Vasile Stancu

ILIADA




Cântul IV

Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu


οἳ δὲ θεοὶ πὰρ Ζηνὶ καθήμενοι ἠγορόωντο001
οἱ θεοὶ δὲ παρὰ τῷ Διῒ καθήμενοι, ἐδημηγόρουν
Zeii ședeau împreună cu Zeus, în sala de aur

χρυσέῳ ἐν δαπέδῳ, μετὰ δέ σφισι πότνια Ἥβη002
ἐν τῷ χρυσῷ ἐδάφει, ἐν αὐτοῖς δὲ ἡ σεβασμία Ἥβη
Și sfătuiau. Între ei mărita zeiță paharnic

νέκταρ ἐοινοχόει· τοὶ δὲ χρυσέοις δεπάεσσι003
τὸ νέκταρ οἰνοχοοῦσα ἐτύγχανεν· οἱ δὲ ποτηρίοις χρυσοῖς
Hebe-i cinstea cu nectarul. Iar zeii din cupe de aur

δειδέχατ' ἀλλήλους, Τρώων πόλιν εἰσορόωντες·004
ἐδεξιοῦντο ἀλλήλους, βλέποντες εἰς τὴν πόλιν τῶν Τρῴων.
Beau și-nchinau între ei cu privire-ațintită la Troia.

αὐτίκ' ἐπειρᾶτο Κρονίδης ἐρεθιζέμεν Ἥρην005
εὐθέως δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἐπεχείρει παροξύνειν τὴν Ἥραν
Fiul lui Cronos îndată-ncepu s-o întarte pe Hera

κερτομίοις ἐπέεσσι παραβλήδην ἀγορεύων·006
διὰ λόγων θυμοδακῶν, παραλογιστικῶς δημηγορῶν,
Vorbe ghimpoase rostind și-n pildă-i zicea pe de lături:

δοιαὶ μὲν Μενελάῳ ἀρηγόνες εἰσὶ θεάων007
οὕτω δύο μὲν ἀπὸ τῶν θεῶν εἰσι βοηθοὶ τῷ Μενελάῳ,
„Două zeițe sunt cele ce-ajută-n război pe Menelau.

Ἥρη τ' Ἀργείη καὶ Ἀλαλκομενηῒς Ἀθήνη.008
ἡ Ἀργεία Ἥρα, καὶ ἡ ἰδίᾳ δυνάμει βοηθοῦσα Ἀθηνᾶ·
Hera slăvita în Argos și Atena în Alalcomene.

ἀλλ' ἤτοι ταὶ νόσφι καθήμεναι εἰσορόωσαι009
ἀλλ' αὗται μὲν καθήμεναι χωρίς, ἐπιβλέπουσαι
Dar mulțumite sunt ele să cate la el de departe;

τέρπεσθον· τῷ δ' αὖτε φιλομειδὴς Ἀφροδίτη010
τέρπονται· τῷ δὲ Ἀλεξάνδρῳ πάλιν ἡ φιλογέλως Ἀφροδίτη
Numai zeiț-Afrodita cea galeșă-l tot împresoară

αἰεὶ παρμέμβλωκε καὶ αὐτοῦ κῆρας ἀμύνει·011
ἀεὶ παραμένει, καὶ ἀπ᾿ αὐτοῦ τὰς θανατηφόρους μοίρας ἀποσοβεῖ,
Și-l ocrotește pe Paris, păzindu-l de neagra ursită;

καὶ νῦν ἐξεσάωσεν ὀϊόμενον θανέεσθαι.012
καὶ νῦν ἐξέσωσεν αὐτὸν ὑπολαμβάνοντα τεθνήξεσθαι·
Ea l-a scăpat și-adineauri, când fuse pe pragul pieirii.

ἀλλ' ἤτοι νίκη μὲν ἀρηϊφίλου Μενελάου·013
ἀλλ᾽ἡ μὲν νίκη τοῦ πολεμικοῦ Μενελάου ἐστίν·
Biruitor este totuși Menelau cel gata de arme.

ἡμεῖς δὲ φραζώμεθ' ὅπως ἔσται τάδε ἔργα,014
ἡμεῖς δὲ σκεψώμεθα ὅπως τὰ παρόντα ἔργα γενήσονται·
Dar să vedem noi acuma cum poate mai bine să fie:

ἤ ῥ' αὖτις πόλεμόν τε κακὸν καὶ φύλοπιν αἰνὴν015
ἢ δὴ πόλεμον κακὸν πάλιν, καὶ μάχην χαλεπὴν ἐγείρωμεν,
Oare s-aprindem războiul și crâncena încăierare?

ὄρσομεν, ἦ φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι βάλωμεν.016
ἢ φιλίαν ἐν ἀμφοτέροις ποιήσωμεν.
Au între Ahei și Troieni s-aducem odată-mpăcare?

εἰ δ' αὖ πως τόδε πᾶσι φίλον καὶ ἡδὺ γένοιτο,017
εἰ δὲ οὕτω πᾶσι προσφιλὲς καὶ ἡδὺ γένοιτο τοῦτο,
Dacă ne place cumva și-i mai bună părerea din urmă,

ἤτοι μὲν οἰκέοιτο πόλις Πριάμοιο ἄνακτος,018
ἡ μὲν πόλις Πριάμου τοῦ βασιλέως οἰκοῖτο ἂν,
Las’să mai stea locuită a regelui Priam cetate

αὖτις δ' Ἀργείην Ἑλένην Μενέλαος ἄγοιτο.019
τὴν Ἑλληνίδα δὲ Ἑλένην αὖθις ἂν ὁ Μενέλαος ἀπαγάγοι.
Și pe Elena din Argos s-o ducă Menelau acasă.”



ὣς ἔφαθ', αἳ δ' ἐπέμυξαν Ἀθηναίη τε καὶ Ἥρη·020
οὕτως εἶπεν. αὗται δέ, δυσανασχετοῦσαι ἐπεμυκτήρισαν ἡ Ἀθηνᾶ καὶ ἡ Ἥρα·
Asta le zise, și prinse să murmure-Atena și Hera,

πλησίαι αἵ γ' ἥσθην, κακὰ δὲ Τρώεσσι μεδέσθην.021
πλησίον δὲ αὗται ἐκάθηντο, κακὰ δὲ τοῖς Τρωσὶν ἐβουλεύοντο·
Steteră aproape, urzind a Troienilor nenorocire.

ἤτοι Ἀθηναίη ἀκέων ἦν οὐδέ τι εἶπε022
ἡ μὲν οὖν Ἀθηνᾶ ἡσυχάζουσα ἐτύγχανε, οὐκέτι ἀντεῖπεν
Palas tăcu și nimica nu zise, deși ea pe Zeus

σκυζομένη Διὶ πατρί, χόλος δέ μιν ἄγριος ᾕρει·023
ὀργιζομένη Διῒ τῷ πατρί, σφόδρα δὲ καὶ ἀγρία ὀργὴ κατεῖχεν αὐτήν·
Se înciudase și-a fost de mânie sălbatic-aprinsă.

Ἥρῃ δ' οὐκ ἔχαδε στῆθος χόλον, ἀλλὰ προσηύδα·024
ἡ Ἥρα δὲ οὐκ ἐχώρησε τὴν ὀργὴν ἐν τῷ στήθει, ἀλλ᾽ ἔφη πρὸς αὐτόν·
Hera ea singur-apoi izbucni de necaz biruită:

αἰνότατε Κρονίδη ποῖον τὸν μῦθον ἔειπες·025
ὦ χαλεπώτατε υἱὲ τοῦ Κρόνου, τίνα λόγον εἶπας;
„Ce fel de vorbă mi-ai spus, o, cumplitule fiu al lui Cronos?

πῶς ἐθέλεις ἅλιον θεῖναι πόνον ἠδ' ἀτέλεστον,026
διὰ τὶ βούλει ποιῆσαι τὸν κόπον μάταιον, καὶ ἀτελῆ
Vrei tu să-mi faci fără rost zadarnică munca să-mi fie

ἱδρῶ θ' ὃν ἵδρωσα μόγῳ, καμέτην δέ μοι ἵπποι027
τὸν ἱδρῶτα, ὃν κακοπαθείᾳ ἵδρωσα, ἔκαμον δέ μοι οἱ ἵπποι
Cum și atâtea trudiri cu sudori? Obositu-mi-am caii

λαὸν ἀγειρούσῃ, Πριάμῳ κακὰ τοῖό τε παισίν.028
συναθροιζούσῃ τὸν λαόν· κακὰ δηλαδή τῷ Πριάμῳ καὶ τοῖς παισὶν αὐτοῦ
Oaste adunând să dobor eu pe Priam și-a lui seminție;

ἕρδ'· ἀτὰρ οὔ τοι πάντες ἐπαινέομεν θεοὶ ἄλλοι.029
πρᾶττε· οὐχ ἅπαντες δὲ οἱ ἄλλοι θεοὶ ἀποδεχόμεθα τὰ πραττόμενα.
Fă cum vrei tu, dar nici unul din zei n-o să-ți dea învoire.”



τὴν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·030
πρὸς αὐτὴν δὲ μεγάλως ἀγανακτήσας εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς·
A suspinat din adânc și-a zis furtunaticul Zeus:

δαιμονίη τί νύ σε Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες031
ὦ μακαρία, τί δή σε ὁ Πρίαμος καὶ οἱ παῖδες τοῦ Πριάμου
„Nefericito! Ce rău așa mare ai văzut de la Priam

τόσσα κακὰ ῥέζουσιν, ὅ τ' ἀσπερχὲς μενεαίνεις032
τοσαῦτα κακὰ ποιοῦσιν, ὥστε σε ἐκπορθῆσαι
Și de la fiii lui Priam, de tot năzuiești și te strădui

Ἰλίου ἐξαλαπάξαι ἐϋκτίμενον πτολίεθρον;033
τὸ τῆς Ἰλίου καλῶς ἐκτισμένον πόλισμα;
Troia să surpi și să spulberi temeinic zidita cetate?

εἰ δὲ σύ γ' εἰσελθοῦσα πύλας καὶ τείχεα μακρὰ034
εἰ δὲ σὺ εἰς τὰς πύλας καὶ τὰ μακρὰ τείχη τῆς Ἰλίου
Numai de-ar fi să te furiși pe porți și pe-naltele ziduri

ὠμὸν βεβρώθοις Πρίαμον Πριάμοιό τε παῖδας035
εἰσελθοῦσα καταφάγοις ὠμὸν τὸν Πρίαμον καὶ τοὺς παῖδας τοῦ Πριάμου,
Și să-l înfuleci pe Priam de viu și pe fiii lui Priam

ἄλλους τε Τρῶας, τότε κεν χόλον ἐξακέσαιο.036
καὶ τοὺς ἄλλους Τρῷας, τηνικαῦτα ἂν ἰάσαιο τὴν ὀργήν·
Și pe Troienii ceilalți, ca așa să-ți astâmperi urgia!

ἕρξον ὅπως ἐθέλεις· μὴ τοῦτό γε νεῖκος ὀπίσσω037
ποίησον καθάπερ βούλει, μήπως ἡ φιλονεικία αὕτη μετέπειτα
Fă tu cum vrei și poftești, ci mi-e că din astă gâlceavă

σοὶ καὶ ἐμοὶ μέγ' ἔρισμα μετ' ἀμφοτέροισι γένηται.038
γένηται μεταξὺ σοῦ καὶ ἐμοῦ μέγας πόλεμος ἀλλήλοις·
Sfada cumva între noi să nu fie cu mult mai grozavă.

ἄλλο δέ τοι ἐρέω, σὺ δ' ἐνὶ φρεσὶ βάλλεο σῇσιν·039
ἄλλο δέ σοι λέγω, σὺ δ᾽ ἔμβαλον αὐτὸ ἐν τῷ σῷ λογισμῷ·
Eu însă una ți-oi spune și-n minte înseamnă-ți-o bine:

ὁππότε κεν καὶ ἐγὼ μεμαὼς πόλιν ἐξαλαπάξαι040
ὁπόταν κἀγὼ προθυμούμενος ἐκπορθῆσαι
Dacă vreodată și eu mă voi pune să surp o cetate,

τὴν ἐθέλω ὅθι τοι φίλοι ἀνέρες ἐγγεγάασι,041
τὴν πόλιν ταύτην βουληθῶ, ἔνθα σοι ἄνδρες φίλοι γεγόνασι
Unde vor fi locuind ființe iubite de tine,

μή τι διατρίβειν τὸν ἐμὸν χόλον, ἀλλά μ' ἐᾶσαι·042
μὴ μάλαττε τὴν ἐμὴν ὀργήν, ἀλλ᾿ ἔα με·
Nu-ndelunga răzbunarea-mi, ci lasă-mă volnic în vrere.

καὶ γὰρ ἐγὼ σοὶ δῶκα ἑκὼν ἀέκοντί γε θυμῷ·043
ἐπεὶ κἀγώ σοι ἐθελοντὴς παρεχώρησα, μήπω θελησάσης μου τῆς ψυχῆς.
Iată, deși pe nevrute, și eu îți fac ție pe voie.

αἳ γὰρ ὑπ' ἠελίῳ τε καὶ οὐρανῷ ἀστερόεντι044
αἳ γὰρ ὑπὸ τὸν ἥλιον, καὶ τὸν τοὺς ἀστέρας ἔχοντα οὐρανὸν
Multe-s orașele care sub ceru-nstelat și sub soare

ναιετάουσι πόληες ἐπιχθονίων ἀνθρώπων,045
κατοικοῦνται πόλεις τῶν ἐπιγείων ἀνθρώπων,
Sunt locuite de oameni, dar mult mai iubită de mine

τάων μοι περὶ κῆρι τιέσκετο Ἴλιος ἱρὴ046
ἀπὸ τούτων ἐμοὶ περισσῶς κατ' ἐμὴν ψυχὴν ἐτιμᾶτο ἡ ἱερὰ Ἴλιος,
Și prețuită mi-i Troia, la fel cum îmi fură-ntre oameni

καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο.047
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ Πριάμου τοῦ πολεμικοῦ·
Priam și neamul lui Priam, destoinic în lupta cu suliți.

οὐ γάρ μοί ποτε βωμὸς ἐδεύετο δαιτὸς ἐΐσης048
οὐ δέ ποτε γάρ μοι ὁ βωμὸς ἐδεῖτο εὐωχίας κοινῆς,
Nu-mi fu vreodată la dânșii altarul lipsit de prinoase,

λοιβῆς τε κνίσης τε· τὸ γὰρ λάχομεν γέρας ἡμεῖς.049
καὶ θυσίας, καὶ κρεῶν ἀναθυμιάσεως· ταύτην γὰρ τὴν τιμὴν ἡμεῖς ἔσχομεν.
Nici de jertfiri și de paos, de care avem parte noi zeii.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη·050
πρὸς αὐτὸν δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦτα ἡ σεβασμία Ἥρα καὶ εὐόφθαλμος.
Hera ochioasa, cinstita zeiță, pe loc îi răspunse:

ἤτοι ἐμοὶ τρεῖς μὲν πολὺ φίλταταί εἰσι πόληες051
ἐμοὶ μὲν τρεῖς πόλεις εἰσὶ κατὰ πολὺ προσφιλέσταται·
„Trei sunt orașele care mi-s peste măsură de scumpe,

Ἄργός τε Σπάρτη τε καὶ εὐρυάγυια Μυκήνη·052
τό τε Ἄργος, καὶ ἡ Σπάρτη, καὶ ἡ εὐρύοδος Μυκήνη·
Argos, Micena cu largile-i uliți și Sparta; pe-acestea

τὰς διαπέρσαι ὅτ' ἄν τοι ἀπέχθωνται περὶ κῆρι·053
ταύτας ἐκπόρθησον, ὅταν σοι περισσῶς κατὰ ψυχὴν μισηθῶσι·
Darmă-le-ndată ce-or fi oropsite cu totul de tine,

τάων οὔ τοι ἐγὼ πρόσθ' ἵσταμαι οὐδὲ μεγαίρω.054
τούτων οὐδαμῶς ἐγὼ ὑπερμαχῶ, οὐ δὲ φθονῶ σοι·
Nu le mai stau înainte scutindu-le, nici nu te-mpiedic.

εἴ περ γὰρ φθονέω τε καὶ οὐκ εἰῶ διαπέρσαι,055
ἐὰν γὰρ φθονῶ, καὶ οὐκ ἐῶ ἐκπορθῆσαι,
Chiar de m-oi pune-mpotrivă și nu te-oi lăsa să le nărui,

οὐκ ἀνύω φθονέουσ' ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐσσι.056
οὐδὲν ἐπιτελῶ φθονοῦσα· ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρείσσων ὑπάρχεις·
N-aș izbuti eu de fel, că tu ești mult mai tare ca mine.

ἀλλὰ χρὴ καὶ ἐμὸν θέμεναι πόνον οὐκ ἀτέλεστον·057
οὐ μὲν ἀλλὰ δεῖ καὶ τὸν ἐμὸν κόπον ποιῆσαι οὐκ ἀτελείωτον.
Dar se cuvine și mie să nu-mi faci zadarnică truda,

καὶ γὰρ ἐγὼ θεός εἰμι, γένος δέ μοι ἔνθεν ὅθεν σοί,058
καὶ ἐγὼ γὰρ θεός εἰμι, καὶ γένος ἐκεῖθεν μοι, ὅθεν σοι·
Neam de zeiță și eu sunt, ba chiar din același părinte;

καί με πρεσβυτάτην τέκετο Κρόνος ἀγκυλομήτης,059
κἀμὲ τιμιωτάτην ἐγέννησεν ὁ σκολιὰ βουλευόμενος Κρόνος,
Tată mi-e Cronos mintosul și sunt cea mai mare din toate

ἀμφότερον γενεῇ τε καὶ οὕνεκα σὴ παράκοιτις060
κατ᾿ ἄμφω, καὶ κατὰ γένος, καὶ ὅτι γυνὴ σὴ
Fiicele lui, înălțată prin naștere-ntâi și fiindcă

κέκλημαι, σὺ δὲ πᾶσι μετ' ἀθανάτοισιν ἀνάσσεις.061
καλοῦμαι· σὺ δ᾽ ἐν ἅπασι τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς βασιλεύεις·
Eu ți-s nevastă, iar tu ești mai mare-ntre zei și-mpăratul.

ἀλλ' ἤτοι μὲν ταῦθ' ὑποείξομεν ἀλλήλοισι,062
ἀλλὰ ταῦτα μὲν συγχωρήσωμεν ἀλλήλοις,
Hai dar, într-ast-amândoi ascultându-ne unul pe altul,

σοὶ μὲν ἐγώ, σὺ δ' ἐμοί· ἐπὶ δ' ἕψονται θεοὶ ἄλλοι063
σοὶ μὲν ἐγώ, σὺ δὲ ἐμοί· ἐπακολουθήσουσι δὲ καὶ οἱ ἄλλοι θεοὶ
Să ne supunem eu ție, tu mie, și-ndată urma-vor

ἀθάνατοι· σὺ δὲ θᾶσσον Ἀθηναίῃ ἐπιτεῖλαι064
οἱ ἀθάνατοι· σὺ δὲ τάχιον τῇ Ἀθηνᾷ ἐπίταξον θᾶττον
Nemuritorii ceilalți. Deci spune-i zeiței Atena

ἐλθεῖν ἐς Τρώων καὶ Ἀχαιῶν φύλοπιν αἰνήν,065
παραγενέσθαι εἰς τὴν χαλεπὴν μάχην τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων,
Iute să plece la câmpul din Troia și-acolo să-mpingă

πειρᾶν δ' ὥς κε Τρῶες ὑπερκύδαντας Ἀχαιοὺς066
πειράτω δὲ καὶ ἐπιχειρείτω, ὅπως ἂν τοὺς μεγάλως γαυριάσαντας Ἕλληνας, ἐπὶ τῇ νίκῃ δηλονότι τοῦ Μενελάου, οἱ Τρῷες
Ea pe Troieni ispitindu-i, să calce-nvoiala făcută,

ἄρξωσι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσασθαι.067
πρότερον ἄρξωσι βλάψαι παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰ συγκείμενα.
Lupta să-nceapă din nou cu Danaii cei beți de mărire.”

ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε·068
οὕτως εἶπεν. ὑπήκουσε δὲ ὁ πατὴρ τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν θεῶν·
Asta grăi, iar părintele zeilor și-al omenirii

αὐτίκ' Ἀθηναίην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·069
εὐθέως δὲ πρὸς τὴν Ἀθηνᾶν λόγους ταχεῖς εἶπε·
Se învoi și îndată el dete poruncă zeiței:

αἶψα μάλ' ἐς στρατὸν ἐλθὲ μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς,070
μάλα ταχέως παραγενοῦ εἰς τὸν στρατὸν ἐπὶ τοὺς Τρῷας καὶ Ἕλληνας,
„Repede du-te la tabără-n Troia și-acolo încearcă

πειρᾶν δ' ὥς κε Τρῶες ὑπερκύδαντας Ἀχαιοὺς071
πείρα δὲ καὶ ἐπιχείρει, ὅπως ἂν οἱ Τρῷες τοὺς μεγάλως γαυριάσαντας Ἕλληνας
S-ademenești pe Troieni, să calce-nvoiala făcută,

ἄρξωσι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσασθαι.072
πρότερον ἄρξονται βλάψαι παρὰ τοὺς ὅρκους καὶ τὰ συγκείμενα.
Lupta să-nceapă din nou cu Danaii cei beți de mărire.”



ὣς εἰπὼν ὄτρυνε πάρος μεμαυῖαν Ἀθήνην,073
οὕτως εἰπὼν παρώξυνε τὴν καὶ πρότερον προθυμουμένην Ἀθηνᾶν·
Asta rostindu-i, zori pe Atena ce-atâta dorise.

βῆ δὲ κατ' Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα.074
κατέβη δὲ τῆς κορυφῆς τοῦ Ὀλύμπου ὁρμήσασα,
Ea, năvălind de pe piscul Olimpului, merse la vale

οἷον δ' ἀστέρα ἧκε Κρόνου πάϊς ἀγκυλομήτεω075
οἷον δὲ ἀστέρα ἔπεμψεν ὁ υἱὸς τοῦ σκολιοβούλου Κρόνου,
Ca și o stea luminoasă, de Zeus ca semn arătată

ἢ ναύτῃσι τέρας ἠὲ στρατῷ εὐρέϊ λαῶν076
ἢ ναύταις σημεῖον, ἢ στρατῷ μεγάλῳ λαῶν
Corăbierilor sau unei tabere mari de oștire;

λαμπρόν· τοῦ δέ τε πολλοὶ ἀπὸ σπινθῆρες ἵενται·077
περιφανῆ· ἀπ᾿ αὐτοῦ δὲ πυρὸς ἀποβολαὶ πολλαὶ ἐκφέρονται·
Stea ce se lasă-n văzduh și împrăștie o ploaie de raze –

τῷ ἐϊκυῖ' ἤϊξεν ἐπὶ χθόνα Παλλὰς Ἀθήνη,078
τούτῳ ἡ Ἀθηνᾶ ὡμοιωμένη, ὥρμησεν ἐπὶ τὴν γῆν,
Repede-așa spre pământ se coboară și Palas Atena

κὰδ δ' ἔθορ' ἐς μέσσον· θάμβος δ' ἔχεν εἰσορόωντας079
κατεπήδησε δὲ εἰς τὸ μέσον· ἔκπληξις δὲ κατέσχει βλέποντας
Până ce sare-ntre armii; de groază-nlemniră Troienii,

Τρῶάς θ' ἱπποδάμους καὶ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς·080
τοὺς πολεμικούς τε Τρῷας καὶ τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας.
Domolitorii de cai și-Aheii cu dalbe pulpare.

ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον·081
οὕτω δέ τις εἶπε θεασάμενος εἰς ἄλλον πλησίον·
Și-unii spre alții ziceau privindu-se atunci cu mirare:

ἦ ῥ' αὖτις πόλεμός τε κακὸς καὶ φύλοπις αἰνὴ082
ἢ δὴ πάλιν πόλεμος κακὸς καὶ μάχη χαλεπὴ
„Iarăși pesemne va-ncepe războiul avan, se va-ntinde

ἔσσεται, ἢ φιλότητα μετ' ἀμφοτέροισι τίθησι083
ἔσται, ἢ φιλίαν ἐν ἀμφοτέροις ποιεῖ
Valma cea cruntă sau pace o să-ncheie-ntre tabere Zeus,

Ζεύς, ὅς τ' ἀνθρώπων ταμίης πολέμοιο τέτυκται.084
ὁ Ζεύς, ὃς ὑπάρχει πολέμου ταμίας τῶν ἀνθρώπων.
Cel care este cârmaciul războaielor toate ale lumii.”



ὣς ἄρα τις εἴπεσκεν Ἀχαιῶν τε Τρώων τε.085
οὕτως εἶπέ τις ἀπὸ τῶν Ἀχαιῶν καὶ τῶν Τρῴων,
Asta ziceau între dânșii Troienii și-Aheii, iar zâna

ἣ δ' ἀνδρὶ ἰκέλη Τρώων κατεδύσεθ' ὅμιλον086
ἡ δὲ ἀνδρὶ εἰκασθεῖσα, εἰσῆλθεν εἰς τὸ πλῆθος τῶν Τρῴων,
Se furișă la Troieni în chip de bărbat, cu făptura

Λαοδόκῳ Ἀντηνορίδῃ κρατερῷ αἰχμητῇ,087
τῷ Λαοδόκῳ τῷ υἱῷ τοῦ Ἀντήνορος τῷ ἰσχυρῷ πολεμιστῇ,
Lui Laodocos Antenorianul, un meșter în suliți,

Πάνδαρον ἀντίθεον διζημένη εἴ που ἐφεύροι.088
ζητοῦσα εἴ που εὕροι τὸν ἰσόθεον Πάνδαρον.
Și căuta pe viteazul de-o seamă cu zeii, pe craiul

εὗρε Λυκάονος υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε089
εὗρε τὸν υἱὸν τοῦ Λυκάονος τὸν ἄμεμπτον καὶ ἰσχυρὸν
Pandaros. Ea nimeri la o parte pe fiul puternic

ἑσταότ'· ἀμφὶ δέ μιν κρατεραὶ στίχες ἀσπιστάων090
ἑστῶτα, περὶ δὲ αὐτὸν αἱ ἰσχυραὶ τάξεις τῶν ὁπλιτῶν
Al lui Licaon, prin cetele lui înarmate cu scuturi,

λαῶν, οἵ οἱ ἕποντο ἀπ' Αἰσήποιο ῥοάων·091
λαῶν, οἵτινες αὐτῷ ἠκολούθουν ἀπὸ τῶν ῥευμάτων τοῦ Αἰσήπου ποταμοῦ.
Care-l urmau de departe, venind de la râul Esepos,

ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·092
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς εἶπε πρὸς αὐτόν·
Stete pe-aproape de el și așa începu să-l îndemne:

ἦ ῥά νύ μοί τι πίθοιο Λυκάονος υἱὲ δαΐφρον.093
ἆρα γέ τι ὑπακούσεις μου, ὦ υἱὲ τοῦ Λυκάονος συνετέ;
„Vrei tu un sfat să-mi asculți, voinice Licaoniene?

τλαίης κεν Μενελάῳ ἐπιπροέμεν ταχὺν ἰόν,094
ὑπομείνειας ἂν ἐπιπέμψαι τῷ Μενελάῳ βέλος ταχύ;
Dacă-n Menelau te bizui să tragi cu săgeata cea iute,

πᾶσι δέ κε Τρώεσσι χάριν καὶ κῦδος ἄροιο,095
παρὰ πάντων δὲ τῶν Τρῴων, χάριν ἂν καὶ δόξαν κομίσαιο,
De la Troieni vei avea, de la toți, mulțumită și cinste

ἐκ πάντων δὲ μάλιστα Ἀλεξάνδρῳ βασιλῆι.096
μάλιστα δὲ πάντων παρ᾽ Ἀλεξάνδρου τοῦ βασιλέως·
Și-ndeosebi de la Paris, fecioru-mpăratului Priam,

τοῦ κεν δὴ πάμπρωτα παρ' ἀγλαὰ δῶρα φέροιο,097
παρ᾿ αὐτοῦ δὴ πρώτιστα δῶρα λαμπρὰ ἀπενέγκαιο,
Care-mbia-te-va-ntâiul pe tine cu daruri bogate,

αἴ κεν ἴδῃ Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱὸν098
ἐὰν θεάσηται Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως
Când pe Menelau Atride lipsit de suflare o să-l vază

σῷ βέλεϊ δμηθέντα πυρῆς ἐπιβάντ' ἀλεγεινῆς.099
δαμασθέντα ὑπὸ τοῦ σοῦ ὀϊστοῦ, καὶ ἐμβληθέντα τῇ χαλεπῇ πυρκαϊᾷ,
Pus ca să ardă pe rug în urmă săgeților tale.

ἀλλ' ἄγ' ὀΐστευσον Μενελάου κυδαλίμοιο,100
ἀλλ' ἄγε, τόξευσον κατὰ Μενελάου τοῦ ἐνδόξου·
Hai dar, ochește cu arcul acum pe măritul Menelau

εὔχεο δ' Ἀπόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξῳ101
εὔχου δὲ Ἀπόλλωνι τῷ ἐν Λυκίᾳ γεγεννημένῳ, τῷ ἐνδόξῳ τὴν τοξικήν,
După ce el jurui lui Febos, vestitul arcaș, Licianul,

ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην102
ποιήσεσθαι θυσίαν ἔνδοξον δι᾿ ἀρνῶν πρωτευόντων ἐν γονῇ,
Jertfă măreață de-o sută de miei timpurii la întorsu-ți

οἴκαδε νοστήσας ἱερῆς εἰς ἄστυ Ζελείης.103
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν πόλιν τῆς ἱερᾶς Ζελείας.
De la război acasă-n cetatea cea sfântă Zeleia.”



ὣς φάτ' Ἀθηναίη, τῷ δὲ φρένας ἄφρονι πεῖθεν·104
Οὕτως εἶπεν ἡ Ἀθηνᾶ. τῷ ἄφρονι δὲ καὶ ἀνοήτῳ αὐτῷ ἔπειθε τὸν λογισμόν.
Astfel îi zice și-nduplecă mintea-i nebună, iar dânsul

αὐτίκ' ἐσύλα τόξον ἐΰξοον ἰξάλου αἰγὸς105
εὐθέως δὲ ὑφῃρεῖτο καὶ ἐγύμνου τὸ εὐποίητον τόξον τοῦ ὁρμητικοῦ αἰγὸς
Grabnic ia netedul arc din coarnele unui sălbatic

ἀγρίου, ὅν ῥά ποτ' αὐτὸς ὑπὸ στέρνοιο τυχήσας106
καὶ ἀγρίου, ὃν δή ποτε αὐτὸς ἐξιόντα
Și săltăreț căprior ce însuși cândva de la pândă,

πέτρης ἐκβαίνοντα δεδεγμένος ἐν προδοκῇσι107
τῆς πέτρας προσδεχόμενος ἐν ἐνέδραις, ἔτρωσε, τοῦ στέρνου
Când a ieșit de sub peșteră,-n piept îl chiti cu săgeata;

βεβλήκει πρὸς στῆθος· ὃ δ' ὕπτιος ἔμπεσε πέτρῃ.108
ἐπιτυχῶν, πρὸς τὸ στῆθος· ὁ δ᾽ ἐπὶ ῥάχιν κατέπεσεν ἐν τῇ πέτρᾳ·
Țapul, de moarte lovit, pe spate căzu de pe stâncă.

τοῦ κέρα ἐκ κεφαλῆς ἑκκαιδεκάδωρα πεφύκει·109
τούτου τὰ κέρατα ἑκκαίδεκα παλαιστῶν ἐκ τῆς κεφαλῆς ἔφυσαν·
Coarnele lui răsărite din creștet de paispre’ce palme

καὶ τὰ μὲν ἀσκήσας κεραοξόος ἤραρε τέκτων,110
καὶ ταῦτα μὲν ὁ τα κέρατα ξέων τέκτων περικαλῶς κατασκευάσας συνήρμοσε,
Meșterul le meșteri și cu șart le-mbină amândouă

πᾶν δ' εὖ λειήνας χρυσέην ἐπέθηκε κορώνην.111
πᾶν δὲ τὸ τόξον καλῶς λεῖον ποιήσας, τὴν χρυσῆν ἐφήρμοσε κορώνην, ἤτοι τὸ ἑκατέρωθι ἐπικαμπές·
Și, lustruindu-le bine, le puse o verigă de aur.

καὶ τὸ μὲν εὖ κατέθηκε τανυσσάμενος ποτὶ γαίῃ112
καὶ τοῦτο μὲν ἐπαναβιβάσας τῇ κορώνῃ τὴν νευρὰν καλῶς κάτω ἔθηκε, πρὸς τῇ γῇ
Pandaros arcul acesta-l plecă la pământ și-l întinse

ἀγκλίνας· πρόσθεν δὲ σάκεα σχέθον ἐσθλοὶ ἑταῖροι113
ἐπερείσας ἑαυτόν, ἀσπίδας δὲ ἔμπροσθεν αὐτοῦ κατεῖχον οἱ ἀγαθοὶ φίλοι,
Bine-apăsându-l. Tovarășii buni țineau scuturi în față-i

μὴ πρὶν ἀναΐξειαν ἀρήιοι υἷες Ἀχαιῶν114
μὴ πρότερον ἀνορμήσειαν οἱ πολεμικοὶ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων,
Și-l apărau să nu-i sară șoimanii Ahei înainte,

πρὶν βλῆσθαι Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱόν.115
πρὶν τρωθῆναι Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως·
Până ce n-o fi de dânșii rănit Menelaos Atride.

αὐτὰρ ὁ σύλα πῶμα φαρέτρης, ἐκ δ' ἕλετ' ἰὸν116
ὁ δὲ ἀφῃρεῖτο τῆς φαρέτρας τὸ κάλυμμα, ἐξέβαλε δὲ ὀϊστὸν καινόν,
Pandaros tolba deschise și scoase de-acolo săgeata

ἀβλῆτα πτερόεντα μελαινέων ἕρμ' ὀδυνάων·117
καὶ μήπω βεβλημένον, ἐπτερωμένον, στήριγμα ὀδυνῶν μελαίνων, διὰ τὸ τὰς σάρκας μελαίνεσθαι τῶν ἐκπεφαρμακευμένων βληθέντων ὀϊστῶν.
Cea neatins-, aripată, de negre dureri iscătoare.

αἶψα δ' ἐπὶ νευρῇ κατεκόσμει πικρὸν ὀϊστόν,118
αὐτίκα δὲ τῇ νευρᾷ ἐφαρμόζων κατέταττε τὸν πικρίας αἴτιον ἰόν,
Și-o potrivi el îndată pe strună săgeata-i amară

εὔχετο δ' Ἀπόλλωνι Λυκηγενέϊ κλυτοτόξῳ119
εὔχετο δὲ Ἀπόλλωνι τῷ ἐν Λυκίᾳ γεγεννημένῳ, τῷ ἐνδόξῳ τὴν τοξικήν,
Și juruind lui Apolon, arcașul vestit, Licianul,

ἀρνῶν πρωτογόνων ῥέξειν κλειτὴν ἑκατόμβην120
ποιήσεσθαι θυσίαν ἔνδοξον δι᾿ ἀρνῶν πρωτευόντων ἐν γονῇ,
Jertfă bogată de-o sută de miei timpurii la întorsul

οἴκαδε νοστήσας ἱερῆς εἰς ἄστυ Ζελείης.121
ὑποστρέψας εἰς τὸν οἶκον εἰς τὴν πόλιν τῆς ἱερᾶς Ζελείας.
De la război acasă-n cetatea cea sfântă Zeleia,

ἕλκε δ' ὁμοῦ γλυφίδας τε λαβὼν καὶ νεῦρα βόεια·122
εἷλκε δὲ ὁμοῦ εἰληφὼς τὰς ἐντομὰς τοῦ βέλους καὶ τὰ ἐκ βοὸς νεῦρα·
Trage deodat-apucând crestătura și vâna de taur,

νευρὴν μὲν μαζῷ πέλασεν, τόξῳ δὲ σίδηρον.123
καὶ τὴν μὲν νευρὰν τῷ μαζῷ προσήγαγε, τὸ σίδηρον δὲ τῷ τόξῳ.
Struna de sânu-i s-apropie, fierul de arc, și când arcul

αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ κυκλοτερὲς μέγα τόξον ἔτεινε,124
ἐπεὶ δὲ τό μέγα τόξον κυκλοτερῶς ἐνέτεινεν,
Mare rotat se destinse, răsun-atunci cornul, iar struna

λίγξε βιός, νευρὴ δὲ μέγ' ἴαχεν, ἆλτο δ' ὀϊστὸς125
ἤχησε τὸ τόξον ἡ νευρὰ δὲ μεγάλως ἐψόφησεν, ἀπεπήδησε δὲ ὁ ἰὸς
Zbârnâie-ndată vârtos și sare-ascuțita săgeată,

ὀξυβελὴς καθ' ὅμιλον ἐπιπτέσθαι μενεαίνων.126
ὁ ὀξέως βάλλων, ἐπιπτῆναι κατὰ τὴν πληθὺν προθυμούμενος·
Dornică-n zboru-i nebun s-ajungă mai repede-n gloată.



οὐδὲ σέθεν Μενέλαε θεοὶ μάκαρες λελάθοντο127
οὐ δὲ σοῦ, ὦ Μενέλαε, οἱ μακάριοι θεοὶ ἐξελάθοντο,
Nu te-au uitat, o Menelau, pe tine prea mult-fericiții

ἀθάνατοι, πρώτη δὲ Διὸς θυγάτηρ ἀγελείη,128
καὶ ἀθάνατοι, πρώτη δὲ ἡ τοῦ Διὸς θυγάτηρ λαφυραγωγὸς Ἀθηνᾶ,
Nemuritori, mai întâi prădalnica fat-a lui Zeus;

ἥ τοι πρόσθε στᾶσα βέλος ἐχεπευκὲς ἄμυνεν.129
ἥ σοι ἔμπροσθεν στᾶσα, ἀπεκρούσατο τὸ πικρὸν βέλος·
Ea, înainte punându-se, abate din cale săgeata

ἣ δὲ τόσον μὲν ἔεργεν ἀπὸ χροὸς ὡς ὅτε μήτηρ130
ἡ δὲ τοσοῦτον μὲν ἀπεῖργεν ἀπὸ τοῦ σώματος, ὥσπερ ὅτε μήτηρ
Și de la trupu-i o-nlătură-așa, precum mama cea bună

παιδὸς ἐέργῃ μυῖαν ὅθ' ἡδέϊ λέξεται ὕπνῳ,131
ἀπείργει τῷ παιδὸς μυῖαν, ὁπηνίκα ὕπνῳ γλυκεῖ κατακοιμηθήσεται·
De la copilul ei dulce adormit depărtează o muscă.

αὐτὴ δ' αὖτ' ἴθυνεν ὅθι ζωστῆρος ὀχῆες132
αὕτη δὲ ἐπ᾽ εὐθείας ἤγαγεν, ὅπου τὰ τῆς θωρακίτιδος ζώνης ἐπίδεσμα
Zâna împinse săgeata pe unde cu toarte de aur

χρύσειοι σύνεχον καὶ διπλόος ἤντετο θώρηξ.133
τὰ χρυσᾶ συνέδεον, καὶ ὁ θώραξ διπλοῦς συνήγετο, τῶν πτερυγίων αὐτοῦ φερομένων ἀλλήλοις·
Stă încheiat săbierul și platoșa cea îndoită;

ἐν δ' ἔπεσε ζωστῆρι ἀρηρότι πικρὸς ὀϊστός·134
ἐμπέπηγε δὲ τῇ ἡρμοσμένῃ ζώνῃ τὸ πικρὸν βέλος.
Prin cheutorile platoșei vârful de fier se prelinse

διὰ μὲν ἂρ ζωστῆρος ἐλήλατο δαιδαλέοιο,135
διὰ μὲν οὖν τῆς ποικίλης ζώνης διῆλθε,
Și răzbătu săbierul frumos înflorat, după asta

καὶ διὰ θώρηκος πολυδαιδάλου ἠρήρειστο136
καὶ διὰ τοῦ θώρακος τοῦ ποικίλου ἐπήχθη,
Platoșa cea măiestrită, ba chiar dedesubtul ei brâul,

μίτρης θ', ἣν ἐφόρει ἔρυμα χροὸς ἕρκος ἀκόντων,137
καὶ τῆς μίτρας, ᾗ ἐζώννυτο, φύλαγμα τοῦ σώματος ἔχον αὐτήν, καὶ περίφραγμα τῶν λοβάτων,
Care, pe piele purtat, apăra de loviri și mai bine

ἥ οἱ πλεῖστον ἔρυτο· διὰ πρὸ δὲ εἴσατο καὶ τῆς.138
ἥτις αὐτῷ μάλιστα ἐβοήθει· προῆλθε δὲ καὶ δι᾿ αὐτῆς·
Trupu-i ferea, și pe el ascuțișul ușor îl străpunse;

ἀκρότατον δ' ἄρ' ὀϊστὸς ἐπέγραψε χρόα φωτός·139
τὴν ἀκροτάτην δὲ τοῦ σώματος ἐπιφάνειαν τοῦ ἀνδρὸς ἐπέξεσε τὸ βέλος·
Numai deasupra de tot zdrelind a viteazului piele,

αὐτίκα δ' ἔρρεεν αἷμα κελαινεφὲς ἐξ ὠτειλῆς.140
εὐθέως δὲ ἔρρει αἷμα μέλαν ἐκ τῆς πληγῆς·
Repede prinse din rană să-i picure sângele negru.



ὡς δ' ὅτε τίς τ' ἐλέφαντα γυνὴ φοίνικι μιήνῃ141
ὥσπερ δὲ ὅταν ἄνθει ἐρυθρῷ ἐλέφαντος ὀστοῦν βάψῃ γυνή τις
Cum o femeie Meonă ori Cară vopsește-n porfiră

Μῃονὶς ἠὲ Κάειρα παρήιον ἔμμεναι ἵππων·142
Λυδή, ἢ Καρίνη, ὥστ᾽ εἶναι παρήιον ἵππων, ἤτοι ἐπικεῖσθαι ταῖς παρειαῖς τῶν ἵππων,
Fildeșul alb, o găteală ce poartă pe fălci telegarii;

κεῖται δ' ἐν θαλάμῳ, πολέες τέ μιν ἠρήσαντο143
κεῖται δὲ ἐν ἀποθήκῃ, καὶ πολλοὶ αὐτὸ ηὔξαντο
El e păstrat în cămară, dar mulți călăreți îi duc jindul,

ἱππῆες φορέειν· βασιλῆι δὲ κεῖται ἄγαλμα,144
ἱππεῖς φορεῖν· κεῖται δὲ καλλώπισμα βασιλεῖ τινι,
Și de-mpărați doar e vrednic odorul, că stă deopotrivă

ἀμφότερον κόσμός θ' ἵππῳ ἐλατῆρί τε κῦδος·145
κατ᾽ ἄμφω, καὶ καλλωπισμὸς ἵππων, καὶ τῷ ἀναβάτῃ δόξα.
Calului mândră podoabă și celui ce calul înstrună;

τοῖοί τοι Μενέλαε μιάνθην αἵματι μηροὶ146
οὕτως, ὦ Μενέλαε, ἐβάφησαν αἵματι οἱ μηροὶ οἱ εὐφυεῖς,
Tocmai așa înroșite ți-au fost, o, Menelau, și ție

εὐφυέες κνῆμαί τε ἰδὲ σφυρὰ κάλ' ὑπένερθε.147
καὶ αἱ κνῆμαι, καὶ τὰ περικαλλῆ σφυρὰ κάτωθεν·
Binecrescutele șolduri și gleznele, pulpele tale.

ῥίγησεν δ' ἄρ' ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων148
ἐφοβήθη δὲ μετὰ ταῦτα Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν,
Stete de spaimă cuprins al oștilor domn Agamemnon,

ὡς εἶδεν μέλαν αἷμα καταρρέον ἐξ ὠτειλῆς·149
ἐπεὶ ἴδε αἷμα μέλαν καταρρέον ἐκ τῆς πληγῆς·
Sângele-i negru văzând cum curge șiroaie din rană;

ῥίγησεν δὲ καὶ αὐτὸς ἀρηΐφιλος Μενέλαος.150
ἐφοβήθη δὲ καὶ αὐτὸς ὁ πολεμικὸς Μενέλαος·
Stete de spaimă cuprins și vrednicu-i frate Menelau,

ὡς δὲ ἴδεν νεῦρόν τε καὶ ὄγκους ἐκτὸς ἐόντας151
ἐπεὶ δὲ ἴδε τὸ νεῦρον τοῦ βέλους, καὶ τὰς ἀκίδας ἔξω οὔσας,
Dară și nodul săgeții zărind și cârligele afară,

ἄψορρόν οἱ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἀγέρθη.152
ὀπισθόρμητος αὐτῷ ὁ λογισμὸς ἐν τοῖς στήθεσιν ἠθροίσθη·
Prinse din nou bărbăție și inimă-n pieptu-i viteazul.

τοῖς δὲ βαρὺ στενάχων μετέφη κρείων Ἀγαμέμνων153
ἐν τούτοις δὲ βαρέως στενάζων Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπε,
Însă din greu suspinând cu tovarășii săi împreună,

χειρὸς ἔχων Μενέλαον, ἐπεστενάχοντο δ' ἑταῖροι·154
κρατῶν ἀπὸ τῆς χειρὸς τὸν Μενέλαον· ἐπεστέναζον δὲ οἱ φίλοι·
Mâinile-i strânse zicând puternicul crai Agamemnon:

φίλε κασίγνητε θάνατόν νύ τοι ὅρκι' ἔταμνον155
ὦ προσφιλέστατε ἀδελφέ, ἐπὶ θανάτῳ δὲ σοι τοὺς ὅρκους ἐποίουν,
„Oare spre moarte ți-a fost învoiala-ncheiată de mine,

οἶον προστήσας πρὸ Ἀχαιῶν Τρωσὶ μάχεσθαι,156
σὲ μόνον προβαλόμενος μάχεσθαι τοῖς Τρῳσὶν ὑπὲρ τῶν Ἑλλήνων,
Frate iubit, când am pus să te bați cu Troienii tu singur?

ὥς σ' ἔβαλον Τρῶες, κατὰ δ' ὅρκια πιστὰ πάτησαν.157
δι᾿ ὃ καὶ ἔτρωσάν σε οἱ Τρῷες, καὶ τοὺς πιστοὺς ὅρκους κατεπάτησαν·
Iată cum ei te loviră și sfânta credință călcară!

οὐ μέν πως ἅλιον πέλει ὅρκιον αἷμά τε ἀρνῶν158
οὐ μὴν μάταιός ἐστιν ὁ ὅρκος, καὶ τὸ αἷμα τῶν ἀρνῶν,
Nu e-n zadar jurământul, nici strânsul de mâni laolaltă,

σπονδαί τ' ἄκρητοι καὶ δεξιαὶ ᾗς ἐπέπιθμεν.159
καὶ αἱ δι᾽ ἀκράτου οἴνου γενόμεναι θυσίαι, καὶ αἱ δεξιώσεις αἷς τεθαρρήκαμεν·
Sângele mieilor și închinatele vinuri, chezașii credinței.

εἴ περ γάρ τε καὶ αὐτίκ' Ὀλύμπιος οὐκ ἐτέλεσσεν,160
εἰ γὰρ καὶ εὐθὺς οὐκ ἐτέλεσεν ὁ Ὀλύμπιος Ζεύς,
Dacă de asta nu-i bate pe loc împăratul olimpic,

ἔκ τε καὶ ὀψὲ τελεῖ, σύν τε μεγάλῳ ἀπέτισαν161
ἀλλὰ δὴ καὶ ὀψέ ποτε ἐκτελέσει· καὶ σὺν μεγάλῳ τόκῳ ἀποτίσουσι
Fi-vor bătuți mai târziu și scump vor plăti-o Troienii

σὺν σφῇσιν κεφαλῇσι γυναιξί τε καὶ τεκέεσσιν.162
σὺν ταῖς ἑαυτῶν κεφαλαῖς, καὶ γυναιξί, καὶ τοῖς τέκνοις·
Toți au să piară, și ei și nevestele lor și copiii.

εὖ γὰρ ἐγὼ τόδε οἶδα κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν·163
καλῶς γὰρ ἔγωγε τοῦτο οἶδα καὶ κατὰ λογισμὸν καὶ κατὰ θυμόν,
Știu doar eu bine, mi-o spune și mintea și inima-ntr-una

ἔσσεται ἦμαρ ὅτ' ἄν ποτ' ὀλώλῃ Ἴλιος ἱρὴ164
ὅτι ἔσται ἡμέρα, ὅταν ποτὲ ἀπόληται ἡ ἱερὰ Ἴλιος,
Are să vie o vreme când Troia cea sfântă pieri-va,

καὶ Πρίαμος καὶ λαὸς ἐϋμμελίω Πριάμοιο,165
καὶ ὁ Πρίαμος, καὶ ὁ λαὸς τοῦ πολεμικοῦ Πριάμου.
Priam el însuși și neamul lui Priam, în suliți vestitul.

Ζεὺς δέ σφι Κρονίδης ὑψίζυγος αἰθέρι ναίων166
ὁ Ζεὺς δὲ αὐτοῖς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου, ὁ δι' αἰθέρος ἐν ὑψηλοῖς κατοικῶν,
Zeus din slavă de sus, unde-și are locașul și tronul,

αὐτὸς ἐπισσείῃσιν ἐρεμνὴν αἰγίδα πᾶσι167
αὐτὸς δὴ ἐπιτινάξειεν ἂν πᾶσιν αἰγίδα σκοτεινήν,
Înfuriat de amăgire porni-va-mpotrivă-le însuși

τῆσδ' ἀπάτης κοτέων· τὰ μὲν ἔσσεται οὐκ ἀτέλεστα·168
ὀργιζόμενος ἕνεκα ταυτησὶ τῆς ἀπάτης· ταῦτα μὲν οὐκ ἀτελείωτα ἔσται·
Pavăza-i neagră clătind și trădarea va fi răzbunată.

ἀλλά μοι αἰνὸν ἄχος σέθεν ἔσσεται ὦ Μενέλαε169
ἀλλά μοι λύπη χαλεπὴ γενήσεται ἕνεκα σοῦ ὦ Μενέλαε,
Dar după tine jeli-voi amar, o iubitul meu frate,

αἴ κε θάνῃς καὶ πότμον ἀναπλήσῃς βιότοιο.170
ἐὰν ἀποθάνῃς, καὶ τὴν τῆς ζωῆς μοῖραν πληρώσῃς,
Dacă muri-vei cumva împlinindu-ți sorocul vieții.

καί κεν ἐλέγχιστος πολυδίψιον Ἄργος ἱκοίμην·171
καὶ ἐπονείδιστος ἂν τὸ πολυβλαβὲς Ἄργος καταλάβοιμι·
Cel mai de-ocară voi fi la întorsu-mi în Argos setosul,

αὐτίκα γὰρ μνήσονται Ἀχαιοὶ πατρίδος αἴης·172
εὐθέως γὰρ οἱ Ἕλληνες μνημονεύσουσι τῆς πατρίδος γῆς,
C-au să-și aducă aminte curând de-a lor țară Danaii

κὰδ δέ κεν εὐχωλὴν Πριάμῳ καὶ Τρωσὶ λίποιμεν173
καταλίποιμεν δ᾽ αὐτῷ Πριάμῳ καὶ τοῖς Τρῳσὶ καύχημα
Și-om părăsi pe Elena la Troia spre fala lui Priam

Ἀργείην Ἑλένην· σέο δ' ὀστέα πύσει ἄρουρα174
τὴν Ἑλληνίδα Ἑλένην· σοῦ δὲ τὰ ὀστᾶ σήψει ἡ γῆ
Și a norodului său, și pe câmpul troian putrezi-vor

κειμένου ἐν Τροίῃ ἀτελευτήτῳ ἐπὶ ἔργῳ.175
ἐν Τροίᾳ κειμένου ἐπὶ ἔργῳ ἀτελειώτῳ·
Oasele tale, măcar că nimica noi nu izbândirăm.

καί κέ τις ὧδ' ἐρέει Τρώων ὑπερηνορεόντων176
καί τις ἀπὸ τῶν ὑπερηφάνων Τρῴων οὕτως ἂν εἴποι
Poate cumva la Troieni, semeți cum ei sunt, oarecine

τύμβῳ ἐπιθρῴσκων Μενελάου κυδαλίμοιο·177
ἐπὶ τῷ τάφῳ πηδῶν τοῦ ἐνδόξου Μενελάου·
Zice-va stând pe mormântul slăvitului frate Menelau:

αἴθ' οὕτως ἐπὶ πᾶσι χόλον τελέσει' Ἀγαμέμνων,178
εἴθε οὕτως ἐν ἅπασι τὴν ὀργὴν πληρώσειεν Ἀγαμέμνων,
Fie ca pururi așa să-și răzbune pe toți Agamemnon

ὡς καὶ νῦν ἅλιον στρατὸν ἤγαγεν ἐνθάδ' Ἀχαιῶν,179
ὥσπερ καὶ νῦν μάταιον στρατὸν τῶν Ἑλλήνων ἤγαγε δεῦρο,
Fără folos ca și acuma, când oștile-ncoace și-aduse.

καὶ δὴ ἔβη οἶκον δὲ φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν180
καὶ τοίνυν ἐπορεύθη εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὴν πατρίδα γῆν τὴν προσφιλῆ,
Iată cum el se întoarse la dânsul în țară ducându-și

σὺν κεινῇσιν νηυσὶ λιπὼν ἀγαθὸν Μενέλαον.181
σὺν ναυσὶ κεναῖς, καταλιπὼν τὸν χρηστὸν Μενέλαον.
Goale corăbii și-n urmă lăsând pe voinicul său frate.

ὥς ποτέ τις ἐρέει· τότε μοι χάνοι εὐρεῖα χθών.182
οὕτω ποτέ τις λέξει. τηνικαῦτα μοι χάνοι εὐρέως ἡ γῇ.
Astfel va râde, și-atunci mai bine-nghiți-m-ar pământul.”



τὸν δ' ἐπιθαρσύνων προσέφη ξανθὸς Μενέλαος·183
πρὸς αὐτὸν δὲ ὁ πυρρὸς Μενέλαος θαρσοποιῶν εἶπε·
Ci-l îmbărbată pe el Menelau și astfel îi zice:

θάρσει, μηδέ τί πω δειδίσσεο λαὸν Ἀχαιῶν·184
θάρρει, μὴ δ᾽ ἔτι ἐκφόβει τὸν λαὸν τῶν Ἑλλήνων,
„Inimă prinde și nu speria încă oastea; săgeata

οὐκ ἐν καιρίῳ ὀξὺ πάγη βέλος, ἀλλὰ πάροιθεν185
οὐκ ἐν ἐπικινδύνῳ τόπῳ ἐπάγῃ τὸ ὀξὺ βέλος· ἀλλ᾽ ἔμπροσθεν
Nu mă pătrunse morțiș; mai întâi mă păzi săbierul

εἰρύσατο ζωστήρ τε παναίολος ἠδ' ὑπένερθε186
ἐκώλυσεν ἡ παμπιλωτάτη ζώνη, καὶ κάτωθεν
Cel împestrit, apoi brâul de-aramă sub el și în urmă

ζῶμά τε καὶ μίτρη, τὴν χαλκῆες κάμον ἄνδρες.187
τὸ ζῶμα τοῦ θώρακος, καὶ ἡ μίτρα, ἣν ἄνδρες χαλκεῖς κατεσκεύασαν.
Platoș-apoi și colanul, lucratul de meșterii fauri.”

τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων·188
πρὸς αὐτὸν δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς·
Ast-auzind a răspuns zicându-i Atrid Agamemnon:

αἲ γὰρ δὴ οὕτως εἴη φίλος ὦ Μενέλαε·189
εἴθε δὴ οὕτως εἴη, ὦ φίλτατε Μενέλαε,
„Dare-ar norocul să fie cum zici, o iubite Menelau!

ἕλκος δ' ἰητὴρ ἐπιμάσσεται ἠδ' ἐπιθήσει190
τὸ τραῦμα δὲ ὁ ἰατρὸς ἀπομάξεται, καὶ ἐπιβαλεῖ
Vindecătoru-ngriji-va de rană și-asupra-i va pune

φάρμαχ' ἅ κεν παύσῃσι μελαινάων ὀδυνάων.191
φάρμακα, ἅπερ ἂν παύσῃ σε τῶν μελαίνων ὀδυνῶν.
Leacuri alese ce-alină pe loc suferințele-amare.”



ἦ καὶ Ταλθύβιον θεῖον κήρυκα προσηύδα·192
εἶπε, καὶ πρὸς Ταλθύβιον τὸν θεῖον κήρυκα ἔλεγεν·
Zise, și-ndată pe-un crainic zeiesc, pe Taltibiu trimite:

Ταλθύβι' ὅττι τάχιστα Μαχάονα δεῦρο κάλεσσον193
ὦ Ταλθύβιε, ὅσον τάχος καλέσον ἐνθάδε τὸν Μαχάονα
„Fuga, Taltibie, cheamă-l încoa pe Mahaon, feciorul

φῶτ' Ἀσκληπιοῦ υἱὸν ἀμύμονος ἰητῆρος,194
ἄνδρα τὸν Ἀσκληπίου τοῦ ἀμέμπτου ἰατροῦ υἱόν,
Vraciului cel mai destoinic al oastei, Asclepiu, să vadă

ὄφρα ἴδῃ Μενέλαον ἀρήιον Ἀτρέος υἱόν,195
ὅπως ἴδῃ Μενέλαον τὸν πολεμικὸν τὸν ἀρχηγὸν τῶν Ἑλλήνων,
Iute pe fratele meu, pe Menelau, fruntaș al oștirii,

ὅν τις ὀϊστεύσας ἔβαλεν τόξων ἐῢ εἰδὼς196
ὃν τοξεύσας τις ἔτρωσεν ἔμπειρος ὢν τοξικῆς
Care-i rănit de un meșter arcaș lician sau din oastea

Τρώων ἢ Λυκίων, τῷ μὲν κλέος, ἄμμι δὲ πένθος.197
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἢ τῶν Λυκίων, τούτῳ μὲν δόξα, ἡμῖν δὲ λύπη, καὶ θρῆνος.
Celor din Troia spre lauda lui și a noastră mâhnire.”



ὣς ἔφατ', οὐδ' ἄρα οἱ κῆρυξ ἀπίθησεν ἀκούσας,198
οὕτως εἶπεν· οὐκ ἠπείθησε δὲ αὐτῷ ὁ κῆρυξ ἀκούσας·
Asta porunca i-a fost. El, cum auzi, se supuse.

βῆ δ' ἰέναι κατὰ λαὸν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων199
ἀπῆλθε δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὴν πληθὺν τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων,
Fuga prin tabăr-Aheilor cei ferecați în aramă

παπταίνων ἥρωα Μαχάονα· τὸν δὲ νόησεν200
περισκοπῶν Μαχάονα τὸν ἥρωα· ἐθεάσατο δὲ αὐτὸν
După Mahaon porni. Pe el îl zări mai încolo:

ἑσταότ'· ἀμφὶ δέ μιν κρατεραὶ στίχες ἀσπιστάων201
ἑστῶτα, περὶ δὲ αὐτὸν αἱ ἰσχυραὶ τάξεις ἦσαν τῶν πολεμικῶν
Sta între cetele lui cele tari și cu paveze-n spate,

λαῶν, οἵ οἱ ἕποντο Τρίκης ἐξ ἱπποβότοιο.202
λαῶν, οἳ ἠκολούθουν αὐτῷ ἐκ Τρίκκης τῆς ἱπποτρόφου.
Care-l urmară din Trica, din țara păscută de stave.

ἀγχοῦ δ' ἱστάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·203
πλησίον δὲ στὰς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν αὐτῷ·
Crainicul apropiindu-se așa-l îndemna pe Mahaon:

ὄρσ' Ἀσκληπιάδη, καλέει κρείων Ἀγαμέμνων,204
ὧ υἱὲ τοῦ Ἀσκληπίου ἐγείρου, καλεῖ σε Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς,
„Asclepiene, tu hai, că te cheamă mai-marele nostru

ὄφρα ἴδῃς Μενέλαον ἀρήιον ἀρχὸν Ἀχαιῶν,205
ὅπως ἴδῃς Μενέλαον τὸν πολεμικὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως,
Să îngrijești de-al lui frate Menelau Atrid, căpitanul;

ὅν τις ὀϊστεύσας ἔβαλεν τόξων ἐῢ εἰδὼς206
ὃν τοξεύσας τις ἔτρωσεν ἔμπειρος ὢν τοξικῆς
El e rănit de un meșter arcaș lician sau din oastea

Τρώων ἢ Λυκίων, τῷ μὲν κλέος, ἄμμι δὲ πένθος.207
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἢ τῶν Λυκίων· τούτῳ μὲν δόξα, ἡμῖν δὲ λύπη καὶ θρῆνος.
Celor din Troia spre lauda lui și a noastră mâhnire.”

ὣς φάτο, τῷ δ' ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε·208
οὕτως εἶπε· τούτῳ δὲ τὸν λογισμὸν ἐν τῷ στήθει ἐτάραξε·
Astfel îi zise și inima-n piept îi sări lui Mahaon.

βὰν δ' ἰέναι καθ' ὅμιλον ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν Ἀχαιῶν.209
ὥρμηνται δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὴν πληθὺν τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων·
Ei amândoi o porniră prin tabăra mare, și-ndată

ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι ξανθὸς Μενέλαος210
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα ἀφίκετο, ὅπου ὁ πυρρὸς Μενέλαος τετρωμένος ἦν,
Cum ei sosiră pe unde stătea săgetatul Menelau –

βλήμενος ἦν, περὶ δ' αὐτὸν ἀγηγέραθ' ὅσσοι ἄριστοι211
περὶ αὐτὸν δὲ συνηθροισμένοι ἦσαν ὅσοι ἄριστοι
Și-unde în juru-i acum s-adunaseră toți căpitanii

κυκλόσ', ὃ δ' ἐν μέσσοισι παρίστατο ἰσόθεος φώς,212
κύκλῳ· ὁ δὲ ἰσόθεος ἀνὴρ ἐν μέσῳ αὐτῶν ἔστη,
Îngrijorați și în mijlocul lor ca un zeu sta rănitul –

αὐτίκα δ' ἐκ ζωστῆρος ἀρηρότος ἕλκεν ὀϊστόν·213
εὐθέως δὲ ἐκ τῆς ζώνης τῆς ἡρμοσμένης ἀνέσπα τὸ βέλος,
Din cheutoarea curelii Mahaon îi smulse săgeata,

τοῦ δ' ἐξελκομένοιο πάλιν ἄγεν ὀξέες ὄγκοι.214
τούτου δὲ ἀνασπωμένου εἰς τοὐπίσω, ἀνεκάμφθησαν αἱ ὀξεῖαι ἀκίδες·
Rupse ascuțitele-i căngi când o scoase cu mâna-i din rană,

λῦσε δέ οἱ ζωστῆρα παναίολον ἠδ' ὑπένερθε215
ἔλυσε δὲ αὐτῷ τὴν ποικιλωτάτην ζώνην, καὶ κάτωθεν
Și desfăcu săbieru-mpestrit și apoi de subt dânsul

ζῶμά τε καὶ μίτρην, τὴν χαλκῆες κάμον ἄνδρες.216
τὸ ζῶμα τοῦ θώρακος, καὶ τὴν μίτραν, ἣν χαλκεῖς ἄνδρες κατεσκεύασαν.
Brâul și platoșa cea făurită de meșterii fauri.

αὐτὰρ ἐπεὶ ἴδεν ἕλκος ὅθ' ἔμπεσε πικρὸς ὀϊστός,217
ἐπεὶ δὲ ἐθεάσατο τὸ τραῦμα, ὅπου ἐνέπεσε τὸ πικρὸν βέλος,
Locul apoi nimerind, pe unde săgeata-l brodise,

αἷμ' ἐκμυζήσας ἐπ' ἄρ' ἤπια φάρμακα εἰδὼς218
τὸ αἷμα ἐκθλίψας, καὶ ἐκπιέσας, ἐπέβαλλε τὰ πραϋντικὰ φάρμακα, εἰδήμων ὤν,
Sângele a stors și i-a pus cu pricepere leacuri ușoare,

πάσσε, τά οἵ ποτε πατρὶ φίλα φρονέων πόρε Χείρων.219
ἅπερ ποτὲ τῷ πατρὶ αὐτοῦ Χείρων ἔδωκεν εὔνους ὢν αὐτῷ.
Date pe vremuri părintelui său de prietenu-i Hiron.



ὄφρα τοὶ ἀμφεπένοντο βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον,220
ἐν ὅσῳ δὲ οὗτοι ἐνήργουν περὶ Μενέλαον τὸν ἀγαθὸν τὰ πολεμικά,
Până ce ei aveau grijă să vindece acolo pe craiul,

τόφρα δ' ἐπὶ Τρώων στίχες ἤλυθον ἀσπιστάων·221
ἐν τοσούτῳ ἐπῆλθον αἱ τάξεις τῶν πολεμικῶν Τρῴων·
Trâmbe troiene sodom năpădiră cu scuturi întinse;

οἳ δ' αὖτις κατὰ τεύχε' ἔδυν, μνήσαντο δὲ χάρμης.222
οἱ δὲ πάλιν τὰ ὅπλα ἐνεδύσαντο, καὶ τῆς μάχης ἐμνήσθησαν.
Armele-ncinser-Aheii din nou, tot cu gândul la luptă.



ἔνθ' οὐκ ἂν βρίζοντα ἴδοις Ἀγαμέμνονα δῖον223
τότε οὐκ ἂν νυστάζοντα ἴδοις τὸν ἔνδοξον Ἀγαμέμνονα,
N-ai fi văzut pirotind pe marele Domn Agamemnon,

οὐδὲ καταπτώσσοντ' οὐδ' οὐκ ἐθέλοντα μάχεσθαι,224
οὐδὲ δειλιῶντα, οὐδὲ οὐκ ἐθέλοντα πολεμεῖν·
Nici tupilându-se acuma și nici șovăind a se bate,

ἀλλὰ μάλα σπεύδοντα μάχην ἐς κυδιάνειραν.225
ἀλλὰ πάνυ ἐπειγόμενον εἰς τὴν μάχην τὴν τοὺς ἄνδρας δοξάζουσαν·
Ci fără preget zorind spre lupta ce-nalță bărbații.

ἵππους μὲν γὰρ ἔασε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ·226
τοὺς ἵππους μὲν γὰρ κατέλιπε καὶ τὰ ἅρματα τὰ σιδήρῳ ποικίλως κατεσκευασμένα,
Caii-și lăsase deoparte cu caru-nflorat în aramă;

καὶ τοὺς μὲν θεράπων ἀπάνευθ' ἔχε φυσιόωντας227
καὶ τούτους μὲν ὁ ὑπηρέτης πόρρω τῆς μάχης κατεῖχε πνευστιῶντας
Ei sforăiau mai încolo pe când îi mâna vizitiul

Εὐρυμέδων υἱὸς Πτολεμαίου Πειραΐδαο·228
ὁ Εὐρυμέδων ὁ υἱὸς τοῦ Πτολεμαίου τοῦ υἱοῦ τοῦ Πειραίου.
Evrimedonte, al lui Ptolemeos fecior, Pireianul,

τῷ μάλα πόλλ' ἐπέτελλε παρισχέμεν ὁππότε κέν μιν229
τούτῳ πάνυ πολλὰ ἐπέταττε προσαγαγεῖν αὐτῷ, ὅταν αὐτὸν
Că-i poruncise-nadins după el să se ție oriunde

γυῖα λάβῃ κάματος πολέας διὰ κοιρανέοντα·230
κατὰ τὰ μέλη κόπος καταλάβῃ πολλοὺς ἡγεμονικῶς διατάσσοντα·
Va osteni după umbletul lui la strunirea mulțimii,

αὐτὰρ ὃ πεζὸς ἐὼν ἐπεπωλεῖτο στίχας ἀνδρῶν·231
ὁ δὲ πεζὸς ὢν ἐπήρχετο τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν·
Merse pedestru apoi să colinde a bărbaților rânduri,

καί ῥ' οὓς μὲν σπεύδοντας ἴδοι Δαναῶν ταχυπώλων,232
καὶ δὴ οὓς μὲν ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων τῶν ταχεῖς ἵππους ἐχόντων ἴδεν ἐπειγομένους,
Și-unde vedea că dau zor cu sirepii cei repezi Aheii,

τοὺς μάλα θαρσύνεσκε παριστάμενος ἐπέεσσιν·233
τούτους πάνυ ἐθαρσοποίει λόγοις πλησίον ἑστώς·
Stându-le-aproape,-ncepea să-i încingă vârtos la bătaie:

Ἀργεῖοι μή πώ τι μεθίετε θούριδος ἀλκῆς·234
ὦ Ἕλληνες, μηδαμῶς ἀμελεῖτε τῆς ὁρμητικῆς ἰσχύος,
„Nu vă lăsați, o Danai, și nu mai slăbiți în putere,

οὐ γὰρ ἐπὶ ψευδέσσι πατὴρ Ζεὺς ἔσσετ' ἀρωγός,235
οὐ γὰρ ἐπὶ ψεύσμασι Ζεὺς ὁ πατὴρ ἔσται βοηθός·
N-o să-i ajute părintele Zeus pe cei care-nșală.

ἀλλ' οἵ περ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο236
ἀλλ᾽ οἵτινες πρότερον τοὺς ὅρκους ἔβλαψαν,
Vulturii au să îngrașe din trupul lor tânăr mișeii

τῶν ἤτοι αὐτῶν τέρενα χρόα γῦπες ἔδονται,237
τούτων μὲν αὐτῶν τὰ ἁπαλὰ σώματα οἱ γῦπες κατεσθίουσιν·
Care-și călcară întâi jurământul și păcătuiră,

ἡμεῖς αὖτ' ἀλόχους τε φίλας καὶ νήπια τέκνα238
ἡμεῖς δὲ τὰς προσφιλεῖς αὐτῶν γυναῖκας, καὶ τὰ μικρὰ τέκνα
Iar pe nevestele lor cu fiii lor prunci îi vom duce

ἄξομεν ἐν νήεσσιν, ἐπὴν πτολίεθρον ἕλωμεν.239
ἀπάξομεν διὰ τῶν νεῶν, ἐπειδὰν κρατήσωμεν τοῦ πολίσματος·
Pradă la noi în corăbii, când face-vom spulber din Troia.”



οὕς τινας αὖ μεθιέντας ἴδοι στυγεροῦ πολέμοιο,240
οὕστινας δὲ ἀμελοῦντας ἴδε τοῦ μισητοῦ πολέμου,
Însă pe care-i vedea părăsind fioroasa bătaie,

τοὺς μάλα νεικείεσκε χολωτοῖσιν ἐπέεσσιν·241
τούτους λίαν ὀνείδιζε λόγοις ὀργίλοις καὶ λυπηροῖς·
Tare-i mustra împăratul răstindu-se: „Voi luptătorii



Ἀργεῖοι ἰόμωροι ἐλεγχέες οὔ νυ σέβεσθε;242
ὦ Ἕλληνες περὶ ἰοὺς πεπονημένοι, ἐπονείδιστοι, οὐκ αἰδεῖσθε;
Numai cu arcul, Ahei! Fricoșilor, nu vi-i rușine?

τίφθ' οὕτως ἔστητε τεθηπότες ἠΰτε νεβροί,243
τίποτε οὕτως ἑστήκατε ἐκπεπληγμένοι καθάπερ ἐλάφων γεννήματα;
Ce-mi stați acolo de teamă-mpietriți ca și puii de ciute

αἵ τ' ἐπεὶ οὖν ἔκαμον πολέος πεδίοιο θέουσαι244
ἅπερ ἐπειδὴ κεκμήκασι τρέχοντα διὰ τοῦ πεδίου,
Când după goana cea multă pe-ntinsa câmpie, de trudă

ἑστᾶσ', οὐδ' ἄρα τίς σφι μετὰ φρεσὶ γίγνεται ἀλκή·245
ἑστήκασιν, οὐδέ τις αὐτοῖς ἐν λογισμῷ γίνεται ἰσχύς·
Nu mai pot merge, ci stau fără vlagă sleiți de putere?

ὣς ὑμεῖς ἔστητε τεθηπότες οὐδὲ μάχεσθε.246
οὕτως ὑμεῖς ἑστήκατε ἐπτοημένοι, οὐδὲ πολεμεῖτε,
Tocmai așa-ncremenirăți și nu vă urniți la bătaie.

ἦ μένετε Τρῶας σχεδὸν ἐλθέμεν ἔνθά τε νῆες247
ἢ προσκαρτερεῖτε πλησίον τοὺς Τρῷας ἐλθεῖν, ὅπου αἱ νῆες αἱ καλὰς
Ori așteptați mai aproape să vie Troienii, pe prundul

εἰρύατ' εὔπρυμνοι πολιῆς ἐπὶ θινὶ θαλάσσης,248
πρύμνας ἔχουσαι εἱλκυσμένα εἰσὶ ἐπὶ τῷ αἰγιαλῷ τῆς λευκῆς θαλάσσης,
Mării albastre, pe unde sunt trase ale noastre corăbii,

ὄφρα ἴδητ' αἴ κ' ὔμμιν ὑπέρσχῃ χεῖρα Κρονίων;249
ὅπως ἴδητε ἐὰν ὑμῖν ὑπερεκτείνῃ τὴν χεῖρα, καὶ βοηθήσῃ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου;
Ca să vedeți dacă cerul vă-ntinde o mână de pază?”



ὣς ὅ γε κοιρανέων ἐπεπωλεῖτο στίχας ἀνδρῶν·250
οὕτω μὲν ὁ Ἀγαμέμνων ἔργα πρέποντα βασιλέων πράττων ἐπήρχετο τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν.
Astfel la toți poruncind între rânduri umbla Agamemnon

ἦλθε δ' ἐπὶ Κρήτεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν.251
(a) ἦλθε δὲ ἐπὶ τοῖς Κρησὶ πορευόμενος κατὰ τὰς συστροφὰς τῶν ἀνδρῶν·
Și prin desime pășind, veni unde fost-au Cretanii;

οἳ δ' ἀμφ' Ἰδομενῆα δαΐφρονα θωρήσσοντο·252
οὗτοι δὲ περὶ Ἰδομενέα τὸν συνετὸν καθωπλίζοντο·
Ei se-narmau sub porunca lui Idomeneu încercatul,

Ἰδομενεὺς μὲν ἐνὶ προμάχοις συῒ εἴκελος ἀλκήν,253
ὁ Ἰδομενεὺς μὲν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς ὅμοιος τῇ δυνάμει κάπρῳ,
Idomeneu sta-n șirul din față nenfrânt ca mistrețul,

Μηριόνης δ' ἄρα οἱ πυμάτας ὄτρυνε φάλαγγας.254
ὁ Μηριόνης δὲ αὐτῷ τὰς ἐσχάτας τάξεις παρώξυνε·
Iar Merione mâna înglotirile-i cele din urmă.

τοὺς δὲ ἰδὼν γήθησεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,255
τούτους δὲ θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν ἐχάρη·
Cum îi văzu pe Cretani al oastei păstor Agamemnon

αὐτίκα δ' Ἰδομενῆα προσηύδα μειλιχίοισιν·256
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν Ἰδομενέα ἔλεγε προσηνεῖς λόγους·
Se bucură și deodată blajin își rosti bucuria:

Ἰδομενεῦ περὶ μέν σε τίω Δαναῶν ταχυπώλων257
ὦ Ἰδομενεῦ, περισσοτέρως μέν σε τιμῶ τῶν τοὺς ταχεῖς ἵππους ἐχόντων Ἑλλήνων,
„Dintre Danai care zboară-n telegi mai pe sus doar pe tine,

ἠμὲν ἐνὶ πτολέμῳ ἠδ' ἀλλοίῳ ἐπὶ ἔργῳ258
καὶ ἐν τῷ πολέμῳ, καὶ ἐν τοῖς ἄλλοις ἔργοις,
Idomeneu, te socot la război și la trebi de tot felul

ἠδ' ἐν δαίθ', ὅτε πέρ τε γερούσιον αἴθοπα οἶνον259
καὶ ἐν ταῖς εὐωχίαις, ὁπηνίκα τὸν τοῖς ἐντίμοις διδόμενον καυστικὸν οἶνον
Și la ospețe, la care mai-marii oștirii spre cinste

Ἀργείων οἳ ἄριστοι ἐνὶ κρητῆρι κέρωνται.260
οἱ ἔκκριτοι τῶν Ἑλλήνων ἐν τοῖς κρατῆρσι κιρνῶσιν·
Mestecă vinul pe-alese și-l toarnă din oluri și-nchină.

εἴ περ γάρ τ' ἄλλοι γε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ261
ἐὰν γὰρ οἱ ἄλλοι οἱ τὰς κόμας τρέφοντες Ἕλληνες
Însă, în vreme ce toți căpitanii ceilalți își beau partea

δαιτρὸν πίνωσιν, σὸν δὲ πλεῖον δέπας αἰεὶ262
μεμερισμένον πίνωσιν, ἀλλὰ τὸ σὸν ποτήριον πλῆρες ἀεὶ
După măsură, de-a pururi plin îți stă ție paharul

ἕστηχ', ὥς περ ἐμοί, πιέειν ὅτε θυμὸς ἀνώγοι.263
ἵσταται πιεῖν, ὥσπερ ἐμοί, ἡνίκα ὁ λογισμὸς κελεύει·
Tot ca și mie, și-ai dreptul să bei după poftă și vrere.

ἀλλ' ὄρσευ πόλεμον δ' οἷος πάρος εὔχεαι εἶναι.264
ἀλλὰ διεγέρθητι πρὸς τὸν πόλεμον τοιοῦτος, οἷος τὸ πρῶτον ἐκαυχῶ εἶναι.
Hai dar la luptă și arată-te tocmai așa ca-nainte.”



τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα·265
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ Ἰδομενεὺς ὁ τῶν Κρητῶν ἀρχηγὸς ἐξ ἐναντίου εἶπεν·
Domnul Cretanilor, Idomeneu, lui Atrid îi răspunse:

Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐρίηρος ἑταῖρος266
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, λίαν μέν σοι ἐγὼ εὐάρμοστος͵ φίλος
„Față de tine Agamemnon, tovarăș statornic cu totul

ἔσσομαι, ὡς τὸ πρῶτον ὑπέστην καὶ κατένευσα·267
ἔσομαι ὥσπερ πρότερον ὑπησχόμην καὶ κατένευσα·
Fi-voi așa cum întâi m-am legat și mi-am dat învoirea.

ἀλλ' ἄλλους ὄτρυνε κάρη κομόωντας Ἀχαιοὺς268
ἀλλὰ τοὺς ἄλλους παρόξυνε Ἕλληνας τοὺς τὴν κόμην τρέφοντας,
Dar tu îndeamnă pe-Aheii ceilalți, mai curând cu dușmanii

ὄφρα τάχιστα μαχώμεθ', ἐπεὶ σύν γ' ὅρκι' ἔχευαν269
ὅπως λίαν ταχέως πολεμῶμεν, ἐπειδὴ συνέχειν καὶ συνέταξαν τοὺς ὅρκους
Harță să-ncepem din nou, căci ei au stricat legătura.

Τρῶες· τοῖσιν δ' αὖ θάνατος καὶ κήδε' ὀπίσσω270
οἱ Τρῷες· αὐτοῖς δὲ θάνατος καὶ λύπαι μετὰ ταῦτα
De-asta pârjol și potop e tot ce-i așteaptă de-acuma,

ἔσσετ' ἐπεὶ πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια δηλήσαντο.271
γενήσονται, ἐπειδὴ πρῶτοι τοὺς ὅρκους ἔβλαψαν.
Ei își călcară întâi jurământul și-al lor e păcatul.”



ὣς ἔφατ', Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ·272
οὕτως εἶπεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως παρῆλθε κατὰ ψυχὴν εὐφραινόμενος·
Asta i-a zis, și Atride voios a pășit mai departe.

ἦλθε δ' ἐπ' Αἰάντεσσι κιὼν ἀνὰ οὐλαμὸν ἀνδρῶν·273
παρεγένετο δὲ πρὸς τοὺς Αἴαντας πορευόμενος κατὰ τὴν τάξιν τῶν ἀνδρῶν·
Și-ntre șiraguri umblând, ajunse pe unde au fost Aias,

τὼ δὲ κορυσσέσθην, ἅμα δὲ νέφος εἵπετο πεζῶν.274
οἱ δὲ καθωπλίζοντο, ὁμοῦ δὲ ἠκολούθει νέφος πεζῶν·
Care amândoi se-narmară urmați de un nor de pedeștri.

ὡς δ' ὅτ' ἀπὸ σκοπιῆς εἶδεν νέφος αἰπόλος ἀνὴρ275
ὥσπερ δὲ ὅτε ἀφ᾽ ὑψηλοῦ τόπου ἴδε νέφος ἀνὴρ ποιμὴν αἰγῶν
Tocmai ca norul ce-l vede cândva un păstor de pe-o culme

ἐρχόμενον κατὰ πόντον ὑπὸ Ζεφύροιο ἰωῆς·276
ἐπερχόμενον κατὰ τὸν πόντον ὑπὸ τῆς Ζεφύρου πνοῆς,
Cum aburind din apus tot vine spre apele mării

τῷ δέ τ' ἄνευθεν ἐόντι μελάντερον ἠΰτε πίσσα277
(a) τούτῳ δὲ πόρρωθεν ὑπάρχοντι μέλαν, καθάπερ πίσσα,
Și de departe s-arată mai negru, întocmai ca smoala

φαίνετ' ἰὸν κατὰ πόντον, ἄγει δέ τε λαίλαπα πολλήν,278
φαίνεται πορευόμενον κατὰ θάλασσαν, φέρει δὲ συστροφὴν μετὰ ὄμβρου πολλήν·
Peste noianuri plutind, căci poartă cu el vijelia;

ῥίγησέν τε ἰδών, ὑπό τε σπέος ἤλασε μῆλα·279
ἐφοβήθη δὲ ἰδών, καὶ ὑπὸ τὸ σπήλαιον συνήλασε τὰς αἶγας·
Înfricoșat el dă fuga și-și huie sub peșteră turma;

τοῖαι ἅμ' Αἰάντεσσι διοτρεφέων αἰζηῶν280
τοιαῦται μετὰ τῶν Αἰάντων φάλαγγες πυκναὶ νέων ἐνδόξως τραφέντων,
Negre-ndesite tot astfel porniră, mânate de Aias,

δήιον ἐς πόλεμον πυκιναὶ κίνυντο φάλαγγες281
ἐκινοῦντο ἐπὶ τὸν ἀφανιστικὸν πόλεμον,
Cetele de luptători ca zeii de tari la războiul

κυάνεαι, σάκεσίν τε καὶ ἔγχεσι πεφρικυῖαι.282
μέλαιναι ταῖς ἀσπίσι, καὶ ὠρθωμέναι τοῖς δόρασιν οὖσαι·
Cel năpăstos, o pădure zburlită de lănci și de scuturi.

καὶ τοὺς μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων,283
καὶ τούτους μὲν θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εὐφράνθη,
Cum îi văzu și pe ei fu vesel Atrid Agamemnon

καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·284
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν·
Și-amândurora a strigat și-a zis zburătoare cuvinte:

Αἴαντ' Ἀργείων ἡγήτορε χαλκοχιτώνων,285
ὦ Αἴαντες ἡγεμόνες τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων,
„Aias voinici căpitani în oastea-nzelată din Argos,

σφῶι μέν· οὐ γὰρ ἔοικ' ὀτρυνέμεν· οὔ τι κελεύω·286
ὑμῖν μέν, οὐ γὰρ δεῖ, παροξύνειν ὑμᾶς οὐδὲν κελεύω·
Nu vă mai trebuie vouă îndemn și poruncă; de sine

αὐτὼ γὰρ μάλα λαὸν ἀνώγετον ἶφι μάχεσθαι.287
αὐτοὶ γὰρ καὶ λίαν παρακελεύεσθε τῷ λαῷ μάχεσθαι ἰσχυρῶς
Voi îndemnați îndestul pe-ai voștri la luptă vitează.

αἲ γὰρ Ζεῦ τε πάτερ καὶ Ἀθηναίη καὶ Ἄπολλον288
εἴθε γὰρ, ὦ Ζεῦ πάτερ, καὶ Ἀθηνᾶ, καὶ Ἄπολλον,
Dare-ar părintele Zeus, Atena și Febos Apolon

τοῖος πᾶσιν θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γένοιτο·289
τοιαύτη προθυμία γένοιτο πᾶσιν ἐν τοῖς στήθεσι·
Inima asta să aibă prin tabără toți luptătorii!

τώ κε τάχ' ἠμύσειε πόλις Πριάμοιο ἄνακτος290
τούτῳ γὰρ ἂν ταχέως κλινθείη ἡ πόλις Πριάμου τοῦ βασιλέως
Repede-atunci-a lui Priam cetate ar cădea cucerită

χερσὶν ὑφ' ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε.291
κρατηθεῖσα, καὶ πορθηθεῖσα ὑπὸ τῶν ἡμετέρων χειρῶν.
Și prefăcută fiind de noi în morman de cenușă.”



ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ' ἄλλους·292
οὕτως εἰπών, αὐτοὺς μὲν κατέλιπεν αὐτόθι, ἐπὶ δὲ τοὺς ἄλλους ἐπορεύθη.
Zise și-ndată pe ei părăsindu-i purcese spre alții.

ἔνθ' ὅ γε Νέστορ' ἔτετμε λιγὺν Πυλίων ἀγορητὴν293
ἐκεῖ δὲ οὗτος κατέλαβε Νέστορα τὸν ὀξύφωνον δημηγόρον τῶν Πυλίων,
Dete de Nestor în cale, când el, al Pilenilor meșter

οὓς ἑτάρους στέλλοντα καὶ ὀτρύνοντα μάχεσθαι294
τοὺς ἑαυτοῦ φίλους κοσμοῦντα καὶ παροξύνοντα πολεμεῖν,
Cuvântător, întocmea pe ai săi și-i silea la bătaie.

ἀμφὶ μέγαν Πελάγοντα Ἀλάστορά τε Χρομίον τε295
περὶ τὸν μέγαν Πελάγοντα, καὶ τὸν Ἀλάστορα, καὶ τὸν Χρόμιον,
Hromiu alături stătea, Pelagon cel înalt și Alastor

Αἵμονά τε κρείοντα Βίαντά τε ποιμένα λαῶν·296
καὶ τὸν βασιλέα Αἵμονα, καὶ Βίαντα τὸν ἡγεμόνα τῶν λαῶν·
Și căpitanul Hemon și Bias, păstorul de oaste.

ἱππῆας μὲν πρῶτα σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφι,297
πρῶτον μὲν τοὺς ἱππέας σὺν τοῖς ἵπποις, καὶ τοῖς ἄρμασι,
Nestor-nainte stoli călărimea cu cai și cotige,

πεζοὺς δ' ἐξόπιθε στῆσεν πολέας τε καὶ ἐσθλοὺς298
τοὺς πεζοὺς δὲ ὄπισθεν ἔστησε πολλούς τε καὶ ἀγαθούς,
Iar după ea o mulțime de buni pedestrași ca să fie

ἕρκος ἔμεν πολέμοιο· κακοὺς δ' ἐς μέσσον ἔλασσεν,299
ὥστε περίφραγμα εἶναι τοῦ πολέμου· τοὺς δειλοὺς δὲ εἰς τὸ μέσον ἐλάσας συνέκλεισε
Stavilă, zid la război; pe codași îi împinse la mijloc,

ὄφρα καὶ οὐκ ἐθέλων τις ἀναγκαίῃ πολεμίζοι.300
ὅπως καὶ μὴ βουλόμενός τις ὑπ᾿ ἀνάγκης πολεμῇ.
Silnic măcar să se bată, de nu vor cu tot înadinsul.

ἱππεῦσιν μὲν πρῶτ' ἐπετέλλετο· τοὺς γὰρ ἀνώγει301
τοῖς ἱππεῦσι μὲν οὖν πρῶτον παρεκελεύετο· τούτους γὰρ ἐκέλευσε
Puse la cale întâi călărimea și-i dete povață

σφοὺς ἵππους ἐχέμεν μηδὲ κλονέεσθαι ὁμίλῳ·302
κατέχειν τοὺς ἑαυτῶν ἵππους, μὴ δὲ συστρέφεσθαι κατὰ τὴν πληθύν,
Caii să-nfrâne la mers și să n-o mai ia razna prin valmă:

μηδέ τις ἱπποσύνῃ τε καὶ ἠνορέηφι πεποιθὼς303
μὴ δέ τις ἱππικῇ καὶ ἀνδρίᾳ θαρρῶν,
„Oricât ar pune pe sine temei și ar ști hățuitul,

οἶος πρόσθ' ἄλλων μεμάτω Τρώεσσι μάχεσθαι,304
μόνος πρὸ τῶν ἄλλων προθυμείσθω πολεμεῖν τοῖς Τρωσί,
Nimeni asupra dușmanului singur să nu se repeadă,

μηδ' ἀναχωρείτω· ἀλαπαδνότεροι γὰρ ἔσεσθε.305
μὴ δὲ ὑποχωρείτω· ἀσθενέστεροι γὰρ γενήσεσθε·
Nici să se deie-napoi, mai lesne bătut o să fie.

ὃς δέ κ' ἀνὴρ ἀπὸ ὧν ὀχέων ἕτερ' ἅρμαθ' ἵκηται306
ὃς δ᾽ ἂν ἀνὴρ ἀπὸ τῶν ἰδίων ἁρμάτων ἐπὶ ἕτερα ἅρματα ἔλθῃ,
Cine din caru-i putea-va s-ajung-a vrăjmașilor care,

ἔγχει ὀρεξάσθω, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερον οὕτω.307
δόρατι πληξάτω, ἐπειδὴ κατὰ πολὺ κρεῖσσον οὕτως ἂν εἴη·
Lancea să-ntindă lovind, c-așa-i folosește mai bine.

ὧδε καὶ οἱ πρότεροι πόλεας καὶ τείχε' ἐπόρθεον308
οὕτως καὶ οἱ προγενέστεροι τὰς πόλεις καὶ τὰ τείχη ἐπόρθουν,
Numai așa făptuind, cu gândul și inima asta

τόνδε νόον καὶ θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ἔχοντες.309
τοῦτον τὸν λογισμὸν καὶ τὴν προθυμίαν ἔχοντες ἐν τοῖς στήθεσιν.
Și-naintașii putură să surpe orașe și ziduri.”



ὣς ὃ γέρων ὄτρυνε πάλαι πολέμων ἐῢ εἰδώς·310
οὕτως ὁ γέρων προέτρεπε, παλαιῶν πολέμων ἔμπειρος ὤν·
Asta zicea întețindu-i bătrânul, călitul în arme.

καὶ τὸν μὲν γήθησεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων,311
καὶ τοῦτον μὲν ἰδὼν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς ἐχάρη,
Fu bucuros și de el văzându-l Atrid Agamemnon

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·312
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτὸν λόγους ταχεῖς ἔλεγεν·
Și se grăbi să-l întâmpine așa în cuvinte ce zboară:

ὦ γέρον εἴθ' ὡς θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν313
ὦ γέρον, εἴθε ὥσπερ ἐν τῷ προσφιλεῖ στήθει ὑπάρχει σοι προθυμία,
„Hei, de-ar fi fost, o moș Nestor, cum ești tu la inimă, verde,

ὥς τοι γούναθ' ἕποιτο, βίη δέ τοι ἔμπεδος εἴη·314
οὕτω σοι καὶ τὰ γόνατ᾽ ἀκολουθοῖεν, καὶ δύναμις ἰσχυρά σοι ὑπάρχοι·
Țapăn să fii și la trup și genunchii ușor să te poarte!

ἀλλά σε γῆρας τείρει ὁμοίϊον· ὡς ὄφελέν τις315
ἀλλά σε γῆρας τὸ πᾶσιν ὁμοίως ἐπερχόμενον καταπονεῖ· ὡς εἴθε τις
Dar te-ngreun-al obștii necaz, bătrânețea. Mai bine

ἀνδρῶν ἄλλος ἔχειν, σὺ δὲ κουροτέροισι μετεῖναι.316
ἄλλος ἀπὸ τῶν ἀνδρῶν αὐτὸ εἶχεν, σὺ δὲ ἐν τοῖς νεωτέροις ὑπῆρχες.
Altul povara-i ducea și tu azi erai floare-ntre tineri!”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·317
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα Νέστωρ ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ὁ ἱππικὸς ἀπεκρίνατο·
Dar călărețul bătrân, cumintele Nestor îi zise:

Ἀτρεΐδη μάλα μέν τοι ἐγὼν ἐθέλοιμι καὶ αὐτὸς318
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, καὶ πάνυ μὲν ἂν βουλοίμην κἀγὼ οὕτως ἔχειν,
„Cum aș dori, o Atride, și eu să fiu azi ca pe vremea

ὣς ἔμεν ὡς ὅτε δῖον Ἐρευθαλίωνα κατέκταν.319
ὥσπερ ὅτε τὸν ἔνδοξον Ἐρευθαλίωνα ἐφόνευσα·
Când am răpus pe mărețul Ereftalion. Dar nu toate

ἀλλ' οὔ πως ἅμα πάντα θεοὶ δόσαν ἀνθρώποισιν·320
ἀλλ᾿ οὐδαμῶς ἅπανθ᾽ ὁμοῦ τοῖς ἀνθρώποις δεδώκασιν οἱ θεοί·
Cele dorite de om sunt date de zei împreună.

εἰ τότε κοῦρος ἔα νῦν αὖτέ με γῆρας ὀπάζει.321
εἰ τότε νέος ἦν, νῦν δή με γῆρας καταλαμβάνει·
Tânăr eram pe atunci, dar azi bătrânețea m-ajunse.

ἀλλὰ καὶ ὧς ἱππεῦσι μετέσσομαι ἠδὲ κελεύσω322
ἀλλὰ καὶ οὕτως τοῖς ἱππεῦσι συνέσομαι, καὶ προτρέψω
Merge-voi totuși cu oastea, din car voi mâna-o la luptă

βουλῇ καὶ μύθοισι· τὸ γὰρ γέρας ἐστὶ γερόντων.323
εὐβουλία καὶ λόγοις· τοῦτο γάρ ἐστι γερόντων τιμή·
Numai cu sfatul și vorba, căci asta e dat bătrâneții.

αἰχμὰς δ' αἰχμάσσουσι νεώτεροι, οἵ περ ἐμεῖο324
ἀκόντια δὲ ἀκοντίζουσιν οἱ νεώτεροι, οἵτινες ἐμοῦ
Las pe cei tineri acum să se avânte cu lancea, voinicii

ὁπλότεροι γεγάασι πεποίθασίν τε βίηφιν.325
νεωτέρως γεγόνασι, καὶ ἰσχύι θαρροῦσι.
Care de arme sunt buni și pot să se bizuie-n sine.”



ὣς ἔφατ', Ἀτρεΐδης δὲ παρῴχετο γηθόσυνος κῆρ.326
οὕτως εἶπεν· ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως παρῆλθε χαίρων κατά ψυχήν·
Asta grăi, iar Atride purcese voios mai departe,

εὗρ' υἱὸν Πετεῶο Μενεσθῆα πλήξιππον327
εὗρε δὲ Μενεσθέα τὸν ἱππικὸν τὸν υἱὸν τοῦ Πετεοῦ
Unde găsi pe vultanii războiului, Atenienii,

ἑσταότ'· ἀμφὶ δ' Ἀθηναῖοι μήστωρες ἀϋτῆς·328
ἑστῶτα· περὶ δ᾽ αὐτὸν ἦσαν Ἀθηναῖοι οἱ ἐπιστήμονες τοῦ πολέμου·
Pe-al lui Peteos fecior Menesteus strunind telegarii.

αὐτὰρ ὃ πλησίον ἑστήκει πολύμητις Ὀδυσσεύς,329
πλησίον δὲ ἵστατο Ὀδυσσεὺς ὁ πολύβουλος·
Sta pe aproape istețul Ulise și-alături de dânsul

πὰρ δὲ Κεφαλλήνων ἀμφὶ στίχες οὐκ ἀλαπαδναὶ330
παρ᾿ αὐτῷ δὲ τῶν Κεφαλήνων αἱ τάξεις οὐκ ἀσθενεῖς
Gat-așteptau înșirați Chefalenii cei tari de vârtute.

ἕστασαν· οὐ γάρ πώ σφιν ἀκούετο λαὸς ἀϋτῆς,331
περιειστήκεσαν· οὔπω γὰρ ὁ λαὸς αὐτῶν ἤκουσε τῆς βοῆς,
Încă ei nu auziseră strigătul, larma de goană,

ἀλλὰ νέον συνορινόμεναι κίνυντο φάλαγγες332
ἀλλὰ νεωστὶ διεγειρόμεναι ἐκινοῦντο αἱ φάλαγγες
Doar se porniser-abia îmbulzindu-se-n cete Troienii,

Τρώων ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ μένοντες333
τῶν Τρῴων τῶν ἱππικῶν καὶ τῶν Ἑλλήνων· οἱ δὲ ἀναμένοντες
Domolitorii de cai, și Aheii; ei stau mai deoparte

ἕστασαν ὁππότε πύργος Ἀχαιῶν ἄλλος ἐπελθὼν334
ἑστήκασι, πότε ἄλλος πύργος τῶν Ἑλλήνων ἐπελθὼν
Și așteptau pân-ar trece vreun alt șir de-Ahei înainte

Τρώων ὁρμήσειε καὶ ἄρξειαν πολέμοιο.335
ὁρμήσειε κατὰ τῶν Τρῴων, καὶ πολέμου ἀρχὴν ποιήσαιτο·
Și-ar năvăli la dușmani, ca pe urmă să-nceapă ei a se bate.

τοὺς δὲ ἰδὼν νείκεσσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,336
τούτους δὲ θεασάμενος ὠνείδισεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν,
Cum îi văzu neurniți, la dânșii sărind Agamemnon

καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·337
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγε·
Prinse să-i certe el astfel răstindu-se: „Tu, Menesteus,

ὦ υἱὲ Πετεῶο διοτρεφέος βασιλῆος,338
ὦ υἱὲ Πετεοῦ τοῦ ὑπὸ τοῦ Διὸς πεπαιδευμένου βασιλέως,
Care te lauzi că ești odraslă din craiul Peteos

καὶ σὺ κακοῖσι δόλοισι κεκασμένε κερδαλεόφρον339
καὶ σὺ κακοῖς δόλοις κεκοσμημένε, πανοῦργε,
Și tu, Ulise, viclene, tu marele meșter în renghiuri,

τίπτε καταπτώσσοντες ἀφέστατε, μίμνετε δ' ἄλλους;340
τί δήποτε φοβούμενοι πόρρω ἵστασθε, ἀναμένετε δὲ ἄλλους;
Ce stați așa tupilați la o parte voi doi și pe alții

σφῶιν μέν τ' ἐπέοικε μετὰ πρώτοισιν ἐόντας341
ὑμῖν μέντοι πρέπει ἐν τοῖς πρώτοις ὄντας
Tot așteptați? Vi se cade doar vouă să mergeți în frunte

ἑστάμεν ἠδὲ μάχης καυστείρης ἀντιβολῆσαι·342
ἑστάναι, καὶ τῆς καυστικῆς μάχης μετασχεῖν·
Cu-naintașii, s-o rupeți-nainte prin clocotul luptei.

πρώτω γὰρ καὶ δαιτὸς ἀκουάζεσθον ἐμεῖο,343
πρῶτοι γὰρ καὶ τῆς ἐμῆς εὐωχίας ἀκούεσθε,
Eu doar pe voi înainte vă chem totdeauna la masa

ὁππότε δαῖτα γέρουσιν ἐφοπλίζωμεν Ἀχαιοί.344
ὁπηνίκα παρασκευάζομεν εὐωχίαν τοῖς γέρουσιν Ἕλλησιν,
Care e dată de-Ahei întru cinstea mai-marilor, nouă,

ἔνθα φίλ' ὀπταλέα κρέα ἔδμεναι ἠδὲ κύπελλα345
ὅπου προσφιλῆ κρέα ὀπτά εἰσιν ὥστ᾽ ἐσθίειν, καὶ κύλικες
Și-unde mâncați la fripturi și beți din paharele pline

οἴνου πινέμεναι μελιηδέος ὄφρ' ἐθέλητον·346
οἴνου προσηνοῦς καὶ ἡδέος πίνειν, ὅπως ἂν βούλοισθε·
Vin ca și mierea de dulce, la fel amândoi după vrere.

νῦν δὲ φίλως χ' ὁρόῳτε καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἀχαιῶν347
νῦν δὲ ἡδέως ἂν ὁρῶτε, καὶ εἰ δέκα πύργοι Ἑλλήνων ἔμπροσθεν
Totuși aci bucuros ați vedea că vă trec înainte

ὑμείων προπάροιθε μαχοίατο νηλέϊ χαλκῷ.348
ὑμῶν μάχοιντο διὰ σιδήρου σκληροῦ, καὶ ἀνηλεοῦς.
Zece șiraguri de-Ahei spre-a se bate cu arma cea cruntă!”



τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·349
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεὺς εἶπεν·
Se încreți de necaz și răspunse istețul Ulise:

Ἀτρεΐδη ποῖόν σε ἔπος φύγεν ἕρκος ὀδόντων;350
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, ποῖος λόγος τὸ περίφραγμα τῶν σῶν ὀδόντων διέφυγε;
„Ce fel de vorbă din gură-ți ieși, o, Atrid Agamemnon?

πῶς δὴ φῂς πολέμοιο μεθιέμεν ὁππότ' Ἀχαιοὶ351
πῶς δὴ λέγεις πολέμου ἀμελεῖν, ὁπηνίκα οἱ Ἕλληνες
Cum poți să spui că fugim de război? Când noi înteți-vom

Τρωσὶν ἐφ' ἱπποδάμοισιν ἐγείρομεν ὀξὺν Ἄρηα;352
ἀνιστῶμεν κατὰ τῶν ἱππικῶν Τρῴων πόλεμον ὀξύν;
Lupta cea crâncen-acuma și ne-om încleșta cu Troienii,

ὄψεαι αἴ κ' ἐθέλῃσθα καὶ αἴ κέν τοι τὰ μεμήλῃ353
ὄψει ἐὰν ἐθέλῃς, καὶ ἐάν σοι ταῦτα διὰ φροντίδος εἰσί,
Tu ai să vezi dacă vrei și-ți pasă și-ai grijă de asta,

Τηλεμάχοιο φίλον πατέρα προμάχοισι μιγέντα354
τὸν προσφιλῆ πατέρα τοῦ Τηλεμάχου ἐμβαλόντα τοῖς πρωταγωνισταῖς
Cum se pricepe părintele lui Telemah să se bată

Τρώων ἱπποδάμων· σὺ δὲ ταῦτ' ἀνεμώλια βάζεις.355
τῶν ἱππικῶν Τρῴων· σὺ δὲ ταῦτα ἀνεμόφθορα, καὶ μάταια λέγεις.
Cu-naintașii dușmani, ci acum ți-i zadarnic cuvântul.”



τὸν δ' ἐπιμειδήσας προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων356
πρὸς τοῦτον δὲ μέτριον γελάσας Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς εἶπεν,
Dar se muie și-i zâmbi lui Ulise Atrid Agamemnon,

ὡς γνῶ χωομένοιο· πάλιν δ' ὅ γε λάζετο μῦθον·357
ἐπειδὴ ἔγνω αὐτὸν μεγάλως ὀργιζόμενον· πάλιν δὲ οὗτος ἀνελάμβανε τὸν λόγον·
Cum îl văzu oțerit, și astfel întoarse vorbirea:

διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ358
ὦ εὐγενέστατε υἱὲ τοῦ Λαερτίου πολύτροπε Ὀδυσσεῦ,
„Laertiene Ulise mărite și prea iscusite,

οὔτέ σε νεικείω περιώσιον οὔτε κελεύω·359
οὔτε ὀνειδίζω σε περιττῶς, οὔτε προστάττω·
Nu-ți mai dau nici un îndemn și nu te mai mustru pe tine,

οἶδα γὰρ ὥς τοι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισιν360
γινώσκω γὰρ ὅτι σοι ὁ λογισμὸς ἐν τῷ προσφιλεῖ στήθει προσηνῆ βουλεύματα οἶδε·
Sufletul eu ți-l cunosc și știu că tu ai pentru mine

ἤπια δήνεα οἶδε· τὰ γὰρ φρονέεις ἅ τ' ἐγώ περ.361
ταὐτὰ γὰρ φρονεῖς, ἅπερ καὶ ἐγώ· ἀλλὰ πορεύου·
Gânduri prielnice numai și una suntem în părere.

ἀλλ' ἴθι ταῦτα δ' ὄπισθεν ἀρεσσόμεθ' εἴ τι κακὸν νῦν362
ταῦτα δὲ μετέπειτα ἐξιλασόμεθα, εἴ τι κακὸν νῦν
Hai dar, acum dac-am spus ceva rău, mai pe urmă căta-vom

εἴρηται, τὰ δὲ πάντα θεοὶ μεταμώνια θεῖεν.363
ἐλέχθη· θεοὶ δὲ ταῦτα πάντα μάταια καὶ ἀνωφελῆ ποιήσειαν.
Răul să-l dregem, ci dare-ar în vânt să-l împrăștie zeii.”



ὣς εἰπὼν τοὺς μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δὲ μετ' ἄλλους.364
οὕτως εἰπών, τούτους μὲν κατέλιπεν αὐτόθι· ἐπορεύθη δ᾽ ἐπ᾽ ἄλλους·
Asta rosti, și lăsându-i pe ei el purcese-nainte

εὗρε δὲ Τυδέος υἱὸν ὑπέρθυμον Διομήδεα365
εὗρε δὲ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως τὸν μεγαλόψυχον Διομήδην
Și mai încolo-l găsi pe mult inimosul Tidide

ἑσταότ' ἔν θ' ἵπποισι καὶ ἅρμασι κολλητοῖσι·366
ἑστῶτα ἐν τοῖς ἵπποις καὶ τοῖς ἅρμασι τοῖς κεκολλημένοις·
Care stătea între cai în teleaga cea bine-ntocmită

πὰρ δέ οἱ ἑστήκει Σθένελος Καπανήιος υἱός.367
παρ᾽ αὐτῷ δὲ ἵστατο Σθένελος ὁ υἱὸς τοῦ Καπανέως·
Lângă Stenelos, al lui Capaneus fecior, vizitiul.

καὶ τὸν μὲν νείκεσσεν ἰδὼν κρείων Ἀγαμέμνων,368
καὶ τοῦτον μέντοι ὠνείδισε θεασάμενος Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεύς,
Cum îl văzu, Agamemnon a prins și pe-acesta să-l certe

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·369
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτόν, λόγους ταχεῖς ἔλεγε·
Și-astfel, cu vorbe ce zboară, la el se răsti împăratul:

ὤ μοι Τυδέος υἱὲ δαΐφρονος ἱπποδάμοιο370
φεῦ, ᾧ υἱὲ τοῦ Τυδέως τοῦ συνετοῦ καὶ πολεμικοῦ·
„Fiu al voinicului domn Tideus, de cai strunitorul!

τί πτώσσεις, τί δ' ὀπιπεύεις πολέμοιο γεφύρας;371
τί ἀποδειλιᾶς; τί δὲ περισκοπεῖς τὰ μεταξὺ κενὰ τοῦ στρατεύματος, ἤτοι φυγῆς ὁδούς;
Ce stai acolo pe-ascuns și cauți la câmpul de luptă?

οὐ μὲν Τυδέϊ γ' ὧδε φίλον πτωσκαζέμεν ἦεν,372
οὔκουν τῷ Τυδεῖ οὕτω προσφιλὲς ἦν τὸ δειλιᾷν,
Nu i-a plăcut lui Tideu să se pitule așa, ci de-a pururi

ἀλλὰ πολὺ πρὸ φίλων ἑτάρων δηΐοισι μάχεσθαι,373
ἀλλὰ τὸ μάχεσθαι τοῖς πολεμίοις ἔμπροσθεν πολλῷ τῶν ἀγαπητῶν φίλων.
Sta înaintea-alor săi și tot se lupta cu dușmanii.

ὡς φάσαν οἵ μιν ἴδοντο πονεύμενον· οὐ γὰρ ἔγωγε374
οὕτως εἶπον, οἳ ἴδον αὐτὸν διαπονοῦντα κατὰ τὸν πόλεμον· ἐγὼ γὰρ
Martori sunt toți care-n luptă-l văzură, eu n-am dat de dânsul

ἤντησ' οὐδὲ ἴδον· περὶ δ' ἄλλων φασὶ γενέσθαι.375
οὐκ ἀπήντησα, οὐδὲ ἴδον· λέγουσι δὲ γενέσθαι ὑπὲρ τοὺς ἄλλους·
Nici l-am văzut, dar se zice că fost-a mai bun decât alții.

ἤτοι μὲν γὰρ ἄτερ πολέμου εἰσῆλθε Μυκήνας376
ἄνευ μὲν γὰρ πολέμου εἰσῆλθε τὰς Μυκήνας
Pașnic o dată ca oaspe-n Micena s-a dus cu voinicul

ξεῖνος ἅμ' ἀντιθέῳ Πολυνείκεϊ λαὸν ἀγείρων·377
ξένος, συναθροίζων λαὸν μετὰ Πολυνείκους τοῦ ἰσοθέου·
Cel ca un zeu, Polinice, s-adune oștire pe vremea

οἳ δὲ τότ' ἐστρατόωνθ' ἱερὰ πρὸς τείχεα Θήβης,378
οἳ δὴ τότε ἐστράτευον ἐπὶ τὰ ἱερὰ τείχη τῶν Θηβῶν,
Când se oștiser-Aheii sub murii cei tari de la Teba.

καί ῥα μάλα λίσσοντο δόμεν κλειτοὺς ἐπικούρους·379
καὶ δὴ πάνυ παρεκάλουν δοῦναι συμμάχους ἐνδόξους·
Ei se rugară-nadins să le deie ajutoare pe-alese,

οἳ δ' ἔθελον δόμεναι καὶ ἐπῄνεον ὡς ἐκέλευον·380
οὗτοι δὲ ἐβούλοντο δοῦναι, καὶ συνῄνουν ὥσπερ ἠξίουν·
Micenienii primiră și se învoiră cu dânșii;

ἀλλὰ Ζεὺς ἔτρεψε παραίσια σήματα φαίνων.381
ἀλλ᾽ ὁ Ζεὺς ἐκώλυσε δεικνὺς σημεῖα ἐναντία καὶ χαλεπά.
Dar în deșert, că pe ei, vădind neprielnice semne,

οἳ δ' ἐπεὶ οὖν ᾤχοντο ἰδὲ πρὸ ὁδοῦ ἐγένοντο,382
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἀνεχώρησαν, καὶ ἔμπροσθεν τῆς ὁδοῦ ἐγένοντο,
Zeus i-a-ntors și de acolo plecând s-au tot dus dup-aceea

Ἀσωπὸν δ' ἵκοντο βαθύσχοινον λεχεποίην,383
εἰς τὸν Ἀσωπόν ποταμὸν ἀφίκοντο, τὸν βαθείας βοτάνας καὶ σχοίνους ἔχοντα,
Până ce-au fost la Asop, unde-i mană de stuf și de iarbă,

ἔνθ' αὖτ' ἀγγελίην ἐπὶ Τυδῆ στεῖλαν Ἀχαιοί.384
τότε δὴ οἱ Ἕλληνες ἄγγελον ἔπεμψαν τὸν Τυδέα εἰς Θήβας·
Și de aci pe Tideu îl trimiser-Aheii la Teba.

αὐτὰρ ὃ βῆ, πολέας δὲ κιχήσατο Καδμεΐωνας385
ὁ δὲ ἐπορεύθη, πολλοὺς δὲ Θηβαίους κατέλαβεν
Dânsul acolo s-a dus și-a dat de Cadmei o mulțime,

δαινυμένους κατὰ δῶμα βίης Ἐτεοκληείης.386
εὐωχουμένους κατὰ τὸν οἶκον τῆς ἰσχύος τοῦ Ἐτεοκλέους,
Când ospătau în palatul vânjosului crai Eteocle.

ἔνθ' οὐδὲ ξεῖνός περ ἐὼν ἱππηλάτα Τυδεὺς387
ὅπου οὐδέ, ξένος ὤν, ὁ ἱππικὸς Τυδεὺς
Singur era și străin prin mulții nepoți ai lui Cadmos,

τάρβει, μοῦνος ἐὼν πολέσιν μετὰ Καδμείοισιν,388
ἐφοβεῖτο μόνος ὑπάρχων ἐν πολλοῖς Θηβαίοις·
Totuși a stat inimos călărețul destoinic Tideus,

ἀλλ' ὅ γ' ἀεθλεύειν προκαλίζετο, πάντα δ' ἐνίκα389
ἀλλ᾿ αὐτὸς ἀγωνίζεσθαι προυκαλεῖτο· πάντα δὲ ἐνίκα
Și la tot felul de lupte-i pofti la întreceri, și-n toate

ῥηϊδίως· τοίη οἱ ἐπίρροθος ἦεν Ἀθήνη.390
ῥᾳδίως· τοιαύτη αὐτῷ βοηθὸς παρῆν ἡ Ἀθηνᾶ.
Lesne-i învinse pe toți, așa i-a dat sprijin Atena.

οἳ δὲ χολωσάμενοι Καδμεῖοι κέντορες ἵππων391
οἱ δὲ Θηβαῖοι, οἱ τοὺς ἵππους κεντοῦντες, ὀργισθέντες,
Dar mâniindu-se atunci, bolditorii de cai, Cadmeenii

ἂψ ἄρ' ἀνερχομένῳ πυκινὸν λόχον εἷσαν ἄγοντες392
εἰς τοὐπίσω ὑποστρέφοντι ἐνέδραν ἰσχυρὰν ἄγοντες ἐκάθισαν,
Pus-au pe drum la întorsu-i o droaie de oameni la pândă

κούρους πεντήκοντα· δύω δ' ἡγήτορες ἦσαν,393
νέους πεντήκοντα· δύο δὲ ἦσαν ἡγεμόνες,
Tineri oșteni vreo cincizeci sub doi căpitani, unul Meon

Μαίων Αἱμονίδης ἐπιείκελος ἀθανάτοισιν,394
Μαίων υἱὸς τοῦ Αἵμονος παρόμοιος τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς,
Fiul lui Emon, bărbat ca un zeu de fălos, și feciorul

υἱός τ' Αὐτοφόνοιο μενεπτόλεμος Πολυφόντης.395
καὶ ὁ υἱὸς τοῦ Αὐτοφόνου ὁ καρτερικὸς Λυκοφόντης.
Lui Autofon, Polifonte cel dat la război, ci le dete

Τυδεὺς μὲν καὶ τοῖσιν ἀεικέα πότμον ἐφῆκε·396
Τυδεὺς μὲν οὖν καὶ τούτοις ἀπρεπῆ θάνατον ἐπήγαγε·
Groaznică moarte și lor Tideu, că pe toți îi ucise;

πάντας ἔπεφν', ἕνα δ' οἶον ἵει οἶκον δὲ νέεσθαι·397
πάντας ἀπέκτεινε, ἕνα δὲ μόνον ἀπέλυσε ἐπ᾽ οἶκον πορεύεσθαι·
Numai pe Meon, urmând ale zeilor semne, Tideus

Μαίον' ἄρα προέηκε θεῶν τεράεσσι πιθήσας.398
τὸν Μαίονα δὴ οὖν ἀφῆκε, σημείοις πεισθεὶς τῶν θεῶν.
Viu l-a lăsat să se-ntoarne, ca vestea pieirii s-aducă.

τοῖος ἔην Τυδεὺς Αἰτώλιος· ἀλλὰ τὸν υἱὸν399
τοιοῦτος ἦν ὁ ἀπὸ Αἰτωλίας Τυδεύς· ἀλλὰ τὸν υἱὸν
Astfel Etolul Tideus a fost, dar feciorul său astăzi

γείνατο εἷο χέρεια μάχῃ, ἀγορῇ δέ τ' ἀμείνω.400
ἐγέννησεν ἑαυτοῦ χείρονα τῷ πολέμῳ, κρείσσονα δὲ τῇ δημηγορίᾳ.
Este mai slab în război și numai de gură mai tare.”



ὣς φάτο, τὸν δ' οὔ τι προσέφη κρατερὸς Διομήδης401
οὕτως εἶπε· πρὸς αὐτὸν δὲ οὐδὲν ἔφη Διομήδης ὁ ἰσχυρός,
Zise, dar nu i-a răspuns viteazul Tidid Diomede

αἰδεσθεὶς βασιλῆος ἐνιπὴν αἰδοίοιο·402
αἰδεσθεὶς τὴν ἐπίπληξιν τοῦ αἰδοῦς ἀξίου βασιλέως.
Vrând să cinstească mustrarea ’mpăratului vrednic de cinste.

τὸν δ' υἱὸς Καπανῆος ἀμείψατο κυδαλίμοιο·403
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ ἐνδόξου Καπανέως ἀπεκρίνατο αὐτῷ·
Numai Stenelos atunci grăi lui Atrid Agamemnon:

Ἀτρεΐδη μὴ ψεύδε' ἐπιστάμενος σάφα εἰπεῖν·404
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, μὴ ψεύδου, εἰδὼς εἰπεῖν ἀληθῶς·
„Ce ne spui neadevăr, când știi cum stă lucrul aieve?

ἡμεῖς τοι πατέρων μέγ' ἀμείνονες εὐχόμεθ' εἶναι·405
ἡμεῖς πολλῷ κρείττονες τῶν πατέρων εἶναι καυχώμεθα·
Noi ne fălim că stăturăm cu mult mai viteji ca părinții.

ἡμεῖς καὶ Θήβης ἕδος εἵλομεν ἑπταπύλοιο406
ἡμεῖς καὶ τὸ ἔδαφος τῶν Θηβῶν τῶν ἑπταπύλων ἐπορθήσαμεν,
Noi după semne cerești și cu ajutorul lui Zeus

παυρότερον λαὸν ἀγαγόνθ' ὑπὸ τεῖχος ἄρειον,407
ὀλίγον στρατὸν ἀγαγόντες ὑπὸ τεῖχος πολεμικόν,
Teba cu șaptele-i porți cucerirăm, deși mai puțină

πειθόμενοι τεράεσσι θεῶν καὶ Ζηνὸς ἀρωγῇ·408
πειθόμενοι τοῖς τέρασι τῶν θεῶν, καὶ τῇ βοηθείᾳ τοῦ Διός·
Oaste pe acolo-mprejur mânasem sub zid la cetate.

κεῖνοι δὲ σφετέρῃσιν ἀτασθαλίῃσιν ὄλοντο·409
ἐκεῖνοι δὲ ταῖς ἰδίαις εἰς θεὸν ἁμαρτίαις ἀπώλοντο·
Dar pe părinți îi pierdură păcatele; de-asta pe dânșii

τὼ μή μοι πατέρας ποθ' ὁμοίῃ ἔνθεο τιμῇ.410
δι᾿ ὃ μή μοι τοὺς πατέρας ποτὲ τίθεσο ἐν ὁμοίᾳ τιμῇ.
Nu-i socoti deopotrivă cu noi după cinste și vază.”



τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης·411
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης, εἶπεν·
Crunt pe sub gene privind, se răsti Diomede viteazul:

τέττα, σιωπῇ ἧσο, ἐμῷ δ' ἐπιπείθεο μύθῳ·412
νήπιε, κάθησο σιωπῶν, τῷ ἐμῷ δὲ λόγῳ πείθου·
„Taci din gură, bădie, și-ascultă o vorbă ce-oi spune.

οὐ γὰρ ἐγὼ νεμεσῶ Ἀγαμέμνονι ποιμένι λαῶν413
οὐ γὰρ ἐγὼ μέμφομαι Ἀγαμέμνονι τῷ βασιλεῖ τοῦ στρατοῦ
Mie de loc nu mi-e ciudă pe craiul Atrid Agamemnon,

ὀτρύνοντι μάχεσθαι ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς·414
παροξύνοντι μάχεσθαι τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας·
Dacă zorește pe-Ahei la întrecere în bătălie;

τούτῳ μὲν γὰρ κῦδος ἅμ' ἕψεται εἴ κεν Ἀχαιοὶ415
τούτῳ μὲν γὰρ δόξα ἐπακολουθήσει, ἐὰν οἱ Ἕλληνες
Drept e că numele-i fi-va de slavă-nsoțit, dac-ai noștri

Τρῶας δῃώσωσιν ἕλωσί τε Ἴλιον ἱρήν,416
ἀφανίσωσι τοὺς Τρῷας, καὶ ἐκπορθήσωσι τὴν ἱερὰν Ἴλιον·
Vor potopi pe Troieni și pune-vor mâna pe Troia,

τούτῳ δ' αὖ μέγα πένθος Ἀχαιῶν δῃωθέντων.417
τούτῳ δὲ πάλιν μεγάλη λύπη, τῶν Ἑλλήνων ἀφανισθέντων.
Dar negrăită și jalea-i va fi, dac-ai noștri pieri-vor,

ἀλλ' ἄγε δὴ καὶ νῶι μεδώμεθα θούριδος ἀλκῆς.418
ἀλλ᾽ ἀγὲ δὴ καὶ ἡμεῖς φροντίσωμεν ἰσχύος ὁρμητικῆς.
Hai dar să începem și noi să dăm iureș și goană nebună.”



ἦ ῥα καὶ ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε·419
εἶπε δὴ καὶ ἐκ τῶν ἀρμάτων σὺν τοῖς ὅπλοις χαμαὶ ἀπεπήδησε·
Zice și sare din car Diomede-narmat, și în saltu-i

δεινὸν δ' ἔβραχε χαλκὸς ἐπὶ στήθεσσιν ἄνακτος420
φοβερῶς δὲ ἤχησεν ὁ σίδηρος ἐν τῷ στήθει τοῦ βασιλέως,
Zornăie groaznic arama ce pieptu-i și spatele-ncinge,

ὀρνυμένου· ὑπό κεν ταλασίφρονά περ δέος εἷλεν.421
ὁρμήσαντος· ὑφεῖλε δ᾽ ἂν φέβον καὶ τὸν ἄγαν καρτερικὸν καὶ ἀνδρεῖον·
Și-ncremeneai auzind, de-ai fi fost chiar cu firea-mpietrită.



ὡς δ' ὅτ' ἐν αἰγιαλῷ πολυηχέϊ κῦμα θαλάσσης422
ὥσπερ δὲ ὅταν ἐν τῷ πολυταράχῳ αἰγιαλῷ τὸ κῦμα τῆς θαλάττης
Cum răscolite de vântul de-apus ale mării talazuri

ὄρνυτ' ἐπασσύτερον Ζεφύρου ὕπο κινήσαντος·423
διεγείρεται πυκνότερον, τοῦ Ζεφύρου ἀνέμου συνταράξαντος ἠρέμα,
Repezi și dese spre mal cu vuiet pornesc dup-olaltă;

πόντῳ μέν τε πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα424
ἐν τῷ πόντῳ μὲν τὴν ἀρχὴν κορυφοῦται, καὶ αὔξεται, μετὰ ταῦτα δὲ
Ele-nainte se-ncreastă venind și apoi cu putere

χέρσῳ ῥηγνύμενον μεγάλα βρέμει, ἀμφὶ δέ τ' ἄκρας425
τῇ χέρσω προσρησσόμενον μεγάλως ἠχεῖ, περὶ δὲ τὰς ἄκρας
Gem sfărâmate de stânci și se-ncovăie-nalte la maluri

κυρτὸν ἐὸν κορυφοῦται, ἀποπτύει δ' ἁλὸς ἄχνην·426
κυφὸν καὶ μετέωρον ὂν ὑψοῦται, ἀπορρίπτει δὲ θαλάσσης ἀφρόν·
Și pe uscat risipindu-se-mproașcă săratele spume;

ὣς τότ' ἐπασσύτεραι Δαναῶν κίνυντο φάλαγγες427
οὕτω τότε πυκνότεραι ἐκινοῦντο αἱ τάξεις τῶν Ἑλλήνων
Astfel în dese șiraguri pe rând se mișcau și Aheii

νωλεμέως πόλεμον δέ· κέλευε δὲ οἷσιν ἕκαστος428
ἀδιαλείπτως ἐπὶ τὸν πόλεμον· ἕκαστος δὲ τοῖς ἑαυτοῦ προσέταττε
Gata fiind de război; și-ndeamnă pe-ai lor fiecare

ἡγεμόνων· οἳ δ' ἄλλοι ἀκὴν ἴσαν, οὐδέ κε φαίης429
ἀπὸ τῶν ἡγεμόνων, οἱ ἄλλοι δὲ ἐπορεύοντο ἡσύχως· οὐδ᾽ ἂν εἴποις
Din căpetenii, și toți ’naintează tăcuți, cât ai crede

τόσσον λαὸν ἕπεσθαι ἔχοντ' ἐν στήθεσιν αὐδήν,430
τοσοῦτον στρατὸν ἀκολουθεῖν ἔχοντα ἐν τοῖς στήθεσι φωνὴν
C’astă nespusă mulțime cu rost amuțit îi urmează;

σιγῇ δειδιότες σημάντορας· ἀμφὶ δὲ πᾶσι431
μετὰ σιγῆς, φοβούμενοι τοὺς ἡγεμόνας· περὶ ἅπαντας δὲ
Molcom tăcuți și cu team’ ascultându-și a lor căpetenii

τεύχεα ποικίλ' ἔλαμπε, τὰ εἱμένοι ἐστιχόωντο.432
τὰ ποικίλα ὅπλα περιέλαμπον, ἅπερ ἐνδεδυμένοι κατὰ τάξιν ἐπορεύοντο·
Toți se tot mișcă-nainte cu arme-nflorite și lucii.

Τρῶες δ', ὥς τ' ὄϊες πολυπάμονος ἀνδρὸς ἐν αὐλῇ433
οἱ Τρῷες δέ, ὥσπερ αἱ θήλειαι τῶν προβάτων ἑστήκασιν ἐν αὐλῇ ἀνδρὸς
Dar și Troienii dau zor. Cum oile strânse în țarcul

μυρίαι ἑστήκασιν ἀμελγόμεναι γάλα λευκὸν434
πολυκτήμονος πλεῖσται, γάλα λευκὸν ἀμελγόμεναι,
Unui oier mai cuprins, când laptele alb li se mulge,

ἀζηχὲς μεμακυῖαι ἀκούουσαι ὄπα ἀρνῶν,435
ἀδιαλείπτως βοῶσαι, τὴν φωνὴν τῶν ἀρνῶν ἀκούουσαι·
Behăie-ntr-un-auzind al mieilor glas de departe –

ὣς Τρώων ἀλαλητὸς ἀνὰ στρατὸν εὐρὺν ὀρώρει·436
οὕτω θόρυβος Τρῴων κατὰ τὸν μέγαν στρατὸν ἐγήγερτο·
Astfel și strigătul lor răsuna din tot largul oștirii.

οὐ γὰρ πάντων ἦεν ὁμὸς θρόος οὐδ' ἴα γῆρυς,437
οὐ γὰρ πάντων ἦν ὁ αὐτὸς ἦχος οὐ δὲ μία φωνή,
N-aveau nici glasul la fel, nici graiul totuna cu toții,

ἀλλὰ γλῶσσα μέμικτο, πολύκλητοι δ' ἔσαν ἄνδρες.438
ἀλλὰ γλῶσσαι μεμιγμέναι ἦσαν, ἄνδρες γὰρ πολλαχόθεν κεκλημένοι ὑπῆρχον·
Feluri de limbi mestecate fiind și bărbați de tot felul.

ὄρσε δὲ τοὺς μὲν Ἄρης, τοὺς δὲ γλαυκῶπις Ἀθήνη439
παρώρμησε δὲ τοὺς μὲν ὁ Ἄρης, τοὺς δὲ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ,
Ares pe unii-i asmute și Palas Atena pe alții,

Δεῖμός τ' ἠδὲ Φόβος καὶ Ἔρις ἄμοτον μεμαυῖα,440
καὶ ὁ Δεῖμος, καὶ ὁ Φόβος, καὶ ἡ ἀπλείστως προθυμουμένη Ἔρις,
Teama și Groaza și Vrajba cea aprigă peste măsură,

Ἄρεος ἀνδροφόνοιο κασιγνήτη ἑτάρη τε,441
ἡ τοῦ ἀνδροκτόνου Ἄρεος ἀδελφή, καὶ φίλη,
Bună tovarăș-a cruntului Ares și soră de-un sânge.

ἥ τ' ὀλίγη μὲν πρῶτα κορύσσεται, αὐτὰρ ἔπειτα442
ἥτις μικρὰ μὲν τὸ πρῶτον ἐγείρεται αὐξομένη, μετὰ ταῦτα δὲ
La început ea răsare puțină, pe urmă tot crește

οὐρανῷ ἐστήριξε κάρη καὶ ἐπὶ χθονὶ βαίνει·443
τῷ οὐρανῷ τὴν κεφαλὴν προσεπέλασε, καὶ ἐπὶ γῆς βαδίζει·
Până la cer, unde-și razimă capul, și umblă pe glie.

ἥ σφιν καὶ τότε νεῖκος ὁμοίϊον ἔμβαλε μέσσῳ444
ἥτις αὐτοῖς καὶ τότε φιλονεικίαν ὁμοίαν καὶ κοινὴν εἰς τὸ μέσον ἐνέβαλεν,
Gloata străbate, se furiș-acuma-ntre cete și-aprinde

ἐρχομένη καθ' ὅμιλον ὀφέλλουσα στόνον ἀνδρῶν.445
πορευομένη κατὰ τὸν στρατόν, αὔξουσα τὸν στεναγμὸν καὶ τὴν λύπην τῶν ἀνδρῶν.
Turba de-o parte și alta, sporindu-le jalea și plânsul.



οἳ δ' ὅτε δή ῥ' ἐς χῶρον ἕνα ξυνιόντες ἵκοντο,446
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ εἰς ἕνα τόπον συνερχόμενοι ἀφίκοντο,
Cum în același cuprins se întâmpină unii cu alții,

σύν ῥ' ἔβαλον ῥινούς, σὺν δ' ἔγχεα καὶ μένε' ἀνδρῶν447
συνέβαλον μέν τοι τὰς ἐκ βυρσῶν ἀσπίδας, συνῆξαν δὲ τὰ δόρατα, καὶ τὰς δυνάμεις τῶν ἀνδρῶν
Paveze iute se-ncaieră atunci și puteri de războinici

χαλκεοθωρήκων· ἀτὰρ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι448
τῶν σιδηροθωράκων· αἱ ἀσπίδες δὲ αἱ τοὺς ὀμφαλοὺς ἔχουσαι
Tari, ferecați în aramă. Se-ndeasă, se bat între ele

ἔπληντ' ἀλλήλῃσι, πολὺς δ' ὀρυμαγδὸς ὀρώρει.449
ἐπλησίαζον ἀλλήλαις, πολὺς δὲ θόρυβος ἠγέρθη.
Scuturi boltite rotunde și-i zarvă și larmă cumplită.

ἔνθα δ' ἅμ' οἰμωγή τε καὶ εὐχωλὴ πέλεν ἀνδρῶν450
τηνικαῦτα δὲ στεναγμὸς ὁμοῦ, καὶ εὐχὴ ἀνδρῶν
Gemete auzi laolaltă și chiot de fală e glasul

ὀλλύντων τε καὶ ὀλλυμένων, ῥέε δ' αἵματι γαῖα.451
ἦν φθειρόντων τε, καὶ φθειρομένων· τὸ αἷμα δὲ κατὰ γῆς ἔρρει.
Celor ce cad sau omoară, și sângele scaldă pământul.

ὡς δ' ὅτε χείμαρροι ποταμοὶ κατ' ὄρεσφι ῥέοντες452
ὥσπερ δὲ ὅτε ποταμοὶ χείμαρροι, διὰ τῶν ὀρέων ῥέοντες
Cum repezite din munți două râuri, zăpor de zăpadă,

ἐς μισγάγκειαν συμβάλλετον ὄβριμον ὕδωρ453
συμβάλλουσιν εἰς δεξαμενὴν ὕδωρ ὄμβρων,
Varsă din hoagele largi năvalnic puhoi în aceeași

κρουνῶν ἐκ μεγάλων κοίλης ἔντοσθε χαράδρης,454
ἔκ τινων βαθέων ἐκρύσεων, ἐντὸς κοίλης ἐγχαράξεως γῆς,
Albie, înfundătur-adâncată de văi, și departe

τῶν δέ τε τηλόσε δοῦπον ἐν οὔρεσιν ἔκλυε ποιμήν·455
τούτων δὲ τὸν κτύπον πόρρωθι ἐν τοῖς ὄρεσιν ἤκουσεν ὁ ποιμήν·
Clocotul lor îl aude păstorul; tot astfel în valma

ὣς τῶν μισγομένων γένετο ἰαχή τε πόνος τε.456
οὕτως ἐπιφερομένων ἀλλήλοις τούτων, βοή τε καὶ φόβος ἐγένετο.
Luptei răsună încordul și strigătul lor de mânie.



πρῶτος δ' Ἀντίλοχος Τρώων ἕλεν ἄνδρα κορυστὴν457
πρῶτος δὲ ὁ Ἀντίλοχος ἀνεῖλεν ἄνδρα ἀπὸ τῶν Τρῴων πολεμικόν,
Cel mai întâi Antilohos brodi pe Troianul potrivnic,

ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Θαλυσιάδην Ἐχέπωλον·458
τὸν ἀγαθὸν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς, υἱὸν τοῦ Θαλυσίου Ἐχέπωλον·
Al lui Talisiu fecior, Ehepolos din fruntea oștirii.

τόν ῥ' ἔβαλε πρῶτος κόρυθος φάλον ἱπποδασείης,459
τοῦτον δὴ ἔτρωσε πρῶτος κατὰ τὸ μετωπίδιον τῆς ἱππείαις θριξὶ κοσμουμένης περικεφαλαίας·
Pe acesta, el înainte în coifu-ncrestat îl ajunge

ἐν δὲ μετώπῳ πῆξε, πέρησε δ' ἄρ' ὀστέον εἴσω460
ἐνέπηξε δὲ τῷ μετώπῳ, ἐπέρασε δὲ εἴσω τὸ ὀστοῦν
Și miruindu-l acolo, prin os îl împunge cu arma,

αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψεν,461
ἡ σιδηρὰ ἐπιδορατίς· αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν·
Moartea grăbindu-i, iar lui Ehepol i se-ntunecă ochii

ἤριπε δ' ὡς ὅτε πύργος ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ.462
ἔπεσε δὲ εἰς γῆν, ὥσπερ ὅταν πέσῃ πύργος ἐν τῇ ἰσχυρᾷ μάχῃ·
Și răsărit ca un turn se prăbușe-n toiu-ncleștării.

τὸν δὲ πεσόντα ποδῶν ἔλαβε κρείων Ἐλεφήνωρ463
τοῦτον δὲ πεσόντα ἔλαβε ἀπὸ τῶν ποδῶν Ἐλεφήνωρ ὁ βασιλεὺς
Cum a căzut, de picior îl ia Elefenor, feciorul

Χαλκωδοντιάδης μεγαθύμων ἀρχὸς Ἀβάντων,464
ὁ υἱὸς τοῦ Χαλκώδοντος, ὁ ἀρχηγὸς τῶν μεγαλοψύχων Εὐβοέων.
Lui Halcodonte, mai-marele Abanților cei fără preget.

ἕλκε δ' ὑπ' ἐκ βελέων, λελιημένος ὄφρα τάχιστα465
κύψας δὲ εἷλκεν ἔξω τῶν βελῶν προθυμούμενος, ὅπως λίαν ταχέως
El din bătaia de lănci afară-l târa, fiind lacom

τεύχεα συλήσειε· μίνυνθα δέ οἱ γένεθ' ὁρμή.466
σκυλεύσειε τὰ ὅπλα· ἐπ ' ὀλίγον δὲ αὐτῷ γέγονεν ἡ ὁρμή·
Cât mai în grabă să-l prade, dar scurtă i-a fost năzuința.

νεκρὸν γὰρ ἐρύοντα ἰδὼν μεγάθυμος Ἀγήνωρ467
θεασάμενος γὰρ αὐτὸν ἕλκοντα τὸν νεκρὸν ὁ μεγαλόψυχος Ἀγήνωρ,
Cum îl văzu că târa el pe mort, inimosul Agenor

πλευρά, τά οἱ κύψαντι παρ' ἀσπίδος ἐξεφαάνθη,468
τὰ πλευρά, ἅπερ αὐτῷ κύψαντι ἔξω τῆς ἀσπίδος ἐφάνησαν,
Sulița-n coaste-i înfipse, când el se plecase lăsându-și

οὔτησε ξυστῷ χαλκήρεϊ, λῦσε δὲ γυῖα.469
ἔτρωσε δόρατι σιδηρῷ, διέλυσε δὲ τὰ μέλη.
Coastele-n vază sub scut, și-i frânse tăria cu totul.

ὣς τὸν μὲν λίπε θυμός, ἐπ' αὐτῷ δ' ἔργον ἐτύχθη470
οὕτως αὐτὸν μὲν κατέλιπεν ἡ ψυχή· ἐπ᾿ αὐτῷ δὲ γέγονεν ἔργον
Sufletu-i astfel s-a dus, și-n juru-i se-ncinse măcelul

ἀργαλέον Τρώων καὶ Ἀχαιῶν· οἳ δὲ λύκοι ὣς471
χαλεπὸν τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων· οὗτοι γὰρ, καθάπερ λύκοι,
Între Ahei și Troieni. Ca o haită de lupi laolaltă

ἀλλήλοις ἐπόρουσαν, ἀνὴρ δ' ἄνδρ' ἐδνοπάλιζεν.472
ἀλλήλοις ἐφώρμησαν, ἀνὴρ δὲ ἄνδρα ἀνέτρεπε, καὶ ἀνήρει.
S-au năpustit, și bărbat cu bărbat se izbeau între dânșii,



ἔνθ' ἔβαλ' Ἀνθεμίωνος υἱὸν Τελαμώνιος Αἴας473
τότε Αἴας ὁ Τελαμῶνος ἔτρωσε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀνθεμίωνος,
Marele Aias trânti la pământ pe un tânăr în floare,

ἠΐθεον θαλερὸν Σιμοείσιον, ὅν ποτε μήτηρ474
τὸν ἀκμάζοντα, νέον, Σιμοείσιον, ὃν ἡ μήτηρ ποτὲ
Fiul lui Antemion Simoisiu, a căruia mamă,

Ἴδηθεν κατιοῦσα παρ' ὄχθῃσιν Σιμόεντος475
ἐκ τῆς Ἴδης τοῦ ὄρους κατερχομένη, παρὰ ταῖς ὄχθαις τοῦ Σιμόεντος ποταμοῦ
Când se depuse din Ida, pe mal îl născu la Simois

γείνατ', ἐπεί ῥα τοκεῦσιν ἅμ' ἕσπετο μῆλα ἰδέσθαι·476
ἔτεκεν, ἐπειδὴ ἠκολούθει ἅμα τοῖς γονεῦσιν ἰδεῖν τὰ πρόβατα·
Unde-nsoți pe părinți, ca turmele-acolo să-și vadă;

τοὔνεκά μιν κάλεον Σιμοείσιον· οὐδὲ τοκεῦσι477
τούτου χάριν αὐτὸν ἐκάλουν Σιμοείσιον· οὐδὲ τοῖς προσφιλέσι γονεῦσι
De-asta-l chema Simoisiu. Dar grija părinților dânsul

θρέπτρα φίλοις ἀπέδωκε, μινυνθάδιος δέ οἱ αἰὼν478
τὰ τροφεῖα ἀπέδωκε· βραχὺς γὰρ αὐτῷ ὁ τῆς ζωῆς χρόνος ἐγένετο,
Nu le-a plătit-o ca fiu, căci zilele-i fură puține,

ἔπλεθ' ὑπ' Αἴαντος μεγαθύμου δουρὶ δαμέντι.479
φονευθέντι δόρατι ὑπὸ τοῦ μεγαλοψύχου Αἴαντος·
Viața-i curmată fiind de lancea viteazului Aias.

πρῶτον γάρ μιν ἰόντα βάλε στῆθος παρὰ μαζὸν480
πρῶτον γὰρ αὐτὸν ἐπερχόμενον ἔπληξε κατὰ τὸ στῆθος παρὰ τὸν δεξιὸν μαζόν·
El înainte la sân îl picni, în gurguiul din dreapta,

δεξιόν· ἀντικρὺ δὲ δι' ὤμου χάλκεον ἔγχος481
καταντικρὺ δὲ διὰ τοῦ ὤμου τὸ σιδηροῦν δόρυ
Umărul cu ascuțișu-i de-aramă-i străpunse cu totul;

ἦλθεν· ὃ δ' ἐν κονίῃσι χαμαὶ πέσεν αἴγειρος ὣς482
διεπέρασεν· ὁ δὲ χαμαὶ εἰς χοῦν ἔπεσεν, ὥσπερ αἴγειρος,
Se prăvăli el atunci, flăcăul, întocmai ca plopul

ἥ ῥά τ' ἐν εἱαμενῇ ἕλεος μεγάλοιο πεφύκει483
ἣ δὴ ἐν τόπῳ καθύδρῳ ἕλους μεγάλου ἀνεβλάστησεν,
Care sădit într-o umedă pajiște mare, crescuse

λείη, ἀτάρ τέ οἱ ὄζοι ἐπ' ἀκροτάτῃ πεφύασι·484
ὁμαλή· οἱ κλάδοι δὲ αὐτῇ ἔφυσαν ἐπὶ τῇ κορυφῇ·
Neted la trunchi și-abia-nrămurit înflorise la creștet

τὴν μέν θ' ἁρματοπηγὸς ἀνὴρ αἴθωνι σιδήρῳ485
καὶ ταύτην μὲν ἀνὴρ ἅρματα ποιῶν σιδήρῳ λαμπρῷ καὶ ὀξεῖ
Dar cu tăișul de fier lucietic îl taie rotarul

ἐξέταμ', ὄφρα ἴτυν κάμψῃ περικαλλέϊ δίφρῳ·486
ἀπέκοψεν, ὅπως κάμψας ποιήσηται περιφέρειαν ὡραίου δίφρου·
Meșter, ca lemnu-i să-ndoaie, să-l facă obezi la teleagă;

ἣ μέν τ' ἀζομένη κεῖται ποταμοῖο παρ' ὄχθας.487
καὶ αὕτη μὲν κεῖται ξηραινομένη παρὰ τὰς ὄχθας τοῦ ποταμοῦ.
Stă dup-aceea uscându-se plopul pe marginea apei;

τοῖον ἄρ' Ἀνθεμίδην Σιμοείσιον ἐξενάριξεν488
τοιοῦτον δὴ Σιμοείσιον τὸν υἱὸν τοῦ Ἀνθέμου ἀπέκτεινεν
Astfel a fost Simoisiu ucis de puterea lui Aias,

Αἴας διογενής· τοῦ δ' Ἄντιφος αἰολοθώρηξ489
Αἴας ὁ ἐκ τοῦ Διὸς ἕλκων τὸ γένος· κατ᾽ αὐτοῦ δὲ Ἄντιφος ὁ ποικίλον θώρακα ἔχων
Dumnezeiescul viteaz. Dar fiul lui Priam, Antifos,

Πριαμίδης καθ' ὅμιλον ἀκόντισεν ὀξέϊ δουρί.490
ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου κατὰ τὸν στρατὸν ἠκόντισεν δόρατι ὀξεῖ·
Mândru cu platoșa-ncins, îl ochi în mulțime cu lancea;

τοῦ μὲν ἅμαρθ', ὃ δὲ Λεῦκον Ὀδυσσέος ἐσθλὸν ἑταῖρον491
καὶ τούτου μὲν διήμαρτε· Λεῦκον δὲ αὐτός, τὸν ἀγαθὸν φίλον τοῦ Ὀδυσσέως,
Ținta-i greși, nimerind în vintre pe Leucos, tovarăș

βεβλήκει βουβῶνα, νέκυν ἑτέρωσ' ἐρύοντα·492
ἔτρωσε κατὰ τὸν βουβῶνα, πρὸς ἄλλο μέρος τὸν νεκρὸν ἕλκοντα·
Bun cu Ulise, pe când el pe mort îl târa la o parte;

ἤριπε δ' ἀμφ' αὐτῷ, νεκρὸς δέ οἱ ἔκπεσε χειρός.493
ἔπεσε δὲ περὶ αὐτόν· ὁ νεκρὸς δὲ αὐτῷ ἐξέπεσε τῆς χειρός.
Leucos căzu peste el cu prada-i scăpată din mână.

τοῦ δ' Ὀδυσεὺς μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη,494
τούτου δὲ φονευθέντος, λίαν ὠργίσθη κατὰ ψυχὴν Ὀδυσσεύς·
Plin de mânie Ulise, când vede căderea lui Leucos,

βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ,495
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν ὡπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ·
Tabără-n șirul întâi înarmat în strălucie aramă.

στῆ δὲ μάλ' ἐγγὺς ἰὼν καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ496
ἔστη δὲ πάνυ πλησίον ἐλθών, καὶ ἠκόντισε δόρατι λαμπρῷ,
Stând pe aproape de tot, el sulița-ndată-și repede,

ἀμφὶ ἓ παπτήνας· ὑπὸ δὲ Τρῶες κεκάδοντο497
περισκοπήσας ἑαυτὸν· ὑπεσκεδάσθησαν δὲ καὶ διεχωρίσθησαν οἱ Τρῷες,
Ochii-mprejuru-i rotind. Înapoi se dădură Troienii,

ἀνδρὸς ἀκοντίσσαντος· ὃ δ' οὐχ ἅλιον βέλος ἧκεν,498
τοῦ ἀνδρὸς ῥίψαντος τὸ δόρυ· οὗτος δὲ οὐ μάταιον ἀφῆκε τὸ βέλος,
Cum îl văzură țintind, dar nu-i fu deșartă țintirea;

ἀλλ' υἱὸν Πριάμοιο νόθον βάλε Δημοκόωντα499
ἀλλὰ Δημοκόωντα τὸν νόθον υἱὸν τοῦ Πριάμου ἔτρωσεν,
Pe Democoon păli, pe copilul din flori al lui Priam,

ὅς οἱ Ἀβυδόθεν ἦλθε παρ' ἵππων ὠκειάων.500
ὅστις αὐτῷ ἐξ Ἀβύδου παρεγένετο ἀπὸ τῶν ταχέων ἵππων·
Care veni din Abidos, din țara sirepelor iepe.

τόν ῥ' Ὀδυσεὺς ἑτάροιο χολωσάμενος βάλε δουρὶ501
τοῦτον δὴ Ὀδυσσεὺς ἔτρωσε δόρατι κατὰ τὸν κρόταφον, ὀργισθεὶς ἕνεκα τοῦ φίλου·
El de mânie-l lovi pe la tâmplă, mâhnit de tovarăș

κόρσην· ἣ δ' ἑτέροιο διὰ κροτάφοιο πέρησεν502
ἡ δὲ ἐπιδορατὶς ἡ χαλκῆ ἐπέρασε διὰ τοῦ ἑτέρου κροτάφου·
Și pân-la tâmpla cealaltă-i ajunse țuguiul de-aramă.

αἰχμὴ χαλκείη· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε,503
αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψεν·
Fiul lui Priam atunci cu ochii-nnoptați de durere,

δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ.504
ἐκτύπησε δὲ πεσὼν· ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ᾿ αὐτῷ·
Cade cu bufnet pe jos și zornăie arama pe dânsul.

χώρησαν δ' ὑπό τε πρόμαχοι καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ·505
ὑπεχώρησαν δὲ οἱ πρωταγωνισταί, καὶ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ·
Hector se trase-napoi împreună cu oastea-i din frunte,

Ἀργεῖοι δὲ μέγα ἴαχον, ἐρύσαντο δὲ νεκρούς,506
οἱ Ἕλληνες δὲ μεγάλως ἐβόησαν, καὶ τοὺς ἑαυτῶν νεκροὺς εἵλκυσαν·
Și chiotiră Danaii și morții luară spre dânșii

ἴθυσαν δὲ πολὺ προτέρω· νεμέσησε δ' Ἀπόλλων507
ὥρμησαν δ᾽ ἐπ᾽ εὐθείας καὶ τὰ πολὺ προσωτέρω· ἠναξιοπάθησε δὲ ὁ Ἀπόλλων
Și-naintară vârtos. Dar furia-l prinse pe Apolon,

Περγάμου ἐκκατιδών, Τρώεσσι δὲ κέκλετ' ἀΰσας·508
θεασάμενος ἐκ τῆς ἀκροπόλεως· τοῖς Τρωσὶ δὲ παρεκελεύσατο φωνήσας·
Cum îi văzu din Pergam, și zori pe Troieni cu glas tare:

ὄρνυσθ' ἱππόδαμοι Τρῶες μηδ' εἴκετε χάρμης509
διεγείρεσθε, ὦ Τρῷες ἱππικοὶ, μὴ δὲ ὑποχωρεῖτε μάχης
„Iureș-nainte, Troieni, dați zor și struniți telegarii!

Ἀργείοις, ἐπεὶ οὔ σφι λίθος χρὼς οὐδὲ σίδηρος510
τοῖς Ἕλλησιν· ἐπειδὴ οὐ λίθος, οὐ δὲ σίδηρός ἐστιν αὐτοῖς τὸ σῶμα,
Nu vă feriți de Danai, nici fier nu li-i trupul, nici piatră,

χαλκὸν ἀνασχέσθαι ταμεσίχροα βαλλομένοισιν·511
ὥστε ὑπομεῖναι τὸν σαρκοτόμον σίδηρον τιτρωσκομένοις·
Nu pot nici ei dar să rabde tăișul de-aramă. Pe urmă

οὐ μὰν οὐδ' Ἀχιλεὺς Θέτιδος πάϊς ἠϋκόμοιο512
οὐ μὴν οὐ δὲ Ἀχιλλεὺς ὁ υἱὸς τῆς καλλικόμου Θέτιδος
Nici nu ia parte la luptă feciorul zeiței, Ahile,

μάρναται, ἀλλ' ἐπὶ νηυσὶ χόλον θυμαλγέα πέσσει.513
μάχεται, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς ναυσὶ πεπαίνει, καὶ καταπραΰνει τὴν ὀργὴν τὴν λυποῦσαν αὐτοῦ τὴν ψυχήν.
Încă tot stă la corăbii și-și mistuie-amarul mâniei.”



ὣς φάτ' ἀπὸ πτόλιος δεινὸς θεός· αὐτὰρ Ἀχαιοὺς514
οὕτως εἶπεν ἀπὸ τῆς πόλεως ὁ φοβερὸς θεός· τοὺς Ἕλληνας δὲ
Asta grăi din cetate năprasnicul zeu. Dar zeița,

ὦρσε Διὸς θυγάτηρ κυδίστη Τριτογένεια515
διήγειρεν ἡ ἐνδοξοτάτη θυγάτηρ τοῦ Διὸς Ἀθηνᾶ,
Fiica lui Zeus, Atena slăvită, umbla în desime

ἐρχομένη καθ' ὅμιλον, ὅθι μεθιέντας ἴδοιτο.516
πορευομένη κατὰ τὸν στρατόν, ὅπου ἂν ἀμελοῦντας θεάσαιτο
Și-nflăcăra pe Ahei, oriunde slăbeau. Pe Diores,



ἔνθ' Ἀμαρυγκείδην Διώρεα μοῖρα πέδησε·517
τότε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀμαρυγκέως Διώρην ἡ μοῖρα κατέσχε δεσμεύσασα·
Fiu al lui Amarinceu, ursita-l robi pe vecie,

χερμαδίῳ γὰρ βλῆτο παρὰ σφυρὸν ὀκριόεντι518
λίθῳ γὰρ χειροπληθεῖ τραχεῖ τέτρωται παρὰ τὸν σφυρὸν
Când pe la glezne, la pulpă în dreapta-l izbi la bătaie

κνήμην δεξιτερήν· βάλε δὲ Θρῃκῶν ἀγὸς ἀνδρῶν519
κατὰ τὴν δεξιάν κνήμην· ἔτρωσε δὲ αὐτὸν ὁ ἡγεμὼν τῶν Θρᾳκῶν ἀνδρῶν
Cu un pietroi ascuțit al lui Imbrasos fiu Pirus,

Πείρως Ἰμβρασίδης ὃς ἄρ' Αἰνόθεν εἰληλούθει.520
Πεῖρος ὁ υἱὸς τοῦ Ἰμβράσου, ὃς δὴ ἦλθεν ἀπὸ της Αἴνου·
Care pe Traci adusese, venind de la Enos pe mare.

ἀμφοτέρω δὲ τένοντε καὶ ὀστέα λᾶας ἀναιδὴς521
ἀμφοτέρους δὲ τοὺς τένοντας καὶ τὰ ὀστᾶ ὁ ἀνεπαίσχυντος λίθος παντελῶς
Osul îi sparse și vinele de la picior amândouă

ἄχρις ἀπηλοίησεν· ὃ δ' ὕπτιος ἐν κονίῃσι522
συνέτριψεν, ὁ δὲ εἰς τὸν χοῦν ἐπὶ τὰ μετάφρενα
Nemilostivul pietroi, și-acolo prin pulbere-n spate

κάππεσεν ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας523
κατέπεσεν, ἀμφοτέρας τὰς χεῖρας τοῖς ἀγαπητοῖς φίλοις ἐκτείνας,
Cade Diores și brațele-ntinde spre bunii tovarăși

θυμὸν ἀποπνείων· ὃ δ' ἐπέδραμεν ὅς ῥ' ἔβαλέν περ524
ἀποπνέων τὴν ψυχήν. οὗτος δὲ ἐπέδραμεν, ὃς δὴ καὶ ἔτρωσεν αὐτόν,
Dându-și suflarea din urmă. Dar cel care-așa îl lovise,

Πείροος, οὖτα δὲ δουρὶ παρ' ὀμφαλόν· ἐκ δ' ἄρα πᾶσαι525
ὁ Πεῖρος· ἔπληξε δὲ τῷ δόρατι παρὰ τὸν ὀμφαλόν, πᾶσαι δ᾽ ἄρα
Pirus, aleargă și-l spintecă, moare Diores, din pântec

χύντο χαμαὶ χολάδες, τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε.526
ἐξεχύθησαν εἰς γῆν τὰ ἔντερα, αὐτὸν δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς ἐκάλυψε.
Curg măruntaiele lui, și pe ochi i se lasă-ntuneric.



τὸν δὲ Θόας Αἰτωλὸς ἀπεσσύμενον βάλε δουρὶ527
τοῦτον δὲ Θόας ὁ ἀπὸ τῆς Αἰτωλίας ἐπερχόμενον ἔτρωσε τῷ δόρατι
Toas Etolul, când Pirus cu lancea la leș s-azvârlise,

στέρνον ὑπὲρ μαζοῖο, πάγη δ' ἐν πνεύμονι χαλκός·528
κατὰ τὸ στέρνον ὑπεράνω τοῦ μαζοῦ, ἐνεπάγη δὲ ὁ σίδηρος εἰς τὸν πνεύμονα·
L-a nimerit pe la piept, și arama-i străpunse plămânii.

ἀγχίμολον δέ οἱ ἦλθε Θόας, ἐκ δ' ὄβριμον ἔγχος529
πλησίον δὲ Θόας αὐτῷ παρεγένετο, καὶ τὸ ἰσχυρὸν δόρυ
Merse apoi Toas la el pe-aproape și, după ce trase

ἐσπάσατο στέρνοιο, ἐρύσσατο δὲ ξίφος ὀξύ,530
ἐξέσπασε τοῦ στέρνου, εἵλκυσε δὲ τὸ τμητικὸν ξίφος·
Țapăna lance din piept, cu sabia scoasă din teacă

τῷ ὅ γε γαστέρα τύψε μέσην, ἐκ δ' αἴνυτο θυμόν.531
τούτῳ δ᾽ αὐτὸς ἔπληξε τὴν γαστέρα κατὰ μέσον, καὶ ἀφείλετο τὴν ψυχήν·
Însăbie pe dușman și viața-i curmă pe vecie.

τεύχεα δ' οὐκ ἀπέδυσε· περίστησαν γὰρ ἑταῖροι532
τὰ ὅπλα δὲ οὐκ ἐξέδυσε· περιέστησαν γὰρ οἱ φίλοι αὐτοῦ
Armele nu i le desprinse, sosiră doar soții lui Pirus,

Θρήικες ἀκρόκομοι δολίχ' ἔγχεα χερσὶν ἔχοντες,533
Θρᾷκες οἱ τὰ ἄκρα τῆς κεφαλῆς κομῶντες, μακρὰ δόρατα κατέχοντες ταῖς χερσί,
Tracii moțați, și-l încinseră-ndată cu lungile suliți.

οἵ ἑ μέγαν περ ἐόντα καὶ ἴφθιμον καὶ ἀγαυὸν534
οἵτινες αὐτὸν καίπερ ὄντα μέγαν, καὶ ἰσχυρὸν καὶ λαμπρὸν
Cât era Toas de mare și plin de vârtute și fală,

ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὃ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη.535
ἀπεωθήσαντο ἀφ' ἑαυτῶν· ὁ δὲ ὑποχωρήσας πελεμίχθη.
Tot îl respinseră ei, și el o dosi de cutremur.

ὣς τώ γ' ἐν κονίῃσι παρ' ἀλλήλοισι τετάσθην,536
οὕτως οὗτοι ἐν τῇ γῇ ἐγγὺς ἀλλήλων ἐξήπλωνται
Astfel acolo prin colb căzur-amândoi căpitanii,

ἤτοι ὃ μὲν Θρῃκῶν, ὃ δ' Ἐπειῶν χαλκοχιτώνων537
ὁ μὲν τῶν Θρᾳκῶν, ὁ δὲ τῶν σιδηροθωράκων Ἐπειῶν
Unul al Tracilor Domn, celălalt al Epeilor cei cu

ἡγεμόνες· πολλοὶ δὲ περὶ κτείνοντο καὶ ἄλλοι.538
ἀρχηγοί· πολλοὶ δὲ καὶ ἄλλοι περισσῶς αὐτοὺς ἐφονεύοντο.
Platca de-aramă, și-alături mai fură uciși o mulțime.



ἔνθά κεν οὐκέτι ἔργον ἀνὴρ ὀνόσαιτο μετελθών,539
τότε δὴ οὐκ ἂν ἀνήρ τις ἐπελθών ἐμέμψατο τὸ ἔργον τοῦ πολέμου,
N-ar fi putut să defaime nici unul atunci a lor trudă,

ὅς τις ἔτ' ἄβλητος καὶ ἀνούτατος ὀξέϊ χαλκῷ540
ὅστις ἂν ἔτι μήτ' ἀποδιαστήματος μήτ' ἐκ τοῦ σύνεγγυς τετρωμένος τῷ τμητικῷ σιδήρῳ,
Dacă la mijlocul harței venea și da raită pe-acolo,

δινεύοι κατὰ μέσσον, ἄγοι δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη541
περὶ αὐτὸν ἀναστρέφοιτο ἐν μέσῳ, ἀπάγοι δὲ αὐτὸν ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ
Teafăr de arcuri și lănci, și Palas luându-l de mână

χειρὸς ἑλοῦσ', αὐτὰρ βελέων ἀπερύκοι ἐρωήν·542
λαβοῦσα ἀπὸ τῆς χειρός, τὴν ὁρμὴν δὲ τῶν βελῶν ἀποσοβοίη·
Sigur prin toi l-ar fi dus și ferit de furtuna cea cruntă;

πολλοὶ γὰρ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν ἤματι κείνῳ543
πολλοὶ γὰρ ἀπὸ τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ
Droaie de-Ahei și Troieni căzuseră-n ziua aceea

πρηνέες ἐν κονίῃσι παρ' ἀλλήλοισι τέταντο.544
κατὰ πρόσωπον κείμενοι ἐν τῇ γῇ, πλησίον ἀλλήλων ἐξήπλωνται.
Și se lungiră pe brânci în pulbere lângă olaltă.