Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
οἳ δὲ θεοὶ πὰρ Ζηνὶ καθήμενοι ἠγορόωντο | 001 |
οἱ θεοὶ δὲ παρὰ τῷ Διῒ καθήμενοι, ἐδημηγόρουν | |
Zeii ședeau împreună cu Zeus, în sala de aur | |
χρυσέῳ ἐν δαπέδῳ, μετὰ δέ σφισι πότνια Ἥβη | 002 |
ἐν τῷ χρυσῷ ἐδάφει, ἐν αὐτοῖς δὲ ἡ σεβασμία Ἥβη | |
Și sfătuiau. Între ei mărita zeiță paharnic | |
νέκταρ ἐοινοχόει· τοὶ δὲ χρυσέοις δεπάεσσι | 003 |
τὸ νέκταρ οἰνοχοοῦσα ἐτύγχανεν· οἱ δὲ ποτηρίοις χρυσοῖς | |
Hebe-i cinstea cu nectarul. Iar zeii din cupe de aur | |
δειδέχατ' ἀλλήλους, Τρώων πόλιν εἰσορόωντες· | 004 |
ἐδεξιοῦντο ἀλλήλους, βλέποντες εἰς τὴν πόλιν τῶν Τρῴων. | |
Beau și-nchinau între ei cu privire-ațintită la Troia. | |
αὐτίκ' ἐπειρᾶτο Κρονίδης ἐρεθιζέμεν Ἥρην | 005 |
εὐθέως δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἐπεχείρει παροξύνειν τὴν Ἥραν | |
Fiul lui Cronos îndată-ncepu s-o întarte pe Hera | |
κερτομίοις ἐπέεσσι παραβλήδην ἀγορεύων· | 006 |
διὰ λόγων θυμοδακῶν, παραλογιστικῶς δημηγορῶν, | |
Vorbe ghimpoase rostind și-n pildă-i zicea pe de lături: | |
δοιαὶ μὲν Μενελάῳ ἀρηγόνες εἰσὶ θεάων | 007 |
οὕτω δύο μὲν ἀπὸ τῶν θεῶν εἰσι βοηθοὶ τῷ Μενελάῳ, | |
„Două zeițe sunt cele ce-ajută-n război pe Menelau. | |
Ἥρη τ' Ἀργείη καὶ Ἀλαλκομενηῒς Ἀθήνη. | 008 |
ἡ Ἀργεία Ἥρα, καὶ ἡ ἰδίᾳ δυνάμει βοηθοῦσα Ἀθηνᾶ· | |
Hera slăvita în Argos și Atena în Alalcomene. | |
ἀλλ' ἤτοι ταὶ νόσφι καθήμεναι εἰσορόωσαι | 009 |
ἀλλ' αὗται μὲν καθήμεναι χωρίς, ἐπιβλέπουσαι | |
Dar mulțumite sunt ele să cate la el de departe; | |
τέρπεσθον· τῷ δ' αὖτε φιλομειδὴς Ἀφροδίτη | 010 |
τέρπονται· τῷ δὲ Ἀλεξάνδρῳ πάλιν ἡ φιλογέλως Ἀφροδίτη | |
Numai zeiț-Afrodita cea galeșă-l tot împresoară | |
αἰεὶ παρμέμβλωκε καὶ αὐτοῦ κῆρας ἀμύνει· | 011 |
ἀεὶ παραμένει, καὶ ἀπ᾿ αὐτοῦ τὰς θανατηφόρους μοίρας ἀποσοβεῖ, | |
Și-l ocrotește pe Paris, păzindu-l de neagra ursită; | |
καὶ νῦν ἐξεσάωσεν ὀϊόμενον θανέεσθαι. | 012 |
καὶ νῦν ἐξέσωσεν αὐτὸν ὑπολαμβάνοντα τεθνήξεσθαι· | |
Ea l-a scăpat și-adineauri, când fuse pe pragul pieirii. | |
ἀλλ' ἤτοι νίκη μὲν ἀρηϊφίλου Μενελάου· | 013 |
ἀλλ᾽ἡ μὲν νίκη τοῦ πολεμικοῦ Μενελάου ἐστίν· | |
Biruitor este totuși Menelau cel gata de arme. | |
ἡμεῖς δὲ φραζώμεθ' ὅπως ἔσται τάδε ἔργα, | 014 |
ἡμεῖς δὲ σκεψώμεθα ὅπως τὰ παρόντα ἔργα γενήσονται· | |
Dar să vedem noi acuma cum poate mai bine să fie: | |
ἤ ῥ' αὖτις πόλεμόν τε κακὸν καὶ φύλοπιν αἰνὴν | 015 |
ἢ δὴ πόλεμον κακὸν πάλιν, καὶ μάχην χαλεπὴν ἐγείρωμεν, | |
Oare s-aprindem războiul și crâncena încăierare? | |
ὄρσομεν, ἦ φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι βάλωμεν. | 016 |
ἢ φιλίαν ἐν ἀμφοτέροις ποιήσωμεν. | |
Au între Ahei și Troieni s-aducem odată-mpăcare? | |
εἰ δ' αὖ πως τόδε πᾶσι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο, | 017 |
εἰ δὲ οὕτω πᾶσι προσφιλὲς καὶ ἡδὺ γένοιτο τοῦτο, | |
Dacă ne place cumva și-i mai bună părerea din urmă, | |
ἤτοι μὲν οἰκέοιτο πόλις Πριάμοιο ἄνακτος, | 018 |
ἡ μὲν πόλις Πριάμου τοῦ βασιλέως οἰκοῖτο ἂν, | |
Las’să mai stea locuită a regelui Priam cetate | |
αὖτις δ' Ἀργείην Ἑλένην Μενέλαος ἄγοιτο. | 019 |
τὴν Ἑλληνίδα δὲ Ἑλένην αὖθις ἂν ὁ Μενέλαος ἀπαγάγοι. | |
Și pe Elena din Argos s-o ducă Menelau acasă.” | |
ὣς ἔφαθ', αἳ δ' ἐπέμυξαν Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη· | 020 |
οὕτως εἶπεν. αὗται δέ, δυσανασχετοῦσαι ἐπεμυκτήρισαν ἡ Ἀθηνᾶ καὶ ἡ Ἥρα· | |
Asta le zise, și prinse să murmure-Atena și Hera, | |
πλησίαι αἵ γ' ἥσθην, κακὰ δὲ Τρώεσσι μεδέσθην. | 021 |
πλησίον δὲ αὗται ἐκάθηντο, κακὰ δὲ τοῖς Τρωσὶν ἐβουλεύοντο· | |
Steteră aproape, urzind a Troienilor nenorocire. | |
ἤτοι Ἀθηναίη ἀκέων ἦν οὐδέ τι εἶπε | 022 |
ἡ μὲν οὖν Ἀθηνᾶ ἡσυχάζουσα ἐτύγχανε, οὐκέτι ἀντεῖπεν | |
Palas tăcu și nimica nu zise, deși ea pe Zeus | |
σκυζομένη Διὶ πατρί, χόλος δέ μιν ἄγριος ᾕρει· | 023 |
ὀργιζομένη Διῒ τῷ πατρί, σφόδρα δὲ καὶ ἀγρία ὀργὴ κατεῖχεν αὐτήν· | |
Se înciudase și-a fost de mânie sălbatic-aprinsă. | |
Ἥρῃ δ' οὐκ ἔχαδε στῆθος χόλον, ἀλλὰ προσηύδα· | 024 |
ἡ Ἥρα δὲ οὐκ ἐχώρησε τὴν ὀργὴν ἐν τῷ στήθει, ἀλλ᾽ ἔφη πρὸς αὐτόν· | |
Hera ea singur-apoi izbucni de necaz biruită: | |
αἰνότατε Κρονίδη ποῖον τὸν μῦθον ἔειπες· | 025 |
ὦ χαλεπώτατε υἱὲ τοῦ Κρόνου, τίνα λόγον εἶπας; | |
„Ce fel de vorbă mi-ai spus, o, cumplitule fiu al lui Cronos? | |
πῶς ἐθέλεις ἅλιον θεῖναι πόνον ἠδ' ἀτέλεστον, | 026 |
διὰ τὶ βούλει ποιῆσαι τὸν κόπον μάταιον, καὶ ἀτελῆ | |
Vrei tu să-mi faci fără rost zadarnică munca să-mi fie | |
ἱδρῶ θ' ὃν ἵδρωσα μόγῳ, καμέτην δέ μοι ἵπποι | 027 |
τὸν ἱδρῶτα, ὃν κακοπαθείᾳ ἵδρωσα, ἔκαμον δέ μοι οἱ ἵπποι | |
Cum și atâtea trudiri cu sudori? Obositu-mi-am caii | |
λαὸν ἀγειρούσῃ, Πριάμῳ κακὰ τοῖό τε παισίν. | 028 |
συναθροιζούσῃ τὸν λαόν· κακὰ δηλαδή τῷ Πριάμῳ καὶ τοῖς παισὶν αὐτοῦ | |
Oaste adunând să dobor eu pe Priam și-a lui seminție; | |
ἕρδ'· ἀτὰρ οὔ τοι πάντες ἐπαινέομεν θεοὶ ἄλλοι. | 029 |
πρᾶττε· οὐχ ἅπαντες δὲ οἱ ἄλλοι θεοὶ ἀποδεχόμεθα τὰ πραττόμενα. | |
Fă cum vrei tu, dar nici unul din zei n-o să-ți dea învoire.” | |
τὴν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς· | 030 |
πρὸς αὐτὴν δὲ μεγάλως ἀγανακτήσας εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς· | |
A suspinat din adânc și-a zis furtunaticul Zeus: | |
δαιμονίη τί νύ σε Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες | 031 |
ὦ μακαρία, τί δή σε ὁ Πρίαμος καὶ οἱ παῖδες τοῦ Πριάμου | |
„Nefericito! Ce rău așa mare ai văzut de la Priam | |
τόσσα κακὰ ῥέζουσιν, ὅ τ' ἀσπερχὲς μενεαίνεις | 032 |
τοσαῦτα κακὰ ποιοῦσιν, ὥστε σε ἐκπορθῆσαι | |
Și de la fiii lui Priam, de tot năzuiești și te strădui | |
Ἰλίου ἐξαλαπάξαι ἐϋκτίμενον πτολίεθρον; | 033 |
τὸ τῆς Ἰλίου καλῶς ἐκτισμένον πόλισμα; | |
Troia să surpi și să spulberi temeinic zidita cetate? | |
εἰ δὲ σύ γ' εἰσελθοῦσα πύλας καὶ τείχεα μακρὰ | 034 |
εἰ δὲ σὺ εἰς τὰς πύλας καὶ τὰ μακρὰ τείχη τῆς Ἰλίου | |
Numai de-ar fi să te furiși pe porți și pe-naltele ziduri | |
ὠμὸν βεβρώθοις Πρίαμον Πριάμοιό τε παῖδας | 035 |
εἰσελθοῦσα καταφάγοις ὠμὸν τὸν Πρίαμον καὶ τοὺς παῖδας τοῦ Πριάμου, | |
Și să-l înfuleci pe Priam de viu și pe fiii lui Priam | |
ἄλλους τε Τρῶας, τότε κεν χόλον ἐξακέσαιο. | 036 |
καὶ τοὺς ἄλλους Τρῷας, τηνικαῦτα ἂν ἰάσαιο τὴν ὀργήν· | |
Și pe Troienii ceilalți, ca așa să-ți astâmperi urgia! | |
ἕρξον ὅπως ἐθέλεις· μὴ τοῦτό γε νεῖκος ὀπίσσω | 037 |
ποίησον καθάπερ βούλει, μήπως ἡ φιλονεικία αὕτη μετέπειτα | |
Fă tu cum vrei și poftești, ci mi-e că din astă gâlceavă | |
σοὶ καὶ ἐμοὶ μέγ' ἔρισμα μετ' ἀμφοτέροισι γένηται. | 038 |
γένηται μεταξὺ σοῦ καὶ ἐμοῦ μέγας πόλεμος ἀλλήλοις· | |
Sfada cumva între noi să nu fie cu mult mai grozavă. | |
ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ' ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν· | 039 |
ἄλλο δέ σοι λέγω, σὺ δ᾽ ἔμβαλον αὐτὸ ἐν τῷ σῷ λογισμῷ· | |
Eu însă una ți-oi spune și-n minte înseamnă-ți-o bine: | |
ὁππότε κεν καὶ ἐγὼ μεμαὼς πόλιν ἐξαλαπάξαι | 040 |
ὁπόταν κἀγὼ προθυμούμενος ἐκπορθῆσαι | |
Dacă vreodată și eu mă voi pune să surp o cetate, | |
τὴν ἐθέλω ὅθι τοι φίλοι ἀνέρες ἐγγεγάασι, | 041 |
τὴν πόλιν ταύτην βουληθῶ, ἔνθα σοι ἄνδρες φίλοι γεγόνασι | |
Unde vor fi locuind ființe iubite de tine, | |
μή τι διατρίβειν τὸν ἐμὸν χόλον, ἀλλά μ' ἐᾶσαι· | 042 |
μὴ μάλαττε τὴν ἐμὴν ὀργήν, ἀλλ᾿ ἔα με· | |
Nu-ndelunga răzbunarea-mi, ci lasă-mă volnic în vrere. | |
καὶ γὰρ ἐγὼ σοὶ δῶκα ἑκὼν ἀέκοντί γε θυμῷ· | 043 |
ἐπεὶ κἀγώ σοι ἐθελοντὴς παρεχώρησα, μήπω θελησάσης μου τῆς ψυχῆς. | |
Iată, deși pe nevrute, și eu îți fac ție pe voie. | |
αἳ γὰρ ὑπ' ἠελίῳ τε καὶ οὐρανῷ ἀστερόεντι | 044 |
αἳ γὰρ ὑπὸ τὸν ἥλιον, καὶ τὸν τοὺς ἀστέρας ἔχοντα οὐρανὸν | |
Multe-s orașele care sub ceru-nstelat și sub soare | |
ναιετάουσι πόληες ἐπιχθονίων ἀνθρώπων, | 045 |
κατοικοῦνται πόλεις τῶν ἐπιγείων ἀνθρώπων, | |
Sunt locuite de oameni, dar mult mai iubită de mine | |
τάων μοι περὶ κῆρι τιέσκετο Ἴλιος ἱρὴ | 046 |
ἀπὸ τούτων ἐμοὶ περισσῶς κατ' ἐμὴν ψυχὴν ἐτιμᾶτο ἡ ἱερὰ Ἴλιος, | |
Și prețuită mi-i Troia, la fel cum îmi fură-ntre oameni | |
καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο. | 047 |
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ Πριάμου τοῦ πολεμικοῦ· | |
Priam și neamul lui Priam, destoinic în lupta cu suliți. | |
οὐ γάρ μοί ποτε βωμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης | 048 |
οὐ δέ ποτε γάρ μοι ὁ βωμὸς ἐδεῖτο εὐωχίας κοινῆς, | |
Nu-mi fu vreodată la dânșii altarul lipsit de prinoase, | |
λοιβῆς τε κνίσης τε· τὸ γὰρ λάχομεν γέρας ἡμεῖς. | 049 |
καὶ θυσίας, καὶ κρεῶν ἀναθυμιάσεως· ταύτην γὰρ τὴν τιμὴν ἡμεῖς ἔσχομεν. | |
Nici de jertfiri și de paos, de care avem parte noi zeii.” | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη· | 050 |
πρὸς αὐτὸν δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦτα ἡ σεβασμία Ἥρα καὶ εὐόφθαλμος. | |
Hera ochioasa, cinstita zeiță, pe loc îi răspunse: | |
ἤτοι ἐμοὶ τρεῖς μὲν πολὺ φίλταταί εἰσι πόληες | 051 |
ἐμοὶ μὲν τρεῖς πόλεις εἰσὶ κατὰ πολὺ προσφιλέσταται· | |
„Trei sunt orașele care mi-s peste măsură de scumpe, | |
Ἄργός τε Σπάρτη τε καὶ εὐρυάγυια Μυκήνη· | 052 |
τό τε Ἄργος, καὶ ἡ Σπάρτη, καὶ ἡ εὐρύοδος Μυκήνη· | |
Argos, Micena cu largile-i uliți și Sparta; pe-acestea | |
τὰς διαπέρσαι ὅτ' ἄν τοι ἀπέχθωνται περὶ κῆρι· | 053 |
ταύτας ἐκπόρθησον, ὅταν σοι περισσῶς κατὰ ψυχὴν μισηθῶσι· | |
Darmă-le-ndată ce-or fi oropsite cu totul de tine, | |
τάων οὔ τοι ἐγὼ πρόσθ' ἵσταμαι οὐδὲ μεγαίρω. | 054 |
τούτων οὐδαμῶς ἐγὼ ὑπερμαχῶ, οὐ δὲ φθονῶ σοι· | |
Nu le mai stau înainte scutindu-le, nici nu te-mpiedic. | |
εἴ περ γὰρ φθονέω τε καὶ οὐκ εἰῶ διαπέρσαι, | 055 |
ἐὰν γὰρ φθονῶ, καὶ οὐκ ἐῶ ἐκπορθῆσαι, | |
Chiar de m-oi pune-mpotrivă și nu te-oi lăsa să le nărui, | |
οὐκ ἀνύω φθονέουσ' ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐσσι. | 056 |
οὐδὲν ἐπιτελῶ φθονοῦσα· ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρείσσων ὑπάρχεις· | |
N-aș izbuti eu de fel, că tu ești mult mai tare ca mine. | |
ἀλλὰ χρὴ καὶ ἐμὸν θέμεναι πόνον οὐκ ἀτέλεστον· | 057 |
οὐ μὲν ἀλλὰ δεῖ καὶ τὸν ἐμὸν κόπον ποιῆσαι οὐκ ἀτελείωτον. | |
Dar se cuvine și mie să nu-mi faci zadarnică truda, | |
καὶ γὰρ ἐγὼ θεός εἰμι, γένος δέ μοι ἔνθεν ὅθεν σοί, | 058 |
καὶ ἐγὼ γὰρ θεός εἰμι, καὶ γένος ἐκεῖθεν μοι, ὅθεν σοι· | |
Neam de zeiță și eu sunt, ba chiar din același părinte; | |
καί με πρεσβυτάτην τέκετο Κρόνος ἀγκυλομήτης, | 059 |
κἀμὲ τιμιωτάτην ἐγέννησεν ὁ σκολιὰ βουλευόμενος Κρόνος, | |
Tată mi-e Cronos mintosul și sunt cea mai mare din toate | |
ἀμφότερον γενεῇ τε καὶ οὕνεκα σὴ παράκοιτις | 060 |
κατ᾿ ἄμφω, καὶ κατὰ γένος, καὶ ὅτι γυνὴ σὴ | |
Fiicele lui, înălțată prin naștere-ntâi și fiindcă | |
κέκλημαι, σὺ δὲ πᾶσι μετ' ἀθανάτοισιν ἀνάσσεις. | 061 |
καλοῦμαι· σὺ δ᾽ ἐν ἅπασι τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς βασιλεύεις· | |
Eu ți-s nevastă, iar tu ești mai mare-ntre zei și-mpăratul. | |
ἀλλ' ἤτοι μὲν ταῦθ' ὑποείξομεν ἀλλήλοισι, | 062 |
ἀλλὰ ταῦτα μὲν συγχωρήσωμεν ἀλλήλοις, | |
Hai dar, într-ast-amândoi ascultându-ne unul pe altul, | |
σοὶ μὲν ἐγώ, σὺ δ' ἐμοί· ἐπὶ δ' ἕψονται θεοὶ ἄλλοι | 063 |
σοὶ μὲν ἐγώ, σὺ δὲ ἐμοί· ἐπακολουθήσουσι δὲ καὶ οἱ ἄλλοι θεοὶ | |
Să ne supunem eu ție, tu mie, și-ndată urma-vor | |
ἀθάνατοι· σὺ δὲ θᾶσσον Ἀθηναίῃ ἐπιτεῖλαι | 064 |
οἱ ἀθάνατοι· σὺ δὲ τάχιον τῇ Ἀθηνᾷ ἐπίταξον θᾶττον | |
Nemuritorii ceilalți. Deci spune-i zeiței Atena | |
ἐλθεῖν ἐς Τρώων καὶ Ἀχαιῶν φύλοπιν αἰνήν, | 065 |
παραγενέσθαι εἰς τὴν χαλεπὴν μάχην τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων, | |
Iute să plece la câmpul din Troia și-acolo să-mpingă | |
πειρᾶν δ' ὥς κε Τρῶες ὑπερκύδαντας Ἀχαιοὺς | 066 |
πειράτω δὲ καὶ ἐπιχειρείτω, ὅπως ἂν τοὺς μεγάλως γαυριάσαντας Ἕλληνας, ἐπὶ τῇ νίκῃ δηλονότι τοῦ Μενελάου, οἱ Τρῷες | |
Ea pe Troieni ispitindu-i, să calce-nvoiala făcută, | |
ἄρξωσι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσασθαι. | 067 |
πρότερον ἄρξωσι βλάψαι παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰ συγκείμενα. | |
Lupta să-nceapă din nou cu Danaii cei beți de mărire.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε· | 068 |
οὕτως εἶπεν. ὑπήκουσε δὲ ὁ πατὴρ τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν θεῶν· | |
Asta grăi, iar părintele zeilor și-al omenirii | |
αὐτίκ' Ἀθηναίην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 069 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὴν Ἀθηνᾶν λόγους ταχεῖς εἶπε· | |
Se învoi și îndată el dete poruncă zeiței: | |
αἶψα μάλ' ἐς στρατὸν ἐλθὲ μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς, | 070 |
μάλα ταχέως παραγενοῦ εἰς τὸν στρατὸν ἐπὶ τοὺς Τρῷας καὶ Ἕλληνας, | |
„Repede du-te la tabără-n Troia și-acolo încearcă | |
πειρᾶν δ' ὥς κε Τρῶες ὑπερκύδαντας Ἀχαιοὺς | 071 |
πείρα δὲ καὶ ἐπιχείρει, ὅπως ἂν οἱ Τρῷες τοὺς μεγάλως γαυριάσαντας Ἕλληνας | |
S-ademenești pe Troieni, să calce-nvoiala făcută, | |
ἄρξωσι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσασθαι. | 072 |
πρότερον ἄρξονται βλάψαι παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰ συγκείμενα. | |
Lupta să-nceapă din nou cu Danaii cei beți de mărire.” | |
ὣς εἰπὼν ὄτρυνε πάρος μεμαυῖαν Ἀθήνην, | 073 |
οὕτως εἰπὼν παρώξυνε τὴν καὶ πρότερον προθυμουμένην Ἀθηνᾶν· | |
Asta rostindu-i, zori pe Atena ce-atâta dorise. | |
βῆ δὲ κατ' Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα. | 074 |
κατέβη δὲ τῆς κορυφῆς τοῦ Ὀλύμπου ὁρμήσασα, | |
Ea, năvălind de pe piscul Olimpului, merse la vale | |
οἷον δ' ἀστέρα ἧκε Κρόνου πάϊς ἀγκυλομήτεω | 075 |
οἷον δὲ ἀστέρα ἔπεμψεν ὁ υἱὸς τοῦ σκολιοβούλου Κρόνου, | |
Ca și o stea luminoasă, de Zeus ca semn arătată | |
ἢ ναύτῃσι τέρας ἠὲ στρατῷ εὐρέϊ λαῶν | 076 |
ἢ ναύταις σημεῖον, ἢ στρατῷ μεγάλῳ λαῶν | |
Corăbierilor sau unei tabere mari de oștire; | |
λαμπρόν· τοῦ δέ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται· | 077 |
περιφανῆ· ἀπ᾿ αὐτοῦ δὲ πυρὸς ἀποβολαὶ πολλαὶ ἐκφέρονται· | |
Stea ce se lasă-n văzduh și împrăștie o ploaie de raze – | |
τῷ ἐϊκυῖ' ἤϊξεν ἐπὶ χθόνα Παλλὰς Ἀθήνη, | 078 |
τούτῳ ἡ Ἀθηνᾶ ὡμοιωμένη, ὥρμησεν ἐπὶ τὴν γῆν, | |
Repede-așa spre pământ se coboară și Palas Atena | |
κὰδ δ' ἔθορ' ἐς μέσσον· θάμβος δ' ἔχεν εἰσορόωντας | 079 |
κατεπήδησε δὲ εἰς τὸ μέσον· ἔκπληξις δὲ κατέσχει βλέποντας | |
Până ce sare-ntre armii; de groază-nlemniră Troienii, | |
Τρῶάς θ' ἱπποδάμους καὶ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς· | 080 |
τοὺς πολεμικούς τε Τρῷας καὶ τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας. | |
Domolitorii de cai și-Aheii cu dalbe pulpare. | |
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον· | 081 |
οὕτω δέ τις εἶπε θεασάμενος εἰς ἄλλον πλησίον· | |
Și-unii spre alții ziceau privindu-se atunci cu mirare: | |
ἦ ῥ' αὖτις πόλεμός τε κακὸς καὶ φύλοπις αἰνὴ | 082 |
ἢ δὴ πάλιν πόλεμος κακὸς καὶ μάχη χαλεπὴ | |
„Iarăși pesemne va-ncepe războiul avan, se va-ntinde | |
ἔσσεται, ἢ φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι τίθησι | 083 |
ἔσται, ἢ φιλίαν ἐν ἀμφοτέροις ποιεῖ | |
Valma cea cruntă sau pace o să-ncheie-ntre tabere Zeus, | |
Ζεύς, ὅς τ' ἀνθρώπων ταμίης πολέμοιο τέτυκται. | 084 |
ὁ Ζεύς, ὃς ὑπάρχει πολέμου ταμίας τῶν ἀνθρώπων. | |
Cel care este cârmaciul războaielor toate ale lumii.” | |
ὣς ἄρα τις εἴπεσκεν Ἀχαιῶν τε Τρώων τε. | 085 |
οὕτως εἶπέ τις ἀπὸ τῶν Ἀχαιῶν καὶ τῶν Τρῴων, | |
Asta ziceau între dânșii Troienii și-Aheii, iar zâna | |
ἣ δ' ἀνδρὶ ἰκέλη Τρώων κατεδύσεθ' ὅμιλον | 086 |
ἡ δὲ ἀνδρὶ εἰκασθεῖσα, εἰσῆλθεν εἰς τὸ πλῆθος τῶν Τρῴων, | |
Se furișă la Troieni în chip de bărbat, cu făptura | |
Λαοδόκῳ Ἀντηνορίδῃ κρατερῷ αἰχμητῇ, | 087 |
τῷ Λαοδόκῳ τῷ υἱῷ τοῦ Ἀντήνορος τῷ ἰσχυρῷ πολεμιστῇ, | |
Lui Laodocos Antenorianul, un meșter în suliți, | |
Πάνδαρον ἀντίθεον διζημένη εἴ που ἐφεύροι. | 088 |
ζητοῦσα εἴ που εὕροι τὸν ἰσόθεον Πάνδαρον. | |
Și căuta pe viteazul de-o seamă cu zeii, pe craiul | |
εὗρε Λυκάονος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε | 089 |
εὗρε τὸν υἱὸν τοῦ Λυκάονος τὸν ἄμεμπτον καὶ ἰσχυρὸν | |
Pandaros. Ea nimeri la o parte pe fiul puternic | |
ἑσταότ'· ἀμφὶ δέ μιν κρατεραὶ στίχες ἀσπιστάων | 090 |
ἑστῶτα, περὶ δὲ αὐτὸν αἱ ἰσχυραὶ τάξεις τῶν ὁπλιτῶν | |
Al lui Licaon, prin cetele lui înarmate cu scuturi, | |
λαῶν, οἵ οἱ ἕποντο ἀπ' Αἰσήποιο ῥοάων· | 091 |
λαῶν, οἵτινες αὐτῷ ἠκολούθουν ἀπὸ τῶν ῥευμάτων τοῦ Αἰσήπου ποταμοῦ. | |
Care-l urmau de departe, venind de la râul Esepos, | |
ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 092 |
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς εἶπε πρὸς αὐτόν· | |
Stete pe-aproape de el și așa începu să-l îndemne: | |
ἦ ῥά νύ μοί τι πίθοιο Λυκάονος υἱὲ δαΐφρον. | 093 |
ἆρα γέ τι ὑπακούσεις μου, ὦ υἱὲ τοῦ Λυκάονος συνετέ; | |
„Vrei tu un sfat să-mi asculți, voinice Licaoniene? | |
τλαίης κεν Μενελάῳ ἐπιπροέμεν ταχὺν ἰόν, | 094 |
ὑπομείνειας ἂν ἐπιπέμψαι τῷ Μενελάῳ βέλος ταχύ; | |
Dacă-n Menelau te bizui să tragi cu săgeata cea iute, | |
πᾶσι δέ κε Τρώεσσι χάριν καὶ κῦδος ἄροιο, | 095 |
παρὰ πάντων δὲ τῶν Τρῴων, χάριν ἂν καὶ δόξαν κομίσαιο, | |
De la Troieni vei avea, de la toți, mulțumită și cinste | |
ἐκ πάντων δὲ μάλιστα Ἀλεξάνδρῳ βασιλῆι. | 096 |
μάλιστα δὲ πάντων παρ᾽ Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως· | |
Și-ndeosebi de la Paris, fecioru-mpăratului Priam, | |
τοῦ κεν δὴ πάμπρωτα παρ' ἀγλαὰ δῶρα φέροιο, | 097 |
παρ᾿ αὐτοῦ δὴ πρώτιστα δῶρα λαμπρὰ ἀπενέγκαιο, | |
Care-mbia-te-va-ntâiul pe tine cu daruri bogate, | |
αἴ κεν ἴδῃ Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱὸν | 098 |
ἐὰν θεάσηται Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως | |
Când pe Menelau Atride lipsit de suflare o să-l vază | |
σῷ βέλεϊ δμηθέντα πυρῆς ἐπιβάντ' ἀλεγεινῆς. | 099 |
δαμασθέντα ὑπὸ τοῦ σοῦ ὀϊστοῦ, καὶ ἐμβληθέντα τῇ χαλεπῇ πυρκαϊᾷ, | |
Pus ca să ardă pe rug în urmă săgeților tale. | |
ἀλλ' ἄγ' ὀΐστευσον Μενελάου κυδαλίμοιο, | 100 |
ἀλλ' ἄγε, τόξευσον κατὰ Μενελάου τοῦ ἐνδόξου· | |
Hai dar, ochește cu arcul acum pe măritul Menelau | |
εὔχεο δ' Ἀπόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξῳ | 101 |
εὔχου δὲ Ἀπόλλωνι τῷ ἐν Λυκίᾳ γεγεννημένῳ, τῷ ἐνδόξῳ τὴν τοξικήν, | |
După ce el jurui lui Febos, vestitul arcaș, Licianul, | |
ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην | 102 |
ποιήσεσθαι θυσίαν ἔνδοξον δι᾿ ἀρνῶν πρωτευόντων ἐν γονῇ, | |
Jertfă măreață de-o sută de miei timpurii la întorsu-ți | |
οἴκαδε νοστήσας ἱερῆς εἰς ἄστυ Ζελείης. | 103 |
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν πόλιν τῆς ἱερᾶς Ζελείας. | |
De la război acasă-n cetatea cea sfântă Zeleia.” | |
ὣς φάτ' Ἀθηναίη, τῷ δὲ φρένας ἄφρονι πεῖθεν· | 104 |
Οὕτως εἶπεν ἡ Ἀθηνᾶ. τῷ ἄφρονι δὲ καὶ ἀνοήτῳ αὐτῷ ἔπειθε τὸν λογισμόν. | |
Astfel îi zice și-nduplecă mintea-i nebună, iar dânsul | |
αὐτίκ' ἐσύλα τόξον ἐΰξοον ἰξάλου αἰγὸς | 105 |
εὐθέως δὲ ὑφῃρεῖτο καὶ ἐγύμνου τὸ εὐποίητον τόξον τοῦ ὁρμητικοῦ αἰγὸς | |
Grabnic ia netedul arc din coarnele unui sălbatic | |
ἀγρίου, ὅν ῥά ποτ' αὐτὸς ὑπὸ στέρνοιο τυχήσας | 106 |
καὶ ἀγρίου, ὃν δή ποτε αὐτὸς ἐξιόντα | |
Și săltăreț căprior ce însuși cândva de la pândă, | |
πέτρης ἐκβαίνοντα δεδεγμένος ἐν προδοκῇσι | 107 |
τῆς πέτρας προσδεχόμενος ἐν ἐνέδραις, ἔτρωσε, τοῦ στέρνου | |
Când a ieșit de sub peșteră,-n piept îl chiti cu săgeata; | |
βεβλήκει πρὸς στῆθος· ὃ δ' ὕπτιος ἔμπεσε πέτρῃ. | 108 |
ἐπιτυχῶν, πρὸς τὸ στῆθος· ὁ δ᾽ ἐπὶ ῥάχιν κατέπεσεν ἐν τῇ πέτρᾳ· | |
Țapul, de moarte lovit, pe spate căzu de pe stâncă. | |
τοῦ κέρα ἐκ κεφαλῆς ἑκκαιδεκάδωρα πεφύκει· | 109 |
τούτου τὰ κέρατα ἑκκαίδεκα παλαιστῶν ἐκ τῆς κεφαλῆς ἔφυσαν· | |
Coarnele lui răsărite din creștet de paispre’ce palme | |
καὶ τὰ μὲν ἀσκήσας κεραοξόος ἤραρε τέκτων, | 110 |
καὶ ταῦτα μὲν ὁ τα κέρατα ξέων τέκτων περικαλῶς κατασκευάσας συνήρμοσε, | |
Meșterul le meșteri și cu șart le-mbină amândouă | |
πᾶν δ' εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην. | 111 |
πᾶν δὲ τὸ τόξον καλῶς λεῖον ποιήσας, τὴν χρυσῆν ἐφήρμοσε κορώνην, ἤτοι τὸ ἑκατέρωθι ἐπικαμπές· | |
Și, lustruindu-le bine, le puse o verigă de aur. | |
καὶ τὸ μὲν εὖ κατέθηκε τανυσσάμενος ποτὶ γαίῃ | 112 |
καὶ τοῦτο μὲν ἐπαναβιβάσας τῇ κορώνῃ τὴν νευρὰν καλῶς κάτω ἔθηκε, πρὸς τῇ γῇ | |
Pandaros arcul acesta-l plecă la pământ și-l întinse | |
ἀγκλίνας· πρόσθεν δὲ σάκεα σχέθον ἐσθλοὶ ἑταῖροι | 113 |
ἐπερείσας ἑαυτόν, ἀσπίδας δὲ ἔμπροσθεν αὐτοῦ κατεῖχον οἱ ἀγαθοὶ φίλοι, | |
Bine-apăsându-l. Tovarășii buni țineau scuturi în față-i | |
μὴ πρὶν ἀναΐξειαν ἀρήιοι υἷες Ἀχαιῶν | 114 |
μὴ πρότερον ἀνορμήσειαν οἱ πολεμικοὶ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων, | |
Și-l apărau să nu-i sară șoimanii Ahei înainte, | |
πρὶν βλῆσθαι Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱόν. | 115 |
πρὶν τρωθῆναι Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως· | |
Până ce n-o fi de dânșii rănit Menelaos Atride. | |
αὐτὰρ ὁ σύλα πῶμα φαρέτρης, ἐκ δ' ἕλετ' ἰὸν | 116 |
ὁ δὲ ἀφῃρεῖτο τῆς φαρέτρας τὸ κάλυμμα, ἐξέβαλε δὲ ὀϊστὸν καινόν, | |
Pandaros tolba deschise și scoase de-acolo săgeata | |
ἀβλῆτα πτερόεντα μελαινέων ἕρμ' ὀδυνάων· | 117 |
καὶ μήπω βεβλημένον, ἐπτερωμένον, στήριγμα ὀδυνῶν μελαίνων, διὰ τὸ τὰς σάρκας μελαίνεσθαι τῶν ἐκπεφαρμακευμένων βληθέντων ὀϊστῶν. | |
Cea neatins-, aripată, de negre dureri iscătoare. | |
αἶψα δ' ἐπὶ νευρῇ κατεκόσμει πικρὸν ὀϊστόν, | 118 |
αὐτίκα δὲ τῇ νευρᾷ ἐφαρμόζων κατέταττε τὸν πικρίας αἴτιον ἰόν, | |
Și-o potrivi el îndată pe strună săgeata-i amară | |
εὔχετο δ' Ἀπόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξῳ | 119 |
εὔχετο δὲ Ἀπόλλωνι τῷ ἐν Λυκίᾳ γεγεννημένῳ, τῷ ἐνδόξῳ τὴν τοξικήν, | |
Și juruind lui Apolon, arcașul vestit, Licianul, | |
ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην | 120 |
ποιήσεσθαι θυσίαν ἔνδοξον δι᾿ ἀρνῶν πρωτευόντων ἐν γονῇ, | |
Jertfă bogată de-o sută de miei timpurii la întorsul | |
οἴκαδε νοστήσας ἱερῆς εἰς ἄστυ Ζελείης. | 121 |
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον εἰς τὴν πόλιν τῆς ἱερᾶς Ζελείας. | |
De la război acasă-n cetatea cea sfântă Zeleia, | |
ἕλκε δ' ὁμοῦ γλυφίδας τε λαβὼν καὶ νεῦρα βόεια· | 122 |
εἷλκε δὲ ὁμοῦ εἰληφὼς τὰς ἐντομὰς τοῦ βέλους καὶ τὰ ἐκ βοὸς νεῦρα· | |
Trage deodat-apucând crestătura și vâna de taur, | |
νευρὴν μὲν μαζῷ πέλασεν, τόξῳ δὲ σίδηρον. | 123 |
καὶ τὴν μὲν νευρὰν τῷ μαζῷ προσήγαγε, τὸ σίδηρον δὲ τῷ τόξῳ. | |
Struna de sânu-i s-apropie, fierul de arc, și când arcul | |
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ κυκλοτερὲς μέγα τόξον ἔτεινε, | 124 |
ἐπεὶ δὲ τό μέγα τόξον κυκλοτερῶς ἐνέτεινεν, | |
Mare rotat se destinse, răsun-atunci cornul, iar struna | |
λίγξε βιός, νευρὴ δὲ μέγ' ἴαχεν, ἆλτο δ' ὀϊστὸς | 125 |
ἤχησε τὸ τόξον ἡ νευρὰ δὲ μεγάλως ἐψόφησεν, ἀπεπήδησε δὲ ὁ ἰὸς | |
Zbârnâie-ndată vârtos și sare-ascuțita săgeată, | |
ὀξυβελὴς καθ' ὅμιλον ἐπιπτέσθαι μενεαίνων. | 126 |
ὁ ὀξέως βάλλων, ἐπιπτῆναι κατὰ τὴν πληθὺν προθυμούμενος· | |
Dornică-n zboru-i nebun s-ajungă mai repede-n gloată. | |
οὐδὲ σέθεν Μενέλαε θεοὶ μάκαρες λελάθοντο | 127 |
οὐ δὲ σοῦ, ὦ Μενέλαε, οἱ μακάριοι θεοὶ ἐξελάθοντο, | |
Nu te-au uitat, o Menelau, pe tine prea mult-fericiții | |
ἀθάνατοι, πρώτη δὲ Διὸς θυγάτηρ ἀγελείη, | 128 |
καὶ ἀθάνατοι, πρώτη δὲ ἡ τοῦ Διὸς θυγάτηρ λαφυραγωγὸς Ἀθηνᾶ, | |
Nemuritori, mai întâi prădalnica fat-a lui Zeus; | |
ἥ τοι πρόσθε στᾶσα βέλος ἐχεπευκὲς ἄμυνεν. | 129 |
ἥ σοι ἔμπροσθεν στᾶσα, ἀπεκρούσατο τὸ πικρὸν βέλος· | |
Ea, înainte punându-se, abate din cale săgeata | |
ἣ δὲ τόσον μὲν ἔεργεν ἀπὸ χροὸς ὡς ὅτε μήτηρ | 130 |
ἡ δὲ τοσοῦτον μὲν ἀπεῖργεν ἀπὸ τοῦ σώματος, ὥσπερ ὅτε μήτηρ | |
Și de la trupu-i o-nlătură-așa, precum mama cea bună | |
παιδὸς ἐέργῃ μυῖαν ὅθ' ἡδέϊ λέξεται ὕπνῳ, | 131 |
ἀπείργει τῷ παιδὸς μυῖαν, ὁπηνίκα ὕπνῳ γλυκεῖ κατακοιμηθήσεται· | |
De la copilul ei dulce adormit depărtează o muscă. | |
αὐτὴ δ' αὖτ' ἴθυνεν ὅθι ζωστῆρος ὀχῆες | 132 |
αὕτη δὲ ἐπ᾽ εὐθείας ἤγαγεν, ὅπου τὰ τῆς θωρακίτιδος ζώνης ἐπίδεσμα | |
Zâna împinse săgeata pe unde cu toarte de aur | |
χρύσειοι σύνεχον καὶ διπλόος ἤντετο θώρηξ. | 133 |
τὰ χρυσᾶ συνέδεον, καὶ ὁ θώραξ διπλοῦς συνήγετο, τῶν πτερυγίων αὐτοῦ φερομένων ἀλλήλοις· | |
Stă încheiat săbierul și platoșa cea îndoită; | |
ἐν δ' ἔπεσε ζωστῆρι ἀρηρότι πικρὸς ὀϊστός· | 134 |
ἐμπέπηγε δὲ τῇ ἡρμοσμένῃ ζώνῃ τὸ πικρὸν βέλος. | |
Prin cheutorile platoșei vârful de fier se prelinse | |
διὰ μὲν ἂρ ζωστῆρος ἐλήλατο δαιδαλέοιο, | 135 |
διὰ μὲν οὖν τῆς ποικίλης ζώνης διῆλθε, | |
Și răzbătu săbierul frumos înflorat, după asta | |
καὶ διὰ θώρηκος πολυδαιδάλου ἠρήρειστο | 136 |
καὶ διὰ τοῦ θώρακος τοῦ ποικίλου ἐπήχθη, | |
Platoșa cea măiestrită, ba chiar dedesubtul ei brâul, | |
μίτρης θ', ἣν ἐφόρει ἔρυμα χροὸς ἕρκος ἀκόντων, | 137 |
καὶ τῆς μίτρας, ᾗ ἐζώννυτο, φύλαγμα τοῦ σώματος ἔχον αὐτήν, καὶ περίφραγμα τῶν λοβάτων, | |
Care, pe piele purtat, apăra de loviri și mai bine | |
ἥ οἱ πλεῖστον ἔρυτο· διὰ πρὸ δὲ εἴσατο καὶ τῆς. | 138 |
ἥτις αὐτῷ μάλιστα ἐβοήθει· προῆλθε δὲ καὶ δι᾿ αὐτῆς· | |
Trupu-i ferea, și pe el ascuțișul ușor îl străpunse; | |
ἀκρότατον δ' ἄρ' ὀϊστὸς ἐπέγραψε χρόα φωτός· | 139 |
τὴν ἀκροτάτην δὲ τοῦ σώματος ἐπιφάνειαν τοῦ ἀνδρὸς ἐπέξεσε τὸ βέλος· | |
Numai deasupra de tot zdrelind a viteazului piele, | |
αὐτίκα δ' ἔρρεεν αἷμα κελαινεφὲς ἐξ ὠτειλῆς. | 140 |
εὐθέως δὲ ἔρρει αἷμα μέλαν ἐκ τῆς πληγῆς· | |
Repede prinse din rană să-i picure sângele negru. | |
ὡς δ' ὅτε τίς τ' ἐλέφαντα γυνὴ φοίνικι μιήνῃ | 141 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ἄνθει ἐρυθρῷ ἐλέφαντος ὀστοῦν βάψῃ γυνή τις | |
Cum o femeie Meonă ori Cară vopsește-n porfiră | |
Μῃονὶς ἠὲ Κάειρα παρήιον ἔμμεναι ἵππων· | 142 |
Λυδή, ἢ Καρίνη, ὥστ᾽ εἶναι παρήιον ἵππων, ἤτοι ἐπικεῖσθαι ταῖς παρειαῖς τῶν ἵππων, | |
Fildeșul alb, o găteală ce poartă pe fălci telegarii; | |
κεῖται δ' ἐν θαλάμῳ, πολέες τέ μιν ἠρήσαντο | 143 |
κεῖται δὲ ἐν ἀποθήκῃ, καὶ πολλοὶ αὐτὸ ηὔξαντο | |
El e păstrat în cămară, dar mulți călăreți îi duc jindul, | |
ἱππῆες φορέειν· βασιλῆι δὲ κεῖται ἄγαλμα, | 144 |
ἱππεῖς φορεῖν· κεῖται δὲ καλλώπισμα βασιλεῖ τινι, | |
Și de-mpărați doar e vrednic odorul, că stă deopotrivă | |
ἀμφότερον κόσμός θ' ἵππῳ ἐλατῆρί τε κῦδος· | 145 |
κατ᾽ ἄμφω, καὶ καλλωπισμὸς ἵππων, καὶ τῷ ἀναβάτῃ δόξα. | |
Calului mândră podoabă și celui ce calul înstrună; | |
τοῖοί τοι Μενέλαε μιάνθην αἵματι μηροὶ | 146 |
οὕτως, ὦ Μενέλαε, ἐβάφησαν αἵματι οἱ μηροὶ οἱ εὐφυεῖς, | |
Tocmai așa înroșite ți-au fost, o, Menelau, și ție | |
εὐφυέες κνῆμαί τε ἰδὲ σφυρὰ κάλ' ὑπένερθε. | 147 |
καὶ αἱ κνῆμαι, καὶ τὰ περικαλλῆ σφυρὰ κάτωθεν· | |
Binecrescutele șolduri și gleznele, pulpele tale. | |
ῥίγησεν δ' ἄρ' ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων | 148 |
ἐφοβήθη δὲ μετὰ ταῦτα Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
Stete de spaimă cuprins al oștilor domn Agamemnon, | |
ὡς εἶδεν μέλαν αἷμα καταρρέον ἐξ ὠτειλῆς· | 149 |
ἐπεὶ ἴδε αἷμα μέλαν καταρρέον ἐκ τῆς πληγῆς· | |
Sângele-i negru văzând cum curge șiroaie din rană; | |
ῥίγησεν δὲ καὶ αὐτὸς ἀρηΐφιλος Μενέλαος. | 150 |
ἐφοβήθη δὲ καὶ αὐτὸς ὁ πολεμικὸς Μενέλαος· | |
Stete de spaimă cuprins și vrednicu-i frate Menelau, | |
ὡς δὲ ἴδεν νεῦρόν τε καὶ ὄγκους ἐκτὸς ἐόντας | 151 |
ἐπεὶ δὲ ἴδε τὸ νεῦρον τοῦ βέλους, καὶ τὰς ἀκίδας ἔξω οὔσας, | |
Dară și nodul săgeții zărind și cârligele afară, | |
ἄψορρόν οἱ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἀγέρθη. | 152 |
ὀπισθόρμητος αὐτῷ ὁ λογισμὸς ἐν τοῖς στήθεσιν ἠθροίσθη· | |
Prinse din nou bărbăție și inimă-n pieptu-i viteazul. | |
τοῖς δὲ βαρὺ στενάχων μετέφη κρείων Ἀγαμέμνων | 153 |
ἐν τούτοις δὲ βαρέως στενάζων Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπε, | |
Însă din greu suspinând cu tovarășii săi împreună, | |
χειρὸς ἔχων Μενέλαον, ἐπεστενάχοντο δ' ἑταῖροι· | 154 |
κρατῶν ἀπὸ τῆς χειρὸς τὸν Μενέλαον· ἐπεστέναζον δὲ οἱ φίλοι· | |
Mâinile-i strânse zicând puternicul crai Agamemnon: | |
φίλε κασίγνητε θάνατόν νύ τοι ὅρκι' ἔταμνον | 155 |
ὦ προσφιλέστατε ἀδελφέ, ἐπὶ θανάτῳ δὲ σοι τοὺς ὅρκους ἐποίουν, | |
„Oare spre moarte ți-a fost învoiala-ncheiată de mine, | |
οἶον προστήσας πρὸ Ἀχαιῶν Τρωσὶ μάχεσθαι, | 156 |
σὲ μόνον προβαλόμενος μάχεσθαι τοῖς Τρῳσὶν ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων, | |
Frate iubit, când am pus să te bați cu Troienii tu singur? | |
ὥς σ' ἔβαλον Τρῶες, κατὰ δ' ὅρκια πιστὰ πάτησαν. | 157 |
δι᾿ ὃ καὶ ἔτρωσάν σε οἱ Τρῷες, καὶ τοὺς πιστοὺς ὅρκους κατεπάτησαν· | |
Iată cum ei te loviră și sfânta credință călcară! | |
οὐ μέν πως ἅλιον πέλει ὅρκιον αἷμά τε ἀρνῶν | 158 |
οὐ μὴν μάταιός ἐστιν ὁ ὅρκος, καὶ τὸ αἷμα τῶν ἀρνῶν, | |
Nu e-n zadar jurământul, nici strânsul de mâni laolaltă, | |
σπονδαί τ' ἄκρητοι καὶ δεξιαὶ ᾗς ἐπέπιθμεν. | 159 |
καὶ αἱ δι᾽ ἀκράτου οἴνου γενόμεναι θυσίαι, καὶ αἱ δεξιώσεις αἷς τεθαρρήκαμεν· | |
Sângele mieilor și închinatele vinuri, chezașii credinței. | |
εἴ περ γάρ τε καὶ αὐτίκ' Ὀλύμπιος οὐκ ἐτέλεσσεν, | 160 |
εἰ γὰρ καὶ εὐθὺς οὐκ ἐτέλεσεν ὁ Ὀλύμπιος Ζεύς, | |
Dacă de asta nu-i bate pe loc împăratul olimpic, | |
ἔκ τε καὶ ὀψὲ τελεῖ, σύν τε μεγάλῳ ἀπέτισαν | 161 |
ἀλλὰ δὴ καὶ ὀψέ ποτε ἐκτελέσει· καὶ σὺν μεγάλῳ τόκῳ ἀποτίσουσι | |
Fi-vor bătuți mai târziu și scump vor plăti-o Troienii | |
σὺν σφῇσιν κεφαλῇσι γυναιξί τε καὶ τεκέεσσιν. | 162 |
σὺν ταῖς ἑαυτῶν κεφαλαῖς, καὶ γυναιξί, καὶ τοῖς τέκνοις· | |
Toți au să piară, și ei și nevestele lor și copiii. | |
εὖ γὰρ ἐγὼ τόδε οἶδα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν· | 163 |
καλῶς γὰρ ἔγωγε τοῦτο οἶδα καὶ κατὰ λογισμὸν καὶ κατὰ θυμόν, | |
Știu doar eu bine, mi-o spune și mintea și inima-ntr-una | |
ἔσσεται ἦμαρ ὅτ' ἄν ποτ' ὀλώλῃ Ἴλιος ἱρὴ | 164 |
ὅτι ἔσται ἡμέρα, ὅταν ποτὲ ἀπόληται ἡ ἱερὰ Ἴλιος, | |
Are să vie o vreme când Troia cea sfântă pieri-va, | |
καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο, | 165 |
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ πολεμικοῦ Πριάμου. | |
Priam el însuși și neamul lui Priam, în suliți vestitul. | |
Ζεὺς δέ σφι Κρονίδης ὑψίζυγος αἰθέρι ναίων | 166 |
ὁ Ζεὺς δὲ αὐτοῖς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου, ὁ δι' αἰθέρος ἐν ὑψηλοῖς κατοικῶν, | |
Zeus din slavă de sus, unde-și are locașul și tronul, | |
αὐτὸς ἐπισσείῃσιν ἐρεμνὴν αἰγίδα πᾶσι | 167 |
αὐτὸς δὴ ἐπιτινάξειεν ἂν πᾶσιν αἰγίδα σκοτεινήν, | |
Înfuriat de amăgire porni-va-mpotrivă-le însuși | |
τῆσδ' ἀπάτης κοτέων· τὰ μὲν ἔσσεται οὐκ ἀτέλεστα· | 168 |
ὀργιζόμενος ἕνεκα ταυτησὶ τῆς ἀπάτης· ταῦτα μὲν οὐκ ἀτελείωτα ἔσται· | |
Pavăza-i neagră clătind și trădarea va fi răzbunată. | |
ἀλλά μοι αἰνὸν ἄχος σέθεν ἔσσεται ὦ Μενέλαε | 169 |
ἀλλά μοι λύπη χαλεπὴ γενήσεται ἕνεκα σοῦ ὦ Μενέλαε, | |
Dar după tine jeli-voi amar, o iubitul meu frate, | |
αἴ κε θάνῃς καὶ πότμον ἀναπλήσῃς βιότοιο. | 170 |
ἐὰν ἀποθάνῃς, καὶ τὴν τῆς ζωῆς μοῖραν πληρώσῃς, | |
Dacă muri-vei cumva împlinindu-ți sorocul vieții. | |
καί κεν ἐλέγχιστος πολυδίψιον Ἄργος ἱκοίμην· | 171 |
καὶ ἐπονείδιστος ἂν τὸ πολυβλαβὲς Ἄργος καταλάβοιμι· | |
Cel mai de-ocară voi fi la întorsu-mi în Argos setosul, | |
αὐτίκα γὰρ μνήσονται Ἀχαιοὶ πατρίδος αἴης· | 172 |
εὐθέως γὰρ οἱ Ἕλληνες μνημονεύσουσι τῆς πατρίδος γῆς, | |
C-au să-și aducă aminte curând de-a lor țară Danaii | |
κὰδ δέ κεν εὐχωλὴν Πριάμῳ καὶ Τρωσὶ λίποιμεν | 173 |
καταλίποιμεν δ᾽ αὐτῷ Πριάμῳ καὶ τοῖς Τρῳσὶ καύχημα | |
Și-om părăsi pe Elena la Troia spre fala lui Priam | |
Ἀργείην Ἑλένην· σέο δ' ὀστέα πύσει ἄρουρα | 174 |
τὴν Ἑλληνίδα Ἑλένην· σοῦ δὲ τὰ ὀστᾶ σήψει ἡ γῆ | |
Și a norodului său, și pe câmpul troian putrezi-vor | |
κειμένου ἐν Τροίῃ ἀτελευτήτῳ ἐπὶ ἔργῳ. | 175 |
ἐν Τροίᾳ κειμένου ἐπὶ ἔργῳ ἀτελειώτῳ· | |
Oasele tale, măcar că nimica noi nu izbândirăm. | |
καί κέ τις ὧδ' ἐρέει Τρώων ὑπερηνορεόντων | 176 |
καί τις ἀπὸ τῶν ὑπερηφάνων Τρῴων οὕτως ἂν εἴποι | |
Poate cumva la Troieni, semeți cum ei sunt, oarecine | |
τύμβῳ ἐπιθρῴσκων Μενελάου κυδαλίμοιο· | 177 |
ἐπὶ τῷ τάφῳ πηδῶν τοῦ ἐνδόξου Μενελάου· | |
Zice-va stând pe mormântul slăvitului frate Menelau: | |
αἴθ' οὕτως ἐπὶ πᾶσι χόλον τελέσει' Ἀγαμέμνων, | 178 |
εἴθε οὕτως ἐν ἅπασι τὴν ὀργὴν πληρώσειεν Ἀγαμέμνων, | |
Fie ca pururi așa să-și răzbune pe toți Agamemnon | |
ὡς καὶ νῦν ἅλιον στρατὸν ἤγαγεν ἐνθάδ' Ἀχαιῶν, | 179 |
ὥσπερ καὶ νῦν μάταιον στρατὸν τῶν Ἑλλήνων ἤγαγε δεῦρο, | |
Fără folos ca și acuma, când oștile-ncoace și-aduse. | |
καὶ δὴ ἔβη οἶκον δὲ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν | 180 |
καὶ τοίνυν ἐπορεύθη εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν πατρίδα γῆν τὴν προσφιλῆ, | |
Iată cum el se întoarse la dânsul în țară ducându-și | |
σὺν κεινῇσιν νηυσὶ λιπὼν ἀγαθὸν Μενέλαον. | 181 |
σὺν ναυσὶ κεναῖς, καταλιπὼν τὸν χρηστὸν Μενέλαον. | |
Goale corăbii și-n urmă lăsând pe voinicul său frate. | |
ὥς ποτέ τις ἐρέει· τότε μοι χάνοι εὐρεῖα χθών. | 182 |
οὕτω ποτέ τις λέξει. τηνικαῦτα μοι χάνοι εὐρέως ἡ γῇ. | |
Astfel va râde, și-atunci mai bine-nghiți-m-ar pământul.” | |
τὸν δ' ἐπιθαρσύνων προσέφη ξανθὸς Μενέλαος· | 183 |
πρὸς αὐτὸν δὲ ὁ πυρρὸς Μενέλαος θαρσοποιῶν εἶπε· | |
Ci-l îmbărbată pe el Menelau și astfel îi zice: | |
θάρσει, μηδέ τί πω δειδίσσεο λαὸν Ἀχαιῶν· | 184 |
θάρρει, μὴ δ᾽ ἔτι ἐκφόβει τὸν λαὸν τῶν Ἑλλήνων, | |
„Inimă prinde și nu speria încă oastea; săgeata | |
οὐκ ἐν καιρίῳ ὀξὺ πάγη βέλος, ἀλλὰ πάροιθεν | 185 |
οὐκ ἐν ἐπικινδύνῳ τόπῳ ἐπάγῃ τὸ ὀξὺ βέλος· ἀλλ᾽ ἔμπροσθεν | |
Nu mă pătrunse morțiș; mai întâi mă păzi săbierul | |
εἰρύσατο ζωστήρ τε παναίολος ἠδ' ὑπένερθε | 186 |
ἐκώλυσεν ἡ παμπιλωτάτη ζώνη, καὶ κάτωθεν | |
Cel împestrit, apoi brâul de-aramă sub el și în urmă | |
ζῶμά τε καὶ μίτρη, τὴν χαλκῆες κάμον ἄνδρες. | 187 |
τὸ ζῶμα τοῦ θώρακος, καὶ ἡ μίτρα, ἣν ἄνδρες χαλκεῖς κατεσκεύασαν. | |
Platoș-apoi și colanul, lucratul de meșterii fauri.” | |
τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων· | 188 |
πρὸς αὐτὸν δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς· | |
Ast-auzind a răspuns zicându-i Atrid Agamemnon: | |
αἲ γὰρ δὴ οὕτως εἴη φίλος ὦ Μενέλαε· | 189 |
εἴθε δὴ οὕτως εἴη, ὦ φίλτατε Μενέλαε, | |
„Dare-ar norocul să fie cum zici, o iubite Menelau! | |
ἕλκος δ' ἰητὴρ ἐπιμάσσεται ἠδ' ἐπιθήσει | 190 |
τὸ τραῦμα δὲ ὁ ἰατρὸς ἀπομάξεται, καὶ ἐπιβαλεῖ | |
Vindecătoru-ngriji-va de rană și-asupra-i va pune | |
φάρμαχ' ἅ κεν παύσῃσι μελαινάων ὀδυνάων. | 191 |
φάρμακα, ἅπερ ἂν παύσῃ σε τῶν μελαίνων ὀδυνῶν. | |
Leacuri alese ce-alină pe loc suferințele-amare.” | |
ἦ καὶ Ταλθύβιον θεῖον κήρυκα προσηύδα· | 192 |
εἶπε, καὶ πρὸς Ταλθύβιον τὸν θεῖον κήρυκα ἔλεγεν· | |
Zise, și-ndată pe-un crainic zeiesc, pe Taltibiu trimite: | |
Ταλθύβι' ὅττι τάχιστα Μαχάονα δεῦρο κάλεσσον | 193 |
ὦ Ταλθύβιε, ὅσον τάχος καλέσον ἐνθάδε τὸν Μαχάονα | |
„Fuga, Taltibie, cheamă-l încoa pe Mahaon, feciorul | |
φῶτ' Ἀσκληπιοῦ υἱὸν ἀμύμονος ἰητῆρος, | 194 |
ἄνδρα τὸν Ἀσκληπίου τοῦ ἀμέμπτου ἰατροῦ υἱόν, | |
Vraciului cel mai destoinic al oastei, Asclepiu, să vadă | |
ὄφρα ἴδῃ Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱόν, | 195 |
ὅπως ἴδῃ Μενέλαον τὸν πολεμικὸν τὸν ἀρχηγὸν τῶν Ἑλλήνων, | |
Iute pe fratele meu, pe Menelau, fruntaș al oștirii, | |
ὅν τις ὀϊστεύσας ἔβαλεν τόξων ἐῢ εἰδὼς | 196 |
ὃν τοξεύσας τις ἔτρωσεν ἔμπειρος ὢν τοξικῆς | |
Care-i rănit de un meșter arcaș lician sau din oastea | |
Τρώων ἢ Λυκίων, τῷ μὲν κλέος, ἄμμι δὲ πένθος. | 197 |
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἢ τῶν Λυκίων, τούτῳ μὲν δόξα, ἡμῖν δὲ λύπη, καὶ θρῆνος. | |
Celor din Troia spre lauda lui și a noastră mâhnire.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἄρα οἱ κῆρυξ ἀπίθησεν ἀκούσας, | 198 |
οὕτως εἶπεν· οὐκ ἠπείθησε δὲ αὐτῷ ὁ κῆρυξ ἀκούσας· | |
Asta porunca i-a fost. El, cum auzi, se supuse. | |
βῆ δ' ἰέναι κατὰ λαὸν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων | 199 |
ἀπῆλθε δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὴν πληθὺν τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
Fuga prin tabăr-Aheilor cei ferecați în aramă | |
παπταίνων ἥρωα Μαχάονα· τὸν δὲ νόησεν | 200 |
περισκοπῶν Μαχάονα τὸν ἥρωα· ἐθεάσατο δὲ αὐτὸν | |
După Mahaon porni. Pe el îl zări mai încolo: | |
ἑσταότ'· ἀμφὶ δέ μιν κρατεραὶ στίχες ἀσπιστάων | 201 |
ἑστῶτα, περὶ δὲ αὐτὸν αἱ ἰσχυραὶ τάξεις ἦσαν τῶν πολεμικῶν | |
Sta între cetele lui cele tari și cu paveze-n spate, | |
λαῶν, οἵ οἱ ἕποντο Τρίκης ἐξ ἱπποβότοιο. | 202 |
λαῶν, οἳ ἠκολούθουν αὐτῷ ἐκ Τρίκκης τῆς ἱπποτρόφου. | |
Care-l urmară din Trica, din țara păscută de stave. | |
ἀγχοῦ δ' ἱστάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 203 |
πλησίον δὲ στὰς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν αὐτῷ· | |
Crainicul apropiindu-se așa-l îndemna pe Mahaon: | |
ὄρσ' Ἀσκληπιάδη, καλέει κρείων Ἀγαμέμνων, | 204 |
ὧ υἱὲ τοῦ Ἀσκληπίου ἐγείρου, καλεῖ σε Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς, | |
„Asclepiene, tu hai, că te cheamă mai-marele nostru | |
ὄφρα ἴδῃς Μενέλαον ἀρήιον ἀρχὸν Ἀχαιῶν, | 205 |
ὅπως ἴδῃς Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως, | |
Să îngrijești de-al lui frate Menelau Atrid, căpitanul; | |
ὅν τις ὀϊστεύσας ἔβαλεν τόξων ἐῢ εἰδὼς | 206 |
ὃν τοξεύσας τις ἔτρωσεν ἔμπειρος ὢν τοξικῆς | |
El e rănit de un meșter arcaș lician sau din oastea | |
Τρώων ἢ Λυκίων, τῷ μὲν κλέος, ἄμμι δὲ πένθος. | 207 |
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἢ τῶν Λυκίων· τούτῳ μὲν δόξα, ἡμῖν δὲ λύπη καὶ θρῆνος. | |
Celor din Troia spre lauda lui și a noastră mâhnire.” | |
ὣς φάτο, τῷ δ' ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε· | 208 |
οὕτως εἶπε· τούτῳ δὲ τὸν λογισμὸν ἐν τῷ στήθει ἐτάραξε· | |
Astfel îi zise și inima-n piept îi sări lui Mahaon. | |
βὰν δ' ἰέναι καθ' ὅμιλον ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν. | 209 |
ὥρμηνται δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὴν πληθὺν τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων· | |
Ei amândoi o porniră prin tabăra mare, și-ndată | |
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι ξανθὸς Μενέλαος | 210 |
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα ἀφίκετο, ὅπου ὁ πυρρὸς Μενέλαος τετρωμένος ἦν, | |
Cum ei sosiră pe unde stătea săgetatul Menelau – | |
βλήμενος ἦν, περὶ δ' αὐτὸν ἀγηγέραθ' ὅσσοι ἄριστοι | 211 |
περὶ αὐτὸν δὲ συνηθροισμένοι ἦσαν ὅσοι ἄριστοι | |
Și-unde în juru-i acum s-adunaseră toți căpitanii | |
κυκλόσ', ὃ δ' ἐν μέσσοισι παρίστατο ἰσόθεος φώς, | 212 |
κύκλῳ· ὁ δὲ ἰσόθεος ἀνὴρ ἐν μέσῳ αὐτῶν ἔστη, | |
Îngrijorați și în mijlocul lor ca un zeu sta rănitul – | |
αὐτίκα δ' ἐκ ζωστῆρος ἀρηρότος ἕλκεν ὀϊστόν· | 213 |
εὐθέως δὲ ἐκ τῆς ζώνης τῆς ἡρμοσμένης ἀνέσπα τὸ βέλος, | |
Din cheutoarea curelii Mahaon îi smulse săgeata, | |
τοῦ δ' ἐξελκομένοιο πάλιν ἄγεν ὀξέες ὄγκοι. | 214 |
τούτου δὲ ἀνασπωμένου εἰς τοὐπίσω, ἀνεκάμφθησαν αἱ ὀξεῖαι ἀκίδες· | |
Rupse ascuțitele-i căngi când o scoase cu mâna-i din rană, | |
λῦσε δέ οἱ ζωστῆρα παναίολον ἠδ' ὑπένερθε | 215 |
ἔλυσε δὲ αὐτῷ τὴν ποικιλωτάτην ζώνην, καὶ κάτωθεν | |
Și desfăcu săbieru-mpestrit și apoi de subt dânsul | |
ζῶμά τε καὶ μίτρην, τὴν χαλκῆες κάμον ἄνδρες. | 216 |
τὸ ζῶμα τοῦ θώρακος, καὶ τὴν μίτραν, ἣν χαλκεῖς ἄνδρες κατεσκεύασαν. | |
Brâul și platoșa cea făurită de meșterii fauri. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ ἴδεν ἕλκος ὅθ' ἔμπεσε πικρὸς ὀϊστός, | 217 |
ἐπεὶ δὲ ἐθεάσατο τὸ τραῦμα, ὅπου ἐνέπεσε τὸ πικρὸν βέλος, | |
Locul apoi nimerind, pe unde săgeata-l brodise, | |
αἷμ' ἐκμυζήσας ἐπ' ἄρ' ἤπια φάρμακα εἰδὼς | 218 |
τὸ αἷμα ἐκθλίψας, καὶ ἐκπιέσας, ἐπέβαλλε τὰ πραϋντικὰ φάρμακα, εἰδήμων ὤν, | |
Sângele a stors și i-a pus cu pricepere leacuri ușoare, | |
πάσσε, τά οἵ ποτε πατρὶ φίλα φρονέων πόρε Χείρων. | 219 |
ἅπερ ποτὲ τῷ πατρὶ αὐτοῦ Χείρων ἔδωκεν εὔνους ὢν αὐτῷ. | |
Date pe vremuri părintelui său de prietenu-i Hiron. | |
ὄφρα τοὶ ἀμφεπένοντο βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον, | 220 |
ἐν ὅσῳ δὲ οὗτοι ἐνήργουν περὶ Μενέλαον τὸν ἀγαθὸν τὰ πολεμικά, | |
Până ce ei aveau grijă să vindece acolo pe craiul, | |
τόφρα δ' ἐπὶ Τρώων στίχες ἤλυθον ἀσπιστάων· | 221 |
ἐν τοσούτῳ ἐπῆλθον αἱ τάξεις τῶν πολεμικῶν Τρῴων· | |
Trâmbe troiene sodom năpădiră cu scuturi întinse; | |
οἳ δ' αὖτις κατὰ τεύχε' ἔδυν, μνήσαντο δὲ χάρμης. | 222 |
οἱ δὲ πάλιν τὰ ὅπλα ἐνεδύσαντο, καὶ τῆς μάχης ἐμνήσθησαν. | |
Armele-ncinser-Aheii din nou, tot cu gândul la luptă. | |
ἔνθ' οὐκ ἂν βρίζοντα ἴδοις Ἀγαμέμνονα δῖον | 223 |
τότε οὐκ ἂν νυστάζοντα ἴδοις τὸν ἔνδοξον Ἀγαμέμνονα, | |
N-ai fi văzut pirotind pe marele Domn Agamemnon, | |
οὐδὲ καταπτώσσοντ' οὐδ' οὐκ ἐθέλοντα μάχεσθαι, | 224 |
οὐδὲ δειλιῶντα, οὐδὲ οὐκ ἐθέλοντα πολεμεῖν· | |
Nici tupilându-se acuma și nici șovăind a se bate, | |
ἀλλὰ μάλα σπεύδοντα μάχην ἐς κυδιάνειραν. | 225 |
ἀλλὰ πάνυ ἐπειγόμενον εἰς τὴν μάχην τὴν τοὺς ἄνδρας δοξάζουσαν· | |
Ci fără preget zorind spre lupta ce-nalță bărbații. | |
ἵππους μὲν γὰρ ἔασε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ· | 226 |
τοὺς ἵππους μὲν γὰρ κατέλιπε καὶ τὰ ἅρματα τὰ σιδήρῳ ποικίλως κατεσκευασμένα, | |
Caii-și lăsase deoparte cu caru-nflorat în aramă; | |
καὶ τοὺς μὲν θεράπων ἀπάνευθ' ἔχε φυσιόωντας | 227 |
καὶ τούτους μὲν ὁ ὑπηρέτης πόρρω τῆς μάχης κατεῖχε πνευστιῶντας | |
Ei sforăiau mai încolo pe când îi mâna vizitiul | |
Εὐρυμέδων υἱὸς Πτολεμαίου Πειραΐδαο· | 228 |
ὁ Εὐρυμέδων ὁ υἱὸς τοῦ Πτολεμαίου τοῦ υἱοῦ τοῦ Πειραίου. | |
Evrimedonte, al lui Ptolemeos fecior, Pireianul, | |
τῷ μάλα πόλλ' ἐπέτελλε παρισχέμεν ὁππότε κέν μιν | 229 |
τούτῳ πάνυ πολλὰ ἐπέταττε προσαγαγεῖν αὐτῷ, ὅταν αὐτὸν | |
Că-i poruncise-nadins după el să se ție oriunde | |
γυῖα λάβῃ κάματος πολέας διὰ κοιρανέοντα· | 230 |
κατὰ τὰ μέλη κόπος καταλάβῃ πολλοὺς ἡγεμονικῶς διατάσσοντα· | |
Va osteni după umbletul lui la strunirea mulțimii, | |
αὐτὰρ ὃ πεζὸς ἐὼν ἐπεπωλεῖτο στίχας ἀνδρῶν· | 231 |
ὁ δὲ πεζὸς ὢν ἐπήρχετο τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν· | |
Merse pedestru apoi să colinde a bărbaților rânduri, | |
καί ῥ' οὓς μὲν σπεύδοντας ἴδοι Δαναῶν ταχυπώλων, | 232 |
καὶ δὴ οὓς μὲν ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων τῶν ταχεῖς ἵππους ἐχόντων ἴδεν ἐπειγομένους, | |
Și-unde vedea că dau zor cu sirepii cei repezi Aheii, | |
τοὺς μάλα θαρσύνεσκε παριστάμενος ἐπέεσσιν· | 233 |
τούτους πάνυ ἐθαρσοποίει λόγοις πλησίον ἑστώς· | |
Stându-le-aproape,-ncepea să-i încingă vârtos la bătaie: | |
Ἀργεῖοι μή πώ τι μεθίετε θούριδος ἀλκῆς· | 234 |
ὦ Ἕλληνες, μηδαμῶς ἀμελεῖτε τῆς ὁρμητικῆς ἰσχύος, | |
„Nu vă lăsați, o Danai, și nu mai slăbiți în putere, | |
οὐ γὰρ ἐπὶ ψευδέσσι πατὴρ Ζεὺς ἔσσετ' ἀρωγός, | 235 |
οὐ γὰρ ἐπὶ ψεύσμασι Ζεὺς ὁ πατὴρ ἔσται βοηθός· | |
N-o să-i ajute părintele Zeus pe cei care-nșală. | |
ἀλλ' οἵ περ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο | 236 |
ἀλλ᾽ οἵτινες πρότερον τοὺς ὅρκους ἔβλαψαν, | |
Vulturii au să îngrașe din trupul lor tânăr mișeii | |
τῶν ἤτοι αὐτῶν τέρενα χρόα γῦπες ἔδονται, | 237 |
τούτων μὲν αὐτῶν τὰ ἁπαλὰ σώματα οἱ γῦπες κατεσθίουσιν· | |
Care-și călcară întâi jurământul și păcătuiră, | |
ἡμεῖς αὖτ' ἀλόχους τε φίλας καὶ νήπια τέκνα | 238 |
ἡμεῖς δὲ τὰς προσφιλεῖς αὐτῶν γυναῖκας, καὶ τὰ μικρὰ τέκνα | |
Iar pe nevestele lor cu fiii lor prunci îi vom duce | |
ἄξομεν ἐν νήεσσιν, ἐπὴν πτολίεθρον ἕλωμεν. | 239 |
ἀπάξομεν διὰ τῶν νεῶν, ἐπειδὰν κρατήσωμεν τοῦ πολίσματος· | |
Pradă la noi în corăbii, când face-vom spulber din Troia.” | |
οὕς τινας αὖ μεθιέντας ἴδοι στυγεροῦ πολέμοιο, | 240 |
οὕστινας δὲ ἀμελοῦντας ἴδε τοῦ μισητοῦ πολέμου, | |
Însă pe care-i vedea părăsind fioroasa bătaie, | |
τοὺς μάλα νεικείεσκε χολωτοῖσιν ἐπέεσσιν· | 241 |
τούτους λίαν ὀνείδιζε λόγοις ὀργίλοις καὶ λυπηροῖς· | |
Tare-i mustra împăratul răstindu-se: „Voi luptătorii | |
Ἀργεῖοι ἰόμωροι ἐλεγχέες οὔ νυ σέβεσθε; | 242 |
ὦ Ἕλληνες περὶ ἰοὺς πεπονημένοι, ἐπονείδιστοι, οὐκ αἰδεῖσθε; | |
Numai cu arcul, Ahei! Fricoșilor, nu vi-i rușine? | |
τίφθ' οὕτως ἔστητε τεθηπότες ἠΰτε νεβροί, | 243 |
τίποτε οὕτως ἑστήκατε ἐκπεπληγμένοι καθάπερ ἐλάφων γεννήματα; | |
Ce-mi stați acolo de teamă-mpietriți ca și puii de ciute | |
αἵ τ' ἐπεὶ οὖν ἔκαμον πολέος πεδίοιο θέουσαι | 244 |
ἅπερ ἐπειδὴ κεκμήκασι τρέχοντα διὰ τοῦ πεδίου, | |
Când după goana cea multă pe-ntinsa câmpie, de trudă | |
ἑστᾶσ', οὐδ' ἄρα τίς σφι μετὰ φρεσὶ γίγνεται ἀλκή· | 245 |
ἑστήκασιν, οὐδέ τις αὐτοῖς ἐν λογισμῷ γίνεται ἰσχύς· | |
Nu mai pot merge, ci stau fără vlagă sleiți de putere? | |
ὣς ὑμεῖς ἔστητε τεθηπότες οὐδὲ μάχεσθε. | 246 |
οὕτως ὑμεῖς ἑστήκατε ἐπτοημένοι, οὐδὲ πολεμεῖτε, | |
Tocmai așa-ncremenirăți și nu vă urniți la bătaie. | |
ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν ἔνθά τε νῆες | 247 |
ἢ προσκαρτερεῖτε πλησίον τοὺς Τρῷας ἐλθεῖν, ὅπου αἱ νῆες αἱ καλὰς | |
Ori așteptați mai aproape să vie Troienii, pe prundul | |
εἰρύατ' εὔπρυμνοι πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης, | 248 |
πρύμνας ἔχουσαι εἱλκυσμένα εἰσὶ ἐπὶ τῷ αἰγιαλῷ τῆς λευκῆς θαλάσσης, | |
Mării albastre, pe unde sunt trase ale noastre corăbii, | |
ὄφρα ἴδητ' αἴ κ' ὔμμιν ὑπέρσχῃ χεῖρα Κρονίων; | 249 |
ὅπως ἴδητε ἐὰν ὑμῖν ὑπερεκτείνῃ τὴν χεῖρα, καὶ βοηθήσῃ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου; | |
Ca să vedeți dacă cerul vă-ntinde o mână de pază?” | |
ὣς ὅ γε κοιρανέων ἐπεπωλεῖτο στίχας ἀνδρῶν· | 250 |
οὕτω μὲν ὁ Ἀγαμέμνων ἔργα πρέποντα βασιλέων πράττων ἐπήρχετο τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν. | |
Astfel la toți poruncind între rânduri umbla Agamemnon | |
ἦλθε δ' ἐπὶ Κρήτεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν. | 251 |
(a) ἦλθε δὲ ἐπὶ τοῖς Κρησὶ πορευόμενος κατὰ τὰς συστροφὰς τῶν ἀνδρῶν· | |
Și prin desime pășind, veni unde fost-au Cretanii; | |
οἳ δ' ἀμφ' Ἰδομενῆα δαΐφρονα θωρήσσοντο· | 252 |
οὗτοι δὲ περὶ Ἰδομενέα τὸν συνετὸν καθωπλίζοντο· | |
Ei se-narmau sub porunca lui Idomeneu încercatul, | |
Ἰδομενεὺς μὲν ἐνὶ προμάχοις συῒ εἴκελος ἀλκήν, | 253 |
ὁ Ἰδομενεὺς μὲν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς ὅμοιος τῇ δυνάμει κάπρῳ, | |
Idomeneu sta-n șirul din față nenfrânt ca mistrețul, | |
Μηριόνης δ' ἄρα οἱ πυμάτας ὄτρυνε φάλαγγας. | 254 |
ὁ Μηριόνης δὲ αὐτῷ τὰς ἐσχάτας τάξεις παρώξυνε· | |
Iar Merione mâna înglotirile-i cele din urmă. | |
τοὺς δὲ ἰδὼν γήθησεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων, | 255 |
τούτους δὲ θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν ἐχάρη· | |
Cum îi văzu pe Cretani al oastei păstor Agamemnon | |
αὐτίκα δ' Ἰδομενῆα προσηύδα μειλιχίοισιν· | 256 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν Ἰδομενέα ἔλεγε προσηνεῖς λόγους· | |
Se bucură și deodată blajin își rosti bucuria: | |
Ἰδομενεῦ περὶ μέν σε τίω Δαναῶν ταχυπώλων | 257 |
ὦ Ἰδομενεῦ, περισσοτέρως μέν σε τιμῶ τῶν τοὺς ταχεῖς ἵππους ἐχόντων Ἑλλήνων, | |
„Dintre Danai care zboară-n telegi mai pe sus doar pe tine, | |
ἠμὲν ἐνὶ πτολέμῳ ἠδ' ἀλλοίῳ ἐπὶ ἔργῳ | 258 |
καὶ ἐν τῷ πολέμῳ, καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ἔργοις, | |
Idomeneu, te socot la război și la trebi de tot felul | |
ἠδ' ἐν δαίθ', ὅτε πέρ τε γερούσιον αἴθοπα οἶνον | 259 |
καὶ ἐν ταῖς εὐωχίαις, ὁπηνίκα τὸν τοῖς ἐντίμοις διδόμενον καυστικὸν οἶνον | |
Și la ospețe, la care mai-marii oștirii spre cinste | |
Ἀργείων οἳ ἄριστοι ἐνὶ κρητῆρι κέρωνται. | 260 |
οἱ ἔκκριτοι τῶν Ἑλλήνων ἐν τοῖς κρατῆρσι κιρνῶσιν· | |
Mestecă vinul pe-alese și-l toarnă din oluri și-nchină. | |
εἴ περ γάρ τ' ἄλλοι γε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ | 261 |
ἐὰν γὰρ οἱ ἄλλοι οἱ τὰς κόμας τρέφοντες Ἕλληνες | |
Însă, în vreme ce toți căpitanii ceilalți își beau partea | |
δαιτρὸν πίνωσιν, σὸν δὲ πλεῖον δέπας αἰεὶ | 262 |
μεμερισμένον πίνωσιν, ἀλλὰ τὸ σὸν ποτήριον πλῆρες ἀεὶ | |
După măsură, de-a pururi plin îți stă ție paharul | |
ἕστηχ', ὥς περ ἐμοί, πιέειν ὅτε θυμὸς ἀνώγοι. | 263 |
ἵσταται πιεῖν, ὥσπερ ἐμοί, ἡνίκα ὁ λογισμὸς κελεύει· | |
Tot ca și mie, și-ai dreptul să bei după poftă și vrere. | |
ἀλλ' ὄρσευ πόλεμον δ' οἷος πάρος εὔχεαι εἶναι. | 264 |
ἀλλὰ διεγέρθητι πρὸς τὸν πόλεμον τοιοῦτος, οἷος τὸ πρῶτον ἐκαυχῶ εἶναι. | |
Hai dar la luptă și arată-te tocmai așa ca-nainte.” | |
τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 265 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ Ἰδομενεὺς ὁ τῶν Κρητῶν ἀρχηγὸς ἐξ ἐναντίου εἶπεν· | |
Domnul Cretanilor, Idomeneu, lui Atrid îi răspunse: | |
Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐρίηρος ἑταῖρος | 266 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, λίαν μέν σοι ἐγὼ εὐάρμοστος͵ φίλος | |
„Față de tine Agamemnon, tovarăș statornic cu totul | |
ἔσσομαι, ὡς τὸ πρῶτον ὑπέστην καὶ κατένευσα· | 267 |
ἔσομαι ὥσπερ πρότερον ὑπησχόμην καὶ κατένευσα· | |
Fi-voi așa cum întâi m-am legat și mi-am dat învoirea. | |
ἀλλ' ἄλλους ὄτρυνε κάρη κομόωντας Ἀχαιοὺς | 268 |
ἀλλὰ τοὺς ἄλλους παρόξυνε Ἕλληνας τοὺς τὴν κόμην τρέφοντας, | |
Dar tu îndeamnă pe-Aheii ceilalți, mai curând cu dușmanii | |
ὄφρα τάχιστα μαχώμεθ', ἐπεὶ σύν γ' ὅρκι' ἔχευαν | 269 |
ὅπως λίαν ταχέως πολεμῶμεν, ἐπειδὴ συνέχειν καὶ συνέταξαν τοὺς ὅρκους | |
Harță să-ncepem din nou, căci ei au stricat legătura. | |
Τρῶες· τοῖσιν δ' αὖ θάνατος καὶ κήδε' ὀπίσσω | 270 |
οἱ Τρῷες· αὐτοῖς δὲ θάνατος καὶ λύπαι μετὰ ταῦτα | |
De-asta pârjol și potop e tot ce-i așteaptă de-acuma, | |
ἔσσετ' ἐπεὶ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο. | 271 |
γενήσονται, ἐπειδὴ πρῶτοι τοὺς ὅρκους ἔβλαψαν. | |
Ei își călcară întâi jurământul și-al lor e păcatul.” | |
ὣς ἔφατ', Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ· | 272 |
οὕτως εἶπεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως παρῆλθε κατὰ ψυχὴν εὐφραινόμενος· | |
Asta i-a zis, și Atride voios a pășit mai departe. | |
ἦλθε δ' ἐπ' Αἰάντεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν· | 273 |
παρεγένετο δὲ πρὸς τοὺς Αἴαντας πορευόμενος κατὰ τὴν τάξιν τῶν ἀνδρῶν· | |
Și-ntre șiraguri umblând, ajunse pe unde au fost Aias, | |
τὼ δὲ κορυσσέσθην, ἅμα δὲ νέφος εἵπετο πεζῶν. | 274 |
οἱ δὲ καθωπλίζοντο, ὁμοῦ δὲ ἠκολούθει νέφος πεζῶν· | |
Care amândoi se-narmară urmați de un nor de pedeștri. | |
ὡς δ' ὅτ' ἀπὸ σκοπιῆς εἶδεν νέφος αἰπόλος ἀνὴρ | 275 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ἀφ᾽ ὑψηλοῦ τόπου ἴδε νέφος ἀνὴρ ποιμὴν αἰγῶν | |
Tocmai ca norul ce-l vede cândva un păstor de pe-o culme | |
ἐρχόμενον κατὰ πόντον ὑπὸ Ζεφύροιο ἰωῆς· | 276 |
ἐπερχόμενον κατὰ τὸν πόντον ὑπὸ τῆς Ζεφύρου πνοῆς, | |
Cum aburind din apus tot vine spre apele mării | |
τῷ δέ τ' ἄνευθεν ἐόντι μελάντερον ἠΰτε πίσσα | 277 |
(a) τούτῳ δὲ πόρρωθεν ὑπάρχοντι μέλαν, καθάπερ πίσσα, | |
Și de departe s-arată mai negru, întocmai ca smoala | |
φαίνετ' ἰὸν κατὰ πόντον, ἄγει δέ τε λαίλαπα πολλήν, | 278 |
φαίνεται πορευόμενον κατὰ θάλασσαν, φέρει δὲ συστροφὴν μετὰ ὄμβρου πολλήν· | |
Peste noianuri plutind, căci poartă cu el vijelia; | |
ῥίγησέν τε ἰδών, ὑπό τε σπέος ἤλασε μῆλα· | 279 |
ἐφοβήθη δὲ ἰδών, καὶ ὑπὸ τὸ σπήλαιον συνήλασε τὰς αἶγας· | |
Înfricoșat el dă fuga și-și huie sub peșteră turma; | |
τοῖαι ἅμ' Αἰάντεσσι διοτρεφέων αἰζηῶν | 280 |
τοιαῦται μετὰ τῶν Αἰάντων φάλαγγες πυκναὶ νέων ἐνδόξως τραφέντων, | |
Negre-ndesite tot astfel porniră, mânate de Aias, | |
δήιον ἐς πόλεμον πυκιναὶ κίνυντο φάλαγγες | 281 |
ἐκινοῦντο ἐπὶ τὸν ἀφανιστικὸν πόλεμον, | |
Cetele de luptători ca zeii de tari la războiul | |
κυάνεαι, σάκεσίν τε καὶ ἔγχεσι πεφρικυῖαι. | 282 |
μέλαιναι ταῖς ἀσπίσι, καὶ ὠρθωμέναι τοῖς δόρασιν οὖσαι· | |
Cel năpăstos, o pădure zburlită de lănci și de scuturi. | |
καὶ τοὺς μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, | 283 |
καὶ τούτους μὲν θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εὐφράνθη, | |
Cum îi văzu și pe ei fu vesel Atrid Agamemnon | |
καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 284 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
Și-amândurora a strigat și-a zis zburătoare cuvinte: | |
Αἴαντ' Ἀργείων ἡγήτορε χαλκοχιτώνων, | 285 |
ὦ Αἴαντες ἡγεμόνες τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
„Aias voinici căpitani în oastea-nzelată din Argos, | |
σφῶι μέν· οὐ γὰρ ἔοικ' ὀτρυνέμεν· οὔ τι κελεύω· | 286 |
ὑμῖν μέν, οὐ γὰρ δεῖ, παροξύνειν ὑμᾶς οὐδὲν κελεύω· | |
Nu vă mai trebuie vouă îndemn și poruncă; de sine | |
αὐτὼ γὰρ μάλα λαὸν ἀνώγετον ἶφι μάχεσθαι. | 287 |
αὐτοὶ γὰρ καὶ λίαν παρακελεύεσθε τῷ λαῷ μάχεσθαι ἰσχυρῶς | |
Voi îndemnați îndestul pe-ai voștri la luptă vitează. | |
αἲ γὰρ Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον | 288 |
εἴθε γὰρ, ὦ Ζεῦ πάτερ, καὶ Ἀθηνᾶ, καὶ Ἄπολλον, | |
Dare-ar părintele Zeus, Atena și Febos Apolon | |
τοῖος πᾶσιν θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γένοιτο· | 289 |
τοιαύτη προθυμία γένοιτο πᾶσιν ἐν τοῖς στήθεσι· | |
Inima asta să aibă prin tabără toți luptătorii! | |
τώ κε τάχ' ἠμύσειε πόλις Πριάμοιο ἄνακτος | 290 |
τούτῳ γὰρ ἂν ταχέως κλινθείη ἡ πόλις Πριάμου τοῦ βασιλέως | |
Repede-atunci-a lui Priam cetate ar cădea cucerită | |
χερσὶν ὑφ' ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε. | 291 |
κρατηθεῖσα, καὶ πορθηθεῖσα ὑπὸ τῶν ἡμετέρων χειρῶν. | |
Și prefăcută fiind de noi în morman de cenușă.” | |
ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ' ἄλλους· | 292 |
οὕτως εἰπών, αὐτοὺς μὲν κατέλιπεν αὐτόθι, ἐπὶ δὲ τοὺς ἄλλους ἐπορεύθη. | |
Zise și-ndată pe ei părăsindu-i purcese spre alții. | |
ἔνθ' ὅ γε Νέστορ' ἔτετμε λιγὺν Πυλίων ἀγορητὴν | 293 |
ἐκεῖ δὲ οὗτος κατέλαβε Νέστορα τὸν ὀξύφωνον δημηγόρον τῶν Πυλίων, | |
Dete de Nestor în cale, când el, al Pilenilor meșter | |
οὓς ἑτάρους στέλλοντα καὶ ὀτρύνοντα μάχεσθαι | 294 |
τοὺς ἑαυτοῦ φίλους κοσμοῦντα καὶ παροξύνοντα πολεμεῖν, | |
Cuvântător, întocmea pe ai săi și-i silea la bătaie. | |
ἀμφὶ μέγαν Πελάγοντα Ἀλάστορά τε Χρομίον τε | 295 |
περὶ τὸν μέγαν Πελάγοντα, καὶ τὸν Ἀλάστορα, καὶ τὸν Χρόμιον, | |
Hromiu alături stătea, Pelagon cel înalt și Alastor | |
Αἵμονά τε κρείοντα Βίαντά τε ποιμένα λαῶν· | 296 |
καὶ τὸν βασιλέα Αἵμονα, καὶ Βίαντα τὸν ἡγεμόνα τῶν λαῶν· | |
Și căpitanul Hemon și Bias, păstorul de oaste. | |
ἱππῆας μὲν πρῶτα σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφι, | 297 |
πρῶτον μὲν τοὺς ἱππέας σὺν τοῖς ἵπποις, καὶ τοῖς ἄρμασι, | |
Nestor-nainte stoli călărimea cu cai și cotige, | |
πεζοὺς δ' ἐξόπιθε στῆσεν πολέας τε καὶ ἐσθλοὺς | 298 |
τοὺς πεζοὺς δὲ ὄπισθεν ἔστησε πολλούς τε καὶ ἀγαθούς, | |
Iar după ea o mulțime de buni pedestrași ca să fie | |
ἕρκος ἔμεν πολέμοιο· κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν, | 299 |
ὥστε περίφραγμα εἶναι τοῦ πολέμου· τοὺς δειλοὺς δὲ εἰς τὸ μέσον ἐλάσας συνέκλεισε | |
Stavilă, zid la război; pe codași îi împinse la mijloc, | |
ὄφρα καὶ οὐκ ἐθέλων τις ἀναγκαίῃ πολεμίζοι. | 300 |
ὅπως καὶ μὴ βουλόμενός τις ὑπ᾿ ἀνάγκης πολεμῇ. | |
Silnic măcar să se bată, de nu vor cu tot înadinsul. | |
ἱππεῦσιν μὲν πρῶτ' ἐπετέλλετο· τοὺς γὰρ ἀνώγει | 301 |
τοῖς ἱππεῦσι μὲν οὖν πρῶτον παρεκελεύετο· τούτους γὰρ ἐκέλευσε | |
Puse la cale întâi călărimea și-i dete povață | |
σφοὺς ἵππους ἐχέμεν μηδὲ κλονέεσθαι ὁμίλῳ· | 302 |
κατέχειν τοὺς ἑαυτῶν ἵππους, μὴ δὲ συστρέφεσθαι κατὰ τὴν πληθύν, | |
Caii să-nfrâne la mers și să n-o mai ia razna prin valmă: | |
μηδέ τις ἱπποσύνῃ τε καὶ ἠνορέηφι πεποιθὼς | 303 |
μὴ δέ τις ἱππικῇ καὶ ἀνδρίᾳ θαρρῶν, | |
„Oricât ar pune pe sine temei și ar ști hățuitul, | |
οἶος πρόσθ' ἄλλων μεμάτω Τρώεσσι μάχεσθαι, | 304 |
μόνος πρὸ τῶν ἄλλων προθυμείσθω πολεμεῖν τοῖς Τρωσί, | |
Nimeni asupra dușmanului singur să nu se repeadă, | |
μηδ' ἀναχωρείτω· ἀλαπαδνότεροι γὰρ ἔσεσθε. | 305 |
μὴ δὲ ὑποχωρείτω· ἀσθενέστεροι γὰρ γενήσεσθε· | |
Nici să se deie-napoi, mai lesne bătut o să fie. | |
ὃς δέ κ' ἀνὴρ ἀπὸ ὧν ὀχέων ἕτερ' ἅρμαθ' ἵκηται | 306 |
ὃς δ᾽ ἂν ἀνὴρ ἀπὸ τῶν ἰδίων ἁρμάτων ἐπὶ ἕτερα ἅρματα ἔλθῃ, | |
Cine din caru-i putea-va s-ajung-a vrăjmașilor care, | |
ἔγχει ὀρεξάσθω, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερον οὕτω. | 307 |
δόρατι πληξάτω, ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρεῖσσον οὕτως ἂν εἴη· | |
Lancea să-ntindă lovind, c-așa-i folosește mai bine. | |
ὧδε καὶ οἱ πρότεροι πόλεας καὶ τείχε' ἐπόρθεον | 308 |
οὕτως καὶ οἱ προγενέστεροι τὰς πόλεις καὶ τὰ τείχη ἐπόρθουν, | |
Numai așa făptuind, cu gândul și inima asta | |
τόνδε νόον καὶ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔχοντες. | 309 |
τοῦτον τὸν λογισμὸν καὶ τὴν προθυμίαν ἔχοντες ἐν τοῖς στήθεσιν. | |
Și-naintașii putură să surpe orașe și ziduri.” | |
ὣς ὃ γέρων ὄτρυνε πάλαι πολέμων ἐῢ εἰδώς· | 310 |
οὕτως ὁ γέρων προέτρεπε, παλαιῶν πολέμων ἔμπειρος ὤν· | |
Asta zicea întețindu-i bătrânul, călitul în arme. | |
καὶ τὸν μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, | 311 |
καὶ τοῦτον μὲν ἰδὼν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς ἐχάρη, | |
Fu bucuros și de el văzându-l Atrid Agamemnon | |
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 312 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτὸν λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
Și se grăbi să-l întâmpine așa în cuvinte ce zboară: | |
ὦ γέρον εἴθ' ὡς θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν | 313 |
ὦ γέρον, εἴθε ὥσπερ ἐν τῷ προσφιλεῖ στήθει ὑπάρχει σοι προθυμία, | |
„Hei, de-ar fi fost, o moș Nestor, cum ești tu la inimă, verde, | |
ὥς τοι γούναθ' ἕποιτο, βίη δέ τοι ἔμπεδος εἴη· | 314 |
οὕτω σοι καὶ τὰ γόνατ᾽ ἀκολουθοῖεν, καὶ δύναμις ἰσχυρά σοι ὑπάρχοι· | |
Țapăn să fii și la trup și genunchii ușor să te poarte! | |
ἀλλά σε γῆρας τείρει ὁμοίϊον· ὡς ὄφελέν τις | 315 |
ἀλλά σε γῆρας τὸ πᾶσιν ὁμοίως ἐπερχόμενον καταπονεῖ· ὡς εἴθε τις | |
Dar te-ngreun-al obștii necaz, bătrânețea. Mai bine | |
ἀνδρῶν ἄλλος ἔχειν, σὺ δὲ κουροτέροισι μετεῖναι. | 316 |
ἄλλος ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν αὐτὸ εἶχεν, σὺ δὲ ἐν τοῖς νεωτέροις ὑπῆρχες. | |
Altul povara-i ducea și tu azi erai floare-ntre tineri!” | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ· | 317 |
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα Νέστωρ ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ὁ ἱππικὸς ἀπεκρίνατο· | |
Dar călărețul bătrân, cumintele Nestor îi zise: | |
Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐθέλοιμι καὶ αὐτὸς | 318 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, καὶ πάνυ μὲν ἂν βουλοίμην κἀγὼ οὕτως ἔχειν, | |
„Cum aș dori, o Atride, și eu să fiu azi ca pe vremea | |
ὣς ἔμεν ὡς ὅτε δῖον Ἐρευθαλίωνα κατέκταν. | 319 |
ὥσπερ ὅτε τὸν ἔνδοξον Ἐρευθαλίωνα ἐφόνευσα· | |
Când am răpus pe mărețul Ereftalion. Dar nu toate | |
ἀλλ' οὔ πως ἅμα πάντα θεοὶ δόσαν ἀνθρώποισιν· | 320 |
ἀλλ᾿ οὐδαμῶς ἅπανθ᾽ ὁμοῦ τοῖς ἀνθρώποις δεδώκασιν οἱ θεοί· | |
Cele dorite de om sunt date de zei împreună. | |
εἰ τότε κοῦρος ἔα νῦν αὖτέ με γῆρας ὀπάζει. | 321 |
εἰ τότε νέος ἦν, νῦν δή με γῆρας καταλαμβάνει· | |
Tânăr eram pe atunci, dar azi bătrânețea m-ajunse. | |
ἀλλὰ καὶ ὧς ἱππεῦσι μετέσσομαι ἠδὲ κελεύσω | 322 |
ἀλλὰ καὶ οὕτως τοῖς ἱππεῦσι συνέσομαι, καὶ προτρέψω | |
Merge-voi totuși cu oastea, din car voi mâna-o la luptă | |
βουλῇ καὶ μύθοισι· τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων. | 323 |
εὐβουλία καὶ λόγοις· τοῦτο γάρ ἐστι γερόντων τιμή· | |
Numai cu sfatul și vorba, căci asta e dat bătrâneții. | |
αἰχμὰς δ' αἰχμάσσουσι νεώτεροι, οἵ περ ἐμεῖο | 324 |
ἀκόντια δὲ ἀκοντίζουσιν οἱ νεώτεροι, οἵτινες ἐμοῦ | |
Las pe cei tineri acum să se avânte cu lancea, voinicii | |
ὁπλότεροι γεγάασι πεποίθασίν τε βίηφιν. | 325 |
νεωτέρως γεγόνασι, καὶ ἰσχύι θαρροῦσι. | |
Care de arme sunt buni și pot să se bizuie-n sine.” | |
ὣς ἔφατ', Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ. | 326 |
οὕτως εἶπεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως παρῆλθε χαίρων κατά ψυχήν· | |
Asta grăi, iar Atride purcese voios mai departe, | |
εὗρ' υἱὸν Πετεῶο Μενεσθῆα πλήξιππον | 327 |
εὗρε δὲ Μενεσθέα τὸν ἱππικὸν τὸν υἱὸν τοῦ Πετεοῦ | |
Unde găsi pe vultanii războiului, Atenienii, | |
ἑσταότ'· ἀμφὶ δ' Ἀθηναῖοι μήστωρες ἀϋτῆς· | 328 |
ἑστῶτα· περὶ δ᾽ αὐτὸν ἦσαν Ἀθηναῖοι οἱ ἐπιστήμονες τοῦ πολέμου· | |
Pe-al lui Peteos fecior Menesteus strunind telegarii. | |
αὐτὰρ ὃ πλησίον ἑστήκει πολύμητις Ὀδυσσεύς, | 329 |
πλησίον δὲ ἵστατο Ὀδυσσεὺς ὁ πολύβουλος· | |
Sta pe aproape istețul Ulise și-alături de dânsul | |
πὰρ δὲ Κεφαλλήνων ἀμφὶ στίχες οὐκ ἀλαπαδναὶ | 330 |
παρ᾿ αὐτῷ δὲ τῶν Κεφαλήνων αἱ τάξεις οὐκ ἀσθενεῖς | |
Gat-așteptau înșirați Chefalenii cei tari de vârtute. | |
ἕστασαν· οὐ γάρ πώ σφιν ἀκούετο λαὸς ἀϋτῆς, | 331 |
περιειστήκεσαν· οὔπω γὰρ ὁ λαὸς αὐτῶν ἤκουσε τῆς βοῆς, | |
Încă ei nu auziseră strigătul, larma de goană, | |
ἀλλὰ νέον συνορινόμεναι κίνυντο φάλαγγες | 332 |
ἀλλὰ νεωστὶ διεγειρόμεναι ἐκινοῦντο αἱ φάλαγγες | |
Doar se porniser-abia îmbulzindu-se-n cete Troienii, | |
Τρώων ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ μένοντες | 333 |
τῶν Τρῴων τῶν ἱππικῶν καὶ τῶν Ἑλλήνων· οἱ δὲ ἀναμένοντες | |
Domolitorii de cai, și Aheii; ei stau mai deoparte | |
ἕστασαν ὁππότε πύργος Ἀχαιῶν ἄλλος ἐπελθὼν | 334 |
ἑστήκασι, πότε ἄλλος πύργος τῶν Ἑλλήνων ἐπελθὼν | |
Și așteptau pân-ar trece vreun alt șir de-Ahei înainte | |
Τρώων ὁρμήσειε καὶ ἄρξειαν πολέμοιο. | 335 |
ὁρμήσειε κατὰ τῶν Τρῴων, καὶ πολέμου ἀρχὴν ποιήσαιτο· | |
Și-ar năvăli la dușmani, ca pe urmă să-nceapă ei a se bate. | |
τοὺς δὲ ἰδὼν νείκεσσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων, | 336 |
τούτους δὲ θεασάμενος ὠνείδισεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
Cum îi văzu neurniți, la dânșii sărind Agamemnon | |
καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 337 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγε· | |
Prinse să-i certe el astfel răstindu-se: „Tu, Menesteus, | |
ὦ υἱὲ Πετεῶο διοτρεφέος βασιλῆος, | 338 |
ὦ υἱὲ Πετεοῦ τοῦ ὑπὸ τοῦ Διὸς πεπαιδευμένου βασιλέως, | |
Care te lauzi că ești odraslă din craiul Peteos | |
καὶ σὺ κακοῖσι δόλοισι κεκασμένε κερδαλεόφρον | 339 |
καὶ σὺ κακοῖς δόλοις κεκοσμημένε, πανοῦργε, | |
Și tu, Ulise, viclene, tu marele meșter în renghiuri, | |
τίπτε καταπτώσσοντες ἀφέστατε, μίμνετε δ' ἄλλους; | 340 |
τί δήποτε φοβούμενοι πόρρω ἵστασθε, ἀναμένετε δὲ ἄλλους; | |
Ce stați așa tupilați la o parte voi doi și pe alții | |
σφῶιν μέν τ' ἐπέοικε μετὰ πρώτοισιν ἐόντας | 341 |
ὑμῖν μέντοι πρέπει ἐν τοῖς πρώτοις ὄντας | |
Tot așteptați? Vi se cade doar vouă să mergeți în frunte | |
ἑστάμεν ἠδὲ μάχης καυστείρης ἀντιβολῆσαι· | 342 |
ἑστάναι, καὶ τῆς καυστικῆς μάχης μετασχεῖν· | |
Cu-naintașii, s-o rupeți-nainte prin clocotul luptei. | |
πρώτω γὰρ καὶ δαιτὸς ἀκουάζεσθον ἐμεῖο, | 343 |
πρῶτοι γὰρ καὶ τῆς ἐμῆς εὐωχίας ἀκούεσθε, | |
Eu doar pe voi înainte vă chem totdeauna la masa | |
ὁππότε δαῖτα γέρουσιν ἐφοπλίζωμεν Ἀχαιοί. | 344 |
ὁπηνίκα παρασκευάζομεν εὐωχίαν τοῖς γέρουσιν Ἕλλησιν, | |
Care e dată de-Ahei întru cinstea mai-marilor, nouă, | |
ἔνθα φίλ' ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι ἠδὲ κύπελλα | 345 |
ὅπου προσφιλῆ κρέα ὀπτά εἰσιν ὥστ᾽ ἐσθίειν, καὶ κύλικες | |
Și-unde mâncați la fripturi și beți din paharele pline | |
οἴνου πινέμεναι μελιηδέος ὄφρ' ἐθέλητον· | 346 |
οἴνου προσηνοῦς καὶ ἡδέος πίνειν, ὅπως ἂν βούλοισθε· | |
Vin ca și mierea de dulce, la fel amândoi după vrere. | |
νῦν δὲ φίλως χ' ὁρόῳτε καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἀχαιῶν | 347 |
νῦν δὲ ἡδέως ἂν ὁρῶτε, καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἑλλήνων ἔμπροσθεν | |
Totuși aci bucuros ați vedea că vă trec înainte | |
ὑμείων προπάροιθε μαχοίατο νηλέϊ χαλκῷ. | 348 |
ὑμῶν μάχοιντο διὰ σιδήρου σκληροῦ, καὶ ἀνηλεοῦς. | |
Zece șiraguri de-Ahei spre-a se bate cu arma cea cruntă!” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· | 349 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεὺς εἶπεν· | |
Se încreți de necaz și răspunse istețul Ulise: | |
Ἀτρεΐδη ποῖόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων; | 350 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, ποῖος λόγος τὸ περίφραγμα τῶν σῶν ὀδόντων διέφυγε; | |
„Ce fel de vorbă din gură-ți ieși, o, Atrid Agamemnon? | |
πῶς δὴ φῂς πολέμοιο μεθιέμεν ὁππότ' Ἀχαιοὶ | 351 |
πῶς δὴ λέγεις πολέμου ἀμελεῖν, ὁπηνίκα οἱ Ἕλληνες | |
Cum poți să spui că fugim de război? Când noi înteți-vom | |
Τρωσὶν ἐφ' ἱπποδάμοισιν ἐγείρομεν ὀξὺν Ἄρηα; | 352 |
ἀνιστῶμεν κατὰ τῶν ἱππικῶν Τρῴων πόλεμον ὀξύν; | |
Lupta cea crâncen-acuma și ne-om încleșta cu Troienii, | |
ὄψεαι αἴ κ' ἐθέλῃσθα καὶ αἴ κέν τοι τὰ μεμήλῃ | 353 |
ὄψει ἐὰν ἐθέλῃς, καὶ ἐάν σοι ταῦτα διὰ φροντίδος εἰσί, | |
Tu ai să vezi dacă vrei și-ți pasă și-ai grijă de asta, | |
Τηλεμάχοιο φίλον πατέρα προμάχοισι μιγέντα | 354 |
τὸν προσφιλῆ πατέρα τοῦ Τηλεμάχου ἐμβαλόντα τοῖς πρωταγωνισταῖς | |
Cum se pricepe părintele lui Telemah să se bată | |
Τρώων ἱπποδάμων· σὺ δὲ ταῦτ' ἀνεμώλια βάζεις. | 355 |
τῶν ἱππικῶν Τρῴων· σὺ δὲ ταῦτα ἀνεμόφθορα, καὶ μάταια λέγεις. | |
Cu-naintașii dușmani, ci acum ți-i zadarnic cuvântul.” | |
τὸν δ' ἐπιμειδήσας προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων | 356 |
πρὸς τοῦτον δὲ μέτριον γελάσας Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπεν, | |
Dar se muie și-i zâmbi lui Ulise Atrid Agamemnon, | |
ὡς γνῶ χωομένοιο· πάλιν δ' ὅ γε λάζετο μῦθον· | 357 |
ἐπειδὴ ἔγνω αὐτὸν μεγάλως ὀργιζόμενον· πάλιν δὲ οὗτος ἀνελάμβανε τὸν λόγον· | |
Cum îl văzu oțerit, și astfel întoarse vorbirea: | |
διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ | 358 |
ὦ εὐγενέστατε υἱὲ τοῦ Λαερτίου πολύτροπε Ὀδυσσεῦ, | |
„Laertiene Ulise mărite și prea iscusite, | |
οὔτέ σε νεικείω περιώσιον οὔτε κελεύω· | 359 |
οὔτε ὀνειδίζω σε περιττῶς, οὔτε προστάττω· | |
Nu-ți mai dau nici un îndemn și nu te mai mustru pe tine, | |
οἶδα γὰρ ὥς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν | 360 |
γινώσκω γὰρ ὅτι σοι ὁ λογισμὸς ἐν τῷ προσφιλεῖ στήθει προσηνῆ βουλεύματα οἶδε· | |
Sufletul eu ți-l cunosc și știu că tu ai pentru mine | |
ἤπια δήνεα οἶδε· τὰ γὰρ φρονέεις ἅ τ' ἐγώ περ. | 361 |
ταὐτὰ γὰρ φρονεῖς, ἅπερ καὶ ἐγώ· ἀλλὰ πορεύου· | |
Gânduri prielnice numai și una suntem în părere. | |
ἀλλ' ἴθι ταῦτα δ' ὄπισθεν ἀρεσσόμεθ' εἴ τι κακὸν νῦν | 362 |
ταῦτα δὲ μετέπειτα ἐξιλασόμεθα, εἴ τι κακὸν νῦν | |
Hai dar, acum dac-am spus ceva rău, mai pe urmă căta-vom | |
εἴρηται, τὰ δὲ πάντα θεοὶ μεταμώνια θεῖεν. | 363 |
ἐλέχθη· θεοὶ δὲ ταῦτα πάντα μάταια καὶ ἀνωφελῆ ποιήσειαν. | |
Răul să-l dregem, ci dare-ar în vânt să-l împrăștie zeii.” | |
ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ' ἄλλους. | 364 |
οὕτως εἰπών, τούτους μὲν κατέλιπεν αὐτόθι· ἐπορεύθη δ᾽ ἐπ᾽ ἄλλους· | |
Asta rosti, și lăsându-i pe ei el purcese-nainte | |
εὗρε δὲ Τυδέος υἱὸν ὑπέρθυμον Διομήδεα | 365 |
εὗρε δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως τὸν μεγαλόψυχον Διομήδην | |
Și mai încolo-l găsi pe mult inimosul Tidide | |
ἑσταότ' ἔν θ' ἵπποισι καὶ ἅρμασι κολλητοῖσι· | 366 |
ἑστῶτα ἐν τοῖς ἵπποις καὶ τοῖς ἅρμασι τοῖς κεκολλημένοις· | |
Care stătea între cai în teleaga cea bine-ntocmită | |
πὰρ δέ οἱ ἑστήκει Σθένελος Καπανήιος υἱός. | 367 |
παρ᾽ αὐτῷ δὲ ἵστατο Σθένελος ὁ υἱὸς τοῦ Καπανέως· | |
Lângă Stenelos, al lui Capaneus fecior, vizitiul. | |
καὶ τὸν μὲν νείκεσσεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων, | 368 |
καὶ τοῦτον μέντοι ὠνείδισε θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς, | |
Cum îl văzu, Agamemnon a prins și pe-acesta să-l certe | |
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 369 |
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτόν, λόγους ταχεῖς ἔλεγε· | |
Și-astfel, cu vorbe ce zboară, la el se răsti împăratul: | |
ὤ μοι Τυδέος υἱὲ δαΐφρονος ἱπποδάμοιο | 370 |
φεῦ, ᾧ υἱὲ τοῦ Τυδέως τοῦ συνετοῦ καὶ πολεμικοῦ· | |
„Fiu al voinicului domn Tideus, de cai strunitorul! | |
τί πτώσσεις, τί δ' ὀπιπεύεις πολέμοιο γεφύρας; | 371 |
τί ἀποδειλιᾶς; τί δὲ περισκοπεῖς τὰ μεταξὺ κενὰ τοῦ στρατεύματος, ἤτοι φυγῆς ὁδούς; | |
Ce stai acolo pe-ascuns și cauți la câmpul de luptă? | |
οὐ μὲν Τυδέϊ γ' ὧδε φίλον πτωσκαζέμεν ἦεν, | 372 |
οὔκουν τῷ Τυδεῖ οὕτω προσφιλὲς ἦν τὸ δειλιᾷν, | |
Nu i-a plăcut lui Tideu să se pitule așa, ci de-a pururi | |
ἀλλὰ πολὺ πρὸ φίλων ἑτάρων δηΐοισι μάχεσθαι, | 373 |
ἀλλὰ τὸ μάχεσθαι τοῖς πολεμίοις ἔμπροσθεν πολλῷ τῶν ἀγαπητῶν φίλων. | |
Sta înaintea-alor săi și tot se lupta cu dușmanii. | |
ὡς φάσαν οἵ μιν ἴδοντο πονεύμενον· οὐ γὰρ ἔγωγε | 374 |
οὕτως εἶπον, οἳ ἴδον αὐτὸν διαπονοῦντα κατὰ τὸν πόλεμον· ἐγὼ γὰρ | |
Martori sunt toți care-n luptă-l văzură, eu n-am dat de dânsul | |
ἤντησ' οὐδὲ ἴδον· περὶ δ' ἄλλων φασὶ γενέσθαι. | 375 |
οὐκ ἀπήντησα, οὐδὲ ἴδον· λέγουσι δὲ γενέσθαι ὑπὲρ τοὺς ἄλλους· | |
Nici l-am văzut, dar se zice că fost-a mai bun decât alții. | |
ἤτοι μὲν γὰρ ἄτερ πολέμου εἰσῆλθε Μυκήνας | 376 |
ἄνευ μὲν γὰρ πολέμου εἰσῆλθε τὰς Μυκήνας | |
Pașnic o dată ca oaspe-n Micena s-a dus cu voinicul | |
ξεῖνος ἅμ' ἀντιθέῳ Πολυνείκεϊ λαὸν ἀγείρων· | 377 |
ξένος, συναθροίζων λαὸν μετὰ Πολυνείκους τοῦ ἰσοθέου· | |
Cel ca un zeu, Polinice, s-adune oștire pe vremea | |
οἳ δὲ τότ' ἐστρατόωνθ' ἱερὰ πρὸς τείχεα Θήβης, | 378 |
οἳ δὴ τότε ἐστράτευον ἐπὶ τὰ ἱερὰ τείχη τῶν Θηβῶν, | |
Când se oștiser-Aheii sub murii cei tari de la Teba. | |
καί ῥα μάλα λίσσοντο δόμεν κλειτοὺς ἐπικούρους· | 379 |
καὶ δὴ πάνυ παρεκάλουν δοῦναι συμμάχους ἐνδόξους· | |
Ei se rugară-nadins să le deie ajutoare pe-alese, | |
οἳ δ' ἔθελον δόμεναι καὶ ἐπῄνεον ὡς ἐκέλευον· | 380 |
οὗτοι δὲ ἐβούλοντο δοῦναι, καὶ συνῄνουν ὥσπερ ἠξίουν· | |
Micenienii primiră și se învoiră cu dânșii; | |
ἀλλὰ Ζεὺς ἔτρεψε παραίσια σήματα φαίνων. | 381 |
ἀλλ᾽ ὁ Ζεὺς ἐκώλυσε δεικνὺς σημεῖα ἐναντία καὶ χαλεπά. | |
Dar în deșert, că pe ei, vădind neprielnice semne, | |
οἳ δ' ἐπεὶ οὖν ᾤχοντο ἰδὲ πρὸ ὁδοῦ ἐγένοντο, | 382 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἀνεχώρησαν, καὶ ἔμπροσθεν τῆς ὁδοῦ ἐγένοντο, | |
Zeus i-a-ntors și de acolo plecând s-au tot dus dup-aceea | |
Ἀσωπὸν δ' ἵκοντο βαθύσχοινον λεχεποίην, | 383 |
εἰς τὸν Ἀσωπόν ποταμὸν ἀφίκοντο, τὸν βαθείας βοτάνας καὶ σχοίνους ἔχοντα, | |
Până ce-au fost la Asop, unde-i mană de stuf și de iarbă, | |
ἔνθ' αὖτ' ἀγγελίην ἐπὶ Τυδῆ στεῖλαν Ἀχαιοί. | 384 |
τότε δὴ οἱ Ἕλληνες ἄγγελον ἔπεμψαν τὸν Τυδέα εἰς Θήβας· | |
Și de aci pe Tideu îl trimiser-Aheii la Teba. | |
αὐτὰρ ὃ βῆ, πολέας δὲ κιχήσατο Καδμεΐωνας | 385 |
ὁ δὲ ἐπορεύθη, πολλοὺς δὲ Θηβαίους κατέλαβεν | |
Dânsul acolo s-a dus și-a dat de Cadmei o mulțime, | |
δαινυμένους κατὰ δῶμα βίης Ἐτεοκληείης. | 386 |
εὐωχουμένους κατὰ τὸν οἶκον τῆς ἰσχύος τοῦ Ἐτεοκλέους, | |
Când ospătau în palatul vânjosului crai Eteocle. | |
ἔνθ' οὐδὲ ξεῖνός περ ἐὼν ἱππηλάτα Τυδεὺς | 387 |
ὅπου οὐδέ, ξένος ὤν, ὁ ἱππικὸς Τυδεὺς | |
Singur era și străin prin mulții nepoți ai lui Cadmos, | |
τάρβει, μοῦνος ἐὼν πολέσιν μετὰ Καδμείοισιν, | 388 |
ἐφοβεῖτο μόνος ὑπάρχων ἐν πολλοῖς Θηβαίοις· | |
Totuși a stat inimos călărețul destoinic Tideus, | |
ἀλλ' ὅ γ' ἀεθλεύειν προκαλίζετο, πάντα δ' ἐνίκα | 389 |
ἀλλ᾿ αὐτὸς ἀγωνίζεσθαι προυκαλεῖτο· πάντα δὲ ἐνίκα | |
Și la tot felul de lupte-i pofti la întreceri, și-n toate | |
ῥηϊδίως· τοίη οἱ ἐπίρροθος ἦεν Ἀθήνη. | 390 |
ῥᾳδίως· τοιαύτη αὐτῷ βοηθὸς παρῆν ἡ Ἀθηνᾶ. | |
Lesne-i învinse pe toți, așa i-a dat sprijin Atena. | |
οἳ δὲ χολωσάμενοι Καδμεῖοι κέντορες ἵππων | 391 |
οἱ δὲ Θηβαῖοι, οἱ τοὺς ἵππους κεντοῦντες, ὀργισθέντες, | |
Dar mâniindu-se atunci, bolditorii de cai, Cadmeenii | |
ἂψ ἄρ' ἀνερχομένῳ πυκινὸν λόχον εἷσαν ἄγοντες | 392 |
εἰς τοὐπίσω ὑποστρέφοντι ἐνέδραν ἰσχυρὰν ἄγοντες ἐκάθισαν, | |
Pus-au pe drum la întorsu-i o droaie de oameni la pândă | |
κούρους πεντήκοντα· δύω δ' ἡγήτορες ἦσαν, | 393 |
νέους πεντήκοντα· δύο δὲ ἦσαν ἡγεμόνες, | |
Tineri oșteni vreo cincizeci sub doi căpitani, unul Meon | |
Μαίων Αἱμονίδης ἐπιείκελος ἀθανάτοισιν, | 394 |
Μαίων υἱὸς τοῦ Αἵμονος παρόμοιος τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς, | |
Fiul lui Emon, bărbat ca un zeu de fălos, și feciorul | |
υἱός τ' Αὐτοφόνοιο μενεπτόλεμος Πολυφόντης. | 395 |
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ Αὐτοφόνου ὁ καρτερικὸς Λυκοφόντης. | |
Lui Autofon, Polifonte cel dat la război, ci le dete | |
Τυδεὺς μὲν καὶ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκε· | 396 |
Τυδεὺς μὲν οὖν καὶ τούτοις ἀπρεπῆ θάνατον ἐπήγαγε· | |
Groaznică moarte și lor Tideu, că pe toți îi ucise; | |
πάντας ἔπεφν', ἕνα δ' οἶον ἵει οἶκον δὲ νέεσθαι· | 397 |
πάντας ἀπέκτεινε, ἕνα δὲ μόνον ἀπέλυσε ἐπ᾽ οἶκον πορεύεσθαι· | |
Numai pe Meon, urmând ale zeilor semne, Tideus | |
Μαίον' ἄρα προέηκε θεῶν τεράεσσι πιθήσας. | 398 |
τὸν Μαίονα δὴ οὖν ἀφῆκε, σημείοις πεισθεὶς τῶν θεῶν. | |
Viu l-a lăsat să se-ntoarne, ca vestea pieirii s-aducă. | |
τοῖος ἔην Τυδεὺς Αἰτώλιος· ἀλλὰ τὸν υἱὸν | 399 |
τοιοῦτος ἦν ὁ ἀπὸ Αἰτωλίας Τυδεύς· ἀλλὰ τὸν υἱὸν | |
Astfel Etolul Tideus a fost, dar feciorul său astăzi | |
γείνατο εἷο χέρεια μάχῃ, ἀγορῇ δέ τ' ἀμείνω. | 400 |
ἐγέννησεν ἑαυτοῦ χείρονα τῷ πολέμῳ, κρείσσονα δὲ τῇ δημηγορίᾳ. | |
Este mai slab în război și numai de gură mai tare.” | |
ὣς φάτο, τὸν δ' οὔ τι προσέφη κρατερὸς Διομήδης | 401 |
οὕτως εἶπε· πρὸς αὐτὸν δὲ οὐδὲν ἔφη Διομήδης ὁ ἰσχυρός, | |
Zise, dar nu i-a răspuns viteazul Tidid Diomede | |
αἰδεσθεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο· | 402 |
αἰδεσθεὶς τὴν ἐπίπληξιν τοῦ αἰδοῦς ἀξίου βασιλέως. | |
Vrând să cinstească mustrarea ’mpăratului vrednic de cinste. | |
τὸν δ' υἱὸς Καπανῆος ἀμείψατο κυδαλίμοιο· | 403 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ ἐνδόξου Καπανέως ἀπεκρίνατο αὐτῷ· | |
Numai Stenelos atunci grăi lui Atrid Agamemnon: | |
Ἀτρεΐδη μὴ ψεύδε' ἐπιστάμενος σάφα εἰπεῖν· | 404 |
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, μὴ ψεύδου, εἰδὼς εἰπεῖν ἀληθῶς· | |
„Ce ne spui neadevăr, când știi cum stă lucrul aieve? | |
ἡμεῖς τοι πατέρων μέγ' ἀμείνονες εὐχόμεθ' εἶναι· | 405 |
ἡμεῖς πολλῷ κρείττονες τῶν πατέρων εἶναι καυχώμεθα· | |
Noi ne fălim că stăturăm cu mult mai viteji ca părinții. | |
ἡμεῖς καὶ Θήβης ἕδος εἵλομεν ἑπταπύλοιο | 406 |
ἡμεῖς καὶ τὸ ἔδαφος τῶν Θηβῶν τῶν ἑπταπύλων ἐπορθήσαμεν, | |
Noi după semne cerești și cu ajutorul lui Zeus | |
παυρότερον λαὸν ἀγαγόνθ' ὑπὸ τεῖχος ἄρειον, | 407 |
ὀλίγον στρατὸν ἀγαγόντες ὑπὸ τεῖχος πολεμικόν, | |
Teba cu șaptele-i porți cucerirăm, deși mai puțină | |
πειθόμενοι τεράεσσι θεῶν καὶ Ζηνὸς ἀρωγῇ· | 408 |
πειθόμενοι τοῖς τέρασι τῶν θεῶν, καὶ τῇ βοηθείᾳ τοῦ Διός· | |
Oaste pe acolo-mprejur mânasem sub zid la cetate. | |
κεῖνοι δὲ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο· | 409 |
ἐκεῖνοι δὲ ταῖς ἰδίαις εἰς θεὸν ἁμαρτίαις ἀπώλοντο· | |
Dar pe părinți îi pierdură păcatele; de-asta pe dânșii | |
τὼ μή μοι πατέρας ποθ' ὁμοίῃ ἔνθεο τιμῇ. | 410 |
δι᾿ ὃ μή μοι τοὺς πατέρας ποτὲ τίθεσο ἐν ὁμοίᾳ τιμῇ. | |
Nu-i socoti deopotrivă cu noi după cinste și vază.” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης· | 411 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης, εἶπεν· | |
Crunt pe sub gene privind, se răsti Diomede viteazul: | |
τέττα, σιωπῇ ἧσο, ἐμῷ δ' ἐπιπείθεο μύθῳ· | 412 |
νήπιε, κάθησο σιωπῶν, τῷ ἐμῷ δὲ λόγῳ πείθου· | |
„Taci din gură, bădie, și-ascultă o vorbă ce-oi spune. | |
οὐ γὰρ ἐγὼ νεμεσῶ Ἀγαμέμνονι ποιμένι λαῶν | 413 |
οὐ γὰρ ἐγὼ μέμφομαι Ἀγαμέμνονι τῷ βασιλεῖ τοῦ στρατοῦ | |
Mie de loc nu mi-e ciudă pe craiul Atrid Agamemnon, | |
ὀτρύνοντι μάχεσθαι ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς· | 414 |
παροξύνοντι μάχεσθαι τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας· | |
Dacă zorește pe-Ahei la întrecere în bătălie; | |
τούτῳ μὲν γὰρ κῦδος ἅμ' ἕψεται εἴ κεν Ἀχαιοὶ | 415 |
τούτῳ μὲν γὰρ δόξα ἐπακολουθήσει, ἐὰν οἱ Ἕλληνες | |
Drept e că numele-i fi-va de slavă-nsoțit, dac-ai noștri | |
Τρῶας δῃώσωσιν ἕλωσί τε Ἴλιον ἱρήν, | 416 |
ἀφανίσωσι τοὺς Τρῷας, καὶ ἐκπορθήσωσι τὴν ἱερὰν Ἴλιον· | |
Vor potopi pe Troieni și pune-vor mâna pe Troia, | |
τούτῳ δ' αὖ μέγα πένθος Ἀχαιῶν δῃωθέντων. | 417 |
τούτῳ δὲ πάλιν μεγάλη λύπη, τῶν Ἑλλήνων ἀφανισθέντων. | |
Dar negrăită și jalea-i va fi, dac-ai noștri pieri-vor, | |
ἀλλ' ἄγε δὴ καὶ νῶι μεδώμεθα θούριδος ἀλκῆς. | 418 |
ἀλλ᾽ ἀγὲ δὴ καὶ ἡμεῖς φροντίσωμεν ἰσχύος ὁρμητικῆς. | |
Hai dar să începem și noi să dăm iureș și goană nebună.” | |
ἦ ῥα καὶ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε· | 419 |
εἶπε δὴ καὶ ἐκ τῶν ἀρμάτων σὺν τοῖς ὅπλοις χαμαὶ ἀπεπήδησε· | |
Zice și sare din car Diomede-narmat, și în saltu-i | |
δεινὸν δ' ἔβραχε χαλκὸς ἐπὶ στήθεσσιν ἄνακτος | 420 |
φοβερῶς δὲ ἤχησεν ὁ σίδηρος ἐν τῷ στήθει τοῦ βασιλέως, | |
Zornăie groaznic arama ce pieptu-i și spatele-ncinge, | |
ὀρνυμένου· ὑπό κεν ταλασίφρονά περ δέος εἷλεν. | 421 |
ὁρμήσαντος· ὑφεῖλε δ᾽ ἂν φέβον καὶ τὸν ἄγαν καρτερικὸν καὶ ἀνδρεῖον· | |
Și-ncremeneai auzind, de-ai fi fost chiar cu firea-mpietrită. | |
ὡς δ' ὅτ' ἐν αἰγιαλῷ πολυηχέϊ κῦμα θαλάσσης | 422 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ἐν τῷ πολυταράχῳ αἰγιαλῷ τὸ κῦμα τῆς θαλάττης | |
Cum răscolite de vântul de-apus ale mării talazuri | |
ὄρνυτ' ἐπασσύτερον Ζεφύρου ὕπο κινήσαντος· | 423 |
διεγείρεται πυκνότερον, τοῦ Ζεφύρου ἀνέμου συνταράξαντος ἠρέμα, | |
Repezi și dese spre mal cu vuiet pornesc dup-olaltă; | |
πόντῳ μέν τε πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα | 424 |
ἐν τῷ πόντῳ μὲν τὴν ἀρχὴν κορυφοῦται, καὶ αὔξεται, μετὰ ταῦτα δὲ | |
Ele-nainte se-ncreastă venind și apoi cu putere | |
χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει, ἀμφὶ δέ τ' ἄκρας | 425 |
τῇ χέρσω προσρησσόμενον μεγάλως ἠχεῖ, περὶ δὲ τὰς ἄκρας | |
Gem sfărâmate de stânci și se-ncovăie-nalte la maluri | |
κυρτὸν ἐὸν κορυφοῦται, ἀποπτύει δ' ἁλὸς ἄχνην· | 426 |
κυφὸν καὶ μετέωρον ὂν ὑψοῦται, ἀπορρίπτει δὲ θαλάσσης ἀφρόν· | |
Și pe uscat risipindu-se-mproașcă săratele spume; | |
ὣς τότ' ἐπασσύτεραι Δαναῶν κίνυντο φάλαγγες | 427 |
οὕτω τότε πυκνότεραι ἐκινοῦντο αἱ τάξεις τῶν Ἑλλήνων | |
Astfel în dese șiraguri pe rând se mișcau și Aheii | |
νωλεμέως πόλεμον δέ· κέλευε δὲ οἷσιν ἕκαστος | 428 |
ἀδιαλείπτως ἐπὶ τὸν πόλεμον· ἕκαστος δὲ τοῖς ἑαυτοῦ προσέταττε | |
Gata fiind de război; și-ndeamnă pe-ai lor fiecare | |
ἡγεμόνων· οἳ δ' ἄλλοι ἀκὴν ἴσαν, οὐδέ κε φαίης | 429 |
ἀπὸ τῶν ἡγεμόνων, οἱ ἄλλοι δὲ ἐπορεύοντο ἡσύχως· οὐδ᾽ ἂν εἴποις | |
Din căpetenii, și toți ’naintează tăcuți, cât ai crede | |
τόσσον λαὸν ἕπεσθαι ἔχοντ' ἐν στήθεσιν αὐδήν, | 430 |
τοσοῦτον στρατὸν ἀκολουθεῖν ἔχοντα ἐν τοῖς στήθεσι φωνὴν | |
C’astă nespusă mulțime cu rost amuțit îi urmează; | |
σιγῇ δειδιότες σημάντορας· ἀμφὶ δὲ πᾶσι | 431 |
μετὰ σιγῆς, φοβούμενοι τοὺς ἡγεμόνας· περὶ ἅπαντας δὲ | |
Molcom tăcuți și cu team’ ascultându-și a lor căpetenii | |
τεύχεα ποικίλ' ἔλαμπε, τὰ εἱμένοι ἐστιχόωντο. | 432 |
τὰ ποικίλα ὅπλα περιέλαμπον, ἅπερ ἐνδεδυμένοι κατὰ τάξιν ἐπορεύοντο· | |
Toți se tot mișcă-nainte cu arme-nflorite și lucii. | |
Τρῶες δ', ὥς τ' ὄϊες πολυπάμονος ἀνδρὸς ἐν αὐλῇ | 433 |
οἱ Τρῷες δέ, ὥσπερ αἱ θήλειαι τῶν προβάτων ἑστήκασιν ἐν αὐλῇ ἀνδρὸς | |
Dar și Troienii dau zor. Cum oile strânse în țarcul | |
μυρίαι ἑστήκασιν ἀμελγόμεναι γάλα λευκὸν | 434 |
πολυκτήμονος πλεῖσται, γάλα λευκὸν ἀμελγόμεναι, | |
Unui oier mai cuprins, când laptele alb li se mulge, | |
ἀζηχὲς μεμακυῖαι ἀκούουσαι ὄπα ἀρνῶν, | 435 |
ἀδιαλείπτως βοῶσαι, τὴν φωνὴν τῶν ἀρνῶν ἀκούουσαι· | |
Behăie-ntr-un-auzind al mieilor glas de departe – | |
ὣς Τρώων ἀλαλητὸς ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν ὀρώρει· | 436 |
οὕτω θόρυβος Τρῴων κατὰ τὸν μέγαν στρατὸν ἐγήγερτο· | |
Astfel și strigătul lor răsuna din tot largul oștirii. | |
οὐ γὰρ πάντων ἦεν ὁμὸς θρόος οὐδ' ἴα γῆρυς, | 437 |
οὐ γὰρ πάντων ἦν ὁ αὐτὸς ἦχος οὐ δὲ μία φωνή, | |
N-aveau nici glasul la fel, nici graiul totuna cu toții, | |
ἀλλὰ γλῶσσα μέμικτο, πολύκλητοι δ' ἔσαν ἄνδρες. | 438 |
ἀλλὰ γλῶσσαι μεμιγμέναι ἦσαν, ἄνδρες γὰρ πολλαχόθεν κεκλημένοι ὑπῆρχον· | |
Feluri de limbi mestecate fiind și bărbați de tot felul. | |
ὄρσε δὲ τοὺς μὲν Ἄρης, τοὺς δὲ γλαυκῶπις Ἀθήνη | 439 |
παρώρμησε δὲ τοὺς μὲν ὁ Ἄρης, τοὺς δὲ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ, | |
Ares pe unii-i asmute și Palas Atena pe alții, | |
Δεῖμός τ' ἠδὲ Φόβος καὶ Ἔρις ἄμοτον μεμαυῖα, | 440 |
καὶ ὁ Δεῖμος, καὶ ὁ Φόβος, καὶ ἡ ἀπλείστως προθυμουμένη Ἔρις, | |
Teama și Groaza și Vrajba cea aprigă peste măsură, | |
Ἄρεος ἀνδροφόνοιο κασιγνήτη ἑτάρη τε, | 441 |
ἡ τοῦ ἀνδροκτόνου Ἄρεος ἀδελφή, καὶ φίλη, | |
Bună tovarăș-a cruntului Ares și soră de-un sânge. | |
ἥ τ' ὀλίγη μὲν πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα | 442 |
ἥτις μικρὰ μὲν τὸ πρῶτον ἐγείρεται αὐξομένη, μετὰ ταῦτα δὲ | |
La început ea răsare puțină, pe urmă tot crește | |
οὐρανῷ ἐστήριξε κάρη καὶ ἐπὶ χθονὶ βαίνει· | 443 |
τῷ οὐρανῷ τὴν κεφαλὴν προσεπέλασε, καὶ ἐπὶ γῆς βαδίζει· | |
Până la cer, unde-și razimă capul, și umblă pe glie. | |
ἥ σφιν καὶ τότε νεῖκος ὁμοίϊον ἔμβαλε μέσσῳ | 444 |
ἥτις αὐτοῖς καὶ τότε φιλονεικίαν ὁμοίαν καὶ κοινὴν εἰς τὸ μέσον ἐνέβαλεν, | |
Gloata străbate, se furiș-acuma-ntre cete și-aprinde | |
ἐρχομένη καθ' ὅμιλον ὀφέλλουσα στόνον ἀνδρῶν. | 445 |
πορευομένη κατὰ τὸν στρατόν, αὔξουσα τὸν στεναγμὸν καὶ τὴν λύπην τῶν ἀνδρῶν. | |
Turba de-o parte și alta, sporindu-le jalea și plânsul. | |
οἳ δ' ὅτε δή ῥ' ἐς χῶρον ἕνα ξυνιόντες ἵκοντο, | 446 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ εἰς ἕνα τόπον συνερχόμενοι ἀφίκοντο, | |
Cum în același cuprins se întâmpină unii cu alții, | |
σύν ῥ' ἔβαλον ῥινούς, σὺν δ' ἔγχεα καὶ μένε' ἀνδρῶν | 447 |
συνέβαλον μέν τοι τὰς ἐκ βυρσῶν ἀσπίδας, συνῆξαν δὲ τὰ δόρατα, καὶ τὰς δυνάμεις τῶν ἀνδρῶν | |
Paveze iute se-ncaieră atunci și puteri de războinici | |
χαλκεοθωρήκων· ἀτὰρ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι | 448 |
τῶν σιδηροθωράκων· αἱ ἀσπίδες δὲ αἱ τοὺς ὀμφαλοὺς ἔχουσαι | |
Tari, ferecați în aramă. Se-ndeasă, se bat între ele | |
ἔπληντ' ἀλλήλῃσι, πολὺς δ' ὀρυμαγδὸς ὀρώρει. | 449 |
ἐπλησίαζον ἀλλήλαις, πολὺς δὲ θόρυβος ἠγέρθη. | |
Scuturi boltite rotunde și-i zarvă și larmă cumplită. | |
ἔνθα δ' ἅμ' οἰμωγή τε καὶ εὐχωλὴ πέλεν ἀνδρῶν | 450 |
τηνικαῦτα δὲ στεναγμὸς ὁμοῦ, καὶ εὐχὴ ἀνδρῶν | |
Gemete auzi laolaltă și chiot de fală e glasul | |
ὀλλύντων τε καὶ ὀλλυμένων, ῥέε δ' αἵματι γαῖα. | 451 |
ἦν φθειρόντων τε, καὶ φθειρομένων· τὸ αἷμα δὲ κατὰ γῆς ἔρρει. | |
Celor ce cad sau omoară, și sângele scaldă pământul. | |
ὡς δ' ὅτε χείμαρροι ποταμοὶ κατ' ὄρεσφι ῥέοντες | 452 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ποταμοὶ χείμαρροι, διὰ τῶν ὀρέων ῥέοντες | |
Cum repezite din munți două râuri, zăpor de zăpadă, | |
ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ | 453 |
συμβάλλουσιν εἰς δεξαμενὴν ὕδωρ ὄμβρων, | |
Varsă din hoagele largi năvalnic puhoi în aceeași | |
κρουνῶν ἐκ μεγάλων κοίλης ἔντοσθε χαράδρης, | 454 |
ἔκ τινων βαθέων ἐκρύσεων, ἐντὸς κοίλης ἐγχαράξεως γῆς, | |
Albie, înfundătur-adâncată de văi, și departe | |
τῶν δέ τε τηλόσε δοῦπον ἐν οὔρεσιν ἔκλυε ποιμήν· | 455 |
τούτων δὲ τὸν κτύπον πόρρωθι ἐν τοῖς ὄρεσιν ἤκουσεν ὁ ποιμήν· | |
Clocotul lor îl aude păstorul; tot astfel în valma | |
ὣς τῶν μισγομένων γένετο ἰαχή τε πόνος τε. | 456 |
οὕτως ἐπιφερομένων ἀλλήλοις τούτων, βοή τε καὶ φόβος ἐγένετο. | |
Luptei răsună încordul și strigătul lor de mânie. | |
πρῶτος δ' Ἀντίλοχος Τρώων ἕλεν ἄνδρα κορυστὴν | 457 |
πρῶτος δὲ ὁ Ἀντίλοχος ἀνεῖλεν ἄνδρα ἀπὸ τῶν Τρῴων πολεμικόν, | |
Cel mai întâi Antilohos brodi pe Troianul potrivnic, | |
ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Θαλυσιάδην Ἐχέπωλον· | 458 |
τὸν ἀγαθὸν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς, υἱὸν τοῦ Θαλυσίου Ἐχέπωλον· | |
Al lui Talisiu fecior, Ehepolos din fruntea oștirii. | |
τόν ῥ' ἔβαλε πρῶτος κόρυθος φάλον ἱπποδασείης, | 459 |
τοῦτον δὴ ἔτρωσε πρῶτος κατὰ τὸ μετωπίδιον τῆς ἱππείαις θριξὶ κοσμουμένης περικεφαλαίας· | |
Pe acesta, el înainte în coifu-ncrestat îl ajunge | |
ἐν δὲ μετώπῳ πῆξε, πέρησε δ' ἄρ' ὀστέον εἴσω | 460 |
ἐνέπηξε δὲ τῷ μετώπῳ, ἐπέρασε δὲ εἴσω τὸ ὀστοῦν | |
Și miruindu-l acolo, prin os îl împunge cu arma, | |
αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψεν, | 461 |
ἡ σιδηρὰ ἐπιδορατίς· αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν· | |
Moartea grăbindu-i, iar lui Ehepol i se-ntunecă ochii | |
ἤριπε δ' ὡς ὅτε πύργος ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ. | 462 |
ἔπεσε δὲ εἰς γῆν, ὥσπερ ὅταν πέσῃ πύργος ἐν τῇ ἰσχυρᾷ μάχῃ· | |
Și răsărit ca un turn se prăbușe-n toiu-ncleștării. | |
τὸν δὲ πεσόντα ποδῶν ἔλαβε κρείων Ἐλεφήνωρ | 463 |
τοῦτον δὲ πεσόντα ἔλαβε ἀπὸ τῶν ποδῶν Ἐλεφήνωρ ὁ βασιλεὺς | |
Cum a căzut, de picior îl ia Elefenor, feciorul | |
Χαλκωδοντιάδης μεγαθύμων ἀρχὸς Ἀβάντων, | 464 |
ὁ υἱὸς τοῦ Χαλκώδοντος, ὁ ἀρχηγὸς τῶν μεγαλοψύχων Εὐβοέων. | |
Lui Halcodonte, mai-marele Abanților cei fără preget. | |
ἕλκε δ' ὑπ' ἐκ βελέων, λελιημένος ὄφρα τάχιστα | 465 |
κύψας δὲ εἷλκεν ἔξω τῶν βελῶν προθυμούμενος, ὅπως λίαν ταχέως | |
El din bătaia de lănci afară-l târa, fiind lacom | |
τεύχεα συλήσειε· μίνυνθα δέ οἱ γένεθ' ὁρμή. | 466 |
σκυλεύσειε τὰ ὅπλα· ἐπ ' ὀλίγον δὲ αὐτῷ γέγονεν ἡ ὁρμή· | |
Cât mai în grabă să-l prade, dar scurtă i-a fost năzuința. | |
νεκρὸν γὰρ ἐρύοντα ἰδὼν μεγάθυμος Ἀγήνωρ | 467 |
θεασάμενος γὰρ αὐτὸν ἕλκοντα τὸν νεκρὸν ὁ μεγαλόψυχος Ἀγήνωρ, | |
Cum îl văzu că târa el pe mort, inimosul Agenor | |
πλευρά, τά οἱ κύψαντι παρ' ἀσπίδος ἐξεφαάνθη, | 468 |
τὰ πλευρά, ἅπερ αὐτῷ κύψαντι ἔξω τῆς ἀσπίδος ἐφάνησαν, | |
Sulița-n coaste-i înfipse, când el se plecase lăsându-și | |
οὔτησε ξυστῷ χαλκήρεϊ, λῦσε δὲ γυῖα. | 469 |
ἔτρωσε δόρατι σιδηρῷ, διέλυσε δὲ τὰ μέλη. | |
Coastele-n vază sub scut, și-i frânse tăria cu totul. | |
ὣς τὸν μὲν λίπε θυμός, ἐπ' αὐτῷ δ' ἔργον ἐτύχθη | 470 |
οὕτως αὐτὸν μὲν κατέλιπεν ἡ ψυχή· ἐπ᾿ αὐτῷ δὲ γέγονεν ἔργον | |
Sufletu-i astfel s-a dus, și-n juru-i se-ncinse măcelul | |
ἀργαλέον Τρώων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ λύκοι ὣς | 471 |
χαλεπὸν τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων· οὗτοι γὰρ, καθάπερ λύκοι, | |
Între Ahei și Troieni. Ca o haită de lupi laolaltă | |
ἀλλήλοις ἐπόρουσαν, ἀνὴρ δ' ἄνδρ' ἐδνοπάλιζεν. | 472 |
ἀλλήλοις ἐφώρμησαν, ἀνὴρ δὲ ἄνδρα ἀνέτρεπε, καὶ ἀνήρει. | |
S-au năpustit, și bărbat cu bărbat se izbeau între dânșii, | |
ἔνθ' ἔβαλ' Ἀνθεμίωνος υἱὸν Τελαμώνιος Αἴας | 473 |
τότε Αἴας ὁ Τελαμῶνος ἔτρωσε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀνθεμίωνος, | |
Marele Aias trânti la pământ pe un tânăr în floare, | |
ἠΐθεον θαλερὸν Σιμοείσιον, ὅν ποτε μήτηρ | 474 |
τὸν ἀκμάζοντα, νέον, Σιμοείσιον, ὃν ἡ μήτηρ ποτὲ | |
Fiul lui Antemion Simoisiu, a căruia mamă, | |
Ἴδηθεν κατιοῦσα παρ' ὄχθῃσιν Σιμόεντος | 475 |
ἐκ τῆς Ἴδης τοῦ ὄρους κατερχομένη, παρὰ ταῖς ὄχθαις τοῦ Σιμόεντος ποταμοῦ | |
Când se depuse din Ida, pe mal îl născu la Simois | |
γείνατ', ἐπεί ῥα τοκεῦσιν ἅμ' ἕσπετο μῆλα ἰδέσθαι· | 476 |
ἔτεκεν, ἐπειδὴ ἠκολούθει ἅμα τοῖς γονεῦσιν ἰδεῖν τὰ πρόβατα· | |
Unde-nsoți pe părinți, ca turmele-acolo să-și vadă; | |
τοὔνεκά μιν κάλεον Σιμοείσιον· οὐδὲ τοκεῦσι | 477 |
τούτου χάριν αὐτὸν ἐκάλουν Σιμοείσιον· οὐδὲ τοῖς προσφιλέσι γονεῦσι | |
De-asta-l chema Simoisiu. Dar grija părinților dânsul | |
θρέπτρα φίλοις ἀπέδωκε, μινυνθάδιος δέ οἱ αἰὼν | 478 |
τὰ τροφεῖα ἀπέδωκε· βραχὺς γὰρ αὐτῷ ὁ τῆς ζωῆς χρόνος ἐγένετο, | |
Nu le-a plătit-o ca fiu, căci zilele-i fură puține, | |
ἔπλεθ' ὑπ' Αἴαντος μεγαθύμου δουρὶ δαμέντι. | 479 |
φονευθέντι δόρατι ὑπὸ τοῦ μεγαλοψύχου Αἴαντος· | |
Viața-i curmată fiind de lancea viteazului Aias. | |
πρῶτον γάρ μιν ἰόντα βάλε στῆθος παρὰ μαζὸν | 480 |
πρῶτον γὰρ αὐτὸν ἐπερχόμενον ἔπληξε κατὰ τὸ στῆθος παρὰ τὸν δεξιὸν μαζόν· | |
El înainte la sân îl picni, în gurguiul din dreapta, | |
δεξιόν· ἀντικρὺ δὲ δι' ὤμου χάλκεον ἔγχος | 481 |
καταντικρὺ δὲ διὰ τοῦ ὤμου τὸ σιδηροῦν δόρυ | |
Umărul cu ascuțișu-i de-aramă-i străpunse cu totul; | |
ἦλθεν· ὃ δ' ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν αἴγειρος ὣς | 482 |
διεπέρασεν· ὁ δὲ χαμαὶ εἰς χοῦν ἔπεσεν, ὥσπερ αἴγειρος, | |
Se prăvăli el atunci, flăcăul, întocmai ca plopul | |
ἥ ῥά τ' ἐν εἱαμενῇ ἕλεος μεγάλοιο πεφύκει | 483 |
ἣ δὴ ἐν τόπῳ καθύδρῳ ἕλους μεγάλου ἀνεβλάστησεν, | |
Care sădit într-o umedă pajiște mare, crescuse | |
λείη, ἀτάρ τέ οἱ ὄζοι ἐπ' ἀκροτάτῃ πεφύασι· | 484 |
ὁμαλή· οἱ κλάδοι δὲ αὐτῇ ἔφυσαν ἐπὶ τῇ κορυφῇ· | |
Neted la trunchi și-abia-nrămurit înflorise la creștet | |
τὴν μέν θ' ἁρματοπηγὸς ἀνὴρ αἴθωνι σιδήρῳ | 485 |
καὶ ταύτην μὲν ἀνὴρ ἅρματα ποιῶν σιδήρῳ λαμπρῷ καὶ ὀξεῖ | |
Dar cu tăișul de fier lucietic îl taie rotarul | |
ἐξέταμ', ὄφρα ἴτυν κάμψῃ περικαλλέϊ δίφρῳ· | 486 |
ἀπέκοψεν, ὅπως κάμψας ποιήσηται περιφέρειαν ὡραίου δίφρου· | |
Meșter, ca lemnu-i să-ndoaie, să-l facă obezi la teleagă; | |
ἣ μέν τ' ἀζομένη κεῖται ποταμοῖο παρ' ὄχθας. | 487 |
καὶ αὕτη μὲν κεῖται ξηραινομένη παρὰ τὰς ὄχθας τοῦ ποταμοῦ. | |
Stă dup-aceea uscându-se plopul pe marginea apei; | |
τοῖον ἄρ' Ἀνθεμίδην Σιμοείσιον ἐξενάριξεν | 488 |
τοιοῦτον δὴ Σιμοείσιον τὸν υἱὸν τοῦ Ἀνθέμου ἀπέκτεινεν | |
Astfel a fost Simoisiu ucis de puterea lui Aias, | |
Αἴας διογενής· τοῦ δ' Ἄντιφος αἰολοθώρηξ | 489 |
Αἴας ὁ ἐκ τοῦ Διὸς ἕλκων τὸ γένος· κατ᾽ αὐτοῦ δὲ Ἄντιφος ὁ ποικίλον θώρακα ἔχων | |
Dumnezeiescul viteaz. Dar fiul lui Priam, Antifos, | |
Πριαμίδης καθ' ὅμιλον ἀκόντισεν ὀξέϊ δουρί. | 490 |
ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου κατὰ τὸν στρατὸν ἠκόντισεν δόρατι ὀξεῖ· | |
Mândru cu platoșa-ncins, îl ochi în mulțime cu lancea; | |
τοῦ μὲν ἅμαρθ', ὃ δὲ Λεῦκον Ὀδυσσέος ἐσθλὸν ἑταῖρον | 491 |
καὶ τούτου μὲν διήμαρτε· Λεῦκον δὲ αὐτός, τὸν ἀγαθὸν φίλον τοῦ Ὀδυσσέως, | |
Ținta-i greși, nimerind în vintre pe Leucos, tovarăș | |
βεβλήκει βουβῶνα, νέκυν ἑτέρωσ' ἐρύοντα· | 492 |
ἔτρωσε κατὰ τὸν βουβῶνα, πρὸς ἄλλο μέρος τὸν νεκρὸν ἕλκοντα· | |
Bun cu Ulise, pe când el pe mort îl târa la o parte; | |
ἤριπε δ' ἀμφ' αὐτῷ, νεκρὸς δέ οἱ ἔκπεσε χειρός. | 493 |
ἔπεσε δὲ περὶ αὐτόν· ὁ νεκρὸς δὲ αὐτῷ ἐξέπεσε τῆς χειρός. | |
Leucos căzu peste el cu prada-i scăpată din mână. | |
τοῦ δ' Ὀδυσεὺς μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη, | 494 |
τούτου δὲ φονευθέντος, λίαν ὠργίσθη κατὰ ψυχὴν Ὀδυσσεύς· | |
Plin de mânie Ulise, când vede căderea lui Leucos, | |
βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ, | 495 |
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν ὡπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ· | |
Tabără-n șirul întâi înarmat în strălucie aramă. | |
στῆ δὲ μάλ' ἐγγὺς ἰὼν καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ | 496 |
ἔστη δὲ πάνυ πλησίον ἐλθών, καὶ ἠκόντισε δόρατι λαμπρῷ, | |
Stând pe aproape de tot, el sulița-ndată-și repede, | |
ἀμφὶ ἓ παπτήνας· ὑπὸ δὲ Τρῶες κεκάδοντο | 497 |
περισκοπήσας ἑαυτὸν· ὑπεσκεδάσθησαν δὲ καὶ διεχωρίσθησαν οἱ Τρῷες, | |
Ochii-mprejuru-i rotind. Înapoi se dădură Troienii, | |
ἀνδρὸς ἀκοντίσσαντος· ὃ δ' οὐχ ἅλιον βέλος ἧκεν, | 498 |
τοῦ ἀνδρὸς ῥίψαντος τὸ δόρυ· οὗτος δὲ οὐ μάταιον ἀφῆκε τὸ βέλος, | |
Cum îl văzură țintind, dar nu-i fu deșartă țintirea; | |
ἀλλ' υἱὸν Πριάμοιο νόθον βάλε Δημοκόωντα | 499 |
ἀλλὰ Δημοκόωντα τὸν νόθον υἱὸν τοῦ Πριάμου ἔτρωσεν, | |
Pe Democoon păli, pe copilul din flori al lui Priam, | |
ὅς οἱ Ἀβυδόθεν ἦλθε παρ' ἵππων ὠκειάων. | 500 |
ὅστις αὐτῷ ἐξ Ἀβύδου παρεγένετο ἀπὸ τῶν ταχέων ἵππων· | |
Care veni din Abidos, din țara sirepelor iepe. | |
τόν ῥ' Ὀδυσεὺς ἑτάροιο χολωσάμενος βάλε δουρὶ | 501 |
τοῦτον δὴ Ὀδυσσεὺς ἔτρωσε δόρατι κατὰ τὸν κρόταφον, ὀργισθεὶς ἕνεκα τοῦ φίλου· | |
El de mânie-l lovi pe la tâmplă, mâhnit de tovarăș | |
κόρσην· ἣ δ' ἑτέροιο διὰ κροτάφοιο πέρησεν | 502 |
ἡ δὲ ἐπιδορατὶς ἡ χαλκῆ ἐπέρασε διὰ τοῦ ἑτέρου κροτάφου· | |
Și pân-la tâmpla cealaltă-i ajunse țuguiul de-aramă. | |
αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε, | 503 |
αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν· | |
Fiul lui Priam atunci cu ochii-nnoptați de durere, | |
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. | 504 |
ἐκτύπησε δὲ πεσὼν· ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿ αὐτῷ· | |
Cade cu bufnet pe jos și zornăie arama pe dânsul. | |
χώρησαν δ' ὑπό τε πρόμαχοι καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ· | 505 |
ὑπεχώρησαν δὲ οἱ πρωταγωνισταί, καὶ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ· | |
Hector se trase-napoi împreună cu oastea-i din frunte, | |
Ἀργεῖοι δὲ μέγα ἴαχον, ἐρύσαντο δὲ νεκρούς, | 506 |
οἱ Ἕλληνες δὲ μεγάλως ἐβόησαν, καὶ τοὺς ἑαυτῶν νεκροὺς εἵλκυσαν· | |
Și chiotiră Danaii și morții luară spre dânșii | |
ἴθυσαν δὲ πολὺ προτέρω· νεμέσησε δ' Ἀπόλλων | 507 |
ὥρμησαν δ᾽ ἐπ᾽ εὐθείας καὶ τὰ πολὺ προσωτέρω· ἠναξιοπάθησε δὲ ὁ Ἀπόλλων | |
Și-naintară vârtos. Dar furia-l prinse pe Apolon, | |
Περγάμου ἐκκατιδών, Τρώεσσι δὲ κέκλετ' ἀΰσας· | 508 |
θεασάμενος ἐκ τῆς ἀκροπόλεως· τοῖς Τρωσὶ δὲ παρεκελεύσατο φωνήσας· | |
Cum îi văzu din Pergam, și zori pe Troieni cu glas tare: | |
ὄρνυσθ' ἱππόδαμοι Τρῶες μηδ' εἴκετε χάρμης | 509 |
διεγείρεσθε, ὦ Τρῷες ἱππικοὶ, μὴ δὲ ὑποχωρεῖτε μάχης | |
„Iureș-nainte, Troieni, dați zor și struniți telegarii! | |
Ἀργείοις, ἐπεὶ οὔ σφι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος | 510 |
τοῖς Ἕλλησιν· ἐπειδὴ οὐ λίθος, οὐ δὲ σίδηρός ἐστιν αὐτοῖς τὸ σῶμα, | |
Nu vă feriți de Danai, nici fier nu li-i trupul, nici piatră, | |
χαλκὸν ἀνασχέσθαι ταμεσίχροα βαλλομένοισιν· | 511 |
ὥστε ὑπομεῖναι τὸν σαρκοτόμον σίδηρον τιτρωσκομένοις· | |
Nu pot nici ei dar să rabde tăișul de-aramă. Pe urmă | |
οὐ μὰν οὐδ' Ἀχιλεὺς Θέτιδος πάϊς ἠϋκόμοιο | 512 |
οὐ μὴν οὐ δὲ Ἀχιλλεὺς ὁ υἱὸς τῆς καλλικόμου Θέτιδος | |
Nici nu ia parte la luptă feciorul zeiței, Ahile, | |
μάρναται, ἀλλ' ἐπὶ νηυσὶ χόλον θυμαλγέα πέσσει. | 513 |
μάχεται, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς ναυσὶ πεπαίνει, καὶ καταπραΰνει τὴν ὀργὴν τὴν λυποῦσαν αὐτοῦ τὴν ψυχήν. | |
Încă tot stă la corăbii și-și mistuie-amarul mâniei.” | |
ὣς φάτ' ἀπὸ πτόλιος δεινὸς θεός· αὐτὰρ Ἀχαιοὺς | 514 |
οὕτως εἶπεν ἀπὸ τῆς πόλεως ὁ φοβερὸς θεός· τοὺς Ἕλληνας δὲ | |
Asta grăi din cetate năprasnicul zeu. Dar zeița, | |
ὦρσε Διὸς θυγάτηρ κυδίστη Τριτογένεια | 515 |
διήγειρεν ἡ ἐνδοξοτάτη θυγάτηρ τοῦ Διὸς Ἀθηνᾶ, | |
Fiica lui Zeus, Atena slăvită, umbla în desime | |
ἐρχομένη καθ' ὅμιλον, ὅθι μεθιέντας ἴδοιτο. | 516 |
πορευομένη κατὰ τὸν στρατόν, ὅπου ἂν ἀμελοῦντας θεάσαιτο | |
Și-nflăcăra pe Ahei, oriunde slăbeau. Pe Diores, | |
ἔνθ' Ἀμαρυγκείδην Διώρεα μοῖρα πέδησε· | 517 |
τότε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀμαρυγκέως Διώρην ἡ μοῖρα κατέσχε δεσμεύσασα· | |
Fiu al lui Amarinceu, ursita-l robi pe vecie, | |
χερμαδίῳ γὰρ βλῆτο παρὰ σφυρὸν ὀκριόεντι | 518 |
λίθῳ γὰρ χειροπληθεῖ τραχεῖ τέτρωται παρὰ τὸν σφυρὸν | |
Când pe la glezne, la pulpă în dreapta-l izbi la bătaie | |
κνήμην δεξιτερήν· βάλε δὲ Θρῃκῶν ἀγὸς ἀνδρῶν | 519 |
κατὰ τὴν δεξιάν κνήμην· ἔτρωσε δὲ αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν τῶν Θρᾳκῶν ἀνδρῶν | |
Cu un pietroi ascuțit al lui Imbrasos fiu Pirus, | |
Πείρως Ἰμβρασίδης ὃς ἄρ' Αἰνόθεν εἰληλούθει. | 520 |
Πεῖρος ὁ υἱὸς τοῦ Ἰμβράσου, ὃς δὴ ἦλθεν ἀπὸ της Αἴνου· | |
Care pe Traci adusese, venind de la Enos pe mare. | |
ἀμφοτέρω δὲ τένοντε καὶ ὀστέα λᾶας ἀναιδὴς | 521 |
ἀμφοτέρους δὲ τοὺς τένοντας καὶ τὰ ὀστᾶ ὁ ἀνεπαίσχυντος λίθος παντελῶς | |
Osul îi sparse și vinele de la picior amândouă | |
ἄχρις ἀπηλοίησεν· ὃ δ' ὕπτιος ἐν κονίῃσι | 522 |
συνέτριψεν, ὁ δὲ εἰς τὸν χοῦν ἐπὶ τὰ μετάφρενα | |
Nemilostivul pietroi, și-acolo prin pulbere-n spate | |
κάππεσεν ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας | 523 |
κατέπεσεν, ἀμφοτέρας τὰς χεῖρας τοῖς ἀγαπητοῖς φίλοις ἐκτείνας, | |
Cade Diores și brațele-ntinde spre bunii tovarăși | |
θυμὸν ἀποπνείων· ὃ δ' ἐπέδραμεν ὅς ῥ' ἔβαλέν περ | 524 |
ἀποπνέων τὴν ψυχήν. οὗτος δὲ ἐπέδραμεν, ὃς δὴ καὶ ἔτρωσεν αὐτόν, | |
Dându-și suflarea din urmă. Dar cel care-așa îl lovise, | |
Πείροος, οὖτα δὲ δουρὶ παρ' ὀμφαλόν· ἐκ δ' ἄρα πᾶσαι | 525 |
ὁ Πεῖρος· ἔπληξε δὲ τῷ δόρατι παρὰ τὸν ὀμφαλόν, πᾶσαι δ᾽ ἄρα | |
Pirus, aleargă și-l spintecă, moare Diores, din pântec | |
χύντο χαμαὶ χολάδες, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε. | 526 |
ἐξεχύθησαν εἰς γῆν τὰ ἔντερα, αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψε. | |
Curg măruntaiele lui, și pe ochi i se lasă-ntuneric. | |
τὸν δὲ Θόας Αἰτωλὸς ἀπεσσύμενον βάλε δουρὶ | 527 |
τοῦτον δὲ Θόας ὁ ἀπὸ τῆς Αἰτωλίας ἐπερχόμενον ἔτρωσε τῷ δόρατι | |
Toas Etolul, când Pirus cu lancea la leș s-azvârlise, | |
στέρνον ὑπὲρ μαζοῖο, πάγη δ' ἐν πνεύμονι χαλκός· | 528 |
κατὰ τὸ στέρνον ὑπεράνω τοῦ μαζοῦ, ἐνεπάγη δὲ ὁ σίδηρος εἰς τὸν πνεύμονα· | |
L-a nimerit pe la piept, și arama-i străpunse plămânii. | |
ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Θόας, ἐκ δ' ὄβριμον ἔγχος | 529 |
πλησίον δὲ Θόας αὐτῷ παρεγένετο, καὶ τὸ ἰσχυρὸν δόρυ | |
Merse apoi Toas la el pe-aproape și, după ce trase | |
ἐσπάσατο στέρνοιο, ἐρύσσατο δὲ ξίφος ὀξύ, | 530 |
ἐξέσπασε τοῦ στέρνου, εἵλκυσε δὲ τὸ τμητικὸν ξίφος· | |
Țapăna lance din piept, cu sabia scoasă din teacă | |
τῷ ὅ γε γαστέρα τύψε μέσην, ἐκ δ' αἴνυτο θυμόν. | 531 |
τούτῳ δ᾽ αὐτὸς ἔπληξε τὴν γαστέρα κατὰ μέσον, καὶ ἀφείλετο τὴν ψυχήν· | |
Însăbie pe dușman și viața-i curmă pe vecie. | |
τεύχεα δ' οὐκ ἀπέδυσε· περίστησαν γὰρ ἑταῖροι | 532 |
τὰ ὅπλα δὲ οὐκ ἐξέδυσε· περιέστησαν γὰρ οἱ φίλοι αὐτοῦ | |
Armele nu i le desprinse, sosiră doar soții lui Pirus, | |
Θρήικες ἀκρόκομοι δολίχ' ἔγχεα χερσὶν ἔχοντες, | 533 |
Θρᾷκες οἱ τὰ ἄκρα τῆς κεφαλῆς κομῶντες, μακρὰ δόρατα κατέχοντες ταῖς χερσί, | |
Tracii moțați, și-l încinseră-ndată cu lungile suliți. | |
οἵ ἑ μέγαν περ ἐόντα καὶ ἴφθιμον καὶ ἀγαυὸν | 534 |
οἵτινες αὐτὸν καίπερ ὄντα μέγαν, καὶ ἰσχυρὸν καὶ λαμπρὸν | |
Cât era Toas de mare și plin de vârtute și fală, | |
ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὃ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη. | 535 |
ἀπεωθήσαντο ἀφ' ἑαυτῶν· ὁ δὲ ὑποχωρήσας πελεμίχθη. | |
Tot îl respinseră ei, și el o dosi de cutremur. | |
ὣς τώ γ' ἐν κονίῃσι παρ' ἀλλήλοισι τετάσθην, | 536 |
οὕτως οὗτοι ἐν τῇ γῇ ἐγγὺς ἀλλήλων ἐξήπλωνται | |
Astfel acolo prin colb căzur-amândoi căpitanii, | |
ἤτοι ὃ μὲν Θρῃκῶν, ὃ δ' Ἐπειῶν χαλκοχιτώνων | 537 |
ὁ μὲν τῶν Θρᾳκῶν, ὁ δὲ τῶν σιδηροθωράκων Ἐπειῶν | |
Unul al Tracilor Domn, celălalt al Epeilor cei cu | |
ἡγεμόνες· πολλοὶ δὲ περὶ κτείνοντο καὶ ἄλλοι. | 538 |
ἀρχηγοί· πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι περισσῶς αὐτοὺς ἐφονεύοντο. | |
Platca de-aramă, și-alături mai fură uciși o mulțime. | |
ἔνθά κεν οὐκέτι ἔργον ἀνὴρ ὀνόσαιτο μετελθών, | 539 |
τότε δὴ οὐκ ἂν ἀνήρ τις ἐπελθών ἐμέμψατο τὸ ἔργον τοῦ πολέμου, | |
N-ar fi putut să defaime nici unul atunci a lor trudă, | |
ὅς τις ἔτ' ἄβλητος καὶ ἀνούτατος ὀξέϊ χαλκῷ | 540 |
ὅστις ἂν ἔτι μήτ' ἀποδιαστήματος μήτ' ἐκ τοῦ σύνεγγυς τετρωμένος τῷ τμητικῷ σιδήρῳ, | |
Dacă la mijlocul harței venea și da raită pe-acolo, | |
δινεύοι κατὰ μέσσον, ἄγοι δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη | 541 |
περὶ αὐτὸν ἀναστρέφοιτο ἐν μέσῳ, ἀπάγοι δὲ αὐτὸν ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ | |
Teafăr de arcuri și lănci, și Palas luându-l de mână | |
χειρὸς ἑλοῦσ', αὐτὰρ βελέων ἀπερύκοι ἐρωήν· | 542 |
λαβοῦσα ἀπὸ τῆς χειρός, τὴν ὁρμὴν δὲ τῶν βελῶν ἀποσοβοίη· | |
Sigur prin toi l-ar fi dus și ferit de furtuna cea cruntă; | |
πολλοὶ γὰρ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν ἤματι κείνῳ | 543 |
πολλοὶ γὰρ ἀπὸ τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ | |
Droaie de-Ahei și Troieni căzuseră-n ziua aceea | |
πρηνέες ἐν κονίῃσι παρ' ἀλλήλοισι τέταντο. | 544 |
κατὰ πρόσωπον κείμενοι ἐν τῇ γῇ, πλησίον ἀλλήλων ἐξήπλωνται. | |
Și se lungiră pe brânci în pulbere lângă olaltă. | |