Vasile Stancu

ILIADA




Cântul XXII

Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu


ὣς οἳ μὲν κατὰ ἄστυ πεφυζότες ἠΰτε νεβροὶ001
οὕτως οὗτοι μὲν εἰς (ἐν) τὴν(ῇ) πόλιν(ει) καταφυγόντες (δειλιῶντες) καθάπερ γεννήματα ἐλάφων,
După ce astfel ca puii de ciute-o zbughiră-n cetate,

ἱδρῶ ἀπεψύχοντο πίον τ' ἀκέοντό τε δίψαν002
τὸν ἱδρῶτα κατέψυχον καὶ ἐξήραινον ἀνέμῳ, ἔπιόν τε καὶ τὸ δίψος ἐθεράπευον
Stau în frumoasele lor metereze culcați, răcorindu-și

κεκλιμένοι καλῇσιν ἐπάλξεσιν· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ003
περικεκλεισμένοι καὶ περιεχόμενοι τοῖς καλοῖς προμαχῶσιν, ἤγουν τῷ τείχει παντί. οἱ Ἕλληνες δὲ
Trupul de-arsură și setea din ei potolind. Iar Aheii

τείχεος ἆσσον ἴσαν σάκε' ὤμοισι κλίναντες.004
πλησίον τοῦ τείχους ἐπορεύοντο, τὰς ἀσπίδας ἐπικλίναντες, καὶ τὴν ἄνω περιφέρειαν αὐτῶν ἐπιθέντες τοῖς ὤμοις.
S-apropiară de zid și pe umere-ntinseră scuturi.

Ἕκτορα δ' αὐτοῦ μεῖναι ὀλοιὴ μοῖρα πέδησεν 005
τὸν Ἕκτορα δὲ αὐτόθι παραμεῖναι ἐδέσμευσεν ἡ ἀφανιστικὴ Μοῖρα ἔμπροσθεν
Numai pe Hector îl prinse în cursă năprasnica soartă

Ἰλίου προπάροιθε πυλάων τε Σκαιάων.006
τοῦ Ἰλίου, καὶ τῶν Σκαιῶν πυλῶν.
Și-l împietri înaintea cetății la Porțile Schee.

αὐτὰρ Πηλείωνα προσηύδα Φοῖβος Ἀπόλλων·007
πρὸς τὸν υἱὸν δὲ τοῦ Πηλέως ἔλεγεν ὁ λαμπρὸς Ἀπόλλων·
Febos Apolon atunci așa cuvânta lui Ahile·

τίπτέ με Πηλέος υἱὲ ποσὶν ταχέεσσι διώκεις008
τί δήποτέ με υἱὲ τοῦ Πηλέως διώκεις ποσὶ ταχέσι,
„Ce mă gonești, Peleiene, cu toată iuțeala pe mine

αὐτὸς θνητὸς ἐὼν θεὸν ἄμβροτον; οὐδέ νύ πώ με009
σὺ φθαρτὸς ὤν, θεὸν ἄφθαρτον καὶ ἀθάνατον; οὐδὲ δήπω με
Cel fără moarte, tu, un muritor? Dar încă, se vede,

ἔγνως ὡς θεός εἰμι, σὺ δ' ἀσπερχὲς μενεαίνεις. 010
ἐνόησας ὅτι θεός εἰμι, σὺ δὲ ἀδιαλείπτως προθυμῇ;
N-ai priceput că-s un zeu și degeaba te-mpizmui. Pesemne

ἦ νύ τοι οὔ τι μέλει Τρώων πόνος, οὓς ἐφόβησας,011
ἢ δή σοι οὐδὲν μέλει ἡ τῶν Τρῴων κακοπάθεια, οὓς ἔτρεψας εἰς φυγήν,
Nu-ți este ție să lupți cu oștirea gonită de tine;

οἳ δή τοι εἰς ἄστυ ἄλεν, σὺ δὲ δεῦρο λιάσθης.012
οἳ δή σοι εἰς τὴν πόλιν συνεστράφησαν, σὺ δὲ ἐνθάδε ἀπεχωρίσθης;
Ea se închise-n cetate și tu te-ai luat după mine.

οὐ μέν με κτενέεις, ἐπεὶ οὔ τοι μόρσιμός εἰμι.013
οὐδαμῶς με ἀποκτενεῖς, ἐπειδὴ οὐχ ὑπόκειμαι μοίρᾳ.
Nu poți tu moarte să-mi dai, că eu nu sunt supusul ursitei.”



τὸν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς·014
πρὸς τοῦτον δὲ μεγάλως στενάξας εἶπεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς·
Plin de necaz a răspuns Ahile cel iute ca șoimul·

ἔβλαψάς μ' ἑκάεργε θεῶν ὀλοώτατε πάντων 015
ἔβλαψάς με, ὦ Ἄπολλον ὀλεθριώτατε πάντων τῶν θεῶν,
„M-ai abătut de la zid rătăcindu-mă-ncoace, tu zeul

ἐνθάδε νῦν τρέψας ἀπὸ τείχεος· ἦ κ' ἔτι πολλοὶ016
δεῦρο νῦν ἀπαγαγὼν ἐκ τοῦ τείχους· ὄντως ἂν ἔτι πολλοὶ
Cel mai avan între zei, tu care țintești de departe.

γαῖαν ὀδὰξ εἷλον πρὶν Ἴλιον εἰσαφικέσθαι.017
τοῖς ὀδοῦσιν ἐλάβοντο τῆς γῆς, πρὶν εἰς τὸ Ἴλιον ἀφικέσθαι.
Ce de Troieni mai cădeau și mușcau la cădere pământul

νῦν δ' ἐμὲ μὲν μέγα κῦδος ἀφείλεο, τοὺς δὲ σάωσας018
νυνὶ δὲ ἐμὲ μὲν μεγάλην δόξων ἀφείλου, τούτους δὲ ἔσωσας
Până s-ajungă la Troia! Tu m-ai despoiat de mărire,

ῥηϊδίως, ἐπεὶ οὔ τι τίσιν γ' ἔδεισας ὀπίσσω.019
ῥᾳδίως, ἐπειδὴ οὐδαμῶς ἐφοβήθης ἀντέκτισιν καὶ τιμωρίαν ἐσομένην·
Lesne ferindu-i pe ei, căci nu te-ai temut de urmare.

ἦ σ' ἂν τισαίμην, εἴ μοι δύναμίς γε παρείη. 020
ὄντως ἐτιμωρησάμην ἄν σε, εἴ μοι δύναμίς γε παρῆν.
Crede-mă, eu ți-o plăteam dacă mie-mi era în putință.”



ὣς εἰπὼν προτὶ ἄστυ μέγα φρονέων ἐβεβήκει,021
οὕτως εἰπὼν ἐπὶ τὴν πόλιν μεγαλοφρονῶν καὶ ἐπαιρόμενος ἐπορεύθη
Asta vorbi și semeț o luă înapoi spre cetate.

σευάμενος ὥς θ' ἵππος ἀεθλοφόρος σὺν ὄχεσφιν,022
ὁρμήσας, ὥσπερ ἵππος νικητὴς σὺν ὀχήματι,
Repede ca telegarul cel biruitor cu teleaga,

ὅς ῥά τε ῥεῖα θέῃσι τιταινόμενος πεδίοιο·023
ὃς δὴ ῥᾳδίως τρέχει ἐκτεινόμενος διὰ τῆς πεδιάδος·
Care s-așterne la fugă pe câmp și ca vântul aleargă,

ὣς Ἀχιλεὺς λαιψηρὰ πόδας καὶ γούνατ' ἐνώμα.024
οὕτως ὁ Ἀχιλλεὺς ταχέως ἐκίνει τοὺς πόδας καὶ τὰ γόνατα.
Iute la fel și Ahile mișca din genunchi, din picioare.



τὸν δ' ὃ γέρων Πρίαμος πρῶτος ἴδεν ὀφθαλμοῖσι 025
τοῦτον δὲ ὁ γέρων Πρίαμος ἐθεάσατο τοῖς ὀφθαλμοῖς
Priam întâi de la turn pe el îl văzu pe câmpie

παμφαίνονθ' ὥς τ' ἀστέρ' ἐπεσσύμενον πεδίοιο,026
περιλάμποντα καθάπερ ἀστέρα, ἐφορμῶντα διὰ τοῦ πεδίου,
Strălucitor la năvală. Precum în senin luminează

ὅς ῥά τ' ὀπώρης εἶσιν, ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαὶ027
ὃς δὴ κατὰ τὸν τοῦ φθινοπώρου καιρὸν ἀνατέλλει, λαμπραὶ δὲ καὶ διάδηλοι αἱ λαμπηδόνες αὐτοῦ
Toamna luceafărul care cu razele lui sclipitoare

φαίνονται πολλοῖσι μετ' ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῷ,028
ὁρῶνται ἐν τοῖς πολλοῖς ἄστρασιν ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός,
Noaptea, când vine-ntuneric, s-arată-ntre multele stele

ὅν τε κύν' Ὠρίωνος ἐπίκλησιν καλέουσι.029
ὃν καλοῦσι κατ' ἐπωνυμίαν Κύνα τοῦ Ὠρίωνος,
Și poreclit e luceafărul al Orionului câne;

λαμπρότατος μὲν ὅ γ' ἐστί, κακὸν δέ τε σῆμα τέτυκται, 030
τηλαυγέστατος μὲν οὗτος ὑπάρχει, χαλεπὸν δὲ σημεῖόν ἐστι,
Mai luminos este el, dar nu, e semn bun arătarea-i,

καί τε φέρει πολλὸν πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν·031
καὶ γὰρ ἐπιφέρει τοῖς ἀθλίοις ἀνθρώποις πολὺν πυρετόν.
Arșiță doar și zăduf le aduce sărmanilor oameni;

ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος.032
οὕτως ἔλαμπεν ὁ σίδηρος περὶ τὰ στήθη αὐτοῦ τρέχοντος·
Asfel Ahile la mers înarmat strălucea în aramă.

ᾤμωξεν δ' ὃ γέρων, κεφαλὴν δ' ὅ γε κόψατο χερσὶν033
κλαίων δ᾽ ἐβόησεν ὁ γέρων, τὴν κεφαλὴν δ᾽ αὐτὸς ἔπληξε ταῖς χερσίν,
Scoate un gemet bătrânul și mânile prinse să-nalțe

ὑψόσ' ἀνασχόμενος, μέγα δ' οἰμώξας ἐγεγώνει034
ἄρας εἰς τὸ ὕψος, μεγάλως δὲ θρηνήσας ἐβόησε
Și peste cap da cu pumnul, gemea și striga cu putere

λισσόμενος φίλον υἱόν· ὃ δὲ προπάροιθε πυλάων 035
παρακαλῶν τὸν ἀγαπητὸν ὑιόν· οὗτος δὲ ἔμπροσθεν τῶν πυλῶν
Și se ruga de fecior care singur stătea înaintea

ἑστήκει ἄμοτον μεμαὼς Ἀχιλῆϊ μάχεσθαι·036
ἵστατο ἀπαύστως προθυμούμενος πολεμεῖν τῷ Ἀχιλλεῖ·
Porților, peste măsură voind să dea piept cu Ahile.

τὸν δ' ὃ γέρων ἐλεεινὰ προσηύδα χεῖρας ὀρεγνύς·037
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ γέρων οἰκτρὰ ἔλεγε τὰς χεῖρας ἐκτείνων·
Brațele-ntinse spre el și așa începu să se roage·

Ἕκτορ μή μοι μίμνε φίλον τέκος ἀνέρα τοῦτον038
ὦ Ἕκτορ μή μοι παράμενε, ἀγαπητὸν τέκνον, τὸν ἄνδρα
„Hector, iubitul meu fiu, lipsit de oștire tu singur

οἶος ἄνευθ' ἄλλων, ἵνα μὴ τάχα πότμον ἐπίσπῃς039
τοῦτον μόνος ἄνευ τῶν ἄλλων, ἵνα μὴ ταχέως τὸν θάνατον ἐπισπάσῃ
Nu-l aștepta pe dușman, să nu dai cumva de năpastă,

Πηλεΐωνι δαμείς, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐστι 040
ἀναιρεθεὶς ὑπὸ τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, ἐπειδὴ πολλῷ κρείσσων ὑπάρχει·
Dacă te biruie-Ahile, fiindcă e mult mai puternic.

σχέτλιος· αἴθε θεοῖσι φίλος τοσσόνδε γένοιτο041
ὁ χαλεπὸς καὶ ἄδικος, εἴθε γένοιτο φίλος τοσοῦτον τοῖς θεοῖς,
Procletul, de-ar fi el drag și zeilor cât mi-este mie,

ὅσσον ἐμοί· τάχα κέν ἑ κύνες καὶ γῦπες ἔδοιεν042
ὅσον ἐμοί, ταχέως ἂν αὐτὸν οἱ κύνες καὶ οἱ γῦπες ἔφαγον
Iute ar cădea toropit, mânca-l-ar vultanii și cânii,

κείμενον· ἦ κέ μοι αἰνὸν ἀπὸ πραπίδων ἄχος ἔλθοι·043
ἐρριμμένον· ὄντως ἄν μοι ἡ χαλεπὴ λύπη ἐξέλιπεν ἀπὸ τῆς διανοίας,
Numai așa mi s-ar duce cumplitul amar de pe suflet.

ὅς μ' υἱῶν πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν εὖνιν ἔθηκε044
ὅς με ἐποίησεν ἔρημον πολλῶν τε καὶ ἀγαθῶν υἱῶν,
M-a sărăcit de-o mulțime de fii, și tot unul și unul,

κτείνων καὶ περνὰς νήσων ἔπι τηλεδαπάων. 045
ἀναιρῶν, καὶ πολλῶν ἐπὶ τὰς πόρρω κειμένας νήσους.
Pe-unii-i ucise, pe alții-i vându în ostroave departe.

καὶ γὰρ νῦν δύο παῖδε Λυκάονα καὶ Πολύδωρον046
καὶ γὰρ νῦν τοὺς δύο μοι παῖδας τὸν Λυκάονα καὶ τὸν Πολύδωρον
Iată, și-acuma pe doi, pe Licaon și pe Polidoros,

οὐ δύναμαι ἰδέειν Τρώων εἰς ἄστυ ἀλέντων,047
οὐ δύναμαι θεάσασθαι, τῶν Τρῴων συστραφέντων καὶ ἀθροισθέντων εἰς τὴν πόλιν,
Fii-mi născuți de crăiasa între femei Laotoe,

τούς μοι Λαοθόη τέκετο κρείουσα γυναικῶν.048
οὓς μοι ἡ Λαοθόη ἔτεκεν ἡ βασιλικωτάτη τῶν γυναικῶν·
Nu-i văd aci între cetele care intrară-n cetate.

ἀλλ' εἰ μὲν ζώουσι μετὰ στρατῷ, ἦ τ' ἂν ἔπειτα049
ἀλλ᾽ εἰ μὲν ζῶσιν ἐν τῷ στρατῷ, ὄντως ἂν μετὰ ταῦτα
Dacă mai viețuie încă prin tabără, am să-i răscumpăr

χαλκοῦ τε χρυσοῦ τ' ἀπολυσόμεθ', ἔστι γὰρ ἔνδον· 050
χαλκὸν δόντες καὶ χρυσὸν ἐλευθερώσομεν, πάρεστι γάρ,
De la dușman pe aramă și aur, căci am eu acasă,

πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδὶ γέρων ὀνομάκλυτος Ἄλτης.051
πολλὰ γὰρ ἐπέδωκε τῇ ἑαυτοῦ θυγατρὶ ὁ περιβόητος γέρων Ἄλτης.
Dete doar fie-si zestre destulă vestitul moș Altes.

εἰ δ' ἤδη τεθνᾶσι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισιν,052
εἰ δὲ ἤδη ἀπέθανον, καὶ ἐν τοῖς οἴκοις τοῦ Ἅιδου εἰσί,
Dacă ei însă muriră și duși sunt pe lumea cealaltă,

ἄλγος ἐμῷ θυμῷ καὶ μητέρι τοὶ τεκόμεσθα·053
λύπη τῇ ἐμαυτοῦ ψυχῇ καὶ τῇ μητρί, οἳ ἐγεννήσαμεν αὐτούς, ὑπάρχει·
Rău o să fie de mine și maică-sa, care-i născurăm.

λαοῖσιν δ' ἄλλοισι μινυνθαδιώτερον ἄλγος054
τοῖς ἄλλοις δὲ λαοῖς ὀλιγοχρονιώτερος λύπη
Dar pentru obște durerea ar fi mai puțină și răul

ἔσσεται, ἢν μὴ καὶ σὺ θάνῃς Ἀχιλῆϊ δαμασθείς. 055
ἔσται, ἐὰν μὴ σὺ ἀποθάνῃς ἀναιρεθείς ὑπὸ τοῦ Ἀχιλλέως.
Mai trecător, dacă n-ai muri tu-nsăbiat de Ahile.

ἀλλ' εἰσέρχεο τεῖχος ἐμὸν τέκος, ὄφρα σαώσῃς056
ἀλλ᾽ εἴσελθε εἰς τὴν πόλιν, ὦ τέκνον ἐμόν, ὅπως σώσῃς
Vino dar, fiule, vino-n cetate și mântuie Troia,

Τρῶας καὶ Τρῳάς, μὴ δὲ μέγα κῦδος ὀρέξῃς057
τοὺς Τρῷας καὶ τὰς Τρῳάδας, μηδὲ μεγάλην δόξαν παράσχῃς
Mântuie neamul troian, să nu dai cumva lui Ahile

Πηλεΐδῃ, αὐτὸς δὲ φίλης αἰῶνος ἀμερθῇς.058
τῷ υἱῷ τοῦ Πηλέως, αὐτός (σὺ) δὲ τῆς ἀγαπητῆς ζωῆς στερηθῇς.
Naltă mărire de arme cu pierderea zilelor tale.

πρὸς δ' ἐμὲ τὸν δύστηνον ἔτι φρονέοντ' ἐλέησον059
πρὸς τούτοις δὲ ἐμὲ ἄθλιον καὶ ταλαίπωρον ἔτι σωφρονοῦντα οἴκτειρον,
Hai și te-ndură de mine, sărmanul, cât eu mai sunt teafăr,

δύσμορον, ὅν ῥα πατὴρ Κρονίδης ἐπὶ γήραος οὐδῷ 060
δυστυχῆ καὶ κακοδαίμονα, ὃν δὴ ὁ πατὴρ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἐπὶ τῷ τέλει καὶ τῇ ἐξόδῳ τοῦ βίου
Nenorocitul, căci altfel ursit e pe al bătrâneții

αἴσῃ ἐν ἀργαλέῃ φθίσει κακὰ πόλλ' ἐπιδόντα061
φθερεῖ καὶ ἀφανίσει ἐν μοίρᾳ ὀδυνηρᾷ πολλὰ χαλεπὰ θεασάμενον·
Prag în răstriște să pier, fiind martor în ceasul din urmă

υἷάς τ' ὀλλυμένους ἑλκηθείσας τε θύγατρας,062
τούς τε υἱοὺς ἀναιρουμένους, καὶ τὰς θυγατέρας ἑλκομένας καὶ ὑβριζομένας,
Multelor nenorociri ce cădea-vor pe mine; răpite

καὶ θαλάμους κεραϊζομένους, καὶ νήπια τέκνα063
καὶ τὰ δώματα διαφθειρόμενα, καὶ μικρὰ παιδία
Fi-vor copilele mele, copiii răpuși, pustiite

βαλλόμενα προτὶ γαίῃ ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι,064
ῥιπτούμενα ἐπὶ τὴν γῆν ἐν τῇ χαλεπῇ μάχῃ,
Casele, pruncii trântiți la pământ fără milă în toiul

ἑλκομένας τε νυοὺς ὀλοῇς ὑπὸ χερσὶν Ἀχαιῶν. 065
καὶ τὰς τῶν ὑιῶν γυναῖκας ἐπισυρομένας ὑπὸ τῶν χειρῶν τῶν Ἑλλήνων·
Luptei, nurorile-mi duse, smucite de Ahei spre robie.

αὐτὸν δ' ἂν πύματόν με κύνες πρώτῃσι θύρῃσιν066
ἐμὲ δὲ τελευταῖον αὐτὸν οἱ κύνες ἐν ταῖς πρώταις θύραις
Dar și pe mine la urmă fâșii înghiți-mă-vor cânii

ὠμησταὶ ἐρύουσιν, ἐπεί κέ τις ὀξέϊ χαλκῷ067
καὶ τοῖς προαυλίοις οἱ ὠμοβόροι ἑλκύσουσι, καὶ σπαράξουσιν, ἐπειδάν τις σιδήρῳ ὀξεῖ
Lacomi de cărnet la poartă, când fi-voi de-o lance

τύψας ἠὲ βαλὼν ῥεθέων ἐκ θυμὸν ἕληται,068
τρώσας ἐγγύθεν, ἢ πλήξας πόρρωθεν, ἀφέληται τὴν ψυχὴν ἀπὸ τῶν μελῶν,
Ori de-o săgeată lovit și zăcea-voi lipsit de suflare;

οὓς τρέφον ἐν μεγάροισι τραπεζῆας θυραωρούς,069
οὓς ἔτρεφον ἐν τοῖς οἴκοις παρεστῶτας τῇ τραπέζῃ καὶ τὰς πύλας φυλάσσοντας,
Cânii ce-acasă-i hrăneam la mesele mele, străjerii

οἵ κ' ἐμὸν αἷμα πιόντες ἀλύσσοντες περὶ θυμῷ 070
οἳ δὴ τοὐμὸν αἷμα πιόντες, δυσφοροῦντες ὑπὸ πλησμονῆς κατὰ ψυχήν,
Porții, sorbi-vor din sângele meu și-amețiți dup-aceea

κείσοντ' ἐν προθύροισι. νέῳ δέ τε πάντ' ἐπέοικεν071
κείσονται ἐν τοῖς προθύροις (ἔμπροσθεν τῶν θυρῶν). τῷ δέ γε νέῳ πάντα καθήκει
S-or tolăni pe la porți. Unui tânăr îi șade tot bine,

ἄρηϊ κταμένῳ δεδαϊγμένῳ ὀξέϊ χαλκῷ072
πολέμῳ ἀναιρεθέντι, διακεκομμένῳ σιδήρῳ ὀξεῖ
Chiar dacă zace străpuns de suliță la-ncăierare,

κεῖσθαι· πάντα δὲ καλὰ θανόντι περ ὅττι φανήῃ·073
κεῖσθαι, πάντα γὰρ εὐπρεπῆ ἀποθανόντι γε, ὅ τι ἂν συμβαίη (ἐὰν ἐκ τοῦ ἀποθανεῖν καλόν τι φανῇ καὶ λυσιτελές).
Oricum s-arată, chiar mort frumos e în toate și mândru,

ἀλλ' ὅτε δὴ πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον074
ἀλλ᾿ ὁπόταν δὴ λευκὴν κεφαλήν, καὶ λευκὸν γένειον,
Dar când capul cel alb și barba cea albă și trupul

αἰδῶ τ' αἰσχύνωσι κύνες κταμένοιο γέροντος, 075
καὶ τὴν αἰδῶ αἰκίσωσι κύνες γέροντος ἀναιρεθέντος,
Gol al bătrânului mort le fac de batjocură cânii,

τοῦτο δὴ οἴκτιστον πέλεται δειλοῖσι βροτοῖσιν.076
τοῦτο δὴ ἐλεεινότατον ὑπάρχει τοῖς ἀθλίοις ἀνθρώποις.
Asta e cea mai amară ursit-a sărmanilor oameni.”



ἦ ῥ' ὃ γέρων, πολιὰς δ' ἄρ' ἀνὰ τρίχας ἕλκετο χερσὶ077
εἶπε δὴ ὁ γέρων, τὰς λευκὰς δὲ τρίχας ἔτιλλε ταῖς χερσὶν
Astfel grăiește bătrânul și smocuri din pletele-i albe

τίλλων ἐκ κεφαλῆς· οὐδ' Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθε.078
ἀποσπῶν αὐτὰς ἐκ τῆς κεφαλῆς, οὐ μὴν τῷ(οῦ) Ἕκτορι(ος) κατέπειθε τὴν ψυχήν.
Smulge din capu-i cu mâna, ci tot nu se-nduplecă Hector.

μήτηρ δ' αὖθ' ἑτέρωθεν ὀδύρετο δάκρυ χέουσα079
ἡ μήτηρ δὲ ἀφ' ἑτέρου μέρους ὠλοφύρετο δακρυρροοῦσα
Mama-i se vaiet-asemenea și lăcrimează; cu-o mână

κόλπον ἀνιεμένη, ἑτέρηφι δὲ μαζὸν ἀνέσχε· 080
τὸν κόλπον ἀναχαλῶσα, τῇ ἑτέρᾳ δὲ χειρὶ τὸν μασθὸν προὐβάλετο,
Ea se desface la piept și sânul cu alta-și-mbie

καί μιν δάκρυ χέουσ' ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·081
καὶ δακρύουσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν·
Și, podidită de plâns, se milcuie așa rugătoare·

Ἕκτορ τέκνον ἐμὸν τάδε τ' αἴδεο καί μ' ἐλέησον082
ὦ Ἕκτορ τέκνον ἐμόν, ταῦτά τε αἰδοῦ, καί με οἴκτειρον
„Hector copile, cinstește acest sân și aibi milă de mine,

αὐτήν, εἴ ποτέ τοι λαθικηδέα μαζὸν ἐπέσχον·083
αὐτήν, εἴποτέ σοι μασθὸν παυσίλυπον, καὶ λαθίπονον ἐπέδωκα.
Dacă vreodată eu sânu-mbiind alinatu-ți-am păsul,

τῶν μνῆσαι φίλε τέκνον ἄμυνε δὲ δήϊον ἄνδρα084
τούτων μνήσθητι, ὦ τέκνον ἀγαπητόν· ἀμύνου δὲ τὸν πολέμιον καὶ ἀφανιστικὸν ἄνδρα,
Fătul meu, adu-ți aminte și fugi de vrăjmașul acela,

τείχεος ἐντὸς ἐών, μὴ δὲ πρόμος ἵστασο τούτῳ 085
εἰσελθὼν ἐντὸς τοῦ τείχους, μηδὲ πρὸ τῶν ἄλλων μαχόμενος παράμενε τούτῳ·
Vino-năuntru sub zid și nu te mai pune cu dânsul.

σχέτλιος· εἴ περ γάρ σε κατακτάνῃ, οὔ σ' ἔτ' ἔγωγε086
ὁ δεινὸς καὶ ἄδικος· ἐὰν γάρ σε ἀποκτείνῃ, οὐκέτι σε ἔγωγε
Vai, blestematul, mă tem că te-omoară și nu te vom plânge

κλαύσομαι ἐν λεχέεσσι φίλον θάλος, ὃν τέκον αὐτή,087
κλαύσομαι ἐν τῇ στρωμνῇ, ἀγαπητὲ κλάδε, ὃν ἔτεκον ἐγώ,
Eu cu femeia-ți cea plină de daruri în patu-ți acasă,

οὐδ' ἄλοχος πολύδωρος· ἄνευθε δέ σε μέγα νῶϊν088
οὐδὲ ἡ γυνὴ ἡ πολλά σοι δωρησαμένη· πόρρω δέ σε πάνυ ἡμῶν
Scumpul meu dulce vlăstar, departe de noi, ah departe

Ἀργείων παρὰ νηυσὶ κύνες ταχέες κατέδονται.089
παρὰ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἀργείων οἱ ταχεῖς κύνες καταφαγοῦνται.
Au să te sfâșie cânii pe tine zvârlit la corăbii.”



ὣς τώ γε κλαίοντε προσαυδήτην φίλον υἱὸν 090
οὕτως οὗτοι κλαίοντες ἔλεγον πρὸς τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν
Astfel ei plâng amândoi, cuvântează și-și cheamă feciorul

πολλὰ λισσομένω· οὐδ' Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθον,091
πάνυ παρακαλοῦντες, οὐκ ἔπεισαν δὲ τοῦ Ἕκτορος τὴν ψυχήν.
Și se tot roagă de el, dar nu se înduplecă Hector,

ἀλλ' ὅ γε μίμν' Ἀχιλῆα πελώριον ἆσσον ἰόντα.092
ἀλλ' οὗτός γε παρέμενε τὸν μέγαν Ἀχιλλέα πλησίον ἐρχόμενον.
Ci mi-l adastă pe-Ahile când vine spre el uriașul.

ὡς δὲ δράκων ἐπὶ χειῇ ὀρέστερος ἄνδρα μένῃσι093
ὥσπερ δὲ δράκων ἄγριος παρὰ τῇ(ῷ) ἑαυτοῦ καταδύσει (μυχῷ) παραμένει ἄνδρα,
Cum un balaur pe munți, îndopat de otravă pândește

βεβρωκὼς κακὰ φάρμακ', ἔδυ δέ τέ μιν χόλος αἰνός,094
φαγών τινα κακωτικὰ καὶ ἰοῦ ποιητικά, εἰσῆλθε δὲ αὐτὸν ὀργὴ χαλεπή,
Din văgăună pe-un om și prins de cumplită mânie

σμερδαλέον δὲ δέδορκεν ἑλισσόμενος περὶ χειῇ· 095
καταπληκτικῶς δὲ βλέπει συστρεφόμενος ἐν τῷ μυχῷ.
Cată la el fioros și se tot zvârcolește prin bortă;

ὣς Ἕκτωρ ἄσβεστον ἔχων μένος οὐχ ὑπεχώρει096
οὕτως ὁ Ἕκτωρ ἀκατάπαυστον ἔχων προθυμίαν οὐκ ἀφίστατο,
Astfel și Hector, în furia-i nepotolită, l-adastă

πύργῳ ἔπι προὔχοντι φαεινὴν ἀσπίδ' ἐρείσας·097
ἐπιστηρίξας τὴν ἀσπίδα τὴν λαμπρὰν ἐπὶ τῷ προβεβλημένῳ πύργῳ,
După ce-și razimă scutul de turnul ieșit de la poartă.

ὀχθήσας δ' ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν·098
στενάξας δὲ εἶπε πρὸς τὴν ἑαυτοῦ μεγαλόφρονα ψυχήν·
Geme din pieptu-i atunci și cugetă-n sinea-i bărbată·

ὤ μοι ἐγών, εἰ μέν κε πύλας καὶ τείχεα δύω,099
οἴμοι ἐγώ, ἐὰν εἰς τὰς πύλας καὶ τὰ τείχη εἰσέλθω,
„Vai mie, dacă mă furiș pe poartă și-oi sta după ziduri,

Πουλυδάμας μοι πρῶτος ἐλεγχείην ἀναθήσει, 100
πρῶτος ὁ Πολυδάμας μοι ὀνείδη καὶ λοιδορίας ἐπάξει,
Cum o să sară întâiul la mine aprins Polidamas,

ὅς μ' ἐκέλευε Τρωσὶ ποτὶ πτόλιν ἡγήσασθαι101
ὅς με ἐκέλευε προοδοποιῆσαι τοῖς Τρῳσὶν ἐπὶ τὴν πόλιν
Și-o să mă mustre, că el sfătui să duc oastea-n cetate

νύχθ' ὕπο τήνδ' ὀλοὴν ὅτε τ' ὤρετο δῖος Ἀχιλλεύς.102
κατὰ τήνδε τὴν ὀλεθρίαν νύκτα, ἐπειδὴ ἐξώρμησεν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς,
Chiar în pustia astă-noapte, de când e Ahile-n picioare.

ἀλλ' ἐγὼ οὐ πιθόμην· ἦ τ' ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν.103
ἀλλὰ ἐγὼ οὐκ ἐπειθόμην· ὄντως ἂν πολλῷ ἐπικερδέστερον καὶ ὠφελιμώτερον ἦν.
Nu vrui pe el să-l ascult, mai bine-i dam lui ascultare.

νῦν δ' ἐπεὶ ὤλεσα λαὸν ἀτασθαλίῃσιν ἐμῇσιν,104
νῦν δὲ μεθ᾿ ὃ ἀπέβαλον τὸν λαὸν διαμαρτίᾳ καὶ ἀβουλίᾳ ἐμῇ,
Iată că oastea-mi pierdui din nechibzuință și-acuma

αἰδέομαι Τρῶας καὶ Τρῳάδας ἑλκεσιπέπλους, 105
αἰδοῦμαι τοὺς Τρῷας καὶ τὰς Τρῳάδας τὰς τοὺς πέπλους ἐφελκομένας,
Tare mi-e teamă de-ai noștri, bărbați și femei din cetate,

μή ποτέ τις εἴπῃσι κακώτερος ἄλλος ἐμεῖο·106
μήποτέ τις ἄλλος χείρων ἐμοῦ εἴπῃ·
Poate să zică vreunul din ei, care nu-i de-a mea seamă·

Ἕκτωρ ἧφι βίηφι πιθήσας ὤλεσε λαόν.107
ὁ Ἕκτωρ τῇ ἑαυτοῦ θαρρήσας ἰσχύϊ ἀπέβαλε τὸν στρατόν·
Hector oștirea-și pierdu bizuindu-se numai pe sine.

ὣς ἐρέουσιν· ἐμοὶ δὲ τότ' ἂν πολὺ κέρδιον εἴη108
οὕτω λέξουσιν· ἐμοὶ δὲ τότε πολλῷ ὠφελιμώτερον ἂν εἴη
Asta va zice, și-atunci mai bine ar fi una din două·

ἄντην ἢ Ἀχιλῆα κατακτείναντα νέεσθαι,109
φανερῶς, ἢ τὸν Ἀχιλλέα ἀποκτείναντι ἐπανέρχεσθαι,
Ori să dau piept cu Ahile, să stau până eu l-oi răpune,

ἠέ κεν αὐτῷ ὀλέσθαι ἐϋκλειῶς πρὸ πόληος. 110
ἢ δὴ ἐμὲ ἀπολέσθαι ἐνδόξως ἔμπροσθεν τῆς πόλεως.
Ori să cad însumi cu slavă luptând înaintea cetății.

εἰ δέ κεν ἀσπίδα μὲν καταθείομαι ὀμφαλόεσσαν111
ἐὰν δὲ τὴν ὀμφαλοὺς ἔχουσαν ἀσπίδα κατάθω,
Dar dacă pavăza cea albiată lăsa-voi deoparte,

καὶ κόρυθα βριαρήν, δόρυ δὲ πρὸς τεῖχος ἐρείσας112
καὶ τὸ ἰσχυρὸν κράνος, τὸ δόρυ δὲ πρὸς τὸ τεῖχος στηρίξας,
Scoate-voi coiful călit și lancea propti-voi de ziduri

αὐτὸς ἰὼν Ἀχιλῆος ἀμύμονος ἀντίος ἔλθω113
αὐτὸς πορευόμενος παραγένωμαι ἐναντίον τοῦ ἀμωμήτου Ἀχιλλέως,
Și mă voi duce eu singur să-i ies lui Ahile ’nainte

καί οἱ ὑπόσχωμαι Ἑλένην καὶ κτήμαθ' ἅμ' αὐτῇ,114
καὶ ὑπόσχωμαι αὐτῷ τὴν Ἑλένην, καὶ σὺν αὐτῇ τὰ κτήματα
Și-oi jurui că voi da pe Elena și-averile-i toate

πάντα μάλ' ὅσσά τ' Ἀλέξανδρος κοίλῃς ἐνὶ νηυσὶν 115
πάντα πάνυ, ὅσα γε ὁ Ἀλέξανδρος ἐν ταῖς βαθείαις ναυσὶν
Câte-n corăbii boltite aduse din Argos la Troia

ἠγάγετο Τροίηνδ', ἥ τ' ἔπλετο νείκεος ἀρχή,116
ἤγαγεν εἰς τὴν Τροίαν, ἥτις ὑπῆρξεν ἀρχὴ ἔριδος καὶ ἔχθρας,
Fratele-mi Paris, de unde veni între noi învrăjbirea,

δωσέμεν Ἀτρεΐδῃσιν ἄγειν, ἅμα δ' ἀμφὶς Ἀχαιοῖς117
δώσειν τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως ἄγειν, καὶ ἅμα χωρὶς αὐτῶν, τοῖς Ἕλλησιν
Și-oi împăca pe Atrizi și voi da la ai lor ca adaos

ἄλλ' ἀποδάσσεσθαι ὅσα τε πτόλις ἥδε κέκευθε·118
ἄλλα ἀπομερίσασθαι, ὅσα γε ἥδε ἡ πόλις κρύπτει καὶ ἐμπεριέχει·
Și-alte avuții care s-află la noi în oraș tăinuite,

Τρωσὶν δ' αὖ μετόπισθε γερούσιον ὅρκον ἕλωμαι119
τοῖς Τρῳσὶ δὲ μετὰ ταῦτα τοῖς γέρουσιν ὀφειλόμενον ὅρκον ὀμόσω
După ce-oi face ca sfetnicii noștri pe față să jure,

μή τι κατακρύψειν, ἀλλ' ἄνδιχα πάντα δάσασθαι 120
μηδὲν ἀποκρύψειν καὶ νοσφιεῖσθαι, ἀλλὰ πάντα εἰς δύο μέρη διελεῖν,
Toți, că nimic n-o să cate s-ascundă, ci-n două-mpărți-vor

κτῆσιν ὅσην πτολίεθρον ἐπήρατον ἐντὸς ἐέργει·121
ὅσην κτῆσιν ἡ ἐπέραστος πόλις ἔνδον ἐναποκλείει καὶ περιέχει·
Toate comorile noastre ascunse la noi în cetate...

ἀλλὰ τί ἤ μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός;122
ἀλλὰ τί δή μοι ταῦτα διεξῆλθεν ἡ ἀγαπητὴ ψυχή;
Însă de ce stau pe gânduri și cuget aceasta zadarnic?

μή μιν ἐγὼ μὲν ἵκωμαι ἰών, ὃ δέ μ' οὐκ ἐλεήσει123
μὴ ἐγὼ μὲν πορευόμενος ἀφίκω παρ' αὐτόν (παραγενόμενος ἱκετεύσω αὐτόν), οὗτος δέ με οὐκ οἰκτείρῃ,
Doamne ferește de el să m-apropii, că n-o să mă cruțe,

οὐδέ τί μ' αἰδέσεται, κτενέει δέ με γυμνὸν ἐόντα124
οὐδέ τί με αἰδοῦς ἀξιώσῃ, ἀποκτείνῃ δὲ ἄνοπλον ὑπάρχοντα
N-o să mă ierte că sunt rugător, ci așa fără arme,

αὔτως ὥς τε γυναῖκα, ἐπεί κ' ἀπὸ τεύχεα δύω. 125
οὕτω καθάπερ γυναῖκα, ἐπειδὰν τὰ ὅπλα ἐκδύσωμαι·
Ca pe o biată femeie zdrobi-mă-va el fără milă.

οὐ μέν πως νῦν ἔστιν ἀπὸ δρυὸς οὐδ' ἀπὸ πέτρης126
οὐκ ἔστι νῦν δυνατὸν ἀπὸ δένδρων, οὐδὲ ἀπὸ κυμάτων
Nu se mai poate de-acuma de vorbă să stăm împreună

τῷ ὀαριζέμεναι, ἅ τε παρθένος ἠΐθεός τε127
τούτῳ γυναικῶς προσδιαλέγεσθαι καθάπερ παρθένος καὶ νεανίας·
Și s-o luăm de la capăt cum vechea poveste și-o-ndrugă

παρθένος ἠΐθεός τ' ὀαρίζετον ἀλλήλοιιν.128
ἡ παρθένος καὶ ὁ νεανίας προσδιαλέγονται οὕτως ἀλλήλοις.
Doi între dânșii, flăcăul și fata, perechea-ndrăgită.

βέλτερον αὖτ' ἔριδι ξυνελαυνέμεν ὅττι τάχιστα·129
βέλτιόν ἐστι μετὰ ἔριδος καὶ μάχης συνελαύνειν καὶ συμβάλλειν ὅτι τάχος·
Hai să dăm lupta mai bine amândoi, să vedem mai în grabă

εἴδομεν ὁπποτέρῳ κεν Ὀλύμπιος εὖχος ὀρέξῃ. 130
θεασώμεθα τίνι δὴ ὁ οὐράνιος καύχημα παρέξει καὶ δωρήσεται.
Căruia tatăl ceresc îi va da biruință și slavă.”



ὣς ὅρμαινε μένων, ὃ δέ οἱ σχεδὸν ἦλθεν Ἀχιλλεὺς131
οὕτω διελογίζετο ἑστώς· οὗτος δὲ πλησίον αὐτοῦ παρεγένετο ὁ Ἀχιλλεὺς
Asta cu mintea el țese așteptând. Se apropie-Ahile,

ἶσος Ἐνυαλίῳ κορυθάϊκι πτολεμιστῇ132
ὅμοιος τῷ Ἄρει τῷ εὐκινητοκράνῳ πολεμιστῇ,
Parcă e zeul războiului căruia-i flutură creasta;

σείων Πηλιάδα μελίην κατὰ δεξιὸν ὦμον133
κινῶν τὴν ἐκ τοῦ Πηλίου ὄρους μελίαν κατὰ τὸν δεξιὸν ὦμον
El peste umărul drept își vântuie strașnica lance

δεινήν· ἀμφὶ δὲ χαλκὸς ἐλάμπετο εἴκελος αὐγῇ134
τὴν φοβεράν, περιέλαμπε δὲ ὁ σίδηρος ὅμοιος λαμπηδόνι,
Și armătura pe el străfulgeră-n jur ca lumina

ἢ πυρὸς αἰθομένου ἢ ἠελίου ἀνιόντος. 135
ἢ πυρὸς καιομένου ἢ ἡλίου ἀνατέλλοντος.
Focului, ca răsăritul de soare. Pe Hector îl prinse

Ἕκτορα δ', ὡς ἐνόησεν, ἕλε τρόμος· οὐδ' ἄρ' ἔτ' ἔτλη136
τὸν Ἕκτορα δέ, ὅτε ἐθεάσατο, κατέλαβε φόβος καὶ τρόμος, οὐδ᾽ ὑπέμεινεν ἔτι
Tremurul, cum îl văzu, și nu îndrăzni să mai steie

αὖθι μένειν, ὀπίσω δὲ πύλας λίπε, βῆ δὲ φοβηθείς·137
μείναι αὐτόθι, ὀπίσω δὲ τὰς πύλας κατέλιπεν, ἀνεχώρησε δὲ φοβηθείς.
Locului; poarta lăsă înapoi și o rupse la fugă;

Πηλεΐδης δ' ἐπόρουσε ποσὶ κραιπνοῖσι πεποιθώς.138
ὁ τοῦ Πηλέως δὲ υἱὸς ἐφώρμησε ποσὶ ταχέσι θαρρῶν,
Dar, în iuțeală-ncrezut, se luă după dânsul Ahile.

ἠΰτε κίρκος ὄρεσφιν ἐλαφρότατος πετεηνῶν139
καθάπερ ἱέραξ ἐν τοῖς ὄρεσι κουφότατος τῶν πετεινῶν,
Cum pe la munte un șoim, la zbor fără seamăn de iute,

ῥηϊδίως οἴμησε μετὰ τρήρωνα πέλειαν, 140
ῥᾳδίως ὥρμησεν ἐπὶ τὴν δειλὴν περιστεράν,
După sfiosul porumb s-avântă ușor, și porumbul

ἣ δέ θ' ὕπαιθα φοβεῖται, ὃ δ' ἐγγύθεν ὀξὺ λεληκὼς141
αὐτὴ δὲ εἰς τὸ ἔμπροσθεν φεύγει, οὗτος δὲ ἐγγύθεν ὀξέως βοῶν
Scapă din gheară-i cotind, dar țiuie șoimul de-aproape,

ταρφέ' ἐπαΐσσει, ἑλέειν τέ ἑ θυμὸς ἀνώγει·142
συνεχῶς ἐφορμᾷ, καὶ ἑλεῖν αὐτὴν προτρέπεται ἡ ψυχή.
Zboară mereu după el și-i gata din zbor să-l înhațe;

ὣς ἄρ' ὅ γ' ἐμμεμαὼς ἰθὺς πέτετο, τρέσε δ' Ἕκτωρ143
οὕτω δὴ αὐτὸς προθυμούμενος κατ᾿ εὐθεῖαν ἔτρεχεν. ὁ Ἕκτωρ δὲ φοβούμενος ἐτράπη
Zboară tot astfel Ahile de-a dreptul asupra-i, iar Hector

τεῖχος ὕπο Τρώων, λαιψηρὰ δὲ γούνατ' ἐνώμα.144
πρὸς τὸ τεῖχος τῶν Τρῴων, ταχέως δὲ τὰ γόνατα ἐκίνει.
Fuge sub zidul troian și grabnic îl poartă genunchii.

οἳ δὲ παρὰ σκοπιὴν καὶ ἐρινεὸν ἠνεμόεντα 145
οὗτοι δὲ παρὰ τὴν περιοπήν, (παρὰ τὸν ἐπὶ τὸ σῆμα τοῦ Ἴλου ὑψηλὸν τόπον) καὶ τὴν ὑψηλὴν ἀγρίαν συκῆν
Dânșii aleargă sub deal, pe lângă smochinul sălbatic,

τείχεος αἰὲν ὑπ' ἐκ κατ' ἀμαξιτὸν ἐσσεύοντο,146
ἀεὶ πρὸς τὸ τεῖχος ἐπὶ τὴν πλατεῖαν ὁδὸν τὴν καλουμένην βασιλικὴν ἔτρεχον.
Hojma pe-alături de zid, pe calea bătută de care,

κρουνὼ δ' ἵκανον καλλιρρόω· ἔνθα δὲ πηγαὶ147
ἀφίκοντο δὲ παρὰ τὴν περικαλλῶς ῥέουσαν ἀπόρροιαν, ἐνταῦθα δὲ πηγαὶ
Trec pe la apa cea limpede a două fântâni curgătoare,

δοιαὶ ἀναΐσσουσι Σκαμάνδρου δινήεντος.148
δύο ἀναβλύζουσι τοῦ στροφώδους καὶ ῥευματώδους Σκαμάνδρου
Unde izvoare țâșnesc de unde purcede Scamandrul.

ἣ μὲν γάρ θ' ὕδατι λιαρῷ ῥέει, ἀμφὶ δὲ καπνὸς149
ἡ μὲν γάρ τοι ὕδατι θερμοτέρῳ ῥεῖ, περὶ αὐτὴν δὲ καπνὸς
Șuruie apă-ncropită dintr-unul și iese de-acolo

γίγνεται ἐξ αὐτῆς ὡς εἰ πυρὸς αἰθομένοιο· 150
γίνεται ἐξ αὐτῆς ὥσπερ πυρὸς καιομένου·
Abure-ntocmai ca fumul ce iese când focul s-aprinde;

ἣ δ' ἑτέρη θέρεϊ προρέει ἐϊκυῖα χαλάζῃ,151
ἡ ἑτέρα δὲ κατὰ τὸ θέρος προχέει ὁμοία χαλάζῃ,
Chiar peste vară celalt e întocmai ca grindina rece

ἢ χιόνι ψυχρῇ ἢ ἐξ ὕδατος κρυστάλλῳ.152
ἢ χιόνι ψυχρᾷ, ἢ τῷ ἐκ τοῦ ὕδατος κρυστάλλῳ.
Ori ca omătul pe munte, ba chiar și ca apa-nghețată.

ἔνθα δ' ἐπ' αὐτάων πλυνοὶ εὐρέες ἐγγὺς ἔασι153
ἐνταῦθα δὲ ἀπ' αὐτῶν πύελοι πλατεῖς ἐγγὺς ὑπάρχουσι
Lângă izvoare sunt puse sub șipote jgheaburi de piatră

καλοὶ λαΐνεοι, ὅθι εἵματα σιγαλόεντα154
περικαλλεῖς, λίθινοι, ὅπου τὰ λαμπρὰ ἱμάτια
Largi și frumoase, în care spălau frumusețe de straie

πλύνεσκον Τρώων ἄλοχοι καλαί τε θύγατρες 155
ἔπλυνον αἱ γυναῖκες τῶν Τρῴων, καὶ αἱ ὡραῖαι θυγατέρες
Fetele mândre din Troia, femeile odinioară

τὸ πρὶν ἐπ' εἰρήνης πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν.156
πρότερον ἐπὶ τῆς εἰρήνης πρὶν ἦλθον οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων·
Cât a fost pace și nu începuse războiul cu Aheii.

τῇ ῥα παραδραμέτην φεύγων ὃ δ' ὄπισθε διώκων·157
ἐκεῖσε δὲ παρέδραμον ὁ μὲν φεύγων, ὁδὲ ὄπισθεν διώκων·
Trece pe-alăturea Hector fugind și Ahile gonindu-l,

πρόσθε μὲν ἐσθλὸς ἔφευγε, δίωκε δέ μιν μέγ' ἀμείνων158
ἔμπροσθεν μὲν ἔφευγεν ἀνδρεῖος, ἐδίωκε δὲ αὐτὸν πολλῷ κρείσσων
Și fugăritu-i viteaz, dar mult mai viteaz gonitorul.

καρπαλίμως, ἐπεὶ οὐχ ἱερήϊον οὐδὲ βοείην159
ταχέως πάνυ. ἐπειδὴ οὐ πρόβατον οὐδὲ βύρσα
Repede alearg-amândoi, că învingerea nu e răsplata

ἀρνύσθην, ἅ τε ποσσὶν ἀέθλια γίγνεται ἀνδρῶν, 160
ἔμελλον λήψεσθαι, ἅπερ γίνονται ἆθλα τοῖς ποσὶ τῶν ἀνδρῶν,
Jocului de la-ncurare, o blană de bou ori o vită,

ἀλλὰ περὶ ψυχῆς θέον Ἕκτορος ἱπποδάμοιο.161
ἀλλὰ περὶ τῆς ζωῆς ἔτρεχον τοῦ ἱππικοῦ καὶ πολεμικοῦ Ἕκτορος·
Ci este vorba de-acum chiar de însăși viața lui Hector.

ὡς δ' ὅτ' ἀεθλοφόροι περὶ τέρματα μώνυχες ἵπποι162
ὧσπερ δὲ ὅταν ἀγωνισταὶ ἵπποι μονώνυχες περὶ τὸ τέλος τοῦ δρόμου
Cum la întrecere caii cei biruitori pe la jocuri

ῥίμφα μάλα τρωχῶσι· τὸ δὲ μέγα κεῖται ἄεθλον163
ταχέως πάνυ τρέχωσι, μέγα δὲ ἔπαθλον κεῖται
Repede-nconjură ținta, când jocul e dat întru cinstea

ἢ τρίπος ἠὲ γυνὴ ἀνδρὸς κατατεθνηῶτος·164
ἵππος, ἢ γυνὴ ἀνδρὸς ἀποθανόντος.
Unui bărbat răposat și-i mare răsplata, o roabă

ὣς τὼ τρὶς Πριάμοιο πόλιν πέρι δινηθήτην 165
οὕτως οὗτοι τρὶς τὴν τοῦ Πριάμου πόλιν περιέδραμον, καὶ δίκην τόρνου περιεστράφησαν
Ori un tripodiu; tot astfel ei doi ocoliră de trei ori

καρπαλίμοισι πόδεσσι· θεοὶ δ' ἐς πάντες ὁρῶντο·166
ταχέσι ποσίν, οἱ θεοὶ δὲ πάντες ἐθεῶντο·
Murul cetății lui Priam, iar zeii stau martori cu toții.

τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε·167
ἐν τούτοις δὲ λόγων ἤρξατο ὁ πατὴρ τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν θεῶν.
Zise-ntre dânșii Părintele zeilor și-al omenirii·

ὢ πόποι ἦ φίλον ἄνδρα διωκόμενον περὶ τεῖχος168
φεῦ φεῦ, ὄντως ἄνδρα φίλον διωκόμενον περὶ τὸ τεῖχος
„Vai mie, ce văd cu ochii? Iubitul meu Hector în jurul

ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι· ἐμὸν δ' ὀλοφύρεται ἦτορ169
θεῶμαι τοῖς ὀφθαλμοῖς, ἡ ἐμὴ δὲ ἀποδύρεται ψυχὴ ἕνεκα
Zidului e fugărit. Ah, bietul, mi-e jale de dânsul,

Ἕκτορος, ὅς μοι πολλὰ βοῶν ἐπὶ μηρί' ἔκηεν 170
τοῦ Ἕκτορος, ὅς μοι πολλοὺς μηρούς βοῶν ἔκαυσεν
Care pe-altarul meu arse-o mulțime de buturi de tauri

Ἴδης ἐν κορυφῇσι πολυπτύχου, ἄλλοτε δ' αὖτε171
ἐν ταῖς κορυφαῖς τῆς πολλὰ ἀποκλίματα ἐχούσης Ἴδης, ἄλλοτε δὲ
Sus pe altarul din creștetul Idei ori jos pe la templul

ἐν πόλει ἀκροτάτῃ· νῦν αὖτέ ἑ δῖος Ἀχιλλεὺς172
ἐν τῇ ἀκροπόλει· νυνὶ δὲ αὐτὸν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς
Din cetățuie; și-acuma pe dânsul în preajma cetății,

ἄστυ πέρι Πριάμοιο ποσὶν ταχέεσσι διώκει.173
περὶ τὴν πόλιν τοῦ Πριάμου διώκει ποσὶ ταχέσιν.
Iată, în goană nebună-l alungă șoimanul Ahile.

ἀλλ' ἄγετε φράζεσθε θεοὶ καὶ μητιάασθε174
ἀλλ᾿ ἄγετε σκοπεῖτε, ὦ θεοί, καὶ βουλεύεσθε,
Hai dar, o zeilor, vă sfătuiți și vedeți dacă-i bine

ἠέ μιν ἐκ θανάτοιο σαώσομεν, ἦέ μιν ἤδη 175
ἢ ὅπως ἐκ τοῦ θανάτου σώσωμεν αὐτόν, ἢ ἤδη αὐτὸν
Noi de primejdie să-l izbăvim. Ori voiți lui Ahile

Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ δαμάσσομεν ἐσθλὸν ἐόντα.176
θανατώσωμεν διὰ τοῦ Ἀχιλλέως τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, ἀνδρεῖον καὶ γενναῖον ὄντα.
Voie să-i dăm să-l ucidă, măcar că viteaz e și dânsul.”



τὸν δ' αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·177
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ·
Zise lui Zeus atunci cea cu ochii albaștri, Atena·

ὦ πάτερ ἀργικέραυνε κελαινεφὲς οἷον ἔειπες·178
ὦ πάτερ λαμπροκέραυνε τῶν σκοτεινῶν νεφῶν αἴτιε, οἷον χαλεπὸν εἶπας·
„Ce fel ai spus, nouratice, fulgerătorule tată?

ἄνδρα θνητὸν ἐόντα πάλαι πεπρωμένον αἴσῃ179
ἄνδρα φθαρτὸν ὄντα ὑποπεπτωκότα τῇ μοίρᾳ
Pe-unul născut muritor, de mult osândit de ursită,

ἂψ ἐθέλεις θανάτοιο δυσηχέος ἐξαναλῦσαι; 180
πάλιν ἐθέλεις ἐκ τοῦ κακοήχου καὶ χαλεποῦ θανάτου ἀναρρύσασθαι·
Vrei tu cumva să-l desprinzi din brațele morții amare?

ἔρδ'· ἀτὰρ οὔ τοι πάντες ἐπαινέομεν θεοὶ ἄλλοι.181
πράττε· οἱ ἄλλοι δὲ πάντες θεοὶ οὐκ ἐπαινοῦμέν σοι·
Fă-o, noi, zeii ceilalți, la asta nu-ți dăm învoire.”



τὴν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς·182
πρὸς ταύτην δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς.
Dar nouraticul Zeus răspunse zeiței Atena·

θάρσει Τριτογένεια φίλον τέκος· οὔ νύ τι θυμῷ183
θάρρει, ὦ τριτογένεια Ἀθηνᾶ, τέκνον ἀγαπητόν, οὔτι δὴ ψυχῇ
„Tu Tritogenio, fii liniștită, copila mea scumpă,

πρόφρονι μυθέομαι, ἐθέλω δέ τοι ἤπιος εἶναι·184
προθύμῳ διαλέγομαι, βούλομαι δέ γε φιλάνθρωπος εἶναι.
Nu spun cu totu-nadins, vreau bun să fiu față de tine.

ἔρξον ὅπῃ δή τοι νόος ἔπλετο, μὴ δ' ἔτ' ἐρώει. 185
ποίησον ὥσπερ δή σοι νοῦς καὶ θέλησις ὑπάρχει, μηκέτι ἀποχωρεῖ.
Fă tu așa cum socoți și nu sta pe gânduri o clipă.”



ὣς εἰπὼν ὄτρυνε πάρος μεμαυῖαν Ἀθήνην·186
οὕτως εἰπὼν παρώξυνε τὴν καὶ πρότερον προθυμουμένην Ἀθηνᾶν·
Asta el zise, și-ndată, mai tare stârnită zeița

βῆ δὲ κατ' Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα.187
ἐπορεύθη δὲ ὁρμήσασα ἐκ τῶν ἐξοχῶν τοῦ Ὀλύμπου·
Se repezi de pe vârful Olimpului țintă la Troia.



Ἕκτορα δ' ἀσπερχὲς κλονέων ἔφεπ' ὠκὺς Ἀχιλλεύς.188
τὸν Ἕκτορα δὲ διηνεκῶς ταράσσων ἐδίωκεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς·
Tot mai departe zorind Ahile da goană lui Hector.

ὡς δ' ὅτε νεβρὸν ὄρεσφι κύων ἐλάφοιο δίηται189
ὥσπερ δὲ ὅταν κύων ἐν τοῖς ὄρεσι διώκῃ γέννημα ἐλάφου
Cum un ogar pe la munte zgornind vreun pui de cerboaică

ὄρσας ἐξ εὐνῆς διά τ' ἄγκεα καὶ διὰ βήσσας· 190
ἀναστήσας ἐκ τῆς κοίτης, διὰ τῶν κοίλων καὶ βασίμων τόπων τοῦ ὄρους·
De la culcuș, după el dă proașcă pe văi în coclauri,

τὸν δ' εἴ πέρ τε λάθῃσι καταπτήξας ὑπὸ θάμνῳ,191
τοῦτον δὲ ἐάν γε καὶ λάθῃ ὑποφυγὼν εἰς τὸν θάμνον,
Chiar dacă urma i-o pierde, când puiul se tupilă-n tufe,

ἀλλά τ' ἀνιχνεύων θέει ἔμπεδον ὄφρά κεν εὕρῃ·192
ἀλλά γε ἐρευνῶν τρέχει ἀσφαλῶς καὶ διηκριβωμένως (ἀνενδότως) ἕως ἂν εὕρῃ.
Cânele aleargă mereu și-l adulmecă până ce-l prinde;

ὣς Ἕκτωρ οὐ λῆθε ποδώκεα Πηλεΐωνα.193
οὕτως ὁ Ἕκτωρ οὐκ ἐλάνθανε τὸν ταχύποδα υἱὸν τοῦ Πηλέως,
Tocmai așa lui Ahile nu poate să-i scape nici Hector.

ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε πυλάων Δαρδανιάων194
ὁσάκις δ᾽ ἂν λογίσαιτο τῶν Δαρδανίων πυλῶν
Bietul, de câte ori a încercat să dea drept înaintea

ἀντίον ἀΐξασθαι ἐϋδμήτους ὑπὸ πύργους, 195
ἐναντίον ὁρμῆσαι, ὑπὸ τοὺς καλῶς ἐκτισμένους πύργους,
Porții Dardane, să stea sub temeinicul zid al cetății,

εἴ πως οἷ καθύπερθεν ἀλάλκοιεν βελέεσσι,196
εἴπως αὐτῷ ὑπεράνωθεν βοηθήσειεν διὰ τῶν βελῶν·
Unde să-l apere cu zburături cei de sus de la tăbii,

τοσσάκι μιν προπάροιθεν ἀποστρέψασκε παραφθὰς197
τοσάκις αὐτὸν ἔμπροσθεν προφθάνων ἀπέστρεφε καὶ ἐδίωκεν
Tot de atâtea ori i-a apucat înainte Ahile

πρὸς πεδίον· αὐτὸς δὲ ποτὶ πτόλιος πέτετ' αἰεί.198
εἰς τὸ πεδίον, αὐτὸς δὲ πρὸς τὴν πόλιν ἔτρεχεν ἀεί·
Și l-a cârmit spre câmpie, luând-o spre partea cetății.

ὡς δ' ἐν ὀνείρῳ οὐ δύναται φεύγοντα διώκειν·199
ὥσπερ δὲ ἐν ὀνείρῳ οὐ δυνατὸν διώκειν τὸν φεύγοντα,
Cum e în vis când un om pe un altul zadarnic alungă,

οὔτ' ἄρ' ὃ τὸν δύναται ὑποφεύγειν οὔθ' ὃ διώκειν· 200
οὔτε οὗτος αὐτὸν δύναται ἐκφυγεῖν, οὔτ᾽ αὐτὸς διώκειν.
Nu poate unul să scape și nici celălalt să-l ajungă;

ὣς ὃ τὸν οὐ δύνατο μάρψαι ποσίν, οὐδ' ὃς ἀλύξαι.201
οὕτως οὐκ ἐδύνατο οὗτος καταλαβεῖν τοῖς ποσίν, οὐδὲ αὐτὸς ἐκφυγεῖν.
Astfel Ahile nu-i chip să-l apuce, nici Hector să scape.

πῶς δέ κεν Ἕκτωρ κῆρας ὑπεξέφυγεν θανάτοιο,202
πῶς δ᾽ ἂν ὁ Ἕκτωρ ἐξέφυγε τὴν χαλεπὴν μοίραν τοῦ θανάτου,
Cum putea Hector de moarte să fie ferit, dacă Febos

εἰ μή οἱ πύματόν τε καὶ ὕστατον ἤντετ' Ἀπόλλων203
εἰ μὴ τὸ ἔσχατον καὶ τελευταῖον συνήντησεν αὐτῷ ὁ Ἀπόλλων
Nu-i sta prielnic alături și nu-i da în oara din urma

ἐγγύθεν, ὅς οἱ ἐπῶρσε μένος λαιψηρά τε γοῦνα;204
ἐκ τοῦ σύνεγγυς, ὃς αὐτῷ ἐπιδιήγειρε καὶ ἀνέρρωσε τήν τε ἰσχὺν καὶ τὰ ταχέα γόνατα (διήγειρεν ἰσχὺν καὶ ταχέα γόνατα);
Inimă aprigă-n piept și repeziciune-n picioare?

λαοῖσιν δ' ἀνένευε καρήατι δῖος Ἀχιλλεύς, 205
τῷ στρατῷ δὲ ἀπηγόρευε τῇ κεφαλῇ ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς,
Semne făcea el din cap, șoimanul Ahile, spre oaste

οὐδ' ἔα ἱέμεναι ἐπὶ Ἕκτορι πικρὰ βέλεμνα,206
οὐδὲ ἠφίει φέρεσθαι ἐπὶ τὸν Ἕκτορα τὰ πικρὰ καὶ ὀδυνηρὰ βέλη,
Și-o-mpiedica să îndrepte săgeata de moarte lui Hector,

μή τις κῦδος ἄροιτο βαλών, ὃ δὲ δεύτερος ἔλθοι.207
μή τις τρώσας αὐτὸν δόξαν λάβοι, οὗτος δὲ ὕστερος παραγένοιτο.
Nu cumva altul să aibă mărire-nainte lovindu-l.

ἀλλ' ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐπὶ κρουνοὺς ἀφίκοντο,208
ἀλλ᾽ ὁπηνίκα δὴ τὸ τέταρτον ἀφίκοντο παρὰ τὰς τῶν πηγῶν ἀπορροίας,
Când la al patrulea-nconjur sosir-amândoi la fântână,

καὶ τότε δὴ χρύσεια πατὴρ ἐτίταινε τάλαντα,209
τηνικαῦτα δὴ ὁ πατὴρ ἐξέτεινε τὰς χρυσᾶς πλάστιγγας τοῦ ζυγοῦ,
Cumpăna-i mare de aur întinse cerescul părinte,

ἐν δ' ἐτίθει δύο κῆρε τανηλεγέος θανάτοιο, 210
ἐνετίθει δὲ δύο μοίρας τοῦ μακρὰς ἐμποιοῦντος φροντίδας θανάτου,
Puse în talgere două din sorțile morții amare,

τὴν μὲν Ἀχιλλῆος, τὴν δ' Ἕκτορος ἱπποδάμοιο,211
τὴν μὲν Ἀχιλλέως, τὴν δὲ Ἕκτορος τοῦ ἱππικοῦ καὶ πολεμικοῦ,
Una fu soarta lui Hector, și a lui Ahile cealaltă,

ἕλκε δὲ μέσσα λαβών· ῥέπε δ' Ἕκτορος αἴσιμον ἦμαρ,212
ἀνεῖλκε δὲ ἐκ τοῦ μέσου κρατήσας, ἔρρεπε δὲ καὶ κατεφέρετο ἡ τοῦ Ἕκτορος θανάσιμος ἡμέρα,
Și cumpăni el apoi. Pe loc s-aplecă a lui Hector

ᾤχετο δ' εἰς Ἀΐδαο, λίπεν δέ ἑ Φοῖβος Ἀπόλλων.213
ἀπῆλθε δὲ εἰς τὸν ᾅδην, κατέλιπε δὲ αὐτὸν ὁ λαμπρὸς Ἀπόλλων.
Soartă și-ajunse în iad; el fu părăsit de Apolon.

Πηλεΐωνα δ' ἵκανε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη,214
παρὰ τὸν τοῦ Πηλέως υἱὸν δὲ ἀφίκετο ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ,
Iar la Ahile sosind zeița cu ochii albaștri,

ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· 215
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους πτερωτοὺς καὶ ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν.
Palas Atena, de-aproape-i vorbi în cuvinte ce zboară·

νῦν δὴ νῶι ἔολπα Διῒ φίλε φαίδιμ' Ἀχιλλεῦ216
νῦν δὴ ἡμᾶς γε ἐλπίζω, ὦ φίλε τοῦ Διός, λαμπρότατε Ἀχιλλεῦ,
„Cred că de-acuma, iubite-al lui Zeus, mărețule-Ahile,

οἴσεσθαι μέγα κῦδος Ἀχαιοῖσι προτὶ νῆας217
κομίσειν δόξων μεγάλων τοῖς Ἕλλησιν εἰς τὰς ναῦς,
Da-vom Aheilor de la corăbii noi doi biruință

Ἕκτορα δῃώσαντε μάχης ἄατόν περ ἐόντα.218
τὸν Ἕκτορα ἀποκτείναντες καίπερ ὄντα ἀκόρεστον μάχης,
Mare, cu arma strivind pe Hector în veci ahtiatul

οὔ οἱ νῦν ἔτι γ' ἔστι πεφυγμένον ἄμμε γενέσθαι,219
οὐκέτι νῦν ἐστι δυνατὸν αὐτῷ ἡμᾶς ἐκφυγεῖν,
După război, că doar nu mai e chip să ne scape din mână,

οὐδ' εἴ κεν μάλα πολλὰ πάθοι ἑκάεργος Ἀπόλλων 220
οὐδὲ ἐὰν πολλὰ πάνυ πάθῃ ὁ πόρρωθεν ἐνεργῶν Ἀπόλλων,
Oricât Apolon s-ar zbate și-ncoace și-ncolo de milă

προπροκυλινδόμενος πατρὸς Διὸς αἰγιόχοιο.221
ὑποπίπτων καὶ κυλιόμενος ἔμπροσθεν τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός.
S-ar tăvăli rugător la picioarele tatălui Zeus.

ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν στῆθι καὶ ἄμπνυε, τόνδε δ' ἐγώ τοι222
ἀλλὰ σὺ μὲν νυνὶ στῆθι καὶ ἀνάπνεε, τοῦτον δὲ ἐγώ σοι
Dar tu oprește-te acum și răsuflă; iar cât despre Hector,

οἰχομένη πεπιθήσω ἐναντίβιον μαχέσασθαι.223
ἐ(ἀ)πελθοῦσα θαρσοποιήσω πολεμῆσαι κατ' ἐναντίωσιν βιαίαν.
Eu mă răped să-l înduplec să stea la bătaie cu tine.”



ὣς φάτ' Ἀθηναίη, ὃ δ' ἐπείθετο, χαῖρε δὲ θυμῷ,224
οὕτως εἶπεν ἡ Ἀθηνᾶ. οὗτος δὲ ὑπήκουε, ἔχαιρε δὲ ἐν τῇ ψυχῇ,
Astfel îi zice și el o ascultă, se bucură-n sine

στῆ δ' ἄρ' ἐπὶ μελίης χαλκογλώχινος ἐρεισθείς. 225
ἔστη δὲ ἐπιστηρίξας ἑαυτὸν ἐπὶ τῆς σιδηρὰν ἐπιδορατίδα ἐχούσης μελίας.
Și se oprește în loc, se sprijină în lancea-i de-aramă.

ἣ δ' ἄρα τὸν μὲν ἔλειπε, κιχήσατο δ' Ἕκτορα δῖον226
αὕτη δὲ τοῦτον μὲν κατέλιπε, κατέλαβε δὲ τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα,
Lasă pe-Ahile zeița și iese-naintea lui Hector;

Δηϊφόβῳ ἐϊκυῖα δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν·227
ὁμοία τῷ Δηιφόβῳ κατά τε τὸ σῶμα καὶ τὴν ἰσχυρὰν καὶ ἀκαταπόνητον φωνήν·
Ea după chip, după glasul puternic s-aseamănă-ntocmai

ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·228
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν·
Cu Deifob, și zice de-aproape viteazului Hector·

ἠθεῖ' ἦ μάλα δή σε βιάζεται ὠκὺς Ἀχιλλεὺς229
ὦ αἰδέσιμε ἀδελφέ, ὄντως πάνυ δή σε καταναγκάζει ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς,
„Tare-ți dă zor și te-nghesuie, bade, șoimanul Ahile

ἄστυ πέρι Πριάμοιο ποσὶν ταχέεσσι διώκων· 230
περὶ τὴν πόλιν τοῦ Πριάμου διώκων ταχέσι ποσίν.
Tot fugărindu-te-n jurul cetății lui Priam. Ci haidem

ἀλλ' ἄγε δὴ στέωμεν καὶ ἀλεξώμεσθα μένοντες.231
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ στῶμεν καὶ ἀμυνώμεθα παραμένοντες.
Noi împotrivă să-i stăm apărându-ne-aicea cu arma.”

τὴν δ' αὖτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ·232
πρὸς ταύτην δὲ εἶπεν ὁ συνεχῶς τὸ κράνος κινῶν μέγας Ἕκτωρ.
Clatină Hector din coif și așa-nveselit îi răspunde·

Δηΐφοβ' ἦ μέν μοι τὸ πάρος πολὺ φίλτατος ἦσθα233
ὦ Δηίφοβε, ὄντως μέν μοι καὶ πρότερον πάνυ φίλτατος ὑπῆρχες
„Tu Deifob, îmi erai și ’nainte mai drag între frații

γνωτῶν οὓς Ἑκάβη ἠδὲ Πρίαμος τέκε παῖδας·234
πάντων τῶν ἀδελφῶν, οὓς ἡ Ἑκάβη καὶ ὁ Πρίαμος ἐγέννησαν υἱούς.
Cei de o mamă și-un tată născuți, de Hecabe și Priam;

νῦν δ' ἔτι καὶ μᾶλλον νοέω φρεσὶ τιμήσασθαι, 235
νῦν δ᾽ ἔτι καὶ μᾶλλον διανοοῦμαι κατὰ διάνοιαν τιμήσαι καὶ φιλῆσαί σε,
Inima-mi și mai vârtos mi te prețuie acuma pe tine

ὃς ἔτλης ἐμεῦ εἵνεκ', ἐπεὶ ἴδες ὀφθαλμοῖσι,236
ὃς ὑπέμεινας ἕνεκεν ἐμοῦ, ἐπειδὴ ἐθεάσω τοῖς ὀφθαλμοῖς,
Care, văzându-m-aici, îndrăznit-ai, de dragul meu numai,

τείχεος ἐξελθεῖν, ἄλλοι δ' ἔντοσθε μένουσι.237
ἐξελθεῖν τοῦ τείχους, οἱ ἀλλοὶ δὲ ἐντὸς μένουσι.
Singur din ziduri să ieși, când alții m–așteaptă ’năuntru.”



τὸν δ' αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη·238
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ θεά ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ·
Tot prefăcută, din nou l-agrăi cea cu ochii albaștri·

ἠθεῖ' ἦ μὲν πολλὰ πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ239
αἰδέσιμε ἀδελφέ, ὄντως μὲν πάνυ ὁ πατὴρ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ
„Nu știi tu, frate, ce mult în genunchi se rugară de mine

λίσσονθ' ἑξείης γουνούμενοι, ἀμφὶ δ' ἑταῖροι, 240
παρεκάλουν ἐφεξῆς ἱκετεύοντες, καὶ οἱ φίλοι περιεστῶτες,
Tata și mama și-ai nostri să nu plec, să stau în cetate

αὖθι μένειν· τοῖον γὰρ ὑποτρομέουσιν ἅπαντες·241
αὐτόθι παραμένειν, οὕτω γὰρ ἅπαντες τρέμουσι καὶ δεδοίκασιν.
Eu cu ceilalți, că atâta cutremur pe toți îi cuprinse.

ἀλλ' ἐμὸς ἔνδοθι θυμὸς ἐτείρετο πένθεϊ λυγρῷ.242
ἡ ἐμὴ μέντοι ψυχὴ ἐντὸς κατεπονεῖτο πένθει καὶ λύπῃ χαλεπῇ.
Dar mi-era jale grozav și-anevoie puteam să mai sufăr.

νῦν δ' ἰθὺς μεμαῶτε μαχώμεθα, μὴ δέ τι δούρων243
νυνὶ δὲ εὐθὺ σὺν εὐθαρσίᾳ ὁρμῶντες πολεμῶμεν, μηδέ τι δοράτων
Hai dar acum să dăm buzna cu suflet aprins, să ne batem,

ἔστω φειδωλή, ἵνα εἴδομεν εἴ κεν Ἀχιλλεὺς244
ὑπαρχέτω φειδώ, ὅπως θεασώμεθα, ἐὰν ὁ Ἀχιλλεὺς
Suliți să nu mai cruțăm, să vedem, va putea să ne-omoare

νῶϊ κατακτείνας ἔναρα βροτόεντα φέρηται 245
ἀποκτείνας ἡμᾶς ὅπλα ᾑμαγμένα κομίσῃ
El pe amândoi și să ia-nsângeratele arme ale noastre

νῆας ἔπι γλαφυράς, ἦ κεν σῷ δουρὶ δαμήῃ.246
ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς, ἢ ἀναιρεθείη ἂν ὑπὸ τοῦ σοῦ δόρατος.
Pradă la vasele lui, ori lancea ta o să-l doboare.”



ὣς φαμένη καὶ κερδοσύνῃ ἡγήσατ' Ἀθήνη·247
οὕτως εἰποῦσα δόλῳ καὶ ἐπιβουλῇ προηγήσατο ἡ Ἀθηνᾶ.
Astfel îi zise și merse-nainte-amăgindu-l Atena.

οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες,248
οὗτοι δὲ ἡνίκα δὴ πλησίον ἐγένοντο ἐπαλλήλους ἐρχόμενοι,
Când au ajuns mai aproape amândoi și stau gata de luptă,

τὸν πρότερος προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ·249
πρὸς τοῦτον πρότερον εἶπεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν μέγας Ἕκτωρ·
Clatină Hector din coif și întâiul începe cuvântul·

οὔ σ' ἔτι Πηλέος υἱὲ φοβήσομαι, ὡς τὸ πάρος περ 250
οὐκέτι σε, ὦ υἱὲ τοῦ Πηλέως, φοβηθήσομαι, καὶ φεύξομαι ὥσπερ πρότερον.
„N-o să mai fug de acum speriat, o Ahile, de tine.

τρὶς περὶ ἄστυ μέγα Πριάμου δίον, οὐδέ ποτ' ἔτλην251
τρὶς περὶ τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ Πριάμου ἔδεισα, οὐδὲ
Am ocolit a lui Priam cetate de trei ori și n-am stat

μεῖναι ἐπερχόμενον· νῦν αὖτέ με θυμὸς ἀνῆκε252
ὑπέμεινα παραμεῖναι ἐπιόντα· νυνὶ δέ με ἡ ψυχὴ ἀνέπεισε καὶ παρώρμησε
Cutezător să te-adast; căci iată-mi dă inima mie

στήμεναι ἀντία σεῖο· ἕλοιμί κεν ἤ κεν ἁλοίην.253
στῆναι ἐναντίον σοῦ· κρατήσαιμι ἄν, ἢ κρατηθείην ἂν.
Zor împotrivă să-ți stau, să înving ori să cad în bătaie.

ἀλλ' ἄγε δεῦρο θεοὺς ἐπιδώμεθα· τοὶ γὰρ ἄριστοι254
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ τοὺς θεοὺς μάρτυρας τῶν λεγομένων ποιήσωμεν, οὗτοι γὰρ ἄριστοι
Dar o-nvoială să facem, pe zei să chemăm, că doar ei sunt

μάρτυροι ἔσσονται καὶ ἐπίσκοποι ἁρμονιάων· 255
μάρτυρες ἔσονται, καὶ ἔφοροι τῶν ὁμολογιῶν καὶ συμβόλων.
Martorii noștri mai buni și mai siguri chezași ai tocmelii.

οὐ γὰρ ἐγώ σ' ἔκπαγλον ἀεικιῶ, αἴ κεν ἐμοὶ Ζεὺς256
οὐ γὰρ ἐγὼ σε αἰκίσω οὐδὲ ὑβρίσω δεινῶς καὶ ὑπερηφανῶς, ἐάν μοι ὁ Ζεὺς
N-o să-mi bat joc fără milă de tine, ți-o jur, dacă Zeus

δώῃ καμμονίην, σὴν δὲ ψυχὴν ἀφέλωμαι·257
παράσχῃ τὴν ἐκ μονομερείας νίκην, τὴν σὴν δὲ ζωὴν ἀφέλωμαι.
Mie mi-ar da biruitul și pune-ți-oi capăt vieții;

ἀλλ' ἐπεὶ ἄρ κέ σε συλήσω κλυτὰ τεύχε' Ἀχιλλεῦ258
ἀλλ᾽ ἐπειδάν σε τὰ ἔνδοξα ὅπλα ἐκδύσω, Ἀχιλλεῦ,
Numai de arme slăvite prăda-te-voi eu, o Ahile,

νεκρὸν Ἀχαιοῖσιν δώσω πάλιν· ὣς δὲ σὺ ῥέζειν.259
νεκρὸν τοῖς Ἕλλησιν ἀποδώσω, οὕτω δὲ καὶ σὺ ποιήσειν.
Și la ai tăi te voi da înapoi; fă și tu deopotrivă.”



τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· 260
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς.
Crunt pe sub gene privind răspunse șoimanul Ahile·

Ἕκτορ μή μοι ἄλαστε συνημοσύνας ἀγόρευε·261
ὦ Ἕκτορ ἀλάθητε καὶ δεινὰ καὶ ἀνεπίληστα εἰργασμένε, μή μοι συνθήκας λέγε,
„Nu mai vorbi de învoială-ntre noi amândoi, blestemate.

ὡς οὐκ ἔστι λέουσι καὶ ἀνδράσιν ὅρκια πιστά,262
ἐπειδὴ οὐκ ἔστι τοῖς λέουσι καὶ τοῖς ἀνδράσιν ὁρκωμόσια βέβαια,
Cum între oameni și lei nu-i chip legătură să fie,

οὐδὲ λύκοι τε καὶ ἄρνες ὁμόφρονα θυμὸν ἔχουσιν,263
οὐδὲ οἱ λύκοι καὶ οἱ ἄρνες ὁμογνώμονα ψυχὴν ἔχουσιν, οὐδὲ ὁμονοοῦσιν,
Nici nu se-mpacă vr’odată cu inima lupii și mieii,

ἀλλὰ κακὰ φρονέουσι διαμπερὲς ἀλλήλοισιν,264
ἀλλὰ διηνεκῶς κακὰ καὶ χαλεπὰ φρονοῦσιν ἀλλήλοις·
Ci dușmănie pe veci îi desparte pe unii de alții;

ὣς οὐκ ἔστ' ἐμὲ καὶ σὲ φιλήμεναι, οὐδέ τι νῶϊν 265
οὕτως οὐκ ἔστι δυνατὸν ἐμὲ καὶ σὲ φίλους εἶναι, οὔτε τι ἡμῖν
Tocmai așa între mine și tine nu-ncape-nfrățire,

ὅρκια ἔσσονται, πρίν γ' ἢ ἕτερόν γε πεσόντα266
ὁρκωμόσια ἔσονται πρὶν ἢ τὸν ἕτερόν γε ἀναιρεθέντα
Dragoste și legături, până unul din noi o să cadă

αἵματος ἆσαι Ἄρηα ταλαύρινον πολεμιστήν.267
ἐμπλῆσαι αἵματος τὸν ἰσχυρὸν πολεμιστὴν Ἄρεα.
Și-are să-mbuibe cu sânge pe zeul setos de războaie.

παντοίης ἀρετῆς μιμνήσκεο· νῦν σε μάλα χρὴ268
πάσης τοίνυν ἀρετῆς ἀναμιμνήσκου, νυνί σε πάνυ δεῖ
Pune-ți dar toată știința de arme. Tu trebuie-acuma

αἰχμητήν τ' ἔμεναι καὶ θαρσαλέον πολεμιστήν.269
πολεμιστήν τε εἶναι καὶ εὔτολμον μαχητήν·
Meșter în lance să fii și ne-nfricoșat la bătaie.

οὔ τοι ἔτ' ἔσθ' ὑπάλυξις, ἄφαρ δέ σε Παλλὰς Ἀθήνη 270
οὐκέτι σοι ἐστὶν ἐκφυγή, ταχέως γάρ σε ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ
Nu se mai poate să-mi scapi, îndată cu sulița-mi Palas

ἔγχει ἐμῷ δαμάᾳ· νῦν δ' ἀθρόα πάντ' ἀποτίσεις271
τῷ ἐμῷ δόρατι δαμάσει καὶ ἀποκτενεῖ, νυνὶ δὲ ὁμοῦ πάντα ἀποδώσεις
Te va răzbi și acuma plăti-vei cu ghiotura

κήδε' ἐμῶν ἑτάρων οὓς ἔκτανες ἔγχεϊ θύων.272
τὰ ἄλγη τῶν ἐμῶν φίλων, οὓς ἀπέκτεινας δόρατι ἐμμανῶς ὁρμῶν.
Soților mei cei uciși de tine, turbatul, în luptă.”



ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος·273
εἶπε δή, καὶ ἀνασείσας ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ,
Zise, și lancea rotind, spre el o zvârli cu putere;

καὶ τὸ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο φαίδιμος Ἕκτωρ·274
καὶ τοῦτο ἐναντίον θεασάμενος ἐφυλάξατο ὁ λαμπρότατος Ἕκτωρ,
Hector în față-i privind, ușor se feri, că el iute

ἕζετο γὰρ προϊδών, τὸ δ' ὑπέρπτατο χάλκεον ἔγχος, 275
ἐκάθισε γὰρ προϊδών, αὐτὸ δὲ ὑπεράνωθεν ἠνέχθη τὸ σιδηροῦν δόρυ,
Se îndoi spre pământ și arma zbură pe deasupra

ἐν γαίῃ δ' ἐπάγη· ἀνὰ δ' ἥρπασε Παλλὰς Ἀθήνη,276
ἐνεπάγη δὲ εἰς τὴν γῆν, ἀνήρπασε δ' αὐτὸ ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ,
Și se înfipse în țărnă. Dar fără de știrea lui Hector

ἂψ δ' Ἀχιλῆϊ δίδου, λάθε δ' Ἕκτορα ποιμένα λαῶν.277
καὶ πάλιν ἐδίδου τῷ Ἀχιλλεῖ, ἔλαθε δὲ Ἕκτορα τὸν βασιλέα τοῦ στρατοῦ.
Palas de jos o răpi și o dete-napoi lui Ahile.

Ἕκτωρ δὲ προσέειπεν ἀμύμονα Πηλεΐωνα·278
Ἕκτωρ δὲ εἶπε πρὸς τὸν ἀμώμητον υἱὸν τοῦ Πηλέως·
Hector se bucur-atunci și începe-a grăi lui Ahile·

ἤμβροτες, οὐδ' ἄρα πώ τι θεοῖς ἐπιείκελ' Ἀχιλλεῦ279
ἀπέτυχες, οὐδ᾽ ἄρα τι, ὦ ὅμοιε τοῖς θεοῖς Ἀχιλλεῦ,
„Nu m-ai atins, Peleiene. Se vede că tu de la Zeus

ἐκ Διὸς ἠείδης τὸν ἐμὸν μόρον, ἦ τοι ἔφης γε· 280
ἀκριβῶς ἠπίστασο ἐκ τοῦ Διὸς τὸν ἐμὸν θάνατον, εἶπάς γε μέντοι εἰδέναι·
N-ai știut ziua când eu am să mor și zadarnic

ἀλλά τις ἀρτιεπὴς καὶ ἐπίκλοπος ἔπλεο μύθων,281
ἀλλά τις ὑπάρχεις ἱκανὸς εἰπεῖν καὶ παραλογιστικὸς καὶ ἀπατεών,
Te-ai lăudat. Șiretenie-a fost și palavre din parte-ți

ὄφρά σ' ὑποδείσας μένεος ἀλκῆς τε λάθωμαι.282
ὅπως σε φοβηθεὶς εὐθαρσίας τε καὶ δυνάμεως ἐπιλήσμων γένωμαι·
Numai ca eu să mă tem și de frică să nu mă pot bate.

οὐ μέν μοι φεύγοντι μεταφρένῳ ἐν δόρυ πήξεις,283
οὐ μέντοι φεύγοντί μοι ἐμπήξεις τὸ δόρυ εἰς τὸ μετάφρενον,
N-o să mă-mpungi pe la spate cu lancea, că nu mai dau fuga.

ἀλλ' ἰθὺς μεμαῶτι διὰ στήθεσφιν ἔλασσον284
ἀλλ᾽ ἐπ᾿ εὐθείας ὁρμῶντι διὰ τοῦ στήθους ὤθησον,
Ba eu spre tine vin oblu. Deci hai și străpunge-mi-l pieptul,

εἴ τοι ἔδωκε θεός· νῦν αὖτ' ἐμὸν ἔγχος ἄλευαι 285
εἴ σοι τοῦτο δέδωκεν ὁ θεός· νυνὶ δὲ φυλάττου τὸ ἐμὸν δόρυ
Dacă te-ajută vr’un zeu; păzește-te însă de-arama

χάλκεον· ὡς δή μιν σῷ ἐν χροῒ πᾶν κομίσαιο.286
τὸ σιδηροῦν, εἴθε δὴ αὐτὸ πᾶν ἐν τῷ σαυτοῦ σώματι δέξαιο,
Suliței mele. Ce bine-ar fi toată să treacă prin tine!

καί κεν ἐλαφρότερος πόλεμος Τρώεσσι γένοιτο287
καὶ ἡ μάχη ἐλαφροτέρα καὶ κουφοτέρα τοῖς Τρῳσὶ γένοιτο
S-ar micșora doar cu mult războiul Troienilor, dacă

σεῖο καταφθιμένοιο· σὺ γάρ σφισι πῆμα μέγιστον.288
σοῦ ἀποθανόντος, σὺ γὰρ αὐτοῖς βλάβη μεγίστη ὑπάρχεις.
N-ai mai fi tu, că ești pacostea lor cea mai mare.”



ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,289
εἶπε δὴ καὶ ἀνακινήσας ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ,
Zise, și lancea rotind, o repede la el cu putere

καὶ βάλε Πηλεΐδαο μέσον σάκος οὐδ' ἀφάμαρτε· 290
καὶ ἔπληξε τὸ μέσον τῆς ἀσπίδος τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, οὐδὲ ἀπέτυχε·
Și pe la mijloc în scut cu ea nimerește pe-Ahile,

τῆλε δ' ἀπεπλάγχθη σάκεος δόρυ· χώσατο δ' Ἕκτωρ291
πόρρω δὲ ἀπεκρούσθη τῆς ἀσπίδος τὸ δόρυ, ὠργίσθη δὲ ὁ Ἕκτωρ,
Sulița-i însă răsaltă departe de scut, și pe Hector

ὅττί ῥά οἱ βέλος ὠκὺ ἐτώσιον ἔκφυγε χειρός,292
διότι δὴ τὸ ταχὺ βέλος ματαίως ἐξῆλθεν ἀπὸ τῆς χειρὸς αὐτοῦ,
Ciuda-l aprinde când vede că fuse-n deșert lovitura.

στῆ δὲ κατηφήσας, οὐδ' ἄλλ' ἔχε μείλινον ἔγχος.293
ἔστη δὲ σκυθρωπάσας, οὐ γὰρ εἶχεν ἄλλο μείλινον δόρυ·
El a rămas uluit, căci nu mai avea altă lance,

Δηΐφοβον δ' ἐκάλει λευκάσπιδα μακρὸν ἀΰσας·294
τὸν Δηίφοβον δὲ ἐκάλει τὸν λευκὴν ἀσπίδα φέροντα μεγάλως φωνήσας,
Pe Deifob cel cu pavăza albă chema cu glas tare,

ᾔτεέ μιν δόρυ μακρόν· ὃ δ' οὔ τί οἱ ἐγγύθεν ἦεν. 295
ἐζήτει αὐτὸν δόρυ μακρόν· οὗτος δὲ οὐδαμῶς ἦν πλησίον.
Arme cerea de la el, dar nu era nimeni aproape

Ἕκτωρ δ' ἔγνω ᾗσιν ἐνὶ φρεσὶ φώνησέν τε·296
ὁ Ἕκτωρ δὲ κατενόησεν ἐν τῇ διανοίᾳ, καὶ ἐβόησε·
Și dumerindu-se-atunci, el astfel în sine se plânse·

ὢ πόποι ἦ μάλα δή με θεοὶ θάνατον δὲ κάλεσσαν·297
φεῦ φεῦ, ὄντως πάνυ δή με καλοῦσιν οἱ θεοὶ ἐπὶ τὸν θάνατον,
„Vai, negreșit că de-acuma la moarte chematu-m-au zeii.

Δηΐφοβον γὰρ ἔγωγ' ἐφάμην ἥρωα παρεῖναι·298
Δηίφοβον γὰρ ἔγωγε τὸν ἥρωα ᾠήθην παρεῖναι.
Mi s-a părut că venise pe-aici Deifob să-mi ajute;

ἀλλ' ὃ μὲν ἐν τείχει, ἐμὲ δ' ἐξαπάτησεν Ἀθήνη.299
ἀλλ᾽ οὗτος μὲν ἐν τῷ τείχει ἐστίν, ἐμὲ δὲ ἠπάτησεν ἡ Ἀθηνᾶ·
El e-năuntru sub zid, amăgitu-m-a Palas Atena.

νῦν δὲ δὴ ἐγγύθι μοι θάνατος κακός, οὐδ' ἔτ' ἄνευθεν, 300
νυνὶ δέ μοι ἐγγὺς ὁ δεινὸς θάνατος, οὐδέτι πόρρωθεν,
Moartea cumplită îmi e pânditoare de aproape, e-acolea

οὐδ' ἀλέη· ἦ γάρ ῥα πάλαι τό γε φίλτερον ἦεν301
οὐδὲ ἐκφυγή ἐστιν· ὄντως γὰρ πάλαι τοῦτό γε φίλον καὶ ἀποδεκτὸν ἦν
Greu de-ocolit. Mai demult plăcutu-i-a asta lui Zeus

Ζηνί τε καὶ Διὸς υἷι ἑκηβόλῳ, οἵ με πάρος γε302
τῷ τε Διὶ καὶ τῷ τοῦ Διὸς υἱῷ Ἀπόλλωνι, οἵ με τὸ πρὶν
Și lui Apolon. Ei doi mi-au fost pân-aci cu priință

πρόφρονες εἰρύατο· νῦν αὖτέ με μοῖρα κιχάνει.303
προθύμως ἐφύλασσον καὶ ἔσωζον, νῦν δέ γε ἡ θανατηφόρος μοῖρα με καταλαμβάνει.
Și m-au păzit amândoi, dar azi mi se duce norocul.

μὴ μὰν ἀσπουδί γε καὶ ἀκλειῶς ἀπολοίμην,304
οὐ μὴν ἄνευ σπουδῆς καὶ ἀτίμως ἀποθάνοιμ' ἄν,
Hai dar încalte să nu mor ca omul mișel și netrebnic,

ἀλλὰ μέγα ῥέξας τι καὶ ἐσσομένοισι πυθέσθαι. 305
ἀλλὰ πράξας τι μέγα, ὡς καὶ τοὺς μεταγενεστέρους ἀκοῦσαι.
Să izbândesc ceva mare, s-ajungă de pomină-n lume.”



ὣς ἄρα φωνήσας εἰρύσσατο φάσγανον ὀξύ,306
οὕτω δὴ εἰπὼν εἵλκυσε τὸ ὀξὺ ξίφος,
Dânsul așa chibzuind, își trage din teac-ascuțita

τό οἱ ὑπὸ λαπάρην τέτατο μέγα τε στιβαρόν τε,307
ὅπερ ὑπὸ τὴν λαγόνα αὐτοῦ ἐκρέματο, μέγα καὶ ἰσχυρόν,
Sabie mare și grea, atârnată la șold, se încoardă

οἴμησεν δὲ ἀλεὶς ὥς τ' αἰετὸς ὑψιπετήεις,308
ὥρμησε δὲ συστραφεὶς καθάπερ ἀετὸς ἐν ὕψει πετόμενος,
Și dă năvală spre-Ahile ca vulturul ’nalt, zburătorul

ὅς τ' εἶσιν πεδίον δὲ διὰ νεφέων ἐρεβεννῶν309
ὅστις καταπέτεται εἰς τὸ πεδίον διὰ τῶν σκοτεινῶν νεφῶν
Care din norii cei negri se lasă pe câmp să înșface

ἁρπάξων ἢ ἄρν' ἀμαλὴν ἤ πτῶκα λαγωόν· 310
ἁρπάσων ἄρνα ἁπαλὴν καὶ τρυφεράν, ἢ λαγωὸν δειλόν.
Mielul plăpând ori sfielnicul iepure; astfel și Hector

ὣς Ἕκτωρ οἴμησε τινάσσων φάσγανον ὀξύ.311
οὕτως ὁ Ἕκτωρ ὥρμησεν ἐπισείων τὸ ὀξὺ ξίφος·
Tabăr-asupra-i și-și vântură sabia cea ascuțită.

ὁρμήθη δ' Ἀχιλεύς, μένεος δ' ἐμπλήσατο θυμὸν312
ἐπέδραμε δὲ ὁ Ἀχιλλεύς, εὐθαρσίας δὲ ἐνέπλησε τὴν ψυχὴν
Dar se răpede și-Ahile cu suflet turbat de mânie,

ἀγρίου, πρόσθεν δὲ σάκος στέρνοιο κάλυψε313
φοβερᾶς (χαλεπῆς), ἔμπροσθεν δὲ τοῦ στήθους ἐκάλυψε καὶ ἐπέθηκε τὴν ἀσπίδα
Pieptu-și acoperă-n față cu pavăza cea măiestrită

καλὸν δαιδάλεον, κόρυθι δ' ἐπένευε φαεινῇ314
τὴν εὐειδῆ καὶ ποικιλωτάτην, τῷ λαμπρῷ δὲ κράνει παρέκυπτε
Și amenință clătinând străluciul coif cel cu patru

τετραφάλῳ· καλαὶ δὲ περισσείοντο ἔθειραι 315
τῷ τρεῖς φαλοὺς ἔχοντι, αἱ περικαλλεῖς δὲ τρίχες περιεκινοῦντο
Falnice tuiuri și-i flutură jur împrejur de pe creste

χρύσεαι, ἃς Ἥφαιστος ἵει λόφον ἀμφὶ θαμειάς.316
χρυσαῖ, ἃς ὁ Ἥφαιστος ἐνέπηξεν εἰς τὸν λόφον πολλάς.
Coama de aur stufoasă durată de zeul Hefestos.

οἷος δ' ἀστὴρ εἶσι μετ' ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῷ317
οἷος ὁ ἀστὴρ φέρεται ἐν τοῖς ἄστρασι κατὰ τὴν ἑσπέραν,
Cum scânteiază-n amurg luceafărul seara-ntre stele,

ἕσπερος, ὃς κάλλιστος ἐν οὐρανῷ ἵσταται ἀστήρ,318
ὁ καλούμενος Ἕσπερος, ὃς ὡραιότατος ἐν τῷ οὐρανῷ ὑπάρχει ἀστήρ.
El care-i cea mai frumoasă din stelele cerului, astfel

ὣς αἰχμῆς ἀπέλαμπ' εὐήκεος, ἣν ἄρ' Ἀχιλλεὺς319
οὕτω λαμπηδὼν ἀπετελεῖτο ἐκ τῆς καλὴν ἀκμὴν ἐχούσης ἐπιδορατίδος, ἣν δὴ ὁ Ἀχιλλεὺς
Luce la capătu-i sulița care-o-nvârtește cu dreapta.

πάλλεν δεξιτερῇ φρονέων κακὸν Ἕκτορι δίῳ 320
ἔσειε τῇ δεξιᾷ, δεινὰ καὶ χαλεπὰ διανοούμενος τῷ ἐνδοξοτάτῳ Ἕκτορι,
Moartea lui Hector chitind Peleianul și-n grabă ochindu-i

εἰσορόων χρόα καλόν, ὅπῃ εἴξειε μάλιστα.321
περιβλέπων τὸ εὐειδὲς σῶμα, ὅπου μάλιστα ἐνδοίη καὶ τρωθείη·
Trupul frumos unde-i gol și mai potrivit la lovire,

τοῦ δὲ καὶ ἄλλο τόσον μὲν ἔχε χρόα χάλκεα τεύχεα322
τούτου δὲ τὸ μὲν ἄλλο πλεῖον σῶμα τὰ ὅπλα κατεῖχον καὶ περικαλύπτον
Ci învăscut este el cu mândrele arme de-aramă

καλά, τὰ Πατρόκλοιο βίην ἐνάριξε κατακτάς·323
τὰ περικαλλῆ, ἅπερ ἀφείλετο ἀποκτείνας τὸν Πάτροκλον·
Ce le luase ca pradă, când el a ucis pe Patroclu.

φαίνετο δ' ᾗ κληῖδες ἀπ' ὤμων αὐχέν' ἔχουσι324
ἐφαίνετο δὲ ὅπου αἱ ἀπὸ τῶν ὤμων διήκουσαι διατάσεις τῶν νεύρων (κατακλεῖδες τῶν ὀστέων) συνέχουσι τὸν αὐχένα
Numai pe unde undreaua desparte grumazul de umăr

λαυκανίην, ἵνα τε ψυχῆς ὤκιστος ὄλεθρος· 325
τοῦ λαιμοῦ, ὅπου γε τάχιστός ἐστιν ἀφανισμὸς τῆς ζωῆς.
La junghietură e gol, și-aici e mai grabnică moartea.

τῇ ῥ' ἐπὶ οἷ μεμαῶτ' ἔλασ' ἔγχεϊ δῖος Ἀχιλλεύς,326
ἐνταῦθα δὴ ἐπ' αὐτὸν ὁρμῶντα ἔτρωσε τῷ δόρατι ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς·
Suliț-acolo, când tabără Hector, Ahile i-o-mplântă

ἀντικρὺ δ' ἁπαλοῖο δι' αὐχένος ἤλυθ' ἀκωκή·327
ἀπαντικρὺ δὲ διὰ τοῦ ἁπαλοῦ αὐχένος διῆλθεν ἡ αἰχμή,
Și ascuțișul îi iese prin frageda ceafă, nu-i taie

οὐδ' ἄρ' ἀπ' ἀσφάραγον μελίη τάμε χαλκοβάρεια,328
οὐδὲ τὸν γαργαρεῶνα διέκοψεν ἡ τῷ σιδήρῳ ἐστομωμένη καὶ βεβαρημένη μελία,
Însă gâtlejul arama ascuțită răzbind, și de-aceea

ὄφρά τί μιν προτιείποι ἀμειβόμενος ἐπέεσσιν.329
ὅπως τι εἴπῃ πρὸς αὐτὸν ἀποκρινόμενος λόγοις·
Poate-ngăima încă Hector, ci-n pulbere el se răstoarnă.

ἤριπε δ' ἐν κονίῃς· ὃ δ' ἐπεύξατο δῖος Ἀχιλλεύς· 330
κατέπεσε δὲ ἐπὶ τὴν γῆν, οὗτος δὲ ἐπεκαυχήσατο ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς·
Vesel atunci chiuind, se laud-Ahile zicându-i·

Ἕκτορ ἀτάρ που ἔφης Πατροκλῆ' ἐξεναρίζων331
ὦ Ἕκτορ, ᾠήθης μέντοι ἀποκτείνων καὶ συλῶν τὸν Πάτροκλον
„Hector, pesemne crezut-ai că dacă omori pe Patroclu

σῶς ἔσσεσθ', ἐμὲ δ' οὐδὲν ὀπίζεο νόσφιν ἐόντα332
ὑγιὴς ἔσεσθαι, ἐμὲ δὲ οὐδαμῶς ἐνετρέπου, πόρρω μένοντα·
Ești mântuit. Mă uitaseși pe mine, că n-am fost aproape,

νήπιε· τοῖο δ' ἄνευθεν ἀοσσητὴρ μέγ' ἀμείνων333
μωρὲ καὶ ἀνόητε· τούτου δὲ πόρρωθεν βοηθὸς πολλῷ κρείσσων
Nesocotite, dar mai rămăsese-napoi la corăbii

νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσιν ἐγὼ μετόπισθε λελείμμην,334
παρὰ ταῖς κοίλαις ναυσὶν ἐγὼ μετὰ ταῦτα ἐναπελείφθην,
Unul cu mult mai viteaz ca să poată pe el să-l răzbune,

ὅς τοι γούνατ' ἔλυσα· σὲ μὲν κύνες ἠδ' οἰωνοὶ 335
ὅς σοι τὰ γόνατα παρέλυσα· σὲ μὲν οὖν κύνες καὶ ὄρνεα
Eu, care acum te zdrobii. Pe tine mânca-te-vor jalnic

ἑλκήσουσ' ἀϊκῶς, τὸν δὲ κτεριοῦσιν Ἀχαιοί.336
σπαράξουσιν ἀπρεπῶς καὶ αἰσχρῶς, τοῦτον δὲ κηδεύσουσι καὶ ἐνταφιάσουσιν οἱ Ἕλληνες.
Pasări și câni, iar pe el tovarășii au să-l îngroape.”



τὸν δ' ὀλιγοδρανέων προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ·337
πρὸς τοῦτον δὲ ὀλίγον τὸ δρᾶν ἔχων, εἶπεν Ἕκτωρ ὁ τὸ κράνος κινῶν συνεχῶς·
Hector, abia răsuflând, se roagă de Ahile și-ngaimă·

λίσσομ' ὑπὲρ ψυχῆς καὶ γούνων σῶν τε τοκήων338
ἱκετεύω σε ἕνεκα τῆς σῆς ψυχῆς, καὶ τῶν γονάτων, καὶ τῶν σῶν γονέων,
„Rogu-te eu pe părinți, pe genunchile tale, pe viață,

μή με ἔα παρὰ νηυσὶ κύνας καταδάψαι Ἀχαιῶν,339
μή με κατέλειπε παρὰ ταῖς ναυσὶ σπαράξαι καὶ καταφαγεῖν τοὺς κύνας τῶν Ἑλλήνων.
Nu mă lăsa să fiu cânilor hrană cumva la corăbii

ἀλλὰ σὺ μὲν χαλκόν τε ἅλις χρυσόν τε δέδεξο 340
ἀλλὰ σὺ μὲν δέξαι χρυσόν τε καὶ χαλκὸν πολύν, ἅπερ σοι δώσουσι
Și ca răsplată primește-o comoară de aramă și aur,

δῶρα τά τοι δώσουσι πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ,341
δῶρα ὅ τε πατὴρ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ,
Care-ți va fi îmbiată de acasă de mama și tata,

σῶμα δὲ οἴκαδ' ἐμὸν δόμεναι πάλιν, ὄφρα πυρός με342
τὸ σῶμα δὲ τοὐμὸν ἀπόδος εἰς τὸν οἶκον, ἵνα με πυρὸς
Și-napoiază părinților trupul, pe rug să mi-l ardă

Τρῶες καὶ Τρώων ἄλοχοι λελάχωσι θανόντα.343
ἀξιώσωσι καὶ μεταδῶσι Τρῷες καὶ αἱ γυναῖκες τῶν Τρῴων.
Și să-mi îngroape cenușa bărbați și femei din cetate.”



τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεὺς·344
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς·
Cată sub gene la el și-i zice răstindu-se-Ahile·

μή με κύον γούνων γουνάζεο μὴ δὲ τοκήων· 345
μή με, ὦ κύον, καὶ ἀναιδέστατε, ἱκέτευε ἕνεκα τῶν γονέων·
„Nu mă ruga pe părinți și nici pe-a mea viață, tu, câne.

αἲ γάρ πως αὐτόν με μένος καὶ θυμὸς ἀνήη346
εἴθε γάρ πως ἐμὲ αὐτὸν ἀναπείσειε καὶ προτρέψειεν ἡ ψυχή τε καὶ προθυμία
Cum nu sunt fiară eu însumi bucăți să te rup și cu poftă

ὤμ' ἀποταμνόμενον κρέα ἔδμεναι, οἷα ἔοργας,347
ὠμὰ ἀποκόπτοντα τὰ σαυτοῦ κρέα ἐσθίειν, οὕτω δεινά με εἰργάσω·
Carnea ta vie s-o-nghit, să răscumpăr cruzimile tale.

ὡς οὐκ ἔσθ' ὃς σῆς γε κύνας κεφαλῆς ἀπαλάλκοι,348
οὐ γάρ ἐστιν ὅστις ἀποσοβήσεις καὶ ἀποδιώξειε τῆς σῆς γε κεφαλῆς τοὺς κύνας,
De asta și nimenea n-are să-ți apere tidva de colții

οὐδ' εἴ κεν δεκάκις τε καὶ εἰκοσινήριτ' ἄποινα349
οὐδ᾽ ἐὰν δεκάκις καὶ εἰκοσάκις ἐξισούμενα τοῖς ὑπὸ σοῦ νοουμένοις λύτρα
Cânilor, chiar dacă daruri de zeci de ori, ba și mai multe

στήσωσ' ἐνθάδ' ἄγοντες, ὑπόσχωνται δὲ καὶ ἄλλα, 350
σταθμήσωσι δεῦρο ἄγοντες, ἐπαγγέλλωνται δὲ καὶ ἄλλα,
Mi s-ar aduce pe-aici la cântar și mi-ar fi juruite

οὐδ' εἴ κέν σ' αὐτὸν χρυσῷ ἐρύσασθαι ἀνώγοι351
οὐδ᾽ ἐὰν σὲ αὐτὸν διὰ χρυσοῦ ἰσοστάθμου σοι ἀναρρύσασθαι κελεύῃ
Și-altele, nici dacă însuși părintele-ți Priam cu aur

Δαρδανίδης Πρίαμος· οὐδ' ὧς σέ γε πότνια μήτηρ352
ὁ τοῦ Δαρδάνου ἀπόγονος Πρίαμος, οὐδ᾽ οὕτω σέ γε ἡ σεβασμία μήτηρ
Trupul tău ar cumpăni ca să-l cumpere, tot nu te-ar plânge

ἐνθεμένη λεχέεσσι γοήσεται ὃν τέκεν αὐτή,353
βαλοῦσα ἐπὶ τῆς στρωμνῆς θρηνήσει, ὃν ἔτεκεν αὐτή,
Maică-ta,-n pat așezându-te ca pe copilul ei dulce;

ἀλλὰ κύνες τε καὶ οἰωνοὶ κατὰ πάντα δάσονται.354
ἀλλὰ κύνες καὶ ὄρνεα ὅλον σε καταφάγονται.
Au să te-nfulice-ntreg doar cânii și corbii pe tine.”



τὸν δὲ καταθνῄσκων προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· 355
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποθνήσκων εἶπεν Ἕκτωρ ὁ τὸ κράνος κινῶν συνεχῶς·
Hector în zbuciumul morții atât mai putu să îngaime·

ἦ σ' εὖ γιγνώσκων προτιόσσομαι, οὐδ' ἄρ' ἔμελλον356
ὄντως εὖ ἐπιστάμενός σε προφθέγγομαι, οὐ γὰρ ἔμελλον
„Felul prea bine-ți cunosc și tot bănuiam că pe tine

πείσειν· ἦ γὰρ σοί γε σιδήρεος ἐν φρεσὶ θυμός.357
καταπείσειν· ὄντως γάρ σοί γε σιδηρᾶ ἔνδον ψυχὴ ὑπάρχει·
N-am să te moi, că tu ești ca fierul de tare la suflet.

φράζεο νῦν, μή τοί τι θεῶν μήνιμα γένωμαι358
σκόπει νῦν μή τίς σοι θεῶν ὀργὴ γένωμαι
Însă ia seama să nu mă răzbune împinși de mânie

ἤματι τῷ ὅτε κέν σε Πάρις καὶ Φοῖβος Ἀπόλλων359
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ἡνίκα σε ὁ Πάρις καὶ Ἀπόλλων
Zeii în ziua de plată când Paris și Febos Apolon,

ἐσθλὸν ἐόντ' ὀλέσωσιν ἐνὶ Σκαιῇσι πύλῃσιν. 360
ὁ λαμπρότατος ἀνδρεῖον καὶ γενναῖον ὄντα ἀποκτείνωσιν ἐν ταῖς Σκαιαῖς πύλαις.
Cât ai fi tu de viteaz, te-or întinde la Poarta Scheiană.”



ὣς ἄρα μιν εἰπόντα τέλος θανάτοιο κάλυψε,361
οὕτω δὴ εἰπόντα αὐτὸν ἐκάλυψε τὸ τέλος τοῦ θανάτου·
Zice și-ndată-l cuprinde pe el întunericul morții;

ψυχὴ δ' ἐκ ῥεθέων πταμένη Ἄϊδος δὲ βεβήκει362
ἡ ψυχὴ δὲ ἐκ τῶν μελῶν ἀποπτᾶσα εἰς τὸν ᾅδην ἀπῆλθε,
Sufletu-i din mădulare spre iad își ia zborul bocindu-și

ὃν πότμον γοόωσα λιποῦσ' ἀνδροτῆτα καὶ ἥβην.363
τὸν ἑαυτῆς χωρισμὸν ὀδυρομένη, καταλιποῦσα τὴν τοῦ ἀνδρὸς φύσιν τε καὶ ἀκμάζουσαν ἡλικίαν.
Nenorocirea; pieri doar în floare și-n toiul puterii.

τὸν καὶ τεθνηῶτα προσηύδα δῖος Ἀχιλλεύς·364
πρὸς τοῦτον δὲ καὶ ἀποθανόντα ἔλεγεν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς·
Însă, deși el e mort, cu vorba-l întâmpină Ahile·

τέθναθι· κῆρα δ' ἐγὼ τότε δέξομαι ὁππότε κεν δὴ 365
ἀπόθανε· τὸν θάνατον δὲ ἐγὼ τότε δέξομαι, ὅταν δὴ
„Zaci tu acolo și mori, iar cât despre mine, primi-voi

Ζεὺς ἐθέλῃ τελέσαι ἠδ' ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι.366
ὁ Ζεὺς βούληται ἐκτελέσαι καὶ οἱ ἄλλοι αἰώνιοι θεοί.
Moartea oricât va vrea Zeus și zeii ceilalți să mi-o deie.”



ἦ ῥα, καὶ ἐκ νεκροῖο ἐρύσσατο χάλκεον ἔγχος,367
εἶπε δή, καὶ ἐκ τοῦ νεκροῦ ἀπέσπασε τὸ σιδηροῦν δόρυ,
După cuvintele aceste, smucind de la trupul lui Hector

καὶ τό γ' ἄνευθεν ἔθηχ', ὃ δ' ἀπ' ὤμων τεύχε' ἐσύλα368
καὶ τοῦτο μὲν ἔθηκε πόρρω, αὐτὸς δὲ ἀφῃρεῖτο ἐκ τῶν ὤμων τὰ ὅπλα
Lancea, și-o puse deoparte și prinse a prăda de pe dânsul

αἱματόεντ'· ἄλλοι δὲ περίδραμον υἷες Ἀχαιῶν,369
ᾑμαγμένα. οἱ ἄλλοι δὲ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων περιέδραμον,
Armele lui sângerate. Aheii ceilalți alergară

οἳ καὶ θηήσαντο φυὴν καὶ εἶδος ἀγητὸν 370
οἳ καὶ ἐθαύμασαν τὴν τῶν μελῶν σύστασιν, καὶ ἀναδρομήν, καὶ τὴν θαυμαστὴν μορφὴν
Și se mirau de făptura și statul măreț al lui Hector.

Ἕκτορος· οὐδ' ἄρα οἵ τις ἀνουτητί γε παρέστη.371
τοῦ Ἕκτορος· οὐδ᾽ ἄρα τις αὐτῷ παρέστη ἄνευ τοῦ τρῶσαι.
Cine venea pe la el îi da câte un brânci de mânie.

ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον·372
οὕτω δέ τις εἶπε θεασάμενος πρὸς ἄλλον ἐγγύς·
Și-unul la altul de-aproape privind, cuvânta cu mirare·

ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ μαλακώτερος ἀμφαφάασθαι373
φεῦ φεῦ ὄντως δὴ μαλακώτερος καὶ ἡμερώτερος πάνυ ψηλαφᾶσθαι ὑπάρχει νῦν
„Doamne, ce moale și blând e-acum la atingere Hector,

Ἕκτωρ ἢ ὅτε νῆας ἐνέπρησεν πυρὶ κηλέῳ.374
ὁ Ἕκτωρ, ἢ ἡνίκα τὰς ναῦς ἐπυρπόλει πυρὶ καυστικῷ.
Și ce cumplit era el când venea să dea foc la corăbii!”



ὣς ἄρα τις εἴπεσκε καὶ οὐτήσασκε παραστάς. 375
οὕτω δή τις εἶπε καὶ ἔτρωσε παραγενόμενος.
Asta grăi fiecare cu arma de ciudă pălindu-l.

τὸν δ' ἐπεὶ ἐξενάριξε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς,376
τοῦτον δὲ ἐπειδὴ ἐσύλησεν ὁ ταχύπους ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς
După ce-i scoase pe rând armătura, șoimanul Ahile

στὰς ἐν Ἀχαιοῖσιν ἔπεα πτερόεντ' ἀγόρευεν·377
στὰς ἐν τοῖς Ἕλλησι λόγους ταχεῖς ἔλεγεν·
Merse pe urmă-ntre-Ahei și așa cuvântă tuturora·

ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες378
ὦ φίλοι ἡγεμόνες τῶν Ἑλλήνων, καὶ βασιλεῖς,
„Voi căpetenii și Domni peste oastea din Argos, prieteni,

ἐπεὶ δὴ τόνδ' ἄνδρα θεοὶ δαμάσασθαι ἔδωκαν,379
ἐπειδὴ ἐδωρήσαντο οἱ θεοὶ ἀποκτεῖναι τὸν ἄνδρα,
După ce zeii mi-au dat să dobor pe vrăjmașul acesta

ὃς κακὰ πόλλ' ἔρρεξεν ὅσ' οὐ σύμπαντες οἱ ἄλλοι, 380
ὃς πολλὰ δεινὰ καὶ χαλεπὰ ἐποίησεν, ὅσα οὐχ ὁμοῦ πάντες οἱ ἄλλοι.
Care făcu răutate cum n-au făcut toți laolaltă,

εἰ δ' ἄγετ' ἀμφὶ πόλιν σὺν τεύχεσι πειρηθῶμεν,381
ἄγετε, περὶ τὴν πόλιν σὺν τοῖς ὅπλοις ἀπόπειραν ποιήσωμεν,
Să-mpresurăm și să batem cu armele noastre cetatea.

ὄφρά κ' ἔτι γνῶμεν Τρώων νόον ὅν τιν' ἔχουσιν,382
ὅπως ἄν τι νοήσωμεν τὸν νοῦν, καὶ τὸν σκοπὸν τῶν Τρῴων, ὃν ἔχουσιν,
Dar să vedem mai degrabă ce cugetă încă Troienii,

ἢ καταλείψουσιν πόλιν ἄκρην τοῦδε πεσόντος,383
ἢ καταλέιψουσι τὴν ἀκρόπολιν τούτου ἀποθανόντος,
Vor părăsi ei orașul acum după moartea lui Hector

ἦε μένειν μεμάασι καὶ Ἕκτορος οὐκέτ' ἐόντος.384
ἢ μένειν καὶ ἀντέχειν προθυμοῦνται καὶ τοῦ Ἕκτορος οὐκέτι ζῶντος.
Ori au să stăruie-aici, cu toate că nu mai e dânsul?

ἀλλὰ τί ἤ μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός; 385
ἀλλὰ τί δή μοι ταῦτα ἡ ἀγαπητὴ ψυχὴ διῆλθε;
Ce stau eu oare vorbindu-vă-așa, parcă n-am altă grijă?

κεῖται πὰρ νήεσσι νέκυς ἄκλαυτος ἄθαπτος386
κεῖται παρὰ ταῖς ναυσὶν ὁ νεκρὸς μήπω θρήνου καὶ ταφῆς ἠξιωμένος
Zace la corturi neplâns și neîngropat pân-acuma

Πάτροκλος· τοῦ δ' οὐκ ἐπιλήσομαι, ὄφρ' ἂν ἔγωγε387
ὁ Πάτροκλος, τούτου δὲ οὐκ ἐπιλήσμων γενήσομαι, ἕως ἔγωγε
Bietul Patroclu, pe care eu n-o să-l mai uit până fi-voi

ζωοῖσιν μετέω καί μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ·388
ἐν τοῖς ζῶσιν ὑπάρχω, καί μοι τὰ προσφιλῆ γόνατα ὁρμᾷ καὶ κινεῖται.
Viu între vii și picioarele mele ar putea să mă poarte.

εἰ δὲ θανόντων περ καταλήθοντ' εἰν Ἀΐδαο389
εἰ δὲ τῶν ἀποθανόντων γε λήθη γίνοιτο ἐν τῷ ᾅδῃ,
Chiar dacă morții se uită cu totul pe lumea cealaltă,

αὐτὰρ ἐγὼ καὶ κεῖθι φίλου μεμνήσομ' ἑταίρου. 390
ἀλλ᾽ ἐγὼ κἀκεῖ μνησθήσομαι τοῦ ἀγαπητοῦ φίλου.
Eu și-ntre morți de prietenul meu mi-oi aduce aminte.

νῦν δ' ἄγ' ἀείδοντες παιήονα κοῦροι Ἀχαιῶν391
νυνὶ δὲ ἄγε ᾄδοντες Παιᾶνα, ὦ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων
Hai îns-acuma, feciori, cântarea de slavă să-ncepem.

νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσι νεώμεθα, τόνδε δ' ἄγωμεν.392
πορευώμεθα ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς, τοῦτον δὲ ἐπάγωμεν.
Și să ne-ntoarcem-napoi, și să ducem în tabără mortul;

ἠράμεθα μέγα κῦδος· ἐπέφνομεν Ἕκτορα δῖον,393
ἔσχομεν δόξων μεγάλην, ἀπεκτείναμεν τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα,
Mare ne-a fost biruința, ucis-am pe falnicul Hector,

ᾧ Τρῶες κατὰ ἄστυ θεῷ ὣς εὐχετόωντο.394
ᾧτινι οἱ Τρῷες ἐν τῇ πόλει καθάπερ θεῷ ηὔχοντο.
Căruia, ca la un zeu, se rugau în cetate Troienii.”



ἦ ῥα, καὶ Ἕκτορα δῖον ἀεικέα μήδετο ἔργα. 395
εἶπε δὴ καὶ τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα ἀπρεπῆ καὶ αἰσχρὰ εἰργάζετο ἔργα.
Zice și-ndată-i abate să-l facă de ocară pe Hector;

ἀμφοτέρων μετόπισθε ποδῶν τέτρηνε τένοντε396
ὄπισθεν ἀμφοτέρων τῶν ποδῶν τὰ μεγάλα νεῦρα ἐτρύπησεν
El amândouă picioarele lui le străpunge la vine

ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, βοέους δ' ἐξῆπτεν ἱμάντας,397
ἐκ τῆς πτέρνης μέχρι τοῦ σφυροῦ, βοείους δὲ λώρους ἐξῆψεν,
De la călcâi până-n glezne, printr-însele-i trece curele,

ἐκ δίφροιο δ' ἔδησε, κάρη δ' ἕλκεσθαι ἔασεν·398
ἔδησε δὲ ἐκ τοῦ ὀχήματος τὴν κεφαλὴν δὲ ἀφῆκεν ἐπισύρεσθαι.
Cetluie trupul de car și-l lasă să-i spânzure capul.

ἐς δίφρον δ' ἀναβὰς ἀνά τε κλυτὰ τεύχε' ἀείρας399
ἀναβὰς δὲ εἰς τὸ ὄχημα, καὶ ἀναθεὶς καὶ τὰ ἔνδοξα ὅπλα,
Armele-i mândre luând și suindu-se-n chelna telegii,

μάστιξέν ῥ' ἐλάαν, τὼ δ' οὐκ ἀέκοντε πετέσθην. 400
ἐμάστιζε δὴ ἐλαύνειν, οὗτοι δὲ ἑκόντες ἔτρεχον·
Cailor dânsul dă bici; ei repede zboară spre vase.

τοῦ δ' ἦν ἑλκομένοιο κονίσαλος, ἀμφὶ δὲ χαῖται401
τούτου δὲ ἐπισυρομένου ἐγίνετο κονιορτός· περὶ αὐτὸν αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς
Colbul învolbură pe tăvălit, iar deoparte și alta

κυάνεαι πίτναντο, κάρη δ' ἅπαν ἐν κονίῃσι402
αἱ μέλαιναι προσήγγιζον τῇ γῇ, ἡ κεφαλὴ δὲ ὅλη ἐν τῇ κόνει καὶ τοῖς χώμασιν
Pletele-i negre se lasă pe jos și în țărnă-i obrazul

κεῖτο πάρος χαρίεν· τότε δὲ Ζεὺς δυσμενέεσσι403
ἔκειτο, ἡ τὸ πρὶν χάριτος καὶ ἡδύτητος γέμουσα, τότε δὲ ὁ Ζεὺς τοῖς ἐχθροῖς
Plin de mândrețe adineauri, dar care, din voia lui Zeus,

δῶκεν ἀεικίσσασθαι ἑῇ ἐν πατρίδι γαίῃ.404
ἔδωκεν αὐτὴν αἰκίσαι, καὶ ἀτιμάσαι ἐν τῇ ἑαυτοῦ πατρίδι γῇ.
Batjocorit de dușmani este-acuma în țară la dânsul.



ὣς τοῦ μὲν κεκόνιτο κάρη ἅπαν· ἣ δέ νυ μήτηρ 405
οὕτω τούτου ἡ κεφαλὴ πᾶσα ἐκεκονιόρτωτο· ἡ μήτηρ δὲ
Astfel întreg i s-afundă prin pulbere capul. Iar mama-i

τίλλε κόμην, ἀπὸ δὲ λιπαρὴν ἔρριψε καλύπτρην406
ἀπέσπα τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς, ἀπέρριψε δὲ τὸ λευκὸν κάλυμμα
Părul începe să-și smulgă și-și leapădă-ncolo marama

τηλόσε, κώκυσεν δὲ μάλα μέγα παῖδ' ἐσιδοῦσα·407
πόρρω, ὠλόλυξε δὲ πάνυ μεγάλως θεασαμένη τὸν υἱὸν·
Cea sclipitoare și-n hohote plânge privindu-și feciorul.

ᾤμωξεν δ' ἐλεεινὰ πατὴρ φίλος, ἀμφὶ δὲ λαοὶ408
ἐθρήνει δὲ οἰκτρῶς ὁ ἀγαπητὸς πατήρ, οἱ λαοὶ δὲ
Geme cu jale și tata-i bătrânul; în juru-i norodul

κωκυτῷ τ' εἴχοντο καὶ οἰμωγῇ κατὰ ἄστυ.409
θρήνῳ κατείχοντο, καὶ ὀδυρμῷ κατὰ τὴν πόλιν·
Plânge și geme și el, de umple cetatea cu plânsul.

τῷ δὲ μάλιστ' ἄρ' ἔην ἐναλίγκιον ὡς εἰ ἅπασα 410
τούτῳ δὲ μάλιστα ἦν ὅμοιον ὥσπερ εἰ πᾶσα
Mult era vaietul lor, de parcă întreg Ilionul,

Ἴλιος ὀφρυόεσσα πυρὶ σμύχοιτο κατ' ἄκρης.411
ἡ λοφώδης καὶ ὑψηλὴ Ἴλιος κατακαίοιτο κατά κορυφῆς (κατὰ κράτος).
Marea cetate pe deal, pierea irosindu-se-n flăcări.

λαοὶ μέν ῥα γέροντα μόγις ἔχον ἀσχαλόωντα412
οἱ μὲν οὖν λαοὶ τὸν γέροντα μόλις κατέσχον ἀγανακτοῦντα καὶ λυπούμενον περιπαθῶς,
Oastea de-abia îl ținea pe bătrân, că el de durere

ἐξελθεῖν μεμαῶτα πυλάων Δαρδανιάων.413
προθυμούμενον ἐξελθεῖν τῶν Δαρδανίων πυλῶν,
Nu mai putea; se zbătea să s-arunce pe Poarta Dardană.

πάντας δ' ἐλλιτάνευε κυλινδόμενος κατὰ κόπρον,414
πάντας δὲ ἱκέτευε, κυλιόμενος κατὰ τὸν συρφετὸν τῆς γῆς,
Tare de toți se ruga tăvălindu-se jos pe gunoaie

ἐξονομακλήδην ὀνομάζων ἄνδρα ἕκαστον· 415
ἐξ ὀνόματος καλῶν ἕκαστον ἄνδρα·
Și cuvânta el duios și pe nume zicea fiecărui·

σχέσθε φίλοι, καί μ' οἶον ἐάσατε κηδόμενοί περ416
παύσασθε, ὦ φίλοι, καὶ ἄφετέ με μόνον, καίπερ λυπούμενον,
„Dragii mei, nu mă opriți; lăsați-mă voi fără grijă

ἐξελθόντα πόληος ἱκέσθ' ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν.417
ἐξελθόντα τῆς πόλεως ἀφικέσθαι παρὰ τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων,
Singur să ies din cetate, să merg la Ahei spre corăbii,

λίσσωμ' ἀνέρα τοῦτον ἀτάσθαλον ὀβριμοεργόν,418
ὅπως παρακαλέσω τὸν ἄνδρα τοῦτον τὸν ἀνόσιον, καὶ βίαια καὶ ἄδικα πράττοντα,
Vreau să mă rog de păgânul și nelegiuitul acela,

ἤν πως ἡλικίην αἰδέσσεται ἠδ' ἐλεήσῃ419
ἐάν πως τὴν ἐμὴν ἡλικίαν αἰδεσθήσεται καὶ ἐλεήσει
Poate-o să aibă rușine de anii mei, poate se-ndură

γῆρας· καὶ δέ νυ τῷ γε πατὴρ τοιόσδε τέτυκται 420
τὸ γῆρας· καὶ δὴ καὶ αὐτῷ ὑπάρχει τοιοῦτος πατὴρ
De bătrânețele mele. Și el are tată ca mine,

Πηλεύς, ὅς μιν ἔτικτε καὶ ἔτρεφε πῆμα γενέσθαι421
ὁ Πηλεύς, ὅστις αὐτὸν ἐγέννησε, καὶ ἀνέτρεφε βλάβην γενέσθαι
Craiul Peleu, care viața-i dădu și-l crescu ca să fie

Τρωσί· μάλιστα δ' ἐμοὶ περὶ πάντων ἄλγε' ἔθηκε.422
τοῖς Τρῳσί, μάλιστα δὲ ἐκ πάντων ἐμοὶ θλίψεις καὶ λύπας ἐποίησε,
Pacostea noastră, dar mie mai mult decât altora, bietul,

τόσσους γάρ μοι παῖδας ἀπέκτανε τηλεθάοντας·423
πολλοὺς γάρ μοι υἱοὺς ἀπέκτεινε καλοὺς καὶ ἀκμαίους·
Pentru c-atâția copii îmi răpuse, toți tineri în floare,

τῶν πάντων οὐ τόσσον ὀδύρομαι ἀχνύμενός περ424
τούτων πάντων ἕνεκα οὐ θρηνῶ τοσοῦτον, καίπερ λυπούμενος,
Tare mi-e jale de toți, dar nu mi-i așa ca de Hector;

ὡς ἑνός, οὗ μ' ἄχος ὀξὺ κατοίσεται Ἄϊδος εἴσω, 425
ὥσπερ (ὅσον) ἕνεκα ἑνός, οὗ με ἡ λύπη ἡ σφοδρά καταβιβάσει εἰς τὸν ᾅδην,
De-asta și jalea-i amară curând mă va duce la groapă.

Ἕκτορος· ὡς ὄφελεν θανέειν ἐν χερσὶν ἐμῇσι·426
τοῦ Ἕκτορος· ὡς εἴθε ὦφλεν ἀποθανεῖν ἐν ταῖς ἐμαῖς χερσίν,
Doamne, de ce n-a murit săracul în brațele mele?

τώ κε κορεσσάμεθα κλαίοντέ τε μυρομένω τε427
οὕτω γὰρ ἂν ἐνεπλήσθημεν κλαίοντες καὶ θρηνοῦντες,
Am fi putut măcar noi, sărmana lui mamă cu mine,

μήτηρ θ', ἥ μιν ἔτικτε δυσάμμορος, ἠδ' ἐγὼ αὐτός.428
ἥ τε μήτηρ ἥτις αὐτὸν ἔτεκεν ἡ δυστυχὴς καὶ ἀθλία, καὶ ἐγὼ αὐτός.
Până la saț împreună să-l tot tânguim și să-l plângem.”



ὣς ἔφατο κλαίων, ἐπὶ δὲ στενάχοντο πολῖται·429
οὕτως εἶπε κλαίων, ἐπεστέναζον δὲ οἱ πολῖται.
Asta zicea plângând și-n juru-i oftau orășenii.

Τρῳῇσιν δ' Ἑκάβη ἁδινοῦ ἐξῆρχε γόοιο· 430
Ἑκάβη δὲ ταῖς Τρωικαῖς γυναιξὶν ἤρχετο θρήνου καὶ ὀδυρμοῦ συχνοῦ, λέγουσα·
Printre femei începu să se jăluie amar și Hecuba·

τέκνον ἐγὼ δειλή· τί νυ βείομαι αἰνὰ παθοῦσα431
ὦ παῖ, ἐγὼ ἡ ταλαίπωρος καὶ ἀθλία, τί δὴ καὶ πῶς βιώσομαι καὶ ζήσομαι δεινὰ καὶ χαλεπὰ παθοῦσα
„Vai mie, fătul meu! Biata cum eu așa greu încercată

σεῦ ἀποτεθνηῶτος; ὅ μοι νύκτάς τε καὶ ἦμαρ432
σοῦ ἀποθανόντος; ὅς μοι νύκτωρ καὶ μεθ᾿ ἡμέραν
Pot viețui când ești mort? Tu fală-mi erai în cetate

εὐχωλὴ κατὰ ἄστυ πελέσκεο, πᾶσί τ' ὄνειαρ433
δόξα κατὰ τὴν πόλιν ἀνεστρέφου καὶ διέτριβες, καὶ πᾶσιν ὄφελος
Ziua și noaptea, fiind tot binele și ajutorul

Τρωσί τε καὶ Τρῳῇσι κατὰ πτόλιν, οἵ σε θεὸν ὣς434
τοῖς τε Τρῳσὶ καὶ ταῖς Τρῳάσιν ἐν τῇ πόλει, οἵ σε καθάπερ θεὸν
Celor din Troia, bărbați și femei, care-adesea pe tine

δειδέχατ'· ἦ γὰρ καί σφι μάλα μέγα κῦδος ἔησθα 435
διεδέχοντο καὶ ἠσπάζοντο καὶ ἐφιλοφρονοῦντο, ὄντως γὰρ ἂν αὐτοῖς δόξα μεγάλη καὶ εὐπρέπεια ὑπῆρχες,
Ca pe un zeu te primeau, că și lor le-ai fost mare mândrie

ζωὸς ἐών· νῦν αὖ θάνατος καὶ μοῖρα κιχάνει.436
ὅτε ἔζης, νυνὶ δὲ θάνατος καὶ τύχη κακή σε καταλαμβάνει.
Cât ai trăit, acum iată-te-n mâna ursitei și-a morții.



ὣς ἔφατο κλαίουσ', ἄλοχος δ' οὔ πώ τι πέπυστο437
οὕτως εἶπε κλαίουσα· ἡ γυνὴ δὲ οὔ πώ τι ἤκουσε
Asta ea zise plângând. Dar încă nimic n-auzise

Ἕκτορος· οὐ γάρ οἵ τις ἐτήτυμος ἄγγελος ἐλθὼν438
τοῦ Ἕκτορος, οὐδεὶς γὰρ ἀληθὴς μηνυτής παραγενόμενος
Buna soție-a lui Hector, că nimenea nu o vestise

ἤγγειλ' ὅττί ῥά οἱ πόσις ἔκτοθι μίμνε πυλάων,439
αὐτῇ ἐμήνυσεν, ὅτι δὴ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς ἐκτὸς τῶν πυλῶν ἔμενεν·
Cum era drept, că afară de poartă-i rămase bărbatul.

ἀλλ' ἥ γ' ἱστὸν ὕφαινε μυχῷ δόμου ὑψηλοῖο 440
ἀλλ᾽ αὕτη γε ὕφασμα εἰργάζετο ἐν τῷ ἐνδοτάτῳ τοῦ ὑψηλοῦ οἴκου,
Ea la palat înăuntru ședea și țesea la o pânză

δίπλακα πορφυρέην, ἐν δὲ θρόνα ποικίλ' ἔπασσε.441
διπλοΐδα μεγάλην πορφυράν, ἐνέπασσε δὲ καὶ ἐποίκιλλε χρώματα διάφορα·
Roșie, largă-ndoită, cu alesături de tot felul.

κέκλετο δ' ἀμφιπόλοισιν ἐϋπλοκάμοις κατὰ δῶμα442
παρεκελεύσατο δὲ ταῖς καλλικόμοις θεραπαίναις ἐν τῷ οἴκῳ
Roabele cârlionțate striga să așeze în vatră

ἀμφὶ πυρὶ στῆσαι τρίποδα μέγαν, ὄφρα πέλοιτο443
στῆσαι περὶ τὸ πῦρ μέγαν λέβητα ὅπως ὑπάρχοι
Pe pirostie o mare căldare, să-i fie de baie

Ἕκτορι θερμὰ λοετρὰ μάχης ἐκ νοστήσαντι444
τῷ Ἕκτορι λουτρὰ θερμά ὑποστρέψαντι ἐκ τοῦ πολέμου·
Caldă lui Hector îndată ce el se va-ntoarce din luptă.

νηπίη, οὐδ' ἐνόησεν ὅ μιν μάλα τῆλε λοετρῶν 445
ἡ ἀνόητος, οὐδὲ ἔμαθεν ὅτι αὐτὸν πόρρω πάνυ λουτρῶν
Biata, ea nici prepunea că departe de scaldă-l ucise

χερσὶν Ἀχιλλῆος δάμασε γλαυκῶπις Ἀθήνη.446
ἀπέκτεινεν ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ διὰ τῶν χειρῶν τοῦ Ἀχιλλέως·
Palas Atena pe Hector cu lancea izbită de-Ahile.

κωκυτοῦ δ' ἤκουσε καὶ οἰμωγῆς ἀπὸ πύργου·447
ἤκουσε δὲ τοῦ θρήνου καὶ τῆς ὀλολυγῆς ἀπὸ τοῦ πύργου·
Dar de la turn auzind tânguit și bocit, ea începe

τῆς δ' ἐλελίχθη γυῖα, χαμαὶ δέ οἱ ἔκπεσε κερκίς·448
ταύτης δὲ περιεκλονήθησαν τὰ μέλη, ἐξέπεσε δὲ τῶν χειρῶν αὐτῆς ἐπὶ τὴν γῆν τὸ ὑφαντικὸν ἐργαλεῖον·
Toată să tremure-atunci, îi cade suveica din mână

ἣ δ' αὖτις δμῳῇσιν ἐϋπλοκάμοισι μετηύδα·449
ἡ δὲ ταῖς καλλικόμοις θεραπαίναις ἔλεγεν·
Și cuvântează la roabele cele frumos pieptănate·

δεῦτε δύω μοι ἕπεσθον, ἴδωμ' ὅτιν' ἔργα τέτυκται. 450
ἄγετ᾿ ἀκολουθεῖτέ μοι δύο, ὅπως θεάσωμαι τίνα ἔργα γεγόνασι·
„Haide cu mine voi două să văd oare ce-i? Auzit-am

αἰδοίης ἑκυρῆς ὀπὸς ἔκλυον, ἐν δ' ἐμοὶ αὐτῇ451
τῆς αἰδεσίμου πενθερᾶς τὴν φωνὴν ἤκουσα· ἐν ἐμοὶ δὲ αὐτῇ
Țipătul soacră-mi, inima-mi tremură și mi se zbate

στήθεσι πάλλεται ἦτορ ἀνὰ στόμα, νέρθε δὲ γοῦνα452
κινεῖται ἐν τοῖς στήθεσιν ἡ καρδία κατὰ τὸ στόμα, κάτωθεν δὲ τὰ γόνατα
Gata să-mi sară din piept și vai, mi-amorțiră genunchii;

πήγνυται· ἐγγὺς δή τι κακὸν Πριάμοιο τέκεσσιν.453
ψύχεται καὶ ἀπονεκροῦται, πλησίον ἐστὶ δεινόν τι τοῖς παισὶ τοῦ Πριάμου·
Vreo răutate s-apropie acuma de fiii lui Priam.

αἲ γὰρ ἀπ' οὔατος εἴη ἐμεῦ ἔπος· ἀλλὰ μάλ' αἰνῶς454
εἴθε γὰρ πόρρω τῆς ἐμῆς ἀκοῆς γένοιτο ὁ ἐμὸς λόγος· πάνυ μέντοι χαλεπῶς
Doamne, ferește-mi auzul de-o astfel de știre! Dar tare

δείδω μὴ δή μοι θρασὺν Ἕκτορα δῖος Ἀχιλλεὺς 455
δέδοικα μή ποτέ μοι τὸν εὔτολμον Ἕκτορα ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς
Mi-e să nu-l rupă din oaste la-ntoarcere-Ahile pe Hector,

μοῦνον ἀποτμήξας πόλιος πεδίον δὲ δίηται,456
μόνον ἀποχωρίσας τῆς πόλεως ἐπὶ τὸ πεδίον ἀποκτείνῃ,
Cutezător cum e el, și departe de zid să-l alunge

καὶ δή μιν καταπαύσῃ ἀγηνορίης ἀλεγεινῆς457
καὶ δὴ ἀποπαύσῃ αὐτὸν τῆς χαλεπῆς καὶ ὀδυνηρᾶς ἀνδρίας,
Singur pe câmp și să-i curme pe veci cutezarea nebună,

ἥ μιν ἔχεσκ', ἐπεὶ οὔ ποτ' ἐνὶ πληθυῖ μένεν ἀνδρῶν,458
ἥτις αὐτὸν κατεῖχεν, ἐπειδὴ οὐδέποτε ἐν τῷ πλήθει παρέμενε τῶν ἀνδρῶν,
Izvoditoare de rău, că el nu stă-napoi cu mulțimea,

ἀλλὰ πολὺ προθέεσκε, τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων.459
ἀλλὰ πολλῷ προέτρεχεν τῇ ἑαυτοῦ εὐθαρσίᾳ μηδενὶ ὑποχωρῶν.
Ci se răpede-nainte și nu vrea să știe de nimeni.”



ὣς φαμένη μεγάροιο διέσσυτο μαινάδι ἴση 460
οὕτως εἰποῦσα ὥρμησεν ἐκ τοῦ οἴκου ὁμοία ἐμμανεῖ γυναικὶ
Asta grăi și ca scoasă din minte dă fuga din casă,

παλλομένη κραδίην· ἅμα δ' ἀμφίπολοι κίον αὐτῇ461
διασειομένη καὶ κλονουμένη κατὰ τὴν καρδίων, σὺν αὐτῇ δὲ καὶ αἱ θεράπαιναι ἐπορεύοντο.
Inima-i zvocote-n piept. Ea merge de șerbe-nsoțită.

αὐτὰρ ἐπεὶ πύργόν τε καὶ ἀνδρῶν ἷξεν ὅμιλον462
ἐπειδὴ δὲ ἀφίκετο εἰς τὸν πύργον καὶ τὸ ἄθροισμα τῶν ἀνδρῶν,
Când după asta la turn prin gloata de-oameni ajunse,

ἔστη παπτήνασ' ἐπὶ τείχεϊ, τὸν δὲ νόησεν463
ἔστη ἐπὶ τῷ τείχει περιβλεψαμένη, τοῦτον δὲ ἐθεάσατο
Stete privind pe zid și-ndată văzu ea de-acolo

ἑλκόμενον πρόσθεν πόλιος· ταχέες δέ μιν ἵπποι464
ἐπισυρόμενον ἔμπροσθεν τῆς πόλεως· οἱ ταχεῖς δὲ ἵπποι αὐτὸν
Leșu-naintea cetății cum tot îl duceau telegarii,

ἕλκον ἀκηδέστως κοίλας ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν. 465
ἔσυρον ἀφειδῶς ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς τῶν Ἑλλήνων·
Repede fără de milă-l târau spre Ahei la corăbii,

τὴν δὲ κατ' ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν,466
ταύτην δὲ ἐν ὀφθαλμοῖς νὺξ σκοτεινὴ περιεκάλυψε,
Noaptea ca bezna de neagră pe loc îi întunecă ochii

ἤριπε δ' ἐξοπίσω, ἀπὸ δὲ ψυχὴν ἐκάπυσσε.467
κατέπεσε δὲ εἰς τοὐπίσω, ἀπέπνευσε δὲ τὴν ψυχήν·
Și ca trăsnită ea cade pe spate și-și pierde simțirea.

τῆλε δ' ἀπὸ κρατὸς βάλε δέσματα σιγαλόεντα,468
πόρρω δὲ ἀπὸ τῆς κεφαλῆς ἔρριψε τὰ λαμπρὰ ἐπίδεσμα καὶ περιθέματα τῆς κεφαλῆς,
Sar răvășite departe ale pletelor mândre podoabe,

ἄμπυκα κεκρύφαλόν τε ἰδὲ πλεκτὴν ἀναδέσμην469
τό τε διάδημα τῶν τριχῶν, καὶ τὸν κεκρύφαλον,
Conciul, apoi un tulpan, legăturile bine-mpletite,

κρήδεμνόν θ', ὅ ῥά οἱ δῶκε χρυσῆ Ἀφροδίτη 470
καὶ τὴν περὶ τοὺς κροτάφους σειράν, καὶ τὸ ἐπιβόλαιον, ὅπερ ἔδωκεν αὐτῇ ἡ χρυσῆ Ἀφροδίτη
Balțul, zovon care-i dase Afrodita, zeița de aur,

ἤματι τῷ ὅτε μιν κορυθαίολος ἠγάγεθ' Ἕκτωρ471
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ἡνίκα αὐτὴν ὁ συνεχῶς τὸ κράνος κινών Ἕκτωρ ἠγάγετο
Când a luat-o mireasă din casele craiului Vultur,

ἐκ δόμου Ἠετίωνος, ἐπεὶ πόρε μυρία ἕδνα.472
ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ Ἠετίωνος, ἐπειδὴ ἔδωκε πλεῖστα δῶρα προικῴα.
Hector în schimb aducându-i puzderii de daruri de zestre.

ἀμφὶ δέ μιν γαλόῳ τε καὶ εἰνατέρες ἅλις ἔσταν,473
περὶ αὐτὴν δὲ αἱ τοῦ ἀνδρὸς ἀδελφαὶ καὶ αἱ τῶν ἀνδραδελφῶν γυναῖκες πολλαὶ ἵσταντο,
Dar la cădere-i pe ea o-mpresoară cumnatele-i multe

αἵ ἑ μετὰ σφίσιν εἶχον ἀτυζομένην ἀπολέσθαι.474
αἳ δὴ αὐτὴν ἐν ἑαυταῖς κατεῖχον λύπῃ ἐπειγομένην (συνεχομένην) ἀποθανεῖν.
Și o ridică-ntre ele pe biata-nlemnită de groază.

ἣ δ' ἐπεὶ οὖν ἔμπνυτο καὶ ἐς φρένα θυμὸς ἀγέρθη 475
ἐπεὶ δὲ αὕτη ἔμπνους ἐγένετο (ἀνέπνευσε), καὶ ἡ ψυχή (τὸ πνεῦμα) συνηθροίσθη εἰς τὴν διάνοιαν,
Când după asta ea prinde răsuflet și-i dezmeticită,

ἀμβλήδην γοόωσα μετὰ Τρῳῇσιν ἔειπεν·476
ἀναβολάδην καὶ ὀξέως ὀλολύζουσα ἐν ταῖς Τρωικαῖς γυναιξὶν εἶπεν·
Zice cu hohot de plâns femeilor care-o-nconjoară·

Ἕκτορ ἐγὼ δύστηνος· ἰῇ ἄρα γεινόμεθ' αἴσῃ477
ὦ Ἕκτορ, ἐγὼ ἡ ταλαίπωρος καὶ ἀθλία, μιᾷ δὴ μοίρᾳ ἐγεννήθημεν
„Hector, ah, biata de mine! Amândoi ne-am născut în aceeași

ἀμφότεροι, σὺ μὲν ἐν Τροίῃ Πριάμου κατὰ δῶμα,478
ἀμφότεροι, σὺ μὲν ἐν τῇ Τροίᾳ ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Πριάμου,
Zodie, tu te-ai născut la palatul lui Priam în Troia,

αὐτὰρ ἐγὼ Θήβῃσιν ὑπὸ Πλάκῳ ὑληέσσῃ479
ἐγὼ δὲ ἐν ταῖς Θήβαις, τῇ ὑπὸ τῷ Πλακεῖ ὄρει κειμένῃ, συμφύτῳ καὶ ὑλώδει πόλει
Eu sub pădurile muntelui Placos la Teba-n palatul

ἐν δόμῳ Ἠετίωνος, ὅ μ' ἔτρεφε τυτθὸν ἐοῦσαν 480
ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Ἠετίωνος, ὅς με ἀνέτρεφε μικρὰν ὑπάρχουσαν
Craiului Vultur. Sărmanul pe-o nenorocită ca mine

δύσμορος αἰνόμορον· ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι.481
τὴν δυστυχῆ καὶ κακόμοιρον, ὡς εἴθε μὴ ὦφλε γεννῆσαί με·
El de copil m-a crescut. Să nu-mi fi dat viața mai bine!

νῦν δὲ σὺ μὲν Ἀΐδαο δόμους ὑπὸ κεύθεσι γαίης482
νυνὶ δὲ σὺ μὲν δὴ εἰς τοὺς οἴκους τοῦ Ἅιδου ὑπὸ τοὺς μυχοὺς καὶ ἀποκρύφους τόπους τῆς γῆς
Vai, tu pe lumea cealaltă sub bolta pământului negru

ἔρχεαι, αὐτὰρ ἐμὲ στυγερῷ ἐνὶ πένθεϊ λείπεις483
ἀπέρχῃ, ἐμὲ δὲ ἐν πένθει καὶ θρήνῳ μισητῷ καταλείπεις
Astăzi te duci și pe mine în veșnică jale, pustie,

χήρην ἐν μεγάροισι· πάϊς δ' ἔτι νήπιος αὔτως,484
ἐστερημένην ἀνδρὸς ἐν τοῖς οἴκοις, ὁ παῖς δὲ ἔτι βρέφος οὕτως,
Văduv-acasă mă lași și încă un prunc ni-i copilul

ὃν τέκομεν σύ τ' ἐγώ τε δυσάμμοροι· οὔτε σὺ τούτῳ 485
ὅν ἐγεννήσαμεν σύ τε κἀγὼ οἱ δυστυχεῖς καὶ κακόμοιροι· οὔτε σὺ τούτῳ
Care de noi e născut. Nici tu acum, Hector, pe dânsul

ἔσσεαι Ἕκτορ ὄνειαρ ἐπεὶ θάνες, οὔτε σοὶ οὗτος.486
ἔσῃ, ὦ Ἕκτορ, ὄφελος, ἐπειδὴ ἀπέθανες, οὔτε σοὶ ἔται οὗτος·
N-o să-l ajuți fiind mort, nici dânsul odată pe tine.

ἤν περ γὰρ πόλεμόν γε φύγῃ πολύδακρυν Ἀχαιῶν,487
ἐὰν γὰρ καὶ τὸν πολλῶν δακρύων αἴτιον πόλεμον τῶν Ἑλλήνων ἐκφύγῃ,
Chiar dacă el în război din mâna dușmanilor scapă,

αἰεί τοι τούτῳ γε πόνος καὶ κήδε' ὀπίσσω488
ἀεὶ δὴ τούτῳ γε ταλαιπωρία καὶ λύπαι μετὰ ταῦτα
Trudă și zbucium și chin o să-i fie de-a pururea traiul;

ἔσσοντ'· ἄλλοι γάρ οἱ ἀπουρίσσουσιν ἀρούρας.489
ἔσονται, ἄλλοι γὰρ αὐτοῦ ἀφαιρήσονται τὰ σιτοφόρα χωρία·
Alții lua-i-vor ogorul și au să-l despoaie de-avere.

ἦμαρ δ' ὀρφανικὸν παναφήλικα παῖδα τίθησι· 490
ἡ τῆς ὀρφανίας δ' ἡμέρα, καὶ τὸ ζῆν ὀρφανόν, πάντων τῶν ὁμηλίκων ἀπεληλαμμένον τὸν παῖδα καθίστησι,
Cum e orfan un copil, se duc și tovarăși și jocuri;

πάντα δ' ὑπεμνήμυκε, δεδάκρυνται δὲ παρειαί,491
πάντα δὲ δεινὰ εἰς ἀνάμνησιν ἄγει τοῦ δυσφορεῖν, δάκρυσι δὲ περιρρέονται αἱ παρειαί,
Merge cu capul plecat și lacrimi îi șiruie-n față.

δευόμενος δέ τ' ἄνεισι πάϊς ἐς πατρὸς ἑταίρους,492
βρεχόμενος (ἐνδεής) δὲ ἀνέρχεται ὁ παῖς παρὰ τοὺς πατρικοὺς φίλους·
El la prietenii tatălui umblă cerșind de nevoie,

ἄλλον μὲν χλαίνης ἐρύων, ἄλλον δὲ χιτῶνος·493
ἄλλον μὲν ἀπὸ τῆς χλαμύδος ἑλκύων, ἄλλον δὲ ἀπὸ τοῦ χιτῶνος,
Pe-unul îl trage de mantie, pe-altul îl trage de haină.

τῶν δ' ἐλεησάντων κοτύλην τις τυτθὸν ἐπέσχε·494
τούτων δὲ σπλαγχνισθέντων ποτήριόν τις μικρὸν παρέσχε,
Poate vreunul milos îi întinde și lui păhăruțul,

χείλεα μέν τ' ἐδίην', ὑπερῴην δ' οὐκ ἐδίηνε. 495
καὶ τὰ μὲν χείλη ἔβρεξεν, ἐντὸς δὲ τὰ οὖλα τοῦ στόματος οὐκ ἔβρεξε.
Buzele-și udă cu el, dar bietul nu-și udă și cerul

τὸν δὲ καὶ ἀμφιθαλὴς ἐκ δαιτύος ἐστυφέλιξε496
τοῦτον δὲ καί τις ἐπ᾽ ἀμφοτέροις τοῖς γονεῦσι θάλλων ἀπεωθήσατο ἐκ τῆς εὐωχίας
Gurii, pe când un copil cu părinți îl alungă pe dânsul

χερσὶν πεπλήγων καὶ ὀνειδείοισιν ἐνίσσων·497
πλήξας ταῖς χερσὶ, καὶ ὀνειδισμοῖς, καὶ λοιδορίαις βάλλων καὶ ἐπιπλήσσων·
De la ospăț, îi dă palme și-l bruftuie și-l probozește·

ἔρρ' οὕτως· οὐ σός γε πατὴρ μεταδαίνυται ἡμῖν.498
ἀπελθ᾽ οὕτω μετὰ φθορᾶς, οὐχ ὁ σὸς πατὴρ ἐν ἡμῖν εὐωχεῖται·
«Cară-te! Tatăl tău nu stă la masă cu noi împreună.

δακρυόεις δέ τ' ἄνεισι πάϊς ἐς μητέρα χήρην499
δακρύων δὲ ὁ παῖς ἐπανέρχεται πρὸς τὴν μητέρα τὴν ἐστερημένην ἀνδρὸς
Și-nlăcrimat se întoarce sărmanul la văduva-i mamă,

Ἀστυάναξ, ὃς πρὶν μὲν ἑοῦ ἐπὶ γούνασι πατρὸς 500
ὁ Ἀστυάναξ, ὃς πρότερον μὲν ἐπὶ τοῖς γόνασι τοῦ ἑαυτοῦ πατρὸς
Biet Astianax! El care-nainte în brațe la tata

μυελὸν οἶον ἔδεσκε καὶ οἰῶν πίονα δημόν·501
μυελὸν μόνον ἤσθιε, καὶ στέαρ λιπαρὸν προβάτων·
Nu se hrănea fără numai din măduvă și din grăsimea

αὐτὰρ ὅθ' ὕπνος ἕλοι, παύσαιτό τε νηπιαχεύων,502
ὅτε δ᾽ αὐτὸν ὁ ὕπνος κατελάμβανε καὶ ἐπαύετο παιδαριευόμενος καὶ τὰ τῶν νηπίων πράττων,
Cărnii de oi. Dacă somnu-i venea și-nceta să mai zburde,

εὕδεσκ' ἐν λέκτροισιν ἐν ἀγκαλίδεσσι τιθήνης503
ὕπνωττεν ἐν τῇ κλίνῃ ἐν ταῖς ἀγκάλαις τῆς τροφοῦ
El adormea în pătuc fără grijă pe brațele doicii,

εὐνῇ ἔνι μαλακῇ θαλέων ἐμπλησάμενος κῆρ·504
ἐν στρωμνῇ μαλακῇ, παντοίων ἐδεσμάτων ἐμπλήσας τὴν ψυχήν·
Pe așternutul lui moale, sătul de tot felul de bunuri.

νῦν δ' ἂν πολλὰ πάθῃσι φίλου ἀπὸ πατρὸς ἁμαρτὼν 505
νυνὶ δὲ πολλὰ ἂν δεινὰ πάθῃ τοῦ ἀγαπητοῦ πατρὸς ἀπεστερημένος
Mult o să sufere acuma de tată lipsit, Astianax,

Ἀστυάναξ, ὃν Τρῶες ἐπίκλησιν καλέουσιν·506
ὁ Ἀστυάναξ, ὃν οἱ Τρῷες κατ᾿ ἐπωνυμίαν καλοῦσι·
«Domnul cetății, porecla ce-i daser-ai noștri, căci Hector,

οἶος γάρ σφιν ἔρυσο πύλας καὶ τείχεα μακρά.507
μόνος γὰρ αὐτοῖς ἐφύλαττες καὶ ἔσωζες τὰς πύλας καὶ ὑψηλὰ τείχη,
Tu le-apărai și înaltele ziduri și porțile singur.

νῦν δὲ σὲ μὲν παρὰ νηυσὶ κορωνίσι νόσφι τοκήων508
ὦ Ἕκτορ, νυνὶ δὲ σὲ μὲν παρὰ ταῖς καμπυλοπρύμναις ναυσὶ πόρρω τῶν γονέων
Dar la corăbii acum, departe de noi, te vor roade

αἰόλαι εὐλαὶ ἔδονται, ἐπεί κε κύνες κορέσωνται509
εὔστροφοι καὶ εὐκίνητοι σκώληκες φάγονται, ἐπειδὰν οἱ κύνες ἐμπλησθῶσιν,
Viermii roind și de trupul tău gol săturase-vor cânii,

γυμνόν· ἀτάρ τοι εἵματ' ἐνὶ μεγάροισι κέονται 510
ἀπερικάλυπτον· τὰ ἱμάτια δέ σοι ἐν τοῖς οἴκοις κεῖται
Biete bărbat, când acasă păstrate sunt hainele tale

λεπτά τε καὶ χαρίεντα τετυγμένα χερσὶ γυναικῶν.511
λεπτὰ καὶ ὡραῖα, εἰργασμένα ταῖς τῶν γυναικῶν χερσίν.
Gingașe, dalbe, de mâna femeilor bine țesute.

ἀλλ' ἤτοι τάδε πάντα καταφλέξω πυρὶ κηλέῳ512
ἀλλὰ ταῦτα μὲν πάντα κατακαύσω πυρὶ καυστικῷ,
Dar eu le-oi strânge pe toate, în foc le-oi zvârli și le-oi arde

οὐδὲν σοί γ' ὄφελος, ἐπεὶ οὐκ ἐγκείσεαι αὐτοῖς,513
σοὶ γὰρ ἐξ αὐτῶν οὐδὲν ὄφελος, ἐπειδὴ οὐκ ἐν αὐτοῖς κείσῃ,
Nemaifiind de folos, că tu n-ai să le porți, și pe tine

ἀλλὰ πρὸς Τρώων καὶ Τρωϊάδων κλέος εἶναι.514
ἀλλὰ πρὸς δόξαν τῶν Τρῴων καὶ τῶν Τρῳάδων ἔσονται.
Au să te laude-atunci bărbați și femei în cetate.”



ὣς ἔφατο κλαίουσ', ἐπὶ δὲ στενάχοντο γυναῖκες. 515
οὕτως εἶπε κλαίουσα, ἐπεστέναζον δὲ αἱ γυναῖκες.
Asta ea zise plângând și femeile oftau după dânsa.