Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
| ὣς οἳ μὲν μάρναντο δέμας πυρὸς αἰθομένοιο, | 001 |
| οὕτως οὗτοι μὲν ἐμάχοντο τρόπον πυρὸς καιομένου· | |
| Astfel în chip de pârjol ei tot se trudeau în bătaie; | |
| Ἀντίλοχος δ' Ἀχιλῆϊ πόδας ταχὺς ἄγγελος ἦλθε. | 002 |
| ὁ Ἀντίλοχος δὲ τῷ Ἀχιλλεῖ ταχύπους ἄγγελος παρεγένετο, | |
| Repede-ntr-asta veni Antiloh să dea glas lui Ahile | |
| τὸν δ' εὗρε προπάροιθε νεῶν ὀρθοκραιράων | 003 |
| τοῦτον δὲ εὗρεν ἔμπροσθεν τῶν νεῶν τῶν κατὰ πρύμναν καὶ πρώραν ἀνατεταμένων, | |
| Și-l nimeri înainte la vase cu ciocuri înalte, | |
| τὰ φρονέοντ' ἀνὰ θυμὸν ἃ δὴ τετελεσμένα ἦεν· | 004 |
| ταῦτα διανοούμενον κατὰ ψυχήν, ἃ δὴ τετελειωμένα ἦν, | |
| Unde stătea-ngrijorat nu cumva să i se-ntâmple ce-acuma | |
| ὀχθήσας δ' ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν· | 005 |
| στενάξας δὲ εἶπε πρὸς τὴν ἑαυτοῦ μεγαλόφρονα ψυχήν· | |
| Se întâmplase. Ofta și zicea el în sinea-i bărbată· | |
| ὤ μοι ἐγώ, τί τ' ἄρ' αὖτε κάρη κομόωντες Ἀχαιοὶ | 006 |
| οἴμοι, τί δὴ πάλιν οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες | |
| „Vai mie, vai! Oare ce-i că pletoșii feciori din Ahaia | |
| νηυσὶν ἔπι κλονέονται ἀτυζόμενοι πεδίοιο; | 007 |
| ἐπὶ τὰς ναῦς συστρέφονται φεύγοντες διὰ τοῦ πεδίου; | |
| Se îmbulzesc la corăbii și tot o zbughesc pe câmpie? | |
| μὴ δή μοι τελέσωσι θεοὶ κακὰ κήδεα θυμῷ, | 008 |
| δέδοικα μή μοι τελειώσωσιν οἱ θεοὶ λύπας δεινὰς ἐν τῇ ψυχῇ, | |
| Zeii feri-m-ar să nu mi se-ntâmple năpasta ce mama | |
| ὥς ποτέ μοι μήτηρ διεπέφραδε καί μοι ἔειπε | 009 |
| ὥσπερ ποτέ μοι ἡ μήτηρ διεσάφησε, καί μοι εἶπε· τὸν κράτιστον | |
| Mi-a prorocit oarecând. Ea mie mi-a zis că odată | |
| Μυρμιδόνων τὸν ἄριστον ἔτι ζώοντος ἐμεῖο | 010 |
| τῶν Μυρμιδόνων ἔτι ζῶντος ἐμοῦ | |
| Cel mai voinic mirmidon, când eu voi fi încă pe lume, | |
| χερσὶν ὕπο Τρώων λείψειν φάος ἠελίοιο. | 011 |
| ὑπὸ τῶν χειρῶν τῶν Τρῴων καταλείψειν τὸ φῶς τοῦ ἡλίου, | |
| Fi-va lovit de Troieni și va pierde lumina de soare. | |
| ἦ μάλα δὴ τέθνηκε Μενοιτίου ἄλκιμος υἱὸς | 012 |
| ἤγουν τεθνήξεσθαι· ὄντως (ἀκριβῶς) πάνυ δὴ ἀπέθανεν ὁ ἰσχυρὸς υἱὸς τοῦ Μενοιτίου, | |
| Ah, fără doară s-a dus șoimanul Patroclu, abrașul! | |
| σχέτλιος· ἦ τ' ἐκέλευον ἀπωσάμενον δήϊον πῦρ | 013 |
| ὁ τλήμων καὶ ἑαυτῷ κακῶν αἴτιος· ὄντως ἐπέταττον, ἀποκρουσάμενον τὸ καυστικὸν πῦρ | |
| Și-l sfătuisem ca după ce focul dușman va respinge | |
| ἂψ ἐπὶ νῆας ἴμεν, μηδ' Ἕκτορι ἶφι μάχεσθαι. | 014 |
| ἐπὶ τὰς ναῦς εἰς τοὐπίσω ἔρχεσθαι, μηδὲ τῷ Ἕκτορι ἰσχυρῶς πολεμεῖν. | |
| Calea s-apuce-napoi și să nu se mai prindă cu Hector.” | |
| εἷος ὃ ταῦθ' ὥρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμόν, | 015 |
| ἕως οὗτος ταῦτα ἀνεπόλει κατὰ τὸ λογιστικόν τε καὶ θυμικόν, | |
| Până ce-Ahile cu mintea și inim-așa se frământă, | |
| τόφρά οἱ ἐγγύθεν ἦλθεν ἀγαυοῦ Νέστορος υἱὸς | 016 |
| ἐν τούτῳ πλησίον παρεγένετο αὐτοῦ ὁ τοῦ λαμπροῦ Νέστορος υἱὸς | |
| Iată, cu lacrimi fierbinți se apropie fiul lui Nestor | |
| δάκρυα θερμὰ χέων, φάτο δ' ἀγγελίην ἀλεγεινήν· | 017 |
| κλαίων περιπαθῶς, εἶπε δὲ τὴν ὀδυνηρὰν ἀγγελίαν· | |
| Și glăsuiește la el și aduce otrăvita solie· | |
| ὤ μοι Πηλέος υἱὲ δαΐφρονος ἦ μάλα λυγρῆς | 018 |
| οἴμοι, ὦ υἱέ τοῦ Πηλέως τοῦ συνετοῦ καὶ φρονίμου, ὄντως πάνυ χαλεπῆς | |
| „Vai mie, Ahile, tu fiu de viteaz, auzi-vei din gură-mi | |
| πεύσεαι ἀγγελίης, ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι. | 019 |
| ἀγγελίας ἀκούσεις, ἥτις εἴθε μὴ ὤφλησε γενέσθαι· | |
| Veste de jale cumplită, ce bine ar fi fost să nu fie! | |
| κεῖται Πάτροκλος, νέκυος δὲ δὴ ἀμφιμάχονται | 020 |
| τέθνηκεν ὁ Πάτροκλος, περὶ τοῦ νεκροῦ δὲ νῦν πολεμοῦσιν ἀόπλου, | |
| Bietul Patroclu e mort și acum e bătaie-mprejurul | |
| γυμνοῦ· ἀτὰρ τά γε τεύχε' ἔχει κορυθαίολος Ἕκτωρ. | 021 |
| τὰ γάρ τοι ὅπλα Ἕκτωρ ἔχει ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν. | |
| Trupului gol, fiind armele-i toate în mâna lui Hector.” | |
| ὣς φάτο, τὸν δ' ἄχεος νεφέλη ἐκάλυψε μέλαινα· | 022 |
| οὕτως εἶπε· τοῦτον δὲ λύπης νέφος σκοτεινὸν περιεκάλυψεν, | |
| Astfel i-a zis, iar pe el îl acoperă norul durerii, | |
| ἀμφοτέρῃσι δὲ χερσὶν ἑλὼν κόνιν αἰθαλόεσσαν | 023 |
| ἑκατέρᾳ δὲ χειρὶ λαβὼν χοῦν τεφρώδη | |
| Iute cu pumnii luând din vatră cenușă cernită, | |
| χεύατο κὰκ κεφαλῆς, χαρίεν δ' ᾔσχυνε πρόσωπον· | 024 |
| ἔχεεν κατὰ τῆς κεφαλῆς, δυσειδὲς δὲ ἐποίησε τὸ ὡραῖον πρόσωπον, | |
| Prinde s-o-mprăștie-n capu-i, frumosul obraz înnegrindu–și; | |
| νεκταρέῳ δὲ χιτῶνι μέλαιν' ἀμφίζανε τέφρη. | 025 |
| τῷ εὐπρεπεῖ δὲ καὶ εὐώδει χιτῶνι μέλαινα τέφρα ἐπεκάθιζεν, | |
| Dumnezeiescul veșmânt i se umple de neagra cenușă | |
| αὐτὸς δ' ἐν κονίῃσι μέγας μεγαλωστὶ τανυσθεὶς | 026 |
| αὐτὸς δὲ ἐν τῇ κόνει μέγας μεγάλως ἐκταθεὶς | |
| Și, tăvălindu-se-n colb, el, cât mi-ți-i bradul, se-ntinde | |
| κεῖτο, φίλῃσι δὲ χερσὶ κόμην ᾔσχυνε δαΐζων. | 027 |
| ἔκειτο, ταῖς ἀγαπηταῖς δὲ χερσὶ τὴν κόμην αἰσχρὰν ἐποίησεν ἀνασπῶν· | |
| Părul și-l smulge apoi cu mânile schimonosindu-l. | |
| δμῳαὶ δ' ἃς Ἀχιλεὺς ληΐσσατο Πάτροκλός τε | 028 |
| αἱ δοῦλαι δέ, ἃς ὁ Ἀχιλλεὺς ἐκτήσατο καὶ ὁ Πάτροκλος, | |
| Roabele cele luate-n război de Patroclu și-Ahile | |
| θυμὸν ἀκηχέμεναι μεγάλ' ἴαχον, ἐκ δὲ θύραζε | 029 |
| λυπούμεναι κατὰ ψυχὴν μεγάλως ὠλόλυξαν, ἔξω δὲ | |
| Prins-au să țipe vârtos, cu suflet durut, și s-alerge | |
| ἔδραμον ἀμφ' Ἀχιλῆα δαΐφρονα, χερσὶ δὲ πᾶσαι | 030 |
| ἐξέδραμον περὶ τὸν συνετὸν Ἀχιλλέα, πᾶσαι δὲ χερσὶ | |
| Toate din cort spre Ahile, și toate plângeau, și cu pumnii | |
| στήθεα πεπλήγοντο, λύθεν δ' ὑπὸ γυῖα ἑκάστης. | 031 |
| κατὰ τὰ στήθη ἐτύπτοντο, παρελύθησαν δὲ τὰ μέλη ἑκάστης. | |
| Jalnic în piept se izbeau; se muiau tuturora genunchii. | |
| Ἀντίλοχος δ' ἑτέρωθεν ὀδύρετο δάκρυα λείβων | 032 |
| ὁ Ἀντίλοχος δὲ ἀφ' ἑτέρου μέρους ὠδύρετο δάκρυα χέων | |
| Sta Antiloh văietându-se-alături cu ochii în lacrimi | |
| χεῖρας ἔχων Ἀχιλῆος· ὃ δ' ἔστενε κυδάλιμον κῆρ· | 033 |
| κατέχων τὰς χεῖρας τοῦ Ἀχιλλέως· οὗτος δὲ ἀνέστενε κατὰ τὴν ἔνδοξον ψυχήν, | |
| Și-l apuca pe Ahile de mâini; el ofta doar din suflet, | |
| δείδιε γὰρ μὴ λαιμὸν ἀπαμήσειε σιδήρῳ. | 034 |
| ἐφοβεῖτο γὰρ μὴ τὸν λαιμὸν ἀποκόψῃ τῷ σιδήρῳ, | |
| Teamă fiindu-i ca nu cumva el să se-njunghie cu fierul. | |
| σμερδαλέον δ' ᾤμωξεν· ἄκουσε δὲ πότνια μήτηρ | 035 |
| καταπληκτικῶς δὲ ἀνῴμωξεν, ἤκουσε δὲ ἡ σεβαστὴ μήτηρ | |
| Groaznic Ahile a gemut. Îl aude cinstita lui mamă | |
| ἡμένη ἐν βένθεσσιν ἁλὸς παρὰ πατρὶ γέροντι, | 036 |
| καθημένη ἐν τῷ βάθει τῆς θαλάσσης παρὰ τῷ πατρὶ τῷ γέροντι· | |
| Din Ocheanos, din fund, de pe lângă bătrânul ei tată, | |
| κώκυσέν τ' ἄρ' ἔπειτα· θεαὶ δέ μιν ἀμφαγέροντο | 037 |
| ἐθρήνησεν οὖν μετὰ ταῦτα, αἱ θεαὶ δὲ περὶ αὐτὴν συνηθροίσθησαν | |
| Și izbucnește în hohot de plâns, de s-adună-mprejuru-i | |
| πᾶσαι ὅσαι κατὰ βένθος ἁλὸς Νηρηΐδες ἦσαν. | 038 |
| πᾶσαι, ὅσαι κατὰ τὸ βάθος τῆς θαλάσσης θυγατέρες τοῦ Νηρέως ἦσαν. | |
| Toate surorile ei, Nereidele, zânele mării. | |
| ἔνθ' ἄρ' ἔην Γλαύκη τε Θάλειά τε Κυμοδόκη τε | 039 |
| ἐκεῖ τοίνυν ἦν ἡ Γλαύκη, καὶ ἡ Θάλεια, καὶ ἡ Κυμοδόκη, | |
| Talia, Glauc-a venit, de asemenea și Cimodoce, | |
| Νησαίη Σπειώ τε Θόη θ' Ἁλίη τε βοῶπις | 040 |
| καὶ ἡ Νησαία, καὶ ἡ Σπειώ, καὶ ἡ Θόη, καὶ ἡ εὐόφθαλμος Ἁλίη, | |
| Speo și Toe și Halia cea cu ochi mari și Neseia | |
| Κυμοθόη τε καὶ Ἀκταίη καὶ Λιμνώρεια | 041 |
| καὶ ἡ Κυμοθόη, καὶ ἡ Ἀκταία, καὶ ἡ Λιμνώρεια, | |
| Și Cimotoe, Actea, Lemnoria și Amfitoe | |
| καὶ Μελίτη καὶ Ἴαιρα καὶ Ἀμφιθόη καὶ Ἀγαυὴ | 042 |
| καὶ ἡ Μελίτη, καὶ ἡ Ἴαιρα, καὶ ἡ Ἀμφιθόη, καὶ ἡ Ἀγαύη, | |
| Și după ele au venit și Iera, Melita, Agave, | |
| Δωτώ τε Πρωτώ τε Φέρουσά τε Δυναμένη τε | 043 |
| καὶ ἡ Δωτὼ καὶ ἡ Πρωτώ, καὶ ἡ Φέρουσα, καὶ ἡ Δυναμένη, | |
| Doto și Proto-mpreună, apoi Dinamene, Ferusa | |
| Δεξαμένη τε καὶ Ἀμφινόμη καὶ Καλλιάνειρα | 044 |
| καὶ ἡ Δεξαμένη, καὶ ἡ Ἀμφινόμη, καὶ ἡ Καλλιάνειρα, | |
| Și Dexamene cu ea, Amfinoma și Calianera | |
| Δωρὶς καὶ Πανόπη καὶ ἀγακλειτὴ Γαλάτεια | 045 |
| καὶ ἡ Δωρίς, καὶ ἡ Πανόπη, καὶ ἡ ὑπερένδοξος Γαλάτεια, | |
| Și Galatea vestită de mândră, Panopa și Doris, | |
| Νημερτής τε καὶ Ἀψευδὴς καὶ Καλλιάνασσα· | 046 |
| καὶ ἡ Νημερτής, καὶ ἡ Ἀψευδής, καὶ ἡ Καλλιάνασσα· | |
| Ba și Nemertes, apoi și Apseude și Calianasa, | |
| ἔνθα δ' ἔην Κλυμένη Ἰάνειρά τε καὶ Ἰάνασσα | 047 |
| ἐκεῖ δ᾽ ἦν ἡ Κλυμένη, καὶ ἡ Ἰάνειρα, καὶ ἡ Ἰάνασσα, | |
| Maira, pe urmă Climena, Oritia și Ianasa | |
| Μαῖρα καὶ Ὠρείθυια ἐϋπλόκαμός τ' Ἀμάθεια | 048 |
| καὶ ἡ Μαῖρα, καὶ ἡ Ὠρείθυια, καὶ ἡ καλλίκομος Ἀμάθεια, | |
| Și Ianera și cea cu frumoasele plete Amatea | |
| ἄλλαι θ' αἳ κατὰ βένθος ἁλὸς Νηρηΐδες ἦσαν. | 049 |
| καὶ αἱ ἄλλαι, αἳ κατὰ τὸ βάθος τῆς θαλάσσης θυγατέρες τοῦ Νηρέως ἦσαν· | |
| Și celelalte zeițe din fundul noianului mării. | |
| τῶν δὲ καὶ ἀργύφεον πλῆτο σπέος· αἳ δ' ἅμα πᾶσαι | 050 |
| τούτων δὲ τὸ λαμπρὸν σπήλαιον ἐπληρώθη, αὗται δὲ ὁμοῦ πᾶσαι | |
| Peștera cea argintie îndată fu plină de ele, | |
| στήθεα πεπλήγοντο, Θέτις δ' ἐξῆρχε γόοιο· | 051 |
| τὰ στήθη ἐπλήττοντο, ἡ Θέτις δὲ ἡγεῖτο τοῦ θρήνου, λέγουσα· | |
| Toate în piept se băteau, iar Tetis porni tânguitul· | |
| κλῦτε κασίγνηται Νηρηΐδες, ὄφρ' ἐῢ πᾶσαι | 052 |
| ἀκούσατε, ὦ ἀδελφαὶ θυγατέρες τοῦ Νηρέως, ὅπως καλῶς ἅπασαι | |
| „Scumpe surori Nereide, auziți dacă vreți să cunoașteți | |
| εἴδετ' ἀκούουσαι ὅσ' ἐμῷ ἔνι κήδεα θυμῷ. | 053 |
| εἰδῆτε ἀκούουσαι, ὁπόσαι λύπαι εἰσὶν ἐν τῇ ἐμῇ ψυχῇ. | |
| Ce-amărăciune, ce caznă sărmanul meu suflet îndură. | |
| ὤ μοι ἐγὼ δειλή, ὤ μοι δυσαριστοτόκεια, | 054 |
| οἴμοι ἐγὼ ἡ κακοδαίμων, οἴμοι ἡ ἐπὶ κακῷ τὸν ἄριστον τεκοῦσα, | |
| Vai mie, mamă de plâns a viteazului cel mai de frunte! | |
| ἥ τ' ἐπεὶ ἂρ τέκον υἱὸν ἀμύμονά τε κρατερόν τε | 055 |
| ἥτις ἐπειδὴ ἔτεκον υἱὸν ἀμώμητον καὶ κραταιὸν | |
| După ce biata născut-am un fiu arătos și puternic, | |
| ἔξοχον ἡρώων· ὃ δ' ἀνέδραμεν ἔρνεϊ ἶσος· | 056 |
| ἄριστον πάντων τῶν ἡρώων, οὗτος δὲ ηὐξήθη ὁμοίως φυτῷ εὐθαλεῖ, | |
| Steagul voinicilor, și-mi răsărea ca o verde mlădiță, | |
| τὸν μὲν ἐγὼ θρέψασα φυτὸν ὣς γουνῷ ἀλωῆς | 057 |
| τοῦτον μὲν ἐγὼ ἀναθρέψασα καθάπερ φυτὸν ἐν τῷ γονίμῳ τοῦ συμφύτου χωρίου, | |
| Doar îl crescui bucuros ca un pom care crește-n grădină, | |
| νηυσὶν ἐπιπροέηκα κορωνίσιν Ἴλιον εἴσω | 058 |
| ἐν ταῖς ναυσὶ ταῖς καμπυλοπρύμνοις ἔπεμψα εἰς τὸ Ἴλιον | |
| Eu cu un stol de corăbii trimisu-l-am tocmai la Troia | |
| Τρωσὶ μαχησόμενον· τὸν δ' οὐχ ὑποδέξομαι αὖτις | 059 |
| πολεμήσοντα τοῖς Τρῳσί, τοῦτον δὲ αὖθις οὐχ ὑποδέξομαι ὑποστρέψαντα | |
| Și la război cu Troienii. Dar, vai, că pe dânsul acuma | |
| οἴκαδε νοστήσαντα δόμον Πηλήϊον εἴσω. | 060 |
| εἰς τὸν οἶκον, εἰς τὸν τοῦ Πηλέως δόμον· | |
| N-o să-l primesc de la Troia-napoi la Peleus acasă, | |
| ὄφρα δέ μοι ζώει καὶ ὁρᾷ φάος ἠελίοιο | 061 |
| ἐν ὅσῳ δέ μοι ζῇ, καὶ ὁρᾷ τὸ φῶς τοῦ ἡλίου | |
| Iar câtă vreme viază și vede lumină de soare, | |
| ἄχνυται, οὐδέ τί οἱ δύναμαι χραισμῆσαι ἰοῦσα. | 062 |
| λυπεῖται, οὐδέ τι δύναμαι αὐτῷ βοηθῆσαι παραγενομένη. | |
| Suferă bietul și nu pot măcar să-l ajut la nevoie. | |
| ἀλλ' εἶμ', ὄφρα ἴδωμι φίλον τέκος, ἠδ' ἐπακούσω | 063 |
| ἀλλὰ πορεύσομαι, ἵνα θεάσωμαι τὸ ἀγαπητὸν τέκνον, καὶ ἐπακούσω, | |
| Totuși voi merge să-mi caut copilul iubit și să aflu | |
| ὅττί μιν ἵκετο πένθος ἀπὸ πτολέμοιο μένοντα. | 064 |
| ὅπερ αὐτὸν κατέλαβε πένθος πόρρω τοῦ πολέμου καθήμενον. | |
| Ce supărare l-ajunse, deși stă departe de luptă.” | |
| ὣς ἄρα φωνήσασα λίπε σπέος· αἳ δὲ σὺν αὐτῇ | 065 |
| οὕτω δὴ εἰποῦσα ἀπέλιπε τὸ σπήλαιον, αὗται δὲ σὺν αὐτῇ | |
| Zice și-ndată din peșteră pleacă și-alături de dânsa | |
| δακρυόεσσαι ἴσαν, περὶ δέ σφισι κῦμα θαλάσσης | 066 |
| δεδακρυμέναι ἐπορεύοντο, περὶ αὐτὰς δὲ τὸ κῦμα τῆς θαλάσσης | |
| Zânele plânse pornesc. Despică-se-n preajma lor valul | |
| ῥήγνυτο· ταὶ δ' ὅτε δὴ Τροίην ἐρίβωλον ἵκοντο | 067 |
| διῃρεῖτο· αὗται δὲ ὁπηνίκα δὴ ἀφίκοντο εἰς τὴν μεγαλόβωλον καὶ εὔγειον Τροίαν, | |
| Apelor. Când pe mănoasa câmpie troiană sosiră, | |
| ἀκτὴν εἰσανέβαινον ἐπισχερώ, ἔνθα θαμειαὶ | 068 |
| ἀνέβαινον εἰς τὴν ἀκτὴν ἐφεξῆς, ὅπου πυκνῶς | |
| Ele de-a rândul pe mal suindu-se toate stătură, | |
| Μυρμιδόνων εἴρυντο νέες ταχὺν ἀμφ' Ἀχιλῆα. | 069 |
| αἱ τῶν Μυρμιδόνων νῆες ἦσαν εἱλκυσμέναι περὶ τὸν ταχύποδα Ἀχιλλέα. | |
| Unde pe-aproape de Ahei stau dese-nșirate corăbii. | |
| τῷ δὲ βαρὺ στενάχοντι παρίστατο πότνια μήτηρ, | 070 |
| τούτῳ δὲ βαρέως στενάζοντι παρέστη ἡ σεβαστή μήτηρ, | |
| Dânsul ofta dureros, când mama-i cinstită venindu-i | |
| ὀξὺ δὲ κωκύσασα κάρη λάβε παιδὸς ἑοῖο, | 071 |
| ὀξέως δὲ θρηνήσασα ἔλαβε τὴν κεφαλὴν τοῦ ἑαυτῆς παιδός, | |
| Țipă și-n hohot de plâns îi cuprinde cu brațele capul | |
| καί ῥ' ὀλοφυρομένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 072 |
| καὶ δὴ κλαίουσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν· | |
| Și, tânguindu-se amar, îi zice cuvinte ce zboară· | |
| τέκνον τί κλαίεις; τί δέ σε φρένας ἵκετο πένθος; | 073 |
| ὦ παῖ, τί κλαίεις; τί δὲ πένθος κατὰ τὰς φρένας σε κατέλαβεν; | |
| „Ce plângi, tu fătul meu scump? Ce rău și ce jale te-apasă, | |
| ἐξαύδα, μὴ κεῦθε· τὰ μὲν δή τοι τετέλεσται | 074 |
| ἔξειπε, μὴ κρύπτε, ταῦτα μὲν ἤδη ἐτελειώθησαν | |
| Spune și nu-mi tăinui. Împlinit e din partea lui Zeus | |
| ἐκ Διός, ὡς ἄρα δὴ πρίν γ' εὔχεο χεῖρας ἀνασχὼν | 075 |
| ὑπὸ τοῦ Διός, καθάπερ δὴ τὸ πρότερον ηὔχου τὰς χεῖρας ἄρας, | |
| Tot ce-ai poftit înainte, când brațe ai-nălțat și fierbinte | |
| πάντας ἐπὶ πρύμνῃσιν ἀλήμεναι υἷας Ἀχαιῶν | 076 |
| πάντας τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων εἰς τὰς πρύμνας συστραφῆναι | |
| Tu l-ai rugat să dea-n lături pe-Ahei la corăbii, | |
| σεῦ ἐπιδευομένους, παθέειν τ' ἀεκήλια ἔργα. | 077 |
| σοῦ δεομένους, καὶ παθεῖν ἔργα ταραχώδη καὶ δεινά. | |
| Până tu n-ai să-i ajuți, și să sufere amarnice-nfrângeri.” | |
| τὴν δὲ βαρὺ στενάχων προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· | 078 |
| πρὸς ταύτην δὲ βαρέως στενάζων εἶπεν ὁ κατὰ πόδας ταχὺς Ἀχιλλεύς· | |
| Dar din adânc suspină și răspunse șoimanul Ahile· | |
| μῆτερ ἐμή, τὰ μὲν ἄρ μοι Ὀλύμπιος ἐξετέλεσσεν· | 079 |
| ὦ μῆτερ ἐμὴ ταῦτα μὲν δή μοι ὁ ἐπουράνιος ἐτελείωσεν, | |
| „Mamă iubită, e drept că pe voie făcutu-mi-a Zeus; | |
| ἀλλὰ τί μοι τῶν ἦδος ἐπεὶ φίλος ὤλεθ' ἑταῖρος | 080 |
| ἀλλὰ τίς μοι τούτων ἡδονή, ἐπειδὴ ὁ ἀγαπητὸς φίλος ἀπώλετο | |
| Ce-mi folosește de-acum dacă dus îmi e scumpul tovarăș, | |
| Πάτροκλος, τὸν ἐγὼ περὶ πάντων τῖον ἑταίρων | 081 |
| Πάτροκλος; ὃν ἐγὼ ὑπὲρ πάντας τοὺς φίλους ἐτίμων καὶ ἐφίλουν | |
| Bunul Patroclu, la care țineam ca la nici un prieten, | |
| ἶσον ἐμῇ κεφαλῇ; τὸν ἀπώλεσα, τεύχεα δ' Ἕκτωρ | 082 |
| ὁμοίως τῇ ἐμαυτοῦ κεφαλῇ, τοῦτον ἀπέβαλον, τὰ ὅπλα δὲ ὁ Ἕκτωρ | |
| Ba ca pe sine-l iubeam. Mi-e dus, l-a ucis acum Hector | |
| δῃώσας ἀπέδυσε πελώρια θαῦμα ἰδέσθαι | 083 |
| ἀποκτείνας ἀφείλετο τὰ μεγάλα, τὰ θαυμαστὰ τῇ ὄψει, | |
| Și l-a prădat de acea grozăvie, minune de arme, | |
| καλά· τὰ μὲν Πηλῆϊ θεοὶ δόσαν ἀγλαὰ δῶρα | 084 |
| τὰ περικαλλῆ· ταῦτα μὲν τῷ Πηλεῖ ἐδωρήσαντο οἱ θεοὶ δῶρα λαμπρὰ | |
| Mândrele odoare primite în dar de la zei de-al meu tată, | |
| ἤματι τῷ ὅτε σε βροτοῦ ἀνέρος ἔμβαλον εὐνῇ. | 085 |
| τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ἡνίκα σε ἐνέβαλον εἰς κοίτην ἀνδρὸς θνητοῦ· | |
| Când unui biet muritor pe tine te-au dat de soție. | |
| αἴθ' ὄφελες σὺ μὲν αὖθι μετ' ἀθανάτῃς ἁλίῃσι | 086 |
| ὡς εἴθε ὤφλησας σὺ μὲν ἐκεῖ ἐν ταῖς ἀθανάταις Νηρηίσι | |
| Bine-ar fi fost dacă tu rămâneai între zânele mării | |
| ναίειν, Πηλεὺς δὲ θνητὴν ἀγαγέσθαι ἄκοιτιν. | 087 |
| κατοικεῖν, ὁ Πηλεὺς δὲ γυναῖκα θνητὴν γῆμαι, | |
| Și-ar fi luat de femeie părintele-mi pe-o muritoare. | |
| νῦν δ' ἵνα καὶ σοὶ πένθος ἐνὶ φρεσὶ μυρίον εἴη | 088 |
| νῦν δὲ ἵνα καὶ σοὶ πένθος μέγιστον εἴη ἐν τῇ διανοίᾳ | |
| N-aveai să suferi acuma durerea nespusă de mare | |
| παιδὸς ἀποφθιμένοιο, τὸν οὐχ ὑποδέξεαι αὖτις | 089 |
| ἀποθανόντος τοῦ υἱοῦ, ὃν αὖθις οὐχ ὑποδέξῃ ὑποστρέψαντα | |
| După căderea feciorului tău, că pe el de la Troia | |
| οἴκαδε νοστήσαντ', ἐπεὶ οὐδ' ἐμὲ θυμὸς ἄνωγε | 090 |
| εἰς τὸν οἶκον, ἐπειδὴ οὐδ᾽ ἐμὲ ἡ ψυχή προτρέπεται | |
| N-o să-l primești înapoi, căci mie mi-e silă de viață. | |
| ζώειν οὐδ' ἄνδρεσσι μετέμμεναι, αἴ κε μὴ Ἕκτωρ | 091 |
| ζῆν, οὐδ᾽ ἐν τοῖς ἀνδράσιν εἶναι, ἐὰν μὴ ὁ Ἕκτωρ | |
| Nici nu mai vreau între oameni să fiu pân’ce n-are să-mi cadă | |
| πρῶτος ἐμῷ ὑπὸ δουρὶ τυπεὶς ἀπὸ θυμὸν ὀλέσσῃ, | 092 |
| πρῶτος ὑπὸ τοῦ ἐμοῦ δόρατος πληγεὶς ἀπολέσῃ τὴν ψυχήν, | |
| Hector ’nainte sub lance zdrobit, cu viața plătindu-și | |
| Πατρόκλοιο δ' ἕλωρα Μενοιτιάδεω ἀποτίσῃ. | 093 |
| τὰ τοῦ Πατρόκλου δὲ τοῦ υἱοῦ τοῦ Μενοιτίου σπαράγματα ἀποδώσῃ. | |
| Astfel păcatul – omorul lui Menetiade Patroclu.” | |
| τὸν δ' αὖτε προσέειπε Θέτις κατὰ δάκρυ χέουσα· | 094 |
| πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ Θέτις δακρυρροοῦσα· | |
| Dar cuvântatu-i-a Tetis, cu fața scăldată de lacrimi· | |
| ὠκύμορος δή μοι τέκος ἔσσεαι, οἷ' ἀγορεύεις· | 095 |
| ταχὺς δή μοι πρὸς τὸν θάνατον, ὦ τέκνον, ἔσῃ καθάπερ λέγεις, | |
| „Fiule, dacă-i cum spui, puține sunt zilele tale, | |
| αὐτίκα γάρ τοι ἔπειτα μεθ' Ἕκτορα πότμος ἑτοῖμος. | 096 |
| μετὰ ταῦτα γὰρ παραχρῆμά σοι μετὰ τὸν Ἕκτορα ὁ θάνατος ἕτοιμος. | |
| Doar și pe tine te ajunge veleatu-n curând după Hector.” | |
| τὴν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· | 097 |
| πρὸς ταύτην δὲ μεγάλως στενάξας εἶπεν ὁ κατὰ πόδας ταχὺς Ἀχιλλεύς· | |
| Tare se-nverșun-atunci și zice șoimanul Ahile· | |
| αὐτίκα τεθναίην, ἐπεὶ οὐκ ἄρ' ἔμελλον ἑταίρῳ | 098 |
| παραχρῆμα ἀποθάνοιμι, ἐπειδὴ οὐκ ἔμελλον τῷ φίλῳ | |
| „Ah, de-aș muri chiar acum, dacă nu mi-a fost dat să mi-l apăr | |
| κτεινομένῳ ἐπαμῦναι· ὃ μὲν μάλα τηλόθι πάτρης | 099 |
| ἀναιρουμένῳ βοηθήσειν· ἀλλ᾿ οὗτος μὲν πάνυ πόρρω τῆς πατρίδος | |
| Soțul de moarte. El, bietul, se stinse departe de țară, | |
| ἔφθιτ', ἐμεῖο δὲ δῆσεν ἀρῆς ἀλκτῆρα γενέσθαι. | 100 |
| ἀπώλετο, ἐμοῦ δὲ ἐδέησε, καὶ χρείαν ἔσχε τῆς λάβης βοηθὸν ἔχειν (ἐμοῦ δὲ τὴν ἔξοδον ἐδέησεν ὁ Ἄρης, ἤγουν ἡ τῶν ὅπλων ἀφαίρεσις, ὥστε με βοηθὸν γενέσθαι). | |
| Vai, și de mine avea tocmai nevoie să-nlătur blăstemul. | |
| νῦν δ' ἐπεὶ οὐ νέομαί γε φίλην ἐς πατρίδα γαῖαν, | 101 |
| νυνὶ δὲ ἐπειδὴ οὐ πορεύσομαι εἰς τὴν ἀγαπητὴν γῆν τὴν πατρίδα, | |
| Iată-mă dar osândit, eu nu mai văd scumpa mea țară, | |
| οὐδέ τι Πατρόκλῳ γενόμην φάος οὐδ' ἑτάροισι | 102 |
| οὐδέ τι τῷ Πατρόκλῳ ἐγενόμην φῶς καὶ βοήθεια, οὐδὲ τοῖς φίλοις | |
| Nu l-am scăpat pe Patroclu și nici pe ceilalți, pe ortacii | |
| τοῖς ἄλλοις, οἳ δὴ πολέες δάμεν Ἕκτορι δίῳ, | 103 |
| τοῖς λοιποῖς, οἳ δὴ πολλοὶ ἀνῃρέθησαν ὑπὸ τοῦ ἐνδοξοτάτου Ἕκτορος, | |
| Mei de război care droaie pieriră de mâna lui Hector, | |
| ἀλλ' ἧμαι παρὰ νηυσὶν ἐτώσιον ἄχθος ἀρούρης, | 104 |
| ἀλλὰ κάθημαι παρὰ ταῖς ναυσὶν ἀργὸν καὶ μάταιον βάρος τῆς γῆς, | |
| Ci la corăbii stau lipcă, netrebnic-a țărnii povară, | |
| τοῖος ἐὼν οἷος οὔ τις Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων | 105 |
| τοιοῦτος ὤν, οἷος οὐδεὶς τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων | |
| Eu care printre Ahei în tabără cel mai destoinic | |
| ἐν πολέμῳ· ἀγορῇ δέ τ' ἀμείνονές εἰσι καὶ ἄλλοι. | 106 |
| ἐν τῇ μάχῃ, ἐν γὰρ τῷ δημηγορεῖν εἰσὶ καὶ ἄλλοι κρείσσονες. | |
| Sunt și am fost la război, că la sfaturi mai buni sunt și alții. | |
| ὡς ἔρις ἔκ τε θεῶν ἔκ τ' ἀνθρώπων ἀπόλοιτο | 107 |
| βαβαί, εἴθε ἡ ἔρις ἀπόλοιτο, καὶ ἀφανισθείη καὶ ἐκ τῶν θεῶν καὶ ἐκ τῶν ἀνθρώπων, | |
| Piară-ntre zei și-ntre oameni dihonia și învrăjbirea, | |
| καὶ χόλος, ὅς τ' ἐφέηκε πολύφρονά περ χαλεπῆναι, | 108 |
| καὶ ὁ χόλος, ὅστις καὶ τὸν ἄγαν φρόνιμον παρώξυνεν εἰς χαλεπότητα ἀχθῆναι, | |
| Piară mânia ce scoate din fire chiar oameni cu minte, | |
| ὅς τε πολὺ γλυκίων μέλιτος καταλειβομένοιο | 109 |
| ὅστις πολλῷ γλυκίων τοῦ καταστάζοντος μέλιτος | |
| Patima care-i mai dulce ca mierea când picură-n pieptul | |
| ἀνδρῶν ἐν στήθεσσιν ἀέξεται ἠΰτε καπνός· | 110 |
| αὐξάνεται ἐν τοῖς στήθεσι τῶν ἀνδρῶν καθάπερ πῦρ, | |
| Omului, tot se strecoară și-n sinea lui crește ca fumul; | |
| ὡς ἐμὲ νῦν ἐχόλωσεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων. | 111 |
| οὕτως νῦν ἐμὲ εἰς ὀργὴν ἐνέβαλεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων· | |
| Astfel pe mine m-aprinse necazul pe-Atrid Agamemnon. | |
| ἀλλὰ τὰ μὲν προτετύχθαι ἐάσομεν ἀχνύμενοί περ, | 112 |
| ἀλλὰ ταῦτα μὲν προγενόμενα καταλίπωμεν, καίπερ λυπούμενοι, | |
| Dar să lăsăm la o parte trecutul, măcar că ne doare, | |
| θυμὸν ἐνὶ στήθεσσι φίλον δαμάσαντες ἀνάγκῃ· | 113 |
| τὴν ἀγαπητὴν ψυχὴν (ὀργὴν) ἐν τῷ στήθει δουλαγωγήσαντες τῇ παρούσῃ ἀνάγκῃ. | |
| Și să supunem a inimii noastre pornire cu sila. | |
| νῦν δ' εἶμ' ὄφρα φίλης κεφαλῆς ὀλετῆρα κιχείω | 114 |
| νυνὶ δὲ πορεύσομαι ὅπως τὸν φθορέα τῆς ἀγαπητῆς κεφαλῆς καταλάβω | |
| Eu mă voi duce pe loc să dau față cu Hector, călăul | |
| Ἕκτορα· κῆρα δ' ἐγὼ τότε δέξομαι ὁππότε κεν δὴ | 115 |
| τὸν Ἕκτορα, θάνατον δὲ ἐγὼ τότε προθύμως ὑποστήσομαι, ὅταν δὴ | |
| Celei mai scumpe ființe. Sunt gat-a primi lovitura | |
| Ζεὺς ἐθέλῃ τελέσαι ἠδ' ἀθάνατοι θεοὶ ἄλλοι. | 116 |
| ὁ Ζεὺς βούλεται τοῦτο ποιῆσαι, καὶ οἱ ἄλλοι ἀθάνατοι θεοί. | |
| Morții, oricând va vrea Zeus și zeii ceilalți să mi-o deie. | |
| οὐδὲ γὰρ οὐδὲ βίη Ἡρακλῆος φύγε κῆρα, | 117 |
| οὐδὲ γὰρ ἡ τοῦ Ἡρακλέους ἰσχὺς ἐξέφυγε τὸν θάνατον, | |
| Nu fu de moarte scutit nici Hercule nebiruitul, | |
| ὅς περ φίλτατος ἔσκε Διὶ Κρονίωνι ἄνακτι· | 118 |
| ὅς γε φίλτατος ἦν τῷ Διὶ τῷ υἱῷ τοῦ Κρόνου τῷ βασιλεῖ, | |
| Care iubit era foarte de tatăl său Zeus. Ursita | |
| ἀλλά ἑ μοῖρα δάμασσε καὶ ἀργαλέος χόλος Ἥρης. | 119 |
| ἀλλὰ μοῖρα αὐτὸν ἐθανάτωσε, καὶ ἡ χαλεπὴ ὀργὴ τῆς Ἥρας· | |
| Capăt îi puse și lui, și pizma cea vajnic-a Herei. | |
| ὣς καὶ ἐγών, εἰ δή μοι ὁμοίη μοῖρα τέτυκται, | 120 |
| οὕτως καὶ ἐγὼ ἐπειδή μοι ὁμοία μοῖρα ὑπῆρξε, | |
| Astfel și eu care-am parte de-o soartă totuna cu dânsul | |
| κείσομ' ἐπεί κε θάνω· νῦν δὲ κλέος ἐσθλὸν ἀροίμην, | 121 |
| κείσομαι ἐπειδὰν ἀποθάνω· νυνὶ δὲ δόξαν καὶ φήμην χρηστὴν σχοίην | |
| M-oi odihni, dacă mor. Deci înaltă mărire vreau astăzi, | |
| καί τινα Τρωϊάδων καὶ Δαρδανίδων βαθυκόλπων | 122 |
| καί τινα τῶν Τρῳάδων, καὶ τῶν μεγαλοκόλπων Δαρδανίδων | |
| Vreau ca troienele toate, dardanele mândru-gătite | |
| ἀμφοτέρῃσιν χερσὶ παρειάων ἁπαλάων | 123 |
| ἀμφοτέραις ταῖς χερσὶν ἐκ τῶν ἁπαλῶν παρειῶν | |
| De pe obrajii cei tineri cu mâinile lor amândouă | |
| δάκρυ' ὀμορξαμένην ἁδινὸν στοναχῆσαι ἐφείην, | 124 |
| δάκρυα ἀπομάξαι καὶ ἀποψῆσαι, πυκνῶς στενάξαι καταστήσαιμι, | |
| Lacrimi să șteargă, să geamă mereu văduvite de mine; | |
| γνοῖεν δ' ὡς δὴ δηρὸν ἐγὼ πολέμοιο πέπαυμαι· | 125 |
| μάθοιεν δὲ ὅτι δὴ ἐπὶ πολὺ ἐγὼ τῆς μάχης ἀποπέπαυμαι, | |
| Seamă să-și deie deplin că demult n-am pus mâna pe arme. | |
| μὴ δέ μ' ἔρυκε μάχης φιλέουσά περ· οὐδέ με πείσεις. | 126 |
| μηδὲ κώλυέ με τοῦ πολεμεῖν καίπερ φιλοῦσα, οὐ γάρ με καταπείσεις. | |
| Nu mă opri dar, deși mă iubești, doară n-ai să mă-ndupleci.” | |
| τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα θεὰ Θέτις ἀργυρόπεζα· | 127 |
| πρὸς τοῦτον δὲ ἀπεκρίνετο μετὰ ταῦτα ἡ θεὰ ἡ Θέτις ἡ λευκόπους· | |
| Zise, iar cea cu picioare-argintii lui Ahile-i cuvântă· | |
| ναὶ δὴ ταῦτά γε τέκνον ἐτήτυμον οὐ κακόν ἐστι | 128 |
| ναὶ δὴ ταῦτά γε, ὦ παῖ, ἀληθῶς· οὐκ ἔστιν κακὸν | |
| „Fiule, drept este tot ce mi-ai spus. E frumos să dai mână | |
| τειρομένοις ἑτάροισιν ἀμυνέμεν αἰπὺν ὄλεθρον. | 129 |
| καταπονουμένοις τοῖς φίλοις ἀποσοβῆσαι(εῖν) τὸν χαλεπὸν θάνατον· | |
| De ajutor la prieteni, de cruntă pieire să-i aperi, | |
| ἀλλά τοι ἔντεα καλὰ μετὰ Τρώεσσιν ἔχονται | 130 |
| ἀλλά σοι τὰ καλὰ ὅπλα ἐν τοῖς Τρῳσὶ κατέχονται | |
| Dar strălucitele-ți arme frumos măiestrite-n aramă | |
| χάλκεα μαρμαίροντα· τὰ μὲν κορυθαίολος Ἕκτωρ | 131 |
| τὰ σιδηρᾶ, καὶ περιλάμποντα· ταῦτα μὲν Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν | |
| S-află în mâna dușmanilor. Hector le poartă el însuși | |
| αὐτὸς ἔχων ὤμοισιν ἀγάλλεται· οὐδέ ἕ φημι | 132 |
| αὐτὸς φέρων ἐν τοῖς ὤμοις χαίρει καὶ τέρπεται, οὐδὲ οἴομαι | |
| Și se mândrește cu ele, ci lauda-i și bucuria | |
| δηρὸν ἐπαγλαϊεῖσθαι, ἐπεὶ φόνος ἐγγύθεν αὐτῷ. | 133 |
| αὐτὸν ἐπὶ πολὺ ἐπ' αὐτοῖς καλλωπισθήσεσθαι, ἐπειδὴ ὁ θάνατος ἤγγικεν αὐτῷ. | |
| N-are să dăinuie mult, că-l adulmecă moartea de-aproape. | |
| ἀλλὰ σὺ μὲν μή πω καταδύσεο μῶλον Ἄρηος | 134 |
| ἀλλὰ σὺ μὲν μήπω εἰσέλθῃς εἰς τὴν συμπλοκὴν καὶ τὸν θόρυβον τοῦ πολέμου, | |
| Stai la o parte, nu te grăbi să te arunci în bătaie | |
| πρίν γ' ἐμὲ δεῦρ' ἐλθοῦσαν ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἴδηαι· | 135 |
| πρίν γε ἐμὲ ἐνθάδε ἀφικομένην θεάσῃ πρὸ ὀφθαλμῶν· | |
| Până ce nu vezi cu ochii sosirea-mi aicea la tine, | |
| ἠῶθεν γὰρ νεῦμαι ἅμ' ἠελίῳ ἀνιόντι | 136 |
| ἕωθεν γὰρ ἐπανήξω ἅμα ἡλίῳ ἀνατέλλοντι, | |
| Mâne chiar pe mânecate la zeul Hefest mă voi duce | |
| τεύχεα καλὰ φέρουσα παρ' Ἡφαίστοιο ἄνακτος. | 137 |
| ὅπλα καλὰ κομίζουσα παρὰ τοῦ βασιλέως Ἡφαίστου. | |
| Și-o să-ți aduc o mândrețe de arme lucrate de dânsul.” | |
| ὣς ἄρα φωνήσασα πάλιν τράπεθ' υἷος ἑοῖο, | 138 |
| οὕτω δὴ εἰποῦσα ἐτράπη εἰς τοὐπίσω τοῦ ἑαυτῆς υἱοῦ, | |
| După ce asta vorbi, de la fiul ei pleacă zeița | |
| καὶ στρεφθεῖσ' ἁλίῃσι κασιγνήτῃσι μετηύδα· | 139 |
| καὶ στραφεῖσα ἔλεγεν ἐν ταῖς θαλασσίαις ἀδελφαῖς· | |
| Și la întoarcere zice surorilor, zânelor mării· | |
| ὑμεῖς μὲν νῦν δῦτε θαλάσσης εὐρέα κόλπον | 140 |
| ὑμεῖς μὲν νυνὶ εἰσέλθετε εἰς τὸν πλατὺν κόλπον τῆς θαλάσσης, | |
| „Voi afundați-vă acum în adâncul albastrelor ape | |
| ὀψόμεναί τε γέρονθ' ἅλιον καὶ δώματα πατρός, | 141 |
| θεασόμεναι τὸν θαλάσσιον γέροντα, καὶ τὰ οἰκήματα τοῦ πατρός, | |
| Mergeți acasă la tata, vedeți pe bătrânul Nereus, | |
| καί οἱ πάντ' ἀγορεύσατ'· ἐγὼ δ' ἐς μακρὸν Ὄλυμπον | 142 |
| καὶ εἴπατε αὐτῷ πάντα· ἐγὼ δὲ εἰς τὸν ὑψηλὸν οὐρανὸν | |
| Căruia spuneți-i tot; eu pe ’naltul Olimp mă voi duce | |
| εἶμι παρ' Ἥφαιστον κλυτοτέχνην, αἴ κ' ἐθέλῃσιν | 143 |
| πορεύσομαι πρὸς τὸν Ἥφαιστον τὸν ἔνδοξον κατὰ τὴν τέχνην, ἐὰν βούληται | |
| Și m-oi ruga iscusitului meșter Hefestos să deie | |
| υἱεῖ ἐμῷ δόμεναι κλυτὰ τεύχεα παμφανόωντα. | 144 |
| δοῦναι τῷ ἐμῷ υἱῷ ὅπλα πολύτιμα, ὑπέρλαμπρα. | |
| Fiului meu, dacă vrea, lucitoare și falnice arme.” | |
| ὣς ἔφαθ', αἳ δ' ὑπὸ κῦμα θαλάσσης αὐτίκ' ἔδυσαν· | 145 |
| οὕτως εἶπεν· αὗται δὲ ὑπὸ τὸ κῦμα τῆς θαλάσσης παραχρῆμα εἰσῆλθον· | |
| Zice, iar ele pe loc se cufundă în undele mării. | |
| ἣ δ' αὖτ' Οὔλυμπον δὲ θεὰ Θέτις ἀργυρόπεζα | 146 |
| ἡ θεὰ δὲ ἡ Θέτις ἡ λευκόπους εἰς τὸν οὐρανὸν ἐπορεύετο, | |
| Tetis, zeița cu albe picioare, ia drumul și merge | |
| ἤϊεν ὄφρα φίλῳ παιδὶ κλυτὰ τεύχε' ἐνείκαι. | 147 |
| ὅπως τῷ ἀγαπητῷ υἱῷ ὅπλα πολύτιμα ἐνέγκῃ. | |
| Sus pe Olimp să-i aducă-armătura cea neîntrecută. | |
| τὴν μὲν ἄρ' Οὔλυμπον δὲ πόδες φέρον· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ | 148 |
| ταύτην μὲν οὖν εἰς τὸν οὐρανὸν οἱ πόδες ἀπῆγον. οἱ Ἕλληνες δὲ | |
| Iute picioarele ei spre culmi o purtau. Iar Aheii, | |
| θεσπεσίῳ ἀλαλητῷ ὑφ' Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο | 149 |
| σὺν μεγίστῳ καὶ ἐξαισίῳ θορύβῳ ὑπὸ τοῦ ἀνδροκτόνου Ἕκτορος | |
| Tot urmăriți de dușmani, fugeau încă tot mai departe | |
| φεύγοντες νῆάς τε καὶ Ἑλλήσποντον ἵκοντο. | 150 |
| φεύγοντες ἀφίκοντο εἰς τὰς νῆας καὶ τὸν Ἑλλήσποντον· | |
| Spre Helespont și grozav aolind ajungeau la corăbii. | |
| οὐδέ κε Πάτροκλόν περ ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ | 151 |
| οὐδέ γε τὸν Πάτροκλον οἱ εὔοπλοι Ἕλληνες | |
| Nu mai putură din luptă la tabără-Aheii s-aducă | |
| ἐκ βελέων ἐρύσαντο νέκυν θεράποντ' Ἀχιλῆος· | 152 |
| ἐξείλκυσαν ἀπὸ τῶν βελῶν νεκρόν, τὸν θεράποντα τοῦ Ἀχιλλέως· | |
| Trupul lui Menetiad, tovarășul drag lui Ahile; | |
| αὖτις γὰρ δὴ τόν γε κίχον λαός τε καὶ ἵπποι | 153 |
| πάλιν γὰρ δὴ αὐτὸν κατέλαβον ὅ τε λαὸς καὶ οἱ ἵπποι, | |
| Iar îl sosise din urmă-nglotirea cu caii și Hector, | |
| Ἕκτωρ τε Πριάμοιο πάϊς φλογὶ εἴκελος ἀλκήν. | 154 |
| καὶ ὁ Εκτωρ ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου ὅμοιος φλογὶ κατὰ τὴν δύναμιν. | |
| Fiul lui Priam, ca focul de neobosit în putere, | |
| τρὶς μέν μιν μετόπισθε ποδῶν λάβε φαίδιμος Ἕκτωρ | 155 |
| τρὶς μὲν αὐτὸν ὄπισθεν ἀπὸ τῶν ποδῶν ἐκράτησεν ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ | |
| Leșul de trei ori atunci îl apucă de talpă viteazul | |
| ἑλκέμεναι μεμαώς, μέγα δὲ Τρώεσσιν ὁμόκλα· | 156 |
| ἕλκειν προθυμούμενος, μεγάλως δὲ τοῖς Τρῳσί παρεκελεύετο, | |
| Gata să-l ia înapoi și tare striga la tovarăși, | |
| τρὶς δὲ δύ' Αἴαντες θοῦριν ἐπιειμένοι ἀλκὴν | 157 |
| τρὶς δὲ οἱ δύο Αἴαντες ὁρμητικὴν καὶ πολεμικὴν ἐνδεδυμένοι ἰσχὺν | |
| Însă de trei ori pe el de la leș îl împinseră Aias | |
| νεκροῦ ἀπεστυφέλιξαν· ὃ δ' ἔμπεδον ἀλκὶ πεποιθὼς | 158 |
| ἀπὸ τοῦ νεκροῦ ἀπεκρούσαντο καὶ ἀπεσόβησαν. οὗτος δὲ ἐπιμόνως τῇ δυνάμει θαρρῶν | |
| Vijelioși amândoi, dar el bizuindu-se-n sine, | |
| ἄλλοτ' ἐπαΐξασκε κατὰ μόθον, ἄλλοτε δ' αὖτε | 159 |
| ἄλλοτε μὲν ἐφώρμα πρὸς μάχην, ἄλλοτε δὲ | |
| Țapăn aci se aruncă prin clocot, aci se aține, | |
| στάσκε μέγα ἰάχων· ὀπίσω δ' οὐ χάζετο πάμπαν. | 160 |
| ἵστατο μεγάλως βοῶν, εἰς τοὐπίσω δὲ οὐ δόλως ὑπεχώρει. | |
| Chiuie din răsputeri, dar nu se dă-n lături o clipă, | |
| ὡς δ' ἀπὸ σώματος οὔ τι λέοντ' αἴθωνα δύνανται | 161 |
| ὥσπερ δὲ ἀπὸ σώματος ζώου οὐδαμῶς δύνανται λέοντα πυρώδη | |
| Cum pe la țară păstorii nu-i chip de la vita răpusă | |
| ποιμένες ἄγραυλοι μέγα πεινάοντα δίεσθαι, | 162 |
| ποιμένες ἀγροῖκοι μεγάλως πεινῶντα ἀποδιῶξαι· | |
| Leul cel roib să-l alunge, când fiara-i lihnită de foame; | |
| ὥς ῥα τὸν οὐκ ἐδύναντο δύω Αἴαντε κορυστὰ | 163 |
| οὕτως δὴ τοῦτον οὐκ ἐδύναντο οἱ δύο ὁπλίται Αἴαντες | |
| Astfel pe fiul lui Priam acum și războinicii Aias | |
| Ἕκτορα Πριαμίδην ἀπὸ νεκροῦ δειδίξασθαι. | 164 |
| τὸν Ἕκτορα τὸν υἱὸν τοῦ Πριάμου ἀπὸ τοῦ νεκροῦ ἐκφοβῆσαι καὶ ἐξελάσαι· | |
| Nu pot să-l sperie, nici de la mort să-l abată de-o palmă. | |
| καί νύ κεν εἴρυσσέν τε καὶ ἄσπετον ἤρατο κῦδος, | 165 |
| καὶ δὴ εἵλκυσεν ἂν αὐτὸν καὶ δόξαν μεγίστην ἀπηνέγκατο, | |
| Hector era să ia trupul și s-aibă învingere mare, | |
| εἰ μὴ Πηλεΐωνι ποδήνεμος ὠκέα Ἶρις | 166 |
| εἰ μὴ τῷ υἱῷ τοῦ Πηλέως ἡ ἀνεμόπους ταχεία Ἴρις | |
| Dar a venit la Ahile în zbor din Olimp să-i dea veste | |
| ἄγγελος ἦλθε θέουσ' ἀπ' Ὀλύμπου θωρήσσεσθαι | 167 |
| μηνυτὴς ἀφίκετο τρέχουσα ἀπὸ τοῦ Ὀλύμπου καθοπλίζεσθαι | |
| Vinteșa Iris, să-l mâne la arme, ci fără să știe | |
| κρύβδα Διὸς ἄλλων τε θεῶν· πρὸ γὰρ ἧκέ μιν Ἥρη. | 168 |
| κρύφα (ὁρμῆσαι πρὸς τὸν πόλεμον λάθρα) τοῦ Διὸς καὶ τῶν ἄλλων θεῶν, ἐπέπεμψε γὰρ αὐτὴν ἡ Ἥρα· | |
| Zeus și zeii ceilalți. Ea fuse trimisă de Hera, | |
| ἀγχοῦ δ' ἱσταμένη ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 169 |
| πλησίον δὲ στᾶσα λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν· | |
| S-apropie și așa începu pe viteaz să-l îndemne· | |
| ὄρσεο Πηλεΐδη, πάντων ἐκπαγλότατ' ἀνδρῶν· | 170 |
| διεγέρθητι, ὦ υἱὲ τοῦ Πηλέως φοβερώτατε πάντων τῶν ἀνδρῶν, | |
| „Scoală-te, -Ahile, tu cel mai năpraznic oștean de pe lume, | |
| Πατρόκλῳ ἐπάμυνον, οὗ εἵνεκα φύλοπις αἰνὴ | 171 |
| βοήθησον τῷ Πατρόκλῳ, οὗ χάριν μάχη χαλεπὴ | |
| Scapă pe mort, pe prietenul tău, după care se-ncinse | |
| ἕστηκε πρὸ νεῶν· οἳ δ' ἀλλήλους ὀλέκουσιν | 172 |
| συνέστηκεν ἔμπροσθεν τῶν νεῶν, οὗτοι δὲ ἀλλήλους ἀναιροῦσιν, | |
| Lângă corăbii încaier cumplit. Se omoară-ntre dânșii | |
| οἳ μὲν ἀμυνόμενοι νέκυος πέρι τεθνηῶτος, | 173 |
| οἱ μὲν μαχόμενοι ὑπὲρ τοῦ ἀποθανόντος νεκροῦ, | |
| Unii în juru-i sărind să-și mântuie-n tabără mortul, | |
| οἳ δὲ ἐρύσσασθαι ποτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν | 174 |
| οἱ δὲ ἑλκύσαι πρὸς τὴν ὑψηλὴν καὶ ἀνέμοις καταπνεομένην Ἴλιον | |
| Alții să-l ducă la Troia, bătuta de vânturi; dau buzna | |
| Τρῶες ἐπιθύουσι· μάλιστα δὲ φαίδιμος Ἕκτωρ | 175 |
| ἐφορμῶσιν οἱ Τρῷες, μάλιστα δὲ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ | |
| Toți se îndeasă tehui, dar Hector avan ca nici unul | |
| ἑλκέμεναι μέμονεν· κεφαλὴν δέ ἑ θυμὸς ἄνωγε | 176 |
| ἑλκύσαι προθυμεῖται, τὴν κεφαλὴν δὲ προτρέπεται αὐτὸν ἡ ψυχὴ | |
| Cată să-l ia înapoi și e tare dorit să-i răteze | |
| πῆξαι ἀνὰ σκολόπεσσι ταμόνθ' ἁπαλῆς ἀπὸ δειρῆς. | 177 |
| ἐμπῆξαι ἐπὶ τῶν ὀρθῶν καὶ ὀξέων ξύλων ἐκκόψαντα ἀπὸ τοῦ τρυφεροῦ αὐχένος. | |
| Capul din fraged grumaz și-n țeapă să-l tragă, hainul. | |
| ἀλλ' ἄνα μηδ' ἔτι κεῖσο· σέβας δέ σε θυμὸν ἱκέσθω | 178 |
| ἀλλ᾽ ἀνάστα, μηδὲ ὅλως κάθησο, αἰδὼς δέ σου τὴν ψυχὴν καταλαβέτω | |
| Hai dar, nu sta odihnind; ia seama și teme-te, -Ahile | |
| Πάτροκλον Τρῳῇσι κυσὶν μέλπηθρα γενέσθαι· | 179 |
| τὸν Πάτροκλον γενέσθαι παίγνια ταῖς Τρωϊκαῖς κυσί· | |
| Nu cumva pradă s-ajungă Patroclu la cânii din Troia. | |
| σοὶ λώβη, αἴ κέν τι νέκυς ᾐσχυμμένος ἔλθῃ. | 180 |
| σοὶ βλάβη καὶ ὕβρις ἔσται, ἐὰν ὁ νεκρὸς λελωβημένος κατά τι ἀφίκηται. | |
| Mare rușinea-ți va fi, dacă el ciopârțit o să-ți vie.” | |
| τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα ποδάρκης δῖος Ἀχιλλεύς· | 181 |
| πρὸς ταύτην δὲ ἀπεκρίνετο μετὰ ταῦτα ὁ ἐνδοξότατος ταχύπους Ἀχιλλεύς· | |
| Dar pe zeiță-a ’ntrebat-o fugaciul, măritul Ahile· | |
| Ἶρι θεὰ τίς γάρ σε θεῶν ἐμοὶ ἄγγελον ἧκε; | 182 |
| ὦ θεὰ Ἶρι, τίς δή σε ἀπὸ τῶν θεῶν ἔπεμψε πρὸς ἐμὲ ἄγγελον; | |
| „Care din zei te-a trimis vestitoare la mine, o Iris?” | |
| τὸν δ' αὖτε προσέειπε ποδήνεμος ὠκέα Ἶρις· | 183 |
| πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ ἀνεμόπους ταχεῖα Ἶρις· | |
| Vorba-i întoarse zeița-aripată cea iute ca vântul· | |
| Ἥρη με προέηκε Διὸς κυδρὴ παράκοιτις· | 184 |
| ἡ Ἥρα με ἐπέπεμψεν ἡ ἀγαθὴ γαμετὴ τοῦ Διός, | |
| „Eu sunt trimisă de Hera, -nchinata soție a lui Zeus, | |
| οὐδ' οἶδε Κρονίδης ὑψίζυγος οὐδέ τις ἄλλος | 185 |
| οὐδὲ ἐπίσταται τοῦτο ὁ ἐν ὕψει καθήμενος υἱὸς τοῦ Κρόνου, οὐδέ τις ἄλλος | |
| Fără s-o știe-al ei soț în slavă-ntronatul și zeii | |
| ἀθανάτων, οἳ Ὄλυμπον ἀγάννιφον ἀμφινέμονται. | 186 |
| τῶν ἀθανάτων θεῶν, οἳ τὸν ἄγαν χιονόβλητον Ὄλυμπον καρποῦνται. | |
| Nemuritori care șed pe-a Olimpului culmi troienite”. | |
| τὴν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πόδας ὠκὺς Ἀχιλλεύς· | 187 |
| πρὸς ταύτην δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ κατὰ πόδας ταχὺς Ἀχιλλεύς· | |
| Zise zeiței atunci șoimanul Ahile· „Dar spune-mi | |
| πῶς τὰρ ἴω μετὰ μῶλον; ἔχουσι δὲ τεύχε' ἐκεῖνοι· | 188 |
| πῶς δὲ πορευθῶ εἰς τὴν μάχην; τὰ γὰρ ὅπλα ἔχουσιν ἐκεῖνοι· | |
| Cum pot să intru-n război? Dușmanii au armele mele | |
| μήτηρ δ' οὔ με φίλη πρίν γ' εἴα θωρήσσεσθαι | 189 |
| ἡ ἀγαπητὴ δὲ μήτηρ οὐ πρότερόν με ἀφίη ὁρμῆσαι πρὸς τὸν πόλεμον, | |
| Și-altele acuma să-ncing nu lasă iubita mea mamă | |
| πρίν γ' αὐτὴν ἐλθοῦσαν ἐν ὀφθαλμοῖσιν ἴδωμαι· | 190 |
| πρὶν ἂν αὐτὴν ἀφικομένην θεάσωμαι πρὸ τῶν ὀφθαλμῶν, | |
| Până ce n-o văd cu ochii pe dânsa sosită la mine. | |
| στεῦτο γὰρ Ἡφαίστοιο πάρ' οἰσέμεν ἔντεα καλά. | 191 |
| ὑπέσχετο γὰρ παρὰ τοῦ Ἡφαίστου κομίσειν ὅπλα καλά· | |
| De la Hefestos ea-mi spune că arme frumoase mi-aduce; | |
| ἄλλου δ' οὔ τευ οἶδα τεῦ ἂν κλυτὰ τεύχεα δύω, | 192 |
| οὔ τινος δὲ ἄλλου οἶδα, οὗ ἂν τὰ πολύτιμα ὅπλα ἐνδύσωμαι, | |
| Arme mărețe la fel eu nici nu cunosc de la altul | |
| εἰ μὴ Αἴαντός γε σάκος Τελαμωνιάδαο. | 193 |
| εἰ μὴ τὴν ἀσπίδα τοῦ Αἴαντος τοῦ υἱοῦ τοῦ Τελαμῶνος, | |
| Bune pe mine de pus, afară de scutul lui Aias | |
| ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ὅ γ' ἔλπομ' ἐνὶ πρώτοισιν ὁμιλεῖ | 194 |
| ἀλλὰ καὶ αὐτὸς οὗτος ἐλπίζω ὅτι ἐν τοῖς Τρῳσὶν ἀναστρέφεται, | |
| Telamonidul. Dar el socot că-naintea oștirii | |
| ἔγχεϊ δηϊόων περὶ Πατρόκλοιο θανόντος. | 195 |
| τῷ δόρατι ἀναιρῶν ὑπὲρ τοῦ Πατρόκλου ἀποθανόντος. | |
| Stăruie acum și dă moarte cu sulița pentru Patroclu.” | |
| τὸν δ' αὖτε προσέειπε ποδήνεμος ὠκέα Ἶρις· | 196 |
| πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ ἀνεμόπους ταχεία Ἴρις· | |
| Dar lui Ahile răspunse aripata și sprintena Iris· | |
| εὖ νυ καὶ ἡμεῖς ἴδμεν ὅ τοι κλυτὰ τεύχε' ἔχονται· | 197 |
| καλῶς δὴ καὶ ἡμεῖς οἴδαμεν ὅτι τὰ πολύτιμα ὅπλα κατέχονται, | |
| „Bine cunoaștem și noi că alții au armele tale, | |
| ἀλλ' αὔτως ἐπὶ τάφρον ἰὼν Τρώεσσι φάνηθι, | 198 |
| ἀλλ᾽ οὕτως εἰς τὴν τάφρον ἀφικόμενος δεῖξον σαυτὸν τοῖς Τρῳσὶν, | |
| Du-te tu însă așa pe la șanț să te vadă Troienii. | |
| αἴ κέ σ' ὑποδείσαντες ἀπόσχωνται πολέμοιο | 199 |
| ἐάν (ὅπως) σε φοβηθέντες ἀποστῶσι τῆς μάχης | |
| Poate cumva, speriindu-se, ei se vor trage din luptă | |
| Τρῶες, ἀναπνεύσωσι δ' ἀρήϊοι υἷες Ἀχαιῶν | 200 |
| οἱ Τρῷες, ἀναπαύσωνται δὲ οἱ πολεμικοὶ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων. | |
| Și vor putea să răsufle voinicii feciori din Ahaia | |
| τειρόμενοι· ὀλίγη δέ τ' ἀνάπνευσις πολέμοιο. | 201 |
| - | |
| Și vor avea după caznă un pic de răgaz la bătaie.” | |
| ἣ μὲν ἄρ' ὣς εἰποῦσ' ἀπέβη πόδας ὠκέα Ἶρις, | 202 |
| αὕτη μὲν οὖν οὕτως εἰποῦσα ἀπῆλθεν ἡ κατὰ πόδας ταχεῖα Ἴρις· | |
| Asta zicându-i, se mistuie zâna cea sprintenă Iris. | |
| αὐτὰρ Ἀχιλλεὺς ὦρτο Διῒ φίλος· ἀμφὶ δ' Ἀθήνη | 203 |
| ἀνέστη δὲ Ἀχιλλεὺς ὁ φίλος τοῦ Διός, ἡ Ἀθηνᾶ δὲ | |
| Dragul lui Zeus Ahile se scoală-n picioare, iar Palas | |
| ὤμοις ἰφθίμοισι βάλ' αἰγίδα θυσσανόεσσαν, | 204 |
| περὶ τοὺς ἰσχυρούς ὤμους αὐτοῦ ἔβαλε τὴν κροσσοτὴν αἰγίδα, | |
| Scutul cu ciucuri de aur i-aruncă pe umerii zdraveni, | |
| ἀμφὶ δέ οἱ κεφαλῇ νέφος ἔστεφε δῖα θεάων | 205 |
| περὶ τὴν κεφαλὴν δὲ αὐτῷ ἔστεψεν ἡ ἐνδοξοτάτη τῶν θεῶν νέφος | |
| Și cu un nor auriu îi împresură capul zeița, | |
| χρύσεον, ἐκ δ' αὐτοῦ δαῖε φλόγα παμφανόωσαν. | 206 |
| χρυσοῦν, ἐξ αὐτοῦ δὲ ἀνῆπτε φλόγα ὑπέρλαμπρον. | |
| Iar de la capu-i se-nalță o flacără strălucitoare. | |
| ὡς δ' ὅτε καπνὸς ἰὼν ἐξ ἄστεος αἰθέρ' ἵκηται | 207 |
| ὥσπερ δὲ ὅταν καπνὸς ἀνιὼν ἐκ τῆς πόλεως ἀφίκηται εἰς τὸν αἰθέρα | |
| Cum e când fumul pornit din cetate-n văzduh se înalță | |
| τηλόθεν ἐκ νήσου, τὴν δήϊοι ἀμφιμάχωνται, | 208 |
| πόρρωθεν ἐκ τῆς νήσου, περὶ ἣν πολέμιοι μάχονται, | |
| În depărtatul ostrov, pe unde vrăjmașii sub ziduri | |
| οἵ τε πανημέριοι στυγερῷ κρίνονται Ἄρηϊ | 209 |
| οἱ ἂν δι᾽ ὅλης τῆς ἡμέρας μάχωνται πολέμῳ μισητῷ (φοβερῷ) | |
| Luptă-mprejur, iar ceilalți tot ies de la ei din cetate | |
| ἄστεος ἐκ σφετέρου· ἅμα δ' ἠελίῳ καταδύντι | 210 |
| ἐκ τῆς ἑαυτῶν πόλεως, ἅμα δὲ τῷ ἡλίῳ δύνοντι | |
| Ziua și-ntr-una se bat, ci în urmă, când soarele-apune, | |
| πυρσοί τε φλεγέθουσιν ἐπήτριμοι, ὑψόσε δ' αὐγὴ | 211 |
| φρυκτοί καίονται ἀλλεπάλληλοι, εἰς ὕψος δὲ ἡ λαμπηδὼν | |
| Focuri de facle pe zidul cetății aprind și lumină | |
| γίγνεται ἀΐσσουσα περικτιόνεσσιν ἰδέσθαι, | 212 |
| ἄνεισιν ὁρμῶσα τοῖς περιοίκοις ὥστε θεάσασθαι, | |
| Multă se-nalță-n văzduh ca să vadă și locuitorii | |
| αἴ κέν πως σὺν νηυσὶν ἄρεω ἀλκτῆρες ἵκωνται· | 213 |
| ὅπως ἂν σὺν ταῖς ναυσὶν ἀφίκωνται βοηθοὶ τοῦ πολέμου· | |
| Cei dimprejur să-i ajute cu vasele, să-ndepărteze | |
| ὣς ἀπ' Ἀχιλλῆος κεφαλῆς σέλας αἰθέρ' ἵκανε· | 214 |
| οὕτως ἀπὸ τῆς κεφαλῆς τοῦ Ἀχιλλέως αὐγὴ εἰς τὸν αἰθέρα ἀφικνεῖτο, | |
| Cumpăn,-așa lui Ahile din capu-i răsare văpaia | |
| στῆ δ' ἐπὶ τάφρον ἰὼν ἀπὸ τείχεος, οὐδ' ἐς Ἀχαιοὺς | 215 |
| ἔστη δὲ εἰς τὴν τάφρον ἐλθὼν ἀπὸ τοῦ τείχους, οὐδὲ τοῖς Ἕλλησι | |
| Până la cer. Dând fuga la șanț după zid el s-aține | |
| μίσγετο· μητρὸς γὰρ πυκινὴν ὠπίζετ' ἐφετμήν. | 216 |
| συνέμιξε, τὴν γὰρ τῆς μητρὸς συνετὴν ἐντολὴν ᾐδεῖτο· | |
| Mai la o parte de-Ahei urmând chibzuita povață | |
| ἔνθα στὰς ἤϋσ', ἀπάτερθε δὲ Παλλὰς Ἀθήνη | 217 |
| ἐκεῖ στὰς ἐφώνησεν, ἄποθεν δὲ ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ | |
| Dată de Tetis, și țipă de-acolo vârtos. De departe | |
| φθέγξατ'· ἀτὰρ Τρώεσσιν ἐν ἄσπετον ὦρσε κυδοιμόν. | 218 |
| συνεπεφθέγξατο, τοῖς Τρῳσὶ δὲ ἐνέβαλε μέγιστον θόρυβον. | |
| Strigă și Palas și-nsuflă Troienilor spaimă de moarte. | |
| ὡς δ' ὅτ' ἀριζήλη φωνή, ὅτε τ' ἴαχε σάλπιγξ | 219 |
| ὥσπερ ὅτε ἤχησεν ἡ σάλπιγξ, ἐξάκουστος γίνεται φωνὴ | |
| Cum este sunetul pătrunzător ce răsună din gura | |
| ἄστυ περιπλομένων δηΐων ὕπο θυμοραϊστέων, | 220 |
| ὑπὸ τῶν τὴν πόλιν περικαθεζομένων ψυχοφθόρων πολεμίων· | |
| Trâmbiței, când nemiloșii dușmani o cetate-mpresoară, | |
| ὣς τότ' ἀριζήλη φωνὴ γένετ' Αἰακίδαο. | 221 |
| οὕτως τότε ἐξάκουστος ἐγένετο ἡ φωνὴ τοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ. | |
| Tare tot astfel a fost și strigătul dat de Ahile. | |
| οἳ δ' ὡς οὖν ἄϊον ὄπα χάλκεον Αἰακίδαο, | 222 |
| οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἤκουσαν τὴν σιδηρὰν φωνὴν τοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ, | |
| Cum i-auziră puternicul glas de aramă, cu toții | |
| πᾶσιν ὀρίνθη θυμός· ἀτὰρ καλλίτριχες ἵπποι | 223 |
| πᾶσιν ἐταράχθη ἡ ψυχή, οἱ ὡραιότριχες δὲ ἵπποι | |
| Se îngroziră Troienii, iar caii comoși începură | |
| ἂψ ὄχεα τρόπεον· ὄσσοντο γὰρ ἄλγεα θυμῷ. | 224 |
| εἰς τοὐπίσω τὰ ὀχήματα ἔτρεπον, προεώρων γὰρ τῇ ψυχῇ θλίψεις καὶ ὀδύνας, | |
| Carele a-ntoarce-napoi, simțiră că nu este-a bine | |
| ἡνίοχοι δ' ἔκπληγεν, ἐπεὶ ἴδον ἀκάματον πῦρ | 225 |
| οἱ ἡνίοχοι δὲ ἐξεπλάγησαν, ἐπειδὴ ἐθεάσαντο τὸ πολὺ καὶ ἄφθονον πῦρ | |
| Și vizitiii-și pierduseră cumpătul, dacă văzură | |
| δεινὸν ὑπὲρ κεφαλῆς μεγαθύμου Πηλεΐωνος | 226 |
| φοβερῶς ὑπεράνω τῆς κεφαλῆς τοῦ μεγαλοψύχου υἱοῦ τοῦ Πηλέως | |
| Para cumplită ce tot îi arde lui Ahile în creștet | |
| δαιόμενον· τὸ δὲ δαῖε θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη. | 227 |
| καιόμενον, τοῦτο δὲ ἀνῆπτεν ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ. | |
| Nepotolită, năprasnic aprinsă de Palas Atena. | |
| τρὶς μὲν ὑπὲρ τάφρου μεγάλ' ἴαχε δῖος Ἀχιλλεύς, | 228 |
| τρὶς μὲν οὖν ὑπεράνω τῆς τάφρου μεγάλως ἐβόησεν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς, | |
| Tare de trei ori atunci da strigăt la șanț și de trei ori | |
| τρὶς δὲ κυκήθησαν Τρῶες κλειτοί τ' ἐπίκουροι. | 229 |
| τρὶς δὲ συνεταράχθησαν οἱ Τρῷες, καὶ οἱ ἔνδοξοι βοηθοί· | |
| Valmeș fugiră Troienii cu soții de arme, și-n valmă | |
| ἔνθα δὲ καὶ τότ' ὄλοντο δυώδεκα φῶτες ἄριστοι | 230 |
| ἐκεῖ δὲ ἀπώλοντο καὶ τότε δώδεκα ἄνδρες κράτιστοι | |
| Douăsprezece vieți pieriră-ntre roate și suliți, | |
| ἀμφὶ σφοῖς ὀχέεσσι καὶ ἔγχεσιν. αὐτὰρ Ἀχαιοὶ | 231 |
| περὶ τὰ ἑαυτῶν ὀχήματα καὶ δόρατα· οἱ Ἕλληνες δὲ | |
| Oameni viteji și de frunte cu toții. Voios după asta | |
| ἀσπασίως Πάτροκλον ὑπ' ἐκ βελέων ἐρύσαντες | 232 |
| ἀσμένως τὸν Πάτροκλον ἑλκύσαντες ἐκ τῶν βελῶν | |
| Scoaser-Aheii din toi, îl luară la ei pe Patroclu | |
| κάτθεσαν ἐν λεχέεσσι· φίλοι δ' ἀμφέσταν ἑταῖροι | 233 |
| κατέθηκαν ἐν τῇ στρωμνῇ, οἱ ἀγαπητοὶ δὲ φίλοι περιέστησαν | |
| Și pe năsălii-l purtau. În juru-i jălind s-adunară | |
| μυρόμενοι· μετὰ δέ σφι ποδώκης εἵπετ' Ἀχιλλεὺς | 234 |
| θρηνοῦντες, ἐν αὐτοῖς δὲ ὁ ταχύπους Ἀχιλλεὺς ἠκολούθει | |
| Iute tovarăși de-ai lui. Între dânșii veni și Ahile; | |
| δάκρυα θερμὰ χέων, ἐπεὶ εἴσιδε πιστὸν ἑταῖρον | 235 |
| θερμὰ δάκρυα χέων, ἐπειδὴ ἐθεάσατο τὸν πιστὸν φίλον | |
| Dus și cu lacrimi fierbinți căuta la iubitul prieten, | |
| κείμενον ἐν φέρτρῳ δεδαϊγμένον ὀξέϊ χαλκῷ, | 236 |
| κείμενον ἐν τῇ νεκρικῇ κλίνῃ τετρωμένον σιδήρῳ ὀξεῖ. | |
| Care, de suliți străpuns, zăcea fără viață pe targă; | |
| τόν ῥ' ἤτοι μὲν ἔπεμπε σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν | 237 |
| τοῦτον δὴ ἐπέπεμψε μὲν σὺν τοῖς ὅπλοις καὶ τοῖς ὀχήμασιν | |
| El la război îl trimise cu cai, cu telegi, și pe dânsul | |
| ἐς πόλεμον, οὐδ' αὖτις ἐδέξατο νοστήσαντα. | 238 |
| εἰς τὴν μάχην, οὐκ ἐδέξατο δὲ μετὰ ταῦτα ὑποστρέψαντα. | |
| Nu-l mai primi înapoi și mort i se-ntoarse din luptă. | |
| Ἠέλιον δ' ἀκάμαντα βοῶπις πότνια Ἥρη | 239 |
| τὸν μὴ κάμνοντα δὲ ἥλιον ἡ εὐόφθαλμος σεβαστὴ Ἥρα | |
| Hera, zeița-nchinată, dădu într-aceea poruncă | |
| πέμψεν ἐπ' Ὠκεανοῖο ῥοὰς ἀέκοντα νέεσθαι· | 240 |
| ἔπεμψεν ἐπὶ τὰς ῥοὰς τοῦ Ὠκεανοῦ ἄκοντα πορεύεσθαι· | |
| Neostenitului soare mai iute-n Ocean să apuie. | |
| ἠέλιος μὲν ἔδυ, παύσαντο δὲ δῖοι Ἀχαιοὶ | 241 |
| ὁ ἥλιος μὲν οὖν ἔδυ, ἀπεπαύσαντο δὲ οἱ ἐνδοξότατοι Ἕλληνες | |
| Soarele apuse-n curând și mândrii Ahei încetară | |
| φυλόπιδος κρατερῆς καὶ ὁμοιΐου πολέμοιο. | 242 |
| τῆς ἰσχυρᾶς μάχης, καὶ τοῦ χαλεποῦ πολέμου. | |
| Sângerătorul încaier, războiul amar tuturora. | |
| Τρῶες δ' αὖθ' ἑτέρωθεν ἀπὸ κρατερῆς ὑσμίνης | 243 |
| καὶ δὴ καὶ οἱ Τρῷες ἀφ' ἑτέρου μέρους ἀπὸ τῆς ἰσχυρᾶς μάχης | |
| Se-ndepărtară Troienii la fel de pe câmpul de sângiuri | |
| χωρήσαντες ἔλυσαν ὑφ' ἅρμασιν ὠκέας ἵππους, | 244 |
| ἀναχωρήσαντες, ἔλυσαν ὑπὸ τὰ ἅρματα τοὺς ταχεῖς ἵππους, | |
| Și telegarii buiaci de la carele lor sloboziră | |
| ἐς δ' ἀγορὴν ἀγέροντο πάρος δόρποιο μέδεσθαι. | 245 |
| συνηθροίσθησαν δὲ εἰς τὴν ἐκκλησίαν πρὸ τοῦ φροντίσαι δείπνου. | |
| Și s-adunară la sfat înainte ca ei să cineze. | |
| ὀρθῶν δ' ἑσταότων ἀγορὴ γένετ', οὐδέ τις ἔτλη | 246 |
| ὀρθῶν δὲ ἑστώτων ἐγένετο ἡ ἐκκλησία, οὐ γὰρ ὑπέμεινέ τις | |
| Oblu ei stau în picioare, nu poate să șadă nici unul, | |
| ἕζεσθαι· πάντας γὰρ ἔχε τρόμος, οὕνεκ' Ἀχιλλεὺς | 247 |
| καθίσαι, πάντας γὰρ κατέσχε φόβος, διότι Ἀχιλλεὺς | |
| Groaza-i cuprinse pe toți, că Ahile din nou se ivise | |
| ἐξεφάνη, δηρὸν δὲ μάχης ἐπέπαυτ' ἀλεγεινῆς. | 248 |
| ἐφάνη· ἐπὶ πολὺ δὲ ἀπέστη τοῦ χαλεποῦ πολέμου· | |
| După ce el încetase de mult să ia parte-n bătaie. | |
| τοῖσι δὲ Πουλυδάμας πεπνυμένος ἦρχ' ἀγορεύειν | 249 |
| ἐν τούτοις δὲ Πολυδάμας συνετὸς ἤρξατο δημηγορεῖν | |
| Fiul lui Pantus întâiul se scoală-ntre ei, Polidamas | |
| Πανθοΐδης· ὃ γὰρ οἶος ὅρα πρόσσω καὶ ὀπίσσω· | 250 |
| ὁ υἱὸς τοῦ Πάνθου, οὗτος γὰρ μόνος ἑῶρα τά τε μέλλοντα καὶ τὰ παρελθόντα, | |
| Cel chibzuit, care singur vedea înapoi și-nainte, | |
| Ἕκτορι δ' ἦεν ἑταῖρος, ἰῇ δ' ἐν νυκτὶ γένοντο, | 251 |
| τοῦ Ἕκτορος δὲ ἦν φίλος, ἐν μιᾷ δὲ νυκτὶ ἐγεννήθησαν· | |
| Soțul lui Hector, o dată născut într-o noapte cu dânsul, | |
| ἀλλ' ὃ μὲν ἂρ μύθοισιν, ὃ δ' ἔγχεϊ πολλὸν ἐνίκα· | 252 |
| ἀλλ' ὁ μὲν τῷ λόγῳ, ὁ δὲ τῷ δόρατι πολλῷ ὑπερεῖχεν· | |
| Dar biruia Polidamas în sfat și cu armele Hector; | |
| ὅ σφιν ἐϋφρονέων ἀγορήσατο καὶ μετέειπεν· | 253 |
| ὅστις καλῶς διανοούμενος ἐδημηγόρησε, καὶ εἶπεν ἐν αὐτοῖς· | |
| Binevoindu-le dânsul așa începu sfătuirea· | |
| ἀμφὶ μάλα φράζεσθε φίλοι· κέλομαι γὰρ ἔγωγε | 254 |
| πάνυ διασκοπεῖσθε, ὦ φίλοι· κελεύω γὰρ ἔγωγε | |
| „Dați-vă seama temeinic, prieteni. Povața din parte-mi | |
| ἄστυδε νῦν ἰέναι, μὴ μίμνειν ἠῶ δῖαν | 255 |
| εἰς τὴν πόλιν νυνὶ πορευθῆναι, μὴ ἐκδέχεσθαι τὴν ἐνδοξοτάτην ἡμέραν | |
| E s-apucăm spre cetate, să nu așteptăm până mâne | |
| ἐν πεδίῳ παρὰ νηυσίν· ἑκὰς δ' ἀπὸ τείχεός εἰμεν. | 256 |
| ἐν τῇ πεδιάδι παρὰ ταῖς ναυσί, πόρρω γὰρ ἀπὸ τοῦ τείχους ἐσμέν· | |
| Lângă corăbii pe câmp, departe ni-i doară cetatea. | |
| ὄφρα μὲν οὗτος ἀνὴρ Ἀγαμέμνονι μήνιε δίῳ | 257 |
| ὅτε μὲν οὗτος ὁ ἀνὴρ ἐμνησικάκει τῷ ἐνδοξοτάτῳ Ἀγαμέμνονι, | |
| Cât avu ciudă pe-Atrid Agamemnon dușmanul acela, | |
| τόφρα δὲ ῥηΐτεροι πολεμίζειν ἦσαν Ἀχαιοί· | 258 |
| τὸ τηνικαῦτα δὴ ῥᾴδιοι ἦσαν εἰς πόλεμον οἱ Ἕλληνες, | |
| Mult mai ușor ne-a fost nouă să batem război cu Aheii. | |
| χαίρεσκον γὰρ ἔγωγε θοῇς ἐπὶ νηυσὶν ἰαύων | 259 |
| ἤγουν ῥᾳδίως ἡττῶντο· ἔχαιρον γὰρ ἐγὼ παρὰ ταῖς ταχείαις ναυσὶ κοιμώμενος (διάγων), | |
| Mă bucuram eu de masul oștirii pe lângă corăbii, | |
| ἐλπόμενος νῆας αἱρησέμεν ἀμφιελίσσας. | 260 |
| ἐλπίζων κρατήσειν τὰς ναῦς τὰς ἀμφοτέρωθεν ἐλαυνομένας, | |
| Plin de nădejde fiind că pune-vom mâna pe vase· | |
| νῦν δ' αἰνῶς δείδοικα ποδώκεα Πηλεΐωνα· | 261 |
| νῦν δὲ χαλεπῶς φοβοῦμαι τὸν ταχύποδα υἱὸν τοῦ Πηλέως· | |
| Lucrul se schimbă de-acuma, mi-e teamă grozav de Ahile, | |
| οἷος κείνου θυμὸς ὑπέρβιος, οὐκ ἐθελήσει | 262 |
| ὢ οἵα ἐστὶν ἡ ψυχὴ ἐκείνου ὑπεράγουσα τῇ δυνάμει· οὐ βουλήσεται | |
| Fiară de aprig fiind, el n-o să mai stea pe câmpie, | |
| μίμνειν ἐν πεδίῳ, ὅθι περ Τρῶες καὶ Ἀχαιοὶ | 263 |
| μένειν ἐν τῷ πεδίῳ, ὅπου οἱ Τρῷες, καὶ οἱ Ἕλληνες | |
| Unde Troienii și-Aheii-și-mpart deopotrivă la mijloc, | |
| ἐν μέσῳ ἀμφότεροι μένος Ἄρηος δατέονται, | 264 |
| ἐν τῷ μέσῳ ἀμφότεροι τὴν τοῦ πολέμου δύναμιν ἀπομερίζονται, | |
| Între corăbii și deal, războinica înverșunare; | |
| ἀλλὰ περὶ πτόλιός τε μαχήσεται ἠδὲ γυναικῶν. | 265 |
| ἀλλὰ περὶ τῆς πόλεως πολεμήσει, καὶ τῶν γυναικῶν. | |
| Ținta-i acum o să fie orașul, femeile noastre, | |
| ἀλλ' ἴομεν προτὶ ἄστυ, πίθεσθέ μοι· ὧδε γὰρ ἔσται· | 266 |
| ἀλλὰ πορευθῶμεν εἰς τὴν πόλιν, ὑπακούσατέ μοι, οὕτω γὰρ γενήσεται· | |
| Hai dar ’napoi în cetate; ascultați-m, -așa o să fie; | |
| νῦν μὲν νὺξ ἀπέπαυσε ποδώκεα Πηλεΐωνα | 267 |
| νυνὶ μὲν ἡ νὺξ ἔπαυσε τὸν ταχύποδα υἱὸν τοῦ Πηλέως | |
| Numa-ntunericul nopții acum îl opri pe Ahile. | |
| ἀμβροσίη· εἰ δ' ἄμμε κιχήσεται ἐνθάδ' ἐόντας | 268 |
| ἡ θεία· εἰ δὲ ἡμᾶς καταλήψεται ἐνταῦθα ὄντας | |
| Dacă și mâne, când el înarmat o să tabere-ncoace, | |
| αὔριον ὁρμηθεὶς σὺν τεύχεσιν, εὖ νύ τις αὐτὸν | 269 |
| αὔριον ἐξορμήσας σὺν τοῖς ὅπλοις, καλῶς δή τις αὐτὸν | |
| Ne-ar nimeri pe aici, cunoaște-va bine tot insul | |
| γνώσεται· ἀσπασίως γὰρ ἀφίξεται Ἴλιον ἱρὴν | 270 |
| ἐπιγνώσεται· ἀσμένως γὰρ εἰσελεύσεται εἰς τὴν ἱερὰν Ἴλιον, | |
| Cine-i Ahile și-ar fi bucuros dacă scapă cu fuga | |
| ὅς κε φύγῃ, πολλοὺς δὲ κύνες καὶ γῦπες ἔδονται | 271 |
| ὃς ἂν ἐκφύγῃ, πολλοὺς δὲ κύνες, καὶ γῦπες καταφαγοῦνται | |
| Teafăr în Troia, căci mulți din oștenii Troieni o s-ajungă | |
| Τρώων· αἲ γὰρ δή μοι ἀπ' οὔατος ὧδε γένοιτο. | 272 |
| τῶν Τρῴων. εἴθε δή μοι τοῦτο οὐ μόνον μὴ ὀφθείη, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ τοῦ ὠτὸς γένοιτο, ἤγουν μηδὲ ἀκουσθείη. | |
| Hrană la câni și la vulturi, ferească-ne auzul de asta! | |
| εἰ δ' ἂν ἐμοῖς ἐπέεσσι πιθώμεθα κηδόμενοί περ, | 273 |
| ἐὰν δὲ τοῖς ἐμοῖς λόγοις πείθησθε, καίπερ ἀλγοῦντες, | |
| Însă de-om face cum eu spun, cu toate că greu ne-ar fi nouă, | |
| νύκτα μὲν εἰν ἀγορῇ σθένος ἕξομεν, ἄστυ δὲ πύργοι | 274 |
| διὰ νυκτὸς μὲν ἐν τῇ ἀγορᾷ δύναμιν ἕξομεν, ἤγουν κρατερῶς βουλευσόμεθα, τὴν πόλιν δέ οἵ τε πύργοι, | |
| Noaptea ținea-vom puterea-ntrunită-n oraș, și păzită | |
| ὑψηλαί τε πύλαι σανίδες τ' ἐπὶ τῇς ἀραρυῖαι | 275 |
| καὶ αἱ μεγάλαι πύλαι (δίοδοι), καὶ αἱ ἐπ' αὐταῖς συνηρμοσμέναι σανίδες | |
| Fi-va cetatea cu zidul, cu porțile-nalte de scânduri | |
| μακραὶ ἐΰξεστοι ἐζευγμέναι εἰρύσσονται· | 276 |
| αἱ ἐπιμήκεις καὶ εὐξέστως εἰργασμέναι συγκεκλεισμέναι φυλάξουσι καὶ σώσουσι· | |
| Bine cioplite și lungi, cu zăvoare vârtos zăvorâte; | |
| πρῶϊ δ' ὑπηοῖοι σὺν τεύχεσι θωρηχθέντες | 277 |
| τὸ πρωὶ δὲ ἕωθεν σὺν τοῖς ὅπλοις καθοπλισθέντες | |
| Noi dimineața din zori, încingându-ne armele, sta-vom | |
| στησόμεθ' ἂμ πύργους· τῷ δ' ἄλγιον, αἴ κ' ἐθέλῃσιν | 278 |
| στησόμεθα ἐπὶ τῶν πύργων, τούτῳ δὲ ὀδυνηρὸν ἔσται, ἐὰν ἐθέλῃ | |
| Jur-împrejur pe la turnuri, și amar îi va fi lui Ahile, | |
| ἐλθὼν ἐκ νηῶν περὶ τείχεος ἄμμι μάχεσθαι. | 279 |
| ἀφικόμενος ἐκ τῶν νεῶν περὶ τὸ τεῖχος πολεμεῖν ἡμῖν· | |
| Dac-ar veni de la vase și-ar vrea să ne-mpresure zidul. | |
| ἂψ πάλιν εἶσ' ἐπὶ νῆας, ἐπεί κ' ἐριαύχενας ἵππους | 280 |
| αὖθις εἰς τοὐπίσω ὑποστρέψει ἐπὶ τὰς ναῦς, ἐπειδὰν τοὺς μεγαλαύχενας ἵππους | |
| El o să plece ’napoi săturându-și de-atâta-alergare | |
| παντοίου δρόμου ἄσῃ ὑπὸ πτόλιν ἠλασκάζων· | 281 |
| παντοδαποῦ δρόμου κορέσῃ, ὑπὸ τὴν πόλιν αὐτοὺς πλανῶν, καὶ μετὰ ἀναστροφῆς ἐλαύνων· | |
| Caii cu gâtul înalt purtați în tot felul sub ziduri. | |
| εἴσω δ' οὔ μιν θυμὸς ἐφορμηθῆναι ἐάσει, | 282 |
| ἔσω δὲ ἐφορμῆσαι οὐκ ἐάσει αὐτὸν ἡ ψυχὴ | |
| N-o să mai aibă curajul să deie năvală-n cetate, | |
| οὐδέ ποτ' ἐκπέρσει· πρίν μιν κύνες ἀργοὶ ἔδονται. | 283 |
| οὐδὲ ἐκπορθήσει ποτὲ πρὶν ἂν αὐτὸν κύνες ταχεῖς καταφάγωσι. | |
| Ci o să-l sfâșie cânii ’nainte ca el să ne-o surpe.” | |
| τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 284 |
| πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος, εἶπεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ. | |
| Clatină Hector din coif, se încruntă și-ndată-i răspunde· | |
| Πουλυδάμα σὺ μὲν οὐκέτ' ἐμοὶ φίλα ταῦτ' ἀγορεύεις, | 285 |
| ὦ Πολυδάμα, σὺ μὲν οὐδαμῶς ἐμοὶ προσφιλῆ ταῦτα λέγεις, | |
| „Hei, Polidamas, nu-mi place vorbirea rostită de tine, | |
| ὃς κέλεαι κατὰ ἄστυ ἀλήμεναι αὖτις ἰόντας. | 286 |
| ὅστις κελεύεις συναθροισθῆναι εἰς τὴν πόλιν αὖθις ἐλθόντας· | |
| Dacă ne-nveți s-apucăm înapoi și-n oraș să ne-nchidem, | |
| ἦ οὔ πω κεκόρησθε ἐελμένοι ἔνδοθι πύργων; | 287 |
| ἢ οὔπω ἐχορτάσθητε συγκεκλεισμένοι ἐντὸς τῶν πυλῶν; | |
| Nu vi-i destul cât ați stat ca-n temniț-acolo sub ziduri? | |
| πρὶν μὲν γὰρ Πριάμοιο πόλιν μέροπες ἄνθρωποι | 288 |
| τὸ πρῶτον μὲν γὰρ τὴν πόλιν τοῦ Πριάμου οἱ μεμερισμένην ἔχοντες τὴν φωνὴν ἄνθρωποι | |
| Vestea mergea mai demult și lumea zicea că orașul | |
| πάντες μυθέσκοντο πολύχρυσον πολύχαλκον· | 289 |
| σύμπαντες ἔφασκον πολὺν χρυσὸν ἔχουσαν, καὶ πολὺν χαλκόν, | |
| Tatălui meu este cel mai bogat în aramă și-n aur. | |
| νῦν δὲ δὴ ἐξαπόλωλε δόμων κειμήλια καλά, | 290 |
| νυνὶ δὲ ἐξανήλωται ἐκ τῶν οἴκων τὰ καλὰ ἐναποκείμενα χρήματα· | |
| S-au irosit îns-acum de la case-avuțiile mândre, | |
| πολλὰ δὲ δὴ Φρυγίην καὶ Μῃονίην ἐρατεινὴν | 291 |
| πολλὰ δὲ δὴ κατὰ τὴν Φρυγίαν καὶ τὴν ἐπέραστον Μῃονίαν | |
| Parte trecură ca schimb în Meonia, țara plăcută, | |
| κτήματα περνάμεν' ἵκει, ἐπεὶ μέγας ὠδύσατο Ζεύς. | 292 |
| κτήματα πωλούμενα ἔρχονται, ἐπειδὴ ὁ μέγας Ζεὺς ἐχολώθη, καὶ ὠργίσθη· | |
| Parte în Frigia numai de când oropsitu-ne-a Zeus, | |
| νῦν δ' ὅτε πέρ μοι ἔδωκε Κρόνου πάϊς ἀγκυλομήτεω | 293 |
| νυνὶ δὲ ἡνίκα μοι ἔδωκεν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου σκολιοβούλου | |
| Însă de-acuma când el, împăratul olimpic, îmi dete | |
| κῦδος ἀρέσθ' ἐπὶ νηυσί, θαλάσσῃ τ' ἔλσαι Ἀχαιούς, | 294 |
| δόξαν κτήσασθαι, καὶ εἰς τὰς ναῦς καὶ τὴν θάλασσαν συνελάσαι τοὺς Ἕλληνας, | |
| Slavă și bat la corăbii pe-Ahei și-i înfund pe la mare, | |
| νήπιε μηκέτι ταῦτα νοήματα φαῖν' ἐνὶ δήμῳ· | 295 |
| μηδαμῶς, ὦ ἀνόητε, τὰ νοήματα ταῦτα λέγε ἐν τῷ δήμῳ· | |
| Nesocotite, să nu mai ții obștii așa cuvântare. | |
| οὐ γάρ τις Τρώων ἐπιπείσεται· οὐ γὰρ ἐάσω. | 296 |
| οὐδεὶς γὰρ τῶν Τρῴων ὑπακούσεται, οὐ γὰρ ἀφήσω. | |
| N-o să te asculte nici unul de-ai noștri, că n-o să dau voie, | |
| ἀλλ' ἄγεθ' ὡς ἂν ἐγὼ εἴπω, πειθώμεθα πάντες. | 297 |
| ἀλλ' ἄγετε ὥσπερ ἂν ἐγὼ εἴπω, πάντες ὑπακούωμεν· | |
| Haide mai bine să facem cu toții cum eu vă voi spune· | |
| νῦν μὲν δόρπον ἕλεσθε κατὰ στρατὸν ἐν τελέεσσι, | 298 |
| νυνὶ μὲν δεῖπνον λάβετε κατὰ τὸ στρατόπεδον ἐν ταῖς τάξεσι, | |
| Cina luați-v-acuma prin tabără printre șiraguri | |
| καὶ φυλακῆς μνήσασθε, καὶ ἐγρήγορθε ἕκαστος· | 299 |
| καὶ φυλακῆς μνήσθητε, καὶ γρηγορεῖτε πάντες· | |
| Și căutați dup-aceea de pază, vegheați fiecare; | |
| Τρώων δ' ὃς κτεάτεσσιν ὑπερφιάλως ἀνιάζει, | 300 |
| ὅστις δὲ τῶν Τρῴων κτήμασιν ὑπερβαλλόντως λυπεῖ τὸ κοινόν, | |
| Dacă de-avutu-i cumva e prea îngrijat oarecine, | |
| συλλέξας λαοῖσι δότω καταδημοβορῆσαι· | 301 |
| συνάξας αὐτὰ δότω τῷ πλήθει καταφαγεῖν δημοσίᾳ, | |
| Las’ să-l aducă să-l dea în folosul obștesc al oștirii; | |
| τῶν τινὰ βέλτερόν ἐστιν ἐπαυρέμεν ἤ περ Ἀχαιούς. | 302 |
| βέλτιόν ἐστιν τινὰ τούτων ἀπολαύειν αὐτῶν, ἢ τοὺς Ἕλληνας. | |
| Asta mai bine-i și nu să se bucure-Aheii de dânsul. | |
| πρῶϊ δ' ὑπηοῖοι σὺν τεύχεσι θωρηχθέντες | 303 |
| τὸ πρωί δὲ ἕωθεν σὺν τοῖς ὅπλοις καθοπλισθέντες | |
| Iar dimineața din zori, înarmându-ne noi să începem | |
| νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσιν ἐγείρομεν ὀξὺν Ἄρηα. | 304 |
| παρὰ ταῖς βαθείαις ναυσὶ συστήσομεν πόλεμον σφοδρόν. | |
| Mai viforoasă bătaie pe lângă corăbii. Și dacă | |
| εἰ δ' ἐτεὸν παρὰ ναῦφιν ἀνέστη δῖος Ἀχιλλεύς, | 305 |
| εἰ δὲ ἀληθῶς ἐκ τῶν νεῶν ἀνέστη ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς, | |
| E cumva drept că Ahile în tabără iar se ridică, | |
| ἄλγιον αἴ κ' ἐθέλῃσι τῷ ἔσσεται· οὔ μιν ἔγωγε | 306 |
| λυπηρὸν αὐτῷ ἔσται ἐὰν ἐθέλῃ· οὐκ ἔγωγε αὐτὸν | |
| Lui o să-i fie mai rău, de se bizuie-ncoace să vie. | |
| φεύξομαι ἐκ πολέμοιο δυσηχέος, ἀλλὰ μάλ' ἄντην | 307 |
| φεύξομαι ἐκ τοῦ κακοήχου πολέμου, ἀλλὰ πάνυ ἐναντίον | |
| Nu voi fugi de la crâncena harță, ba chiar mă voi pune | |
| στήσομαι, ἤ κε φέρῃσι μέγα κράτος, ἦ κε φεροίμην. | 308 |
| στήσομαι, ἢ σχοίη ἂν νίκην μεγάλην, ἢ σχοίημ' ἄν· | |
| Mai cu temei până biruie dânsul ori eu voi învinge· | |
| ξυνὸς Ἐνυάλιος, καί τε κτανέοντα κατέκτα. | 309 |
| κοινός ἐστιν ὁ Ἄρης, καὶ τόν, κτανοῦντα ἤγουν τὸν ἐλπίζοντα ἀνελεῖν, ἀνεῖλεν. | |
| Nici nu alege războiul și cade chiar cine amenință.” | |
| ὣς Ἕκτωρ ἀγόρευ', ἐπὶ δὲ Τρῶες κελάδησαν | 310 |
| οὕτως ἔλεγεν ὁ Ἕκτωρ, οἱ Τρῷες δὲ ἐπήχησαν, | |
| Asta le zise și spusa-i cu chiot primiră Troienii, | |
| νήπιοι· ἐκ γάρ σφεων φρένας εἵλετο Παλλὰς Ἀθήνη. | 311 |
| οἱ μωροὶ καὶ ἀνόητοι, ἐξείλετο γὰρ τὴν διάνοιαν αὐτῶν ἡ πολεμική Ἀθηνᾶ· | |
| Nesocotiții, că Palas Atena-i scosese din minte, | |
| Ἕκτορι μὲν γὰρ ἐπῄνησαν κακὰ μητιόωντι, | 312 |
| τῷ Ἕκτορι μὲν γὰρ συνῄνεσαν δεινὰ βουλευομένῳ (συμβουλεύοντι)· | |
| Și lăudară povața cu totul greșit-a lui Hector | |
| Πουλυδάμαντι δ' ἄρ' οὔ τις ὃς ἐσθλὴν φράζετο βουλήν. | 313 |
| τῷ Πολυδάμαντι δὲ οὐδεὶς, ὅστις ἀγαθὴν βουλὴν διενοεῖτο. | |
| Și defăimară vorbirea temeinic-a lui Polidamas. | |
| δόρπον ἔπειθ' εἵλοντο κατὰ στρατόν· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ | 314 |
| οἱ μὲν οὖν δεῖπνον ἔλαβον κατὰ τὸ στρατόπεδον· οἱ Ἕλληνες δὲ | |
| Ei dup-aceea prin oaste la cină s-au pus. Iar Aheii | |
| παννύχιοι Πάτροκλον ἀνεστενάχοντο γοῶντες. | 315 |
| δι᾽ ὅλης τῆς νυκτὸς τὸν Πάτροκλον θρηνοῦντες ἐστέναζον, | |
| Stau la priveghi cât e noaptea bocind și jălind pe Patroclu. | |
| τοῖσι δὲ Πηλεΐδης ἁδινοῦ ἐξῆρχε γόοιο | 316 |
| ἐν τούτοις δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Πηλέως ἡγεῖτο δαψιλοῦς θρήνου, | |
| Bocetul jalnic al lor îl începe-ntre dânșii Ahile. | |
| χεῖρας ἐπ' ἀνδροφόνους θέμενος στήθεσσιν ἑταίρου | 317 |
| θεὶς τὰς χεῖρας τὰς ἀνδροκτόνους ἐπὶ τοῖς στήθεσι τοῦ φίλου, | |
| El ucigașele mâni pe pieptul ortacului pune, | |
| πυκνὰ μάλα στενάχων ὥς τε λὶς ἠϋγένειος, | 318 |
| συνεχῶς πάνυ στενάζων καθάπερ λέων μέγα τὸ γένειον ἔχων καὶ εὔτονος, | |
| Geme și-oftează mereu. Cum leul frumos-încomatul, | |
| ᾧ ῥά θ' ὑπὸ σκύμνους ἐλαφηβόλος ἁρπάσῃ ἀνὴρ | 319 |
| ᾧτινι δὴ τὰ γεννήματα ὑφαρπάσῃ ἀνὴρ θηρευτὴς | |
| Când vânătorul de cerbi din negrul bunget îi răpește | |
| ὕλης ἐκ πυκινῆς· ὃ δέ τ' ἄχνυται ὕστερος ἐλθών, | 320 |
| ἐκ τοῦ πυκτοῦ καὶ συνηρεφοῦς δρυμοῦ, οὗτος δὲ λυπεῖται μετέπειτα παραγενόμενος, | |
| Puii prin peșteră ascunși, iar el dup-aceea când vine, | |
| πολλὰ δέ τ' ἄγκε' ἐπῆλθε μετ' ἀνέρος ἴχνι' ἐρευνῶν | 321 |
| πολλοὺς δὲ κοίλους καὶ φαραγγώδεις τόπους ἐπῆλθε κατὰ τὰ ἴχνη τοῦ ἀνδρὸς ζητῶν καὶ ῥινηλατῶν, | |
| Văile plin de necaz cutreier, -adulmecă-ntr-una, | |
| εἴ ποθεν ἐξεύροι· μάλα γὰρ δριμὺς χόλος αἱρεῖ· | 322 |
| εἴ ποθεν αὐτὸν εὖροι, πάνυ γὰρ ὀργὴ δριμεία κατακρατεῖ· | |
| Doar va găsi pe dușman, și geme turbat de mânie; | |
| ὣς ὃ βαρὺ στενάχων μετεφώνεε Μυρμιδόνεσσιν· | 323 |
| οὕτως αὐτὸς βαρέως στενάζων ἔλεγεν ἐν τοῖς Μυρμιδόσι. | |
| Astfel, Ahile din greu suspinând, mirmidonilor zice· | |
| ὢ πόποι ἦ ῥ' ἅλιον ἔπος ἔκβαλον ἤματι κείνῳ | 324 |
| φεῦ φεῦ, ὄντως δὴ ματαίως ἐξέβαλον λόγον τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ | |
| „Vai mie, vorbă deșartă grăit-am în ziua aceea | |
| θαρσύνων ἥρωα Μενοίτιον ἐν μεγάροισι· | 325 |
| θαρσοποιῶν τὸν ἥρωα Μενοίτιον ἐν τοῖς οἴκοις· | |
| Când pe Menețiu voiam să-l mângâi acasă la dânsul | |
| φῆν δέ οἱ εἰς Ὀπόεντα περικλυτὸν υἱὸν ἀπάξειν | 326 |
| εἶπον γὰρ αὐτῷ ἀπάξειν τὸν υἱὸν εἰς τὸν ὑπερένδοξον Ὀπόεντα | |
| Și pe fecioru-i slăvit îi spuneam că-i aduc la Opunta | |
| Ἴλιον ἐκπέρσαντα, λαχόντα τε ληΐδος αἶσαν. | 327 |
| ἐκπορθήσαντα τὸ Ἴλιον, καὶ ἀπολαβόντα μοῖραν τῆς λαφυραγωγίας. | |
| După ce năruie Troia și capătă parte din pradă. | |
| ἀλλ' οὐ Ζεὺς ἄνδρεσσι νοήματα πάντα τελευτᾷ· | 328 |
| ἀλλ' οὐ Ζεὺς τοῖς ἀνδράσι πάντα τὰ νοήματα τελειοῖ, | |
| Însă nu-s toate dorințele noastre-mplinite de Zeus; | |
| ἄμφω γὰρ πέπρωται ὁμοίην γαῖαν ἐρεῦσαι | 329 |
| ἀμφοτέρους γὰρ εἵμαρτο ὁμοίων γῆν ἐρυθρὰν ποιῆσαι τῷ αἵματι | |
| Scris ne-a fost nouă același pământ de la Troia cu sânge | |
| αὐτοῦ ἐνὶ Τροίῃ, ἐπεὶ οὐδ' ἐμὲ νοστήσαντα | 330 |
| αὐτόθι ἐν τῇ Τροίᾳ, ἐπειδὴ οὐδὲ ἐμὲ ὑποστρέψαντα | |
| Să înroșim amândoi. Nici eu doar acasă la mine | |
| δέξεται ἐν μεγάροισι γέρων ἱππηλάτα Πηλεὺς | 331 |
| ἀποδέξεται ἐν τοῖς οἴκοις ὁ γέρων ἱππικὸς Πηλεύς, | |
| N-o să mă-ntorn, și de tata bătrânul Peleu și de mama | |
| οὐδὲ Θέτις μήτηρ, ἀλλ' αὐτοῦ γαῖα καθέξει. | 332 |
| οὐδὲ Θέτις ἡ μητὴρ, ἀλλ᾿ αὐτόθι ἡ γῆ καθέξει καὶ καλύψει. | |
| N-o să mai fiu eu primit; pe-aici o să-mi fie mormântul. | |
| νῦν δ' ἐπεὶ οὖν Πάτροκλε σεῦ ὕστερος εἶμ' ὑπὸ γαῖαν, | 333 |
| νυνὶ δὲ ἐπειδή, ὦ Πάτροκλε, μετὰ σὲ πορεύσομαι ὑπὸ τὴν γῆν, | |
| Iar dacă eu am să intru-n pământ după tine, Patrocle, | |
| οὔ σε πρὶν κτεριῶ πρίν γ' Ἕκτορος ἐνθάδ' ἐνεῖκαι | 334 |
| οὐ πρότερόν σε ἐνταφιάσω, πρὶν ἢ δεῦρο ἐνέγκαι τὰ τοῦ Ἕκτορος | |
| N-o să te pun în mormânt până nu-ți voi aduce-nainte | |
| τεύχεα καὶ κεφαλὴν μεγαθύμου σοῖο φονῆος· | 335 |
| ὅπλα, καὶ τὴν κεφαλὴν τοῦ σοῦ μεγαλοψύχου φονέως· | |
| Capul și armele aceluia care-ndrăzni să te-omoare, | |
| δώδεκα δὲ προπάροιθε πυρῆς ἀποδειροτομήσω | 336 |
| δώδεκα δὲ ἔμπροσθεν τοῦ πυρὸς ἀπαυχενίσω, καὶ ἀποτραχηλίσω | |
| Șase perechi de Troieni, toți oameni aleși, înaintea | |
| Τρώων ἀγλαὰ τέκνα σέθεν κταμένοιο χολωθείς. | 337 |
| τέκνα λαμπρὰ τῶν Τρῴων, ὀργισθεὶς ἕνεκα σοῦ ἀνερεθέντος· | |
| Rugului am să-i înjunghii ca eu să răzbun a ta moarte. | |
| τόφρα δέ μοι παρὰ νηυσὶ κορωνίσι κείσεαι αὔτως, | 338 |
| ἐπὶ τοσοῦτον δέ μοι παρὰ ταῖς καμπυλοπρύμνοις ναυσὶ κείσῃ οὑτωσί, | |
| Tu ai să stai îns-aicea întins pân-atunci la corăbii, | |
| ἀμφὶ δὲ σὲ Τρῳαὶ καὶ Δαρδανίδες βαθύκολποι | 339 |
| περὶ σὲ δὲ αἱ Τρῳάδες καὶ αἱ μεγαλοκόλποι Δαρδανίδες | |
| Unde o să șadă-mprejur și te-or plânge și noaptea și ziua | |
| κλαύσονται νύκτάς τε καὶ ἤματα δάκρυ χέουσαι, | 340 |
| κλαύσονται νύκτας καὶ ἡμέρας δακρυρροοῦσαι, | |
| Roabele noastre din Troia, Dardanele cele pieptoase | |
| τὰς αὐτοὶ καμόμεσθα βίηφί τε δουρί τε μακρῷ | 341 |
| ἃς ἡμεῖς ποιήσαντες ἐκτησάμεθα ἰσχύϊ τε καὶ δόρατι μακρῷ, | |
| Ce-am dobândit amândoi cu puterile noastre, cu arma, | |
| πιείρας πέρθοντε πόλεις μερόπων ἀνθρώπων. | 342 |
| εὐγείους πόλεις ἐκπορθοῦντες τῶν μεμερισμένων ἐχόντων τὴν φωνὴν ἀνθρώπων. | |
| Când cucerit-am orașe bogate, ticsite de oameni.” | |
| ὣς εἰπὼν ἑτάροισιν ἐκέκλετο δῖος Ἀχιλλεὺς | 343 |
| οὕτως εἰπὼν τοῖς φίλοις ἐκέλευσεν ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεὺς | |
| Astfel Ahile grăi și îndată zori pe tovarăși | |
| ἀμφὶ πυρὶ στῆσαι τρίποδα μέγαν, ὄφρα τάχιστα | 344 |
| στῆσαι περὶ τὸ πῦρ λέβητα μέγαν, ὅπως πάνυ ταχέως | |
| Mare căldare cu apă să puie pe foc ca să spele | |
| Πάτροκλον λούσειαν ἄπο βρότον αἱματόεντα. | 345 |
| τὸν Πάτροκλον ἀπολούσαιεν, καὶ ἐκπλύνειεν τὸν αἱματώδη λύθρον. | |
| Neamânat pe Patroclu, să-i curețe cheagul de sânge. | |
| οἳ δὲ λοετροχόον τρίποδ' ἵστασαν ἐν πυρὶ κηλέῳ, | 346 |
| οὗτοι δὲ τὸν εἰς ὃν τὰ λουτρὰ ἐγχέονται λέβητα ἔστησαν ἐν τῷ καυστικῷ πυρί, | |
| Puseră dânșii cazanul pe focul aprins, după asta | |
| ἐν δ' ἄρ' ὕδωρ ἔχεαν, ὑπὸ δὲ ξύλα δαῖον ἑλόντες. | 347 |
| ἐνέχεαν δὲ ὕδωρ, ξύλα δὲ ὑπέκαιον λαβόντες· | |
| Apă turnară și lemne pe sub pirostii grămădiră, | |
| γάστρην μὲν τρίποδος πῦρ ἄμφεπε, θέρμετο δ' ὕδωρ· | 348 |
| τὴν γάστραν μὲν οὖν καὶ τὸ κοῖλον τοῦ λέβητος τὸ πῦρ περιέθαλπεν, ἐθερμαίνετο δὲ τὸ ὕδωρ. | |
| Flacără aprinse să-mpresure repede vasul și apa | |
| αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ ζέσσεν ὕδωρ ἐνὶ ἤνοπι χαλκῷ, | 349 |
| ἐπειδὴ δὲ ἔβρασε τὸ ὕδωρ ἐν τῷ λεπτῷ καὶ καθαρῷ χαλκῷ, | |
| Se încălzi. Și când fierse în vasul de aramă, spălară | |
| καὶ τότε δὴ λοῦσάν τε καὶ ἤλειψαν λίπ' ἐλαίῳ, | 350 |
| τότε δὴ ἔλουσαν αὐτόν, καὶ ἔχρισαν λίπος δι' ἐλαίου, | |
| Trupul și-l unseră apoi cu olei și cu balsam de nouă | |
| ἐν δ' ὠτειλὰς πλῆσαν ἀλείφατος ἐννεώροιο· | 351 |
| ἐνέπλησαν δὲ καὶ ἀνεστόμωσαν τὰ τραύματα ἐλαίου ἐνναετοῦς, | |
| Ani, i-astupară pe urmă mulțimea de proaspete rane | |
| ἐν λεχέεσσι δὲ θέντες ἑανῷ λιτὶ κάλυψαν | 352 |
| ἐν τῇ στρωμνῇ δὲ καταθέντες λεπτῷ περιβολαίῳ (ὑφάσματι) ἐκάλυψαν | |
| Și-l așezară-ntr-un pat. Și întreg, de la cap la picioare, | |
| ἐς πόδας ἐκ κεφαλῆς, καθύπερθε δὲ φάρεϊ λευκῷ. | 353 |
| ἐκ τῆς κεφαλῆς μέχρι τῶν ποδῶν, ἄνωθεν δὲ ἱματίῳ λευκῷ. | |
| Leșu-mpânziră și puseră asupra-i o mantie albă. | |
| παννύχιοι μὲν ἔπειτα πόδας ταχὺν ἀμφ' Ἀχιλῆα | 354 |
| δι᾽ ὅλης μὲν οὖν τῆς νυκτὸς περὶ τὸν ταχύποδα Ἀχιλλέα | |
| Împrejurând după asta pe-Ahile stăteau mirmidonii | |
| Μυρμιδόνες Πάτροκλον ἀνεστενάχοντο γοῶντες· | 355 |
| οἱ Μυρμιδόνες τὸν Πάτροκλον θρηνοῦντες ἀνεστέναζον. | |
| Toți laolaltă cu gemete noaptea jălind pe Patroclu. | |
| Ζεὺς δ' Ἥρην προσέειπε κασιγνήτην ἄλοχόν τε· | 356 |
| ὁ Ζεὺς δὲ εἶπε πρὸς τὴν Ἥραν τὴν ἀδελφὴν καὶ γαμετὴν αὐτοῦ. | |
| Zeus atunci a grăit soției și soru-sei Hera· | |
| ἔπρηξας καὶ ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη | 357 |
| ἔπραξας καὶ παραυτίκα νυνί, ὦ εὐόφθαλμε σεβαστή Ἥρα | |
| „Iată dar, ai izbutit, mărita mea doamnă, tu, Hero, | |
| ἀνστήσασ' Ἀχιλῆα πόδας ταχύν· ἦ ῥά νυ σεῖο | 358 |
| ἐγείρασα τὸν ταχύποδα Ἀχιλλέα· ὄντως που | |
| L-ai ridicat la corăbii pe-Ahile cel iute ca șoimul, | |
| ἐξ αὐτῆς ἐγένοντο κάρη κομόωντες Ἀχαιοί. | 359 |
| ἐκ σοῦ αὐτῆς ἐγεννήθησαν οἱ τὰς κεφαλὰς κομῶντες Ἕλληνες. | |
| Parcă sunt ploduri de-a tale pletoșii feciori din Ahaia.” | |
| τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα βοῶπις πότνια Ἥρη· | 360 |
| πρὸς τοῦτον δὲ ἀπεκρίνετο μετὰ ταῦτα ή εὐόφθαλμος σεβαστὴ Ἥρα· | |
| Hera-nălțată din grai așa se iuți către Zeus· | |
| αἰνότατε Κρονίδη ποῖον τὸν μῦθον ἔειπες. | 361 |
| δεινότατε υἱὲ τοῦ Κρόνου, τίνα τόνδε λόγον εἶπας; | |
| „Ce fel de vorbă-mi spui mie, tu vajnice fiu al lui Cronos? | |
| καὶ μὲν δή πού τις μέλλει βροτὸς ἀνδρὶ τελέσσαι, | 362 |
| καὶ μήν που ἀνὴρ τις φροντίζει τελειώσαι ἀνδρὶ κακόν τι δηλονότι, ὀργισθεὶς αὐτῷ, | |
| Dacă și-un biet muritor lipsit de priceperea noastră | |
| ὅς περ θνητός τ' ἐστὶ καὶ οὐ τόσα μήδεα οἶδε· | 363 |
| ὅστις ὑπάρχει θνητός, καὶ οὐ τοσαύτας βουλὰς ἐπίσταται. | |
| Poate să vie de hac unui alt muritor de pe lume, | |
| πῶς δὴ ἔγωγ', ἥ φημι θεάων ἔμμεν ἀρίστη, | 364 |
| πῶς οὖν ἔγωγε, ἥτις οἴομαι εἶναι κρατίστη πασῶν τῶν θεῶν | |
| Dar’ mite eu care sunt mai presus de oricare zeiță | |
| ἀμφότερον γενεῇ τε καὶ οὕνεκα σὴ παράκοιτις | 365 |
| κατ' ἄμφω, καὶ τῷ γένει, καὶ διότι σὴ γαμετὴ | |
| Și după neam și fiindcă ți-s doară femeie, soția | |
| κέκλημαι, σὺ δὲ πᾶσι μετ' ἀθανάτοισιν ἀνάσσεις, | 366 |
| καλοῦμαι, σὺ δὲ ἐν πᾶσιν τοῖς ἀθανάτοις θεοῖς βασιλεύεις, | |
| Celui mai mare-ntre zei și de care toți zeii ascultă, | |
| οὐκ ὄφελον Τρώεσσι κοτεσσαμένη κακὰ ῥάψαι; | 367 |
| οὐκ ἔμελλον τοῖς Τρῳσὶν ὀργισθεῖσα δεινὰ καὶ χαλεπὰ μηχανήσασθαι; | |
| Nu era eu să-mi răzbun, dușmanilor eu să fac răul?” | |
| ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον· | 368 |
| οὕτως οὗτοι μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον. | |
| Asta vorbeau amândoi între dânșii, în vreme ce Tetis | |
| Ἡφαίστου δ' ἵκανε δόμον Θέτις ἀργυρόπεζα | 369 |
| ἡ Θέτις δὲ ἡ λευκόπους ἀφίκετο εἰς τὸν οἶκον τοῦ Ἡφαίστου | |
| Cea cu picioare-argintii sosi la Hefestos, în casa-i | |
| ἄφθιτον ἀστερόεντα μεταπρεπέ' ἀθανάτοισι | 370 |
| τὸν ἄφθαρτον, τὸν λαμπρόν, τὸν περιφανῆ ἐν τοῖς ἀθανάτοις, | |
| Cea înstelată, cu veșnice ziduri de aramă, și aleasă | |
| χάλκεον, ὅν ῥ' αὐτὸς ποιήσατο κυλλοποδίων. | 371 |
| ὃν δὴ αὐτὸς χαλκοῦν ἐποίησεν ὁ χωλός. | |
| Printre palate zeiești, durate de șchiopul Hefestos, | |
| τὸν δ' εὗρ' ἱδρώοντα ἑλισσόμενον περὶ φύσας | 372 |
| τοῦτον δὲ εὗρεν ἱδρῶτι περιρρεόμενον, συστρεφόμενον περὶ τοὺς πνευματικοὺς ἀσκοὺς | |
| Ea îl găsi nădușind și harnic rotindu-se-n preajma | |
| σπεύδοντα· τρίποδας γὰρ ἐείκοσι πάντας ἔτευχεν | 373 |
| ἐπειγόμενον, λέβητας εἴκοσι τοὺς πάντας κατεσκεύαζεν | |
| Foilor, unde găta douăzeci de căldări cu picioare | |
| ἑστάμεναι περὶ τοῖχον ἐϋσταθέος μεγάροιο, | 374 |
| ἑστάναι περὶ τὸν τοῖχον τοῦ εὐσταθοῦς καὶ ἑδραίου οἴκου, | |
| Vrând la pereți să le-așeze în sala cea bine-zidită. | |
| χρύσεα δέ σφ' ὑπὸ κύκλα ἑκάστῳ πυθμένι θῆκεν, | 375 |
| χρυσοὺς δὲ τροχοὺς ὑπὸ τὸν πυθμένα ἑκάστου αὐτῶν ἔθηκεν, | |
| El fiecăreia-i puse sub talpă o roată de aur, | |
| ὄφρά οἱ αὐτόματοι θεῖον δυσαίατ' ἀγῶνα | 376 |
| ὅπως αὐτῷ αὐτομάτως καὶ ἀφ' ἑαυτῶν εἰσίοιεν εἰς τὸν θεῖον ἀγῶνα, | |
| Ca la divanul zeiesc de la sine să poată să intre | |
| ἠδ' αὖτις πρὸς δῶμα νεοίατο θαῦμα ἰδέσθαι. | 377 |
| καὶ πάλιν εἰς τὸν οἶκον πορεύοιντο θαῦμα θεάσασθαι. | |
| Și să se-ntoarcă-napoi, o minune de măiestritură. | |
| οἳ δ' ἤτοι τόσσον μὲν ἔχον τέλος, οὔατα δ' οὔ πω | 378 |
| οὗτοι δὲ ἐπὶ τοσοῦτον μὲν ἦσαν τετελεσμένοι, οὔπω δὲ τὰ ὦτα | |
| Ele mai gata erau, numai toartele meșteșugite | |
| δαιδάλεα προσέκειτο· τά ῥ' ἤρτυε, κόπτε δὲ δεσμούς. | 379 |
| τὰ ποικίλα προσέκειντο, ἅπερ δὴ ἡτοίμαζεν, ἤλαυνε δὲ τοὺς ἥλους· | |
| Nu le lipise și ținte bătea și voia să le prindă. | |
| ὄφρ' ὅ γε ταῦτ' ἐπονεῖτο ἰδυίῃσι πραπίδεσσι, | 380 |
| ἐν ᾧ δὲ οὗτος ταῦτα εἰργάζετο φρεσὶν ἐπιστήμοσιν, | |
| Meșterul tocmai la asta lucra în minuta când Tetis | |
| τόφρά οἱ ἐγγύθεν ἦλθε θεὰ Θέτις ἀργυρόπεζα. | 381 |
| ἐν τούτῳ παρεγένετο αὐτῷ ἡ θεὰ ἡ Θέτις ἡ λευκόπους, | |
| Cea cu picioare-argintii veni pe la dânsul acasă. | |
| τὴν δὲ ἴδε προμολοῦσα Χάρις λιπαροκρήδεμνος | 382 |
| ταύτην δὲ ἐθεάσατο προϊοῦσα ἡ Χάρις, ἡ στίλβον καὶ λευκὸν τὸ ἐπιβόλαιον καὶ κεφαλόδεσμον ἔχουσα, | |
| Cum a văzut-o, sub văl sclipitor i-a ieșit înainte | |
| καλή, τὴν ὤπυιε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις· | 383 |
| ἡ ὠραία, ἣν ἔγημεν ὁ ὑπερένδοξος Ἥφαιστος ὁ χωλός, | |
| Haris cea plină de farmec, soția vestitului meșter, | |
| ἔν τ' ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζε· | 384 |
| ἐνέφυ δὲ αὐτῇ τῇ χειρί, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει. | |
| Mâna i-o strânse cu drag și așa începu s-o întrebe· | |
| τίπτε Θέτι τανύπεπλε ἱκάνεις ἡμέτερον δῶ | 385 |
| τί δήποτε, ὦ Θέτι μακρόπεπλε, ἀφίκου εἰς τὸ ἡμέτερον δῶμα, | |
| „Cum de vii oare la noi, cinstito și draga mea Tetis, | |
| αἰδοίη τε φίλη τε; πάρος γε μὲν οὔ τι θαμίζεις. | 386 |
| αἰδοῦς ἀξία καὶ προσφιλής; πρότερόν γε μὴν οὐ συνεχῶς παρεγίνου. | |
| Îmbrobodită-n strai lung? Tu n-ai prea venit înainte, | |
| ἀλλ' ἕπεο προτέρω, ἵνα τοι πὰρ ξείνια θείω. | 387 |
| ἀλλ' ἕπου εἰς τοὔμπροσθεν, ὅπως σοι ξένια παραθῶ. | |
| Haide-năuntru, vei fi ospătată frumos ca un oaspe.” | |
| ὣς ἄρα φωνήσασα πρόσω ἄγε δῖα θεάων. | 388 |
| οὕτως δὴ εἰποῦσα εἰς τὸ πρόσω ἦγεν ἡ ἐνδοξοτάτη τῶν θεῶν. | |
| Asta zicându-i, o duse în casă pe zâna cea dalbă | |
| τὴν μὲν ἔπειτα καθεῖσεν ἐπὶ θρόνου ἀργυροήλου | 389 |
| ταύτην μὲν οὖν ἐκάθισεν ἐπὶ τοῦ θρόνου τοῦ ἀργυροὺς ἥλους ἔχοντος τοῦ εὐειδοῦς, | |
| Și o pofti pe un jeț. Cu ținte de-argint era jețul | |
| καλοῦ δαιδαλέου· ὑπὸ δὲ θρῆνυς ποσὶν ἦεν· | 390 |
| καὶ ποικίλως εἰργασμένου, ὑποπόδιον δὲ ὑπὸ τοῖς ποσὶν ἦν, | |
| Cel făurit și frumos și avea scăunaș de picioare. | |
| κέκλετο δ' Ἥφαιστον κλυτοτέχνην εἶπέ τε μῦθον· | 391 |
| ἐκάλεσε δὲ τὸν ἔνδοξον κατὰ τὴν τέχνην Ἥφαιστον, καὶ εἶπε λόγον οὕτως· | |
| Dânsa dă fuga pe urmă și cheamă pe marele meșter· | |
| Ἥφαιστε πρόμολ' ὧδε· Θέτις νύ τι σεῖο χατίζει. | 392 |
| ὦ Ἥφαιστε, ἴθι δεῦρο (πρόελθε οὕτως ὡς ἔχεις σχήματος), ἡ Θέτις δή σου χρείαν κατά τι ἔχει. | |
| „Vino încoace, Hefestos, te caută Tetis pe tine.” | |
| τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα περικλυτὸς ἀμφιγυήεις· | 393 |
| πρὸς ταύτην δὲ ἀπεκρίνετο μετὰ ταῦτα ὁ ὑπερένδοξος Ἥφαιστος ὁ χωλός· | |
| Meșterul, prealăudatul beteag, îi răspunse zeiței· | |
| ἦ ῥά νύ μοι δεινή τε καὶ αἰδοίη θεὸς ἔνδον, | 394 |
| ὄντως δή μοι φοβερὰ καὶ αἰδοῦς ἀξία θεὰ πάρεστιν, | |
| „Vrednică de-nchinăciune și cinste-i zeița din casă, | |
| ἥ μ' ἐσάωσ' ὅτε μ' ἄλγος ἀφίκετο τῆλε πεσόντα | 395 |
| ἥτις με ἔσωσεν, ἡνίκα με λύπη καὶ ὀδύνη κατέλαβε πόρρωθι τεχθέντα | |
| Ea mă feri de primejdie, mă izbăvi la-nfricoșata-mi cădere, | |
| μητρὸς ἐμῆς ἰότητι κυνώπιδος, ἥ μ' ἐθέλησε | 396 |
| βουλῇ τῆς ἐμῆς ἀναιδοῦς μητρός, ἥτις με ἠβουλήθη | |
| Când de rușine câinoasa mea mamă voia să m-ascundă, | |
| κρύψαι χωλὸν ἐόντα· τότ' ἂν πάθον ἄλγεα θυμῷ, | 397 |
| ἀποκρύψαι χωλὸν ὑπάρχοντα. τότε ἂν λύπας καὶ ὀδύνας ὑπέμεινα τῇ ψυχῇ, | |
| Eu fiind șchiop. Ce caznă și chin era bietul să sufăr! | |
| εἰ μή μ' Εὐρυνόμη τε Θέτις θ' ὑπεδέξατο κόλπῳ | 398 |
| εἰ μὴ ἡ Εὐρυνόμη τε καὶ ἡ Θέτις με ὑπεδέξατο εἰς τὸν κόλπον, | |
| Dar în al mării noian la sânu-i primitu-m-a Tetis | |
| Εὐρυνόμη θυγάτηρ ἀψορρόου Ὠκεανοῖο. | 399 |
| ἡ Εὐρυνόμη ἡ θυγάτηρ τοῦ παλιρρόου (ταχέως ῥέοντος) Ὠκεανοῦ, | |
| Și Evrinoma, copila Oceanului, râul vârtelnic, | |
| τῇσι παρ' εἰνάετες χάλκευον δαίδαλα πολλά, | 400 |
| παρ' αὐταῖς ἐννέα ἔτη ἐχάλκευον πολλὰ ποικίλα, | |
| Unde cu ele stătui nouă ani meșterind la podoabe, | |
| πόρπας τε γναμπτάς θ' ἕλικας κάλυκάς τε καὶ ὅρμους | 401 |
| περόνας τε, καὶ περιφερῆ ψέλλια (...εῖς στρεπτοὺς), καὶ σύριγγας (σωληνίσκους), καὶ περιτραχηλίους κόσμους | |
| La-ncolăcite brățări, cheutori și verige și salbe. | |
| ἐν σπῆϊ γλαφυρῷ· περὶ δὲ ῥόος Ὠκεανοῖο | 402 |
| ἐν τῷ κοίλῳ καὶ βαθεῖ σπηλαίῳ, ὁ ῥοῦς δὲ τοῦ Ὠκεανοῦ | |
| Stam într-o peșteră-n fund. Cu murmur de spume Oceanul | |
| ἀφρῷ μορμύρων ῥέεν ἄσπετος· οὐδέ τις ἄλλος | 403 |
| περιέρρει μέγιστος, σὺν ἀφρῷ ποιὸν ἦχον ἀποτελῶν, οὐδέ τις ἄλλος | |
| Jur împrejur îmi huia fioros, dar nimeni acolo | |
| ᾔδεεν οὔτε θεῶν οὔτε θνητῶν ἀνθρώπων, | 404 |
| ἠπίστατο, οὔτε ἀπὸ τῶν θεῶν, οὔτε ἀπὸ τῶν θνητῶν ἀνθρώπων· | |
| Nu mă știa tăinuit, nici zeii, nici oamenii; numai | |
| ἀλλὰ Θέτις τε καὶ Εὐρυνόμη ἴσαν, αἵ μ' ἐσάωσαν. | 405 |
| ἀλλ᾿ ἡ Θέτις τε καὶ ἡ Εὐρυνόμη ἦσαν αἵτινές με ἔσωσαν, | |
| Ele știură, zeițele, mântuitoarele mele. | |
| ἣ νῦν ἡμέτερον δόμον ἵκει· τώ με μάλα χρεὼ | 406 |
| ἥτις νυνὶ ἀφίκετο εἰς τὸν ἡμέτερον οἶκον· διὰ τοῦτό με πάνυ χρέος | |
| Tetis acum e la noi; de-aceea dator mă simt foarte | |
| πάντα Θέτι καλλιπλοκάμῳ ζῳάγρια τίνειν. | 407 |
| ἀποδιδόναι τῇ ὡραιοκόμῳ Θέτιδι πᾶσαν χάριν ὑπὲρ τῆς ἐμῆς ζωῆς. | |
| Binele tot să-i plătesc zeiței cu plete de aur. | |
| ἀλλὰ σὺ μὲν νῦν οἱ παράθες ξεινήϊα καλά, | 408 |
| ἀλλὰ σὺ μὲν αὐτῇ νυνὶ παράθες ξένια καλά, | |
| Tu ca pe-un oaspe primește-o și dă-i bunătățile toate | |
| ὄφρ' ἂν ἐγὼ φύσας ἀποθείομαι ὅπλά τε πάντα. | 409 |
| μέχρις ἂν ἐγὼ τοὺς πνευματικούς ἀσκούς ἀποθῶ, καὶ πάντα τὰ ἔνθετα καὶ ἐνεργά. | |
| Până ce foii așez la o parte și sculele mele.” | |
| ἦ, καὶ ἀπ' ἀκμοθέτοιο πέλωρ αἴητον ἀνέστη | 410 |
| εἶπε καὶ ἀπὸ τοῦ τόπου τοῦ ἄκμονος, μεγάλως ἀετηδὸν (δίκην ἀετοῦ) ἀνέστη | |
| Zise, și de la ilău gâfâind uriașul se scoală, | |
| χωλεύων· ὑπὸ δὲ κνῆμαι ῥώοντο ἀραιαί. | 411 |
| σκάζων, ἐρρωμένως δὲ ὑφώρμων αἱ βεβλαμμέναι κνήμαι. | |
| Șchiop el fiind; picioarele-și deapănă slabe sub dânsul, | |
| φύσας μέν ῥ' ἀπάνευθε τίθει πυρός, ὅπλά τε πάντα | 412 |
| τοὺς μὲν οὖν πνευματικοὺς ἀσκοὺς πόρρωθεν τοῦ πυρὸς ἔθηκε, καὶ πάντα τὰ ὄργανα, | |
| Lasă el foii deoparte de foc și uneltele toate | |
| λάρνακ' ἐς ἀργυρέην συλλέξατο, τοῖς ἐπονεῖτο· | 413 |
| καὶ τὰ σκεύη εἰς τὴν ἀργυρᾶν κιβωτὸν συνήθροισεν, οἷς ἐνέργει· | |
| Și le culege-ntr-o ladă de argint și luând un burete | |
| σπόγγῳ δ' ἀμφὶ πρόσωπα καὶ ἄμφω χεῖρ' ἀπομόργνυ | 414 |
| σπόγγῳ δὲ τό τε πρόσωπον καὶ ἄμφω τὰς χεῖρας ἀπέπασσε, καὶ ἀπέψα, | |
| Ud, el își șterge obrajii și mâinile-i negre amândouă, | |
| αὐχένα τε στιβαρὸν καὶ στήθεα λαχνήεντα, | 415 |
| καὶ τὸν στερεὸν τράχηλον, καὶ τὰ τετριχωμένα, καὶ δασέα στήθη, | |
| Șterge vânjosu-i grumaz și pieptul păros și îmbracă | |
| δῦ δὲ χιτῶν', ἕλε δὲ σκῆπτρον παχύ, βῆ δὲ θύραζε | 416 |
| ἐνεδύσατο δὲ τὸν χιτῶνα, ἔλαβε δὲ τὴν παχεῖαν ῥάβδον, ἐπορεύθη δὲ ἔξω | |
| Haina, ia grosul toiag și șovâlcăind după asta | |
| χωλεύων· ὑπὸ δ' ἀμφίπολοι ῥώοντο ἄνακτι | 417 |
| σκάζων, ὑφώρμων δὲ τῷ βασιλεῖ θεράπαιναι | |
| Iese pe ușă. Sub el, tropăind mărunt îl ajută | |
| χρύσειαι ζωῇσι νεήνισιν εἰοικυῖαι. | 418 |
| χρυσαῖ, ζώσαις νεάνισιν ὅμοιαι, | |
| Fete durate din aur, dar vii ca fecioarele-aieve; | |
| τῇς ἐν μὲν νόος ἐστὶ μετὰ φρεσίν, ἐν δὲ καὶ αὐδὴ | 419 |
| ταύταις ἔνεστι μὲν νοῦς ἐν διανοίᾳ (λογιστικῷ), ἔνεστι δὲ φωνή, | |
| Au deopotrivă cu dânsele minte și glas și tărie | |
| καὶ σθένος, ἀθανάτων δὲ θεῶν ἄπο ἔργα ἴσασιν. | 420 |
| καὶ δύναμις, οἴδασι δὲ τὰ ἔργα τῶν ἀθανάτων θεῶν· | |
| Și-nvățătură la lucru de mână deprins de la zâne; | |
| αἳ μὲν ὕπαιθα ἄνακτος ἐποίπνυον· αὐτὰρ ὃ ἔρρων | 421 |
| αὗται μὲν οὖν ὑπὸ τοῦ βασιλέως ἐνήργουν καὶ διηκόνουν· οὗτος δὲ παρεφθαρμένως πορευόμενος | |
| Ele se străduie alături de bunul stăpân care trudnic | |
| πλησίον, ἔνθα Θέτις περ, ἐπὶ θρόνου ἷζε φαεινοῦ, | 422 |
| πλησίον, ὅπου ἡ Θέτις ἐκάθισεν ἐπὶ θρόνου λαμπροῦ, | |
| Merge și-aproape de Tetis pe tron strălucit se așază. | |
| ἔν τ' ἄρα οἱ φῦ χειρὶ ἔπος τ' ἔφατ' ἔκ τ' ὀνόμαζε· | 423 |
| καὶ ἐνέφυ αὐτῇ τῇ χειρί, καὶ λόγον εἶπε, καὶ ἐξ ὀνόματος ἐκάλει· | |
| Prietenos o apucă de mână și-ncepe s-o-ntrebe· | |
| τίπτε Θέτι τανύπεπλε ἱκάνεις ἡμέτερον δῶ | 424 |
| τί δήποτε, ὦ Θέτι μακρόπεπλε, ἀφίκου εἰς τὸ ἡμέτερον δῶμα, | |
| „Cum de vii oare la noi, cinstita și scumpa mea Tetis | |
| αἰδοίη τε φίλη τε; πάρος γε μὲν οὔ τι θαμίζεις. | 425 |
| αἰδοῦς τε ἀξία καὶ προσφιλής; πρότερόν γε μὴν οὔτι συνεχῶς παρεγίνου. | |
| Îmbrobodită-n strai lung? Tu n-ai prea venit înainte. | |
| αὔδα ὅ τι φρονέεις· τελέσαι δέ με θυμὸς ἄνωγεν, | 426 |
| λέγε ὅ, τι διανοῇ, ποιῆσαι (τελειώσαι) δέ με ἡ ψυχὴ προτρέπεται, | |
| Spune-ne păsul întreg, sunt gata să fac ce vei cere, | |
| εἰ δύναμαι τελέσαι γε καὶ εἰ τετελεσμένον ἐστίν. | 427 |
| εἰ δύναμαι τελειῶσαι, καὶ εἰ ὑπ᾽ ἄλλου ποτὲ ἐτελέσθη. | |
| Numai în mână să-mi stea și să fie cumva cu putință.” | |
| τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Θέτις κατὰ δάκρυ χέουσα· | 428 |
| πρὸς τοῦτον δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦτα ἡ Θέτις δάκρυα καταχέουσα· | |
| Tetis, de plâns podidită, așa lui Hefest îi răspunse· | |
| Ἥφαιστ', ἦ ἄρα δή τις, ὅσαι θεαί εἰσ' ἐν Ὀλύμπῳ, | 429 |
| ὦ Ἥφαιστε, ἆρά γέ τις τῶν ὅσαι θεαί εἰσιν ἐν τῷ οὐρανῷ | |
| „Oare mai e în Olimp, Hefeste, vr’o altă zeiță | |
| τοσσάδ' ἐνὶ φρεσὶν ᾗσιν ἀνέσχετο κήδεα λυγρὰ | 430 |
| τοσαύτας θλίψεις χαλεπὰς ὑπέμεινεν ἐν τῇ ἑαυτῆς διανοίᾳ, | |
| Care-avu parte de chinuri mai multe, mai grele ca mine | |
| ὅσσ' ἐμοὶ ἐκ πασέων Κρονίδης Ζεὺς ἄλγε' ἔδωκεν; | 431 |
| ὅσας ἐμοὶ ἐκ πασῶν Ζεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου λύπας καὶ ὀδύνας ἔδωκεν; | |
| Singur-așa între zeițe menită de Zeus să sufăr? | |
| ἐκ μέν μ' ἀλλάων ἁλιάων ἀνδρὶ δάμασσεν | 432 |
| ἐκ τῶν ἄλλων μὲν θαλασσίων ἐμὲ ὑπέταξεν ἀνδρὶ | |
| Dintre zeițele mării pe mine m-a dat ca soție | |
| Αἰακίδῃ Πηλῆϊ, καὶ ἔτλην ἀνέρος εὐνὴν | 433 |
| Πηλεῖ τῷ υἱῷ τοῦ Αἰακοῦ, καὶ ὑπέμεινα συνουσίαν ἀνδρὸς | |
| Unui bărbat muritor, lui Peleus, pe care cu totul | |
| πολλὰ μάλ' οὐκ ἐθέλουσα. ὃ μὲν δὴ γήραϊ λυγρῷ | 434 |
| κατὰ πολὺ πάνυ μὴ βουλομένη· οὗτος μὲν δὴ γήρᾳ χαλεπῷ | |
| Fără de voie-l luai în căsătorie. El jalnic | |
| κεῖται ἐνὶ μεγάροις ἀρημένος, ἄλλα δέ μοι νῦν, | 435 |
| κεῖται ἐν τῷ οἴκῳ βεβλαμμένος· ἄλλα δὲ νυνί μοι | |
| Zace pe-acasă topit de bătrân. Și-acum alta pe capu-mi· | |
| υἱὸν ἐπεί μοι δῶκε γενέσθαί τε τραφέμεν τε | 436 |
| δεινὰ δηλονότι, ἐπειδή μοι ἔδωκε γεννηθῆναι υἱὸν καὶ ἀνατραφῆναι | |
| După ce biata născut-am fecior arătos și puternic, | |
| ἔξοχον ἡρώων· ὃ δ' ἀνέδραμεν ἔρνεϊ ἶσος· | 437 |
| ἄριστον πάντων τῶν ἡρώων, οὗτος δὲ ηὐξήθη ὅμοιος φυτῷ εὐθαλεῖ· | |
| Steagul voinicilor, și-mi răsărea ca o verde mlădiță, | |
| τὸν μὲν ἐγὼ θρέψασα φυτὸν ὣς γουνῷ ἀλωῆς | 438 |
| τοῦτον μὲν ἐγὼ ἀναθρέψασα καθάπερ φυτὸν ἐν τῷ γονίμῳ τοῦ συμφύτου χωρίου, | |
| Doar îl crescui bucuros ca un pom care crește-n grădină, | |
| νηυσὶν ἐπιπροέηκα κορωνίσιν Ἴλιον εἴσω | 439 |
| ἐπέπεμψα διὰ τῶν καμπυλοπρύμνων νεῶν | |
| Eu cu un stol de corăbii trimisu-l-am tocmai la Troia | |
| Τρωσὶ μαχησόμενον· τὸν δ' οὐχ ὑποδέξομαι αὖτις | 440 |
| εἰς τὸ Ἴλιον πολεμήσοντα τοῖς Τρῳσί, τοῦτον δὲ πάλιν οὐκ ἀποδέξομαι | |
| Și la război cu Troienii. Dar vai, că de-acolo pe dânsul | |
| οἴκαδε νοστήσαντα δόμον Πηλήϊον εἴσω. | 441 |
| εἰς τὸν οἶκον ὑποστρέψαντα εἰς τὴν τοῦ Πηλέως οἰκίαν. | |
| N-o să-l primesc înapoi la tata-i Peleus, acasă, | |
| ὄφρα δέ μοι ζώει καὶ ὁρᾷ φάος ἠελίοιο | 442 |
| ἐν ὅσῳ δέ μοι ζῇ καὶ ὁρᾷ τὸ φῶς τοῦ ἡλίου | |
| Iar câtă vreme viază și vede lumină de soare | |
| ἄχνυται, οὐδέ τί οἱ δύναμαι χραισμῆσαι ἰοῦσα. | 443 |
| λυπεῖται, οὐδέ τι δύναμαι βοηθῆσαι αὐτῷ παραγενομένη· | |
| Suferă bietul și nu pot măcar să-l ajut la nevoie. | |
| κούρην ἣν ἄρα οἱ γέρας ἔξελον υἷες Ἀχαιῶν, | 444 |
| τὴν νέαν μέν, ἣν δὴ ἐκλεξάμενοι οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων ἔδωκαν αὐτῷ δῶρον τιμῶντες, | |
| Fata pe care pe-ales ca răsplată-i dăduser-Aheii, | |
| τὴν ἂψ ἐκ χειρῶν ἕλετο κρείων Ἀγαμέμνων. | 445 |
| ταύτην πάλιν ἐκ τῶν χειρῶν αὐτοῦ ἀφείλετο ὁ βασιλεὺς Ἀγαμέμνων. | |
| Craiul Atrid i-a luat-o cu sila-napoi, iar Ahile | |
| ἤτοι ὃ τῆς ἀχέων φρένας ἔφθιεν· αὐτὰρ Ἀχαιοὺς | 446 |
| ταύτης μὲν οὖν ἕνεκα λυπούμενος ἔφθειρε τὴν διάνοιαν, τοὺς Ἕλληνας δὲ | |
| Sta după dânsa tânjind. Dar iată că-n urmă Danaii | |
| Τρῶες ἐπὶ πρύμνῃσιν ἐείλεον, οὐδὲ θύραζε | 447 |
| οἱ Τρῷες παρὰ ταῖς πρύμναις συνέστρεφον, οὐδὲ ἔξω ἠφίουν | |
| Fură-nfundați de Troieni la corăbii, așa că de-acolo | |
| εἴων ἐξιέναι· τὸν δὲ λίσσοντο γέροντες | 448 |
| ἐξέρχεσθαι, τοῦτον δὲ παρεκάλουν οἱ τίμιοι | |
| Nu era chip să mai miște. Trimiser-atunci dup-Ahile | |
| Ἀργείων, καὶ πολλὰ περικλυτὰ δῶρ' ὀνόμαζον. | 449 |
| τῶν Ἑλλήνων, καὶ πολλὰς ὑπερενδόξους χάριτας ἀπηριθμοῦντο· | |
| Oameni de frunte să-i numere lui sumedenii de daruri, | |
| ἔνθ' αὐτὸς μὲν ἔπειτ' ἠναίνετο λοιγὸν ἀμῦναι, | 450 |
| τότε δ᾽ αὐτὸς μὲν οὖν ἀπηναίνετο καὶ ἀνένευεν ἀποσοβῆσαι τὸν ὄλεθρον, | |
| Totuși el nu vru să-i scape de cumpăna asta pe dânșii, | |
| αὐτὰρ ὃ Πάτροκλον περὶ μὲν τὰ ἃ τεύχεα ἕσσε, | 451 |
| τὸν Πάτροκλον δ᾽ αὐτὸς ἐνέδυσε μὲν τὰ ἑαυτοῦ ὅπλα, | |
| Dar mai pe urmă cu armele lui a-narmat pe Patroclu | |
| πέμπε δέ μιν πόλεμον δέ, πολὺν δ' ἅμα λαὸν ὄπασσε. | 452 |
| ἐπέπεμψε δὲ αὐτὸν εἰς τὸν πόλεμον, ἅμα δὲ πολὺν στρατὸν αὐτῷ ἔδωκε. | |
| Și l-a trimis la bătaie-nsoțindu-l cu armie multă. | |
| πᾶν δ' ἦμαρ μάρναντο περὶ Σκαιῇσι πύλῃσι· | 453 |
| πᾶσαν δὲ τὴν ἡμέραν ἐμάχοντο περὶ τὰς Σκαιὰς πύλας. | |
| Ei s-au bătut cât e ziua de mare la Porțile Schee | |
| καί νύ κεν αὐτῆμαρ πόλιν ἔπραθον, εἰ μὴ Ἀπόλλων | 454 |
| καὶ δὴ ἂν αὐτῇ τῇ ἡμέρᾳ τὴν πόλιν ἐξεπόρθησαν, εἰ μὴ Ἀπόλλων | |
| Și până-n seară orașul era cucerit dacă Febos | |
| πολλὰ κακὰ ῥέξαντα Μενοιτίου ἄλκιμον υἱὸν | 455 |
| πολλὰ δεινὰ ποιήσαντα τὸν ἰσχυρὸν υἱὸν τοῦ Μενοιτίου | |
| Nu da mărire lui Hector și nu-l omora pe Patroclu | |
| ἔκταν' ἐνὶ προμάχοισι καὶ Ἕκτορι κῦδος ἔδωκε. | 456 |
| ἀπέκτεινεν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς, καὶ δόξαν τῷ Ἕκτορι ἐδωρήσατο· | |
| Unde lupta el în frunte, când mare pârjol le făcuse. | |
| τοὔνεκα νῦν τὰ σὰ γούναθ' ἱκάνομαι, αἴ κ' ἐθέλῃσθα | 457 |
| τούτου δὴ ἕνεκα νῦν εἰς τὰ σὰ γόνατα ἀφικόμην, ἐὰν βούλῃ | |
| De-asta eu rogu-te acuma feciorului meu, care bietul | |
| υἱεῖ ἐμῷ ὠκυμόρῳ δόμεν ἀσπίδα καὶ τρυφάλειαν | 458 |
| τῷ ἐμῷ ταχυθανάτῳ ὑιῷ δοῦναι ἀσπίδα, καὶ περικεφαλαίαν, | |
| Are puțin de trăit, tu iară să-i dai armătură, | |
| καὶ καλὰς κνημῖδας ἐπισφυρίοις ἀραρυίας | 459 |
| καὶ καλὰς κνημῖδας προσηρμοσμένας καλύμμασι τῶν σφυρῶν, | |
| Pavăză, platoșă, coif și bine-ncheiate pulpare. | |
| καὶ θώρηχ'· ὃ γὰρ ἦν οἱ ἀπώλεσε πιστὸς ἑταῖρος | 460 |
| καὶ θώρακα· ὃς γὰρ ἦν αὐτῷ ἀπέβαλεν ὁ πιστὸς φίλος ἀναιρεθεὶς | |
| Armele și le-a pierdut cu prietenul său împreună, | |
| Τρωσὶ δαμείς· ὃ δὲ κεῖται ἐπὶ χθονὶ θυμὸν ἀχεύων. | 461 |
| ὑπὸ τῶν Τρῴων, οὗτος δὲ ἐπὶ τῆς γῆς ἀλγῶν τὴν ψυχήν. | |
| De-asta și zace pe jos și de jale se mistuie-Ahile.” | |
| τὴν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα περικλυτὸς ἀμφιγυήεις· | 462 |
| πρὸς ταύτην δὲ ἀπεκρίνατο μετὰ ταῦτα ὁ ὑπερένδοξος Ἥφαιστος ὁ χωλός· | |
| Meșterul cel năzdrăvan Hefest îi răspunse zeiței· | |
| θάρσει· μή τοι ταῦτα μετὰ φρεσὶ σῇσι μελόντων. | 463 |
| θάρρει, μή σοι ταῦτα ἐν τῇ σῇ διανοίᾳ διὰ φροντίδος ἔστωσαν. | |
| „Fii liniștită, tu Tetis, de asta să n-ai nici o grijă, | |
| αἲ γάρ μιν θανάτοιο δυσηχέος ὧδε δυναίμην | 464 |
| εἴθε γὰρ αὐτὸν οὕτω δυναίμην τοῦ κακοήχου θανάτου | |
| Hei, dac-atât de ușor aș putea să ți-l scap de la moartea | |
| νόσφιν ἀποκρύψαι, ὅτε μιν μόρος αἰνὸς ἱκάνοι, | 465 |
| πόρρω ἀποκρύψαι, καὶ ἀπαλλάξαι, ἡνίκα αὐτὸν ἡ χαλεπὴ τελευτὴ καταλαμβάνει, | |
| Cea blestemată pe el, când bietul în gheare-o să-i cadă, | |
| ὥς οἱ τεύχεα καλὰ παρέσσεται, οἷά τις αὖτε | 466 |
| ὥσπερ ὅπλα καλὰ αὐτῷ παρέσται, ὁποῖα τις δὴ | |
| Cât de ușor o să aibă frumoasele arme de care | |
| ἀνθρώπων πολέων θαυμάσσεται, ὅς κεν ἴδηται. | 467 |
| ἀπὸ τῶν πολλῶν ἀνθρώπων θαυμάσεται, ὃς ἂν θεάσηται. | |
| Iar minuna-se-vor mulți, când au să le vadă pe dânsul!” | |
| ὣς εἰπὼν τὴν μὲν λίπεν αὐτοῦ, βῆ δ' ἐπὶ φύσας· | 468 |
| οὕτως εἰπών, ταύτας μὲν κατέλιπεν αὐτόθι, ἐπορεύθη δὲ ἐπὶ τοὺς πνευματικοὺς ἀσκούς. | |
| Astfel îi zice și-acolo lăsând-o, la foi se grăbește, | |
| τὰς δ' ἐς πῦρ ἔτρεψε κέλευσέ τε ἐργάζεσθαι. | 469 |
| τούτους δὲ ἔτρεψεν εἰς τὸ πῦρ, καὶ προσέταξεν ἐνεργεῖν· | |
| Foii întoarce spre foc și începe cu dânșii să umble. | |
| φῦσαι δ' ἐν χοάνοισιν ἐείκοσι πᾶσαι ἐφύσων | 470 |
| οἱ ἀσκοί δὲ πάντες ἐφύσων ἐν φυσητῆρσιν εἴκοσι | |
| În douăzeci de cuptoare pornesc dintr-o dată să sufle | |
| παντοίην εὔπρηστον ἀϋτμὴν ἐξανιεῖσαι, | 471 |
| παντοῖον εὐφύσητον πνεῦμα ἐκπέμποντες, | |
| Foii cu toții și focul aprind cu suflarea-n tot chipul | |
| ἄλλοτε μὲν σπεύδοντι παρέμμεναι, ἄλλοτε δ' αὖτε, | 472 |
| ἄλλοτε (ποτέ) μὲν ἐπειγομένῳ παρεῖναι, ποτὲ δὲ | |
| După dorita măsură, mai repede sau mai alene | |
| ὅππως Ἥφαιστός τ' ἐθέλοι καὶ ἔργον ἄνοιτο. | 473 |
| ὥσπερ ἂν ὁ Ἥφαιστος βούλοιτο καὶ τὸ ἔργον τελοῖτο· | |
| Cum socotește Hefest și după cum cere și lucrul. | |
| χαλκὸν δ' ἐν πυρὶ βάλλεν ἀτειρέα κασσίτερόν τε | 474 |
| ἔβαλε δὲ χαλκὸν εἰς τὸ πῦρ, καὶ στερεὸν κασσίτερον (σίδηρον ἀκαταπόνητον καὶ κασσίτερον), | |
| El cositor în jăratic aruncă, bucăți de aramă | |
| καὶ χρυσὸν τιμῆντα καὶ ἄργυρον· αὐτὰρ ἔπειτα | 475 |
| καὶ πολύτιμον χρυσόν, καὶ ἄργυρον, μετὰ ταῦτα δὲ | |
| Tare, scump aur gălbui și argint. Pe-un trunchi dup-aceea | |
| θῆκεν ἐν ἀκμοθέτῳ μέγαν ἄκμονα, γέντο δὲ χειρὶ | 476 |
| ἔθηκεν ἐν τῷ ἀκμοδόχῳ τόπῳ τὸν μέγαν ἄκμονα, ἔλαβε δὲ τῇ χειρὶ | |
| Pune o mare și grea nicovală și iute-ntr-o mână | |
| ῥαιστῆρα κρατερήν, ἑτέρηφι δὲ γέντο πυράγρην. | 477 |
| τὴν μεγάλην σφῦραν, τῇ ἑτέρᾳ δὲ ἔλαβε τὸν ὀξύλαβον, ἤγουν τὸν χαλκευτικὸν καρκίνον· | |
| Ia un ciocan barosan și-n mâna cealaltă un clește | |
| ποίει δὲ πρώτιστα σάκος μέγα τε στιβαρόν τε | 478 |
| ἐποίει δὲ πρῶτον μεγάλην τε καὶ στερεὰν ἀσπίδα, | |
| Și-ntruchipează întâi o năprasnică pavăză-mare. | |
| πάντοσε δαιδάλλων, περὶ δ' ἄντυγα βάλλε φαεινὴν | 479 |
| πάντα μέρη ποικίλλων, περιέθηκε δὲ ἔξωθεν κύκλον λαμπρόν, | |
| O-mpodobește-mprejur, cu un cerc întreit o încinge | |
| τρίπλακα μαρμαρέην, ἐκ δ' ἀργύρεον τελαμῶνα. | 480 |
| τρίπτυχον, λαμπρόν, ἐξήρτησε δὲ ἀργυροῦν ἀναφορέα. | |
| Strălucitor de metal. Cureaua-n argint e lucrată, | |
| πέντε δ' ἄρ' αὐτοῦ ἔσαν σάκεος πτύχες· αὐτὰρ ἐν αὐτῷ | 481 |
| πέντε δὲ ἐλάσματα ἦσαν τῆς ἀσπίδος αὐτῆς, ἐν αὐτῇ δὲ | |
| Arma-i făcută din cinci metalice straturi. Deasupra | |
| ποίει δαίδαλα πολλὰ ἰδυίῃσι πραπίδεσσιν. | 482 |
| ἐποίει ποικίλα πολλά φρεσὶν ἐπιστήμοσιν, | |
| El cu priceperea lui închipuie multe podoabe. | |
| ἐν μὲν γαῖαν ἔτευξ', ἐν δ' οὐρανόν, ἐν δὲ θάλασσαν, | 483 |
| ἐγκατεσκεύασε μὲν τὴν γῆν, καὶ τὸν οὐρανόν, καὶ τὴν θάλασσαν, | |
| La început făurește pământul și cerul și marea, | |
| ἠέλιόν τ' ἀκάμαντα σελήνην τε πλήθουσαν, | 484 |
| καὶ τὸν μὴ κάμνοντα ἥλιον, καὶ τὴν σελήνην πληθύουσαν, καὶ πεπληρωμένην τοῦ ἡλιακοῦ φωτός· | |
| Soarele-n veci călător și luna rotată și plină, | |
| ἐν δὲ τὰ τείρεα πάντα, τά τ' οὐρανὸς ἐστεφάνωται, | 485 |
| ἐν τούτοις δὲ πάντα τὰ ἄστρα, ἅπερ ὁ οὐρανὸς περίκειται, | |
| Stelele toate, ale cerului zodii și mândra-i cunună, | |
| Πληϊάδας θ' Ὑάδας τε τό τε σθένος Ὠρίωνος | 486 |
| τάς τε Πλῃάδας, καὶ τὰς Ὑάδας, καὶ τὴν δύναμιν τοῦ Ὠρίωνος, | |
| Cloșca cu puii, pe urmă Hiadele și Orionul | |
| Ἄρκτόν θ', ἣν καὶ Ἄμαξαν ἐπίκλησιν καλέουσιν, | 487 |
| καὶ τὴν Ἄρκτον, ἣν καὶ ἅμαξαν κατ᾽ ἐπωνυμίαν καλοῦσιν, | |
| Cel luminos, ba și Ursa, ce-i zice și Carul cel mare | |
| ἥ τ' αὐτοῦ στρέφεται καί τ' Ὠρίωνα δοκεύει, | 488 |
| ἥτις περὶ τὸν αὐτὸν τόπον στρέφεται, καὶ ἐπιτηρεῖ τὸν Ὠρίωνα· | |
| Care, ochind Orionul, pe loc în văzduh se rotește, | |
| οἴη δ' ἄμμορός ἐστι λοετρῶν Ὠκεανοῖο. | 489 |
| μόνη δ' αὕτη ἄμοιρός ἐστιν τῶν ῥείθρων τοῦ Ὠκεανοῦ μὴ δύνουσα. | |
| Singurul care nu scapătă-n apele lui Ocheanos, | |
| ἐν δὲ δύω ποίησε πόλεις μερόπων ἀνθρώπων | 490 |
| ἐνεποίησε δὲ δύο πόλεις ἀνθρώπων τῶν μεμερισμένων ἐχόντων τὴν φωνὴν | |
| Plăsmuie două frumoase cetăți locuite de oameni, | |
| καλάς. ἐν τῇ μέν ῥα γάμοι τ' ἔσαν εἰλαπίναι τε, | 491 |
| περικαλλεῖς, ὧν ἐν μὲν τῇ ἑτέρᾳ γάμοι ἦσαν καὶ εὐωχίαι, | |
| Unde se văd niște nunți și chef de nuntași și ospețe, | |
| νύμφας δ' ἐκ θαλάμων δαΐδων ὕπο λαμπομενάων | 492 |
| νύμφας δὲ ἐκ τῶν νυμφικῶν δωμάτων, δάδων ἡμμένων καὶ περιλαμπουσῶν | |
| Și-unde sub zarea de facle miresele ies din iatacuri | |
| ἠγίνεον ἀνὰ ἄστυ, πολὺς δ' ὑμέναιος ὀρώρει· | 493 |
| ἦγον κατὰ τὴν πόλιν, πολὺς δὲ ὕμνος ἐπιθαλάμιος διεγήγερτο, | |
| Și sunt pornite-n oraș. Și cântec de nuntă răsună | |
| κοῦροι δ' ὀρχηστῆρες ἐδίνεον, ἐν δ' ἄρα τοῖσιν | 494 |
| νέοι δὲ ὀρχησταὶ περιεστρέφοντο καὶ ὠρχοῦντο, ἐν τούτοις δὲ | |
| Tare, la horă se prind jucăușii și-acolo-ntre dânșii | |
| αὐλοὶ φόρμιγγές τε βοὴν ἔχον· αἳ δὲ γυναῖκες | 495 |
| αὐλοὶ καὶ κιθάραι βοὴν ἐποίουν, αἱ γυναῖκες δὲ | |
| Fluiere și alăute țin hangul. Femei grămădite | |
| ἱστάμεναι θαύμαζον ἐπὶ προθύροισιν ἑκάστη. | 496 |
| ἑστῶσαι πρὸ τῶν θυρῶν ἅπασαι ἐθεώρουν, | |
| Stau în picioare la porți și alaiul privesc cu mirare. | |
| λαοὶ δ' εἰν ἀγορῇ ἔσαν ἀθρόοι· ἔνθα δὲ νεῖκος | 497 |
| ὁ δῆμος δὲ ἐν τῇ ἀγορᾷ ἦν συνηθροισμένος, ἐνταῦθα δὲ φιλονεικία | |
| Gloata s-adună-ntr-un loc în sobor, între doi e o sfadă, | |
| ὠρώρει, δύο δ' ἄνδρες ἐνείκεον εἵνεκα ποινῆς | 498 |
| διεγήγερτο, δύο δὲ ἄνδρες ἐφιλονείκουν ἕνεκα προστίμου καὶ | |
| Dânșii se judecă pentru răsplata cu care să fie | |
| ἀνδρὸς ἀποφθιμένου· ὃ μὲν εὔχετο πάντ' ἀποδοῦναι | 499 |
| ὑποφονίου ἀνδρὸς ἀναιρεθέντος, ὁ μὲν ἔφασκε πάντα τὰ ἀρκοῦντα πρὸς τὸ ἀδίκημα ἀποδεδωκέναι | |
| Răscumpărat un omor. I-asigură unul că dase | |
| δήμῳ πιφαύσκων, ὃ δ' ἀναίνετο μηδὲν ἑλέσθαι· | 500 |
| τῷ δήμῳ δεικνύων, καὶ ἐμφανίζων, ὁ δὲ ἠρνεῖτο μηδὲν λαβεῖν· | |
| Plata, o spune-n vileag, celalt că nimic nu primise; | |
| ἄμφω δ' ἱέσθην ἐπὶ ἴστορι πεῖραρ ἑλέσθαι. | 501 |
| ἀμφότεροι δὲ ἐβούλοντο ἐπὶ μάρτυρι πέρας λαβεῖν καὶ δικάσασθαι. | |
| De-asta ei vor amândoi ca județul s-aleagă ce crede, | |
| λαοὶ δ' ἀμφοτέροισιν ἐπήπυον ἀμφὶς ἀρωγοί· | 502 |
| οἱ λαοὶ δὲ ἀμφοτέροις ἐπεβόων (συνηγόρουν) διῃρημένως συνηγοροῦντες (βοηθοῦντες). | |
| Oamenii strigă, fac gură, fiind pentru unul sau altul, | |
| κήρυκες δ' ἄρα λαὸν ἐρήτυον· οἳ δὲ γέροντες | 503 |
| οἱ κήρυκες δὲ τὸν λαὸν κατεῖχον κωλύοντες, οἱ ἐν τέλει δὲ | |
| Crainicii însă-i opresc și fac liniște. Judecătorii | |
| εἵατ' ἐπὶ ξεστοῖσι λίθοις ἱερῷ ἐνὶ κύκλῳ, | 504 |
| ἐκάθηντο ἐπὶ λίθοις ἐξεσμένοις ἐν κύκλῳ ἱερῷ, | |
| Șed la județul lor sfânt pe trepte de netedă piatră, | |
| σκῆπτρα δὲ κηρύκων ἐν χέρσ' ἔχον ἠεροφώνων· | 505 |
| τὰ σκῆπτρα δὲ εἶχον ἐν ταῖς χερσὶν τῶν μεγαλοφώνων κηρύκων. | |
| Ia fiecare în mână toiagul strigacilor crainici | |
| τοῖσιν ἔπειτ' ἤϊσσον, ἀμοιβηδὶς δὲ δίκαζον. | 506 |
| τούτοις οὖν ὑφώρμων καὶ παρεκινοῦντο καθήμενοι, κατὰ ἐναλλαγὴν δὲ ἀπέφαινον ἕκαστος τὴν ἑαυτοῦ γνώμην· | |
| Și se ridică-n picioare și judecă după olaltă. | |
| κεῖτο δ' ἄρ' ἐν μέσσοισι δύω χρυσοῖο τάλαντα, | 507 |
| ἔκειντο δὲ ἐν τῷ μέσῳ δύο τάλαντα χρυσοῦ, | |
| Stau între dânșii talanții, doi bulgări de aur, răsplata | |
| τῷ δόμεν ὃς μετὰ τοῖσι δίκην ἰθύντατα εἴποι. | 508 |
| τούτῳ δοῦναι, ὃς ἂν ἐν αὐτοῖς κρίσιν εὐθύτατα ἀποφῄνειεν. | |
| Judelui, care, rostind judecata, mai drept o să fie. | |
| τὴν δ' ἑτέρην πόλιν ἀμφὶ δύω στρατοὶ ἥατο λαῶν | 509 |
| τὴν ἑτέραν δὲ πόλιν περιεκάθηντο καὶ ἐπολιόρκουν δύο στρατοὶ λαῶν | |
| Iată și-orașul celalt. În arme lucind două taberi | |
| τεύχεσι λαμπόμενοι· δίχα δέ σφισιν ἥνδανε βουλή, | 510 |
| ὅπλοις περιλαμπόμενοι, διχῶς δὲ αὐτοῖς ἤρεσκε βουλή, | |
| Zidu-mpresoară și au fiecare osebită părere, | |
| ἠὲ διαπραθέειν ἢ ἄνδιχα πάντα δάσασθαι | 511 |
| ἢ ἐκπορθῆσαι, ἢ εἰς δύο μέρη πάντα μερίσαι καὶ διελεῖν | |
| Unii să darme orașul ori numai în două să-mpartă | |
| κτῆσιν ὅσην πτολίεθρον ἐπήρατον ἐντὸς ἔεργεν· | 512 |
| τὰ κτήματα ὅσα ἡ πόλις ἡ ἐπέραστος ἔνδον ἐναποκλείει καὶ περιέχει. | |
| Toat-avuția din dalba cetate. Dar locuitorii | |
| οἳ δ' οὔ πω πείθοντο, λόχῳ δ' ὑπεθωρήσσοντο. | 513 |
| οὗτοι (οἱ πολῖται) δὲ οὐχ ὑπήκουον, ἐπὶ λόχον δὲ καθωπλίζοντο λάθρα. | |
| Nu se-nvoiră și-n taină-narmați se gătiră de-o cursă. | |
| τεῖχος μέν ῥ' ἄλοχοί τε φίλαι καὶ νήπια τέκνα | 514 |
| τὸ τεῖχος μὲν οὖν αἱ ἀγαπηταὶ γυναῖκες καὶ τὰ μικρὰ τέκνα | |
| După ce tineri băieți și femei de-ale lor se suiră | |
| ῥύατ' ἐφεσταότες, μετὰ δ' ἀνέρες οὓς ἔχε γῆρας· | 515 |
| ἐφύλαττον ἐφεστῶτες, καὶ πρός γε οἱ ἄνδρες οὓς τὸ γῆρας κατεῖχεν· | |
| La metereze și stau cu bătrânii de pază la ziduri, | |
| οἳ δ' ἴσαν· ἦρχε δ' ἄρά σφιν Ἄρης καὶ Παλλὰς Ἀθήνη | 516 |
| οὗτοι δὲ ἐπορεύοντο, ἡγεῖτο δ᾽ αὐτοῖς ὁ Ἄρης, καὶ ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ, | |
| Ei o porniră, și-n frunte purceseră Palas și Ares, | |
| ἄμφω χρυσείω, χρύσεια δὲ εἵματα ἕσθην, | 517 |
| ἀμφότεροι χρυσοῖ, χρυσᾶ δὲ ἱμάτια περιεβέβληντο, | |
| Care din aur erau și numai cu straiul de aramă, | |
| καλὼ καὶ μεγάλω σὺν τεύχεσιν, ὥς τε θεώ περ | 518 |
| καλοὶ καὶ μεγάλοι σὺν τοῖς ὅπλοις, καθάπερ θεοὶ ἄγαν | |
| Mari și frumoși în podoabe de arme cum zeii s-arată | |
| ἀμφὶς ἀριζήλω· λαοὶ δ' ὑπολίζονες ἦσαν. | 519 |
| περιφανεῖς, οἱ λαοὶ δὲ ἥττους τῷ μεγέθει τοῦ σώματος ἦσαν· | |
| Și vederoși între ei. Mai scundă-n făptură-i oștirea. | |
| οἳ δ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι σφίσιν εἶκε λοχῆσαι | 520 |
| οὗτοι δὲ ἡνίκα δὴ ἀφίκοντο, ὅπου αὐτοῖς προσῆκε καὶ ἐφικτὸν ἦν ἐνεδρεῦσαι | |
| Când după asta sosiră la locul ce lor li se pare | |
| ἐν ποταμῷ, ὅθι τ' ἀρδμὸς ἔην πάντεσσι βοτοῖσιν, | 521 |
| παρὰ τῷ ποταμῷ ἔνθα ποτισμὸς ἦν πᾶσι τοῖς θρέμμασιν, | |
| Bun de pândire, la râul din care beau vitele apă, | |
| ἔνθ' ἄρα τοί γ' ἵζοντ' εἰλυμένοι αἴθοπι χαλκῷ. | 522 |
| ἐκεῖ δὴ οὗτοί γε ἐκάθισαν κεκαλυμμένοι σιδήρῳ λαμπρῷ· | |
| Dânșii s-ascunseră acolo cu armele lucii de aramă, | |
| τοῖσι δ' ἔπειτ' ἀπάνευθε δύω σκοποὶ εἵατο λαῶν | 523 |
| τούτοις δὲ μετὰ ταῦτα πόρρωθεν ἐκάθισαν δύο κατάσκοποι τῶν λαῶν | |
| Iar mai încolo departe se puseră doi să dea veste | |
| δέγμενοι ὁππότε μῆλα ἰδοίατο καὶ ἕλικας βοῦς. | 524 |
| προσδεχόμενοι ὁπότε τὰ πρόβατα θεάσαιντο καὶ τὰς ἑλικοειδὴ κέρατα ἐχούσας βοῦς. | |
| Cum ar vedea că s-apropie boii și oile albe. | |
| οἳ δὲ τάχα προγένοντο, δύω δ' ἅμ' ἕποντο νομῆες | 525 |
| ταχέως δὲ οὗτοι προῆλθον, δύο δὲ συνείποντο νομεῖς | |
| Turmele vin în curând și cântă din nai după ele | |
| τερπόμενοι σύριγξι· δόλον δ' οὔ τι προνόησαν. | 526 |
| σύριγξιν ἀγαλλόμενοι, τὴν γὰρ ἐπιβουλὴν οὐδαμῶς προενόησαν. | |
| Veseli doi tineri păstori care nu bănuiau viclenia. | |
| οἳ μὲν τὰ προϊδόντες ἐπέδραμον, ὦκα δ' ἔπειτα | 527 |
| οὗτοι μὲν οὖν ταῦτα προθεασάμενοι ἐπέδραμον, ταχέως δὲ μετέπειτα | |
| Asta văzând cei ascunși deodată răsar, și dând busta | |
| τάμνοντ' ἀμφὶ βοῶν ἀγέλας καὶ πώεα καλὰ | 528 |
| περιήλαυνον τὰς ἀγέλας τῶν βοῶν, καὶ τὰ καλὰ ποίμνια | |
| Peste cirezi și în turme de oi arătoase și albe, | |
| ἀργεννέων οἰῶν, κτεῖνον δ' ἐπὶ μηλοβοτῆρας. | 529 |
| τῶν λευκῶν προβάτων, ἀπέκτεινον δὲ τοὺς ποιμένας· | |
| Ei le răpesc și apoi pe-amândoi păcurarii i-omoară. | |
| οἳ δ' ὡς οὖν ἐπύθοντο πολὺν κέλαδον παρὰ βουσὶν | 530 |
| οὗτοι δ᾽ οὖν ἐπειδὴ ἤκουσαν πολὺν θόρυβον παρὰ τοῖς βουσὶν | |
| Oștile atunci auzind, de unde stăteau adunate, | |
| εἰράων προπάροιθε καθήμενοι, αὐτίκ' ἐφ' ἵππων | 531 |
| ἔμπροσθεν τῶν βουλευτηρίων καθήμενοι, παραχρῆμα ἐπὶ τῶν ἵππων | |
| Zgomotul asurzitor de la turme, pe cai s-aruncară, | |
| βάντες ἀερσιπόδων μετεκίαθον, αἶψα δ' ἵκοντο. | 532 |
| ἀναβάντες τῶν ταχυπόδων ἐπεδίωκον, ταχέως δὲ κατέλαβον· | |
| După dușmani o porniră și îndată-i ajunseră acolo. | |
| στησάμενοι δ' ἐμάχοντο μάχην ποταμοῖο παρ' ὄχθας, | 533 |
| συστάντες δὲ ἐπολέμουν πόλεμον παρὰ τὰς ὄχθας τοῦ ποταμοῦ, | |
| Se înșirară pe mal și se încleștară-ntre dânșii | |
| βάλλον δ' ἀλλήλους χαλκήρεσιν ἐγχείῃσιν. | 534 |
| ἔβαλλον δὲ καὶ ἔπληττον ἀλλήλους δόρασι σιδήρῳ ἐστομωμένοις, | |
| Și începură a se bate cu lănci ascuțite de aramă, | |
| ἐν δ' Ἔρις ἐν δὲ Κυδοιμὸς ὁμίλεον, ἐν δ' ὀλοὴ Κήρ, | 535 |
| ἐν αὐτοῖς δὲ ἡ ἔρις καὶ ὁ θόρυβος ἀνεστρέφοντο, καὶ ἡ ὀλεθρία μοῖρα, | |
| Vrajba ia parte și Valma și Zarva și Iasma pieirii, | |
| ἄλλον ζωὸν ἔχουσα νεούτατον, ἄλλον ἄουτον, | 536 |
| ἄλλον κατέχουσα ζῶντα νεότρωτον, ἄλλον ἄτρωτον, | |
| Care, pe-umăr având o haină-mproșcată cu sânge, | |
| ἄλλον τεθνηῶτα κατὰ μόθον ἕλκε ποδοῖιν· | 537 |
| ἄλλον τεθνεῶτα κατὰ τὴν μάχην εἷλκεν ἀπὸ τῶν ποδῶν, | |
| Ba pe răniți îi apucă prin tabără, ba pe cei teferi, | |
| εἷμα δ' ἔχ' ἀμφ' ὤμοισι δαφοινεὸν αἵματι φωτῶν. | 538 |
| ἱμάτιον δὲ εἶχε περὶ τοὺς ὤμους, ἐρυθρόν αἵματι ἀνδρῶν· | |
| Ba pe un mort, de-i duce târâș de picioare prin luptă. | |
| ὡμίλευν δ' ὥς τε ζωοὶ βροτοὶ ἠδ' ἐμάχοντο, | 539 |
| ἀνεστρέφοντο δὲ καὶ παρετάσσοντο καὶ ἐπολέμουν, ὥσπερ ἄνδρες ζῶντες, | |
| Oamenii parcă sunt vii, se încaieră și se învalmă | |
| νεκρούς τ' ἀλλήλων ἔρυον κατατεθνηῶτας. | 540 |
| καὶ τοὺς νεκροὺς ἀλλήλων εἵλκυον ἀποθανόντας. | |
| Și se muncesc, și deoparte și alta, să-și mântuie morții. | |
| ἐν δ' ἐτίθει νειὸν μαλακὴν πίειραν ἄρουραν | 541 |
| ἐνετίθει δὲ γῆν νεωστὶ ἠροτριασμένην ἀπαλὴν καὶ διακεχυμένην, ἄρουραν εὔχυμον καὶ λιπαράν, | |
| Zeul închipuie apoi un mare ogor cu pământul | |
| εὐρεῖαν τρίπολον· πολλοὶ δ' ἀροτῆρες ἐν αὐτῇ | 542 |
| πλατεῖαν, τρινέατον πολλοὶ δὲ ἀροτῆρες ἐν αὐτῇ | |
| Moale și gras și de trei ori brăzdat și pe dânsul cum ară | |
| ζεύγεα δινεύοντες ἐλάστρεον ἔνθα καὶ ἔνθα. | 543 |
| τὰ ζεύγη περιστρέφοντες ἤλαυνον τῇδε κἀκεῖσε. | |
| Mulți arători și jugari și-i mână-ntr-o parte și alta. | |
| οἳ δ' ὁπότε στρέψαντες ἱκοίατο τέλσον ἀρούρης, | 544 |
| οὗτοι δὲ ὁπηνίκα νεάσαντες ἀφίκοιντο εἰς τὸ πέρας τῆς ἀρούρας, | |
| Iar la întors înapoi, îndată ce-ajung la răzoare | |
| τοῖσι δ' ἔπειτ' ἐν χερσὶ δέπας μελιηδέος οἴνου | 545 |
| τούτοις μετέπειτα εἰς τὰς χεῖρας ποτήριον ἡδίστου οἴνου | |
| Vine un om după ei și le-ntinde cu mâna paharul | |
| δόσκεν ἀνὴρ ἐπιών· τοὶ δὲ στρέψασκον ἀν' ὄγμους, | 546 |
| ἐδίδου ἀνὴρ ἐπελθών· οὗτοι δὲ ἔσπευδον ἀναστρέφοντες κατὰ τὰς αὔλακας | |
| Și le dă vin desfătos. După asta se-ntoarnă la brazdă | |
| ἱέμενοι νειοῖο βαθείης τέλσον ἱκέσθαι. | 547 |
| ἐφιέμενοι τῆς βαθείας νεατοῦ τὸ πέρας καταλαβεῖν· | |
| Dânșii, din nou se încoardă să-și ducă la capăt aratul. | |
| ἣ δὲ μελαίνετ' ὄπισθεν, ἀρηρομένῃ δὲ ἐῴκει, | 548 |
| αὕτη δὲ μέλαινα ἀπετελεῖτο ὄπισθεν, ἠροτριασμένη δὲ ἐδόκει | |
| Glia, măcar că-i de aur, în urmă-i negrește și pare | |
| χρυσείη περ ἐοῦσα· τὸ δὴ περὶ θαῦμα τέτυκτο. | 549 |
| καίπερ οὖσα χρυσῆ, ὃ δὴ καὶ θαῦμα περιῆν. | |
| Ca un pământ răscolit. Și-aceasta fu mare minune. | |
| ἐν δ' ἐτίθει τέμενος βασιλήϊον· ἔνθα δ' ἔριθοι | 550 |
| ἐνετίθει δὲ τέμενος βασιλικόν, ἐν αὐτῷ δὲ ἐργάται | |
| Mai izvodește și-o holdă frumos răsărită, pe unde | |
| ἤμων ὀξείας δρεπάνας ἐν χερσὶν ἔχοντες. | 551 |
| ἐθέριζον, δρεπάνας τμητικὰς ἐν ταῖς χερσὶ κατέχοντες, | |
| Seceri tăioase țiind tot seceră lanul argații, | |
| δράγματα δ' ἄλλα μετ' ὄγμον ἐπήτριμα πῖπτον ἔραζε, | 552 |
| πληρώματα δὲ τῶν χειρῶν ἄλλα μὲν εἰς τὴν αὔλακα συνεχῆ κατέπιπτον ἐπὶ τὴν γῆν, | |
| Dese poloagele cad și s-aștern rânduite pe brazde; | |
| ἄλλα δ' ἀμαλλοδετῆρες ἐν ἐλλεδανοῖσι δέοντο. | 553 |
| ἄλλα δὲ οἱ δραγματοδεσμευταὶ ἐν δεσμοῖς (σχοίνοις) ἐδέσμευον, | |
| Altele malduri le-adună, fac snopi și le leagă cu paie, | |
| τρεῖς δ' ἄρ' ἀμαλλοδετῆρες ἐφέστασαν· αὐτὰρ ὄπισθε | 554 |
| τρεῖς δὴ δραγματοδεσμευταὶ ἐφίσταντο, μετὰ ταῦτα δὲ | |
| Trei legători se tot străduie la măldurit. După aceia | |
| παῖδες δραγμεύοντες ἐν ἀγκαλίδεσσι φέροντες | 555 |
| παῖδες τὰ δράγματα συλλέγοντες ἐν ταῖς ἀγκάλαις φέροντες | |
| Vin copilandri, mănunchiuri le strâng și pe brațe le cară | |
| ἀσπερχὲς πάρεχον· βασιλεὺς δ' ἐν τοῖσι σιωπῇ | 556 |
| διηνεκῶς παρεῖχον, ὁ κύριος δὲ τοῦ ἔργου ἐν τούτοις μετὰ σιγῆς | |
| Și la legat le predau, iar la mijloc tăcut e stăpânul; | |
| σκῆπτρον ἔχων ἑστήκει ἐπ' ὄγμου γηθόσυνος κῆρ. | 557 |
| ῥάβδον κατέχων ἵστατο ἐπὶ τῆς αὔλακος τερπόμενος κατὰ ψυχήν. | |
| Stă cu toiagul pe-o brazdă și caută vesel la dânșii. | |
| κήρυκες δ' ἀπάνευθεν ὑπὸ δρυῒ δαῖτα πένοντο, | 558 |
| κήρυκες δὲ πόρρωθεν ὑπὸ δρυῒ εὐωχίαν παρεσκεύαζον, | |
| Sub un stejar la o parte vătafii-ngrijesc de mâncare, | |
| βοῦν δ' ἱερεύσαντες μέγαν ἄμφεπον· αἳ δὲ γυναῖκες | 559 |
| βοῦν δὲ θύσαντες μέγαν, ἐνήργουν· αἱ γυναῖκες δὲ | |
| După ce-njunghie un bou încălat; iar femeile alături | |
| δεῖπνον ἐρίθοισιν λεύκ' ἄλφιτα πολλὰ πάλυνον. | 560 |
| δεῖπνον τοῖς ἐργάταις πολλοὺς ἄρτους λευκοὺς ὕγρανον καὶ ἀνέδευον. | |
| Mestecă albă făină gătindu-le-argaților prânzul. | |
| ἐν δ' ἐτίθει σταφυλῇσι μέγα βρίθουσαν ἀλωὴν | 561 |
| ἐνετίθει δὲ ἄμπελον μεγάλως πληθύουσαν σταφυλαῖς, | |
| Mai făurește-o mândrețe de vie, -ncărcată de struguri, | |
| καλὴν χρυσείην· μέλανες δ' ἀνὰ βότρυες ἦσαν, | 562 |
| περικαλλῆ, χρυσῆν, μέλανες δὲ βότρυες ἐπῆσαν, | |
| Vița, butucii-s de aur, ciorchinele toate sunt negre. | |
| ἑστήκει δὲ κάμαξι διαμπερὲς ἀργυρέῃσιν. | 563 |
| ἵστατο δὲ στύλοις καὶ χαρακίοις ἀργυροῖς ἐπὶ πᾶν μέρος. | |
| Și în haragi de argint se sprijină vița prin vie, | |
| ἀμφὶ δὲ κυανέην κάπετον, περὶ δ' ἕρκος ἔλασσε | 564 |
| περὶ αὐτὴν δὲ κυανῆν τάφρον καὶ περίφραγμα περιέτεινε | |
| Face un șanț de oțel împrejur și un gard după asta | |
| κασσιτέρου· μία δ' οἴη ἀταρπιτὸς ἦεν ἐπ' αὐτήν, | 565 |
| κασσιτήρου, μία δὲ μόνη ὁδὸς ἦν ἐπ᾿ αὐτήν, | |
| Din cositor. Numai una-i cărarea ce duce spre vie, | |
| τῇ νίσοντο φορῆες ὅτε τρυγόῳεν ἀλωήν. | 566 |
| ᾗ ἐπορεύοντο οἱ σταφυλοφόροι, ὁπηνίκα τρυγῶεν τὴν ἄμπελον. | |
| Drumul bătut la cules de toți purtătorii de struguri, | |
| παρθενικαὶ δὲ καὶ ἠΐθεοι ἀταλὰ φρονέοντες | 567 |
| παρθένοι δὲ καὶ νέοι τρυφερὰ καὶ πρᾷα φρονοῦντες | |
| Fetele acolo, flăcăii fac haz și tot zburdă și cară | |
| πλεκτοῖς ἐν ταλάροισι φέρον μελιηδέα καρπόν. | 568 |
| ἐν καλάθοις πεπλεγμένοις ἔφερον τὸν ἥδιστον καρπόν, | |
| Poama mășcată și dulce-adunată-n panere-mpletite; | |
| τοῖσιν δ' ἐν μέσσοισι πάϊς φόρμιγγι λιγείῃ | 569 |
| ἐν τῷ μέσῳ δὲ τούτων παῖς κιθάρᾳ ἡδείᾳ καὶ ὀξυφώνῳ (...φθόγγῳ) | |
| Stă pe la mijlocul lor și din sunătoare-alăută | |
| ἱμερόεν κιθάριζε, λίνον δ' ὑπὸ καλὸν ἄειδε | 570 |
| ἐπεράστως ἐκιθάριζε, τὸ Λίνου δὲ μέλος καλῶς ὑπῇδε | |
| Farmecă un băietan, cu viers mlădietic, subțire | |
| λεπταλέῃ φωνῇ· τοὶ δὲ ῥήσσοντες ἁμαρτῇ | 571 |
| λεπτῇ φωνῇ, οὗτοι δὲ ἐφορμῶντες ὁμοῦ | |
| Zice cântarea lui Linos. Și ei îl ascultă-nsoțindu-l, | |
| μολπῇ τ' ἰυγμῷ τε ποσὶ σκαίροντες ἕποντο. | 572 |
| ᾠδῇ τε καὶ ποιᾷ φωνῇ τοῖς ποσὶν εὐρύθμως κινούμενοι ἠκολούθουν. | |
| Chiuie, cântă și țupăie toți și frământă pământul. | |
| ἐν δ' ἀγέλην ποίησε βοῶν ὀρθοκραιράων· | 573 |
| ἐνεποίησε δὲ ἀγέλην βοῶν ὀρθοκεράτων· | |
| Face și-o ciurdă de boi cu țapeșe coarne, cum boii, | |
| αἳ δὲ βόες χρυσοῖο τετεύχατο κασσιτέρου τε, | 574 |
| αἱ βόες δὲ ἦσαν κατεσκευασμέναι ἀπὸ χρυσοῦ καὶ κασσιτέρου | |
| Unii de aur și alții din alb cositor, o iau razna | |
| μυκηθμῷ δ' ἀπὸ κόπρου ἐπεσσεύοντο νομὸν δὲ | 575 |
| σὺν μυκηθμῷ δὲ καὶ βοῇ ἐφώρμων ἀπὸ τοῦ βουστασίου εἰς τὴν νομὴν | |
| Dintr-un ocol și, mugind, o întind la pășune spre malul | |
| πὰρ ποταμὸν κελάδοντα, παρὰ ῥοδανὸν δονακῆα. | 576 |
| παρὰ τὸν κελάδοντα ποταμὸν ἐπὶ τὸν εὐκίνητον (ῥᾳδίως ἀναφύοντα) καλαμῶνα· | |
| Râului cel vuitor unde cresc îndoioasele trestii. | |
| χρύσειοι δὲ νομῆες ἅμ' ἐστιχόωντο βόεσσι | 577 |
| χρυσοῖ δὲ νομεῖς σὺν ταῖς βουσὶν ἐπορεύοντο | |
| Patru păstori, și tuspatru de aur, pășesc după vite, | |
| τέσσαρες, ἐννέα δέ σφι κύνες πόδας ἀργοὶ ἕποντο. | 578 |
| τέσσαρες, ἐννέα δὲ κύνες ταχεῖς ἠκολούθουν αὐτοῖς· | |
| Nouă zăvozi după ei se dau repezi. ’Naintea cirezii | |
| σμερδαλέω δὲ λέοντε δύ' ἐν πρώτῃσι βόεσσι | 579 |
| φοβεροὶ δὲ καὶ καταπληκτικοὶ λέοντες δύο ἐν τοῖς πρώτοις βουσὶ | |
| Groaznici s-arată doi lei, care-nhață cu colții un taur | |
| ταῦρον ἐρύγμηλον ἐχέτην· ὃ δὲ μακρὰ μεμυκὼς | 580 |
| ταῦρον μέγα (τὸν τῇ δυνάμει τῶν ἄλλων ἡγούμενον) μυκώμενον (ἐρευγόμενον τὴν τροφὴν) κατεῖχον· οὗτος δὲ μεγάλως μηκώμενος | |
| Mare, răgaci, iară el, fiind tăvălit de dihănii, | |
| ἕλκετο· τὸν δὲ κύνες μετεκίαθον ἠδ' αἰζηοί. | 581 |
| εἵλκετο, ἐπὶ τοῦτον δὲ οἱ κύνες ἔτρεχον καὶ οἱ νέοι· | |
| Muge năprasnic. Din urmă, vin iute voinicii cu haita; | |
| τὼ μὲν ἀναρρήξαντε βοὸς μεγάλοιο βοείην | 582 |
| ἀλλ᾿ οὗτοι μὲν διασχίσαντες τὸ τοῦ μεγάλου βοὸς δέρμα, | |
| Sfâșie leii atunci puternicul taur și, lacomi, | |
| ἔγκατα καὶ μέλαν αἷμα λαφύσσετον· οἳ δὲ νομῆες | 583 |
| τά τε ἔγκατα καὶ τὸ μέλαν αἷμα ἐσπάρασσον καὶ λάπτοντες μετὰ σκιλμοῦ κατέπινον· οἱ νομεῖς δὲ | |
| Sorb măruntaiele, sângele-i negru. Zadarnic păstorii | |
| αὔτως ἐνδίεσαν ταχέας κύνας ὀτρύνοντες. | 584 |
| μάτην ἐπεδίωξαν, τοὺς ταχεῖς κύνας παροξύνοντες, | |
| Fiarele-alungă și-asmuță zăvozii să sară la dânșii, | |
| οἳ δ' ἤτοι δακέειν μὲν ἀπετρωπῶντο λεόντων, | 585 |
| οἳ δὴ δακεῖν μὲν ἀπετρέποντο τῶν λεόντων, | |
| Cânii se dau la o parte și nu se îndeamnă să-i muște, | |
| ἱστάμενοι δὲ μάλ' ἐγγὺς ὑλάκτεον ἔκ τ' ἀλέοντο. | 586 |
| ἱστάμενοι δὲ πλησίον πάνυ ὑλάκτουν, καὶ ἐξέκλινον. | |
| Numai s-apropie, latră și iară se-mprăștie-n lături. | |
| ἐν δὲ νομὸν ποίησε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις | 587 |
| ἐνεποίησε δὲ νομὴν ὁ ὑπερένδοξος Ἥφαιστος ὁ χωλὸς | |
| Meșterul faur vestit mai face pe o vale frumoasă | |
| ἐν καλῇ βήσσῃ μέγαν οἰῶν ἀργεννάων, | 588 |
| ἐν περικαλλεῖ ὑδρηλῷ καὶ κοιλοτέρῳ τόπῳ, μεγάλην προβάτων λευκῶν, | |
| Pajiște mare pe unde-s pășunile oilor albe, | |
| σταθμούς τε κλισίας τε κατηρεφέας ἰδὲ σηκούς. | 589 |
| καὶ στάσεις θρεμμάτων, καὶ σκηνὰς ποιμένων ταπεινοστέγους, καὶ μάνδρας, καὶ ἐπαύλεις. | |
| Și-acoperite colibe și staule și saivane. | |
| ἐν δὲ χορὸν ποίκιλλε περικλυτὸς ἀμφιγυήεις, | 590 |
| ἐνεποίησε δὲ ποικίλως χορὸν ὁ ὑπερένδοξος Ἥφαιστος ὁ χωλὸς | |
| Mai făurește pe scut el meșterul încă și-o horă | |
| τῷ ἴκελον οἷόν ποτ' ἐνὶ Κνωσῷ εὐρείῃ | 591 |
| ὅμοιον ἐκείνῳ, ὅν ποτε ἐν τῇ πλατείᾳ Κνωσσῷ πόλει τῆς Κρήτης | |
| Tocmai ca hora ce-n marea cetate la Cnosos odată | |
| Δαίδαλος ἤσκησεν καλλιπλοκάμῳ Ἀριάδνῃ. | 592 |
| Δαίδαλος ἐπιμελῶς κατεσκεύασε τῇ ὡραιοκόμῳ Ἀριάδνη· | |
| Pentru pletoas-Ariadna vestitul Dedal a făcut-o. | |
| ἔνθα μὲν ἠΐθεοι καὶ παρθένοι ἀλφεσίβοιαι | 593 |
| ἐνταῦθα δὲ νέοι μὲν καὶ παρθένοι ἔντιμοι καὶ ὡραῖαι | |
| Tineri acolo și fete bogate în boi o mulțime | |
| ὀρχεῦντ' ἀλλήλων ἐπὶ καρπῷ χεῖρας ἔχοντες. | 594 |
| ὠρχοῦντο, τὰς ἀλλήλων χεῖρας κατέχοντες ἐπὶ τῷ καρπῷ· | |
| Joacă-mpreună în cerc și cu mânile prinse deolaltă. | |
| τῶν δ' αἳ μὲν λεπτὰς ὀθόνας ἔχον, οἳ δὲ χιτῶνας | 595 |
| τούτων δὲ αἱ μὲν λεπτὰ ἱμάτια λινὰ εἶχον, οἱ δὲ χιτῶνας | |
| Fetele toate au gingașe rochii de in și flăcăii | |
| εἵατ' ἐϋννήτους, ἦκα στίλβοντας ἐλαίῳ· | 596 |
| ἦσαν ἐνδεδυμένοι καλῶς νενημένους καὶ εὐκατασκευάστους, ἡσυχῇ ἀποστίλβοντας, καὶ λαμπρυνομένους ἐλαίῳ· | |
| Bine țesute veșminte ce scânteie blând ca oleiul, | |
| καί ῥ' αἳ μὲν καλὰς στεφάνας ἔχον, οἳ δὲ μαχαίρας | 597 |
| καὶ δὴ αἱ μὲν εἶχον στεφάνους περικαλλεῖς, οἱ δὲ μαχαίρας | |
| Ele au conciuri pe cap, frumoasă podoabă de aur, | |
| εἶχον χρυσείας ἐξ ἀργυρέων τελαμώνων. | 598 |
| εἶχον χρυσᾶς, ἐξηρτημένας ἀργυροῖς ἀναφορεῦσιν. | |
| Săbii de aur au ei, de curele de-argint atârnate. | |
| οἳ δ' ὁτὲ μὲν θρέξασκον ἐπισταμένοισι πόδεσσι | 599 |
| οὗτοι δὲ ποτὲ μὲν κυκλοτερῶς ἔτρεχον ποσὶν ἐπιστημονικοῖς | |
| Dânșii acum cu picioare deprinse la horă se-avântă | |
| ῥεῖα μάλ', ὡς ὅτε τις τροχὸν ἄρμενον ἐν παλάμῃσιν | 600 |
| πάνυ ῥᾳδίως, ὥσπερ ὅτε τις τροχὸν ἁρμόδιον ταῖς παλάμαις | |
| Foarte ușor ca și roata ce-n mână deplin potrivită | |
| ἑζόμενος κεραμεὺς πειρήσεται, αἴ κε θέῃσιν· | 601 |
| καθήμενος κεραμεύς πειράσεται, ἐὰν τρέχῃ καλῶς. | |
| Câteodată olarul, șezând, o încearcă de merge; | |
| ἄλλοτε δ' αὖ θρέξασκον ἐπὶ στίχας ἀλλήλοισι. | 602 |
| ἄλλοτε δὲ πάλιν ἔτρεχον κατ' ὀρθὸν δι' ἀλλήλων, ἀντιμέτωποι ἀλλήλοις γιγνόμενοι, | |
| Țopăie-acuma cu toții în șiruri și joacă-n tot chipul. | |
| πολλὸς δ' ἱμερόεντα χορὸν περιίσταθ' ὅμιλος | 603 |
| πολὺ δὲ πλῆθος περιίστατο τὸν ἐπέραστον χορὸν | |
| Lumea-ndesită înconjură hora cea plină de farmec | |
| τερπόμενοι· [τερπόμενοι· μετὰ δέ σφιν ἐμέλπετο θεοῖς ἀοιδὸς] | 604 |
| ἀγαλλόμενοι, | |
| Și se desfată privind. De zei luminat cântărețul | |
| δοιὼ δὲ κυβιστητῆρε κατ' αὐτοὺς [φορμίζων· δοιὼ δὲ κυβιστητῆρε κατ᾽ αὐτοὺς] | 605 |
| δύο δὲ ὀρχησταὶ ἐν αὐτοῖς | |
| Zice din liră-ntre ei. Și-n vreme ce cântecul sună, | |
| μολπῆς ἐξάρχοντες ἐδίνευον κατὰ μέσσους. | 606 |
| ᾠδῆς ἡγούμενοι συνεστρέφοντο καὶ ὠρχοῦντο ἐν τῷ μέσῳ. | |
| Se învârtesc doi ghiduși, se dau tumba în mijlocul gloatei. | |
| ἐν δ' ἐτίθει ποταμοῖο μέγα σθένος Ὠκεανοῖο | 607 |
| ἐνετίθει δὲ τὴν μεγάλην δύναμιν τοῦ Ὠκεανοῦ ποταμοῦ | |
| Zeul pe margini la scut ca chenar mai închipuie râul | |
| ἄντυγα πὰρ πυμάτην σάκεος πύκα ποιητοῖο. | 608 |
| παρὰ τὴν ἐσχάτην περιφέρειαν τῆς ἐπιμελῶς κατεσκευασμένης ἀσπίδος. | |
| Mare, grozav, Oceanul, noian care-ncinge pământul. | |
| αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ τεῦξε σάκος μέγα τε στιβαρόν τε, | 609 |
| ἐπειδὴ δὲ κατεσκεύασε τὴν μεγάλην καὶ στερεὰν ἀσπίδα, | |
| Cum isprăvește cu marele, trainicul scut, iscusitul | |
| τεῦξ' ἄρα οἱ θώρηκα φαεινότερον πυρὸς αὐγῆς, | 610 |
| κατεσκεύασε δὴ αὐτῷ θώρακα λαμπροτέραν λαμπηδόνος πυρός· | |
| Faur lucrează și-o platoșă mai luminoasă ca para | |
| τεῦξε δέ οἱ κόρυθα βριαρὴν κροτάφοις ἀραρυῖαν | 611 |
| κατεσκεύασε δὲ αὐτῷ περικεφαλαίαν στιβαρὴν καλύμμασι τῶν κροτάφων προσηρμοσμένην, | |
| Focului, face și-o chivără bine-ncheiată la tâmple, | |
| καλὴν δαιδαλέην, ἐπὶ δὲ χρύσεον λόφον ἧκε, | 612 |
| περικαλλῆ παμποίκιλον, χρυσοῦν δὲ λόφον ἐπέθηκε· | |
| Tare și împodobită, și-i pune o creastă de aur; | |
| τεῦξε δέ οἱ κνημῖδας ἑανοῦ κασσιτέροιο. | 613 |
| κατεσκεύασε δὲ αὐτῷ κνημῖδας κασσιτέρου εὐδιαχύτου. | |
| Din cositor îndoios mai făcu el și două pulpare. | |
| αὐτὰρ ἐπεὶ πάνθ' ὅπλα κάμε κλυτὸς ἀμφιγυήεις, | 614 |
| ἐπειδὴ δὲ πάντα τὰ ὅπλα πονήσας κατεσκεύασεν ὁ ἔνδοξος Ἥφαιστος ὁ χωλός, | |
| După ce meșter-Hefest slăvitul făcu armătura | |
| μητρὸς Ἀχιλλῆος θῆκε προπάροιθεν ἀείρας. | 615 |
| ἄρας ἔθηκεν αὐτὰ ἔμπροσθεν τῆς μητρὸς τοῦ Ἀχιλλέως. | |
| Toată, de jos o ridică și merge și-o-mbie zeiței. | |
| ἣ δ' ἴρηξ ὣς ἆλτο κατ' Οὐλύμπου νιφόεντος | 616 |
| αὕτη δὲ καθάπερ ἱέραξ ὥρμησεν ἐκ τοῦ χιονώδους Ὀλύμπου, | |
| Dânsa, luând de la zeu strălucita comoară de arme, | |
| τεύχεα μαρμαίροντα παρ' Ἡφαίστοιο φέρουσα. | 617 |
| φέρουσα τὰ καλὰ ὅπλα παρὰ τοῦ βασιλέως Ἡφαίστου. | |
| Pleacă din ninsul Olimp zburând ca un uliu la vale. | |