Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
αὐτὰρ ἐπεὶ κόσμηθεν ἅμ' ἡγεμόνεσσιν ἕκαστοι, | 001 |
ἐπεὶ δὲ διετάχθησαν ὁμοῦ πάντες ὑπὸ τῶν ἡγεμόνων, | |
După ce se-întocmiră în cete cu-a lor căpetenii, | |
Τρῶες μὲν κλαγγῇ τ' ἐνοπῇ τ' ἴσαν ὄρνιθες ὣς | 002 |
οἱ μὲν Τρῶες σὺν βοῇ, καὶ κραυγῇ ἐπορεύοντο, καθάπερ ὄρνιθες· | |
Deteră chiot atunci și cu larmă porniră Troienii; | |
ἠΰτε περ κλαγγὴ γεράνων πέλει οὐρανόθι πρό· | 003 |
ὥσπερ βοὴ γεράνων γίνεται πρὸ τοῦ οὐρανοῦ, | |
Țipă sub cerul întins tot astfel un stol de cucoare, | |
αἵ τ' ἐπεὶ οὖν χειμῶνα φύγον καὶ ἀθέσφατον ὄμβρον | 004 |
αἵτινες μετὰ τὸ φυγεῖν τὸν χειμῶνα καὶ τὸν πολὺν ὑετόν, | |
Care de iarnă fugind și de ploile putrede toamna, | |
κλαγγῇ ταί γε πέτονται ἐπ' ὠκεανοῖο ῥοάων | 005 |
σὺν βοῇ αὗται πέτονται ἐπὶ τῶν ῥευμάτων τοῦ Ὠκεανοῦ, | |
Zboară cu strigăte peste Ocean și se lasă departe, | |
ἀνδράσι Πυγμαίοισι φόνον καὶ κῆρα φέρουσαι· | 006 |
φόνον, καὶ μοῖραν θανατηφόρον φέρουσαι τοῖς Πηχυαίοις ἀνδράσι· | |
Unde amenință pe oameni pitici cu omor și pieire | |
ἠέριαι δ' ἄρα ταί γε κακὴν ἔριδα προφέρονται. | 007 |
ἑωθιναὶ δ' αὗται, καὶ κατὰ τὸν καιρὸν τοῦ ὄρθρου, δεινὴν μάχην ἐπάγουσι τοῖς εἰρημένοις ἀνθρώποις· | |
Și năpădindu-i din zori duc vajnică harță cu dânșii. | |
οἳ δ' ἄρ' ἴσαν σιγῇ μένεα πνείοντες Ἀχαιοὶ | 008 |
οἱ Ἕλληνες δὲ μετὰ σιγῆς ἐπορεύοντο δύναμιν πνέοντες, | |
Însă Danaii pășeau pe tăcute suflând a turbare, | |
ἐν θυμῷ μεμαῶτες ἀλεξέμεν ἀλλήλοισιν. | 009 |
προθυμούμενοι κατὰ τὴν ψυχὴν βοηθεῖν ἀλλήλοις. | |
Gata să-și deie ajutor, să se apere unii pe alții. | |
εὖτ' ὄρεος κορυφῇσι Νότος κατέχευεν ὀμίχλην | 010 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ἐν ταῖς κορυφαῖς τοῦ ὄρους κατέχεεν ὀμίχλην ὁ Νότος, | |
Cum pe la munte, când Austru-ntinde o negură tristă | |
ποιμέσιν οὔ τι φίλην, κλέπτῃ δέ τε νυκτὸς ἀμείνω, | 011 |
τοῖς μὲν ποιμέσιν οὐδαμῶς προσφιλῆ, τῷ κλέπτῃ δὲ | |
Pentru păstori, dar hoților mai priitoare ca noaptea, | |
τόσσόν τίς τ' ἐπιλεύσσει ὅσον τ' ἐπὶ λᾶαν ἵησιν· | 012 |
βελτίονα τῆς νυκτός, τοσοῦτον δέ τις ὁρᾶν πόρρω δύναται, ὅσον ἀφίησι λίθον, ἤτοι ὅσον λίθου βολή· | |
Beznă-i și-atâta zărești cât bate o piatră zvârlită; | |
ὣς ἄρα τῶν ὑπὸ ποσσὶ κονίσαλος ὄρνυτ' ἀελλὴς | 013 |
οὕτως ὑπὸ τῶν ποδῶν αὐτῶν κονιορτὸς ἠγείρετο ἀθρόος πορευομένων. | |
Tocmai așa se lățise vârtejul de colb de pe urma | |
ἐρχομένων· μάλα δ' ὦκα διέπρησσον πεδίοιο. | 014 |
λίαν δὲ ταχέως τὴν πεδιάδα διήρχοντο. | |
Celor porniți, că ei repede înaintau pe câmpie. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες, | 015 |
ὅτε δὲ οὗτοι πλησίον ἐγένοντο, κατ' ἀλλήλων ἐρχόμενοι, | |
Cum împotrivă pășind s-apropie oștile-n față, | |
Τρωσὶν μὲν προμάχιζεν Ἀλέξανδρος θεοειδὴς | 016 |
τοῖς μὲν Τρῳσὶ πρόμαχος ἦν Ἀλέξανδρος ὁ κατὰ τὴν μορφὴν ὅμοιος τοῖς θεοῖς, | |
Iat-arătos ca un zeu la Troieni luptător înainte, | |
παρδαλέην ὤμοισιν ἔχων καὶ καμπύλα τόξα | 017 |
παρδάλεως δορὰν ἔχων περὶ τοὺς ὤμους, καὶ τόξον ἐπικαμπές, | |
Paris cu-o blană de pardos în spate, cu spada și arcul | |
καὶ ξίφος· αὐτὰρ δοῦρε δύω κεκορυθμένα χαλκῷ | 018 |
καὶ σπάθην. δύο δὲ οὗτος δόρατα ἐστομωμένα σιδήρῳ κινῶν, | |
Încovoiat și-nvârtind două suliți cu bolduri de-aramă, | |
πάλλων Ἀργείων προκαλίζετο πάντας ἀρίστους | 019 |
προεκαλεῖτο πάντας τοὺς ἀρίστους τῶν Ἑλλήνων, | |
El pe fruntașii Ahei îndeobște-i poftea, câte unul | |
ἀντίβιον μαχέσασθαι ἐν αἰνῇ δηιοτῆτι. | 020 |
κατὰ βιαίαν ἐναντίωσιν πολεμῆσαι ἐν τῇ μάχῃ τῇ χαλεπῇ. | |
Singur să vie, cu el să se-mpieptuie în bătălie. | |
τὸν δ' ὡς οὖν ἐνόησεν ἀρηΐφιλος Μενέλαος | 021 |
ὡς γοῦν εἶδεν αὐτὸν Μενέλαος ὁ πολεμικὸς | |
Când aminte luă Menelau războinicul cum înaintea | |
ἐρχόμενον προπάροιθεν ὁμίλου μακρὰ βιβάντα, | 022 |
πορευόμενον ἔμπροσθεν τοῦ πλήθους, καὶ μεγάλως καὶ ὑπεροπτικῶς διαβαίνοντα, | |
Armiei Paris venea înspre el cu pași mari de mândrie, | |
ὥς τε λέων ἐχάρη μεγάλῳ ἐπὶ σώματι κύρσας | 023 |
ὥσπερ λέων ἐχάρη σώματι μεγάλῳ ἐντυχών, | |
Se bucură ca un leu care dă peste-o pradă mai mare, | |
εὑρὼν ἢ ἔλαφον κεραὸν ἢ ἄγριον αἶγα | 024 |
εὑρὼν δηλονότι ἢ ἔλαφον κερασφόρον, ἢ αἶγα ἄγριον | |
Când se brodește să fie un cerb ori o capră de munte | |
πεινάων· μάλα γάρ τε κατεσθίει, εἴ περ ἂν αὐτὸν | 025 |
πεινῶν· πάνυ γὰρ κατεσθίει, κᾂν αὐτὸν | |
Și e flămând; el o-nghiorțăie hulpav, măcar că pe dânsul | |
σεύωνται ταχέες τε κύνες θαλεροί τ' αἰζηοί· | 026 |
διώκωσι κύνες ταχεῖς, καὶ νεανίαι ἀκμάζοντες· | |
Sprinteni ogari și voinici vânători îl alungă; tot astfel | |
ὣς ἐχάρη Μενέλαος Ἀλέξανδρον θεοειδέα | 027 |
οὕτως ἐχάρη ὁ Μενέλαος, τὸν τοῖς θεοῖς ὅμοιον Ἀλέξανδρον | |
S-a bucurat și Menelau când dete cu ochii de Paris. | |
ὀφθαλμοῖσιν ἰδών· φάτο γὰρ τίσεσθαι ἀλείτην· | 028 |
τοῖς ὀφθαλμοῖς θεασάμενος· ὠήθη γὰρ δυνήσεσθαι τιμωρήσασθαι τὸν εἰς αὐτὸν ἁμαρτόντα· | |
Și-nchipuia că el poate pe procletul să se răzbune; | |
αὐτίκα δ' ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε. | 029 |
εὐθέως δὲ ἐκ τοῦ ἅρματος σὺν τοῖς ὅπλοις εἰς γῆν κατεπήδησεν. | |
De-asta deodată cu arma sări din cotigă la dânsul. | |
τὸν δ' ὡς οὖν ἐνόησεν Ἀλέξανδρος θεοειδὴς | 030 |
ὡς γοῦν ἴδεν αὐτὸν Ἀλέξανδρος ὁ κατὰ τὸ εἶδος ὅμοιος τοῖς θεοῖς | |
Dar păunașul de Paris, îndată ce-l vede-naintea | |
ἐν προμάχοισι φανέντα, κατεπλήγη φίλον ἦτορ, | 031 |
φανέντα ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς, κατεπλάγη τὴν προσφιλῆ ψυχήν, | |
Oastei în frunte ivit, de spaimă cuprins fără voie, | |
ἂψ δ' ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ' ἀλεείνων. | 032 |
ὀπίσω δὲ εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ὑπανεχώρει, τὴν θανατηφόρον μοῖραν ἐκκλίνων· | |
Repede, numai să scape de el, în mulțime-a dosit-o. | |
ὡς δ' ὅτε τίς τε δράκοντα ἰδὼν παλίνορσος ἀπέστη | 033 |
καθάπερ δέ, ὅτε τις δράκοντα θεασάμενος ὀπισθόρμητος γέγονεν | |
Cum pe ponoare la munți, dacă-ntâmpini un șarpe balaur, | |
οὔρεος ἐν βήσσῃς, ὑπό τε τρόμος ἔλλαβε γυῖα, | 034 |
ἐν ταῖς κοιλάσι τοῦ ὄρους, καὶ τρόμος ὑπέλαβε τὰ μέλη τοῦ σώματος, | |
Pasul în lături izbești, că o groază te-apucă zărindu-l | |
ἂψ δ' ἀνεχώρησεν, ὦχρός τέ μιν εἷλε παρειάς, | 035 |
εἰς τὰ ὀπίσω δὲ ἀνεχώρησεν, ὠχρίασίς τε αὐτὸν κατὰ τὰς παρειὰς κατέλαβεν· | |
Și te întorci înapoi cu obrazul pălit de cutremur, | |
ὣς αὖτις καθ' ὅμιλον ἔδυ Τρώων ἀγερώχων | 036 |
οὕτω πάλιν εἰσῆλθε κατὰ τὸ πλῆθος τῶν ὑπερηφανῶν Τρῴων | |
Tocmai așa se dă-n lături în gloata Troienilor Paris, | |
δείσας Ἀτρέος υἱὸν Ἀλέξανδρος θεοειδής. | 037 |
Ἀλέξανδρος ὁ τοῖς θεοῖς ὅμοιος, φοβηθεὶς τὸν τοῦ Ἀτρέως υἱόν. | |
Cel ca un zeu de chipos, speriindu-se de Menelaos. | |
τὸν δ' Ἕκτωρ νείκεσσεν ἰδὼν αἰσχροῖς ἐπέεσσιν· | 038 |
θεασάμενος δὲ ὁ Ἕκτωρ ὠνείδισεν αὐτὸν διὰ λόγων αἰσχρῶν, λέγων· | |
Hector îl vede și tabără-asupra-i cu grele cuvinte: | |
Δύσπαρι εἶδος ἄριστε γυναιμανὲς ἠπεροπευτὰ | 039 |
ὦ κακὲ Πάρι, κάλλιστε τὴν μορφήν, ἐπὶ γυναιξὶ μαινόμενε, ψεῦστα, καὶ ἀπατεών, | |
„Famene tu, numai chip de viteaz, al muierilor lotru | |
αἴθ' ὄφελες ἄγονός τ' ἔμεναι ἄγαμός τ' ἀπολέσθαι· | 040 |
εἴθε ἀποκείμενον ἦν σοι ἀτέκνῳ καὶ ἀσπόρῳ εἶναι, καὶ πρὸ γάμου φθαρῆναι, | |
Și-amăgitor, mai bine piereai fără nuntă, mai bine | |
καί κε τὸ βουλοίμην, καί κεν πολὺ κέρδιον ἦεν | 041 |
καὶ ἂν τοῦτο θέλοιμι, καὶ ἂν κατὰ πολὺ ὠφελιμώτερον ἦν, | |
Nu te nășteai! Aș fi vrut-o și mult ar fi fost mai cu cale | |
ἢ οὕτω λώβην τ' ἔμεναι καὶ ὑπόψιον ἄλλων. | 042 |
ἢ οὕτως ὕβριν εἶναι (a) καὶ παράδειγμα τῶν ἄλλων, (b) ἢ καὶ ἔμπροσθεν τῶν λοιπῶν ὑποβλεπόμενον διὰ μῖσος· | |
Asta decât de ocară să fii și batjocura lumii. | |
ἦ που καγχαλόωσι κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ | 043 |
ὄντως που γελῶσι καὶ χαίρουσιν οἱ τὴν κόμην τρέφοντες Ἕλληνες, | |
Cum vor mai râde în hohot dușmanii de noi și de tine! | |
φάντες ἀριστῆα πρόμον ἔμμεναι, οὕνεκα καλὸν | 044 |
λέγοντες πρόμαχον εἶναι ἀριστέα, καθότι ὡραία | |
Ei și-or fi zis după față că ești luptător mai de frunte, | |
εἶδος ἔπ', ἀλλ' οὐκ ἔστι βίη φρεσὶν οὐδέ τις ἀλκή. | 045 |
μορφὴ ἔπεστιν, ἀλλ' οὐκ ἔστι τῇ διανοίᾳ δύναμις, οὐ δέ τις ἰσχύς. | |
Tu care n-ai nici un pic de vârtute și inimă-n tine. | |
ἦ τοιόσδε ἐὼν ἐν ποντοπόροισι νέεσσι | 046 |
ἆρα τοιοῦτος ὦν, ἐν ταῖς θαλασσοπλόοις ναυσὶ | |
Totuși, molatic cum ești, cu oameni aleși ca tovarăși, | |
πόντον ἐπιπλώσας, ἑτάρους ἐρίηρας ἀγείρας, | 047 |
τὴν θάλασσαν ἐπιπλεύσας, φίλους εὐαρμόστους ἀθροίσας, | |
Cale pe ape ai bătut în corăbii drumețe pe mare | |
μιχθεὶς ἀλλοδαποῖσι γυναῖκ' εὐειδέ' ἀνῆγες | 048 |
συγγενόμενος ἀλλοτρίοις ἀνθρώποις, γυναῖκα ὡραίαν ἀνήγαγες | |
Și, pripășit la străini, răpit-ai din țări depărtate | |
ἐξ ἀπίης γαίης νυὸν ἀνδρῶν αἰχμητάων | 049 |
ἐκ γῆς μακρὰν ἀπεχούσης, νύμφην ἀνδρῶν πολεμιστῶν; | |
Mândra femeie-nrudită de-aproape cu oameni războinici, | |
πατρί τε σῷ μέγα πῆμα πόληΐ τε παντί τε δήμῳ, | 050 |
τῷ τε σῷ πατρὶ βλάβην μεγάλην, καὶ τῇ πόλει, καὶ παντὶ τῷ πλήθει, | |
Greu osândindu-ți părinții, norodul întreg și cetatea | |
δυσμενέσιν μὲν χάρμα, κατηφείην δὲ σοὶ αὐτῷ; | 051 |
καὶ τοῖς μὲν ἐχθροῖς εὐφροσύνην, σαυτῷ δὲ ὄνειδος καὶ αἰσχύνην; | |
Ca să îmbucuri dușmanii, iar tu să ajungi de rușine. | |
οὐκ ἂν δὴ μείνειας ἀρηΐφιλον Μενέλαον; | 052 |
οὐκ ἂν νῦν μείνειας ἐπερχόμενον τὸν πολεμικὸν Μενέλαον; | |
N-ai vrea cumva să te pui cu Menelau? Poftește, că-ndată | |
γνοίης χ' οἵου φωτὸς ἔχεις θαλερὴν παράκοιτιν· | 053 |
μάθοις ἂν οἵου ἀνδρὸς γυναῖκα ἀκμάζουσαν καὶ ἀνθοῦσαν ἔχεις· | |
Ști-vei atunci de la cine furat-ai nevasta în floare. | |
οὐκ ἄν τοι χραίσμῃ κίθαρις τά τε δῶρ' Ἀφροδίτης | 054 |
οὐδαμῶς ἄν σοι χρήσιμος γένοιτο ἡ κίθαρις, καὶ τὰ δῶρα τῆς Ἀφροδίτης, | |
N-ar fi putut să-ți ajute nici cântecul tău de ghitară, | |
ἥ τε κόμη τό τε εἶδος ὅτ' ἐν κονίῃσι μιγείης. | 055 |
καὶ ἡ κόμη, καὶ ἡ μορφή, ὅταν τῇ γῇ συμμιγῇς καὶ ἀποθάνῃς· | |
Nici dăruinț-Afroditei, podoaba de chip și de plete | |
ἀλλὰ μάλα Τρῶες δειδήμονες· ἦ τέ κεν ἤδη | 056 |
ἀλλὰ λίαν δειλοὶ καὶ ἄνανδροι οἱ Τρῷες εἰσίν· ὄντως γὰρ ἂν ἤδη | |
De ai fi zăcut tu prin colb. Fricoși mai sunt, Doamne, Troienii, | |
λάϊνον ἕσσο χιτῶνα κακῶν ἕνεχ' ὅσσα ἔοργας. | 057 |
χιτῶνα λίθινον ἐνεδύσω, ἕνεκα τῶν κακῶν, ὅσα εἰργάσω. | |
Altfel mi te îmbrăcau în haină de piatră plătindu-ți | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής· | 058 |
πρὸς τοῦτον δὴ ὁ θεοῖς ὅμοιος κατὰ τὸ εἶδος Ἀλέξανδρος εἶπεν· | |
Pacostea ce le-ai adus.” Dar Paris lui Hector răspunse: | |
Ἕκτορ ἐπεί με κατ' αἶσαν ἐνείκεσας οὐδ' ὑπὲρ αἶσαν· | 059 |
ὦ Ἕκτορ, ἐπειδή με κατὰ τὸ πρέπον ὠνείδισας, οὐδὲ παρὰ τὸ πρέπον, | |
„Hector, ai toată dreptatea, mustrarea ți-e întemeiată, | |
αἰεί τοι κραδίη πέλεκυς ὥς ἐστιν ἀτειρὴς | 060 |
ἀεί σοι ἡ καρδία ἐστίν, ὥσπερ ἀξίνη ἀκαταπόνητος, | |
Dar ești la fire de-a pururea crud ca tăișul securii | |
ὅς τ' εἶσιν διὰ δουρὸς ὑπ' ἀνέρος ὅς ῥά τε τέχνῃ | 061 |
ἥτις διέρχεται διὰ τοῦ ξύλου, ὕπ' ἀνδρός, ὃς δὴ σὺν τέχνῃ | |
Care răzbate-n copac fără milă, când meșterul harnic | |
νήιον ἐκτάμνῃσιν, ὀφέλλει δ' ἀνδρὸς ἐρωήν· | 062 |
ναυπηγήσιμον ξύλον ἐκτέμνει, αὔξει δὲ τὴν ὁρμὴν τοῦ ἀνδρός· | |
Taie bușteni și s-ajută-n silință să-și facă corăbii; | |
ὣς σοὶ ἐνὶ στήθεσσιν ἀτάρβητος νόος ἐστί· | 063 |
οὕτω σοι ἐν τοῖς στήθεσιν ἄφοβος νοῦς ὑπάρχει· | |
Tocmai așa ți-i și sufletul neîmblânzit. Dar ascultă, | |
μή μοι δῶρ' ἐρατὰ πρόφερε χρυσέης Ἀφροδίτης· | 064 |
μή μοι ὀνείδιζε τὰ ἐπιθυμητὰ δῶρα τῆς χρυσῆς Ἀφροδίτης, | |
Nu mai da vină râvnitelor daruri ce-mi dete-Afrodita, | |
οὔ τοι ἀπόβλητ' ἐστὶ θεῶν ἐρικυδέα δῶρα | 065 |
οὐ φαῦλα καὶ ἀποβολῆς ἀξία εἰσι τὰ μεγάλως ἔνδοξα δῶρα τῶν θεῶν, | |
Zâna de aur, că nu-s de-aruncat aste daruri de cinste | |
ὅσσά κεν αὐτοὶ δῶσιν, ἑκὼν δ' οὐκ ἄν τις ἕλοιτο· | 066 |
ὅσαπερ ἂν αὐτοὶ χαρίσονται, οἰκείᾳ δὲ θελήσει οὐδεὶς ἂν δύναιτο λαβεῖν. | |
Date de zei și de nimenea volnic așa dobândite. | |
νῦν αὖτ' εἴ μ' ἐθέλεις πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι, | 067 |
νῦν δὲ δὴ ἐάν με θέλῃς πολεμεῖν καί μάχεσθαι, | |
Dacă tu vrei chiar acuma ca eu să mă pun la bătaie, | |
ἄλλους μὲν κάθισον Τρῶας καὶ πάντας Ἀχαιούς, | 068 |
τοὺς μὲν ἄλλους Τρῷας καὶ πάντας τοὺς Ἕλληνας καθίσαι ποίησον, | |
Fă pe Troienii ceilalți și pe Ahei la o parte să steie | |
αὐτὰρ ἔμ' ἐν μέσσῳ καὶ ἀρηΐφιλον Μενέλαον | 069 |
ἐμὲ δὲ καὶ Μενέλαον τὸν πολεμικὸν ἐν τῷ μέσῳ | |
Iar între armii la mijloc apoi să mă puneți pe mine | |
συμβάλετ' ἀμφ' Ἑλένῃ καὶ κτήμασι πᾶσι μάχεσθαι· | 070 |
συνάψατε μάχεσθαι περὶ τῆς Ἑλένης, καὶ πάντων τῶν κτημάτων αὐτῆς· | |
Pentru Elena și-avutu-i întreg să mă bat cu Menelau. | |
ὁππότερος δέ κε νικήσῃ κρείσσων τε γένηται, | 071 |
ὅστις δ' ἂν ἡμῶν νικήσῃ καὶ ἐπικρατέστερος γένηται, | |
Cine o să biruie atunci și mai tare va fi, pe femeie | |
κτήμαθ' ἑλὼν εὖ πάντα γυναῖκά τε οἴκαδ' ἀγέσθω· | 072 |
τά τε χρήματα πάντα καλῶς λαβών, καὶ τὴν γυναῖκα, ἀπαγέτω εἰς τὴν οἰκίαν· | |
Și avuția-i luând să le ducă la dânsul acasă. | |
οἳ δ' ἄλλοι φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ ταμόντες | 073 |
οἱ ἄλλοι δὲ ὑμεῖς φιλίαν, καὶ ὅρκους πιστοὺς ποιησάμενοι, | |
Voi, încheind legătură și prietenie, rămâneți | |
ναίοιτε Τροίην ἐριβώλακα, τοὶ δὲ νεέσθων | 074 |
οἰκεῖτε τὴν Τροίαν τὴν μεγαλόβωλον, καὶ εὔγειον· οἱ δὲ πορευέσθωσαν | |
Unii în rodnica Troia, ceilalți să se-ntoarne în Argos, | |
Ἄργος ἐς ἱππόβοτον καὶ Ἀχαιΐδα καλλιγύναικα. | 075 |
εἰς τὸ Ἄργος τὸ ἱπποτρόφον, καὶ τὴν Ἑλλάδα τὴν ὡραίας γυναῖκας ἔχουσαν. | |
Unde pasc roibi, și-n Ahaia, pământul femeilor mândre.” | |
ὣς ἔφαθ', Ἕκτωρ δ' αὖτ' ἐχάρη μέγα μῦθον ἀκούσας, | 076 |
οὕτως εἶπεν· Ἕκτωρ δὲ μεγάλως ἐχάρη, ἀκούσας τὸν λόγον. | |
Astfel îi zise, iar Hector se bucură foarte auzindu-l | |
καί ῥ' ἐς μέσσον ἰὼν Τρώων ἀνέεργε φάλαγγας | 077 |
καὶ δὴ εἰς τὸ μέσον παραγενόμενος ἀνέκοπτε καὶ ἐκώλυε τὰς τάξεις τῶν Τρῴων, | |
Și, între armii pășind, cu sulița prinsă la mijloc | |
μέσσου δουρὸς ἑλών· τοὶ δ' ἱδρύνθησαν ἅπαντες. | 078 |
λαβόμενος τοῦ δόρατος κατὰ τὲ μέσον. οἱ δὲ ἐκάθισαν ἅπαντες. | |
Cetele oprește din mers. Ai lui conteniră cu toții, | |
τῷ δ' ἐπετοξάζοντο κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ | 079 |
τούτῳ δὲ ἐπετόξευον οἱ τὴν κόμην τρέφοντες Ἕλληνες, | |
Numai Aheii asupra-i dau tot mai departe cu arcul | |
ἰοῖσίν τε τιτυσκόμενοι λάεσσί τ' ἔβαλλον· | 080 |
καὶ ὀϊστοῖς, καὶ λίθοις καταστοχαζόμενοι ἔβαλλον. | |
Și căutau să-l doboare, ațintind cu săgeți și cu pietre. | |
αὐτὰρ ὃ μακρὸν ἄϋσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων· | 081 |
Ἀγαμέμνων δὲ ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν μεγάλως ἐβόησε λέγων· | |
Dar cu un strigăt prelung așa mijloci Agamemnon: | |
ἴσχεσθ' Ἀργεῖοι, μὴ βάλλετε κοῦροι Ἀχαιῶν· | 082 |
παύσατε, ὦ Ἕλληνες, μὴ βάλλετε, ὦ νέοι τῶν Ἀχαιῶν· | |
„Stați, voi Argiilor! Nu vă mai bateți, feciori din Ahaia! | |
στεῦται γάρ τι ἔπος ἐρέειν κορυθαίολος Ἕκτωρ. | 083 |
Ἕκτωρ γὰρ ὁ ταχέως τὴν κόρυν κινῶν ὑπισχνεῖται εἰπεῖν τινα λόγον. | |
Hector dă semne din creastă, că-i gata ceva să ne spuie.” | |
ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἔσχοντο μάχης ἄνεῴ τ' ἐγένοντο | 084 |
οὕτως εἶπεν· οἱ δὲ ἐπαύσαντο τῆς μάχης, καὶ ἄφωνοι ἐγένοντο, | |
Zise, și-Aheii stătură din luptă și parc-amuțiră | |
ἐσσυμένως· Ἕκτωρ δὲ μετ' ἀμφοτέροισιν ἔειπε· | 085 |
σπουδαίως καὶ ἠπειγμένως. Ἕκτωρ δ' ἔπειτα τὰ ἀμφοτέροις εἶπεν. | |
Numaidecât, iară Hector așa învrăjbitelor taberi | |
κέκλυτέ μευ Τρῶες καὶ ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ | 086 |
ἀκούσατέ μου, ὦ Τρῷες, καὶ εὔοπλοι Ἕλληνες, | |
Le cuvânta: „Voi Ahei și Troieni, auziți de la mine | |
μῦθον Ἀλεξάνδροιο, τοῦ εἵνεκα νεῖκος ὄρωρεν. | 087 |
τὸν λόγον τοῦ Ἀλεξάνδρου, οὗ χάριν ἡ ἔρις καὶ μάχη ἐν ἡμῖν ἐγήγερται· | |
Vorba lui Paris acel care-aduse-ntre noi învrăjbire. | |
ἄλλους μὲν κέλεται Τρῶας καὶ πάντας Ἀχαιοὺς | 088 |
τοὺς μὲν ἄλλους Τρῷας, καὶ εὐόπλους Ἕλληνας κελεύει | |
Roagă-se el ca Troienii ceilalți și Aheii cu toții | |
τεύχεα κάλ' ἀποθέσθαι ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ, | 089 |
τὰ καλὰ αὐτῶν ὅπλα ἀποθέσθαι κατὰ γῆς τῆς πολλὰ βοσκούσης, | |
Armele lucii pe mult roditorul pământ să așeze; | |
αὐτὸν δ' ἐν μέσσῳ καὶ ἀρηΐφιλον Μενέλαον | 090 |
αὐτὸν δ' ἐν τῷ μέσῳ καὶ Μενέλαον τὸν πολεμικὸν | |
El între armii apoi cu Menelau cel bun de războaie | |
οἴους ἀμφ' Ἑλένῃ καὶ κτήμασι πᾶσι μάχεσθαι. | 091 |
μόνους πολεμεῖν περὶ Ἑλένης, καὶ πάντων τῶν χρημάτων αὐτῆς· | |
Pentru Elena și-avutu-i întreg să-și încerce tăria. | |
ὁππότερος δέ κε νικήσῃ κρείσσων τε γένηται | 092 |
ὅστις δ' ἂν αὐτῶν νικήσῃ καὶ ἐπικρατέστερος γένηται, | |
Care din doi o să biruie atunci și-o să fie mai tare, | |
κτήμαθ' ἑλὼν εὖ πάντα γυναῖκά τε οἴκαδ' ἀγέσθω· | 093 |
τά τε χρήματα πάντα καλῶς λαβών, καὶ τὴν γυναῖκα ἀπαγέτω εἰς τὴν οἰκίαν· | |
El pe femeie să ia cu averea-i acasă la dânsul, | |
οἳ δ' ἄλλοι φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ τάμωμεν. | 094 |
οἱ ἄλλοι δὲ φιλίαν καὶ ὅρκους πιστοὺς ποιησώμεθα. | |
Iar ceilalți să-ncheiem legătură de prietenie.” | |
ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ· | 095 |
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες ἥσυχοι ἐγένοντο σιγῇ· | |
Hector așa le vorbi, ei molcom tăcură cu toții. | |
τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος· | 096 |
ἐν τούτοις δὲ Μενέλαος ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς εἶπεν. | |
Dar după dânșii atunci luă și Menelau cuvântul: | |
κέκλυτε νῦν καὶ ἐμεῖο· μάλιστα γὰρ ἄλγος ἱκάνει | 097 |
ἀκούσατε νῦν καὶ ἐμοῦ· πάνυ γὰρ λύπη καταλαμβάνει | |
„Dați-mi și mie-ascultare, căci nimenea altul ca mine | |
θυμὸν ἐμόν, φρονέω δὲ διακρινθήμεναι ἤδη | 098 |
τὴν ἐμὴν ψυχήν· οἴομαι δὲ διαχορισθῆναι ἤδη | |
Nu-i necăjit. Mi se pare c-aproape-i de-acum despărțirea, | |
Ἀργείους καὶ Τρῶας, ἐπεὶ κακὰ πολλὰ πέπασθε | 099 |
τούς τε Ἕλληνας, καὶ Τρῷας, μεθ' ὃ πολλὰ δεινὰ πεπόνθατε, | |
Dintre Ahei și Troieni dup-atâtea nevoi și necazuri | |
εἵνεκ' ἐμῆς ἔριδος καὶ Ἀλεξάνδρου ἕνεκ' ἀρχῆς· | 100 |
χάριν τῆς ἐμῆς μάχης, καὶ χάριν τῆς τοῦ Ἀλεξάνδρου ἀρχῆς τῶν ἀδίκων χειρῶν. | |
Ce-ați pătimit de la mine din sfada-ncepută de Paris. | |
ἡμέων δ' ὁπποτέρῳ θάνατος καὶ μοῖρα τέτυκται | 101 |
ὅτῳ δὲ ἡμῶν θάνατος, καὶ τύχη θανατηφόρος εἵμαρτο, | |
Piară dar unul din noi, după cum vrea ursita și moartea, | |
τεθναίη· ἄλλοι δὲ διακρινθεῖτε τάχιστα. | 102 |
ἀποθάνοι ἂν· οἱ ἄλλοι δὲ ταχὺ μάλα διαχωρισθείητε. | |
Iar ca prieteni ceilalți mai repede să se despartă. | |
οἴσετε ἄρν', ἕτερον λευκόν, ἑτέρην δὲ μέλαιναν, | 103 |
ἐνέγκατε δὲ δύο ἄρνας, ἕνα λευκόν, καὶ ἑτέραν μέλαιναν, | |
Hai dar aduceți încoa un miel alb și o neagră mioară, | |
Γῇ τε καὶ Ἠελίῳ· Διὶ δ' ἡμεῖς οἴσομεν ἄλλον· | 104 |
τῇ Γῇ, καὶ τῷ Ἡλίῳ· ἡμεῖς δὲ τῷ Διῒ κομίσομεν ἄλλον. | |
Țărnei și Soarelui jertfă, noi altul aducem lui Zeus. | |
ἄξετε δὲ Πριάμοιο βίην, ὄφρ' ὅρκια τάμνῃ | 105 |
ἀγάγετε δὲ τὴν τοῦ Πριάμου ἰσχύν, ἤτοι τὸν Πρίαμον, ὅπως τοὺς ὅρκους αὐτὸς ποιήσηται· | |
Vie și Priam cu jertfe să-ncheie-ntre noi legământul; | |
αὐτός, ἐπεί οἱ παῖδες ὑπερφίαλοι καὶ ἄπιστοι, | 106 |
ἐπειδὴ οἱ υἱοὶ αὐτοῦ παράνομοί εἰσι καὶ ἄπιστοι, | |
El, căci obraznici și fără credință-i sunt fiii și poate | |
μή τις ὑπερβασίῃ Διὸς ὅρκια δηλήσηται. | 107 |
ἵνα μή τις αὐτῶν ἀδικίᾳ βλάψῃ τοὺς ὅρκους τοῦ Διός. | |
Vr’unul să calce cumva legătura jurată lui Zeus. | |
αἰεὶ δ' ὁπλοτέρων ἀνδρῶν φρένες ἠερέθονται· | 108 |
ἀεὶ δὲ οἱ τῶν νεωτέρων ἀνδρῶν λογισμοὶ αἰωροῦνται πλανώμενοι· | |
Nu pun temei pe cei tineri, că mintea le flutură-ntr-una, | |
οἷς δ' ὁ γέρων μετέῃσιν ἅμα πρόσσω καὶ ὀπίσσω | 109 |
οἷς δ' ἂν ὁ γέρων παρῇ, ὁμοῦ τό τε παρεληλυθὸς καὶ τὸ μέλλον ὁρᾷ, | |
Dar mijlocind un bătrân, care vede-napoi și-nainte, | |
λεύσσει, ὅπως ὄχ' ἄριστα μετ' ἀμφοτέροισι γένηται. | 110 |
ὅπως ἂν ἐξόχως ἄριστα ἐν ἀμφοτέροις γένωνται. | |
Lucrul, de-o parte și alta, se pune mai bine la cale.” | |
ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἐχάρησαν Ἀχαιοί τε Τρῶές τε | 111 |
οὕτως εἶπεν. οἱ Ἕλληνες δέ, καὶ οἱ Τρῶες ἐχάρησαν, | |
Asta le zise; și se învoiră Troienii și-Aheii | |
ἐλπόμενοι παύσασθαι ὀϊζυροῦ πολέμοιο. | 112 |
ἐλπίζοντες λῆξαι τοῦ ταλαιπώρου, καὶ ἐπιπόνου πολέμου. | |
Toți socotind că se curmă războiul cu jalea-i cumplită. | |
καί ῥ' ἵππους μὲν ἔρυξαν ἐπὶ στίχας, ἐκ δ' ἔβαν αὐτοί, | 113 |
καὶ δὴ τοὺς μὲν ἵππους κατέσχον κατὰ τὰς τάξεις, κατέβησαν δὲ αὐτοί, | |
Caii și-opriră la rând și din care săriră oștenii, | |
τεύχεά τ' ἐξεδύοντο· τὰ μὲν κατέθεντ' ἐπὶ γαίῃ | 114 |
καὶ τὰ ὅπλα ἐξεδύοντο, καὶ ταῦτα μὲν ἔθηκαν κατὰ γῆς | |
Armele scoaseră apoi și-acolo pe jos le-așezară | |
πλησίον ἀλλήλων, ὀλίγη δ' ἦν ἀμφὶς ἄρουρα· | 115 |
ἐγγὺς ἀλλήλων, ὀλίγη δὲ γῆ μεταξὺ τῶν στρατευμάτων ἦν. | |
Lângă olaltă; puțin era câmpul rămas între taberi. | |
Ἕκτωρ δὲ προτὶ ἄστυ δύω κήρυκας ἔπεμπε | 116 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ δύο κήρυκας πρὸς τὴν πόλιν ἔπεμψεν ταχέως, | |
Hector îndată trimise doi crainici la Troia-n cetate, | |
καρπαλίμως ἄρνάς τε φέρειν Πρίαμόν τε καλέσσαι· | 117 |
τούς τε ἄρνας ἀγαγεῖν, καὶ τὸν Πρίαμον καλέσαι. | |
Grabnic s-aducă doi miei și îndată pe Priam să cheme. | |
αὐτὰρ ὃ Ταλθύβιον προΐει κρείων Ἀγαμέμνων | 118 |
Ἀγαμέμνων δὲ ὁ βασιλεὺς τὸν Ταλθύβιον ἔπεμψεν, | |
Dar și-Agamemnon Atrid pe crainicul său, pe Taltibiu, | |
νῆας ἔπι γλαφυρὰς ἰέναι, ἠδ' ἄρν' ἐκέλευεν | 119 |
ἐπὶ τὰς ταχείας ναῦς πορευθῆναι, καὶ ἄρνα ἐκέλευσεν | |
Iute-l porni la corăbii, un miel poruncindu-i s-aducă. | |
οἰσέμεναι· ὃ δ' ἄρ' οὐκ ἀπίθησ' Ἀγαμέμνονι δίῳ. | 120 |
ἀγαγεῖν. οὗτος δὲ οὐκ ἠπείθησε τῷ ἐνδόξῳ Ἀγαμέμνονι. | |
El se supuse voios la porunca ce-i dete-mpăratul. | |
Ἶρις δ' αὖθ' Ἑλένῃ λευκωλένῳ ἄγγελος ἦλθεν | 121 |
ἡ δὲ δὴ Ἶρις ἄγγελος ἧκε τῇ λευκοβραχίονι Ἑλένῃ, | |
Iris veni într-aceea ca sol la Elena brațalba; | |
εἰδομένη γαλόῳ Ἀντηνορίδαο δάμαρτι, | 122 |
ὁμοιωθεῖσα τῇ ἀνδραδέλφῃ αὐτῆς τῇ γυναικὶ τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀντήνορος, | |
Zâna leită era Laodice, cumnata Elenei, | |
τὴν Ἀντηνορίδης εἶχε κρείων Ἑλικάων | 123 |
ἣν εἶχεν Ἑλικάων ὁ βασιλεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Ἀντήνορος, | |
Cea mai frumoasă din fetele craiului Priam, soția | |
Λαοδίκην Πριάμοιο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην. | 124 |
τὴν Λαοδίκην τὴν ἀρίστην κατὰ τὴν μορφὴν ἀπὸ πασῶν τῶν θυγατέρων τοῦ Πριάμου· | |
Unui fruntaș domnitor Helicaon Antenorianul. | |
τὴν δ' εὗρ' ἐν μεγάρῳ· ἣ δὲ μέγαν ἱστὸν ὕφαινε | 125 |
εὗρε δὲ αὐτὴν ἐν τῷ οἴκῳ· αὐτὴ δὲ ἱστούργει διπλοΐδα μεγάλην, λαμπράν, | |
Ea în cămară găsi pe Elena țesând la o pânză | |
δίπλακα πορφυρέην, πολέας δ' ἐνέπασσεν ἀέθλους | 126 |
πολλοὺς δὲ ἄθλους ἐν αὐτῇ ἐποίκιλλεν ὑφαίνουσα, | |
Mare, veșmânt porfiriu îndoit, unde ea-mbrebenase | |
Τρώων θ' ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων, | 127 |
τῶν Τρῴων τῶν ἱππικῶν, καὶ τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
Alesături ce-arătau o grămadă din luptele date | |
οὕς ἑθεν εἵνεκ' ἔπασχον ὑπ' Ἄρηος παλαμάων· | 128 |
οὕς ἔπασχον χάριν αὐτῆς, ὑπὸ τῶν χειρῶν τοῦ Ἄρεος, | |
Între Ahei și Troieni și-ndurate de ei pentru dânsa. | |
ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη προσέφη πόδας ὠκέα Ἶρις· | 129 |
ἤτοι τοῦ πολέμου. πλησίον δὲ στᾶσα ἡ κατὰ τοὺς πόδας ταχεῖα Ἴρις, εἶπε πρὸς αὐτήν· | |
Iris cea iute la mers s-apropie-ndată și-i zice: | |
δεῦρ' ἴθι νύμφα φίλη, ἵνα θέσκελα ἔργα ἴδηαι | 130 |
ὦ προσφιλὴς νύμφη, ἐλθὲ ἐνθάδε, ὅπως θαυμαστὰ ἔργα ἴδῃς | |
„Vino, surato, să vezi ce minune făcură Troienii | |
Τρώων θ' ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων, | 131 |
τῶν ἱππικῶν Τρῴων καὶ τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
Buni la strunitul de cai și Aheii-narmați în aramă. | |
οἳ πρὶν ἐπ' ἀλλήλοισι φέρον πολύδακρυν Ἄρηα | 132 |
οἳ πρότεροι ἐπ' ἀλλήλους ἔφερον πόλεμον, δακρύων πολλῶν αἴσιον, | |
Ei care-ntâi pe câmpie duceau între dânșii războiul | |
ἐν πεδίῳ ὀλοοῖο λιλαιόμενοι πολέμοιο· | 133 |
κατὰ τὸ πεδίον, ὀλεθρίας ἐφιέμενοι μάχης· | |
Cel lăcrimos și doreau numai arme, potop și pieire – | |
οἳ δὴ νῦν ἕαται σιγῇ, πόλεμος δὲ πέπαυται, | 134 |
οὗτοι δὴ νῦν κάθηνται σιωπῇ, λήξαντος τοῦ πολέμου, | |
Stau potoliți răzimându-se acuma de scuturi și-alături | |
ἀσπίσι κεκλιμένοι, παρὰ δ' ἔγχεα μακρὰ πέπηγεν. | 135 |
παρακείμενοι ταῖς ἀσπίσι παρ' αὐτοῖς δὲ τὰ μακρὰ δόρατα πεπηγμένα εἰσίν· | |
Lăncile și le-au înfipt, căci gata-i de-acum bătălia. | |
αὐτὰρ Ἀλέξανδρος καὶ ἀρηΐφιλος Μενέλαος | 136 |
Ἀλέξανδρος δὲ καὶ Μενέλαος ὁ πολεμικὸς | |
Numai doi singuri, Menelau și Paris al tău împreună | |
μακρῇς ἐγχείῃσι μαχήσονται περὶ σεῖο· | 137 |
διὰ μακρῶν δοράτων μαχέσονται περὶ σοῦ· | |
Stau să se-nclește din suliți, de dragul tău numai, și cine | |
τῷ δέ κε νικήσαντι φίλη κεκλήσῃ ἄκοιτις. | 138 |
τῷ νικήσαντι δὲ κληθήσῃ φιλτάτη γαμετή. | |
Are să-nvingă chema-te-va singur pe tine soție.” | |
ὣς εἰποῦσα θεὰ γλυκὺν ἵμερον ἔμβαλε θυμῷ | 139 |
οὕτως εἰποῦσα ἡ θεά, ἡδεῖαν ἐπιθυμίαν ἐνέβαλε τῇ ψυχῇ αὐτῆς, | |
Zise, și vorbele ei ca un farmec în piept îi treziră | |
ἀνδρός τε προτέρου καὶ ἄστεος ἠδὲ τοκήων· | 140 |
τοῦ τε προτέρου ἀνδρός, καὶ τῆς πόλεως, καὶ τῶν γονέων· | |
Dorul să-și vadă întâiul bărbat și părinții și țara. | |
αὐτίκα δ' ἀργεννῇσι καλυψαμένη ὀθόνῃσιν | 141 |
εὐθέως δὲ λευκαῖς ὀθόναις σκεπασθεῖσα | |
Repede-n văl argintiu învelindu-se, ea din odaie | |
ὁρμᾶτ' ἐκ θαλάμοιο τέρεν κατὰ δάκρυ χέουσα | 142 |
ἐξήρχετο τοῦ δώματος, ἁπαλὸν καταχέουσα δάκρυον· | |
Fuga ieși, iar din ochi i se scurseră fragede lacrimi. | |
οὐκ οἴη, ἅμα τῇ γε καὶ ἀμφίπολοι δύ' ἕποντο, | 143 |
οὐ μόνη, μετ' αὐτῆς εἵποντο καὶ δύο θεράπαιναι, | |
Singură nu era dânsa pe drum, ci urmată de două | |
Αἴθρη Πιτθῆος θυγάτηρ, Κλυμένη τε βοῶπις· | 144 |
Αἴθρα ἡ τοῦ Πιτθέως θυγάτηρ, καὶ Κλυμένη ἡ εὐόφθαλμος. | |
Șerbe, ochioasa Climena și Etr-a lui Pites copilă. | |
αἶψα δ' ἔπειθ' ἵκανον ὅθι Σκαιαὶ πύλαι ἦσαν. | 145 |
ταχὺ δ' ἔπειτ' ἀφίκοντο, ὅπου αἱ Σκαιαὶ πύλαι τοῦ Ἰλίου ἦσαν. | |
Ele sosiră degrabă la zid, pe la Poarta Scheiană. | |
οἳ δ' ἀμφὶ Πρίαμον καὶ Πάνθοον ἠδὲ Θυμοίτην | 146 |
οἱ δὲ περὶ τὸν Πρίαμον, καὶ τὸν Πάνθουν, καὶ τὸν Θυμοίτην, | |
Stau împrejurul lui Priam acolo Timoites și Pantus, | |
Λάμπόν τε Κλυτίον θ' Ἱκετάονά τ' ὄζον Ἄρηος | 147 |
καὶ τὸν Λάμπον,καὶ τὸν Κλυτίον, καὶ τὸν Ἱκετάονα τὸν κλάδον τοῦ Ἄρεος, | |
Clitiu și Lampos, apoi al lui Ares răsad Hichetaon | |
Οὐκαλέγων τε καὶ Ἀντήνωρ πεπνυμένω ἄμφω | 148 |
Οὐκαλέγων τε, καὶ Ἀντήνωρ ἀμφότεροι συνετοί, | |
Și-Ucalegon și Antenor, cei doi înțelepți deopotrivă, | |
ἥατο δημογέροντες ἐπὶ Σκαιῇσι πύλῃσι, | 149 |
καὶ ἐχέφρονες ἐκάθηντο, γέροντες τοῦ δήμου παρὰ τὰς Σκαιὰς πύλας, | |
Sfetnicii lui adunați pe un turn de la Porțile Schee | |
γήραϊ δὴ πολέμοιο πεπαυμένοι, ἀλλ' ἀγορηταὶ | 150 |
πολέμου δὴ πεπαυμένοι γήρᾳ, ἀλλὰ δικηγόροι ὄντες ἀγαθοί, | |
Oameni bătrâni și de arme scutiți, dar în rostul vorbirii | |
ἐσθλοί, τεττίγεσσιν ἐοικότες οἵ τε καθ' ὕλην | 151 |
τοῖς τέττιξι παραπλήσιοι, οἳ κατὰ τὴν ὕλην | |
Meșteri ca roiul de greieri ce stând pe copac în pădure | |
δενδρέῳ ἐφεζόμενοι ὄπα λειριόεσσαν ἱεῖσι· | 152 |
ἐπικαθήμενοι δένδρῳ φωνὴν προσηνῇ καὶ ἡδεῖαν ἀφιᾶσι· | |
Glăsuie blând și desfată cu larma lor dulce pădurea; | |
τοῖοι ἄρα Τρώων ἡγήτορες ἧντ' ἐπὶ πύργῳ. | 153 |
τοιοῦτοι δὴ οἱ τῶν Τρώων ἀρχηγοὶ ἐκάθηντο ἐπὶ τοῦ πύργου. | |
Astfel acolo-mpreună ședeau și Bătrânii din Troia. | |
οἳ δ' ὡς οὖν εἴδονθ' Ἑλένην ἐπὶ πύργον ἰοῦσαν, | 154 |
οὗτοι οὖν, ὡς ἴδον τὴν Ἑλένην ἐπὶ τὸν πύργον πορευομένην, | |
Cum pe Elena văzură spre turn că venea din cetate, | |
ἦκα πρὸς ἀλλήλους ἔπεα πτερόεντ' ἀγόρευον· | 155 |
ἡρέμα πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον λόγους ταχεῖς· | |
Ziser-așa între dânșii domol în cuvinte ce zboară: | |
οὐ νέμεσις Τρῶας καὶ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιοὺς | 156 |
οὐδεμία μέμψις ἐστί, τούς τε Τρῷας καὶ τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας | |
„Nu e păcat că de mult două neamuri, Troienii și-Aheii | |
τοιῇδ' ἀμφὶ γυναικὶ πολὺν χρόνον ἄλγεα πάσχειν· | 157 |
περὶ τοιαύτης γυναικὸς πάσχειν θλίψεις ἐπὶ πολὺν χρόνον· | |
Pentru-o femeie ca asta se luptă și patimi îndură, | |
αἰνῶς ἀθανάτῃσι θεῇς εἰς ὦπα ἔοικεν· | 158 |
λίαν ταῖς ἀθανάταις θεαῖς κατὰ τὴν πρόσοψιν ὁμοία ἐστίν· | |
Tare și-aduce la chip cu o zeiță. Dar cât de frumoasă-i, | |
ἀλλὰ καὶ ὧς τοίη περ ἐοῦσ' ἐν νηυσὶ νεέσθω, | 159 |
ἀλλὰ καὶ οὕτω τούτου ἔχοντος, καίπερ οὖσα τοιαύτη, ὅμως πορευέσθω διὰ τῶν νεῶν, | |
Ducă-se-n țară la ea în corăbii, ca nu cumva dânsa | |
μηδ' ἡμῖν τεκέεσσί τ' ὀπίσσω πῆμα λίποιτο. | 160 |
μὴ δὲ ἡμῖν, καὶ τοῖς τέκνοις ἡμῶν βλάβη εἰς τὸ μετέπειτα καταλειφθείη. | |
Pacoste apoi să ne fie și nouă și fiilor noștri.” | |
ὣς ἄρ' ἔφαν, Πρίαμος δ' Ἑλένην ἐκαλέσσατο φωνῇ· | 161 |
οὕτω δὴ εἶπον. ὁ Πρίαμος δὲ φωνήσας τὴν Ἑλένην ἐκάλεσεν, λέγων. | |
Asta grăiră, iar Priam cu glas a chemat pe Elena: | |
δεῦρο πάροιθ' ἐλθοῦσα φίλον τέκος ἵζευ ἐμεῖο, | 162 |
ὦ προσφιλὲς τέκνον, ἐνθάδε ἐλθοῦσα κάθισον ἐναντίον μου, | |
„Vino, copila mea-ncoace, și-n față-mi așază-te aproape, | |
ὄφρα ἴδῃ πρότερόν τε πόσιν πηούς τε φίλους τε· | 163 |
ὅπως ἴδῃς τόν τε σὸν πρότερον ἄνδρα, καὶ τοὺς κατ' ἐπιγαμίας οἰκείους, καὶ τοὺς ἄλλους συγγενεῖς τε, καὶ φίλους· | |
Vezi-ți bărbatul dintâi, prietenii, rudele tale. | |
οὔ τί μοι αἰτίη ἐσσί, θεοί νύ μοι αἴτιοί εἰσιν | 164 |
οὐδαμῶς σύγε αἰτία μοι ὑπάρχεις, οἱ θεοὶ δή που αἴτιοί μοι ὑπάρχουσιν, | |
Nu-mi ești tu doar vinovată, ci singuri de vină sunt zeii, | |
οἵ μοι ἐφώρμησαν πόλεμον πολύδακρυν Ἀχαιῶν· | 165 |
οἳ κατ' ἐμοῦ κεκινήκασι τὸν πολλῶν δακρύων αἴτιον πόλεμον τῶν Ἑλλήνων, | |
Care-mi aduseră amarnic război cu Aheii. Dar spune-mi, | |
ὥς μοι καὶ τόνδ' ἄνδρα πελώριον ἐξονομήνῃς | 166 |
ὅπως μοι καὶ τὸν μέγαν τοῦτον καὶ ἐξαίσιον ἄνδρα ὀνομάσασα δηλώσῃς, | |
Vezi tu prin oaste pe unul ce-acolo răsare ca bradul? | |
ὅς τις ὅδ' ἐστὶν Ἀχαιὸς ἀνὴρ ἠΰς τε μέγας τε. | 167 |
τίς οὖτος Ἕλλην ἐστὶν ἀνὴρ ἀγαθός τε καὶ μέγας. | |
Cine-o fi oare-ntre Ahei un bărbat așa falnic și mare? | |
ἤτοι μὲν κεφαλῇ καὶ μείζονες ἄλλοι ἔασι, | 168 |
τῇ μὲν κεφαλῇ, καὶ τῷ τοῦ σώματος ἀναστήματι, καὶ ἄλλοι μείζονες αὐτοῦ εἰσιν· | |
Alții, bag seama, sunt mai răsăriți decât el, dar eu unul | |
καλὸν δ' οὕτω ἐγὼν οὔ πω ἴδον ὀφθαλμοῖσιν, | 169 |
ὡραῖον δὲ οὕτως οὔπω τοῖς ὀφθαλμοῖς ἐθεασάμην ἐγώ, | |
N-am pomenit în viață bărbat așa vrednic de cinste | |
οὐδ' οὕτω γεραρόν· βασιλῆϊ γὰρ ἀνδρὶ ἔοικε. | 170 |
οὐδὲ οὕτως ἔντιμον· ὄντως που ἀνδρὶ βασιλεῖ ὅμοιός ἐστι. | |
Și vederos; măreția arată că-i Domn în putere.” | |
τὸν δ' Ἑλένη μύθοισιν ἀμείβετο δῖα γυναικῶν· | 171 |
Ἕλένη δὲ λόγοις αὐτῷ ἀπεκρίνατο, ἡ ἐνδοξοτάτη τῶν γυναικῶν, λέγουσα· | |
Zise lui Priam atunci Elena, slăvita femeie: | |
αἰδοῖός τέ μοί ἐσσι φίλε ἑκυρὲ δεινός τε· | 172 |
ᾦ προσφιλὴς πενθερέ, αἰδοῦς ἐμοὶ ἄξιος ὑπάρχεις, καὶ φοβερός, | |
„Dragul meu socru, rușine și teamă mi-e față de tine. | |
ὡς ὄφελεν θάνατός μοι ἁδεῖν κακὸς ὁππότε δεῦρο | 173 |
ὡς εἴθε ὤφειλεν ἀρέσαι μοι θάνατος κακός, ἡνίκα ἐνθάδε | |
Doamne, mai bine muream de moarte năprasnică-n ziua | |
υἱέϊ σῷ ἑπόμην θάλαμον γνωτούς τε λιποῦσα | 174 |
τῷ σῷ υἱῷ ἠκολούθουν, τὸν ἐμὸν οἶκον, καὶ τοὺς ἀδελφούς, καὶ οἰκείους καταλιποῦσα, | |
Când m-am luat după fiu-ți, lăsându-mi și casa și neamul | |
παῖδά τε τηλυγέτην καὶ ὁμηλικίην ἐρατεινήν. | 175 |
καὶ τὴν μονογενῆ μοι θυγατέρα, καὶ τὰς ἐρασμίας ὁμήλικας. | |
Și pe copila mea dulce și soațele mele iubite. | |
ἀλλὰ τά γ' οὐκ ἐγένοντο· τὸ καὶ κλαίουσα τέτηκα. | 176 |
ἀλλὰ ταῦτα μὲν οὐκ ἐγένετο, δι' ὃ καὶ κλαίουσα νῦν ἀνήλωμαι. | |
N-a fost aceasta să fie și-n plâns mă tot mistui de jale. | |
τοῦτο δέ τοι ἐρέω ὅ μ' ἀνείρεαι ἠδὲ μεταλλᾷς· | 177 |
τοῦτο δέ σοι λέξω, ὅ με ἐρωτᾶς, καὶ ζητεῖς ἀκριβῶς. | |
Dar voi răspunde la tot ce mă-ntrebi și vrei s-afli. Acesta | |
οὗτός γ' Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων, | 178 |
οὗτός ἐστιν Ἀγαμέμνων ὁ μέγας βασιλεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως, | |
E-al lui Atreus fecior, e marele Domn Agamemnon, | |
ἀμφότερον βασιλεύς τ' ἀγαθὸς κρατερός τ' αἰχμητής· | 179 |
ὁμοῦ τε βασιλεὺς ἀγαθὸς ὤν, καὶ ἰσχυρὸς πολεμιστής· | |
Tot așa bun la domnie, pe cât e de vrednic în arme, | |
δαὴρ αὖτ' ἐμὸς ἔσκε κυνώπιδος, εἴ ποτ' ἔην γε. | 180 |
καὶ ἀνδράδελφος δὴ ἐμὸς ὑπῆρχε τῆς κυνοπροσώπου καὶ ἀναιδοῦς, εἴ πέρ ποτε ἦν. | |
Mie nemernicei fostul cumnat, dacă fost-a vreodată.” | |
ὣς φάτο, τὸν δ' ὁ γέρων ἠγάσσατο φώνησέν τε· | 181 |
οὕτως εἶπεν. ὁ γέρων δὲ ἐθαύμασεν αὐτόν, καὶ εἶπεν οὕτως· | |
Asta grăi, iar bătrânul așa minunându-se zice: | |
ὦ μάκαρ Ἀτρεΐδη μοιρηγενὲς ὀλβιόδαιμον, | 182 |
ὦ μακάριε, μοίρᾳ ἀγαθῇ γεγεννημένε, εὐτυχέστατε, υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, | |
„O, fericite Agamemnon, tu plin de noroc și de daruri, | |
ἦ ῥά νύ τοι πολλοὶ δεδμήατο κοῦροι Ἀχαιῶν. | 183 |
ὄντως δή σοι πολλοὶ Ἕλληνες ὑποτεταγμένοι εἰσίν· | |
Cât e de multă oștimea supusă poruncilor tale! | |
ἤδη καὶ Φρυγίην εἰσήλυθον ἀμπελόεσσαν, | 184 |
ἤδη καὶ εἰς τὴν Φρυγίαν παρεγενόμην τὴν πολλὰς ἀμπέλους ἔχουσαν, | |
Fost-am pe vremuri în Frigia, țara mănoasă-n podgorii, | |
ἔνθα ἴδον πλείστους Φρύγας ἀνέρας αἰολοπώλους | 185 |
ὅπου ἴδον Φρύγας πολλοὺς ἄνδρας ἱπποκινητὰς καὶ πολεμικούς, | |
Nenumărați frigieni am văzut pe acolo, și caii | |
λαοὺς Ὀτρῆος καὶ Μυγδόνος ἀντιθέοιο, | 186 |
λαοὺς ὄντας τοῦ Ὀτρέως καὶ τοῦ Μυγδόνος τοῦ ἰσοθέου, | |
Sprinteni ai lor: era oastea mânată de-Otreu și de Migdon | |
οἵ ῥα τότ' ἐστρατόωντο παρ' ὄχθας Σαγγαρίοιο· | 187 |
οἳ δὴ τότε ἐστρατοπεδεύοντο παρὰ τὰς ὄχθας τοῦ Σαγγάρου ποταμοῦ. | |
Cel ca un zeu, care tabăr-aveau la Sangariu pe maluri; | |
καὶ γὰρ ἐγὼν ἐπίκουρος ἐὼν μετὰ τοῖσιν ἐλέχθην | 188 |
καὶ γὰρ ἐγὼ σύμμαχος ὢν συνηρίθμημαι αὐτοῖς | |
Doară și eu între dânșii eram socotit ca tovarăș | |
ἤματι τῷ ὅτε τ' ἦλθον Ἀμαζόνες ἀντιάνειραι· | 189 |
κατ' ἐκείνην τὴν ἡμέραν, ὅτε ἦλθον αἱ Ἀμαζόνες αἱ τοῖς ἀνδράσι μαχόμεναι, | |
Când năvăliseră acolo hordii de bărbate Amazoane. | |
ἀλλ' οὐδ' οἳ τόσοι ἦσαν ὅσοι ἑλίκωπες Ἀχαιοί. | 190 |
ἀλλ' οὐδὲ οὗτοι ἦσαν τοσοῦτοι, ὅσοι οἱ εὐόφθαλμοι Ἕλληνες. | |
Nu erau nici Frigienii atâta de mulți ca Aheii.” | |
δεύτερον αὖτ' Ὀδυσῆα ἰδὼν ἐρέειν' ὁ γεραιός· | 191 |
δεύτερον δὴ τὸν Ὀδυσσέα ἰδὼν ὁ γέρων, ἠρώτησεν· | |
Cum a văzut pe Ulise, din nou a-ntrebat-o bătrânul: | |
εἴπ' ἄγε μοι καὶ τόνδε φίλον τέκος ὅς τις ὅδ' ἐστί· | 192 |
ὦ τέκνον προσφιλές, ἄγε νῦν εἰπέ μοι, τίς οὗτός ἐστιν, | |
„Cine-i și-acela prin gloate? Mai spune-mi, tu fata mea dragă. | |
μείων μὲν κεφαλῇ Ἀγαμέμνονος Ἀτρεΐδαο, | 193 |
ὃς τῷ μὲν σώματι μικρότερός ἐστιν Ἀγαμέμνονος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως, | |
Nu e mai mare la stat ca însuși Atrid Agamemnon; | |
εὐρύτερος δ' ὤμοισιν ἰδὲ στέρνοισιν ἰδέσθαι. | 194 |
πλατύτερος δὲ τοῖς ὤμοις καὶ τῷ στήθει ἔοικε; | |
Ochilor totuși se-arată mai lat și la piept și la spate. | |
τεύχεα μέν οἱ κεῖται ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ, | 195 |
τὰ μὲν ὅπλα αὐτοῦ κεῖνται κατὰ γῆς τῆς πολλὰς βοσκούσης, | |
Armele lui pe mănosul pământ părăsit-a viteazul, | |
αὐτὸς δὲ κτίλος ὣς ἐπιπωλεῖται στίχας ἀνδρῶν· | 196 |
αὐτὸς δὲ ὥσπερ κριὸς προαγωγεύς, ἐπιπορεύεται τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν. | |
Și înarmatele șiruri cutreieră ca un berbece: | |
ἀρνειῷ μιν ἔγωγε ἐΐσκω πηγεσιμάλλῳ, | 197 |
ἀρνειῷ αὐτὸν ἔγωγε ἀπεικάζω εὐπαγεῖς καὶ εὐτραφεῖς ἔχοντι μαλλούς, | |
Eu după mers îl asamăn pe el cu lânosul arete, | |
ὅς τ' οἰῶν μέγα πῶϋ διέρχεται ἀργεννάων. | 198 |
ὅστις τὸ μέγα ποίμνιον διέρχεται τῶν λευκῶν προβάτων. | |
Care tot umblă prin turma cea mare-ntre oile albe.” | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειθ' Ἑλένη Διὸς ἐκγεγαυῖα· | 199 |
τούτῳ δ' ἔπειτ' ἀπεκρίνατο Ἑλένη, ἡ ἐκ τοῦ Διὸς γεννηθεῖσα, λέγουσα· | |
Fiica lui Zeus, Elena, din nou îi răspunse lui Priam: | |
οὗτος δ' αὖ Λαερτιάδης πολύμητις Ὀδυσσεύς, | 200 |
οὗτος δὴ ἔστιν Ὀδυσσεὺς ὁ πολὺς τὴν βουλήν, ὁ υἱὸς τοῦ Λαερτίου, | |
„El este Laertianul, e mult iscusitul Ulise, | |
ὃς τράφη ἐν δήμῳ Ἰθάκης κραναῆς περ ἐούσης | 201 |
ὃς ἀνετράφη ἐν τῷ δήμῳ τῆς Ἰθάκης, καίπερ οὔσης τραχείας, | |
Care a crescut în Itaca, stâncosul ostrov, e viteazul | |
εἰδὼς παντοίους τε δόλους καὶ μήδεα πυκνά. | 202 |
δόλους παντοδαποὺς ἐπιστάμενος, καὶ βουλεύματα συχνὰ καὶ συνετά. | |
Mare la sfatu-nțelept și la măiestrii de tot felul.” | |
τὴν δ' αὖτ' Ἀντήνωρ πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· | 203 |
πρὸς ταύτην δὲ Ἀντήνωρ ὁ συνετὸς ἐξεναντίας εἶπεν· | |
Sare și-adaug-atunci cumintele sfetnic Antenor: | |
ὦ γύναι ἦ μάλα τοῦτο ἔπος νημερτὲς ἔειπες· | 204 |
ὦ γύναι, ὄντως πάνυ ἀληθῆ τόνδε τὸν λόγον εἴρηκας· | |
„Tocmai așa e cum spui, nemerită ți-i vorba, femeie. | |
ἤδη γὰρ καὶ δεῦρό ποτ' ἤλυθε δῖος Ὀδυσσεὺς | 205 |
ἤδη γάρ ποτε καὶ ἐνθάδε ἀφίκετο ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς, | |
Odinioară a venit el la noi, luminatul Ulise, | |
σεῦ ἕνεκ' ἀγγελίης σὺν ἀρηιφίλῳ Μενελάῳ· | 206 |
ἕνεκα σῆς ἀγγελίας μετὰ Μενελάου τοῦ πολεμικοῦ | |
Sol după tine trimis, cu Menelau Atrid împreună. | |
τοὺς δ' ἐγὼ ἐξείνισσα καὶ ἐν μεγάροισι φίλησα, | 207 |
τούτους δὲ ἐγὼ ὑποδεξάμενος ἐν τῷ ἐμῷ οἴκῳ ἐξένισα καὶ ἐφιλοφρονησάμην. | |
Fură chiar oaspeții mei și stătură în gazdă la mine | |
ἀμφοτέρων δὲ φυὴν ἐδάην καὶ μήδεα πυκνά. | 208 |
ἑκατέρου δὲ τήν τε ἀναδρομὴν τῶν μελῶν κατέμαθον, καὶ τὰ βουλεύματα τὰ συνετά· | |
Și cunoscui mai de-aproape priceperea lor și făptura. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ Τρώεσσιν ἐν ἀγρομένοισιν ἔμιχθεν | 209 |
ἀλλ' ὁπότε δὴ ἐν τοῖς Τρωσὶν ἠθροισμένοις ἐμίγνυντο, | |
Când au venit amândoi în sobor și la sfat cu Troienii, | |
στάντων μὲν Μενέλαος ὑπείρεχεν εὐρέας ὤμους, | 210 |
ἑστώτων μέν, ὁ Μενέλαος τοὺς πλατεῖς ὤμους ὑπερεῖχε, | |
Cum stătea oblu, Menelau vedeai că-l întrece din umeri; | |
ἄμφω δ' ἑζομένω γεραρώτερος ἦεν Ὀδυσσεύς· | 211 |
ἀμφότεροι δὲ καθεζόμενοι, ἐντιμότερος ἦν ὁ Ὀδυσσεύς· | |
Dar de pe scaun Ulise părea mai măreț la vedere. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ μύθους καὶ μήδεα πᾶσιν ὕφαινον | 212 |
ἀλλ' ὁπότε δὴ λόγους, καὶ βουλὰς πρὸς πάντας συνεῖρον, | |
Când după asta-ncepură să-și depene vorba și gândul | |
ἤτοι μὲν Μενέλαος ἐπιτροχάδην ἀγόρευε, | 213 |
ὁ μὲν Μενέλαος ταχέως καὶ ἐπιτρέχων ἐδημηγόρει, | |
Și cuvântau adunării, Menelau rostea mai în pripă | |
παῦρα μὲν ἀλλὰ μάλα λιγέως, ἐπεὶ οὐ πολύμυθος | 214 |
ὀλίγα μέν, ἀλλὰ πάνυ ἡδέως, ἐπειδὴ οὐκ ἦν πολύλογος, | |
Graiuri puține, dar foarte apriate, căci nu-i vorbă-lungă, | |
οὐδ' ἀφαμαρτοεπής· ἦ καὶ γένει ὕστερος ἦεν. | 215 |
οὐδ' ἁμαρτάνων ἐν τῷ λέγειν, εἰ καὶ τοῦ Ὀδυσσέως ὑστερογενὴς ἦν· | |
Nici bate câmpii vorbind, deși e mai tânăr ca dânsul. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ πολύμητις ἀναΐξειεν Ὀδυσσεὺς | 216 |
ἀλλ' ὁπότε δὴ ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεὺς ἠγείρετο, | |
Când de pe scaun apoi se sculă cumpănitul Ulise, | |
στάσκεν, ὑπαὶ δὲ ἴδεσκε κατὰ χθονὸς ὄμματα πήξας, | 217 |
ἐμμόνως ἵστατο, τοὺς ὀφθαλμοὺς δὲ κατὰ γῆς ἐρείσας ὑπέβλεπεν ἀμεταστρεπτί, | |
Stete cu ochii plecați la pământ, cu privirea boldită; | |
σκῆπτρον δ' οὔτ' ὀπίσω οὔτε προπρηνὲς ἐνώμα, | 218 |
τὴν ῥάβδον δὲ οὔτε ὀπίσω, οὔτε εἰς τὸ ἔμπροσθεν κατωφερῆ ἐκίνει, | |
Nu-și mai clinti al său sceptru măcar înapoi ori-nainte, | |
ἀλλ' ἀστεμφὲς ἔχεσκεν ἀΐδρεϊ φωτὶ ἐοικώς· | 219 |
αλλ' ἀμετάστρπτον κατεῖχεν ἀεί, ἀπείρῳ καὶ ἀμαθεῖ ἀνδρὶ ὅμοιος ὤν· | |
Ci îl ținu-nțepenit ca un nepriceput. După față | |
φαίης κε ζάκοτόν τέ τιν' ἔμμεναι ἄφρονά τ' αὔτως. | 220 |
εἶπες ἂν εἶναί τινα λίαν ὀργίλον, καὶ ἁπλῶς οὕτως ἀνόητον· | |
Astfel era, de părea că e șui ori e crunt de mânie. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ ὄπα τε μεγάλην ἐκ στήθεος εἵη | 221 |
ἀλλ΄ ἡνίκα δὴ φωνὴν μεγάλην ἐκ τοῦ στήθους ἀπέπεμπε, | |
Cum însă prinse din pieptu-i puternicul glas să răsune, | |
καὶ ἔπεα νιφάδεσσιν ἐοικότα χειμερίῃσιν, | 222 |
καὶ ῥήματα νιφάσιν χειμεριναῖς ὅμοια, κατὰ τὴν συνέχειαν δηλονότι, | |
Vorbele-i line să curgă din rostu-i ca fulgi de zăpadă, | |
οὐκ ἂν ἔπειτ' Ὀδυσῆΐ γ' ἐρίσσειε βροτὸς ἄλλος· | 223 |
οὐκ ἂν μετὰ ταῦτα ἄνθρωπος ἄλλος εἰς ἅμιλλαν ἔλθοι τῷ Ὀδυσσεῖ. | |
Nimenea n-ar fi putut să se-ntreacă din grai cu Ulise. | |
οὐ τότε γ' ὧδ' Ὀδυσῆος ἀγασσάμεθ' εἶδος ἰδόντες. | 224 |
οὔκουν τότε γε τὸ εἶδος τοῦ Ὀδυσσέως ἰδόντες ἐθαυμάσαμεν οὕτως. | |
Dar de făptura-i atunci noi nu ne mirarăm atâta.” | |
τὸ τρίτον αὖτ' Αἴαντα ἰδὼν ἐρέειν' ὃ γεραιός· | 225 |
τὸ τρίτον δὲ ἰδὼν τὸν Αἴαντα ὁ γέρων ἠρώτησε· | |
Când dup-aceea pe Aias văzu, întrebă împăratul: | |
τίς τὰρ ὅδ' ἄλλος Ἀχαιὸς ἀνὴρ ἠΰς τε μέγας τε | 226 |
τίς δὴ οὗτος ὁ ἄλλος Ἕλλην ἐστὶν ἀνὴρ ἀγαθός τε καὶ μέγας, | |
„Cine e oare celalt totuna de falnic și mare, | |
ἔξοχος Ἀργείων κεφαλήν τε καὶ εὐρέας ὤμους; | 227 |
προέχων τῶν Ἑλλήνων, κατά τε τὸ μῆκος τοῦ σώματος, καὶ τὸ πλάτος τῶν ὤμων. | |
Care răsare-ntre Ahei cu-al lui creștet și umere late?” | |
τὸν δ' Ἑλένη τανύπεπλος ἀμείβετο δῖα γυναικῶν· | 228 |
Ἑλένη δ' αὐτῷ ἀπεκρίνατο ἡ ἐκτεταμένον πέπλον φοροῦσα, ἡ ἔνδοξος τῶν γυναικῶν· | |
Zise-nzeita Elena-nvelită în lungă maramă: | |
οὗτος δ' Αἴας ἐστὶ πελώριος ἕρκος Ἀχαιῶν· | 229 |
οὗτος Αἴας ἐστὶν ὁ μέγας καὶ ἐξαίσιος, τὸ περίφραγμα τῶν Ἑλλήνων. | |
„El este Aias novacul, Aheilor turn de tărie. | |
Ἰδομενεὺς δ' ἑτέρωθεν ἐνὶ Κρήτεσσι θεὸς ὣς | 230 |
Ἰδομενεὺς δὲ κατὰ τὸ ἕτερον μέρος, καθάπερ θεός, ἐν τοῖς Κρησὶν ἵσταται· | |
Idomeneu, al Cretanilor Domn, ca un zeu îi stă-n față; | |
ἕστηκ', ἀμφὶ δέ μιν Κρητῶν ἀγοὶ ἠγερέθονται. | 231 |
περὶ δὲ αὐτὸν οἱ ἡγεμόνες τῶν Κρητῶν συναθροίζονται. | |
Cei înșirați pe aproape sunt toți căpetenii cretane. | |
πολλάκι μιν ξείνισσεν ἀρηΐφιλος Μενέλαος | 232 |
πολλάκις αὐτὸν ἐξενοδόχησεν ὁ πολεμικὸς Μενέλαος | |
Odinioară de câte ori nu-i avu-n gazdă Menelau | |
οἴκῳ ἐν ἡμετέρῳ ὁπότε Κρήτηθεν ἵκοιτο. | 233 |
ἐν τῷ ἡμετέρῳ οἴκῳ, ὁπότε ἐκ τῆς Κρήτης ἀφικνεῖτο· | |
Când ne soseau de departe, din Creta, ca oaspeți acasă! | |
νῦν δ' ἄλλους μὲν πάντας ὁρῶ ἑλίκωπας Ἀχαιούς, | 234 |
νῦν δὲ τοὺς μὲν ἄλλους πάντας εὐοφθάλμους Ἕλληνας ὁρῶ, | |
Văd și pe-Aheii ceilalți, pe voinicii cu ochii de vultur, | |
οὕς κεν ἐὺ̈ γνοίην καί τ' οὔνομα μυθησαίμην· | 235 |
οὓς καὶ γνωρίσαιμ' ἄν, καὶ τὴν προσηγορίαν εἴποιμι, | |
Lesne aș putea să-i cunosc, ba chiar și pe nume le-aș spune. | |
δοιὼ δ' οὐ δύναμαι ἰδέειν κοσμήτορε λαῶν | 236 |
δύο δὲ ἡγεμόνας καὶ βασιλεῖς ἀνδρῶν οὐ δύναμαι ἰδεῖν, | |
Numai pe doi căpitani nu-i văd între dânșii, pe Castor, | |
Κάστορά θ' ἱππόδαμον καὶ πὺξ ἀγαθὸν Πολυδεύκεα | 237 |
τόν τε ἱππικὸν Κάστορα, καὶ τὸν ἀγαθὸν τὴν πυκτικὴν τέχνην Πολυδεύκη, | |
Bun călăreț, și pe Polux, dibaciul în luptă cu pumnii, | |
αὐτοκασιγνήτω, τώ μοι μία γείνατο μήτηρ. | 238 |
τοὺς αὐταδέλφους μοι, οὕς μοι μία μήτηρ ἔτεκε· | |
Scumpii mei frați, de o mamă cu mine amândoi. Oare dânșii | |
ἢ οὐχ ἑσπέσθην Λακεδαίμονος ἐξ ἐρατεινῆς, | 239 |
ἢ οὐκ ἠκολούθησαν τοῖς ἄλλοις ἐκ τῆς ἐπεράστου Λακεδαίμονος, | |
N-au părăsit cu ceilalți moșia lor cea desfătată, | |
ἢ δεύρω μὲν ἕποντο νέεσσ' ἔνι ποντοπόροισι, | 240 |
ἢ εἵποντο μὲν κἀκεῖνοι ἐνθάδε διὰ τῶν θαλασσοπλόων νεῶν, | |
Lacedemonul? Ori poate-au venit în corăbii pe mare, | |
νῦν αὖτ' οὐκ ἐθέλουσι μάχην καταδύμεναι ἀνδρῶν | 241 |
νῦν δὲ δὴ οὐ θέλουσιν εἰσελθεῖν κατὰ τὴν μάχην τῶν ἀνδρῶν, | |
Însă ei nu îndrăznesc să ia parte de-acum la bătaie | |
αἴσχεα δειδιότες καὶ ὀνείδεα πόλλ' ἅ μοί ἐστιν. | 242 |
φοβούμενοι τὰς αἰσχύνας καὶ τὰ ὀνείδη, ἅ μοι πολλὰ πάρεισιν; | |
Între oșteni și li-i groază de multele ocări și ponoase | |
ὣς φάτο, τοὺς δ' ἤδη κάτεχεν φυσίζοος αἶα | 243 |
οὕτως εἶπε. τούτους δὲ ἤδη κατέσχε τεθνεῶτας ἡ τὰ πρὸς τὸ ζῆν φύουσα γῆ | |
Ce-ar auzi despre mine.” Dar ei zăceau morți pe pământul | |
ἐν Λακεδαίμονι αὖθι φίλῃ ἐν πατρίδι γαίῃ. | 244 |
ἐν τῇ Λακεδαίμονι, αὐτόθι ἐν τῇ πατρίδι τῇ προσφιλεῖ γῇ. | |
Darnic în hrană,-n Laconia, scumpa lor țară. | |
κήρυκες δ' ἀνὰ ἄστυ θεῶν φέρον ὅρκια πιστὰ | 245 |
οἱ κήρυκες δὲ κατὰ τὴν πόλιν ἔφερον τοὺς πιστοὺς ὅρκους τῶν θεῶν, | |
Crainicii se întorceau din cetate cu jertfe menite | |
ἄρνε δύω καὶ οἶνον ἐΰφρονα καρπὸν ἀρούρης | 246 |
ἄρνας δύο, καὶ οἶνον καρπὸν εὐφραντικὸν τῆς γῆς | |
Celor de sus, doi miei și rodul câmpiei, vin negru | |
ἀσκῷ ἐν αἰγείῳ· φέρε δὲ κρητῆρα φαεινὸν | 247 |
ἐν αἰγείῳ ἀσκῷ· ἔφερε δὲ κρατῆρα λαμπρὸν | |
Veselitor în burduful de piele de capră. Ideos | |
κῆρυξ Ἰδαῖος ἠδὲ χρύσεια κύπελλα· | 248 |
ὁ Ἰδαῖος κῆρυξ, καὶ χρυσᾶ ποτήρια· | |
Cu-o lucitoare părnaie în mână și-o cupă de aur | |
ὄτρυνεν δὲ γέροντα παριστάμενος ἐπέεσσιν· | 249 |
πλησίον δὲ στὰς παρώξυνε τὸν γέροντα λόγοις, λέγων· | |
S-apropie de bătrânu-mpărat și-ncepu să-l îndemne: | |
ὄρσεο Λαομεδοντιάδη, καλέουσιν ἄριστοι | 250 |
ὦ υἱὲ τοῦ Λαομέδοντος ἀνάστα, καλοῦσι σε οἱ ἄριστοι | |
„Scoală, tu fiu al lui Laomedonte; te cheamă fruntașii | |
Τρώων θ' ἱπποδάμων καὶ Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων | 251 |
τῶν ἱππικῶν Τρῴων, καὶ τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων | |
Cei de la tabără, ai noștri și-Aheii; te-așteaptă cu toții | |
ἐς πεδίον καταβῆναι ἵν' ὅρκια πιστὰ τάμητε· | 252 |
κατελθεῖν εἰς τὸ πεδίον, ἵνα ὅρκους πιστοὺς δι' ἐντόμων θυμάτων ποιήσητε. | |
Să te cobori pe câmpie, să-nchei învoială-ntre dânșii. | |
αὐτὰρ Ἀλέξανδρος καὶ ἀρηΐφιλος Μενέλαος | 253 |
Ἀλέξανδρος δὲ καὶ Μενέλαος ὁ πολεμικὸς | |
Fiul tău Paris acum și Menelau cel aprig în arme | |
μακρῇς ἐγχείῃσι μαχήσοντ' ἀμφὶ γυναικί· | 254 |
διὰ μακρῶν δοράτων πολεμήσουσι περὶ τῆς γυναικός· | |
Singuri, de dragul Elenei, din sulițe lungi se vor bate. | |
τῷ δέ κε νικήσαντι γυνὴ καὶ κτήμαθ' ἕποιτο· | 255 |
τῷ νικήσαντι δὲ ἡ γυνὴ καὶ τὰ χρήματα ἀκολουθήσει· | |
Cine-o să biruie are să ia pe femeie și-averea. | |
οἳ δ' ἄλλοι φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ ταμόντες | 256 |
οἱ ἄλλοι δὲ φιλίαν καὶ ὅρκους πιστοὺς δι' ἐντόμων θυμάτων ποιήσαντες | |
Noi, încheind legătură și pace, rămânem în Troia | |
ναίοιμεν Τροίην ἐριβώλακα, τοὶ δὲ νέονται | 257 |
οἰκοῖμεν ἂν τὴν εὔγειον Τροίαν· οὗτοι δὲ πορευέσθωσαν | |
Domni peste rodnica țară; ceilalți o să plece în Argos, | |
Ἄργος ἐς ἱππόβοτον καὶ Ἀχαιΐδα καλλιγύναικα. | 258 |
εἰς τὸ Ἄργος τὸ ἱπποτρόφον καὶ εἰς τὴν Ἑλλάδα τὴν γυναῖκας ὡραίας ἔχουσαν. | |
Unde pasc roibi, și-n Ahaia, pământul femeilor mândre.” | |
ὣς φάτο ῥίγησεν δ' ὃ γέρων, ἐκέλευσε δ' ἑταίρους | 259 |
οὕτως εἶπε· ἐφοβήθη δὲ ὁ γέρων, εἶπε δὲ τοῖς φίλοις | |
Ast-a grăit și bătrânul, cuprins de cutremur, demândă | |
ἵππους ζευγνύμεναι· τοὶ δ' ὀτραλέως ἐπίθοντο. | 260 |
ζεῦξαι τοὺς ἵππους· οἱ δὲ ταχέως ὑπήκουσαν, | |
Soților caii să-nhame, și-ndată-mplinită-i porunca. | |
ἂν δ' ἄρ' ἔβη Πρίαμος, κατὰ δ' ἡνία τεῖνεν ὀπίσσω· | 261 |
ἀνέβη δὲ ὁ Πρίαμος, κατέτεινε δὲ τοὺς λώρους τῶν χαλινῶν ὄπισθεν, | |
Priam urcându-se trage de hățuri; alături Antenor | |
πὰρ δέ οἱ Ἀντήνωρ περικαλλέα βήσετο δίφρον· | 262 |
παρ' αὐτῷ δὲ καὶ Ἀντήνωρ ἀνέβη ἐπὶ τὸ περικαλλὲς καὶ ὡραῖον ἅρμα· | |
Suie-se-n chelna cea dalb-a telegii. Apoi împreună | |
τὼ δὲ διὰ Σκαιῶν πεδίον δ' ἔχον ὠκέας ἵππους. | 263 |
οὗτοι δὲ διὰ τῶν Σκαιῶν πυλῶν ἐπὶ τὸ πεδίον ἤλαυνον τοὺς ταχεῖς ἵππους. | |
Cailor repezi dau zor spre câmpie pe Poarta Scheiană. | |
ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵκοντο μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς, | 264 |
ἀλλ' ἡνίκα δὴ ἀφίκοντο πρὸς τοὺς Τρῷας καὶ Ἕλληνας, | |
Când au sosit dup-aceea-ntre Ahei și Troieni, din cotigă | |
ἐξ ἵππων ἀποβάντες ἐπὶ χθόνα πουλυβότειραν | 265 |
καταβάντες ἐκ τῶν ἵππων εἰς γῆν τὴν πολυτρόφον, | |
S-au coborât pe pământu-nverzit de pășuni, și pedeștri | |
ἐς μέσσον Τρώων καὶ Ἀχαιῶν ἐστιχόωντο. | 266 |
ἐπορεύοντο εἰς τὸ μέσον τῶν Τρώων καὶ τῶν Ἑλλήνων. | |
Au-naintat pân’la mijlocul oștilor, unde-n picioare | |
ὄρνυτο δ' αὐτίκ' ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων, | 267 |
ἀνέστη δὲ ἐπὶ τούτοις εὐθέως Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν, | |
S-au și sculat căpetenia oastei Atrid Agamemnon | |
ἂν δ' Ὀδυσεὺς πολύμητις· ἀτὰρ κήρυκες ἀγαυοὶ | 268 |
ἀνέστη δὲ καὶ Ὀδυσσεὺς ὁ πολύβουλος. οἱ δὲ λαμπροὶ κήρυκες | |
Și iscusitul Ulise. Și jertfe aduceau împreună | |
ὅρκια πιστὰ θεῶν σύναγον, κρητῆρι δὲ οἶνον | 269 |
τὰ καθ' ὧν ὀμόσειν ἔμελλον, ἤτοι τὰ ὁρκωμόσια τῶν θεῶν τὰ πιστὰ συνῆγον, ἐν τῷ κρατῆρι δὲ οἶνον | |
Crainicii vrednici de cinste și vin mestecau în ulcioare, | |
μίσγον, ἀτὰρ βασιλεῦσιν ὕδωρ ἐπὶ χεῖρας ἔχευαν. | 270 |
ἐνέχεον, τοῖς βασιλεῦςι δὲ ὕδωρ κατὰ χειρῶν ἔχεαν· | |
Crailor apă turnau după asta pe mâini să se spele. | |
Ἀτρεΐδης δὲ ἐρυσσάμενος χείρεσσι μάχαιραν, | 271 |
ὁ δὲ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως σπασάμενος ταῖς χερσὶ τὴν μάχαιραν, | |
Iute Agamemnon Atrid își scoase din teacă jungherul | |
ἥ οἱ πὰρ ξίφεος μέγα κουλεόν αἰὲν ἄωρτο, | 272 |
ἥτις αὐτῷ παρὰ τὴν μεγάλην θήκην τοῦ ξίφους ἀεὶ ἐκρέματο, | |
Cel aninat pe la șold alături de spada cea lungă, | |
ἀρνῶν ἐκ κεφαλέων τάμνε τρίχας· αὐτὰρ ἔπειτα | 273 |
ἐκ τῶν κεφαλῶν τῶν ἀρνῶν ἀπέκοψε τὰς τρίχας· | |
Și tăie smocuri din creștetul mieilor; ele de crainici | |
κήρυκες Τρώων καὶ Ἀχαιῶν νεῖμαν ἀρίστοις. | 274 |
οἱ δὲ κήρυκες τοῖς ἀρίστοις τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων διένειμαν αὐτάς· | |
Fură-mpărțite mai-marilor oastei Troiene și ahee. | |
τοῖσιν δ' Ἀτρεΐδης μεγάλ' εὔχετο χεῖρας ἀνασχών· | 275 |
ἐπὶ τούτοις δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως μεγάλως ηὔχετο ἄρας τὰς χεῖρας, λέγων· | |
Mâinile-nalță Agamemnon și roagă-se așa cu glas tare: | |
Ζεῦ πάτερ Ἴδηθεν μεδέων κύδιστε μέγιστε, | 276 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, ὁ ἐκ τῆς Ἴδης βασιλεύων ἁπάντων, ἐνδοξότατε, ὑψηλότατε, | |
„Zeus, părinte prea-nalte, slăvite stăpân de pe Ida, | |
Ἠέλιός θ', ὃς πάντ' ἐφορᾷς καὶ πάντ' ἐπακούεις, | 277 |
καὶ Ἥλιε, ὃς πάντα ὁρᾶς καὶ πάντα ἀκούεις, | |
Soare tu cel care totul cuprinzi cu privirea și-auzul, | |
καὶ ποταμοὶ καὶ γαῖα, καὶ οἳ ὑπένερθε καμόντας | 278 |
καὶ Ποταμοί, καὶ Γῆ, καὶ οὗτοι οἳ κάτω ἐν Ἅιδου τοὺς τεθνεῶτας | |
Și tu, Pământe, voi râuri și voi cei din lumea cealaltă | |
ἀνθρώπους τίνυσθον ὅτις κ' ἐπίορκον ὀμόσσῃ, | 279 |
ἀνθρώπους τιμωρεῖσθε, ὃς ἂν τοὺς ὅρκους παραβῇ, καὶ ἐπιορκήσῃ, | |
Care osândiți pe cei morți, dacă-n viață ei strâmb se jurară, | |
ὑμεῖς μάρτυροι ἔστε, φυλάσσετε δ' ὅρκια πιστά· | 280 |
ὑμεῖς ὑπάρχετε μάρτυρες, διατηρεῖτε δὲ τοὺς πιστοὺς ὅρκους· | |
Voi ne fiți martori acum și păziți jurămintele noastre. | |
εἰ μέν κεν Μενέλαον Ἀλέξανδρος καταπέφνῃ | 281 |
εἰ μὲν ὁ Ἀλέξανδρος ἀποκτείνῃ τὸν Μενέλαον, | |
Dacă la luptă cumva pe Menelau răpune-va Paris, | |
αὐτὸς ἔπειθ' Ἑλένην ἐχέτω καὶ κτήματα πάντα, | 282 |
αὐτὸς μετὰ ταῦτα ἐχέτω τὴν Ἑλένην, καὶ τὰ χρήματα πάντα, | |
El pe Elena să fie stăpân și pe-averile-i toate; | |
ἡμεῖς δ' ἐν νήεσσι νεώμεθα ποντοπόροισιν· | 283 |
ἡμεῖς δὲ πορευώμεθα διὰ τῶν θαλασσοπλόων νεῶν. | |
Noi cei din Argos apoi să ne-ntoarcem pe mare-n corăbii. | |
εἰ δέ κ' Ἀλέξανδρον κτείνῃ ξανθὸς Μενέλαος, | 284 |
εἰ δὲ Μενέλαος ὁ πυρρὸς ἀποκτείνῃ τὸν Ἀλέξανδρον, | |
Dacă Menelau cumva îl omoară pe chipeșul Paris, | |
Τρῶας ἔπειθ' Ἑλένην καὶ κτήματα πάντ' ἀποδοῦναι, | 285 |
τοὺς Τρῷας μετὰ ταῦτα ἀποδοῦναι τὴν Ἑλένην, καὶ πάντα τὰ χρήματα, | |
Da-vor Troienii atunci pe Elena și-averile-i toate, | |
τιμὴν δ' Ἀργείοις ἀποτινέμεν ἥν τιν' ἔοικεν, | 286 |
καὶ πρὸς τούτοις ἀντέκτισιν ἀποτιννῦναι ἡμῖν, ἥντινα δεῖ, | |
Da-vor așișderea plata războiului ce se cuvine, | |
ἥ τε καὶ ἐσσομένοισι μετ' ἀνθρώποισι πέληται. | 287 |
ἥτις ἂν καὶ ἐν τοῖς μεταγενεστέροις ἀνθρώποις διαμείνειεν. | |
Pildă să fie și celor ce vin după noi, tuturora. | |
εἰ δ' ἂν ἐμοὶ τιμὴν Πρίαμος Πριάμοιό τε παῖδες | 288 |
ἐὰν δὲ ὁ Πρίαμος, καὶ οἱ παῖδες τοῦ Πριάμου | |
Despăgubiri de război dacă nu vor plăti de la sine | |
τίνειν οὐκ ἐθέλωσιν Ἀλεξάνδροιο πεσόντος, | 289 |
ἀντέκτισιν ἐμοὶ ἀποδοῦναι οὐκ ἐθελήσωσιν, ἀποθανόντος τοῦ Ἀλεξάνδρου, | |
Priam și fiii lui Priam, de-ndată ce mort ar fi Paris, | |
αὐτὰρ ἐγὼ καὶ ἔπειτα μαχήσομαι εἵνεκα ποινῆς | 290 |
ἀλλ' ἐγὼ καὶ μετὰ ταῦτα πολεμήσω, χάριν τοῦ προστίμου, | |
Eu mă voi bate și-atunci și cere-voi prețul pedepsei | |
αὖθι μένων, ἧός κε τέλος πολέμοιο κιχείω. | 291 |
διατρίβων ἐνταῦθα, μέχρις οὗ καταλάβω τὸ τοῦ πολέμου τέλος. | |
Și-am să tot stărui pe-aici până voi isprăvi cu războiul.” | |
ἦ, καὶ ἀπὸ στομάχους ἀρνῶν τάμε νηλέϊ χαλκῷ· | 292 |
εἶπε, καὶ τοὺς φάρυγγας τῶν ἀρνῶν ἀπέκοψε σιδήρῳ ἀνηλεεῖ, | |
Zice și mieii înjunghie cu arma cea crudă de-aramă | |
καὶ τοὺς μὲν κατέθηκεν ἐπὶ χθονὸς ἀσπαίροντας | 293 |
καὶ τούτους μὲν ἔθηκε κατὰ γῆς σκαρίζοντας, | |
Și le dă drumul pe jos, iară ei se tot zbat din picioare | |
θυμοῦ δευομένους· ἀπὸ γὰρ μένος εἵλετο χαλκός. | 294 |
ψυχῆς ἀπεστερημένους· ὁ γὰρ σίδηρος ἀφείλετο αὐτῶν τὴν ἰσχύν· | |
Până ce nu mai răsuflă, căci arma le stoarce puterea. | |
οἶνον δ' ἐκ κρητῆρος ἀφυσσόμενοι δεπάεσσιν | 295 |
οἶνον δὲ ἐκ τοῦ κρατῆρος ἀρυσάμενοι τοῖς ποτηρίοις | |
Vin din ulcioare luând îl toarnă drept paos pe țărnă, | |
ἔκχεον, ἠδ' εὔχοντο θεοῖς αἰειγενέτῃσιν. | 296 |
ἐξέχεον, οἱ δὲ εὔχοντο τοῖς θεοῖς τοῖς ἀεὶ οὖσι. | |
Zeilor veșnici înalță rugări, tuturora se-nchină | |
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν Ἀχαιῶν τε Τρώων τε· | 297 |
οὕτω δέ τις εἶπεν ἀναβλέψας εἰς τὸν πλατὺν οὐρανόν· | |
Și oarecine așa între Ahei și Troieni se mai roagă: | |
Ζεῦ κύδιστε μέγιστε καὶ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι | 298 |
ὦ Ζεῦ ἐνδοξότατε, καὶ ὑψηλότατε, καὶ οἱ λοιποὶ ἀθάνατοι θεοί, | |
„Zeus prea-nalte, slăvite, voi zeilor cei fără moarte, | |
ὁππότεροι πρότεροι ὑπὲρ ὅρκια πημήνειαν | 299 |
οἵτινες ἂν ἀφ' ἡμῶν πρότερον τοὺς ὅρκους βλάψειαν, ἤτοι παραβαῖεν, | |
Care din doi cuteza-va să calce tocmeala făcută, | |
ὧδέ σφ' ἐγκέφαλος χαμάδις ῥέοι ὡς ὅδε οἶνος | 300 |
οὕτως ὁ ἐγκέφαλος αὐτῶν χαμαὶ χέοιτο, ὥσπερ οὗτος ὁ οἶνος, | |
Piară cu creierul scurs întocmai ca vinul de față, | |
αὐτῶν καὶ τεκέων, ἄλοχοι δ' ἄλλοισι δαμεῖεν. | 301 |
καὶ τῶν τέκνων αὐτῶν, αἱ γαμεταὶ δὲ ἄλλοις ἀνδράσι μιγείησαν. | |
El și ai lui, iar nevasta să-i fie răpită de alții.” | |
ὣς ἔφαν, οὐδ' ἄρα πώ σφιν ἐπεκραίαινε Κρονίων. | 302 |
οὕτως εἶπον. οὔπω δ' ἄρα τὴν αἴτησιν αὐτοῖς ἐπετέλει ὁ τοῦ Κρόνου υἱός. | |
Astfel urară, dar n-a fost urarea primită de Zeus. | |
τοῖσι δὲ Δαρδανίδης Πρίαμος μετὰ μῦθον ἔειπε· | 303 |
ἐν τούτοις δὲ Πρίαμος ὁ ἀπόγονος τοῦ Δαρδάνου εἶπε λόγον· | |
Priam, nepot lui Dardanos, luând după asta cuvântul, | |
κέκλυτέ μευ Τρῶες καὶ ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί· | 304 |
ἀκούσατέ μου, ὦ Τρῷες, καὶ εὔοπλοι Ἕλληνες· | |
Zise: „Ascultați, o Troieni și Ahei, voi cu dalbe pulpare, | |
ἤτοι ἐγὼν εἶμι προτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν | 305 |
ἐγὼ μὲν ἀπελεύσομαι πρὸς τὴν ἀνεμώδη, καὶ ὑψηλὴν Ἴλιον, | |
Eu sunt silit a mă-ntoarce la Troia bătută de vânturi; | |
ἄψ, ἐπεὶ οὔ πω τλήσομ' ἐν ὀφθαλμοῖσιν ὁρᾶσθαι | 306 |
εἰς τὰ ὀπίσω, ἐπειδὴ οὐδαμῶς καρτερήσω πρὸ ὀφθαλμῶν ὁρᾷν | |
Greu mi-i cu ochii să văd încleștarea ce are să fie | |
μαρνάμενον φίλον υἱὸν ἀρηιφίλῳ Μενελάῳ· | 307 |
τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν μαχόμενον τῷ πολεμικῷ Μενελάῳ· | |
Între Menelau, dușmanul războinic, și fiul meu Paris. | |
Ζεὺς μέν που τό γε οἶδε καὶ ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι | 308 |
ὁ Ζεὺς δέ που τοῦτο ἐπίσταται, καὶ οἱ ἄλλοι ἀθάνατοι θεοί, | |
Știe părintele Zeus și zeii ceilalți deopotrivă, | |
ὁπποτέρῳ θανάτοιο τέλος πεπρωμένον ἐστίν. | 309 |
ᾧ τινι τούτων τὸ τέλος τοῦ θανάτου εἵμαρτο. | |
Care din doi e ursit în bătaie să-și vadă căderea!” | |
ἦ ῥα καὶ ἐς δίφρον ἄρνας θέτο ἰσόθεος φώς, | 310 |
εἶπε δὴ, καὶ τοὺς ἄρνας ἐπὶ τοῦ ἅρματος ἔθηκεν ὁ τοῖς θεοῖς ἴσος ἀνήρ· | |
Zice, și mieii-njunghiați și-i pune-n teleagă bătrânul | |
ἂν δ' ἄρ' ἔβαιν' αὐτός, κατὰ δ' ἡνία τεῖνεν ὀπίσσω· | 311 |
ἀνέβη δ' οὖν αὐτός, κατέτεινε δὲ τοὺς λώρους τῶν χαλινῶν ὄπισθεν· | |
Cel ca un zeu de arătos, și urcându-se trage din hățuri; | |
πὰρ δέ οἱ Ἀντήνωρ περικαλλέα βήσετο δίφρον. | 312 |
παρ' αὐτῷ δὲ καὶ Ἀντήνωρ ἐπὶ τὸ περικαλλές, καὶ ὡραῖον ἄρμα ἀνέβη. | |
Suie-se alături Antenor în lucia dalbă teleagă | |
τὼ μὲν ἄρ' ἄψορροι προτὶ Ἴλιον ἀπονέοντο· | 313 |
οὗτοι μὲν δὴ ὀπισθόρμητοι πρὸς τὴν Ἴλιον ἐπανήρχοντο. | |
Și amândoi dup-aceea iau calea-napoi în cetate. | |
Ἕκτωρ δὲ Πριάμοιο πάϊς καὶ δῖος Ὀδυσσεὺς | 314 |
Ἕκτωρ δὲ ὁ τοῦ Πριάμου υἱός, καὶ ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεύς, | |
Hector, odrasla lui Priam, atunci și măritul Ulise | |
χῶρον μὲν πρῶτον διεμέτρεον, αὐτὰρ ἔπειτα | 315 |
πρῶτον μὲν διεμέτρουν τόπου διάστημα, ἔπειτα δὲ | |
Măsură-al luptei hotar și-n chivăra cea ferecată | |
κλήρους ἐν κυνέῃ χαλκήρεϊ πάλλον ἑλόντες, | 316 |
λαβόντες κλήρους ἐκίνουν αὐτοὺς ἐν περικεφαλαία χαλκῷ ἡρμοσμένῃ, | |
Sorții aruncă și scutură chivăra ei ca să știe | |
ὁππότερος δὴ πρόσθεν ἀφείη χάλκεον ἔγχος. | 317 |
ὅστις ἂν αὐτῶν πρότερον ἀφῇ, καὶ ῥίψῃ κατὰ τοῦ ἑτέρου τὸ χαλκοῦν δόρυ. | |
Care dintr-înșii cu lancea va face-n bătaie-nceputul. | |
λαοὶ δ' ἠρήσαντο, θεοῖσι δὲ χεῖρας ἀνέσχον, | 318 |
οἱ λαοὶ δὲ εὔξαντο, τοῖς θεοῖς δὲ ᾖραν τὰς χεῖρας. | |
Zeilor oștile iarăși se roagă cu brațele-ntinse | |
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν Ἀχαιῶν τε Τρώων τε· | 319 |
οὕτω δέ τις ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων, καὶ Τρῴων εἶπεν· | |
Și-unii din suflet așa între Ahei și Troieni cuvântează: | |
Ζεῦ πάτερ Ἴδηθεν μεδέων κύδιστε μέγιστε | 320 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, ὁ ἐκ τῆς Ἴδης βασιλεύων ἁπάντων, ἐνδοξότατε, ὑψηλότατε, | |
„Zeus părinte, prea-nalte, slăvite stăpân de pe Ida, | |
ὁππότερος τάδε ἔργα μετ' ἀμφοτέροισιν ἔθηκε, | 321 |
ὅστις αὐτῶν ταῦτα τὰ ἔργα ἐν ἀμφοτέροις ἐποίησε, | |
Care din ei amândoi e pricina-nvrăjbirii grozave | |
τὸν δὸς ἀποφθίμενον δῦναι δόμον Ἄϊδος εἴσω, | 322 |
τοῦτον δὸς ἀπολωλότα τὸν ἐν Ἅιδου οἶκον εἰσελθεῖν, | |
Fă-l tu să cadă zdrobit și-ndată să-l mistuie iadul. | |
ἡμῖν δ' αὖ φιλότητα καὶ ὅρκια πιστὰ γενέσθαι. | 323 |
ἡμῖν δ' αὖθις φιλίαν καὶ ὅρκους πιστοὺς γενέσθαι. | |
Iar legătura de pace-ntre noi neclintită să fie.” | |
ὣς ἄρ' ἔφαν, πάλλεν δὲ μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ | 324 |
οὕτω δὴ εἶπον. Ἕκτωρ δὲ ὁ μέγας, ὁ ταχέως τὴν περικεφαλαίαν κινῶν τὰς ψήφους ἐκίνει | |
Clatină coiful atunci, privirea-ntorcându-și, mărețul | |
ἂψ ὁρόων· Πάριος δὲ θοῶς ἐκ κλῆρος ὄρουσεν. | 325 |
εἰς τὰ ὀπίσω ὁρῶν· τοῦ Πάριδος δὲ ἡ ψῆφος ὀξέως ἀπεπήδησε· | |
Hector, și iată că sare din chivără sorțul lui Paris. | |
οἳ μὲν ἔπειθ' ἵζοντο κατὰ στίχας, ἧχι ἑκάστῳ | 326 |
οἱ μὲν οὖν ἄλλοι μετὰ ταῦτα ἐκάθιζον κατὰ τὰς τάξεις, ὅπου ἑκάστῳ | |
Stete mulțimea pe rând fiecare pe-aproape de caii | |
ἵπποι ἀερσίποδες καὶ ποικίλα τεύχε' ἔκειτο· | 327 |
οἱ ταχύποδες ἵπποι, καὶ τὰ ποικίλως κατεσκευασμένα ὅπλα ἔκειντο. | |
Cei săltăreți și de armele-i cele-nflorate-n aramă. | |
αὐτὰρ ὅ γ' ἀμφ' ὤμοισιν ἐδύσετο τεύχεα καλὰ | 328 |
ὁ δὲ κατὰ τοὺς ὤμους περιεβάλετο τὰ περικαλλῆ ὅπλα Ἀλέξανδρος | |
Mândră-armătură pe umeri începe să-mbrace-acum Paris | |
δῖος Ἀλέξανδρος Ἑλένης πόσις ἠϋκόμοιο. | 329 |
ὁ ἔνδοξος ὁ ἀνὴρ τῆς καλλικόμου Ἑλένης· | |
Cel ca un zeu de chipos, Alexandru, bărbatul Elenei. | |
κνημῖδας μὲν πρῶτα περὶ κνήμῃσιν ἔθηκε | 330 |
πρῶτον μὲν κνημῖδας περὶ τὰς κνήμας ἐβάλετο, | |
Pulpele-nfășură-ntâi în dalbe pulpare de-aramă | |
καλάς, ἀργυρέοισιν ἐπισφυρίοις ἀραρυίας· | 331 |
χρησίμους πρὸς φυλακήν, καλύμμασι τῶν σφυρῶν ἀργυροῖς ἐφηρμοσμένας· | |
Bine-ncheiate în sponce de-argint; ca să-și apere pieptul, | |
δεύτερον αὖ θώρηκα περὶ στήθεσσιν ἔδυνεν | 332 |
δεύτερον δὲ τῷ στήθει περιεδύσατο θώρακα | |
El și-l încinse cu platoșa fratelui tânăr Licaon. | |
οἷο κασιγνήτοιο Λυκάονος· ἥρμοσε δ' αὐτῷ. | 333 |
τοῦ ἑαυτοῦ ἀδελφοῦ τοῦ Λυκάονος, ἁρμόδιος δὲ αὐτῷ γέγονε· | |
Platoșa-i vine turnată pe trup, și anină de umăr | |
ἀμφὶ δ' ἄρ' ὤμοισιν βάλετο ξίφος ἀργυρόηλον | 334 |
τοῖς ὤμοις δὲ περιεβάλετο ξίφος ἀργυροῖς ἥλοις κεκοσμημένον | |
Spada de aramă, țintată-n argint, și pe urmă ridică | |
χάλκεον, αὐτὰρ ἔπειτα σάκος μέγα τε στιβαρόν τε· | 335 |
σιδηροῦν· μετὰ ταῦτα δὲ τὴν μεγάλην τε καὶ ἰσχυρὰν ἀσπίδα· | |
Marele, țeapănul scut, și-ndeasă pe creștetu-i zdravăn | |
κρατὶ δ' ἐπ' ἰφθίμῳ κυνέην εὔτυκτον ἔθηκεν | 336 |
ἐπὶ δὲ τῇ ἰσχυρᾷ κεφαλῇ τὴν καλῶς κατεσκευασμένην περικεφαλαίαν ἐπέθηκεν τὴν ἱππείαις θριξὶ | |
Luciul coif cel cu tuiuri din coadă de cal, iar pe creastă | |
ἵππουριν· δεινὸν δὲ λόφος καθύπερθεν ἔνευεν· | 337 |
κεκοσμημένην· φοβερῶς δὲ ὁ λόφος ἄνωθεν κατένευεν· | |
Tufa de păr, vânturată mereu, fâlfâia-ngrozitoare. | |
εἵλετο δ' ἄλκιμον ἔγχος, ὅ οἱ παλάμηφιν ἀρήρει. | 338 |
ἔλαβε τὸ ἰσχυρὸν δόρυ, ὅπερ τῇ χειρὶ αὐτοῦ ἥρμοζε· | |
Țapăna suliț-apucă și bine cu pumnul o strânge; | |
ὣς δ' αὔτως Μενέλαος ἀρήιος ἔντε' ἔδυνεν. | 339 |
ὡσαύτως δὲ καὶ Μενέλαος ὁ πολεμικὸς τὰ ὅπλα ἐνεδύσατο. | |
S-a înarmat ca și el Menelau, la arme pornitul. | |
οἳ δ' ἐπεὶ οὖν ἑκάτερθεν ὁμίλου θωρήχθησαν, | 340 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἑκατέρωθεν τοῦ πλήθους, ἤτοι ἐξ ἑκατέρου μέρους καθωπλίσθησαν, | |
După ce ei se-narmară de-o parte și alta-a mulțimii, | |
ἐς μέσσον Τρώων καὶ Ἀχαιῶν ἐστιχόωντο | 341 |
εἰς τὸ μέσον τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων ἐπορεύοντο | |
Între Ahei și Troieni pe la mijloc pășind, se iviră | |
δεινὸν δερκόμενοι· θάμβος δ' ἔχεν εἰσορόωντας | 342 |
καταπληκτικῶς ὁρῶντες· ἔκπληξις δὲ κατεῖχε βλέποντας | |
Crunt și sălbatic privind, cât spaima răzbi pe Troienii | |
Τρῶάς θ' ἱπποδάμους καὶ ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς. | 343 |
τοὺς ἱππικούς τε Τρῷας, καὶ εὐόπλους Ἕλληνας. | |
Domolitorii de cai și pe-Aheii cu mândre pulpare. | |
καί ῥ' ἐγγὺς στήτην διαμετρητῷ ἐνὶ χώρῳ | 344 |
καὶ δὴ ἐγγὺς ἔστησαν ἐν τῷ διαμεμετρημένῳ τόπῳ | |
S-apropiară-n hotaru-nsemnat și acolo stătură | |
σείοντ' ἐγχείας ἀλλήλοισιν κοτέοντε. | 345 |
κινοῦντες τὰ δόρατα ἀλλήλοις μνητικακοῦντες καὶ ὀργιζόμενοι. | |
Lăncile mari răsucind, amândoi căpiați de mânie. | |
πρόσθε δ' Ἀλέξανδρος προΐει δολιχόσκιον ἔγχος, | 346 |
πρότερον δὲ ὁ Ἀλέξανδρος ἀφῆκε τὸ μακρὰν σκιὰν ἀποτελοῦν δόρυ, | |
Paris întâiul a dat lovitura cu sulița-i lungă | |
καὶ βάλεν Ἀτρεΐδαο κατ' ἀσπίδα πάντοσε ἴσην, | 347 |
καὶ ἔβαλε κατὰ τὴν ἀσπίδα τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως τὴν πανταχόθεν ἴσην, ἤτοι τὴν κυκλοτερῆ, | |
Și-a nimerit pe Menelau, în scutul rotat, pe deasupra; | |
οὐδ' ἔρρηξεν χαλκός, ἀνεγνάμφθη δέ οἱ αἰχμὴ | 348 |
οὐδὲ διέσπασε τὸν σίδηρον, ἀνεκάμφθη δ' αὐτοῦ ἡ ἐπιδορατὶς | |
Sulița nu l-a împuns, căci ea pe la vârf, de tăria | |
ἀσπίδ' ἐνὶ κρατερῇ· ὃ δὲ δεύτερον ὄρνυτο χαλκῷ | 349 |
ἐν τῇ ἰσχυρᾷ ἀσπίδι. ὁ δὲ δεύτερος ὥρμησε μετὰ τοῦ σιδήρου | |
Scutului, s-a-ncovoiat. Menelau cu arma la rându-i | |
Ἀτρεΐδης Μενέλαος ἐπευξάμενος Διὶ πατρί· | 350 |
ὁ τοῦ Ἀτρέως υἱὸς Μενέλαος, εὐξάμενος Διῒ τῷ πατρὶ οὕτως | |
Tabăr-asupra lui Paris și astfel se roagă de Zeus: | |
Ζεῦ ἄνα δὸς τίσασθαι ὅ με πρότερος κάκ' ἔοργε | 351 |
ὦ Ζεῦ βασιλεῦ παράσχου μοι τιμωρήσασθαι | |
„Doamne, tu fă să-mi răzbun pe mișelul acel care-ntâiul | |
δῖον Ἀλέξανδρον, καὶ ἐμῇς ὑπὸ χερσὶ δάμασσον, | 352 |
τὸν ἔνδοξον Ἀλέξανδρον, ὅς με πρότερον κακὰ εἰργάσατο, καὶ ἀπόλεσον αὐτὸν διὰ τῶν ἐμῶν χειρῶν, | |
Rău mi-a făcut, să dobor cu mâna eu însumi pe Paris, | |
ὄφρα τις ἐρρίγῃσι καὶ ὀψιγόνων ἀνθρώπων | 353 |
ὅπως καί τις τῶν μεταγενεστέρων ἀνθρώπων φοβηθῇ | |
Viță de domn, ca oricine pe urmă să tremure-n lume, | |
ξεινοδόκον κακὰ ῥέξαι, ὅ κεν φιλότητα παράσχῃ. | 354 |
ξενοδόκον κακὰ εἰργάσθαι, ὃς ἂν αὐτῷ φιλοφροσύνην παράσχῃ. | |
De-ar cuteza să s-atingă de-o gazdă ce bine-l primește.” | |
ἦ ῥα καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος, | 355 |
εἶπε δὴ, καὶ διασείσας ἀφῆκε τὸ μακρὰν σκιὰν ἀποτελοῦν δόρυ, | |
Zice, și-ndată rotind el sulița mare și-aruncă, | |
καὶ βάλε Πριαμίδαο κατ' ἀσπίδα πάντοσε ἴσην· | 356 |
καὶ ἔβαλε κατὰ τὴν ἀσπίδα τοῦ υἱοῦ τοῦ Πριάμου τὴν πανταχόθεν ἴσην, ἤτοι τὴν κυκλοτερῆ. | |
Și pe-al lui Priam fecior în scut îl ajunge, și scutul | |
διὰ μὲν ἀσπίδος ἦλθε φαεινῆς ὄβριμον ἔγχος, | 357 |
διὰ μὲν οὖν τῆς ἀσπίδος τῆς λαμπρᾶς διῆλθε τὸ ἰσχυρὸν δόρυ, | |
Scânteietor și rotat i-l străpunge puternica lance, | |
καὶ διὰ θώρηκος πολυδαιδάλου ἠρήρειστο· | 358 |
καὶ διὰ τοῦ θώρακος τοῦ ποικίλου ἥρμοστο παγέν· | |
Și dup-aceea răzbind în platoșa lui măiestrită, | |
ἀντικρὺ δὲ παραὶ λαπάρην διάμησε χιτῶνα | 359 |
καταντικρὺ δὲ παρὰ τὴν λαπάραν διέρρηξε τὸν χιτῶνα τὸ δόρυ· | |
Vârfu-i de aramă pe lângă deșerturi îi rupe veșmântul, | |
ἔγχος· ὃ δ' ἐκλίνθη καὶ ἀλεύατο κῆρα μέλαιναν. | 360 |
ὁ δὲ ἔκαμψε μικρὸν ἑαυτόν, καὶ ἐξέφυγε τὴν σκότους παρεκτικὴν θανατηφόρον μοῖραν. | |
Paris s-apleacă pe loc și scapă de neagra pieire. | |
Ἀτρεΐδης δὲ ἐρυσσάμενος ξίφος ἀργυρόηλον | 361 |
ὁ δὲ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως σπασάμενος τὸ ξίφος τὸ ἀργυροῖς ἥλοις κεκοσμημένον, | |
Spada țintată-n argint și-o trase Menelau din teacă | |
πλῆξεν ἀνασχόμενος κόρυθος φάλον· ἀμφὶ δ' ἄρ' αὐτῷ | 362 |
ἔτυψεν ἀνατείνας τὸ μετωπίδιον τῆς περικεφαλαίας· περὶ αὐτὸ δὲ | |
Și, ridicând-o, și-n creastă pe coiful lui Paris izbind-o, | |
τριχθά τε καὶ τετραχθὰ διατρυφὲν ἔκπεσε χειρός. | 363 |
εἰς τρία καὶ τέσσαρα διακλασθὲν τὸ ξίφος κατέπεσεν ἐκ τῆς χειρός. | |
Sfarmă-se-n două și-n trei și țănduri îi cade din mână. | |
Ἀτρεΐδης δ' ᾤμωξεν ἰδὼν εἰς οὐρανὸν εὐρύν· | 364 |
ὁ δὲ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως ἐστέναξεν ἀναβλέψας εἰς τὸν πλατὺν οὐρανόν, λέγων· | |
Geme viteazul privind spre a cerului boltă întinsă: | |
Ζεῦ πάτερ οὔ τις σεῖο θεῶν ὀλοώτερος ἄλλος· | 365 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, οὐδεὶς ἄλλος ἀπὸ τῶν θεῶν ἐστιν ὀλεθριώτερος σοῦ· | |
„Doamne, tu Zeus, nu-i nimeni așa de amarnic ca tine. | |
ἦ τ' ἐφάμην τίσασθαι Ἀλέξανδρον κακότητος· | 366 |
ὄντως ᾠήθην τιμωρήσασθαι τὸν Ἀλέξανδρον ἕνεκα τῆς κακίας αὐτοῦ· | |
Vrui doar necazul să-mi scot plătind mișelia lui Paris; | |
νῦν δέ μοι ἐν χείρεσσιν ἄγη ξίφος, ἐκ δέ μοι ἔγχος | 367 |
νῦν δέ μοι τὸ ξίφος κατεκλάσθη ἐν ταῖς χερσί· τὸ δόρυ δέ μοι | |
Iată că ruptă mi-i sabia în mână și sulița lungă | |
ἠΐχθη παλάμηφιν ἐτώσιον, οὐδ' ἔβαλόν μιν. | 368 |
μάτην ἐξώρμηται τῆς χειρός, οὐδ' ἔτρωσα αὐτόν. | |
Mi-o repezii în zadar, căci nu-l nimerii.” Și, cum zice, | |
ἦ καὶ ἐπαΐξας κόρυθος λάβεν ἱπποδασείης, | 369 |
εἶπε, καὶ ἐφορμήσας ἔλαβεν αὐτὸν ἀπὸ τῆς περικεφαλαίας τῆς ἱππείαις θριξὶ κεκοσμημένης· | |
Sare și-nhață pe Paris de-a coifului coadă stufoasă | |
ἕλκε δ' ἐπιστρέψας μετ' ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς· | 370 |
εἷλκε δὲ ἐπιστρέψας πρὸς τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας· | |
Și, întorcându-l, îl trage spre-Ahei, de era să-l sugrume, | |
ἄγχε δέ μιν πολύκεστος ἱμὰς ἁπαλὴν ὑπὸ δειρήν, | 371 |
ἦγχε δὲ αὐτὸν ὁ πολυκέντητος λῶρος ὑπὸ τὸν ἁπαλὸν τράχηλον, | |
Strâns la grumazu-i fiind gâtarul, cureaua-nflorată | |
ὅς οἱ ὑπ' ἀνθερεῶνος ὀχεὺς τέτατο τρυφαλείης. | 372 |
ὅστις αὐτῷ ὑπὸ τὸ ὑπογένειον ἥπλωτο, ὀχεὺς ὦν τῆς περικεφαλαίας· | |
Care sta prinsă de coif și trecea sub bărbie; și astfel | |
καί νύ κεν εἴρυσσέν τε καὶ ἄσπετον ἤρατο κῦδος, | 373 |
καὶ δὴ εἵλκυσεν ἂν αὐτόν, καὶ δόξαν μεγίστην ἀπηνέγκατο, | |
El l-ar fi dus și ar fi dobândit biruință nespusă. | |
εἰ μὴ ἄρ' ὀξὺ νόησε Διὸς θυγάτηρ Ἀφροδίτη, | 374 |
εἴ γε μὴ ταχέως ἐνόησεν Ἀφροδίτη ἡ θυγάτηρ τοῦ Διός, | |
Dar a lui Zeus copilă, Afrodita, pe loc luând seama, | |
ἥ οἱ ῥῆξεν ἱμάντα βοὸς ἶφι κταμένοιο· | 375 |
ἥτις αὐτῷ διέτεμε τὸν λῶρον τοῦ βοὸς τοῦ ἐν τῇ ἰδίᾳ ἀκμῇ καὶ ἰσχύι σφαγέντος· | |
Rupse cureaua din piele de taur ucis cu putere. | |
κεινὴ δὲ τρυφάλεια ἅμ' ἕσπετο χειρὶ παχείῃ. | 376 |
κενὴ δὲ ἡ περικεφαλαία ἅμα τῇ παχείᾳ αὐτοῦ χειρὶ εἵπετο. | |
Gol îi rămase în mâna vânjoasă a viteazului coiful; | |
τὴν μὲν ἔπειθ' ἥρως μετ' ἐϋκνήμιδας Ἀχαιοὺς | 377 |
ταύτην μὲν οὖν μετὰ ταῦτα ὁ ἥρως πρὸς τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας | |
El învârtindu-l apoi l-a zvârlit spre Ahei, iar acolo | |
ῥῖψ' ἐπιδινήσας, κόμισαν δ' ἐρίηρες ἑταῖροι· | 378 |
ἀπέρριψε συστρέψας, ἀνείλοντο δὲ αὐτὴν οἱ εὐάρμοστοι φίλοι. | |
Cei mai de-aproape tovarăși ai lui de jos îl luară. | |
αὐτὰρ ὃ ἂψ ἐπόρουσε κατακτάμεναι μενεαίνων | 379 |
οὗτος δὲ αὖθις ἐφώρμησε προθυμούμενος ἀνελεῖν αὐτὸν | |
Totuși Atride-napoi se repede cu lancea de-aramă | |
ἔγχεϊ χαλκείῳ· τὸν δ' ἐξήρπαξ' Ἀφροδίτη | 380 |
δόρατι χαλκῷ· τοῦτον δὲ ἐξήρπασεν ἡ Ἀφροδίτη | |
Ca să-l omoare, dar lesne pe Paris îl smulge Afrodita | |
ῥεῖα μάλ' ὥς τε θεός, ἐκάλυψε δ' ἄρ' ἠέρι πολλῇ, | 381 |
πάνυ ῥαδίως καθάπερ θεός, περιεκάλυψε δὲ αὐτὸν ἀέρι πολλῷ ὡς μὴ ὁρῷτο, | |
Ca o zeiță pe-ascuns și-l duce prin negură acasă, | |
κὰδ δ' εἷσ' ἐν θαλάμῳ εὐώδεϊ κηώεντι. | 382 |
ἐκάθισε δὲ ἐν τῷ τεθυμιαμένῳ καὶ εὐώδει κοιτῶνι· | |
Într-o cămară-n iatac, unde fumegă dulci mirodenii. | |
αὐτὴ δ' αὖ Ἑλένην καλέουσ' ἴε· τὴν δὲ κίχανε | 383 |
αὐτὴ δὲ δὴ τὴν Ἑλένην καλέσουσα ἐπορεύετο· εὗρε δὲ αὐτὴν | |
Singură apoi Afrodita s-a dus pe Elena s-o cheme, | |
πύργῳ ἐφ' ὑψηλῷ, περὶ δὲ Τρῳαὶ ἅλις ἦσαν· | 384 |
ἐπὶ τῷ ὑψηλῷ πύργῳ· περὶ αὐτὴν δὲ γυναῖκες Τρῳάδες ἦσαν ἱκανῶς. | |
Și-a nimerit-o la turn, unde sta între multe Troiene. | |
χειρὶ δὲ νεκταρέου ἑανοῦ ἐτίναξε λαβοῦσα, | 385 |
τῇ χειρὶ δὲ λαβομένη τοῦ θείου αὐτῆς ἱματίου περιεκίνησε | |
Și apucând-o de straiul ei îmbălsămat a mișcat-o | |
γρηὶ δέ μιν ἐϊκυῖα παλαιγενέϊ προσέειπεν | 386 |
γραίᾳ δὲ μακροβίῳ ὁμοιωθεῖσα εἶπε πρὸς αὐτὴν | |
După ce ea se schimbase la chip, de părea că-i bătrâna, | |
εἰροκόμῳ, ἥ οἱ Λακεδαίμονι ναιετοώσῃ | 387 |
ἐριούργῳ, ἥτις αὐτῇ κατοικούσῃ ἐν τῇ Λακεδαίμονι | |
Roaba ei cea mai iubită și harnica ei torcătoare, | |
ἤσκειν εἴρια καλά, μάλιστα δέ μιν φιλέεσκε· | 388 |
εἰργάζετο ἔρια περικαλλῆ, λίαν δὲ αὐτὴν ἐφίλει· | |
Care în Lacedemon îi torcea frumusețe de lână. | |
τῇ μιν ἐεισαμένη προσεφώνεε δῖ' Ἀφροδίτη· | 389 |
ταύτῃ ὁμοιωθεῖσα ἡ ἔνδοξος Ἀφροδίτη εἶπε πρὸς αὐτὴν | |
Astfel la față fiind, îi zise zeița Afrodita: | |
δεῦρ' ἴθ'· Ἀλέξανδρός σε καλεῖ οἶκον δὲ νέεσθαι. | 390 |
ἐλθὲ ἐνθάδε, ὁ Ἀλέξανδρός σε καλεῖ πορεύεσθαι εἰς τὸν οἶκον· | |
„Repede vino, te cheamă bărbatul tău Paris acasă. | |
κεῖνος ὅ γ' ἐν θαλάμῳ καὶ δινωτοῖσι λέχεσσι | 391 |
ἐκεῖνος οὗτός ἐστιν ἐν τῷ κοιτῶνι, καὶ τοῖς στρογγύλοις λέχεσι, | |
El în odaie, pe patul strujit te așteaptă pe tine, | |
κάλλεΐ τε στίλβων καὶ εἵμασιν· οὐδέ κε φαίης | 392 |
κάλλει περιλάμπων, καὶ ἱματίοις, οὐδ' ἂν εἴποις αὐτὸν | |
Ca un luceafăr de mândru și împodobit. Parcă nu e | |
ἀνδρὶ μαχεσσάμενον τόν γ' ἐλθεῖν, ἀλλὰ χορὸν δὲ | 393 |
ἀνδρὶ πολεμήσαντα ἀφικέσθαι, ἀλλ' εἰς χορείαν | |
Din bătălie întors, ci e gata să meargă la horă | |
ἔρχεσθ', ἠὲ χοροῖο νέον λήγοντα καθίζειν. | 394 |
ἀπέρχεσθαι, ἢ χορείας ἄρτι παυσάμενον καθίζειν. | |
Ori că din horă abia e desprins și mai stă să răsufle.” | |
ὣς φάτο, τῇ δ' ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε· | 395 |
οὕτως εἶπε· ταύτῃ δ᾽ ἄρα τὴν ψυχὴν ἐν τῷ στήθει συνετάραξε· | |
Astfel îi zise, și-n suflet adânc tulbură pe femeie! | |
καί ῥ' ὡς οὖν ἐνόησε θεᾶς περικαλλέα δειρὴν | 396 |
καὶ δὴ ὡς ἐθεάσατο τὸν περικαλλῆ τράχηλον τῆς θεᾶς, | |
Dar după gâtul frumos de minune și-al pieptului farmec | |
στήθεά θ' ἱμερόεντα καὶ ὄμματα μαρμαίροντα, | 397 |
καὶ τὰ ἐπιθυμητὰ στήθη, καὶ τοὺς περιλάμποντας ὀφθαλμούς, | |
Și după ochii cei mari lucitori cunoscând pe zeița, | |
θάμβησέν τ' ἄρ' ἔπειτα ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζε· | 398 |
κατεπλάγη δὴ μετὰ ταῦτα, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει· | |
Ea sta uimită privind-o și-apoi tot gândindu-se-ncepe: | |
δαιμονίη, τί με ταῦτα λιλαίεαι ἠπεροπεύειν; | 399 |
ὦ θεία καὶ εὔδαιμον, τί δήποτέ με οὕτως ἐπιθυμεῖς ἐξαπατᾶν; | |
„Nemilostivo, de ce m-amăgești, ispitindu-mă iară? | |
ἦ πῄ με προτέρω πολίων εὖ ναιομενάων | 400 |
ἆρά πού με τῶν πορρωτέρω καλῶς οἰκουμένων πόλεων | |
Au mai departe tu vrei să mă porți în orașe bogate | |
ἄξεις, ἢ Φρυγίης ἢ Μῃονίης ἐρατεινῆς, | 401 |
ἀπάξεις, ἢ τῆς Φρυγίας, ἢ τῆς ἐπεράστου Μαιονίας, | |
Poate prin Frigia ori în Meonia, țara plăcută, | |
εἴ τίς τοι καὶ κεῖθι φίλος μερόπων ἀνθρώπων· | 402 |
εἴπέρ σοι καὶ ἐκεῖ ὑπάρχει τις φίλος ἀπὸ τῶν ἀνθρώπων τῶν ἐχόντων μεμερισμένην τὴν φωνήν; | |
Dacă și-acolo cumva între oameni ți-i drag oarecine? | |
οὕνεκα δὴ νῦν δῖον Ἀλέξανδρον Μενέλαος | 403 |
καθότι νῦν δὲ Μενέλαος νικήσας τὸν ἔνδοξον Ἀλέξανδρον | |
Oare fiindcă Menelau acum, biruind pe-Alexandru, | |
νικήσας ἐθέλει στυγερὴν ἐμὲ οἴκαδ' ἄγεσθαι, | 404 |
βούλεται ἀγαγεῖν ἐμὲ μισητὴν εἰς τὸν ἑαυτοῦ οἶκον· | |
Vrea să mă ia înapoi pe săraca-mi de mine oropsita, | |
τοὔνεκα δὴ νῦν δεῦρο δολοφρονέουσα παρέστης; | 405 |
διὰ τοῦτο νῦν ἐνθάδε ἐπιβουλεύουσά μοι παρεγένου; | |
De asta tu-mi vii cu momeli și umbli cu gânduri viclene? | |
ἧσο παρ' αὐτὸν ἰοῦσα, θεῶν δ' ἀπόεικε κελεύθου, | 406 |
ἀπελθοῦσα παρ' αὐτὸν κάθησο· τὰς ὁδοὺς δὲ τῶν θεῶν ἄρνησαι, | |
Du-te și stai lângă el, din a zeilor cale te-abate, | |
μηδ' ἔτι σοῖσι πόδεσσιν ὑποστρέψειας Ὄλυμπον, | 407 |
μὴ δὲ τοῖς σοῖς ποσὶν εἰς τὸν οὐρανὸν ὑποστρέψῃς, | |
Nu-ți mai întoarce piciorul spre culmile olimpiene, | |
ἀλλ' αἰεὶ περὶ κεῖνον ὀΐζυε καί ἑ φύλασσε, | 408 |
ἀλλ' ἀεὶ περὶ ἐκεῖνον μόχθει, καὶ φύλαττε αὐτόν, | |
Poartă-i nevoia și-aleanul, ai grijă și apără-l bine | |
εἰς ὅ κέ σ' ἢ ἄλοχον ποιήσεται ἢ ὅ γε δούλην. | 409 |
μέχρις ἂν ἢ γαμετήν, ἢ δούλην αὐτός σε ποιήσηται· | |
Până ce dânsul va face nevastă sau roabă din tine. | |
κεῖσε δ' ἐγὼν οὐκ εἶμι· νεμεσσητὸν δέ κεν εἴη· | 410 |
ἐγὼ δὲ ἐκεῖσε οὐκ ἀπελεύσομαι, μεμπτὸν δ᾽ἂν εἴη | |
Nu mai vreau eu să mă-ntorn, ar fi doar mai mare rușinea | |
κείνου πορσανέουσα λέχος· Τρῳαὶ δέ μ' ὀπίσσω | 411 |
τοῦτό γε παρασκευάζουσα τὴν κοίτην ἐκείνῳ· πᾶσαι δὲ αἱ Τρῳάδες μετὰ ταῦτα | |
Patul cu el să-l împart; femeile toate din Troia | |
πᾶσαι μωμήσονται· ἔχω δ' ἄχε' ἄκριτα θυμῷ. | 412 |
μέμψονταί μοι· ἔχω δὲ λύπας πολλὰς καὶ ἀδιαστάτους ἐν τῇ ψυχῇ. | |
M-ar defăima după asta din nou și destul mi-i amarul.” | |
τὴν δὲ χολωσαμένη προσεφώνεε δῖ' Ἀφροδίτη· | 413 |
πρὸς ταύτην δὲ εἶπεν ὀργισθεῖσα ἡ ἔνδοξος Ἀφροδίτη· | |
Dar, de necaz clocotind, răspunse zeița Afrodita: | |
μή μ' ἔρεθε σχετλίη, μὴ χωσαμένη σε μεθείω, | 414 |
ὦ δύστροπε, καὶ χαλεπή, μή με παρόξυνε· μὴ βαρέως ὀργισθεῖσα καταλίπω σε, | |
„Procleto, nu mă-ndârji, că eu pot să te las în mânie, | |
τὼς δέ σ' ἀπεχθήρω ὡς νῦν ἔκπαγλ' ἐφίλησα, | 415 |
οὕτω δέ σε μισήσω, ὥσπερ νῦν ἐξόχως καὶ θαυμαστῶς ἠγάπησα· | |
Multa-mi iubire de-acum s-o schimb în urgie mai multă | |
μέσσῳ δ' ἀμφοτέρων μητίσομαι ἔχθεα λυγρὰ | 416 |
ἐν μέσῳ δὲ ἀμφοτέρων τῶν Τρώων, καὶ τῶν Ἑλλήνων | |
Și să-i aprind pe Troieni și pe Ahei la o strașnică sfadă, | |
Τρώων καὶ Δαναῶν, σὺ δέ κεν κακὸν οἶτον ὄληαι. | 417 |
παρασκευάσω ἔχθραν ὀδυνηρὰν· σὺ δὲ θάνατον ἂν κακὸν ἀποθάνοις. | |
Cărei tu jertfă să cazi și să pieri de-o grozavă pieire.” | |
ὣς ἔφατ', ἔδεισεν δ' Ἑλένη Διὸς ἐκγεγαυῖα, | 418 |
οὕτως εἶπεν· ἐφοβήθη δὲ ἡ Ἑλένη ἡ ἐκ τοῦ Διὸς γεννηθεῖσα· | |
Asta-i grăi, și-a lui Zeus copilă Elena-ngrozită | |
βῆ δὲ κατασχομένη ἑανῷ ἀργῆτι φαεινῷ | 419 |
ἀπῆλθε δὲ καλυψαμένη ἱματίῳ λευκῷ, καὶ λαμπρῷ | |
Se-nvălui în veșmântul ei alb strălucit și purcese | |
σιγῇ, πάσας δὲ Τρῳὰς λάθεν· ἦρχε δὲ δαίμων. | 420 |
μετὰ σιγῆς· λέληθε δὲ τὰς Τρῳάδας ἁπάσας· προηγεῖτο δὲ ἡ θεός· | |
Printre femei pe furiș; înainte mergea Afrodita. | |
αἳ δ' ὅτ' Ἀλεξάνδροιο δόμον περικαλλέ' ἵκοντο, | 421 |
ὁπηνίκα δὲ αὗται ἀφίκοντο πρὸς τὸν εὐειδῆ οἶκον τοῦ Ἀλεξάνδρου, | |
Când după asta sosiră la curtea cea mândră-a lui Paris, | |
ἀμφίπολοι μὲν ἔπειτα θοῶς ἐπὶ ἔργα τράποντο, | 422 |
αἱ μὲν θεράπαιναι μετὰ ταῦτα πρὸς τὰς συνήθεις ἐργασίας ἐχώρησαν, | |
Roabele ei se grăbiră să-și cate de trebi fiecare; | |
ἣ δ' εἰς ὑψόροφον θάλαμον κίε δῖα γυναικῶν. | 423 |
αὕτη δὲ ἡ ἔνδοξος τῶν γυναικῶν ἐπορεύετο πρὸς τὸν ὑψηλὸν κοιτῶνα· | |
Ea se sui în cămara-i cea-naltă, zeiasca femeie, | |
τῇ δ' ἄρα δίφρον ἑλοῦσα φιλομειδὴς Ἀφροδίτη | 424 |
ταύτῃ δὲ καθιστήριον λαβοῦσα ἡ φιλογέλως Ἀφροδίτη | |
Zâna cea dulce la zâmbet, un scaun luând, îl aduse | |
ἀντί' Ἀλεξάνδροιο θεὰ κατέθηκε φέρουσα· | 425 |
φέρουσα ἔθηκεν ἡ θεὰ καταντικρὺ τοῦ Ἀλεξάνδρου· | |
Singură ea, o zeiță, și-l puse-naintea lui Paris. | |
ἔνθα κάθιζ' Ἑλένη κούρη Διὸς αἰγιόχοιο | 426 |
ἐκεῖ δ᾽ ἐκάθισεν Ἑλένη ἡ θυγάτηρ τοῦ Διὸς τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος | |
Fiica lui Zeus, Elena, cu sila pe scaun s-așază, | |
ὄσσε πάλιν κλίνασα, πόσιν δ' ἠνίπαπε μύθῳ· | 427 |
στρέψασα τοὺς ὀφθαλμοὺς εἰς τὰ ὀπίσω, τὸν ἄνδρα δὲ αὐτῆς ἐλοιδόρησε λόγῳ· | |
Fața-și-ntoarce-napoi și astfel își mustră bărbatul: | |
ἤλυθες ἐκ πολέμου· ὡς ὤφελες αὐτόθ' ὀλέσθαι | 428 |
ἦλθες ἐκ τοῦ πολέμου· εἴθε ὤφειλες ἐκεῖ ἀπολέσθαι, καταπονηθεὶς | |
„Mi-ai și venit din război, mai bine piereai tu acolo, | |
ἀνδρὶ δαμεὶς κρατερῷ, ὃς ἐμὸς πρότερος πόσις ἦεν. | 429 |
ὑπ' ἀνδρὸς ἰσχυροῦ, ὃς πρότερον ἦν ἀνὴρ ἐμός· | |
Biete, răpus de acel care-mi fuse bărbat înainte. | |
ἦ μὲν δὴ πρίν γ' εὔχε' ἀρηιφίλου Μενελάου | 430 |
ὄντως μὲν οὖν τὸ πρὶν ἐκαυχῶ τοῦ πολεμικοῦ Μενελάου, | |
Tu te mândreai altădată că-l poți dovedi pe Menelau | |
σῇ τε βίῃ καὶ χερσὶ καὶ ἔγχεϊ φέρτερος εἶναι· | 431 |
κρείσσων εἶναι ἰσχύι σῇ, καὶ χερσί, καὶ δόρατι· | |
Oricum te-ai bate cu el, cu vârtutea, cu brațul, cu lancea. | |
ἀλλ' ἴθι νῦν προκάλεσσαι ἀρηΐφιλον Μενέλαον | 432 |
ἀλλ᾽ ἄγε νῦν καλέσον τὸν πολεμικὸν Μενέλαον, | |
Hai și poftește-l acuma din nou pe viteazul Menelau | |
ἐξαῦτις μαχέσασθαι ἐναντίον· ἀλλά σ' ἔγωγε | 433 |
ἐκ δευτέρου κατ' ἐναντιότητα πολεμῆσαι· ἀλλ᾽ ἐγώ σοι | |
Și te măsoară cu el. Ba eu te sfătuiesc să te-astâmperi, | |
παύεσθαι κέλομαι, μηδὲ ξανθῷ Μενελάῳ | 434 |
παρακελεύομαι παύεσθαι, μὴ δὲ τῷ πυρρῷ Μενελάῳ | |
Pofta de harță să curmi și să nu mi te-apuci nebunește, | |
ἀντίβιον πόλεμον πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι | 435 |
πόλεμον ἀντίξουν πολεμεῖν καὶ μάχεσθαι | |
Luptă pieptișă să dai de-acum cu bălanul Menelau; | |
ἀφραδέως, μή πως τάχ' ὑπ' αὐτοῦ δουρὶ δαμήῃς. | 436 |
ἀνοήτως, μή πως ταχέως ὑπ' αὐτοῦ δόρατι πληγεὶς ἀποθάνῃς. | |
Mi-e să nu cazi în curând străpuns de puternica-i lance.” | |
τὴν δὲ Πάρις μύθοισιν ἀμειβόμενος προσέειπε· | 437 |
πρὸς αὐτὴν δὲ ὁ Πάρις ἀποκρινόμενος λόγοις εἶπεν· | |
Paris la vorbele-aceste se scoală-mpotrivă și zice: | |
μή με γύναι χαλεποῖσιν ὀνείδεσι θυμὸν ἔνιπτε· | 438 |
ὦ γύναι, μή μου τὴν ψυχὴν λοιδόρει διὰ λόγων ὀνειδιστικῶν καὶ χαλεπῶν· | |
„Nu mă jigni cu asemenea aspre dojeni, o, femeie, | |
νῦν μὲν γὰρ Μενέλαος ἐνίκησεν σὺν Ἀθήνῃ, | 439 |
νῦν μὲν γὰρ ὁ Μενέλαος ἐνίκησε τῆς Ἀθηνᾶς αὐτῷ βοηθούσης· | |
Azi dacă el a învins, e doar cu-ajutorul Atenei; | |
κεῖνον δ' αὖτις ἐγώ· πάρα γὰρ θεοί εἰσι καὶ ἡμῖν. | 440 |
ἐκεῖνον δὲ μετὰ ταῦτα ἐγὼ νικήσω· πάρεισι γὰρ καὶ ἡμῖν θεοὶ βοηθοί· | |
Bate-voi mâine și eu, că zeii ne-ajută și nouă. | |
ἀλλ' ἄγε δὴ φιλότητι τραπείομεν εὐνηθέντε· | 441 |
ἀλλ' ἄγε νῦν τερφθῶμεν συνουσίᾳ μιγέντες, | |
Haide mai bine-n crivat amândoi să ne dăm la iubire; | |
οὐ γάρ πώ ποτέ μ' ὧδέ γ' ἔρως φρένας ἀμφεκάλυψεν, | 442 |
οὐ γὰρ πώποτε ὁ ἔρως οὕτω με περιεκάλυψε κατὰ τὸν λογισμόν, | |
Nu-mi fu de dragoste inim-așa niciodată cuprinsă, | |
οὐδ' ὅτε σε πρῶτον Λακεδαίμονος ἐξ ἐρατεινῆς | 443 |
οὐδ' ὁπηνίκα σε τὸ πρῶτον ἁρπάσας ἐκ τῆς ἐπεράστου Λακεδαίμονος | |
Nici chiar în oara dintâi când eu părăsind desfătosul | |
ἔπλεον ἁρπάξας ἐν ποντοπόροισι νέεσσι, | 444 |
ἔπλεον ἐν ταῖς ναυσί, ταῖς περώσαις τὸν πόντον, | |
Lacedemon te-am răpit și, plutind în corăbii pe mare, | |
νήσῳ δ' ἐν Κραναῇ ἐμίγην φιλότητι καὶ εὐνῇ, | 445 |
ἐν τῇ τραχείᾳ δὲ νήσῳ ἐμίγην σοι ἐν συνουσίᾳ καὶ ἐρωτικῷ συνδυασμῷ, | |
Te-am drăgostit la popasul făcut în ostrovul Cranae. | |
ὥς σεο νῦν ἔραμαι καί με γλυκὺς ἵμερος αἱρεῖ. | 446 |
ὡς νῦν σου ἐρῶ, καί με ἐπιθυμία γλυκεῖα νικᾶ. | |
Ard după tine mai mult și mă farmecă dulcea văpaie.” | |
ἦ ῥα, καὶ ἄρχε λέχος δὲ κιών· ἅμα δ' εἵπετ' ἄκοιτις. | 447 |
εἶπε δὴ, καὶ προηγεῖτο ἐπὶ τὴν κλίνην ἰών, ἅμα δὲ καὶ ἡ γαμετὴ ἠκολούθει. | |
Zice și-ntâiul se duce spre pat, îl urmează soția, | |
τὼ μὲν ἄρ' ἐν τρητοῖσι κατεύνασθεν λεχέεσσιν, | 448 |
(a) οὗτοι μὲν δὴ ἐν ἁπαλοῖς κατεκοιμήθησαν λέκτροις . | |
Și amândoi în crivatul cel bine strujit se culcară. | |
Ἀτρεΐδης δ' ἀν' ὅμιλον ἐφοίτα θηρὶ ἐοικὼς | 449 |
ὁ δὲ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως κατὰ τὸ πλῆθος ἐπορεύετο ὅμοιος θηρίῳ, | |
Aprig Menelau atunci prin oaste umbla ca o fiară | |
εἴ που ἐσαθρήσειεν Ἀλέξανδρον θεοειδέα. | 450 |
εἴ που θεάσαιτο τὸν τοῖς θεοῖς ὅμοιον κατὰ τὸ εἶδος Ἀλέξανδρον· | |
Și-adulmeca între rânduri pe chipeșul Paris. Dar nimeni, | |
ἀλλ' οὔ τις δύνατο Τρώων κλειτῶν τ' ἐπικούρων | 451 |
ἀλλ᾽ οὐδεὶς τῶν Τρῴων καὶ τῶν κεκλημένων συμμάχων ἠδύνατο | |
Nici un Troian din oștire și nici un tovarăș de arme, | |
δεῖξαι Ἀλέξανδρον τότ' ἀρηιφίλῳ Μενελάῳ· | 452 |
τότε τὸν Ἀλέξανδρον δεῖξαι τῷ πολεμικῷ Μενελάῳ· | |
Nu l-a putut arăta lui Menelau pe el în mulțime; | |
οὐ μὲν γὰρ φιλότητί γ' ἐκεύθανον εἴ τις ἴδοιτο· | 453 |
οὐδαμῶς γὰρ αὐτὸν φιλίᾳ ἔκρυπτον, εἴ τις ἴδοι· | |
N-ar fi fost unul măcar cu drag să-l ascundă pe dânsul. | |
ἶσον γάρ σφιν πᾶσιν ἀπήχθετο κηρὶ μελαίνῃ. | 454 |
ὑπὸ γὰρ πάντων αὐτῶν ἐμισεῖτο ὁμοίως τῇ θανατηφόρῳ μοίρᾳ. | |
Dacă-l zărea, că ei toți îl urau deopotrivă cu moartea. | |
τοῖσι δὲ καὶ μετέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων· | 455 |
ἐν τούτοις δὲ εἶπεν Ἀγαμέμνων ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν. | |
Zise Agamemnon atunci cu glas învrăjbitelor taberi: | |
κέκλυτέ μευ Τρῶες καὶ Δάρδανοι ἠδ' ἐπίκουροι· | 456 |
ἀκούσατέ μου, ὦ Τρῷες, καὶ Δάρδανοι, καὶ σύμμαχοι· | |
„Dați-mi acum ascultare, Troieni și Dardani și tovarăși; | |
νίκη μὲν δὴ φαίνετ' ἀρηιφίλου Μενελάου, | 457 |
ἡ μὲν δὴ νίκη φαίνεται τοῦ πολεμικοῦ Μενελάου· | |
Biruitor cum se vede-i Menelau, viteazul meu frate. | |
ὑμεῖς δ' Ἀργείην Ἑλένην καὶ κτήμαθ' ἅμ' αὐτῇ | 458 |
ὑμεῖς δὲ τὴν Ἑλληνίδα Ἑλένην, καὶ τὰ χρήματα σὺν αὐτῇ | |
Dați-ne dar pe Elena din Argos și averile-i toate, | |
ἔκδοτε, καὶ τιμὴν ἀποτινέμεν ἥν τιν' ἔοικεν, | 459 |
ἀπόδοτε, καὶ ἀντέκτισιν ἀποτίσατε, ἥντινα πρέπει, | |
Dați pe deasupra și plata războiului cât se cuvine, | |
ἥ τε καὶ ἐσσομένοισι μετ' ἀνθρώποισι πέληται. | 460 |
ἥτις ἂν καὶ ἐν τοῖς μεταγενεστέροις ἀνθρώποις διαμείνειεν. | |
S-o pomenească pe veci tot omul ce-n urmă-ne vine.” | |
ὣς ἔφατ' Ἀτρεΐδης, ἐπὶ δ' ᾔνεον ἄλλοι Ἀχαιοί. | 461 |
οὕτως εἶπεν ὁ υἱὸς τοῦ ᾿Ἀτρέως, οἱ ἄλλοι δὲ Ἕλληνες ἐπῄνουν τὰ εἰρημένα. | |
Astfel Atride vorbi și-Aheii ceilalți se-nvoiră. | |