Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
ἔνθ' αὖ Τυδεΐδῃ Διομήδεϊ Παλλὰς Ἀθήνη | 001 |
τότε δὴ Διομήδει τῷ υἱῷ τοῦ Τυδέως ἡ πολεμική Ἀθηνᾶ | |
Palas Atena din nou înteți pe Tidid Diomede; | |
δῶκε μένος καὶ θάρσος, ἵν' ἔκδηλος μετὰ πᾶσιν | 002 |
ἔδωκε ἰσχὺν καὶ εὐτολμίαν, ὅπως διάδηλος ἐν πᾶσι | |
Inimă-i dete și-mbold ca în tabără el să se-nalțe | |
Ἀργείοισι γένοιτο ἰδὲ κλέος ἐσθλὸν ἄροιτο· | 003 |
τοῖς Ἕλλησι γένηται, καὶ φήμην ἀγαθὴν κομίσηται. | |
Mult mai presus de Ahei și să capete-naltă mărire. | |
δαῖέ οἱ ἐκ κόρυθός τε καὶ ἀσπίδος ἀκάματον πῦρ | 004 |
ἔλαμπε δὲ αὐτῷ ἐκ τῆς περικεφαλαίας καὶ τῆς ἀσπίδος πῦρ | |
Pară nestinsă pe coif și pe scut îi aprinse zeița; | |
ἀστέρ' ὀπωρινῷ ἐναλίγκιον, ὅς τε μάλιστα | 005 |
ἀκοπίαστον καὶ πολύ, παραπλήσιον τῷ ὀπωρινῷ ἀστέρι, ἤτοι τῷ Ἀρκτούρω, | |
Tocmai ca Rarița, steaua de toamnă ce noaptea răsare | |
λαμπρὸν παμφαίνῃσι λελουμένος ὠκεανοῖο· | 006 |
ὅστις μᾶλλον τῶν ἄλλων ἀστέρων λαμπρῶς πανταχοῦ λάμπει, λελουμένος, ἤτοι ἐπιτείλας ἐκ τοῦ Ὠκεανοῦ. | |
Mai luminoasă lucind după scalda ei în Ocheanos – | |
τοῖόν οἱ πῦρ δαῖεν ἀπὸ κρατός τε καὶ ὤμων, | 007 |
τοιοῦτον αὐτῷ πῦρ ἔλαμπεν ἀπὸ τῆς κεφαλῆς καὶ τῶν ὤμων· | |
Astfel i-ardea lui Tidid din creștet, din umăr văpaia. | |
ὦρσε δέ μιν κατὰ μέσσον ὅθι πλεῖστοι κλονέοντο. | 008 |
διεγείρασα δὲ ἐνέβαλεν αὐτὸν κατὰ τὸ μέσον, ὅπου πλεῖστοι συστρεφόμενοι ἐπολέμουν· | |
Palas apoi îl împinse pe unde-a fost toiu-ncleștării. | |
ἦν δέ τις ἐν Τρώεσσι Δάρης ἀφνειὸς ἀμύμων | 009 |
ἦν δέ τις ἐν τοῖς Τρωσὶ Δάρης ὄνομα πλούσιος, ἄμεμπτος, | |
Preot slujind lui Hefestos era la Troieni unul Dares, | |
ἱρεὺς Ἡφαίστοιο· δύω δέ οἱ υἱέες ἤστην | 010 |
ἱερεὺς τοῦ Ἡφαίστου· δύο δὲ αὐτῷ υἱοὶ ἦσαν | |
Om cumsecade și-avut, și avea doi feciori, pe Ideos | |
Φηγεὺς Ἰδαῖός τε μάχης εὖ εἰδότε πάσης. | 011 |
Φηγεύς, καὶ Ἰδαῖος, ἔμπειροι πάσης μάχης. | |
Și pe Fegeu, amândoi încercați în tot felul de lupte. | |
τώ οἱ ἀποκρινθέντε ἐναντίω ὁρμηθήτην· | 012 |
οὗτοι τῶν ἄλλων ἀποχωρισθέντες, ἐξεναντίας αὐτῷ ὡρμήθησαν, | |
Ei se curmară din șiruri și-o-ntinseră spre Diomede; | |
τὼ μὲν ἀφ' ἵπποιιν, ὃ δ' ἀπὸ χθονὸς ὄρνυτο πεζός. | 013 |
οἱ μὲν ἀπὸ τῶν ἵππων, ὁ δὲ ἀπὸ τῆς γῆς ὥρμησε πεζός· | |
Dânșii pe sus în teleagă, iar el a dat iureș pedestru. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες | 014 |
ἐπεὶ δὲ οὗτοι πλησίον ἦσαν κατ᾽ ἀλλήλων ἐρχόμενοι, | |
Cum împotrivă pășind războinicii s-apropiară, | |
Φηγεύς ῥα πρότερος προΐει δολιχόσκιον ἔγχος· | 015 |
ὁ Φηγεὺς δὴ πρῶτον ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ· | |
Sulița-ntâi repezi în Tidide Fegeu, însă boldul | |
Τυδεΐδεω δ' ὑπὲρ ὦμον ἀριστερὸν ἤλυθ' ἀκωκὴ | 016 |
ὑπὲρ τὸν ἀριστερὸν δὲ ὦμον τοῦ υἱοῦ τοῦ Τυδέως ἦλθεν τὸ ὀξὺ | |
Cel ferecat la stânga trecându-i ușor peste umăr, | |
ἔγχεος, οὐδ' ἔβαλ' αὐτόν· ὃ δ' ὕστερος ὄρνυτο χαλκῷ | 017 |
τοῦ δόρατος, οὐδὲ ἔτρωσεν αὐτόν· δευτέρως δὲ ὥρμησε τῷ σιδήρῳ | |
Nu-l nimeri. Dar asupră-i sărind îl ochi Diomede. | |
Τυδεΐδης· τοῦ δ' οὐχ ἅλιον βέλος ἔκφυγε χειρός, | 018 |
ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως· τούτου δὲ τὸ βέλος οὐκ ἐξῆλθε τῆς χειρὸς μάταιον, | |
Nu vâjâi în zadar din mâna viteazului lancea, | |
ἀλλ' ἔβαλε στῆθος μεταμάζιον, ὦσε δ' ἀφ' ἵππων. | 019 |
ἀλλ᾽ ἔτρωσε κατὰ τὸ μεταξὺ τῶν μαζῶν στῆθος, ὤθησε δὲ καὶ ἔρριψεν ἀπὸ τῶν ἵππων. | |
Ci-ntre gurguie la piept îl împunse din car zdupăindu-l. | |
Ἰδαῖος δ' ἀπόρουσε λιπὼν περικαλλέα δίφρον, | 020 |
ὁ Ἰδαῖος δὲ ἀφώρμησε καταλιπὼν τὸ ὡραῖον ἅρμα, | |
Lasă Ideos atunci podoaba-i de car și ia fuga, | |
οὐδ' ἔτλη περιβῆναι ἀδελφειοῦ κταμένοιο· | 021 |
οὐδ᾽ ὑπέμειεν ὑπερμαχῆσαι τοῦ ἀδελφοῦ φονευθέντος· | |
Nu mai cutează să-și apere fratele care căzuse. | |
οὐδὲ γὰρ οὐδέ κεν αὐτὸς ὑπέκφυγε κῆρα μέλαιναν, | 022 |
οὐ δὲ γὰρ οὐδ᾽ αὐτὸς ὑπεξέφυγεν ἂν τὴν σκοτεινὴν θανατηφόρον μοῖραν· | |
Nu scăpa teafăr nici el de pierzanie, dacă Hefestos | |
ἀλλ' Ἥφαιστος ἔρυτο, σάωσε δὲ νυκτὶ καλύψας, | 023 |
ἀλλὰ ὁ Ηφαιστος ἐρρύσατο, ἔσωσε δὲ σκότῳ καλύψας, | |
Nu-l izbăvea ocrotindu-l în ceață noptie, de teamă | |
ὡς δή οἱ μὴ πάγχυ γέρων ἀκαχήμενος εἴη. | 024 |
ὅπως μὴ παντελῶς ὁ γέρων τεθλιμμένος ὑπάρχοι· | |
Nu cumva tata-i bătrânul să moară de prea multă jale, | |
ἵππους δ' ἐξελάσας μεγαθύμου Τυδέος υἱὸς | 025 |
τοὺς ἵππους δὲ ἐκβαλὼν ὁ υἱὸς τοῦ μεγαλοψύχου Τυδέως | |
Caii goni dup-aceea Tidide ca pradă și-i dete | |
δῶκεν ἑταίροισιν κατάγειν κοίλας ἐπὶ νῆας. | 026 |
ἔδωκε τοῖς φίλοις ἀπάγειν αὐτοὺς κάτω εἰς τὰς βαθείας ναῦς. | |
Soților săi ca să-i mâne la tabără lângă corăbii. | |
Τρῶες δὲ μεγάθυμοι ἐπεὶ ἴδον υἷε Δάρητος | 027 |
Τρῷες δὲ οἱ μεγαλόψυχοι, ἐπειδὴ ἐθεάσαντο τοὺς υἱοὺς τοῦ Δάρητος, | |
Cum îi văzură-nainte Troienii pe fiii lui Dares, | |
τὸν μὲν ἀλευάμενον, τὸν δὲ κτάμενον παρ' ὄχεσφι, | 028 |
τὸν μὲν ἐκφυγόντα, τὸν δὲ φονευθέντα παρὰ τοῖς ἅρμασιν, | |
Pe-unul fugind, pe celalt omorât lângă dalba-i teleagă, | |
πᾶσιν ὀρίνθη θυμός· ἀτὰρ γλαυκῶπις Ἀθήνη | 029 |
ταραχθεῖσα διηγέρθη πᾶσιν ἡ ψυχή. Ἀθηνᾶ δὲ ἡ εὐόφθαλμος λαβοῦσα | |
Tare s-aprinseră toți. Și-a zis cea cu ochii de fulger, | |
χειρὸς ἑλοῦσ' ἐπέεσσι προσηύδα θοῦρον Ἄρηα· | 030 |
ἀπὸ τῆς χειρός, λόγοις προσεφθέγγετο τῷ ὁρμητικῷ Ἄρει· | |
Palas, de mână luându-l pe zeul războiului Ares: | |
Ἆρες Ἄρες βροτολοιγὲ μιαιφόνε τειχεσιπλῆτα | 031 |
ὦ Ἄρες, Ἄρες ἀνθρωποκτόνε, φόνῳ μεμολυσμένε, τείχεσι προσπελάζων, | |
„Ares, tu crâncene, biciul orașelor, spulberul lumii! | |
οὐκ ἂν δὴ Τρῶας μὲν ἐάσαιμεν καὶ Ἀχαιοὺς | 032 |
οὐκ ἂν δὴ τοὺς Τρῷας μὲν καὶ τοὺς Ἕλληνας καταλίποιμεν πολεμεῖν, | |
Hai să lăsăm pe Troieni și pe-Ahei între ei să se bată | |
μάρνασθ', ὁπποτέροισι πατὴρ Ζεὺς κῦδος ὀρέξῃ, | 033 |
οἷς τισιν ἂν καὶ παράσχοι ὁ Ζεὺς δόξαν, | |
Până ce tatăl ceresc după voie va da biruința; | |
νῶϊ δὲ χαζώμεσθα, Διὸς δ' ἀλεώμεθα μῆνιν; | 034 |
ἡμεῖς δὲ ὑποχωρῶμεν, τὴν ὀργὴν δὲ τοῦ Διὸς ἐκκλίνωμεν; | |
Noi să ne dăm la o parte fugind de mânia lui Zeus”. | |
ὣς εἰποῦσα μάχης ἐξήγαγε θοῦρον Ἄρηα· | 035 |
οὕτως εἰποῦσα ἐξέβαλε τοῦ πολέμου τὸν ὁρμητικὸν Ἄρεα· | |
Asta grăi, și îl scoase din toi pe vifornicul Ares; | |
τὸν μὲν ἔπειτα καθεῖσεν ἐπ' ἠϊόεντι Σκαμάνδρῳ, | 036 |
καὶ τοῦτον μὲν μετὰ ταῦτα ἐκάθισεν ἐπὶ τῷ ὀχθώδει Σκαμάνδρῳ τῷ ποταμῷ. | |
Ea îl pofti dup-aceea să șadă pe mal la Scamandru. | |
Τρῶας δ' ἔκλιναν Δαναοί· ἕλε δ' ἄνδρα ἕκαστος | 037 |
τοὺς Τρῷας δὲ οἱ Ἕλληνες ἔτρεψαν εἰς φυγήν· ἕκαστος δὲ | |
Biruie-Aheii atunci pe Troieni, și ucid căpitanii | |
ἡγεμόνων· πρῶτος δὲ ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων | 038 |
ἀπὸ τῶν ἡγεμόνων ἀπέκτεινεν ἄνδρα. πρῶτος δὲ ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων | |
Câte-un dușman fiecare. Din caru-i întâi Agamemnon | |
ἀρχὸν Ἁλιζώνων Ὀδίον μέγαν ἔκβαλε δίφρου· | 039 |
τὸν μέγαν Ὀδίον τὸν ἀρχηγὸν τῶν Παφλαγόνων, ἐξέβαλε τοῦ ἄρματος· | |
Surpă pe trupeșul Odiu, de care ascultau Halizonii. | |
πρώτῳ γὰρ στρεφθέντι μεταφρένῳ ἐν δόρυ πῆξεν | 040 |
πρώτου γὰρ εἰς φυγὴν τραπέντος ἐν τῷ μεταφρένῳ τὸ δόρυ κατέπηξεν | |
Tocmai când el o întoarse la fugă, deodată-i împlântă | |
ὤμων μεσσηγύς, διὰ δὲ στήθεσφιν ἔλασσε, | 041 |
μεταξὺ τῶν ὤμων, διὰ τοῦ στήθους δὲ διῆλθε καὶ διεπέρασεν· | |
Sulița-n spate-ntre umeri și pieptu-i răzbate cu totul. | |
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. | 042 |
ἐκτύπησε δὲ καταπεσών, ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿ αὐτῷ· | |
Cade voinicul bufnind și zornăie arama pe dânsul. | |
Ἰδομενεὺς δ' ἄρα Φαῖστον ἐνήρατο Μῄονος υἱὸν | 043 |
ὁ Ἰδομενεὺς δὲ Φαῖστον ἀπέκτεινε τὸν υἱὸν | |
Fulgeră Idomeneu pe fiul lui Boros Meonul, | |
Βώρου, ὃς ἐκ Τάρνης ἐριβώλακος εἰληλούθει. | 044 |
τοῦ Βώρου τοῦ Λυδοῦ, ὃς ἀφίκετο ἐκ τῆς Τάρνης τῆς εὐγείου καὶ πίονος· | |
Festos, venitul la Troia din Tarna cea mult roditoare; | |
τὸν μὲν ἄρ' Ἰδομενεὺς δουρικλυτὸς ἔγχεϊ μακρῷ | 045 |
τοῦτον μὲν δὴ Ἰδομενεὺς ὁ ἔνδοξος κατὰ πόλεμον δόρατι μακρῷ | |
Meșter la suliți vestit în umărul drept îl împunge | |
νύξ' ἵππων ἐπιβησόμενον κατὰ δεξιὸν ὦμον· | 046 |
ἔπληξε κατὰ τὸν δεξιὸν ὦμον μέλλοντα ἀναβαίνειν ἐπὶ τὸ ἅρμα· | |
Idomeneu, pe când Festos era să se urce-n cotigă, | |
ἤριπε δ' ἐξ ὀχέων, στυγερὸς δ' ἄρα μιν σκότος εἷλε. | 047 |
κατέπεσε δὲ ἐκ τοῦ ἅρματος, μισητὸν δὲ αὐτὸν σκότος κατέλαβε· | |
El se prăvale de sus, și noapte cernită-l cuprinde; | |
τὸν μὲν ἄρ' Ἰδομενῆος ἐσύλευον θεράποντες· | 048 |
τοῦτον μὲν δὲ οἱ τοῦ Ἰδομενέως θεράποντες ἐγύμνουν. | |
Soții lui Idomeneu apoi îl despoaie de arme. | |
υἱὸν δὲ Στροφίοιο Σκαμάνδριον αἵμονα θήρης | 049 |
Σκαμάνδριον δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Στροφίου τὸν ἐπιστήμονα τῆς κυνηγίας, | |
Fiul lui Strofiu, Scamandriu, fiind nimerit dup-aceea, | |
Ἀτρεΐδης Μενέλαος ἕλ' ἔγχεϊ ὀξυόεντι | 050 |
Μενέλαος ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως ἀπέκτεινε δόρατι ὀξεῖ | |
Cade din lance răpus de Menelau Atride. Scamandriu, | |
ἐσθλὸν θηρητῆρα· δίδαξε γὰρ Ἄρτεμις αὐτὴ | 051 |
τὸν ἀγαθὸν κυνηγόν· ἐδίδαξε γὰρ αὐτὸν ἡ ἀγαθὴ Ἄρτεμις | |
Bun vânător, învățat de ea însăși zeiț-Artemida | |
βάλλειν ἄγρια πάντα, τά τε τρέφει οὔρεσιν ὕλη· | 052 |
τιτρώσκειν τὰ θηρία πάντα, ἅπερ ἐν τοῖς ὄρεσι τρέφουσιν οἱ δρυμοί· | |
Bine s-aținte tot felul de sălbăticiuni în pădure. | |
ἀλλ' οὔ οἱ τότε γε χραῖσμ' Ἄρτεμις ἰοχέαιρα, | 053 |
ἀλλ᾽οὐκ ἐβοήθησεν αὐτῷ τότε Ἄρτεμις ἡ τοῖς βέλεσι χαίρουσα, | |
Nu-i fu acum de-ajutor nici meștera săgetătoare, | |
οὐδὲ ἑκηβολίαι ᾗσιν τὸ πρίν γε κέκαστο· | 054 |
οὐδὲ αἱ πόρρωθεν βολαί, αἷς τὸ πρῶτον ἐκεκόσμητο· | |
Nici dibăcia-n ochire, din care pe toți întrecuse. | |
ἀλλά μιν Ἀτρεΐδης δουρικλειτὸς Μενέλαος | 055 |
ἀλλὰ Μενέλαος ὁ κατὰ πόλεμον ἔνδοξος ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως | |
Căci lăudatul lăncier Menelau, când el o zbughise | |
πρόσθεν ἕθεν φεύγοντα μετάφρενον οὔτασε δουρὶ | 056 |
ἔτρωσεν αὐτὸν δόρατι κατὰ τὸ μετάφρενον, φεύγοντα ἔμπροσθεν αὐτοῦ, | |
Pe dinainte-i să scape cu fuga, în șira spinării | |
ὤμων μεσσηγύς, διὰ δὲ στήθεσφιν ἔλασσεν, | 057 |
μεταξὺ τῶν ὤμων, διὰ δὲ τοῦ στήθους διεπέρασεν· | |
L-a-nsulițat și la piept îndată răzbitu-i-a boldul; | |
ἤριπε δὲ πρηνής, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. | 058 |
ἔπεσε δὲ εἰς γῆν κατὰ πρόσωπον, ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿ αὐτῷ. | |
Cade Scamandriu pe brânci și zornăie arama pe dânsul. | |
Μηριόνης δὲ Φέρεκλον ἐνήρατο, τέκτονος υἱὸν | 059 |
ὁ Μηριόνης δὲ ἀπέκτεινε Φέρεκλον τὸν υἱὸν Ἁρμονίδου | |
Iar Merione ucise pe unul Fereclu, pe fiul | |
Ἁρμονίδεω, ὃς χερσὶν ἐπίστατο δαίδαλα πάντα | 060 |
τοῦ τέκτονος, ὃς ἐπίστατο πλεῖστα ἔργα ποικίλα κατασκευάζειν χερσίν· | |
Lui Harmonides, un maistru dibaci la tot lucrul de mână | |
τεύχειν· ἔξοχα γάρ μιν ἐφίλατο Παλλὰς Ἀθήνη· | 061 |
ἐξόχως γὰρ αὐτὸν ἐφίλησεν ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ· | |
Meșteșugit, că de Palas Atena iubit era foarte. | |
ὃς καὶ Ἀλεξάνδρῳ τεκτήνατο νῆας ἐΐσας | 062 |
ὃς καὶ τῷ Ἀλεξάνδρῳ κατεσκεύασε τὰς ἀντιρρόπους ναῦς, | |
El și lui Paris durase corăbii totuna de-nalte, | |
ἀρχεκάκους, αἳ πᾶσι κακὸν Τρώεσσι γένοντο | 063 |
τὰς αἰτίας τῶν κακῶν, αἳ πᾶσι τοῖς Τρῳσὶ βλάβος ἐγένοντο, | |
Izvoditoare de rău, care neamul troian îl pierdură | |
οἷ τ' αὐτῷ, ἐπεὶ οὔ τι θεῶν ἐκ θέσφατα ᾔδη. | 064 |
καὶ αὐτῷ ἐκείνῳ· ἐπειδὴ οὐδαμῶς τὰ ἐκ τῶν θεῶν μαντεύματα ἠπίστατο· | |
Ca și pe sine, căci nu bănuise ce cugetă zeii. | |
τὸν μὲν Μηριόνης ὅτε δὴ κατέμαρπτε διώκων | 065 |
τοῦτον μὲν ὁ Μηριόνης, ἐπειδὴ κατέλαβε διώκων, | |
Iute din goană prinzându-l, atunci Merione-i înfipse | |
βεβλήκει γλουτὸν κατὰ δεξιόν· ἣ δὲ διαπρὸ | 066 |
ἔτρωσε κατὰ τὸ δεξιὸν σφαίρωμα· τὸ ὀξὺ δὲ τῆς ἐπιδορατίδος διόλου | |
Sulița-n bucă la dreapta și boldul trecu la bășică | |
ἀντικρὺ κατὰ κύστιν ὑπ' ὀστέον ἤλυθ' ἀκωκή· | 067 |
καταντικρὺ παρὰ τὸ οὐροδόχον ἀγγεῖον ὑπὸ τὸ ὀστοῦν διῆλθε καὶ διεπέρασε· | |
Unde subt os îl ajunse; gemând de durere, Fereclu | |
γνὺξ δ' ἔριπ' οἰμώξας, θάνατος δέ μιν ἀμφεκάλυψε. | 068 |
στενάξας δὲ ἐπὶ γόνυ κατέπεσε, θάνατος δὲ αὐτὸν περιεκάλυψε. | |
Cade deodată-n genunchi și-l învăluie bezna pieirii. | |
Πήδαιον δ' ἄρ' ἔπεφνε Μέγης Ἀντήνορος υἱὸν | 069 |
Μέγης δὲ ἀπέκτεινε Πηδαῖον τὸν υἱὸν τοῦ Ἀντήνορος, | |
Meges răpuse pe unul Pedeos născut din Antenor | |
ὅς ῥα νόθος μὲν ἔην, πύκα δ' ἔτρεφε δῖα Θεανὼ | 070 |
ὃς δὴ νόθος μὲν ἦν, ἐπιμελῶς δὲ ἀνέτρεφεν αὐτὸν ἡ ἔνδοξος Θεανώ, | |
Nelegiuit, dar pe care mărita-i soție Teano | |
ἶσα φίλοισι τέκεσσι χαριζομένη πόσεϊ ᾧ. | 071 |
ἐπίσης τοῖς ἰδίοις ἀγαπητοῖς τέκνοις, χάριν ποιουμένη τῷ ἑαυτῆς ἀνδρί· | |
Ca pe un fiu îl crescu și-avu grijă de el mulțumindu-și | |
τὸν μὲν Φυλεΐδης δουρὶ κλυτὸς ἐγγύθεν ἐλθὼν | 072 |
τοῦτον μὲν ὁ κατὰ πόλεμον ἔνδοξος υἱὸς τοῦ Φυλέως πλησίον παραγενόμενος, | |
Soțul; dar Meges Filide, vestitul lăncier, năpădindu-l, | |
βεβλήκει κεφαλῆς κατὰ ἰνίον ὀξέϊ δουρί· | 073 |
ἔτρωσε δόρατι ὀξεῖ, κατὰ τὸ ὄπισθεν τῆς κεφαλῆς παχὺ νεῦρον· | |
Iute sub cap îl împunge, cerbicea cu arma răzbindu-i, | |
ἀντικρὺ δ' ἀν' ὀδόντας ὑπὸ γλῶσσαν τάμε χαλκός· | 074 |
καταντικρὺ δὲ τοὺς ὀδόντας ἀπέτεμεν ὁ χαλκὸς ὑπὸ τὴν γλῶσσαν διϊών· | |
Boldul îi trece prin dinți și limba din gură-i retează; | |
ἤριπε δ' ἐν κονίῃ, ψυχρὸν δ' ἕλε χαλκὸν ὀδοῦσιν. | 075 |
κατέπεσεν εἰς γῆν, ἔλαβε δὲ τοῖς ὁδοῦσι τὸν ψυχροποιὸν σίδηρον. | |
Cade Pedeos pe țărnă mușcând din arama cea rece. | |
Εὐρύπυλος δ' Εὐαιμονίδης Ὑψήνορα δῖον | 076 |
Ὑψήνορα δὲ τὸν ἔνδοξον ἀπέκτεινεν Εὐρύπυλος ὁ υἱὸς τοῦ Εὐαίμονος, | |
Și Evripil a chitit pe înaltul Hipsenor, pe fiul | |
υἱὸν ὑπερθύμου Δολοπίονος, ὅς ῥα Σκαμάνδρου | 077 |
τὸν υἱὸν τοῦ μεγαλοψύχου Δολοπίονος, ὃς δὴ τοῦ Σκαμάνδρου | |
Lui Dolopion, bărbat care-a stat slujitor lui Scamandru | |
ἀρητὴρ ἐτέτυκτο, θεὸς δ' ὣς τίετο δήμῳ, | 078 |
ἱερεὺς ἦν, καθάπερ δὲ θεὸς ἐτιμᾶτο παρὰ τῷ δήμῳ· | |
Preot la Troia, cinstit de norod deopotrivă cu zeii. | |
τὸν μὲν ἄρ' Εὐρύπυλος, Εὐαίμονος ἀγλαὸς υἱός, | 079 |
τοῦτον μὲν δὴ Εὐρύπυλος ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Εὐαίμονος | |
Când înainte-i da fuga Hipsenor, cu sabia fiul | |
πρόσθεν ἕθεν φεύγοντα μεταδρομάδην ἔλασ' ὦμον | 080 |
φεύγοντα ἔμπροσθεν αὐτοῦ, ἔπληξε κατὰ τὸν ὦμον | |
Falnic al lui Evemon sărind îl ajunge din goană, | |
φασγάνῳ ἀΐξας, ἀπὸ δ' ἔξεσε χεῖρα βαρεῖαν· | 081 |
ξίφει συντόμως ἐπιδραμών· ἀπέκοψε δὲ τὴν ἰσχυρὰν χεῖρα· | |
Umăru-i taie și-i curmă puternicul braț, care-i cade | |
αἱματόεσσα δὲ χεὶρ πεδίῳ πέσε· τὸν δὲ κατ' ὄσσε | 082 |
κατέπεσε δὲ εἰς τὸ πεδίον ἡ χεὶρ αἱματώδης· αὐτὸν δὲ κατ᾽ ὀφθαλμοὺς | |
Roșu de sânge pe câmp, și zarea-i învăluie moartea | |
ἔλλαβε πορφύρεος θάνατος καὶ μοῖρα κραταιή. | 083 |
ἔλαβεν ὁ μέλας θάνατος, καὶ ἡ ἰσχυρὰ καὶ ἄφυκτος μοῖρα. | |
Cea-ntunecată și cea mai înaltă putere, Ursita. | |
ὣς οἳ μὲν πονέοντο κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην· | 084 |
οὕτως οὗτοι μὲν διηγωνίζοντο κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην. | |
Astfel aceia se tot opinteau în vultoarea cea cruntă. | |
Τυδεΐδην δ' οὐκ ἂν γνοίης ποτέροισι μετείη | 085 |
τὸν υἱὸν δὲ τοῦ Τυδέως οὐκ ἂν ἐπέγνως, τίσιν ἂν καὶ ἐνείη, | |
Nu știi acum la război cu cine ia parte Tidide, | |
ἠὲ μετὰ Τρώεσσιν ὁμιλέοι ἦ μετ' Ἀχαιοῖς. | 086 |
ἢ ἐν τοῖς Τρῳσὶ συστρέφοιτο, ἢ ἐν τοῖς Ἕλλησι· | |
Oare-i alături de Ahei ori umblă cumva cu Troienii? | |
θῦνε γὰρ ἂμ πεδίον ποταμῷ πλήθοντι ἐοικὼς | 087 |
ὥρμα γὰρ μανικῶς κατὰ τὸ πεδίον, παραπλήσιος ποταμῷ πλημμυροῦντι | |
El pe câmpie s-avântă ca râul sporit de puhoaie, | |
χειμάρρῳ, ὅς τ' ὦκα ῥέων ἐκέδασσε γεφύρας· | 088 |
χειμάρρῳ, ὅστις ὀξέως ῥέων διαλύσας ἐσκόρπισε τὰς διαβάσεις· | |
Care tot curge sălbatic, potoape și rupe zăgazuri; | |
τὸν δ' οὔτ' ἄρ τε γέφυραι ἐεργμέναι ἰσχανόωσιν, | 089 |
αὐτὸν δὲ οὔτε διαβάσεις πεφραγμέναι καὶ ἠσφαλισμέναι κωλύουσαι κατέχουσιν, | |
Nici ale podului tari stăvilare nu pot să-l ație, | |
οὔτ' ἄρα ἕρκεα ἴσχει ἀλωάων ἐριθηλέων | 090 |
οὔτε τὰ περιφράγματα τῶν ἀμπελοφύτων χωρίων τῶν ἄγαν θαλόντων | |
Nici să-l împiedice garduri pe luncile bine-nverzite, | |
ἐλθόντ' ἐξαπίνης ὅτ' ἐπιβρίσῃ Διὸς ὄμβρος· | 091 |
ἐξαίφνης ἐπελθόντα, ὅταν σφοδρῶς κατενεχθῇ ὄμβρος τοῦ Διός· | |
Când se pornește năprasnic în urma furtunii din slavă, | |
πολλὰ δ' ὑπ' αὐτοῦ ἔργα κατήριπε κάλ' αἰζηῶν· | 092 |
πολλὰ δὲ ἔργα περικαλλῆ νεανιῶν καταπίπτουσιν ὑπ᾽ αὐτοῦ· | |
Vezi după asta culcate-o grămadă de mândre ogoare; | |
ὣς ὑπὸ Τυδεΐδῃ πυκιναὶ κλονέοντο φάλαγγες | 093 |
οὑτῶς ὑπὸ τοῦ υἱοῦ τοῦ Τυδέως ἐταράττοντο αἱ πυκναὶ καὶ ἰσχυραὶ τάξεις | |
Culcă tot astfel Tidid îndesitele trâmbe troiene, | |
Τρώων, οὐδ' ἄρα μιν μίμνον πολέες περ ἐόντες. | 094 |
τῶν Τρῴων, οὐ δὲ ὑπέμενον αὐτὸν καίπερ ὄντες πολλοί. | |
Care, deși vin sodom, nu-i chip să-l abată din cale. | |
τὸν δ' ὡς οὖν ἐνόησε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱὸς | 095 |
ἐπεὶ δὲ αὐτὸν ἐθεάσατο ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Λυκάονος | |
Dar îl văzu arătosul viteaz, din Licaon născutul, | |
θύνοντ' ἂμ πεδίον πρὸ ἕθεν κλονέοντα φάλαγγας, | 096 |
ἐνθουσιωδῶς ὁρμῶντα κατὰ τὸ πεδίον, καὶ ἔμπροσθεν αὐτοῦ συνταράττοντα τὰς τάξεις, | |
Cum se repede pe câmp și-mprăștie-n față-i oștirea; | |
αἶψ' ἐπὶ Τυδεΐδῃ ἐτιταίνετο καμπύλα τόξα, | 097 |
εὐθέως κατὰ τοῦ υἱοῦ τοῦ Τυδέως ἐνέτεινε τὸ ἐπικαμπὲς τόξον, | |
Pandaros arcul îndată-l struni și ochi în Tidide | |
καὶ βάλ' ἐπαΐσσοντα τυχὼν κατὰ δεξιὸν ὦμον | 098 |
καὶ ἔτρωσεν αὐτὸν ἐφορμῶντα ἐπιτυχῶν κατὰ τὸν ὦμον τὸν δεξιόν, | |
Cel repezit și la umărul drept îl chiti-n scobitura | |
θώρηκος γύαλον· διὰ δ' ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός, | 099 |
παρὰ τὸ κοῖλον τοῦ θώρακος· διέπτη δὲ καὶ διεπέρασε τὸ πικρὸν βέλος· | |
Platoșei lui; săgeata-i acolo-ntre plăci i se-nfipse | |
ἀντικρὺ δὲ διέσχε, παλάσσετο δ' αἵματι θώρηξ. | 100 |
καταντικρὺ δὲ διέσχισε τὴν σάρκα· ἐμολύνετο δὲ αἵματι ὁ θώραξ. | |
Până la carne-n adânc, de sânge-i fu platca stropită. | |
τῷ δ' ἐπὶ μακρὸν ἄϋσε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱός· | 101 |
ἐπὶ τούτῳ δὲ μεγάλως ἐβόησεν ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Λυκάονος· | |
Pandaros biruitor dă chiot puternic și strigă: | |
ὄρνυσθε Τρῶες μεγάθυμοι κέντορες ἵππων· | 102 |
διεγείρεσθε, ὦ Τρῷες μεγαλόψυχοι, ἐπιστήμονες τῶν ἵππων· | |
„Iureș-nainte, Troieni. Zoriți, o, voinici, telegarii! | |
βέβληται γὰρ ἄριστος Ἀχαιῶν, οὐδέ ἕ φημι | 103 |
τέτρωται ὁ ἄριστος τῶν Ἑλλήνων· οὐδὲ οἴομαι αὐτὸν | |
Cel mai de frunte dușman e rănit. La vârtoasa-mi lovire | |
δήθ' ἀνσχήσεσθαι κρατερὸν βέλος, εἰ ἐτεόν με | 104 |
ἐπὶ πολὺ ὑπομεῖναι τὸ ἰσχυρὸν βέλος, εἰ ἀληθῶς με | |
Nu cred că poate s-o ducă el mult, dacă-i drept că Apolon, | |
ὦρσεν ἄναξ Διὸς υἱὸς ἀπορνύμενον Λυκίηθεν. | 105 |
παρώξυνεν ὁ βασιλεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Διὸς ἀφορμῶντα καὶ ἀναχωροῦντα ἐκ τῆς Λυκίας. | |
Fiul lui Zeus, din Licia noastră pe-aici mă trimise.” | |
ὣς ἔφατ' εὐχόμενος· τὸν δ' οὐ βέλος ὠκὺ δάμασσεν, | 106 |
οὕτως εἶπεν καυχώμενος· αὐτὸν δὲ τὸ ὀξὺ βέλος οὐκ ἀπέκτεινε, | |
Dânsul așa s-a fălit. Nu moare Tidid de săgeată; | |
ἀλλ' ἀναχωρήσας πρόσθ' ἵπποιιν καὶ ὄχεσφιν | 107 |
ἀλλ᾿ ἀνακάμψας ἔστη ἔμπροσθεν τῶν ἵππων καὶ τῶν ἁρμάτων, | |
Fuga purcede-napoi și oprindu-se-n fața telegii, | |
ἔστη, καὶ Σθένελον προσέφη Καπανήϊον υἱόν· | 108 |
καὶ πρὸς Σθένελον τὸν υἱὸν τοῦ Καπανέως εἶπε· | |
Cheamă pe soțu-i Stenelos, pe care-l născu Capaneus: | |
ὄρσο πέπον Καπανηϊάδη, καταβήσεο δίφρου, | 109 |
σπεῦσον, ὦ προσφιλέστατέ μοι υἱὲ τοῦ Καπανέως, κατάβηθι ἐκ τοῦ ἅρματος, | |
„Sai din cotigă mai iute, tu, dragul meu Capaniene, | |
ὄφρά μοι ἐξ ὤμοιο ἐρύσσῃς πικρὸν ὀϊστόν. | 110 |
ὅπως μοι ἐκ τοῦ ὤμου ἑλκύσῃς τὸ πικρὸν βέλος. | |
Vino și scoate-mi din umăr săgeata ce-amarnic mă-mpunse.” | |
ὣς ἄρ' ἔφη, Σθένελος δὲ καθ' ἵππων ἆλτο χαμᾶζε, | 111 |
οὕτω δὴ εἶπε· Σθένελος δὲ κατεπήδησεν εἰς γῆν ἐκ τῶν ἵππων· | |
Asta grăi, și Stenelos deodată sări din cotigă, | |
πὰρ δὲ στὰς βέλος ὠκὺ διαμπερὲς ἐξέρυσ' ὤμου· | 112 |
παραστὰς δὲ ἐξείλκυσε τοῦ ὤμου παντελῶς τὸ ὀξὺ βέλος· | |
Merse degrabă la el și din umăr îi scoase săgeata; | |
αἷμα δ' ἀνηκόντιζε διὰ στρεπτοῖο χιτῶνος. | 113 |
τὸ αἷμα δὲ ἀνεπήδα διὰ τοῦ ἁλυσιδωτοῦ χιτῶνος. | |
Sânge țâșnește pe loc din haina cea bine-mpletită. | |
δὴ τότ' ἔπειτ' ἠρᾶτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης· | 114 |
τότε δὴ ὁ κατὰ τὴν μάχην ἀγαθὸς Διομήδης ηὔχετο λέγων· | |
Roagă-se-apoi Diomede cel vajnic în valma bătăii: | |
κλῦθί μευ αἰγιόχοιο Διὸς τέκος Ἀτρυτώνη, | 115 |
ἐπάκουσόν μου, ὦ θύγατερ ἀκαταπόνητε τοῦ Διὸς τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος, | |
„Fiică ne-nvins-a lui Zeus, stăpânul furtunii, m-ascultă! | |
εἴ ποτέ μοι καὶ πατρὶ φίλα φρονέουσα παρέστης | 116 |
εἴποτέ μοι καὶ τῷ πατρὶ ἐβοήθησας, | |
Dacă vreodată ne-ai fost prielnică-n fierberea luptei | |
δηΐῳ ἐν πολέμῳ, νῦν αὖτ' ἐμὲ φῖλαι Ἀθήνη· | 117 |
εὔνους αὐτῷ οὖσα ἐν τῷ ἀφανιστικῷ νῦν δὴ καὶ ἐμὲ φίλει ὦ Ἀθηνᾶ· | |
Mie și tatălui meu, tu iară priește-mi, Ateno. | |
δὸς δέ τέ μ' ἄνδρα ἑλεῖν καὶ ἐς ὁρμὴν ἔγχεος ἐλθεῖν | 118 |
δὸς δέ μοι φονεῦσαι τὸν ἄνδρα, καὶ εἰς ὁρμὴν δόρατος ἀφικέσθαι, | |
Fă să-l omor pe dușman, să-mi vie cumva la-ndemână, | |
ὅς μ' ἔβαλε φθάμενος καὶ ἐπεύχεται, οὐδέ μέ φησι | 119 |
ὅς με προφθάσας ἔτρωσε, καὶ ἐπικαυχᾶται· οὐ δὲ οἴεταί με | |
El care-ntâi mă lovi și se laud-acum și cu fală | |
δηρὸν ἔτ' ὄψεσθαι λαμπρὸν φάος ἠελίοιο. | 120 |
ἐπὶ πολὺ ἔτι θεάσασθαι τὸ λαμπρὸν φῶς τοῦ ἡλίου. | |
Zice că nu mai văd mult lumina cea dalbă de soare.” | |
ὣς ἔφατ' εὐχόμενος· τοῦ δ' ἔκλυε Παλλὰς Ἀθήνη, | 121 |
οὕτως εἶπεν εὐχόμενος. ἐπήκουσε δὲ αὐτοῦ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ· | |
Astfel eroul se roagă și-Atena i-ascultă rugarea; | |
γυῖα δ' ἔθηκεν ἐλαφρά, πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν· | 122 |
ἐποίησε δὲ τὰ μέλη τοῦ σώματος ἐλαφρά, τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας ἄνωθεν. | |
Ea mădularele-i face ușoare, genunchii și brațul, | |
ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 123 |
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν· | |
Și-i cuvântează venindu-i aproape de tot: „Diomede, | |
θαρσῶν νῦν Διόμηδες ἐπὶ Τρώεσσι μάχεσθαι· | 124 |
ὦ Διόμηδες, εὔτολμος νῦν γενόμενος μάχου κατὰ τῶν Τρῴων, | |
Luptă vârtos cu Troienii, că-n pieptu-ți am pus vitejia | |
ἐν γάρ τοι στήθεσσι μένος πατρώϊον ἧκα | 125 |
ἐν γὰρ τοῖς σοῖς στέρνοις ἐνέβαλον τὴν πατρικὴν προθυμίαν, | |
Ne-nfricoșat-a părintelui tău, cum a fost când pe vremuri | |
ἄτρομον, οἷον ἔχεσκε σακέσπαλος ἱππότα Τυδεύς· | 126 |
τὴν ἄφοβον, οἵαν εἶχεν ὁ τὴν ἀσπίδα κινῶν ἱππικὸς Τυδεύς, | |
Pavăza-n caru-i clătind da năvală cu arma Tideus. | |
ἀχλὺν δ' αὖ τοι ἀπ' ὀφθαλμῶν ἕλον ἣ πρὶν ἐπῆεν, | 127 |
τὸν ζόφον δέ σοι ἀφεῖλον ἐκ τῶν ὀφθαλμῶν, ὃς τὸ πρῶτον ἐπῆν, | |
Ba de pe ochi ți-am luat și negura ce-i aburise, | |
ὄφρ' εὖ γιγνώσκῃς ἠμὲν θεὸν ἠδὲ καὶ ἄνδρα. | 128 |
ὅπως καλῶς γινώσκῃς καὶ θεὸν καὶ ἄνθρωπον· | |
Bine să fii dumerit dacă-i om, dacă zeu ți-e dușmanul. | |
τὼ νῦν αἴ κε θεὸς πειρώμενος ἐνθάδ' ἵκηται | 129 |
δι᾿ ὃ νῦν, ἐὰν θεὸς ἀπόπειραν ποιούμενος δεῦρο ἀφίκηται, | |
Deci, dacă vine pe-aici vreun zeu și te-ncearcă pe tine, | |
μή τι σύ γ' ἀθανάτοισι θεοῖς ἀντικρὺ μάχεσθαι | 130 |
μηδαμῶς σύγε τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς ἐξεναντίας μάχου | |
Nu căuta să te-ncaieri cu el, cu nici unul din zeii | |
τοῖς ἄλλοις· ἀτὰρ εἴ κε Διὸς θυγάτηρ Ἀφροδίτη | 131 |
τοῖς ἄλλοις· ἐὰν δὲ ἡ θυγάτηρ τοῦ Διὸς Ἀφροδίτη | |
Nemuritori. Dacă însă cumva ar veni a lui Zeus | |
ἔλθῃσ' ἐς πόλεμον, τήν γ' οὐτάμεν ὀξέϊ χαλκῷ. | 132 |
ἔλθῃ εἰς τὸν πόλεμον, ταύτην γε τρῶσον σιδήρῳ ὀξεῖ. | |
Fiic-Afrodita, să n-o cruți, lovește-o cu arm-ascuțită.” | |
ἣ μὲν ἄρ' ὣς εἰποῦσ' ἀπέβη γλαυκῶπις Ἀθήνη, | 133 |
αὕτη μὲν δὴ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ οὕτως εἰποῦσα ἀπῆλθε· | |
Asta rostindu-i, se duse pierind cea cu ochii de fulger, | |
Τυδεΐδης δ' ἐξαῦτις ἰὼν προμάχοισιν ἐμίχθη | 134 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Τυδέως ἐκ δευτέρου ἐλθὼν τοῖς πρωταγωνισταῖς συνεμίγη· | |
Iar Diomede pătrunse din nou între rânduri în frunte. | |
καὶ πρίν περ θυμῷ μεμαὼς Τρώεσσι μάχεσθαι· | 135 |
καίπερ οὖν προθυμούμενος κατὰ ψυχὴν καὶ πρότερον πολεμεῖν τοῖς Τρῳσί· | |
Aprig era și-nainte și gata să tabere-n luptă, | |
δὴ τότε μιν τρὶς τόσσον ἕλεν μένος ὥς τε λέοντα | 136 |
τότε δὴ αὐτὸν τριπλῆ τοσαύτη προθυμία κατέσχεν, ὥσπερ λέοντα, | |
Inim-acum i s-aprinse de trei ori pe atât, parcă-i leul | |
ὅν ῥά τε ποιμὴν ἀγρῷ ἐπ' εἰροπόκοις ὀΐεσσι | 137 |
ὃν δὴ ποιμὴν ἐν ἀγρῷ ἐπὶ προβάτοις τοῖς τὰ ἔρια κειρομένοις | |
Care, la țară când sare-n obor unde-i turma bârsană, | |
χραύσῃ μέν τ' αὐλῆς ὑπεράλμενον οὐδὲ δαμάσσῃ· | 138 |
πλήξας καταξύσῃ μὲν ὑπερπηδῶντα τῆς ἐπαύλεως, οὐκ ἀποκτείνῃ δέ, | |
Nu e de moarte rănit, ci abia de-l julește păstorul, | |
τοῦ μέν τε σθένος ὦρσεν, ἔπειτα δέ τ' οὐ προσαμύνει, | 139 |
καὶ τούτου μὲν τὴν δύναμιν παρώξυνε, μετὰ ταῦτα δὲ οὐ βοηθεῖ, | |
Furia-i doar întețind, și neîndrăznind să-l înfrunte | |
ἀλλὰ κατὰ σταθμοὺς δύεται, τὰ δ' ἐρῆμα φοβεῖται· | 140 |
ἀλλ᾽ εἰσέρχεται εἰς τοὺς ἐνδοτέρω τόπους τῆς αὐλῆς, τὰ δὲ πρόβατα ἀφύλακτα ὄντα φεύγουσι, | |
El se înfundă prin țarc și oile fug părăsite | |
αἳ μέν τ' ἀγχιστῖναι ἐπ' ἀλλήλῃσι κέχυνται, | 141 |
καὶ ταῦτα συνεχῆ καὶ ἀλλεπάλληλα ἐπικέχυνται ἀλλήλοις. | |
Și-nghesuindu-se, cad năvălind peste-olaltă, iar fiara | |
αὐτὰρ ὃ ἐμμεμαὼς βαθέης ἐξάλλεται αὐλῆς· | 142 |
ὁ δὲ λέων προθυμούμενος ἔξωθεν ἄλλεται καὶ πηδᾷ κατὰ τῆς ὑψηλῆς αὐλῆς· | |
Lacomă și-nverșunată s-aruncă din strunga cea-naltă; | |
ὣς μεμαὼς Τρώεσσι μίγη κρατερὸς Διομήδης. | 143 |
οὕτω προθυμούμενος ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης συνεμίγη τοῖς Τρῳσί. | |
Tocmai așa în Troieni se îndeasă turbat Diomede. | |
ἔνθ' ἕλεν Ἀστύνοον καὶ Ὑπείρονα ποιμένα λαῶν, | 144 |
τότε ἀπέκτεινεν Ἀστύνοον καὶ Ὑπείρονα τὸν βασιλέα τῶν λαῶν· | |
Țintuie-ntâi pe-Astinou și pe Hiperon căpitanul; | |
τὸν μὲν ὑπὲρ μαζοῖο βαλὼν χαλκήρεϊ δουρί, | 145 |
τὸν μὲν ὑπεράνω τοῦ μαζοῦ πλήξας δόρατι σιδηρῷ, | |
Pe-unul în piept la gurgui îl potricăli, iar pe altul | |
τὸν δ' ἕτερον ξίφεϊ μεγάλῳ κληῖ̈δα παρ' ὦμον | 146 |
τὸν ἕτερον δὲ σπάθῃ μεγάλῃ κατὰ τὴν κλεῖν παρὰ τὸν ὦμον ἔπληξεν, | |
El la undrea pe la umăr cu-o sabie mare tăindu-l, | |
πλῆξ', ἀπὸ δ' αὐχένος ὦμον ἐέργαθεν ἠδ' ἀπὸ νώτου. | 147 |
ἀπέκοψε δὲ καὶ ἀπεχώρισε ἀπὸ τοῦ αὐχένος τὸ ἀπὸ τοῦ νώτου τὸν ὦμον. | |
De la grumaz și din spate de-a lungul tot umăru-i rupse. | |
τοὺς μὲν ἔασ', ὃ δ' Ἄβαντα μετῴχετο καὶ Πολύειδον | 148 |
τούτους μὲν κατέλιπεν· αὐτὸς δὲ ἐπὶ τὸν Ἄβαντα καὶ τὸν Πολύειδον ὥρμησε, | |
Morți părăsindu-i apoi, o porni spre Polide și Abas, | |
υἱέας Εὐρυδάμαντος ὀνειροπόλοιο γέροντος· | 149 |
τοὺς υἱοὺς τοῦ Εὐρυδάμαντος τοῦ ὀνειροκρίτου γέροντος, | |
Fii ai lui Evridamante moșneagul, tâlmaciul de vise. | |
τοῖς οὐκ ἐρχομένοις ὃ γέρων ἐκρίνατ' ὀνείρους, | 150 |
οἷς ἐρχομένοις ἐπὶ τὸν πόλεμον οὐκ ἐξηγήσατο ὀνείρους ὁ γέρων· | |
Visele nu tâlcuise bătrânul când fiii plecară, | |
ἀλλά σφεας κρατερὸς Διομήδης ἐξενάριξε· | 151 |
ἀλλ᾿ αὐτοὺς ἀπέκτεινεν ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης· | |
De-asta și fură uciși amândoi de bărbatul Tidide. | |
βῆ δὲ μετὰ Ξάνθόν τε Θόωνά τε Φαίνοπος υἷε | 152 |
ἐπορεύθη δὲ πρὸς τε τὸν Ξάνθον καὶ τὸν Θόωνα τοὺς υἱοὺς τοῦ Φαίνοπος, | |
Tabăr-apoi la Toon și la Xantos, copiii din urmă, | |
ἄμφω τηλυγέτω· ὃ δὲ τείρετο γήραϊ λυγρῷ, | 153 |
ἀμφοτέρους ἐν γήρᾳ τῷ πατρὶ μόνους γεγεννημένους· αὐτὸς δὲ κατεπονεῖτο γήρᾳ χαλεπῷ, | |
Dragi lui Fenop care duce-va jalnice zile bătrâne, | |
υἱὸν δ' οὐ τέκετ' ἄλλον ἐπὶ κτεάτεσσι λιπέσθαι. | 154 |
υἱὸν δὲ ἄλλον οὐκ ἐγέννησε καταλιπεῖν ἐπὶ τοῖς ἑαυτοῦ κτήμασι· | |
Bietul, că n-are pe altul să-l lase moștean pe avere; | |
ἔνθ' ὅ γε τοὺς ἐνάριζε, φίλον δ' ἐξαίνυτο θυμὸν | 155 |
τότε οὗτος αὐτοὺς ἀπέκτεινε· τὴν προσφιλῆ δὲ ψυχὴν ἀφείλετο | |
Sulița lui Diomede-l trânti la pământ și-i răpuse | |
ἀμφοτέρω, πατέρι δὲ γόον καὶ κήδεα λυγρὰ | 156 |
ἀμφοτέρων· τῷ πατρὶ δὲ θρῆνον καὶ λύπας χαλεπὰς | |
Pe amândoi, de rămase moșneagul cu plâns și cu jale; | |
λεῖπ', ἐπεὶ οὐ ζώοντε μάχης ἐκνοστήσαντε | 157 |
κατέλιπεν· ἐπειδὴ οὐχ ὑποστρέψαντας ἐκ τῆς μάχης ζῶντας | |
Nu-i mai primi pe feciori în viață întorși de la luptă, | |
δέξατο· χηρωσταὶ δὲ διὰ κτῆσιν δατέοντο. | 158 |
ἐδέξατο· ἀλλότριοι δὲ κληρονόμοι τὴν κτῆσιν διεμερίσαντο. | |
Și de cimotii i-a fost împărțită la urm-avuția. | |
ἔνθ' υἷας Πριάμοιο δύω λάβε Δαρδανίδαο | 159 |
τότε δύο υἱοὺς τοῦ Πριάμου τοῦ ἀπὸ Δαρδάνου καταγομένου κατέλαβεν | |
Mai doborî el pe Hromiu și pe Ehemon, ai lui Priam | |
εἰν ἑνὶ δίφρῳ ἐόντας Ἐχέμμονά τε Χρομίον τε. | 160 |
ὄντας ἑνὶ ἅρματι, τὸν Ἐχέμονα καὶ τὸν Χρόμιον· | |
Fii, care stau amândoi laolaltă-n aceeași teleagă. | |
ὡς δὲ λέων ἐν βουσὶ θορὼν ἐξ αὐχένα ἄξῃ | 161 |
ὥσπερ δὲ λέων ἐν βουσὶν ὁρμήσας συντρίβει αὐχένα | |
Cum în cireadă s-aruncă un leu și-ncolțind în cerbice | |
πόρτιος ἠὲ βοὸς ξύλοχον κάτα βοσκομενάων, | 162 |
δαμάλεως, καὶ βοός, βοσκομένων κατὰ τόπον σύνδενδρον· | |
Sfâșie-o juncă, un bou, care pasc undeva în pădure; | |
ὣς τοὺς ἀμφοτέρους ἐξ ἵππων Τυδέος υἱὸς | 163 |
οὕτω τούτους ἀμφοτέρους ἐξέβαλε κακῶς ἀπὸ τῶν ἵππων | |
Astfel dând buzna, Tidide cumplit de pe car îi răstoarnă | |
βῆσε κακῶς ἀέκοντας, ἔπειτα δὲ τεύχε' ἐσύλα· | 164 |
ἄκοντας ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως· μετὰ ταῦτα δὲ τὰ ὅπλα ἐσκύλευε· | |
Pe amândoi și pe urmă-i despoaie de arme și-ncrede | |
ἵππους δ' οἷς ἑτάροισι δίδου μετὰ νῆας ἐλαύνειν. | 165 |
τοὺς ἵππους δὲ ἐδίδου τοῖς ἑαυτοῦ φίλοις ἄγειν ἐπὶ τὰς ναῦς· | |
Soților săi telegarii să-i mâne la ei, la corăbii. | |
τὸν δ' ἴδεν Αἰνείας ἀλαπάζοντα στίχας ἀνδρῶν, | 166 |
τοῦτον δὲ ἐθεάσατο Αἰνείας κινοῦντα τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν· | |
Cum îl văzu pustiind a oștenilor rânduri, Eneas | |
βῆ δ' ἴμεν ἄν τε μάχην καὶ ἀνὰ κλόνον ἐγχειάων | 167 |
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι ἀνὰ τὴν μάχην καὶ τὴν συστροφὴν τῶν δοράτων, | |
Repede-n luptă se duse prin zborul de lănci repezite, | |
Πάνδαρον ἀντίθεον διζήμενος εἴ που ἐφεύροι· | 168 |
ζητῶν Πάνδαρον τὸν ἰσόθεον, ἐάν που εὕρῃ. | |
S-afle pe cel de-o măsură cu zeii născut din Licaon. | |
εὗρε Λυκάονος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε, | 169 |
εὗρε δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Λυκάονος τὸν ἰσχυρόν τε καὶ ἄψογον· | |
Când dup-aceea-l găsi pe voinicul și-alesul Pandaros, | |
στῆ δὲ πρόσθ' αὐτοῖο ἔπος τέ μιν ἀντίον ηὔδα· | 170 |
ἔστη δὲ ἔμπροσθεν αὐτοῦ, καὶ λόγον ἐνώπιον εἶπε πρὸς αὐτόν· | |
Repede-oprindu-se-n față-i n’acest fel îi zise Eneas: | |
Πάνδαρε ποῦ τοι τόξον ἰδὲ πτερόεντες ὀϊστοὶ | 171 |
ὦ Πάνδαρε, ποῦ σοι τὸ τόξον καὶ τὰ ἐπτερωμένα βέλη, | |
„Pandare, unde ți-e arcul, săgețile înaripate, | |
καὶ κλέος; ᾧ οὔ τίς τοι ἐρίζεται ἐνθάδε γ' ἀνήρ, | 172 |
καὶ ἡ φήμη, ᾗ οὐδείς σοι ἀνὴρ ἁμιλλᾶται ἐνταῦθα, | |
Și-unde ți-e vaza ce nu e pe-aici întrecută de nimeni, | |
οὐδέ τις ἐν Λυκίῃ σέο γ' εὔχεται εἶναι ἀμείνων. | 173 |
οὐδέ τις ἐν τῇ Λυκίᾳ καυχᾶται εἶναι κρείσσων σοῦ; | |
Care și-n Licia însăși nu-i unul s-o poată întrece? | |
ἀλλ' ἄγε τῷδ' ἔφες ἀνδρὶ βέλος Διὶ χεῖρας ἀνασχὼν | 174 |
ἀλλ᾽ ἄγε πέμψον κατὰ τοῦδε τ᾿ ἀνδρὸς βέλος, τῷ Διῒ ἀνατείνας τὰς χεῖρας, | |
Mâinile-nalță spre Zeus și dă cu săgeata-n bărbatul | |
ὅς τις ὅδε κρατέει καὶ δὴ κακὰ πολλὰ ἔοργε | 175 |
ὅστις αὐτὸς νικᾷ, καὶ δὴ πολλὰ δεινὰ πεποίηκε | |
Care tot biruie aici și pagubă multă ne-aduse | |
Τρῶας, ἐπεὶ πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν γούνατ' ἔλυσεν· | 176 |
τοὺς Τρῷας, ἐπειδὴ πολλῶν καὶ ἀγαθῶν γόνατα διέλυσεν· | |
Nouă Troienilor, că ne ucise pe mulți și pe-alese. | |
εἰ μή τις θεός ἐστι κοτεσσάμενος Τρώεσσιν | 177 |
εἰ μή τις ἐστὶ θεὸς ὀργισθεὶς τοῖς Τρῳσὶν | |
Tare mă tem să nu fie vreun zeu înciudat pe ai noștri, | |
ἱρῶν μηνίσας· χαλεπὴ δὲ θεοῦ ἔπι μῆνις. | 178 |
μνησικακήσας ἕνεκα θυσιῶν, χαλεπὴ δὲ ἐπὶ θεοῦ ἐστιν ἡ μνησικακία. | |
Unul de jertfe lipsit, și-i amar când se mânie zeii.” | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱός· | 179 |
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Λυκάονος. | |
Pandaros, al lui Licaon fecior, îi răspunse: | |
Αἰνεία Τρώων βουληφόρε χαλκοχιτώνων | 180 |
ὦ Αἰνεία βουλευτὰ τῶν σιδηροθωράκων Τρῴων, | |
„Tu, căpitane mărite, al Troienilor sfetnic, Eneas! | |
Τυδεΐδῃ μιν ἔγωγε δαΐφρονι πάντα ἐΐσκω, | 181 |
ἔγωγε κατὰ πάντα παρεικάζω αὐτὸν τῷ συνετῷ υἱῷ τοῦ Τυδέως, | |
El mi se pare leit bătăiosul Tidid Diomede, | |
ἀσπίδι γιγνώσκων αὐλώπιδί τε τρυφαλείῃ, | 182 |
ἐκ τῆς ἀσπίδος γινώσκων αὐτόν, καὶ τῆς περικεφαλαίας τῆς αὐλίσκον ἐχούσης, καθ᾿ οὗ πήγνυται ὁ λόφος, καὶ φαλοὺς καὶ ἐπαναστάσεις ἐχούσης τρεῖς, | |
Doar îl cunosc de pe scut, de pe coiful cu creastă-ntreită, | |
ἵππους τ' εἰσορόων· σάφα δ' οὐκ οἶδ' εἰ θεός ἐστιν. | 183 |
καὶ εἰς τοὺς ἵππους ὁρῶν· φανερῶς δὲ οὐ γινώσκω ἂν ᾖ θεός· | |
Caii și carul îl văd; de-i un zeu însă, nu pot ști bine. | |
εἰ δ' ὅ γ' ἀνὴρ ὅν φημι δαΐφρων Τυδέος υἱὸς | 184 |
εἰ δ᾽ ἔστιν οὗτος ὁ ἀνὴρ ὃν λέγω, ὁ συνετὸς υἱὸς τοῦ Τυδέως, | |
Iar dacă-i el, cum socot, dușmanul Tidid Diomede, | |
οὐχ ὅ γ' ἄνευθε θεοῦ τάδε μαίνεται, ἀλλά τις ἄγχι | 185 |
οὐχ οὗτος χωρίς θεοῦ ἐνθουσιωδῶς ταῦτα ποιεῖ· ἀλλά τις πλησίον | |
N-ar fi așa căpiat, dacă n-ar fi pe-aproape de dânsul, | |
ἕστηκ' ἀθανάτων νεφέλῃ εἰλυμένος ὤμους, | 186 |
ἵσταται ἀπό τῶν ἀθανάτων θεῶν νεφέλῃ ἐπικεκρυμμένος κατά τοὺς ὤμους, | |
Ca să-l ajute, vreun zeu. Cu umere ascunse sub nouri, | |
ὃς τούτου βέλος ὠκὺ κιχήμενον ἔτραπεν ἄλλῃ. | 187 |
ὅστις ἀπ᾿ αὐτοῦ ἔτρεψεν ἄλλοσε τὸ ὀξὺ βέλος καταλαμβάνον αὐτόν· | |
El mi-abătu într-aiurea săgeata cu care-l ochisem. | |
ἤδη γάρ οἱ ἐφῆκα βέλος, καί μιν βάλον ὦμον | 188 |
ἤδη γὰρ κατ᾿ αὐτοῦ ἀφῆκα βέλος, καὶ ἔτρωσα αὐτὸν κατὰ τὸν ὦμον | |
Mai adineauri pe el l-am țintit, și în umăr la dreapta | |
δεξιὸν ἀντικρὺ διὰ θώρηκος γυάλοιο· | 189 |
τὸν δεξιὸν ἀπαντικρὺ διὰ τοῦ κοιλώματος τοῦ θώρακος· | |
L-am nimerit; fu împuns în platoșă prin scobitură, | |
καί μιν ἔγωγ' ἐφάμην Ἀϊδωνῆϊ προϊάψειν, | 190 |
καὶ ἔγωγε ὑπέλαβον πέμψειν αὐτὸν τῷ Ἅιδῃ, | |
De-am și gândit după asta că dus e pe lumea cealaltă. | |
ἔμπης δ' οὐκ ἐδάμασσα· θεός νύ τίς ἐστι κοτήεις. | 191 |
ὅμως δὲ οὐκ ἀπέκτεινα· θεός τίς πού ἐστιν ὀργίλως πρὸς ἡμᾶς ἔχων· | |
Totuși el n-a fost răpus, e doară vreun zeu în mânie. | |
ἵπποι δ' οὐ παρέασι καὶ ἅρματα τῶν κ' ἐπιβαίην· | 192 |
οἱ ἵπποι δὲ οὐ πάρεισι, καὶ τὰ ὀχήματα, ὧν ἂν ἐπιβαίην· | |
Și-uite că nu sunt pe-aici telegarii și carele mele | |
ἀλλά που ἐν μεγάροισι Λυκάονος ἕνδεκα δίφροι | 193 |
ἀλλά που ἐν τοῖς οἴκοις τοῦ Λυκάονος ἕνδεκα ἅρματα | |
Ca să mă urc, ci se află departe pe-acasă la tata, | |
καλοὶ πρωτοπαγεῖς νεοτευχέες· ἀμφὶ δὲ πέπλοι | 194 |
περικαλλῆ πρώτως πεπηγμένα, νεωστὶ κατεσκευασμένα, περὶ αὐτὰ δὲ πέπλοι | |
Unspre’ce care frumoase și nouă, abia isprăvite, | |
πέπτανται· παρὰ δέ σφιν ἑκάστῳ δίζυγες ἵπποι | 195 |
ἐξήπλωνται, παρ' ἑκάστῳ δὲ αὐτῶν δύο ἐζευγμένοι ἵπποι | |
Și-acoperite cu țoale sunt ele și-n jug la tot carul | |
ἑστᾶσι κρῖ λευκὸν ἐρεπτόμενοι καὶ ὀλύρας. | 196 |
ἑστήκασι κριθὴν λευκὴν ἐσθίοντες, καὶ ὀλύρας. | |
Rumeg-alac și orz alb, cum stau câte doi telegarii. | |
ἦ μέν μοι μάλα πολλὰ γέρων αἰχμητὰ Λυκάων | 197 |
ὄντως μὲν οὖν μοι πάνυ πολλὰ Λυκάων ὁ γέρων καὶ πολεμικὸς | |
Tot stăruia lângă mine bătrânul meu tată Licaon, | |
ἐρχομένῳ ἐπέτελλε δόμοις ἔνι ποιητοῖσιν· | 198 |
ἐρχομένῳ ἐνθάδε ἐνετέλλετο ἐν τοῖς οἴκοις τοῖς κατεσκευασμένοις· | |
Când de la mândra lui curte era să iau drumul încoace, | |
ἵπποισίν μ' ἐκέλευε καὶ ἅρμασιν ἐμβεβαῶτα | 199 |
ἐκέλευέ με τῶν ἵππων καὶ τῶν ἁρμάτων ἐπιβαίνοντα | |
Povățuia în teleagă de-a pururi să umblu cu arma | |
ἀρχεύειν Τρώεσσι κατὰ κρατερὰς ὑσμίνας· | 200 |
προηγεῖσθαι τοῖς Τρῳσὶ κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην· | |
Când voi mâna pe Troieni prin focul bătăii. Eu însă | |
ἀλλ' ἐγὼ οὐ πιθόμην· ἦ τ' ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν· | 201 |
ἀλλ᾽ ἐγὼ οὐχ ὑπήκουον, ὄντως κατὰ πολὺ ἐπικερδέστερον καὶ βέλτιστον ἦν ἄν, | |
Nu vrui să știu, și ce rău am făcut! Mi-a fost numai | |
ἵππων φειδόμενος, μή μοι δευοίατο φορβῆς | 202 |
τοὺς ἵππους ἐλεῶν, μήπως ἐνδεεῖς γένοιντό μοι τροφῆς, | |
Caii să-mi cruț, ca să nu le lipsească nutrețu-n cetate, | |
ἀνδρῶν εἰλομένων εἰωθότες ἔδμεναι ἄδην. | 203 |
τῶν ἀνδρῶν συγκλειομένων, εἰθισμένοι ἐσθίειν εἰς κόρον· | |
Dacă ne-ncercuie-Aheii, deprinși fiind ei cu belșugul. | |
ὣς λίπον, αὐτὰρ πεζὸς ἐς Ἴλιον εἰλήλουθα | 204 |
ταύτῃ κατέλιπον· πεζὸς δὲ εἰς τὴν Ἴλιον παραγέγονα, | |
De-asta și eu i-am lăsat și pedestru venit-am la Troia. | |
τόξοισιν πίσυνος· τὰ δέ μ' οὐκ ἄρ' ἔμελλον ὀνήσειν. | 205 |
τῷ τόξῳ πεποιθώς· τοῦτο δ᾽ ἄρα οὐκ ἔμελλεν ὠφελήσειν με· | |
M-am bizuit doar în arc, dar nu vrea nici el să m-ajute. | |
ἤδη γὰρ δοιοῖσιν ἀριστήεσσιν ἐφῆκα | 206 |
ἤδη γὰρ κατὰ δυοῖν ἀριστέων ἐτόξευσα, | |
Am săgetat adineauri în doi neprieteni de frunte – | |
Τυδεΐδῃ τε καὶ Ἀτρεΐδῃ, ἐκ δ' ἀμφοτέροιιν | 207 |
τοῦ υἱοῦ τοῦ Τυδέως, καὶ τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως, ἐξ ἀμφοτέρων δὲ | |
Unul era Diomede, Menelau celalt – și făcut-am | |
ἀτρεκὲς αἷμ' ἔσσευα βαλών, ἤγειρα δὲ μᾶλλον. | 208 |
φανερῶς αἷμα ἐκίνησα τρώσας, παρώξυνα δὲ μᾶλλον· | |
Sânge să curgă din ei, cu asta mai tare-ndârjindu-i. | |
τώ ῥα κακῇ αἴσῃ ἀπὸ πασσάλου ἀγκύλα τόξα | 209 |
δι᾿ ὃ δὴ μοίρα κακὴ ἀπὸ τοῦ πασσάλου τὸ ἐπικαμπὲς τόξον | |
Nenorocit a fost ceasul când soarta mă-mpinse pe mine | |
ἤματι τῷ ἑλόμην ὅτε Ἴλιον εἰς ἐρατεινὴν | 210 |
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ ἔλαβον, ὅτε εἰς τὴν ἐπέραστον Ἴλιον | |
Arma din cui să desprind ca să vin să duc oaste la Troia, | |
ἡγεόμην Τρώεσσι φέρων χάριν Ἕκτορι δίῳ. | 211 |
ἠρχόμην τοῖς Τρωσί, χαριζόμενος τῷ Ἕκτορι τῷ ἐνδόξῳ | |
Lângă Troieni să mă-ncaier de dragul măritului Hector. | |
εἰ δέ κε νοστήσω καὶ ἐσόψομαι ὀφθαλμοῖσι | 212 |
ἐὰν δὲ ὑποστρέψω καὶ θεάσωμαι τοῖς ὀφθαλμοῖς | |
Însă de-o fi să mă-ntorc și cu ochii să-mi văd vreodată | |
πατρίδ' ἐμὴν ἄλοχόν τε καὶ ὑψερεφὲς μέγα δῶμα, | 213 |
τὴν ἐμὴν πατρίδα, καὶ τὴν γυναῖκα, καὶ τὸ ὑψηλὸν ὄροφον ἔχον οἴκημα, | |
Țara iubită, nevasta și casa cea mare și-naltă, | |
αὐτίκ' ἔπειτ' ἀπ' ἐμεῖο κάρη τάμοι ἀλλότριος φὼς | 214 |
εὐθέως μετὰ ταῦτα ἀλλόφυλος ἀνὴρ ἀποκόψειε τὴν ἐμὴν κεφαλήν, | |
Capul cu sabia atunci să-mi taie pe loc oarecine, | |
εἰ μὴ ἐγὼ τάδε τόξα φαεινῷ ἐν πυρὶ θείην | 215 |
εἰ μὴ ἐγὼ βάλοιμι ταῦτα τὰ τόξα ἐν τῷ λαμπρῷ πυρί, | |
Dacă eu arcul nu frâng și-ndată nu-l leapăd în para | |
χερσὶ διακλάσσας· ἀνεμώλια γάρ μοι ὀπηδεῖ. | 216 |
συντρίψας ταῖς χερσί· μάταια γάρ μοι ἀκολουθεῖ. | |
Focului strălucitor, căci el în zadar mă-nsoțește.” | |
τὸν δ' αὖτ' Αἰνείας Τρώων ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 217 |
πρὸς τοῦτον δὲ Αἰνείας ὁ τῶν Τρῴων ἀρχηγὸς ἐναντίον ἔλεγε· | |
Dar căpitanul troian Eneas grăi lui Pandaros: | |
μὴ δ' οὕτως ἀγόρευε· πάρος δ' οὐκ ἔσσεται ἄλλως, | 218 |
μὴ οὕτω λέγε· πρότερον οὐκ ἔσται ἄλλως, | |
„Pandare, nu vorbi asta. Nici n-are să fie doar altfel | |
πρίν γ' ἐπὶ νὼ τῷδ' ἀνδρὶ σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν | 219 |
πρὶν ἡμᾶς κατὰ τούτου τοῦ ἀνδρὸς σὺν ἵπποις καὶ ἅρμασιν | |
Până ce nu vom ieși amândoi în teleagă-nainte | |
ἀντιβίην ἐλθόντε σὺν ἔντεσι πειρηθῆναι. | 220 |
κατὰ βιαίων ἐναντίωσιν ἐλθόντας μεθ᾽ ὅπλων πεῖραν λαβεῖν. | |
Lui Diomede și n-om încerca să ne batem cu dânsul. | |
ἀλλ' ἄγ' ἐμῶν ὀχέων ἐπιβήσεο, ὄφρα ἴδηαι | 221 |
ἀλλ᾽ ἄγε ἐπίβηθι τῶν ἐμῶν ἁρμάτων, ὅπως ἴδῃς | |
Hai dar, tu urcă-te alături de mine să vezi mai degrabă | |
οἷοι Τρώϊοι ἵπποι ἐπιστάμενοι πεδίοιο | 222 |
ὁποῖοί εἰσιν οἱ Τρῳικοὶ ἵπποι, εἰδότες διὰ τοῦ πεδίου | |
Ce fel sunt caii lui Tros, ce bine știu ei pe câmpie | |
κραιπνὰ μάλ' ἔνθα καὶ ἔνθα διωκέμεν ἠδὲ φέβεσθαι· | 223 |
λίαν ταχέως τῇδε κἀκεῖσε διώκειν καὶ φεύγειν· | |
Goană să dea în dușmani, ca vântul de iuți, și să fugă. | |
τὼ καὶ νῶϊ πόλιν δὲ σαώσετον, εἴ περ ἂν αὖτε | 224 |
οὗτοι καὶ ἡμᾶς εἰς τὴν πόλιν σώσουσιν, ἐὰν αὖθις | |
Dânșii ne scapă pe noi, o să zboare-napoi spre cetate, | |
Ζεὺς ἐπὶ Τυδεΐδῃ Διομήδεϊ κῦδος ὀρέξῃ. | 225 |
ὁ Ζεὺς τῷ υἱῷ τοῦ Τυδέως τῷ Διομήδει δόξαν παράσχηται· | |
Chiar dacă Zeus din nou o să-i dea lui Tidid biruință. | |
ἀλλ' ἄγε νῦν μάστιγα καὶ ἡνία σιγαλόεντα | 226 |
ἀλλ᾿ ἄγε, νῦν τὴν μάστιγα, καὶ τὰς λαμπρὰς καὶ ποικίλας ἡνίας | |
Ia de la mine și ține lucioasele hățuri și biciul. | |
δέξαι, ἐγὼ δ' ἵππων ἀποβήσομαι ὄφρα μάχωμαι· | 227 |
λάβε, ἐγὼ δὲ ἀποβήσομαι τῶν ἵππων ὅπως πολεμήσω· | |
Eu din teleagă cobor ca să-l iau pe dușman în primire, | |
ἠὲ σὺ τόνδε δέδεξο, μελήσουσιν δ' ἐμοὶ ἵπποι. | 228 |
ἢ σὺ αὐτὸν δέχου, ἐμοὶ δὲ διὰ φροντίδος ἔσονται οἱ ἵπποι. | |
Ori mi-l întâmpină tu, iar eu să am grija telegii.” | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱός· | 229 |
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Λυκάονος· | |
Pandaros se-mpotrivi lui Eneas și astfel îi zise: | |
Αἰνεία σὺ μὲν αὐτὸς ἔχ' ἡνία καὶ τεὼ ἵππω· | 230 |
ὦ Αἰνεία, σὺ μὲν αὐτὸς κάτεχε τὰς ἡνίας καὶ τοὺς σοὺς ἵππους· | |
„Ține-ți, prietene, frâul și hățuie caii tu singur; | |
μᾶλλον ὑφ' ἡνιόχῳ εἰωθότι καμπύλον ἅρμα | 231 |
μᾶλλον ὑπὸ τῷ εἰωθότι ἡνιόχῳ τὸ ἐπικαμπὲς ὄχημα | |
Dânșii mai bine vor trage teleaga arcuită sub biciul | |
οἴσετον, εἴ περ ἂν αὖτε φεβώμεθα Τυδέος υἱόν· | 232 |
κομίσουσιν, ἐάν αὖθις φεύγωμεν τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως· | |
Unui stăpân cunoscut, dac-am vrea să fugim de Tidide; | |
μὴ τὼ μὲν δείσαντε ματήσετον, οὐδ' ἐθέλητον | 233 |
μὴ οὗτοι μὲν φοβηθέντες ματαιώσωσιν, οὐδέ θελήσωσιν | |
Mi-e să nu stea îndărătnici de spaimă cumva și să nu vrea | |
ἐκφερέμεν πολέμοιο τεὸν φθόγγον ποθέοντε, | 234 |
ἐκφέρειν τοῦ πολέμου, τὴν σὴν ἐπιποθοῦντες φωνήν· | |
Ei, dacă nu-ți aud glasul, napoi să ne poarte din luptă; | |
νῶϊ δ' ἐπαΐξας μεγαθύμου Τυδέος υἱὸς | 235 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ μεγαλοψύχου Τυδέως ἐφορμήσας ἡμᾶς τε | |
Tabăr-asupră-ne atunci vultanul Tidid și ne-omoară | |
αὐτώ τε κτείνῃ καὶ ἐλάσσῃ μώνυχας ἵππους. | 236 |
αὐτοὺς ἀνέλῃ, καὶ τοὺς μονώνυχας ἵππους λάβῃ· | |
Pe amândoi și ne pradă și caii cei tari de copită. | |
ἀλλὰ σύ γ' αὐτὸς ἔλαυνε τέ' ἅρματα καὶ τεὼ ἵππω, | 237 |
ἀλλὰ σὺ αὐτὸς ἴθυνε τό τε σὸν ὄχημα, καὶ τοὺς σοὺς ἵππους· | |
Du-ți înainte mai bine cum știi telegarii și carul, | |
τὸν δὲ δ' ἐγὼν ἐπιόντα δεδέξομαι ὀξέϊ δουρί. | 238 |
τοῦτον δὲ ἐπερχόμενον ἐγὼ δέξομαι δόρατι ὀξεῖ. | |
Eu îl întâmpin cu arma pe el, dacă vine-mpotrivă.” | |
ὣς ἄρα φωνήσαντες ἐς ἅρματα ποικίλα βάντες | 239 |
οὕτως εἰπόντες εἰς τὰ πεποικιλμένα ἅρματα ἀναβάντες | |
Asta vorbir-amândoi și în caru-mpestrit se suiră, | |
ἐμμεμαῶτ' ἐπὶ Τυδεΐδῃ ἔχον ὠκέας ἵππους. | 240 |
ἤλαυνον τοὺς ταχεῖς ἵππους, ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως προθυμούμενοι· | |
Și-nviforați spre Tidide goneau telegarii cei repezi. | |
τοὺς δὲ ἴδε Σθένελος Καπανήϊος ἀγλαὸς υἱός, | 241 |
τούτους δὲ ἐθεάσατο Σθένελος ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Καπανέως· | |
Cum îi zări de departe venind, arătosul Stenelos | |
αἶψα δὲ Τυδεΐδην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 242 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
Iute vesti pe tovarăș rostindu-i cuvinte ce zboară: | |
Τυδεΐδη Διόμηδες ἐμῷ κεχαρισμένε θυμῷ, | 243 |
ὦ Διόμηδες υἱὲ τοῦ Τυδέως, τῇ ἐμῇ πεφιλημένε ψυχῇ, | |
„Tu Diomede Tidid, prea scumpe tu inimii mele, | |
ἄνδρ' ὁρόω κρατερὼ ἐπὶ σοὶ μεμαῶτε μάχεσθαι | 244 |
ἄνδρας ὁρῶ ἰσχυροὺς προθυμουμένους πρὸς σὲ πολεμεῖν, | |
Văd furtunatici venind să se bată cu tine doi oameni | |
ἶν' ἀπέλεθρον ἔχοντας· ὃ μὲν τόξων ἐῢ εἰδὼς | 245 |
δύναμιν ἄπειρον ἔχοντας· ὁ μὲν ἔμπειρος τῆς τοξικῆς | |
Peste măsură de tari: e Pandaros unul, un meșter | |
Πάνδαρος, υἱὸς δ' αὖτε Λυκάονος εὔχεται εἶναι· | 246 |
Πάνδαρος, υἱὸς δὲ τοῦ Λυκάονος καυχᾶται εἶναι· | |
Săgetător care i-al lui Licaon fecior, licianul, | |
Αἰνείας δ' υἱὸς μὲν ἀμύμονος Ἀγχίσαο | 247 |
Αἰνείας δὲ υἱὸς ἐκ τοῦ μεγαλοψύχου Ἀγχίσου | |
Iară celalt e Eneas, vestit că el are de mamă | |
εὔχεται ἐκγεγάμεν, μήτηρ δέ οἵ ἐστ' Ἀφροδίτη. | 248 |
καυχᾶται γεννηθῆναι, μήτηρ δὲ αὐτῷ ἐστιν Ἀφροδίτη· | |
Pe Afrodita zeița și tată pe mândrul Anhise. | |
ἀλλ' ἄγε δὴ χαζώμεθ' ἐφ' ἵππων, μηδέ μοι οὕτω | 249 |
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ ἀναχωρήσωμεν εἰς τοὺς ἵππους, μηδ᾽ οὕτω μοι | |
Urcă-te-n car să fugim împreună și nu mai da astfel | |
θῦνε διὰ προμάχων, μή πως φίλον ἦτορ ὀλέσσῃς. | 250 |
μανικῶς ὅρμα διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν, μήπως ἀπολέσῃς τὴν ἀγαπητήν σου ψυχήν. | |
Buzna-naintea oștirii, că-ți pui în primejdie viața.” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης· | 251 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης εἶπε· | |
Dar pe sub gene privindu-l, crunt se răsti Diomede: | |
μή τι φόβον δ' ἀγόρευ', ἐπεὶ οὐδὲ σὲ πεισέμεν οἴω. | 252 |
μηδαμῶς μοι λέγε φυγήν· ἐπεὶ οὐδὲ οἴομαί σε πείσειν· | |
„Nu-mi grăi mie de fugă, că n-am să mă iau după tine. | |
οὐ γάρ μοι γενναῖον ἀλυσκάζοντι μάχεσθαι | 253 |
οὐ γάρ μοι ἀνδρεῖον τὸ μάχεσθαι φεύγοντι, | |
Eu s-o dosesc de la luptă, să stau tupilat ca un famen | |
οὐδὲ καταπτώσσειν· ἔτι μοι μένος ἔμπεδόν ἐστιν· | 254 |
οὐδὲ τὸ δειλιᾷν καὶ πτοεῖσθαι· ἔτι μοι ἰσχὺς βεβαία καὶ κραταιά ἐστιν· | |
Nu sunt din fire deprins. Vârtutea nu-mi șovăie încă. | |
ὀκνείω δ' ἵππων ἐπιβαινέμεν, ἀλλὰ καὶ αὔτως | 255 |
ὀκνῶ δὲ ἐπιβῆναι τῶν ἵππων· ἀλλὰ κἀγὼ πορεύσομαι | |
Silă mi-e-n car să mă sui. La dânșii, chiar astfel pedestru | |
ἀντίον εἶμ' αὐτῶν· τρεῖν μ' οὐκ ἐᾷ Παλλὰς Ἀθήνη. | 256 |
ἐναντίον αὐτῶν· οὐκ ἐᾷ με δειλιᾷν ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ· | |
Eu mă reped. Să tremur nu-ngăduie Palas Atena. | |
τούτω δ' οὐ πάλιν αὖτις ἀποίσετον ὠκέες ἵπποι | 257 |
τούτους δὲ οὐκ αὖθις ὀπίσω ἀποκομίσουσιν οἱ ταχεῖς ἵπποι | |
N-o să-i mai ducă pe ei înapoi telegarii cei repezi, | |
ἄμφω ἀφ' ἡμείων, εἴ γ' οὖν ἕτερός γε φύγῃσιν. | 258 |
ἀμφοτέρους ἀφ' ἡμῶν, κἂν ὁ ἕτερος ἀποφύγῃ· | |
Nu-i vom slăbi doar o clipă și-abia dacă unul ne scapă. | |
ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ' ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν· | 259 |
ἄλλο δέ σοι λέξω, σὺ δὲ βάλε αὐτὸ ἐν τῷ σῷ λογισμῷ· | |
De-asta eu una-ți demând și tu să-mi ții minte demândul: | |
αἴ κέν μοι πολύβουλος Ἀθήνη κῦδος ὀρέξῃ | 260 |
ἐάν μοι ἡ πολύτροπος Ἀθηνᾶ δόξαν παράσχῃ | |
Dacă-nțeleapta zeiță Atena-mi dă cinstea să-i zdrumec | |
ἀμφοτέρω κτεῖναι, σὺ δὲ τούσδε μὲν ὠκέας ἵππους | 261 |
ἀνελεῖν ἀμφοτέρους, σὺ τοὺς ταχεῖς ἵππους | |
Pe amândoi, tu aicea în loc să oprești telegarii | |
αὐτοῦ ἐρυκακέειν ἐξ ἄντυγος ἡνία τείνας, | 262 |
αὐτόθι κάτεχε ἐκ τῆς περιφερείας τὰς ἡνίας τανύσας· | |
Nezăbovind să anini la cotigă lucioasele hățuri, | |
Αἰνείαο δ' ἐπαΐξαι μεμνημένος ἵππων, | 263 |
ἐφόρμησον δὲ μεμνημένος τῶν Αἰνείου ἵππων, | |
Sai dup-aceea degrabă la caii aduși de Eneas, | |
ἐκ δ' ἐλάσαι Τρώων μετ' ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς. | 264 |
ἔκβαλε δὲ ἀπὸ τῶν Τρῴων ἐπὶ τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας· | |
De la dușmani să-i gonești și să-i duci pe la noi la corăbii; | |
τῆς γάρ τοι γενεῆς ἧς Τρωΐ περ εὐρύοπα Ζεὺς | 265 |
ταύτης γάρ εἰσι τῆς γενεᾶς, ἧς ὁ μεγαλόφωνος Ζεὺς τῷ Τρωὶ | |
Doar s-au prăsit ei din zmeii ce Zeus îi dete răsplată | |
δῶχ' υἷος ποινὴν Γανυμήδεος, οὕνεκ' ἄριστοι | 266 |
ἔδωκε, ἀντέκτισιν τοῦ υἱοῦ τοῦ Γανυμήδους· | |
Craiului Tros, că-i luase pe fiul iubit Ganimede, | |
ἵππων ὅσσοι ἔασιν ὑπ' ἠῶ τ' ἠέλιόν τε, | 267 |
δι᾿ ὃ καὶ βέλτιστοι ἵππων, ὅσοι ὑπάρχουσιν ὑπὸ τὴν ἡμέραν, καὶ τὸν ἥλιον· | |
Pentru c-au fost o minune de cai cum pe lume | |
τῆς γενεῆς ἔκλεψεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγχίσης | 268 |
ἐκ ταύτης τῆς γενεᾶς ἔκλεψεν Ἀγχίσης ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
Soarele nu mai văzuse. Din soiul acestor-Anhise | |
λάθρῃ Λαομέδοντος ὑποσχὼν θήλεας ἵππους· | 269 |
κρύφα τοῦ Λαομέδοντος ὑποβαλὼν τὰς θήλειας ἵππους | |
Craiul avut-a prăsilă furată lui Laomedonte, | |
τῶν οἱ ἓξ ἐγένοντο ἐνὶ μεγάροισι γενέθλη. | 270 |
ἐκ τούτων αὐτῷ ἐγένοντο ἓξ ἐν τοῖς οἴκοις γενεά· | |
Caii unindu-și cu iepele lui, care-apoi la palatu-i | |
τοὺς μὲν τέσσαρας αὐτὸς ἔχων ἀτίταλλ' ἐπὶ φάτνῃ, | 271 |
καὶ τοὺς μὲν τέσσαρας αὐτὸς ἔχων ἀνέτρεφεν ἐπὶ τῇ φάτνῃ, | |
Mânzi îi fătară vreo șase. Anhise păstrat-a dintr-înșii | |
τὼ δὲ δύ' Αἰνείᾳ δῶκεν μήστωρε φόβοιο. | 272 |
τοὺς δὲ δύο ἔδωκε τῷ Αἰνείᾳ ἐπιστήμονας τῆς φυγῆς· | |
Patru și-n grajd i-a crescut. Pe doi, cei de-acolo, ca tată | |
εἰ τούτω κε λάβοιμεν, ἀροίμεθά κε κλέος ἐσθλόν. | 273 |
ἐὰν τούτους λάβωμεν, ἀπενεγκαίμεθα ἂν φήμην ἀγαθήν. | |
I-a dăruit lui Eneas să-mprăștie spaimă-n războaie. | |
ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον, | 274 |
οὕτως οὗτοι μὲν πρὸς ἀλλήλους τοιαῦτα ἔλεγον· | |
Ce izbândire frumoasă, de-om pune noi mâna pe dânșii!” | |
τὼ δὲ τάχ' ἐγγύθεν ἦλθον ἐλαύνοντ' ὠκέας ἵππους. | 275 |
οὗτοι δὲ ταχέως πλησίον ἀφίκοντο, ἐλαύνοντες τοὺς ταχεῖς ἵππους. | |
Asta zic ei, iar dușmanii s-apropie, caii gonindu-și | |
τὸν πρότερος προσέειπε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱός· | 276 |
πρὸς τοῦτον πρότερον εἶπεν ὁ λαμπρὸς ὑιὸς τοῦ Λυκάονος· | |
Pandaros cel arătos întâi începu s-amenințe: | |
καρτερόθυμε δαΐφρον ἀγαυοῦ Τυδέος υἱὲ | 277 |
ὦ μεγαλόψυχε, συνετέ, υἱὲ τοῦ λαμπροῦ Τυδέως, | |
„Tu, inimoase Tidid, viteze din viță mărită, | |
ἦ μάλα σ' οὐ βέλος ὠκὺ δαμάσσατο πικρὸς ὀϊστός· | 278 |
ὄντως οὐ πάνω σε τὸ ταχὺ βέλος ἐδάμασεν, ὁ πικρὸς ἰός· | |
Nu te răpuse săgeata cea crud-aruncată de mine, | |
νῦν αὖτ' ἐγχείῃ πειρήσομαι αἴ κε τύχωμι. | 279 |
νῦν δὴ τῷ δόρατι πειράσομαι ἐὰν ἐπιτύχω. | |
Iată-ncerca-voi acuma cu sulița să te dau gata.” | |
ἦ ῥα καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος | 280 |
εἶπε δή, καὶ ἀνακινήσας καὶ σείσας προέπεμψε τὸ μακρὸν δόρυ, | |
Zice și lancea rotind o zboară din mână spre dânsul | |
καὶ βάλε Τυδεΐδαο κατ' ἀσπίδα· τῆς δὲ διὰ πρὸ | 281 |
καὶ ἔβαλε κατὰ τὴν ἀσπίδα τοῦ υἱοῦ τοῦ Τυδέως· δι᾽ αὐτῆς δὲ εἰς τὸ πρόσω | |
Și-l nimerește în scut, prin pături acolo răzbate | |
αἰχμὴ χαλκείη πταμένη θώρηκι πελάσθη· | 282 |
ἡ σιδηρὰ ἐπιδορατὶς πετομένη προσήγγισε τῷ θώρακι· | |
Lancea cu boldul de-aramă și până la platoșă ajunge. | |
τῷ δ' ἐπὶ μακρὸν ἄϋσε Λυκάονος ἀγλαὸς υἱός· | 283 |
ἐπὶ τούτῳ δὲ μεγάλως ἐβόησεν ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Λυκάονος· | |
Chiuie atunci bucuros și se laudă Pandaros astfel: | |
βέβληαι κενεῶνα διαμπερές, οὐδέ σ' ὀΐω | 284 |
τέτρωσαι παντελῶς κατὰ τὸν λαγόνα· οὐδέ σε οἴομαι | |
„Iată-te-n vintre răzbit. Socot că de-acuma e gata, | |
δηρὸν ἔτ' ἀνσχήσεσθαι· ἐμοὶ δὲ μέγ' εὖχος ἔδωκας. | 285 |
ἐπὶ πολὺ ἔτι ὑπομεῖναι· ἐμοὶ δὲ μέγα καύχημα ἔδωκας. | |
N-o mai duci mult, și ce laudă mare îmi vei da cu-a ta moarte!” | |
τὸν δ' οὐ ταρβήσας προσέφη κρατερὸς Διομήδης· | 286 |
πρὸς τοῦτον δὲ μηδὲν φοβηθεὶς εἶπεν ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης· | |
Netulburat îi răspunse lui Pandaros dârzul Tidide: | |
ἤμβροτες οὐδ' ἔτυχες· ἀτὰρ οὐ μὲν σφῶΐ γ' ὀΐω | 287 |
ἥμαρτες, οὐδὲ ἐπέτυχες· οὐ μὴν δὲ ὑμᾶς οἴομαι | |
„Ținta greșită ți-a fost. Dar nu veți avea voi astâmpăr | |
πρίν γ' ἀποπαύσεσθαι πρίν γ' ἢ ἕτερόν γε πεσόντα | 288 |
πρότερον παύσασθαι τοῦ πολέμου, πρὶν ἢ πεσόντα | |
Până ce unul din voi n-o să cadă zdrobit și pe Ares | |
αἵματος ἆσαι Ἄρηα, ταλαύρινον πολεμιστήν. | 289 |
τὸν ἕτερον ἐμπλῆσαι καὶ κορέσαι αἵματος τὸν σίδηρον τὸν καρτερὸν μαχητήν. | |
Crâncenul n-o să-l îmbuibe cu sângele-i scurs pe câmpie.” | |
ὣς φάμενος προέηκε· βέλος δ' ἴθυνεν Ἀθήνη | 290 |
οὕτως εἰπὼν προέπεμψε, κατ᾽ εὐθὺ δὲ ἤγαγε τὸ βέλος ἡ Ἀθηνᾶ | |
Zice, și lăncii dă zbor. Atena o-ndreaptă spre nasul, | |
ῥῖνα παρ' ὀφθαλμόν, λευκοὺς δ' ἐπέρησεν ὀδόντας. | 291 |
κατὰ τὴν ῥῖνα παρὰ τὸν ὀφθαλμόν· διεπέρασε δὲ τοὺς λευκοὺς ὀδόντας· | |
Ochiul lui Pandaros. Trece puternică arma prin șirul | |
τοῦ δ' ἀπὸ μὲν γλῶσσαν πρυμνὴν τάμε χαλκὸς ἀτειρής, | 292 |
τούτου δὲ τὴν μὲν ἐσχάτην γλῶσσαν ἀπέτεμεν ὁ ἀκαταπόνητος σίδηρος, | |
Dinților albi, îi seceră din rădăcină pe urmă | |
αἰχμὴ δ' ἐξελύθη παρὰ νείατον ἀνθερεῶνα· | 293 |
ἡ ἐπιδορατὶς δὲ ἐξώρμησε παρὰ τὸ ἔσχατον μέρος τοῦ ὑπογενείου τόπου, | |
Limba și tocmai în capul bărbiei răsare țuguiul | |
ἤριπε δ' ἐξ ὀχέων, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ | 294 |
κατέπεσε δὲ ἐκ τοῦ ἅρματος, ἤχεσαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿ αὐτῷ | |
Și se prăvale din chelnă voinicul și zornăie asupra-i | |
αἰόλα παμφανόωντα, παρέτρεσσαν δέ οἱ ἵπποι | 295 |
τὰ ποικίλα καὶ πάνυ λαμπρά· ὅθεν φοβηθέντες οἱ ταχεῖς ἵπποι ἔφυγον· | |
Armele-i împodobite și lucii; se sperie caii | |
ὠκύποδες· τοῦ δ' αὖθι λύθη ψυχή τε μένος τε. | 296 |
αὐτοῦ δὲ ἡ ψυχὴ καὶ ἰσχὺς διελύθη· | |
Sprinteni și fug, iar el moare și-i seacă tăria vieții. | |
Αἰνείας δ' ἀπόρουσε σὺν ἀσπίδι δουρί τε μακρῷ | 297 |
Αἰνείας δὲ ἐφώρμησε σὺν ἀσπίδι καὶ δόρατι μακρῷ | |
Sare Eneas din caru-i cu lancea-narmat și cu scutul, | |
δείσας μή πώς οἱ ἐρυσαίατο νεκρὸν Ἀχαιοί. | 298 |
φοβηθεὶς μήποτε αὐτοῦ ἀφελκύσειαν τὸν νεκρὸν οἱ Ἕλληνες. | |
Teamă fiindu-i ca nu cumva trupul să-i smulgă dușmanii. | |
ἀμφὶ δ' ἄρ' αὐτῷ βαῖνε λέων ὣς ἀλκὶ πεποιθώς, | 299 |
περιέβαινε δ᾽ οὖν αὐτῷ ὥσπερ λέων θαρρῶν τῇ ἑαυτοῦ ἀλκῇ· | |
Deci ca un leu ce se bizuie-n sine, pe mort ocolindu-l | |
πρόσθε δέ οἱ δόρυ τ' ἔσχε καὶ ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην, | 300 |
ἔμπροσθεν δὲ αὐτοῦ κατέσχε τὸ δόρυ, καὶ τὴν κυκλοτερῆ ἀσπίδα, | |
Lancea și scutul rotund îi ține nainte de pază, | |
τὸν κτάμεναι μεμαὼς ὅς τις τοῦ γ' ἀντίος ἔλθοι | 301 |
τοῦτον ἀποκτεῖναι προθυμούμενος, ὅστις ἂν ἐναντίον αὐτοῦ ἔλθοι | |
Gata să culce pe-oricine spre el ar păși, amenință | |
σμερδαλέα ἰάχων· ὃ δὲ χερμάδιον λάβε χειρὶ | 302 |
καταπληκτικῶς βοῶν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Τυδέως ἔλαβε τῇ χειρὶ | |
Strașnic răcnind. Ci de jos Diomede cu mâna înșfacă | |
Τυδεΐδης μέγα ἔργον ὃ οὐ δύο γ' ἄνδρε φέροιεν, | 303 |
λίθον χειροπληθῆ μέγα ἄχθος, ὅπερ οὐκ ἂν βαστάζοιεν δύο ἄνδρες, | |
Un bolovan, ba un stei ce în vremea de astăzi doi oameni | |
οἷοι νῦν βροτοί εἰσ'· ὃ δέ μιν ῥέα πάλλε καὶ οἶος. | 304 |
οἷοι νῦν ἄνθρωποί εἰσιν, οὗτος δὲ καὶ μόνος ῥαδίως αὐτὸ ἐκίνει· | |
N-ar fi în stare a-l urni; el singur ușor învârtindu-l, | |
τῷ βάλεν Αἰνείαο κατ' ἰσχίον ἔνθά τε μηρὸς | 305 |
διὰ τούτου ἔπληξε κατὰ τὸν γλουτὸν τοῦ Αἰνείου, ὅπου ὁ μηρὸς | |
Iute-l pocni pe Eneas cu dânsul în partea pe unde | |
ἰσχίῳ ἐνστρέφεται, κοτύλην δέ τέ μιν καλέουσι· | 306 |
τῷ γλουτῷ ἐγκείμενος περιστρέφεται, κοτύλην δὲ αὐτὸν καλοῦσι· | |
Coapsa se-mbucă în șold, de aceea și noadă se cheamă; | |
θλάσσε δέ οἱ κοτύλην, πρὸς δ' ἄμφω ῥῆξε τένοντε· | 307 |
συνέτριψε δὲ αὐτοῦ τὴν κοτύλην· πρὸς δὲ καὶ ἀμφότερα τὰ μεγάλα νεῦρα διέκοψε, | |
Osul îi frânse și vinele-i rupse amândouă, și pielea | |
ὦσε δ' ἀπὸ ῥινὸν τρηχὺς λίθος· αὐτὰρ ὅ γ' ἥρως | 308 |
ἀπώθησε δὲ τὸ δέρμα ὁ τραχὺς λίθος· ὁ δὲ ἥρως πεσὼν | |
I-o scrijeli cu muchiatul pietroi. Viteazul atuncea | |
ἔστη γνὺξ ἐριπὼν καὶ ἐρείσατο χειρὶ παχείῃ | 309 |
ἔστη ἐπὶ γόνυ, καὶ ἐναπερείσατο παχείᾳ χειρὶ | |
Cade-n genunchi și-n pământ își sprijină mâna vânjoasă, | |
γαίης· ἀμφὶ δὲ ὄσσε κελαινὴ νὺξ ἐκάλυψε. | 310 |
κατὰ γῆς· τοὺς ὀφθαλμοὺς δὲ αὐτοῦ νὺξ σκοτεινὴ περιεκάλυψεν· | |
Și-un întuneric adânc ca noaptea i-acoperă ochii. | |
καί νύ κεν ἔνθ' ἀπόλοιτο ἄναξ ἀνδρῶν Αἰνείας, | 311 |
καὶ δὴ τοτὲ ἀπώλετ᾽ ἂν Αἰνείας ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
Dus ar fi fost negreșit și el, căpitanul Eneas, | |
εἰ μὴ ἄρ' ὀξὺ νόησε Διὸς θυγάτηρ Ἀφροδίτη | 312 |
εἴγε μὴ ὀξέως ἐθεάσατο Ἀφροδίτη ἡ θυγάτηρ τοῦ Διός, | |
Însă deodată-l văzu Afrodita, copila lui Zeus, | |
μήτηρ, ἥ μιν ὑπ' Ἀγχίσῃ τέκε βουκολέοντι· | 313 |
ἡ μήτηρ αὐτοῦ, ἥτις ἔτεκεν αὐτὸν εὐνηθεῖσα τῷ Ἀγχίση βοῦς νέμοντι· | |
Care-l născu însoțită fiind cu oierul Anhise. | |
ἀμφὶ δ' ἑὸν φίλον υἱὸν ἐχεύατο πήχεε λευκώ, | 314 |
ἔχεε δὲ τοὺς λευκοὺς αὐτῆς πήχεις περὶ τὸν ἑαυτῆς ἀγαπητὸν υἱόν· | |
Zâna pe scumpul ei fiu cu brațe de-omăt îl cuprinse | |
πρόσθε δέ οἱ πέπλοιο φαεινοῦ πτύγμα κάλυψεν | 315 |
ἔμπροσθεν δὲ περιέβαλεν αὐτὸν τὸ περίπλωμα τοῦ λαμπροῦ πέπλου, | |
După ce ea l-a-nvelit în cutele hainei strălucii, | |
ἕρκος ἔμεν βελέων, μή τις Δαναῶν ταχυπώλων | 316 |
περίφραγμα εἶναι τῶν βελῶν, μή τις ἀπὸ τῶν ταχεῖς ἵππους ἐχόντων Ἑλλήνων | |
Bun adăpost de loviri, nu care cumva să-l împungă | |
χαλκὸν ἐνὶ στήθεσσι βαλὼν ἐκ θυμὸν ἕλοιτο. | 317 |
βαλὼν σίδηρον εἰς τὸ στῆθος, ἀφέληται τὴν ψυχήν· | |
Vreun călăreț din Ahaia și viața să-și piardă feciorul. | |
ἣ μὲν ἑὸν φίλον υἱὸν ὑπεξέφερεν πολέμοιο· | 318 |
αὐτὴ μὲν οὖν τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν ὑπεξήγαγεν ἀπὸ τοῦ πολέμου· | |
Astfel pe fiul ei drag zeița-l fură din bătaie. | |
οὐδ' υἱὸς Καπανῆος ἐλήθετο συνθεσιάων | 319 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Καπανέως οὐκ ἐπελάθετο τῶν ὑποθηκῶν καὶ ἐντολῶν | |
Capanianul atunci și-aduse aminte de spusa | |
τάων ἃς ἐπέτελλε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης, | 320 |
τούτων, ἃς ἐπέταττεν ὁ ἀγαθὸς τὰ πολεμικὰ Διομήδης· | |
Lui Diomede Tidid și caii cei tari de copită | |
ἀλλ' ὅ γε τοὺς μὲν ἑοὺς ἠρύκακε μώνυχας ἵππους | 321 |
ἀλλ᾿ οὗτος τοὺς μὲν ἰδίους μονώνυχας ἵππους κατεῖχε | |
El și-i opri mai departe de clocotul harței și-acolo | |
νόσφιν ἀπὸ φλοίσβου ἐξ ἄντυγος ἡνία τείνας, | 322 |
ἐκτὸς ἀπὸ τῆς ταραχῆς τοῦ πολέμου, ἐκ τῆς περιφερείας τὰς ἡνίας τανύσας· | |
Hățul de cercul cotigii și-l prinse și-n urmă sări el | |
Αἰνείαο δ' ἐπαΐξας καλλίτριχας ἵππους | 323 |
ἐφορμήσας δέ, τοὺς καλὰς τρίχας ἔχοντας ἵππους τοῦ Αἰνείου | |
La telegarii comoși cu care venise Eneas, | |
ἐξέλασε Τρώων μετ' ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς. | 324 |
ἐξέβαλεν ἀπὸ τῶν Τρῴων ἐπὶ τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας· | |
De la Troieni le da goană spre tabăr-Aheilor, unde | |
δῶκε δὲ Δηϊπύλῳ ἑτάρῳ φίλῳ, ὃν περὶ πάσης | 325 |
ἔδωκε δὲ Δηϊπύλῳ τῷ ἀγαπητῷ φίλῳ, ὃν ὑπὲρ πάντας | |
Lui Deipil i-a-ncrezut, căci el între soții de-o seamă | |
τῖεν ὁμηλικίης ὅτι οἱ φρεσὶν ἄρτια ᾔδη, | 326 |
ἐτίμα τοὺς ὁμήλικας, διὰ τὸ κατὰ τὸν ἑαυτοῦ λογισμὸν τέλεια εἰδέναι, | |
Mai de la inimă-i fuse, fiind potriviți laolaltă, | |
νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσιν ἐλαυνέμεν· αὐτὰρ ὅ γ' ἥρως | 327 |
ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς ἀπελαύνειν· ὁ ἥρως δὲ | |
Iar Deipil i-a mânat la corăbii. Pe urmă Stenelos, | |
ὧν ἵππων ἐπιβὰς ἔλαβ' ἡνία σιγαλόεντα, | 328 |
τῶν ἑαυτοῦ ἵππων ἐπιβὰς ἔλαβε τὰς λαμπρὰς ἡνίας· | |
Repede-n caru-i suind, luă sclipitoarele hățuri | |
αἶψα δὲ Τυδεΐδην μέθεπε κρατερώνυχας ἵππους | 329 |
αὐτίκα δὲ ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως ἤλαυνε τοὺς ἰσχυροὺς ὄνυχας ἔχοντας ἵππους | |
Și asmuți telegarii grăbindu-se după Tidide. | |
ἐμμεμαώς· ὃ δὲ Κύπριν ἐπῴχετο νηλέϊ χαλκῷ | 330 |
προθυμούμενος· οὗτος δὲ τὴν Ἀφροδίτην ἐδίωκε σιδήρῳ ἀνηλεεῖ, | |
El se luase cu arma cea crudă pe urm-Afroditei | |
γιγνώσκων ὅ τ' ἄναλκις ἔην θεός, οὐδὲ θεάων | 331 |
εἰδὼς ὅτι ἀσθενὴς ὑπάρχει θεός, οὐδ᾽ ἔστιν ἀπὸ τῶν θεῶν | |
Și-o urmărea dușmănos, știind-o că-i slabă de fire, | |
τάων αἵ τ' ἀνδρῶν πόλεμον κάτα κοιρανέουσιν, | 332 |
τούτων, αἳ τὸν πόλεμον τῶν ἀνδρῶν διέπουσιν, | |
Nu e doar zâna cârmace a oștenilor la bătălie, | |
οὔτ' ἄρ' Ἀθηναίη οὔτε πτολίπορθος Ἐνυώ. | 333 |
οὔτε ἡ Ἀθηνᾶ, οὔτε ἡ τὰς πόλεις πορθοῦσα Ἐνυώ. | |
Nu e nici Palas Atena, nici pustiitoarea Enio. | |
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἐκίχανε πολὺν καθ' ὅμιλον ὀπάζων, | 334 |
ἀλλ᾽ ὁπηνίκα δὴ κατέλαβε κατὰ τὸν μέγαν στρατὸν διώκων, | |
Cum o ajunse din goană prin marea-mbulzeală-a oștirii, | |
ἔνθ' ἐπορεξάμενος μεγαθύμου Τυδέος υἱὸς | 335 |
τότε ἐφορμήσας ὁ τοῦ μεγαλοψύχου Τυδέως υἱός, | |
Fiul acelui viteaz preamărit Tideus, întinse | |
ἄκρην οὔτασε χεῖρα μετάλμενος ὀξέϊ δουρὶ | 336 |
τὸ ἄκρον τῆς ἀσθενοῦς χειρὸς ἔτρωσεν ἐπιπηδήσας δόρατι ὀξεῖ· | |
Arma și năvălind, o împunse pe gingașa mână | |
ἀβληχρήν· εἶθαρ δὲ δόρυ χροὸς ἀντετόρησεν | 337 |
εὐθέως δὲ τὸ δόρυ τὴν ἐπιφάνειαν τοῦ σώματος ἔτρωσε, | |
La-ncheietură în palmă, și-n piele-o pătrunse prin haina | |
ἀμβροσίου διὰ πέπλου, ὅν οἱ Χάριτες κάμον αὐταί, | 338 |
διὰ τοῦ θείου ἱματίου, ὅπερ αὐτῇ κατεσκεύασαν αἱ Χάριτες αὐταί, | |
Cea strălucită, măiastră, țesută de zânele Grații; | |
πρυμνὸν ὕπερ θέναρος· ῥέε δ' ἄμβροτον αἷμα θεοῖο | 339 |
ὑπὲρ τὸ ἔσχατον κοῖλον τῆς χειρός· ἔρρει δὲ τὸ θεῖον αἷμα τῆς θεοῦ, | |
Prinse pe loc după asta să picure sângele zânei, | |
ἰχώρ, οἷός πέρ τε ῥέει μακάρεσσι θεοῖσιν· | 340 |
ἰχώρ, οἷος δὴ ῥεῖ τοῖς μακαρίοις θεοῖς· | |
Sucul ce curge în vinele zeilor, pentru că zeii | |
οὐ γὰρ σῖτον ἔδουσ', οὐ πίνουσ' αἴθοπα οἶνον, | 341 |
οὐ γὰρ ἐσθίουσιν ἄρτον, οὐδὲ πίνουσιν οἶνον θερμόν· | |
Nu beau vin negru, nu gustă bucate și pâine, de-aceea | |
τοὔνεκ' ἀναίμονές εἰσι καὶ ἀθάνατοι καλέονται. | 342 |
τούτου χάριν ἄνευ αἵματός εἰσι, καὶ ἀθάνατοι καλοῦνται. | |
Fără de sânge sunt ei și nemuritori. De durere | |
ἣ δὲ μέγα ἰάχουσα ἀπὸ ἕο κάββαλεν υἱόν· | 343 |
ἡ δὲ Ἀφροδίτη μεγάλως ὀλολύζουσα κατέβαλεν ἀφ' ἑαυτῆς τὸν υἱόν· | |
Țip-Afrodita vârtos și pe fiu și-l aruncă departe. | |
καὶ τὸν μὲν μετὰ χερσὶν ἐρύσατο Φοῖβος Ἀπόλλων | 344 |
καὶ τοῦτον μὲν ἐν χερσὶν ἔσωσεν Ἀπόλλων ὁ Φοῖβος | |
Dar învălindu-l în norul cel negru l-apucă în brațe | |
κυανέῃ νεφέλῃ, μή τις Δαναῶν ταχυπώλων | 345 |
διὰ νεφέλης σκοτεινῆς, μή τις ἀπὸ τῶν ταχεῖς ἵππους ἐχόντων Ἑλλήνων | |
Febos Apolon ca nu cumva-n piept să-l împungă cu lancea | |
χαλκὸν ἐνὶ στήθεσσι βαλὼν ἐκ θυμὸν ἕλοιτο· | 346 |
σίδηρον βαλὼν εἰς τὸ στῆθος, ἀφέληται τὴν ψυχήν. | |
Vreun călăreț din Ahaia și viața să-și piardă voinicul. | |
τῇ δ' ἐπὶ μακρὸν ἄϋσε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης· | 347 |
ἐπ᾿ αὐτῇ δὲ μεγάλως ἐβόησεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης· | |
Către zeiț’a strigat puternic atunci Diomede: | |
εἶκε Διὸς θύγατερ πολέμου καὶ δηϊοτῆτος· | 348 |
ὦ θύγατερ τοῦ Διός, ὑποχώρει τῆς μάχης καὶ τοῦ πολέμου | |
„Lasă războiul, tu fiic-a lui Zeus, și du-te. Ori poate | |
ἦ οὐχ ἅλις ὅττι γυναῖκας ἀνάλκιδας ἠπεροπεύεις; | 349 |
ἢ οὐχ ἱκανόν σοι, ὅτι γυναῖκας ἀσθενεῖς ἐξαπατᾷς; | |
Nu ți-e destul că ademeni femeile slabe din fire? | |
εἰ δὲ σύ γ' ἐς πόλεμον πωλήσεαι, ἦ τέ σ' ὀΐω | 350 |
εἰ δὲ σὺ εἰς τὸν πόλεμον ἀναστραφήσῃ, ὄντως σε οἴομαι | |
Dacă mai umbli pe-aici, ia seama să n-ajungi să tremuri | |
ῥιγήσειν πόλεμόν γε καὶ εἴ χ' ἑτέρωθι πύθηαι. | 351 |
φοβηθήσεσθαι τὸν πόλεμον, καὶ ἐὰν ἄλλοθι εἶναι ἀκούσῃς. | |
Chiar de departe auzind că-i vifor de cruntă bătaie.” | |
ὣς ἔφαθ', ἣ δ' ἀλύουσ' ἀπεβήσετο, τείρετο δ' αἰνῶς· | 352 |
οὕτως εἶπεν· αὕτη δὲ ἀδημονοῦσα ἀπῆλθε, δεινῶς δὲ κατεπονεῖτο· | |
Zise, iar zâna se duse amețită de-otrava durerii: | |
τὴν μὲν ἄρ' Ἶρις ἑλοῦσα ποδήνεμος ἔξαγ' ὁμίλου | 353 |
καὶ ταύτην μὲν δὴ λαβοῦσα ἡ ταχεῖα Ἶρις ἐξήγαγε τοῦ στρατοῦ | |
Vinteșa Iris o prinse și-o scoase din deasa-nglotire, | |
ἀχθομένην ὀδύνῃσι, μελαίνετο δὲ χρόα καλόν. | 354 |
βαρυνομένην ὀδύναις· ἐμελαίνετο δὲ τὴν περικαλλῆ ἐπιφάνειαν τοῦ σώματος· | |
Învinețită de chin și cu mâna-nroșită de sânge. | |
εὗρεν ἔπειτα μάχης ἐπ' ἀριστερὰ θοῦρον Ἄρηα | 355 |
εὗρε μετὰ ταῦτα ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ μέρη τῆς μάχης τὸν ὁρμητικὸν Ἄρεα | |
Ea nimeri pe năvalnicul Ares la aripa stângă, | |
ἥμενον· ἠέρι δ' ἔγχος ἐκέκλιτο καὶ ταχέ' ἵππω· | 356 |
καθήμενον· ἐν ἀέρι δὲ καὶ ἀορασίᾳ παρεκέκλιτο τὸ δόρυ καὶ οἱ ταχεῖς αὐτοῦ ἵπποι· | |
Unde ședea odihnind prin ceață cu lancea și caii, | |
ἣ δὲ γνὺξ ἐριποῦσα κασιγνήτοιο φίλοιο | 357 |
αὐτὴ δὲ ἐπὶ γόνατα πεσοῦσα τοῦ ἀγαπητοῦ ἀδελφοῦ | |
Și-ngenunchind ea se roagă de fratele-i Ares și-i cere | |
πολλὰ λισσομένη χρυσάμπυκας ᾔτεεν ἵππους· | 358 |
πολλὰ δεομένη, τοὺς χρυσοχαλίνους ἵππους ἐζήτει λέγουσα· | |
Caii gătiți cu fruntare de aur și astfel îi zice: | |
φίλε κασίγνητε κόμισαί τέ με δός τέ μοι ἵππους, | 359 |
ὦ ἀγαπητὲ ἀδελφέ, ἐπιμελήθητί μου, καὶ δός μοι τοὺς ἵππους, | |
„Dragul meu frate, fii bun și-ndură-te, dă-mi telegarii, | |
ὄφρ' ἐς Ὄλυμπον ἵκωμαι ἵν' ἀθανάτων ἕδος ἐστί. | 360 |
ὅπως ἀφίκωμαι εἰς τὸν οὐρανόν, ὅπου τὸ ἔδαφος τῶν ἀθανάτων θεῶν ὑπάρχει· | |
Ca să mă sui pe Olimp la zei în cetate, căci prea mult | |
λίην ἄχθομαι ἕλκος ὅ με βροτὸς οὔτασεν ἀνὴρ | 361 |
πάνυ πιέζομαι ὑπὸ τοῦ τραύματος, ὅ με ἔτρωσεν ἀνὴρ θνητὸς | |
Sufăr de rana ce un muritor mi-a făcut, Diomede, | |
Τυδεΐδης, ὃς νῦν γε καὶ ἂν Διὶ πατρὶ μάχοιτο. | 362 |
ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως, ὃς νῦν καὶ τῷ Διὶ τῷ πατρὶ πολεμοίη ἄν. | |
Cel care acum ar da piept cu însuși părintele Zeus.” | |
ὣς φάτο, τῇ δ' ἄρ' Ἄρης δῶκε χρυσάμπυκας ἵππους· | 363 |
οὕτως εἶπεν. Ἄρης δὲ ἔδωκεν αὐτῇ τοὺς χρυσοχαλίνους ἵππους· | |
Zise, și el îi dă caii gătiți cu fruntare de aur. | |
ἣ δ' ἐς δίφρον ἔβαινεν ἀκηχεμένη φίλον ἦτορ, | 364 |
ἡ δὲ ἀνέβαινεν εἰς τὸν δίφρον τεθλιμμένη τὴν προσφιλῆ ψυχήν· | |
Zâna se suie-n cotigă cu sufletul plin de mâhnire, | |
πὰρ δέ οἱ Ἶρις ἔβαινε καὶ ἡνία λάζετο χερσί, | 365 |
παρ᾽ αὐτῇ δὲ καὶ ἡ Ἶρις ἀνέβη, καὶ ἔλαβε ταῖς χερσὶ τὰς ἡνίας· | |
Suie-se alături și Iris și ia sclipitoarele hățuri, | |
μάστιξεν δ' ἐλάαν, τὼ δ' οὐκ ἀέκοντε πετέσθην. | 366 |
ἐμάστιξε δὲ ἐλαύνειν, οἱ δὲ οὐκ ἄκοντες ἐπέτοντο. | |
Biciuie caii apoi. Ei zboară voios și se urcă | |
αἶψα δ' ἔπειθ' ἵκοντο θεῶν ἕδος αἰπὺν Ὄλυμπον· | 367 |
ταχέως δὲ μετὰ ταῦτα ἀφίκοντο εἰς τὸ ἔδαφος τῶν θεῶν τὸν ὑψηλὸν οὐρανόν· | |
Numaidecât pe Olimp, pe culmea de zei locuită. | |
ἔνθ' ἵππους ἔστησε ποδήνεμος ὠκέα Ἶρις | 368 |
ἐκεῖ τοὺς ἵππους ἔστησεν ἡ ὠκύπους ταχεῖα Ἶρις, | |
Iris cea iute oprește acolo din zbor telegarii, | |
λύσασ' ἐξ ὀχέων, παρὰ δ' ἀμβρόσιον βάλεν εἶδαρ· | 369 |
λύσασα ἐκ τοῦ δίφρου· παρέβαλε δὲ αὐτοῖς θείαν ἐδωδήν. | |
De la teleagă-i deshamă și hrană cerească le-aruncă. | |
ἣ δ' ἐν γούνασι πῖπτε Διώνης δῖ' Ἀφροδίτη | 370 |
ἡ δὲ ἔνδοξος Ἀφροδίτη ἔπιπτεν ἐν τοῖς γόνασι Διώνης | |
Cade-Afrodita-n genunchi înaintea zeiței Diona, | |
μητρὸς ἑῆς· ἣ δ' ἀγκὰς ἐλάζετο θυγατέρα ἥν, | 371 |
τῆς ἑαυτῆς μητρός· αὐτὴ δὲ εἰς τὰς ἀγκάλας ἐλάμβανε τὴν ἑαυτῆς θυγατέρα, | |
Mama-i, iar dânsa uimită-și cuprinde în brațe copila | |
χειρί τέ μιν κατέρεξεν ἔπος τ' ἔφατ' ἐκ τ' ὀνόμαζε· | 372 |
καὶ τῇ χειρὶ κατέψησεν αὐτήν, καὶ λόγον εἶπεν, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει· | |
Și netezind-o cu mâna o-ntreabă: „Copila mea, spune-mi, | |
τίς νύ σε τοιάδ' ἔρεξε φίλον τέκος Οὐρανιώνων | 373 |
ὦ τέκνον ἀγαπητόν, τίς δή σε τοιαῦτα εἰργάσατο ἀπὸ τῶν οὐρανίων θεῶν | |
Care din zeii cerești făcutu-ți-a asta degeaba | |
μαψιδίως, ὡς εἴ τι κακὸν ῥέζουσαν ἐνωπῇ; | 374 |
ματαίως, ὥσπερ κακόν τι ποιοῦσαν ἀνέδην τε καὶ ἐν ὄψει; | |
Și pe nedrept, ca și când tu faci cuiva răul pe față?” | |
τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα φιλομμειδὴς Ἀφροδίτη· | 375 |
ταύτῃ δὲ μετὰ ταῦτ᾽ ἀπεκρίνατο ἡ φιλογέλως Ἀφροδίτη· | |
Galeșa zân’ Afrodita răspunse plângându-se mamei: | |
οὖτά με Τυδέος υἱὸς ὑπέρθυμος Διομήδης, | 376 |
ἔτρωσέ με ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως ὁ ἰσχυρότατος Διομήδης, | |
„Cel din Tideus născut mă răni, Diomede trufașul, | |
οὕνεκ' ἐγὼ φίλον υἱὸν ὑπεξέφερον πολέμοιο | 377 |
διότι ἐγὼ τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν ὑπεξῆγον ἀπὸ τοῦ πολέμου, | |
Căci pe ascuns îmi răpi din luptă pe fiul Eneas, | |
Αἰνείαν, ὃς ἐμοὶ πάντων πολὺ φίλτατός ἐστιν. | 378 |
τὸν Αἰνείαν, ὃς φίλτατος πάντων ἐμοὶ ὑπάρχει· | |
Care mi-e foarte iubit, mai tare ca toți muritorii. | |
οὐ γὰρ ἔτι Τρώων καὶ Ἀχαιῶν φύλοπις αἰνή, | 379 |
οὐκέτι γάρ ἐστι μάχη χαλεπὴ Τρῴων καὶ Ἑλλήνων, | |
Nu mai e doară-ntre Ahei și Troieni opintire cumplită, | |
ἀλλ' ἤδη Δαναοί γε καὶ ἀθανάτοισι μάχονται. | 380 |
ἀλλ᾽ ἤδη οἱ Ἕλληνες καὶ τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς πολεμοῦσιν. | |
Chiar și cu zeii se-ncumet-acum să dea luptă Danaii.” | |
τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Διώνη, δῖα θεάων· | 381 |
ταύτῃ δὲ μετὰ ταῦτ᾽ ἀπεκρίνατο Διώνη ἡ ἐνδοξοτάτη τῶν θεῶν· | |
Dar începu să o mângâie astfel zeița Diona: | |
τέτλαθι τέκνον ἐμόν, καὶ ἀνάσχεο κηδομένη περ· | 382 |
ὑπόμεινον, ὦ τέκνον ἐμόν, καὶ καρτέρησον καίπερ λυπουμένη· | |
„Rabdă, copilo, și inimă prinde, măcar că te doare, | |
πολλοὶ γὰρ δὴ τλῆμεν Ὀλύμπια δώματ' ἔχοντες | 383 |
πολλοὶ γὰρ κατοικοῦντες τὰ οὐράνια οἰκήματα ὑπεμείναμεν | |
Nu numai tu, ci mai mulți care șed pe-a Olimpului culme | |
ἐξ ἀνδρῶν χαλέπ' ἄλγε' ἐπ' ἀλλήλοισι τιθέντες. | 384 |
ἐξ ἀνδρῶν δεινὰς συμφορὰς κατ' ἀλλήλων ποιοῦντες· | |
Am pătimit de la oameni și ne-am chinuit fără milă | |
τλῆ μὲν Ἄρης ὅτε μιν Ὦτος κρατερός τ' Ἐφιάλτης | 385 |
ὑπέμεινε μὲν ὁ Ἄρης, ὅτε αὐτὸν ὁ Ὦτος, καὶ ὁ ἰσχυρὸς Ἐφιάλτης | |
Noi înde-noi. A pățit-o chiar Ares odată, când fiii | |
παῖδες Ἀλωῆος, δῆσαν κρατερῷ ἐνὶ δεσμῷ· | 386 |
οἱ υἱοὶ τοῦ Ἀλωέως ἐδέσμευσαν ἐν δεσμῷ ἰσχυρῷ· | |
Lui Alocu, Efialt și Otos, puternic în lanțuri | |
χαλκέῳ δ' ἐν κεράμῳ δέδετο τρισκαίδεκα μῆνας· | 387 |
ἐν χαλκῷ δὲ πίθῳ ἦν δεδεμένος ἐπὶ μῆνας τρισκαίδεκα· | |
L-au ferecat și la temniță-n chiup de aramă-l ținură | |
καί νύ κεν ἔνθ' ἀπόλοιτο Ἄρης ἆτος πολέμοιο, | 388 |
καὶ δὴ τότ᾽ ἂν ἀπώλετο Ἄρης ὁ ἀκόρεστος τοῦ πολέμου, | |
Peste un an, de era să se mistuie aci Războilă. | |
εἰ μὴ μητρυιὴ περικαλλὴς Ἠερίβοια | 389 |
εἰ μὴ ἡ μητρυιά, ἡ ὡραία Ἠερίβοια | |
Dar Eribea, frumoas-a lor vitregă mamă, lui Hermes | |
Ἑρμέᾳ ἐξήγγειλεν· ὃ δ' ἐξέκλεψεν Ἄρηα | 390 |
ἐδήλωσε τῷ Ἑρμῇ· οὗτος δὲ ἔκλεψε τὸν Ἄρην καταπονούμενον | |
Dete de știre, și el pe ascuns îl desprinse din lanțuri | |
ἤδη τειρόμενον, χαλεπὸς δέ ἑ δεσμὸς ἐδάμνα. | 391 |
ἤδη· δεινὸς δὲ αὐτὸν δεσμὸς ἐδάμαζε. | |
Și de necaz îl scuti și de greul osândei. Și Hera | |
τλῆ δ' Ἥρη, ὅτε μιν κρατερὸς πάϊς Ἀμφιτρύωνος | 392 |
ὑπέμεινε δὲ ἡ Ἥρα, ὅτε αὐτὴν ὁ ἰσχυρὸς παῖς τοῦ Ἀμφιτρύωνος | |
Biat-a pățit-o când fiul lui Amfitrion, oțelitul | |
δεξιτερὸν κατὰ μαζὸν ὀϊστῷ τριγλώχινι | 393 |
κατὰ τὸν δεξιὸν μαζὸν βέλει τριγώνῳ | |
Hercule, asupra-i țintind săgeata-ntreit ascuțită, | |
βεβλήκει· τότε καί μιν ἀνήκεστον λάβεν ἄλγος. | 394 |
ἔτρωσε· καίτοι τότε ἀνίατος ὀδύνη κατέσχεν αὐτήν. | |
O nemeri pe la sân. Nespusă i-a fost pătimirea. | |
τλῆ δ' Ἀΐδης ἐν τοῖσι πελώριος ὠκὺν ὀϊστόν, | 395 |
ὑπέμεινε δὲ ὁ Ἅιδης πρὸς τούτοις ὁ μέγας τὸ ταχὺ βέλος, | |
D-apoi năprasnicul Hades, când fătul lui Zeus, același | |
εὖτέ μιν ωὐτὸς ἀνὴρ υἱὸς Διὸς αἰγιόχοιο | 396 |
ὁπηνίκα αὐτὸν ὁ αὐτὸς ἀνὴρ ὁ υἱὸς τοῦ Διὸς τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος | |
Hercule, îl nimeri și pe el cu săgeata la poarta | |
ἐν Πύλῳ ἐν νεκύεσσι βαλὼν ὀδύνῃσιν ἔδωκεν· | 397 |
κατὰ τὴν Πύλον ἐν τοῖς νεκροῖς τρώσας, ὀδύνας αὐτῷ ἔδωκε. | |
Morților, jos pe tărâmul celalt, și-l supuse durerii. | |
αὐτὰρ ὃ βῆ πρὸς δῶμα Διὸς καὶ μακρὸν Ὄλυμπον | 398 |
οὗτος δὲ ἐπορεύθη εἰς τὸ οἴκημα τοῦ Διός, τὸν μέγαν οὐρανόν, | |
Hades atunci pe Olimp a venit la palatul lui Zeus, | |
κῆρ ἀχέων ὀδύνῃσι πεπαρμένος· αὐτὰρ ὀϊστὸς | 399 |
λυπούμενος κατὰ ψυχὴν ὀδύναις πεπερονημένος· τὸ βέλος δὲ | |
Plin de mâhnire și tare de schingiuri pătruns, că săgeata | |
ὤμῳ ἔνι στιβαρῷ ἠλήλατο, κῆδε δὲ θυμόν. | 400 |
ἐνεπάγη ἐν τῷ ἰσχυρῷ ὤμῳ, ἐλύπει δὲ τὴν ψυχήν· | |
Umăru-i țapăn răzbise și nu-i da răgaz suferința | |
τῷ δ' ἐπὶ Παιήων ὀδυνήφατα φάρμακα πάσσων | 401 |
ἐπ 'αὐτῷ δὲ Παιήων φάρμακα ἀφανίζοντα τὰς ὀδύνας τιθεὶς | |
Până ce Peon pe rană-i presară tot leacuri ușoare | |
ἠκέσατ'· οὐ μὲν γάρ τι καταθνητός γε τέτυκτο. | 402 |
ἐθεράπευσεν· οὐδαμῶς γὰρ θνητὸς ἦν, | |
Și, nefiind muritor, la urmă se vindecă zeul. | |
σχέτλιος ὀβριμοεργὸς ὃς οὐκ ὄθετ' αἴσυλα ῥέζων, | 403 |
ὁ ἄδικος καὶ μεγαλοπράγμων, ὃς οὐκ ἐπιστρέφεται πράττων τὰ ἄδικα, | |
Un ticălos și hain și nelegiuit e oricine | |
ὃς τόξοισιν ἔκηδε θεοὺς οἳ Ὄλυμπον ἔχουσι. | 404 |
ὃς τόξῳ ἐλύπει τοὺς θεούς, οἳ τὸν οὐρανὸν κατοικοῦσι, | |
Trage cu arcul în zei, care șed pe-a Olimpului culme. | |
σοὶ δ' ἐπὶ τοῦτον ἀνῆκε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη· | 405 |
ἐπὶ σοὶ δὲ τοῦτον ἐφῆκεν ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ· | |
Palas pe-acela-l împinse să vie la tine-mpotrivă. | |
νήπιος, οὐδὲ τὸ οἶδε κατὰ φρένα Τυδέος υἱὸς | 406 |
ὁ ἀνόητος, οὐδὲ τοῦτο ἐπίσταται εἰς τὴν ἑαυτοῦ διάνοιαν ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως, | |
Nesocotitul de el, nu știe că prea sunt puține | |
ὅττι μάλ' οὐ δηναιὸς ὃς ἀθανάτοισι μάχηται, | 407 |
ὅτι οὐ πάνυ πολυχρόνιός ἐστιν, ὃς ἂν τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς πολεμῇ· | |
Zilele aceluia care în vrajbă se pune cu zeii. | |
οὐδέ τί μιν παῖδες ποτὶ γούνασι παππάζουσιν | 408 |
οὐδὲ τὰ τέκνα πρὸς τοῖς γόνασιν αὐτοῦ ἑστῶτα πάππα λέγουσιν αὐτόν, | |
N-o să-i mai stea pe genunchi, nici tată i-or zice copiii, | |
ἐλθόντ' ἐκ πολέμοιο καὶ αἰνῆς δηϊοτῆτος. | 409 |
ἀφικόμενον ἐκ τοῦ πολέμου καὶ τῆς χαλεπῆς μάχης· | |
Veseli primindu-l acasă la-ntorsu-i din lupta cea cruntă. | |
τὼ νῦν Τυδεΐδης, εἰ καὶ μάλα καρτερός ἐστι, | 410 |
διὰ τοῦτο νῦν καὶ ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως εἰ καὶ λίαν ἰσχυρός ἐστιν, | |
Deci să ia seama Tidide, oricât e de mare și tare, | |
φραζέσθω μή τίς οἱ ἀμείνων σεῖο μάχηται, | 411 |
λογιζέσθω, μή τις αὐτῷ πολεμῇ βελτίων σοῦ· | |
Nu cumva unul mai zdravăn ca tine să tabere asupră-i, | |
μὴ δὴν Αἰγιάλεια περίφρων Ἀδρηστίνη | 412 |
μήπως ἐπὶ πολὺ ἡ συνετὴ Αἰγιάλεια ἡ τοῦ Ἀδράστου θυγάτηρ ὀλολύζουσα | |
Și apoi vai de nevasta cea bună, copila cuminte | |
ἐξ ὕπνου γοόωσα φίλους οἰκῆας ἐγείρῃ | 413 |
ἐκ τοῦ ὕπνου ἐγείρῃ τοὺς ἀγαπητοὺς οἰκείους, | |
A lui Adrast, Egialia! Cum ea bocind peste noapte | |
κουρίδιον ποθέουσα πόσιν τὸν ἄριστον Ἀχαιῶν | 414 |
ποθοῦσα τὸν ἐκ παρθενίας αὐτῆς ἄνδρα τὸν βέλτιστον τῶν Ἑλλήνων, | |
O să deștepte din somn pe-ai săi și-și va plânge bărbatul, | |
ἰφθίμη ἄλοχος Διομήδεος ἱπποδάμοιο. | 415 |
ἡ ἀγαθὴ σύζυγος τοῦ ἱππικοῦ Διομήδους. | |
Cel mai de frunte viteaz din Ahaia!” Astfel Diona | |
ἦ ῥα καὶ ἀμφοτέρῃσιν ἀπ' ἰχῶ χειρὸς ὀμόργνυ· | 416 |
εἶπε δή, καὶ ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶν ἀπέψα ἀπὸ τῆς χειρὸς τὸν ἰχῶρα· | |
Zice și sângele-i stoarce cu mâinile ei amândouă. | |
ἄλθετο χείρ, ὀδύναι δὲ κατηπιόωντο βαρεῖαι. | 417 |
ὑγιάζετο δὲ ἡ χείρ, αἱ βαρεῖαι δὲ ὀδύναι κατεπραΰνοντο. | |
Rana-i se vindecă atunci și marea-i durere s-alină. | |
αἳ δ' αὖτ' εἰσορόωσαι Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη | 418 |
ἡ δε Ἀθηνᾶ καὶ ἡ Ἥρα ἀποβλέπουσαι | |
Hera și Palas Atena, cum văd pe Afrodita rănită, | |
κερτομίοις ἐπέεσσι Δία Κρονίδην ἐρέθιζον. | 419 |
χλευαστικοῖς λόγοις παρώξυνον τὸν Δία τὸν υἱὸν τοῦ Κρόνου. | |
Vin cu ispită de vorbe și-ncep să-l întarte pe Zeus; | |
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη· | 420 |
τούτοις τῶν λόγων ἡγεῖτο ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ λέγουσα· | |
Graiul întâi ticlui cea cu ochii albaștri Atena: | |
Ζεῦ πάτερ ἦ ῥά τί μοι κεχολώσεαι ὅττι κεν εἴπω; | 421 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, ἆρα τί μοι ὀργισθήσῃ δι᾿ ὅπερ ἂν εἴπω; | |
„Tată, tu n-ai să te superi pe mine de tot ce voi spune? | |
ἦ μάλα δή τινα Κύπρις Ἀχαιϊάδων ἀνιεῖσα | 422 |
ὄντως δή τινα ἀπὸ τῶν Ἑλληνίδων γυναικῶν ἀναπείθουσα ἡ Ἀφροδίτη | |
Zău, că-i de vin-Afrodita, căci ea pe Troieni îi iubește | |
Τρωσὶν ἅμα σπέσθαι, τοὺς νῦν ἔκπαγλα φίλησε, | 423 |
ἀκολουθεῖν ἅμα τοῖς Τρῳσίν, οὓς νῦν ἐξόχως ἠγάπησεν· | |
Prea de tot mult și-o fi-mpins pe vreo fat-aheiană să fugă | |
τῶν τινα καρρέζουσα Ἀχαιϊάδων ἐϋπέπλων | 424 |
ἀπὸ τούτων δὴ τῶν ἐυειματουσῶν Ἑλληνίδων τινὰ καταψῶσα, | |
Iar după ei, și pe când dezmierda pe frumoasa gătită, | |
πρὸς χρυσῇ περόνῃ καταμύξατο χεῖρα ἀραιήν. | 425 |
παρὰ τὴν χρυσῆν βελόνην ὑπέξεσε τὴν ἀσθενῆ αὐτῆς χεῖρα. | |
Mâna molcuță și-o fi înțepat de vreo sponcă de aur.” | |
ὣς φάτο, μείδησεν δὲ πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε, | 426 |
οὕτως εἶπεν. ἐμειδίασε δὲ ὁ πατὴρ τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν θεῶν· | |
Ast-auzind, a zâmbit al zeilor tată și-al lumii, | |
καί ῥα καλεσσάμενος προσέφη χρυσῆν Ἀφροδίτην· | 427 |
καὶ δὴ καλέσας εἶπε πρὸς τὴν χρυσῆν Ἀφροδίτην· | |
Și pe-a iubirii zeiță de aur chemând-o la dânsul, | |
οὔ τοι τέκνον ἐμὸν δέδοται πολεμήϊα ἔργα, | 428 |
ὦ τέκνον ἐμόν, οὐ σοὶ ἐδόθησαν τὰ πολεμικὰ ἔργα· | |
„Fata mea,-i zise, războiul nu te privește pe tine; | |
ἀλλὰ σύ γ' ἱμερόεντα μετέρχεο ἔργα γάμοιο, | 429 |
ἀλλὰ σὺ μὲν μετέρχου τὰ ἐπέραστα ἔργα τοῦ γάμου· | |
Grija ta fie mereu legăturile dragi ale nunții. | |
ταῦτα δ' Ἄρηϊ θοῷ καὶ Ἀθήνῃ πάντα μελήσει. | 430 |
ταῦτα δὲ πάντα διὰ φροντίδος ἔσονται Ἄρει τῷ ταχεῖ, καὶ τῇ Ἀθηνᾷ. | |
Armele și bătălia sunt date lui Ares și-Atenei.” | |
ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον, | 431 |
οὕτως οὗτοι μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον. | |
Asta grăi, și în vreme ce zeii vorbeau laolaltă, | |
Αἰνείᾳ δ' ἐπόρουσε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης, | 432 |
Διομήδης δὲ ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς ὥρμησε κατ' Αἰνείου, | |
Nepregetat se aruncă Tidid la Eneas de-a dreptul, | |
γιγνώσκων ὅ οἱ αὐτὸς ὑπείρεχε χεῖρας Ἀπόλλων· | 433 |
εἰδὼς ὅτι αὐτὸς ὁ Ἀπόλλων ὑπερεῖχεν αὐτῷ τὰς χεῖρας (ἐβοήθει)· | |
Nu vrea să știe că scutul asupra-i Apolon întinse; | |
ἀλλ' ὅ γ' ἄρ' οὐδὲ θεὸν μέγαν ἅζετο, ἵετο δ' αἰεὶ | 434 |
ἀλλ᾽ οὗτος οὐδὲ τὸν μέγαν θεὸν εὐλαβεῖτο, ἐφίετο δὲ ἀεὶ | |
Nesocoti și pe marele zeu și-i ardea să doboare | |
Αἰνείαν κτεῖναι καὶ ἀπὸ κλυτὰ τεύχεα δῦσαι. | 435 |
ἀνελεῖν τὸν Αἰνείαν, καὶ ἀποδῦσαι τὰ τίμια ὅπλα. | |
Sulița lui pe dușman și să prade vestitele-i arme. | |
τρὶς μὲν ἔπειτ' ἐπόρουσε κατακτάμεναι μενεαίνων, | 436 |
τρὶς μὲν οὖν μετὰ ταῦτα ἐφώρμησεν ἀνελεῖν προθυμούμενος, | |
De-asta și tabăr-asupra-i de trei ori turbat să-l omoare, | |
τρὶς δέ οἱ ἐστυφέλιξε φαεινὴν ἀσπίδ' Ἀπόλλων· | 437 |
τρὶς δὲ αὐτῷ τὴν λαμπρὰν ἀσπίδα παρέσεισεν ὁ Ἀπόλλων· | |
Însă de trei ori Apolon izbindu-l în scut îl respinse, | |
ἀλλ' ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐπέσσυτο δαίμονι ἶσος, | 438 |
ἀλλ᾽ ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐφώρμησε θεῷ παραπλήσιος, | |
Când mai încearcă eroul sărind ca un zeu de puternic, | |
δεινὰ δ' ὁμοκλήσας προσέφη ἑκάεργος Ἀπόλλων· | 439 |
δεινῶς δὲ ἀπειλήσας εἶπε πρὸς αὐτὸν Ἀπόλλων ὁ πόρρωθεν ἐργαζόμενος· | |
Astfel vârtos l-amenință pe dânsul arcașul Apolon: | |
φράζεο Τυδεΐδη καὶ χάζεο, μηδὲ θεοῖσιν | 440 |
λοχίζου, ὦ υἱὲ τοῦ Τυδέως, καὶ ὑποχώρει, μηδὲ ἐπίσης τοῖς θεοῖς | |
„Tu, Diomede, ia seama și-n lături ferește. Cu zeii | |
ἶσ' ἔθελε φρονέειν, ἐπεὶ οὔ ποτε φῦλον ὁμοῖον | 441 |
θέλε φρονεῖν· οὐδέποτε γάρ ἐστιν ὅμοιον τὸ γένος | |
Nu căuta să te-asemeni, că nu sunt totuna cu neamul | |
ἀθανάτων τε θεῶν χαμαὶ ἐρχομένων τ' ἀνθρώπων. | 442 |
τῶν ἀεὶ ζώντων θεῶν, καὶ τῶν ἐπὶ γῆς βαδιζόντων ἀνθρώπων. | |
Zeilor, oamenii cei muritori care umblă prin tină.” | |
ὣς φάτο, Τυδεΐδης δ' ἀνεχάζετο τυτθὸν ὀπίσσω | 443 |
οὕτως εἶπεν. ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Τυδέως ὑπεχώρησεν ὀλίγον ὀπίσω ἐκκλίνων | |
Asta grăi, iar Tidide se trase doi pași mai în urmă | |
μῆνιν ἀλευάμενος ἑκατηβόλου Ἀπόλλωνος. | 444 |
καὶ φυλαττόμενος τὴν ὀργὴν τοῦ πόρρωθεν βάλλοντος Ἀπόλλωνος· | |
Și se feri de mânia țintașului Febos Apolon. | |
Αἰνείαν δ' ἀπάτερθεν ὁμίλου θῆκεν Ἀπόλλων | 445 |
τὸν Αἰνείαν δὲ πόρρωθι τοῦ στρατοῦ κατέθηκεν ὁ Ἀπόλλων | |
Zeul apoi pe Eneas, din valmă luându-l, îl duse | |
Περγάμῳ εἰν ἱερῇ, ὅθι οἱ νηός γε τέτυκτο. | 446 |
ἐν τῇ ἱερᾷ ἀκροπόλει, ὅπου αὐτῷ ναὸς κατεσκεύαστο· | |
La cetățuie-n Pergam, unde capiștea-i fuse zidită. | |
ἤτοι τὸν Λητώ τε καὶ Ἄρτεμις ἰοχέαιρα | 447 |
καὶ τοῦτον μὲν ἡ Λητώ καὶ ἡ Ἄρτεμις ἡ χαίρουσα τοῖς ἰοῖς, ἤτοι ἡ τοξότις, | |
Leto și meștera-n arc Artemis acolo, în sfântul | |
ἐν μεγάλῳ ἀδύτῳ ἀκέοντό τε κύδαινόν τε· | 448 |
ἐν τῷ μεγάλῳ ἀβάτῳ τοῦ ναοῦ ἐθεράπευον, καὶ ἐδόξαζον. | |
Mare locaș, lecuindu-l, îi deteră iarăși tărie. | |
αὐτὰρ ὃ εἴδωλον τεῦξ' ἀργυρότοξος Ἀπόλλων | 449 |
ὁ δὲ ἀργυρότοξος Ἀπόλλων εἴδωλον κατεσκεύασεν ὅμοιον | |
Plăsmuie însă Apolon în locu-i o umbră ce-arată | |
αὐτῷ τ' Αἰνείᾳ ἴκελον καὶ τεύχεσι τοῖον, | 450 |
αὐτῷ τῷ Αἰνείᾳ, καὶ τοῖς ὅπλοις τοιοῦτον· | |
Parcă-i Eneas aidoma-n arme și-n toată făptura, | |
ἀμφὶ δ' ἄρ' εἰδώλῳ Τρῶες καὶ δῖοι Ἀχαιοὶ | 451 |
περὶ τὸ εἴδωλον δὲ οἱ Τρῷες καὶ οἱ ἔνδοξοι Ἕλληνες | |
Și se încaier-alături de umbră, de-o parte și alta, | |
δῄουν ἀλλήλων ἀμφὶ στήθεσσι βοείας | 452 |
ἠλόων καὶ κατέκοπτον περὶ τὰ στήθη ἀλλήλων | |
Și pe la piepturi în față își sfarmă izbindu-și într-una | |
ἀσπίδας εὐκύκλους λαισήϊά τε πτερόεντα. | 453 |
τὰς ἐκ βύρσων εὐκύκλους ἀσπίδας, καὶ τὰ μικρὰ καὶ κοῦφα σάκη. | |
Paveze mari și rotunde de piele sau scuturi ușoare. | |
δὴ τότε θοῦρον Ἄρηα προσηύδα Φοῖβος Ἀπόλλων· | 454 |
τότε δὴ πρὸς τὸν ὁρμητικὸν Ἄρην ἔλεγεν Ἀπόλλων ὁ Φοῖβος· | |
Febos Apolon atunci îl chemă pe vifornicul Ares: | |
Ἆρες Ἄρες βροτολοιγὲ μιαιφόνε τειχεσιπλῆτα, | 455 |
ὦ Ἄρη, ὦ Ἄρη βλαπτικέ, ἀνδροκτόνε, φόνοις μεμιασμένε, τείχη βάλλων καὶ καθαιρῶν, | |
„Ares, tu crâncene, biciul orașelor, spulberul lumii! | |
οὐκ ἂν δὴ τόνδ' ἄνδρα μάχης ἐρύσαιο μετελθὼν | 456 |
οὐκ ἂν δὴ ἐπελθὼν ἑλκύσειας ἀπὸ τοῦ πολέμου τοῦτον τὸν ἄνδρα | |
Vino și-nlătură din bătălie pe-acest Diomede | |
Τυδεΐδην, ὃς νῦν γε καὶ ἂν Διὶ πατρὶ μάχοιτο; | 457 |
τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως, ὃς νῦν καὶ τῷ Διῒ τῷ πατρὶ μάχοιτο ἄν· | |
Care trufindu-se acum și cu tata-ne Zeus s-ar bate. | |
Κύπριδα μὲν πρῶτα σχεδὸν οὔτασε χεῖρ' ἐπὶ καρπῷ, | 458 |
πρῶτον μὲν τὴν Ἀφροδίτην ἐκ τοῦ σύνεγγυς ἔτρωσε κατὰ τὴν χεῖρα πρὸς τῷ καρπῷ· | |
Dânsul împunse cu lancea la mână întâi pe-Afrodita, | |
αὐτὰρ ἔπειτ' αὐτῷ μοι ἐπέσσυτο δαίμονι ἶσος. | 459 |
μετὰ ταῦτα δὲ ἐμοὶ αὐτῷ ἐφώρμησε θεῷ παραπλήσιος. | |
Și dup-aceea la mine sări ca un zeu în putere.” | |
ὣς εἰπὼν αὐτὸς μὲν ἐφέζετο Περγάμῳ ἄκρῃ, | 460 |
οὕτως εἰπών, αὐτὸς μὲν ἐκάθητο ἐν τῇ ἀκροπόλει. | |
Asta rosti și stătu el apoi în Pergam la cetate. | |
Τρῳὰς δὲ στίχας οὖλος Ἄρης ὄτρυνε μετελθὼν | 461 |
Ἄρης δὲ ὁ ὀλέθριος ἐπελθὼν παρώξυνε τὰς τάξεις τῶν Τρῴων, | |
Ares veni căpiat și crunt ca o fiară-ntre rânduri | |
εἰδόμενος Ἀκάμαντι θοῷ ἡγήτορι Θρῃκῶν· | 462 |
ὁμοιωθεὶς τῷ ταχεῖ Ἀκάμαντι τῷ ἡγεμόνι τῶν Θρᾳκῶν· | |
Și-nflăcăra pe Troieni. La față părea că e Domnul | |
υἱάσι δὲ Πριάμοιο διοτρεφέεσσι κέλευεν· | 463 |
τοῖς υἱοῖς δὲ τοῦ Πριάμου τοῖς ἐν βασιλείᾳ τεθραμμένοις εἶπεν· | |
Tracilor, iutele Acamas, și astfel pe fiii lui Priam | |
ὦ υἱεῖς Πριάμοιο διοτρεφέος βασιλῆος | 464 |
ὦ υἱοὶ τοῦ Πριάμου τοῦ ἐκ Διὸς πεπαιδευμένου βασιλέως, | |
El îi zorea: „Priamizi, răsaduri din viță mărită, | |
ἐς τί ἔτι κτείνεσθαι ἐάσετε λαὸν Ἀχαιοῖς; | 465 |
ἕως τίνος ἔτι καταλείψετε τοῖς Ἕλλησιν ἀναιρεῖσθαι τὸν λαόν ὑμῶν; | |
Încă lăsa-veți așa pe Ahei să vă secere oastea? | |
ἦ εἰς ὅ κεν ἀμφὶ πύλῃς εὖ ποιητῇσι μάχωνται; | 466 |
ἢ μέχρι ἂν μάχωνται περὶ τὰς καλῶς πεποιημένας πύλας τῆς πόλεως; | |
Ori aștepta-veți ca ei să ajungă la poarta cetății? | |
κεῖται ἀνὴρ ὃν ἶσον ἐτίομεν Ἕκτορι δίῳ | 467 |
πέπτωκεν ἀνὴρ, ὃν ἐτιμῶμεν ἐξίσου τῷ ἐνδόξῳ Ἕκτορι, | |
Dus e bărbatul, pe care-l cinsteam ca pe Hector, Eneas | |
Αἰνείας υἱὸς μεγαλήτορος Ἀγχίσαο· | 468 |
Αἰνείας ὁ υἱὸς του μεγαλοψύχου Ἀγχίσου· | |
Cel din Anhise născut. Deci hai, pe voinicul tovarăș | |
ἀλλ' ἄγετ' ἐκ φλοίσβοιο σαώσομεν ἐσθλὸν ἑταῖρον. | 469 |
ἀλλ᾿ ἄγετε σώσωμεν ἐκ τῆς ταραχῆς τε καὶ μάχης τὸν ἀγαθὸν φίλον. | |
Noi măcar mort s-apărăm, să-l scoatem din clocotul luptei.” | |
ὣς εἰπὼν ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου. | 470 |
οὕτως εἰπὼν παρώξυνεν προθυμίαν τε καὶ ψυχὴν ἑκάστου τῶν Τρῴων. | |
Asta grăi, și trezi-n fiecare curaj și vârtute. | |
ἔνθ' αὖ Σαρπηδὼν μάλα νείκεσεν Ἕκτορα δῖον· | 471 |
τότε δὴ Σαρπηδὼν λίαν ὠνείδισε τὸν ἔνδοξον Ἕκτορα, λέγων· | |
Craiul Sarpedon atunci pe Hector începe să-l mustre: | |
Ἕκτορ πῇ δή τοι μένος οἴχεται ὃ πρὶν ἔχεσκες; | 472 |
ὦ Ἕκτορ, ποῦ νῦν σοὶ ἡ ἰσχὺς ἀπῆλθεν, ἣν πρῶτον εἶχες; | |
„Unde ți-e, Hector, acum vitejia ce-aveai înainte? | |
φῆς που ἄτερ λαῶν πόλιν ἑξέμεν ἠδ' ἐπικούρων | 473 |
ἔλεγές που χωρὶς τοῦ τῆς πόλεως λαοῦ καὶ τῶν συμμάχων φυλάξειν τὴν πόλιν | |
Zis-ai cândva că de n-ai avea alte oștiri și-ajutoare, | |
οἶος σὺν γαμβροῖσι κασιγνήτοισί τε σοῖσι. | 474 |
μόνος σὺν τοῖς γαμβροῖς καὶ τοῖς σοῖς ἀδελφοῖς· | |
Singur cu mulții cumnați și cu frații tu aperi cetatea. | |
τῶν νῦν οὔ τιν' ἐγὼ ἰδέειν δύναμ' οὐδὲ νοῆσαι, | 475 |
ἀπὸ τούτων οὐδένα νῦν ἐγὼ δύναμαι εἰδεῖν ἐν τῷ πολέμῳ, οὐδὲ τεκμήρασθαι· | |
Dar pe nici unul din ei eu nu văd pe-aici nicăirea: | |
ἀλλὰ καταπτώσσουσι κύνες ὣς ἀμφὶ λέοντα· | 476 |
ἀλλὰ δεδοίκασιν ὥσπερ κύνες περὶ λέοντα· | |
Stau îndosiți ca ogarii de teamă când leul răsare. | |
ἡμεῖς δὲ μαχόμεσθ' οἵ πέρ τ' ἐπίκουροι ἔνειμεν. | 477 |
ἡμεῖς δὲ πολεμοῦμεν οἵτινες σύμμαχοι πάρεσμεν· | |
Noi îns-aci ne tot batem, măcar că suntem ajutoare. | |
καὶ γὰρ ἐγὼν ἐπίκουρος ἐὼν μάλα τηλόθεν ἥκω· | 478 |
καὶ γὰρ ἐγὼ σύμμαχος ὢν πάνυ πόρρωθεν ἦλθον· | |
Iată eu unul, ca soț de război, am venit de departe, | |
τηλοῦ γὰρ Λυκίη Ξάνθῳ ἔπι δινήεντι, | 479 |
μακρὰν γάρ ἐστιν ἡ Λυκία ἐπὶ Ξάνθῳ τῷ ποταμῷ τῷ συστροφὰς ῥευμάτων ἔχοντι· | |
Tocmai din Licia, de lângă apa învolbat-a lui Xantos, | |
ἔνθ' ἄλοχόν τε φίλην ἔλιπον καὶ νήπιον υἱόν, | 480 |
ἐκεῖ τὴν προσφιλῆ γαμετὴν κατέλιπον, καὶ τὸν ἐν βρεφικῇ ἡλικίᾳ υἱόν· | |
Și mi-am lăsat copilașul acolo, lăsat-am nevasta | |
κὰδ δὲ κτήματα πολλά, τὰ ἔλδεται ὅς κ' ἐπιδευής. | 481 |
κατέλιπον δὲ καὶ κτήματα πολλά, ὧν ἐπιθυμεῖ, ὅς ἐστιν ἐνδεής· | |
Și o mulțime de-avuturi dorite de cel care n-are. | |
ἀλλὰ καὶ ὧς Λυκίους ὀτρύνω καὶ μέμον' αὐτὸς | 482 |
ἀλλὰ καὶ οὕτω τοὺς ὑπ᾿ ἐμὲ Λυκίους διεγείρω, καὶ αὐτὸς | |
Armia-mi totuși silesc să se bată și stărui eu însumi | |
ἀνδρὶ μαχήσασθαι· ἀτὰρ οὔ τί μοι ἐνθάδε τοῖον | 483 |
προθυμοῦμαι πολεμῆσαί τινι ἀνδρί, οὐδέ μοι ἐνταῦθα τοιοῦτόν τί ἐστιν, | |
Tot încolțind pe dușman, cu toate că n-am eu pe-aproape | |
οἷόν κ' ἠὲ φέροιεν Ἀχαιοὶ ἤ κεν ἄγοιεν· | 484 |
οἷον ἂν ἢ φέροιεν, ἢ ἄγοιεν Ἕλληνες. | |
Bunuri să-mi jefuie Aheii și rude să-mi ia în robie. | |
τύνη δ' ἕστηκας, ἀτὰρ οὐδ' ἄλλοισι κελεύεις | 485 |
σὺ δὲ ἕστηκας, οὐδὲ τοῖς ἄλλοις ἐπιτάττεις | |
Însă tu stai huzurind, nu sprijini la trudă pe oameni | |
λαοῖσιν μενέμεν καὶ ἀμυνέμεναι ὤρεσσι. | 486 |
λαοῖς καρτερεῖν καὶ ὑπομένειν, καὶ βοηθεῖν ταῖς ἑαυτῶν γυναιξί, | |
Ca să se-mpizmuie-n harță, să-și apere casa și-avutul. | |
μή πως ὡς ἀψῖσι λίνου ἁλόντε πανάγρου | 487 |
μήπως, ὡς διὰ συναφῶν δικτύου πάντα ἀγρεύοντος, περιληφθέντες | |
Mi-e doar să nu fiți cuprinși de un năvod ce mrejuie totul | |
ἀνδράσι δυσμενέεσσιν ἕλωρ καὶ κύρμα γένησθε· | 488 |
ἀνδράσιν ἐχθροῖς γένησθε ἐπίτευγμά τε καὶ σπάραγμα. | |
Și să ajungeți vânatul și prada vrăjmașilor voștri; | |
οἳ δὲ τάχ' ἐκπέρσουσ' εὖ ναιομένην πόλιν ὑμήν. | 489 |
οὗτοι δὲ ταχέως ἐκπορθήσουσι τὴν καλῶς οἱκουμένην ὑμετέραν πολιν. | |
Ei după asta curând vă spulberă mândra cetate. | |
σοὶ δὲ χρὴ τάδε πάντα μέλειν νύκτάς τε καὶ ἦμαρ | 490 |
σοὶ δὲ ταῦτα πάντα διὰ φροντίδος εἶναι προσήκει, νύκτωρ καὶ μεθημέρας | |
Tu ești dator să ai grijă de-acestea și ziua și noaptea | |
ἀρχοὺς λισσομένῳ τηλεκλειτῶν ἐπικούρων | 491 |
παρακαλοῦντι τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν πόρρωθεν κεκλημένων συμμάχων | |
Și să te rogi de noi toți căpitanii de oaste ajutoare | |
νωλεμέως ἐχέμεν, κρατερὴν δ' ἀποθέσθαι ἐνιπήν. | 492 |
ἀδιαλείπτως ἀντέχειν, τὴν δεινὴν δὲ ἐπίπληξιν ἀποβαλέσθαι προσήκει. | |
Bine să ținem mereu să nu fii hain la mustrare.” | |
ὣς φάτο Σαρπηδών, δάκε δὲ φρένας Ἕκτορι μῦθος· | 493 |
οὕτως εἶπεν ὁ Σαρπηδών· ἔδακε δὲ ὁ λόγος τὸν τοῦ Ἕκτορος λογισμόν, | |
Zise, iar Hector, mușcat ca de șarpe de vorba ce-i spuse, | |
αὐτίκα δ' ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε, | 494 |
εὐθέως δὲ ἐκ τοῦ ἅρματος σὺν τοῖς ὅπλοις εἰς γῆν κατεπήδησε, | |
Sare din chelna telegii, cu armele toate pe dânsul. | |
πάλλων δ' ὀξέα δοῦρα κατὰ στρατὸν ᾤχετο πάντῃ | 495 |
σείων δὲ δόρατα ὀξέα, ἐπορεύετο πανταχόσε κατὰ τὸν στρατὸν | |
Lăncile el răsucind, cutreieră tabăra-i toată | |
ὀτρύνων μαχέσασθαι, ἔγειρε δὲ φύλοπιν αἰνήν. | 496 |
διεγείρων αὐτούς πρὸς τὸν πόλεμον· παρώξυνε δὲ μάχην χαλεπήν. | |
Și-o îmboldește din grai și aprinde cumplită bătaie. | |
οἳ δ' ἐλελίχθησαν καὶ ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν· | 497 |
οὗτοι δὲ συνεστράφησαν, καὶ ἐναντίον ἕστησαν τῶν Ἑλλήνων. | |
Oastea-i se-ntoarce-napoi și Aheilor stă împotrivă. | |
Ἀργεῖοι δ' ὑπέμειναν ἀολλέες οὐδὲ φόβηθεν. | 498 |
οἱ Ἕλληνες δὲ ἔμενον καρτερῶς συνηθροισμένοι, οὐκέτι πεφόβηνται. | |
Dar și Danaii țin piept, se îndeasă și nu se-nspăimântă. | |
ὡς δ' ἄνεμος ἄχνας φορέει ἱερὰς κατ' ἀλωὰς | 499 |
ὥσπερ δὲ ἄνεμος φέρει τὰ ἄχυρα κατὰ τὰς ἱερὰς ἅλως | |
Cum adierea de vânt prin arie-mprăștie pleava | |
ἀνδρῶν λικμώντων, ὅτε τε ξανθὴ Δημήτηρ | 500 |
τῶν ἀνδρῶν χωριζόντων ἀπὸ τοῦ σίτου τὰ ἄχυρα, ὅτε ἡ πυρρὰ Δημήτηρ | |
La treierat, când a viptului zână bălaie Demetra | |
κρίνῃ ἐπειγομένων ἀνέμων καρπόν τε καὶ ἄχνας, | 501 |
διαχωρίζει τὸν καρπόν, καὶ τὰ ἄχυρα, σφοδρῶς τῶν ἀνέμων πνεόντων, | |
Hoaspa desparte de roadă ușor la bătaia de vânturi, | |
αἳ δ' ὑπολευκαίνονται ἀχυρμιαί· ὣς τότ' Ἀχαιοὶ | 502 |
οἱ δὲ τόποι ἔνθα τὰ ἄχυρα ἐκτινάσσεται κατ᾽ὀλίγον λευκαίνονται· οὕτω τότε οἱ Ἕλληνες | |
Clăile-albesc de pospai pe deasupra; tot astfel Aheii | |
λευκοὶ ὕπερθε γένοντο κονισάλῳ, ὅν ῥα δι' αὐτῶν | 503 |
λευκοὶ ἄνωθεν ἐγένοντο ὑπὸ τοῦ κονιορτοῦ, ὃν δὴ δι' αὐτῶν | |
Se înălbiră de pulberea ce-o ridicau între-olaltă | |
οὐρανὸν ἐς πολύχαλκον ἐπέπληγον πόδες ἵππων | 504 |
εἰς τὸν στερεὸν οὐρανὸν ἤγειρον πλήττοντες οἱ πόδες τῶν ἵππων, | |
Până la cer din copite pământul izbind telegarii | |
ἂψ ἐπιμισγομένων· ὑπὸ δ' ἔστρεφον ἡνιοχῆες. | 505 |
ἐκ δευτέρου τοῖς Τρῳσὶ προσμιγνύντων· ὑπέτρεφον δὲ τοὺς ἵππους οἱ ἡνίοχες· | |
Iarăși întorși la război, că dau roată-napoi vizitiii. | |
οἳ δὲ μένος χειρῶν ἰθὺς φέρον· ἀμφὶ δὲ νύκτα | 506 |
οἱ δὲ ἀναβάται τὴν τῶν χειρῶν ἰσχὺν εὐθὺ τῶν ἐναντίων ἔφερον· νύκτα δὲ | |
Toți năzuiau înainte cu bicele. Ares da sprijin | |
θοῦρος Ἄρης ἐκάλυψε μάχῃ Τρώεσσιν ἀρήγων | 507 |
ἤτοι ἀέρα σκοτεινὸν περιεκάλυψεν ὁ ὁρμητικὸς Ἄρης τὴν μάχην, βοηθῶν τοῖς Τρῳσὶν, | |
Celor din Troia, și-umbla de mânie turbat pretutindeni. | |
πάντοσ' ἐποιχόμενος· τοῦ δ' ἐκραίαινεν ἐφετμὰς | 508 |
ἐπὶ πᾶν μέρος πορευόμενος· ἐπετέλει δὲ τὰς ἐντολὰς τοῦ καθαροῦ | |
Noapte lățea-nvăluind băteliștea toată și astfel | |
Φοίβου Ἀπόλλωνος χρυσαόρου, ὅς μιν ἀνώγει | 509 |
Ἀπόλλωνος τοῦ χρυσοφασγάνου, ὅτις αὐτῷ ἐκέλευσε | |
Voia-mplini lui Apolon, încinsul cu spadă de aur, | |
Τρωσὶν θυμὸν ἐγεῖραι, ἐπεὶ ἴδε Παλλάδ' Ἀθήνην | 510 |
παροξύναι τοῖς Τρῳσὶ τὸν θυμόν, ἐπειδὴ ἐθεάσατο τὴν πολεμικὴν Ἀθηνᾶν | |
Care-l rugase pe el să însuflete oastea troiană, | |
οἰχομένην· ἣ γάρ ῥα πέλεν Δαναοῖσιν ἀρηγών. | 511 |
ἀναχωρήσασαν· αὕτη γὰρ δὴ ὑπῆρχε βοηθὸς τοῖς Ἕλλησιν. | |
Când a văzut că Aten-a Danailor paznică-i dusă. | |
αὐτὸς δ' Αἰνείαν μάλα πίονος ἐξ ἀδύτοιο | 512 |
αὐτὸς δὲ τὸν Αἰνείαν ἐκ τοῦ λίαν κεκνισσωμένου καὶ λελιπασμένου ἀδύτου | |
Febos el însuși atunci din templu-i bogat lui Eneas | |
ἧκε, καὶ ἐν στήθεσσι μένος βάλε ποιμένι λαῶν. | 513 |
ἔπεμψε, καὶ ἰσχὺν εὔτολμον εἰς τὸ στῆθος ἐνέβαλε τῷ βασιλεῖ τῶν λαῶν. | |
Drumul îi dete și-n inimă-i puse curaj și tărie. | |
Αἰνείας δ' ἑτάροισι μεθίστατο· τοὶ δὲ χάρησαν, | 514 |
Αἰνείας δὲ ἔστη μετὰ τῶν ἑαυτοῦ φίλων· οἱ δὲ ἐχάρησαν, | |
El se ivi la tovarășii săi, care, cum îl văzură, | |
ὡς εἶδον ζωόν τε καὶ ἀρτεμέα προσιόντα | 515 |
ἐπεὶ ἴδον αὐτὸν προσερχόμενον ζῶντα καὶ ὑγιῆ, | |
Tare se înveseliră că el mai viează și-i teafăr | |
καὶ μένος ἐσθλὸν ἔχοντα· μετάλλησάν γε μὲν οὔ τι. | 516 |
καὶ προθυμίαν ἀγαθὴν ἔχοντα· οὐ μήν γε αὐτόν ἐζήτησαν· | |
Și de vârtute tot plin, dar nu-l întrebară pe dânsul; | |
οὐ γὰρ ἔα πόνος ἄλλος, ὃν ἀργυρότοξος ἔγειρεν | 517 |
οὐ γὰρ παρεχώρει ὁ ἄλλος πόνος καὶ κάματος, ὃν ἤγειρεν Ἀπόλλων ὁ τόξον ἀργυροῦν ἔχων, | |
N-aveau răgaz ei de grija trezită de-Apolon și Ares, | |
Ἄρης τε βροτολοιγὸς Ἔρις τ' ἄμοτον μεμαυῖα. | 518 |
καὶ ὁ ἀνθρωποκτόνος Ἄρης, καὶ ἡ Ἔρις ἡ ἀπαύστως προθυμουμένη. | |
Spulberătorul de vieți, și de vrajba cea pururi aprinsă. | |
τοὺς δ' Αἴαντε δύω καὶ Ὀδυσσεὺς καὶ Διομήδης | 519 |
τοὺς Ἕλληνας δὲ οἱ δύο Αἴαντες καὶ ὁ Ὀδυσσεύς καὶ ὁ Διομήδης | |
Aias cei doi, Diomede, Tidid și Ulise la luptă | |
ὄτρυνον Δαναοὺς πολεμιζέμεν· οἳ δὲ καὶ αὐτοὶ | 520 |
παρώξυνον μάχεσθαι· ἔτι δὲ καὶ αὐτοὶ | |
Tot îi sileau pe Danai, dar și ei de la sine cu toții, | |
οὔτε βίας Τρώων ὑπεδείδισαν οὔτε ἰωκάς, | 521 |
οὔτε τὰς δυνάμεις τῶν Τρῴων πεφόβηνται, οὔτε τὰς κραυγάς τε καὶ ἀπειλάς· | |
Nesperiați de răzbirea și chiotul oastei troiene, | |
ἀλλ' ἔμενον νεφέλῃσιν ἐοικότες ἅς τε Κρονίων | 522 |
ἀλλ᾽ ἔμενον ὅμοιοι ταῖς νεφέλαις, ἃς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου, | |
Stau fără preget ca norii cei puși de stăpânul furtunii | |
νηνεμίης ἔστησεν ἐπ' ἀκροπόλοισιν ὄρεσσιν | 523 |
ἡσυχίας ἀνέμου οὔσης, ἔστησεν ἐπὶ ὄρεσιν ὑψηλοῖς | |
Sus, pe o culme de plai, să s-ație statornici, pe-o vreme | |
ἀτρέμας, ὄφρ' εὕδῃσι μένος Βορέαο καὶ ἄλλων | 524 |
ἠρέμα τε καὶ ἡσύχως, ἐν ὅσῳ ἠρεμεῖ ἡ τοῦ βορέου ὁρμὴ καὶ τῶν ἄλλων | |
Când alinat e văzduhul și-adoarme sălbaticul crivăț | |
ζαχρειῶν ἀνέμων, οἵ τε νέφεα σκιόεντα | 525 |
τῶν ἄγαν χρειωδῶν ἀνέμων, οἵτινες τὰ σκιώδη νέφη | |
Și viforoasele vânturi ce bat vâjâind și răsfiră | |
πνοιῇσιν λιγυρῇσι διασκιδνᾶσιν ἀέντες· | 526 |
πνοαῖς ὀξείαις διασκεδάζουσι πνέοντες. | |
Norii noptatici din munți; tot astfel Aheii-naintea | |
ὣς Δαναοὶ Τρῶας μένον ἔμπεδον οὐδὲ φέβοντο. | 527 |
οὕτως οἱ Ἕλληνες ἀνέμενον τοὺς Τρῷας καρτερῶς, οὐδὲ ἔφευγον. | |
Gloatei troiene adăstau cu-ndârjire și neșovăielnici. | |
Ἀτρεΐδης δ' ἀν' ὅμιλον ἐφοίτα πολλὰ κελεύων· | 528 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως περιῄει ἀνὰ τὸν στρατὸν πολλὰ παρακαλῶν τε καὶ ἐπιτάσσων. | |
Dar Agamemnon umbla în duium și da zor pretutindeni: | |
ὦ φίλοι ἀνέρες ἔστε καὶ ἄλκιμον ἦτορ ἕλεσθε, | 529 |
ὦ φίλοι, ἄνδρες ἐστέ, καὶ ἀνδρείαν ψυχὴν λάβετε, | |
„Fiți, o prieteni, bărbați, în pieptu-vă puneți tărie, | |
ἀλλήλους τ' αἰδεῖσθε κατὰ κρατερὰς ὑσμίνας· | 530 |
καὶ αἰδεῖσθε ἀλλήλους κατὰ τὰς ἰσχυρὰς μάχας· | |
Fie-vă unii de alții rușine în toiu-ncleștării. | |
αἰδομένων ἀνδρῶν πλέονες σόοι ἠὲ πέφανται· | 531 |
καὶ γὰρ τῶν αἰδουμένων ἀνδρῶν πλείους εἰσὶ σῷοι, | |
Scapă mai mulți decât mor, dacă-i teamă-ntre voi și rușine | |
φευγόντων δ' οὔτ' ἂρ κλέος ὄρνυται οὔτε τις ἀλκή. | 532 |
ἢ φονεύονται· τῶν φευγόντων δέ, οὔτε τις ἰσχὺς ἐγείρεται, οὔτε δόξα. | |
Cei care se-nfricoșează își pierd și vârtutea și slava.” | |
ἦ καὶ ἀκόντισε δουρὶ θοῶς, βάλε δὲ πρόμον ἄνδρα | 533 |
Ἔφη, καὶ ἠκόντισε διὰ τοῦ δόρατος εὐθέως· | |
Zice, și vântuie lancea, ochind pe oșteanul din frunte, | |
Αἰνείω ἕταρον μεγαθύμου Δηϊκόωντα | 534 |
ἔτρωσε δὲ ἄνδρα πρόμαχον Δηικόωντα | |
Mare de suflet și drag lui Eneas, pe Deicoonte | |
Περγασίδην, ὃν Τρῶες ὁμῶς Πριάμοιο τέκεσσι | 535 |
τὸν υἱὸν τοῦ Περγάσου τὸν φίλον τοῦ μεγαλοψύχου Αἰνείου, ὃν οἱ Τρῷες ὁμοίως τοῖς τέκνοις τοῦ Πριάμου | |
Pergasianul, la care Troienii țineau ca la fiii | |
τῖον, ἐπεὶ θοὸς ἔσκε μετὰ πρώτοισι μάχεσθαι. | 536 |
ἐτίμων, ἐπειδὴ ταχὺς ἦν μετὰ τῶν πρώτων πολεμεῖν· | |
Craiului Priam, căci el sta gata să lupte prin șirul | |
τόν ῥα κατ' ἀσπίδα δουρὶ βάλε κρείων Ἀγαμέμνων· | 537 |
τοῦτον δὴ δόρατι ἔπληξε κατὰ τὴν ἀσπίδα ὁ βασιλεὺς Ἀγαμέμνων· | |
Celor dintâi. Îl însuliță-n scut Agamemnon Atride; | |
ἣ δ' οὐκ ἔγχος ἔρυτο, διὰ πρὸ δὲ εἴσατο χαλκός, | 538 |
αὕτη δὲ οὐκ ἐκώλυσε τὸ δόρυ, διῆλθε δὲ εἰς τὸ πρόσω καὶ δι᾽ αὐτῆς, | |
Nempiedicată fiind prin pavăză sulița-i trece | |
νειαίρῃ δ' ἐν γαστρὶ διὰ ζωστῆρος ἔλασσε· | 539 |
ἐπέρασε δὲ διὰ τῆς θωρακίτιδος ζώνης εἰς τὴν ἐσχάτην γαστέρα, ἤτοι τὴν κύστιν, ἢ τὸ παχὺ ἔντερον, | |
Și pe la pântece-n brâu pe bietu-l străpunge. Deodată | |
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. | 540 |
πεσὼν δὲ ἐκτύπησεν, ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿αὐτῷ. | |
Cade voinicul bufnind și zornăie arama pe dânsul. | |
ἔνθ' αὖτ' Αἰνείας Δαναῶν ἕλεν ἄνδρας ἀρίστους | 541 |
τότε δὴ καὶ Αἰνείας ἀπέκτεινεν ἄνδρας τῶν Ἑλλήνων ἀρίστους, | |
Dar și Eneas în schimb răpune doi oameni de frunte, | |
υἷε Διοκλῆος Κρήθωνά τε Ὀρσίλοχόν τε, | 542 |
τὸν Κρήθωνα καὶ τὸ Ὀρσίλοχον τοὺς υἱοὺς τοῦ Διοκλέως· | |
Pe Orsiloh și Creton, vlăstarele lui Diocleus | |
τῶν ῥα πατὴρ μὲν ἔναιεν ἐϋκτιμένῃ ἐνὶ Φηρῇ | 543 |
τούτων δὴ ὁ μὲν πατὴρ κατῴκει ἐν τῇ καλῶς ἐκτισμένῃ Φηρῇ | |
Care trăia cu lăcașul în Fera cea bine-zidită. | |
ἀφνειὸς βιότοιο, γένος δ' ἦν ἐκ ποταμοῖο | 544 |
πλούσιος τῇ περιουσίᾳ, τὸ γένος δὲ ἦν ἐκ τοῦ ποταμοῦ | |
Foarte cuprins era el și neamu-și trăgea de la zeul | |
Ἀλφειοῦ, ὅς τ' εὐρὺ ῥέει Πυλίων διὰ γαίης, | 545 |
τοῦ Ἀλφείου, ὃς εὐρέως ῥεῖ διὰ τῆς γῆς τῶν Πυλίων· | |
Apei Alfeu, care-n țara Pilenilor curge așa mare. | |
ὃς τέκετ' Ὀρτίλοχον πολέεσσ' ἄνδρεσσιν ἄνακτα· | 546 |
ὃς ἐγέννησε τὸν Ὀρσίλοχον βασιλέα πολλῶν ἀνδρῶν· | |
Zeul născu pe-Orsiloh, un Domn pe-o mulțime de oameni, | |
Ὀρτίλοχος δ' ἄρ' ἔτικτε Διοκλῆα μεγάθυμον, | 547 |
Ὀρσίλοχος δὲ ἐγέννησε τὸν μεγαλόψυχον Διοκλέα· | |
Care pe urm’a născut pe ne-nfricoșatul Diocle, | |
ἐκ δὲ Διοκλῆος διδυμάονε παῖδε γενέσθην, | 548 |
ἐκ δὲ τοῦ Διοκλέως δίδυμοι παῖδες ἐγένοντο, | |
Iară Diocle-a născut doi fii, pe-Orsiloh și Creton; | |
Κρήθων Ὀρσίλοχός τε μάχης εὖ εἰδότε πάσης. | 549 |
ὁ Κρήθων καὶ ὁ Ὀρσίλοχος ἔμπειροι καλῶς πολέμου παντός· οὗτοι μὲν δὴ εἰς ἡλικίαν ἐλθόντες, | |
Gemeni erau și știuți amândoi în tot felul de lupte. | |
τὼ μὲν ἄρ' ἡβήσαντε μελαινάων ἐπὶ νηῶν | 550 |
ἐπὶ τῶν μελαίνων νεῶν ἅμα τοῖς Ἕλλησιν εἵποντο | |
Tineri fiind amândoi, urmară pe negre corăbii | |
Ἴλιον εἰς εὔπωλον ἅμ' Ἀργείοισιν ἑπέσθην, | 551 |
εἰς τὴν Ἴλιον τὴν καλοὺς ἵππους ἔχουσαν, | |
Oastea din Argos la Ilion cel cu fugarii cei mândri, | |
τιμὴν Ἀτρεΐδῃς Ἀγαμέμνονι καὶ Μενελάῳ | 552 |
δίκην τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως τῷ Ἀγαμέμνονι,καὶ τῷ Μενελάῳ | |
Vrând de Troieni să răzbune pe frații Atrizi, pe Menelau | |
ἀρνυμένω· τὼ δ' αὖθι τέλος θανάτοιο κάλυψεν. | 553 |
λαμβάνοντες· τούτους δὲ αὐτοῦ τὸ τοῦ θανάτου τέλος ἐκάλυψεν· | |
Și pe-Agamemnon, dar ceasul pieirii acolo-i ajunse. | |
οἵω τώ γε λέοντε δύω ὄρεος κορυφῇσιν | 554 |
ὁποῖοι οἱ δύο λέοντες ἐν ταῖς κορυφαῖς τοῦ ὄρους | |
Cum o pereche de lei de la munți, de pe plaiuri înalte, | |
ἐτραφέτην ὑπὸ μητρὶ βαθείης τάρφεσιν ὕλης· | 555 |
ἀνετράφησαν ὑπὸ τῇ μητρὶ ἐν τοῖς πυκνώμασι τοῦ βαθέος δρυμοῦ· | |
Unde-i crescu o leoaică-n desișul adâncilor codri, | |
τὼ μὲν ἄρ' ἁρπάζοντε βόας καὶ ἴφια μῆλα | 556 |
οὗτοι μὲν δὴ ἁρπάζοντες βοῦς καὶ πρόβατα εὐτραφῆ | |
Staule multe deșartă răpind de la turme oi grase | |
σταθμοὺς ἀνθρώπων κεραΐζετον, ὄφρα καὶ αὐτὼ | 557 |
φθείρουσι τὰς ἐπαύλεις τῶν ἀνθρώπων, ἕως οὗ καὶ αὐτοὶ | |
Și o poiadă de boi până când, biruiți de puterea | |
ἀνδρῶν ἐν παλάμῃσι κατέκταθεν ὀξέϊ χαλκῷ· | 558 |
ἀνῃρέθησαν ἐν χερσὶν ἀνδρῶν δι᾽ ὀξέος σιδήρου· | |
Unor bărbați vânători, cad morți la lovirea din suliți; | |
τοίω τὼ χείρεσσιν ὑπ' Αἰνείαο δαμέντε | 559 |
τοιοῦτοι καὶ οὗτοι ὑπὸ τῶν χειρῶν τοῦ Αἰνείου ἀναιρεθέντες | |
Astfel oștenii cei doi, cu lancea răzbiți de Eneas, | |
καππεσέτην, ἐλάτῃσιν ἐοικότες ὑψηλῇσι. | 560 |
κατέπεσον, ὅμοιοι ὄντες ταῖς ὑψηλαῖς ἐλάταις. | |
Cad prăbușiți la pământ ca brazii cei nalți în pădure. | |
τὼ δὲ πεσόντ' ἐλέησεν ἀρηΐφιλος Μενέλαος, | 561 |
τούτους δὲ πεσόντας ἠλέησεν ὁ πολεμικὸς Μενέλαος· | |
Cum îi văzu răsturnați, cuprins de-a lor milă, Menelau | |
βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ | 562 |
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν καθωπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ, | |
Se azvârli strălucind în arme de-aramă prin șirul | |
σείων ἐγχείην· τοῦ δ' ὄτρυνεν μένος Ἄρης, | 563 |
κραδαίνων τὸ δόρυ· τούτου δὲ τὴν εὔτολμον ἰσχὺν ὁ Ἄρης παρώξυνεν, | |
Celor dintâi. Mânios el arma-și roti, că-l împinse | |
τὰ φρονέων ἵνα χερσὶν ὑπ' Αἰνείαο δαμείη. | 564 |
ἐκεῖνα βουλόμενος, ὅπως ὑπὸ τῶν χειρῶν τοῦ Αἰνείου φονευθείη. | |
Ares, al armelor zeu, ca să-l vază răpus de Eneas. | |
τὸν δ' ἴδεν Ἀντίλοχος μεγαθύμου Νέστορος υἱός, | 565 |
τοῦτον δὲ ἐθεάσατο Ἀντίλοχος ὁ υἱὸς τοῦ μεγαλοψύχου Νέστορος· | |
Dar îl zări Antiloh, feciorul măritului Nestor, | |
βῆ δὲ διὰ προμάχων· περὶ γὰρ δίε ποιμένι λαῶν | 566 |
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν· ἐδεδοίκει γὰρ περὶ τῷ βασιλεῖ τῶν λαῶν, | |
Și se luă dup-Atrid, căci tare-i era să nu piară | |
μή τι πάθοι, μέγα δέ σφας ἀποσφήλειε πόνοιο. | 567 |
μὴ πάθῃ τι, μεγάλως δὲ αὐτοὺς ἀποτυχεῖν καὶ διαμαρτεῖν τοῦ καμάτου ποιήσειεν. | |
Craiul, și-o dată cu el și-ntreaga războiului țintă. | |
τὼ μὲν δὴ χεῖράς τε καὶ ἔγχεα ὀξυόεντα | 568 |
οὗτοι μὲν οὖν τάς τε χεῖρας καὶ τὰ ὀξέα δόρατα | |
De-asta, când față-n față-au ajuns și țineau împotrivă | |
ἀντίον ἀλλήλων ἐχέτην μεμαῶτε μάχεσθαι· | 569 |
ἐναντίον ἀλλήλων εἶχον προθυμούμενοι πολεμεῖν· | |
Brațele, lăncile-ntinse, ahtiați amândoi să se-nclește, | |
Ἀντίλοχος δὲ μάλ' ἄγχι παρίστατο ποιμένι λαῶν. | 570 |
ὁ Ἀντίλοχος δὲ πάνυ πλησίον ἔστη τοῦ βασιλέως τῶν λαῶν· | |
Vine Antiloh și s-alătur-aproape de tot de Menelau | |
Αἰνείας δ' οὐ μεῖνε θοός περ ἐὼν πολεμιστὴς | 571 |
ὁ Αἰνείας δὲ οὐχ ὑπέμεινε καί περ ὢν ταχὺς πολεμιστής· | |
Ca să-l ajute. Dar cât era dornic de luptă, Eneas | |
ὡς εἶδεν δύο φῶτε παρ' ἀλλήλοισι μένοντε. | 572 |
ἐπειδὴ ἴδε δύο ἄνδρας παρ᾽ ἀλλήλοις μένοντας· | |
Datu-s-a-n lături când el a văzut că-i stau doi împotrivă. | |
οἳ δ' ἐπεὶ οὖν νεκροὺς ἔρυσαν μετὰ λαὸν Ἀχαιῶν, | 573 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ εἵλκυσαν τοὺς νεκροὺς ἐπὶ τὸ πλῆθος τῶν Ἑλλήνων, | |
Ei, părăsiți de Eneas, spre tabără-n pace-și luară | |
τὼ μὲν ἄρα δειλὼ βαλέτην ἐν χερσὶν ἑταίρων, | 574 |
τούτους μὲν δὴ τοὺς ἀθλίους ἐν ταῖς τῶν φίλων χερσὶν ἔβαλον· | |
Morții vintriș și după ce-acolo-i dădură pe mâna | |
αὐτὼ δὲ στρεφθέντε μετὰ πρώτοισι μαχέσθην. | 575 |
αὐτοὶ δὲ ὑποστρέψαντες μετὰ τῶν πρώτων ἐμάχοντο. | |
Soților, se înturnar-amândoi la-ncleștarea din frunte. | |
ἔνθα Πυλαιμένεα ἑλέτην ἀτάλαντον Ἄρηϊ | 576 |
τότε δὴ Πυλαιμένην κατέλαβον παραπλήσιον τῷ Ἄρεῖ, | |
Dânșii uciseră pe Pilemen, a lui Ares potrivă, | |
ἀρχὸν Παφλαγόνων μεγαθύμων ἀσπιστάων. | 577 |
τὸν ἡγεμόνα τῶν μεγαλοψύχων πολεμιστῶν Παφλαγόνων. | |
Domnul oștenilor tari, Paflagonii-narmații cu scuturi. | |
τὸν μὲν ἄρ' Ἀτρεΐδης δουρικλειτὸς Μενέλαος | 578 |
τοῦτον μὲν δὴ ὁ κατὰ πόλεμον ἔνδοξος Μενέλαος ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως | |
Tocmai când el în cotigă sta oblu, îndată Menelau, | |
ἑσταότ' ἔγχεϊ νύξε κατὰ κληῖ̈δα τυχήσας· | 579 |
ἑστῶτα ἔτρωσε διὰ τοῦ δόρατος, ἐπιτυχῶν κατὰ τὴν κλεῖν. | |
Meșter în lance,-l brodi în undreaua din umăr chitindu-l. | |
Ἀντίλοχος δὲ Μύδωνα βάλ' ἡνίοχον θεράποντα | 580 |
ὁ Ἀντίλοχος δὲ τὸ Μύδωνα ἔτρωσε τὸν ἡνίοχον καὶ θεράποντα, | |
Fiul lui Nestor atunci păli pe Midon, vizitiul | |
ἐσθλὸν Ἀτυμνιάδην· ὃ δ' ὑπέστρεφε μώνυχας ἵππους· | 581 |
τὸν ἀγαθὸν υἱὸν τοῦ Ἀτυμνίου· οὗτος γὰρ ὑπέστρεφε τοὺς μονώνυχας ἵππους, | |
Lui Pilemen, pe voinicul născut din Atimniu, | |
χερμαδίῳ ἀγκῶνα τυχὼν μέσον· ἐκ δ' ἄρα χειρῶν | 582 |
διὰ λίθου χειροπληθοῦς ἐπιτυχῶν κατὰ τὸν μέσον ἀγκῶνα· ἐκ τῶν χειρῶν δὲ | |
Când telegarii-și coti. Pe la cot cu o piatră pocnindu-l, | |
ἡνία λεύκ' ἐλέφαντι χαμαὶ πέσον ἐν κονίῃσιν. | 583 |
ἔπεσον χαμαὶ εἰς γῆν αἱ ἡνίαι αἱ ἐξ ἐλεφαντίνων λελευκασμέναι ὀστῶν. | |
Frânele-i albe de fildeș în colb îi căzură din mână | |
Ἀντίλοχος δ' ἄρ' ἐπαΐξας ξίφει ἤλασε κόρσην· | 584 |
Ἀντίλοχος οὖν ἐφορμήσας ξίφει τὴν κορυφὴν ἔπληξεν· | |
Și Antiloh năvălind îi sparse cu sabia tâmpla. | |
αὐτὰρ ὅ γ' ἀσθμαίνων εὐεργέος ἔκπεσε δίφρου | 585 |
ὁ δὲ πνευστιῶν ἔπεσεν ἐκ τοῦ καλῶς κατεσκευασμένου ἅρματος | |
Dânsul atunci, horcăind, pe loc se răstoarnă din chelnă, | |
κύμβαχος ἐν κονίῃσιν ἐπὶ βρεχμόν τε καὶ ὤμους. | 586 |
ἐν τῇ κόνει κύμβαχος· ἐπὶ δὲ τὴν τοῦ αὐχένος σπονδυλώδη ἀρχήν, καὶ τοὺς ὤμους | |
Cade prin colb și s-afundă cu creștetul până la umăr. | |
δηθὰ μάλ' ἑστήκει· τύχε γάρ ῥ' ἀμάθοιο βαθείης· | 587 |
ἐπὶ πολὺ μάλα ἵστατο· ἔτυχε γὰρ βαθείας ψάμμου, | |
Astfel o vreme stă el afundat în nisipul câmpiei | |
ὄφρ' ἵππω πλήξαντε χαμαὶ βάλον ἐν κονίῃσι· | 588 |
ἕως οὗ οἱ ἵπποι πλήξαντες αὐτὸν εἰς γῆν ἐν τῷ κονιορτῷ ἔρριψαν, | |
Până ce caii, zvârlind, din car îl dau jos pe de-a-ntregul. | |
τοὺς ἵμασ' Ἀντίλοχος, μετὰ δὲ στρατὸν ἤλασ' Ἀχαιῶν. | 589 |
οὓς ὁ Ἀντίλοχος μαστίξας ἐπὶ τὸν στρατὸν τῶν Ἑλλήνων ἤγαγε. | |
Biciuie caii apoi Antiloh și spre-Ahei îi alungă. | |
τοὺς δ' Ἕκτωρ ἐνόησε κατὰ στίχας, ὦρτο δ' ἐπ' αὐτοὺς | 590 |
τούτους δὲ Ἕκτωρ ἐθεάσατο κατὰ τὰς τάξεις, ὥρμησε δὲ κατ᾿ αὐτῶν | |
Cum îi văzu pe-amândoi între rânduri, s-avântă spre dânșii | |
κεκλήγων· ἅμα δὲ Τρώων εἵποντο φάλαγγες | 591 |
βοῶν, ἅμα δ᾽ αὐτῷ ἠκολούθουν καὶ αἱ τῶν Τρῴων | |
Hector răcnind, și ca turma-i vin cete puternice-n urmă | |
καρτεραί· ἦρχε δ' ἄρα σφιν Ἄρης καὶ πότνι' Ἐνυώ, | 592 |
ἰσχυραὶ τάξεις· ἡγεῖτο δ᾽ αὐτοῖς ὁ Ἄρης καὶ ἡ σεβαστὴ Ἐνυώ, | |
Călăuzite de Ares, mânate de crunta Enio; | |
ἣ μὲν ἔχουσα Κυδοιμὸν ἀναιδέα δηϊοτῆτος, | 593 |
ἡ μὲν ἔχουσα ἐν χερσὶ τὸν ἀνεπαίσχυντον θόρυβον τοῦ πολέμου, | |
Ea e-nsoțită de Valma războinică-nfiorătoare. | |
Ἄρης δ' ἐν παλάμῃσι πελώριον ἔγχος ἐνώμα, | 594 |
ὁ Ἄρης δὲ ἐν ταῖς παλάμαις ἐκίνει δόρυ μέγιστον· | |
Ares, cu mâna-nvârtind o lungă năprasnică lance, | |
φοίτα δ' ἄλλοτε μὲν πρόσθ' Ἕκτορος, ἄλλοτ' ὄπισθε. | 595 |
ἐπορεύετο δὲ ποτὲ μὲν ἔμπροσθεν τοῦ Ἕκτορος, ποτὲ δὲ ὄπισθεν. | |
Ba înaintea lui Hector se poartă, ba-n urma lui Hector. | |
τὸν δὲ ἰδὼν ῥίγησε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης· | 596 |
τοῦτον δὲ θεασάμενος ἐφοβήθη ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης· | |
Când Diomede pe Ares văzu, îl cuprinse fiorul. | |
ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ ἀπάλαμνος ἰὼν πολέος πεδίοιο | 597 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ἀνήρ τις ἄπειρος τοῦ νήχεσθαι πορευόμενος διὰ πεδίου μακροῦ | |
Cum rătăcit oarecine, când merge pe-o-ntinsă câmpie, | |
στήῃ ἐπ' ὠκυρόῳ ποταμῷ ἅλα δὲ προρέοντι | 598 |
στῇ ἐπὶ ποταμῷ ταχέως ῥέοντι, εἰς τὴν θάλασσαν ἐκβάλλοντι, | |
Stă uluit dacă vede un râu care curge spre mare | |
ἀφρῷ μορμύροντα ἰδών, ἀνά τ' ἔδραμ' ὀπίσσω, | 599 |
θεασάμενος αὐτὸν σὺν ἀφρῷ ἠχοῦντα, ἀνέδραμεν εἰς τὰ ὀπίσω· | |
Repede, spumegător clocotind, și-ndărăt o pornește; | |
ὣς τότε Τυδεΐδης ἀνεχάζετο, εἶπέ τε λαῷ· | 600 |
οὕτω τότε ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως ἀνεχώρει, καὶ πρὸς τὸν λαὸν εἶπεν· | |
Astfel în lături se dă Diomede și zice oștirii: | |
ὦ φίλοι οἷον δὴ θαυμάζομεν Ἕκτορα δῖον | 601 |
ὦ φίλοι, ὁποῖόν τι θαυμάζομεν, τὸν ἔνδοξον Ἕκτορα | |
„Prea ne mirăm, o prieteni, că falnicul Hector se-arată | |
αἰχμητήν τ' ἔμεναι καὶ θαρσαλέον πολεμιστήν· | 602 |
πολεμιστήν τε εἶναι, καὶ εὔτολμον μαχητήν· | |
Bun la zvârlirea de lănci și cutezător la războaie; | |
τῷ δ' αἰεὶ πάρα εἷς γε θεῶν, ὃς λοιγὸν ἀμύνει· | 603 |
τούτῳ δὲ αἰεὶ πάρεστιν εἷς ἀπὸ τῶν θεῶν, ὅστις ἀποσοβεῖ τὸν ὄλεθρον· | |
Veșnic alături îi stă câte un zeu și-l păzește de moarte. | |
καὶ νῦν οἱ πάρα κεῖνος Ἄρης βροτῷ ἀνδρὶ ἐοικώς. | 604 |
καὶ νῦν αὐτῷ πάρεστιν ἐκεῖνος ὁ Ἄρης θνητῷ ἀνδρὶ ὁμοιωθείς· | |
Iată și-acuma pe-aproape în chip de bărbat îi stă Ares. | |
ἀλλὰ πρὸς Τρῶας τετραμμένοι αἰὲν ὀπίσσω | 605 |
ἀλλὰ πρὸς τοὺς Τρῷας βλέποντες ἀεὶ ὀπίσω | |
Hai dar, purcedeți încet înapoi cu privirea-ndreptată | |
εἴκετε, μηδὲ θεοῖς μενεαινέμεν ἶφι μάχεσθαι. | 606 |
ὑποποδίζοντες ὑποχωρεῖτε, μὴ δὲ τοῖς θεοῖς πολεμεῖν ἰσχυρῶς προθυμεῖσθε. | |
Tot spre dușman și feriți-vă lupta să-ncepeți cu zeii.” | |
ὣς ἄρ' ἔφη, Τρῶες δὲ μάλα σχεδὸν ἤλυθον αὐτῶν. | 607 |
οὕτω δὴ εἶπεν ·οἱ Τρῷες δὲ πάνυ ἐγγὺς αὐτῶν παρεγένοντο. | |
Zice Tidid, iar Troienii vin tot mai aproape de dânșii. | |
ἔνθ' Ἕκτωρ δύο φῶτε κατέκτανεν εἰδότε χάρμης | 608 |
τότε Ἕκτωρ ἀπέκτεινε δύο ἄνδρας πολέμου ἐμπείρους | |
Hector însuliț-atunci doi tineri destoinici în arme, | |
εἰν ἑνὶ δίφρῳ ἐόντε, Μενέσθην Ἀγχίαλόν τε. | 609 |
ἐν ἑνὶ ἅρματι ὄντας, τὸν Μενέσθην καὶ τὸν Ἀγχίαλον· | |
Care-n aceeași cotigă erau, Anhial și Menestes. | |
τὼ δὲ πεσόντ' ἐλέησε μέγας Τελαμώνιος Αἴας· | 610 |
τούτους δὲ πεσόντας ᾤκτειρεν ὁ τοῦ Τελαμῶνος μέγας Αἴας· | |
Milă-l cuprinse pe Aias, când el îi văzu la cădere, | |
στῆ δὲ μάλ' ἐγγὺς ἰών, καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ, | 611 |
παρελθὼν δὲ ἔστη μάλα πλησίον, καὶ ἠκόντισε δόρατι λαμπρῷ, | |
Merse pe-aproape de tot și puse la țintă pe Amfiu | |
καὶ βάλεν Ἄμφιον Σελάγου υἱόν, ὅς ῥ' ἐνὶ Παισῷ | 612 |
καὶ ἔτρωσεν Ἄμφιον τὸν υἱὸν τοῦ Σελάγου, ὃς δὴ ἐν τῇ Παισῷ πόλει τῆς Τροίας | |
Selagianul, al căruia tată Selagos, în Pesos | |
ναῖε πολυκτήμων πολυλήϊος· ἀλλά ἑ μοῖρα | 613 |
κατῴκει, πολυθρέμμων ὤν, καὶ πολλὰ λήϊα ἔχων· ἀλλ᾽ ἡ μοῖρα | |
Locuitor, era foarte bogat moșier, ci ursita | |
ἦγ' ἐπικουρήσοντα μετὰ Πρίαμόν τε καὶ υἷας. | 614 |
αὐτὸν ἦγεν βοηθήσοντα ἐπὶ τὸν Πρίαμον καὶ τοὺς υἱούς· | |
Vru să se ducă și el, să ajute la Troia pe Priam | |
τόν ῥα κατὰ ζωστῆρα βάλεν Τελαμώνιος Αἴας, | 615 |
τοῦτον δὴ ἔπληξε παρὰ τὴν θωρακίτιν ζώνην ὁ τοῦ Τελαμῶνος Αἴας, | |
Și pe-ai lui Priam feciori. Dar Aias, sub brâu nimerindu-l, | |
νειαίρῃ δ' ἐν γαστρὶ πάγη δολιχόσκιον ἔγχος, | 616 |
ἐν τῇ ἐσχάτῃ δὲ γαστρὶ ἐπάγη τὸ μακρὸν δόρυ, | |
L-a spintecat pe oștean. Îndată, trăsnit după asta, | |
δούπησεν δὲ πεσών· ὃ δ' ἐπέδραμε φαίδιμος Αἴας | 617 |
πεσὼν δὲ ἐψόφησεν· ὁ λαμπρὸς δὲ Αἴας ἐπέδραμε | |
El a bufnit la pământ. Și Aias s-aruncă la dânsul | |
τεύχεα συλήσων· Τρῶες δ' ἐπὶ δούρατ' ἔχευαν | 618 |
σκυλεύσων τὰ ὅπλα· οἱ Τρῷες δὲ ἐπ᾿ αὐτὸν ἔχεαν δόρατα | |
Gata să-l jefuie, dar îl împroașcă Troienii c-o ploaie | |
ὀξέα παμφανόωντα· σάκος δ' ἀνεδέξατο πολλά. | 619 |
ὀξέα τε καὶ λαμπρότατα, πολλὰ δὲ κατὰ τῆς ἀσπίδος ἀνεδέξατο. | |
De zburături ascuțite, de care-l mai apără scutul. | |
αὐτὰρ ὃ λὰξ προσβὰς ἐκ νεκροῦ χάλκεον ἔγχος | 620 |
οὗτος δὲ τῷ πλάτει τοῦ ποδὸς τὸ σῶμα πιέσας, ἐκ τοῦ νεκροῦ τὸ σιδηροῦν δόρυ | |
Pune el totuși piciorul în mort și smuncește dintr-însul | |
ἐσπάσατ'· οὐδ' ἄρ' ἔτ' ἄλλα δυνήσατο τεύχεα καλὰ | 621 |
εἵλκυσεν· οὐκέτι δὲ τὰ ἄλλα περικαλλῆ ὅπλα ἡδυνήθη ἀφελέσθαι | |
Lancea-i înfiptă. Din toată podoaba-i de arme nimica | |
ὤμοιιν ἀφελέσθαι· ἐπείγετο γὰρ βελέεσσι. | 622 |
ἀπὸ τῶν ὤμων, κατηπείγετο γὰρ ὑπὸ τῶν βελῶν· | |
Nu mai putu să desprindă, lovirile tot se-ndesiră | |
δεῖσε δ' ὅ γ' ἀμφίβασιν κρατερὴν Τρώων ἀγερώχων, | 623 |
ἐφοβήθη δὲ αὐτὸς τὸν ἰσχυρὸν ὑπερασπισμὸν τῶν ὑπερηφανῶν Τρῴων· | |
Și se temu el atunci să nu-l cotropească Troienii | |
οἳ πολλοί τε καὶ ἐσθλοὶ ἐφέστασαν ἔγχε' ἔχοντες, | 624 |
οἱ δὴ πολλοί τε καὶ ἀγαθοὶ παρίσταντο δόρατα κατέχοντες, | |
Care cu lăncile-n mână-i dau ghes fiind mulți și pe-alese. | |
οἵ ἑ μέγαν περ ἐόντα καὶ ἴφθιμον καὶ ἀγαυὸν | 625 |
οἳ καίπερ ὄντα αὐτὸν μέγαν, καὶ ἰσχυρόν, καὶ λαμπρὸν | |
De-asta și cât era el de mare și zdravăn și falnic, | |
ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὃ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη. | 626 |
ἀπεωθήσαντο ἀφ' ἑαυτῶν· οὗτος δὲ διασεισθεὶς ὑπεχώρησε. | |
Tot l-au respins de la ei, iar el șovăind se dă-n lături. | |
ὣς οἳ μὲν πονέοντο κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην· | 627 |
οὕτως οὗτοι μὲν ἐνήργουν κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην. | |
Astfel aceia se tot străduiau în cumplitul încaier | |
Τληπόλεμον δ' Ἡρακλεΐδην ἠΰν τε μέγαν τε | 628 |
Τληπόλεμον δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Ἡρακλέους τὸν μέγαν τε καὶ γενναῖον | |
Când pe bărbatul fecior al lui Hercule, pe Tlepolemos | |
ὦρσεν ἐπ' ἀντιθέῳ Σαρπηδόνι μοῖρα κραταιή. | 629 |
παρώρμησε κατὰ τοῦ ἰσοθέου Σαρπηδόνος ἡ ἰσχυρὰ μοῖρα. | |
Soarta-l împinse să-nfrunte pe dumnezeiescul Sarpedon. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες | 630 |
οὗτοι δὴ ἐπειδὴ πλησίον ἐγένοντο κατ᾽ ἀλλήλων ἐπερχόμενοι, | |
Cum împotrivă pășind, ei s-apropie unul de altul, | |
υἱός θ' υἱωνός τε Διὸς νεφεληγερέταο, | 631 |
ὅτε υἱός, καὶ ὁ ἔγγονος τοῦ τὰς νεφέλας ἀθροίζοντος Διός, | |
Fiul de-o parte al lui Zeus, nepotul lui Zeus de alta, | |
τὸν καὶ Τληπόλεμος πρότερος πρὸς μῦθον ἔειπε· | 632 |
πρὸς τοῦτον πρότερον ὁ Τληπόλεμος εἶπε λόγον· | |
Vorba începe întâi Tlepolemos și zice: „Sarpedon, | |
Σαρπῆδον Λυκίων βουληφόρε, τίς τοι ἀνάγκη | 633 |
ὦ Σαρπῆδον βουλευτὰ τῶν Λυκίων, τίς σοι ἀνάγκη | |
Tu, căpetenia oastei din Licia, ce te silește | |
πτώσσειν ἐνθάδ' ἐόντι μάχης ἀδαήμονι φωτί; | 634 |
φοβεῖσθαι ἐνταῦθα ὄντι ἀνδρὶ ἀπείρῳ πολέμου; | |
Dosnic să tremuri pe-aici, tu nepriceputul în arme? | |
ψευδόμενοι δέ σέ φασι Διὸς γόνον αἰγιόχοιο | 635 |
ψευδόμενοι δέ σε λέγουσιν εἶναι υἱὸν τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός, | |
Mare minciună că tu ești născut din părintele Zeus! | |
εἶναι, ἐπεὶ πολλὸν κείνων ἐπιδεύεαι ἀνδρῶν | 636 |
ἐπειδὴ πολὺ ἐνδεὴς εἶ τῶν ἀνδρῶν ἐκείνων, | |
Tare departe mai ești de acei care în vremea trecută | |
οἳ Διὸς ἐξεγένοντο ἐπὶ προτέρων ἀνθρώπων· | 637 |
οἳ ἐκ τοῦ Διὸς ἐγένοντο ἐπὶ τῶν προγενεστέρων ἀνθρώπων· | |
Fură din osul lui Zeus! De loc nu te-asemeni cu dânșii. | |
ἀλλ' οἷόν τινά φασι βίην Ἡρακληείην | 638 |
ἀλλ᾿ ὁποῖόν τινα λέγουσιν τὴν Ἡράκλειον ἰσχὺν, ἤτοι τὸν Ἡρακλέα | |
Altfel se zice c-a fost părintele meu în putere, | |
εἶναι, ἐμὸν πατέρα θρασυμέμνονα θυμολέοντα· | 639 |
εἶναι, τὸν ἐμὸν πατέρα, θρασεῖς καὶ ἀπηνεῖς ὑπομένοντα, λέοντος ὁρμὴν ἔχοντα, | |
Hercule, nepregetat la război și la fire ca leul. | |
ὅς ποτε δεῦρ' ἐλθὼν ἕνεχ' ἵππων Λαομέδοντος | 640 |
ὅς ποτε ἀφικόμενος ἐνθάδε χάριν τῶν ἵππων τοῦ Λαομέδοντος, | |
El și pe-aici a venit oarecând ca să capete caii | |
ἓξ οἴῃς σὺν νηυσὶ καὶ ἀνδράσι παυροτέροισιν | 641 |
σὺν ἓξ μόναις ναυσί, καὶ ἀνδράσιν ὀλίγοις ἐξεπόρθησε | |
Lui Laomedon, cu oameni puțini și cu șase corăbii, | |
Ἰλίου ἐξαλάπαξε πόλιν, χήρωσε δ' ἀγυιάς· | 642 |
τὴν πόλιν τῆς Ἰλίου, καὶ τὰς ὁδοὺς χήρας ἐποίησεν, ἤτοι ἠρήμωσε· | |
Totuși, cetatea o sparse și-n uliți întinse pustiul. | |
σοὶ δὲ κακὸς μὲν θυμός, ἀποφθινύθουσι δὲ λαοί. | 643 |
σοὶ δὲ δειλὴ μὲν ψυχή ἐστιν, ἀπόλλυνται δὲ ὁ ὑπὸ σὲ στρατός, | |
Tu însă nu ești bărbat, de aceea și armia-ți piere. | |
οὐδέ τί σε Τρώεσσιν ὀΐομαι ἄλκαρ ἔσεσθαι | 644 |
οὐδὲ κατά τί σε ὑπολαμβάνω ἔσεσθαι βοήθειαν τοῖς Τρῳσὶν | |
Deci anevoie să poți ajuta pe Troieni, pentru care | |
ἐλθόντ' ἐκ Λυκίης, οὐδ' εἰ μάλα καρτερός ἐσσι, | 645 |
ἀφικόμενον ἐκ τῆς Λυκίας, οὐδὲ εἰ πάνυ ἰσχυρὸς εἶ, | |
Ai și venit de departe, din Licia. Chiar de-ai fi tare, | |
ἀλλ' ὑπ' ἐμοὶ δμηθέντα πύλας Ἀΐδαο περήσειν. | 646 |
ἀλλ᾽ ὑπ᾿ ἐμοῦ ἀναιρεθέντα τὰς πύλας τοῦ Ἅιδου περάσειν. | |
Totuși de mine zdrobit, vei merge pe lumea cealaltă.” | |
τὸν δ' αὖ Σαρπηδὼν Λυκίων ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 647 |
πρὸς τοῦτον δὲ Σαρπηδὼν ὁ ἡγεμὼν τῶν Λυκίων ἐξεναντίας ἔλεγεν. | |
Dar căpitanul Sarpedon așa-i cuvânta împotrivă: | |
Τληπόλεμ' ἤτοι κεῖνος ἀπώλεσεν Ἴλιον ἱρὴν | 648 |
ὦ Τληπόλεμε, ἐκεῖνος μὲν ἀπώλεσε τὴν ἱερὰν Ἴλιον, | |
„Hercule, o, Tlepolemos, ce-i drept a luat Ilionul | |
ἀνέρος ἀφραδίῃσιν ἀγαυοῦ Λαομέδοντος, | 649 |
ἀνδρὸς ἀνοίαις τοῦ λαμπροῦ Λαομέδοντος, | |
Numai în urma prostiei slăvitului crai Laomedon, | |
ὅς ῥά μιν εὖ ἕρξαντα κακῷ ἠνίπαπε μύθῳ, | 650 |
ὃς δὴ αὐτὸν εὖ ποιήσαντα χαλεπῷ λόγῳ ἐπέπληξεν, | |
Care, deși îl slujise, grozav îl jigni cu mustrarea. | |
οὐδ' ἀπέδωχ' ἵππους, ὧν εἵνεκα τηλόθεν ἦλθε. | 651 |
οὐδὲ ἀπέδωκε τοὺς ἵππους, ὧν χάριν ἀφίκετο πόρρωθεν. | |
Nu vru să-i dea ca răsplat-acei cai după care venise | |
σοὶ δ' ἐγὼ ἐνθάδε φημὶ φόνον καὶ κῆρα μέλαιναν | 652 |
σοὶ δ᾽ ἐγὼ οἴομαι φόνον καὶ μοῖραν θανατηφόρον | |
El de departe. Dar eu îți răspund: de la mine găsi-vei | |
ἐξ ἐμέθεν τεύξεσθαι, ἐμῷ δ' ὑπὸ δουρὶ δαμέντα | 653 |
ἐνταῦθα γενήσεσθαι ἐξ ἐμοῦ, ἀναιρεθέντα δέ σε ὑπὸ τοῦ ἐμοῦ δόματος, | |
Moartea cernită pe-aici. Străpuns de-a mea lance tu da-vei | |
εὖχος ἐμοὶ δώσειν, ψυχὴν δ' Ἄϊδι κλυτοπώλῳ. | 654 |
ἐμοὶ μὲν δώσειν καύχημα, τῷ Ἀίδῃ δὲ τῷ ἵππους ἐνδόξους ἔχοντι, τὴν ψυχήν. | |
Iadului sufletul tău, și mie-mi dai astăzi mărire.” | |
ὣς φάτο Σαρπηδών, ὃ δ' ἀνέσχετο μείλινον ἔγχος | 655 |
οὕτως εἶπεν ὁ Σαρπηδών. ὁ Τληπόλεμος δὲ τὸ ἐκ μελίας δένδρου δόρυ ἀνέτεινε· | |
Zice. Dar el, Tlepolem, dădu strămurarea de frasin | |
Τληπόλεμος· καὶ τῶν μὲν ἁμαρτῇ δούρατα μακρὰ | 656 |
καὶ τούτων μὲν τὰ μακρὰ δόρατα ὁμοῦ καὶ ἐν τῷ αὐτῷ | |
Grabnic în sus și deodată din mână le zboară-mpotrivă | |
ἐκ χειρῶν ἤϊξαν· ὃ μὲν βάλεν αὐχένα μέσσον | 657 |
ὥρμησαν ἐκ τῶν χειρῶν. ὁ μὲν οὖν Σαρπηδὼν ἔτρωσε τὸν Τληπόλεμον | |
Lăncile lor. Sarpedon întâi în cerbice-l ajunse | |
Σαρπηδών, αἰχμὴ δὲ διαμπερὲς ἦλθ' ἀλεγεινή· | 658 |
κατὰ τὸ μέσον τοῦ αὐχένος, ἡ ἀλγεινὴ δὲ ἐπιδορατὶς διόλου ἐπέρασε, | |
Pe Tlepolem, și amar pe acolo-l împunse țuguiul; | |
τὸν δὲ κατ' ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψε. | 659 |
νὺξ δὲ αὐτὸν σκοτεινὴ κατὰ τῶν ὀφθαλμῶν ἐκάλυψεν. | |
Beznă de noapte pe loc îi acoperă zarea vederii. | |
Τληπόλεμος δ' ἄρα μηρὸν ἀριστερὸν ἔγχεϊ μακρῷ | 660 |
ὁ Τληπόλεμος δὲ τὸν Σαρπηδόνα ἔτρωσε κατὰ τὸν ἀριστερὸν μηρὸν δόρατι μακρῷ· | |
Iar Tlepolem îl chiti pe Sarpedon în coapsă la stânga, | |
βεβλήκειν, αἰχμὴ δὲ διέσσυτο μαιμώωσα | 661 |
διῆλθε δὲ ἡ ἐπιδορατὶς σφόδρα ὁρμῶσα | |
Lacom, al suliței bold îndată prin coapsă-i pătrunse, | |
ὀστέω ἐγχριμφθεῖσα, πατὴρ δ' ἔτι λοιγὸν ἄμυνεν. | 662 |
τῷ ὀστέῳ πλησιάσασα, ὁ δὲ πατὴρ ἔτι τὸν ὄλεθρον ἀπεσόβησεν. | |
Osul abia scrijelind, de moarte feritu-l-a Zeus. | |
οἳ μὲν ἄρ' ἀντίθεον Σαρπηδόνα δῖοι ἑταῖροι | 663 |
οἱ μὲν οὖν ἔνδοξοι φίλοι τὸν ἰσόθεον Σαρπηδόνα | |
Dar pe Sarpedon luând, îl scoaseră din bătălie | |
ἐξέφερον πολέμοιο· βάρυνε δέ μιν δόρυ μακρὸν | 664 |
ἐξῆγον ἀπὸ τοῦ πολέμου· ἐβάρυνε δὲ αὐτὸν τὸ μακρὸν δόρυ | |
Mândri tovarăși de-ai lui; iar lancea pe jos trăgănată | |
ἑλκόμενον· τὸ μὲν οὔ τις ἐπεφράσατ' οὐδὲ νόησε | 665 |
συρόμενον· οὐδεὶς γὰρ αὐτὸ ἐσκέψατο, οὐδὲ ἐθεάσατο, | |
Rău îl muncea pe viteaz, ci nimenea n-a luat seama, | |
μηροῦ ἐξερύσαι δόρυ μείλινον ὄφρ' ἐπιβαίη | 666 |
ἐξελκύσαι τοῦ μηροῦ τὸ ἐκ μελίας δένδρου δόρυ, ὅπως ἐπιβῇ, καὶ ὀρθός στῇ, | |
Nici s-a gândit să i-o smulgă din șold ca să poată el merge, | |
σπευδόντων· τοῖον γὰρ ἔχον πόνον ἀμφιέποντες. | 667 |
ἐπειγομένων αὐτῶν· τοιοῦτον γὰρ εἶχον κάματον περὶ αὐτὸν πονούμενοι· | |
Tare grăbiți ei fiind de grija ce-aveau ca să-l scape. | |
Τληπόλεμον δ' ἑτέρωθεν ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ | 668 |
τὸν Τληπόλεμον δὲ ἐκ τοῦ ἑτέρου μέρους οἱ εὔοπλοι Ἕλληνες | |
Pe Tlepolemos așișderea-l scoaser-Aheii din luptă | |
ἐξέφερον πολέμοιο· νόησε δὲ δῖος Ὀδυσσεὺς | 669 |
ἐξῆγον ἀπὸ τοῦ πολέμου· ἐθεάσατο δὲ αὐτὸν ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεὺς | |
Și-l depărtară din toi. Îl văzu pe Sarpedon Ulise | |
τλήμονα θυμὸν ἔχων, μαίμησε δέ οἱ φίλον ἦτορ· | 670 |
ψυχὴν ἔχων καρτεράν· προεθυμήθη δὲ καὶ ἐνεθουσίασεν ἡ φίλη αὐτοῦ ψυχή· | |
Neșovăielnicul și de mânie îndată s-aprinse. | |
μερμήριξε δ' ἔπειτα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμὸν | 671 |
ἐλογίσατο δὲ μετὰ ταῦτα κατὰ λογισμὸν καὶ διάνοιαν, | |
Sta socotindu-se-ntâi cu inima lui și cu gândul: | |
ἢ προτέρω Διὸς υἱὸν ἐριγδούποιο διώκοι, | 672 |
ἢ προσωτέρω τοῦ μεγαλοκτύπου Διὸς τὸν υἱὸν διώξειεν, | |
Oare să meargă întins spre fiul lui Zeus Sarpedon, | |
ἦ ὅ γε τῶν πλεόνων Λυκίων ἀπὸ θυμὸν ἕλοιτο. | 673 |
ἢ οὗτος τὴν ψυχὴν τῶν πλειόνων Λυκίων ἀφέλοιτο. | |
Ori pe mai mulți să omoare din armia cea liciană? | |
οὐδ' ἄρ' Ὀδυσσῆϊ μεγαλήτορι μόρσιμον ἦεν | 674 |
οὐκ ἦν δὲ τῳ μεγαλοψύχῳ Ὀδυσσεῖ πεπρωμένον | |
Dar să doboare cu arm-ascuțită pe fiul lui Zeus | |
ἴφθιμον Διὸς υἱὸν ἀποκτάμεν ὀξέϊ χαλκῷ· | 675 |
ἀποκτεῖναι τὸν ἰσχυρὸν υἱὸν τοῦ Διὸς σιδήρῳ ὀξεῖ· | |
Nu-i fu de soartă menit lui Ulise, de-aceea și Palas | |
τώ ῥα κατὰ πληθὺν Λυκίων τράπε θυμὸν Ἀθήνη. | 676 |
δι᾿ ὃ δὴ κατὰ τὸ πλῆθος τῶν Λυκίων ἔτρεψε τὸν αὐτοῦ θυμὸν ἡ Ἀθηνᾶ. | |
Furia-i spre Licieni o îndreaptă. Și-acolo s-aruncă | |
ἔνθ' ὅ γε Κοίρανον εἷλεν Ἀλάστορά τε Χρομίον τε | 677 |
τότε οὗτος ἀπέκτεινε τὸν Κοίρανον, καὶ τὸν Ἀλάστορα, καὶ τὸν Χρόμιον, | |
El în mulțime, doboară pe-Alastor, pe Hromiu, pe-Alcandru, | |
Ἄλκανδρόν θ' Ἅλιόν τε Νοήμονά τε Πρύτανίν τε. | 678 |
καὶ τὸν Ἄλκανδρον, καὶ τὸν Ἅλιον, καὶ τὸν Νοήμονα, καὶ τὸν Πρύτανιν· | |
Pe Noemon, pe Coiron și chiar pe Pritan și pe Haliu. | |
καί νύ κ' ἔτι πλέονας Λυκίων κτάνε δῖος Ὀδυσσεὺς | 679 |
καὶ δὴ πλείονας ἔτι ἀπὸ τῶν Λυκίων ἀπέκτεινεν ἂν ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς, | |
Și-ar fi ucis pe mai mulți din oastea dușmană Ulise, | |
εἰ μὴ ἄρ' ὀξὺ νόησε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 680 |
εἴγε μὴ ταχέως ἐθεάσατο ὁ τὴν κόρυν ῥᾳδίως κινῶν μέγας Ἕκτωρ· | |
Dar luă seama deodată-ncoifatul și marele Hector, | |
βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ | 681 |
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν καθωπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ, | |
Merse prin șirul întâi lucind în veșminte de-aramă | |
δεῖμα φέρων Δαναοῖσι· χάρη δ' ἄρα οἱ προσιόντι | 682 |
φόβον κομίζων τοῖς Ἕλλησιν· ἐχάρη δὲ ἄρα ἐπ᾿ αὐτῷ προσερχομένῳ | |
Și-nfricoșă pe Danai. Văzându-l aproape, Sarpedon | |
Σαρπηδὼν Διὸς υἱός, ἔπος δ' ὀλοφυδνὸν ἔειπε· | 683 |
Σαρπηδὼν ὁ υἱὸς τοῦ Διός, λόγον δὲ οἰκτρόν τε καὶ ταπεινὸν εἶπεν· | |
Se-nvioră și așa începu să se roage de dânsul: | |
Πριαμίδη, μὴ δή με ἕλωρ Δαναοῖσιν ἐάσῃς | 684 |
ὦ υἱὲ τοῦ Πριάμου, μηδαμῶς νῦν με καταλίπῃς σπάραγμα τοῖς Ἕλλησι | |
„Nu mă lăsa să fiu pradă Danailor, tu, Priamide. | |
κεῖσθαι, ἀλλ' ἐπάμυνον· ἔπειτά με καὶ λίποι αἰὼν | 685 |
κεῖσθαι· ἀλλ᾽ ἐπικούρησον, καὶ μετὰ ταῦτα καταλιπέτω με ἡ ζωὴ | |
Vino și dă-mi ajutor și las’ dup-aceea-n cetate | |
ἐν πόλει ὑμετέρῃ, ἐπεὶ οὐκ ἄρ' ἔμελλον ἔγωγε | 686 |
ἐν τῇ ὑμετέρᾳ πόλει· ἐπειδὴ ἔγωγε οὐκ ἔμελλον ἄρα | |
Duhul să-mi dau, dacă nu mi-a fost dat mie bietul | |
νοστήσας οἶκον δὲ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν | 687 |
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν ἀγαπητὴν γῆν τὴν πατρίδα, | |
Ca să mă-ntorc înapoi pe-acasă-n iubita mea țară | |
εὐφρανέειν ἄλοχόν τε φίλην καὶ νήπιον υἱόν. | 688 |
εὐφρανεῖν τὴν ἀγαπητὴν γαμετήν, καὶ τὸν ἐν βρεφικῇ ἡλικίᾳ υἱόν. | |
Și să aduc bucurie copilului meu și femeii.” | |
ὣς φάτο, τὸν δ' οὔ τι προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ, | 689 |
οὕτως εἶπεν. οὐδὲν δὲ πρὸς αὐτὸν εἶπεν ὁ τὴν περικεφαλαίαν ῥαδίως κινῶν Ἕκτωρ, | |
Asta rugarea i-a fost, iar Hector nimic nu răspunse, | |
ἀλλὰ παρήϊξεν λελιημένος ὄφρα τάχιστα | 690 |
ἀλλὰ παρέδραμε τῷ θυμῷ θερμαινόμενος καὶ ὑποκαιόμενος, ὅπως λίαν ταχέως | |
Ci se grăbi pe de lături voind pe Ahei să-i împingă | |
ὤσαιτ' Ἀργείους, πολέων δ' ἀπὸ θυμὸν ἕλοιτο. | 691 |
ἀπωθήσαιτο τοὺς Ἕλληνας, πολλῶν δὲ ἀφέλοιτο τὴν ψυχήν. | |
Tot înapoi și pe mulți să doboare. Tovarășii mândri | |
οἳ μὲν ἄρ' ἀντίθεον Σαρπηδόνα δῖοι ἑταῖροι | 692 |
οἱ μὲν οὖν ἔνδοξοι φίλοι τὸν ἰσόθεον Σαρπηδόνα | |
Ai lui Sarpedon pe el îl luară și-l duseră-n umbră | |
εἷσαν ὑπ' αἰγιόχοιο Διὸς περικαλλέϊ φηγῷ· | 693 |
ἐκάθισαν ὑπὸ τῇ ὡραίᾳ δρυῒ τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός· | |
Pe sub stejarul crescut de minune la poarta cetății. | |
ἐκ δ' ἄρα οἱ μηροῦ δόρυ μείλινον ὦσε θύραζε | 694 |
ἐκ τοῦ μηροῦ δὲ αὐτοῦ τὸ ἐκ μελίας δένδρου δόρυ εἵλκυσεν ἔξω | |
Iar de la coapsă, din stânga rănitului sulița-i scoase | |
ἴφθιμος Πελάγων, ὅς οἱ φίλος ἦεν ἑταῖρος. | 695 |
ὁ ἰσχυρὸς Πελάγων, ὃς αὐτῷ φίλος ἀγαπητὸς ἦν· | |
Unul din ei, Pelagon, voinicul, iubitu-i prieten. | |
τὸν δ' ἔλιπε ψυχή, κατὰ δ' ὀφθαλμῶν κέχυτ' ἀχλύς· | 696 |
τοῦτον δὲ κατέλιπεν ἡ ψυχή, σκότος δὲ κατὰ τῶν ὀφθαλμῶν ἐκέχυτο· | |
Prinse să leșine-atunci și ceață pe ochi i se puse, | |
αὖτις δ' ἐμπνύνθη, περὶ δὲ πνοιὴ Βορέαο | 697 |
αὖθις δὲ ἀνέπνευσεν· ἡ πνοὴ δὲ τοῦ Βορέου | |
Dar învie dup-aceea, și încet la bătaia de vânturi | |
ζώγρει ἐπιπνείουσα κακῶς κεκαφηότα θυμόν. | 698 |
περιεζώγρει, καὶ εἰς τὸ ζῇν ἦγεν ἐπιπνέουσα κακῶς ἐκπεπνευκότα τὴν ἀναπνοήν. | |
Sufletu-i greu zbuciumat începu să mai prindă tărie. | |
Ἀργεῖοι δ' ὑπ' Ἄρηϊ καὶ Ἕκτορι χαλκοκορυστῇ | 699 |
οἱ Ἕλληνες δὲ ὑπ᾽ Ἄρεος, καὶ Ἕκτορος τοῦ σιδήρῳ καθωπλισμένου, | |
Oastea din Argos acum, încolțită de Hector și Ares | |
οὔτε ποτὲ προτρέποντο μελαινάων ἐπὶ νηῶν | 700 |
οὔτέ ποτε προτροπάδην ἔφευγον ἐπὶ τὰς μελαίνας ναῦς, | |
Nu se mai da îndărăt luând fuga spre negre corăbii, | |
οὔτε ποτ' ἀντεφέροντο μάχῃ, ἀλλ' αἰὲν ὀπίσσω | 701 |
οὔτέ ποτε μαχόμενοι ἀντεπῄεσαν, ἀλλ᾽ ἀεὶ ὀπίσω | |
Nici prididea în opint, de aceea și tot se da-n lături, | |
χάζονθ', ὡς ἐπύθοντο μετὰ Τρώεσσιν Ἄρηα. | 702 |
κατ᾽ ὀλίγον ὑπεχώρουν, ἐπειδὴ ἤκουσαν τὸν Ἄρὴν ἐν τοῖς Τρῳσὶν εἶναι· | |
Cum oblici că se bate de partea Troienilor Ares. | |
ἔνθα τίνα πρῶτον τίνα δ' ὕστατον ἐξενάριξαν | 703 |
τότε τίνα πρῶτον, τίνα δὲ ὕστερον ἀπέκτειναν | |
Oare pe cine dintâi și pe cine la urmă doboară | |
Ἕκτωρ τε Πριάμοιο πάϊς καὶ χάλκεος Ἄρης; | 704 |
Ἕκτωρ ὁ παῖς τοῦ Πριάμου, καὶ ὁ χαλκοῦς Ἄρης; | |
Hector, odrasla lui Priam, și zeul războiului Ares? | |
ἀντίθεον Τεύθραντ', ἐπὶ δὲ πλήξιππον Ὀρέστην, | 705 |
Τεύθραντα τὸν ἰσόθεον, ἐπ᾿ αὐτῷ τὸν ἱππικὸν Ὀρέστην, | |
Pe vizitiul Orest, pe Teutras, un zeu în făptură, | |
Τρῆχόν τ' αἰχμητὴν Αἰτώλιον Οἰνόμαόν τε, | 706 |
καὶ τὸν πολεμιστὴν Τρῆχον τὸν ἀπὸ Αἰτωλίας, καὶ τὸν Οἰνόμαον, | |
Pe Enomaos, pe Trehos, dibaciul în arme, Etolul, | |
Οἰνοπίδην θ' Ἕλενον καὶ Ὀρέσβιον αἰολομίτρην, | 707 |
καὶ τὸν Ἕλενον τὸν υἱὸν τοῦ Οἴνοπος, καὶ Ὀρέσβιον τὸν ποικίλην ἔχοντα μίτραν, | |
Pe Enopidul Helen, pe Oresbios, cel cu șerparul | |
ὅς ῥ' ἐν Ὕλῃ ναίεσκε μέγα πλούτοιο μεμηλώς, | 708 |
ὃς ἐν Ὕλῃ τῇ πόλει κατῴκει, μεγάλως ἐπιμελούμενος, ὅπως κτήσηται πλοῦτον, | |
Luciu pestriț, care-n Hila trăia lângă lacul Chefisos | |
λίμνῃ κεκλιμένος Κηφισίδι· πὰρ δέ οἱ ἄλλοι | 709 |
τῇ Κηφισίδι λίμνῃ παρακείμενος· παρ᾽ αὐτῷ δὲ ἄλλοι | |
Numai de-avere-ngrijind, și avea și pe alții aproape | |
ναῖον Βοιωτοὶ μάλα πίονα δῆμον ἔχοντες. | 710 |
Βοιωτοὶ κατῴκουν, πάνυ πλούσιον λαὸν ἔχοντες. | |
Beoțieni, care aveau pe acolo mănoase pământuri. | |
τοὺς δ' ὡς οὖν ἐνόησε θεὰ λευκώλενος Ἥρη | 711 |
τούτους δὲ ἐπειδὴ ἐθεάσατο ἡ θεὰ ἡ λευκὰς ἔχουσα τὰς ὀλένας Ἥρα, | |
Hera, zeița de sus, cea cu brațele albe, când vede | |
Ἀργείους ὀλέκοντας ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ, | 712 |
φονεύοντας τοὺς Ἕλληνας ἐν τῇ ἰσχυρᾷ μάχῃ, | |
Cum pologeau pe Ahei în valma cea cruntă Troienii, | |
αὐτίκ' Ἀθηναίην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 713 |
εὐθέως πρὸς τὴν Ἀθηνᾶν λόγους ταχεῖς ἔλεγε· | |
Iute spre-Atena se-ndreaptă zicându-i cuvinte ce zboară: | |
ὢ πόποι αἰγιόχοιο Διὸς τέκος Ἀτρυτώνη, | 714 |
φεῦ φεῦ, ὦ τέκνον τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διὸς ἀκαταπόνητε Ἀθηνᾶ, | |
„Vai mie, vai, neînvinsă tu fiic-a lui Zeus, zadarnic | |
ἦ ῥ' ἅλιον τὸν μῦθον ὑπέστημεν Μενελάῳ | 715 |
ὄντως που μάταιον λόγον ὑπεσχόμεθα τῷ Μενελάῳ, | |
Am juruit lui Menelau că are să năruie Troia | |
Ἴλιον ἐκπέρσαντ' εὐτείχεον ἀπονέεσθαι, | 716 |
ἐκπορθήσαντα τὴν καλῶς τετειχισμένην Ἴλιον ὑποστρέψαι, | |
Și-nvingător se va-ntoarce, că vezi cum lăsăm noi acuma | |
εἰ οὕτω μαίνεσθαι ἐάσομεν οὖλον Ἄρηα. | 717 |
εἰ οὕτω μαίνεσθαι παραχωρήσομεν τὸν ὀλέθριον Ἄρην. | |
Volnic pe Ares să turbe, să-mprăștie groază și moarte. | |
ἀλλ' ἄγε δὴ καὶ νῶϊ μεδώμεθα θούριδος ἀλκῆς. | 718 |
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ καὶ ἡμεῖς φροντίσωμεν ὁρμητικῆς τε καὶ πολεμικῆς ἰσχύος. | |
Haide la lucru și noi, să fim gata de iureș și harță!” | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη. | 719 |
οὕτως εἶπεν. οὐκ ἠπείθησε δὲ ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ. | |
Asta ea zice și Palas de loc nu se pune-mpotrivă. | |
ἣ μὲν ἐποιχομένη χρυσάμπυκας ἔντυεν ἵππους | 720 |
ἡ μὲν οὖν ἐπιπορευομένη τοὺς χρυσοχαλίνους ἵππους εὐτρέπιζεν | |
Grabnică merge să-nhame doi zmei cu fruntare de aur | |
Ἥρη πρέσβα θεὰ θυγάτηρ μεγάλοιο Κρόνοιο· | 721 |
Ἥρα, ἡ ἔντιμος θεά, ἡ θυγάτηρ τοῦ μεγάλου Κρόνου. | |
Hera, velita zeiță, născută din marele Cronos, | |
Ἥβη δ' ἀμφ' ὀχέεσσι θοῶς βάλε καμπύλα κύκλα | 722 |
ἡ Ἥβη δὲ ταχέως τοῦ ἅρματος περιέβαλε τοὺς ἐπικαμπεῖς τροχούς, | |
Pune și Hebe la osia cea fermecat-a cotigii | |
χάλκεα ὀκτάκνημα σιδηρέῳ ἄξονι ἀμφίς. | 723 |
χαλκοὺς ὄντας, ὀκτὼ κνήμας ἔχοντας, τῷ σιδηρῷ ἄξονι χωρίς· | |
Roate rotunde de-aramă cu spițe de două ori patru; | |
τῶν ἤτοι χρυσέη ἴτυς ἄφθιτος, αὐτὰρ ὕπερθε | 724 |
τούτων ἡ μὲν ἀψὶς χρυσῆ ἐστιν ἄφθαρτος, | |
Veșnice sunt ale roatelor cercuri durate din aur | |
χάλκε' ἐπίσσωτρα προσαρηρότα, θαῦμα ἰδέσθαι· | 725 |
ἄνωθεν δὲ ἐπίσωτρα χαλκᾶ προσηρμοσμένα θαυμαστὰ ἰδεῖν· | |
Și cu obezi de aramă-ntărite, minunea vederii. | |
πλῆμναι δ' ἀργύρου εἰσὶ περίδρομοι ἀμφοτέρωθεν· | 726 |
αἱ χοινικίδες δὲ τῶν τροχῶν ἐξ ἀργύρου εἰσὶ περιφερεῖς ἑκατέρωθεν τοῦ ἄξωνος· | |
Și rotunjiți de argint străluce la roate butucii, | |
δίφρος δὲ χρυσέοισι καὶ ἀργυρέοισιν ἱμᾶσιν | 727 |
τὸ ὄχημα δὲ χρυσοῖς καὶ ἀργυροῖς λώροις | |
Chelna se-ntinde-mpletită-n curele de argint și de aur | |
ἐντέταται, δοιαὶ δὲ περίδρομοι ἄντυγές εἰσι. | 728 |
ἐνδεδεμένον ἐπίκειται· δύο δὲ κυκλοτερεῖς περιφέρειαί εἰσι· | |
Și-are deasupra pieptarului ei două margini de-aramă. | |
τοῦ δ' ἐξ ἀργύρεος ῥυμὸς πέλεν· αὐτὰρ ἐπ' ἄκρῳ | 729 |
ἐκ τούτου δὲ ῥυμὸς ἀργυροῦς ἦν, ἤτοι ὁ προσηρτημένος τῷ ζυγῷ κανών· ἐπὶ τῷ ἄκρῳ δὲ | |
Oiștea-n față de-argint. La capătu-i leagă zeița | |
δῆσε χρύσειον καλὸν ζυγόν, ἐν δὲ λέπαδνα | 730 |
ἔδησε τὸν περικαλλῆ χρυσοῦν ζυγόν, ἐνέβαλε δὲ μασχαλιστῆρας | |
Hamul de aur frumos de poveste și prinde de dânsul | |
κάλ' ἔβαλε χρύσει'· ὑπὸ δὲ ζυγὸν ἤγαγεν Ἥρη | 731 |
περικαλλεῖς, χρυσοῦς· ὑπὸ τὸν ζυγὸν δὲ ἤγαγεν ἡ Ἥρα | |
Dalbe hamuturi de aur, pe care le trece la pieptul | |
ἵππους ὠκύποδας, μεμαυῖ' ἔριδος καὶ ἀϋτῆς. | 732 |
τοὺς ταχεῖς ἵππους, ἐφιεμένη φιλονεικίας καὶ μάχης. | |
Cailor Hera-nfocată de setea-nvrăjbirii și luptei. | |
αὐτὰρ Ἀθηναίη κούρη Διὸς αἰγιόχοιο | 733 |
Ἡ Ἀθηνᾶ δέ, ἡ θυγάτηρ τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διὸς | |
Dar și născuta din Zeus de scut purtătorul, Atena | |
πέπλον μὲν κατέχευεν ἑανὸν πατρὸς ἐπ' οὔδει | 734 |
τὸν μαλακὸν δὴ καὶ ποικίλον πέπλον, τὰς περόνας λύσασα, καταφέρεσθαι ἀφῆκεν ἐπὶ τῷ ἐδάφει τοῦ πατρός, | |
Merge-n odaia părintelui ei, de pe sine desprinde | |
ποικίλον, ὅν ῥ' αὐτὴ ποιήσατο καὶ κάμε χερσίν· | 735 |
ὃν αὐτὴ ἐποίησε, καὶ ἐξεπόνησε ταῖς χερσί. | |
Dalbul ei strai împestrit și cu mâna-i țesut de ea însăși | |
ἣ δὲ χιτῶν' ἐνδῦσα Διὸς νεφεληγερέταο | 736 |
αὕτη δὲ ἐνδυσαμένη τὸν χιτῶνα τοῦ τὰς νεφέλας ἀθροίζοντος Διός, | |
Și se îmbracă în platoșa vijeliosului Zeus, | |
τεύχεσιν ἐς πόλεμον θωρήσσετο δακρυόεντα. | 737 |
ὅπλοις ἐπὶ τὸν πόλεμον καθωπλίζετο τὸν αἴτιον δακρύων | |
Arme încinge gătindu-se de bătălie. Pe spate | |
ἀμφὶ δ' ἄρ' ὤμοισιν βάλετ' αἰγίδα θυσσανόεσσαν | 738 |
τοῖς ὤμοις δὲ περιεβάλετο τὴν κροσσωτὴν αἰγίδα, | |
Ea își aruncă năprasnica pavăză înciucurată | |
δεινήν, ἣν περὶ μὲν πάντῃ Φόβος ἐστεφάνωται, | 739 |
τὴν φοβεράν, ἣν Φόβος μὲν πανταχόθεν περικυκλοῖ | |
Și-ncercuită de Spaimă, de jur împrejur, ca de-un șarpe. | |
ἐν δ' Ἔρις, ἐν δ' Ἀλκή, ἐν δὲ κρυόεσσα Ἰωκή, | 740 |
ἐντὸς δὲ ἦν ἡ Φιλονεικία, καὶ ἡ Ἰσχύς, καὶ ἡ κλαίουσα Δίωξις· | |
Vrajba-i pe dânsa, și Sila, și Goana cea mult fioroasă, | |
ἐν δέ τε Γοργείη κεφαλὴ δεινοῖο πελώρου | 741 |
καὶ ἔτι ἡ τῆς Γοργόνος κεφαλὴ τοῦ φοβεροῦ θηρίου, | |
Capul Gorgonei, dihania-nfricoșătoare, la mijloc, | |
δεινή τε σμερδνή τε, Διὸς τέρας αἰγιόχοιο. | 742 |
φοβερά τε, καὶ καταπληκτικὴ, τεράστιον τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός. | |
Mărmuritor de cumplită și groaznică iasm-a lui Zeus. | |
κρατὶ δ' ἐπ' ἀμφίφαλον κυνέην θέτο τετραφάληρον | 743 |
ἐπὶ τῇ κεφαλῇ δὲ ἔθετο περικεφαλαίαν κύκλῳ φαλοὺς ἤτοι ἥλους ἔχουσαν, καὶ τέτταρας φαλοὺς ἐξέχοντας (οἱ δέ εἰσιν ἥλοι λαμπροὶ περὶ τὸ μέτωπον τῆς περικεφαλαίας κατακρουόμενοι) | |
Pune și coiful de aur, crestat și cu patru gurguie, | |
χρυσείην, ἑκατὸν πολίων πρυλέεσσ' ἀραρυῖαν· | 744 |
χρυσῆν, ἑκατὸν πόλεων πεζοῖς ἡρμοσμένην. | |
Care-ar putea ocroti pedestrime-a o sută de-orașe. | |
ἐς δ' ὄχεα φλόγεα ποσὶ βήσετο, λάζετο δ' ἔγχος | 745 |
ἀνέβη δὲ τοῖς ποσὶν εἰς τὰ πύρινα ὀχήματα· ἔλαβε δὲ δόρυ | |
Suie-se în focuria teleagă și-mpumn-apoi lancea | |
βριθὺ μέγα στιβαρόν, τῷ δάμνησι στίχας ἀνδρῶν | 746 |
βαρυ, μέγα, ἰσχυρόν, ᾧ δαμάζει τὰς τάξεις τῶν ἡμιθέων ἀνδρῶν, | |
Mare și grea, oțelită, cu care-a bărbaților rânduri | |
ἡρώων, οἷσίν τε κοτέσσεται ὀβριμοπάτρη. | 747 |
οἷς ἂν ὀργισθῇ ἡ ἰσχυρὸν πατέρα ἔχουσα. | |
Fulgeră ea mânioasă, născută din tată puternic. | |
Ἥρη δὲ μάστιγι θοῶς ἐπεμαίετ' ἄρ' ἵππους· | 748 |
ἡ ῞Ηρα δὲ ταχέως μάστιγι τοὺς ἵππους ἐπέπληττεν· | |
Repede Hera dă bici telegarilor și, de la sine, | |
αὐτόμαται δὲ πύλαι μύκον οὐρανοῦ ἃς ἔχον Ὧραι, | 749 |
αὐτομάτως δὲ αἱ πύλαι τοῦ οὐρανοῦ ἠνεῴχθησαν, ἃς ἐφύλαττον αἱ Ὧραι, | |
Poarta cerească trosnind pe loc se deschide-nainte: | |
τῇς ἐπιτέτραπται μέγας οὐρανὸς Οὔλυμπός τε | 750 |
αἷς ἐπ᾿ ἐξουσίας ἐστὶν ὁ μέγας οὐρανὸς καὶ ὁ Ὄλυμπος, | |
Străjuie Horele acolo tot cerul și-Olimpul, ridică | |
ἠμὲν ἀνακλῖναι πυκινὸν νέφος ἠδ' ἐπιθεῖναι. | 751 |
καὶ ἀνοίξαι νέφος πυκνὸν καὶ κλεῖσαι. | |
Norii cei deși și-i coboară, fiind în Olimp portărițe. | |
τῇ ῥα δι' αὐτάων κεντρηνεκέας ἔχον ἵππους· | 752 |
ἐκεῖθεν δι' αὐτῶν ἤλαυνον τοὺς ἵππους τοὺς κέντρῳ μαστιζομένους· καὶ οὕτω τοὺς ἀναβάτας φέροντας· | |
Caii cu șfichiul mânați de zeițe pe poartă trecură. | |
εὗρον δὲ Κρονίωνα θεῶν ἄτερ ἥμενον ἄλλων | 753 |
εὗρον δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Κρόνου καθήμενον χωρὶς τῶν ἄλλων θεῶν, | |
Ele, de zei osebit, la o parte găsiră pe Zeus | |
ἀκροτάτῃ κορυφῇ πολυδειράδος Οὐλύμποιο. | 754 |
ἐν τῇ ὑψηλοτάτῃ κορυφῇ τοῦ πολλὰς ἐξοχὰς ἔχοντος Ὀλύμπου. | |
Stând pe-a Olimpului culme, pe cea mai înaltă din toate. | |
ἔνθ' ἵππους στήσασα θεὰ λευκώλενος Ἥρη | 755 |
ἐκεῖ δὲ τοὺς ἵππους στήσασα ἡ θεὰ ἡ λευκὰς ὠλένας ἔχουσα Ἥρα | |
Hera cu brațele albe opri lângă el telegarii | |
Ζῆν' ὕπατον Κρονίδην ἐξείρετο καὶ προσέειπε· | 756 |
Δία τὸν βασιλέα, τὸν υἱὸν τοῦ Κρόνου ἠρώτησε, καὶ πρὸς αὐτὸν εἶπε. | |
Și începu să-l întrebe pe cel mai deasupra zeimii: | |
Ζεῦ πάτερ οὐ νεμεσίζῃ Ἄρῃ τάδε καρτερὰ ἔργα | 757 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, οὐ νεμεσᾷς τῷ Ἄρει, διὰ τὰ ἰσχυρὰ ταῦτα καὶ ὑπερβάλλοντα ἔργα; | |
„Cum nu te mânii, Părinte, de sălbăticia lui Ares? | |
ὁσσάτιόν τε καὶ οἷον ἀπώλεσε λαὸν Ἀχαιῶν | 758 |
ὅσον καὶ οἷον λαὸν τῶν Ἑλλήνων ἔφθειρε | |
Ce mai vieți de viteji prin tabăr-Aheilor stinse | |
μὰψ ἀτὰρ οὐ κατὰ κόσμον ἐμοὶ δ' ἄχος, οἳ δὲ ἕκηλοι | 759 |
ματαίως ἄνευ αἰτίας, οὐδὲ κατὰ τὸ πρέπον, ἐμοὶ δὲ λύπη ἐστίν. | |
Fără de cale și drept! Mi-e jale de ei, dar Apolon | |
τέρπονται Κύπρίς τε καὶ ἀργυρότοξος Ἀπόλλων | 760 |
οὗτοι δὲ ἐφ᾽ ἡσυχίας εὐφραίνονται, ἥ τε Ἀφροδίτη, καὶ ὁ τὸ ἀργυροῦν τόξον ἔχων Ἀπόλλων, | |
Și Afrodita se bucură fără mustrare de cuget | |
ἄφρονα τοῦτον ἀνέντες, ὃς οὔ τινα οἶδε θέμιστα; | 761 |
τὸν ἀνόητον τοῦτον ἀναπείσαντες, ὃς οὐδεμίαν δικαιοσύνην ἐπίσταται· | |
Și pe nebun îl asmuță de nu mai cunoaște vreo lege. | |
Ζεῦ πάτερ ἦ ῥά τί μοι κεχολώσεαι, αἴ κεν Ἄρηα | 762 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, ἆρά μοι ὀργισθήσῃ, ἐὰν τὸν Ἄρην | |
Oare, Părinte, tu, Zeus, te superi acuma pe mine, | |
λυγρῶς πεπληγυῖα μάχης ἐξαποδίωμαι; | 763 |
δεινῶς πλήξασα τῆς μάχης ἀποδιώξω; | |
Dacă pe Ares, amarnic bătut, îl voi scoate din luptă?” | |
τὴν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς· | 764 |
πρὸς ταύτην δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς. | |
Se învoi și răspunse zeiței stăpânul furtunii: | |
ἄγρει μάν οἱ ἔπορσον Ἀθηναίην ἀγελείην, | 765 |
ἄγε μὴν παρώρμησον αὐτῷ τὴν λαφυραγωγὸν Ἀθηνᾶν, | |
„Hai și trimite-mpotrivă-i pe Palas cea biruitoare, | |
ἥ ἑ μάλιστ' εἴωθε κακῇς ὀδύνῃσι πελάζειν. | 766 |
ἥτις εἴωθε μάλιστα ἐμβάλλειν αὐτὸν εἰς ὀδύνας κακάς. | |
Care-i deprinsă lui Ares să-i dea lovituri dureroase.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε θεὰ λευκώλενος Ἥρη, | 767 |
οὕτως εἶπεν· ὑπήκουσε δὲ ἡ θεὰ ἡ λευκὰς ἔχουσα τὰς ὠλένας Ἥρα· | |
Astfel îi zise, și Hera voios se supuse poruncii. | |
μάστιξεν δ' ἵππους· τὼ δ' οὐκ ἀέκοντε πετέσθην | 768 |
ἐμάστιξε δὲ τοὺς ἵππους· οὗτοι δὲ ἑκόντες ἐπέτοντο | |
Biciuie caii pornind, iar ei se îndeamnă cu zborul | |
μεσσηγὺς γαίης τε καὶ οὐρανοῦ ἀστερόεντος. | 769 |
μεταξὺ τῆς γῆς, καὶ τοῦ τοὺς ἀστέρας ἔχοντος οὐρανοῦ. | |
Repede între pământ și-a cerului boltă cu stele. | |
ὅσσον δ' ἠεροειδὲς ἀνὴρ ἴδεν ὀφθαλμοῖσιν | 770 |
ὅσον δὲ ὀμιχλῶδες καὶ ἀόρατον εἶδέ τις ἀνὴρ τοῖς ὀφθαλμοῖς | |
Cât de lățită e zarea ce-o vede cu ochii neștine | |
ἥμενος ἐν σκοπιῇ, λεύσσων ἐπὶ οἴνοπα πόντον, | 771 |
καθήμενος ἐν περιοπῇ βλέπων ἐπὶ τὴν μέλαιναν θάλασσαν, | |
Când de pe-o culme se uită pe-ntinderea mării albastre, | |
τόσσον ἐπιθρῴσκουσι θεῶν ὑψηχέες ἵπποι. | 772 |
τοσοῦτον ἐπιπηδῶσιν οἱ εἰς ὕψος μετ᾽ ἤχου αἰρόμενοι ἵπποι τῶν θεῶν· | |
Saltă deodată pe-atâta și caii iau vânt și nechează. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ Τροίην ἷξον ποταμώ τε ῥέοντε, | 773 |
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ εἰς τὴν Τροῖαν ἀφίκοντο, καὶ εἰς τοὺς ῥέοντας ποταμούς, | |
Când după asta sosiră-n curând pe câmpie la Troia, | |
ἧχι ῥοὰς Σιμόεις συμβάλλετον ἠδὲ Σκάμανδρος, | 774 |
ὅπου ὁ Σιμόεις καὶ ὁ Σκάμανδρος συμβάλλουσι τὰ ῥεύματα, | |
Unde Simois și-amestecă apa cu râul Scamandru, | |
ἔνθ' ἵππους ἔστησε θεὰ λευκώλενος Ἥρη | 775 |
ἐκεῖ τοὺς ἵππους ἔστησεν ἡ θεὰ ἡ λευκὰς ὠλένας ἔχουσα Ἥρα, | |
Hera cu brațele albe din fugă opri telegarii | |
λύσασ' ἐξ ὀχέων, περὶ δ' ἠέρα πουλὺν ἔχευε· | 776 |
λύσασα ἐκ τοῦ δίφρου, περιέχεε δὲ ἀορασίαν πολλήν· | |
Și-i slobozi de la car și în negură deasă-i ascunse; | |
τοῖσιν δ' ἀμβροσίην Σιμόεις ἀνέτειλε νέμεσθαι. | 777 |
τούτοις δὲ θείαν ἐδωδὴν ὁ Σιμοῦς ἐβλάστησε βόσκεσθαι. | |
Scoase-ambrozie Simois atunci și le dete să pască. | |
αἳ δὲ βάτην τρήρωσι πελειάσιν ἴθμαθ' ὁμοῖαι | 778 |
αὗται δὲ ἐπορεύθησαν ὅμοιαι ταῖς δειλαῖς περιστεραῖς κατὰ τὰ ὁρμήματα καὶ τὰς πτήσεις, | |
Zânele apoi, cu pășit de sfioși porumbei, se grăbiră | |
ἀνδράσιν Ἀργείοισιν ἀλεξέμεναι μεμαυῖαι· | 779 |
ἀνδράσιν Ἕλλησι βοηθῆσαι προθυμούμεναι | |
Pline de râvnă fiind oștirea danae s-ajute. | |
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι πλεῖστοι καὶ ἄριστοι | 780 |
ἀλλ᾽ ὁπηνίκα δὴ κατέλαβον ὅπου οἱ πλεῖστοι καὶ ἄριστοι | |
Când au ajuns amândouă pe unde stăteau la bătaie | |
ἕστασαν ἀμφὶ βίην Διομήδεος ἱπποδάμοιο | 781 |
ἵσταντο περὶ τὴν ἰσχὺν τοῦ ἱππικοῦ Διομήδους, ἤτοι τὸν Διομήδην αὐτόν, | |
Cei mai viteji și mai mulți alături de craiul Tidide, | |
εἰλόμενοι λείουσιν ἐοικότες ὠμοφάγοισιν | 782 |
συστρεφόμενοι, λέουσιν ὠμοβόροις ὅμοιοι, | |
Toți deopotrivă cu leii ce mistuie carnea de crudă | |
ἢ συσὶ κάπροισιν, τῶν τε σθένος οὐκ ἀλαπαδνόν, | 783 |
ἢ χοίροις ἀγρίοις, ὧν ἡ δύναμις οὐκ ἀσθενής ἐστιν· | |
Sau ca sălbaticii vieri care nu mai slăbesc în putere; | |
ἔνθα στᾶσ' ἤϋσε θεὰ λευκώλενος Ἥρη | 784 |
ἐκεῖ στᾶσα ἐβόησεν ἡ θεὰ λευκοβραχίων Ἥρα, | |
Hera oprindu-se acolo, se schimbă la față, -mprumută | |
Στέντορι εἰσαμένη μεγαλήτορι χαλκεοφώνῳ, | 785 |
ὁμοιωθεῖσα τῷ μεγαλοψύχῳ Στέντορι τῷ ἰσχυρὰν φωνὴν ἔχοντι, | |
Chipul lui Stentor, viteazul cu glasul de-aramă, ca dânsul | |
ὃς τόσον αὐδήσασχ' ὅσον ἄλλοι πεντήκοντα· | 786 |
ὃς τοσοῦτον ἐφώνει ὅσον ἄλλοι πεντήκοντα· | |
Țipă cât oameni cincizeci și-i mustră pe dânșii: „Rușine | |
αἰδὼς Ἀργεῖοι κάκ' ἐλέγχεα εἶδος ἀγητοί· | 787 |
ὦ Ἕλληνες, αἰσχύνη, κακὰ ὀνείδη, κατὰ μορφὴν μόνον θαυμαστοί, | |
Vouă, nevolnici Ahei, păunașilor, voi fără suflet! | |
ὄφρα μὲν ἐς πόλεμον πωλέσκετο δῖος Ἀχιλλεύς, | 788 |
ἕως μὲν εἰς τὸν πόλεμον ἀνεστρέφετο ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς, | |
Până ce-Ahile umbla împreună cu voi la bătaie, | |
οὐδέ ποτε Τρῶες πρὸ πυλάων Δαρδανιάων | 789 |
οὐδεπώποτε οἱ Τρῷες πρὸ τῶν πυλῶν τῶν Δαρδανίων | |
Nu cutezau nici pe Poarta Dardană să iasă Troienii, | |
οἴχνεσκον· κείνου γὰρ ἐδείδισαν ὄβριμον ἔγχος· | 790 |
ἐπορεύοντο· ἐκείνου γὰρ τὸ ἰσχυρὸν δόρυ ἐφοβοῦντο· | |
Căci tremurau de cumplita lui lance, dar iată că astăzi | |
νῦν δὲ ἑκὰς πόλιος κοίλῃς ἐπὶ νηυσὶ μάχονται. | 791 |
νῦν δὲ πόρρω τῆς πόλεως ἐπὶ ταῖς βαθείαις ναυσὶ πολεμοῦσι. | |
Vin să se bată cu voi la corăbii, departe de ziduri.” | |
ὣς εἰποῦσ' ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου. | 792 |
οὕτως εἰποῦσα ἰσχύν τε καὶ ψυχὴν ἑκάστου παρώξυνεν. | |
Asta grăindu-le aprinse la toți vitejia și-avântul. | |
Τυδεΐδῃ δ' ἐπόρουσε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη· | 793 |
ἡ θεὰ δὲ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ πρὸς τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως ὥρμησεν, | |
Palas Atena din ochi fulgerând a zburat la Tidide. | |
εὗρε δὲ τόν γε ἄνακτα παρ' ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν | 794 |
εὗρε δὲ τὸν βασιλέα αὐτὸν παρὰ τοῖς ἑαυτοῦ ἵπποις καὶ τοῖς ἅρμασιν | |
Dâns’a găsit pe viteaz aproape de cai și de care | |
ἕλκος ἀναψύχοντα τό μιν βάλε Πάνδαρος ἰῷ. | 795 |
ἀναπαύοντα τὸ τραῦμα, ὅπερ αὐτὸν ἔτρωσεν ὁ Πάνδαρος ὀϊστῷ· | |
Rana-i făcută din arc de Pandaros în vânt răcorindu-și, | |
ἱδρὼς γάρ μιν ἔτειρεν ὑπὸ πλατέος τελαμῶνος | 796 |
ὁ ἱδρῶς γὰρ αὐτὸν κατεπόνει τοῦ πλατέος λώρου | |
Căci nădușeli îl munceau sub larga curea de la scutu-i | |
ἀσπίδος εὐκύκλου· τῷ τείρετο, κάμνε δὲ χεῖρα, | 797 |
τῆς ἀσπίδος, τῆς καλῶς κυκλοτεροῦς οὔσης· ᾧ ἐπετρίβετο, ἐκοπία δὲ κατὰ τὴν χεῖρα | |
Mare frumos cercuit, și brațu-i de chin amorțise; | |
ἂν δ' ἴσχων τελαμῶνα κελαινεφὲς αἷμ' ἀπομόργνυ. | 798 |
ἀνασχὼν δὲ τὸν κρεμαστῆρα τῆς ἀσπίδος, τὸ μέλαν αἷμα ἀπέψα τε καὶ ἀπέμασε. | |
Dânsul în lături cureaua ținea și ștergea de pe rană | |
ἱππείου δὲ θεὰ ζυγοῦ ἥψατο φώνησέν τε· | 799 |
ή θεά δὲ ἥψατο τοῦ ζυγοῦ τῶν ἵππων καὶ εἶπεν· | |
Sângele negru. Zeița de ham rezemându-se-i zise: | |
ἦ ὀλίγον οἷ παῖδα ἐοικότα γείνατο Τυδεύς. | 800 |
ὄντως οὐδὲν ὅμοιον ἑαυτῷ παῖδα ἐγέννησεν ὁ Τυδεύς· | |
„Tare puțin lui Tideu la inimă-i seamănă fiul. | |
Τυδεύς τοι μικρὸς μὲν ἔην δέμας, ἀλλὰ μαχητής· | 801 |
ὁ Τυδεὺς μικρὸς μὲν ἦν τὸ σῶμα, ἀλλὰ πολεμιστὴς ἦν· | |
Mic de statur-a fost el, dar mare la suflet și-n arme, | |
καί ῥ' ὅτε πέρ μιν ἐγὼ πολεμίζειν οὐκ εἴασκον | 802 |
καὶ δὴ ὅτε πολεμεῖν αὐτὸν οὐκ εἴων ἐγώ, | |
Când bunăoară demult eu nu-i dam răgaz să se bată | |
οὐδ' ἐκπαιφάσσειν, ὅτε τ' ἤλυθε νόσφιν Ἀχαιῶν | 803 |
οὐδὲ ἐνθουσιωδῶς ὁρμᾷν, καὶ ὁπηνίκα ἦλθεν ἄνευ τῶν Ἑλλήνων | |
Și să se-ntreacă nebun pe vremea când el se dusese | |
ἄγγελος ἐς Θήβας πολέας μετὰ Καδμείωνας· | 804 |
πρεσβευτὴς εἰς τὰς Θήβας ἐπὶ πολλοὺς Θηβαίους, | |
Singur la Teba-ntre mulții cadmei ca trimis de oștire, | |
δαίνυσθαί μιν ἄνωγον ἐνὶ μεγάροισιν ἕκηλον· | 805 |
εὐωχεῖσθαι αὐτὸν ἐκέλευον ἡσύχως ἐν τοῖς οἴκοις· | |
Și-l sfătuisem în tihnă să-și cate de masă la curte, | |
αὐτὰρ ὃ θυμὸν ἔχων ὃν καρτερὸν ὡς τὸ πάρος περ | 806 |
οὗτος δὲ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν ἀνδρείαν ἔχων ὥσπερ πρότερον, | |
Dar inimos el fiind, cum fuse-nainte de-a pururi, | |
κούρους Καδμείων προκαλίζετο, πάντα δ' ἐνίκα | 807 |
τοὺς νέους τῶν Θηβαίων προεκαλεῖτο· πάντα δὲ ἐνίκα | |
Prinse a-i chema pe Cadmei și-i învinse-n tot felul de lupte | |
ῥηϊδίως· τοίη οἱ ἐγὼν ἐπιτάρροθος ἦα. | 808 |
ῥαδίως· τοιαύτη βοηθὸς αὐτῷ παρῆν ἔγωγε. | |
Lesne pe toți, că așa i-am fost eu de-ajutor la nevoie. | |
σοὶ δ' ἤτοι μὲν ἐγὼ παρά θ' ἵσταμαι ἠδὲ φυλάσσω, | 809 |
σοὶ δὲ ἐγὼ μὲν παρίσταμαι, καὶ φυλάττω, | |
Iată și ție tot astfel ți-ajut și te apăr de-aproape | |
καί σε προφρονέως κέλομαι Τρώεσσι μάχεσθαι· | 810 |
καί σε προθύμως πολεμεῖν τοῖς Τρῳσὶ κελεύω· | |
Și stăruiesc înadins din nou să te bați cu Troienii. | |
ἀλλά σευ ἢ κάματος πολυᾶϊξ γυῖα δέδυκεν | 811 |
ἀλλά σου τὰ μέλη, ἢ κόπος ἐκ πολλῆς κινήσεως γινόμενος εἰσῆλθε, καὶ κατέλαβεν, | |
Dacă tu însă-n putere-ai slăbit după multă năvală | |
ἤ νύ σέ που δέος ἴσχει ἀκήριον· οὐ σύ γ' ἔπειτα | 812 |
ἢ δήπου σε κατέχει φόβος ὁ εἰς ἀψυχίαν ἄγων, οὐ σύ γε μετὰ ταῦτα | |
Ori mi te ține în loc mișeleasca codire din frică – | |
Τυδέος ἔκγονός ἐσσι δαΐφρονος Οἰνεΐδαο. | 813 |
υἱὸς ἔσῃ τοῦ συνετοῦ Τυδέως τοῦ υἱοῦ τοῦ Οἰνέως. | |
Nu-ți este tată Tideu, nici șoimul Oineus bunicul.” | |
τὴν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κρατερὸς Διομήδης· | 814 |
πρὸς ταύτην δὲ ἀποκρινόμενος ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης, εἶπε· | |
Dar Diomede Tidide răspunse zeiței Atena: | |
γιγνώσκω σε θεὰ θύγατερ Διὸς αἰγιόχοιο· | 815 |
γινώσκω σε, ὦ θεά, θύγατερ τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός, | |
„Eu te cunosc, o, zeiță, pe tine, tu fiic-a lui Zeus. | |
τώ τοι προφρονέως ἐρέω ἔπος οὐδ' ἐπικεύσω. | 816 |
δι᾽ ὅ σοι προθύμως λόγον ἐρῷ ,οὐδὲ ἐπικρύψω· | |
De-asta vorbi-voi deschis și nu-ți voi ascunde nimica. | |
οὔτέ τί με δέος ἴσχει ἀκήριον οὔτέ τις ὄκνος, | 817 |
οὔτέ τίς με φόβος εἰς ἀψυχίαν ἄγων κατέχει, οὔτέ τις ῥαθυμία· | |
Nu o mișelnică teamă mă ține pe-aci șovăielnic, | |
ἀλλ' ἔτι σέων μέμνημαι ἐφετμέων ἃς ἐπέτειλας· | 818 |
ἀλλ᾽ ἔτι μέμνημαι τῶν σῶν ἐντολῶν, ἃς ἐνετείλω· | |
Țin numai seamă de sfatul ce tu mi l-ai dat înainte; | |
οὔ μ' εἴας μακάρεσσι θεοῖς ἀντικρὺ μάχεσθαι | 819 |
οὐκ εἴας με ἐξεναντίας μάχεσθαι τοῖς μακαρίοις θεοῖς | |
Nu m-ai lăsat să mă-ncaier cu nimenea din fericiții | |
τοῖς ἄλλοις· ἀτὰρ εἴ κε Διὸς θυγάτηρ Ἀφροδίτη | 820 |
τοῖς ἄλλοις· ἐὰν δὲ ἡ θυγάτηρ τοῦ Διὸς ἡ Ἀφροδίτη | |
Nemuritori, ci de văd pe-a lui Zeus copil-Afrodita | |
ἔλθῃσ' ἐς πόλεμον, τήν γ' οὐτάμεν ὀξέϊ χαλκῷ. | 821 |
ἔλθῃ ἐπὶ τὸν πόλεμον, ταύτην γε βαλεῖν σιδήρῳ ὀξεῖ· | |
Parte luând la război, să tabăr asupra-i cu arma. | |
τοὔνεκα νῦν αὐτός τ' ἀναχάζομαι ἠδὲ καὶ ἄλλους | 822 |
τούτου χάριν αὐτὸς τε νῦν ὑποχωρῶ, καὶ τοὺς ἄλλους | |
De-asta și eu mă tot dau îndărăt și întreaga-mi oștire | |
Ἀργείους ἐκέλευσα ἀλήμεναι ἐνθάδε πάντας· | 823 |
Ἕλληνας ἐνταῦθα πάντας ἀθροισθῆναι ἐκέλευσα· | |
Tot o silesc să s-adune și-ncet să se-nghesuie-ncoace, | |
γιγνώσκω γὰρ Ἄρηα μάχην ἀνὰ κοιρανέοντα. | 824 |
οἶδα γὰρ τὸν Ἄρην τὰ κατὰ τὸν πόλεμον ἡγεμονικῶς διατάσσοντα. | |
Știu doar că Ares el însuși acum cârmuiește bătaia.” | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη· | 825 |
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνατο ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ· | |
Dar cea cu ochii albaștri așa-l îndemnă pe Tidide: | |
Τυδεΐδη Διόμηδες ἐμῷ κεχαρισμένε θυμῷ | 826 |
ὦ Διόμηδες, υἱὲ τοῦ Τυδέως τῇ ἐμῇ πεφιλημένε ψυχῇ, | |
„Tu, Diomede Tidide, prea scumpe tu inimii mele, | |
μήτε σύ γ' Ἄρηα τό γε δείδιθι μήτε τιν' ἄλλον | 827 |
μήτε τοῦτον τὸν Ἄρεα σύγε φοβοῦ, μήτε τινὰ ἀπὸ τῶν ἄλλων | |
Nu te mai teme de Ares și n-avea tu grijă de zeii | |
ἀθανάτων, τοίη τοι ἐγὼν ἐπιτάρροθός εἰμι· | 828 |
ἀθανάτων θεῶν· τοιαύτη σοι βοηθὸς ἐγώ πάρειμι· | |
Nemuritori, căci eu stau alături aici și te sprijin. | |
ἀλλ' ἄγ' ἐπ' Ἄρηϊ πρώτῳ ἔχε μώνυχας ἵππους, | 829 |
ἀλλ᾽ ἄγε πρῶτον κατ᾽ Ἄρεος ἔλαυνε τοὺς μονώνυχας ἵππους, | |
Mână spre Ares întâi telegarii acolo de-a dreptul, | |
τύψον δὲ σχεδίην μηδ' ἅζεο θοῦρον Ἄρηα | 830 |
πλῆξον δὲ ἐκ τοῦ σύνεγγυς, μὴ δὲ σέβου τὸν ὁρμητίαν Ἄρην, | |
Bate-l de-aproape și nu te sfii de năvalnicul Ares | |
τοῦτον μαινόμενον, τυκτὸν κακόν, ἀλλοπρόσαλλον, | 831 |
τοῦτον μαινόμενον, τὸ ἐπιτηδευτὸν κακόν, καὶ ἄλλοτε πρὸς ἄλλο ῥέπον· | |
Cel apucat și cu totul hain, schimbător ca și vântul, | |
ὃς πρῴην μὲν ἐμοί τε καὶ Ἥρῃ στεῦτ' ἀγορεύων | 832 |
ὃς πρὸ ὀλίγου μὲν ἐμοὶ καὶ τῇ Ἥρᾳ ὑπέσχετο λέγων | |
El care-ntâi s-a legat juruind către mine și Hera | |
Τρωσὶ μαχήσεσθαι, ἀτὰρ Ἀργείοισιν ἀρήξειν, | 833 |
πολεμῆσαι τοῖς Τρῳσί, βοηθῆσαι δὲ τοῖς Ἕλλησι· | |
C-are s-ajute pe Ahei și-o să se lupte mereu cu Troienii, | |
νῦν δὲ μετὰ Τρώεσσιν ὁμιλεῖ, τῶν δὲ λέλασται. | 834 |
νῦν δὲ σύνεστι τοῖς Τρῳσί, τούτων δὲ ἐξελάθετο. | |
Dar de Ahei a uitat și acum e-nhăitat cu dușmanii.” | |
ὣς φαμένη Σθένελον μὲν ἀφ' ἵππων ὦσε χαμᾶζε, | 835 |
οὕτως εἰποῦσα, τὸν μὲν Σθένελον ἀπὸ τῶν ἵππων εἰς γῆν ὤθησε | |
Asta zeița vorbi. Pe urm-apucând pe Stenelos, | |
χειρὶ πάλιν ἐρύσασ', ὃ δ' ἄρ' ἐμμαπέως ἀπόρουσεν· | 836 |
τῇ χειρὶ ὀπίσω ἑλκύσασα, αὐτὸς δὲ προθύμως ἀφώρμησε. | |
Ea îl împinse din car; deodată sări el din chelnă. | |
ἣ δ' ἐς δίφρον ἔβαινε παραὶ Διομήδεα δῖον | 837 |
αὕτη δὲ εἰς τὸ ὄχημα ἀνέβαινε παρὰ τὸν ἔνδοξον Διομήδην | |
Grabnică ea se sui pe alături de craiul Tidide. | |
ἐμμεμαυῖα θεά· μέγα δ' ἔβραχε φήγινος ἄξων | 838 |
προθυμουμένη ἡ θεά, μεγάλως δὲ ἤχησεν ὁ δρύινος ἄξων | |
Osia cea de stejar trosni apăsată de greul | |
βριθοσύνῃ· δεινὴν γὰρ ἄγεν θεὸν ἄνδρά τ' ἄριστον. | 839 |
τῷ βάρει· ἦγε γὰρ θεὰν φοβερὰν καὶ ἄνδρα ἄριστον· | |
Care-l ducea, de cumplita zeiță și cel mai de frunte | |
λάζετο δὲ μάστιγα καὶ ἡνία Παλλὰς Ἀθήνη· | 840 |
ἔλαβε δὲ τὴν μάστιγα, καὶ τὰς ἡνίας ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ· | |
Dintre bărbați. Luând apoi biciul și frânele, Palas | |
αὐτίκ' ἐπ' Ἄρηϊ πρώτῳ ἔχε μώνυχας ἵππους. | 841 |
εὐθὺς δὲ κατ᾽ Ἄρεος πρῶτον ἤλαυνε τοὺς μονώνυχας ἵππους. | |
Iute spre Ares întâi porni telegarii de-a dreptul. | |
ἤτοι ὃ μὲν Περίφαντα πελώριον ἐξενάριζεν | 842 |
αὐτὸς μὲν οὖν Περίφαντα τὸν μέγαν ἀπέκτεινεν τὸν ἐξόχως ἄριστον | |
Ares atunci omora pe un mal de bărbat, pe Perifas, | |
Αἰτωλῶν ὄχ' ἄριστον Ὀχησίου ἀγλαὸν υἱόν· | 843 |
τῶν Αἰτωλῶν, τὸν λαμπρὸν ὑπὸν τοῦ Ὀχησίου· | |
Cel mai șoiman din Etoli, chiposul fecior al lui Ohes. | |
τὸν μὲν Ἄρης ἐνάριζε μιαιφόνος· αὐτὰρ Ἀθήνη | 844 |
τοῦτον μὲν Ἄρης ὁ τοῖς φόνοις μεμιασμένος ἐφόνευσεν. ἡ Ἀθηνᾶ δὲ | |
Zeul setos de măcel da zor pe acolo, iar Palas | |
δῦν' Ἄϊδος κυνέην, μή μιν ἴδοι ὄβριμος Ἄρης. | 845 |
περιεβάλετο τὴν περικεφαλαίαν τοῦ Ἅιδου, ὅπως μὴ θεάσηται αὐτὴν ὁ ἰσχυρὸς Ἄρης· | |
Cușma lui Hades și-a pus să n-o vadă puternicul Ares. | |
ὡς δὲ ἴδε βροτολοιγὸς Ἄρης Διομήδεα δῖον, | 846 |
ἐπεὶ δὲ ἴδεν ὁ ἀνθρωποκτόνος Ἄρης τὸν ἔνδοξον Διομήδην, | |
Zeul urgelnic atunci, văzând pe măritul Tidide, | |
ἤτοι ὃ μὲν Περίφαντα πελώριον αὐτόθ' ἔασε | 847 |
αὐτὸς μὲν Περίφαντα τὸν μέγαν αὐτόθι ἀφῆκε | |
Iute-a lăsat pe înaltul Perifas în țărnă, pe locul | |
κεῖσθαι ὅθι πρῶτον κτείνων ἐξαίνυτο θυμόν, | 848 |
κεῖσθαι, ὅπου τὸ πρῶτον ἀποκτείνας ἀφείλετο τὴν ψυχήν. | |
Unde lovitu-l-a ’ntâi curmându-i a vieții suflare; | |
αὐτὰρ ὃ βῆ ῥ' ἰθὺς Διομήδεος ἱπποδάμοιο. | 849 |
οὗτος δὲ ἐπορεύθη εὐθὺ τοῦ ἱππικοῦ Διομήδους· | |
Fuga pe urm’ a pornit spre Tidide, de cai strunitorul. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες, | 850 |
ὁπηνίκα δὲ οὗτοι πλησίον ἐγένοντο κατ᾿ ἀλλήλων ἐρχόμενοι, | |
Când dup’aceea grăbiți se apropie unul de altul, | |
πρόσθεν Ἄρης ὠρέξαθ' ὑπὲρ ζυγὸν ἡνία θ' ἵππων | 851 |
πρῶτον ὁ Ἄρης ἐστοχάσατο ὑπὸ τὸν ζυγόν, καὶ τὰς ἡνίας τῶν ἵππων, | |
Ares întâi s’opinti și cu sulița-ndată se-ntinse | |
ἔγχεϊ χαλκείῳ μεμαὼς ἀπὸ θυμὸν ἑλέσθαι· | 852 |
δόρατι σιδηρῷ, προθυμούμενος ἀπολέσαι τὴν ψυχὴν Διομήδους· | |
Peste-a fugarilor hamuri și jug, și turba să-l omoare. | |
καὶ τό γε χειρὶ λαβοῦσα θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη | 853 |
καὶ τοῦτο λαβοῦσα τῇ χειρὶ ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ | |
Sulița însă din zboru-i zeița i-o prinse și iute | |
ὦσεν ὑπὲκ δίφροιο ἐτώσιον ἀϊχθῆναι. | 854 |
ὤθησεν, ὥστε μάταιον ἐκ τοῦ δίφρου παρηνεχθῆναι· | |
I-o-nlătură de la car, de-i fu în deșert lovitura. | |
δεύτερος αὖθ' ὡρμᾶτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης | 855 |
δεύτερος δὲ ὥρμησε Διομήδης ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς | |
Când Diomede viteazul apoi repezit-a spre Ares | |
ἔγχεϊ χαλκείῳ· ἐπέρεισε δὲ Παλλὰς Ἀθήνη | 856 |
δόρατι χαλκῷ· ἐστήριξε δὲ αὐτὸ ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ | |
Lancea de-aramă, pe loc Atena a înfipt-o într-însul, | |
νείατον ἐς κενεῶνα ὅθι ζωννύσκετο μίτρῃ· | 857 |
εἰς τὸ ἔσχατον τῆς λαγόνος, ἤτοι τὸ ἐνδότατον, ὅπου τὴν μίτραν περιεζώννυτο· | |
Jos în deșerturi, adânc, pe unde-i colanul de-aramă. | |
τῇ ῥά μιν οὖτα τυχών, διὰ δὲ χρόα καλὸν ἔδαψεν, | 858 |
κατ᾿ αὐτὸ δὴ τὸ μέρος ἔτρωσεν αὐτὸν ἐπιτυχών, διέκοψε δὲ τὴν περικαλλῆ τοῦ σώματος ἐπιφάνειαν· | |
După ce-acolo-l răni, sfâșiind a lui piele frumoasă, | |
ἐκ δὲ δόρυ σπάσεν αὖτις· ὃ δ' ἔβραχε χάλκεος Ἄρης | 859 |
αὖθις δ᾽ ὀπίσω τὸ δόρυ ἐξέσπασεν· ὁ χαλκοῦς δὲ καὶ ἰσχυρότατος Ἄρης ἤχησεν, | |
Sulița trase-napoi. Dă țipăt atunci ferecatul | |
ὅσσόν τ' ἐννεάχιλοι ἐπίαχον ἢ δεκάχιλοι | 860 |
ὅσον ἐννακισχίλιοι ἢ δεκακισχίλιοι ἐβόησαν | |
Ares cât ar țipa în război pân’ la nouă sau zece | |
ἀνέρες ἐν πολέμῳ ἔριδα ξυνάγοντες Ἄρηος. | 861 |
ἄνδρες ἐν τῷ πολέμῳ Ἔριν συναθροίζοντες μάχης· | |
Mii de bărbați luptători, când setea de harță-i aprinde. | |
τοὺς δ' ἄρ' ὑπὸ τρόμος εἷλεν Ἀχαιούς τε Τρῶάς τε | 862 |
τοὺς Ἕλληνας δὲ καὶ τοὺς Τρῷας τρόμος ὑφεῖλε | |
Cum l-auziră Troienii și-Aheii stătură de groază | |
δείσαντας· τόσον ἔβραχ' Ἄρης ἆτος πολέμοιο. | 863 |
φοβηθέντας· τοσοῦτον ἤχησεν Ἄρης ὁ ἀκόρεστος τοῦ πολέμου· | |
Toți tremurând, așa groaznic fu răcnetul cruntului Ares. | |
οἵη δ' ἐκ νεφέων ἐρεβεννὴ φαίνεται ἀὴρ | 864 |
ὁποῖος δὲ ἐκ τῶν νεφῶν φαίνεται ἀὴρ σκοτεινός, | |
Ca un văzduh înnoptat, matahală de nori ce se-nalță | |
καύματος ἐξ ἀνέμοιο δυσαέος ὀρνυμένοιο, | 865 |
ἐκ τοῦ καύματος, ὁρμήσαντος ἀνέμου σφοδροῦ· | |
Când după arșiță-ncepe să vâjâie viforul, astfel | |
τοῖος Τυδεΐδῃ Διομήδεϊ χάλκεος Ἄρης | 866 |
τοιοῦτος ὁ σιδηροῦς καὶ ἰσχυρότατος Ἄρης Διομήδει τῷ υἱῷ του Τυδέως | |
I s-a părut lui Tidid și zeu-mbrăcat în aramă | |
φαίνεθ' ὁμοῦ νεφέεσσιν ἰὼν εἰς οὐρανὸν εὐρύν. | 867 |
ἐδόκει ἐγγὺς τῶν νεφῶν, ἀνιὼν εἰς τὸν πλατὺν οὐρανόν. | |
Ares pe cerul întins suindu-se-n slavă prin nouri. | |
καρπαλίμως δ' ἵκανε θεῶν ἕδος αἰπὺν Ὄλυμπον, | 868 |
ταχέως δὲ ἀφίκετο εἰς τὸ ἔδαφος τῶν θεῶν τὸν ὑψηλὸν οὐρανόν· | |
Iute sosi pe-al Olimpului creștet, al zeilor scaun, | |
πὰρ δὲ Διὶ Κρονίωνι καθέζετο θυμὸν ἀχεύων, | 869 |
ἐκάθισε δὲ παρὰ τῷ Διὶ τῷ υἱῷ τοῦ Κρόνου ἀλγῶν τὴν ψυχήν, | |
Unde cu suflet mâhnit a stat lângă Zeus Cronion; | |
δεῖξεν δ' ἄμβροτον αἷμα καταρρέον ἐξ ὠτειλῆς, | 870 |
ἔδειξε δὲ τὸ θεῖον αἷμα καταρρέον ἐκ τοῦ τραύματος, | |
Sângele-i dumnezeiesc arăta cum îi curge din rană | |
καί ῥ' ὀλοφυρόμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 871 |
καὶ δὴ θρηνῶν λόγους ταχεῖς ἔλεγε· | |
Și tânguindu-se el zicea supărat către dânsul: | |
Ζεῦ πάτερ οὐ νεμεσίζῃ ὁρῶν τάδε καρτερὰ ἔργα; | 872 |
ὦ Ζεῦ πᾶτερ, οὐκ ἀναξιοπαθεῖς, ὁρῶν τὰ ἰσχυρὰ καὶ ὑπερβάλλοντα ταῦτα ἔργα; | |
„Cum nu te mânii, Părinte, când vezi cumplitate ca asta? | |
αἰεί τοι ῥίγιστα θεοὶ τετληότες εἰμὲν | 873 |
ἀεὶ δὴ τὰ δεινότατα οἱ θεοὶ ὑπομείναντές ἐσμεν, | |
Cele mai crude dureri pătimirăm noi zeii de-a pururi, | |
ἀλλήλων ἰότητι, χάριν ἄνδρεσσι φέροντες. | 874 |
ἀλλήλων βουλῇ, χαριζόμενοι τοῖς ἀνθρώποις· | |
Noi din al nostru imbold, ca să facem la oameni pe voie. | |
σοὶ πάντες μαχόμεσθα· σὺ γὰρ τέκες ἄφρονα κούρην | 875 |
διὰ σὲ πάντες πολεμοῦμεν, σὺ γὰρ ἐγέννησας ἀνόητον θυγατέρα | |
Toți avem sfadă cu tine, căci tu ai născut pe-o smintită | |
οὐλομένην, ᾗ τ' αἰὲν ἀήσυλα ἔργα μέμηλεν. | 876 |
ὀλεθρίαν, ᾗτινι ἀεὶ ἀλγεινὰ ἔργα διὰ φροντίδος εἰσίν· | |
Și ticăloasă de fiică ce cugetă numai blestemuri. | |
ἄλλοι μὲν γὰρ πάντες ὅσοι θεοί εἰσ' ἐν Ὀλύμπῳ | 877 |
οἱ μὲν γὰρ ἄλλοι πάντες ὅσοι θεοί εἰσιν ἐν τῷ οὐρανῷ, | |
Zeii ceilalți din Olimp se pleacă doar ție cu toții | |
σοί τ' ἐπιπείθονται καὶ δεδμήμεσθα ἕκαστος· | 878 |
σοὶ πείθονται, καὶ ὑποτετάγμεθα ἕκαστος, | |
Și fiecare din noi cu supunere ascultă de tine. | |
ταύτην δ' οὔτ' ἔπεϊ προτιβάλλεαι οὔτέ τι ἔργῳ, | 879 |
ταύτην δὲ οὔτε λόγῳ, οὔτε ἔργῳ ὑπερβάλλεις καὶ νικᾷς ὅπως ὑπακούοι σου, | |
Numai pe ea niciodată din grai ori cu fapta tu nu vrei | |
ἀλλ' ἀνιεῖς, ἐπεὶ αὐτὸς ἐγείναο παῖδ' ἀΐδηλον· | 880 |
ἀλλ᾽ ἀφίης, καὶ συγχωρεῖς, ἐπειδὴ καὶ συ ἐπιβλαβῆ θυγατέρα ἐγέννησας· | |
S-o înfrânezi, ci în voie o lași totdeauna, fiindcă | |
ἣ νῦν Τυδέος υἱὸν ὑπερφίαλον Διομήδεα | 881 |
ἥτις νῦν Διομήδην τὸν μεγαλόψυχον τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως | |
Ea, urgisita, născută-i din tine. Chiar astăzi împinse | |
μαργαίνειν ἀνέηκεν ἐπ' ἀθανάτοισι θεοῖσι. | 882 |
μαίνεσθαι καὶ ἐνθουσιᾷν ἀνέπεισε κατὰ τῶν ἀθανάτων θεῶν· | |
Pe Diomede trufașul cu zeii orbiș să s-apuce. | |
Κύπριδα μὲν πρῶτον σχεδὸν οὔτασε χεῖρ' ἐπὶ καρπῷ, | 883 |
πρῶτον μὲν τὴν Ἀφροδίτην ἐγγύθεν ἔτρωσεν κατὰ τὴν χεῖρα ἐπὶ τῷ καρπῷ, | |
El mai întâi pe Afrodita răni din aproape la mână | |
αὐτὰρ ἔπειτ' αὐτῷ μοι ἐπέσσυτο δαίμονι ἶσος· | 884 |
μετὰ ταῦτα δὲ ἐμοὶ αὐτῷ ἐφώρμησε θεῷ παραπλήσιος· | |
Și dup-aceea la mine sări ca un zeu în putere. | |
ἀλλά μ' ὑπήνεικαν ταχέες πόδες· ἦ τέ κε δηρὸν | 885 |
ἀλλά με ὑπεξήγαγον οἱ ταχεῖς πόδες· ὄντως ἐπὶ χρόνον πολὺν | |
Tălpile-mi iuți au putut să mă scape, căci altfel acolo | |
αὐτοῦ πήματ' ἔπασχον ἐν αἰνῇσιν νεκάδεσσιν, | 886 |
αὐτόθι δεινὰ ἔπασχον ἂν ἐν ταῖς χαλεπαῖς τάξεσι τῶν νεκρῶν, | |
Rău o pățeam, că stam mult în mormanul scârboaselor hoituri | |
ἤ κε ζὼς ἀμενηνὸς ἔα χαλκοῖο τυπῇσι. | 887 |
εἰ ζῶν ἀσθενὴς ἦν τῇ τοῦ σιδήρου τρώσει. | |
Sau rămâneam în viață nevolnic în urma lovirii.” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς. | 888 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς· | |
Dar îl privește pieziș și-i zice stăpânul furtunii: | |
μή τί μοι ἀλλοπρόσαλλε παρεζόμενος μινύριζε. | 889 |
μηδαμῶς μοι, ὦ ἄλλοτε πρὸς ἄλλο ῥέπων παρακαθήμενος ὀδύρου· | |
„Nu-mi sta în față scâncind, zvânturatice, nu te mai plânge. | |
ἔχθιστος δέ μοί ἐσσι θεῶν οἳ Ὄλυμπον ἔχουσιν· | 890 |
ἔχθιστος δέ μοι ὑπάρχεις ἀπὸ πάντων τῶν θεῶν οἳ κατοικοῦσι τὸν οὐρανὸν | |
Mai urâcios în Olimp nu-mi este nici unul ca tine, | |
αἰεὶ γάρ τοι ἔρις τε φίλη πόλεμοί τε μάχαι τε. | 891 |
ἀεὶ γάρ σοι προσφιλὴς ἡ φιλονεικία, καὶ οἱ πόλεμοι, καὶ αἱ μάχαι· | |
Tu îndrăgit ești de-a-pururi de sfezi, de bătăi și războaie, | |
μητρός τοι μένος ἐστὶν ἀάσχετον οὐκ ἐπιεικτὸν | 892 |
Ἥρας τῆς σῆς μητρὸς ἄσχετος καὶ ἀνίκητος θυμός ἐστι κατὰ σοῦ. | |
Nesuferit de amarnic și neîmblânzit ești la fire | |
Ἥρης· τὴν μὲν ἐγὼ σπουδῇ δάμνημ' ἐπέεσσι· | 893 |
ταύτην μέντοι ἐγὼ σὺν τάχει δαμάζω καὶ ὑποτάσσω λόγοις· | |
Tocmai ca Hera, ca mama-ți ce-abia pot struni-o cu vorba. | |
τώ σ' ὀΐω κείνης τάδε πάσχειν ἐννεσίῃσιν. | 894 |
δι᾽ ὅ σε οἴομαι πάσχειν ταῦτα βουλαῖς ἐκείνης· | |
Urma povețelor ei, gândesc, e pățania aceasta. | |
ἀλλ' οὐ μάν σ' ἔτι δηρὸν ἀνέξομαι ἄλγε' ἔχοντα· | 895 |
οὐ μὴν ἀλλ᾽ οὐκέτι σε ἐπὶ πολὺ ὑπομενῶ λύπας ἔχοντα· | |
Totuși eu nu mă îndur să te las suferințelor pradă: | |
ἐκ γὰρ ἐμεῦ γένος ἐσσί, ἐμοὶ δέ σε γείνατο μήτηρ· | 896 |
ἐξ ἐμοῦ γὰρ κατὰ γένος, ἤτοι τὴν ἀρχὴν τῆς γενέσεως ὑπάρχεις· ἐμοὶ δέ σε ἔτεκεν ἡ σὴ μήτηρ. | |
Tu ești cu mine de-un neam, căci mie născutu-te-a Hera. | |
εἰ δέ τευ ἐξ ἄλλου γε θεῶν γένευ ὧδ' ἀΐδηλος | 897 |
εἰ δὲ ἔκ τινος ἄλλου τῶν θεῶν ἐγένου ἀφανιστικὸς οὕτω καὶ πονηρός, | |
Dacă vr’un altul cumva ți-ar fi dat urgisita viață, | |
καί κεν δὴ πάλαι ἦσθα ἐνέρτερος Οὐρανιώνων. | 898 |
καὶ πάλαι ἂν ἧς τῶν ποτὲ οὐρανίων Τιτάνων ὑποχθονιώτερος. | |
Ai fi ajuns tu de mult în iad mai afund ca Titanii.” | |
ὣς φάτο, καὶ Παιήον' ἀνώγειν ἰήσασθαι. | 899 |
οὕτως εἶπε, καὶ τὸν Παιήονα ἐκέλευσεν ἰάσασθαι αὐτόν· | |
Astfel i-a zis și pe loc dă poruncă să-l vindece Peon. | |
τῷ δ' ἐπὶ Παιήων ὀδυνήφατα φάρμακα πάσσων | 900 |
τούτῳ δ᾽ἐπιπάσσων καὶ ἐπιτιθεὶς φάρμακα θεραπευτικὰ ὁ Παιήων | |
El pospăi pe-a lui rană prielnice leacuri ușoare | |
ἠκέσατ'· οὐ μὲν γάρ τι καταθνητός γ' ἐτέτυκτο. | 901 |
ἐθεράπευσεν· οὐδαμῶς θνητός τε καὶ φθαρτὸς ἦν. | |
Și-l lecui pe deplin, căci nemuritor este zeul. | |
ὡς δ' ὅτ' ὀπὸς γάλα λευκὸν ἐπειγόμενος συνέπηξεν | 902 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ὁ ὀπὸς ταραττόμενος συνέπηξε τὸ λευκὸν γάλα | |
Iute cum laptele alb cu suc de smochin se încheagă, | |
ὑγρὸν ἐόν, μάλα δ' ὦκα περιτρέφεται κυκόωντι, | 903 |
ὑγρὸν ὂν, πάνυ δὲ ταχέως περιάγεται ταράττοντος τοῦ τυροποιοῦ· | |
Dacă-nainte-l clătești, deși-i apătos când l-amesteci – | |
ὣς ἄρα καρπαλίμως ἰήσατο θοῦρον Ἄρηα. | 904 |
οὕτω ταχέως ἐθεράπευσε τὸν ὁρμητίαν Ἄρεα τὸ ἐπιτεθὲν φάρμακον. | |
Iute tot astfel pe zeu îl tămăduie doftorul Peon. | |
τὸν δ' Ἥβη λοῦσεν, χαρίεντα δὲ εἵματα ἕσσε· | 905 |
τοῦτον δὲ ἡ Ἥβη ἔλουσε, καὶ περικαλλῆ ἱμάτια ἐνέδυσε· | |
Hebe îl spală pe Ares și-n haine frumoase-l îmbracă. | |
πὰρ δὲ Διὶ Κρονίωνι καθέζετο κύδεϊ γαίων. | 906 |
τῷ Διὶ δὲ τῷ υἱῷ τοῦ Κρόνου παρεκάθητο τῇ δόξει σεμνυνόμενός τε καὶ γαυριῶν· | |
Dânsul apoi lângă tatăl său stete fălos de mărire. | |
αἳ δ' αὖτις πρὸς δῶμα Διὸς μεγάλοιο νέοντο | 907 |
αἱ δὲ αὖθις εἰς τὸ οἴκημα τοῦ μεγάλου Διὸς ὑπέστρεφον, | |
Iată, se-ntoarser-atunci pe Olimp la palatul lui Zeus, | |
Ἥρη τ' Ἀργείη καὶ Ἀλαλκομενηῒς Ἀθήνη | 908 |
ἡ Ἀργεία Ἥρα, καὶ ἡ τῇ ἑαυτῆς ἰσχύι βοηθοῦσα Ἀθηνᾶ, | |
Hera cu hramul în Argos, și Palas în Alalcomene, | |
παύσασαι βροτολοιγὸν Ἄρη' ἀνδροκτασιάων. | 909 |
τοῦ φόνου τῶν ἀνδρῶν ἀποπαύσασαι τὸν ἀνθρωποκτόνον Ἄρεα. | |
După ce de la război l-alungară pe crâncenul Ares. | |