Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
ὣς οἳ μὲν κατὰ ἄστυ πεφυζότες ἠΰτε νεβροὶ | 001 |
οὕτως οὗτοι μὲν εἰς (ἐν) τὴν(ῇ) πόλιν(ει) καταφυγόντες (δειλιῶντες) καθάπερ γεννήματα ἐλάφων, | |
După ce astfel ca puii de ciute-o zbughiră-n cetate, | |
ἱδρῶ ἀπεψύχοντο πίον τ' ἀκέοντό τε δίψαν | 002 |
τὸν ἱδρῶτα κατέψυχον καὶ ἐξήραινον ἀνέμῳ, ἔπιόν τε καὶ τὸ δίψος ἐθεράπευον | |
Stau în frumoasele lor metereze culcați, răcorindu-și | |
κεκλιμένοι καλῇσιν ἐπάλξεσιν· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ | 003 |
περικεκλεισμένοι καὶ περιεχόμενοι τοῖς καλοῖς προμαχῶσιν, ἤγουν τῷ τείχει παντί. οἱ Ἕλληνες δὲ | |
Trupul de-arsură și setea din ei potolind. Iar Aheii | |
τείχεος ἆσσον ἴσαν σάκε' ὤμοισι κλίναντες. | 004 |
πλησίον τοῦ τείχους ἐπορεύοντο, τὰς ἀσπίδας ἐπικλίναντες, καὶ τὴν ἄνω περιφέρειαν αὐτῶν ἐπιθέντες τοῖς ὤμοις. | |
S-apropiară de zid și pe umere-ntinseră scuturi. | |
Ἕκτορα δ' αὐτοῦ μεῖναι ὀλοιὴ μοῖρα πέδησεν | 005 |
τὸν Ἕκτορα δὲ αὐτόθι παραμεῖναι ἐδέσμευσεν ἡ ἀφανιστικὴ Μοῖρα ἔμπροσθεν | |
Numai pe Hector îl prinse în cursă năprasnica soartă | |
Ἰλίου προπάροιθε πυλάων τε Σκαιάων. | 006 |
τοῦ Ἰλίου, καὶ τῶν Σκαιῶν πυλῶν. | |
Și-l împietri înaintea cetății la Porțile Schee. | |
αὐτὰρ Πηλείωνα προσηύδα Φοῖβος Ἀπόλλων· | 007 |
πρὸς τὸν υἱὸν δὲ τοῦ Πηλέως ἔλεγεν ὁ λαμπρὸς Ἀπόλλων· | |
Febos Apolon atunci așa cuvânta lui Ahile· | |
τίπτέ με Πηλέος υἱὲ ποσὶν ταχέεσσι διώκεις | 008 |
τί δήποτέ με υἱὲ τοῦ Πηλέως διώκεις ποσὶ ταχέσι, | |
„Ce mă gonești, Peleiene, cu toată iuțeala pe mine | |
αὐτὸς θνητὸς ἐὼν θεὸν ἄμβροτον; οὐδέ νύ πώ με | 009 |
σὺ φθαρτὸς ὤν, θεὸν ἄφθαρτον καὶ ἀθάνατον; οὐδὲ δήπω με | |
Cel fără moarte, tu, un muritor? Dar încă, se vede, | |
ἔγνως ὡς θεός εἰμι, σὺ δ' ἀσπερχὲς μενεαίνεις. | 010 |
ἐνόησας ὅτι θεός εἰμι, σὺ δὲ ἀδιαλείπτως προθυμῇ; | |
N-ai priceput că-s un zeu și degeaba te-mpizmui. Pesemne | |
ἦ νύ τοι οὔ τι μέλει Τρώων πόνος, οὓς ἐφόβησας, | 011 |
ἢ δή σοι οὐδὲν μέλει ἡ τῶν Τρῴων κακοπάθεια, οὓς ἔτρεψας εἰς φυγήν, | |
Nu-ți este ție să lupți cu oștirea gonită de tine; | |
οἳ δή τοι εἰς ἄστυ ἄλεν, σὺ δὲ δεῦρο λιάσθης. | 012 |
οἳ δή σοι εἰς τὴν πόλιν συνεστράφησαν, σὺ δὲ ἐνθάδε ἀπεχωρίσθης; | |
Ea se închise-n cetate și tu te-ai luat după mine. | |
οὐ μέν με κτενέεις, ἐπεὶ οὔ τοι μόρσιμός εἰμι. | 013 |
οὐδαμῶς με ἀποκτενεῖς, ἐπειδὴ οὐχ ὑπόκειμαι μοίρᾳ. | |
Nu poți tu moarte să-mi dai, că eu nu sunt supusul ursitei.” | |
τὸν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· | 014 |
πρὸς τοῦτον δὲ μεγάλως στενάξας εἶπεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς· | |
Plin de necaz a răspuns Ahile cel iute ca șoimul· | |
ἔβλαψάς μ' ἑκάεργε θεῶν ὀλοώτατε πάντων | 015 |
ἔβλαψάς με, ὦ Ἄπολλον ὀλεθριώτατε πάντων τῶν θεῶν, | |
„M-ai abătut de la zid rătăcindu-mă-ncoace, tu zeul | |
ἐνθάδε νῦν τρέψας ἀπὸ τείχεος· ἦ κ' ἔτι πολλοὶ | 016 |
δεῦρο νῦν ἀπαγαγὼν ἐκ τοῦ τείχους· ὄντως ἂν ἔτι πολλοὶ | |
Cel mai avan între zei, tu care țintești de departe. | |
γαῖαν ὀδὰξ εἷλον πρὶν Ἴλιον εἰσαφικέσθαι. | 017 |
τοῖς ὀδοῦσιν ἐλάβοντο τῆς γῆς, πρὶν εἰς τὸ Ἴλιον ἀφικέσθαι. | |
Ce de Troieni mai cădeau și mușcau la cădere pământul | |
νῦν δ' ἐμὲ μὲν μέγα κῦδος ἀφείλεο, τοὺς δὲ σάωσας | 018 |
νυνὶ δὲ ἐμὲ μὲν μεγάλην δόξων ἀφείλου, τούτους δὲ ἔσωσας | |
Până s-ajungă la Troia! Tu m-ai despoiat de mărire, | |
ῥηϊδίως, ἐπεὶ οὔ τι τίσιν γ' ἔδεισας ὀπίσσω. | 019 |
ῥᾳδίως, ἐπειδὴ οὐδαμῶς ἐφοβήθης ἀντέκτισιν καὶ τιμωρίαν ἐσομένην· | |
Lesne ferindu-i pe ei, căci nu te-ai temut de urmare. | |
ἦ σ' ἂν τισαίμην, εἴ μοι δύναμίς γε παρείη. | 020 |
ὄντως ἐτιμωρησάμην ἄν σε, εἴ μοι δύναμίς γε παρῆν. | |
Crede-mă, eu ți-o plăteam dacă mie-mi era în putință.” | |
ὣς εἰπὼν προτὶ ἄστυ μέγα φρονέων ἐβεβήκει, | 021 |
οὕτως εἰπὼν ἐπὶ τὴν πόλιν μεγαλοφρονῶν καὶ ἐπαιρόμενος ἐπορεύθη | |
Asta vorbi și semeț o luă înapoi spre cetate. | |
σευάμενος ὥς θ' ἵππος ἀεθλοφόρος σὺν ὄχεσφιν, | 022 |
ὁρμήσας, ὥσπερ ἵππος νικητὴς σὺν ὀχήματι, | |
Repede ca telegarul cel biruitor cu teleaga, | |
ὅς ῥά τε ῥεῖα θέῃσι τιταινόμενος πεδίοιο· | 023 |
ὃς δὴ ῥᾳδίως τρέχει ἐκτεινόμενος διὰ τῆς πεδιάδος· | |
Care s-așterne la fugă pe câmp și ca vântul aleargă, | |
ὣς Ἀχιλεὺς λαιψηρὰ πόδας καὶ γούνατ' ἐνώμα. | 024 |
οὕτως ὁ Ἀχιλλεὺς ταχέως ἐκίνει τοὺς πόδας καὶ τὰ γόνατα. | |
Iute la fel și Ahile mișca din genunchi, din picioare. | |
τὸν δ' ὃ γέρων Πρίαμος πρῶτος ἴδεν ὀφθαλμοῖσι | 025 |
τοῦτον δὲ ὁ γέρων Πρίαμος ἐθεάσατο τοῖς ὀφθαλμοῖς | |
Priam întâi de la turn pe el îl văzu pe câmpie | |
παμφαίνονθ' ὥς τ' ἀστέρ' ἐπεσσύμενον πεδίοιο, | 026 |
περιλάμποντα καθάπερ ἀστέρα, ἐφορμῶντα διὰ τοῦ πεδίου, | |
Strălucitor la năvală. Precum în senin luminează | |
ὅς ῥά τ' ὀπώρης εἶσιν, ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαὶ | 027 |
ὃς δὴ κατὰ τὸν τοῦ φθινοπώρου καιρὸν ἀνατέλλει, λαμπραὶ δὲ καὶ διάδηλοι αἱ λαμπηδόνες αὐτοῦ | |
Toamna luceafărul care cu razele lui sclipitoare | |
φαίνονται πολλοῖσι μετ' ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῷ, | 028 |
ὁρῶνται ἐν τοῖς πολλοῖς ἄστρασιν ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός, | |
Noaptea, când vine-ntuneric, s-arată-ntre multele stele | |
ὅν τε κύν' Ὠρίωνος ἐπίκλησιν καλέουσι. | 029 |
ὃν καλοῦσι κατ' ἐπωνυμίαν Κύνα τοῦ Ὠρίωνος, | |
Și poreclit e luceafărul al Orionului câne; | |
λαμπρότατος μὲν ὅ γ' ἐστί, κακὸν δέ τε σῆμα τέτυκται, | 030 |
τηλαυγέστατος μὲν οὗτος ὑπάρχει, χαλεπὸν δὲ σημεῖόν ἐστι, | |
Mai luminos este el, dar nu, e semn bun arătarea-i, | |
καί τε φέρει πολλὸν πυρετὸν δειλοῖσι βροτοῖσιν· | 031 |
καὶ γὰρ ἐπιφέρει τοῖς ἀθλίοις ἀνθρώποις πολὺν πυρετόν. | |
Arșiță doar și zăduf le aduce sărmanilor oameni; | |
ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος. | 032 |
οὕτως ἔλαμπεν ὁ σίδηρος περὶ τὰ στήθη αὐτοῦ τρέχοντος· | |
Asfel Ahile la mers înarmat strălucea în aramă. | |
ᾤμωξεν δ' ὃ γέρων, κεφαλὴν δ' ὅ γε κόψατο χερσὶν | 033 |
κλαίων δ᾽ ἐβόησεν ὁ γέρων, τὴν κεφαλὴν δ᾽ αὐτὸς ἔπληξε ταῖς χερσίν, | |
Scoate un gemet bătrânul și mânile prinse să-nalțe | |
ὑψόσ' ἀνασχόμενος, μέγα δ' οἰμώξας ἐγεγώνει | 034 |
ἄρας εἰς τὸ ὕψος, μεγάλως δὲ θρηνήσας ἐβόησε | |
Și peste cap da cu pumnul, gemea și striga cu putere | |
λισσόμενος φίλον υἱόν· ὃ δὲ προπάροιθε πυλάων | 035 |
παρακαλῶν τὸν ἀγαπητὸν ὑιόν· οὗτος δὲ ἔμπροσθεν τῶν πυλῶν | |
Și se ruga de fecior care singur stătea înaintea | |
ἑστήκει ἄμοτον μεμαὼς Ἀχιλῆϊ μάχεσθαι· | 036 |
ἵστατο ἀπαύστως προθυμούμενος πολεμεῖν τῷ Ἀχιλλεῖ· | |
Porților, peste măsură voind să dea piept cu Ahile. | |
τὸν δ' ὃ γέρων ἐλεεινὰ προσηύδα χεῖρας ὀρεγνύς· | 037 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ γέρων οἰκτρὰ ἔλεγε τὰς χεῖρας ἐκτείνων· | |
Brațele-ntinse spre el și așa începu să se roage· | |
Ἕκτορ μή μοι μίμνε φίλον τέκος ἀνέρα τοῦτον | 038 |
ὦ Ἕκτορ μή μοι παράμενε, ἀγαπητὸν τέκνον, τὸν ἄνδρα | |
„Hector, iubitul meu fiu, lipsit de oștire tu singur | |
οἶος ἄνευθ' ἄλλων, ἵνα μὴ τάχα πότμον ἐπίσπῃς | 039 |
τοῦτον μόνος ἄνευ τῶν ἄλλων, ἵνα μὴ ταχέως τὸν θάνατον ἐπισπάσῃ | |
Nu-l aștepta pe dușman, să nu dai cumva de năpastă, | |
Πηλεΐωνι δαμείς, ἐπεὶ ἦ πολὺ φέρτερός ἐστι | 040 |
ἀναιρεθεὶς ὑπὸ τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, ἐπειδὴ πολλῷ κρείσσων ὑπάρχει· | |
Dacă te biruie-Ahile, fiindcă e mult mai puternic. | |
σχέτλιος· αἴθε θεοῖσι φίλος τοσσόνδε γένοιτο | 041 |
ὁ χαλεπὸς καὶ ἄδικος, εἴθε γένοιτο φίλος τοσοῦτον τοῖς θεοῖς, | |
Procletul, de-ar fi el drag și zeilor cât mi-este mie, | |
ὅσσον ἐμοί· τάχα κέν ἑ κύνες καὶ γῦπες ἔδοιεν | 042 |
ὅσον ἐμοί, ταχέως ἂν αὐτὸν οἱ κύνες καὶ οἱ γῦπες ἔφαγον | |
Iute ar cădea toropit, mânca-l-ar vultanii și cânii, | |
κείμενον· ἦ κέ μοι αἰνὸν ἀπὸ πραπίδων ἄχος ἔλθοι· | 043 |
ἐρριμμένον· ὄντως ἄν μοι ἡ χαλεπὴ λύπη ἐξέλιπεν ἀπὸ τῆς διανοίας, | |
Numai așa mi s-ar duce cumplitul amar de pe suflet. | |
ὅς μ' υἱῶν πολλῶν τε καὶ ἐσθλῶν εὖνιν ἔθηκε | 044 |
ὅς με ἐποίησεν ἔρημον πολλῶν τε καὶ ἀγαθῶν υἱῶν, | |
M-a sărăcit de-o mulțime de fii, și tot unul și unul, | |
κτείνων καὶ περνὰς νήσων ἔπι τηλεδαπάων. | 045 |
ἀναιρῶν, καὶ πολλῶν ἐπὶ τὰς πόρρω κειμένας νήσους. | |
Pe-unii-i ucise, pe alții-i vându în ostroave departe. | |
καὶ γὰρ νῦν δύο παῖδε Λυκάονα καὶ Πολύδωρον | 046 |
καὶ γὰρ νῦν τοὺς δύο μοι παῖδας τὸν Λυκάονα καὶ τὸν Πολύδωρον | |
Iată, și-acuma pe doi, pe Licaon și pe Polidoros, | |
οὐ δύναμαι ἰδέειν Τρώων εἰς ἄστυ ἀλέντων, | 047 |
οὐ δύναμαι θεάσασθαι, τῶν Τρῴων συστραφέντων καὶ ἀθροισθέντων εἰς τὴν πόλιν, | |
Fii-mi născuți de crăiasa între femei Laotoe, | |
τούς μοι Λαοθόη τέκετο κρείουσα γυναικῶν. | 048 |
οὓς μοι ἡ Λαοθόη ἔτεκεν ἡ βασιλικωτάτη τῶν γυναικῶν· | |
Nu-i văd aci între cetele care intrară-n cetate. | |
ἀλλ' εἰ μὲν ζώουσι μετὰ στρατῷ, ἦ τ' ἂν ἔπειτα | 049 |
ἀλλ᾽ εἰ μὲν ζῶσιν ἐν τῷ στρατῷ, ὄντως ἂν μετὰ ταῦτα | |
Dacă mai viețuie încă prin tabără, am să-i răscumpăr | |
χαλκοῦ τε χρυσοῦ τ' ἀπολυσόμεθ', ἔστι γὰρ ἔνδον· | 050 |
χαλκὸν δόντες καὶ χρυσὸν ἐλευθερώσομεν, πάρεστι γάρ, | |
De la dușman pe aramă și aur, căci am eu acasă, | |
πολλὰ γὰρ ὤπασε παιδὶ γέρων ὀνομάκλυτος Ἄλτης. | 051 |
πολλὰ γὰρ ἐπέδωκε τῇ ἑαυτοῦ θυγατρὶ ὁ περιβόητος γέρων Ἄλτης. | |
Dete doar fie-si zestre destulă vestitul moș Altes. | |
εἰ δ' ἤδη τεθνᾶσι καὶ εἰν Ἀΐδαο δόμοισιν, | 052 |
εἰ δὲ ἤδη ἀπέθανον, καὶ ἐν τοῖς οἴκοις τοῦ Ἅιδου εἰσί, | |
Dacă ei însă muriră și duși sunt pe lumea cealaltă, | |
ἄλγος ἐμῷ θυμῷ καὶ μητέρι τοὶ τεκόμεσθα· | 053 |
λύπη τῇ ἐμαυτοῦ ψυχῇ καὶ τῇ μητρί, οἳ ἐγεννήσαμεν αὐτούς, ὑπάρχει· | |
Rău o să fie de mine și maică-sa, care-i născurăm. | |
λαοῖσιν δ' ἄλλοισι μινυνθαδιώτερον ἄλγος | 054 |
τοῖς ἄλλοις δὲ λαοῖς ὀλιγοχρονιώτερος λύπη | |
Dar pentru obște durerea ar fi mai puțină și răul | |
ἔσσεται, ἢν μὴ καὶ σὺ θάνῃς Ἀχιλῆϊ δαμασθείς. | 055 |
ἔσται, ἐὰν μὴ σὺ ἀποθάνῃς ἀναιρεθείς ὑπὸ τοῦ Ἀχιλλέως. | |
Mai trecător, dacă n-ai muri tu-nsăbiat de Ahile. | |
ἀλλ' εἰσέρχεο τεῖχος ἐμὸν τέκος, ὄφρα σαώσῃς | 056 |
ἀλλ᾽ εἴσελθε εἰς τὴν πόλιν, ὦ τέκνον ἐμόν, ὅπως σώσῃς | |
Vino dar, fiule, vino-n cetate și mântuie Troia, | |
Τρῶας καὶ Τρῳάς, μὴ δὲ μέγα κῦδος ὀρέξῃς | 057 |
τοὺς Τρῷας καὶ τὰς Τρῳάδας, μηδὲ μεγάλην δόξαν παράσχῃς | |
Mântuie neamul troian, să nu dai cumva lui Ahile | |
Πηλεΐδῃ, αὐτὸς δὲ φίλης αἰῶνος ἀμερθῇς. | 058 |
τῷ υἱῷ τοῦ Πηλέως, αὐτός (σὺ) δὲ τῆς ἀγαπητῆς ζωῆς στερηθῇς. | |
Naltă mărire de arme cu pierderea zilelor tale. | |
πρὸς δ' ἐμὲ τὸν δύστηνον ἔτι φρονέοντ' ἐλέησον | 059 |
πρὸς τούτοις δὲ ἐμὲ ἄθλιον καὶ ταλαίπωρον ἔτι σωφρονοῦντα οἴκτειρον, | |
Hai și te-ndură de mine, sărmanul, cât eu mai sunt teafăr, | |
δύσμορον, ὅν ῥα πατὴρ Κρονίδης ἐπὶ γήραος οὐδῷ | 060 |
δυστυχῆ καὶ κακοδαίμονα, ὃν δὴ ὁ πατὴρ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἐπὶ τῷ τέλει καὶ τῇ ἐξόδῳ τοῦ βίου | |
Nenorocitul, căci altfel ursit e pe al bătrâneții | |
αἴσῃ ἐν ἀργαλέῃ φθίσει κακὰ πόλλ' ἐπιδόντα | 061 |
φθερεῖ καὶ ἀφανίσει ἐν μοίρᾳ ὀδυνηρᾷ πολλὰ χαλεπὰ θεασάμενον· | |
Prag în răstriște să pier, fiind martor în ceasul din urmă | |
υἷάς τ' ὀλλυμένους ἑλκηθείσας τε θύγατρας, | 062 |
τούς τε υἱοὺς ἀναιρουμένους, καὶ τὰς θυγατέρας ἑλκομένας καὶ ὑβριζομένας, | |
Multelor nenorociri ce cădea-vor pe mine; răpite | |
καὶ θαλάμους κεραϊζομένους, καὶ νήπια τέκνα | 063 |
καὶ τὰ δώματα διαφθειρόμενα, καὶ μικρὰ παιδία | |
Fi-vor copilele mele, copiii răpuși, pustiite | |
βαλλόμενα προτὶ γαίῃ ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι, | 064 |
ῥιπτούμενα ἐπὶ τὴν γῆν ἐν τῇ χαλεπῇ μάχῃ, | |
Casele, pruncii trântiți la pământ fără milă în toiul | |
ἑλκομένας τε νυοὺς ὀλοῇς ὑπὸ χερσὶν Ἀχαιῶν. | 065 |
καὶ τὰς τῶν ὑιῶν γυναῖκας ἐπισυρομένας ὑπὸ τῶν χειρῶν τῶν Ἑλλήνων· | |
Luptei, nurorile-mi duse, smucite de Ahei spre robie. | |
αὐτὸν δ' ἂν πύματόν με κύνες πρώτῃσι θύρῃσιν | 066 |
ἐμὲ δὲ τελευταῖον αὐτὸν οἱ κύνες ἐν ταῖς πρώταις θύραις | |
Dar și pe mine la urmă fâșii înghiți-mă-vor cânii | |
ὠμησταὶ ἐρύουσιν, ἐπεί κέ τις ὀξέϊ χαλκῷ | 067 |
καὶ τοῖς προαυλίοις οἱ ὠμοβόροι ἑλκύσουσι, καὶ σπαράξουσιν, ἐπειδάν τις σιδήρῳ ὀξεῖ | |
Lacomi de cărnet la poartă, când fi-voi de-o lance | |
τύψας ἠὲ βαλὼν ῥεθέων ἐκ θυμὸν ἕληται, | 068 |
τρώσας ἐγγύθεν, ἢ πλήξας πόρρωθεν, ἀφέληται τὴν ψυχὴν ἀπὸ τῶν μελῶν, | |
Ori de-o săgeată lovit și zăcea-voi lipsit de suflare; | |
οὓς τρέφον ἐν μεγάροισι τραπεζῆας θυραωρούς, | 069 |
οὓς ἔτρεφον ἐν τοῖς οἴκοις παρεστῶτας τῇ τραπέζῃ καὶ τὰς πύλας φυλάσσοντας, | |
Cânii ce-acasă-i hrăneam la mesele mele, străjerii | |
οἵ κ' ἐμὸν αἷμα πιόντες ἀλύσσοντες περὶ θυμῷ | 070 |
οἳ δὴ τοὐμὸν αἷμα πιόντες, δυσφοροῦντες ὑπὸ πλησμονῆς κατὰ ψυχήν, | |
Porții, sorbi-vor din sângele meu și-amețiți dup-aceea | |
κείσοντ' ἐν προθύροισι. νέῳ δέ τε πάντ' ἐπέοικεν | 071 |
κείσονται ἐν τοῖς προθύροις (ἔμπροσθεν τῶν θυρῶν). τῷ δέ γε νέῳ πάντα καθήκει | |
S-or tolăni pe la porți. Unui tânăr îi șade tot bine, | |
ἄρηϊ κταμένῳ δεδαϊγμένῳ ὀξέϊ χαλκῷ | 072 |
πολέμῳ ἀναιρεθέντι, διακεκομμένῳ σιδήρῳ ὀξεῖ | |
Chiar dacă zace străpuns de suliță la-ncăierare, | |
κεῖσθαι· πάντα δὲ καλὰ θανόντι περ ὅττι φανήῃ· | 073 |
κεῖσθαι, πάντα γὰρ εὐπρεπῆ ἀποθανόντι γε, ὅ τι ἂν συμβαίη (ἐὰν ἐκ τοῦ ἀποθανεῖν καλόν τι φανῇ καὶ λυσιτελές). | |
Oricum s-arată, chiar mort frumos e în toate și mândru, | |
ἀλλ' ὅτε δὴ πολιόν τε κάρη πολιόν τε γένειον | 074 |
ἀλλ᾿ ὁπόταν δὴ λευκὴν κεφαλήν, καὶ λευκὸν γένειον, | |
Dar când capul cel alb și barba cea albă și trupul | |
αἰδῶ τ' αἰσχύνωσι κύνες κταμένοιο γέροντος, | 075 |
καὶ τὴν αἰδῶ αἰκίσωσι κύνες γέροντος ἀναιρεθέντος, | |
Gol al bătrânului mort le fac de batjocură cânii, | |
τοῦτο δὴ οἴκτιστον πέλεται δειλοῖσι βροτοῖσιν. | 076 |
τοῦτο δὴ ἐλεεινότατον ὑπάρχει τοῖς ἀθλίοις ἀνθρώποις. | |
Asta e cea mai amară ursit-a sărmanilor oameni.” | |
ἦ ῥ' ὃ γέρων, πολιὰς δ' ἄρ' ἀνὰ τρίχας ἕλκετο χερσὶ | 077 |
εἶπε δὴ ὁ γέρων, τὰς λευκὰς δὲ τρίχας ἔτιλλε ταῖς χερσὶν | |
Astfel grăiește bătrânul și smocuri din pletele-i albe | |
τίλλων ἐκ κεφαλῆς· οὐδ' Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθε. | 078 |
ἀποσπῶν αὐτὰς ἐκ τῆς κεφαλῆς, οὐ μὴν τῷ(οῦ) Ἕκτορι(ος) κατέπειθε τὴν ψυχήν. | |
Smulge din capu-i cu mâna, ci tot nu se-nduplecă Hector. | |
μήτηρ δ' αὖθ' ἑτέρωθεν ὀδύρετο δάκρυ χέουσα | 079 |
ἡ μήτηρ δὲ ἀφ' ἑτέρου μέρους ὠλοφύρετο δακρυρροοῦσα | |
Mama-i se vaiet-asemenea și lăcrimează; cu-o mână | |
κόλπον ἀνιεμένη, ἑτέρηφι δὲ μαζὸν ἀνέσχε· | 080 |
τὸν κόλπον ἀναχαλῶσα, τῇ ἑτέρᾳ δὲ χειρὶ τὸν μασθὸν προὐβάλετο, | |
Ea se desface la piept și sânul cu alta-și-mbie | |
καί μιν δάκρυ χέουσ' ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 081 |
καὶ δακρύουσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν· | |
Și, podidită de plâns, se milcuie așa rugătoare· | |
Ἕκτορ τέκνον ἐμὸν τάδε τ' αἴδεο καί μ' ἐλέησον | 082 |
ὦ Ἕκτορ τέκνον ἐμόν, ταῦτά τε αἰδοῦ, καί με οἴκτειρον | |
„Hector copile, cinstește acest sân și aibi milă de mine, | |
αὐτήν, εἴ ποτέ τοι λαθικηδέα μαζὸν ἐπέσχον· | 083 |
αὐτήν, εἴποτέ σοι μασθὸν παυσίλυπον, καὶ λαθίπονον ἐπέδωκα. | |
Dacă vreodată eu sânu-mbiind alinatu-ți-am păsul, | |
τῶν μνῆσαι φίλε τέκνον ἄμυνε δὲ δήϊον ἄνδρα | 084 |
τούτων μνήσθητι, ὦ τέκνον ἀγαπητόν· ἀμύνου δὲ τὸν πολέμιον καὶ ἀφανιστικὸν ἄνδρα, | |
Fătul meu, adu-ți aminte și fugi de vrăjmașul acela, | |
τείχεος ἐντὸς ἐών, μὴ δὲ πρόμος ἵστασο τούτῳ | 085 |
εἰσελθὼν ἐντὸς τοῦ τείχους, μηδὲ πρὸ τῶν ἄλλων μαχόμενος παράμενε τούτῳ· | |
Vino-năuntru sub zid și nu te mai pune cu dânsul. | |
σχέτλιος· εἴ περ γάρ σε κατακτάνῃ, οὔ σ' ἔτ' ἔγωγε | 086 |
ὁ δεινὸς καὶ ἄδικος· ἐὰν γάρ σε ἀποκτείνῃ, οὐκέτι σε ἔγωγε | |
Vai, blestematul, mă tem că te-omoară și nu te vom plânge | |
κλαύσομαι ἐν λεχέεσσι φίλον θάλος, ὃν τέκον αὐτή, | 087 |
κλαύσομαι ἐν τῇ στρωμνῇ, ἀγαπητὲ κλάδε, ὃν ἔτεκον ἐγώ, | |
Eu cu femeia-ți cea plină de daruri în patu-ți acasă, | |
οὐδ' ἄλοχος πολύδωρος· ἄνευθε δέ σε μέγα νῶϊν | 088 |
οὐδὲ ἡ γυνὴ ἡ πολλά σοι δωρησαμένη· πόρρω δέ σε πάνυ ἡμῶν | |
Scumpul meu dulce vlăstar, departe de noi, ah departe | |
Ἀργείων παρὰ νηυσὶ κύνες ταχέες κατέδονται. | 089 |
παρὰ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἀργείων οἱ ταχεῖς κύνες καταφαγοῦνται. | |
Au să te sfâșie cânii pe tine zvârlit la corăbii.” | |
ὣς τώ γε κλαίοντε προσαυδήτην φίλον υἱὸν | 090 |
οὕτως οὗτοι κλαίοντες ἔλεγον πρὸς τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν | |
Astfel ei plâng amândoi, cuvântează și-și cheamă feciorul | |
πολλὰ λισσομένω· οὐδ' Ἕκτορι θυμὸν ἔπειθον, | 091 |
πάνυ παρακαλοῦντες, οὐκ ἔπεισαν δὲ τοῦ Ἕκτορος τὴν ψυχήν. | |
Și se tot roagă de el, dar nu se înduplecă Hector, | |
ἀλλ' ὅ γε μίμν' Ἀχιλῆα πελώριον ἆσσον ἰόντα. | 092 |
ἀλλ' οὗτός γε παρέμενε τὸν μέγαν Ἀχιλλέα πλησίον ἐρχόμενον. | |
Ci mi-l adastă pe-Ahile când vine spre el uriașul. | |
ὡς δὲ δράκων ἐπὶ χειῇ ὀρέστερος ἄνδρα μένῃσι | 093 |
ὥσπερ δὲ δράκων ἄγριος παρὰ τῇ(ῷ) ἑαυτοῦ καταδύσει (μυχῷ) παραμένει ἄνδρα, | |
Cum un balaur pe munți, îndopat de otravă pândește | |
βεβρωκὼς κακὰ φάρμακ', ἔδυ δέ τέ μιν χόλος αἰνός, | 094 |
φαγών τινα κακωτικὰ καὶ ἰοῦ ποιητικά, εἰσῆλθε δὲ αὐτὸν ὀργὴ χαλεπή, | |
Din văgăună pe-un om și prins de cumplită mânie | |
σμερδαλέον δὲ δέδορκεν ἑλισσόμενος περὶ χειῇ· | 095 |
καταπληκτικῶς δὲ βλέπει συστρεφόμενος ἐν τῷ μυχῷ. | |
Cată la el fioros și se tot zvârcolește prin bortă; | |
ὣς Ἕκτωρ ἄσβεστον ἔχων μένος οὐχ ὑπεχώρει | 096 |
οὕτως ὁ Ἕκτωρ ἀκατάπαυστον ἔχων προθυμίαν οὐκ ἀφίστατο, | |
Astfel și Hector, în furia-i nepotolită, l-adastă | |
πύργῳ ἔπι προὔχοντι φαεινὴν ἀσπίδ' ἐρείσας· | 097 |
ἐπιστηρίξας τὴν ἀσπίδα τὴν λαμπρὰν ἐπὶ τῷ προβεβλημένῳ πύργῳ, | |
După ce-și razimă scutul de turnul ieșit de la poartă. | |
ὀχθήσας δ' ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν· | 098 |
στενάξας δὲ εἶπε πρὸς τὴν ἑαυτοῦ μεγαλόφρονα ψυχήν· | |
Geme din pieptu-i atunci și cugetă-n sinea-i bărbată· | |
ὤ μοι ἐγών, εἰ μέν κε πύλας καὶ τείχεα δύω, | 099 |
οἴμοι ἐγώ, ἐὰν εἰς τὰς πύλας καὶ τὰ τείχη εἰσέλθω, | |
„Vai mie, dacă mă furiș pe poartă și-oi sta după ziduri, | |
Πουλυδάμας μοι πρῶτος ἐλεγχείην ἀναθήσει, | 100 |
πρῶτος ὁ Πολυδάμας μοι ὀνείδη καὶ λοιδορίας ἐπάξει, | |
Cum o să sară întâiul la mine aprins Polidamas, | |
ὅς μ' ἐκέλευε Τρωσὶ ποτὶ πτόλιν ἡγήσασθαι | 101 |
ὅς με ἐκέλευε προοδοποιῆσαι τοῖς Τρῳσὶν ἐπὶ τὴν πόλιν | |
Și-o să mă mustre, că el sfătui să duc oastea-n cetate | |
νύχθ' ὕπο τήνδ' ὀλοὴν ὅτε τ' ὤρετο δῖος Ἀχιλλεύς. | 102 |
κατὰ τήνδε τὴν ὀλεθρίαν νύκτα, ἐπειδὴ ἐξώρμησεν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς, | |
Chiar în pustia astă-noapte, de când e Ahile-n picioare. | |
ἀλλ' ἐγὼ οὐ πιθόμην· ἦ τ' ἂν πολὺ κέρδιον ἦεν. | 103 |
ἀλλὰ ἐγὼ οὐκ ἐπειθόμην· ὄντως ἂν πολλῷ ἐπικερδέστερον καὶ ὠφελιμώτερον ἦν. | |
Nu vrui pe el să-l ascult, mai bine-i dam lui ascultare. | |
νῦν δ' ἐπεὶ ὤλεσα λαὸν ἀτασθαλίῃσιν ἐμῇσιν, | 104 |
νῦν δὲ μεθ᾿ ὃ ἀπέβαλον τὸν λαὸν διαμαρτίᾳ καὶ ἀβουλίᾳ ἐμῇ, | |
Iată că oastea-mi pierdui din nechibzuință și-acuma | |
αἰδέομαι Τρῶας καὶ Τρῳάδας ἑλκεσιπέπλους, | 105 |
αἰδοῦμαι τοὺς Τρῷας καὶ τὰς Τρῳάδας τὰς τοὺς πέπλους ἐφελκομένας, | |
Tare mi-e teamă de-ai noștri, bărbați și femei din cetate, | |
μή ποτέ τις εἴπῃσι κακώτερος ἄλλος ἐμεῖο· | 106 |
μήποτέ τις ἄλλος χείρων ἐμοῦ εἴπῃ· | |
Poate să zică vreunul din ei, care nu-i de-a mea seamă· | |
Ἕκτωρ ἧφι βίηφι πιθήσας ὤλεσε λαόν. | 107 |
ὁ Ἕκτωρ τῇ ἑαυτοῦ θαρρήσας ἰσχύϊ ἀπέβαλε τὸν στρατόν· | |
Hector oștirea-și pierdu bizuindu-se numai pe sine. | |
ὣς ἐρέουσιν· ἐμοὶ δὲ τότ' ἂν πολὺ κέρδιον εἴη | 108 |
οὕτω λέξουσιν· ἐμοὶ δὲ τότε πολλῷ ὠφελιμώτερον ἂν εἴη | |
Asta va zice, și-atunci mai bine ar fi una din două· | |
ἄντην ἢ Ἀχιλῆα κατακτείναντα νέεσθαι, | 109 |
φανερῶς, ἢ τὸν Ἀχιλλέα ἀποκτείναντι ἐπανέρχεσθαι, | |
Ori să dau piept cu Ahile, să stau până eu l-oi răpune, | |
ἠέ κεν αὐτῷ ὀλέσθαι ἐϋκλειῶς πρὸ πόληος. | 110 |
ἢ δὴ ἐμὲ ἀπολέσθαι ἐνδόξως ἔμπροσθεν τῆς πόλεως. | |
Ori să cad însumi cu slavă luptând înaintea cetății. | |
εἰ δέ κεν ἀσπίδα μὲν καταθείομαι ὀμφαλόεσσαν | 111 |
ἐὰν δὲ τὴν ὀμφαλοὺς ἔχουσαν ἀσπίδα κατάθω, | |
Dar dacă pavăza cea albiată lăsa-voi deoparte, | |
καὶ κόρυθα βριαρήν, δόρυ δὲ πρὸς τεῖχος ἐρείσας | 112 |
καὶ τὸ ἰσχυρὸν κράνος, τὸ δόρυ δὲ πρὸς τὸ τεῖχος στηρίξας, | |
Scoate-voi coiful călit și lancea propti-voi de ziduri | |
αὐτὸς ἰὼν Ἀχιλῆος ἀμύμονος ἀντίος ἔλθω | 113 |
αὐτὸς πορευόμενος παραγένωμαι ἐναντίον τοῦ ἀμωμήτου Ἀχιλλέως, | |
Și mă voi duce eu singur să-i ies lui Ahile ’nainte | |
καί οἱ ὑπόσχωμαι Ἑλένην καὶ κτήμαθ' ἅμ' αὐτῇ, | 114 |
καὶ ὑπόσχωμαι αὐτῷ τὴν Ἑλένην, καὶ σὺν αὐτῇ τὰ κτήματα | |
Și-oi jurui că voi da pe Elena și-averile-i toate | |
πάντα μάλ' ὅσσά τ' Ἀλέξανδρος κοίλῃς ἐνὶ νηυσὶν | 115 |
πάντα πάνυ, ὅσα γε ὁ Ἀλέξανδρος ἐν ταῖς βαθείαις ναυσὶν | |
Câte-n corăbii boltite aduse din Argos la Troia | |
ἠγάγετο Τροίηνδ', ἥ τ' ἔπλετο νείκεος ἀρχή, | 116 |
ἤγαγεν εἰς τὴν Τροίαν, ἥτις ὑπῆρξεν ἀρχὴ ἔριδος καὶ ἔχθρας, | |
Fratele-mi Paris, de unde veni între noi învrăjbirea, | |
δωσέμεν Ἀτρεΐδῃσιν ἄγειν, ἅμα δ' ἀμφὶς Ἀχαιοῖς | 117 |
δώσειν τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως ἄγειν, καὶ ἅμα χωρὶς αὐτῶν, τοῖς Ἕλλησιν | |
Și-oi împăca pe Atrizi și voi da la ai lor ca adaos | |
ἄλλ' ἀποδάσσεσθαι ὅσα τε πτόλις ἥδε κέκευθε· | 118 |
ἄλλα ἀπομερίσασθαι, ὅσα γε ἥδε ἡ πόλις κρύπτει καὶ ἐμπεριέχει· | |
Și-alte avuții care s-află la noi în oraș tăinuite, | |
Τρωσὶν δ' αὖ μετόπισθε γερούσιον ὅρκον ἕλωμαι | 119 |
τοῖς Τρῳσὶ δὲ μετὰ ταῦτα τοῖς γέρουσιν ὀφειλόμενον ὅρκον ὀμόσω | |
După ce-oi face ca sfetnicii noștri pe față să jure, | |
μή τι κατακρύψειν, ἀλλ' ἄνδιχα πάντα δάσασθαι | 120 |
μηδὲν ἀποκρύψειν καὶ νοσφιεῖσθαι, ἀλλὰ πάντα εἰς δύο μέρη διελεῖν, | |
Toți, că nimic n-o să cate s-ascundă, ci-n două-mpărți-vor | |
κτῆσιν ὅσην πτολίεθρον ἐπήρατον ἐντὸς ἐέργει· | 121 |
ὅσην κτῆσιν ἡ ἐπέραστος πόλις ἔνδον ἐναποκλείει καὶ περιέχει· | |
Toate comorile noastre ascunse la noi în cetate... | |
ἀλλὰ τί ἤ μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός; | 122 |
ἀλλὰ τί δή μοι ταῦτα διεξῆλθεν ἡ ἀγαπητὴ ψυχή; | |
Însă de ce stau pe gânduri și cuget aceasta zadarnic? | |
μή μιν ἐγὼ μὲν ἵκωμαι ἰών, ὃ δέ μ' οὐκ ἐλεήσει | 123 |
μὴ ἐγὼ μὲν πορευόμενος ἀφίκω παρ' αὐτόν (παραγενόμενος ἱκετεύσω αὐτόν), οὗτος δέ με οὐκ οἰκτείρῃ, | |
Doamne ferește de el să m-apropii, că n-o să mă cruțe, | |
οὐδέ τί μ' αἰδέσεται, κτενέει δέ με γυμνὸν ἐόντα | 124 |
οὐδέ τί με αἰδοῦς ἀξιώσῃ, ἀποκτείνῃ δὲ ἄνοπλον ὑπάρχοντα | |
N-o să mă ierte că sunt rugător, ci așa fără arme, | |
αὔτως ὥς τε γυναῖκα, ἐπεί κ' ἀπὸ τεύχεα δύω. | 125 |
οὕτω καθάπερ γυναῖκα, ἐπειδὰν τὰ ὅπλα ἐκδύσωμαι· | |
Ca pe o biată femeie zdrobi-mă-va el fără milă. | |
οὐ μέν πως νῦν ἔστιν ἀπὸ δρυὸς οὐδ' ἀπὸ πέτρης | 126 |
οὐκ ἔστι νῦν δυνατὸν ἀπὸ δένδρων, οὐδὲ ἀπὸ κυμάτων | |
Nu se mai poate de-acuma de vorbă să stăm împreună | |
τῷ ὀαριζέμεναι, ἅ τε παρθένος ἠΐθεός τε | 127 |
τούτῳ γυναικῶς προσδιαλέγεσθαι καθάπερ παρθένος καὶ νεανίας· | |
Și s-o luăm de la capăt cum vechea poveste și-o-ndrugă | |
παρθένος ἠΐθεός τ' ὀαρίζετον ἀλλήλοιιν. | 128 |
ἡ παρθένος καὶ ὁ νεανίας προσδιαλέγονται οὕτως ἀλλήλοις. | |
Doi între dânșii, flăcăul și fata, perechea-ndrăgită. | |
βέλτερον αὖτ' ἔριδι ξυνελαυνέμεν ὅττι τάχιστα· | 129 |
βέλτιόν ἐστι μετὰ ἔριδος καὶ μάχης συνελαύνειν καὶ συμβάλλειν ὅτι τάχος· | |
Hai să dăm lupta mai bine amândoi, să vedem mai în grabă | |
εἴδομεν ὁπποτέρῳ κεν Ὀλύμπιος εὖχος ὀρέξῃ. | 130 |
θεασώμεθα τίνι δὴ ὁ οὐράνιος καύχημα παρέξει καὶ δωρήσεται. | |
Căruia tatăl ceresc îi va da biruință și slavă.” | |
ὣς ὅρμαινε μένων, ὃ δέ οἱ σχεδὸν ἦλθεν Ἀχιλλεὺς | 131 |
οὕτω διελογίζετο ἑστώς· οὗτος δὲ πλησίον αὐτοῦ παρεγένετο ὁ Ἀχιλλεὺς | |
Asta cu mintea el țese așteptând. Se apropie-Ahile, | |
ἶσος Ἐνυαλίῳ κορυθάϊκι πτολεμιστῇ | 132 |
ὅμοιος τῷ Ἄρει τῷ εὐκινητοκράνῳ πολεμιστῇ, | |
Parcă e zeul războiului căruia-i flutură creasta; | |
σείων Πηλιάδα μελίην κατὰ δεξιὸν ὦμον | 133 |
κινῶν τὴν ἐκ τοῦ Πηλίου ὄρους μελίαν κατὰ τὸν δεξιὸν ὦμον | |
El peste umărul drept își vântuie strașnica lance | |
δεινήν· ἀμφὶ δὲ χαλκὸς ἐλάμπετο εἴκελος αὐγῇ | 134 |
τὴν φοβεράν, περιέλαμπε δὲ ὁ σίδηρος ὅμοιος λαμπηδόνι, | |
Și armătura pe el străfulgeră-n jur ca lumina | |
ἢ πυρὸς αἰθομένου ἢ ἠελίου ἀνιόντος. | 135 |
ἢ πυρὸς καιομένου ἢ ἡλίου ἀνατέλλοντος. | |
Focului, ca răsăritul de soare. Pe Hector îl prinse | |
Ἕκτορα δ', ὡς ἐνόησεν, ἕλε τρόμος· οὐδ' ἄρ' ἔτ' ἔτλη | 136 |
τὸν Ἕκτορα δέ, ὅτε ἐθεάσατο, κατέλαβε φόβος καὶ τρόμος, οὐδ᾽ ὑπέμεινεν ἔτι | |
Tremurul, cum îl văzu, și nu îndrăzni să mai steie | |
αὖθι μένειν, ὀπίσω δὲ πύλας λίπε, βῆ δὲ φοβηθείς· | 137 |
μείναι αὐτόθι, ὀπίσω δὲ τὰς πύλας κατέλιπεν, ἀνεχώρησε δὲ φοβηθείς. | |
Locului; poarta lăsă înapoi și o rupse la fugă; | |
Πηλεΐδης δ' ἐπόρουσε ποσὶ κραιπνοῖσι πεποιθώς. | 138 |
ὁ τοῦ Πηλέως δὲ υἱὸς ἐφώρμησε ποσὶ ταχέσι θαρρῶν, | |
Dar, în iuțeală-ncrezut, se luă după dânsul Ahile. | |
ἠΰτε κίρκος ὄρεσφιν ἐλαφρότατος πετεηνῶν | 139 |
καθάπερ ἱέραξ ἐν τοῖς ὄρεσι κουφότατος τῶν πετεινῶν, | |
Cum pe la munte un șoim, la zbor fără seamăn de iute, | |
ῥηϊδίως οἴμησε μετὰ τρήρωνα πέλειαν, | 140 |
ῥᾳδίως ὥρμησεν ἐπὶ τὴν δειλὴν περιστεράν, | |
După sfiosul porumb s-avântă ușor, și porumbul | |
ἣ δέ θ' ὕπαιθα φοβεῖται, ὃ δ' ἐγγύθεν ὀξὺ λεληκὼς | 141 |
αὐτὴ δὲ εἰς τὸ ἔμπροσθεν φεύγει, οὗτος δὲ ἐγγύθεν ὀξέως βοῶν | |
Scapă din gheară-i cotind, dar țiuie șoimul de-aproape, | |
ταρφέ' ἐπαΐσσει, ἑλέειν τέ ἑ θυμὸς ἀνώγει· | 142 |
συνεχῶς ἐφορμᾷ, καὶ ἑλεῖν αὐτὴν προτρέπεται ἡ ψυχή. | |
Zboară mereu după el și-i gata din zbor să-l înhațe; | |
ὣς ἄρ' ὅ γ' ἐμμεμαὼς ἰθὺς πέτετο, τρέσε δ' Ἕκτωρ | 143 |
οὕτω δὴ αὐτὸς προθυμούμενος κατ᾿ εὐθεῖαν ἔτρεχεν. ὁ Ἕκτωρ δὲ φοβούμενος ἐτράπη | |
Zboară tot astfel Ahile de-a dreptul asupra-i, iar Hector | |
τεῖχος ὕπο Τρώων, λαιψηρὰ δὲ γούνατ' ἐνώμα. | 144 |
πρὸς τὸ τεῖχος τῶν Τρῴων, ταχέως δὲ τὰ γόνατα ἐκίνει. | |
Fuge sub zidul troian și grabnic îl poartă genunchii. | |
οἳ δὲ παρὰ σκοπιὴν καὶ ἐρινεὸν ἠνεμόεντα | 145 |
οὗτοι δὲ παρὰ τὴν περιοπήν, (παρὰ τὸν ἐπὶ τὸ σῆμα τοῦ Ἴλου ὑψηλὸν τόπον) καὶ τὴν ὑψηλὴν ἀγρίαν συκῆν | |
Dânșii aleargă sub deal, pe lângă smochinul sălbatic, | |
τείχεος αἰὲν ὑπ' ἐκ κατ' ἀμαξιτὸν ἐσσεύοντο, | 146 |
ἀεὶ πρὸς τὸ τεῖχος ἐπὶ τὴν πλατεῖαν ὁδὸν τὴν καλουμένην βασιλικὴν ἔτρεχον. | |
Hojma pe-alături de zid, pe calea bătută de care, | |
κρουνὼ δ' ἵκανον καλλιρρόω· ἔνθα δὲ πηγαὶ | 147 |
ἀφίκοντο δὲ παρὰ τὴν περικαλλῶς ῥέουσαν ἀπόρροιαν, ἐνταῦθα δὲ πηγαὶ | |
Trec pe la apa cea limpede a două fântâni curgătoare, | |
δοιαὶ ἀναΐσσουσι Σκαμάνδρου δινήεντος. | 148 |
δύο ἀναβλύζουσι τοῦ στροφώδους καὶ ῥευματώδους Σκαμάνδρου | |
Unde izvoare țâșnesc de unde purcede Scamandrul. | |
ἣ μὲν γάρ θ' ὕδατι λιαρῷ ῥέει, ἀμφὶ δὲ καπνὸς | 149 |
ἡ μὲν γάρ τοι ὕδατι θερμοτέρῳ ῥεῖ, περὶ αὐτὴν δὲ καπνὸς | |
Șuruie apă-ncropită dintr-unul și iese de-acolo | |
γίγνεται ἐξ αὐτῆς ὡς εἰ πυρὸς αἰθομένοιο· | 150 |
γίνεται ἐξ αὐτῆς ὥσπερ πυρὸς καιομένου· | |
Abure-ntocmai ca fumul ce iese când focul s-aprinde; | |
ἣ δ' ἑτέρη θέρεϊ προρέει ἐϊκυῖα χαλάζῃ, | 151 |
ἡ ἑτέρα δὲ κατὰ τὸ θέρος προχέει ὁμοία χαλάζῃ, | |
Chiar peste vară celalt e întocmai ca grindina rece | |
ἢ χιόνι ψυχρῇ ἢ ἐξ ὕδατος κρυστάλλῳ. | 152 |
ἢ χιόνι ψυχρᾷ, ἢ τῷ ἐκ τοῦ ὕδατος κρυστάλλῳ. | |
Ori ca omătul pe munte, ba chiar și ca apa-nghețată. | |
ἔνθα δ' ἐπ' αὐτάων πλυνοὶ εὐρέες ἐγγὺς ἔασι | 153 |
ἐνταῦθα δὲ ἀπ' αὐτῶν πύελοι πλατεῖς ἐγγὺς ὑπάρχουσι | |
Lângă izvoare sunt puse sub șipote jgheaburi de piatră | |
καλοὶ λαΐνεοι, ὅθι εἵματα σιγαλόεντα | 154 |
περικαλλεῖς, λίθινοι, ὅπου τὰ λαμπρὰ ἱμάτια | |
Largi și frumoase, în care spălau frumusețe de straie | |
πλύνεσκον Τρώων ἄλοχοι καλαί τε θύγατρες | 155 |
ἔπλυνον αἱ γυναῖκες τῶν Τρῴων, καὶ αἱ ὡραῖαι θυγατέρες | |
Fetele mândre din Troia, femeile odinioară | |
τὸ πρὶν ἐπ' εἰρήνης πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν. | 156 |
πρότερον ἐπὶ τῆς εἰρήνης πρὶν ἦλθον οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων· | |
Cât a fost pace și nu începuse războiul cu Aheii. | |
τῇ ῥα παραδραμέτην φεύγων ὃ δ' ὄπισθε διώκων· | 157 |
ἐκεῖσε δὲ παρέδραμον ὁ μὲν φεύγων, ὁδὲ ὄπισθεν διώκων· | |
Trece pe-alăturea Hector fugind și Ahile gonindu-l, | |
πρόσθε μὲν ἐσθλὸς ἔφευγε, δίωκε δέ μιν μέγ' ἀμείνων | 158 |
ἔμπροσθεν μὲν ἔφευγεν ἀνδρεῖος, ἐδίωκε δὲ αὐτὸν πολλῷ κρείσσων | |
Și fugăritu-i viteaz, dar mult mai viteaz gonitorul. | |
καρπαλίμως, ἐπεὶ οὐχ ἱερήϊον οὐδὲ βοείην | 159 |
ταχέως πάνυ. ἐπειδὴ οὐ πρόβατον οὐδὲ βύρσα | |
Repede alearg-amândoi, că învingerea nu e răsplata | |
ἀρνύσθην, ἅ τε ποσσὶν ἀέθλια γίγνεται ἀνδρῶν, | 160 |
ἔμελλον λήψεσθαι, ἅπερ γίνονται ἆθλα τοῖς ποσὶ τῶν ἀνδρῶν, | |
Jocului de la-ncurare, o blană de bou ori o vită, | |
ἀλλὰ περὶ ψυχῆς θέον Ἕκτορος ἱπποδάμοιο. | 161 |
ἀλλὰ περὶ τῆς ζωῆς ἔτρεχον τοῦ ἱππικοῦ καὶ πολεμικοῦ Ἕκτορος· | |
Ci este vorba de-acum chiar de însăși viața lui Hector. | |
ὡς δ' ὅτ' ἀεθλοφόροι περὶ τέρματα μώνυχες ἵπποι | 162 |
ὧσπερ δὲ ὅταν ἀγωνισταὶ ἵπποι μονώνυχες περὶ τὸ τέλος τοῦ δρόμου | |
Cum la întrecere caii cei biruitori pe la jocuri | |
ῥίμφα μάλα τρωχῶσι· τὸ δὲ μέγα κεῖται ἄεθλον | 163 |
ταχέως πάνυ τρέχωσι, μέγα δὲ ἔπαθλον κεῖται | |
Repede-nconjură ținta, când jocul e dat întru cinstea | |
ἢ τρίπος ἠὲ γυνὴ ἀνδρὸς κατατεθνηῶτος· | 164 |
ἵππος, ἢ γυνὴ ἀνδρὸς ἀποθανόντος. | |
Unui bărbat răposat și-i mare răsplata, o roabă | |
ὣς τὼ τρὶς Πριάμοιο πόλιν πέρι δινηθήτην | 165 |
οὕτως οὗτοι τρὶς τὴν τοῦ Πριάμου πόλιν περιέδραμον, καὶ δίκην τόρνου περιεστράφησαν | |
Ori un tripodiu; tot astfel ei doi ocoliră de trei ori | |
καρπαλίμοισι πόδεσσι· θεοὶ δ' ἐς πάντες ὁρῶντο· | 166 |
ταχέσι ποσίν, οἱ θεοὶ δὲ πάντες ἐθεῶντο· | |
Murul cetății lui Priam, iar zeii stau martori cu toții. | |
τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε πατὴρ ἀνδρῶν τε θεῶν τε· | 167 |
ἐν τούτοις δὲ λόγων ἤρξατο ὁ πατὴρ τῶν ἀνδρῶν καὶ τῶν θεῶν. | |
Zise-ntre dânșii Părintele zeilor și-al omenirii· | |
ὢ πόποι ἦ φίλον ἄνδρα διωκόμενον περὶ τεῖχος | 168 |
φεῦ φεῦ, ὄντως ἄνδρα φίλον διωκόμενον περὶ τὸ τεῖχος | |
„Vai mie, ce văd cu ochii? Iubitul meu Hector în jurul | |
ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι· ἐμὸν δ' ὀλοφύρεται ἦτορ | 169 |
θεῶμαι τοῖς ὀφθαλμοῖς, ἡ ἐμὴ δὲ ἀποδύρεται ψυχὴ ἕνεκα | |
Zidului e fugărit. Ah, bietul, mi-e jale de dânsul, | |
Ἕκτορος, ὅς μοι πολλὰ βοῶν ἐπὶ μηρί' ἔκηεν | 170 |
τοῦ Ἕκτορος, ὅς μοι πολλοὺς μηρούς βοῶν ἔκαυσεν | |
Care pe-altarul meu arse-o mulțime de buturi de tauri | |
Ἴδης ἐν κορυφῇσι πολυπτύχου, ἄλλοτε δ' αὖτε | 171 |
ἐν ταῖς κορυφαῖς τῆς πολλὰ ἀποκλίματα ἐχούσης Ἴδης, ἄλλοτε δὲ | |
Sus pe altarul din creștetul Idei ori jos pe la templul | |
ἐν πόλει ἀκροτάτῃ· νῦν αὖτέ ἑ δῖος Ἀχιλλεὺς | 172 |
ἐν τῇ ἀκροπόλει· νυνὶ δὲ αὐτὸν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς | |
Din cetățuie; și-acuma pe dânsul în preajma cetății, | |
ἄστυ πέρι Πριάμοιο ποσὶν ταχέεσσι διώκει. | 173 |
περὶ τὴν πόλιν τοῦ Πριάμου διώκει ποσὶ ταχέσιν. | |
Iată, în goană nebună-l alungă șoimanul Ahile. | |
ἀλλ' ἄγετε φράζεσθε θεοὶ καὶ μητιάασθε | 174 |
ἀλλ᾿ ἄγετε σκοπεῖτε, ὦ θεοί, καὶ βουλεύεσθε, | |
Hai dar, o zeilor, vă sfătuiți și vedeți dacă-i bine | |
ἠέ μιν ἐκ θανάτοιο σαώσομεν, ἦέ μιν ἤδη | 175 |
ἢ ὅπως ἐκ τοῦ θανάτου σώσωμεν αὐτόν, ἢ ἤδη αὐτὸν | |
Noi de primejdie să-l izbăvim. Ori voiți lui Ahile | |
Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ δαμάσσομεν ἐσθλὸν ἐόντα. | 176 |
θανατώσωμεν διὰ τοῦ Ἀχιλλέως τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, ἀνδρεῖον καὶ γενναῖον ὄντα. | |
Voie să-i dăm să-l ucidă, măcar că viteaz e și dânsul.” | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη· | 177 |
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ· | |
Zise lui Zeus atunci cea cu ochii albaștri, Atena· | |
ὦ πάτερ ἀργικέραυνε κελαινεφὲς οἷον ἔειπες· | 178 |
ὦ πάτερ λαμπροκέραυνε τῶν σκοτεινῶν νεφῶν αἴτιε, οἷον χαλεπὸν εἶπας· | |
„Ce fel ai spus, nouratice, fulgerătorule tată? | |
ἄνδρα θνητὸν ἐόντα πάλαι πεπρωμένον αἴσῃ | 179 |
ἄνδρα φθαρτὸν ὄντα ὑποπεπτωκότα τῇ μοίρᾳ | |
Pe-unul născut muritor, de mult osândit de ursită, | |
ἂψ ἐθέλεις θανάτοιο δυσηχέος ἐξαναλῦσαι; | 180 |
πάλιν ἐθέλεις ἐκ τοῦ κακοήχου καὶ χαλεποῦ θανάτου ἀναρρύσασθαι· | |
Vrei tu cumva să-l desprinzi din brațele morții amare? | |
ἔρδ'· ἀτὰρ οὔ τοι πάντες ἐπαινέομεν θεοὶ ἄλλοι. | 181 |
πράττε· οἱ ἄλλοι δὲ πάντες θεοὶ οὐκ ἐπαινοῦμέν σοι· | |
Fă-o, noi, zeii ceilalți, la asta nu-ți dăm învoire.” | |
τὴν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη νεφεληγερέτα Ζεύς· | 182 |
πρὸς ταύτην δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς. | |
Dar nouraticul Zeus răspunse zeiței Atena· | |
θάρσει Τριτογένεια φίλον τέκος· οὔ νύ τι θυμῷ | 183 |
θάρρει, ὦ τριτογένεια Ἀθηνᾶ, τέκνον ἀγαπητόν, οὔτι δὴ ψυχῇ | |
„Tu Tritogenio, fii liniștită, copila mea scumpă, | |
πρόφρονι μυθέομαι, ἐθέλω δέ τοι ἤπιος εἶναι· | 184 |
προθύμῳ διαλέγομαι, βούλομαι δέ γε φιλάνθρωπος εἶναι. | |
Nu spun cu totu-nadins, vreau bun să fiu față de tine. | |
ἔρξον ὅπῃ δή τοι νόος ἔπλετο, μὴ δ' ἔτ' ἐρώει. | 185 |
ποίησον ὥσπερ δή σοι νοῦς καὶ θέλησις ὑπάρχει, μηκέτι ἀποχωρεῖ. | |
Fă tu așa cum socoți și nu sta pe gânduri o clipă.” | |
ὣς εἰπὼν ὄτρυνε πάρος μεμαυῖαν Ἀθήνην· | 186 |
οὕτως εἰπὼν παρώξυνε τὴν καὶ πρότερον προθυμουμένην Ἀθηνᾶν· | |
Asta el zise, și-ndată, mai tare stârnită zeița | |
βῆ δὲ κατ' Οὐλύμποιο καρήνων ἀΐξασα. | 187 |
ἐπορεύθη δὲ ὁρμήσασα ἐκ τῶν ἐξοχῶν τοῦ Ὀλύμπου· | |
Se repezi de pe vârful Olimpului țintă la Troia. | |
Ἕκτορα δ' ἀσπερχὲς κλονέων ἔφεπ' ὠκὺς Ἀχιλλεύς. | 188 |
τὸν Ἕκτορα δὲ διηνεκῶς ταράσσων ἐδίωκεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς· | |
Tot mai departe zorind Ahile da goană lui Hector. | |
ὡς δ' ὅτε νεβρὸν ὄρεσφι κύων ἐλάφοιο δίηται | 189 |
ὥσπερ δὲ ὅταν κύων ἐν τοῖς ὄρεσι διώκῃ γέννημα ἐλάφου | |
Cum un ogar pe la munte zgornind vreun pui de cerboaică | |
ὄρσας ἐξ εὐνῆς διά τ' ἄγκεα καὶ διὰ βήσσας· | 190 |
ἀναστήσας ἐκ τῆς κοίτης, διὰ τῶν κοίλων καὶ βασίμων τόπων τοῦ ὄρους· | |
De la culcuș, după el dă proașcă pe văi în coclauri, | |
τὸν δ' εἴ πέρ τε λάθῃσι καταπτήξας ὑπὸ θάμνῳ, | 191 |
τοῦτον δὲ ἐάν γε καὶ λάθῃ ὑποφυγὼν εἰς τὸν θάμνον, | |
Chiar dacă urma i-o pierde, când puiul se tupilă-n tufe, | |
ἀλλά τ' ἀνιχνεύων θέει ἔμπεδον ὄφρά κεν εὕρῃ· | 192 |
ἀλλά γε ἐρευνῶν τρέχει ἀσφαλῶς καὶ διηκριβωμένως (ἀνενδότως) ἕως ἂν εὕρῃ. | |
Cânele aleargă mereu și-l adulmecă până ce-l prinde; | |
ὣς Ἕκτωρ οὐ λῆθε ποδώκεα Πηλεΐωνα. | 193 |
οὕτως ὁ Ἕκτωρ οὐκ ἐλάνθανε τὸν ταχύποδα υἱὸν τοῦ Πηλέως, | |
Tocmai așa lui Ahile nu poate să-i scape nici Hector. | |
ὁσσάκι δ' ὁρμήσειε πυλάων Δαρδανιάων | 194 |
ὁσάκις δ᾽ ἂν λογίσαιτο τῶν Δαρδανίων πυλῶν | |
Bietul, de câte ori a încercat să dea drept înaintea | |
ἀντίον ἀΐξασθαι ἐϋδμήτους ὑπὸ πύργους, | 195 |
ἐναντίον ὁρμῆσαι, ὑπὸ τοὺς καλῶς ἐκτισμένους πύργους, | |
Porții Dardane, să stea sub temeinicul zid al cetății, | |
εἴ πως οἷ καθύπερθεν ἀλάλκοιεν βελέεσσι, | 196 |
εἴπως αὐτῷ ὑπεράνωθεν βοηθήσειεν διὰ τῶν βελῶν· | |
Unde să-l apere cu zburături cei de sus de la tăbii, | |
τοσσάκι μιν προπάροιθεν ἀποστρέψασκε παραφθὰς | 197 |
τοσάκις αὐτὸν ἔμπροσθεν προφθάνων ἀπέστρεφε καὶ ἐδίωκεν | |
Tot de atâtea ori i-a apucat înainte Ahile | |
πρὸς πεδίον· αὐτὸς δὲ ποτὶ πτόλιος πέτετ' αἰεί. | 198 |
εἰς τὸ πεδίον, αὐτὸς δὲ πρὸς τὴν πόλιν ἔτρεχεν ἀεί· | |
Și l-a cârmit spre câmpie, luând-o spre partea cetății. | |
ὡς δ' ἐν ὀνείρῳ οὐ δύναται φεύγοντα διώκειν· | 199 |
ὥσπερ δὲ ἐν ὀνείρῳ οὐ δυνατὸν διώκειν τὸν φεύγοντα, | |
Cum e în vis când un om pe un altul zadarnic alungă, | |
οὔτ' ἄρ' ὃ τὸν δύναται ὑποφεύγειν οὔθ' ὃ διώκειν· | 200 |
οὔτε οὗτος αὐτὸν δύναται ἐκφυγεῖν, οὔτ᾽ αὐτὸς διώκειν. | |
Nu poate unul să scape și nici celălalt să-l ajungă; | |
ὣς ὃ τὸν οὐ δύνατο μάρψαι ποσίν, οὐδ' ὃς ἀλύξαι. | 201 |
οὕτως οὐκ ἐδύνατο οὗτος καταλαβεῖν τοῖς ποσίν, οὐδὲ αὐτὸς ἐκφυγεῖν. | |
Astfel Ahile nu-i chip să-l apuce, nici Hector să scape. | |
πῶς δέ κεν Ἕκτωρ κῆρας ὑπεξέφυγεν θανάτοιο, | 202 |
πῶς δ᾽ ἂν ὁ Ἕκτωρ ἐξέφυγε τὴν χαλεπὴν μοίραν τοῦ θανάτου, | |
Cum putea Hector de moarte să fie ferit, dacă Febos | |
εἰ μή οἱ πύματόν τε καὶ ὕστατον ἤντετ' Ἀπόλλων | 203 |
εἰ μὴ τὸ ἔσχατον καὶ τελευταῖον συνήντησεν αὐτῷ ὁ Ἀπόλλων | |
Nu-i sta prielnic alături și nu-i da în oara din urma | |
ἐγγύθεν, ὅς οἱ ἐπῶρσε μένος λαιψηρά τε γοῦνα; | 204 |
ἐκ τοῦ σύνεγγυς, ὃς αὐτῷ ἐπιδιήγειρε καὶ ἀνέρρωσε τήν τε ἰσχὺν καὶ τὰ ταχέα γόνατα (διήγειρεν ἰσχὺν καὶ ταχέα γόνατα); | |
Inimă aprigă-n piept și repeziciune-n picioare? | |
λαοῖσιν δ' ἀνένευε καρήατι δῖος Ἀχιλλεύς, | 205 |
τῷ στρατῷ δὲ ἀπηγόρευε τῇ κεφαλῇ ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς, | |
Semne făcea el din cap, șoimanul Ahile, spre oaste | |
οὐδ' ἔα ἱέμεναι ἐπὶ Ἕκτορι πικρὰ βέλεμνα, | 206 |
οὐδὲ ἠφίει φέρεσθαι ἐπὶ τὸν Ἕκτορα τὰ πικρὰ καὶ ὀδυνηρὰ βέλη, | |
Și-o-mpiedica să îndrepte săgeata de moarte lui Hector, | |
μή τις κῦδος ἄροιτο βαλών, ὃ δὲ δεύτερος ἔλθοι. | 207 |
μή τις τρώσας αὐτὸν δόξαν λάβοι, οὗτος δὲ ὕστερος παραγένοιτο. | |
Nu cumva altul să aibă mărire-nainte lovindu-l. | |
ἀλλ' ὅτε δὴ τὸ τέταρτον ἐπὶ κρουνοὺς ἀφίκοντο, | 208 |
ἀλλ᾽ ὁπηνίκα δὴ τὸ τέταρτον ἀφίκοντο παρὰ τὰς τῶν πηγῶν ἀπορροίας, | |
Când la al patrulea-nconjur sosir-amândoi la fântână, | |
καὶ τότε δὴ χρύσεια πατὴρ ἐτίταινε τάλαντα, | 209 |
τηνικαῦτα δὴ ὁ πατὴρ ἐξέτεινε τὰς χρυσᾶς πλάστιγγας τοῦ ζυγοῦ, | |
Cumpăna-i mare de aur întinse cerescul părinte, | |
ἐν δ' ἐτίθει δύο κῆρε τανηλεγέος θανάτοιο, | 210 |
ἐνετίθει δὲ δύο μοίρας τοῦ μακρὰς ἐμποιοῦντος φροντίδας θανάτου, | |
Puse în talgere două din sorțile morții amare, | |
τὴν μὲν Ἀχιλλῆος, τὴν δ' Ἕκτορος ἱπποδάμοιο, | 211 |
τὴν μὲν Ἀχιλλέως, τὴν δὲ Ἕκτορος τοῦ ἱππικοῦ καὶ πολεμικοῦ, | |
Una fu soarta lui Hector, și a lui Ahile cealaltă, | |
ἕλκε δὲ μέσσα λαβών· ῥέπε δ' Ἕκτορος αἴσιμον ἦμαρ, | 212 |
ἀνεῖλκε δὲ ἐκ τοῦ μέσου κρατήσας, ἔρρεπε δὲ καὶ κατεφέρετο ἡ τοῦ Ἕκτορος θανάσιμος ἡμέρα, | |
Și cumpăni el apoi. Pe loc s-aplecă a lui Hector | |
ᾤχετο δ' εἰς Ἀΐδαο, λίπεν δέ ἑ Φοῖβος Ἀπόλλων. | 213 |
ἀπῆλθε δὲ εἰς τὸν ᾅδην, κατέλιπε δὲ αὐτὸν ὁ λαμπρὸς Ἀπόλλων. | |
Soartă și-ajunse în iad; el fu părăsit de Apolon. | |
Πηλεΐωνα δ' ἵκανε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη, | 214 |
παρὰ τὸν τοῦ Πηλέως υἱὸν δὲ ἀφίκετο ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ, | |
Iar la Ahile sosind zeița cu ochii albaștri, | |
ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 215 |
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους πτερωτοὺς καὶ ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν. | |
Palas Atena, de-aproape-i vorbi în cuvinte ce zboară· | |
νῦν δὴ νῶι ἔολπα Διῒ φίλε φαίδιμ' Ἀχιλλεῦ | 216 |
νῦν δὴ ἡμᾶς γε ἐλπίζω, ὦ φίλε τοῦ Διός, λαμπρότατε Ἀχιλλεῦ, | |
„Cred că de-acuma, iubite-al lui Zeus, mărețule-Ahile, | |
οἴσεσθαι μέγα κῦδος Ἀχαιοῖσι προτὶ νῆας | 217 |
κομίσειν δόξων μεγάλων τοῖς Ἕλλησιν εἰς τὰς ναῦς, | |
Da-vom Aheilor de la corăbii noi doi biruință | |
Ἕκτορα δῃώσαντε μάχης ἄατόν περ ἐόντα. | 218 |
τὸν Ἕκτορα ἀποκτείναντες καίπερ ὄντα ἀκόρεστον μάχης, | |
Mare, cu arma strivind pe Hector în veci ahtiatul | |
οὔ οἱ νῦν ἔτι γ' ἔστι πεφυγμένον ἄμμε γενέσθαι, | 219 |
οὐκέτι νῦν ἐστι δυνατὸν αὐτῷ ἡμᾶς ἐκφυγεῖν, | |
După război, că doar nu mai e chip să ne scape din mână, | |
οὐδ' εἴ κεν μάλα πολλὰ πάθοι ἑκάεργος Ἀπόλλων | 220 |
οὐδὲ ἐὰν πολλὰ πάνυ πάθῃ ὁ πόρρωθεν ἐνεργῶν Ἀπόλλων, | |
Oricât Apolon s-ar zbate și-ncoace și-ncolo de milă | |
προπροκυλινδόμενος πατρὸς Διὸς αἰγιόχοιο. | 221 |
ὑποπίπτων καὶ κυλιόμενος ἔμπροσθεν τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός. | |
S-ar tăvăli rugător la picioarele tatălui Zeus. | |
ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν στῆθι καὶ ἄμπνυε, τόνδε δ' ἐγώ τοι | 222 |
ἀλλὰ σὺ μὲν νυνὶ στῆθι καὶ ἀνάπνεε, τοῦτον δὲ ἐγώ σοι | |
Dar tu oprește-te acum și răsuflă; iar cât despre Hector, | |
οἰχομένη πεπιθήσω ἐναντίβιον μαχέσασθαι. | 223 |
ἐ(ἀ)πελθοῦσα θαρσοποιήσω πολεμῆσαι κατ' ἐναντίωσιν βιαίαν. | |
Eu mă răped să-l înduplec să stea la bătaie cu tine.” | |
ὣς φάτ' Ἀθηναίη, ὃ δ' ἐπείθετο, χαῖρε δὲ θυμῷ, | 224 |
οὕτως εἶπεν ἡ Ἀθηνᾶ. οὗτος δὲ ὑπήκουε, ἔχαιρε δὲ ἐν τῇ ψυχῇ, | |
Astfel îi zice și el o ascultă, se bucură-n sine | |
στῆ δ' ἄρ' ἐπὶ μελίης χαλκογλώχινος ἐρεισθείς. | 225 |
ἔστη δὲ ἐπιστηρίξας ἑαυτὸν ἐπὶ τῆς σιδηρὰν ἐπιδορατίδα ἐχούσης μελίας. | |
Și se oprește în loc, se sprijină în lancea-i de-aramă. | |
ἣ δ' ἄρα τὸν μὲν ἔλειπε, κιχήσατο δ' Ἕκτορα δῖον | 226 |
αὕτη δὲ τοῦτον μὲν κατέλιπε, κατέλαβε δὲ τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα, | |
Lasă pe-Ahile zeița și iese-naintea lui Hector; | |
Δηϊφόβῳ ἐϊκυῖα δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν· | 227 |
ὁμοία τῷ Δηιφόβῳ κατά τε τὸ σῶμα καὶ τὴν ἰσχυρὰν καὶ ἀκαταπόνητον φωνήν· | |
Ea după chip, după glasul puternic s-aseamănă-ntocmai | |
ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 228 |
πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν· | |
Cu Deifob, și zice de-aproape viteazului Hector· | |
ἠθεῖ' ἦ μάλα δή σε βιάζεται ὠκὺς Ἀχιλλεὺς | 229 |
ὦ αἰδέσιμε ἀδελφέ, ὄντως πάνυ δή σε καταναγκάζει ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς, | |
„Tare-ți dă zor și te-nghesuie, bade, șoimanul Ahile | |
ἄστυ πέρι Πριάμοιο ποσὶν ταχέεσσι διώκων· | 230 |
περὶ τὴν πόλιν τοῦ Πριάμου διώκων ταχέσι ποσίν. | |
Tot fugărindu-te-n jurul cetății lui Priam. Ci haidem | |
ἀλλ' ἄγε δὴ στέωμεν καὶ ἀλεξώμεσθα μένοντες. | 231 |
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ στῶμεν καὶ ἀμυνώμεθα παραμένοντες. | |
Noi împotrivă să-i stăm apărându-ne-aicea cu arma.” | |
τὴν δ' αὖτε προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 232 |
πρὸς ταύτην δὲ εἶπεν ὁ συνεχῶς τὸ κράνος κινῶν μέγας Ἕκτωρ. | |
Clatină Hector din coif și așa-nveselit îi răspunde· | |
Δηΐφοβ' ἦ μέν μοι τὸ πάρος πολὺ φίλτατος ἦσθα | 233 |
ὦ Δηίφοβε, ὄντως μέν μοι καὶ πρότερον πάνυ φίλτατος ὑπῆρχες | |
„Tu Deifob, îmi erai și ’nainte mai drag între frații | |
γνωτῶν οὓς Ἑκάβη ἠδὲ Πρίαμος τέκε παῖδας· | 234 |
πάντων τῶν ἀδελφῶν, οὓς ἡ Ἑκάβη καὶ ὁ Πρίαμος ἐγέννησαν υἱούς. | |
Cei de o mamă și-un tată născuți, de Hecabe și Priam; | |
νῦν δ' ἔτι καὶ μᾶλλον νοέω φρεσὶ τιμήσασθαι, | 235 |
νῦν δ᾽ ἔτι καὶ μᾶλλον διανοοῦμαι κατὰ διάνοιαν τιμήσαι καὶ φιλῆσαί σε, | |
Inima-mi și mai vârtos mi te prețuie acuma pe tine | |
ὃς ἔτλης ἐμεῦ εἵνεκ', ἐπεὶ ἴδες ὀφθαλμοῖσι, | 236 |
ὃς ὑπέμεινας ἕνεκεν ἐμοῦ, ἐπειδὴ ἐθεάσω τοῖς ὀφθαλμοῖς, | |
Care, văzându-m-aici, îndrăznit-ai, de dragul meu numai, | |
τείχεος ἐξελθεῖν, ἄλλοι δ' ἔντοσθε μένουσι. | 237 |
ἐξελθεῖν τοῦ τείχους, οἱ ἀλλοὶ δὲ ἐντὸς μένουσι. | |
Singur din ziduri să ieși, când alții m–așteaptă ’năuntru.” | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη· | 238 |
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ θεά ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ· | |
Tot prefăcută, din nou l-agrăi cea cu ochii albaștri· | |
ἠθεῖ' ἦ μὲν πολλὰ πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ | 239 |
αἰδέσιμε ἀδελφέ, ὄντως μὲν πάνυ ὁ πατὴρ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ | |
„Nu știi tu, frate, ce mult în genunchi se rugară de mine | |
λίσσονθ' ἑξείης γουνούμενοι, ἀμφὶ δ' ἑταῖροι, | 240 |
παρεκάλουν ἐφεξῆς ἱκετεύοντες, καὶ οἱ φίλοι περιεστῶτες, | |
Tata și mama și-ai nostri să nu plec, să stau în cetate | |
αὖθι μένειν· τοῖον γὰρ ὑποτρομέουσιν ἅπαντες· | 241 |
αὐτόθι παραμένειν, οὕτω γὰρ ἅπαντες τρέμουσι καὶ δεδοίκασιν. | |
Eu cu ceilalți, că atâta cutremur pe toți îi cuprinse. | |
ἀλλ' ἐμὸς ἔνδοθι θυμὸς ἐτείρετο πένθεϊ λυγρῷ. | 242 |
ἡ ἐμὴ μέντοι ψυχὴ ἐντὸς κατεπονεῖτο πένθει καὶ λύπῃ χαλεπῇ. | |
Dar mi-era jale grozav și-anevoie puteam să mai sufăr. | |
νῦν δ' ἰθὺς μεμαῶτε μαχώμεθα, μὴ δέ τι δούρων | 243 |
νυνὶ δὲ εὐθὺ σὺν εὐθαρσίᾳ ὁρμῶντες πολεμῶμεν, μηδέ τι δοράτων | |
Hai dar acum să dăm buzna cu suflet aprins, să ne batem, | |
ἔστω φειδωλή, ἵνα εἴδομεν εἴ κεν Ἀχιλλεὺς | 244 |
ὑπαρχέτω φειδώ, ὅπως θεασώμεθα, ἐὰν ὁ Ἀχιλλεὺς | |
Suliți să nu mai cruțăm, să vedem, va putea să ne-omoare | |
νῶϊ κατακτείνας ἔναρα βροτόεντα φέρηται | 245 |
ἀποκτείνας ἡμᾶς ὅπλα ᾑμαγμένα κομίσῃ | |
El pe amândoi și să ia-nsângeratele arme ale noastre | |
νῆας ἔπι γλαφυράς, ἦ κεν σῷ δουρὶ δαμήῃ. | 246 |
ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς, ἢ ἀναιρεθείη ἂν ὑπὸ τοῦ σοῦ δόρατος. | |
Pradă la vasele lui, ori lancea ta o să-l doboare.” | |
ὣς φαμένη καὶ κερδοσύνῃ ἡγήσατ' Ἀθήνη· | 247 |
οὕτως εἰποῦσα δόλῳ καὶ ἐπιβουλῇ προηγήσατο ἡ Ἀθηνᾶ. | |
Astfel îi zise și merse-nainte-amăgindu-l Atena. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες, | 248 |
οὗτοι δὲ ἡνίκα δὴ πλησίον ἐγένοντο ἐπαλλήλους ἐρχόμενοι, | |
Când au ajuns mai aproape amândoi și stau gata de luptă, | |
τὸν πρότερος προσέειπε μέγας κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 249 |
πρὸς τοῦτον πρότερον εἶπεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν μέγας Ἕκτωρ· | |
Clatină Hector din coif și întâiul începe cuvântul· | |
οὔ σ' ἔτι Πηλέος υἱὲ φοβήσομαι, ὡς τὸ πάρος περ | 250 |
οὐκέτι σε, ὦ υἱὲ τοῦ Πηλέως, φοβηθήσομαι, καὶ φεύξομαι ὥσπερ πρότερον. | |
„N-o să mai fug de acum speriat, o Ahile, de tine. | |
τρὶς περὶ ἄστυ μέγα Πριάμου δίον, οὐδέ ποτ' ἔτλην | 251 |
τρὶς περὶ τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ Πριάμου ἔδεισα, οὐδὲ | |
Am ocolit a lui Priam cetate de trei ori și n-am stat | |
μεῖναι ἐπερχόμενον· νῦν αὖτέ με θυμὸς ἀνῆκε | 252 |
ὑπέμεινα παραμεῖναι ἐπιόντα· νυνὶ δέ με ἡ ψυχὴ ἀνέπεισε καὶ παρώρμησε | |
Cutezător să te-adast; căci iată-mi dă inima mie | |
στήμεναι ἀντία σεῖο· ἕλοιμί κεν ἤ κεν ἁλοίην. | 253 |
στῆναι ἐναντίον σοῦ· κρατήσαιμι ἄν, ἢ κρατηθείην ἂν. | |
Zor împotrivă să-ți stau, să înving ori să cad în bătaie. | |
ἀλλ' ἄγε δεῦρο θεοὺς ἐπιδώμεθα· τοὶ γὰρ ἄριστοι | 254 |
ἀλλ᾽ ἄγε δὴ τοὺς θεοὺς μάρτυρας τῶν λεγομένων ποιήσωμεν, οὗτοι γὰρ ἄριστοι | |
Dar o-nvoială să facem, pe zei să chemăm, că doar ei sunt | |
μάρτυροι ἔσσονται καὶ ἐπίσκοποι ἁρμονιάων· | 255 |
μάρτυρες ἔσονται, καὶ ἔφοροι τῶν ὁμολογιῶν καὶ συμβόλων. | |
Martorii noștri mai buni și mai siguri chezași ai tocmelii. | |
οὐ γὰρ ἐγώ σ' ἔκπαγλον ἀεικιῶ, αἴ κεν ἐμοὶ Ζεὺς | 256 |
οὐ γὰρ ἐγὼ σε αἰκίσω οὐδὲ ὑβρίσω δεινῶς καὶ ὑπερηφανῶς, ἐάν μοι ὁ Ζεὺς | |
N-o să-mi bat joc fără milă de tine, ți-o jur, dacă Zeus | |
δώῃ καμμονίην, σὴν δὲ ψυχὴν ἀφέλωμαι· | 257 |
παράσχῃ τὴν ἐκ μονομερείας νίκην, τὴν σὴν δὲ ζωὴν ἀφέλωμαι. | |
Mie mi-ar da biruitul și pune-ți-oi capăt vieții; | |
ἀλλ' ἐπεὶ ἄρ κέ σε συλήσω κλυτὰ τεύχε' Ἀχιλλεῦ | 258 |
ἀλλ᾽ ἐπειδάν σε τὰ ἔνδοξα ὅπλα ἐκδύσω, Ἀχιλλεῦ, | |
Numai de arme slăvite prăda-te-voi eu, o Ahile, | |
νεκρὸν Ἀχαιοῖσιν δώσω πάλιν· ὣς δὲ σὺ ῥέζειν. | 259 |
νεκρὸν τοῖς Ἕλλησιν ἀποδώσω, οὕτω δὲ καὶ σὺ ποιήσειν. | |
Și la ai tăi te voi da înapoi; fă și tu deopotrivă.” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· | 260 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς. | |
Crunt pe sub gene privind răspunse șoimanul Ahile· | |
Ἕκτορ μή μοι ἄλαστε συνημοσύνας ἀγόρευε· | 261 |
ὦ Ἕκτορ ἀλάθητε καὶ δεινὰ καὶ ἀνεπίληστα εἰργασμένε, μή μοι συνθήκας λέγε, | |
„Nu mai vorbi de învoială-ntre noi amândoi, blestemate. | |
ὡς οὐκ ἔστι λέουσι καὶ ἀνδράσιν ὅρκια πιστά, | 262 |
ἐπειδὴ οὐκ ἔστι τοῖς λέουσι καὶ τοῖς ἀνδράσιν ὁρκωμόσια βέβαια, | |
Cum între oameni și lei nu-i chip legătură să fie, | |
οὐδὲ λύκοι τε καὶ ἄρνες ὁμόφρονα θυμὸν ἔχουσιν, | 263 |
οὐδὲ οἱ λύκοι καὶ οἱ ἄρνες ὁμογνώμονα ψυχὴν ἔχουσιν, οὐδὲ ὁμονοοῦσιν, | |
Nici nu se-mpacă vr’odată cu inima lupii și mieii, | |
ἀλλὰ κακὰ φρονέουσι διαμπερὲς ἀλλήλοισιν, | 264 |
ἀλλὰ διηνεκῶς κακὰ καὶ χαλεπὰ φρονοῦσιν ἀλλήλοις· | |
Ci dușmănie pe veci îi desparte pe unii de alții; | |
ὣς οὐκ ἔστ' ἐμὲ καὶ σὲ φιλήμεναι, οὐδέ τι νῶϊν | 265 |
οὕτως οὐκ ἔστι δυνατὸν ἐμὲ καὶ σὲ φίλους εἶναι, οὔτε τι ἡμῖν | |
Tocmai așa între mine și tine nu-ncape-nfrățire, | |
ὅρκια ἔσσονται, πρίν γ' ἢ ἕτερόν γε πεσόντα | 266 |
ὁρκωμόσια ἔσονται πρὶν ἢ τὸν ἕτερόν γε ἀναιρεθέντα | |
Dragoste și legături, până unul din noi o să cadă | |
αἵματος ἆσαι Ἄρηα ταλαύρινον πολεμιστήν. | 267 |
ἐμπλῆσαι αἵματος τὸν ἰσχυρὸν πολεμιστὴν Ἄρεα. | |
Și-are să-mbuibe cu sânge pe zeul setos de războaie. | |
παντοίης ἀρετῆς μιμνήσκεο· νῦν σε μάλα χρὴ | 268 |
πάσης τοίνυν ἀρετῆς ἀναμιμνήσκου, νυνί σε πάνυ δεῖ | |
Pune-ți dar toată știința de arme. Tu trebuie-acuma | |
αἰχμητήν τ' ἔμεναι καὶ θαρσαλέον πολεμιστήν. | 269 |
πολεμιστήν τε εἶναι καὶ εὔτολμον μαχητήν· | |
Meșter în lance să fii și ne-nfricoșat la bătaie. | |
οὔ τοι ἔτ' ἔσθ' ὑπάλυξις, ἄφαρ δέ σε Παλλὰς Ἀθήνη | 270 |
οὐκέτι σοι ἐστὶν ἐκφυγή, ταχέως γάρ σε ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ | |
Nu se mai poate să-mi scapi, îndată cu sulița-mi Palas | |
ἔγχει ἐμῷ δαμάᾳ· νῦν δ' ἀθρόα πάντ' ἀποτίσεις | 271 |
τῷ ἐμῷ δόρατι δαμάσει καὶ ἀποκτενεῖ, νυνὶ δὲ ὁμοῦ πάντα ἀποδώσεις | |
Te va răzbi și acuma plăti-vei cu ghiotura | |
κήδε' ἐμῶν ἑτάρων οὓς ἔκτανες ἔγχεϊ θύων. | 272 |
τὰ ἄλγη τῶν ἐμῶν φίλων, οὓς ἀπέκτεινας δόρατι ἐμμανῶς ὁρμῶν. | |
Soților mei cei uciși de tine, turbatul, în luptă.” | |
ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος· | 273 |
εἶπε δή, καὶ ἀνασείσας ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ, | |
Zise, și lancea rotind, spre el o zvârli cu putere; | |
καὶ τὸ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο φαίδιμος Ἕκτωρ· | 274 |
καὶ τοῦτο ἐναντίον θεασάμενος ἐφυλάξατο ὁ λαμπρότατος Ἕκτωρ, | |
Hector în față-i privind, ușor se feri, că el iute | |
ἕζετο γὰρ προϊδών, τὸ δ' ὑπέρπτατο χάλκεον ἔγχος, | 275 |
ἐκάθισε γὰρ προϊδών, αὐτὸ δὲ ὑπεράνωθεν ἠνέχθη τὸ σιδηροῦν δόρυ, | |
Se îndoi spre pământ și arma zbură pe deasupra | |
ἐν γαίῃ δ' ἐπάγη· ἀνὰ δ' ἥρπασε Παλλὰς Ἀθήνη, | 276 |
ἐνεπάγη δὲ εἰς τὴν γῆν, ἀνήρπασε δ' αὐτὸ ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ, | |
Și se înfipse în țărnă. Dar fără de știrea lui Hector | |
ἂψ δ' Ἀχιλῆϊ δίδου, λάθε δ' Ἕκτορα ποιμένα λαῶν. | 277 |
καὶ πάλιν ἐδίδου τῷ Ἀχιλλεῖ, ἔλαθε δὲ Ἕκτορα τὸν βασιλέα τοῦ στρατοῦ. | |
Palas de jos o răpi și o dete-napoi lui Ahile. | |
Ἕκτωρ δὲ προσέειπεν ἀμύμονα Πηλεΐωνα· | 278 |
Ἕκτωρ δὲ εἶπε πρὸς τὸν ἀμώμητον υἱὸν τοῦ Πηλέως· | |
Hector se bucur-atunci și începe-a grăi lui Ahile· | |
ἤμβροτες, οὐδ' ἄρα πώ τι θεοῖς ἐπιείκελ' Ἀχιλλεῦ | 279 |
ἀπέτυχες, οὐδ᾽ ἄρα τι, ὦ ὅμοιε τοῖς θεοῖς Ἀχιλλεῦ, | |
„Nu m-ai atins, Peleiene. Se vede că tu de la Zeus | |
ἐκ Διὸς ἠείδης τὸν ἐμὸν μόρον, ἦ τοι ἔφης γε· | 280 |
ἀκριβῶς ἠπίστασο ἐκ τοῦ Διὸς τὸν ἐμὸν θάνατον, εἶπάς γε μέντοι εἰδέναι· | |
N-ai știut ziua când eu am să mor și zadarnic | |
ἀλλά τις ἀρτιεπὴς καὶ ἐπίκλοπος ἔπλεο μύθων, | 281 |
ἀλλά τις ὑπάρχεις ἱκανὸς εἰπεῖν καὶ παραλογιστικὸς καὶ ἀπατεών, | |
Te-ai lăudat. Șiretenie-a fost și palavre din parte-ți | |
ὄφρά σ' ὑποδείσας μένεος ἀλκῆς τε λάθωμαι. | 282 |
ὅπως σε φοβηθεὶς εὐθαρσίας τε καὶ δυνάμεως ἐπιλήσμων γένωμαι· | |
Numai ca eu să mă tem și de frică să nu mă pot bate. | |
οὐ μέν μοι φεύγοντι μεταφρένῳ ἐν δόρυ πήξεις, | 283 |
οὐ μέντοι φεύγοντί μοι ἐμπήξεις τὸ δόρυ εἰς τὸ μετάφρενον, | |
N-o să mă-mpungi pe la spate cu lancea, că nu mai dau fuga. | |
ἀλλ' ἰθὺς μεμαῶτι διὰ στήθεσφιν ἔλασσον | 284 |
ἀλλ᾽ ἐπ᾿ εὐθείας ὁρμῶντι διὰ τοῦ στήθους ὤθησον, | |
Ba eu spre tine vin oblu. Deci hai și străpunge-mi-l pieptul, | |
εἴ τοι ἔδωκε θεός· νῦν αὖτ' ἐμὸν ἔγχος ἄλευαι | 285 |
εἴ σοι τοῦτο δέδωκεν ὁ θεός· νυνὶ δὲ φυλάττου τὸ ἐμὸν δόρυ | |
Dacă te-ajută vr’un zeu; păzește-te însă de-arama | |
χάλκεον· ὡς δή μιν σῷ ἐν χροῒ πᾶν κομίσαιο. | 286 |
τὸ σιδηροῦν, εἴθε δὴ αὐτὸ πᾶν ἐν τῷ σαυτοῦ σώματι δέξαιο, | |
Suliței mele. Ce bine-ar fi toată să treacă prin tine! | |
καί κεν ἐλαφρότερος πόλεμος Τρώεσσι γένοιτο | 287 |
καὶ ἡ μάχη ἐλαφροτέρα καὶ κουφοτέρα τοῖς Τρῳσὶ γένοιτο | |
S-ar micșora doar cu mult războiul Troienilor, dacă | |
σεῖο καταφθιμένοιο· σὺ γάρ σφισι πῆμα μέγιστον. | 288 |
σοῦ ἀποθανόντος, σὺ γὰρ αὐτοῖς βλάβη μεγίστη ὑπάρχεις. | |
N-ai mai fi tu, că ești pacostea lor cea mai mare.” | |
ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος, | 289 |
εἶπε δὴ καὶ ἀνακινήσας ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ, | |
Zise, și lancea rotind, o repede la el cu putere | |
καὶ βάλε Πηλεΐδαο μέσον σάκος οὐδ' ἀφάμαρτε· | 290 |
καὶ ἔπληξε τὸ μέσον τῆς ἀσπίδος τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, οὐδὲ ἀπέτυχε· | |
Și pe la mijloc în scut cu ea nimerește pe-Ahile, | |
τῆλε δ' ἀπεπλάγχθη σάκεος δόρυ· χώσατο δ' Ἕκτωρ | 291 |
πόρρω δὲ ἀπεκρούσθη τῆς ἀσπίδος τὸ δόρυ, ὠργίσθη δὲ ὁ Ἕκτωρ, | |
Sulița-i însă răsaltă departe de scut, și pe Hector | |
ὅττί ῥά οἱ βέλος ὠκὺ ἐτώσιον ἔκφυγε χειρός, | 292 |
διότι δὴ τὸ ταχὺ βέλος ματαίως ἐξῆλθεν ἀπὸ τῆς χειρὸς αὐτοῦ, | |
Ciuda-l aprinde când vede că fuse-n deșert lovitura. | |
στῆ δὲ κατηφήσας, οὐδ' ἄλλ' ἔχε μείλινον ἔγχος. | 293 |
ἔστη δὲ σκυθρωπάσας, οὐ γὰρ εἶχεν ἄλλο μείλινον δόρυ· | |
El a rămas uluit, căci nu mai avea altă lance, | |
Δηΐφοβον δ' ἐκάλει λευκάσπιδα μακρὸν ἀΰσας· | 294 |
τὸν Δηίφοβον δὲ ἐκάλει τὸν λευκὴν ἀσπίδα φέροντα μεγάλως φωνήσας, | |
Pe Deifob cel cu pavăza albă chema cu glas tare, | |
ᾔτεέ μιν δόρυ μακρόν· ὃ δ' οὔ τί οἱ ἐγγύθεν ἦεν. | 295 |
ἐζήτει αὐτὸν δόρυ μακρόν· οὗτος δὲ οὐδαμῶς ἦν πλησίον. | |
Arme cerea de la el, dar nu era nimeni aproape | |
Ἕκτωρ δ' ἔγνω ᾗσιν ἐνὶ φρεσὶ φώνησέν τε· | 296 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ κατενόησεν ἐν τῇ διανοίᾳ, καὶ ἐβόησε· | |
Și dumerindu-se-atunci, el astfel în sine se plânse· | |
ὢ πόποι ἦ μάλα δή με θεοὶ θάνατον δὲ κάλεσσαν· | 297 |
φεῦ φεῦ, ὄντως πάνυ δή με καλοῦσιν οἱ θεοὶ ἐπὶ τὸν θάνατον, | |
„Vai, negreșit că de-acuma la moarte chematu-m-au zeii. | |
Δηΐφοβον γὰρ ἔγωγ' ἐφάμην ἥρωα παρεῖναι· | 298 |
Δηίφοβον γὰρ ἔγωγε τὸν ἥρωα ᾠήθην παρεῖναι. | |
Mi s-a părut că venise pe-aici Deifob să-mi ajute; | |
ἀλλ' ὃ μὲν ἐν τείχει, ἐμὲ δ' ἐξαπάτησεν Ἀθήνη. | 299 |
ἀλλ᾽ οὗτος μὲν ἐν τῷ τείχει ἐστίν, ἐμὲ δὲ ἠπάτησεν ἡ Ἀθηνᾶ· | |
El e-năuntru sub zid, amăgitu-m-a Palas Atena. | |
νῦν δὲ δὴ ἐγγύθι μοι θάνατος κακός, οὐδ' ἔτ' ἄνευθεν, | 300 |
νυνὶ δέ μοι ἐγγὺς ὁ δεινὸς θάνατος, οὐδέτι πόρρωθεν, | |
Moartea cumplită îmi e pânditoare de aproape, e-acolea | |
οὐδ' ἀλέη· ἦ γάρ ῥα πάλαι τό γε φίλτερον ἦεν | 301 |
οὐδὲ ἐκφυγή ἐστιν· ὄντως γὰρ πάλαι τοῦτό γε φίλον καὶ ἀποδεκτὸν ἦν | |
Greu de-ocolit. Mai demult plăcutu-i-a asta lui Zeus | |
Ζηνί τε καὶ Διὸς υἷι ἑκηβόλῳ, οἵ με πάρος γε | 302 |
τῷ τε Διὶ καὶ τῷ τοῦ Διὸς υἱῷ Ἀπόλλωνι, οἵ με τὸ πρὶν | |
Și lui Apolon. Ei doi mi-au fost pân-aci cu priință | |
πρόφρονες εἰρύατο· νῦν αὖτέ με μοῖρα κιχάνει. | 303 |
προθύμως ἐφύλασσον καὶ ἔσωζον, νῦν δέ γε ἡ θανατηφόρος μοῖρα με καταλαμβάνει. | |
Și m-au păzit amândoi, dar azi mi se duce norocul. | |
μὴ μὰν ἀσπουδί γε καὶ ἀκλειῶς ἀπολοίμην, | 304 |
οὐ μὴν ἄνευ σπουδῆς καὶ ἀτίμως ἀποθάνοιμ' ἄν, | |
Hai dar încalte să nu mor ca omul mișel și netrebnic, | |
ἀλλὰ μέγα ῥέξας τι καὶ ἐσσομένοισι πυθέσθαι. | 305 |
ἀλλὰ πράξας τι μέγα, ὡς καὶ τοὺς μεταγενεστέρους ἀκοῦσαι. | |
Să izbândesc ceva mare, s-ajungă de pomină-n lume.” | |
ὣς ἄρα φωνήσας εἰρύσσατο φάσγανον ὀξύ, | 306 |
οὕτω δὴ εἰπὼν εἵλκυσε τὸ ὀξὺ ξίφος, | |
Dânsul așa chibzuind, își trage din teac-ascuțita | |
τό οἱ ὑπὸ λαπάρην τέτατο μέγα τε στιβαρόν τε, | 307 |
ὅπερ ὑπὸ τὴν λαγόνα αὐτοῦ ἐκρέματο, μέγα καὶ ἰσχυρόν, | |
Sabie mare și grea, atârnată la șold, se încoardă | |
οἴμησεν δὲ ἀλεὶς ὥς τ' αἰετὸς ὑψιπετήεις, | 308 |
ὥρμησε δὲ συστραφεὶς καθάπερ ἀετὸς ἐν ὕψει πετόμενος, | |
Și dă năvală spre-Ahile ca vulturul ’nalt, zburătorul | |
ὅς τ' εἶσιν πεδίον δὲ διὰ νεφέων ἐρεβεννῶν | 309 |
ὅστις καταπέτεται εἰς τὸ πεδίον διὰ τῶν σκοτεινῶν νεφῶν | |
Care din norii cei negri se lasă pe câmp să înșface | |
ἁρπάξων ἢ ἄρν' ἀμαλὴν ἤ πτῶκα λαγωόν· | 310 |
ἁρπάσων ἄρνα ἁπαλὴν καὶ τρυφεράν, ἢ λαγωὸν δειλόν. | |
Mielul plăpând ori sfielnicul iepure; astfel și Hector | |
ὣς Ἕκτωρ οἴμησε τινάσσων φάσγανον ὀξύ. | 311 |
οὕτως ὁ Ἕκτωρ ὥρμησεν ἐπισείων τὸ ὀξὺ ξίφος· | |
Tabăr-asupra-i și-și vântură sabia cea ascuțită. | |
ὁρμήθη δ' Ἀχιλεύς, μένεος δ' ἐμπλήσατο θυμὸν | 312 |
ἐπέδραμε δὲ ὁ Ἀχιλλεύς, εὐθαρσίας δὲ ἐνέπλησε τὴν ψυχὴν | |
Dar se răpede și-Ahile cu suflet turbat de mânie, | |
ἀγρίου, πρόσθεν δὲ σάκος στέρνοιο κάλυψε | 313 |
φοβερᾶς (χαλεπῆς), ἔμπροσθεν δὲ τοῦ στήθους ἐκάλυψε καὶ ἐπέθηκε τὴν ἀσπίδα | |
Pieptu-și acoperă-n față cu pavăza cea măiestrită | |
καλὸν δαιδάλεον, κόρυθι δ' ἐπένευε φαεινῇ | 314 |
τὴν εὐειδῆ καὶ ποικιλωτάτην, τῷ λαμπρῷ δὲ κράνει παρέκυπτε | |
Și amenință clătinând străluciul coif cel cu patru | |
τετραφάλῳ· καλαὶ δὲ περισσείοντο ἔθειραι | 315 |
τῷ τρεῖς φαλοὺς ἔχοντι, αἱ περικαλλεῖς δὲ τρίχες περιεκινοῦντο | |
Falnice tuiuri și-i flutură jur împrejur de pe creste | |
χρύσεαι, ἃς Ἥφαιστος ἵει λόφον ἀμφὶ θαμειάς. | 316 |
χρυσαῖ, ἃς ὁ Ἥφαιστος ἐνέπηξεν εἰς τὸν λόφον πολλάς. | |
Coama de aur stufoasă durată de zeul Hefestos. | |
οἷος δ' ἀστὴρ εἶσι μετ' ἀστράσι νυκτὸς ἀμολγῷ | 317 |
οἷος ὁ ἀστὴρ φέρεται ἐν τοῖς ἄστρασι κατὰ τὴν ἑσπέραν, | |
Cum scânteiază-n amurg luceafărul seara-ntre stele, | |
ἕσπερος, ὃς κάλλιστος ἐν οὐρανῷ ἵσταται ἀστήρ, | 318 |
ὁ καλούμενος Ἕσπερος, ὃς ὡραιότατος ἐν τῷ οὐρανῷ ὑπάρχει ἀστήρ. | |
El care-i cea mai frumoasă din stelele cerului, astfel | |
ὣς αἰχμῆς ἀπέλαμπ' εὐήκεος, ἣν ἄρ' Ἀχιλλεὺς | 319 |
οὕτω λαμπηδὼν ἀπετελεῖτο ἐκ τῆς καλὴν ἀκμὴν ἐχούσης ἐπιδορατίδος, ἣν δὴ ὁ Ἀχιλλεὺς | |
Luce la capătu-i sulița care-o-nvârtește cu dreapta. | |
πάλλεν δεξιτερῇ φρονέων κακὸν Ἕκτορι δίῳ | 320 |
ἔσειε τῇ δεξιᾷ, δεινὰ καὶ χαλεπὰ διανοούμενος τῷ ἐνδοξοτάτῳ Ἕκτορι, | |
Moartea lui Hector chitind Peleianul și-n grabă ochindu-i | |
εἰσορόων χρόα καλόν, ὅπῃ εἴξειε μάλιστα. | 321 |
περιβλέπων τὸ εὐειδὲς σῶμα, ὅπου μάλιστα ἐνδοίη καὶ τρωθείη· | |
Trupul frumos unde-i gol și mai potrivit la lovire, | |
τοῦ δὲ καὶ ἄλλο τόσον μὲν ἔχε χρόα χάλκεα τεύχεα | 322 |
τούτου δὲ τὸ μὲν ἄλλο πλεῖον σῶμα τὰ ὅπλα κατεῖχον καὶ περικαλύπτον | |
Ci învăscut este el cu mândrele arme de-aramă | |
καλά, τὰ Πατρόκλοιο βίην ἐνάριξε κατακτάς· | 323 |
τὰ περικαλλῆ, ἅπερ ἀφείλετο ἀποκτείνας τὸν Πάτροκλον· | |
Ce le luase ca pradă, când el a ucis pe Patroclu. | |
φαίνετο δ' ᾗ κληῖδες ἀπ' ὤμων αὐχέν' ἔχουσι | 324 |
ἐφαίνετο δὲ ὅπου αἱ ἀπὸ τῶν ὤμων διήκουσαι διατάσεις τῶν νεύρων (κατακλεῖδες τῶν ὀστέων) συνέχουσι τὸν αὐχένα | |
Numai pe unde undreaua desparte grumazul de umăr | |
λαυκανίην, ἵνα τε ψυχῆς ὤκιστος ὄλεθρος· | 325 |
τοῦ λαιμοῦ, ὅπου γε τάχιστός ἐστιν ἀφανισμὸς τῆς ζωῆς. | |
La junghietură e gol, și-aici e mai grabnică moartea. | |
τῇ ῥ' ἐπὶ οἷ μεμαῶτ' ἔλασ' ἔγχεϊ δῖος Ἀχιλλεύς, | 326 |
ἐνταῦθα δὴ ἐπ' αὐτὸν ὁρμῶντα ἔτρωσε τῷ δόρατι ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς· | |
Suliț-acolo, când tabără Hector, Ahile i-o-mplântă | |
ἀντικρὺ δ' ἁπαλοῖο δι' αὐχένος ἤλυθ' ἀκωκή· | 327 |
ἀπαντικρὺ δὲ διὰ τοῦ ἁπαλοῦ αὐχένος διῆλθεν ἡ αἰχμή, | |
Și ascuțișul îi iese prin frageda ceafă, nu-i taie | |
οὐδ' ἄρ' ἀπ' ἀσφάραγον μελίη τάμε χαλκοβάρεια, | 328 |
οὐδὲ τὸν γαργαρεῶνα διέκοψεν ἡ τῷ σιδήρῳ ἐστομωμένη καὶ βεβαρημένη μελία, | |
Însă gâtlejul arama ascuțită răzbind, și de-aceea | |
ὄφρά τί μιν προτιείποι ἀμειβόμενος ἐπέεσσιν. | 329 |
ὅπως τι εἴπῃ πρὸς αὐτὸν ἀποκρινόμενος λόγοις· | |
Poate-ngăima încă Hector, ci-n pulbere el se răstoarnă. | |
ἤριπε δ' ἐν κονίῃς· ὃ δ' ἐπεύξατο δῖος Ἀχιλλεύς· | 330 |
κατέπεσε δὲ ἐπὶ τὴν γῆν, οὗτος δὲ ἐπεκαυχήσατο ὁ ἔνδοξος Ἀχιλλεύς· | |
Vesel atunci chiuind, se laud-Ahile zicându-i· | |
Ἕκτορ ἀτάρ που ἔφης Πατροκλῆ' ἐξεναρίζων | 331 |
ὦ Ἕκτορ, ᾠήθης μέντοι ἀποκτείνων καὶ συλῶν τὸν Πάτροκλον | |
„Hector, pesemne crezut-ai că dacă omori pe Patroclu | |
σῶς ἔσσεσθ', ἐμὲ δ' οὐδὲν ὀπίζεο νόσφιν ἐόντα | 332 |
ὑγιὴς ἔσεσθαι, ἐμὲ δὲ οὐδαμῶς ἐνετρέπου, πόρρω μένοντα· | |
Ești mântuit. Mă uitaseși pe mine, că n-am fost aproape, | |
νήπιε· τοῖο δ' ἄνευθεν ἀοσσητὴρ μέγ' ἀμείνων | 333 |
μωρὲ καὶ ἀνόητε· τούτου δὲ πόρρωθεν βοηθὸς πολλῷ κρείσσων | |
Nesocotite, dar mai rămăsese-napoi la corăbii | |
νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσιν ἐγὼ μετόπισθε λελείμμην, | 334 |
παρὰ ταῖς κοίλαις ναυσὶν ἐγὼ μετὰ ταῦτα ἐναπελείφθην, | |
Unul cu mult mai viteaz ca să poată pe el să-l răzbune, | |
ὅς τοι γούνατ' ἔλυσα· σὲ μὲν κύνες ἠδ' οἰωνοὶ | 335 |
ὅς σοι τὰ γόνατα παρέλυσα· σὲ μὲν οὖν κύνες καὶ ὄρνεα | |
Eu, care acum te zdrobii. Pe tine mânca-te-vor jalnic | |
ἑλκήσουσ' ἀϊκῶς, τὸν δὲ κτεριοῦσιν Ἀχαιοί. | 336 |
σπαράξουσιν ἀπρεπῶς καὶ αἰσχρῶς, τοῦτον δὲ κηδεύσουσι καὶ ἐνταφιάσουσιν οἱ Ἕλληνες. | |
Pasări și câni, iar pe el tovarășii au să-l îngroape.” | |
τὸν δ' ὀλιγοδρανέων προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 337 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὀλίγον τὸ δρᾶν ἔχων, εἶπεν Ἕκτωρ ὁ τὸ κράνος κινῶν συνεχῶς· | |
Hector, abia răsuflând, se roagă de Ahile și-ngaimă· | |
λίσσομ' ὑπὲρ ψυχῆς καὶ γούνων σῶν τε τοκήων | 338 |
ἱκετεύω σε ἕνεκα τῆς σῆς ψυχῆς, καὶ τῶν γονάτων, καὶ τῶν σῶν γονέων, | |
„Rogu-te eu pe părinți, pe genunchile tale, pe viață, | |
μή με ἔα παρὰ νηυσὶ κύνας καταδάψαι Ἀχαιῶν, | 339 |
μή με κατέλειπε παρὰ ταῖς ναυσὶ σπαράξαι καὶ καταφαγεῖν τοὺς κύνας τῶν Ἑλλήνων. | |
Nu mă lăsa să fiu cânilor hrană cumva la corăbii | |
ἀλλὰ σὺ μὲν χαλκόν τε ἅλις χρυσόν τε δέδεξο | 340 |
ἀλλὰ σὺ μὲν δέξαι χρυσόν τε καὶ χαλκὸν πολύν, ἅπερ σοι δώσουσι | |
Și ca răsplată primește-o comoară de aramă și aur, | |
δῶρα τά τοι δώσουσι πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ, | 341 |
δῶρα ὅ τε πατὴρ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ, | |
Care-ți va fi îmbiată de acasă de mama și tata, | |
σῶμα δὲ οἴκαδ' ἐμὸν δόμεναι πάλιν, ὄφρα πυρός με | 342 |
τὸ σῶμα δὲ τοὐμὸν ἀπόδος εἰς τὸν οἶκον, ἵνα με πυρὸς | |
Și-napoiază părinților trupul, pe rug să mi-l ardă | |
Τρῶες καὶ Τρώων ἄλοχοι λελάχωσι θανόντα. | 343 |
ἀξιώσωσι καὶ μεταδῶσι Τρῷες καὶ αἱ γυναῖκες τῶν Τρῴων. | |
Și să-mi îngroape cenușa bărbați și femei din cetate.” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεὺς· | 344 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ ταχύπους Ἀχιλλεύς· | |
Cată sub gene la el și-i zice răstindu-se-Ahile· | |
μή με κύον γούνων γουνάζεο μὴ δὲ τοκήων· | 345 |
μή με, ὦ κύον, καὶ ἀναιδέστατε, ἱκέτευε ἕνεκα τῶν γονέων· | |
„Nu mă ruga pe părinți și nici pe-a mea viață, tu, câne. | |
αἲ γάρ πως αὐτόν με μένος καὶ θυμὸς ἀνήη | 346 |
εἴθε γάρ πως ἐμὲ αὐτὸν ἀναπείσειε καὶ προτρέψειεν ἡ ψυχή τε καὶ προθυμία | |
Cum nu sunt fiară eu însumi bucăți să te rup și cu poftă | |
ὤμ' ἀποταμνόμενον κρέα ἔδμεναι, οἷα ἔοργας, | 347 |
ὠμὰ ἀποκόπτοντα τὰ σαυτοῦ κρέα ἐσθίειν, οὕτω δεινά με εἰργάσω· | |
Carnea ta vie s-o-nghit, să răscumpăr cruzimile tale. | |
ὡς οὐκ ἔσθ' ὃς σῆς γε κύνας κεφαλῆς ἀπαλάλκοι, | 348 |
οὐ γάρ ἐστιν ὅστις ἀποσοβήσεις καὶ ἀποδιώξειε τῆς σῆς γε κεφαλῆς τοὺς κύνας, | |
De asta și nimenea n-are să-ți apere tidva de colții | |
οὐδ' εἴ κεν δεκάκις τε καὶ εἰκοσινήριτ' ἄποινα | 349 |
οὐδ᾽ ἐὰν δεκάκις καὶ εἰκοσάκις ἐξισούμενα τοῖς ὑπὸ σοῦ νοουμένοις λύτρα | |
Cânilor, chiar dacă daruri de zeci de ori, ba și mai multe | |
στήσωσ' ἐνθάδ' ἄγοντες, ὑπόσχωνται δὲ καὶ ἄλλα, | 350 |
σταθμήσωσι δεῦρο ἄγοντες, ἐπαγγέλλωνται δὲ καὶ ἄλλα, | |
Mi s-ar aduce pe-aici la cântar și mi-ar fi juruite | |
οὐδ' εἴ κέν σ' αὐτὸν χρυσῷ ἐρύσασθαι ἀνώγοι | 351 |
οὐδ᾽ ἐὰν σὲ αὐτὸν διὰ χρυσοῦ ἰσοστάθμου σοι ἀναρρύσασθαι κελεύῃ | |
Și-altele, nici dacă însuși părintele-ți Priam cu aur | |
Δαρδανίδης Πρίαμος· οὐδ' ὧς σέ γε πότνια μήτηρ | 352 |
ὁ τοῦ Δαρδάνου ἀπόγονος Πρίαμος, οὐδ᾽ οὕτω σέ γε ἡ σεβασμία μήτηρ | |
Trupul tău ar cumpăni ca să-l cumpere, tot nu te-ar plânge | |
ἐνθεμένη λεχέεσσι γοήσεται ὃν τέκεν αὐτή, | 353 |
βαλοῦσα ἐπὶ τῆς στρωμνῆς θρηνήσει, ὃν ἔτεκεν αὐτή, | |
Maică-ta,-n pat așezându-te ca pe copilul ei dulce; | |
ἀλλὰ κύνες τε καὶ οἰωνοὶ κατὰ πάντα δάσονται. | 354 |
ἀλλὰ κύνες καὶ ὄρνεα ὅλον σε καταφάγονται. | |
Au să te-nfulice-ntreg doar cânii și corbii pe tine.” | |
τὸν δὲ καταθνῄσκων προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 355 |
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποθνήσκων εἶπεν Ἕκτωρ ὁ τὸ κράνος κινῶν συνεχῶς· | |
Hector în zbuciumul morții atât mai putu să îngaime· | |
ἦ σ' εὖ γιγνώσκων προτιόσσομαι, οὐδ' ἄρ' ἔμελλον | 356 |
ὄντως εὖ ἐπιστάμενός σε προφθέγγομαι, οὐ γὰρ ἔμελλον | |
„Felul prea bine-ți cunosc și tot bănuiam că pe tine | |
πείσειν· ἦ γὰρ σοί γε σιδήρεος ἐν φρεσὶ θυμός. | 357 |
καταπείσειν· ὄντως γάρ σοί γε σιδηρᾶ ἔνδον ψυχὴ ὑπάρχει· | |
N-am să te moi, că tu ești ca fierul de tare la suflet. | |
φράζεο νῦν, μή τοί τι θεῶν μήνιμα γένωμαι | 358 |
σκόπει νῦν μή τίς σοι θεῶν ὀργὴ γένωμαι | |
Însă ia seama să nu mă răzbune împinși de mânie | |
ἤματι τῷ ὅτε κέν σε Πάρις καὶ Φοῖβος Ἀπόλλων | 359 |
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ἡνίκα σε ὁ Πάρις καὶ Ἀπόλλων | |
Zeii în ziua de plată când Paris și Febos Apolon, | |
ἐσθλὸν ἐόντ' ὀλέσωσιν ἐνὶ Σκαιῇσι πύλῃσιν. | 360 |
ὁ λαμπρότατος ἀνδρεῖον καὶ γενναῖον ὄντα ἀποκτείνωσιν ἐν ταῖς Σκαιαῖς πύλαις. | |
Cât ai fi tu de viteaz, te-or întinde la Poarta Scheiană.” | |
ὣς ἄρα μιν εἰπόντα τέλος θανάτοιο κάλυψε, | 361 |
οὕτω δὴ εἰπόντα αὐτὸν ἐκάλυψε τὸ τέλος τοῦ θανάτου· | |
Zice și-ndată-l cuprinde pe el întunericul morții; | |
ψυχὴ δ' ἐκ ῥεθέων πταμένη Ἄϊδος δὲ βεβήκει | 362 |
ἡ ψυχὴ δὲ ἐκ τῶν μελῶν ἀποπτᾶσα εἰς τὸν ᾅδην ἀπῆλθε, | |
Sufletu-i din mădulare spre iad își ia zborul bocindu-și | |
ὃν πότμον γοόωσα λιποῦσ' ἀνδροτῆτα καὶ ἥβην. | 363 |
τὸν ἑαυτῆς χωρισμὸν ὀδυρομένη, καταλιποῦσα τὴν τοῦ ἀνδρὸς φύσιν τε καὶ ἀκμάζουσαν ἡλικίαν. | |
Nenorocirea; pieri doar în floare și-n toiul puterii. | |
τὸν καὶ τεθνηῶτα προσηύδα δῖος Ἀχιλλεύς· | 364 |
πρὸς τοῦτον δὲ καὶ ἀποθανόντα ἔλεγεν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς· | |
Însă, deși el e mort, cu vorba-l întâmpină Ahile· | |
τέθναθι· κῆρα δ' ἐγὼ τότε δέξομαι ὁππότε κεν δὴ | 365 |
ἀπόθανε· τὸν θάνατον δὲ ἐγὼ τότε δέξομαι, ὅταν δὴ | |
„Zaci tu acolo și mori, iar cât despre mine, primi-voi | |
Ζεὺς ἐθέλῃ τελέσαι ἠδ' ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι. | 366 |
ὁ Ζεὺς βούληται ἐκτελέσαι καὶ οἱ ἄλλοι αἰώνιοι θεοί. | |
Moartea oricât va vrea Zeus și zeii ceilalți să mi-o deie.” | |
ἦ ῥα, καὶ ἐκ νεκροῖο ἐρύσσατο χάλκεον ἔγχος, | 367 |
εἶπε δή, καὶ ἐκ τοῦ νεκροῦ ἀπέσπασε τὸ σιδηροῦν δόρυ, | |
După cuvintele aceste, smucind de la trupul lui Hector | |
καὶ τό γ' ἄνευθεν ἔθηχ', ὃ δ' ἀπ' ὤμων τεύχε' ἐσύλα | 368 |
καὶ τοῦτο μὲν ἔθηκε πόρρω, αὐτὸς δὲ ἀφῃρεῖτο ἐκ τῶν ὤμων τὰ ὅπλα | |
Lancea, și-o puse deoparte și prinse a prăda de pe dânsul | |
αἱματόεντ'· ἄλλοι δὲ περίδραμον υἷες Ἀχαιῶν, | 369 |
ᾑμαγμένα. οἱ ἄλλοι δὲ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων περιέδραμον, | |
Armele lui sângerate. Aheii ceilalți alergară | |
οἳ καὶ θηήσαντο φυὴν καὶ εἶδος ἀγητὸν | 370 |
οἳ καὶ ἐθαύμασαν τὴν τῶν μελῶν σύστασιν, καὶ ἀναδρομήν, καὶ τὴν θαυμαστὴν μορφὴν | |
Și se mirau de făptura și statul măreț al lui Hector. | |
Ἕκτορος· οὐδ' ἄρα οἵ τις ἀνουτητί γε παρέστη. | 371 |
τοῦ Ἕκτορος· οὐδ᾽ ἄρα τις αὐτῷ παρέστη ἄνευ τοῦ τρῶσαι. | |
Cine venea pe la el îi da câte un brânci de mânie. | |
ὧδε δέ τις εἴπεσκεν ἰδὼν ἐς πλησίον ἄλλον· | 372 |
οὕτω δέ τις εἶπε θεασάμενος πρὸς ἄλλον ἐγγύς· | |
Și-unul la altul de-aproape privind, cuvânta cu mirare· | |
ὢ πόποι, ἦ μάλα δὴ μαλακώτερος ἀμφαφάασθαι | 373 |
φεῦ φεῦ ὄντως δὴ μαλακώτερος καὶ ἡμερώτερος πάνυ ψηλαφᾶσθαι ὑπάρχει νῦν | |
„Doamne, ce moale și blând e-acum la atingere Hector, | |
Ἕκτωρ ἢ ὅτε νῆας ἐνέπρησεν πυρὶ κηλέῳ. | 374 |
ὁ Ἕκτωρ, ἢ ἡνίκα τὰς ναῦς ἐπυρπόλει πυρὶ καυστικῷ. | |
Și ce cumplit era el când venea să dea foc la corăbii!” | |
ὣς ἄρα τις εἴπεσκε καὶ οὐτήσασκε παραστάς. | 375 |
οὕτω δή τις εἶπε καὶ ἔτρωσε παραγενόμενος. | |
Asta grăi fiecare cu arma de ciudă pălindu-l. | |
τὸν δ' ἐπεὶ ἐξενάριξε ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς, | 376 |
τοῦτον δὲ ἐπειδὴ ἐσύλησεν ὁ ταχύπους ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς | |
După ce-i scoase pe rând armătura, șoimanul Ahile | |
στὰς ἐν Ἀχαιοῖσιν ἔπεα πτερόεντ' ἀγόρευεν· | 377 |
στὰς ἐν τοῖς Ἕλλησι λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
Merse pe urmă-ntre-Ahei și așa cuvântă tuturora· | |
ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες | 378 |
ὦ φίλοι ἡγεμόνες τῶν Ἑλλήνων, καὶ βασιλεῖς, | |
„Voi căpetenii și Domni peste oastea din Argos, prieteni, | |
ἐπεὶ δὴ τόνδ' ἄνδρα θεοὶ δαμάσασθαι ἔδωκαν, | 379 |
ἐπειδὴ ἐδωρήσαντο οἱ θεοὶ ἀποκτεῖναι τὸν ἄνδρα, | |
După ce zeii mi-au dat să dobor pe vrăjmașul acesta | |
ὃς κακὰ πόλλ' ἔρρεξεν ὅσ' οὐ σύμπαντες οἱ ἄλλοι, | 380 |
ὃς πολλὰ δεινὰ καὶ χαλεπὰ ἐποίησεν, ὅσα οὐχ ὁμοῦ πάντες οἱ ἄλλοι. | |
Care făcu răutate cum n-au făcut toți laolaltă, | |
εἰ δ' ἄγετ' ἀμφὶ πόλιν σὺν τεύχεσι πειρηθῶμεν, | 381 |
ἄγετε, περὶ τὴν πόλιν σὺν τοῖς ὅπλοις ἀπόπειραν ποιήσωμεν, | |
Să-mpresurăm și să batem cu armele noastre cetatea. | |
ὄφρά κ' ἔτι γνῶμεν Τρώων νόον ὅν τιν' ἔχουσιν, | 382 |
ὅπως ἄν τι νοήσωμεν τὸν νοῦν, καὶ τὸν σκοπὸν τῶν Τρῴων, ὃν ἔχουσιν, | |
Dar să vedem mai degrabă ce cugetă încă Troienii, | |
ἢ καταλείψουσιν πόλιν ἄκρην τοῦδε πεσόντος, | 383 |
ἢ καταλέιψουσι τὴν ἀκρόπολιν τούτου ἀποθανόντος, | |
Vor părăsi ei orașul acum după moartea lui Hector | |
ἦε μένειν μεμάασι καὶ Ἕκτορος οὐκέτ' ἐόντος. | 384 |
ἢ μένειν καὶ ἀντέχειν προθυμοῦνται καὶ τοῦ Ἕκτορος οὐκέτι ζῶντος. | |
Ori au să stăruie-aici, cu toate că nu mai e dânsul? | |
ἀλλὰ τί ἤ μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός; | 385 |
ἀλλὰ τί δή μοι ταῦτα ἡ ἀγαπητὴ ψυχὴ διῆλθε; | |
Ce stau eu oare vorbindu-vă-așa, parcă n-am altă grijă? | |
κεῖται πὰρ νήεσσι νέκυς ἄκλαυτος ἄθαπτος | 386 |
κεῖται παρὰ ταῖς ναυσὶν ὁ νεκρὸς μήπω θρήνου καὶ ταφῆς ἠξιωμένος | |
Zace la corturi neplâns și neîngropat pân-acuma | |
Πάτροκλος· τοῦ δ' οὐκ ἐπιλήσομαι, ὄφρ' ἂν ἔγωγε | 387 |
ὁ Πάτροκλος, τούτου δὲ οὐκ ἐπιλήσμων γενήσομαι, ἕως ἔγωγε | |
Bietul Patroclu, pe care eu n-o să-l mai uit până fi-voi | |
ζωοῖσιν μετέω καί μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ· | 388 |
ἐν τοῖς ζῶσιν ὑπάρχω, καί μοι τὰ προσφιλῆ γόνατα ὁρμᾷ καὶ κινεῖται. | |
Viu între vii și picioarele mele ar putea să mă poarte. | |
εἰ δὲ θανόντων περ καταλήθοντ' εἰν Ἀΐδαο | 389 |
εἰ δὲ τῶν ἀποθανόντων γε λήθη γίνοιτο ἐν τῷ ᾅδῃ, | |
Chiar dacă morții se uită cu totul pe lumea cealaltă, | |
αὐτὰρ ἐγὼ καὶ κεῖθι φίλου μεμνήσομ' ἑταίρου. | 390 |
ἀλλ᾽ ἐγὼ κἀκεῖ μνησθήσομαι τοῦ ἀγαπητοῦ φίλου. | |
Eu și-ntre morți de prietenul meu mi-oi aduce aminte. | |
νῦν δ' ἄγ' ἀείδοντες παιήονα κοῦροι Ἀχαιῶν | 391 |
νυνὶ δὲ ἄγε ᾄδοντες Παιᾶνα, ὦ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων | |
Hai îns-acuma, feciori, cântarea de slavă să-ncepem. | |
νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσι νεώμεθα, τόνδε δ' ἄγωμεν. | 392 |
πορευώμεθα ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς, τοῦτον δὲ ἐπάγωμεν. | |
Și să ne-ntoarcem-napoi, și să ducem în tabără mortul; | |
ἠράμεθα μέγα κῦδος· ἐπέφνομεν Ἕκτορα δῖον, | 393 |
ἔσχομεν δόξων μεγάλην, ἀπεκτείναμεν τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα, | |
Mare ne-a fost biruința, ucis-am pe falnicul Hector, | |
ᾧ Τρῶες κατὰ ἄστυ θεῷ ὣς εὐχετόωντο. | 394 |
ᾧτινι οἱ Τρῷες ἐν τῇ πόλει καθάπερ θεῷ ηὔχοντο. | |
Căruia, ca la un zeu, se rugau în cetate Troienii.” | |
ἦ ῥα, καὶ Ἕκτορα δῖον ἀεικέα μήδετο ἔργα. | 395 |
εἶπε δὴ καὶ τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα ἀπρεπῆ καὶ αἰσχρὰ εἰργάζετο ἔργα. | |
Zice și-ndată-i abate să-l facă de ocară pe Hector; | |
ἀμφοτέρων μετόπισθε ποδῶν τέτρηνε τένοντε | 396 |
ὄπισθεν ἀμφοτέρων τῶν ποδῶν τὰ μεγάλα νεῦρα ἐτρύπησεν | |
El amândouă picioarele lui le străpunge la vine | |
ἐς σφυρὸν ἐκ πτέρνης, βοέους δ' ἐξῆπτεν ἱμάντας, | 397 |
ἐκ τῆς πτέρνης μέχρι τοῦ σφυροῦ, βοείους δὲ λώρους ἐξῆψεν, | |
De la călcâi până-n glezne, printr-însele-i trece curele, | |
ἐκ δίφροιο δ' ἔδησε, κάρη δ' ἕλκεσθαι ἔασεν· | 398 |
ἔδησε δὲ ἐκ τοῦ ὀχήματος τὴν κεφαλὴν δὲ ἀφῆκεν ἐπισύρεσθαι. | |
Cetluie trupul de car și-l lasă să-i spânzure capul. | |
ἐς δίφρον δ' ἀναβὰς ἀνά τε κλυτὰ τεύχε' ἀείρας | 399 |
ἀναβὰς δὲ εἰς τὸ ὄχημα, καὶ ἀναθεὶς καὶ τὰ ἔνδοξα ὅπλα, | |
Armele-i mândre luând și suindu-se-n chelna telegii, | |
μάστιξέν ῥ' ἐλάαν, τὼ δ' οὐκ ἀέκοντε πετέσθην. | 400 |
ἐμάστιζε δὴ ἐλαύνειν, οὗτοι δὲ ἑκόντες ἔτρεχον· | |
Cailor dânsul dă bici; ei repede zboară spre vase. | |
τοῦ δ' ἦν ἑλκομένοιο κονίσαλος, ἀμφὶ δὲ χαῖται | 401 |
τούτου δὲ ἐπισυρομένου ἐγίνετο κονιορτός· περὶ αὐτὸν αἱ τρίχες τῆς κεφαλῆς | |
Colbul învolbură pe tăvălit, iar deoparte și alta | |
κυάνεαι πίτναντο, κάρη δ' ἅπαν ἐν κονίῃσι | 402 |
αἱ μέλαιναι προσήγγιζον τῇ γῇ, ἡ κεφαλὴ δὲ ὅλη ἐν τῇ κόνει καὶ τοῖς χώμασιν | |
Pletele-i negre se lasă pe jos și în țărnă-i obrazul | |
κεῖτο πάρος χαρίεν· τότε δὲ Ζεὺς δυσμενέεσσι | 403 |
ἔκειτο, ἡ τὸ πρὶν χάριτος καὶ ἡδύτητος γέμουσα, τότε δὲ ὁ Ζεὺς τοῖς ἐχθροῖς | |
Plin de mândrețe adineauri, dar care, din voia lui Zeus, | |
δῶκεν ἀεικίσσασθαι ἑῇ ἐν πατρίδι γαίῃ. | 404 |
ἔδωκεν αὐτὴν αἰκίσαι, καὶ ἀτιμάσαι ἐν τῇ ἑαυτοῦ πατρίδι γῇ. | |
Batjocorit de dușmani este-acuma în țară la dânsul. | |
ὣς τοῦ μὲν κεκόνιτο κάρη ἅπαν· ἣ δέ νυ μήτηρ | 405 |
οὕτω τούτου ἡ κεφαλὴ πᾶσα ἐκεκονιόρτωτο· ἡ μήτηρ δὲ | |
Astfel întreg i s-afundă prin pulbere capul. Iar mama-i | |
τίλλε κόμην, ἀπὸ δὲ λιπαρὴν ἔρριψε καλύπτρην | 406 |
ἀπέσπα τὰς τρίχας τῆς κεφαλῆς, ἀπέρριψε δὲ τὸ λευκὸν κάλυμμα | |
Părul începe să-și smulgă și-și leapădă-ncolo marama | |
τηλόσε, κώκυσεν δὲ μάλα μέγα παῖδ' ἐσιδοῦσα· | 407 |
πόρρω, ὠλόλυξε δὲ πάνυ μεγάλως θεασαμένη τὸν υἱὸν· | |
Cea sclipitoare și-n hohote plânge privindu-și feciorul. | |
ᾤμωξεν δ' ἐλεεινὰ πατὴρ φίλος, ἀμφὶ δὲ λαοὶ | 408 |
ἐθρήνει δὲ οἰκτρῶς ὁ ἀγαπητὸς πατήρ, οἱ λαοὶ δὲ | |
Geme cu jale și tata-i bătrânul; în juru-i norodul | |
κωκυτῷ τ' εἴχοντο καὶ οἰμωγῇ κατὰ ἄστυ. | 409 |
θρήνῳ κατείχοντο, καὶ ὀδυρμῷ κατὰ τὴν πόλιν· | |
Plânge și geme și el, de umple cetatea cu plânsul. | |
τῷ δὲ μάλιστ' ἄρ' ἔην ἐναλίγκιον ὡς εἰ ἅπασα | 410 |
τούτῳ δὲ μάλιστα ἦν ὅμοιον ὥσπερ εἰ πᾶσα | |
Mult era vaietul lor, de parcă întreg Ilionul, | |
Ἴλιος ὀφρυόεσσα πυρὶ σμύχοιτο κατ' ἄκρης. | 411 |
ἡ λοφώδης καὶ ὑψηλὴ Ἴλιος κατακαίοιτο κατά κορυφῆς (κατὰ κράτος). | |
Marea cetate pe deal, pierea irosindu-se-n flăcări. | |
λαοὶ μέν ῥα γέροντα μόγις ἔχον ἀσχαλόωντα | 412 |
οἱ μὲν οὖν λαοὶ τὸν γέροντα μόλις κατέσχον ἀγανακτοῦντα καὶ λυπούμενον περιπαθῶς, | |
Oastea de-abia îl ținea pe bătrân, că el de durere | |
ἐξελθεῖν μεμαῶτα πυλάων Δαρδανιάων. | 413 |
προθυμούμενον ἐξελθεῖν τῶν Δαρδανίων πυλῶν, | |
Nu mai putea; se zbătea să s-arunce pe Poarta Dardană. | |
πάντας δ' ἐλλιτάνευε κυλινδόμενος κατὰ κόπρον, | 414 |
πάντας δὲ ἱκέτευε, κυλιόμενος κατὰ τὸν συρφετὸν τῆς γῆς, | |
Tare de toți se ruga tăvălindu-se jos pe gunoaie | |
ἐξονομακλήδην ὀνομάζων ἄνδρα ἕκαστον· | 415 |
ἐξ ὀνόματος καλῶν ἕκαστον ἄνδρα· | |
Și cuvânta el duios și pe nume zicea fiecărui· | |
σχέσθε φίλοι, καί μ' οἶον ἐάσατε κηδόμενοί περ | 416 |
παύσασθε, ὦ φίλοι, καὶ ἄφετέ με μόνον, καίπερ λυπούμενον, | |
„Dragii mei, nu mă opriți; lăsați-mă voi fără grijă | |
ἐξελθόντα πόληος ἱκέσθ' ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν. | 417 |
ἐξελθόντα τῆς πόλεως ἀφικέσθαι παρὰ τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων, | |
Singur să ies din cetate, să merg la Ahei spre corăbii, | |
λίσσωμ' ἀνέρα τοῦτον ἀτάσθαλον ὀβριμοεργόν, | 418 |
ὅπως παρακαλέσω τὸν ἄνδρα τοῦτον τὸν ἀνόσιον, καὶ βίαια καὶ ἄδικα πράττοντα, | |
Vreau să mă rog de păgânul și nelegiuitul acela, | |
ἤν πως ἡλικίην αἰδέσσεται ἠδ' ἐλεήσῃ | 419 |
ἐάν πως τὴν ἐμὴν ἡλικίαν αἰδεσθήσεται καὶ ἐλεήσει | |
Poate-o să aibă rușine de anii mei, poate se-ndură | |
γῆρας· καὶ δέ νυ τῷ γε πατὴρ τοιόσδε τέτυκται | 420 |
τὸ γῆρας· καὶ δὴ καὶ αὐτῷ ὑπάρχει τοιοῦτος πατὴρ | |
De bătrânețele mele. Și el are tată ca mine, | |
Πηλεύς, ὅς μιν ἔτικτε καὶ ἔτρεφε πῆμα γενέσθαι | 421 |
ὁ Πηλεύς, ὅστις αὐτὸν ἐγέννησε, καὶ ἀνέτρεφε βλάβην γενέσθαι | |
Craiul Peleu, care viața-i dădu și-l crescu ca să fie | |
Τρωσί· μάλιστα δ' ἐμοὶ περὶ πάντων ἄλγε' ἔθηκε. | 422 |
τοῖς Τρῳσί, μάλιστα δὲ ἐκ πάντων ἐμοὶ θλίψεις καὶ λύπας ἐποίησε, | |
Pacostea noastră, dar mie mai mult decât altora, bietul, | |
τόσσους γάρ μοι παῖδας ἀπέκτανε τηλεθάοντας· | 423 |
πολλοὺς γάρ μοι υἱοὺς ἀπέκτεινε καλοὺς καὶ ἀκμαίους· | |
Pentru c-atâția copii îmi răpuse, toți tineri în floare, | |
τῶν πάντων οὐ τόσσον ὀδύρομαι ἀχνύμενός περ | 424 |
τούτων πάντων ἕνεκα οὐ θρηνῶ τοσοῦτον, καίπερ λυπούμενος, | |
Tare mi-e jale de toți, dar nu mi-i așa ca de Hector; | |
ὡς ἑνός, οὗ μ' ἄχος ὀξὺ κατοίσεται Ἄϊδος εἴσω, | 425 |
ὥσπερ (ὅσον) ἕνεκα ἑνός, οὗ με ἡ λύπη ἡ σφοδρά καταβιβάσει εἰς τὸν ᾅδην, | |
De-asta și jalea-i amară curând mă va duce la groapă. | |
Ἕκτορος· ὡς ὄφελεν θανέειν ἐν χερσὶν ἐμῇσι· | 426 |
τοῦ Ἕκτορος· ὡς εἴθε ὦφλεν ἀποθανεῖν ἐν ταῖς ἐμαῖς χερσίν, | |
Doamne, de ce n-a murit săracul în brațele mele? | |
τώ κε κορεσσάμεθα κλαίοντέ τε μυρομένω τε | 427 |
οὕτω γὰρ ἂν ἐνεπλήσθημεν κλαίοντες καὶ θρηνοῦντες, | |
Am fi putut măcar noi, sărmana lui mamă cu mine, | |
μήτηρ θ', ἥ μιν ἔτικτε δυσάμμορος, ἠδ' ἐγὼ αὐτός. | 428 |
ἥ τε μήτηρ ἥτις αὐτὸν ἔτεκεν ἡ δυστυχὴς καὶ ἀθλία, καὶ ἐγὼ αὐτός. | |
Până la saț împreună să-l tot tânguim și să-l plângem.” | |
ὣς ἔφατο κλαίων, ἐπὶ δὲ στενάχοντο πολῖται· | 429 |
οὕτως εἶπε κλαίων, ἐπεστέναζον δὲ οἱ πολῖται. | |
Asta zicea plângând și-n juru-i oftau orășenii. | |
Τρῳῇσιν δ' Ἑκάβη ἁδινοῦ ἐξῆρχε γόοιο· | 430 |
Ἑκάβη δὲ ταῖς Τρωικαῖς γυναιξὶν ἤρχετο θρήνου καὶ ὀδυρμοῦ συχνοῦ, λέγουσα· | |
Printre femei începu să se jăluie amar și Hecuba· | |
τέκνον ἐγὼ δειλή· τί νυ βείομαι αἰνὰ παθοῦσα | 431 |
ὦ παῖ, ἐγὼ ἡ ταλαίπωρος καὶ ἀθλία, τί δὴ καὶ πῶς βιώσομαι καὶ ζήσομαι δεινὰ καὶ χαλεπὰ παθοῦσα | |
„Vai mie, fătul meu! Biata cum eu așa greu încercată | |
σεῦ ἀποτεθνηῶτος; ὅ μοι νύκτάς τε καὶ ἦμαρ | 432 |
σοῦ ἀποθανόντος; ὅς μοι νύκτωρ καὶ μεθ᾿ ἡμέραν | |
Pot viețui când ești mort? Tu fală-mi erai în cetate | |
εὐχωλὴ κατὰ ἄστυ πελέσκεο, πᾶσί τ' ὄνειαρ | 433 |
δόξα κατὰ τὴν πόλιν ἀνεστρέφου καὶ διέτριβες, καὶ πᾶσιν ὄφελος | |
Ziua și noaptea, fiind tot binele și ajutorul | |
Τρωσί τε καὶ Τρῳῇσι κατὰ πτόλιν, οἵ σε θεὸν ὣς | 434 |
τοῖς τε Τρῳσὶ καὶ ταῖς Τρῳάσιν ἐν τῇ πόλει, οἵ σε καθάπερ θεὸν | |
Celor din Troia, bărbați și femei, care-adesea pe tine | |
δειδέχατ'· ἦ γὰρ καί σφι μάλα μέγα κῦδος ἔησθα | 435 |
διεδέχοντο καὶ ἠσπάζοντο καὶ ἐφιλοφρονοῦντο, ὄντως γὰρ ἂν αὐτοῖς δόξα μεγάλη καὶ εὐπρέπεια ὑπῆρχες, | |
Ca pe un zeu te primeau, că și lor le-ai fost mare mândrie | |
ζωὸς ἐών· νῦν αὖ θάνατος καὶ μοῖρα κιχάνει. | 436 |
ὅτε ἔζης, νυνὶ δὲ θάνατος καὶ τύχη κακή σε καταλαμβάνει. | |
Cât ai trăit, acum iată-te-n mâna ursitei și-a morții. | |
ὣς ἔφατο κλαίουσ', ἄλοχος δ' οὔ πώ τι πέπυστο | 437 |
οὕτως εἶπε κλαίουσα· ἡ γυνὴ δὲ οὔ πώ τι ἤκουσε | |
Asta ea zise plângând. Dar încă nimic n-auzise | |
Ἕκτορος· οὐ γάρ οἵ τις ἐτήτυμος ἄγγελος ἐλθὼν | 438 |
τοῦ Ἕκτορος, οὐδεὶς γὰρ ἀληθὴς μηνυτής παραγενόμενος | |
Buna soție-a lui Hector, că nimenea nu o vestise | |
ἤγγειλ' ὅττί ῥά οἱ πόσις ἔκτοθι μίμνε πυλάων, | 439 |
αὐτῇ ἐμήνυσεν, ὅτι δὴ ὁ ἀνὴρ αὐτῆς ἐκτὸς τῶν πυλῶν ἔμενεν· | |
Cum era drept, că afară de poartă-i rămase bărbatul. | |
ἀλλ' ἥ γ' ἱστὸν ὕφαινε μυχῷ δόμου ὑψηλοῖο | 440 |
ἀλλ᾽ αὕτη γε ὕφασμα εἰργάζετο ἐν τῷ ἐνδοτάτῳ τοῦ ὑψηλοῦ οἴκου, | |
Ea la palat înăuntru ședea și țesea la o pânză | |
δίπλακα πορφυρέην, ἐν δὲ θρόνα ποικίλ' ἔπασσε. | 441 |
διπλοΐδα μεγάλην πορφυράν, ἐνέπασσε δὲ καὶ ἐποίκιλλε χρώματα διάφορα· | |
Roșie, largă-ndoită, cu alesături de tot felul. | |
κέκλετο δ' ἀμφιπόλοισιν ἐϋπλοκάμοις κατὰ δῶμα | 442 |
παρεκελεύσατο δὲ ταῖς καλλικόμοις θεραπαίναις ἐν τῷ οἴκῳ | |
Roabele cârlionțate striga să așeze în vatră | |
ἀμφὶ πυρὶ στῆσαι τρίποδα μέγαν, ὄφρα πέλοιτο | 443 |
στῆσαι περὶ τὸ πῦρ μέγαν λέβητα ὅπως ὑπάρχοι | |
Pe pirostie o mare căldare, să-i fie de baie | |
Ἕκτορι θερμὰ λοετρὰ μάχης ἐκ νοστήσαντι | 444 |
τῷ Ἕκτορι λουτρὰ θερμά ὑποστρέψαντι ἐκ τοῦ πολέμου· | |
Caldă lui Hector îndată ce el se va-ntoarce din luptă. | |
νηπίη, οὐδ' ἐνόησεν ὅ μιν μάλα τῆλε λοετρῶν | 445 |
ἡ ἀνόητος, οὐδὲ ἔμαθεν ὅτι αὐτὸν πόρρω πάνυ λουτρῶν | |
Biata, ea nici prepunea că departe de scaldă-l ucise | |
χερσὶν Ἀχιλλῆος δάμασε γλαυκῶπις Ἀθήνη. | 446 |
ἀπέκτεινεν ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ διὰ τῶν χειρῶν τοῦ Ἀχιλλέως· | |
Palas Atena pe Hector cu lancea izbită de-Ahile. | |
κωκυτοῦ δ' ἤκουσε καὶ οἰμωγῆς ἀπὸ πύργου· | 447 |
ἤκουσε δὲ τοῦ θρήνου καὶ τῆς ὀλολυγῆς ἀπὸ τοῦ πύργου· | |
Dar de la turn auzind tânguit și bocit, ea începe | |
τῆς δ' ἐλελίχθη γυῖα, χαμαὶ δέ οἱ ἔκπεσε κερκίς· | 448 |
ταύτης δὲ περιεκλονήθησαν τὰ μέλη, ἐξέπεσε δὲ τῶν χειρῶν αὐτῆς ἐπὶ τὴν γῆν τὸ ὑφαντικὸν ἐργαλεῖον· | |
Toată să tremure-atunci, îi cade suveica din mână | |
ἣ δ' αὖτις δμῳῇσιν ἐϋπλοκάμοισι μετηύδα· | 449 |
ἡ δὲ ταῖς καλλικόμοις θεραπαίναις ἔλεγεν· | |
Și cuvântează la roabele cele frumos pieptănate· | |
δεῦτε δύω μοι ἕπεσθον, ἴδωμ' ὅτιν' ἔργα τέτυκται. | 450 |
ἄγετ᾿ ἀκολουθεῖτέ μοι δύο, ὅπως θεάσωμαι τίνα ἔργα γεγόνασι· | |
„Haide cu mine voi două să văd oare ce-i? Auzit-am | |
αἰδοίης ἑκυρῆς ὀπὸς ἔκλυον, ἐν δ' ἐμοὶ αὐτῇ | 451 |
τῆς αἰδεσίμου πενθερᾶς τὴν φωνὴν ἤκουσα· ἐν ἐμοὶ δὲ αὐτῇ | |
Țipătul soacră-mi, inima-mi tremură și mi se zbate | |
στήθεσι πάλλεται ἦτορ ἀνὰ στόμα, νέρθε δὲ γοῦνα | 452 |
κινεῖται ἐν τοῖς στήθεσιν ἡ καρδία κατὰ τὸ στόμα, κάτωθεν δὲ τὰ γόνατα | |
Gata să-mi sară din piept și vai, mi-amorțiră genunchii; | |
πήγνυται· ἐγγὺς δή τι κακὸν Πριάμοιο τέκεσσιν. | 453 |
ψύχεται καὶ ἀπονεκροῦται, πλησίον ἐστὶ δεινόν τι τοῖς παισὶ τοῦ Πριάμου· | |
Vreo răutate s-apropie acuma de fiii lui Priam. | |
αἲ γὰρ ἀπ' οὔατος εἴη ἐμεῦ ἔπος· ἀλλὰ μάλ' αἰνῶς | 454 |
εἴθε γὰρ πόρρω τῆς ἐμῆς ἀκοῆς γένοιτο ὁ ἐμὸς λόγος· πάνυ μέντοι χαλεπῶς | |
Doamne, ferește-mi auzul de-o astfel de știre! Dar tare | |
δείδω μὴ δή μοι θρασὺν Ἕκτορα δῖος Ἀχιλλεὺς | 455 |
δέδοικα μή ποτέ μοι τὸν εὔτολμον Ἕκτορα ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς | |
Mi-e să nu-l rupă din oaste la-ntoarcere-Ahile pe Hector, | |
μοῦνον ἀποτμήξας πόλιος πεδίον δὲ δίηται, | 456 |
μόνον ἀποχωρίσας τῆς πόλεως ἐπὶ τὸ πεδίον ἀποκτείνῃ, | |
Cutezător cum e el, și departe de zid să-l alunge | |
καὶ δή μιν καταπαύσῃ ἀγηνορίης ἀλεγεινῆς | 457 |
καὶ δὴ ἀποπαύσῃ αὐτὸν τῆς χαλεπῆς καὶ ὀδυνηρᾶς ἀνδρίας, | |
Singur pe câmp și să-i curme pe veci cutezarea nebună, | |
ἥ μιν ἔχεσκ', ἐπεὶ οὔ ποτ' ἐνὶ πληθυῖ μένεν ἀνδρῶν, | 458 |
ἥτις αὐτὸν κατεῖχεν, ἐπειδὴ οὐδέποτε ἐν τῷ πλήθει παρέμενε τῶν ἀνδρῶν, | |
Izvoditoare de rău, că el nu stă-napoi cu mulțimea, | |
ἀλλὰ πολὺ προθέεσκε, τὸ ὃν μένος οὐδενὶ εἴκων. | 459 |
ἀλλὰ πολλῷ προέτρεχεν τῇ ἑαυτοῦ εὐθαρσίᾳ μηδενὶ ὑποχωρῶν. | |
Ci se răpede-nainte și nu vrea să știe de nimeni.” | |
ὣς φαμένη μεγάροιο διέσσυτο μαινάδι ἴση | 460 |
οὕτως εἰποῦσα ὥρμησεν ἐκ τοῦ οἴκου ὁμοία ἐμμανεῖ γυναικὶ | |
Asta grăi și ca scoasă din minte dă fuga din casă, | |
παλλομένη κραδίην· ἅμα δ' ἀμφίπολοι κίον αὐτῇ | 461 |
διασειομένη καὶ κλονουμένη κατὰ τὴν καρδίων, σὺν αὐτῇ δὲ καὶ αἱ θεράπαιναι ἐπορεύοντο. | |
Inima-i zvocote-n piept. Ea merge de șerbe-nsoțită. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ πύργόν τε καὶ ἀνδρῶν ἷξεν ὅμιλον | 462 |
ἐπειδὴ δὲ ἀφίκετο εἰς τὸν πύργον καὶ τὸ ἄθροισμα τῶν ἀνδρῶν, | |
Când după asta la turn prin gloata de-oameni ajunse, | |
ἔστη παπτήνασ' ἐπὶ τείχεϊ, τὸν δὲ νόησεν | 463 |
ἔστη ἐπὶ τῷ τείχει περιβλεψαμένη, τοῦτον δὲ ἐθεάσατο | |
Stete privind pe zid și-ndată văzu ea de-acolo | |
ἑλκόμενον πρόσθεν πόλιος· ταχέες δέ μιν ἵπποι | 464 |
ἐπισυρόμενον ἔμπροσθεν τῆς πόλεως· οἱ ταχεῖς δὲ ἵπποι αὐτὸν | |
Leșu-naintea cetății cum tot îl duceau telegarii, | |
ἕλκον ἀκηδέστως κοίλας ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν. | 465 |
ἔσυρον ἀφειδῶς ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς τῶν Ἑλλήνων· | |
Repede fără de milă-l târau spre Ahei la corăbii, | |
τὴν δὲ κατ' ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν, | 466 |
ταύτην δὲ ἐν ὀφθαλμοῖς νὺξ σκοτεινὴ περιεκάλυψε, | |
Noaptea ca bezna de neagră pe loc îi întunecă ochii | |
ἤριπε δ' ἐξοπίσω, ἀπὸ δὲ ψυχὴν ἐκάπυσσε. | 467 |
κατέπεσε δὲ εἰς τοὐπίσω, ἀπέπνευσε δὲ τὴν ψυχήν· | |
Și ca trăsnită ea cade pe spate și-și pierde simțirea. | |
τῆλε δ' ἀπὸ κρατὸς βάλε δέσματα σιγαλόεντα, | 468 |
πόρρω δὲ ἀπὸ τῆς κεφαλῆς ἔρριψε τὰ λαμπρὰ ἐπίδεσμα καὶ περιθέματα τῆς κεφαλῆς, | |
Sar răvășite departe ale pletelor mândre podoabe, | |
ἄμπυκα κεκρύφαλόν τε ἰδὲ πλεκτὴν ἀναδέσμην | 469 |
τό τε διάδημα τῶν τριχῶν, καὶ τὸν κεκρύφαλον, | |
Conciul, apoi un tulpan, legăturile bine-mpletite, | |
κρήδεμνόν θ', ὅ ῥά οἱ δῶκε χρυσῆ Ἀφροδίτη | 470 |
καὶ τὴν περὶ τοὺς κροτάφους σειράν, καὶ τὸ ἐπιβόλαιον, ὅπερ ἔδωκεν αὐτῇ ἡ χρυσῆ Ἀφροδίτη | |
Balțul, zovon care-i dase Afrodita, zeița de aur, | |
ἤματι τῷ ὅτε μιν κορυθαίολος ἠγάγεθ' Ἕκτωρ | 471 |
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ἡνίκα αὐτὴν ὁ συνεχῶς τὸ κράνος κινών Ἕκτωρ ἠγάγετο | |
Când a luat-o mireasă din casele craiului Vultur, | |
ἐκ δόμου Ἠετίωνος, ἐπεὶ πόρε μυρία ἕδνα. | 472 |
ἐκ τοῦ οἴκου τοῦ Ἠετίωνος, ἐπειδὴ ἔδωκε πλεῖστα δῶρα προικῴα. | |
Hector în schimb aducându-i puzderii de daruri de zestre. | |
ἀμφὶ δέ μιν γαλόῳ τε καὶ εἰνατέρες ἅλις ἔσταν, | 473 |
περὶ αὐτὴν δὲ αἱ τοῦ ἀνδρὸς ἀδελφαὶ καὶ αἱ τῶν ἀνδραδελφῶν γυναῖκες πολλαὶ ἵσταντο, | |
Dar la cădere-i pe ea o-mpresoară cumnatele-i multe | |
αἵ ἑ μετὰ σφίσιν εἶχον ἀτυζομένην ἀπολέσθαι. | 474 |
αἳ δὴ αὐτὴν ἐν ἑαυταῖς κατεῖχον λύπῃ ἐπειγομένην (συνεχομένην) ἀποθανεῖν. | |
Și o ridică-ntre ele pe biata-nlemnită de groază. | |
ἣ δ' ἐπεὶ οὖν ἔμπνυτο καὶ ἐς φρένα θυμὸς ἀγέρθη | 475 |
ἐπεὶ δὲ αὕτη ἔμπνους ἐγένετο (ἀνέπνευσε), καὶ ἡ ψυχή (τὸ πνεῦμα) συνηθροίσθη εἰς τὴν διάνοιαν, | |
Când după asta ea prinde răsuflet și-i dezmeticită, | |
ἀμβλήδην γοόωσα μετὰ Τρῳῇσιν ἔειπεν· | 476 |
ἀναβολάδην καὶ ὀξέως ὀλολύζουσα ἐν ταῖς Τρωικαῖς γυναιξὶν εἶπεν· | |
Zice cu hohot de plâns femeilor care-o-nconjoară· | |
Ἕκτορ ἐγὼ δύστηνος· ἰῇ ἄρα γεινόμεθ' αἴσῃ | 477 |
ὦ Ἕκτορ, ἐγὼ ἡ ταλαίπωρος καὶ ἀθλία, μιᾷ δὴ μοίρᾳ ἐγεννήθημεν | |
„Hector, ah, biata de mine! Amândoi ne-am născut în aceeași | |
ἀμφότεροι, σὺ μὲν ἐν Τροίῃ Πριάμου κατὰ δῶμα, | 478 |
ἀμφότεροι, σὺ μὲν ἐν τῇ Τροίᾳ ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Πριάμου, | |
Zodie, tu te-ai născut la palatul lui Priam în Troia, | |
αὐτὰρ ἐγὼ Θήβῃσιν ὑπὸ Πλάκῳ ὑληέσσῃ | 479 |
ἐγὼ δὲ ἐν ταῖς Θήβαις, τῇ ὑπὸ τῷ Πλακεῖ ὄρει κειμένῃ, συμφύτῳ καὶ ὑλώδει πόλει | |
Eu sub pădurile muntelui Placos la Teba-n palatul | |
ἐν δόμῳ Ἠετίωνος, ὅ μ' ἔτρεφε τυτθὸν ἐοῦσαν | 480 |
ἐν τῷ οἴκῳ τοῦ Ἠετίωνος, ὅς με ἀνέτρεφε μικρὰν ὑπάρχουσαν | |
Craiului Vultur. Sărmanul pe-o nenorocită ca mine | |
δύσμορος αἰνόμορον· ὡς μὴ ὤφελλε τεκέσθαι. | 481 |
τὴν δυστυχῆ καὶ κακόμοιρον, ὡς εἴθε μὴ ὦφλε γεννῆσαί με· | |
El de copil m-a crescut. Să nu-mi fi dat viața mai bine! | |
νῦν δὲ σὺ μὲν Ἀΐδαο δόμους ὑπὸ κεύθεσι γαίης | 482 |
νυνὶ δὲ σὺ μὲν δὴ εἰς τοὺς οἴκους τοῦ Ἅιδου ὑπὸ τοὺς μυχοὺς καὶ ἀποκρύφους τόπους τῆς γῆς | |
Vai, tu pe lumea cealaltă sub bolta pământului negru | |
ἔρχεαι, αὐτὰρ ἐμὲ στυγερῷ ἐνὶ πένθεϊ λείπεις | 483 |
ἀπέρχῃ, ἐμὲ δὲ ἐν πένθει καὶ θρήνῳ μισητῷ καταλείπεις | |
Astăzi te duci și pe mine în veșnică jale, pustie, | |
χήρην ἐν μεγάροισι· πάϊς δ' ἔτι νήπιος αὔτως, | 484 |
ἐστερημένην ἀνδρὸς ἐν τοῖς οἴκοις, ὁ παῖς δὲ ἔτι βρέφος οὕτως, | |
Văduv-acasă mă lași și încă un prunc ni-i copilul | |
ὃν τέκομεν σύ τ' ἐγώ τε δυσάμμοροι· οὔτε σὺ τούτῳ | 485 |
ὅν ἐγεννήσαμεν σύ τε κἀγὼ οἱ δυστυχεῖς καὶ κακόμοιροι· οὔτε σὺ τούτῳ | |
Care de noi e născut. Nici tu acum, Hector, pe dânsul | |
ἔσσεαι Ἕκτορ ὄνειαρ ἐπεὶ θάνες, οὔτε σοὶ οὗτος. | 486 |
ἔσῃ, ὦ Ἕκτορ, ὄφελος, ἐπειδὴ ἀπέθανες, οὔτε σοὶ ἔται οὗτος· | |
N-o să-l ajuți fiind mort, nici dânsul odată pe tine. | |
ἤν περ γὰρ πόλεμόν γε φύγῃ πολύδακρυν Ἀχαιῶν, | 487 |
ἐὰν γὰρ καὶ τὸν πολλῶν δακρύων αἴτιον πόλεμον τῶν Ἑλλήνων ἐκφύγῃ, | |
Chiar dacă el în război din mâna dușmanilor scapă, | |
αἰεί τοι τούτῳ γε πόνος καὶ κήδε' ὀπίσσω | 488 |
ἀεὶ δὴ τούτῳ γε ταλαιπωρία καὶ λύπαι μετὰ ταῦτα | |
Trudă și zbucium și chin o să-i fie de-a pururea traiul; | |
ἔσσοντ'· ἄλλοι γάρ οἱ ἀπουρίσσουσιν ἀρούρας. | 489 |
ἔσονται, ἄλλοι γὰρ αὐτοῦ ἀφαιρήσονται τὰ σιτοφόρα χωρία· | |
Alții lua-i-vor ogorul și au să-l despoaie de-avere. | |
ἦμαρ δ' ὀρφανικὸν παναφήλικα παῖδα τίθησι· | 490 |
ἡ τῆς ὀρφανίας δ' ἡμέρα, καὶ τὸ ζῆν ὀρφανόν, πάντων τῶν ὁμηλίκων ἀπεληλαμμένον τὸν παῖδα καθίστησι, | |
Cum e orfan un copil, se duc și tovarăși și jocuri; | |
πάντα δ' ὑπεμνήμυκε, δεδάκρυνται δὲ παρειαί, | 491 |
πάντα δὲ δεινὰ εἰς ἀνάμνησιν ἄγει τοῦ δυσφορεῖν, δάκρυσι δὲ περιρρέονται αἱ παρειαί, | |
Merge cu capul plecat și lacrimi îi șiruie-n față. | |
δευόμενος δέ τ' ἄνεισι πάϊς ἐς πατρὸς ἑταίρους, | 492 |
βρεχόμενος (ἐνδεής) δὲ ἀνέρχεται ὁ παῖς παρὰ τοὺς πατρικοὺς φίλους· | |
El la prietenii tatălui umblă cerșind de nevoie, | |
ἄλλον μὲν χλαίνης ἐρύων, ἄλλον δὲ χιτῶνος· | 493 |
ἄλλον μὲν ἀπὸ τῆς χλαμύδος ἑλκύων, ἄλλον δὲ ἀπὸ τοῦ χιτῶνος, | |
Pe-unul îl trage de mantie, pe-altul îl trage de haină. | |
τῶν δ' ἐλεησάντων κοτύλην τις τυτθὸν ἐπέσχε· | 494 |
τούτων δὲ σπλαγχνισθέντων ποτήριόν τις μικρὸν παρέσχε, | |
Poate vreunul milos îi întinde și lui păhăruțul, | |
χείλεα μέν τ' ἐδίην', ὑπερῴην δ' οὐκ ἐδίηνε. | 495 |
καὶ τὰ μὲν χείλη ἔβρεξεν, ἐντὸς δὲ τὰ οὖλα τοῦ στόματος οὐκ ἔβρεξε. | |
Buzele-și udă cu el, dar bietul nu-și udă și cerul | |
τὸν δὲ καὶ ἀμφιθαλὴς ἐκ δαιτύος ἐστυφέλιξε | 496 |
τοῦτον δὲ καί τις ἐπ᾽ ἀμφοτέροις τοῖς γονεῦσι θάλλων ἀπεωθήσατο ἐκ τῆς εὐωχίας | |
Gurii, pe când un copil cu părinți îl alungă pe dânsul | |
χερσὶν πεπλήγων καὶ ὀνειδείοισιν ἐνίσσων· | 497 |
πλήξας ταῖς χερσὶ, καὶ ὀνειδισμοῖς, καὶ λοιδορίαις βάλλων καὶ ἐπιπλήσσων· | |
De la ospăț, îi dă palme și-l bruftuie și-l probozește· | |
ἔρρ' οὕτως· οὐ σός γε πατὴρ μεταδαίνυται ἡμῖν. | 498 |
ἀπελθ᾽ οὕτω μετὰ φθορᾶς, οὐχ ὁ σὸς πατὴρ ἐν ἡμῖν εὐωχεῖται· | |
«Cară-te! Tatăl tău nu stă la masă cu noi împreună. | |
δακρυόεις δέ τ' ἄνεισι πάϊς ἐς μητέρα χήρην | 499 |
δακρύων δὲ ὁ παῖς ἐπανέρχεται πρὸς τὴν μητέρα τὴν ἐστερημένην ἀνδρὸς | |
Și-nlăcrimat se întoarce sărmanul la văduva-i mamă, | |
Ἀστυάναξ, ὃς πρὶν μὲν ἑοῦ ἐπὶ γούνασι πατρὸς | 500 |
ὁ Ἀστυάναξ, ὃς πρότερον μὲν ἐπὶ τοῖς γόνασι τοῦ ἑαυτοῦ πατρὸς | |
Biet Astianax! El care-nainte în brațe la tata | |
μυελὸν οἶον ἔδεσκε καὶ οἰῶν πίονα δημόν· | 501 |
μυελὸν μόνον ἤσθιε, καὶ στέαρ λιπαρὸν προβάτων· | |
Nu se hrănea fără numai din măduvă și din grăsimea | |
αὐτὰρ ὅθ' ὕπνος ἕλοι, παύσαιτό τε νηπιαχεύων, | 502 |
ὅτε δ᾽ αὐτὸν ὁ ὕπνος κατελάμβανε καὶ ἐπαύετο παιδαριευόμενος καὶ τὰ τῶν νηπίων πράττων, | |
Cărnii de oi. Dacă somnu-i venea și-nceta să mai zburde, | |
εὕδεσκ' ἐν λέκτροισιν ἐν ἀγκαλίδεσσι τιθήνης | 503 |
ὕπνωττεν ἐν τῇ κλίνῃ ἐν ταῖς ἀγκάλαις τῆς τροφοῦ | |
El adormea în pătuc fără grijă pe brațele doicii, | |
εὐνῇ ἔνι μαλακῇ θαλέων ἐμπλησάμενος κῆρ· | 504 |
ἐν στρωμνῇ μαλακῇ, παντοίων ἐδεσμάτων ἐμπλήσας τὴν ψυχήν· | |
Pe așternutul lui moale, sătul de tot felul de bunuri. | |
νῦν δ' ἂν πολλὰ πάθῃσι φίλου ἀπὸ πατρὸς ἁμαρτὼν | 505 |
νυνὶ δὲ πολλὰ ἂν δεινὰ πάθῃ τοῦ ἀγαπητοῦ πατρὸς ἀπεστερημένος | |
Mult o să sufere acuma de tată lipsit, Astianax, | |
Ἀστυάναξ, ὃν Τρῶες ἐπίκλησιν καλέουσιν· | 506 |
ὁ Ἀστυάναξ, ὃν οἱ Τρῷες κατ᾿ ἐπωνυμίαν καλοῦσι· | |
«Domnul cetății, porecla ce-i daser-ai noștri, căci Hector, | |
οἶος γάρ σφιν ἔρυσο πύλας καὶ τείχεα μακρά. | 507 |
μόνος γὰρ αὐτοῖς ἐφύλαττες καὶ ἔσωζες τὰς πύλας καὶ ὑψηλὰ τείχη, | |
Tu le-apărai și înaltele ziduri și porțile singur. | |
νῦν δὲ σὲ μὲν παρὰ νηυσὶ κορωνίσι νόσφι τοκήων | 508 |
ὦ Ἕκτορ, νυνὶ δὲ σὲ μὲν παρὰ ταῖς καμπυλοπρύμναις ναυσὶ πόρρω τῶν γονέων | |
Dar la corăbii acum, departe de noi, te vor roade | |
αἰόλαι εὐλαὶ ἔδονται, ἐπεί κε κύνες κορέσωνται | 509 |
εὔστροφοι καὶ εὐκίνητοι σκώληκες φάγονται, ἐπειδὰν οἱ κύνες ἐμπλησθῶσιν, | |
Viermii roind și de trupul tău gol săturase-vor cânii, | |
γυμνόν· ἀτάρ τοι εἵματ' ἐνὶ μεγάροισι κέονται | 510 |
ἀπερικάλυπτον· τὰ ἱμάτια δέ σοι ἐν τοῖς οἴκοις κεῖται | |
Biete bărbat, când acasă păstrate sunt hainele tale | |
λεπτά τε καὶ χαρίεντα τετυγμένα χερσὶ γυναικῶν. | 511 |
λεπτὰ καὶ ὡραῖα, εἰργασμένα ταῖς τῶν γυναικῶν χερσίν. | |
Gingașe, dalbe, de mâna femeilor bine țesute. | |
ἀλλ' ἤτοι τάδε πάντα καταφλέξω πυρὶ κηλέῳ | 512 |
ἀλλὰ ταῦτα μὲν πάντα κατακαύσω πυρὶ καυστικῷ, | |
Dar eu le-oi strânge pe toate, în foc le-oi zvârli și le-oi arde | |
οὐδὲν σοί γ' ὄφελος, ἐπεὶ οὐκ ἐγκείσεαι αὐτοῖς, | 513 |
σοὶ γὰρ ἐξ αὐτῶν οὐδὲν ὄφελος, ἐπειδὴ οὐκ ἐν αὐτοῖς κείσῃ, | |
Nemaifiind de folos, că tu n-ai să le porți, și pe tine | |
ἀλλὰ πρὸς Τρώων καὶ Τρωϊάδων κλέος εἶναι. | 514 |
ἀλλὰ πρὸς δόξαν τῶν Τρῴων καὶ τῶν Τρῳάδων ἔσονται. | |
Au să te laude-atunci bărbați și femei în cetate.” | |
ὣς ἔφατο κλαίουσ', ἐπὶ δὲ στενάχοντο γυναῖκες. | 515 |
οὕτως εἶπε κλαίουσα, ἐπεστέναζον δὲ αἱ γυναῖκες. | |
Asta ea zise plângând și femeile oftau după dânsa. | |