta sosi la stejar pe la Porțile Schee. | |
ἀμφ' ἄρα μιν Τρώων ἄλοχοι θέον ἠδὲ θύγατρες | 238 |
περὶ αὐτὸν ἔτρεχον αἱ τῶν Τρῴων γυναῖκες, καὶ θυγατέρες, | |
Iute spre el alergară neveste și fete din Troia, | |
εἰρόμεναι παῖδάς τε κασιγνήτους τε ἔτας τε | 239 |
ἐρωτῶσαι ὑπὲρ τῶν υἱῶν, καὶ τῶν ἀδελφῶν, καὶ τῶν συγγενῶν, | |
Care de care să-ntrebe de frați și de fii și de rude | |
καὶ πόσιας· ὃ δ' ἔπειτα θεοῖς εὔχεσθαι ἀνώγει | 240 |
καὶ τῶν ἀνδρῶν· αὐτὸς δὲ ἐκέλευσεν εὔχεσθαι τοῖς θεοῖς | |
Și de bărbați; el pe rând le tot îndemna să se roage | |
πάσας ἑξείης· πολλῇσι δὲ κήδε' ἐφῆπτο. | 241 |
πάσας ἐφεξῆς· πολλαῖς δὲ λύπαι ἐπήρτηντο. | |
Toate de zei, c-aveau multe să fie bătute de soartă. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ Πριάμοιο δόμον περικαλλέ' ἵκανε | 242 |
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ τὸν περικαλλῆ οἶκον τοῦ Πριάμου κατέλαβε | |
Hector ajunse pe urmă la mândrul palat al lui Priam, | |
ξεστῇς αἰθούσῃσι τετυγμένον· αὐτὰρ ἐν αὐτῷ | 243 |
τὸν γλυπταῖς στοαῖς κατεσκευασμένον· ἐν αὐτῷ δὲ | |
Case ce-aveau netezite pridvoare cu stâlpi și-năuntru | |
πεντήκοντ' ἔνεσαν θάλαμοι ξεστοῖο λίθοιο | 244 |
πεντήκοντα ἐνῆσαν δωμάτια ἀπὸ λίθου ἐξεσμένου, | |
Înșiruite cincizeci de dalbe iatacuri zidite | |
πλησίον ἀλλήλων δεδμημένοι, ἔνθα δὲ παῖδες | 245 |
ἐγγὺς ἀλλήλων κατεσκευασμένα· ἔνθα δὴ οἱ υἱοὶ | |
Toate din piatră cioplită, și-n care pe paturi strujite | |
κοιμῶντο Πριάμοιο παρὰ μνηστῇς ἀλόχοισι, | 246 |
τοῦ Πριάμου ἐκοιμῶντο σύν ταῖς ἑαυτῶν γυναιξὶ ταῖς κατὰ μνηστείας γαμηθείσαις· | |
Fiii lui Priam dormeau cu nevestele lor împreună. | |
κουράων δ' ἑτέρωθεν ἐναντίοι ἔνδοθεν αὐλῆς | 247 |
τῶν θυγατέρων δὲ ἐκ τοῦ ἑτέρου μέρους ἀπαντικρύ, ἐντὸς τῆς αὐλῆς, | |
Altele-n dreptul acestora-n fund, în aceeași ogradă | |
δώδεκ' ἔσαν τέγεοι θάλαμοι ξεστοῖο λίθοιο | 248 |
δώδεκα ἦσαν δωμάτια ὑπερῷα ἀπὸ λίθου ἐξεσμένου, | |
Douăsprezece iatacuri zidite din netedă piatră | |
πλησίον ἀλλήλων δεδμημένοι, ἔνθα δὲ γαμβροὶ | 249 |
ἐγγὺς ἀλλήλων ᾠκοδομημένα· ἔνθα δὴ οἱ γαμβροὶ | |
Stau înșirate la fel, și-n ele dormeau ai lui Priam | |
κοιμῶντο Πριάμοιο παρ' αἰδοίῃς ἀλόχοισιν· | 250 |
ἐκοιμῶντο τοῦ Πριάμου σὺν ταῖς αἰδοῦς ἀξίαις γαμεταῖς· | |
Gineri alături de-a lor închinate cinstite neveste. | |
ἔνθά οἱ ἠπιόδωρος ἐναντίη ἤλυθε μήτηρ | 251 |
τηνικαῦτα αὐτῷ ἦλθεν ἐξεναντίας ἡ μήτηρ, ἡ δῶρον παρὰ τῆς φύσεως ἔχουσα τὸ εἶναι ἠπία, | |
Iese-naintea lui Hector blajina și darnica-i mamă, | |
Λαοδίκην ἐσάγουσα θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην· | 252 |
εἰς τὴν Λαοδίκην ἀπερχομένη, τὴν κατὰ μορφὴν ἀρίστην πασῶν τῶν θυγατέρων αὐτῆς· | |
Când se ducea ca să vadă pe fiica ei cea mai frumoasă, | |
ἔν τ' ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζε· | 253 |
ἐνέφυ δ᾽ οὖν τῇ χειρὶ αὐτοῦ, ἤτοι περιέλαβεν αὐτῷ τὴν χεῖρα, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει· | |
Pe Laodice, de mână-l luă și-ncepu să-l întrebe: | |
τέκνον τίπτε λιπὼν πόλεμον θρασὺν εἰλήλουθας; | 254 |
ὦ τέκνον, τίποτε καταλιπῶν τὸν θρασὺν πόλεμον ἦλθες ἐνθάδε; | |
„Ce-ai venit, fiule, aici, părăsind bătălia cea cruntă? | |
ἦ μάλα δὴ τείρουσι δυσώνυμοι υἷες Ἀχαιῶν | 255 |
ὄντως δὴ λίαν καταπονοῦσιν οἱ κακώνυμοι υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων, | |
Tare ne-or fi prididind cu armele-n preajmă la ziduri | |
μαρνάμενοι περὶ ἄστυ· σὲ δ' ἐνθάδε θυμὸς ἀνῆκεν | 256 |
μαχόμενοι περὶ τὴν πόλιν· σὲ δὲ ἀνέπεισεν ἡ ψυχὴ δεῦρο | |
Nesuferiții de-Ahei și inima-ncoace te mână, | |
ἐλθόντ' ἐξ ἄκρης πόλιος Διὶ χεῖρας ἀνασχεῖν. | 257 |
παραγενόμενον ᾆραι τὰς χεῖρας, καὶ εὔξασθαι τῷ Διῒ ἐκ τῆς ἀκροπόλεως· | |
Rugă lui Zeus să-nalți la altarele din cetățuie. | |
ἀλλὰ μέν' ὄφρά κέ τοι μελιηδέα οἶνον ἐνείκω, | 258 |
ἀλλ᾿ ἀνάμενε, ὅπως ἄν σοι οἶνον ἥδιστον ἐνέγκω, | |
Stai însă tu să-ți aduc înainte vin dulce ca mierea, | |
ὡς σπείσῃς Διὶ πατρὶ καὶ ἄλλοις ἀθανάτοισι | 259 |
ἵνα θύσῃς τῷ Διῒ τῷ πατρί, καὶ τοῖς ἄλλοις ἀθανατοῖς θεοῖς | |
Paos întâi să închini părintelui Zeus și altor | |
πρῶτον, ἔπειτα δὲ καὐτὸς ὀνήσεαι αἴ κε πίῃσθα. | 260 |
πρῶτον· μετὰ ταῦτα δὲ καὶ σὺ ὠφεληθῇς, ἐὰν πίῃς, | |
Nemuritori și apoi să bei tu, că-ți va fi cu priință; | |
ἀνδρὶ δὲ κεκμηῶτι μένος μέγα οἶνος ἀέξει, | 261 |
ἀνδρὶ γὰρ κεκοπιακότι τὴν δύναμιν μεγάλως αὔξει ὁ οἶνος, | |
Vinul, când omu-i trudit, grozav îi priește de bine, | |
ὡς τύνη κέκμηκας ἀμύνων σοῖσιν ἔτῃσι. | 262 |
ὥσπερ σὺ κεκοπίακας βοηθῶν τοῖς σοῖς πολίταις | |
Și tu ești prea obosit de când aperi pe-ai tăi de primejdii.” | |
τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 263 |
ταύτῃ δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦθ᾽ ὁ μέγας Ἕκτωρ ὁ ῥᾳδίως τὴν περικεφαλαίαν κινῶν· | |
Zise crăiesei atunci încoifatul și marele Hector: | |
μή μοι οἶνον ἄειρε μελίφρονα πότνια μῆτερ, | 264 |
μή μοι οἶνον ἱλαρωτέρους τοὺς χρωμένους ποιοῦντα πρόφερε, ὦ σεβαστὴ μῆτερ, | |
„Nu-mi da vin dulce, iubita mea mamă, să nu-mi iei | |
μή μ' ἀπογυιώσῃς μένεος, ἀλκῆς τε λάθωμαι· | 265 |
μήπως με ἐκνευρίσῃς καὶ ἀπογυμνώσῃς τῆς δυνάμεως, καὶ ἐπιλάθωμαι τῆς ἰσχύος· | |
Vlaga din piept și să moi puterea și-avântul din mine. | |
χερσὶ δ' ἀνίπτοισιν Διὶ λείβειν αἴθοπα οἶνον | 266 |
χερσὶ δὲ μεμολυσμένοις τῷ Διῒ θύειν οἶνον θερματικὸν | |
Nici nu cutez să închin lui Zeus cu mâini nelăute | |
ἅζομαι· οὐδέ πῃ ἔστι κελαινεφέϊ Κρονίωνι | 267 |
εὐλαβοῦμαι, οὐδέ πη θέμις τῷ τὰ μέλαινα νέφη συνάγοντι υἱῷ τοῦ Κρόνου | |
Paos de vin; e păcat să te-apuci a rosti rugăciune | |
αἵματι καὶ λύθρῳ πεπαλαγμένον εὐχετάασθαι. | 268 |
εὔχεσθαι τὸν αἵματι καθαρῷ, καὶ μετὰ κόνεως μεμιγμένῳ μεμολυσμένον. | |
Celui din nouri, de sus, cu măcșeala de sânge pe tine. | |
ἀλλὰ σὺ μὲν πρὸς νηὸν Ἀθηναίης ἀγελείης | 269 |
ἀλλὰ σὺ μὲν πρὸς τὸν ναὸν τῆς λαφυραγωγοῦ Ἀθηνᾶς | |
Du-te tu, maică, mai iute la templul zeiței Atena | |
ἔρχεο σὺν θυέεσσιν ἀολλίσσασα γεραιάς· | 270 |
ἴθι μετὰ θυμιαμάτων ἀθροίσασα τὰς πρεσβύτιδας· | |
Dăruitoarea izbândei, ia jertfe și doamnele-adună. | |
πέπλον δ', ὅς τίς τοι χαριέστατος ἠδὲ μέγιστος | 271 |
ὃς τις δὲ ἀπὸ τῶν πέπλων σοι λαμπρότατος, καὶ μέγιστος | |
Ia și cu tine un strai, care-i cel mai frumos și mai mare, | |
ἔστιν ἐνὶ μεγάρῳ καί τοι πολὺ φίλτατος αὐτῇ, | 272 |
ὑπάρχει ἐν τῷ οἴκῳ, καὶ σοὶ αὐτῇ πάνυ προσφιλέστατος, | |
Și dintre toate mai scump din câte păstrezi în cămară, | |
τὸν θὲς Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασιν ἠϋκόμοιο, | 273 |
τοῦτον θὲς ἐπὶ τοῖς γόνασι τῆς καλλικόμου Ἀθηνᾶς, | |
Și pe genunchi la icoana pletoase-i Atena-l așază, | |
καί οἱ ὑποσχέσθαι δυοκαίδεκα βοῦς ἐνὶ νηῷ | 274 |
καὶ ὑπόσχου αὐτῇ δώδεκα βοῦς ἐν τῷ ναῷ ἐνιαυσιαίας, | |
Juruie apoi că în templu dai jertfe de douăsprezece | |
ἤνις ἠκέστας ἱερευσέμεν, αἴ κ' ἐλεήσῃ | 275 |
ἀδαμάστους θύσειν, ἐὰν οἰκτείρῃ | |
Tinere junci neatinse de bold, dacă ea se îndură | |
ἄστύ τε καὶ Τρώων ἀλόχους καὶ νήπια τέκνα, | 276 |
τήν τε πόλιν, καὶ τὰς γυναῖκας, καὶ τὰ μικρὰ παιδία τῶν Τρῴων, | |
Și-are să cruțe orașul, femeile noastre și fiii | |
αἴ κεν Τυδέος υἱὸν ἀπόσχῃ Ἰλίου ἱρῆς | 277 |
ἐὰν τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως ἀποστήσῃ τῆς ἱερᾶς Ἰλίου | |
Și de la ziduri de-aici o să-nlăture pe Diomede, | |
ἄγριον αἰχμητὴν κρατερὸν μήστωρα φόβοιο. | 278 |
τὸν θηριώδη πολεμιστήν, τὸν ἰσχυρὸν ἐπιστήμονα τῆς μάχης· | |
Cel mai avan luptător care împrăștie groazele fugii. | |
ἀλλὰ σὺ μὲν πρὸς νηὸν Ἀθηναίης ἀγελείης | 279 |
ἀλλὰ σὺ μὲν ἐπὶ τὸν ναὸν τῆς λαφυραγωγοῦ Ἀθηνᾶς | |
Du-te tu dar, la templul zeiței ce dă biruința. | |
ἔρχευ, ἐγὼ δὲ Πάριν μετελεύσομαι ὄφρα καλέσσω | 280 |
ἴθι· ἐγὼ δὲ πρὸς τὸν Ἀλέξανδρον πορεύσομαι, ἵνα αὐτὸν καλέσω, | |
Eu mă voi duce la Paris să-l chem la război, dacă dânsul | |
αἴ κ' ἐθέλῃσ' εἰπόντος ἀκουέμεν· ὥς κέ οἱ αὖθι | 281 |
ἐὰν ἐθέλῃ εἰπόντος μου ὑπακούειν· ὡς εἴθε αὐτῷ αὐτόθι | |
Vrea să asculte ce-i spun, mai bine-nghiți-l-ar pământul! | |
γαῖα χάνοι· μέγα γάρ μιν Ὀλύμπιος ἔτρεφε πῆμα | 282 |
διασταίη ἡ γῆ· μέγα γὰρ βλάβος αὐτὸν ἔτρεφεν ὁ Οὐράνιος | |
Domnul olimpic ni-l dete, ca pacoste mare să fie | |
Τρωσί τε καὶ Πριάμῳ μεγαλήτορι τοῖό τε παισίν. | 283 |
τοῖς τε Τρῳσί, καὶ τῷ μεγαλοψύχῳ Πριάμῳ, καὶ τοῖς τούτου τέκνοις· | |
Tatălui Priam măritul și fiilor săi și cetății. | |
εἰ κεῖνόν γε ἴδοιμι κατελθόντ' Ἄϊδος εἴσω | 284 |
εἰ ἐκεῖνον γε θεασαίμην καταβάντα εἰς Ἅιδου, | |
Doamne, de l-aș vedea coborându-se-n umbra lui Hades, | |
φαίην κε φρέν' ἀτέρπου ὀϊζύος ἐκλελαθέσθαι. | 285 |
ὑπολάβοιμι ἂν κατὰ τὴν ἐμὴν διάνοιαν ἐπιλαθέσθαι τῆς ἀτερποῦς ταλαιπωρίας. | |
M-oi ușura de necaz și uita-voi amarul vieții.” | |
ὣς ἔφαθ', ἣ δὲ μολοῦσα ποτὶ μέγαρ' ἀμφιπόλοισι | 286 |
οὕτως εἶπεν. αὕτη δὲ ἐλθοῦσα εἰς τὸν οἶκον ταῖς θεραπενίσιν | |
Asta viteazul grăi, iar mama-i se duse prin casă, | |
κέκλετο· ταὶ δ' ἄρ' ἀόλλισσαν κατὰ ἄστυ γεραιάς. | 287 |
ἐκέλευσεν· αὗται δὲ συνήθροισαν κατὰ τὴν πόλιν τὰς πρεσβύτιδας· | |
Dete poruncă la roabe s-adune pe doamne-n cetate. | |
αὐτὴ δ' ἐς θάλαμον κατεβήσετο κηώεντα, | 288 |
αὐτὴ δὲ εἰς τὸ εὐῶδες καὶ τεθυμιασμένον δῶμα κατέβη, | |
Ea după asta-n cămara cu dulce miros se depuse; | |
ἔνθ' ἔσάν οἱ πέπλοι παμποίκιλα ἔργα γυναικῶν | 289 |
ὅπου ἦσαν αὐτῇ οἱ πεποικιλμένοι καὶ πολύχροι πέπλοι, ἔργα γυναικῶν | |
Pânze o grămadă pe-acolo erau înflorate-n tot felul, | |
Σιδονίων, τὰς αὐτὸς Ἀλέξανδρος θεοειδὴς | 290 |
τῶν ἀπὸ τῆς Σιδῶνος, ἃς αὐτὸς ὁ θεοῦ εἶδος ἔχων Ἀλέξανδρος | |
Lucrul de mân-al femeilor sidoniene, pe care | |
ἤγαγε Σιδονίηθεν ἐπιπλὼς εὐρέα πόντον, | 291 |
ἤγαγεν ἐκ τῆς Σιδῶνος, ἐπιπλεύσας τὴν πλατεῖαν θάλασσαν, | |
Paris acasă la el le-adusese de unde-i Sidonul, | |
τὴν ὁδὸν ἣν Ἑλένην περ ἀνήγαγεν εὐπατέρειαν· | 292 |
κατ᾿ αὐτὴν τὴν ὁδόν, καθ᾽ ἣν τὴν εὐγενῆ Ἑλένην ἀνήγαγε. | |
Cum adusese-nainte pe mare la fel pe Elena | |
τῶν ἕν' ἀειραμένη Ἑκάβη φέρε δῶρον Ἀθήνῃ, | 293 |
τούτων τῶν πέπλων ἕνα ἄρασα ἡ Ἑκάβη, προσέφερε δῶρον τῇ Ἀθηνᾷ, | |
Cea din părinte mărit. Hecuba, de dragul zeiței, | |
ὃς κάλλιστος ἔην ποικίλμασιν ἠδὲ μέγιστος, | 294 |
ὃς ὡραιότατος ἦν διαφόροις καλλωπίσμασι, καὶ μέγιστος, | |
Ia din veșminte pe cel mai frumos înflorat și mai mare, | |
ἀστὴρ δ' ὣς ἀπέλαμπεν· ἔκειτο δὲ νείατος ἄλλων. | 295 |
ἐξέλαμπε δὲ καθάπερ ἀστήρ· ἔκειτο δὲ ἔσχατος τῶν ἄλλων· | |
Strălucitor ca o stea, care-ntins se afla pe sub clitul | |
βῆ δ' ἰέναι, πολλαὶ δὲ μετεσσεύοντο γεραιαί. | 296 |
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι, πολλαὶ δὲ ἐπηκολούθουν πρεσβύτιδες· | |
De țesături, și ia drumul de multe femei însoțită. | |
αἳ δ' ὅτε νηὸν ἵκανον Ἀθήνης ἐν πόλει ἄκρῃ, | 297 |
αὗται δὲ ὁπηνίκα τὸν ναὸν κατέλαβον τῆς Ἀθηνᾶς ἐν τῇ ἀκροπόλει, | |
Cum laolaltă pe deal sosiră la templul Atenei, | |
τῇσι θύρας ὤϊξε Θεανὼ καλλιπάρῃος | 298 |
ἤνοιξε τὰς θύρας αὐταῖς ἡ περικαλλὴς Θεανώ, | |
Poarta pe loc le deschise frumoasa la față Teano, | |
Κισσηῒς ἄλοχος Ἀντήνορος ἱπποδάμοιο· | 299 |
ἡ θυγάτηρ τοῦ Κισσέως, ἡ γυνὴ τοῦ ἱππικοῦ Ἀντήνορος· | |
Fiica lui Chises, pe care o ținea călărețul Antenor; | |
τὴν γὰρ Τρῶες ἔθηκαν Ἀθηναίης ἱέρειαν. | 300 |
ταύτην γὰρ οἱ Τρῷες ἐποίησαν λειτουργὸν τῆς Ἀθηνᾶς· | |
Ea preoteasă era de Troieni rânduită la templu. | |
αἳ δ' ὀλολυγῇ πᾶσαι Ἀθήνῃ χεῖρας ἀνέσχον· | 301 |
αὗται δὲ πᾶσαι σὺν φωνῇ θρηνητικῇ ἀνέτειναν τὰς χεῖρας· | |
Brațele-ntinseră toate bocindu-se-n fața zeiței. | |
ἣ δ' ἄρα πέπλον ἑλοῦσα Θεανὼ καλλιπάρῃος | 302 |
ἡ δὲ εὐειδὴς Θεανὼ τὸν πέπλον λαβοῦσα, | |
Straiul în mână luând după asta cucernic Teano | |
θῆκεν Ἀθηναίης ἐπὶ γούνασιν ἠϋκόμοιο, | 303 |
ἔθηκεν ἐπὶ τοῖς γόνασι τῆς καλλικόμου Ἀθηνᾶς· | |
Cea-mbujorată l-a pus pe genunchi la icoana zeiței | |
εὐχομένη δ' ἠρᾶτο Διὸς κούρῃ μεγάλοιο· | 304 |
θεοκλυτοῦσα δὲ νύχετο τῇ θυγατρὶ τοῦ μεγάλου Διός, λέγουσα· | |
Și-a început să se roage fierbinte de fiica lui Zeus: | |
πότνι' Ἀθηναίη ἐρυσίπτολι δῖα θεάων | 305 |
ὦ σεβαστὴ Ἀθηνᾶ, φύλαξ τῶν πόλεων, ἐνδοξοτάτη τῶν θεῶν, | |
„Sfântă zeiță, tu, stâlpul cetății, cunună-ntre zâne, | |
ἆξον δὴ ἔγχος Διομήδεος, ἠδὲ καὶ αὐτὸν | 306 |
σύντριψον νῦν τὸ δόρυ τοῦ Διομήδους, καὶ αὐτὸν | |
Sfarmă tu sulița lui Diomede Tidid și pe dânsul | |
πρηνέα δὸς πεσέειν Σκαιῶν προπάροιθε πυλάων, | 307 |
πεσεῖν ἐπὶ πρόσωπον δός, ἔμπροσθεν τῶν Σκαιῶν πυλῶν· | |
Fă-mi-l să cadă pe brânci înainte la Porțile Schee | |
ὄφρά τοι αὐτίκα νῦν δυοκαίδεκα βοῦς ἐνὶ νηῷ | 308 |
ὅπως σοι νῦν εὐθὺς δώδεκα βοῦς ἐν τῷ ναῷ | |
Ca să-ți aducem îndată o jertfă de douăsprezece | |
ἤνις ἠκέστας ἱερεύσομεν, αἴ κ' ἐλεήσῃς | 309 |
ἐνιαυσιαίας, ἀδαμάστους θύσωμεν, ἐὰν οἰκτείρῃς | |
Tinere junci nesupuse la jug, dac-ai milă de Troia | |
ἄστύ τε καὶ Τρώων ἀλόχους καὶ νήπια τέκνα. | 310 |
τήν τε πόλιν, καὶ τὰς γυναῖκας, καὶ τὰ μικρὰ παιδία τῶν Τρῴων. | |
Și de bărbații Troieni, de bieții lor fii și neveste.” | |
ὣς ἔφατ' εὐχομένη, ἀνένευε δὲ Παλλὰς Ἀθήνη. | 311 |
οὕτως εἶπεν εὐχομένη· τῷ νεύματι δὲ ἠρνεῖτο ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ. | |
Astfel în rugă rosti, dar nu vru s-audă zeița. | |
ὣς αἳ μέν ῥ' εὔχοντο Διὸς κούρῃ μεγάλοιο, | 312 |
οὕτως αὗται μὲν ηὔχοντο τῇ θυγατρὶ τοῦ μεγάλου Διός· | |
Până ce ele pe deal se rugară de fiica lui Zeus, | |
Ἕκτωρ δὲ πρὸς δώματ' Ἀλεξάνδροιο βεβήκει | 313 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ εἰς τὰ περικαλλῆ δώματα τοῦ Ἀλεξάνδρου ἐπορεύθη, | |
Hector în grabă se duse la curtea cea mândr-a lui Paris, | |
καλά, τά ῥ' αὐτὸς ἔτευξε σὺν ἀνδράσιν οἳ τότ' ἄριστοι | 314 |
ἃ δὴ αὐτὸς κατεσκεύασε μετ' ἀνδρῶν, οἳ τότε ἄριστοι | |
Curte zidită de el cu meșterii cei mai de frunte, | |
ἦσαν ἐνὶ Τροίῃ ἐριβώλακι τέκτονες ἄνδρες, | 315 |
ἦσαν ἐν τῇ εὐγέῳ Τροίᾳ, ἄνδρες οἰκοδόμοι, | |
Care trăiau pe atunci ca zidari în acele meleaguri. | |
οἵ οἱ ἐποίησαν θάλαμον καὶ δῶμα καὶ αὐλὴν | 316 |
οἵτινες αὐτῷ ᾠκοδόμησαν νυμφικὸν κοιτωνίσκον, καὶ ἀνδρῶνα, καὶ ἔξω αὐλὴν | |
Dânșii făcură palatul cu sală, iatac și ogradă, | |
ἐγγύθι τε Πριάμοιο καὶ Ἕκτορος ἐν πόλει ἄκρῃ. | 317 |
ἐγγὺς τοῦ Πριάμου καὶ Ἕκτορος ἐν τῇ ἀκροπόλει. | |
Sus în cetate pe lângă palatul lui Priam și Hector. | |
ἔνθ' Ἕκτωρ εἰσῆλθε Διῒ φίλος, ἐν δ' ἄρα χειρὶ | 318 |
ἐκεῖ δὴ Ἕκτωρ εἰσῆλθεν ὁ φίλος τοῦ Διός· ἐν τῇ χειρὶ δὲ | |
Intră viteazul în casă. În mână ținea el o lance | |
ἔγχος ἔχ' ἑνδεκάπηχυ· πάροιθε δὲ λάμπετο δουρὸς | 319 |
κατεῖχε δόρυ ἕνδεκα πηχῶν, ἔμπροσθεν δὲ ἔλαμπεν ἡ τοῦ δόρατος | |
Lungă de unspre’ce coți, și-n față-i lucea ascuțișul | |
αἰχμὴ χαλκείη, περὶ δὲ χρύσεος θέε πόρκης. | 320 |
σιδηρᾶ ἐπιδορατὶς, χρυσοῦς δὲ περιέκειτο πόρκης, ἤτοι κρίκος ὁ συνέχων τὸν σίδηρον πρὸς τὸ ξύλον τοῦ δόρατος· | |
Lăncii lucrat din aramă și-ncins cu-o verigă de aur. | |
τὸν δ' εὗρ' ἐν θαλάμῳ περικαλλέα τεύχε' ἕποντα | 321 |
τοῦτον δὲ εὗρεν ἐν τῷ δωματίῳ περιέποντα καὶ ἐπιμελούμενον τῶν ὡραίων αὐτοῦ ὅπλων, | |
El în odaie-l găsi îngrijind de frumoasele-i arme; | |
ἀσπίδα καὶ θώρηκα, καὶ ἀγκύλα τόξ' ἁφόωντα· | 322 |
τῆς τε ἀσπίδος, καὶ τοῦ θώρακος, καὶ τὸ ἐπικαμπὲς τόξον μεταχειριζόμενον· | |
Tot căuta pipăind ba platca, ba arcul, ba scutul. | |
Ἀργείη δ' Ἑλένη μετ' ἄρα δμῳῇσι γυναιξὶν | 323 |
ἡ Ἑλληνὶς δὲ Ἑλένη μετὰ τῶν γυναικῶν τῶν δούλων αὐτῆς | |
Iar mai încolo, Elena stătea-mpresurată de șerbe | |
ἧστο καὶ ἀμφιπόλοισι περικλυτὰ ἔργα κέλευε. | 324 |
ἐκάθητο, καὶ ταῖς θεραπενίσι περὶ τῶν ἔργων ἐπέταττε | |
Și îndemna țesătoarele ei la mândrețe de lucru. | |
τὸν δ' Ἕκτωρ νείκεσσεν ἰδὼν αἰσχροῖς ἐπέεσσι· | 325 |
τοῦτον δὲ ὁ Ἕκτωρ θεασάμενος ὠνείδισε καὶ ἐλοιδόρησε λόγοις αἰσχροῖς λέγων· | |
Cum dă cu ochii de Paris, începe să-l mustre viteazul: | |
δαιμόνι' οὐ μὲν καλὰ χόλον τόνδ' ἔνθεο θυμῷ, | 326 |
ὦ κακόδαιμον, οὐ καλῶς δὴ ταύτην τὴν ὀργὴν ἔθου ἐν τῇ ψυχῇ· | |
„Nenorocite, nu-i drept să te mânii așa pe ai noștri, | |
λαοὶ μὲν φθινύθουσι περὶ πτόλιν αἰπύ τε τεῖχος | 327 |
οἱ μὲν λαοὶ ἀπόλλυνται περὶ τὴν πόλιν, καὶ τὸ ὑψηλὸν τεῖχος | |
Oamenii pier, ca să apere zidul înalt și orașul, | |
μαρνάμενοι· σέο δ' εἵνεκ' ἀϋτή τε πτόλεμός τε | 328 |
μαχόμενοι· ἕνεκα δὲ σοῦ ὁ πόλεμος καὶ ἡ μάχη | |
Și numai tu ești de vină că-n jurul cetății ne-ncinse | |
ἄστυ τόδ' ἀμφιδέδηε· σὺ δ' ἂν μαχέσαιο καὶ ἄλλῳ, | 329 |
περὶ τήνδε τὴν πόλιν ἀνῆπται· σὺ δὲ ὀφείλεις μάχεσθαι καὶ ἄλλῳ, | |
Foc și potop. Deci nu eu, ci tu s-ar cădea pe oricine | |
ὅν τινά που μεθιέντα ἴδοις στυγεροῦ πολέμοιο. | 330 |
εἴ τινα ἀμελοῦντα τοῦ μισητοῦ πολέμου θεάσαιο | |
Să-l dojenești, dacă-l vezi că fuge de greul luptării. | |
ἀλλ' ἄνα μὴ τάχα ἄστυ πυρὸς δηΐοιο θέρηται. | 331 |
ἀλλ᾽ ἀνάστα, μήπως ταχέως ἡ πόλις ὑπὸ πυρὸς φθαρτικοῦ κατακαῇ. | |
Scoală și hai, să nu cadă cetatea topită în flăcări.” | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής· | 332 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ θεοῦ εἶδος ἔχων Ἀλέξανδρος εἶπεν· | |
Paris cu chipul de zeu la vorbele fratelui zise: | |
Ἕκτορ ἐπεί με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας οὐδ' ὑπὲρ αἶσαν, | 333 |
ὦ Ἕκτορ, ἐπειδή με κατὰ τὸ πρέπον ἐλοιδόρησας, οὐδὲ παρὰ τὸ πρέπον, | |
„Hector, mustrarea ți-a fost cu temei și deplină dreptate, | |
τοὔνεκά τοι ἐρέω· σὺ δὲ σύνθεο καί μευ ἄκουσον· | 334 |
τούτου χάριν ἐρῶ σοι· σὺ δὲ νόησον, καὶ ἄκουσόν μου· | |
De-asta și eu îți răspund, ia seama tu dară și-ascultă: | |
οὔ τοι ἐγὼ Τρώων τόσσον χόλῳ οὐδὲ νεμέσσι | 335 |
οὐδαμῶς ἐγὼ ὀργῇ τῇ πρὸς τοὺς Τρῷας, οὐδ᾽ ἀναξιοπαθήσει τοσοῦτον | |
Nu de mânie cumva într-atâta și ciudă pe-ai noștri | |
ἥμην ἐν θαλάμῳ, ἔθελον δ' ἄχεϊ προτραπέσθαι. | 336 |
ἐκαθήμην ἐν τῷ δώματι, ἐβουλόμην δὲ ἐκ τῆς συμβάσης μοι λύπης ἐκ τῆς ἥττης παρατροπήν τινα καὶ παραμυθίαν εὑρεῖν, καὶ εἶξαι τῇ συμφορᾷ, καὶ ἡσυχᾶσαι· | |
Șed eu în casă, ci vrut-am să stau cufundat în durere. | |
νῦν δέ με παρειποῦσ' ἄλοχος μαλακοῖς ἐπέεσσιν | 337 |
νῦν δέ με παραινέσασα ἡ γαμέτῃ λόγοις προσηνέσι καὶ πραέσι | |
Dar m-a luat adineauri nevasta cu graiuri plăcute | |
ὅρμησ' ἐς πόλεμον· δοκέει δέ μοι ὧδε καὶ αὐτῷ | 338 |
παρώρμησε καὶ διήγειρεν εἰς πόλεμον· δοκεῖ δὲ καὶ ἐμοὶ αὐτῷ | |
Și m-a urnit spre război. Socot și eu însumi că asta | |
λώϊον ἔσσεσθαι· νίκη δ' ἐπαμείβεται ἄνδρας. | 339 |
οὕτως ἔσεσθαι βέλτιον· ἡ νίκη δὲ ἐξ ἀμοιβῆς παραγίνεται, ἐναλλὰξ πρὸς ἄλλον καὶ ἄλλον χωροῦσα· | |
E mai cu cale, că nu stă la unul mereu biruința. | |
ἀλλ' ἄγε νῦν ἐπίμεινον, Ἀρήϊα τεύχεα δύω· | 340 |
ἀλλ᾽ ἄγε νυνὶ ἀνάμεινον, ὅπως ἐνδυθῶ τὰ πολεμικὰ ὅπλα· | |
Deci mă așteaptă puțin să pun armătura, ori du-te; | |
ἢ ἴθ', ἐγὼ δὲ μέτειμι· κιχήσεσθαι δέ σ' ὀΐω. | 341 |
ἣ πορεύου, ἐγὼ δὲ μετὰ σὲ ἐλεύσομαι· οἴομαι δέ σε καταλήψεσθαι. | |
Eu după tine am să viu, că doar te-oi ajunge din urmă.” | |
ὣς φάτο, τὸν δ' οὔ τι προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 342 |
οὕτως εἶπε. πρὸς αὐτὸν δὲ οὐδὲν εἶπεν ὁ ῥαδίως τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ. | |
Asta grăi el atunci, iar Hector nimic nu răspunse. | |
τὸν δ' Ἑλένη μύθοισι προσηύδα μειλιχίοισι· | 343 |
πρὸς τοῦτον δὲ ἡ Ἑλένη λόγοις πραέσι καὶ προσηνέσιν ἔλεγεν· | |
Dar îl opri cu grai dulce Elena: „Sărmane cumnate | |
δᾶερ ἐμεῖο κυνὸς κακομηχάνου ὀκρυοέσσης, | 344 |
ὦ ἀνδράδελφε ἐμοῦ τῆς ἀναιδοῦς, τῆς κακοβούλου, τῆς φρικτῆς, καὶ χαλεπῆς, | |
Cu o sfruntată ca mine, unealtă de rău și de groază, | |
ὥς μ' ὄφελ' ἤματι τῷ ὅτε με πρῶτον τέκε μήτηρ | 345 |
ὡς εἴθε τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ὅτε με τὴν ἀρχὴν ἔτεκεν ἡ μήτηρ, | |
Bine-ar fi fost dacă-n ziua când eu fui născută de mama, | |
οἴχεσθαι προφέρουσα κακὴ ἀνέμοιο θύελλα | 346 |
συστροφή τις καί ῥύμη ἀνέμου ᾤχετο προφέρουσά με | |
M-ar fi luat să mă zboare pe munte un vifor năprasnic | |
εἰς ὄρος ἢ εἰς κῦμα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης, | 347 |
εἰς ὄρος, ἢ εἰς κῦμα τῆς πολυταράχου θαλάσσης, | |
Ori să m-arunce departe în clocotul mării, căci valul | |
ἔνθά με κῦμ' ἀπόερσε πάρος τάδε ἔργα γενέσθαι. | 348 |
ὅπου με ἀπέπνιξεν ἄν, πρὶν ἢ τὰ ἔργα ταῦτα γενέσθαι· | |
M-ar fi-nghițit înainte ca toate aceste să fie. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ τάδε γ' ὧδε θεοὶ κακὰ τεκμήραντο, | 349 |
ἐπεὶ δὲ ταῦτα τὰ κακὰ οὕτως οἱ θεοὶ ἐτελείωσαν, | |
Dar dacă zeii ursitu-mi-au astfel să duc osândire, | |
ἀνδρὸς ἔπειτ' ὤφελλον ἀμείνονος εἶναι ἄκοιτις, | 350 |
ἀνδρὸς μετὰ ταῦτα κρείσσονος εἴθε εἴην γυνή, | |
Soțul măcar să-mi fi fost bărbat mai cu suflet, să simtă | |
ὃς ᾔδη νέμεσίν τε καὶ αἴσχεα πόλλ' ἀνθρώπων. | 351 |
ὃς οἶδεν ἀναξιωπάθησιν, καὶ ὀνείδη πολλὰ ἀνθρώπων· | |
Hula, mânia și multa batjocur-a lumii. Dar dânsul | |
τούτῳ δ' οὔτ' ἂρ νῦν φρένες ἔμπεδοι οὔτ' ἄρ' ὀπίσσω | 352 |
τούτῳ δὲ οὔτε νῦν λογισμός (διάνοια) βέβαιός ἐστιν, οὔτε μετὰ ταῦτα | |
N-are nici astăzi curaj și nici o să aibă vreodată, | |
ἔσσονται· τὼ καί μιν ἐπαυρήσεσθαι ὀΐω. | 353 |
ἔσται, δι᾿ ὃ καὶ παραπολαύσειν αὐτὸν τῆς μωρίας ὑπολαμβάνω. | |
De-asta și mie mi-e teamă că-și ia cuvenita răsplată. | |
ἀλλ' ἄγε νῦν εἴσελθε καὶ ἕζεο τῷδ' ἐπὶ δίφρῳ | 354 |
ἀλλ᾿ ἄγε νῦν εἴσελθε, καὶ κάθισον ἐπὶ τούτῳ τῷ δίφρῳ, | |
Intră tu însă, cumnate, poftește pe scaunul ăsta | |
δᾶερ, ἐπεί σε μάλιστα πόνος φρένας ἀμφιβέβηκεν | 355 |
ἀνδράδελφε, ἐπειδή σε κόπος κατὰ διάνοιαν λίαν κατέλαβεν, | |
Și mai răsuflă, că prea ești trudit de război și de grijă | |
εἵνεκ' ἐμεῖο κυνὸς καὶ Ἀλεξάνδρου ἕνεκ' ἄτης, | 356 |
ἕνεκα ἐμοῦ τῆς ἀναιδοῦς, καὶ ἕνεκα τῆς βλάβης τοῦ Ἀλεξάνδρου, | |
Numai din vina lui Paris și-a mea păcătoasa; de-aceea | |
οἷσιν ἐπὶ Ζεὺς θῆκε κακὸν μόρον, ὡς καὶ ὀπίσσω | 357 |
οἷς ἐπέθηκεν ὁ Ζεὺς μοῖραν καὶ τύχην κακήν, ἵνα καὶ εἰς τὸ μετὰ ταῦτα | |
Și ne-a fost dat de la Zeus ursită din cele mai triste, | |
ἀνθρώποισι πελώμεθ' ἀοίδιμοι ἐσσομένοισι. | 358 |
ὑπάρχωμεν μετ᾿ ᾠδῆς μνημονευόμενοι τῆς μεταγενεστέροις ἀνθρώποις. | |
Chiar după moarte pe lume s-ajungem a fi de poveste.” | |
τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ | 359 |
ταύτῃ δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦτα ὁ μέγας Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν· | |
Se-mpotrivi însă marele Hector la asta și zise: | |
μή με κάθιζ' Ἑλένη φιλέουσά περ· οὐδέ με πείσεις· | 360 |
ὦ Ἑλένη, μή με ποίει καθίσαι, καίπερ φιλοῦσα, οὐ γὰρ καταπείσεις με· | |
„Cât m-ai pofti de cu drag, tu n-ai să mă-ndupleci, Eleno. | |
ἤδη γάρ μοι θυμὸς ἐπέσσυται ὄφρ' ἐπαμύνω | 361 |
ἤδη γάρ μοι ἡ ψυχή ἐφώρμηται ὅπως βοηθήσω | |
Mi-e doar cu mult mai în grabă s-ajut și să sprijin pe-ai noștri, | |
Τρώεσσ', οἳ μέγ' ἐμεῖο ποθὴν ἀπεόντος ἔχουσιν. | 362 |
τοῖς Τρῳσίν, οἳ μεγάλως ἔχουσι πόθον ἐμοῦ ἀπόντος· | |
Care grozav după mine tânjesc și mi-așteaptă sosirea. | |
ἀλλὰ σύ γ' ὄρνυθι τοῦτον, ἐπειγέσθω δὲ καὶ αὐτός, | 363 |
ἀλλὰ σὺ διέγειρε τοῦτον, σπευδέτω δὲ καὶ αὐτός, | |
Tu dar zorește pe Paris și însuși silească-se acuma, | |
ὥς κεν ἔμ' ἔντοσθεν πόλιος καταμάρψῃ ἐόντα. | 364 |
ὅπως ἂν ἐμὲ καταλάβῃ ἐντὸς ἔτι τῆς πόλεως ὄντα· | |
Cât mă găsesc în cetate, să-mi iasă mai repede-n cale. | |
καὶ γὰρ ἐγὼν οἶκον δὲ ἐλεύσομαι ὄφρα ἴδωμαι | 365 |
καὶ γὰρ ἐγὼ ἀπελεύσομαι εἰς τὸν οἶκον μου, ὅπως θεάσωμαι | |
Eu am să intru acasă la mine să văd înc-o dată | |
οἰκῆας ἄλοχόν τε φίλην καὶ νήπιον υἱόν. | 366 |
τοὺς οἰκείους (ἐν τῷ οἴκῳ), καὶ τὴν ἀγαπητὴν γυναῖκα, καὶ τὸν μικρὸν υἱόν· | |
Oamenii mei și copilul meu fraged și draga-mi soție; | |
οὐ γὰρ οἶδ' εἰ ἔτι σφιν ὑπότροπος ἵξομαι αὖτις, | 367 |
οὐ γάρ τι οἶδα, εἰ πάλιν αὐτοῖς ἐξ ὑποστροφῆς ἐλεύσομαι μετὰ ταῦτα, | |
Nu știu de-acum dacă eu înapoi m-oi întoarce vreodată, | |
ἦ ἤδη μ' ὑπὸ χερσὶ θεοὶ δαμόωσιν Ἀχαιῶν. | 368 |
ἢ ἤδη με οἱ θεοὶ δαμάσουσι καὶ φονεύσουσιν Ἑλλήνων χερσί. | |
Sau poate capul mi-or pune, cu mâna dușmanilor, zeii!” | |
ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 369 |
οὕτω δὴ εἰπών, ἀπῆλθεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ. | |
Asta rostindu-i, se duse-ncoifatul și marele Hector. | |
αἶψα δ' ἔπειθ' ἵκανε δόμους εὖ ναιετάοντας, | 370 |
ταχέως δὲ μετὰ ταῦτα ἀφίκετο εἰς τὸν οἶκον τὸν καλῶς οἰκούμενον, | |
Numaidecât el ajunse la curtea-i cea bine-zidită. | |
οὐδ' εὗρ' Ἀνδρομάχην λευκώλενον ἐν μεγάροισιν, | 371 |
οὐχ εὗρε δὲ ἐν τῷ οἴκῳ Ἀνδρομάχην τὴν λευκὰς ἔχουσαν τὰς ὠλένας, | |
Nu întâlni el acasă pe dalba-i soție-Andromaha; | |
ἀλλ' ἥ γε ξὺν παιδὶ καὶ ἀμφιπόλῳ ἐϋπέπλῳ | 372 |
ἀλλ᾿ αὕτη μετὰ τοῦ παιδός, καὶ τῆς καλῶς ἐνδεδυμένης θεραπαίνης | |
Ea își luase pe prunc și cu-o șerbă bine gătită | |
πύργῳ ἐφεστήκει γοόωσά τε μυρομένη τε. | 373 |
ἐπὶ τῷ πύργῳ ἵστατο ὀλολύζουσα καὶ θρηνοῦσα. | |
Sta peste poartă la turn jelind și bocindu-se acolo. | |
Ἕκτωρ δ' ὡς οὐκ ἔνδον ἀμύμονα τέτμεν ἄκοιτιν | 374 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ ἐπειδὴ οὐκ ἔνδον κατέλαβε (εὗρεν) τὴν ἄμεμπτον γαμετήν, | |
Neîntâlnindu-și în casă femeia cea plină de daruri, | |
ἔστη ἐπ' οὐδὸν ἰών, μετὰ δὲ δμῳῇσιν ἔειπεν· | 375 |
ἔστη παρὰ τὸν βατῆρα τῶν θυρῶν ἐλθών, μετὰ τοῦτο δὲ εἶπε ταῖς δούλαις· | |
Hector în prag se opri și-ncepu să întrebe pe șerbe: | |
εἰ δ' ἄγε μοι δμῳαὶ νημερτέα μυθήσασθε· | 376 |
ἄγε δή μοι, ὦ δοῦλαι, εἴπατε τἀληθῆ· | |
„Fetelor, spuneți-mi drept și nu-mi tăinuiți adevărul; | |
πῇ ἔβη Ἀνδρομάχη λευκώλενος ἐκ μεγάροιο; | 377 |
ποῦ ἀπῆλθεν ἐκ τοῦ οἴκου ἡ λευκοβραχίων Ἀνδρομάχη, | |
Oare-ncotro s-o fi dus Andromaha lăsându-și odaia? | |
ἠέ πῃ ἐς γαλόων ἢ εἰνατέρων ἐϋπέπλων | 378 |
ἢ εἴς τινα οἶκον τῶν ἀνδραδέλφων, ἢ τῶν καλῶς ἐσταλμένων συννύμφων, | |
Poate se duse cumva la surori, la cumnatele mele? | |
ἢ ἐς Ἀθηναίης ἐξοίχεται, ἔνθά περ ἄλλαι | 379 |
ἢ εἰς τὸν ναὸν τῆς Ἀθηνᾶς ἐπορεύθη, ὅπου αἱ ἄλλαι | |
Sau însoți pe femeile care-s la templul Atenei, | |
Τρῳαὶ ἐϋπλόκαμοι δεινὴν θεὸν ἱλάσκονται; | 380 |
καλλίκομοι Τρῳάδες ἐξιλεοῦνται τὴν φοβερὰν θεάν. | |
Parte la rugă să ia și să-mbune temuta zeiță?” | |
τὸν δ' αὖτ' ὀτρηρὴ ταμίη πρὸς μῦθον ἔειπεν· | 381 |
πρὸς τοῦτον δὲ ἡ ἐνεργὸς καὶ σπουδαία φύλαξ τοῦ οἴκου εἶπε λόγον· | |
Harnica lui chelăriță așa la-ntrebare-i răspunse: | |
Ἕκτορ ἐπεὶ μάλ' ἄνωγας ἀληθέα μυθήσασθαι, | 382 |
ὦ Ἕκτορ, ἐπειδή με πάνυ ἐκέλευσας τἀληθῆ εἰπεῖν, | |
„Dacă-nadins poruncești să-ți spun adevărul, stăpâne, | |
οὔτέ πῃ ἐς γαλόων οὔτ' εἰνατέρων ἐϋπέπλων | 383 |
οὔτε που εἰς οἶκον τῶν ἀνδραδέλφων, οὔτε τῶν καλῶς ἐσταλμένων συννύμφων, | |
Află că nu-i la surori și nici la cumnatele tale, | |
οὔτ' ἐς Ἀθηναίης ἐξοίχεται, ἔνθά περ ἄλλαι | 384 |
οὔτε εἰς τὸν ναὸν τῆς Ἀθηνᾶς ἐπορεύθη, ὅπου αἱ ἄλλαι | |
Nici cu femeile care sunt duse la templul Atenei | |
Τρῳαὶ ἐϋπλόκαμοι δεινὴν θεὸν ἱλάσκονται, | 385 |
καλλίκομοι Τρῳάδες ἐξιλεοῦνται τὴν φοβερὰν θεάν· | |
Parte la rugă să ia spre-a-mbuna pe temuta zeiță, | |
ἀλλ' ἐπὶ πύργον ἔβη μέγαν Ἰλίου, οὕνεκ' ἄκουσε | 386 |
ἀλλ᾿ ἐπὶ τὸν μέγαν πύργον ἀπῆλθε τῆς Ἰλίου, διότι ἤκουσε | |
Ci o porni înspre turnul cel mare auzind că Troienii | |
τείρεσθαι Τρῶας, μέγα δὲ κράτος εἶναι Ἀχαιῶν. | 387 |
τοὺς Τρῷας καταπονεῖσθαι, νίκην δὲ εἶναι μεγάλην τῶν Ἑλλήνων. | |
Sunt copleșiți de dușmani și că tare mai biruie Aheii. | |
ἣ μὲν δὴ πρὸς τεῖχος ἐπειγομένη ἀφικάνει | 388 |
αὕτη μὲν οὖν ἐπὶ τὸ τεῖχος σπεύδουσα ἀφίκετο, | |
Repede dânsa tehuie fugi înspre zid și acuma | |
μαινομένῃ ἐϊκυῖα· φέρει δ' ἅμα παῖδα τιθήνη. | 389 |
μαινάδι ὁμοία, ἅμα δ᾽ αὐτῇ καὶ ἡ τροφὸς φέρει τὸν παῖδα· | |
Poate va fi pe la turn; cu fata ce-i poartă copilul.” | |
ἦ ῥα γυνὴ ταμίη, ὃ δ' ἀπέσσυτο δώματος Ἕκτωρ | 390 |
εἶπε δὴ ἡ γυνὴ ἡ φύλαξ τοῦ οἴκου. ὁ Ἕκτωρ δὲ ἀφώρμησεν ἐκ τοῦ οἴκου | |
Asta grăi chelărița, iar Hector în pripă din casă | |
τὴν αὐτὴν ὁδὸν αὖτις ἐϋκτιμένας κατ' ἀγυιάς. | 391 |
διά τῆς αὐτῆς πάλιν ὁδοῦ κατὰ τὰς καλῶς οἰκουμένας ὁδούς. | |
Pleacă pe unde venise, pe uliți frumos pietruite; | |
εὖτε πύλας ἵκανε διερχόμενος μέγα ἄστυ | 392 |
ὁπηνίκα δὲ τὰς πύλας κατέλαβε, διελθὼν τὴν μεγάλην πόλιν, | |
Trece prin marea cetate, și când apucase în dreptul | |
Σκαιάς, τῇ ἄρ' ἔμελλε διεξίμεναι πεδίον δέ, | 393 |
τὰς Σκαιάς, ὅπου δὴ ἔμελλεν ἐξελθεῖν (ἐξιέναι) εἰς τὸ πεδίον, | |
Porților Schee, pe unde avea drum înapoi spre câmpie, | |
ἔνθ' ἄλοχος πολύδωρος ἐναντίη ἦλθε θέουσα | 394 |
ἐκεῖ ἡ ἐπὶ πολλοῖς δώροις γαμηθεῖσα γυνὴ ἐξεναντίας ἦλθε τρέχουσα | |
Grabnică-i iese-nainte soția-i bogat înzestrată, | |
Ἀνδρομάχη θυγάτηρ μεγαλήτορος Ἠετίωνος | 395 |
Ἀνδρομάχη ἡ θυγάτηρ τοῦ μεγαλοψύχου Ἠετίωνος· | |
Alb-Andromaha, copila bărbatului domn Aetion, | |
Ἠετίων ὃς ἔναιεν ὑπὸ Πλάκῳ ὑληέσσῃ | 396 |
Ἠετίων ὃς κατῴκει ἐν τῇ Ὑποπλάκῳ ὑλώδει | |
Care ședea în cetate la Teba sub muntele Placos | |
Θήβῃ Ὑποπλακίῃ Κιλίκεσσ' ἄνδρεσσιν ἀνάσσων· | 397 |
Θήβῃ τῇ Ὑποπλακίᾳ τῶν Κιλίκων ἀνδρῶν βασιλεύων, | |
Cel păduros și domnea peste cilicieni. A lui fiică | |
τοῦ περ δὴ θυγάτηρ ἔχεθ' Ἕκτορι χαλκοκορυστῇ. | 398 |
τούτου δὴ ἡ θυγάτηρ ἐγεγάμητο Ἕκτορι τῷ πολεμιστῇ· | |
Fu însoțită cu Hector, viteazu-mbrăcat în aramă. | |
ἥ οἱ ἔπειτ' ἤντησ', ἅμα δ' ἀμφίπολος κίεν αὐτῇ | 399 |
αὕτη μετὰ ταῦτα ἀπήντησεν αὐτῷ· σὺν αὐτῇ δὲ ἐπορεύετο καὶ ἡ θεράπαινα, | |
Dânsa în cale-i ieși împreună cu-o fată de casă | |
παῖδ' ἐπὶ κόλπῳ ἔχουσ' ἀταλάφρονα νήπιον αὔτως | 400 |
τὸν παῖδα πρὸς τῷ κόλπῳ βαστάζουσα, ἀταλόφρονα, μικρὸν παντελῶς | |
Care pe brațe purta pe-al lui Hector odor, copil fraged, | |
Ἑκτορίδην ἀγαπητὸν ἀλίγκιον ἀστέρι καλῷ, | 401 |
τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν τοῦ Ἕκτορος, τὸν περικαλλεῖ τε καὶ λαμπρῷ ἀστέρι παραπλήσιον, | |
Nevinovat și la față frumos ca luceafărul. Hector | |
τόν ῥ' Ἕκτωρ καλέεσκε Σκαμάνδριον, αὐτὰρ οἱ ἄλλοι | 402 |
ὃν δὴ Ἕκτωρ ἐκάλει Σκαμάνδριον, οἱ ἄλλοι δὲ | |
Îl poreclise Scamandriu, ceilalți îi ziceau Astianax, | |
Ἀστυάνακτ'· οἶος γὰρ ἐρύετο Ἴλιον Ἕκτωρ. | 403 |
Ἀστυάνακτα͵ μόνος γὰρ ὁ Ἕκτωρ ἔσωζε τὴν Ἴλιον. | |
„Domnul cetății”, că tată-său singur ținea Ilionul. | |
ἤτοι ὃ μὲν μείδησεν ἰδὼν ἐς παῖδα σιωπῇ· | 404 |
οὗτος μὲν οὖν ἐμειδίασεν ἀποβλέψας εἰς τὸν παῖδα μετὰ σιγῆς, | |
Cum îl văzu pe copil, zâmbi și-l privi pe tăcute; | |
Ἀνδρομάχη δέ οἱ ἄγχι παρίστατο δάκρυ χέουσα, | 405 |
ἡ Ἀνδρομάχη δὲ πλησίον παρέστη αὐτῷ δακρύουσα, | |
S-apropie Andromaha de el, podidită de lacrimi, | |
ἔν τ' ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζε· | 406 |
ἐνέφυ δὲ αὐτῷ τῇ χειρί, ἤτοι δυσαποσπάστως ἐλάβετο τῆς χειρὸς αὐτοῦ, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει. | |
Mâna i-o strânse, pe nume-i grăi, apoi zise lui Hector: | |
δαιμόνιε φθίσει σε τὸ σὸν μένος, οὐδ' ἐλεαίρεις | 407 |
ὦ μακάριε καὶ εὔδαιμον, ἀπολεῖ σε ἡ σὴ ἀνδρεία, οὐδ᾽ ἐλεεῖς καὶ οἰκτείρεις | |
„Inima ta te va pierde, sărmane, și n-ai măcar milă | |
παῖδά τε νηπίαχον καὶ ἔμ' ἄμμορον, ἣ τάχα χήρη | 408 |
τὸν νήπιόν σου υἱόν, καὶ ἐμὲ τὴν δυστυχῆ, ἣ ταχέως χήρα καὶ ἐστερημένη | |
De un copil care-i prunc și de mine, o biată femeie. | |
σεῦ ἔσομαι· τάχα γάρ σε κατακτανέουσιν Ἀχαιοὶ | 409 |
σοῦ ἔσομαι· ταχέως γάρ σε ἀποκτενοῦσιν οἱ Ἕλληνες | |
Văduvă fi-voi curând, că toți au să tabere-n tine | |
πάντες ἐφορμηθέντες· ἐμοὶ δέ κε κέρδιον εἴη | 410 |
πάντες ὁρμήσαντες, ἐμοὶ δὲ ἐπικερδέστερον ἂν εἴη | |
Și-au să te-omoare vrăjmașii îndată; iar dacă te-oi pierde, | |
σεῦ ἀφαμαρτούσῃ χθόνα δύμεναι· οὐ γὰρ ἔτ' ἄλλη | 411 |
σοῦ ἀποτυχούσῃ καὶ στερηθείσῃ τὴν γῆν ὑπεισδῦναι· οὐκέτι γὰρ ἄλλη | |
Fi-mi-ar mai bine să intr-un pământ, că vr’o altă nădejde | |
ἔσται θαλπωρὴ ἐπεὶ ἂν σύ γε πότμον ἐπίσπῃς | 412 |
ἔσται μοι παραμυθία, ἐπειδὰν σὺ ἐπισπάσῃ τὸν θάνατον, | |
N-o să-mi rămâie, când tu vei muri, fără numai | |
ἀλλ' ἄχε'· οὐδέ μοι ἔστι πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ. | 413 |
ἀλλὰ λύπαι· οὐδ᾽ ἔστι μοι πατὴρ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ· | |
Plâns și suspinuri. Că nu mai trăiește nici tata, nici mama. | |
ἤτοι γὰρ πατέρ' ἁμὸν ἀπέκτανε δῖος Ἀχιλλεύς, | 414 |
τὸν μὲν γὰρ πατέρα τὸν ἐμὸν ἀπέκτεινεν ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς, | |
Știi că pe bietul meu tată-l ucise cumplitul Ahile, | |
ἐκ δὲ πόλιν πέρσεν Κιλίκων εὖ ναιετάουσαν | 415 |
ἐξεπόρθησε δὲ τὴν πόλιν τὴν καλῶς οἰκουμένην τῶν Κιλίκων | |
Când pustii a Cilicilor largă bine-zidită cetate, | |
Θήβην ὑψίπυλον· κατὰ δ' ἔκτανεν Ἠετίωνα, | 416 |
τὴν ὑψηλὰς πύλας ἔχουσαν Θήβην· ἀπέκτεινε δὲ τὸν Ἠετίωνα, | |
Teba cu-naltele-i porți. Răpusu-l-a el pe Aetion, | |
οὐδέ μιν ἐξενάριξε, σεβάσσατο γὰρ τό γε θυμῷ, | 417 |
οὐδὲ ἐσκύλευσεν αὐτόν· ᾐδέσθη γὰρ τοῦτό γε ἐν τῇ ἑαυτοῦ ψυχῇ· | |
Inima-i nu l-a lăsat să-i prade măiestrele arme. | |
ἀλλ' ἄρα μιν κατέκηε σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισιν | 418 |
ἀλλὰ κατέκαυσεν αὐτὸν σὺν τοῖς ποικίλοις ὅπλοις, | |
Arsu-i-a trupul gătit cu toat’ armătura, și-asupra-i | |
ἠδ' ἐπὶ σῆμ' ἔχεεν· περὶ δὲ πτελέας ἐφύτευσαν | 419 |
καὶ μνημεῖον ἐπέχειν· πτελέας δὲ περιεφύτευσαν | |
Măgură el a-nălțat, și ulmi îi sădiră în preajmă | |
νύμφαι ὀρεστιάδες κοῦραι Διὸς αἰγιόχοιο. | 420 |
αἱ νύμφαι αἱ ἐν τοῖς ὄρεσι διατρίβουσαι, αἱ θυγατέρες τοῦ Διὸς τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος· | |
Zânele munților, fetele împlătoșatului Zeus. | |
οἳ δέ μοι ἑπτὰ κασίγνητοι ἔσαν ἐν μεγάροισιν | 421 |
οἵτινες δέ μοι ἑπτὰ ἀδελφοὶ ἦσαν ἐν τοῖς οἴκοις, | |
Șapte-mi fuseseră frații acasă la noi și tusșapte | |
οἳ μὲν πάντες ἰῷ κίον ἤματι Ἄϊδος εἴσω· | 422 |
οὗτοι μὲν πάντες ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ ἐπορεύθησαν εἰς Ἅιδου· | |
Ei într-o zi mai demult plecară pe lumea cealaltă, | |
πάντας γὰρ κατέπεφνε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεὺς | 423 |
πάντας γὰρ ἐφόνευσεν ὁ ταχύπους ἔνδοξος Ἀχιλλεύς, | |
Iutele Ahile-i ucise când ei își mânau la pășune | |
βουσὶν ἐπ' εἰλιπόδεσσι καὶ ἀργεννῇς ὀΐεσσι. | 424 |
ἐπὶ ταῖς βουσὶ ταῖς ἑλισσούσαις τοὺς πόδας κατὰ τὴν πορείαν, καὶ τοῖς λευκοῖς προβάτοις· | |
Ciurda chiloșilor boi și turmele oilor albe. | |
μητέρα δ', ἣ βασίλευεν ὑπὸ Πλάκῳ ὑληέσσῃ, | 425 |
τὴν μητέρα δέ, ἥτις ἐβασίλευεν ἐν τῇ ὑλώδει Ὑποπλάκῳ, | |
Numai pe mam-a cruțat-o, pe biata crăiasă din Teba, | |
τὴν ἐπεὶ ἂρ δεῦρ' ἤγαγ' ἅμ' ἄλλοισι κτεάτεσσιν, | 426 |
ταύτην ἐπειδὴ ἐνθάδε ἤγαγε σὺν τοῖς ἄλλοις κτήμασιν, | |
Și c-o mulțime de pleanuri încoace-o aduse robită | |
ἂψ ὅ γε τὴν ἀπέλυσε λαβὼν ἀπερείσι' ἄποινα, | 427 |
πάλιν οὗτος ἠλευθέρωσεν αὐτήν, ἄπειρα, ἤτοι πλεῖστα λύτρα λαβών· | |
Și pe o groază de daruri el dezrobind-o, ci-n urmă | |
πατρὸς δ' ἐν μεγάροισι βάλ' Ἄρτεμις ἰοχέαιρα. | 428 |
ἐν τοῖς οἴκοις δὲ τοῦ πατρὸς ἔτρωσεν αὐτὴν ἡ τοξότις Ἄρτεμις. | |
Ea de năprasnă muri: Artemid-a trăsnit-o cu arcul. | |
Ἕκτορ ἀτὰρ σύ μοί ἐσσι πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ | 429 |
ὦ Ἕκτορ, σὺ δέ μοι ὑπάρχεις πατὴρ, καὶ σεβαστὴ μήτηρ, | |
Tu-mi ești dar, Hector, și tată și mamă cinstită și frate, | |
ἠδὲ κασίγνητος, σὺ δέ μοι θαλερὸς παρακοίτης· | 430 |
καὶ ἀδελφός, σὺ δέ μοι ἀγαπητὸς σύνευνος· | |
Tu-mi ești bărbatul în floare. Deci rogu-te acuma, te-ndură, | |
ἀλλ' ἄγε νῦν ἐλέαιρε καὶ αὐτοῦ μίμν' ἐπὶ πύργῳ, | 431 |
ἀλλ᾽ ἄγε νῦν ἐλέει καὶ οἴκτειρε, καὶ αὐτόθι μένε ἐπὶ τῷ πύργῳ, | |
Stai în cetate pe-aicea la turn, ca să nu-ți lași în urmă | |
μὴ παῖδ' ὀρφανικὸν θήῃς χήρην τε γυναῖκα· | 432 |
μήπως ποιήσῃς τὸν σὸν παῖδα ὀρφανόν, καὶ τὴν γυναῖκα χήραν. | |
Fiul lipsit de părinte și văduvă biata-ți femeie. | |
λαὸν δὲ στῆσον παρ' ἐρινεόν, ἔνθα μάλιστα | 433 |
τὸν στρατὸν δὲ στῆσον παρὰ τὴν ἀγρίαν συκῆν, ὅπου μάλιστα | |
Oastea-ți oprește pe lângă smochinul sălbatic, pe unde | |
ἀμβατός ἐστι πόλις καὶ ἐπίδρομον ἔπλετο τεῖχος. | 434 |
βάσιμός ἐστιν ἡ πόλις, καὶ τὸ τεῖχος ἐπίδρομον, ἤτοι κατωφερές, καθ᾽ ὅ ἐστιν ἐπιδραμεῖν κατερχόμενον ἀπὸ τοῦ τείχους· | |
Lesne se urcă-n cetate și zidul se sparge mai lesne; | |
τρὶς γὰρ τῇ γ' ἐλθόντες ἐπειρήσανθ' οἱ ἄριστοι | 435 |
τρὶς γὰρ αὐτοῦ ἐλθόντες οἱ κράτιστοι ἐπειράσαντο | |
Doar pe acolo de trei ori veniră să-ncerce dușmanii, | |
ἀμφ' Αἴαντε δύω καὶ ἀγακλυτὸν Ἰδομενῆα | 436 |
οἱ περὶ τοὺς δύο Αἴαντας καὶ τὸν ὑπερένδοξον Ἰδομενέα, | |
Aias cei doi cu oștirea și Idomeneus vestitul, | |
ἠδ' ἀμφ' Ἀτρεΐδας καὶ Τυδέος ἄλκιμον υἱόν· | 437 |
καὶ οἱ περὶ τοὺς υἱοὺς τοῦ Ἀτρέως, καὶ τὸν ἰσχυρὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως. | |
Frații Atrizi cu ai lor și viteazul Tidid Diomede, | |
ἤ πού τίς σφιν ἔνισπε θεοπροπίων ἐῢ εἰδώς, | 438 |
ἤ τίς που αὐτοῖς εἶπεν ἔμπειρος μαντειῶν, | |
Ori că le spuse vr’un om știutor de-ale zeilor taine | |
ἤ νυ καὶ αὐτῶν θυμὸς ἐποτρύνει καὶ ἀνώγει. | 439 |
ἢ δὴ καὶ αὐτῶν ἡ ψυχὴ προτρέπει καὶ παρακελεύεται. | |
Sau poate așa cum le-a fost de la sine îndemnul și sfatul.” | |
τὴν δ' αὖτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 440 |
πρὸς ταύτην δὲ ὁ μέγας Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν εἶπεν· | |
Iar încoifatul și marele Hector atunci îi răspunse: | |
ἦ καὶ ἐμοὶ τάδε πάντα μέλει γύναι· ἀλλὰ μάλ' αἰνῶς | 441 |
ὄντως καὶ ἐμοὶ ταύτα πάντα διὰ φροντίδος ἐστίν, ὦ γύναι· ἀλλὰ πάνυ δεινῶς | |
„Grijile aceste, femeie, mă bat și pe mine, dar tare | |
αἰδέομαι Τρῶας καὶ Τρῳάδας ἑλκεσιπέπλους, | 442 |
αἰδοῦμαι τοὺς Τρῷας, καὶ τὰς Τρῳάδας τὰς ἑλκούσας τοὺς πέπλους, | |
Mi-ar fi rușine de-ai mei, de bărbați și femei de la Troia, | |
αἴ κε κακὸς ὣς νόσφιν ἀλυσκάζω πολέμοιο· | 443 |
ἐάν, καθάπερ δειλός, πόρρω τοῦ πολέμου φεύγω· | |
Dac-aș fugi de război și aș sta tupilat ca mișelul. | |
οὐδέ με θυμὸς ἄνωγεν, ἐπεὶ μάθον ἔμμεναι ἐσθλὸς | 444 |
οὐδέ με ἡ ψυχὴ προτρέπει, ἐπειδὴ ἔμαθον εἶναι ἀνδρεῖος | |
N-am vr’o pornire spre asta, căci eu m-am deprins să fiu pururi | |
αἰεὶ καὶ πρώτοισι μετὰ Τρώεσσι μάχεσθαι | 445 |
ἀεί, καὶ ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς τῶν Τρῴων πολεμεῖν, | |
Gata de luptă și-n frunte mereu la război să mă-ncaier | |
ἀρνύμενος πατρός τε μέγα κλέος ἠδ' ἐμὸν αὐτοῦ. | 446 |
κτώμενος τοῦ τε πατρὸς εὔκλειαν μεγάλην, καὶ ἐμὴν αὐτοῦ· | |
Pentru a părintelui meu și a mea înaltă mărire. | |
εὖ γὰρ ἐγὼ τόδε οἶδα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν· | 447 |
καλῶς γὰρ ἐγὼ τοῦτο ἐπίσταμαι κατὰ λογισμὸν καὶ διάνοιαν· | |
Bine știu totuși, mi-o spune doar mintea și inim-adese: | |
ἔσσεται ἦμαρ ὅτ' ἄν ποτ' ὀλώλῃ Ἴλιος ἱρὴ | 448 |
ἔσται ἡμέρα, ὅταν ποτὲ ἡ ἱερὰ Ἴλιος ἀπόληται, | |
Are să fie o vreme, când Troia cea sfântă pieri-va, | |
καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο. | 449 |
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ πολεμικοῦ Πριάμου, | |
Priam, și el, și poporul în lănci iscusitului Priam. | |
ἀλλ' οὔ μοι Τρώων τόσσον μέλει ἄλγος ὀπίσσω, | 450 |
ἀλλ᾽ οὔ μοι τοσοῦτον διὰ φροντίδος ἐστὶν ἡ λύπη, καὶ τὸ πάθος τῶν Τρῴων, | |
Nu de durerea Troienilor însă mă doare-într-atâta, | |
οὔτ' αὐτῆς Ἑκάβης οὔτε Πριάμοιο ἄνακτος | 451 |
οὔτε αὐτῆς Ἑκάβης, οὔτε τοῦ βασιλέως Πριάμου, | |
Nici de-a părinților mei, a Hecubei și-a craiului Priam, | |
οὔτε κασιγνήτων, οἵ κεν πολέες τε καὶ ἐσθλοὶ | 452 |
οὔτε τῶν ἀδελφῶν, οἳ πολλοὶ ἂν καὶ γενναῖοι πέσοιεν | |
Nici de a fraților mei care, câtu-s de mulți și puternici, | |
ἐν κονίῃσι πέσοιεν ὑπ' ἀνδράσι δυσμενέεσσιν, | 453 |
ἐν τῇ γῇ ὑπ᾿ ἀνδρῶν πολεμικῶν, καὶ ἐχθρῶν, | |
Tot o să cadă prin colb la iureșul oastei dușmane; | |
ὅσσον σεῦ, ὅτε κέν τις Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων | 454 |
ὅσον σοῦ, ὁπηνίκα ἄν τις τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων | |
Cât mi-e de tine în oara când fi-vei smuncită de vr’unul | |
δακρυόεσσαν ἄγηται ἐλεύθερον ἦμαρ ἀπούρας· | 455 |
δακρύουσαν ἐπάγηται, ἀφελόμενος τὴν ἐλευθέραν ἡμέραν, | |
Dintre Ahei și vei plânge răpită fiind în robie. | |
καί κεν ἐν Ἄργει ἐοῦσα πρὸς ἄλλης ἱστὸν ὑφαίνοις, | 456 |
καὶ ἐν Ἄργει οὖσα ὑπ᾽ ἄλλης κελευομένη ἱστὸν ἂν ἐργάζοιο, | |
Dusă prin Argos, vei țese știind de porunca stăpânei | |
καί κεν ὕδωρ φορέοις Μεσσηΐδος ἢ Ὑπερείης | 457 |
καὶ ὕδωρ ἂν φέροις ἀπὸ τῆς Μεσηίδος, ἢ τῆς Ὑπερείας πηγῆς, | |
Și din Hiperia sau din Meseis, tu apă căra-vei | |
πόλλ' ἀεκαζομένη, κρατερὴ δ' ἐπικείσετ' ἀνάγκη· | 458 |
πάνυ βιαζομένη· ἰσχυρὰ δέ σοι ἀνάγκη ἐπικείσεται· | |
Fără să vrei, că silită vei fi de cumplita nevoie. | |
καί ποτέ τις εἴπῃσιν ἰδὼν κατὰ δάκρυ χέουσαν· | 459 |
καί ποτέ τις ἂν εἴπῃ θεασάμενός σε δακρύουσαν· | |
Zice-va, cum te-ar vedea oarecine cu lacrimi pe față: | |
Ἕκτορος ἥδε γυνὴ ὃς ἀριστεύεσκε μάχεσθαι | 460 |
Ἕκτορος αὕτη ἐστὶ γυνή, ὃς ἐν τῷ πολεμεῖν ἠρίστευε | |
Asta-i femeia lui Hector, întâiul viteaz, căpitanul | |
Τρώων ἱπποδάμων ὅτε Ἴλιον ἀμφεμάχοντο. | 461 |
τῶν ἱππικῶν Τρῴων, ὅτε περὶ τὴν Ἴλιον ἐπολέμουν. | |
Oastei troiene din vremea războiului cel de la Troia. | |
ὥς ποτέ τις ἐρέει· σοὶ δ' αὖ νέον ἔσσεται ἄλγος | 462 |
οὕτω ποτέ τις λέξει, σοὶ δὲ καινὴ λύπη γενήσεται, | |
Asta va zice, și amarul din nou te va frânge de jalea | |
χήτεϊ τοιοῦδ' ἀνδρὸς ἀμύνειν δούλιον ἦμαρ. | 463 |
ἐνδείᾳ καὶ στερήσει ἀνδρὸς τοιούτου ἀποσοβεῖν τὴν δουλικὴν ἡμέραν. | |
Soțului care putea să te scape din jugul robiei. | |
ἀλλά με τεθνηῶτα χυτὴ κατὰ γαῖα καλύπτοι | 464 |
ἀλλ᾽ εἴθε ἀποθανόντα με γῆ κεχυμένη κατακαλύπτοι, | |
Dar să m-acopere țărna mai bine, să n-aud nainte | |
πρίν γέ τι σῆς τε βοῆς σοῦ θ' ἑλκηθμοῖο πυθέσθαι. | 465 |
πρίν τι τῆς σῆς ὀλολυγῆς καὶ τοῦ σοῦ ἑλκυσμοῦ αἰσθέσθαι. | |
Vaietul tău de durere, când silnic te-or duce-n robie.” | |
ὣς εἰπὼν οὗ παιδὸς ὀρέξατο φαίδιμος Ἕκτωρ· | 466 |
οὕτως εἰπών, τοῦ ἑαυτοῦ παιδὸς κινηθεὶς ἥψατο ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ, | |
După ce asta vorbise, spre fiul său brațele-ntinse | |
ἂψ δ' ὃ πάϊς πρὸς κόλπον ἐϋζώνοιο τιθήνης | 467 |
ὀπίσω δὲ ὁ παῖς εἰς τὸν κόλπον τῆς εὐειματούσης τροφοῦ | |
Falnicul Hector, dar el cu țipăt se-ntoarse la sânul | |
ἐκλίνθη ἰάχων πατρὸς φίλου ὄψιν ἀτυχθεὶς | 468 |
ἐκάμφθη βοῶν, ταραχθεὶς ἐπὶ τῇ ὄψει τοῦ ἀγαπητοῦ πατρός, | |
Fetei cu brâul frumos, de spaimă lovit la vederea | |
ταρβήσας χαλκόν τε ἰδὲ λόφον ἱππιοχαίτην, | 469 |
φοβηθεὶς τὸν σίδηρον, καὶ τὸ τῆς περικεφαλαίας ἄκρον τὸ τὰς ἱππείας τρίχας ἔχον, | |
Hainei de aramă și a crestei făcute din coamă | |
δεινὸν ἀπ' ἀκροτάτης κόρυθος νεύοντα νοήσας. | 470 |
φοβερῶς ἀπὸ τῆς ἄκρας περικεφαλαίας κλινόμενον θεασάμενος· | |
Lungă de cal care-n chivără tot fâlfâia-ngrozitoare. | |
ἐκ δ' ἐγέλασσε πατήρ τε φίλος καὶ πότνια μήτηρ· | 471 |
ἐγέλασε δὲ ὁ ἀγαπητός, καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ· | |
Râse privind pe copil și tatăl și mama-i cinstită. | |
αὐτίκ' ἀπὸ κρατὸς κόρυθ' εἵλετο φαίδιμος Ἕκτωρ, | 472 |
εὐθὺς δὲ ἀπὸ τῆς κεφαλῆς τὴν περικεφαλαίαν ἀφείλετο ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ, | |
Coiful îndată și-l scoase din cap după asta mărețul | |
καὶ τὴν μὲν κατέθηκεν ἐπὶ χθονὶ παμφανόωσαν· | 473 |
καὶ ταύτην μὲν κατέθηκεν ἐπὶ τῇ γῇ πάνυ λάμπουσαν. | |
Hector și-l puse pe jos, de-a stat orbitor de sclipire. | |
αὐτὰρ ὅ γ' ὃν φίλον υἱὸν ἐπεὶ κύσε πῆλέ τε χερσὶν | 474 |
τὸν ἑαυτοῦ δὲ οὗτος υἱὸν ἐπειδὴ ἐφίλησε, καὶ ἐκίνησε ταῖς χερσίν, | |
După ce-apoi își sărută copilul și-l leagănă-n brațe, | |
εἶπε δ' ἐπευξάμενος Διί τ' ἄλλοισίν τε θεοῖσι· | 475 |
εἶπεν εὐξάμενος τῷ Διΐ, καὶ τοῖς ἄλλοις θεοῖς· | |
Roagă-se așa el de Zeus și zeii ceilalți deopotrivă: | |
Ζεῦ ἄλλοι τε θεοὶ δότε δὴ καὶ τόνδε γενέσθαι | 476 |
ὦ Ζεῦ, καὶ ὦ ἄλλοι θεοί, δότε δὴ καὶ τοῦτον γενέσθαι | |
„Zeilor, faceți voi toți ca iubitul meu fiu să ajungă | |
παῖδ' ἐμὸν ὡς καὶ ἐγώ περ ἀριπρεπέα Τρώεσσιν, | 477 |
τὸν ἐμὸν ὑιὸν ἐπίσημον ἐν τοῖς Τρῳσίν, ὥσπερ καὶ ἐγὼ, | |
Cel mai de frunte bărbat la Troieni și ca mine, tot astfel | |
ὧδε βίην τ' ἀγαθόν, καὶ Ἰλίου ἶφι ἀνάσσειν· | 478 |
καὶ οὕτω τὴν δύναμιν ἀγαθόν, καὶ τῆς Ἰλίου ἰσχυρῶς βασιλεύειν, | |
Vrednic și tare să fie și-n Troia domnească puternic. | |
καί ποτέ τις εἴποι πατρός γ' ὅδε πολλὸν ἀμείνων | 479 |
καί ποτέ τις εἴθε εἴποι, οὗτος πολὺ κρείσσων ἐστὶ τοῦ πατρός, | |
Și oarecine la întorsu-i din luptă să zică vreodată: | |
ἐκ πολέμου ἀνιόντα· φέροι δ' ἔναρα βροτόεντα | 480 |
ἐκ τοῦ πολέμου ἐπανερχόμενον. σκύλα δὲ καὶ ὅπλα ἡμαγμένα ἄγοι, | |
Bate pe tata-i cu mult. S-aducă și prăzi sângerate | |
κτείνας δήϊον ἄνδρα, χαρείη δὲ φρένα μήτηρ. | 481 |
ἀποκτείνας ἄνδρα πολέμιον, εὐφρανθείη δὲ κατὰ διάνοιαν ἡ μήτηρ. | |
De la vrăjmașul ucis, să se bucure sufletul mamei.” | |
ὣς εἰπὼν ἀλόχοιο φίλης ἐν χερσὶν ἔθηκε | 482 |
οὕτως εἰπὼν ἔθηκεν ἐν ταῖς χερσὶ τῆς ἀγαπητῆς γυναικὸς | |
Asta el zise și-ntinse pe prunc la nevastă-sa-n brațe; | |
παῖδ' ἑόν· ἣ δ' ἄρα μιν κηώδεϊ δέξατο κόλπῳ | 483 |
τὸν ἑαυτοῦ παῖδα· αὕτη δὲ ἐδέξατο αὐτὸν ἐν τῷ εὐώδει κόλπῳ | |
Ea bucuroasă la sânul ei plin de mireasmă-l primise, | |
δακρυόεν γελάσασα· πόσις δ' ἐλέησε νοήσας, | 484 |
μετὰ δακρύων γελάσασα· ὁ ἀνὴρ δὲ θεασάμενος ᾤκτειρε, | |
Dulce cu lacrimi zâmbind. Iar Hector, privind-o cu milă | |
χειρί τέ μιν κατέρεξεν ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζε· | 485 |
καὶ τῇ χειρὶ αὐτὴν κατέψησε, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει· | |
Și netezind-o cu mâna, pe nume o cheamă și-i zice: | |
δαιμονίη μή μοί τι λίην ἀκαχίζεο θυμῷ· | 486 |
ὦ μακάρια καὶ εὔδαιμον, μὴ πάνυ μοι λυποῦ ἐν τῇ ψυχῇ, | |
„Sufletul nu-ți amărî fără cumpăt, sărmană femeie. | |
οὐ γάρ τίς μ' ὑπὲρ αἶσαν ἀνὴρ Ἄϊδι προϊάψει· | 487 |
οὐδεὶς γάρ με ἀνὴρ παρὰ τὸ εἱμαρμένον ἀποκτείνας πέμψει τῷ Ἅιδῃ, | |
Nimenea, dacă nu-i scris, viața nu-mi poate răpune; | |
μοῖραν δ' οὔ τινά φημι πεφυγμένον ἔμμεναι ἀνδρῶν, | 488 |
εἱμαρμένην δὲ οὐδένα οἴομαι ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν ἐκφυγεῖν, | |
Doar e știut, de ursită nu poate să scape nici unul, | |
οὐ κακὸν οὐδὲ μὲν ἐσθλόν, ἐπὴν τὰ πρῶτα γένηται. | 489 |
οὔτε δειλόν, οὔτε ἀνδρεῖον, ἐπειδὰν τὴν ἀρχὴν γεννηθῇ· | |
Fie voinic ori mișel, o dată ce-n lume se naște. | |
ἀλλ' εἰς οἶκον ἰοῦσα τὰ σ' αὐτῆς ἔργα κόμιζε | 490 |
ἀλλ᾽ εἰς τὸν οἶκον ἀπελθοῦσα τὰ σὰ ἔργα ἐπιμελείας ἀξίου, | |
Du-te-napoi liniștită și-ți cată de treburi acasă, | |
ἱστόν τ' ἠλακάτην τε, καὶ ἀμφιπόλοισι κέλευε | 491 |
τόν τε ἱστὸν καὶ τὴν ἠλακάτην, καὶ ταῖς θεραπαίναις ἐπίταττε | |
Vezi de vătale și furcă și-ndeamnă pe roabe să fie | |
ἔργον ἐποίχεσθαι· πόλεμος δ' ἄνδρεσσι μελήσει | 492 |
ἐπὶ τὰ ἔργα χωρεῖν, ὁ πόλεμος δὲ τοῖς ἀνδράσι διὰ φροντίδος ἔσται | |
Harnice-alături de tine și las’că de arme purta-vor | |
πᾶσι, μάλιστα δ' ἐμοί, τοὶ Ἰλίῳ ἐγγεγάασιν. | 493 |
πᾶσιν, ἐμοὶ δὲ μάλιστα πάντων, οἳ ἐν Ἰλίῳ γεγόνασι καὶ εἰσί. | |
Grijă bărbații Troieni și eu mai presus decât alții.” | |
ὣς ἄρα φωνήσας κόρυθ' εἵλετο φαίδιμος Ἕκτωρ | 494 |
οὕτως εἰπών, ἀνέλαβε τὴν περικεφαλαίαν ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ τὴν ἱππείαις θριξί κεκοσμημένην· | |
Astfel îi zise și coiful luă de pe jos și se duse | |
ἵππουριν· ἄλοχος δὲ φίλη οἶκον δὲ βεβήκει | 495 |
ἡ προσφιλὴς δὲ γυνὴ εἰς τὸν οἶκον ἀπῆλθε, | |
Falnicul Hector, iar scumpa-i soție pornind spre acasă | |
ἐντροπαλιζομένη, θαλερὸν κατὰ δάκρυ χέουσα. | 496 |
συνεχῶς ἐπιστρεφομένη, καταχέουσα δάκρυον πολὺ, καὶ μὴ ξηραινόμενον, ἀλλ᾽ ἐπὶ τῶν ὀφθαλμῶν ἀεὶ θάλλον. | |
Fața mereu înturna înapoi năpădită de lacrimi. | |
αἶψα δ' ἔπειθ' ἵκανε δόμους εὖ ναιετάοντας | 497 |
ταχέως δὲ μετὰ ταῦτα ἀφίκετο πρὸς τοὺς καλῶς οἰκουμένους οἴκους | |
Repede ajunse la curtea frumos locuit-a lui Hector, | |
Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο, κιχήσατο δ' ἔνδοθι πολλὰς | 498 |
τοῦ ἀνδροκτόνου Ἕκτορος· εὗρε δὲ ἐντὸς πολλὰς | |
Unde găsi pe mai multe din roabele ei, care toate, | |
ἀμφιπόλους, τῇσιν δὲ γόον πάσῃσιν ἐνῶρσεν. | 499 |
θεραπαίνας, ταύταις δὲ πάσαις θρῆνον ἤγειρε· | |
Cum o văzură pe ea, începur-a boci și a plânge. | |
αἳ μὲν ἔτι ζωὸν γόον Ἕκτορα ᾧ ἐνὶ οἴκῳ· | 500 |
αὗται μὲν οὖν ἔτι ζῶντα τὸν Ἕκτορα ἔκλαιον ἐν τῷ ἰδίῳ οἴκῳ· | |
Tot îl jeleau încă-n viață pe Hector în casă la dânsul, | |
οὐ γάρ μιν ἔτ' ἔφαντο ὑπότροπον ἐκ πολέμοιο | 501 |
οὐ γὰρ ἔτ᾽ ᾤοντο αὐτὸν ἐξ ὑποστροφῆς ἐκ τοῦ πολέμου | |
Nemaiavând vreo nădejde că el înapoi o să vie | |
ἵξεσθαι προφυγόντα μένος καὶ χεῖρας Ἀχαιῶν. | 502 |
ἀφίξεσθαι, ἐκφυγόντα τὴν δύναμιν, καὶ τὰς χεῖρας τῶν Ἑλλήνων. | |
De la război, neatins de focul și brațul ahaic. | |
οὐδὲ Πάρις δήθυνεν ἐν ὑψηλοῖσι δόμοισιν, | 503 |
ὁ Πάρις δὲ οὐκ ἐβράδυνεν ἐν τοῖς ὑψηλοῖς αὐτοῦ οἴκοις, | |
Nu întârzie după-asta nici Paris în casele-i nalte. | |
ἀλλ' ὅ γ', ἐπεὶ κατέδυ κλυτὰ τεύχεα ποικίλα χαλκῷ, | 504 |
ἀλλ᾽ οὗτος ἐπειδὴ ἐνεδύσατο τὰ ἔνδοξα, καὶ ποικίλα τῷ σιδήρῳ ὅπλα, | |
După ce-și puse podoaba de arme lucrate-n aramă, | |
σεύατ' ἔπειτ' ἀνὰ ἄστυ ποσὶ κραιπνοῖσι πεποιθώς. | 505 |
ὥρμησε μετὰ ταῦτα ἀνὰ τὴν πόλιν, ποσὶ ταχέσι θαρρῶν· | |
Tare-n picioarele-i repezi, el fuga porni în cetate. | |
ὡς δ' ὅτε τις στατὸς ἵππος ἀκοστήσας ἐπὶ φάτνῃ | 506 |
ὥσπερ δὲ ὅταν τις ἵππος ἑστὼς καὶ τρεφόμενος ἐν ἄχει γενόμενος, παρὰ τῇ φάτνῃ | |
Cum odihnit și în iesle cu orz îndopat bidiviul | |
δεσμὸν ἀπορρήξας θείῃ πεδίοιο κροαίνων | 507 |
διακόψας τὸν δεσμόν, τρέχῃ διὰ τοῦ πεδίου, ἐριγδουπῶν, καὶ κυμβαλίζων, | |
Rupe căpăstrul în grajd și în tropot s-așterne câmpiei, | |
εἰωθὼς λούεσθαι ἐϋρρεῖος ποταμοῖο | 508 |
εἰωθὼς λούεσθαι ἐν ποταμῷ καλλίρρῳ, | |
Unde fusese deprins la râu curgător să se scalde; | |
κυδιόων· ὑψοῦ δὲ κάρη ἔχει, ἀμφὶ δὲ χαῖται | 509 |
γαυριῶν· εἰς ὕψος δὲ τὴν κεφαλὴν ἔχει, αἱ χαῖται δέ, | |
Fuge cu fală, și capul și-l poartă pe sus, și pe umăr | |
ὤμοις ἀΐσσονται· ὃ δ' ἀγλαΐηφι πεποιθὼς | 510 |
ἤτοι αἱ τοῦ αὐχένος τρίχες τοῖς ὤμοις περισείονται, οὗτος δὲ ὡραιότητι θαρρῶν· | |
Flutură coama-i în vânt; el mândru de-a lui frumusețe | |
ῥίμφά ἑ γοῦνα φέρει μετά τ' ἤθεα καὶ νομὸν ἵππων· | 511 |
ῥᾳδίως αὐτὸν τὰ γόνατα φέρουσιν ἐπὶ τὰς διατριβάς, καὶ τὰς νομὰς τῶν ἵππων· | |
Sprinten se saltă și merge în pajiștea lui cunoscută; | |
ὣς υἱὸς Πριάμοιο Πάρις κατὰ Περγάμου ἄκρης | 512 |
οὕτως Ἀλέξανδρος ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου ἀπὸ τῆς Περγάμου τῆς ἀκροπόλεως | |
Astfel și Paris, pornind de la el, de pe dealul Pergamos. | |
τεύχεσι παμφαίνων ὥς τ' ἠλέκτωρ ἐβεβήκει | 513 |
τοῖς ὅπλοις περιλάμπων καθάπερ Ἥλιος ἐπορεύθη | |
Mândru ca soarele sub armătură lucind se coboară | |
καγχαλόων, ταχέες δὲ πόδες φέρον· αἶψα δ' ἔπειτα | 514 |
χαίρων, καὶ γαννύμενος, ταχεῖς δὲ πόδες αὐτὸν ἔφερον· ταχέως δὲ μετὰ ταῦτα | |
Vesel și iute, purtat de picioarele-i repezi. Îndată | |
Ἕκτορα δῖον ἔτετμεν ἀδελφεὸν εὖτ' ἄρ' ἔμελλε | 515 |
κατέλαβε τὸν ἔνδοξον Ἕκτορα τὸν ἀδελφόν, ἡνίκα δὴ ἔμελλε | |
Dă peste Hector, când el sta gata să plece din locul | |
στρέψεσθ' ἐκ χώρης ὅθι ᾗ ὀάριζε γυναικί. | 516 |
παραλλάξειν τὴν χώραν, ὅπου τῇ ἑαυτοῦ γυναικὶ ὡμίλει. | |
Unde stătuse vorbind cu nevastă-sa lângă ieșire. | |
τὸν πρότερος προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής· | 517 |
πρὸς τοῦτον δὲ πρότερον Ἀλέξανδρος ὁ θεοῖς ὅμοιος εἶπεν· | |
Paris i-apucă-nainte cu vorba și-i zice: „Bădie, | |
ἠθεῖ' ἦ μάλα δή σε καὶ ἐσσύμενον κατερύκω | 518 |
ὦ ἀδελφέ, ἆρα σε καὶ σπεύδοντα, πάνυ κωλύω, καὶ ἐμποδίζω | |
Iartă, că tu ești grăbit și în loc te ținui cu zăbava; | |
δηθύνων, οὐδ' ἦλθον ἐναίσιμον ὡς ἐκέλευες; | 519 |
βραδύνων, οὐδὲ ἦλθον αἰσίως καὶ πρεπόντως, ὡς ἐπέταξας. | |
Nu venii, poate, la vreme cum tu ai cerut de la mine.” | |
τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 520 |
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ· | |
Clatină Hector din coif și fratelui său îi răspunde: | |
δαιμόνι' οὐκ ἄν τίς τοι ἀνὴρ ὃς ἐναίσιμος εἴη | 521 |
ὦ μακάριε καὶ εὔδαιμον, οὐδεὶς ἂν ἀνήρ σοι, ὃς δίκαιος εἴη, καὶ τὸ καθῆκον τηρεῖν εἰδείη, | |
„Dragul meu, drept judecând, nu e nimenea care să scadă | |
ἔργον ἀτιμήσειε μάχης, ἐπεὶ ἄλκιμός ἐσσι· | 522 |
τὸ τοῦ πολέμου ἔργον ἀτιμάσειε, καὶ ἐξουθενίσειε, ἐπειδὴ ἰσχυρὸς εἶ, | |
Faptele tale de oștean, te știu că în arme ești vrednic. | |
ἀλλὰ ἑκὼν μεθιεῖς τε καὶ οὐκ ἐθέλεις· τὸ δ' ἐμὸν κῆρ | 523 |
ἀλλὰ ἑκουσίως ἀμελεῖς, καὶ οὐ βούλει· ἡ δὲ ἐμὴ ψυχὴ | |
Dar tu te lași înadins și nu vrei să lupți, iar pe mine | |
ἄχνυται ἐν θυμῷ, ὅθ' ὑπὲρ σέθεν αἴσχε' ἀκούω | 524 |
λυπεῖται ἐν τῷ λογισμῷ, ὅταν κατὰ σοῦ ὕβρεις καὶ ὀνείδη ἀκούω | |
Strașnic mă doare auzind cum tot te defaimă Troienii, | |
πρὸς Τρώων, οἳ ἔχουσι πολὺν πόνον εἵνεκα σεῖο. | 525 |
παρὰ τῶν Τρῴων, οἵτινες ἔχουσι μεγάλην ταλαιπωρίαν ἕνεκα σοῦ· | |
Care de dragul tău numai se străduie amarnic și-asudă. | |
ἀλλ' ἴομεν· τὰ δ' ὄπισθεν ἀρεσσόμεθ', αἴ κέ ποθι Ζεὺς | 526 |
ἀλλὰ πορευώμεθα· ταῦτα δὲ μετὰ ταῦτα ἐξιλασόμεθα, ἐάν ποτε ὁ Ζεὺς | |
Dar s-o întindem la drum, că toate-ntre noi vor fi bune, | |
δώῃ ἐπουρανίοισι θεοῖς αἰειγενέτῃσι | 527 |
παράσχῃ, τοῖς ἐπουρανίοις καὶ ἀεὶ οὖσι θεοῖς στήσασθαι ἐν τοῖς οἴκοις | |
Dac-ajuta-ne-va cerul vreodată la vetrele noastre | |
κρητῆρα στήσασθαι ἐλεύθερον ἐν μεγάροισιν | 528 |
κρατῆρα ἐλεύθερον, ἤτοι τὸν ἐπὶ ἐλευθερίᾳ ἱστάμενον, | |
Zeilor noi să-nchinăm paharul în voia cea bună, | |
ἐκ Τροίης ἐλάσαντας ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς. | 529 |
ἀπωσαμένους ἐκ τῆς Τροίας τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας. | |
După ce vom alunga pe dușmani din hotarele țării.” | |