Vasile Stancu

ILIADA




Cântul XVII

Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu


οὐδ' ἔλαθ' Ἀτρέος υἱὸν ἀρηΐφιλον Μενέλαον001
οὐδὲ ἔλαθε τὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως τὸν πολεμικὸν Μενέλαον
Află Menelau îndată că-n luptă căzuse Patroclu

Πάτροκλος Τρώεσσι δαμεὶς ἐν δηϊοτῆτι.002
ὁ Πάτροκλος ὑπὸ τῶν Τρῴων ἀναιρεθεὶς ἐν τῇ μάχῃ,

βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ,003
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν καθωπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ,
Și prin oștirea din față răzbate lucind în aramă

ἀμφὶ δ' ἄρ' αὐτῷ βαῖν' ὥς τις περὶ πόρτακι μήτηρ004
περὶ δὲ αὐτὸν ἵστατο ὥσπερ τις περὶ δάμαλιν μικρά μητὴρ
Și-l ia în pază pe mort. Precum și-ocolește vițelul

πρωτοτόκος κινυρὴ οὐ πρὶν εἰδυῖα τόκοιο· 005
πρώτως τετοκυῖα, οἰκτρόφωνος, οὐ πρότερον ἐγνωκυῖα τόκον·
Muma-i cu jale scâncind, dacă ea-ntâia oară fătase,

ὣς περὶ Πατρόκλῳ βαῖνε ξανθὸς Μενέλαος.006
οὕτως περὶ τὸν Πάτροκλον ἵστατο ὁ πυρρὸς Μενέλαος,
Astfel înconjură mortul cu jale bălanul Menelau,

πρόσθε δέ οἱ δόρυ τ' ἔσχε καὶ ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην,007
ἔμπροσθεν δὲ αὐτῷ τό τε δόρυ ἐκράτησε, καὶ τὴν ἀσπίδα τὴν πανταχόθεν ἴσην,
Sulița-asupra-i întinde și pavăza-i cea rotilată,

τὸν κτάμεναι μεμαὼς ὅς τις τοῦ γ' ἀντίος ἔλθοι.008
τοῦτον ἀποκτεῖναι προθυμούμενος ὅστις ἂν ἐναντίον αὐτοῦ ἀφίκηται.
Gata să culce pe-oricine ar veni să s-atingă de dânsul.

οὐδ' ἄρα Πάνθου υἱὸς ἐϋμμελίης ἀμέλησε009
οὐδ᾽ ἄρα ὁ υἱὸς τοῦ Πάνθου ὁ καλῶς τῷ ἐκ μελίας δόρατι χρώμενος, ἤτοι ὁ πολεμικός, ἠμέλησε
Dar și-al lui Pantus fecior, în suliți chitaci, luă seama

Πατρόκλοιο πεσόντος ἀμύμονος· ἄγχι δ' ἄρ' αὐτοῦ 010
τοῦ ἀμωμήτου Πατρόκλου ἀποθανόντος, πλησίον δὲ αὐτοῦ
Când a căzut lăudatul Patroclu; stătu el aproape

ἔστη, καὶ προσέειπεν ἀρηΐφιλον Μενέλαον·011
ἔστη, καὶ εἶπε πρὸς αὐτὸν πολεμικὸν Μενέλαον·
Și începu pe Menelau așa s-amenințe din gură:

Ἀτρεΐδη Μενέλαε διοτρεφὲς ὄρχαμε λαῶν012
ὦ Μενέλαε υἱὲ τοῦ Ἀτρέως, ἐνδοξότατα τεθραμμένε, ἡγεμὼν τοῦ στρατοῦ,
„Tu căpitane din viță mărită, Menelau Atride,

χάζεο, λεῖπε δὲ νεκρόν, ἔα δ' ἔναρα βροτόεντα·013
ὑποχώρει, κατάλειπε δὲ τὸν νεκρόν, ἄφες δὲ τὰ ᾑμαγμένα ὅπλα,
Trage-te, lasă pe mort cu armele ude de sânge.

οὐ γάρ τις πρότερος Τρώων κλειτῶν τ' ἐπικούρων014
οὐδεὶς γὰρ τῶν Τρῴων καὶ τῶν ἐνδόξων βοηθῶν πρότερος ἐμοῦ
Nici un troian de ai noștri, nici unul din soții de arme

Πάτροκλον βάλε δουρὶ κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην· 015
τὸν Πάτροκλον ἔτρωσε δόρατι κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην,
Nu-l nimerise în toi pe Patroclu-nainte de mine.

τώ με ἔα κλέος ἐσθλὸν ἐνὶ Τρώεσσιν ἀρέσθαι,016
δι' ὃ ἔασόν με δόξαν ἀγαθὴν ἐν τοῖς Τρῳσὶ κτήσασθαι,
Las’ dar ca eu între-ai mei să mă bucur de-această mărire;

μή σε βάλω, ἀπὸ δὲ μελιηδέα θυμὸν ἕλωμαι.017
μήπως σε τρώσω, καὶ ἀφέλωμαι τὴν ὑπερηδίστην ψυχήν.
Hai, că de nu, te străpung și dusă ți-i dulcea ta viață.”



τὸν δὲ μέγ' ὀχθήσας προσέφη ξανθὸς Μενέλαος·018
πρὸς τοῦτον δὲ μεγάλως ἀγανακτήσας, καὶ στενάξας εἶπεν ὁ πυρρὸς Μενέλαος·
Gur-auzindu-i, așa se răsti roșcovanul Menelau:

Ζεῦ πάτερ οὐ μὲν καλὸν ὑπέρβιον εὐχετάασθαι.019
ὦ Ζεῦ πάτερ, οὐδαμῶς καλὸν ὑπὲρ δύναμιν καυχᾶσθαι·
„Doamne, ce rău e când prea se întrece trufindu-se omul!

οὔτ' οὖν παρδάλιος τόσσον μένος οὔτε λέοντος 020
οὔτε οὖν παρδάλεως τοσαύτη ὁρμὴ καὶ θρασύτης, οὔτε λέοντος,
Nu se mândrește nici pardosul aprig atâta, nici leul,

οὔτε συὸς κάπρου ὀλοόφρονος, οὗ τε μέγιστος021
οὔτε χοίρου ἀγρίου δεινοῦ, καὶ ὀλεθρίου, οὗ μέγιστος
Nu se mândrește, nici vierul sălbatic, dihania care

θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι περὶ σθένεϊ βλεμεαίνει,022
θυμὸς ἐν τῷ στήθει σὺν δυνάμει μεγάλῃ ἐνθουσιᾷ,
Nu-și mai încape în piele de-atâta curaj și vârtute,

ὅσσον Πάνθου υἷες ἐϋμμελίαι φρονέουσιν.023
ὅσον οἱ τοῦ Πάνθου υἱοὶ οἱ πολεμικοὶ καὶ ἀνδρεῖοι φρονοῦσι καὶ ἐπαίρονται·
Cum se încumetă fiii cu lănci înarmați ai lui Pantus.

οὐδὲ μὲν οὐδὲ βίη Ὑπερήνορος ἱπποδάμοιο024
οὐ μὴν οὐδὲ ἡ δύναμις Ὑπερήνορος τοῦ πολεμικοῦ,
Vezi că nici fratele tău, strunitorul de cai Hiperenor,

ἧς ἥβης ἀπόνηθ', ὅτε μ' ὤνατο καί μ' ὑπέμεινε 025
ἤτοι αὐτὸς Ὑπερήνωρ τῆς ἑαυτοῦ ἀκμαζούσης ἡλικίας ἀπέλαυσεν, ὅτε με ἐμέμψατο, καὶ παρέμεινέ με,
Nu-și mai trăi tinerețea, când el îndrăzni să mă-nfrunte

καί μ' ἔφατ' ἐν Δαναοῖσιν ἐλέγχιστον πολεμιστὴν026
καὶ εἶπέ με ἐπονείδιστον μαχητὴν εἶναι ἐν τοῖς Ἕλλησιν·
Și mă jigni între Ahei și-mi zise că-s cel mai de ocară

ἔμμεναι· οὐδέ ἕ φημι πόδεσσί γε οἷσι κιόντα027
οὐδ' οἴομαι αὐτὸν ποσὶν ἰδίοις ἀφικόμενον εἰς τὸν ἑαυτοῦ οἶκον
Între oșteni. Ci îmi pare că nu s-a întors pe picioare

εὐφρῆναι ἄλοχόν τε φίλην κεδνούς τε τοκῆας.028
εὐφράναι τήν τε ἀγαπητὴν γαμετήν, καὶ τοὺς σώφρονας γονεῖς·
Înveselindu-și acasă cinstiții părinți și nevastă.

ὥς θην καὶ σὸν ἐγὼ λύσω μένος εἴ κέ μευ ἄντα029
οὕτω δὴ ἐγὼ καὶ τὴν σὴν ἰσχύν, καὶ τόλμην καταλύσω, ἐὰν ἐναντίον ἐμοῦ
Eu îți pun capul și ție la fel, dacă față-mi te bizui.

στήῃς· ἀλλά σ' ἔγωγ' ἀναχωρήσαντα κελεύω 030
στῇς, ἀλλά σε ἔγωγε ἀναχωρήσαντα λέγω
De-asta ți-oi da o povață: ia-ți talpa de-aicea mai iute,

ἐς πληθὺν ἰέναι, μηδ' ἀντίος ἵστασ' ἐμεῖο031
ἀπιέναι εἰς τὸ πλῆθος, μηδέ ἵστασο ἐναντίον ἐμοῦ
Cară-te acolo-n duium și nu adăsta pân’ te-ajunge

πρίν τι κακὸν παθέειν· ῥεχθὲν δέ τε νήπιος ἔγνω.032
πρὸ τοῦ παθεῖν τι δεινόν, πραχθὲν δὲ τὸ κακὸν ὁ μωρὸς ἐνόησεν.
Pacostea. Fii mai cu cap, cu pățanii se-nvață doar prostul.”

ὣς φάτο, τὸν δ' οὐ πεῖθεν· ἀμειβόμενος δὲ προσηύδα·033
οὕτως εἶπε· τοῦτον δὲ οὐ κατέπειθεν, ἀποκρινόμενος δὲ εἶπε πρὸς αὐτόν·
Nu vru să știe de vorbă și astfel Euforb îi răspunse:

νῦν μὲν δὴ Μενέλαε διοτρεφὲς ἦ μάλα τείσεις034
νῦν δήπου, ὦ Μενέλαε ἐνδοξότατα τεθραμμένε, τῷ ὄντι πάνυ δώσεις τιμωρίαν εἰς ἐκδίκησιν
„Hei, tu, mărite Menelau, plăti-vei chiar astăzi omorul

γνωτὸν ἐμὸν τὸν ἔπεφνες, ἐπευχόμενος δ' ἀγορεύεις, 035
τοῦ ἐμοῦ ἀδελφοῦ ὃν ἀπέκτεινας, ἐπικαυχώμενος δὲ λέγεις,
Fratelui meu Hiperenor, de care vorbești cu mândrie;

χήρωσας δὲ γυναῖκα μυχῷ θαλάμοιο νέοιο,036
χήραν δὲ αὐτοῦ τὴν γυναῖκα ἐποίησας ἐν τῷ ἐνδοτάτῳ τοῦ νέου θαλάμου,
I-ai văduvit în cămara cea nouă de mire femeia

ἀρητὸν δὲ τοκεῦσι γόον καὶ πένθος ἔθηκας.037
μισητὸν δὲ καὶ ἐπάρατον πένθος, καὶ θρῆνον ἐποίησας τοῖς γονεῦσιν·
Și-ai cufundat pe părinți în obidă și-n jale nespusă.

ἦ κέ σφιν δειλοῖσι γόου κατάπαυμα γενοίμην038
ὄντως που τοῖς κακοδαίμοσι κατάπαυσις τοῦ θρήνου γενοίμην ἄν,
Pentru sărmanii de ei ușurarea le-ar fi numai una,

εἴ κεν ἐγὼ κεφαλήν τε τεὴν καὶ τεύχε' ἐνείκας039
ἐὰν ἐγὼ τὴν σὴν κεφαλήν, καὶ τὰ ὅπλα κομίσας
Dacă eu armele tale și capul luându-le acasă

Πάνθῳ ἐν χείρεσσι βάλω καὶ Φρόντιδι δίῃ. 040
τῷ Πάνθῳ τῷ πατρὶ εἰς τὰς χεῖρας ἐμβάλω, καὶ τῇ ἐνδοξοτάτῃ Φρόντιδι τῇ μητρί.
Da-le-voi tatălui meu, lui Pantus și mamei Frontida.

ἀλλ' οὐ μὰν ἔτι δηρὸν ἀπείρητος πόνος ἔσται041
ἀλλὰ μὴν οὐκέτι ἐπὶ πολὺ ὁ κάματος, καὶ ὁ πόλεμος ἀπείρατος ἔσται
Nu mai e însă de stat, ci-i aici între noi pe-ncercate

οὐδ' ἔτ' ἀδήριτος ἤτ' ἀλκῆς ἤτε φόβοιο.042
οὐδὲ ἀκαταμάχητος, οὔτε δυνάμεως, οὔτε φυγῆς.
Și pe luptat ca să știm cine biruie, cine o dosește.”



ὣς εἰπὼν οὔτησε κατ' ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην·043
οὕτως εἰπὼν ἔβαλε κατὰ τὴν πανταχόθεν ἴσην ἀσπίδα,
Asta grăi, și în scutul rotat îl chiti, însă arma

οὐδ' ἔρρηξεν χαλκός, ἀνεγνάμφθη δέ οἱ αἰχμὴ044
οὐδὲ διέκοψε τὸν σίδηρον, ἐκάμφθη δὲ ἡ ἐπιδορατὶς αὐτοῦ
Nu răzbătu nicidecum, că boldul a dat de tăria

ἀσπίδ' ἐνὶ κρατερῇ· ὃ δὲ δεύτερος ὄρνυτο χαλκῷ 045
ἐν τῇ στερεᾷ ἀσπίδι· ὁ δὲ δεύτερος ὥρμησε σὺν τῷ σιδήρῳ
Scutului și s-a strâmbat. Se întinde cu lancea la rându-i

Ἀτρεΐδης Μενέλαος ἐπευξάμενος Διὶ πατρί·046
ὁ Μενέλαος ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως εὐξάμενος τῷ Διὶ τῷ πατρί·
Cel din Atreus născut cu un Doamne-ajută spre dânsul.

ἂψ δ' ἀναχαζομένοιο κατὰ στομάχοιο θέμεθλα047
εἰς τοὐπίσω δὲ ἀναχωροῦντος κατὰ τὰ θεμέλια τοῦ στομάχου,
Când se dă-n lături Euforb, el plin de încredere-n mâna-i

νύξ', ἐπὶ δ' αὐτὸς ἔρεισε βαρείῃ χειρὶ πιθήσας·048
ἤτοι κατὰ τὴν θέσιν τοῦ βρόγχου καὶ τὴν ἀρχὴν ἔπληξεν, ἐπέρρεισε δὲ καὶ συνεπεβάρυνε καὶ αὐτὸς τῇ ἑαυτοῦ ἰσχυρᾷ χειρὶ θαρρήσας·
Țapănă, bine proptindu-se, din răsputeri îl împunge

ἀντικρὺ δ' ἁπαλοῖο δι' αὐχένος ἤλυθ' ἀκωκή,049
καταντικρὺ δὲ διὰ τοῦ ἁπαλοῦ τραχήλου διῆλθε τὸ ὀξὺ τοῦ δόρατος,
Sub beregată, de trece prin frageda-i ceafă țuguiul.

δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. 050
ἐψόφησε δὲ καταπεσών, ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ' αὐτῷ,
Cade cu bufnet Euforb și zuruie-arama pe dânsul;

αἵματί οἱ δεύοντο κόμαι Χαρίτεσσιν ὁμοῖαι051
αἵματι δὲ ἐβρέχοντο αἱ κόμαι αὐτοῦ αἱ ὅμοιαι ταῖς συνεστραμμέναις καὶ οὔλαις μυρσίναις,
Sângele-i udă tot părul și pletele-i cârlionțate,

πλοχμοί θ', οἳ χρυσῷ τε καὶ ἀργύρῳ ἐσφήκωντο.052
καὶ οἱ πλόκαμοι, οἳ διὰ χρυσοῦ καὶ ἀργύρου συνδεδεμένοι ἦσαν.
Parcă-mpletite de Grații și prinse-n argint și în aur.

οἷον δὲ τρέφει ἔρνος ἀνὴρ ἐριθηλὲς ἐλαίης053
οἷον δὲ φυτὸν ἀειθαλὲς ἐλαίας ἀνατρέφει ἀνὴρ
Ca o mlădiță de verde măslin, care-i bine-ngrijită

χώρῳ ἐν οἰοπόλῳ, ὅθ' ἅλις ἀναβέβροχεν ὕδωρ,054
ἐν ἐρήμῳ τόπῳ, ὅπου ἱκανῶς ἀναβλύζει καὶ ἀναρρεῖ ὕδωρ
Singură-n loc osebit, unde șuieră ape destule,

καλὸν τηλεθάον· τὸ δέ τε πνοιαὶ δονέουσι 055
εὐειδές, πολυθαλές, τοῦτο δὲ πνοαὶ ταράττουσι
Și legănată de line-adieri de tot felul se-nalță,

παντοίων ἀνέμων, καί τε βρύει ἄνθεϊ λευκῷ·056
παντοίων ἀνέμων, καὶ ἄνθει θάλλει λευκῷ·
Mândră, ticsită-n podoaba ei verde și-n florile-i albe;

ἐλθὼν δ' ἐξαπίνης ἄνεμος σὺν λαίλαπι πολλῇ057
ἐπελθὼν δὲ ἐξαίφνης ἄνεμος σὺν καταιγίδι καὶ συστροφῇ σφοδρᾷ
Dar de năprasnă venind cu vifor cumplit vijelia

βόθρου τ' ἐξέστρεψε καὶ ἐξετάνυσσ' ἐπὶ γαίῃ·058
ἐκ βάθους ἀπέσπασε πρόρριζον καὶ κατὰ γῆς ἐξέτεινε καὶ ἐξήπλωσε.
Din rădăcină o smulge pe loc și o culcă pe glie;

τοῖον Πάνθου υἱὸν ἐϋμμελίην Εὔφορβον059
τοιοῦτον τοῦ Πάνθου τὸν υἱὸν τὸν πολεμικὸν καὶ ἀνδρεῖον Εὔφορβον
Tocmai așa pe dibaciul în lănci Euforb, pe-al lui Pantus

Ἀτρεΐδης Μενέλαος ἐπεὶ κτάνε τεύχε' ἐσύλα. 060
ὁ τοῦ Ἀτρέως υἱὸς Μενέλαος, ἐπειδὴ ἀπέκτεινε, τὰ ὅπλα ἀφῃρεῖτο·
Fiu, îl doboară Menelau și stă să-l despoaie de arme.



ὡς δ' ὅτε τίς τε λέων ὀρεσίτροφος ἀλκὶ πεποιθὼς061
ὥσπερ δὲ ὅταν τις λέων ἐν ὄρεσι τεθραμμένος τῇ ἑαυτοῦ δυνάμει θαρρῶν
Cum, încrezut în putere, un leu care crește pe plaiuri,

βοσκομένης ἀγέλης βοῦν ἁρπάσῃ ἥ τις ἀρίστη·062
ἁρπάσῃ βοῦν ἀγέλης βοσκομένης, ἥτις κρείττων τῶν ἄλλων ἐστί,
De la pășune din turmă răpește pe cea mai aleasă

τῆς δ' ἐξ αὐχέν' ἔαξε λαβὼν κρατεροῖσιν ὀδοῦσι063
ταύτης δὲ τὸν τράχηλον συνέτριψε διὰ τῶν ἰσχυρῶν ὀδόντων
Juncă-apucând-o cu colții tăioși el apoi o sugrumă

πρῶτον, ἔπειτα δέ θ' αἷμα καὶ ἔγκατα πάντα λαφύσσει064
πρῶτον, μετὰ ταῦτα δὲ τὸ αἷμα καὶ τὰ ἐντὸς πάντα λάπτει
Și, spârcuind-o, înfulic-a ei măruntaie și sânge,

δῃῶν· ἀμφὶ δὲ τόν γε κύνες τ' ἄνδρές τε νομῆες 065
καὶ κατεσθίει σπαράσσων καὶ διακόπτων, περὶ αὐτὸν δὲ κύνες καὶ ἄνδρες νομεῖς
Latră în juru-i dulăii și chiuie, țipă haidăii

πολλὰ μάλ' ἰύζουσιν ἀπόπροθεν οὐδ' ἐθέλουσιν066
πάνω πολλὰ ἀγροικῇ φωνῇ προσφωνοῦσι πόρρωθεν, οὐδὲ βούλονται
Și-l tot huiesc de departe mereu, ci să-ntâmpine fiara

ἀντίον ἐλθέμεναι· μάλα γὰρ χλωρὸν δέος αἱρεῖ·067
ἐναντίον ἐπελθεῖν, πάνυ γὰρ αὐτοὺς ὠχροποιὸς φόβος κατακρατεῖ·
Nu mai cutează niciunul, căci galbenă teamă-i cuprinde;

ὣς τῶν οὔ τινι θυμὸς ἐνὶ στήθεσσιν ἐτόλμα068
οὕτως οὐδενὶ τούτων ἡ ψυχὴ ἐν τῷ στήθει ὑπέμενεν
Tocmai așa de la dânșii acum nu se bizuie nimeni

ἀντίον ἐλθέμεναι Μενελάου κυδαλίμοιο.069
ἐπελθεῖν ἐναντίον τοῦ ἐνδόξου Μενελάου.
Zdravăn să stea în ponciș cu slăvitul Menelas Atride.

ἔνθά κε ῥεῖα φέροι κλυτὰ τεύχεα Πανθοΐδαο 070
τότε ῥᾳδίως ἂν ἔλαβε τὰ ἔνδοξα ὅπλα τοῦ υἱοῦ τοῦ Πάνθου
Și-ar fi luat fără trudă viteazul podoaba de arme

Ἀτρεΐδης, εἰ μή οἱ ἀγάσσατο Φοῖβος Ἀπόλλων,071
ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως, εἰ μὴ ἐφθόνησεν αὐτῷ ὁ καθαρὸς Ἀπόλλων,
A lui Euforb, dacă nu-l pizmuia luminatul Apolon,

ὅς ῥά οἱ Ἕκτορ' ἐπῶρσε θοῷ ἀτάλαντον Ἄρηϊ072
ὃς δὴ αὐτῷ τὸν Ἕκτορα ἐπήγειρεν ὅμοιον τῷ ταχεῖ Ἄρει,
Care pe Hector a-mpins să tabere asupra-i ca Ares.

ἀνέρι εἰσάμενος Κικόνων ἡγήτορι Μέντῃ·073
ὁμοιωθεὶς ἀνδρὶ Μέντῃ τῷ ἡγεμόνι τῶν Κικόνων,
Zeul, la chip fiind una cu domnul Ciconilor Mentes,

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·074
καὶ φωνήσας ἔλεγε πρὸς αὐτὸν λόγους ταχεῖς·
Vine la el și începe cu astfel de vorbe ce zboară:

Ἕκτορ νῦν σὺ μὲν ὧδε θέεις ἀκίχητα διώκων 075
ὦ Ἕκτορ, σὺ μὲν νῦν ἐνταῦθα τρέχεις ἀκατάληπτα διώκων,
„Hector, alergi și dai goană-n zadar după carul și caii

ἵππους Αἰακίδαο δαΐφρονος· οἳ δ' ἀλεγεινοὶ076
τοὺς ἵππους τοῦ συνετοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ. οὗτοι δὲ χαλεποί εἰσιν
Lui Eacid ortomanul, căci foarte-anevoie pe dânșii

ἀνδράσι γε θνητοῖσι δαμήμεναι ἠδ' ὀχέεσθαι077
ἀνδράσι θνητοῖς δουλωθῆναι, καὶ ἱππεύεσθαι
Un muritor va putea să-i înstrune-ori din chelnă să-i mâne

ἄλλῳ γ' ἢ Ἀχιλῆϊ, τὸν ἀθανάτη τέκε μήτηρ.078
ἄλλῳ, ἢ Ἀχιλλεῖ, ὃν ἔτεκε μήτηρ ἀθάνατος.
Altul afară de-Ahile, născutul de-o nemuritoare.

τόφρα δέ τοι Μενέλαος ἀρήϊος Ἀτρέος υἱὸς079
τηνικαῦτα δὲ Μενέλαος ὁ πολεμικὸς υἱὸς τοῦ Ἀτρέως
Iată, când vremea tu pierzi, Menelau, păzind pe Patroclu

Πατρόκλῳ περιβὰς Τρώων τὸν ἄριστον ἔπεφνε 080
περὶ τὸν Πάτροκλον στὰς ἀπέκτεινε τὸν κράτιστον τῶν Τρῴων
Ne-a omorât pe voinicul de frunte din oștile tale,

Πανθοΐδην Εὔφορβον, ἔπαυσε δὲ θούριδος ἀλκῆς.081
τὸν υἱὸν τοῦ Πάνθου τὸν Εὔφορβον, ἀπέπαυσε δὲ αὐτὸν τῆς ὁρμητικῆς καὶ πολεμικῆς δυνάμεως.
Pe Euforb al lui Pantus, și storsu-i-a vlaga tăriei.”



ὣς εἰπὼν ὃ μὲν αὖτις ἔβη θεὸς ἂμ πόνον ἀνδρῶν,082
οὕτως εἰπών, ὁ μὲν θεὸς αὖθις ἐπορεύθη εἰς τὸν κάματον καὶ τὴν μάχην τῶν ἀνδρῶν.
Asta zicându-i, se duce din nou unde-i zorul oștirii.

Ἕκτορα δ' αἰνὸν ἄχος πύκασε φρένας ἀμφὶ μελαίνας·083
τὸν Ἕκτορα δὲ λύπη χαλεπὴ περιεκάλυψε κατὰ τὴν βαθυγνώμονα διάνοιαν,
Vestea pe Hector amarnic îl doare, se-ntunecă-n suflet,

πάπτηνεν δ' ἄρ' ἔπειτα κατὰ στίχας, αὐτίκα δ' ἔγνω084
περιεβλέψατο δ᾽ οὖν κατὰ τὰς τάξεις, παραχρῆμα δὲ ἐθεάσατο
Cată prin șiruri și iute zărește pe-Atrid cum ridică

τὸν μὲν ἀπαινύμενον κλυτὰ τεύχεα, τὸν δ' ἐπὶ γαίῃ 085
τὸν μὲν ἀφαιρούμενον τὰ τίμια ὅπλα, τὸν δὲ ἐπὶ τῆς γῆς
Armele lui Euforb, care zace lungit pe țărână,

κείμενον· ἔρρει δ' αἷμα κατ' οὐταμένην ὠτειλήν.086
κείμενον, ἐξεχεῖτο δὲ τὸ αἷμα κατὰ τὸ ἐκ τῆς οὐτήσεως τραῦμα·
Negru de sângele-i curs șiroaie din rana-i deschisă.

βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ087
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν καθωπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ
Deci se repede-nainte ’narmat în strălucie-aramă

ὀξέα κεκλήγων φλογὶ εἴκελος Ἡφαίστοιο088
ὀξέως καὶ μεγάλως βοῶν, ὅμοιος φλογὶ πυρὸς
Iute ca flacăra nepotolitului foc, și dă strigăt

ἀσβέστῳ· οὐδ' υἱὸν λάθεν Ἀτρέος ὀξὺ βοήσας·089
ἀκαταπαύστῳ, οὐδὲ τὸν υἱὸν ἔλαθε τοῦ Ἀτρέως ὀξέως βοήσας·
Răsunător. Cum glasul i-aude și-l simte Menelau,

ὀχθήσας δ' ἄρα εἶπε πρὸς ὃν μεγαλήτορα θυμόν· 090
στενάξας δὲ εἶπε πρὸς τὴν ἑαυτοῦ μεγαλόφρονα ψυχήν.
Geme de ciudă pe el și cugetă-n sinea-i bărbată:

ὤ μοι ἐγὼν εἰ μέν κε λίπω κάτα τεύχεα καλὰ091
φεῦ ἐμοί, ἐὰν μὲν καταλίπω τὰ καλὰ ὅπλα,
„Vai mie, dacă eu las frumusețea de arme și trupul

Πάτροκλόν θ', ὃς κεῖται ἐμῆς ἕνεκ' ἐνθάδε τιμῆς,092
καὶ τὸν Πάτροκλον, ὃς τέθνηκεν ἐνταῦθα ἕνεκα τιμῆς ἐμῆς,
Soțului care-a căzut pe aici spre a mea răzbunare;

μή τίς μοι Δαναῶν νεμεσήσεται ὅς κεν ἴδηται.093
μή τίς μοι τῶν Ἑλλήνων μέμψηται, ὃς ἂν θεάσηται·
Au să mă vadă Danaii și ciudă pe mine-au să prindă.

εἰ δέ κεν Ἕκτορι μοῦνος ἐὼν καὶ Τρωσὶ μάχωμαι094
εἰ δὲ τῷ Ἕκτορι μόνος ὢν καὶ τοῖς Τρῳσὶ πολεμῶ
Iar dacă eu de rușine mă bat cu Troienii, cu Hector,

αἰδεσθείς, μή πώς με περιστήωσ' ἕνα πολλοί· 095
αἰσχυνθείς, μήπως με περικυκλώσωσιν ἕνα πολλοί,
Singur aicea fiind, eu pot fi cotropit de mulțime;

Τρῶας δ' ἐνθάδε πάντας ἄγει κορυθαίολος Ἕκτωρ.096
πάντας γὰρ τοὺς Τρῷας δεῦρο ἄγει ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ.
Uite că Hector încoace-și îndreaptă tot greul oștirii.

ἀλλὰ τί ἤ μοι ταῦτα φίλος διελέξατο θυμός;097
ἀλλὰ τί δή μοι ταῦτα διελέχθη ἡ ἀγαπητὴ ψυχή,
Însă de ce mă mai judec cu mine și cuget acest-fel?

ὁππότ' ἀνὴρ ἐθέλῃ πρὸς δαίμονα φωτὶ μάχεσθαι098
ὅταν ἀνὴρ θέλῃ μάχεσθαι ἀνδρὶ θεῷ ἐναντιούμενος προϊσταμένῳ αὐτοῦ,
Dac-ai un zeu împotrivă, când vrei să te-ncaeri cu altul

ὅν κε θεὸς τιμᾷ, τάχα οἱ μέγα πῆμα κυλίσθη.099
ὃν ἂν ὁ θεὸς αὐτὸς τιμᾷ, ταχέως αὐτῷ βλάβη μεγάλη ἐπῆλθε.
Ajutorat de-acel zeu, potopenia-ndată te-ajunge.

τώ μ' οὔ τις Δαναῶν νεμεσήσεται ὅς κεν ἴδηται 100
δι᾿ ὃ οὐδείς μοι τῶν Ἑλλήνων μέμψεται, ὃς ἂν θεάσηται
Nimenea dară-ntre ai mei nu se supără, dacă mă vede

Ἕκτορι χωρήσαντ', ἐπεὶ ἐκ θεόφιν πολεμίζει.101
ὑποχωρήσαντα τῷ Ἕκτορι, ἐπειδὴ θείᾳ δυνάμει μάχεται·
Dus de-naintea lui Hector: un zeu doar pe el îl ajută.

εἰ δέ που Αἴαντός γε βοὴν ἀγαθοῖο πυθοίμην,102
εἰ δέ που ἀκούσαιμι τὴν φωνὴν τοῦ ἀγαθοῦ καὶ ἀνδρείου Αἴαντος,
De–aș auzi măcar glasul lui Aias! M-aș duce la dânsul

ἄμφω κ' αὖτις ἰόντες ἐπιμνησαίμεθα χάρμης103
ἀμφότεροι ἂν αὖθις ἐπελθόντες μνησθείημεν τῆς μάχης,
Și m-aș întoarce cu el și-amândoi ne-am îmcinge la luptă

καὶ πρὸς δαίμονά περ, εἴ πως ἐρυσαίμεθα νεκρὸν104
καίπερ πρὸς θεόν, εἴπως ἑλκύσαιμεν τὸν νεκρὸν
Fie-mpotrivă și-un zeu, am smulge dușmanilor mortul

Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ· κακῶν δέ κε φέρτατον εἴη. 105
Ἀχιλλεῖ τῷ υἱῷ τοῦ Πηλέως, τῶν παρόντων δὲ κακῶν τοῦτο ἂν εἴη τὸ ἄριστον.
Și lui Ahile l-am duce și jalea i-ar fi mai ușoară.”



εἷος ὁ ταῦθ' ὅρμαινε κατὰ φρένα καὶ κατὰ θυμὸν106
ἕως οὗτος ταῦτα διενοεῖτο κατὰ τὸ λογιστικὸν καὶ κατὰ τὴν ψυχήν,
Până ce asta să cugete-n sine Menelau, Troienii

τόφρα δ' ἐπὶ Τρώων στίχες ἤλυθον· ἦρχε δ' ἄρ' Ἕκτωρ.107
τηνικαῦτα αἱ τάξεις τῶν Τρῴων ἐπῆλθον, ἡγεῖτο δὲ ὁ Ἕκτωρ.
Grabnic în cete tot vin, s-apropie-n frunte cu Hector.

αὐτὰρ ὅ γ' ἐξοπίσω ἀνεχάζετο, λεῖπε δὲ νεκρὸν108
οὗτος δὲ εἰς τοὐπίσω ἀνεχώρει, κατέλιπε δὲ τὸν νεκρὸν
El se dă-n lături atunci, pe mort părăsind, și privirea

ἐντροπαλιζόμενος ὥς τε λὶς ἠϋγένειος,109
κατ' ὀλίγον ὑποβαίνων, ὥσπερ λέων μέγα καὶ εὔτονον τὸ γένειον ἔχων,
Tot își rotea înapoi ferindu-se-ntocmai ca leul

ὅν ῥα κύνες τε καὶ ἄνδρες ἀπὸ σταθμοῖο δίωνται 110
ὃν δὴ κύνες τε καὶ ἄνδρες ἀπὸ τῆς ἐπαύλεως διώκωσι
Când de la staul zăvozi și păstori îl alungă cu gura

ἔγχεσι καὶ φωνῇ· τοῦ δ' ἐν φρεσὶν ἄλκιμον ἦτορ111
δόρασι καὶ βοῇ, τούτου δὲ ἐν ταῖς φρεσὶν ἡ ἰσχυρὰ καὶ γενναία ψυχὴ φρίσσει
Și cu răpezul de lănci. Cu toată netemerea-i fiara

παχνοῦται, ἀέκων δέ τ' ἔβη ἀπὸ μεσσαύλοιο·112
καὶ λυπεῖται, ἄκων δὲ καὶ μὴ βουλόμενος ἀπῆλθεν ἐκ τῆς ἐπαύλεως·
Tot o sfeclește și de la ocol își ia talpa cu sila;

ὣς ἀπὸ Πατρόκλοιο κίε ξανθὸς Μενέλαος.113
οὕτως ἀπὸ τοῦ Πατρόκλου ἀνεχώρει ὁ πυρρὸς Μενέλαος,
Tocmai așa de la mort a plecat și Menelau. Ci-ndată,

στῆ δὲ μεταστρεφθεὶς ἐπεὶ ἵκετο ἔθνος ἑταίρων114
ἔστη δὲ ἐπιστραφείς, ἐπειδὴ ἀφίκετο εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων,
Cum el sosi în duium, se opri și se-ntoarse cu fața

παπταίνων Αἴαντα μέγαν Τελαμώνιον υἱόν. 115
περιβλεπόμενος ἰδεῖν τὸν μέγαν Αἴαντα τὸν υἱὸν τοῦ Τελαμῶνος.
Și căuta între armii pe Aias Telamonianul.

τὸν δὲ μάλ' αἶψ' ἐνόησε μάχης ἐπ' ἀριστερὰ πάσης116
τοῦτον δὲ πάνυ ταχέως ἐθεάσατο ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν μέρος πάσης τῆς μάχης
El îl zări mai încolo, în aripa stâng-a bătăii,

θαρσύνονθ' ἑτάρους καὶ ἐποτρύνοντα μάχεσθαι·117
θαρρύνοντα καὶ προτρέποντα τοὺς φίλους καὶ παροξύνοντα πολεμεῖν,
Unde da suflet și zor la tovarășii lui ca să ție

θεσπέσιον γάρ σφιν φόβον ἔμβαλε Φοῖβος Ἀπόλλων·118
μέγαν γὰρ καὶ θαυμαστὸν φόβον ἐνέβαλεν αὐτοῖς ὁ καθαρὸς Ἀπόλλων·
Piept la vânzol, că prea-i îngrozise pe dânșii Apolon.

βῆ δὲ θέειν, εἶθαρ δὲ παριστάμενος ἔπος ηὔδα.119
ὥρμησε δὲ τρέχειν, τάχιστα δὲ παραγενόμενος λόγον εἶπεν·
Deci se răpede la el, s-apropie-ndată și-l cheamă:

Αἶαν δεῦρο πέπον, περὶ Πατρόκλοιο θανόντος 120
ὦ Αἶαν, ἐνθάδε φίλτατε περὶ Πατρόκλου ἀποθανόντος
„Repede vino prietene-ncoace, că mort e Patroclu,

σπεύσομεν, αἴ κε νέκυν περ Ἀχιλλῆϊ προφέρωμεν121
δράμωμεν, εἴ τι καίπερ νεκρὸν τῷ Ἀχιλλεῖ κομίσαιμεν αὐτὸν
Fuga la el să ne batem. Măcar despoiat de l-am duce

γυμνόν· ἀτὰρ τά γε τεύχε' ἔχει κορυθαίολος Ἕκτωρ.122
ἄοπλον, τὰ ὅπλα δὲ ἔχει ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ.
Noi lui Ahile, căci toată armătura e-n mâna lui Hector.”



ὣς ἔφατ', Αἴαντι δὲ δαΐφρονι θυμὸν ὄρινε·123
οὕτως εἶπεν, ἐτάραξε δὲ τὴν ψυχὴν τῷ συνετῷ Αἴαντι·
Asta el zise. Și Aias se tulbură cum îl aude,

βῆ δὲ διὰ προμάχων, ἅμα δὲ ξανθὸς Μενέλαος.124
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν, σὺν αὐτῷ δὲ καὶ ὁ πυρρὸς Μενέλαος.
Iese-naintea oștirii urmat de bălanul Menelau.

Ἕκτωρ μὲν Πάτροκλον ἐπεὶ κλυτὰ τεύχε' ἀπηύρα, 125
ὁ Ἕκτωρ μὲν οὖν τὸν Πάτροκλον, ἐπειδὴ ἀφείλετο τὰ τίμια ὅπλα,
Hector acum pe Patroclu de mândrele-i arme golindu-l,

ἕλχ' ἵν' ἀπ' ὤμοιιν κεφαλὴν τάμοι ὀξέϊ χαλκῷ,126
εἷλκεν, ἵνα ἀπὸ τῶν ὤμων ἐκκόψῃ τὴν κεφαλὴν σιδήρῳ ἐξεῖ καὶ τμητικῷ,
Prinse să-l tragă de jos și capul era să-i răteze,

τὸν δὲ νέκυν Τρῳῇσιν ἐρυσσάμενος κυσὶ δοίη.127
τὸν νεκρὸν δὲ ἑλκύσας ταῖς Τρωικαῖς κυσὶ δῷ.
Trupu-i apoi tăvălind să-l arunce la cânii din Troia.

Αἴας δ' ἐγγύθεν ἦλθε φέρων σάκος ἠΰτε πύργον·128
ὁ Αἴας δὲ ἐγγὺς ἀφίκετο φέρων τὴν ἀσπίδα καθάπερ τεῖχος.
Aias s-apropie însă cu pavăza-i mare ca turnul;

Ἕκτωρ δ' ἂψ ἐς ὅμιλον ἰὼν ἀνεχάζεθ' ἑταίρων,129
ὁ Ἕκτωρ δὲ ὀπίσω εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ἀπερχόμενος ὑπεχώρησεν,
Hector în caru-i sări și pe loc o zbughi în duiumul

ἐς δίφρον δ' ἀνόρουσε· δίδου δ' ὅ γε τεύχεα καλὰ 130
εἰς τὸ ὄχημα δὲ ἀνεπήδησεν, ἔδωκε δ᾽ οὗτος τὰ καλὰ ὅπλα
Soților săi, iar podoaba de arme o dete s-o ducă

Τρωσὶ φέρειν προτὶ ἄστυ, μέγα κλέος ἔμμεναι αὐτῷ.131
τοῖς Τρωσί κομίσαι πρὸς τὴν μεγάλην πόλιν, δόξαν εἶναι αὐτῷ.
Oamenii lui în cetate spre marea-i nespusa mărire.

Αἴας δ' ἀμφὶ Μενοιτιάδῃ σάκος εὐρὺ καλύψας132
ὁ Αἴας δὲ περὶ τὸν υἱὸν τοῦ Μενοιτίου περιθεὶς τὴν πλατεῖαν ἀσπίδα
Leșul, în urmă-i lăsat, îl acoperă Aias cu scutul

ἑστήκει ὥς τίς τε λέων περὶ οἷσι τέκεσσιν,133
ἵστατο, ὥσπερ τις λέων περὶ τὰ ἑαυτοῦ τέκνα,
Stându-i-nainte. Precum o leoaică își apără puii

ᾧ ῥά τε νήπι' ἄγοντι συναντήσωνται ἐν ὕλῃ134
ᾧ δὴ τὰ νεογνὰ γεννήματα ἐπαγομένῳ ἀπαντήσουσιν ἐν τῷ δρυμῷ
Când și-i aduce-n pădure și-acolo o-ntâmpină-n cale

ἄνδρες ἐπακτῆρες· ὃ δέ τε σθένεϊ βλεμεαίνει, 135
ἄνδρες κυνηγοί, οὗτος δὲ ἰσχύϊ παροξύνεται καὶ ἐνθουσιᾷ,
Potera de vânători, dar plină de fala vârtuții

πᾶν δέ τ' ἐπισκύνιον κάτω ἕλκεται ὄσσε καλύπτων·136
πᾶν δὲ τὸ συνοφρύωμα τοῦ μετώπου κάτω ἕλκει καλύπτων τοὺς ὀφθαλμούς.
Ea tot coboară sprâncenele, ochii-și-nvăluie cruntă;

ὣς Αἴας περὶ Πατρόκλῳ ἥρωϊ βεβήκει.137
οὕτως ὁ Αἴας παρὰ τὸν ἥρωα Πάτροκλον ἵστατο,
Astfel într-una se poartă și Aias pe lângă Patroclu.

Ἀτρεΐδης δ' ἑτέρωθεν ἀρηΐφιλος Μενέλαος138
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως ἐκ τοῦ ἑτέρου μέρους ὁ φιλοπόλεμος Μενέλαος
Cel din Atreus născut, la harță pornitul Menelau

ἑστήκει, μέγα πένθος ἐνὶ στήθεσσιν ἀέξων.139
ἔμενε, μεγάλην λύπην αὔξων ἐν τῷ ἑαυτοῦ στήθει.
Stete de dânsul alături, cu inima dusă de jale.



Γλαῦκος δ' Ἱππολόχοιο πάϊς Λυκίων ἀγὸς ἀνδρῶν 140
Γλαῦκος δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Ἱππολόχου ὁ ἡγεμὼν τῶν Λυκίων ἀνδρῶν
Glaucos, al Liciei Domn, Hipolohianul, de ciudă

Ἕκτορ' ὑπόδρα ἰδὼν χαλεπῷ ἠνίπαπε μύθῳ·141
τὸν Ἕκτορα δεινῶς ὑποβλεψάμενος λόγῳ χαλεπῷ ὠνείδισε καὶ ἐπέπληξεν·
Cată la Hector pieziș și astfel amarnic îl mustră:

Ἕκτορ εἶδος ἄριστε μάχης ἄρα πολλὸν ἐδεύεο.142
ὦ Ἕκτορ κάλλιστε τὴν μορφήν, πολλῷ ἄρα τῆς μάχης ἀπελείπου·
„Hector, la chip ești viteaz, departe-i să fii și aieve,

ἦ σ' αὔτως κλέος ἐσθλὸν ἔχει φύξηλιν ἐόντα.143
ὄντως σε μάτην ἡ ἀγαθὴ φήμη κατέχει δειλὸν καὶ λειποτάκτην ὄντα·
Faima ta merge zadarnic, tu știi să dai bir cu fugiții.

φράζεο νῦν ὅππως κε πόλιν καὶ ἄστυ σαώσῃς144
σκόπει νῦν ὅπως ἂν τὸν λαὸν καὶ τὴν πόλιν σώσῃς,
Chibzuie cum ai să aperi acuma cetatea și-orașul

οἶος σὺν λαοῖς τοὶ Ἰλίῳ ἐγγεγάασιν· 145
μόνος σὺν τοῖς λαοῖς, οἱ ἐν τῷ Ἰλίῳ γεγόνασιν·
Numai cu oamenii tăi fără noi, ajutoarele tale;

οὐ γάρ τις Λυκίων γε μαχησόμενος Δαναοῖσιν146
οὐδεὶς γὰρ τῶν Λυκίων πολεμήσων τοῖς Ἕλλησι
Nici un ostaș lician nu vrea cu Danaii să lupte

εἶσι περὶ πτόλιος, ἐπεὶ οὐκ ἄρα τις χάρις ἦεν147
πορεύσεται περὶ τῆς πόλεως, ἐπειδὴ οὐδεμία ἀμοιβὴ κατ᾿ εὐεργεσίαν γίνεται
Pentru cetate, căci n-a fost din parte-vă vr’o mulțumire

μάρνασθαι δηΐοισιν ἐπ' ἀνδράσι νωλεμὲς αἰεί.148
ἐκ τοῦ μάχεσθαι ἐν τοῖς πολεμίοις ἀνδράσιν ἀδιαλείπτως·
Față de-ai noștri, când noi cu dușmanii ne tot războirăm.

πῶς κε σὺ χείρονα φῶτα σαώσειας μεθ' ὅμιλον149
πῶς ἂν σὺ ἥττονα ἄνδρα σώσαις εἰς τὸ πλῆθος,
Cum ai să mântui, tu măre, pe cine-i mai slab la bătaie

σχέτλι', ἐπεὶ Σαρπηδόν' ἅμα ξεῖνον καὶ ἑταῖρον 150
χαλεπὲ καὶ ἄδικε, ἐπειδὴ Σαρπηδόνα ξένον ἅμα καὶ συνήθη καὶ φίλον
Când pe Sarpedon, prieten al tău și tovarăș de arme,

κάλλιπες Ἀργείοισιν ἕλωρ καὶ κύρμα γενέσθαι,151
κατέλιπες τοῖς Ἕλλησι σπάραγμα καὶ ἐπίταγμα γενέσθαι,
Tu l-ai lăsat de izbeliște, jaful dușmanilor noștri,

ὅς τοι πόλλ' ὄφελος γένετο πτόλεΐ τε καὶ αὐτῷ152
ὅστις πολλαχῆ(κις) ὠφέλεια ἐγένετο τῇ τε πόλει καὶ σοὶ αὐτῷ
El care-n viață de mare folos a fost țării și ție

ζωὸς ἐών· νῦν δ' οὔ οἱ ἀλαλκέμεναι κύνας ἔτλης.153
ζῶν, νυνὶ δὲ οὐχ ὑπέμεινας ἀποσοβῆσαι αὐτῷ τοὺς κύνας·
Și-azi după moarte tu nu poți să-i aperi nici trupul de colții

τὼ νῦν εἴ τις ἐμοὶ Λυκίων ἐπιπείσεται ἀνδρῶν154
δι' ὃ νῦν εἴ τις τῶν Λυκίων ἀνδρῶν ὑπακούσεταί μοι,
Cânilor! De-asta și dacă m-ascultă cumva licienii,

οἴκαδ' ἴμεν, Τροίῃ δὲ πεφήσεται αἰπὺς ὄλεθρος. 155
εἰς τὸν οἶκον πορευσόμεθα, τῇ Τροίᾳ δὲ δηλωθήσεται καὶ γένηται ἀφανισμὸς χαλεπός·
Mergem acasă la noi, și-n curând va fi jăriște Troia.

εἰ γὰρ νῦν Τρώεσσι μένος πολυθαρσὲς ἐνείη156
εἰ γὰρ νῦν τοῖς Τρῳσὶ δύναμις εὔτολμος ἐνυπάρχοι
Dacă Troienii erau îndrăzneți și luptau fără preget,

ἄτρομον, οἷόν τ' ἄνδρας ἐσέρχεται οἳ περὶ πάτρης157
ἀφόβητος, ὁποία τοὺς ἄνδρας εἰσέρχεται, οἳ περὶ τῆς πατρίδος
Cum se întâmplă cu cei care vrând ca să-și mântuie țara

ἀνδράσι δυσμενέεσσι πόνον καὶ δῆριν ἔθεντο,158
ἀνδράσιν ἐχθροῖς πόλεμον καὶ μάχην ἐποίησαν,
Armele iau, și pe viață și moarte se bat cu vrăjmașii,

αἶψά κε Πάτροκλον ἐρυσαίμεθα Ἴλιον εἴσω.159
ταχέως ἂν τὸν Πάτροκλον ἑλκύσαιμεν εἰς τὸ Ἴλιον·
Repede noi de pe-aici în Troia-l târam pe Patroclu.

εἰ δ' οὗτος προτὶ ἄστυ μέγα Πριάμοιο ἄνακτος 160
εἰ δὲ οὗτος εἰς τὴν μεγάλην πόλιν τοῦ βασιλέως Πριάμου
Însă odată ce-n marea cetate a-mpăratului Priam

ἔλθοι τεθνηὼς καί μιν ἐρυσαίμεθα χάρμης,161
ἀφίκοιτο νεκρός, καὶ ἐκ τῆς μάχης αὐτὸ ἀφελκύσαιμεν,
Leșul i-ar fi-ncăput, dacă noi l-am fi scos din încaier,

αἶψά κεν Ἀργεῖοι Σαρπηδόνος ἔντεα καλὰ162
ταχέως ἂν οἱ Ἕλληνες τὰ καλὰ ὅπλα τοῦ Σαρπηδόνος
Iute Danaii în schimb ar fi dat frumusețea de arme

λύσειαν, καί κ' αὐτὸν ἀγοίμεθα Ἴλιον εἴσω·163
ἀποδοῖεν, καὶ αὐτὸν κομίσαιμεν ἂν εἰς τὸ Ἴλιον,
A lui Sarpedon, chiar trupul era să-i luăm în cetate;

τοίου γὰρ θεράπων πέφατ' ἀνέρος, ὃς μέγ' ἄριστος164
τοιούτου γὰρ ἀνδρὸς θεράπων ἀνῃρέθη, ὅστις μάλα κράτιστός ἐστι
Doară Patroclu cel mort e prietenul celui mai mare

Ἀργείων παρὰ νηυσὶ καὶ ἀγχέμαχοι θεράποντες. 165
παρὰ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων, καὶ οἱ πολεμικοὶ θεράποντες αὐτοῦ·
Dintre voinicii Danai, toți buni la bătaie pieptișă.

ἀλλὰ σύ γ' Αἴαντος μεγαλήτορος οὐκ ἐτάλασσας166
ἀλλὰ σύ γε οὐχ ὑπέμεινας στῆναι ἐναντίον τοῦ μεγαλοψύχου Αἴαντος,
Însă tu n-ai îndrăznit să stai înaintea lui Aias

στήμεναι ἄντα κατ' ὄσσε ἰδὼν δηΐων ἐν ἀϋτῇ,167
κατ' ὀφθαλμοὺς θεασάμενος καὶ ἀντιβλέψας ἐν τῇ μάχῃ τῶν πολεμίων,
Mult-inimosul, când tu l-ai văzut colo-n valma bătăii,

οὐδ' ἰθὺς μαχέσασθαι, ἐπεὶ σέο φέρτερός ἐστι.168
οὐδ᾽ ἐπ᾿ εὐθείας μάχεσθαι, ἐπειδὴ κρείττων σοῦ ὑπάρχει.
Nici să te măsuri cu el, căci este mai tare ca tine.



τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ·169
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίων κινῶν Ἕκτωρ·
Clatină Hector din coif și-i zice privind pe sub gene:

Γλαῦκε τί ἢ δὲ σὺ τοῖος ἐὼν ὑπέροπλον ἔειπες; 170
ὦ Γλαῦκε, τί δὴ σὺ τοιοῦτος ὤν, ψεῦδος παρὰ τὸ δέον εἴρηκας;
„Cum ai putut să vorbești, tu, o, Glaucos, așa fără cumpăt?

ὢ πόποι ἦ τ' ἐφάμην σὲ περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων171
φίλε, ὄντως ᾤμην σε εἶναι ὑπὲρ τοὺς ἄλλους κατὰ τὴν διάνοιαν τούτους,
Doamne, și eu socotisem că tu de sfătos și cuminte

τῶν ὅσσοι Λυκίην ἐριβώλακα ναιετάουσι·172
ὅσοι τὴν μεγαλόβωλον καὶ εὔγειον Λυκίαν κατοικοῦσι·
Ești mai presus de tot natul din Licia ta roditoare.

νῦν δέ σευ ὠνοσάμην πάγχυ φρένας οἷον ἔειπες,173
νυνὶ δέ σου τὴν διάνοιαν παντελῶς ἐμεμψάμην, ὁποῖον εἶπας,
Dar judecată eu nu văd la tine deloc după vorba

ὅς τέ με φῂς Αἴαντα πελώριον οὐχ ὑπομεῖναι.174
ὃς ἐμὲ λέγεις οὐχ ὑπομεῖναι τὸν μέγαν Αἴαντα·
Care mi-ai spus, că eu nu mă pot prinde cu namilul Aias.

οὔ τοι ἐγὼν ἔρριγα μάχην οὐδὲ κτύπον ἵππων· 175
οὐδαμῶς ἐγὼ ἐφοβήθην τὴν μάχην, οὐδὲ τὸν κτύπον τῶν ἵππων,
Mie de loc nu mi-e teamă de tropot de cai și de arme,

ἀλλ' αἰεί τε Διὸς κρείσσων νόος αἰγιόχοιο,176
ἀλλ᾽ ἀεὶ ὁ τοῦ Διὸς νοῦς ἰσχυρότερός ἐστιν,
Dar mai presus de a omului vrere e voia lui Zeus,

ὅς τε καὶ ἄλκιμον ἄνδρα φοβεῖ καὶ ἀφείλετο νίκην177
ἢ ὁ τοῦ ἀνδρός, ὅστις καὶ τὸν γενναῖον ἄνδρα ἐκφοβεῖ καὶ τρέπει, καὶ τὴν νίκην ἀφείλετο
Care silește la fugă și pe un viteaz și din mână

ῥηϊδίως, ὁτὲ δ' αὐτὸς ἐποτρύνει μαχέσασθαι.178
εὐχερῶς, ἐνίοτε δὲ αὐτὸς παροξύνει πολεμεῖν καὶ μάχεσθαι.
Repede-i ia biruința, deși el la arme-l împinge.

ἀλλ' ἄγε δεῦρο πέπον, παρ' ἔμ' ἵστασο καὶ ἴδε ἔργον,179
ἀλλ᾽ ἄγε ἐνθάδε, ὦ προσφιλέστατε, ἵστασο παρ᾿ ἐμέ, καὶ θέασαι τὴν πρᾶξιν·
Hai dar, prietene, vino cu mine și vezi ce pot face:

ἠὲ πανημέριος κακὸς ἔσσομαι, ὡς ἀγορεύεις, 180
ἢ ὅλην τὴν ἡμέραν δειλὸς ἔσομαι ὥσπερ λέγεις,
Dacă eu am să mă port cât e ziua, cum zici, ca mișelul,

ἦ τινα καὶ Δαναῶν ἀλκῆς μάλα περ μεμαῶτα181
ἢ καί τινα τῶν Ἑλλήνων καίπερ προθυμούμενον πάνυ τῆς ἰσχύος
Ori voi opri pe dușman, cu toată-nfocarea-i la luptă

σχήσω ἀμυνέμεναι περὶ Πατρόκλοιο θανόντος.182
ἐπισχήσω βοηθεῖν καὶ μάχεσθαι περὶ τοῦ Πατρόκλου τεθνηκότος.
Pentru Patroclu, viteazul căzut pe câmpie adineauri.”



ὣς εἰπὼν Τρώεσσιν ἐκέκλετο μακρὸν ἀΰσας·183
οὕτως εἰπὼν τοῖς Τρῳσὶ διεκελεύσατο τρανῶς βοήσας, λέγων·
Asta zicându-i, dă chiot prelung și Troienilor strigă:

Τρῶες καὶ Λύκιοι καὶ Δάρδανοι ἀγχιμαχηταί,184
ὦ Τρῷες, καὶ Λύκιοι, καὶ Δάρδανοι πολεμισταί,
„Hei, licieni și Troieni, dardani care bateți de-aproape,

ἀνέρες ἔστε φίλοι, μνήσασθε δὲ θούριδος ἀλκῆς, 185
ἀνδρεῖοι ὑπάρχετε, ὦ φίλοι, μνήσθητε δὲ τῆς πολεμικῆς καὶ ὁρμητικῆς ἰσχύος,
Fiți, o, prieteni, bărbați și zoriți-vă toți și dați iureș

ὄφρ' ἂν ἐγὼν Ἀχιλῆος ἀμύμονος ἔντεα δύω186
ἕως ἂν ἐγὼ τὰ τοῦ ἀμωμήτου Ἀχιλλέως ὅπλα ἐνδυθῶ
Până ce eu îmi pun armele-aceste purtate de-Ahile,

καλά, τὰ Πατρόκλοιο βίην ἐνάριξα κατακτάς.187
τὰ καλὰ, ἅτινα τὴν τοῦ Πατρόκλου ἰσχὺν ἀφειλόμην ἀποκτείνας.
Dalba comoară ce mi-agonisii răpuind pe Patroclu.”



ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη κορυθαίολος Ἕκτωρ188
οὕτω δὴ εἰπὼν ἀπῆλθεν ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν Ἕκτωρ
Asta rostindu-le Hector, fălos-încoifatul, se duce

δηΐου ἐκ πολέμοιο· θέων δ' ἐκίχανεν ἑταίρους189
ἐκ τοῦ ἀφανιστικοῦ πολέμου, τρέχων δὲ κατέλαβε τοὺς φίλους
Din urgisitul război; el repede-aleargă, și-ajunge

ὦκα μάλ' οὔ πω τῆλε ποσὶ κραιπνοῖσι μετασπών, 190
πάνυ ταχέως, οὔπω πόρρω τοῖς ταχέσι ποσὶν ἐπιδραμών,
Numaidecât mai încolo, pe drum spre cetate, pe-aceia

οἳ προτὶ ἄστυ φέρον κλυτὰ τεύχεα Πηλεΐωνος.191
οἳ εἰς τὴν πόλιν ἐκόμιζον τὰ πολύτιμα ὅπλα τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως·
Care duceau armătura cea falnică a lui Ahile.

στὰς δ' ἀπάνευθε μάχης πολυδακρύου ἔντε' ἄμειβεν·192
στὰς δὲ πόρρω τῆς μάχης τῆς δακρύων γεμούσης ἤλλαξε τὰ ὅπλα,
Stă mai deoparte de valma cea plină de-amar și se schimbă,

ἤτοι ὃ μὲν τὰ ἃ δῶκε φέρειν προτὶ Ἴλιον ἱρὴν193
καὶ τὰ μὲν ἑαυτοῦ ἔδωκεν οὗτος κομίσαι εἰς τὴν ἱερὰν Ἴλιον
Armele sale descinse le dă să le care la Troia

Τρωσὶ φιλοπτολέμοισιν, ὃ δ' ἄμβροτα τεύχεα δῦνε194
τοῖς τὸν πόλεμον φιλοῦσι Τρῳσίν, αὐτὸς δὲ τὰ θεῖα ὅπλα ἐνεδύσατο
Oamenii lui înarmați și-ncinge armătura slăvită

Πηλεΐδεω Ἀχιλῆος ἅ οἱ θεοὶ Οὐρανίωνες 195
Ἀχιλλέως τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως, ἅπερ οἱ οὐράνιοι θεοὶ
A lui Ahil, care zeii cerești o dădură de zestre

πατρὶ φίλῳ ἔπορον· ὃ δ' ἄρα ᾧ παιδὶ ὄπασσε196
τῷ ἀγαπητῷ αὐτοῦ πατρὶ ἐδωρήσαντο, οὗτος δὲ τῷ ἑαυτοῦ υἱῷ ἔδωκε
Tatălui său, lui Peleus, iar el o dădu lui Ahile

γηράς· ἀλλ' οὐχ υἱὸς ἐν ἔντεσι πατρὸς ἐγήρα.197
γηράσας, ἀλλ' οὐχ ὁ υἱὸς ἐν τοῖς ὅπλοις τοῦ πατρὸς ἐγήρασε·
La bătrânețe, dar nu-mbătrâni și fecioru-i cu ele.



τὸν δ' ὡς οὖν ἀπάνευθεν ἴδεν νεφεληγερέτα Ζεὺς198
τοῦτον δὲ ἐπειδὴ πόρρωθεν ἐθεάσατο ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς,
Când nouraticul Zeus văzu de departe pe Hector

τεύχεσι Πηλεΐδαο κορυσσόμενον θείοιο,199
καθοπλιζόμενον τοῖς ὅπλοις τοῦ θείου υἱοῦ τοῦ Πηλέως,
Cum se schimbase cu armele celui născut din Peleus,

κινήσας ῥα κάρη προτὶ ὃν μυθήσατο θυμόν· 200
κινήσας δὴ τὴν κεφαλὴν εἶπε πρὸς τὴν ἑαυτοῦ ψυχήν·
Dete cu jale din capu-i și astfel oftă el în sine:

ἆ δείλ' οὐδέ τί τοι θάνατος καταθύμιός ἐστιν201
φεῦ ἄθλιε, οὐδέ τί σοι ὁ θάνατος διὰ μνήμης ὑπάρχει,
„Hei, tu sărmane, nu-ți trece prin minte măcar nenorocul

ὃς δή τοι σχεδὸν εἶσι· σὺ δ' ἄμβροτα τεύχεα δύνεις202
ὃς δὴ πλησίον ἐστί, σὺ δὲ θεῖα ὅπλα ἐνδύνῃ
Care te paște de-aproape. Pui armele nemuritoare

ἀνδρὸς ἀριστῆος, τόν τε τρομέουσι καὶ ἄλλοι·203
ἀνδρὸς ἀριστέως, ὅν περ τρέμουσι καὶ οἱ ἄλλοι πάντες·
Ale viteazului care și altora-i spaimă și groază.

τοῦ δὴ ἑταῖρον ἔπεφνες ἐνηέα τε κρατερόν τε,204
τούτου δὴ τὸν φίλον ἀπέκτεινας προσηνῆ τε καὶ ἐπιεικῆ καὶ ἰσχυρόν,
Tu i-ai ucis pe prietenul bun și voinic, și pe urmă

τεύχεα δ' οὐ κατὰ κόσμον ἀπὸ κρατός τε καὶ ὤμων 205
τὰ ὅπλα δὲ οὐ κατὰ τὸ πρέπον ἐκ κεφαλῆς καὶ τῶν ὤμων
L-ai despoiat rușinos de podoaba-i din cap, de pe umeri,

εἵλευ· ἀτάρ τοι νῦν γε μέγα κράτος ἐγγυαλίξω,206
ἀφείλου· νυνὶ δέ σοι μεγάλην νίκην παρέξω τούτων τιμωρίαν, καὶ ἀντέκτισιν,
Totuși de-o mare izbândă și acuma voi face s-ai parte,

τῶν ποινὴν ὅ τοι οὔ τι μάχης ἐκνοστήσαντι207
ὅτι οὐδαμῶς σοι ἐκ τῆς μάχης ὑποστρέψαντι
Ca o răsplată să-ți fie că n-o să te-ntorci de la luptă,

δέξεται Ἀνδρομάχη κλυτὰ τεύχεα Πηλεΐωνος.208
δέξεται ἡ Ἀνδρομάχη τὰ πολύτιμα ὅπλα τοῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως.
Nici va primi de la tine Andromaha mândreța de arme.”



ἦ καὶ κυανέῃσιν ἐπ' ὀφρύσι νεῦσε Κρονίων.209
εἶπε, καὶ ταῖς μελαίναις ὀφρύσιν ἐπένευσεν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου.
Zice și spre întărire coboară sprâncenele-i negre.

Ἕκτορι δ' ἥρμοσε τεύχε' ἐπὶ χροΐ, δῦ δέ μιν Ἄρης 210
τῷ Ἕκτορι δὲ ἥρμοσαν τὰ ὅπλα ἐπὶ τῷ σώματι, εἰσῄει δὲ αὐτὸν Ἄρης
Stă armătura turnată pe Hector. Se furișă-ntr-însul

δεινὸς ἐνυάλιος, πλῆσθεν δ' ἄρα οἱ μέλε' ἐντὸς211
ὁ χαλεπός καὶ φονικός, ἐπληρώθησαν δ᾽ ἄρα αὐτῷ τὰ μέλη ἐντὸς
Duhul războinic, avan. De virtute, de vlagă-i se umple

ἀλκῆς καὶ σθένεος· μετὰ δὲ κλειτοὺς ἐπικούρους212
ἰσχύος τε καὶ δυνάμεως, ἐπὶ τοὺς ἐνδόξους δὲ βοηθοὺς
Trupu-i întreg. După aceea, vârtos chiuind, el apucă

βῆ ῥα μέγα ἰάχων· ἰνδάλλετο δέ σφισι πᾶσι213
ᾤχετο δὴ μεγάλως βοῶν, ἐφαίνετο δὲ πᾶσιν αὐτοῖς
Spre lăudații tovarăși străini, tuturora s-arată

τεύχεσι λαμπόμενος μεγαθύμου Πηλεΐωνος.214
περιλαμπόμενος τοῖς ὅπλοις τοῦ μεγαλοψύχου υἱοῦ τοῦ Πηλέως,
Strălucitor în podoaba de arme ce-Ahile purtase.

ὄτρυνεν δὲ ἕκαστον ἐποιχόμενος ἐπέεσσι 215
παρώξυνε δὲ ἕκαστον ἐπερχόμενος λόγοις,
Intră pe-acolo-ntre cete și mână pe oricine cu vorba,

Μέσθλην τε Γλαῦκόν τε Μέδοντά τε Θερσίλοχόν τε216
τόν τε Μέσθλην, καὶ τὸν Γλαῦκον, καὶ τὸν Μέδοντα, καὶ τὸν Ὀρσίλοχον,
Mână pe Mestle, pe Glaucos, pe Medon și pe Orsilohos,

Ἀστεροπαῖόν τε Δεισήνορά θ' Ἱππόθοόν τε217
καὶ τὸν Ἀστεροπαῖον, καὶ τὸν Διήνορα, καὶ τὸν Ἱππόθοον,
Pe-Asteropeos, apoi pe Disenor și pe Hipotoos

Φόρκυν τε Χρομίον τε καὶ Ἔννομον οἰωνιστήν·218
καὶ τὸν Φόρκυν, καὶ τὸν Χρόμιον, καὶ τὸν Ἔννομον τὸν οἰωνοσκόπον·
Ca și pe Forchis, pe Hromiu și pe ghicitorul Enomos.

τοὺς ὅ γ' ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·219
τούτους οὗτος διεγείρων λόγους ταχεῖς ἔλεγεν·
La încăierare-i întartă pe toți și așa le cuvântă:

κέκλυτε μυρία φῦλα περικτιόνων ἐπικούρων· 220
ἀκούσατε, ὦ πλεῖστα γένη τῶν περιοίκων βοηθῶν,
„Hei, auziți, ajutoare de-o sută de neamuri vecine,

οὐ γὰρ ἐγὼ πληθὺν διζήμενος οὐδὲ χατίζων221
οὐ γὰρ ἐγὼ πλῆθος ζητῶν, οὐδὲ δεόμενος,
N-am căutat eu mulțimea de oameni și nu de nevoie

ἐνθάδ' ἀφ' ὑμετέρων πολίων ἤγειρα ἕκαστον,222
δεῦρο πάντας συνήθροισα ἀπὸ τῶν ὑμετέρων πολέμων·
Pe fiecare la mine v-adun din orașele voastre,

ἀλλ' ἵνα μοι Τρώων ἀλόχους καὶ νήπια τέκνα223
ἀλλ' ὅπως μοι τὰς γυναῖκας τῶν Τρῴων καὶ τὰ μικρὰ τέκνα
Ci doar ca voi pe femeile noastre, copiii și pruncii

προφρονέως ῥύοισθε φιλοπτολέμων ὑπ' Ἀχαιῶν.224
προθύμως σώζοιτε καὶ φυλάττοιτε ἀπὸ τῶν φιλοπολέμων Ἑλλήνων·
Să-i apărați bucuros de-Aheii cei dornici de arme.

τὰ φρονέων δώροισι κατατρύχω καὶ ἐδωδῇ 225
ταῦτα διανοούμενος δώροις καὶ εὐωχίαις καταπονῶ
De-asta norodul îmi storc, iau dări de la dânsul și hrană

λαούς, ὑμέτερον δὲ ἑκάστου θυμὸν ἀέξω.226
τοὺς Τρῷας, τὴν ὑμετέραν δὲ πάντων προθυμίαν αὐξάνω,
Și vă hrănesc și v-adaog puterea și inimoșia.

τώ τις νῦν ἰθὺς τετραμμένος ἢ ἀπολέσθω227
δι' ὃ νυνί τις κατ' εὐθὺ ἐφορμῶν ἢ τεθνάτω,
Pas dar oricine de-a dreptul, nu-i pese de moare sau scapă

ἠὲ σαωθήτω· ἣ γὰρ πολέμου ὀαριστύς.228
ἢ σωθήτω, αὕτη γάρ ἐστιν ἡ τοῦ πολέμου ὁμιλία, ἤχουν οὕτω δεῖ ἀναστρέφεσθαι ἐν τῷ πολέμῳ.
Nevătămat de dușmani, căci asta e dat la războaie.

ὃς δέ κε Πάτροκλον καὶ τεθνηῶτά περ ἔμπης229
ὃς δ᾽ ἂν τὸν Πάτροκλον καίπερ τεθνηκότα ἑλκύση
Cine spre Troia la noi, de pe jos apucând pe Patroclu,

Τρῶας ἐς ἱπποδάμους ἐρύσῃ, εἴξῃ δέ οἱ Αἴας, 230
πρὸς τοὺς ἱππικοὺς Τρῷας, ὑποχωρήσῃ δὲ αὐτῷ ὁ Αἴας,
O să-l aducă chiar mort și cine va-nfrânge pe Aias,

ἥμισυ τῷ ἐνάρων ἀποδάσσομαι, ἥμισυ δ' αὐτὸς231
τὸ ἥμισυ τῶν λαφύρων ἀπομερίσω αὐτῷ, τὸ ἥμισυ δὲ
Are din plean jumătate din parte-mi, eu am jumătate

ἕξω ἐγώ· τὸ δέ οἱ κλέος ἔσσεται ὅσσον ἐμοί περ.232
ἐγὼ λήψομαι, ἡ δόξα δὲ αὐτῷ τοσαύτη ἔσται, ὅσηπερ καὶ ἐμοί.
Și-are să aibă pe urmă de-a pururi mărire ca mine.”

ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἰθὺς Δαναῶν βρίσαντες ἔβησαν233
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ εὐθὺ τῶν Ἑλλήνων στῖφος ποιήσαντες καὶ συνασπίσαντες συνωρμήθησαν
Zice, iar ei spre Danai cu toată greimea porniră

δούρατ' ἀνασχόμενοι· μάλα δέ σφισιν ἔλπετο θυμὸς234
τὰ δόρατα ἀνατείναντες, πάνυ δὲ αὐτῶν ἡ ψυχὴ ἤλπιζεν
Lăncile-nalte țiind, aveau doar prea mare nădejde

νεκρὸν ὑπ' Αἴαντος ἐρύειν Τελαμωνιάδαο 235
ἑλκύσειν τὸν νεκρὸν ἀπὸ τοῦ Αἴαντος τοῦ υἱοῦ τοῦ Τελαμῶνος,
Mortul acuma tăvală să-l ia de sub scutul lui Aias,

νήπιοι· ἦ τε πολέσσιν ἐπ' αὐτῷ θυμὸν ἀπηύρα.236
οἱ μωροὶ καὶ ἄφρονες· ὄντως ἐπ' αὐτῷ ψυχὰς πολλῶν ἀφείλετο.
Niște nebuni, că pe mulți deasupra-i răpuse viteazul.

καὶ τότ' ἄρ' Αἴας εἶπε βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον·237
καὶ τότε δὴ Αἴας εἶπε πρὸς τὸν κατὰ πόλεμον ἀγαθὸν Μενέλαον·
Zise dar Aias atunci lui Menelau, strigaciul războinic:

ὦ πέπον ὦ Μενέλαε διοτρεφὲς οὐκέτι νῶϊ238
ὦ φίλτατε, ὦ Μενέλαε ἐνδοξότατα τεθραμμένε, οὐκέτι ἡμᾶς αὐτοὺς
„Bune fârtate, mărite Menelau, nici înșine-acuma

ἔλπομαι αὐτώ περ νοστησέμεν ἐκ πολέμοιο.239
ἐλπίζω ὑποστρέψειν ἐκ τοῦ πολέμου,
Din bătălie nu cred înapoi să ne-ntoarcem în țară.

οὔ τι τόσον νέκυος περιδείδια Πατρόκλοιο, 240
οὐδαμῶς τοσοῦτον φοβοῦμαι περὶ τοῦ νεκροῦ τοῦ Πατρόκλου,
Nu mi-e atâta de mortul ce zace sub noi, de Patroclu,

ὅς κε τάχα Τρώων κορέει κύνας ἠδ' οἰωνούς,241
ὃς ταχέως ἂν ἐμπλήσῃ τοὺς κύνας καὶ τὰ ὄρνεα,
Care curând o să sature corbii și câinii din Troia,

ὅσσον ἐμῇ κεφαλῇ περιδείδια μή τι πάθῃσι,242
ὅσον δέδοικα περὶ τῇ ἐμῇ κεφαλῇ μή τι πάθῃ,
Cât mi-e de capul meu însuși, cum mi-e și de-al tău să n-o pață.

καὶ σῇ, ἐπεὶ πολέμοιο νέφος περὶ πάντα καλύπτει243
καὶ τῇ σαυτοῦ, ἐπειδὴ νέφος πολέμου πάντα περικαλύπτει·
Iată că vine un nor de război care-acoperă totul,

Ἕκτωρ, ἡμῖν δ' αὖτ' ἀναφαίνεται αἰπὺς ὄλεθρος.244
ὁ Ἕκτωρ δὲ ἡμῖν ἀναφαίνεται μέγας ἀφανισμός.
Hector, și iară e cumpănă mare. Deci repede strigă

ἀλλ' ἄγ' ἀριστῆας Δαναῶν κάλει, ἤν τις ἀκούσῃ. 245
ἀλλ᾽ ἄγε συγκάλει τοὺς ἀριστέας τῶν Ἑλλήνων, ἐάν τις ἀκούσῃ.
După ai noștri mai-mari, că poate auzi-te-va vr’unul.”



ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος,246
οὕτως εἶπεν· ὑπήκουσε δὲ ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Μενέλαος,
Asta-i grăi el atunci. Menelau cuvântu-i ascultă,

ἤϋσεν δὲ διαπρύσιον Δαναοῖσι γεγωνώς·247
ἐβόησε δὲ τρανῶς καὶ ἐξακούστως τοῖς Ἕλλησι φωνῶν.
Chiuie din răsputeri și strigă Danailor astfel:

ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες248
ὦ φίλοι ἡγεμόνες καὶ βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων,
„Voi, căpetenii și Domni ai oștirii din Argos, prieteni,

οἵ τε παρ' Ἀτρεΐδῃς Ἀγαμέμνονι καὶ Μενελάῳ249
οἵτινες παρὰ τοῖς υἱοῖς τοῦ Ἀτρέως τῷ Ἀγαμέμνονι καὶ τῷ Μενελάῳ
Toți care alături de noi, de-Agamemnon și mine, cu cinste

δήμια πίνουσιν καὶ σημαίνουσιν ἕκαστος 250
τὰ δημόσια ἀναλίσκουσι καὶ ἄρχουσιν ἄπαντες
Beți la ospețe din vinul obștesc și aveți sub poruncă

λαοῖς· ἐκ δὲ Διὸς τιμὴ καὶ κῦδος ὀπηδεῖ.251
λαῶν, ἐκ τοῦ Διὸς δὲ δόξα καὶ τιμὴ ἕπεται καὶ ἀκολουθεῖ.
Oaste, fiindu-vă dată de Zeus domnia și slava,

ἀργαλέον δέ μοί ἐστι διασκοπιᾶσθαι ἕκαστον252
χαλεπὸν δέ μοι ἐστὶ διασκοπεῖσθαι ἕκαστον
Mi-este cu greu să vă pot osebi și să văd pe tot insul,

ἡγεμόνων· τόσση γὰρ ἔρις πολέμοιο δέδηεν·253
τῶν ἡγεμόνων, τοσαύτη γὰρ μάχη πολέμου διηγέρθη·
Căci se aprinse-a războiului vrajbă și clocote groaznic;

ἀλλά τις αὐτὸς ἴτω, νεμεσιζέσθω δ' ἐνὶ θυμῷ254
ἀλλά τις αὐτὸς παραγενέσθω, ἀνάξιον δὲ καὶ μεμπτὸν ἡγείσθω ἐν τῇ ψυχῇ
Vie dar singur încoace, și s-aibă păcat și rușine,

Πάτροκλον Τρῳῇσι κυσὶν μέλπηθρα γενέσθαι. 255
τὸν Πάτροκλον γενέσθαι παίγνια ταῖς Τρωικαῖς κυσίν.
Dacă lăsa-vor a câinilor pradă s-ajungă Patroclu.”



ὣς ἔφατ', ὀξὺ δ' ἄκουσεν Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας·256
οὕτως εἶπεν· ὀξέως δὲ ἤκουσεν ὁ τοῦ Ὀϊλέως ταχύπους Αἴας,
Zice, și iutele Aias Oilidul îndată-l aude,

πρῶτος δ' ἀντίος ἦλθε θέων ἀνὰ δηϊοτῆτα,257
πρῶτος δὲ ἐναντίον ἐπῆλθε τρέχων εἰς τὴν μάχην,
El mai întâi se răpede prin oaste, răzbate și vine,

τὸν δὲ μετ' Ἰδομενεὺς καὶ ὀπάων Ἰδομενῆος258
μετ' αὐτὸν δὲ ὁ Ἰδομενεύς, καὶ ὁ θεράπων τοῦ Ἰδομενέως
Idomeneu după el și-al lui vizitiu, Merione

Μηριόνης ἀτάλαντος Ἐνυαλίῳ ἀνδρειφόντῃ.259
ὁ Μηριόνης ὅμοιος τῷ τοὺς ἄνδρας ἀποκτείνοντι Ἄρει·
Cel deopotrivă cu Ares, călăul bărbaților. Cine

τῶν δ' ἄλλων τίς κεν ᾗσι φρεσὶν οὐνόματ' εἴποι, 260
τῶν ἄλλων δὲ τίς ἂν τῇ ἑαυτοῦ διανοίᾳ τὰ ὀνόματα εἴποι,
Poate numi pe ceilalți care acuma, urmându-le pilda,

ὅσσοι δὴ μετόπισθε μάχην ἤγειραν Ἀχαιῶν;261
ὅσοι δὴ μετὰ ταῦτα Ἕλληνες μάχην διήγειραν καὶ συνηύξησαν.
Au început a zori la război înarmat-aheime?



Τρῶες δὲ προὔτυψαν ἀολλέες· ἦρχε δ' ἄρ' Ἕκτωρ.262
οἱ Τρῷες δὲ προέτυψαν καὶ ἀντέβαλον ἀθρόοι, ἡγεῖτο δὲ ὁ Ἕκτωρ.
Dar năvăliră posmol și Troienii cu Hector în frunte.

ὡς δ' ὅτ' ἐπὶ προχοῇσι διιπετέος ποταμοῖο263
ὥσπερ δὲ ὅτε ἐπὶ ταῖς ἐκβολαῖς τοῦ ἐκ τοῦ Διὸς γεγενημένου ποταμοῦ
Cum la o gură de râu, care-n mare se varsă, -mpotriva

βέβρυχεν μέγα κῦμα ποτὶ ῥόον, ἀμφὶ δέ τ' ἄκραι264
περιηχεῖ τὸ μέγα κῦμα πρὸς τὴν ῥῦσιν, τὰ ἄκρα δὲ
Curgerii vuie puternicul val, de răsună pe-alături

ἠϊόνες βοόωσιν ἐρευγομένης ἁλὸς ἔξω, 265
τῶν αἰγιαλῶν περιβοῶσιν, ἐκβρασσομένης τῆς θαλάσσης εἰς τὸ ἔξω·
Țărmul înalt, peste care se-mproașcă talazul în spume;

τόσσῃ ἄρα Τρῶες ἰαχῇ ἴσαν. αὐτὰρ Ἀχαιοὶ266
τοσαύτῃ δὴ οἱ Τρῷες βοῇ ἐχώρουν. οἱ Ἕλληνες δὲ
Astfel Troienii atunci năvalnici vuiau. Dar Aheii

ἕστασαν ἀμφὶ Μενοιτιάδῃ ἕνα θυμὸν ἔχοντες267
ἔστησαν περὶ τὸν υἱὸν τοῦ Μενοιτίου μίαν ψυχὴν ἔχοντες,
Steteră toți cu un suflet de jur împrejur la Patroclu,

φραχθέντες σάκεσιν χαλκήρεσιν· ἀμφὶ δ' ἄρά σφι268
περιφραχθέντες ταῖς χαλκῷ ἡρμοσμέναις ἀσπίσι, περὶ δὲ τὰς ἑαυτῶν
Bine-ngrădindu-se sub ferecatele scuturi. O ceață

λαμπρῇσιν κορύθεσσι Κρονίων ἠέρα πολλὴν269
λαμπρὰς περικεφαλαίας ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἀέρα πολὺν
Zeus lăți peste ei pe deasupra lucioaselor coifuri,

χεῦ', ἐπεὶ οὐδὲ Μενοιτιάδην ἔχθαιρε πάρος γε, 270
ἔχεεν, ἐπειδὴ οὐδὲ τὸν υἱὸν τοῦ Μενοιτίου ἐμίσει τὸ πρίν,
Pentru că drag îi fusese și lui răposatul Patroclu

ὄφρα ζωὸς ἐὼν θεράπων ἦν Αἰακίδαο·271
ὁπηνίκα ζῶν θεράπων ἦν τοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ,
Cât a trăit ca prieten și soț cu Ahile; de-aceea

μίσησεν δ' ἄρα μιν δηΐων κυσὶ κύρμα γενέσθαι272
μισητὸν δὲ ἄρα ἡγήσατο γενέσθαι αὐτὸν ἐπίτευγμα καὶ σπάραγμα ταῖς τῶν πολεμίων κυσὶ
Nu-ngădui să ajungă-el haitelor hrană la Troia

Τρῳῇσιν· τὼ καί οἱ ἀμυνέμεν ὦρσεν ἑταίρους.273
ταῖς Τρωικαῖς· δι᾿ ὃ καὶ βοηθεῖν αὐτῷ διήγειρε τοὺς φίλους.
Și îmboldi pe Danai să-l apere în bătălie.



ὦσαν δὲ πρότεροι Τρῶες ἑλίκωπας Ἀχαιούς·274
πρότερον δὲ οἱ Τρῷες ἀπεωθήσαντο τοὺς ἀξιοθεάτους Ἕλληνας,
Dar mai întâi îmbrânciră pe-Aheii cei ageri Troienii;

νεκρὸν δὲ προλιπόντες ὑπέτρεσαν, οὐδέ τιν' αὐτῶν 275
τὸν νεκρὸν δὲ καταλιπόντες εἰς φυγὴν ἐτράπησαν, οὐδέ τινα αὐτῶν
Ei părăsiră pe mort, în lături ferind. Pe nici unul

Τρῶες ὑπέρθυμοι ἕλον ἔγχεσιν ἱέμενοί περ,276
οἱ μεγαλόψυχοι Τρῷες ἀνεῖλον τοῖς δόρασιν, καίπερ προθυμούμενοι,
Nu-l sfârtecară, cu toat-ahtiarea, Troienii, ci numai

ἀλλὰ νέκυν ἐρύοντο· μίνυνθα δὲ καὶ τοῦ Ἀχαιοὶ277
ἀλλὰ τὸν νεκρὸν εἵλκυον, ἐπ' ὀλίγον δὲ καὶ τούτου οἱ Ἕλληνες
Leșu-l dădură spre ei. Dar vreme puțină Danaii

μέλλον ἀπέσσεσθαι· μάλα γάρ σφεας ὦκ' ἐλέλιξεν278
ἔμελλον ἀποστήσεσθαι· πάνυ γὰρ αὐτοὺς ταχέως μετακαλεσάμενος συστραφῆναι ἐποίησεν
Se-ndepărtară de el, căci repede-ntorsu-i-a Aias

Αἴας, ὃς περὶ μὲν εἶδος, περὶ δ' ἔργα τέτυκτο279
ὁ Αἴας, ὃς καὶ κατὰ τὴν μορφὴν καὶ κατὰ τὴν πρᾶξιν περιεγίνετο
Cel care n-avea potrivă-ntre-Ahei de frumos și de vrednic,

τῶν ἄλλων Δαναῶν μετ' ἀμύμονα Πηλεΐωνα. 280
τῶν ἄλλων Ἑλλήνων μετὰ τὸν ἀμώμητον υἱὸν τοῦ Πηλέως·
Însă era mai prejos de Ahile-ntru toate alesul.

ἴθυσεν δὲ διὰ προμάχων συὶ̈ εἴκελος ἀλκὴν281
ὥρμησε δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν ὅμοιος τὴν δύναμιν
Rupse-nainte șiragul și dete de-a dreptul asemeni

καπρίῳ, ὅς τ' ἐν ὄρεσσι κύνας θαλερούς τ' αἰζηοὺς282
χοίρῳ ἀγρίῳ, ὅστις ἐν τοῖς ὄρεσι κύνας, καὶ νέους ἀκμάζοντας
Unui mistreț care-mprăștie-n grabă pe munte copoii

ῥηϊδίως ἐκέδασσεν, ἑλιξάμενος διὰ βήσσας·283
ῥᾳδίως διεσκέδασε συστραφεὶς κατὰ τὰ κοῖλα καὶ ὑδρηλὰ καὶ βάσιμα τοῦ ὄρους.
Și pe hăitașii voinici, când el dă vârtej într-o vale;

ὣς υἱὸς Τελαμῶνος ἀγαυοῦ φαίδιμος Αἴας284
οὕτως ὁ τοῦ λαμπροῦ Τελαμῶνος υἱὸς Αἴας ὁ λαμπρός,
Tocmai așa îndârjindu-se, mândrul și marele Aias

ῥεῖα μετεισάμενος Τρώων ἐκέδασσε φάλαγγας 285
εὐχερῶς μεθορμήσας διεσκέδασε τὰς τάξεις τῶν Τρῴων,
Iute rășchiră, luând în răspăr, a Troienilor cete

οἳ περὶ Πατρόκλῳ βέβασαν, φρόνεον δὲ μάλιστα286
οἳ περὶ τὸν Πάτροκλον ἵσταντο, διενοοῦντο δὲ τὰ μάλιστα
Care-nspre mort năzuiau și tot mai credeau că, luându-l,

ἄστυ πότι σφέτερον ἐρύειν καὶ κῦδος ἀρέσθαι.287
πρὸς τὴν ἑαυτῶν πόλιν ἑλκύσαι, καὶ δόξαν λαβεῖν.
L-or tăvăli spre cetate și-avea-vor râvnita mărire.



ἤτοι τὸν Λήθοιο Πελασγοῦ φαίδιμος υἱὸς288
τοῦτον μὲν οὖν ὁ Λήθου τοῦ Πελασγοῦ λαμπρὸς υἱὸς
Când Hipotoos, fălosul fecior al Pelasgului Letos,

Ἱππόθοος ποδὸς ἕλκε κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην289
ὁ Ἱππόθοος εἷλκεν ἀπὸ τοῦ ποδὸς κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην,
Prinse de jos de-un picior să-l tragă prin valma cea cruntă

δησάμενος τελαμῶνι παρὰ σφυρὸν ἀμφὶ τένοντας 290
δήσας λώρῳ παρὰ τὸν ἀστράγαλον περὶ τὰ μεγάλα νεῦρα,
După ce-i trece cureaua și-l leagă-ntre vine la glezne,

Ἕκτορι καὶ Τρώεσσι χαριζόμενος· τάχα δ' αὐτῷ291
τῷ Ἕκτορι καὶ τοῖς Τρῳσὶ τὰ πρὸς χάριν ποιῶν· ταχέως δὲ αὐτῷ
Numai de dragul Troienilor și al lui Hector, îndată

ἦλθε κακόν, τό οἱ οὔ τις ἐρύκακεν ἱεμένων περ.292
ἐπῆλθε δεινόν, ὅπερ αὐτῷ οὐδεὶς ἐκείνων διεκώλυσε, καίπερ προθυμουμένων.
Moartea-l ajunge; nu-i sare nici unul, cu toată dorința;

τὸν δ' υἱὸς Τελαμῶνος ἐπαΐξας δι' ὁμίλου293
τοῦτον γὰρ ὁ υἱὸς τοῦ Τελαμῶνος ἐφορμήσας διὰ τοῦ πλήθους
Aias năvalnic atunci prin gloată s-aruncă la dânsul

πλῆξ' αὐτοσχεδίην κυνέης διὰ χαλκοπαρῄου·294
ἔπληξεν ἐκ τοῦ σύνεγγυς διὰ τῆς περικεφαλαίας τῆς σιδηρᾶς παραγναθίδας ἐχούσης,
Și din aproape-l împunge în chivăra-i cea ferecată

ἤρικε δ' ἱπποδάσεια κόρυς περὶ δουρὸς ἀκωκῇ 295
ἐρράγη δὲ καὶ διεσχίσθη ἡ θριξὶν ἱππείαις δασυνομένη περικεφαλαία περὶ τὸ τοῦ δόρατος ὀξὺ
Și-mpodobită cu coamă de cal, și-o-nțăndură toată

πληγεῖσ' ἔγχεΐ τε μεγάλῳ καὶ χειρὶ παχείῃ,296
τυπεῖσα δόρατι μεγάλῳ, καὶ χειρὶ παχείᾳ, καὶ ἰσχυρᾷ.
Lancea trântită cu mâna-i cea grea, și al lui Hipotoos

ἐγκέφαλος δὲ παρ' αὐλὸν ἀνέδραμεν ἐξ ὠτειλῆς297
ὁ ἐγκέφαλος δὲ ἀνεπήδησε καὶ ἐξέρρευσεν ἐκ τοῦ τραύματος
Creier cu sânge-mpreună țâșnește din rană-i la țeava

αἱματόεις· τοῦ δ' αὖθι λύθη μένος, ἐκ δ' ἄρα χειρῶν298
παρὰ τὴν ἀνάτασιν τοῦ κράνου, ἢ παρὰ τὸν αὐλόν, ἤγουν τὸ μέρος τοῦ δόρατος, εἰς ὃ τὸ ξύλον ἐμβάλλεται, κεκραμένος τῷ αἵματι, τούτου δὲ αὐτόθι διελύθη ἡ δύναμις, ἐκ τῶν χειρῶν δὲ
Suliței și Hipotoos e dus, i se curmă suflarea

Πατρόκλοιο πόδα μεγαλήτορος ἧκε χαμᾶζε299
ἀφῆκεν εἰς γῆν τὸν πόδα τοῦ μεγαλοψύχου Πατρόκλου
Și înșfăcatul picior din mână-i alunecă-n glie

κεῖσθαι· ὃ δ' ἄγχ' αὐτοῖο πέσε πρηνὴς ἐπὶ νεκρῷ 300
κατακεῖσθαι, οὗτος δὲ πλησίον αὐτοῦ κατέπεσεν ἐπὶ πρόσωπον παρὰ τῷ νεκρῷ
Și pe aproape de mort el însuși pe brânci se prăvale;

τῆλ' ἀπὸ Λαρίσης ἐριβώλακος, οὐδὲ τοκεῦσι301
πόρρω ἀπὸ τῆς Λαρίσσης πόλεως τῆς μεγαλοβώλου καὶ εὐγείου, οὐδὲ τοῖς γονεῦσι
Moare departe de țara-i mănoas-a Larisei și hrana

θρέπτρα φίλοις ἀπέδωκε, μινυνθάδιος δέ οἱ αἰὼν302
τοῖς ἀγαπητοῖς ἀπέδωκε τὰ τροφεῖα, ὀλιγοχρόνιος δὲ αὐτῷ ἡ ζωὴ
Dată de dragii părinți el nu-și mai plăti, că-i fu veacul

ἔπλεθ' ὑπ' Αἴαντος μεγαθύμου δουρὶ δαμέντι.303
ἐγένετο ἀναιρεθέντι δόρατι ὑπὸ τοῦ μεγαλοψύχου Αἴαντος.
Scurt și prea tânăr se stinse sub arma novacului Aias.



Ἕκτωρ δ' αὖτ' Αἴαντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ·304
ὁ Ἕκτωρ δὲ κατὰ τοῦ Αἴαντος ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ,
Vântuie Hector atunci o suliță scânteietoare,

ἀλλ' ὃ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος 305
ἀλλ᾿ οὗτος μὲν καταντικρὺ θεασάμενος ἐξέκλινε τὸ σιδηροῦν δόρυ
Aias o vede-nainte, puțin se încovoaie și scapă,

τυτθόν· ὃ δὲ Σχεδίον μεγαθύμου Ἰφίτου υἱὸν306
πρὸς βραχύ, αὐτὸς δὲ Σχέδιον τὸν υἱὸν τοῦ μεγαλοψύχου Ἰφίτου
Suliț-apucă spre a lui Ifitos fecior, unul Schediu,

Φωκήων ὄχ' ἄριστον, ὃς ἐν κλειτῷ Πανοπῆϊ307
τὸν ἐξόχως κράτιστον τῶν Φωκέων, ὃς ἐν τῷ ἐνδόξῳ Πανοπεῖ
Domnul Foceilor, care pe vremuri stătea pe la curtea

οἰκία ναιετάασκε πολέσσ' ἄνδρεσσιν ἀνάσσων,308
τὴν οἰκίαν ᾤκει πολλῶν ἀνδρῶν βασιλεύων·
Lui Panopeus vestitul, stăpân pe-o mulțime de oameni.

τὸν βάλ' ὑπὸ κληῖ̈δα μέσην· διὰ δ' ἀμπερὲς ἄκρη309
τοῦτον ἔτρωσεν ὑπὸ τὸ μέσον τῆς κατακλεῖδος, διόλου δὲ τὸ ἄκρον
Și-l nimerește-n undrea pe la umăr. Cu boldu-i străpunge

αἰχμὴ χαλκείη παρὰ νείατον ὦμον ἀνέσχε· 310
τῆς σιδηρᾶς ἐπιδορατίδος παρὰ τὸ ἔσχατον τοῦ ὤμου διεπέρασεν,
Umăru-n partea de sus. Lovitura-i de moarte, și Schediu,

δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ.311
ἐψόφησε δὲ καταπεσών, ἤχησαν δὲ τὰ ὅπλα ἐπ' αὐτῷ.
Cade pe loc răbufnind și zuruie arama pe dânsul.



Αἴας δ' αὖ Φόρκυνα δαΐφρονα Φαίνοπος υἱὸν312
ὁ Αἴας δὲ τὸν συνετὸν Φόρκυνα τὸν υἱὸν τοῦ Φαίνοπος
Aias la rându-i, când Forchis, un fiu încercat al lui Fenops,

Ἱπποθόῳ περιβάντα μέσην κατὰ γαστέρα τύψε·313
περὶ τὸν Ἱππόθοον στάντα ἔπληξε κατὰ τὸ μέσον τῆς γαστρός,
Lui Hipotou dă ocol, îl țintește la mijlocul burții,

ῥῆξε δὲ θώρηκος γύαλον, διὰ δ' ἔντερα χαλκὸς314
διέρρηξε δὲ καὶ διέκοψε τὸ κοῖλον τοῦ θώρακος, τὰ ἔντερα δὲ ὁ σίδηρος
Sparge pieptarul de-aramă și spintec-a lui măruntaie,

ἤφυσ'· ὃ δ' ἐν κονίῃσι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῷ. 315
ἤντλησεν· οὗτος δὲ χαμαὶ ἐν τῇ κόνει καταπεσὼν ἐλάβετο τῆς γῆς τῷ ἀγκῶνι,
Și prăvălindu-se, Forchis cu pumnul apucă pământul.

χώρησαν δ' ὑπό τε πρόμαχοι καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ·316
ὑπεχώρησαν δὲ οἵ τε πρωταγωνισταί, καὶ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ.
Dete-se-n lături atunci oștirea din față cu Hector

Ἀργεῖοι δὲ μέγα ἴαχον, ἐρύσαντο δὲ νεκροὺς317
οἱ Ἕλληνες δὲ μεγάλως ἐβόησαν, εἵλκυσαν δὲ τοὺς νεκροὺς
Și chiuiră Danaii și traseră morții spre sine,

Φόρκυν θ' Ἱππόθοόν τε, λύοντο δὲ τεύχε' ἀπ' ὤμων.318
τὸν Φόρκυνα, καὶ τὸν Ἱππόθοον, ἔλυον δὲ τὰ ὅπλα ἀπὸ τῶν ὤμων.
Pe Hipotou și pe Forchis, și-acolo-i prădară de arme.



ἔνθά κεν αὖτε Τρῶες ἀρηϊφίλων ὑπ' Ἀχαιῶν319
τότε δ᾽ ἂν οἱ Τρῷες ὑπὸ τῶν φιλοπολέμων Ἑλλήνων
Iarăși Troienii acum, siliți de dușmanii războinici,

Ἴλιον εἰσανέβησαν ἀναλκείῃσι δαμέντες, 320
ἀνέδραμον εἰς τὸ Ἴλιον δαμασθέντες καὶ ἡττηθέντες ἀσθενείᾳ καὶ ἀνανδρίᾳ,
S-ar fi suit în cetate, slăbind în vârtute cu totul,

Ἀργεῖοι δέ κε κῦδος ἕλον καὶ ὑπὲρ Διὸς αἶσαν321
οἱ Ἕλληνες δ᾽ ἂν δόξαν ἔσχον καὶ παρὰ τὴν τοῦ Διὸς πεπρωμένην
Și cu puterea, cu-a lor vitejie era izbândire

κάρτεϊ καὶ σθένεϊ σφετέρῳ· ἀλλ' αὐτὸς Ἀπόλλων322
τῇ ἑαυτῶν ἰσχύϊ καὶ δυνάμει, ἀλλ᾿ αὐτὸς ὁ Ἀπόλλων
S-aibă Danaii în butul lui Zeus, dar Febos Apolon

Αἰνείαν ὄτρυνε δέμας Περίφαντι ἐοικὼς323
παρώξυνε τὸν Αἰνείαν, ὅμοιος τὸ σῶμα Περίφαντι
Iute stârni pe Eneas, la chip el fiind ca Perifas

κήρυκι Ἠπυτίδῃ, ὅς οἱ παρὰ πατρὶ γέροντι324
τῷ κήρυκι τῷ υἱῷ τοῦ Ἠπύτου, ὅστις παρὰ τῷ γέροντι πατρὶ αὐτοῦ
Epitianul, un crainic ce-alături de-Anhise bătrânul

κηρύσσων γήρασκε φίλα φρεσὶ μήδεα εἰδώς· 325
κηρύσσων ἐγήρασε, βουλεύματα προσφιλῇ κατὰ διάνοιαν ἐπιστάμενος·
A-mbătrânit crăinicind ca meșter la sfaturi plăcute.

τῷ μιν ἐεισάμενος προσέφη Διὸς υἱὸς Ἀπόλλων·326
τούτῳ ὁμοιωθεὶς εἶπε πρὸς αὐτὸν Ἀπόλλων ὁ υἱὸς τοῦ Διός·
Fătul lui Zeus, Apolon, așa i-a vorbit lui Eneas:

Αἰνεία πῶς ἂν καὶ ὑπὲρ θεὸν εἰρύσσαισθε327
ὦ Αἰνεία, πῶς ἂν καὶ παρὰ γνώμην θεοῦ φυλάξαιτε
„Cum ați putea s-apărați de primejdie Troia cea-naltă,

Ἴλιον αἰπεινήν; ὡς δὴ ἴδον ἀνέρας ἄλλους328
τὸ ὑψηλὸν Ἴλιον; ὡς ἤδη ἐθεασάμην ἐγὼ ἄνδρας ἄλλους
Chiar dacă n-ar vrea un zeu? Așa cum văzui că și alții

κάρτεΐ τε σθένεΐ τε πεποιθότας ἠνορέῃ τε329
δυνάμει τε καὶ ἰσχύϊ θαρροῦντας, καὶ ἀνδρίᾳ,
Biruie-n luptă fiind, se bizuie doar în tăria

πλήθεΐ τε σφετέρῳ καὶ ὑπερδέα δῆμον ἔχοντας· 330
καὶ πολυανθρωπίᾳ ἰδίᾳ, καὶ πλῆθος ἐνδεὲς καὶ ἔλαττον ἔχοντας·
Și-n sufleția și-n numărul lor, dac-ar fi chiar o mână

ἡμῖν δὲ Ζεὺς μὲν πολὺ βούλεται ἢ Δαναοῖσι331
ἡμῖν δὲ ὁ μέν τοι Ζεὺς μᾶλλον βούλεται ἢ τοῖς Ἕλλησι
De luptători. Apoi Zeus mai bine vrea noi să învingem,

νίκην· ἀλλ' αὐτοὶ τρεῖτ' ἄσπετον οὐδὲ μάχεσθε.332
νίκην, ἀλλ' ὑμεῖς μεγάλως φοβεῖσθε καὶ τρέπεσθε, οὐδὲ πολεμεῖτε.
Voi însă prea vă mai temeți și n-aveți curaj să vă bateți.”

ὣς ἔφατ', Αἰνείας δ' ἑκατηβόλον Ἀπόλλωνα333
οὕτως εἶπεν· ὁ Αἰνείας δὲ τὸν πόρρω βάλλοντα Ἀπόλλωνα
Zise. În fața-i privind, Eneas simți că-i Apolon

ἔγνω ἐς ἄντα ἰδών, μέγα δ' Ἕκτορα εἶπε βοήσας·334
ἐνόησεν, ἐναντίον θεασάμενος, μεγάλως δὲ βοήσας εἶπε πρὸς τὸν Ἕκτορα·
Și cuvântă la Troieni și din răsputeri da un strigăt:

Ἕκτόρ τ' ἠδ' ἄλλοι Τρώων ἀγοὶ ἠδ' ἐπικούρων 335
ὦ Ἕκτορ, καὶ ἄλλοι ἡγεμόνες τῶν Τρῴων, καὶ τῶν βοηθῶν,
„Hector și voi căpetenii de oaste, Troieni și-ajutoare,

αἰδὼς μὲν νῦν ἥδε γ' ἀρηϊφίλων ὑπ' Ἀχαιῶν336
αἰσχύνη μέντοι αὕτη γ' ἐστὶν ὑπὸ τῶν φιλοπολέμων Ἑλλήνων
Vai, ce rușine-i acum să ne-alunge dușmanii războinici

Ἴλιον εἰσαναβῆναι ἀναλκείῃσι δαμέντας.337
ἀνελθεῖν εἰς τὸ Ἴλιον καταπονηθέντες καὶ ἡττηθέντες ἀσθενείᾳ καὶ ἀνανδρίᾳ·
Și ca mișeii slăbind să fugim înapoi în cetate!

ἀλλ' ἔτι γάρ τίς φησι θεῶν ἐμοὶ ἄγχι παραστὰς338
ἀλλὰ γὰρ ἔτι τις τῶν θεῶν ἐγγὺς παραγενόμενος εἶπε μοι
Mie mi-a spus doar un zeu care-mi stete pe-aproape că Zeus,

Ζῆν' ὕπατον μήστωρα μάχης ἐπιτάρροθον εἶναι·339
τὸν ὕπατον Δία καὶ ποιητὴν καὶ ἐπιστήμονα τοῦ πολέμου βοηθὸν εἶναι ἡμῖν,
Capul puterii lumești, ne sprijină încă-n bătaie.

τώ ῥ' ἰθὺς Δαναῶν ἴομεν, μηδ' οἵ γε ἕκηλοι 340
δι' ὃ δὴ εὐθὺ τῶν Ἑλλήνων ἐπέλθωμεν, μηδ' οὗτοί γε ἐφ' ἡσυχίας
Hai dar cu toții năval’ să nu dăm răgaz aheimii

Πάτροκλον νηυσὶν πελασαίατο τεθνηῶτα.341
τὸν Πάτροκλον εἰς τὰς ναῦς ἀπαγάγοιεν ἀποθανόντα.
Pe îndelete să-și ducă de-aicea pe mort la corăbii.”



ὣς φάτο, καί ῥα πολὺ προμάχων ἐξάλμενος ἔστη·342
οὕτως εἶπε, καὶ δὴ πολὺ πρὸ τῶν πρωταγωνιστῶν ἐκπηδήσας ἔστη,
Zise, apoi repezindu-se merse-naintea oștirii.

οἳ δ' ἐλελίχθησαν καὶ ἐναντίοι ἔσταν Ἀχαιῶν.343
οὗτοι δὲ μεταβάλλοντες συνεστράφησαν, καὶ ἐναντίον ἔστησαν τῶν Ἑλλήνων.
Se-napoiară Troienii și-Aheilor se-mpotriviră.

ἔνθ' αὖτ' Αἰνείας Λειώκριτον οὔτασε δουρὶ344
τότε δὴ ὁ Αἰνείας Λειώκριτον ἔτρωσε τῷ δόρατι
Grabnic Eneas atunci însuliță pe-al lui Arisbas

υἱὸν Ἀρίσβαντος Λυκομήδεος ἐσθλὸν ἑταῖρον. 345
τὸν υἱὸν τοῦ Ἀρίσβαντος, τὸν τοῦ Λυκομήδους ἀγαθὸν φίλον·
Fiu Leocrit, un vrednic tovarăș de-al lui Licomede.

τὸν δὲ πεσόντ' ἐλέησεν ἀρηΐφιλος Λυκομήδης,346
τοῦτον δὲ ἀποθανόντα ᾤκτειρεν ὁ φιλοπόλεμος Λυκομήδης,
Dar Licomede vânjosul, de milă cuprins la vederea

στῆ δὲ μάλ' ἐγγὺς ἰών, καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ,347
ἔστη δὲ πάνυ πλησίον ἐπελθών, καὶ ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ,
Celui căzut, azvârli la Eneas, de-aproape, o lance,

καὶ βάλεν Ἱππασίδην Ἀπισάονα ποιμένα λαῶν348
καὶ ἔτρωσε τὸν υἱὸν τοῦ Ἱππάσου Ἀπισάονα τὸν βασιλέα τοῦ πλήθους
Dar nimeri în ficat cu o suliță pe-al lui Hipasos

ἧπαρ ὑπὸ πραπίδων, εἶθαρ δ' ὑπὸ γούνατ' ἔλυσεν,349
κατὰ τὸ ἧπαρ ὑπὸ τὰς φρένας, εὐθέως δὲ τὰ γόνατα ὑπέλυσε καὶ ἐνέκρωσεν,
Fiu, Apisaon, un Domn, și-i frânse deodată genunchii.

ὅς ῥ' ἐκ Παιονίης ἐριβώλακος εἰληλούθει, 350
ὅστις δὴ ἐκ τῆς Παιονίας τῆς μεγαλοβώλου, καὶ εὐγείου ἀφίκετο,
El din Peonia cea roditoare venise la Troia

καὶ δὲ μετ' Ἀστεροπαῖον ἀριστεύεσκε μάχεσθαι.351
καὶ δὴ μετὰ τὸν Ἀστεροπαῖον ἠνδραγάθει ἐν τῷ πολεμεῖν·
Și-a vitejit la Peoni dup-Asteropeos întâiul.



τὸν δὲ πεσόντ' ἐλέησεν ἀρήϊος Ἀστεροπαῖος,352
τοῦτον δὲ ἀποθανόντα ᾤκτειρεν ὁ φιλοπόλεμος Ἀστεροπαῖος,
Asteropeos, văzându-l căzut, avu milă de dânsul

ἴθυσεν δὲ καὶ ὃ πρόφρων Δαναοῖσι μάχεσθαι·353
ὥρμησε δὲ καὶ οὗτος προθύμως τοῖς Ἕλλησι πολεμεῖν,
Și fără preget șoimanul sări la Danai să se bată;

ἀλλ' οὔ πως ἔτι εἶχε· σάκεσσι γὰρ ἔρχατο πάντῃ354
ἀλλ᾿ οὐδαμῶς ἔτι ἐδύνατο, ἀσπίσι γὰρ πεφραγμένοι ἦσαν πανταχοῦ
Trudă deșartă, căci ei împrejur la ucisul Patroclu

ἑσταότες περὶ Πατρόκλῳ, πρὸ δὲ δούρατ' ἔχοντο. 355
ἑστῶτες περὶ τὸν Πάτροκλον, τὰ δόρατα δὲ προβεβλημένα εἶχον·
Se îmbulziră sub scuturi cu lăncile-ntinse-nainte.

Αἴας γὰρ μάλα πάντας ἐπῴχετο πολλὰ κελεύων·356
ὁ Αἴας γὰρ πάνυ πολλὰ ἐπιτάττων ἐπὶ πάντας παρῄει,
Aias umbla pe la toți și tot le da zor să se ție

οὔτέ τιν' ἐξοπίσω νεκροῦ χάζεσθαι ἀνώγει357
οὔτε τινὰ ὄπισθεν τοῦ νεκροῦ ὑποχωρεῖν ἐκέλευεν,
Grapă, -napoi de la mort să nu se mai deie nici-unul

οὔτέ τινα προμάχεσθαι Ἀχαιῶν ἔξοχον ἄλλων,358
οὔτε τινὰ προπολεμεῖν μᾶλλον τῶν ἄλλων Ἑλλήνων,
Nici să se bată-nainte, ieșind în afară de rânduri,

ἀλλὰ μάλ' ἀμφ' αὐτῷ βεβάμεν, σχεδόθεν δὲ μάχεσθαι.359
ἀλλὰ μάλα περὶ αὐτὸν ἑστάναι, καὶ ἐκ τοῦ σύνεγγυς πολεμεῖν.
Ci împrejuru-i să steie vârtos și să lupte de-aproape.

ὣς Αἴας ἐπέτελλε πελώριος, αἵματι δὲ χθὼν 360
οὕτως Αἴας ἐπέταττεν ὁ μέγας, ἡ γῆ δὲ αἵματι
Astfel îndeamnă zaplanul de Aias. Și udă pământul

δεύετο πορφυρέῳ, τοὶ δ' ἀγχιστῖνοι ἔπιπτον361
μέλανι ἐβρέχετο, οὗτοι δὲ πυκνοὶ καὶ ἀλλεπάλληλοι κατέπιπτον
Sângele cel porfiriu și peste olaltă grămadă

νεκροὶ ὁμοῦ Τρώων καὶ ὑπερμενέων ἐπικούρων362
νεκροί, ὁμοῦ τῶν τε Τρῴων, καὶ τῶν μεγαλοδυνάμων βοηθῶν,
Cad și Troienii și soții lor cei înfocați și Aheii,

καὶ Δαναῶν· οὐδ' οἳ γὰρ ἀναιμωτί γε μάχοντο,363
καὶ τῶν Ἑλλήνων, οὐδὲ γὰρ οὗτοι ἄνευ αἵματος καὶ θανάτου ἐπολέμουν,
Care și ei se tot bat cu vărsare de sânge, cu pierderi,

παυρότεροι δὲ πολὺ φθίνυθον· μέμνηντο γὰρ αἰεὶ364
πολλῷ δὲ ἐλάττονες ἀπέθνησκον, ἐμέμνηντο γὰρ ἀεὶ
Mor însă mult mai puțini, căci ei, înstoliți laolaltă,

ἀλλήλοις ἀν' ὅμιλον ἀλεξέμεναι φόνον αἰπύν. 365
κατὰ τὸν στρατὸν ἀλλήλοις βοηθεῖν, καὶ ἀποσοβεῖν τὸν χαλεπὸν φόνον.
Cată mereu de la ei să înlăture crâncena moarte.



ὣς οἳ μὲν μάρναντο δέμας πυρός, οὐδέ κε φαίης366
οὕτως οὗτοι μὲν ἐμάχοντο τρόπον πυρός, οὐδ᾽ ἂν εἴποις,
Astfel în chip de vâlvori se trudeau și credeai că pe lume

οὔτέ ποτ' ἠέλιον σῶν ἔμμεναι οὔτε σελήνην·367
οὔτε ποτὲ τὸν ἥλιον σῶον, καὶ ὁλόκληρον εἶναι, οὔτε τὴν σελήνην,
Nu mai e soare deasupra pământului, nu mai e lună,

ἠέρι γὰρ κατέχοντο μάχης ἐπί θ' ὅσσον ἄριστοι368
ἀορασίᾳ γὰρ κατείχοντο ὅσοι ἄριστοι ἐπὶ τῆς μάχης
Negura-i acoperise la valmă pe toți ortomanii

ἕστασαν ἀμφὶ Μενοιτιάδῃ κατατεθνηῶτι.369
καὶ περὶ τὸν υἱὸν τοῦ Μενοιτίου τεθνηκότα ἵσταντο.
Care stăteau împrejur la înțepenitul Patroclu,

οἳ δ' ἄλλοι Τρῶες καὶ ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοὶ 370
οἱ ἄλλοι δὲ Τρῷες καὶ εὔοπλοι Ἕλληνες
Dar pe sub limpede slavă Troienii ceilalți și Aheii

εὔκηλοι πολέμιζον ὑπ' αἰθέρι, πέπτατο δ' αὐγὴ371
ἐφ' ἡσυχίας ἐμάχοντο ὕπαιθροι, ἐξήπλωτο δὲ καὶ ἐξέλαμψε τὸ φῶς
Volnici se încăierau. În aripa asta lumină

ἠελίου ὀξεῖα, νέφος δ' οὐ φαίνετο πάσης372
τοῦ ἡλίου ὀξέως, νεφέλη δὲ οὐκ ἐφαίνετο ἐπὶ πάσης
Vie curgea de la soare, și nu vedeai nouri pe munte,

γαίης οὐδ' ὀρέων· μεταπαυόμενοι δὲ μάχοντο373
τῆς γῆς, οὐδ᾽ ἐπὶ τῶν ὀρέων, ἐκ διαδοχῆς δὲ καὶ ἀναπαύσεως ἐπολέμουν
Nici pe pământul întreg. Ei harța duceau mai departe,

ἀλλήλων ἀλεείνοντες βέλεα στονόεντα374
ἀλλήλων ἐκκλίνοντες, καὶ φυλαττόμενοι τὰ ὀδυνηρὰ βέλη,
Ci mai cruțau uneori loviturile amare-ntre dânșii,

πολλὸν ἀφεσταότες. τοὶ δ' ἐν μέσῳ ἄλγε' ἔπασχον 375
πολὺ ἀφεστῶτες καὶ διέχοντες· οὗτοι δὲ ἐν τῷ μέσῳ ὀδύνας ὑπέμενον
Zbuciumul lor contenind. Dar cei de la mijloc, de ceață

ἠέρι καὶ πολέμῳ, τείροντο δὲ νηλέϊ χαλκῷ376
ὀμίχλη καὶ μάχη, κατεπονοῦντο δὲ σιδήρῳ ἀπηνεῖ
Și de război pătimeau, și erau chinuiți de cruzimea

ὅσσοι ἄριστοι ἔσαν· δύο δ' οὔ πω φῶτε πεπύσθην377
ὅσοι κράτιστοι ἦσαν· δύο δὲ ἄνθρωποι οὔπω ἤκουσαν
Lăncilor toți cei viteji. Numai doi luptători mai de seamă,

ἀνέρε κυδαλίμω Θρασυμήδης Ἀντίλοχός τε378
ἄνδρες ἔνδοξοι, ὅ τε Θρασυμήδης, καὶ ὁ Ἀντίλοχος
Oameni vestiți, Trasimed și Antiloh încă nu oblicise

Πατρόκλοιο θανόντος ἀμύμονος, ἀλλ' ἔτ' ἔφαντο379
τοῦ Πατρόκλου τεθνηκότος τοῦ ἀμωμήτου, ἀλλ' ἔτι ᾤοντο
Despre Patroclu, că-i mort, ci ei socoteau că voinicul

ζωὸν ἐνὶ πρώτῳ ὁμάδῳ Τρώεσσι μάχεσθαι. 380
ζῶντα αὐτὸν ἐν τῷ πρώτῳ θορύβῳ τοῖς Τρῳσὶ πολεμεῖν·
Viețuie încă și luptă în valma dintâi cu Troienii.

τὼ δ' ἐπιοσσομένω θάνατον καὶ φύζαν ἑταίρων381
οὗτοι δὲ ἐπιβλέποντες τὸν θάνατον καὶ τὴν φυγὴν τῶν φίλων
Dânșii, măcar că văzuser-a soților moarte și fugă,

νόσφιν ἐμαρνάσθην, ἐπεὶ ὣς ἐπετέλλετο Νέστωρ382
χωρὶς ἐμάχοντο, ἐπειδὴ οὕτως ἐπέταττεν ὁ Νέστωρ
Toți țineau piept mai încolo cum fuse porunca lui Nestor

ὀτρύνων πόλεμον δὲ μελαινάων ἀπὸ νηῶν.383
διεγείρων εἰς τὸν πόλεμον ἀπὸ τῶν μελαινῶν νεῶν·
Când de la negre corăbii pe ei i-a trimis la bătaie.



τοῖς δὲ πανημερίοις ἔριδος μέγα νεῖκος ὀρώρει384
τούτοις δὲ δι' ὅλης τῆς ἡμέρας μεγάλη φιλονεικία ἠγέρθη μάχης
Cât a fost ziua de mare ținu necurmată-ncleștarea,

ἀργαλέης· καμάτῳ δὲ καὶ ἱδρῷ νωλεμὲς αἰεὶ 385
χαλεπῆς, ταλαιπωρίᾳ δὲ καὶ ἱδρῶτι ἀδιαλείπτως
Înfricoșatul măcel. De zor și sudoare prin colbul

γούνατά τε κνῆμαί τε πόδες θ' ὑπένερθεν ἑκάστου386
τά τε γόνατα, καὶ αἱ μνῆμαι, καὶ κάτωθεν οἱ πόδες ἑκάστου,
Câmpului toți pe picioare și sus pe genunchi și pe pulpe

χεῖρές τ' ὀφθαλμοί τε παλάσσετο μαρναμένοιιν387
καὶ αἱ χεῖρες, καὶ οἱ ὀφθαλμοὶ ἐβρέχοντο μαχομένοις
Și pe obraz și pe mâni ei tot se mânjeau de măcșeală

ἀμφ' ἀγαθὸν θεράποντα ποδώκεος Αἰακίδαο.388
περὶ τὸν χρηστὸν θεράποντα του ταχύποδος Ἀχιλλέως·
La-ncăierarea-nfocată din jur și pe lângă Patroclu.

ὡς δ' ὅτ' ἀνὴρ ταύροιο βοὸς μεγάλοιο βοείην389
ὥσπερ δὲ ὅταν ἀνὴρ βοὸς ταύρου μεγάλου δορὰν
Cum dacă un tăbăcar dând calfelor sale să-ntindă

λαοῖσιν δώῃ τανύειν μεθύουσαν ἀλοιφῇ· 390
ἀνθρώποις δῷ διατείνειν, ἐλαίῳ διάβροχον ἢ λίπει,
Blana cea mare de bou, care fuse muiată-n unsoare,

δεξάμενοι δ' ἄρα τοί γε διαστάντες τανύουσι391
παραλαβόντες δὲ οὗτοι διαχωρισθέντες ἐκτείνουσι
Dânșii, primind-o, fac roată-mprejur și o trag de se-ntinde,

κυκλόσ', ἄφαρ δέ τε ἰκμὰς ἔβη, δύνει δέ τ' ἀλοιφὴ392
κυκλόθεν, ταχέως δὲ ὑγρασία ἀπῆλθεν, ἐντήκεται γὰρ τὸ λίπος
Și umezeala se duce pe loc și răzbește grăsimea,

πολλῶν ἑλκόντων, τάνυται δέ τε πᾶσα διὰ πρό·393
πολλῶν διατεινόντων, ἐκτείνεται δὲ πᾶσα δι᾿ ὅλου εἰς τοὔμπροσθεν·
Dacă trag pielea mai mulți de rămâne cu totul destinsă;

ὣς οἵ γ' ἔνθα καὶ ἔνθα νέκυν ὀλίγῃ ἐνὶ χώρῃ394
οὕτως οὗτοι ἐντεῦθεν, κἀκεῖθεν τὸν νεκρὸν ἐν ὀλίγῳ τόπῳ
Astfel de-o parte și alta pe locul puțin de la mijloc

εἵλκεον ἀμφότεροι· μάλα δέ σφισιν ἔλπετο θυμὸς 395
εἵλκυον ἀμφότεροι, πάνυ δὲ αὐτοῖς ἤλπιζεν ἡ ψυχὴ
Leșul trăgeau înspre ei cu toții, credeau că putea-vor

Τρωσὶν μὲν ἐρύειν προτὶ Ἴλιον, αὐτὰρ Ἀχαιοῖς396
τοῖς μὲν Τρῳσὶν ἑλκύσαι πρὸς τὸ Ἴλιον, τοῖς δὲ Ἕλλησιν
Unii să-l ducă la Troia, ceilalți la corăbii, și-n jurul

νῆας ἔπι γλαφυράς· περὶ δ' αὐτοῦ μῶλος ὀρώρει397
ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς, περὶ αὐτοῦ δὲ πόλεμος ἠγέρθη
Leșului crunt și sălbatic se-ncinge vânzolul de arme.

ἄγριος· οὐδέ κ' Ἄρης λαοσσόος οὐδέ κ' Ἀθήνη398
ἄγριος καὶ χαλεπός. οὐδ᾽ ἂν Ἄρης ὁ τὸν λαὸν παρορμῶν εἰς τὸν πόλεμον, οὐδ᾽ ἂν ἡ Ἀθηνᾶ
N-ar fi avut ce cârti la vedere-i chiar Ares, al gloatei

τόν γε ἰδοῦσ' ὀνόσαιτ', οὐδ' εἰ μάλα μιν χόλος ἵκοι·399
τοῦτόν γε θεασαμένη μέμψαιτο, οὐδ' εἰ πάνυ αὐτὴν ὀργὴ καταλάβοι·
Răscolitor, și Atena, oricât ar fi fost de pornită.

τοῖον Ζεὺς ἐπὶ Πατρόκλῳ ἀνδρῶν τε καὶ ἵππων 400
τοιοῦτον ὁ Ζεὺς ἐπὶ τῷ Πατρόκλῳ ἀνδρῶν τε καὶ ἵππων
Astfel în ziua de-atunci de sus a fost dat urgisitul

ἤματι τῷ ἐτάνυσσε κακὸν πόνον· οὐδ' ἄρα πώ τι401
χαλεπὴν ταλαιπωρίαν ἐξέτεινε καὶ συνηύξησε τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, οὐδέ τί πω ἄρα
Zbucium de oști și de cai după bietul Patroclu, de care

ᾔδεε Πάτροκλον τεθνηότα δῖος Ἀχιλλεύς·402
ἐγίνωσκε τὸν Πάτροκλον ἀποθανόντα ὁ ἐνδοξότατος Ἀχιλλεύς,
Încă nimic nu știuse mărețul prieten Ahile,

πολλὸν γὰρ ῥ' ἀπάνευθε νεῶν μάρναντο θοάων403
πολὺ γὰρ δὴ πόρρω τῶν ταχειῶν νεῶν ἐμάχοντο
Lupta lățită fiind de la repezi corăbii departe

τείχει ὕπο Τρώων· τό μιν οὔ ποτε ἔλπετο θυμῷ404
ὑπὸ τῷ τείχει τῶν Τρῴων, δι' ὅπερ αὐτὸν οὐδεπώποτε ἤλπιζεν ἐν τῇ ψυχῇ
Până sub zidul troian. El nici măcar nu bănuise

τεθνάμεν, ἀλλὰ ζωὸν ἐνιχριμφθέντα πύλῃσιν 405
ἀποθανεῖν, ἀλλὰ ζῶντα ἐμπελάσαντα καὶ πλησιάσαντα ταῖς πύλαις
C-are să moară Patroclu, ba tot aștepta să se-ntoarne

ἂψ ἀπονοστήσειν, ἐπεὶ οὐδὲ τὸ ἔλπετο πάμπαν406
εἰς τοὐπίσω ὑποστρέψειν, ἐπειδὴ οὐδὲ τοῦτο ἤλπιζε παντελῶς,
După ce-ajunge la porți; el nu putea crede că singur,

ἐκπέρσειν πτολίεθρον ἄνευ ἕθεν, οὐδὲ σὺν αὐτῷ·407
ἐκπορθήσειν τὴν πόλιν ἄνευ αὐτοῦ, οὐδὲ μετ' αὐτοῦ,
Fără de Ahile, lua-va cetatea, ba nici chiar cu dânsul:

πολλάκι γὰρ τό γε μητρὸς ἐπεύθετο νόσφιν ἀκούων,408
πολλάκις γὰρ τοῦτό γε τῆς μητρὸς ἤκουσε κατ' ἰδίαν ἀκούων,
Ast-auzise adeseori și o știa de la Tetis,

ἥ οἱ ἀπαγγέλλεσκε Διὸς μεγάλοιο νόημα.409
ἥτις αὐτῷ ἀπήγγελλε τὸ τοῦ μεγάλου Διὸς διανόημα, καὶ βούλημα.
Care-l vestea pe ascuns ce cugetă marele Zeus;

δὴ τότε γ' οὔ οἱ ἔειπε κακὸν τόσον ὅσσον ἐτύχθη 410
τοτὲ γοῦν οὐκ εἶπεν αὐτῷ τοσοῦτον δεινόν, ὁπόσον ἐγένετο,
Nu-i spuse mama-i atunci și groaznica nenorocire

μήτηρ, ὅττί ῥά οἱ πολὺ φίλτατος ὤλεθ' ἑταῖρος.411
ἡ μήτηρ, ὅτι δὴ αὐτῷ ὁ πάνυ φίλτατος φίλος ἀπώλετο.
Care-l lovise pe el, că mort îi e scumpul tovarăș.



οἳ δ' αἰεὶ περὶ νεκρὸν ἀκαχμένα δούρατ' ἔχοντες412
οὗτοι δὲ ἀεὶ περὶ τὸν νεκρὸν δόρατα ἠκονημένα κρατοῦντες
Se încolțeau împrejuru-i oștenii cu lănci ascuțite

νωλεμὲς ἐγχρίμπτοντο καὶ ἀλλήλους ἐνάριζον·413
ἀδιαλείπτως συνέβαλλον, καὶ ἀλλήλους ἀπέκτεινον.
Și căpiați cu-ndârjire, ei moarte-și făceau între dânșii.

ὧδε δέ τις εἴπεσκεν Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων·414
οὕτω δέ τις τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων εἶπεν·
Și glăsuia între-Aheii cei împlătoșați oarecine:

ὦ φίλοι οὐ μὰν ἧμιν ἐϋκλεὲς ἀπονέεσθαι 415
ὦ φίλοι οὐδαμῶς ἡμῖν ἐστιν εὐπρεπὲς ὑποστρέψαι
„Hei, că-i rușine, prieteni, de-acum înapoi să purcedem

νῆας ἔπι γλαφυράς, ἀλλ' αὐτοῦ γαῖα μέλαινα416
ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς, ἀλλ᾿ αὐτόθι ἡ μέλαινα γῆ
Spre adâncate corăbii. Mai bine pe toți să ne-nghită

πᾶσι χάνοι· τό κεν ἧμιν ἄφαρ πολὺ κέρδιον εἴη417
πᾶσι χάσμα ποιήσειε, τοῦτ᾽ ἂν ἡμῖν παραχρῆμα πάνυ ἐπικερδέστερον καὶ ὠφελιμώτερον εἴη,
Negrul pământ! E de o sută de ori mai cu cale

εἰ τοῦτον Τρώεσσι μεθήσομεν ἱπποδάμοισιν418
εἰ τοῦτον τοῖς ἱππικοῖς Τρῳσὶ καταλείψομεν ἑλκύσαι
Asta decât să lăsăm noi pe mort să ni-l ia în cetate

ἄστυ πότι σφέτερον ἐρύσαι καὶ κῦδος ἀρέσθαι.419
πρὸς τὴν ἑαυτῶν πόλιν καὶ δόξαν λαβεῖν.
Și să ne biruie acum și fală să-și facă Troienii.”



ὣς δέ τις αὖ Τρώων μεγαθύμων αὐδήσασκεν· 420
οὕτω δέ τις πάλιν τῶν μεγαλοψύχων Τρῴων ἔλεγεν·
Dar și din oastea troiană auzeai că striga oarecine:

ὦ φίλοι, εἰ καὶ μοῖρα παρ' ἀνέρι τῷδε δαμῆναι421
ὦ προσφιλέστατοι, εἰ καὶ εἱμαρμένον ἐστὶ παρὰ τούτῳ τῷ ἀνδρὶ ἀναιρεθῆναι
„Chiar dacă-aici lângă mort, prieteni, o fi deopotrivă

πάντας ὁμῶς, μή πώ τις ἐρωείτω πολέμοιο.422
πάντας ὁμοίως, μηδαμῶς τις ἀναχωρείτω τῆς μάχης.
Scris tuturor să pierim, să nu se dea-n lături nici unul! ”



ὣς ἄρα τις εἴπεσκε, μένος δ' ὄρσασκεν ἑκάστου.423
οὕτως ἄρα τις εἶπεν, ἑκάστου δὲ ἰσχὺν καὶ προθυμίαν διήγειρεν.
Asta zicea oarecine și însuflețea pe tovarăși.

ὣς οἳ μὲν μάρναντο, σιδήρειος δ' ὀρυμαγδὸς424
οὕτως οὗτοι μὲν ἐμάχοντο, στερεώτατος δὲ θόρυβος
Astfel era bătălia, și vuietul tare ca fierul

χάλκεον οὐρανὸν ἷκε δι' αἰθέρος ἀτρυγέτοιο· 425
εἰς τὸν χαλκοῦν καὶ ἰσχυρὸν οὐρανὸν ἀφικνεῖτο διὰ τοῦ ἀτρύτου (ἀπείρου, ἀκάρπου) αἰθέρος
Tot răsuna în văzduhul pustiu pân’ la cerul de-aramă.

ἵπποι δ' Αἰακίδαο μάχης ἀπάνευθεν ἐόντες426
οἱ ἵπποι δὲ τοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ πόρρω τῆς μάχης ἀπελθόντες
Stau mai deoparte de luptă jălind telegarii cei falnici

κλαῖον, ἐπεὶ δὴ πρῶτα πυθέσθην ἡνιόχοιο427
ἔκλαιον, ἐπειδὴ τὰ πρῶτα ᾔσθοντο τοῦ ἡνιόχου
Ai lui Ahile, când ei își văzură căzut pe stăpânul

ἐν κονίῃσι πεσόντος ὑφ' Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο.428
ἐν τῇ κόνει καταπεσόντος καὶ ἀναιρεθέντος ὑπὸ τοῦ ἀνδροκτόνου Ἕκτορος.
Și tăvălit la pământ de mâna cea cruntă-a lui Hector.

ἦ μὰν Αὐτομέδων Διώρεος ἄλκιμος υἱὸς429
ὄντως μὴν Αὐτομέδων ὁ ἰσχυρὸς υἱὸς τοῦ Διώρεος
Automedonte întrasta, voinicul născut de Diores,

πολλὰ μὲν ἂρ μάστιγι θοῇ ἐπεμαίετο θείνων, 430
πολλὰ μὲν δὴ μάστιγι ταχυποιῷ ἐφήπτετο τύπτων,
Parte din iutele biciu-i pleznea, le da zor să pornească,

πολλὰ δὲ μειλιχίοισι προσηύδα, πολλὰ δ' ἀρειῇ·431
πολλὰ δὲ λόγοις προσηνέσιν ἔλεγε, πολλὰ δὲ ἀπειλῇ·
Parte grăindu-le blând și chiar speriindu-i cu vorba.

τὼ δ' οὔτ' ἂψ ἐπὶ νῆας ἐπὶ πλατὺν Ἑλλήσποντον432
οὗτοι δὲ οὔτε εἰς τοὐπίσω ἐπὶ τὸν εὐρὺν Ἑλλήσποντον
Nici la corăbii ’napoi ei nu mai vroiau să se ducă,

ἠθελέτην ἰέναι οὔτ' ἐς πόλεμον μετ' Ἀχαιούς,433
ἔθελον πορεύεσθαι, οὔτε εἰς τὸν πόλεμον πρὸς τοὺς Ἕλληνας·
Spre Helespontul întins, și nici la război cu Aheii.

ἀλλ' ὥς τε στήλη μένει ἔμπεδον, ἥ τ' ἐπὶ τύμβῳ434
ἀλλ᾿ ὥσπερ στήλη μένει ἑδραίως καὶ μονίμως, ἥτις ἐπὶ τάφῳ
Steteră țapeni așa ca un stâlp care stă pe mormântul

ἀνέρος ἑστήκῃ τεθνηότος ἠὲ γυναικός, 435
ἀνδρὸς ἵσταται ἀποθανόντος, ἢ γυναικός·
Unui bărbat răposat ori al unei femei răposate.

ὣς μένον ἀσφαλέως περικαλλέα δίφρον ἔχοντες436
οὕτως ἔμενον ἀσφαλῶς καὶ ἀμετακινήτως τὸ περικαλλὲς καὶ εὐειδὲς ὄχημα ἔχοντες,
Astfel ei stau neurniți sub hamuri la carul măestru,

οὔδει ἐνισκίμψαντε καρήατα· δάκρυα δέ σφι437
τῷ ἐδάφει προσερείσαντες τὰς κεφαλὰς, δάκρυα δὲ αὐτοῖς
Capul băgară-n pământ și tânguitori între dânșii,

θερμὰ κατὰ βλεφάρων χαμάδις ῥέε μυρομένοισιν438
θερμὰ ἀπὸ τῶν ὀμμάτων ἐπὶ τὴν γῆν κατέρρεον θρηνοῦσι
Ei, pe Patroclu jălind, au prins din pleoape să verse

ἡνιόχοιο πόθῳ· θαλερὴ δ' ἐμιαίνετο χαίτη439
τῷ πόθῳ τοῦ ἡνιόχου, ἡ ἀνθηρὰ δὲ καὶ ἀκμαία χαίτη αὐτῶν
Lacrimi fierbinți, și pătau mândrețe de coamă stufoasă

ζεύγλης ἐξεριποῦσα παρὰ ζυγὸν ἀμφοτέρωθεν. 440
ἐμολύνετο, ἐκπεσοῦσα τῆς ζεύγλης εἰς τὸν ζυγὸν ἑκατέρῳ.
Care la ham de sub perne căzuse de-o parte și alta.



μυρομένω δ' ἄρα τώ γε ἰδὼν ἐλέησε Κρονίων,441
θρηνοῦντας δ᾽ ἄρα τούτους θεασάμενος ᾤκτειρεν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου,
Cum le văzu tânguirea, Părintele lumii din slavă

κινήσας δὲ κάρη προτὶ ὃν μυθήσατο θυμόν·442
κινήσας δὲ τὴν κεφαλὴν πρὸς τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν εἶπε·
Dete cu milă din cap și în sinea lui astfel le zise:



ἆ δειλώ, τί σφῶϊ δόμεν Πηλῆϊ ἄνακτι443
φεῦ ἄθλιοι, ἵνα τί ὑμᾶς δοῦναι τεθελήκαμεν τῷ βασιλεῖ Πηλεῖ
„Bieții mei cai, de ce oare v-am dat lui Peleu domnitorul,

θνητῷ, ὑμεῖς δ' ἐστὸν ἀγήρω τ' ἀθανάτω τε;444
τῷ θνητῷ ἀνθρώπῳ, ὑμεῖς δὲ ὑπάρχετε μήτε γήρᾳ, μήτε θανάτῳ ὑποκείμενοι,
Un muritor, pe voi doi care nu știți de vreme și moarte?

ἦ ἵνα δυστήνοισι μετ' ἀνδράσιν ἄλγε' ἔχητον; 445
ἢ ἵνα λύπας καὶ ὀδύνας ἔχητε ἐν τοῖς ταλαιπώροις ἀνδράσιν·
Ori s-aveți parte și voi de durerea sărmanilor oameni?

οὐ μὲν γάρ τί πού ἐστιν ὀϊζυρώτερον ἀνδρὸς446
οὐδαμῶς γάρ που ἐστί τι ταλαιπωρότερον καὶ ἀθλιώτερον τοῦ ἀνδρὸς
Doară din tot ce pe lume e viață, răsuflă și mișcă,

πάντων, ὅσσά τε γαῖαν ἔπι πνείει τε καὶ ἕρπει.447
συμπάντων, ὅσα κατὰ τὴν γῆν ἀναπνέουσι καὶ κινοῦνται·
Nu e nimic mai de plâns și mai necăjit decât omul.

ἀλλ' οὐ μὰν ὑμῖν γε καὶ ἅρμασι δαιδαλέοισιν448
ἀλλ᾽ οὐδαμῶς ὑμῖν γε καὶ τοῖς ποικίλοις ὀχήμασιν
Totuși să n-aveți voi grijă, că Hector în car niciodată

Ἕκτωρ Πριαμίδης ἐποχήσεται· οὐ γὰρ ἐάσω.449
Ἕκτωρ ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου ἐπιβήσεται, οὐ γὰρ ἀφήσω·
Nu va putea să vă-nstrune pe voi, că eu n-o să-i dau voie,

ἦ οὐχ ἅλις ὡς καὶ τεύχε' ἔχει καὶ ἐπεύχεται αὔτως; 450
ἢ οὐχ ἱκανὸν ὅτι καὶ τὰ ὅπλα ἔχει, καὶ ἐπικαυχᾶται ματαίως;
Nu e destul c-a pus mâna pe arme și-i mândru de asta?

σφῶϊν δ' ἐν γούνεσσι βαλῶ μένος ἠδ' ἐνὶ θυμῷ,451
ὑμῖν δὲ ἐν τοῖς γόνασιν ἐμβαλῶ δύναμιν καὶ ἐν τῇ ψυχῇ,
Eu vă voi pune-n picioare și-n pieptu-vă toată vârtutea,

ὄφρα καὶ Αὐτομέδοντα σαώσετον ἐκ πολέμοιο452
ὅπως καὶ τὸν Αὐτομέδοντα σώσητε ἐκ τοῦ πολέμου
Teafăr din luptă să-l duceți la tabără pe-Automedonte.

νῆας ἔπι γλαφυράς· ἔτι γάρ σφισι κῦδος ὀρέξω453
ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς, ἔτι γὰρ αὐτοῖς δόξαν παρέξω
Dar o să las pe Troieni să mai biruie și să omoare;

κτείνειν, εἰς ὅ κε νῆας ἐϋσσέλμους ἀφίκωνται454
ἀναιρεῖν, ἕως ἂν εἰς τὰς εὐκαθέδρους ναῦς καταλάβωσι,
Până ce ei vor sosi la corăbii și până ce-n urmă

δύῃ τ' ἠέλιος καὶ ἐπὶ κνέφας ἱερὸν ἔλθῃ· 455
καὶ ὁ ἥλιος δύῃ, καὶ τὸ ἱερὸν σκότος ἐπέλθῃ.
Soarele va asfinți și-o să vie amurgul de seară.”



ὣς εἰπὼν ἵπποισιν ἐνέπνευσεν μένος ἠΰ.456
οὕτως εἰπὼν τοῖς ἵπποις ἐνέβαλε δύναμιν μεγάλην.
Zice și-nduhuie-ndată sirepilor mare vârtute.

τὼ δ' ἀπὸ χαιτάων κονίην οὖδας δὲ βαλόντε457
οὗτοι δὲ ἀπὸ τῶν χαιτῶν τὴν κόνιν ἐπὶ τὸ ἔδαφος καταβαλόντες,
Caii apoi, scuturând din coamă țărâna și colbul,

ῥίμφα φέρον θοὸν ἅρμα μετὰ Τρῶας καὶ Ἀχαιούς.458
τάχιστα ἔφερον τὸ ταχυ ἅρμα πρὸς τοὺς Τρῷας καὶ Ἕλληνας·
Caru-ntre-Ahei și Troieni și-l poartă ca vântul de iute

τοῖσι δ' ἐπ' Αὐτομέδων μάχετ' ἀχνύμενός περ ἑταίρου459
ἐπὶ τούτοις δὲ Αὐτομέδων ἐπολέμει καίπερ λυπούμενος ἕνεκα τοῦ φίλου
Și-Automedonte din chelnă se bate, că-l doare de moartea

ἵπποις ἀΐσσων ὥς τ' αἰγυπιὸς μετὰ χῆνας· 460
διὰ τῶν ἵππων ἐφορμῶν, ὥσπερ τις γὺψ ἐπὶ χῆνας,
Soțului său și s-avântă cu caii ca-n stolul de gâște

ῥέα μὲν γὰρ φεύγεσκεν ὑπ' ἐκ Τρώων ὀρυμαγδοῦ,461
ῥᾳδίως μὲν γὰρ ἔφευγεν ἐκ τοῦ θορύβου τῶν Τρῴων,
Vulturul, și de prin valul Troienilor lesne se smulge

ῥεῖα δ' ἐπαΐξασκε πολὺν καθ' ὅμιλον ὀπάζων.462
ῥᾳδίως δὲ ἐφώρμα κατὰ τὸν μέγαν στρατὸν ἐπιδιώκων (ἐλαύνων)·
Și-ndemânatic s-aruncă la goană prin deasa mulțime.

ἀλλ' οὐχ ᾕρει φῶτας ὅτε σεύαιτο διώκειν·463
ἀλλ᾿οὐκ ἀνήρει ἄνδρας, ὅτε ἀνώρμητο διώκειν,
Dar în zadar se repede, nu poate răzbi pe nici unul,

οὐ γάρ πως ἦν οἶον ἐόνθ' ἱερῷ ἐνὶ δίφρῳ464
οὐ γὰρ ἦν δυνατὸν μόνον ὄντα ἐπὶ τοῦ ἱεροῦ ὀχήματος
Singur în chelnă fiind; e peste putință c-o mână

ἔγχει ἐφορμᾶσθαι καὶ ἐπίσχειν ὠκέας ἵππους. 465
σὺν δόρατι ἐφορμῶν, καὶ τοὺς ταχεῖς ἵππους ἐπέχειν·
Lancea s-aepte deodată și caii cu alta să-nfrâne.

ὀψὲ δὲ δή μιν ἑταῖρος ἀνὴρ ἴδεν ὀφθαλμοῖσιν466
μετὰ πολὺ δὲ αὐτὸν ἐθεάσατο τοῖς ὀφθαλμοῖς φίλος ἀνὴρ
Dar mai târziu îl văzu un prieten al său înainte,

Ἀλκιμέδων υἱὸς Λαέρκεος Αἱμονίδαο·467
Ἀλκιμέδων ὁ υἱὸς τοῦ Λαέρκους τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀιμόνου,
Alchimedonte, nepot al lui Emon și fiul puternic

στῆ δ' ὄπιθεν δίφροιο καὶ Αὐτομέδοντα προσηύδα·468
ἔστη δὲ ὄπισθεν τοῦ ὀχήματος, καὶ ἔλεγε πρὸς τὸν Αὐτομέδοντα·
Al lui Laerches, și el după caru-i oprindu-se-i zice:

Αὐτόμεδον, τίς τοί νυ θεῶν νηκερδέα βουλὴν469
ὦ Αὐτόμεδον, τίς δή σοι τῶν θεῶν ἀκερδῆ καὶ ἀνωφελῆ βουλὴν
„Spune-mi, tu Automedonte, ce zeu ți-o fi dat oare ție

ἐν στήθεσσιν ἔθηκε, καὶ ἐξέλετο φρένας ἐσθλάς; 470
εἰς τὸ στῆθος ἐνέβαλε, καὶ ἀφείλετο τὴν ἀγαθὴν διάνοιαν; θαῦμα,
Gândul acesta deșert și te scoase din minte cu totul,

οἷον πρὸς Τρῶας μάχεαι πρώτῳ ἐν ὁμίλῳ471
πρὸς τοὺς Τρῷας πολεμεῖς ἐν τῷ πρώτῳ πλήθει,
Singur așa să te bați cu Troienii în toiul din frunte?

μοῦνος· ἀτάρ τοι ἑταῖρος ἀπέκτατο, τεύχεα δ' Ἕκτωρ472
ἤγουν ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς μόνος, ὁ φίλος δέ σοι ἀνῃρέθη, τὰ ὅπλα δὲ ὁ Ἕκτωρ
Vezi că ți-i soțul răpus și armătura purtată de-Ahile

αὐτὸς ἔχων ὤμοισιν ἀγάλλεται Αἰακίδαο.473
αὐτὸς ἔχων περὶ τοὺς ὤμους τέρπεται τοῦ ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ.
Hector având-o pe el, se bucură și se fălește.”



τὸν δ' αὖτ' Αὐτομέδων προσέφη Διώρεος υἱός·474
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν Αὐτομέδων ὁ υἱὸς τοῦ Διώρους·
Al lui Diores fecior se uită-napoi și răspunde:

Ἀλκίμεδον τίς γάρ τοι Ἀχαιῶν ἄλλος ὁμοῖος 475
ὦ Ἀλκίμεδον, τίς δὲ ἄλλος τῶν Ἑλλήνων ὅμοιός σοι
„Cine, Alchimedon, ca tine-i de vrednic în tabăra ahee

ἵππων ἀθανάτων ἐχέμεν δμῆσίν τε μένος τε,476
ἐπέχειν δάμασιν καὶ δύναμιν εὔτολμον ἵππων ἀθανάτων,
Caii cei nemuritori să-i înstrune ori slobozi să-i lase?

εἰ μὴ Πάτροκλος θεόφιν μήστωρ ἀτάλαντος477
εἰ μὴ Πάτροκλος ὁ θεοῖς ὅμοιος ἐπιστήμων τῶν τοιούτων,
Numai sărmanul Patroclu era ca și zeii de meșter

ζωὸς ἐών; νῦν αὖ θάνατος καὶ μοῖρα κιχάνει.478
ὅτε ἔζη; νῦν δὲ ὁ θάνατος αὐτὸν καὶ τὸ εἱμαρμένον κατέλαβεν·
Cât a trăit, dar acu e-n puterea ursitei și-a morții.

ἀλλὰ σὺ μὲν μάστιγα καὶ ἡνία σιγαλόεντα479
ἀλλὰ σύ μὲν τὴν μάστιγα, καὶ τὰς λαμπρὰς ἡνίας
Hai dar, în mână ia biciul și-apucă lucioasele hățuri;

δέξαι, ἐγὼ δ' ἵππων ἀποβήσομαι, ὄφρα μάχωμαι. 480
λάβε, ἐγὼ δὲ ἀποβήσομαι τῶν ἵππων ἵνα πολεμῶ.
Eu mă dau jos din cotigă, pedestru mă prind cu dușmanii.”



ὣς ἔφατ', Ἀλκιμέδων δὲ βοηθόον ἅρμ' ἐπορούσας481
οὕτως εἶπεν. Ἀλκιμέδων δὲ εἰς τὸ βοηδρόμον ἅρμα ἀναβὰς
Asta el zice. Și-n caru-i suindu-se Alchimedonte

καρπαλίμως μάστιγα καὶ ἡνία λάζετο χερσίν,482
ταχέως, τὴν μάστιγα καὶ τὰς ἡνίας ἔλαβε ταῖς χερσίν.
Repede biciul înhață și strânge lucioasele hățuri,

Αὐτομέδων δ' ἀπόρουσε· νόησε δὲ φαίδιμος Ἕκτωρ,483
Αὐτομέδων δὲ κατῆλθεν, ἐθεάσατο δὲ αὐτὸν ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ,
Automedonte din car se coboară. Dar Hector în față

αὐτίκα δ' Αἰνείαν προσεφώνεεν ἐγγὺς ἐόντα·484
παραχρῆμα δὲ πρὸς τὸν Αἰνείαν ἔλεγε πλησίον ὄντα·
Cum îl zări, lui Eneas fiindu-i aproape, îi zise:

Αἰνεία Τρώων βουληφόρε χαλκοχιτώνων 485
ὦ Αἰνεία βουλευτά καὶ γνωμοδότα τῶν σιδηροθωράκων Τρῴων
„Tu al Troienilor sfetnic, Eneas, eu văd telegarii

ἵππω τώδ' ἐνόησα ποδώκεος Αἰακίδαο486
τοὺς ἵππους τούσδε ἐθεασάμην τοῦ ταχύποδος ἐγγόνου τοῦ Αἰακοῦ
Lui Peleiades Ahile cel bun de picior; răsăriră

ἐς πόλεμον προφανέντε σὺν ἡνιόχοισι κακοῖσι·487
εἰς τὴν μάχην φανέντας μετὰ ἡνιόχων δειλῶν·
Iar la război, dar ne’ndemânatici le sunt vizitiii.

τώ κεν ἐελποίμην αἱρησέμεν, εἰ σύ γε θυμῷ488
τούτους ἐλπίζοιμ' ἂν ἑλεῖν, εἰ σύ γε προθύμως
Cred dar că pune-voi mâna pe ei, dacă tu cu ’nadinsul

σῷ ἐθέλεις, ἐπεὶ οὐκ ἂν ἐφορμηθέντε γε νῶϊ489
βούλοιο, ἐπειδὴ οὐκ ἂν ἐφορμήσαντας ἡμᾶς γε
Vrei să m-ajuți. Negreșit că îndată ce noi năvăli-vom

τλαῖεν ἐναντίβιον στάντες μαχέσασθαι Ἄρηϊ. 490
ὑπομείνειεν, ὥστε κατ' ἐναντίωσιν βιαίων ἀνθιστάμενοι πολεμῆσαι μάχῃ (σιδήρῳ).
N-o să cuteze nici unul din ei să ne stea împotrivă.”



ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησεν ἐὺ̈ς πάϊς Ἀγχίσαο.491
οὕτως εἶπεν· ὑπήκουσε δὲ ὁ γενναῖος υἱὸς τοῦ Ἀγχίσου.
Astfel îi zise, și el voios se luă după Hector

τὼ δ' ἰθὺς βήτην βοέῃς εἰλυμένω ὤμους492
οὗτοι δὲ ἐπ᾿ εὐθείας ἐπορεύθησαν βύρσαις βοῶν κεκαλυμμένοι κατὰ τοὺς ὤμους
Și amândoi o porniră cu umăru-n pază de scuturi

αὔῃσι στερεῇσι· πολὺς δ' ἐπελήλατο χαλκός.493
ξηραῖς, στερεαῖς καὶ ἰσχυραῖς, πολὺς δὲ χαλκὸς ἐφήπλωτο αὐτοῖς·
Țapene, piei argăsite și bine-nvăscute-n aramă.

τοῖσι δ' ἅμα Χρομίος τε καὶ Ἄρητος θεοειδὴς494
σὺν αὐτοῖς καὶ Χρόμιος, καὶ Ἄρητος ὁ ὅμοιος θεῷ
Merser-alături de dânșii tovarășii, unul Aretos,

ἤϊσαν ἀμφότεροι· μάλα δέ σφισιν ἔλπετο θυμὸς 495
ἐπορεύοντο ἀμφότεροι, πάνυ δὲ αὐτοῖς ἤλπιζεν ἡ ψυχὴ
Mare ca zeii și Hromiu, căci nu se-ndoiau că pe-aceia

αὐτώ τε κτενέειν ἐλάαν τ' ἐριαύχενας ἵππους496
αὐτούς τε ἀποκτεῖναι, καὶ ἐλάσαι τοὺς μεγαλαύχενας ἵππους·
Au să-i omoare și pradă cădea-vor în mâna lor caii.

νήπιοι, οὐδ' ἄρ' ἔμελλον ἀναιμωτί γε νέεσθαι497
οἱ μωροὶ καὶ ἀνόητοι, οὐδὲ δὴ ἔμελλον ἄνευ αἵματος καὶ φόνου ὑποστρέφειν
Minte de prunci, că pe nesângerate doar Automedonte

αὖτις ἀπ' Αὐτομέδοντος. ὃ δ' εὐξάμενος Διὶ πατρὶ498
εἰς τοὐπίσω ἀπὸ τοῦ Αὐτομέδοντος· οὗτος δὲ εὐξάμενος τῷ Διὶ τῷ πατρὶ
N-avea să-i lase la-ntors. Prin ruga rostită lui Zeus

ἀλκῆς καὶ σθένεος πλῆτο φρένας ἀμφὶ μελαίνας·499
ἰσχύος τε καὶ δυνάμεως ἐνεπλήσθη κατὰ τὰς βαθείας καὶ συνετὰς φρένας.
Pieptul lui Automedonte se umple de-avânt și tărie,

αὐτίκα δ' Ἀλκιμέδοντα προσηύδα πιστὸν ἑταῖρον· 500
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν Ἀλκιμέδοντα ἔλεγε τὸν πιστὸν φίλον·
Zice voinicul atunci ortacului său din teleagă:

Ἀλκίμεδον μὴ δή μοι ἀπόπροθεν ἰσχέμεν ἵππους,501
ὦ Ἀλκίμεδον, μή μοι πόρρωθεν κάτεχε τοὺς ἵππους,
„Alchimedonte, să nu ții tu caii departe de mine,

ἀλλὰ μάλ' ἐμπνείοντε μεταφρένῳ· οὐ γὰρ ἔγωγε502
ἀλλὰ πάνυ καταπνέοντας αὐτὰ τὰ μετάφρενα, ἤγουν ἐγγὺς ὄντας τῶν νώτων· οὐ γὰρ ἔγωγε
Lasă-i să sufle la spatele meu, că eu nu cred că Hector

Ἕκτορα Πριαμίδην μένεος σχήσεσθαι ὀΐω,503
ὑπολαμβάνω τὸν τοῦ Πριάμου υἱὸν Ἕκτορα στήσεσθαι τῆς ὁρμῆς,
O să-și domoale mânia războinică până ce dânsul

πρίν γ' ἐπ' Ἀχιλλῆος καλλίτριχε βήμεναι ἵππω504
πρὶν ἐπιβῆναι τῶν ὡραιοτρίχων ἵππων τοῦ Ἀχιλλέως
N-o să ne-omoare pe noi și urcându-se-n carul acesta

νῶϊ κατακτείναντα, φοβῆσαί τε στίχας ἀνδρῶν 505
ἡμᾶς ἀνελόντα, καὶ εἰς φυγὴν τρέψαι τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν
N-o să alunge, de zmeii aceștia purtat, ale noastre

Ἀργείων, ἤ κ' αὐτὸς ἐνὶ πρώτοισιν ἁλοίη.506
τῶν Ἑλλήνων, ἢ αὐτὸς ἂν ἐν τοῖς πρώτοις ἀναιρεθείη.
Cete, sau nu va fi prins de armia noastră din frunte.



ὣς εἰπὼν Αἴαντε καλέσσατο καὶ Μενέλαον·507
οὕτως εἰπὼν τοὺς Αἴαντας ἐκάλεσε, καὶ τὸν Μενέλαον λέγων·
Asta el zice și cheamă pe Aias cei doi și pe-Atride:

Αἴαντ' Ἀργείων ἡγήτορε καὶ Μενέλαε508
ὦ Αἴαντες ἡγεμόνες τῶν Ἑλλήνων, καὶ Μενέλαε,
„Iute, Menelau și voi, căpitani ai argiilor Aias,

ἤτοι μὲν τὸν νεκρὸν ἐπιτράπεθ' οἵ περ ἄριστοι509
τὸν μὲν νεκρὸν ἐπιτρέψατε αὐτοῖς, ὅσοι κράτιστοι,
Mortul încredeți-l altora, celor mai tari de vârtute,

ἀμφ' αὐτῷ βεβάμεν καὶ ἀμύνεσθαι στίχας ἀνδρῶν, 510
περὶ αὐτὸν ἵστασθαι, καὶ μάχεσθαι πρὸς τὰς τάξεις τῶν ἀνδρῶν·
Ei să-l ia-n pază, să dea pe dușman la o parte și-n locul

νῶϊν δὲ ζωοῖσιν ἀμύνετε νηλεὲς ἦμαρ·511
ἡμῖν δὲ τοῖς ζῶσιν ἀποσοβήσατε τὴν χαλεπὴν ἡμέραν·
Mortului viaț-apărați-ne nouă, primejdia vine,

τῇδε γὰρ ἔβρισαν πόλεμον κάτα δακρυόεντα512
ἐνθάδε γὰρ ἐπέδραμον κατὰ τὸν πόλεμον τὸν δακρύων γέμοντα
Căci năpădit-au aici la bătaia cea plină de lacrimi

Ἕκτωρ Αἰνείας θ', οἳ Τρώων εἰσὶν ἄριστοι.513
ὅ τε Ἕκτωρ καὶ ὁ Αἰνείας, οἵτινές εἰσι κράτιστοι τῶν Τρῴων.
Însuși Eneas și Hector, vitejii fruntași de la Troia.

ἀλλ' ἤτοι μὲν ταῦτα θεῶν ἐν γούνασι κεῖται·514
ἀλλὰ ταῦτα μὲν ἐν τοῖς γόνασι (τῇ δυνάμει) τῶν θεῶν κεῖνται,
Totul e însă în mâinile zeilor; de-asta aținti-voi

ἥσω γὰρ καὶ ἐγώ, τὰ δέ κεν Διὶ πάντα μελήσει. 515
ἀκοντίσω γὰρ καὶ ἐγώ, ταῦτα δὲ πάντα τῷ Διὶ διὰ φροντίδος ἔσται.
Lancea și eu, și las celui de sus s-aibă grijă de toate.”



ἦ ῥα, καὶ ἀμπεπαλὼν προΐει δολιχόσκιον ἔγχος,516
εἶπε δὴ καὶ διασείσας ἀφῆκε τὸ μακρὸν δόρυ,
Zice, și-apoi învârtind sburătue sulița lungă

καὶ βάλεν Ἀρήτοιο κατ' ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην·517
καὶ ἔτυψε κατὰ τὴν τοῦ Ἀρήτου ἀσπίδα τὴν πάντοθεν ἴσην,
Și nimerește pe-Aretos în pavăza-i cea rotilată.

ἣ δ' οὐκ ἔγχος ἔρυτο, διὰ πρὸ δὲ εἴσατο χαλκός,518
αὕτη δὲ οὐκ ἐκώλυσε τὸ δόρυ, εἰς τὸ πρόσω δὲ διῆλθεν ὁ σίδηρος,
Sulița, ne ’mpiedicată de pavăză, trece printr-însa;

νειαίρῃ δ' ἐν γαστρὶ διὰ ζωστῆρος ἔλασσεν.519
εἰς τὸ ἔσχατον δὲ τῆς γαστρὸς διὰ τῆς θωρακίτιδος ζώνης ἐπέρασεν·
Brâul de lână răzbate și-acolo se-nfige sub pântec.

ὡς δ' ὅτ' ἂν ὀξὺν ἔχων πέλεκυν αἰζήϊος ἀνὴρ 520
ὥσπερ δὲ ὅταν ἀνὴρ νέος πέλεκυν τμητικὸν ἔχων
Cum uneori un flăcău c-o tăioasă secure izbește

κόψας ἐξόπιθεν κεράων βοὸς ἀγραύλοιο521
πλήξας ὄπισθεν τῶν κεράτων τοῦ ἐν τῷ ἀγρῷ διατρίβοντος βοός,
Pe după creștet sub coarne un bou de la țară și-ndată

ἶνα τάμῃ διὰ πᾶσαν, ὃ δὲ προθορὼν ἐρίπῃσιν,522
ὅλον τὸ νεῦρον διακόψῃ, οὗτος δὲ εἰς τὸ πρόσω ὁρμῶν καταπίπτῃ·
Coarnele-i taie, iar boul se saltă și-apoi se răstoarnă;

ὣς ἄρ' ὅ γε προθορὼν πέσεν ὕπτιος· ἐν δέ οἱ ἔγχος523
οὕτω δὴ αὐτὸς εἰς τὸ πρόσω ὁρμήσας κατέπεσεν ἐπὶ τὰ μετάφρενα, τὸ δόρυ δὲ αὐτοῦ
Astfel Aretos se saltă și cade pe spate; ascuțișul

νηδυίοισι μάλ' ὀξὺ κραδαινόμενον λύε γυῖα.524
ἐν τῇ γαστρὶ πάνυ ὀξέως περισειόμενον διέλυε καὶ ἐνέκρου τὰ μέλη.
Prin măruntaie răzbind și clătindu-se-i curmă suflarea.

Ἕκτωρ δ' Αὐτομέδοντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ· 525
ὁ Ἕκτωρ δὲ κατὰ τοῦ Αὐτομέδοντος ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ,
Hector însuliț-atunci asupra lui Automedonte;

ἀλλ' ὃ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος·526
ἀλλ᾿ οὗτος μὲν καταντικρύ θεασάμενος ἐξέκλινε τὸ σιδηροῦν δόρυ,
Vede el lancea-nainte și-n față-i plecându-se, scapă

πρόσσω γὰρ κατέκυψε, τὸ δ' ἐξόπιθεν δόρυ μακρὸν527
εἰς τὸ πρόσω γὰρ ἐκλίθη, τοῦτο δὲ ὄπισθεν τὸ μακρὸν δόρυ
De lovitură ușor, și dincolo arma cea lungă

οὔδει ἐνισκίμφθη, ἐπὶ δ' οὐρίαχος πελεμίχθη528
τῷ ἐδάφει προσερείσθη, ὁ σαυροτὴρ δὲ περιεσείσθη
Cade cu boldu-n pământ; i se clatină încă cotorul

ἔγχεος· ἔνθα δ' ἔπειτ' ἀφίει μένος ὄβριμος Ἄρης.529
τοῦ δόρατος· τότε δὲ ἵστη τὴν ὁρμὴν ὁ ἰσχυρὸς σίδηρος,
Până ce-acolo năprasnicul Ares tăria-i înfrânge.

καί νύ κε δὴ ξιφέεσσ' αὐτοσχεδὸν ὁρμηθήτην 530
καὶ δὴ ἂν ξίφεσιν ἐκ τοῦ σύνεγγυς ὡρμήθησαν,
Dânșii acuma stau gata să tragă din săbii de-aproape,

εἰ μή σφω' Αἴαντε διέκριναν μεμαῶτε,531
εἰ μὴ αὐτοὺς προθύμως ὁρμῶντας διεχώρισαν οἱ Αἴαντες,
Îns-alergară la ei și-i opriră din harță împreună

οἵ ῥ' ἦλθον καθ' ὅμιλον ἑταίρου κικλήσκοντος·532
οἳ δὴ ἐπῆλθον εἰς τὴν μάχην τοῦ φίλου καλέσαντος,
Aias din gloată venind, căci fură chemați de tovarăși.

τοὺς ὑποταρβήσαντες ἐχώρησαν πάλιν αὖτις533
τούτους φοβηθέντες ἀνεχώρησαν εἰς τοὐπίσω
Cum îi văzură pe ei, de teamă-napoi se dădură

Ἕκτωρ Αἰνείας τ' ἠδὲ Χρομίος θεοειδής,534
ὅ τε Ἕκτωρ, ὁ Αἰνείας, καὶ ὁ Χρόμιος ὁ θεῷ ὅμοιος τῷ εἴδει,
Hector, Eneas și Hromiu, un zeu în făptură. Pe-Aretos

Ἄρητον δὲ κατ' αὖθι λίπον δεδαϊγμένον ἦτορ 535
τὸν Ἄρητον δὲ κατέλιπον αὐτόθι τετρωμένον τὰ καιριώτατα μόρια
Ei îl lăsară pe jos tăvălit și cu inima ruptă.

κείμενον· Αὐτομέδων δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ536
κείμενον· ὁ Αὐτομέδων δὲ ὅμοιος τῷ ταχεῖ Ἄρει
Automedonte, asemenea iutelui Ares, s-aruncă

τεύχεά τ' ἐξενάριξε καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·537
τά τε ὅπλα ἀφείλετο, καὶ καυχώμενος ἔλεγεν·
Și dezarmează pe mort și zice așa cu mândrie:

ἦ δὴ μὰν ὀλίγον γε Μενοιτιάδαο θανόντος538
ὄντως δήπου πρὸς βραχὺ τοῦ υἱοῦ τοῦ Μενοιτίου ἀποθανόντος
„Sufletul, cât de puțin, mi-l simt ușurat de necazul

κῆρ ἄχεος μεθέηκα χερείονά περ καταπέφνων.539
τὴν ψυχὴν τῆς λύπης ἀπέλυσα, καίπερ χείρονα ἀποκτείνας.
Ce-am suferit după bietul Patroclu, măcar că ucisul



ὣς εἰπὼν ἐς δίφρον ἑλὼν ἔναρα βροτόεντα 540
οὕτως εἰπὼν εἰς τὸ ὄχημα λαβὼν τὰ ᾑμαγμένα ὅπλα
Este cu mult mai prejos.” În car apoi prăzile puse,

θῆκ', ἂν δ' αὐτὸς ἔβαινε πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν541
ἔθηκεν, ἀνέβαινε δὲ αὐτὸς τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας ἄνωθεν
Armele-i crunte, și el se sui, și-având sângerate

αἱματόεις ὥς τίς τε λέων κατὰ ταῦρον ἐδηδώς.542
ᾑμαγμένος, ὥσπερ τις λέων ταῦρον καταφαγών.
Mâni și picioare, părea ca un leu care-mbucă un taur.



ἂψ δ' ἐπὶ Πατρόκλῳ τέτατο κρατερὴ ὑσμίνη543
πάλιν δὲ ἐπὶ τῷ Πατρόκλῳ ἐξετάθη καὶ συνηυξήθη ἰσχυρὰ μάχη
Lângă Patroclu din nou se încinse bătaie nebună,

ἀργαλέη πολύδακρυς, ἔγειρε δὲ νεῖκος Ἀθήνη544
χαλεπὴ πολλῶν δακρύων αἰτία, διήγειρε δὲ καὶ ἠρέθισε φιλονεικίαν καὶ ἔριν ἡ Ἀθηνᾶ
Vajnică, plină de-amar, trezită de Palas Atena,

οὐρανόθεν καταβᾶσα· προῆκε γὰρ εὐρύοπα Ζεὺς 545
ἐκ τοῦ οὐρανοῦ κατελθοῦσα, ἔπεμψε γὰρ αὐτὴν ὁ μεγαλόφωνος Ζεὺς
Care venise din cer. Ea fuse de Zeus trimisă

ὀρνύμεναι Δαναούς· δὴ γὰρ νόος ἐτράπετ' αὐτοῦ.546
διεγείραι καὶ παροξύναι τοὺς Ἕλληνας, ἤδη γὰρ ὁ νοῦς αὐτοῦ ἐτράπη καὶ μετέβαλεν
Ca să încânte pe-Ahei, că el vrerea de-acum își mutase.

ἠΰτε πορφυρέην ἶριν θνητοῖσι τανύσσῃ547
ὤσπερ δὲ ὅταν ἴριν ποικίλην τοῖς ἀνθρώποις ἐκτείνῃ
Cum porfiriu împestrit arcuind curcubeu-l întinde

Ζεὺς ἐξ οὐρανόθεν τέρας ἔμμεναι ἢ πολέμοιο548
ὁ Ζεὺς ἐκ τοῦ οὐρανοῦ σημεῖον εἶναι ἢ πολέμου,
Zeus din slavă pe cer ca un semn de război sau de vreme

ἢ καὶ χειμῶνος δυσθαλπέος, ὅς ῥά τε ἔργων549
ἢ καὶ χειμῶνος ψυχροῦ, ὃς δὴ τῶν ἔργων
Viscolitoare de iarnă, de-și curmă cu sila plugarii

ἀνθρώπους ἀνέπαυσεν ἐπὶ χθονί, μῆλα δὲ κήδει, 550
τοὺς ἀνθρώπους ἀπέπαυσεν ἐπὶ τῆς γῆς, τὰ δὲ θρέμματα λυπεῖ.
Muncile lor de la câmp și vitele stau toropite;

ὣς ἣ πορφυρέῃ νεφέλῃ πυκάσασα ἓ αὐτὴν551
οὕτως αὕτη πορφυρᾷ νεφέλῃ καλύψασα ἑαυτὴν
Tocmai așa porfiriu era norul sub care pătrunse

δύσετ' Ἀχαιῶν ἔθνος, ἔγειρε δὲ φῶτα ἕκαστον.552
εἰσῆλθεν εἰς τὸ πλῆθος τῶν Ἑλλήνων, προὐτρέψατο δὲ ἕκαστον ἄνδρα.
Zâna-ntre Ahei. Și-acolo-ncepu să dea zor fiecărui.

πρῶτον δ' Ἀτρέος υἱὸν ἐποτρύνουσα προσηύδα553
πρῶτον δὲ πρὸς τὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως διεγείρουσα ἔλεγε
Ea începu să întarte cu vorba pe craiul Atride,

ἴφθιμον Μενέλαον· ὃ γάρ ῥά οἱ ἐγγύθεν ἦεν·554
τὸν ἰσχυρὸν Μενέλαον, οὗτος γὰρ δὴ αὐτῇ ἦν πλησίον,
Neobositul oștean – căci el îi era mai aproape –

εἰσαμένη Φοίνικι δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν· 555
ὁμοιωθεῖσα τῷ Φοίνικι κατά τε τὸ σῶμα, καὶ τὴν ἀκαταπόνητον φωνήν·
Chipul lui Fenix luând și glasu-i cel plin de tărie:

σοὶ μὲν δὴ Μενέλαε κατηφείη καὶ ὄνειδος556
σοὶ μὲν δή, ὦ Μενέλαε, στυγνότης καὶ αἰσχύνη καὶ ὄνειδος
„Ce înjosire și-ocară, Menelau, te-așteaptă pe tine,

ἔσσεται εἴ κ' Ἀχιλῆος ἀγαυοῦ πιστὸν ἑταῖρον557
ἔσται, ἐὰν τοῦ λαμπροῦ Ἀχιλλέως τὸν πιστὸν φίλον
Dacă sub zidul troian preabunul, slăvitul prieten

τείχει ὕπο Τρώων ταχέες κύνες ἑλκήσουσιν.558
οἱ ταχεῖς κύνες σπαράξωσιν ὑπὸ τῷ τείχει τῶν Τρῴων,
Al lui Ahile o să fie mâncat de dulăi și de vulturi!

ἀλλ' ἔχεο κρατερῶς, ὄτρυνε δὲ λαὸν ἅπαντα.559
ἀλλ᾿ ἀνθίστασο ἰσχυρῶς, παρόξυνε δὲ πάντα τὸν στρατόν.
Fii dar la luptă bărbat și împintenă-ți armia toată.”



τὴν δ' αὖτε προσέειπε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος· 560
πρὸς ταύτην δὲ εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον χρηστὸς καὶ ἀνδρεῖος Μενέλαος·
Zise Menelau Atrid bărbatul de-a pururi războinic:

Φοῖνιξ ἄττα γεραιὲ παλαιγενές, εἰ γὰρ Ἀθήνη561
ὦ Φοίνιξ τίμιε, πρεσβύτα πολυχρόνιε, εἰ γὰρ ἡ Ἀθηνᾶ
„Tată, moș Fenix mărite, de-ar vrea să-mi dea mie putere

δοίη κάρτος ἐμοί, βελέων δ' ἀπερύκοι ἐρωήν·562
παράσχοι μοι δύναμιν, τὴν τῶν βελῶν δὲ ὁρμὴν ἀποσοβοίη,
Palas Atena să lupt și ar da la o parte din cale-mi

τώ κεν ἔγωγ' ἐθέλοιμι παρεστάμεναι καὶ ἀμύνειν563
οὕτως ἂν ἔγωγε βουλοίμην παρεστάναι καὶ βοηθεῖν
Ploaia de lănci și săgeți, aș sta lângă el ca să-l străjui.

Πατρόκλῳ· μάλα γάρ με θανὼν ἐσεμάσσατο θυμόν.564
τῷ Πατρόκλῳ, πάνυ γὰρ ἀποθανὼν ἔπληξέ μου τὴν ψυχήν·
Nu știi ce mult m-a mișcat, ce grea lovitură-mi fu moartea-i.

ἀλλ' Ἕκτωρ πυρὸς αἰνὸν ἔχει μένος, οὐδ' ἀπολήγει 565
ἀλλ' ὁ Ἕκτωρ πυρὸς δύναμιν χαλεπὴν ἔχει, οὐδὲ ἀποπαύεται
Dar e cumplită pornirea lui Hector întocmai ca focul,

χαλκῷ δηϊόων· τῷ γὰρ Ζεὺς κῦδος ὀπάζει.566
σιδήρῳ ἀναιρῶν καὶ ἀφανίζων· τούτῳ γὰρ ὁ Ζεὺς δόξαν δωρεῖται.
Arma-i tot face pârjol și cerul îi dă biruință.”



ὣς φάτο, γήθησεν δὲ θεὰ γλαυκῶπις Ἀθήνη,567
οὕτως εἶπεν· ἐχάρη δὲ ἡ θεὰ ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ,
Asta i-a zis; fulgeratica zână se bucură-n sine,

ὅττί ῥά οἱ πάμπρωτα θεῶν ἠρήσατο πάντων.568
διότι δὴ αὐτῇ πρὸ πάντων τῶν ἄλλων θεῶν ηὔξατο,
Ei doar întâi ca zeiță rostitu-i-a el rugăciunea.

ἐν δὲ βίην ὤμοισι καὶ ἐν γούνεσσιν ἔθηκε,569
ἐνέβαλε δὲ ἰσχὺν εἰς τοὺς ὤμους, καὶ εἰς τὰ γόνατα,
De-asta zeița i-a pus în genunchi și umăr tărie,

καί οἱ μυίης θάρσος ἐνὶ στήθεσσιν ἐνῆκεν, 570
καὶ θάρσος μυίας εἰς τὸ στῆθος αὐτοῦ ἐνέπνευσεν,
L-a-nvârtoșat pe viteaz și datu-i-a-n piept cutezarea

ἥ τε καὶ ἐργομένη μάλα περ χροὸς ἀνδρομέοιο571
ἥτις καὶ ἀποτρεπομένη πάνυ γε τοῦ ἀνδρείου σώματος
Muștei, că musca, oricât de la trupul de om o înlături,

ἰσχανάᾳ δακέειν, λαρόν τέ οἱ αἷμ' ἀνθρώπου·572
ἐπιθυμεῖ δακεῖν, προσηνὲς δὲ καὶ ἡδὺ αὐτῇ τὸ αἷμα τοῦ ἀνθρώπου·
Tot vrea să muște din el, că la sânge de om lăcomește;

τοίου μιν θάρσευς πλῆσε φρένας ἀμφὶ μελαίνας,573
τοιούτου θάρσους ἐνέπλησεν αὐτὸν κατὰ τὰς βαθείας καὶ συνετὰς φρένας·
Astfel i-a fost și cutezul ce-n inimă-i puse zeița.

βῆ δ' ἐπὶ Πατρόκλῳ, καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ.574
ἔστη δὲ παρὰ τῷ Πατρόκλῳ, καὶ ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ.
Merse Menelau spre mort și trase-n dușmani cu o lance.

ἔσκε δ' ἐνὶ Τρώεσσι Ποδῆς υἱὸς Ἠετίωνος 575
ἦν δέ τις ἐν τοῖς Τρωσί Ποδῆς υἱός τοῦ Ἠετίωνος
Fost-a la neamul troian unul Podes, al lui Aetion

ἀφνειός τ' ἀγαθός τε· μάλιστα δέ μιν τίεν Ἕκτωρ576
πλούσιός τε καὶ χρηστός, μάλιστα δὲ αὐτὸν ἐτίμα ὁ Ἕκτωρ
Fiu, om bogat și voinic care-a fost al lui Hector prieten,

δήμου, ἐπεί οἱ ἑταῖρος ἔην φίλος εἰλαπιναστής·577
τῶν δημοτῶν, ἐπειδὴ ἀγαπητός φίλος ἦν αὐτῷ σύσσιτος καὶ συμπότης·
Cel mai iubit din popor, că-i fuse tovarăș de-ospețe.

τόν ῥα κατὰ ζωστῆρα βάλε ξανθὸς Μενέλαος578
τοῦτον δὴ κατὰ τὴν θωρακίτιδα ζώνην ἔπληξεν ὁ πυρρός Μενέλαος
Tocmai pe Podes acesta, când el a împuns-o la fugă,

ἀΐξαντα φόβον δέ, διὰ πρὸ δὲ χαλκὸν ἔλασσε·579
ὁρμήσαντα εἰς φυγήν, εἰς τὸ πρόσω δὲ τὸν σίδηρον διεπέρασεν,
L-a nimerit roșcovanul Menelau. Răzbit de-a lui lance,

δούπησεν δὲ πεσών· ἀτὰρ Ἀτρεΐδης Μενέλαος 580
ἐψόφησε δὲ καταπεσών. Μενέλαος δὲ ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως
Dânsul picat-a bufnind. Pe mort apucându-l Menelau,

νεκρὸν ὑπ' ἐκ Τρώων ἔρυσεν μετὰ ἔθνος ἑταίρων.581
τὸν νεκρὸν ἐκ τῶν Τρῴων ἐφείλκυσε πρὸς τὸ πλῆθος τῶν φίλων·
De la Troieni l-a răpit și dusu-l-a-n tabăra ahee.



Ἕκτορα δ' ἐγγύθεν ἱστάμενος ὄτρυνεν Ἀπόλλων582
τὸν Ἕκτορα δὲ πλησίον στὰς παρώξυνεν ὁ Ἀπόλλων
Vine la Hector atunci, din gură-l îndeamnă Apolon

Φαίνοπι Ἀσιάδῃ ἐναλίγκιος, ὅς οἱ ἁπάντων583
ὅμοιος Φαίνοπι τῷ υἱῷ τοῦ Ἰάσου, ὅστις αὐτῷ συμπάντων
Chipul lui Fenops luând, al lui Asiu fecior, care-i fuse

ξείνων φίλτατος ἔσκεν Ἀβυδόθι οἰκία ναίων·584
τῶν ξένων φίλτατος ἦν ἐν Ἀβύδῳ τὴν οἰκίαν οἰκῶν.
Tare iubit ca tovarăș pe când locuia în Abidos.

τῷ μιν ἐεισάμενος προσέφη ἑκάεργος Ἀπόλλων· 585
-
Astfel la chip prefăcut, îi zise țintașul Apolon:

Ἕκτορ τίς κέ σ' ἔτ' ἄλλος Ἀχαιῶν ταρβήσειεν;586
ὦ Ἕκτορ, τίς ἄν σε ἄλλος ἔτι τῶν Ἑλλήνων φοβηθείη,
„Care dușman se va teme de tine, o, Hector, acuma,

οἷον δὴ Μενέλαον ὑπέτρεσας, ὃς τὸ πάρος γε587
ὅσον δὴ τὸν Μενέλαον ἐφοβήθης, ὃς τὸ πρότερον
Dacă te sperii și fugi de Menelau Atrid care-i pururi

μαλθακὸς αἰχμητής· νῦν δ' οἴχεται οἶος ἀείρας588
ἀσθενὴς ἦν πολεμιστής, νῦν δὲ ἀπῆλθε μόνος ἄρας
Slab și codaci luptător? Nu vezi că se duse el singur

νεκρὸν ὑπ' ἐκ Τρώων, σὸν δ' ἔκτανε πιστὸν ἑταῖρον589
νεκρὸν ἐκ τῶν Τρῴων, σὸν δὲ πιστὸν φίλον ἀπέκτεινε,
Leșul luând de la noi, că ucise pe-al lui Aetion

ἐσθλὸν ἐνὶ προμάχοισι Ποδῆν υἱὸν Ἠετίωνος. 590
καὶ ἀνδρεῖον ἐν τοῖς πρωταγωνισταῖς, Ποδῆν τὸν υἱὸν τοῦ Ἠετίωνος.
Fiu, un prieten al tău credincios și fruntaș la războaie.”



ὣς φάτο, τὸν δ' ἄχεος νεφέλη ἐκάλυψε μέλαινα,591
οὕτως εἶπε, τοῦτον δὲ λύπης νεφέλη σκοτεινή περιεκάλυψεν·
Astfel îi zise și bezna durerii-l cuprinse pe Hector,

βῆ δὲ διὰ προμάχων κεκορυθμένος αἴθοπι χαλκῷ.592
ἐπορεύθη δὲ διὰ τῶν πρωταγωνιστῶν καθωπλισμένος σιδήρῳ λαμπρῷ·
El înarmat în aramă ieși înaintea oștirii.

καὶ τότ' ἄρα Κρονίδης ἕλετ' αἰγίδα θυσσανόεσσαν593
καὶ τότε δὴ ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου ἔλαβε τὴν αἰγίδα τὴν κροσσοὺς ἔχουσαν
Zeus, în furie atunci, ia pavăza-i scânteietoare

μαρμαρέην, Ἴδην δὲ κατὰ νεφέεσσι κάλυψεν,594
τὴν λαμπράν, τὴν Ἴδην δὲ κατεκάλυψε νέφεσιν,
Și-nciucurată și muntele Ida-l învăluie-n nouri,

ἀστράψας δὲ μάλα μεγάλ' ἔκτυπε, τὴν δὲ τίναξε, 595
ἀστράψας δὲ πάνυ μεγάλως ἐβρόντησε, ταύτην δὲ διέσεισε,
Fulgeră, tună și bubuie groaznic și vântură scutul,

νίκην δὲ Τρώεσσι δίδου, ἐφόβησε δ' Ἀχαιούς.596
τοῖς Τρῳσὶ δὲ νίκην ἐδωρεῖτο, τοὺς Ἕλληνας δὲ εἰς φυγὴν ἔτρεψε.
Pune pe fugă pe-Ahei și Troienilor dă biruință.



πρῶτος Πηνέλεως Βοιώτιος ἦρχε φόβοιο.597
πρῶτος Πηνέλαος ὁ Βοιωτὸς ἤρξατο φυγῆς,
Beoțianul întâi, Penelaos, purcede la fugă,

βλῆτο γὰρ ὦμον δουρὶ πρόσω τετραμμένος αἰεὶ598
ἐτρώθη γὰρ κατὰ τὸν ὦμον δόρατι, εἰς τὸ πρόσω ἀεὶ ὁρμῶν
Cum el da drept înainte, fusese doar sus pe la umăr

ἄκρον ἐπιλίγδην· γράψεν δέ οἱ ὀστέον ἄχρις599
κατὰ τὸ ἄκρον ἐπιξεστικῶς, ἔξεσε δὲ τὸ ὀστοῦν αὐτοῦ παντελῶς
Însulițat pe deasupra și până la os îl ajunse

αἰχμὴ Πουλυδάμαντος· ὃ γάρ ῥ' ἔβαλε σχεδὸν ἐλθών. 600
ἡ ἐπιδορατὶς τοῦ Πολυδάμαντος, οὗτος γὰρ αὐτὸν ἔτρωσεν ἐγγὺς παραγενόμενος.
Sulița lui Polidamas, căci el mai de-aproape-l ochise;

Λήϊτον αὖθ' Ἕκτωρ σχεδὸν οὔτασε χεῖρ' ἐπὶ καρπῷ601
Ἕκτωρ δὲ τὸν Λήιτον ἐκ τοῦ σύνεγγυς ἔτρωσε κατὰ τὴν χεῖρα παρὰ τῷ καρπῷ,
Hector în mână la os îl împunse pe Leitos, vlăstarul

υἱὸν Ἀλεκτρυόνος μεγαθύμου, παῦσε δὲ χάρμης·602
τὸν υἱὸν τοῦ μεγαλοψύχου Ἀλεκτρυόνος, ἀπέπαυσε δὲ αὐτὸν τῆς μάχης,
Dârzului Alectrion, și-l scoase din arme. Cu teamă,

τρέσσε δὲ παπτήνας, ἐπεὶ οὐκέτι ἔλπετο θυμῷ603
ἐτράπη δὲ εἰς φυγὴν περιβλεψάμενος, ἐπειδὴ οὐκέτι ἤλπιζε τῇ ψυχῇ
Leitos în juru-i privind se retrase, că n-avea nădejde

ἔγχος ἔχων ἐν χειρὶ μαχήσεσθαι Τρώεσσιν.604
πολεμήσειν τοῖς Τρῳσὶν ἔχων τὸ δόρυ ἐν τῇ χειρί.
Lancea cu mâna să ție, să poată lupta cu Troienii.

Ἕκτορα δ' Ἰδομενεὺς μετὰ Λήϊτον ὁρμηθέντα 605
τὸν Ἕκτορα δὲ ὁ Ἰδομενεὺς ἐπὶ τὸν Λήιτον ὁρμηθέντα
Idomeneu într-aceea, când Hector fugea după Leitos,

βεβλήκει θώρηκα κατὰ στῆθος παρὰ μαζόν·606
ἔβαλε κατὰ τὸν θώρακα εἰς τὸ στῆθος παρὰ τὸν μαζόν,
Trase cu boldul în el; îl lovi pe la sân, dar cotorul

ἐν καυλῷ δ' ἐάγη δολιχὸν δόρυ, τοὶ δὲ βόησαν607
συνετρίβη δὲ τὸ μακρὸν δόρυ ἐν τῷ καυλῷ, ἤγουν κατὰ τὸ ἀποξυνόμενον μέρος, ὃ ἐμβάλλεται τῇ ἐπιδορατίδι· οἱ δὲ ἐβόησαν
Suliței lungi i se frânse; aoliră de spaimă Troienii.

Τρῶες· ὃ δ' Ἰδομενῆος ἀκόντισε Δευκαλίδαο608
οἱ Τρῷες, οὗτος δὲ κατὰ τοῦ Ἰδομενέως τοῦ υἱοῦ τοῦ Δευκαλίωνος
Hector ochi după asta pe Idomeneu, pe al Cretei

δίφρῳ ἐφεσταότος· τοῦ μέν ῥ' ἀπὸ τυτθὸν ἅμαρτεν·609
ἀφῆκε τὸ δόρυ ἐπὶ τοῦ ὀχήματος ἑστῶτος· τούτου μὲν οὖν δι᾽ ὀλίγον ἀπέτυχεν,
Crai, care sta în cotigă, dar arma-i trecu pe de lături

αὐτὰρ ὃ Μηριόναο ὀπάονά θ' ἡνίοχόν τε 610
αὐτὸς δὲ τὸν θεράποντα καὶ ἡνίοχον τοῦ Μηριόνου
Și pe tovarășul lui Merione-l brodi, pe Chiranos,

Κοίρανον, ὅς ῥ' ἐκ Λύκτου ἐϋκτιμένης ἕπετ' αὐτῷ·611
τὸν Κοίρανον, ὅστις δὴ ἐκ τῆς Λύκτου τῆς καλῶς οἰκουμένης εἵπετο αὐτῷ·
Care ca soț-mânător din Creta-l urma, de la Lictos,

πεζὸς γὰρ τὰ πρῶτα λιπὼν νέας ἀμφιελίσσας612
πεζὸς γὰρ τὸ πρῶτον καταλιπών τὰς ἀμφοτέρωθεν ἐλαυνομένας ναῦς
Bine-ziditul oraș. De la vase venise pedestru

ἤλυθε, καί κε Τρωσὶ μέγα κράτος ἐγγυάλιξεν,613
ἀφίκετο, καὶ νίκην μεγάλην τοῖς Τρῳσὶν ἐπέδωκεν ἄν,
Craiul și-o mare izbând-ar fi dat la Troieni cu-a lui moarte,

εἰ μὴ Κοίρανος ὦκα ποδώκεας ἤλασεν ἵππους·614
εἰ μὴ ὁ Κοίρανος ταχέως ἀπήγαγε τοὺς ταχύποδας ἵππους,
Dacă Chiranos zorindu-și mai repede caii spre dânsul

καὶ τῷ μὲν φάος ἦλθεν, ἄμυνε δὲ νηλεὲς ἦμαρ, 615
καὶ τούτῳ μὲν φῶς καὶ ζωὴ παρεγένετο, ἀπεσόβησε γὰρ τὴν χαλεπὴν ἡμέραν,
Nu-i aducea mântuirea și nu-i depărta nenorocul.

αὐτὸς δ' ὤλεσε θυμὸν ὑφ' Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο·616
αὐτὸς δὲ ἀπώλεσε τὴν ψυχὴν ὑπὸ τοῦ ἀνδροκτόνου Ἕκτορος·
Îns-a pierit vizitiul atunci, că pe el îl împunse

τὸν βάλ' ὑπὸ γναθμοῖο καὶ οὔατος, ἐκ δ' ἄρ' ὀδόντας617
τοῦτον ἔτρωσεν ὑπὸ τὴν σιαγόνα καὶ τὸ οὖς, τοὺς ὀδόντας δὲ
Hector cu boldul în falcă, -n ureche și-i sparse cu lancea

ὦσε δόρυ πρυμνόν, διὰ δὲ γλῶσσαν τάμε μέσσην.618
ἐξέσπασε τὸ τοῦ δόρατος ἄκρον, ἤγουν ἡ ἐπιδορατίς, διέκοψε δὲ τὸ μέσον τῆς γλώττης,
Dinții din gură și limba-i tăie de la mijloc și bietul

ἤριπε δ' ἐξ ὀχέων, κατὰ δ' ἡνία χεῦεν ἔραζε.619
κατέπεσε δὲ ἐκ τοῦ ὀχήματος, καὶ τὰς ἡνίας ἐπὶ τὴν γῆν κατέχεε,
Fu prăvălit de pe car și frânele i-alunecară.

καὶ τά γε Μηριόνης ἔλαβεν χείρεσσι φίλῃσι 620
καὶ ταύτας ὁ Μηριόνης ἔλαβε ταῖς ἀγαπηταῖς χερσὶ
Dar Merione plecându-se-ndată de jos le culese

κύψας ἐκ πεδίοιο, καὶ Ἰδομενῆα προσηύδα·621
κύψας χαμόθεν ἐκ τοῦ πεδίου, καὶ πρὸς τὸν Ἰδομενέα ἔλεγε·
Și începu să îndemne pe Idomeneu după aceea:

μάστιε νῦν εἷός κε θοὰς ἐπὶ νῆας ἵκηαι·622
μάστιζε νῦν ἕως ἂν εἰς τὰς ταχείας ναῦς καταλάβῃς,
„Biciuie caii și fugi la corăbii acuma de-a dreptul,

γιγνώσκεις δὲ καὶ αὐτὸς ὅ τ' οὐκέτι κάρτος Ἀχαιῶν.623
οἶδας γὰρ καὶ σὺ ὅτι οὐκέτι νίκη τῶν Ἑλλήνων ἐστίν.
Vezi și tu singur că nu se mai poate să biruie-Aheii.”



ὣς ἔφατ', Ἰδομενεὺς δ' ἵμασεν καλλίτριχας ἵππους624
οὕτως εἶπεν· ὁ Ἰδομενεὺς δὲ ἐμάστιξε τοὺς ὡραιότριχας ἵππους
Zise, și Idomeneu cu biciul gonea spre corăbii

νῆας ἔπι γλαφυράς· δὴ γὰρ δέος ἔμπεσε θυμῷ. 625
ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς, ἤδη γὰρ ἐνέπεσε φόβος εἰς τὴν ψυχὴν αὐτοῦ,
Caii cei mândri comoși, că în sufletu-i spaima intrase.



οὐδ' ἔλαθ' Αἴαντα μεγαλήτορα καὶ Μενέλαον626
οὐδὲ τὸν μεγαλόψυχον Αἴαντα, καὶ τὸν Μενέλαον ἔλαθεν
Și înțelese Menelau și Aias acuma că Zeus

Ζεύς, ὅτε δὴ Τρώεσσι δίδου ἑτεραλκέα νίκην.627
ὁ Ζεύς, ἡνίκα τοῖς Τρῳσὶν ἐδωρεῖτο νίκην ἑτερορρεπῆ.
Dase învingerea cea schimbătoare Troienilor. Zise

τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε μέγας Τελαμώνιος Αἴας·628
ἐν τούτοις δὲ λόγων ἤρξατο ὁ μέγας τοῦ Τελαμῶνος Αἴας·
Aias Telamonianul atunci lui Menelau: „Vai nouă,

ὢ πόποι ἤδη μέν κε καὶ ὃς μάλα νήπιός ἐστι629
φεῦ φεῦ, ἤδη καὶ ὃς πάνυ ἀνόητος ὑπάρχει
Chiar un copil ar pricepe de-acuma că Zeus el însuși,

γνοίη ὅτι Τρώεσσι πατὴρ Ζεὺς αὐτὸς ἀρήγει. 630
εἰδείη ἄν, ὅτι τοῖς Τρῳσὶν αὐτὸς ὁ Ζεὺς ὁ πατὴρ βοηθεῖ,
Tatăl ceresc, pe dușmani îi ajută; nici unul dintr-înșii

τῶν μὲν γὰρ πάντων βέλε' ἅπτεται ὅς τις ἀφήῃ631
τούτων μὲν γὰρ πάντων τὰ βέλη ἅπτονται, καὶ τιτρώσκουσιν, ὃς ἂν βάλοι,
Bun sau nevrednic în arme nu dă lovitură greșită,

ἢ κακὸς ἢ ἀγαθός· Ζεὺς δ' ἔμπης πάντ' ἰθύνει·632
ἢ δειλὸς καὶ ἄπειρος, ἢ ἀνδρεῖος καὶ ἔμπειρος, ὁ Ζεὺς δ᾽ ὅμως πάντα κατευθύνει·
Când ne chitește, pesemne le-ndreaptă săgețile Zeus,

ἡμῖν δ' αὔτως πᾶσιν ἐτώσια πίπτει ἔραζε.633
ἡμῖν δὲ πᾶσιν εἰκῆ μάταια πίπτουσιν ἐπὶ τὴν γῆν.
Iar ale noastre zadarnice cad la pământ fără țintă.

ἀλλ' ἄγετ' αὐτοί περ φραζώμεθα μῆτιν ἀρίστην,634
ἀλλ᾽ ἄγετε, ἡμεῖς γοῦν βουλευσώμεθα βουλήν βελτίστην,
Hai măcar noi să gândim cum este mai bine să tragem

ἠμὲν ὅπως τὸν νεκρὸν ἐρύσσομεν, ἠδὲ καὶ αὐτοὶ 635
καὶ ἵνα τὸν νεκρὸν ἑλκύσωμεν, καὶ ἡμεῖς
Mortul încoace spre noi și să facem așa bucurie

χάρμα φίλοις ἑτάροισι γενώμεθα νοστήσαντες,636
χαρὰ τοῖς ἀγαπητοῖς φίλοις γενώμεθα ὑποστρέψαντες,
Soților noștri la-ntors. Nu vezi cum se uită cu jale

οἵ που δεῦρ' ὁρόωντες ἀκηχέδατ', οὐδ' ἔτι φασὶν637
οἳ δήπου ἐνθάδε ὁρῶντες λυποῦνται, οὐδέ τι οἴονται
Bieții la noi! Ei se tem că nu vom putea să mai ținem

Ἕκτορος ἀνδροφόνοιο μένος καὶ χεῖρας ἀάπτους638
πρὸς τὴν τοῦ ἀνδροκτόνου Ἕκτορος ὁρμήν, καὶ τὰς ἀπροσπελάστους χεῖρας
Piept fioroaselor mâni și cumplitei mânii a lui Hector

σχήσεσθ', ἀλλ' ἐν νηυσὶ μελαίνῃσιν πεσέεσθαι.639
ἀνθέξειν, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς μελαίναις ναυσὶ πεσεῖσθαι·
Și că noi toți vom cădea la corăbii. De-aceea să plece

εἴη δ' ὅς τις ἑταῖρος ἀπαγγείλειε τάχιστα 640
εἴη δὲ ὅστις φίλος μηνύσειε πάνυ ταχέως
Repede vreun tovarăș să dea lui Ahile de știre

Πηλεΐδῃ, ἐπεὶ οὔ μιν ὀΐομαι οὐδὲ πεπύσθαι641
τῷ υἱῷ τοῦ Πηλέως, ἐπειδὴ οὐκ οἴομαι αὐτὸν ἀκηκοέναι
Cât mai devreme; pesemne că nu sosi încă la dânsul

λυγρῆς ἀγγελίης, ὅτι οἱ φίλος ὤλεθ' ἑταῖρος.642
τὴν λυπηρὰν ἀγγελίαν, ὅτι ἀπώλετο αὐτῷ ὁ ἀγαπητὸς φίλος.
Vestea cea tristă că nu mai trăiește iubitu-i prieten.

ἀλλ' οὔ πῃ δύναμαι ἰδέειν τοιοῦτον Ἀχαιῶν·643
ἀλλ᾿ οὐδαμοῦ δύναμαι θεάσασθαι τοιοῦτόν τινα τῶν Ἑλλήνων,
Caut zadarnic, eu nu pot vedea între-Ahei pe nici unul

ἠέρι γὰρ κατέχονται ὁμῶς αὐτοί τε καὶ ἵπποι.644
ἀορασίᾳ (ὁμίχλη) γὰρ κατέχονται αὐτοί τε ὁμοίως καὶ οἱ ἵπποι·
Vrednic de asta, căci negur-acoperă oastea și caii.

Ζεῦ πάτερ ἀλλὰ σὺ ῥῦσαι ὑπ' ἠέρος υἷας Ἀχαιῶν, 645
ὦ Ζεῦ πάτερ, ἀλλὰ σὺ ἀπάλλαξον τῆς ὁμίχλης τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων,
Zeus, părinte ceresc, înlătură ceața din oaste,

ποίησον δ' αἴθρην, δὸς δ' ὀφθαλμοῖσιν ἰδέσθαι·646
ποίησον δὲ εὐδίαν καὶ αὐγήν, δὸς δὲ θεάσασθαι τοῖς ὀφθαλμοῖς,
Fă să răsară seninul și limpede ochii să vadă

ἐν δὲ φάει καὶ ὄλεσσον, ἐπεί νύ τοι εὔαδεν οὕτως.647
ἐν τῷ φωτὶ δὲ καὶ ἀπόκτεινον, ἐπειδή σοι οὕτως ἀρέσκει.
Și la lumină măcar să pierim, dacă astfel ți-i voia.”



ὣς φάτο, τὸν δὲ πατὴρ ὀλοφύρατο δάκρυ χέοντα·648
οὕτως εἶπε· τοῦτον δὲ ὁ πατὴρ ἠλέησε δακρυρροοῦντα,
Zice, iar tatăl ceresc se îndură, când lacrima-i vede,

αὐτίκα δ' ἠέρα μὲν σκέδασεν καὶ ἀπῶσεν ὀμίχλην,649
παραχρῆμα δὲ τὴν μὲν ὁμίχλην διεσκέδασε, καὶ ἐξήλασε τὸν σκοτεινὸν ἀέρα,
Iute răsfiră-ntunericul, negura dă la o parte,

ἠέλιος δ' ἐπέλαμψε, μάχη δ' ἐπὶ πᾶσα φαάνθη· 650
ἐπέλαμψε δὲ ὁ ἥλιος, πᾶσα δὲ ἡ μάχη ἐπεφάνη.
Soarele iar luminează și câmpul de sânge s-arată.

καὶ τότ' ἄρ' Αἴας εἶπε βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον·651
καὶ τότε δὴ εἶπεν ὁ Αἴας πρὸς τὸν κατὰ πόλεμον χρηστὸν καὶ ἀνδρεῖον Μενέλαον·
Zise dar Aias atunci lui Menelau Atride strigaciul:

σκέπτεο νῦν Μενέλαε διοτρεφὲς αἴ κεν ἴδηαι652
σκόπει νῦν, ὦ Μενέλαε ἐνδόξως τεθραμμένε, ἐὰν ἴδῃς
„Caută acum, înălțate Menelau, să vezi dacă-i teafăr

ζωὸν ἔτ' Ἀντίλοχον μεγαθύμου Νέστορος υἱόν,653
ἔτι ζῶντα τὸν Ἀντίλοχον, τὸν υἱὸν τοῦ μεγαλοψύχου Νέστορος,
Încă și viu Antiloh, feciorul măritului Nestor,

ὄτρυνον δ' Ἀχιλῆϊ δαΐφρονι θᾶσσον ἰόντα654
πρότρεψον δὲ τάχιον παρελθόντα τῷ συνετῷ Ἀχιλλεῖ
Du-te la el și grăbește-l să dea mai curând lui Ahile

εἰπεῖν ὅττι ῥά οἱ πολὺ φίλτατος ὤλεθ' ἑταῖρος. 655
εἰπεῖν, ὅτι δὴ αὐτῷ ἀπώλετο ὁ τὰ μάλιστα ἠγαπημένος φίλος.
Jalnica știre că-i mort iubitu-i prieten Patroclu.”



ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος,656
οὕτως εἶπεν· ὑπήκουσε δὲ ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Μενέλαος,
Astfel îi zice, și Atride voios îl ascultă și pleacă

βῆ δ' ἰέναι ὥς τίς τε λέων ἀπὸ μεσσαύλοιο,657
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι ὥσπερ τις λέων ἀπὸ σταθμοῦ,
Iute-napoi ca un leu de la staulul unde sunt vite,

ὅς τ' ἐπεὶ ἄρ κε κάμῃσι κύνας τ' ἄνδρας τ' ἐρεθίζων,658
ὅστις ἐπειδὰν κάμῃ καὶ ἀδυνατήσῃ παροξύνων τοὺς κύνας καὶ τοὺς ἄνδρας,
După ce el obosește stârnind pe păstori și zăvozii,

οἵ τέ μιν οὐκ εἰῶσι βοῶν ἐκ πῖαρ ἑλέσθαι659
οἵτινες αὐτὸν οὐκ ἐῶσιν ἐξελέσθαι καὶ ἀποσπάσαι λίπος βοῶν
Care, veghind câtu-i noaptea, nu-l lasă să intre-n cireadă

πάννυχοι ἐγρήσσοντες· ὃ δὲ κρειῶν ἐρατίζων 660
ὅλην τὴν νύκτα γρηγοροῦντες· οὗτος δὲ κρεάτων ἐπιθυμῶν
Și să se-nfrupte din boii cei grași; dar el, lacom de carne,

ἰθύει, ἀλλ' οὔ τι πρήσσει· θαμέες γὰρ ἄκοντες661
ὁρμᾶ, ἀλλ' οὐδὲν πράττει, πυκνὰ γὰρ ἀκόντια
Tot se aține, ci nu izbândește, căci dese tot zboară

ἀντίον ἀΐσσουσι θρασειάων ἀπὸ χειρῶν,662
ἐξ ἐναντίας φέρονται ἀπὸ χειρῶν θρασειῶν καὶ εὐτόλμων,
Lăncile-n față-i din mâini oțelite, și torțile-aprinse

καιόμεναί τε δεταί, τάς τε τρεῖ ἐσσύμενός περ·663
καὶ αἱ καιόμεναι ἐκ δᾴδων συνδεδεμέναι λαμπάδες, ἅπερ δέδοικεν, καίπερ προθυμότατα ἐφορμῶν,
Zboară mereu de se sperie leul, cu toată turbarea-i,

ἠῶθεν δ' ἀπονόσφιν ἔβη τετιηότι θυμῷ·664
ἕωθεν δὲ πόρρω ἀπῆλθε τεθλιμμένῃ ψυχῄ.
Și cu mâhnire se trage-napoi dimineața; tot astfel

ὣς ἀπὸ Πατρόκλοιο βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος 665
οὕτως ἀπὸ τοῦ Πατρόκλου ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Μενέλαος
De la Patroclu Menelau purcede-napoi fără voie,

ἤϊε πόλλ' ἀέκων· περὶ γὰρ δίε μή μιν Ἀχαιοὶ666
ἐπορεύετο πάνυ ἄκων, μάλα γὰρ ἐδεδοίκει, μήπως αὐτὸν οἱ Ἕλληνες
Teamă fiindu-i grozav ca nu cumva soții să-l lase

ἀργαλέου πρὸ φόβοιο ἕλωρ δηΐοισι λίποιεν.667
ὑπὸ τοῦ ὀδυνηροῦ φόβου σπάραγμα τοῖς πολεμίοις καταλίπωσι.
Pradă vrăjmașilor și să ia fuga de spaimă cumplită,

πολλὰ δὲ Μηριόνῃ τε καὶ Αἰάντεσσ' ἐπέτελλεν·668
πολλὰ δὲ τῷ τε Μηριόνῃ καὶ τοῖς Αἴασιν ἐπέταττε λέγων·
De asta și mult se mai roagă de Aias și de Merione:

Αἴαντ' Ἀργείων ἡγήτορε Μηριόνη τε669
ὦ Αἴαντες ἡγεμόνες τῶν Ἑλλήνων, καὶ Μηριόνη,
„Tu Merione și Aias, să nu uitați voi niciodată

νῦν τις ἐνηείης Πατροκλῆος δειλοῖο 670
νυνί τις τῆς φιλοφροσύνης καὶ πρᾳότητος τοῦ κακοδαίμονος Πατρόκλου
Cât era bietul Patroclu de bun și drăguț ca prieten,

μνησάσθω· πᾶσιν γὰρ ἐπίστατο μείλιχος εἶναι671
μνησθήτω, σύμπασι γὰρ ᾔδει εἶναι φιλόφρων τε καὶ ἐπιεικής,
Față de toți a știut el să fie blajin ca un frate

ζωὸς ἐών· νῦν αὖ θάνατος καὶ μοῖρα κιχάνει.672
ἡνίκα ἔζη, νῦν δὲ θάνατος καὶ τὸ πεπρωμένον αὐτὸν κατέλαβεν.
Cât a trăit, dar acu e-n puterea ursitei și-a morții.”

ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη ξανθὸς Μενέλαος,673
οὕτω δὴ φωνήσας ἀπῆλθεν ὁ πυρρὸς Μενέλαος
Asta le zice și pleacă de-acolo bălanul Menelau

πάντοσε παπταίνων ὥς τ' αἰετός, ὅν ῥά τέ φασιν674
ἐπὶ πᾶν μέρος θεώμενος, καθάπερ ἀετός, ὃν δή φασι διορατικὸν
Ochii rotind împrejur ca vulturul care-i, se zice,

ὀξύτατον δέρκεσθαι ὑπουρανίων πετεηνῶν, 675
καὶ ὀξύτατον ἐν τῷ ὁρᾷν πάντων τῶν ἐναερίων πετεινῶν,
Ager la ochi ca nici una din toate-ale cerului pasări

ὅν τε καὶ ὑψόθ' ἐόντα πόδας ταχὺς οὐκ ἔλαθε πτὼξ676
ὅνπερ καὶ ἐν τῷ ὕψει ὄντα οὐκ ἔλαθεν ὁ κατὰ τοὺς πόδας ταχὺς λαγωὸς
Și că din slăvile-nalte ochește un iepure sprinten.

θάμνῳ ὑπ' ἀμφικόμῳ κατακείμενος, ἀλλά τ' ἐπ' αὐτῷ677
ὑπὸ θάμνῳ ἀμφιλαφεῖ κατακείμενος, ἀλλ᾽ ἐπ' αὐτὸν
Chiar dacă e îndosit undeva în tufiș, și asupra-i

ἔσσυτο, καί τέ μιν ὦκα λαβὼν ἐξείλετο θυμόν.678
ὥρμησε, καὶ ταχέως αὐτὸν λαβὼν ἀφείλετο τὴν ψυχήν.
Tabără el, îl apucă deodată și-i zdrumecă viața;

ὣς τότε σοὶ Μενέλαε διοτρεφὲς ὄσσε φαεινὼ679
οὕτω τότε σοί, ὦ Μενέλαε ἐνδοξότατα τεθραμμένε, οἱ λαμπροὶ ὀφθαλμοὶ
Tocmai așa, o, Menelau, și tu îți roteai pretutindeni

πάντοσε δινείσθην πολέων κατὰ ἔθνος ἑταίρων, 680
ἐπὶ πᾶν μέρος περιεστρέφοντο κατὰ τὸ πλῆθος τῶν πολλῶν φίλων,
Ochii tăi licăritori prin multa desime-a oștirii,

εἴ που Νέστορος υἱὸν ἔτι ζώοντα ἴδοιτο.681
εἴ που τὸν υἱὸν τοῦ Νέστορος ἔτι ζῶντα θεάσαιο·
Doar ai putea să mai vezi încă viu pe feciorul lui Nestor.

τὸν δὲ μάλ' αἶψ' ἐνόησε μάχης ἐπ' ἀριστερὰ πάσης682
τοῦτον δὲ πάνυ ταχέως εἶδεν εἰς τὰ ἀριστερὰ παντὸς τοῦ πολέμου
El într-o clipă îl zări între pâlcuri în aripa stângă;

θαρσύνονθ' ἑτάρους καὶ ἐποτρύνοντα μάχεσθαι,683
παραθαρρύνοντα καὶ εὐτόλμους ποιοῦντα τοὺς φίλους καὶ παροξύνοντα πολεμεῖν·
Armia-și-o-mbărbăta și-o tot mai mâna spre bătaie.

ἀγχοῦ δ' ἱστάμενος προσέφη ξανθὸς Μενέλαος·684
πλησίον δὲ στὰς εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ πυρρός Μενέλαος·
S-apropie de voinic și-i zise bălanul Menelau:

Ἀντίλοχ' εἰ δ' ἄγε δεῦρο διοτρεφὲς ὄφρα πύθηαι 685
ὦ Ἀντίλοχε, ἄγε δὴ ἐνθάδε, ἐνδόξως τεθραμμένε, ὅπως ἀκούσῃς
„Hai mai încoace, Antiloh, mai repede vino să afli

λυγρῆς ἀγγελίης, ἣ μὴ ὤφελλε γενέσθαι.686
ἀγγελίαν ὀδυνηράν, ἥτις εἴθε μὴ ὤφλησε γενέσθαι·
Vestea cea plină de-amar ce bine ar fi fost să nu fie!

ἤδη μὲν σὲ καὶ αὐτὸν ὀΐομαι εἰσορόωντα687
ἤδη μέντοι καὶ σὲ αὐτὸν ὑπολαμβάνω θεόμενον
Cred că și tu vezi acuma și-o știi de la tine că zeii

γιγνώσκειν ὅτι πῆμα θεὸς Δαναοῖσι κυλίνδει,688
εἰδέναι, ὅτι ὁ θεὸς βλάβος τοῖς Ἕλλησιν ἐπάγει,
Deteră mare năpastă Danailor, și biruință

νίκη δὲ Τρώων· πέφαται δ' ὤριστος Ἀχαιῶν689
ἡ νίκη δὲ τῶν Τρῴων ἐστίν, ἀνῃρέθη γὰρ ὁ ἄριστος τῶν Ἑλλήνων
Numai vrăjmașilor noștri. Viteazul de frunte al oștirii,

Πάτροκλος, μεγάλη δὲ ποθὴ Δαναοῖσι τέτυκται. 690
Πάτροκλος, μεγάλη δὲ ὑστέρησις καὶ ἐπιπόθησις γέγονε τοῖς Ἕλλησιν.
Menețianul e mort și lăsatu-ne-a jale nespusă.

ἀλλὰ σύ γ' αἶψ' Ἀχιλῆϊ θέων ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν691
ἀλλὰ σύγε ταχέως τῷ Ἀχιλλεῖ τρέχων ἐπὶ τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων
Du-te mai repede, fugi la corăbii să spui lui Ahile

εἰπεῖν, αἴ κε τάχιστα νέκυν ἐπὶ νῆα σαώσῃ692
εἰπέ, ἂν ὅτι τάχος τὸν νεκρὸν εἰς τὰς ναῦς διασώσῃ
Cât mai devreme de poate să vie să-i mântuie trupul

γυμνόν· ἀτὰρ τά γε τεύχε' ἔχει κορυθαίολος Ἕκτωρ.693
ἄοπλον, τὰ γὰρ ὅπλα ἔχει Ἕκτωρ ὁ συνεχῶς τὴν περικεφαλαίαν κινῶν.
Gol de-armătură, căci armele-i s-află în mâna lui Hector.”



ὣς ἔφατ', Ἀντίλοχος δὲ κατέστυγε μῦθον ἀκούσας·694
οὕτως εἶπεν· Ἀντίλοχος δὲ κατεπλάγη ἀκούσας τὸν λόγον,
Astfel îi zise. Antiloh stătu-ncremenit de cutremur;

δὴν δέ μιν ἀμφασίη ἐπέων λάβε, τὼ δέ οἱ ὄσσε 695
ἐπὶ πολὺ δὲ αὐτὸν ἀφωνία λόγων κατέλαβεν, οἱ ὀφθαλμοὶ δὲ αὐτοῦ
Câtăva vreme amuțise și ochii de lacrămi deodată

δακρυόφι πλῆσθεν, θαλερὴ δέ οἱ ἔσχετο φωνή.696
δακρύων ἐπλήσθησαν, ἡ ἀνθηρὰ δὲ καὶ ἀκμαία φωνή αὐτοῦ κατεσχέθη.
I se umplură și verdele glas i s-oprise pe buze,

ἀλλ' οὐδ' ὧς Μενελάου ἐφημοσύνης ἀμέλησε,697
ἀλλ᾿ οὐδὲ οὕτως τῆς ἐντολῆς τοῦ Μενελάου ἠμέλησεν,
Nu zăbovi însă el să asculte ce-i spuse Menelau

βῆ δὲ θέειν, τὰ δὲ τεύχε' ἀμύμονι δῶκεν ἑταίρῳ698
ὥρμησε δὲ τρέχειν, τὰ ὅπλα δὲ ἔδωκε τῷ ἀμωμήτῳ φίλῳ
Și o luă la picior, ci după ce armele-și dete

Λαοδόκῳ, ὅς οἱ σχεδὸν ἔστρεφε μώνυχας ἵππους.699
τῷ Λαοδόκῳ, ὅστις πλησίον αὐτοῦ περιῆγε τοὺς μονώνυχας ἵππους.
Lui Laodocos, soț bun, care aproape-i mâna telegarii.



τὸν μὲν δάκρυ χέοντα πόδες φέρον ἐκ πολέμοιο 700
τοῦτον μὲν οὖν κλαίοντα οἱ πόδες ἀπῆγον ἐκ τοῦ πολέμου,
El, de plânsori podidit, părăsește războiul și-o-ntinde

Πηλεΐδῃ Ἀχιλῆϊ κακὸν ἔπος ἀγγελέοντα.701
Ἀχιλλεῖ τῷ υἱῷ τοῦ Πηλέως δεινὸν λόγον μηνύσοντα·
Iute spre-Ahile Pelidul să-i ducă solia cea tristă.

οὐδ' ἄρα σοὶ Μενέλαε διοτρεφὲς ἤθελε θυμὸς702
οὐδ᾽ ἄρα σοί, ὦ Μενέλαε ἐνδόξως τεθραμμένε, ἔθελεν ἡ ψυχὴ
Nu vru întrasta Menelau să stea la bătaie, s-ajute

τειρομένοις ἑτάροισιν ἀμυνέμεν, ἔνθεν ἀπῆλθεν703
καταπονουμένοις τοῖς φίλοις βοηθεῖν, ὅθεν ἀνεχώρησεν
Cetelor înghesuite, de unde plecase al lui Nestor

Ἀντίλοχος, μεγάλη δὲ ποθὴ Πυλίοισιν ἐτύχθη·704
ὁ Ἀντίλοχος, μεγάλη δὲ στέρησις καὶ ἐπιπόθησις ἐγένετο τοῖς Πυλίοις·
Fiu Antiloh, după care oftau acum toți Pilienii.

ἀλλ' ὅ γε τοῖσιν μὲν Θρασυμήδεα δῖον ἀνῆκεν, 705
ἀλλ᾿ οὗτός γε τούτοις μὲν Θρασυμήδην τὸν ἐνδοξότατον παρορμήσας ἀφῆκεν,
Puse pe fratele lui să comânduie, pe Trasimede

αὐτὸς δ' αὖτ' ἐπὶ Πατρόκλῳ ἥρωϊ βεβήκει,706
αὐτὸς δὲ πρὸς τὸν ἥρωα Πάτροκλον ἐπορεύθη, τρέχων δὲ
Și se întoarse la locul pe unde căzuse Patroclu,

στῆ δὲ παρ' Αἰάντεσσι θέων, εἶθαρ δὲ προσηύδα·707
ἔστη παρὰ τοῖς Αἴασιν, εὐθέως δὲ ἔλεγε πρὸς αὐτούς·
Stete din fugă pe drum și celor doi Aias le zise:

κεῖνον μὲν δὴ νηυσὶν ἐπιπροέηκα θοῇσιν708
ἐκεῖνον μὲν οὖν ἐπὶ τὰς ταχείας ναῦς ἔπεμψα
„Iat-am trimis la corăbii să meargă feciorul lui Nestor

ἐλθεῖν εἰς Ἀχιλῆα πόδας ταχύν· οὐδέ μιν οἴω709
ἀφικέσθαι πρὸς τὸν κατὰ πόδας ταχὺν Ἀχιλλέα, οὐδ᾽ ὑπολαμβάνω αὐτὸν
După Ahile cel bun de picior; însă nu cred să vie

νῦν ἰέναι μάλα περ κεχολωμένον Ἕκτορι δίῳ· 710
νῦν ἐπιέναι τῷ ἐνδοξοτάτῳ Ἕκτορι, καίπερ τὰ μάλιστα ὀργιζόμενον·
Dânsul acuma, cu toată mânia-i turbată pe Hector;

οὐ γάρ πως ἂν γυμνὸς ἐὼν Τρώεσσι μάχοιτο.711
οὐ γὰρ ἄν πως δύναιτο μάχεσθαι τοῖς Τρῳσὶν ἄοπλος ὤν·
Doar e de arme lipsit și nu poate lupta cu Troienii.

ἡμεῖς δ' αὐτοί περ φραζώμεθα μῆτιν ἀρίστην,712
ἡμεῖς δὲ αὐτοὶ βουλευσώμεθα βουλὴν ἀρίστην,
Înșine dar chibzuitul, să vedem în ce chip e mai bine

ἠμὲν ὅπως τὸν νεκρὸν ἐρύσσομεν, ἠδὲ καὶ αὐτοὶ713
ἵνα καὶ τὸν νεκρὸν ἑλκύσωμεν, καὶ ἡμεῖς ἐκ τῆς μάχης
Mortul de-acolo din toi să ni-l scoatem, și noi de urgie

Τρώων ἐξ ἐνοπῆς θάνατον καὶ κῆρα φύγωμεν.714
τῶν Τρῴων θάνατον καὶ μοῖραν κακὴν διαφύγωμεν.
Și de prăpăd izbăviți, din focul dușman să ne smulgem.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα μέγας Τελαμώνιος Αἴας· 715
πρὸς τοῦτον δὲ ἀπεκρίνετο μετά ταῦτα ὁ τοῦ Τελαμῶνος μέγας Αἴας·
Trupeșul Aias Telamonianul la asta-i răspunse:

πάντα κατ' αἶσαν ἔειπες ἀγακλεὲς ὦ Μενέλαε·716
πάντα κατὰ τὸ πρέπον εἶπας, ὦ ὑπερένδοξε Μενέλαε·
„Zilele tale, o, slăvite Menelau, sunt bune și drepte,

ἀλλὰ σὺ μὲν καὶ Μηριόνης ὑποδύντε μάλ' ὦκα717
ἀλλὰ σὺ μὲν καὶ ὁ Μηριόνης ὑπεισελθόντες πάνυ ταχέως,
Hai și plecați-vă voi, Merione și tu, cât mai iute

νεκρὸν ἀείραντες φέρετ' ἐκ πόνου· αὐτὰρ ὄπισθε718
τὸν νεκρὸν ἄραντες κομίσατε ἔξω τῆς μάχης, ὄπισθεν δὲ
Și ridicați-l pe mort și scoateți-l din bătălie.

νῶϊ μαχησόμεθα Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι δίῳ719
ἡμεῖς πολεμήσομεν τοῖς Τρῳσὶ καὶ τῷ ἐνδοξοτάτῳ Ἕκτορι,
Aias, noi doi vom răzbi pe Troieni, ne vom bate cu Hector.

ἶσον θυμὸν ἔχοντες ὁμώνυμοι, οἳ τὸ πάρος περ 720
ὁμοίαν εὐψυχίαν ἔχοντες οἱ τῷ αὐτῷ ὀνόματι καλούμενοι, οἳ καὶ πρότερον
Cum ne e numele-așa și vârtutea ni-i una și sta-vom

μίμνομεν ὀξὺν Ἄρηα παρ' ἀλλήλοισι μένοντες.721
ὑπεμένομεν τὸν ὀξὺν πόλεμον παρ᾽ ἀλλήλοις ἑστῶτες.
Tari ca-nainte amândoi alături în lupta cea cruntă.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα νεκρὸν ἀπὸ χθονὸς ἀγκάζοντο722
οὕτως εἶπεν· οὗτοι δὲ τὸν νεκρὸν ἀπὸ τῆς γῆς περιελάμβανον
Zise, iar ei de pe jos apucară cu brațele mortul

ὕψι μάλα μεγάλως· ἐπὶ δ' ἴαχε λαὸς ὄπισθε723
εἰς ὕψος πάνυ ᾑρμένως, ὄπισθεν δὲ τὸ πλῆθος ἐβόησε
Și-l ridicară pe sus. Dar cum îi văzură Troienii

Τρωϊκός, ὡς εἴδοντο νέκυν αἴροντας Ἀχαιούς.724
τὸ Τρωικόν, ἐπειδὴ ἐθεάσαντο τοὺς Ἕλληνας ἀναιρουμένους τὸν νεκρόν,
Leșul luând și fugind, deodată-ncepură să țipe

ἴθυσαν δὲ κύνεσσιν ἐοικότες, οἵ τ' ἐπὶ κάπρῳ 725
ὥρμησαν δὲ ὅμοιοι τοῖς κυσίν, οἵ περ ἂν ἐπὶ κάπρον
Și-a năvăli după ei ca ogarii când sar înaintea

βλημένῳ ἀΐξωσι πρὸ κούρων θηρητήρων·726
τετρωμένον ὁρμήσωσιν, ἔμπροσθεν νέων θηρευτῶν·
Unor voinici vânători la mistrețul rănit; ei aleargă

ἕως μὲν γάρ τε θέουσι διαρραῖσαι μεμαῶτες,727
τέως μὲν γὰρ τρέχουσι διασπαράξαι αὐτὸν προθυμούμενοι,
Câtăva vreme-ahtiați cu colții să sfâșie fiara,

ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἐν τοῖσιν ἑλίξεται ἀλκὶ πεποιθώς,728
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ ἐν τούτοις στραφήσεται τῇ ἰσχύϊ θαρρῶν,
Dar mai pe urmă când ea bizuindu-se-n sine se-ntoarnă

ἄψ τ' ἀνεχώρησαν διά τ' ἔτρεσαν ἄλλυδις ἄλλος.729
εἰς τοὐπίσω ἀνέδραμον, καὶ εἰς φυγὴν ἐτράπησαν ἄλλοσε ἄλλος.
Cânii în lături iau fuga și care-ncotro se rășchiră;

ὣς Τρῶες εἷος μὲν ὁμιλαδὸν αἰὲν ἕποντο 730
οὕτως οἱ Τρῷες τέως μὲν ἀθρόοι ἀεὶ ἐπεδίωκον
Astfel o vreme glotiș se tot năpustiră Troienii

νύσσοντες ξίφεσίν τε καὶ ἔγχεσιν ἀμφιγύοισιν·731
πλήττοντες ξίφεσι καὶ δόρασιν ἑκατέρωθεν ἠκονημένοις·
După fugarii Ahei încolțindu-i cu săbii, cu suliți;

ἀλλ' ὅτε δή ῥ' Αἴαντε μεταστρεφθέντε κατ' αὐτοὺς732
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ οἱ Αἴαντες ἐπιστραφέντες παρ᾽ αὐτοὺς
Cum însă Aias cei doi se întoarseră și împotrivă

σταίησαν, τῶν δὲ τράπετο χρώς, οὐδέ τις ἔτλη733
ἔστησαν, τούτων ἀλλοιοῦτο τὸ χρῶμα, οὐδέ τις ὑπέμενεν
Steteră, fețe schimbară Troienii atunci și nici unul

πρόσσω ἀΐξας περὶ νεκροῦ δηριάασθαι.734
εἰς τὸ πρόσω ὁρμήσας περὶ τοῦ νεκροῦ μαχέσασθαι.
Nu îndrăzni după mort să mai-nainteze, să lupte.



ὣς οἵ γ' ἐμμεμαῶτε νέκυν φέρον ἐκ πολέμοιο 735
οὕτως οὗτοι προθυμούμενοι τὸν νεκρὸν ἔφερον ἔξω τῆς μάχης
Astfel ei aprigi atunci de-acolo cărau spre corăbii

νῆας ἔπι γλαφυράς· ἐπὶ δὲ πτόλεμος τέτατό σφιν736
ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς, πόλεμος δὲ αὐτοῖς ἐξετάθη καὶ συνηύξητο
Leșul luat din război, și-n urmă se-ncinse bătaie

ἄγριος ἠΰτε πῦρ, τό τ' ἐπεσσύμενον πόλιν ἀνδρῶν737
χαλεπός, καθάπερ πῦρ, ὅπερ ἐπειγόμενον πόλιν ἀνδρῶν
Cruntă, sălbatică-ntocmai ca focul ce-aprins de năprasnă

ὄρμενον ἐξαίφνης φλεγέθει, μινύθουσι δὲ οἶκοι738
κατακαίει, ὁρμηθὲν αἰφνιδίως, φθείρονται δὲ οἱ οἶκοι
Arde-o cetate și casele cad mistuite de flăcări

ἐν σέλαϊ μεγάλῳ· τὸ δ' ἐπιβρέμει ἲς ἀνέμοιο.739
ἐν ἐξάψει πυρὸς μεγάλῃ, τοῦτο δὲ ἐπηχεῖ, καὶ ἐπεγείρει ἡ δύναμις τοῦ ἀνέμου·
Mari pân’la nouri și duduie focu-ntețit de un vifor

ὣς μὲν τοῖς ἵππων τε καὶ ἀνδρῶν αἰχμητάων 740
οὕτω μὲν τούτοις τῶν τε ἵππων καὶ τῶν ὁπλιτῶν ἀνδρῶν
Vâjâitor; tot astfel huia necurmat-armălaie,

ἀζηχὴς ὀρυμαγδὸς ἐπήϊεν ἐρχομένοισιν·741
βοὴ καὶ θόρυβος ἰσχυρός τε καὶ διηνεκὴς ἠγείρετο πορευομένοις·
Zarva de oameni și cai după cei care au rupt-o la fugă.

οἳ δ' ὥς θ' ἡμίονοι κρατερὸν μένος ἀμφιβαλόντες742
οὗτοι δὲ ὥσπερ ἡμίονοι δύναμιν ἰσχυρὰν συμπλέξαντες καὶ ἐρώσαντες
Cum pe la munte doi muli, cu toată-ncordarea vârtuții,

ἕλκωσ' ἐξ ὄρεος κατὰ παιπαλόεσσαν ἀταρπὸν743
ἕλκουσιν ἐκ τοῦ ὄρους, καθ᾽ ὁδὸν σκολιὰν καὶ τραχεῖαν,
Trag după ei pe poteca pietroasă la vale o grindă

ἢ δοκὸν ἠὲ δόρυ μέγα νήϊον· ἐν δέ τε θυμὸς744
ἢ δοκόν, ἢ ξύλον μέγαν ναυπηγήσιμον, ἡ ψυχὴ δὲ ἐν αὐτοῖς
Sau un buștean uriaș, cherestea de corăbii și zornic

τείρεθ' ὁμοῦ καμάτῳ τε καὶ ἱδρῷ σπευδόντεσσιν· 745
ἐπειγομένοις καταπονεῖται ὁμοῦ κόπῳ καὶ ἱδρῶτι.
Tot-naintează, măcar că sunt rupți de sudoare și trudă,

ὣς οἵ γ' ἐμμεμαῶτε νέκυν φέρον. αὐτὰρ ὄπισθεν746
οὕτως οὗτοι προθυμούμενοι τὸν νεκρὸν ἔφερον, ὄπισθεν δὲ
Harnici tot astfel și ei duceau mortul în vreme ce-n urmă

Αἴαντ' ἰσχανέτην, ὥς τε πρὼν ἰσχάνει ὕδωρ747
οἱ Αἴαντες διεκώλυον, ὥσπερ προοχὴ ὄρους κωλύει τὸ ὕδωρ
Aias cei doi pe năvalnici în loc îi țineau cum puhoiul

ὑλήεις πεδίοιο διαπρύσιον τετυχηκώς,748
δασεῖα καὶ ξυλώδης, διὰ τοῦ πεδίου διατόμως καὶ διατεταμένως κειμένη,
E stăvilit de un deal păduros care taie câmpia

ὅς τε καὶ ἰφθίμων ποταμῶν ἀλεγεινὰ ῥέεθρα749
ἥτις καὶ ποταμῶν σφοδρῶν χαλεπὰ ῥεύματα ἐπέχει
Și potopirea de ape pornite din valnice râuri

ἴσχει, ἄφαρ δέ τε πᾶσι ῥόον πεδίον δὲ τίθησι 750
καὶ κωλύει, ταχέως δὲ πᾶσι τὴν ῥύσιν εἰς τὸ πεδίον ἐμβάλλει
Tot o iezește și repede-abate pe șes viitura,

πλάζων· οὐδέ τί μιν σθένεϊ ῥηγνῦσι ῥέοντες·751
ἀνακόπτουσα καὶ ἀνακρούουσα, οὐδέ τι δυνάμει διαιροῦσι καὶ διασπῶσιν αὐτὴν ῥέοντες.
Care-n zadar cu tăria-i se zbate să-i spargă zăgazul;

ὣς αἰεὶ Αἴαντε μάχην ἀνέεργον ὀπίσσω752
οὕτως ἀεὶ οἱ Αἴαντες τὴν μάχην ἀνέστελλον καὶ ἀνεχαίτιζον εἰς τοὐπίσω
Astfel și Aias năprasnic se puseră de-a curmezișul

Τρώων· οἳ δ' ἅμ' ἕποντο, δύω δ' ἐν τοῖσι μάλιστα753
τῶν Τρῴων, οὗτοι δὲ ὁμοῦ ἐπεδίωκον, δύο δὲ ἐν τούτοις μάλιστα,
Și-mpiedicau pe Troieni, dar ei se țineau încă grapă

Αἰνείας τ' Ἀγχισιάδης καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ.754
Αἰνείας ὁ υἱὸς τοῦ Ἀγχίσου, καὶ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ.
Și mai dihai însă doi, Eneas și falnicul Hector.

τῶν δ' ὥς τε ψαρῶν νέφος ἔρχεται ἠὲ κολοιῶν 755
τούτων δὲ ὥσπερ ἵπταται τὸ πλῆθος τῶν ψαρῶν, ἢ τῶν κολοιῶν
Cum se împrăștie stolul de gaiți și grauri și țipă

οὖλον κεκλήγοντες, ὅτε προΐδωσιν ἰόντα756
κατὰ συστροφὴν ὀξέως βοῶντες, ὅταν προθεάσωνται ἐπερχόμενον
Strașnic de spaimă fugind, dacă văd de departe că vine

κίρκον, ὅ τε σμικρῇσι φόνον φέρει ὀρνίθεσσιν,757
ἱέρακα, ὅστις ταῖς μικραῖς ὄρνισι φόνον ἐπάγει·
Uliul care-i gelatul sărmanelor mici păsărele;

ὣς ἄρ' ὑπ' Αἰνείᾳ τε καὶ Ἕκτορι κοῦροι Ἀχαιῶν758
οὕτως δὴ ὑπὸ τοῦ Αἰνείου καὶ τοῦ Ἕκτορος οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων
Tocmai așa, urmăriți de Eneas și Hector, Aheii

οὖλον κεκλήγοντες ἴσαν, λήθοντο δὲ χάρμης.759
συστρεφόμενοι εἰς ἀλλήλους καὶ βοῶντες ἐχώρουν, ἐπελάθοντο δὲ τῆς μάχης,
Fug și tot țipă grozav și uit-a se bate, și-n urmă

πολλὰ δὲ τεύχεα καλὰ πέσον περί τ' ἀμφί τε τάφρον 760
πολλὰ δὲ καλὰ ὅπλα ἔπεσον περὶ τὴν τάφρον,
Multe podoabe de arme tot cad de la ei împrejurul

φευγόντων Δαναῶν· πολέμου δ' οὐ γίγνετ' ἐρωή.761
φευγόντων τῶν Ἑλλήνων· ὑποχώρησις δὲ καὶ ἐπίσχεσις τοῦ πολέμου οὐκ ἐγίνετο.
Șanțului când o zbughesc, și încaierul nu se mai curmă.