Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
Ζεὺς δ' ἐπεὶ οὖν Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα νηυσὶ πέλασσε, | 001 |
ὁ Ζεὺς δὲ ἐπειδὴ τοὺς Τρῷας καὶ τὸν Ἕκτορα ταῖς ναυσὶν ἐγγίσαι ἐποίησε, | |
După ce duce pe Hector și oastea-i așa spre corăbii, | |
τοὺς μὲν ἔα παρὰ τῇσι πόνον τ' ἐχέμεν καὶ ὀϊζὺν | 002 |
τούτους μὲν κατέλιπε παρ᾽ αὐταῖς ταλαιπωρίαν κατὰ πόλεμον ἔχειν καὶ κακοπάθειαν | |
Zeus îi lasă pe ei să-și poarte necazul și greul | |
νωλεμέως, αὐτὸς δὲ πάλιν τρέπεν ὄσσε φαεινὼ | 003 |
ἀδιαλείπτως· αὐτὸς δὲ εἰς τοὐπίσω ἔτρεψε τοὺς λαμπροὺς ὀφθαλμοὺς | |
Luptei apoi, iar el cată cu ochi luminoși mai departe | |
νόσφιν ἐφ' ἱπποπόλων Θρῃκῶν καθορώμενος αἶαν | 004 |
πόρρω ἐπὶ τὴν γῆν τῶν ἱππικῶν Θρᾳκῶν καθορῶν, | |
Țări și noroade să vază, pe Traci care-nstrună sirepii, | |
Μυσῶν τ' ἀγχεμάχων καὶ ἀγαυῶν ἱππημολγῶν | 005 |
καὶ τῶν Μυσῶν τῶν ἐκ τοῦ πλησίον μαχομένων, καὶ τῶν λαμπρῶν Ἱππομολγῶν | |
Pe Hipemolgii slăviți, băutorii de lapte, pe Mizii | |
γλακτοφάγων Ἀβίων τε δικαιοτάτων ἀνθρώπων. | 006 |
τῶν γαλακτοφάγων, καὶ τῶν ἀβίων, τῶν δικαιοτάτων πάντων τῶν ἀνθρώπων· | |
Care de aproape se bat și pe Abii cei plini de dreptate. | |
ἐς Τροίην δ' οὐ πάμπαν ἔτι τρέπεν ὄσσε φαεινώ· | 007 |
εἰς τὴν Τροίαν δὲ οὐδαμὼς τοῦ λοιποῦ ἔτρεπε τοὺς λαμπροὺς ὀφθαλμούς, | |
Nu mai vrea el nicidecum să întoarcă privirea la Troia; | |
οὐ γὰρ ὅ γ' ἀθανάτων τινα ἔλπετο ὃν κατὰ θυμὸν | 008 |
οὐ γάρ τινα τῶν ἀθανάτων θεῶν οὗτος ἤλπιζε κατὰ τὴν ἑαυτοῦ ψυχὴν | |
Nici nu prepune că poate vr’un zeu să mai vie pe acolo | |
ἐλθόντ' ἢ Τρώεσσιν ἀρηξέμεν ἢ Δαναοῖσιν. | 009 |
ἀφικόμενον ἢ τοῖς Τρῳσὶν ἐπικουρήσειν ἢ τοῖς Ἕλλησιν. | |
Sprijin să dea vr’unei taberi. Într-asta nu doarme-mpăratul | |
οὐδ' ἀλαοσκοπιὴν εἶχε κρείων ἐνοσίχθων· | 010 |
οὐδὲ ματαίαν κατασκοπὴν εἶχεν ὁ βασιλεὺς Ποσειδῶν ὁ κινῶν τὴν γῆν· | |
Mărilor, zeul Cutremur, ci neadormit priveghează. | |
καὶ γὰρ ὃ θαυμάζων ἧστο πτόλεμόν τε μάχην τε | 011 |
καὶ γὰρ οὗτος ἐκάθητο θαυμάζων τὸν τε πόλεμον καὶ τὴν μάχην | |
El la război și la crâncena valmă mirat se tot uită | |
ὑψοῦ ἐπ' ἀκροτάτης κορυφῆς Σάμου ὑληέσσης | 012 |
ἐν ὕψει ἐπὶ τῇ ὑψηλοτάτῃ κορυφῇ τῆς Σάμου τῆς συμφύτου καὶ ξυλώδους | |
Din Samotrace, de sus, din cea mai înaltă silhuie | |
Θρηϊκίης· ἔνθεν γὰρ ἐφαίνετο πᾶσα μὲν Ἴδη, | 013 |
τῆς Θρᾳκικῆς· ἐκεῖθεν γὰρ ἑωρᾶτο πᾶσα μὲν ἡ Ἴδη, | |
Culme-n ostrov, de pe unde se vede tot muntele Ida, | |
φαίνετο δὲ Πριάμοιο πόλις καὶ νῆες Ἀχαιῶν. | 014 |
ἑωρᾶτο δὲ ἡ πόλις τοῦ Πριάμου, καὶ αἱ νῆες τῶν Ἑλλήνων. | |
Marea cetate-a lui Priam și vasele-ahee. Pe-acolo, | |
ἔνθ' ἄρ' ὅ γ' ἐξ ἁλὸς ἕζετ' ἰών, ἐλέαιρε δ' Ἀχαιοὺς | 015 |
ἐκεῖ δὴ οὗτος ἐκ τῆς θαλάσσης παραγενόμενος ἐκαθέζετο, ἠλέει δὲ τοὺς Ἕλληνας | |
El din adâncuri ieșind, de milă căina pe Aheii | |
Τρωσὶν δαμναμένους, Διὶ δὲ κρατερῶς ἐνεμέσσα. | 016 |
δαμαζομένους ὑπὸ τῶν Τρῴων, τῷ Διὶ δὲ ὑπερβαλλόντως ἐμέμφετο· | |
Cei cotropiți de Troieni și mocnea de mânie pe Zeus. | |
αὐτίκα δ' ἐξ ὄρεος κατεβήσετο παιπαλόεντος | 017 |
εὐθέως δὲ κατέβη ἐκ τοῦ ὄρους τοῦ τραχέος, | |
Și pogorându-se-ndată din muntele cel prăvălatic, | |
κραιπνὰ ποσὶ προβιβάς· τρέμε δ' οὔρεα μακρὰ καὶ ὕλη | 018 |
ταχέως τοῖς ποσὶ προβαίνων, ἔτρεμον δὲ τὰ ὑψηλὰ ὄρη καὶ ὁ δρυμὸς | |
Iute la vale porni. Sub tălpile-i nemuritoare, | |
ποσσὶν ὑπ' ἀθανάτοισι Ποσειδάωνος ἰόντος. | 019 |
ὑπὸ τῶν ἀθανάτων ποδῶν τοῦ Ποσειδῶνος πορευομένου. | |
Când se mișca, tremurau răsăritele plaiuri și codrii. | |
τρὶς μὲν ὀρέξατ' ἰών, τὸ δὲ τέτρατον ἵκετο τέκμωρ | 020 |
τρὶς μὲν οὖν ὥρμησε πορευόμενος (ἐξέτεινε τὸ βῆμα), τὸ τέταρτον δὲ κατέλαβε τὸ τέλος, | |
Zeul trei pași a făcut și-n al patrulea fost-a la Eghe, | |
Αἰγάς, ἔνθα δέ οἱ κλυτὰ δώματα βένθεσι λίμνης | 021 |
τὰς Αἰγάς, τὴν νῆσον· ἐκεῖ δ᾽ αὐτῷ ἔνδοξα οἰκήματα ἐν τῷ βάθει τῆς θαλάσσης, | |
Unde sub mare, la fund, mărețele-i dalbe palate | |
χρύσεα μαρμαίροντα τετεύχαται ἄφθιτα αἰεί. | 022 |
χρυσᾶ, ὑπέρλαμπρα κατεσκεύασται ἄφθαρτα τὸν πάντα χρόνον· | |
Stau neclintite pe veci și străluce-n podoabe de aur. | |
ἔνθ' ἐλθὼν ὑπ' ὄχεσφι τιτύσκετο χαλκόποδ' ἵππω | 023 |
ἐκεῖ παραγενόμενος ὑπεζεύγνυε τῷ ὀχήματι τοὺς στερεόποδας ἵππους | |
Cum a sosit, a-nhămat el doi zmei cu copite de-aramă, | |
ὠκυπέτα χρυσέῃσιν ἐθείρῃσιν κομόωντε, | 024 |
τοὺς ταχέως τρέχοντας, τοὺς χρυσαῖς θριξὶν τετριχωμένους, | |
Repezi în zbor și pe coardă cu plete tufoase de aur, | |
χρυσὸν δ' αὐτὸς ἔδυνε περὶ χροΐ, γέντο δ' ἱμάσθλην | 025 |
χρυσὸν δὲ αὐτὸς ἐνεδύσατο περὶ τὸ σῶμα, ἔλαβε δὲ χρυσῆν μάστιγα καλῶς κατεσκευασμένην, | |
Haina de aur și-a pus și luatu-și-a biciul de aur, | |
χρυσείην εὔτυκτον, ἑοῦ δ' ἐπεβήσετο δίφρου, | 026 |
ἐπέβη δὲ τοῦ ἑαυτοῦ δίφρου, ὥρμησε δὲ ἐλαύνειν κατὰ τῶν κυμάτων, | |
Bine-mpletit, și pe urmă suindu-se-n chelna telegii | |
βῆ δ' ἐλάαν ἐπὶ κύματ'· ἄταλλε δὲ κήτε' ὑπ' αὐτοῦ | 027 |
ἐσκίρτων δὲ καὶ ἔχαιρον οἱ παμμεγέθεις ἰχθύες, δι' αὐτὸν | |
El peste valuri mâna. Din scorburi săltau pretutindeni | |
πάντοθεν ἐκ κευθμῶν, οὐδ' ἠγνοίησεν ἄνακτα· | 028 |
πανταχόθεν ἐκ τῶν καταδύσεων, οὐδὲ ἠγνόησαν τὸν ἑαυτῶν βασιλέα, | |
Fiarele mării, căci ele simțiră că trece stăpânul; | |
γηθοσύνῃ δὲ θάλασσα διίστατο· τοὶ δὲ πέτοντο | 029 |
χαρᾷ δὲ ἡ θάλασσα διεχωρίζετο· οἱ δὲ ἔτρεχον | |
Apele-n lături se dau bucuros, și ca vântul de iute | |
ῥίμφα μάλ', οὐδ' ὑπένερθε διαίνετο χάλκεος ἄξων· | 030 |
πάνυ ταχέως, οὐδὲ κάτωθεν διεβρέχετο ὁ σιδηροῦς ἄξων· | |
Caii în trap de minune zburau; îl duceau la corăbii | |
τὸν δ' ἐς Ἀχαιῶν νῆας ἐΰσκαρθμοι φέρον ἵπποι. | 031 |
τοῦτον δὲ εἰς τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων οἱ εὐκίνητοι καὶ ταχεῖς ἵπποι ἔφερον· | |
Fără ca osia cea de aramă sub dânșii să-și ude. | |
ἔστι δέ τι σπέος εὐρὺ βαθείης βένθεσι λίμνης | 032 |
ἔστι δέ τι σπήλαιον πλατὺ ἐν τοῖς βάθεσι τῆς βαθείας θαλάσσης | |
S-află la fundul noianului mării o peșteră largă | |
μεσσηγὺς Τενέδοιο καὶ Ἴμβρου παιπαλοέσσης· | 033 |
μεταξὺ τῆς Τενέδου καὶ τῆς Ἴμβρου τῆς τραχείας, | |
Între Tenedos și Imbros, ostrovul cu maluri stâncoase· | |
ἔνθ' ἵππους ἔστησε Ποσειδάων ἐνοσίχθων | 034 |
ἐκεῖ τοὺς ἵππους ἔστησε Ποσειδῶν ὁ κινῶν τὴν γῆν, | |
Caii acolo-și oprește Poseidon, Cutremurul lumii, | |
λύσας ἐξ ὀχέων, παρὰ δ' ἀμβρόσιον βάλεν εἶδαρ | 035 |
λύσας αὐτοὺς ἐκ τοῦ ὀχήματος· παρέβαλε δὲ καὶ παρέθηκε θείαν τροφὴν | |
Și de la car îi deshamă și-ambrozică hrană le-aruncă, | |
ἔδμεναι· ἀμφὶ δὲ ποσσὶ πέδας ἔβαλε χρυσείας | 036 |
ἐσθίειν, περὶ τοὺς πόδας δὲ ἔβαλε χρυσοῦς δεσμοὺς | |
Iar la picioare le leagă-mprejur niște piedici de aur | |
ἀρρήκτους ἀλύτους, ὄφρ' ἔμπεδον αὖθι μένοιεν | 037 |
ἀρραγεῖς καὶ ἀλύτους, ὅπως ἀσφαλῶς (ἀκινήτως) αὐτόθι παραμένοιεν | |
Nedesfăcute, nerupte pe veci, ca pe loc să rămâie | |
νοστήσαντα ἄνακτα· ὃ δ' ἐς στρατὸν ᾤχετ' Ἀχαιῶν. | 038 |
τὸν βασιλέα ἐπανιόντα· οὗτος δὲ εἰς τὸν στρατὸν ἐπορεύθη τῶν Ἑλλήνων. | |
Caii, când el va fi dus; apoi merse în tabăr-ahee. | |
Τρῶες δὲ φλογὶ ἶσοι ἀολλέες ἠὲ θυέλλῃ | 039 |
οἱ Τρῷες δὲ ὅμοιοι φλογὶ καὶ συστροφῇ ἀνέμου ἀθρόοι, | |
Roinici Troienii atunci în chip de pârjol și de vifor, | |
Ἕκτορι Πριαμίδῃ ἄμοτον μεμαῶτες ἕποντο | 040 |
ἀπληρώτως προθύμως ὁρμῶντες, ἠκολούθουν Ἕκτορι τῷ υἱῷ τοῦ Πριάμου | |
Toți se luau după Hector cu chiote tari și cu huiet | |
ἄβρομοι αὐΐαχοι· ἔλποντο δὲ νῆας Ἀχαιῶν | 041 |
πολύηχοι, θορυβώδεις, ἤλπιζον δὲ τὰς ναῦς τῶν 'Ἑλλήνων ἀφανίσειν, | |
Și cu-nfocare nespusă; nădejde trăgeau că lua-vor | |
αἱρήσειν, κτενέειν δὲ παρ' αὐτόθι πάντας ἀρίστους. | 042 |
ἀναιρήσειν δὲ αὐτόθι πάντας τοὺς Ἕλληνας· | |
Vasele-ahee și-aici vor strivi a Danaiilor floare. | |
ἀλλὰ Ποσειδάων γαιήοχος ἐννοσίγαιος | 043 |
ἀλλὰ Ποσειδῶν ὁ τὴν γῆν συνέχων, καὶ κινῶν αὐτήν, | |
Însă Poseidon, acel care-ncinge și mișcă pământul, | |
Ἀργείους ὄτρυνε βαθείης ἐξ ἁλὸς ἐλθὼν | 044 |
τοὺς Ἕλληνας διήγειρεν, ἐκ τῆς βαθείας θαλάσσης ἀφικόμενος, | |
Cum se ivi din talaz, pe-Ahei se porni să-i îndemne, | |
εἰσάμενος Κάλχαντι δέμας καὶ ἀτειρέα φωνήν· | 045 |
ὁμοιωθεὶς Κάλχαντι κατὰ τὸ σῶμα καὶ τὴν ἀκαταπόνητον φωνήν. | |
Chipul lui Calhas luând, și cu glasu-i vârtos dup-aceea | |
Αἴαντε πρώτω προσέφη μεμαῶτε καὶ αὐτώ· | 046 |
πρὸς τοὺς Αἴαντας πρῶτον εἶπε, προθυμουμένους καὶ αὐτούς· | |
Zise voinicilor Aias, deși amândoi erau gata· | |
Αἴαντε σφὼ μέν τε σαώσετε λαὸν Ἀχαιῶν | 047 |
ὦ Αἴαντες, ὑμεῖς γε μὴν σώσετε τὸν στρατὸν τῶν Ἑλλήνων, | |
„Aias, voi doi ne-ați putea fi acuma scăpare și pază, | |
ἀλκῆς μνησαμένω, μὴ δὲ κρυεροῖο φόβοιο. | 048 |
ἰσχύος μνησθέντες, καὶ οὐ φρικτῆς καὶ φοβερᾶς φυγῆς· | |
Dacă v-ați bate-nadins și n-ați mai dosi-o de groază. | |
ἄλλῃ μὲν γὰρ ἔγωγ' οὐ δείδια χεῖρας ἀάπτους | 049 |
κατ' ἄλλην μὲν γὰρ παράταξιν οὐ δέδοικα ἔγωγε τὰς ἀπροσπελάστους χεῖρας | |
Nu mă tem eu de Troieni, oriunde mi-ar sta gloată | |
Τρώων, οἳ μέγα τεῖχος ὑπερκατέβησαν ὁμίλῳ· | 050 |
τῶν Τρῴων, οἳ τῷ πλήϑει ὑπερέβησαν τὸ μέγα τεῖχος | |
Și mi-ar sări peste zid; tăria lor vajnică toată | |
ἕξουσιν γὰρ πάντας ἐϋκνήμιδες Ἀχαιοί· | 051 |
κωλύσουσι γὰρ ἅπαντας οἱ εὔοπλοι Ἕλληνες | |
Ști-vor s-o-mpiedice-Aheii. Ci teamă mi-e foarte | |
τῇ δὲ δὴ αἰνότατον περιδείδια μή τι πάθωμεν, | 052 |
ἐνταῦθα δὲ χαλεπώτατα δέδοικα μή τι πάϑωμεν, | |
Nu cumva răul să vie la noi din o singură parte, | |
ᾗ ῥ' ὅ γ' ὁ λυσσώδης φλογὶ εἴκελος ἡγεμονεύει | 053 |
ὅπου ὅ μαινόμενος, ὅμοιος φλογί, ἡγεῖται τοῦ στρατοῦ | |
Unde ca focul turbat Priamidul în frunte s-avântă, | |
Ἕκτωρ, ὃς Διὸς εὔχετ' ἐρισθενέος πάϊς εἶναι. | 054 |
Ἕκτωρ· ὅς καυχᾶται εἶναι υἱὸς τοῦ μεγαλοδυνάμου Διός· | |
Zice fălos că se trage din Zeus, putere ne-nfrântă. | |
σφῶϊν δ' ὧδε θεῶν τις ἐνὶ φρεσὶ ποιήσειεν | 055 |
ὑμῖν δὲ εἴθε τις τῶν θεῶν οὕτως ἐν τῇ διανοίᾳ ποιήσειεν, | |
Dar să v-ajute vr’un zeu și un cuget în piept să vă pună, | |
αὐτώ θ' ἑστάμεναι κρατερῶς καὶ ἀνωγέμεν ἄλλους· | 056 |
ὥστε ὑμᾶς τε ἰσχυρῶς καὶ γενναίως ἑστάναι, καὶ τοὺς ἄλλους ὀτρύνειν, | |
Voi să siliți și pe alții și voi să dați luptă nebună. | |
τώ κε καὶ ἐσσύμενόν περ ἐρωήσαιτ' ἀπὸ νηῶν | 057 |
οἳ γ᾽ ἂν καίπερ ἐφορμῶντα ἀποστρέψετε καὶ ἀπελάσετε τῶν νεῶν | |
Oricât o fi el de aprig și dacă-l aprinde chiar Zeus, | |
ὠκυπόρων, εἰ καί μιν Ὀλύμπιος αὐτὸς ἐγείρει. | 058 |
τῶν ταχειῶν, ἐὰν καὶ ὁ Ζεὺς αὐτὸς παροξύνῃ αὐτόν. | |
Tot va fi chip să-l abateți departe de repezi corăbii.” | |
ἦ καὶ σκηπανίῳ γαιήοχος ἐννοσίγαιος | 059 |
εἶπε, καὶ τῷ σκήπτρῳ ὁ τὴν γῆν συνέχων καὶ κινῶν αὐτὴν | |
Asta grăi, și cu sceptrul Poseidon Cutremur-Pământul | |
ἀμφοτέρω κεκόπων πλῆσεν μένεος κρατεροῖο, | 060 |
ἀμφοτέρους πλήξας, ἐπλήρωσεν ἰσχυρᾶς εὐτολμίας, | |
Numai i-atinse pe ei și îndată-i umplu de vârtute, | |
γυῖα δ' ἔθηκεν ἐλαφρὰ πόδας καὶ χεῖρας ὕπερθεν. | 061 |
τὰ μέλη δὲ αὐτῶν ἐποίησε κοῦφα, τοὺς πόδας καὶ τὰς χεῖρας ἄνωθεν· | |
Și mai ușoare le-au fost și brațe și trup și picioare. | |
αὐτὸς δ' ὥς τ' ἴρηξ ὠκύπτερος ὦρτο πέτεσθαι, | 062 |
αὐτὸς δὲ ὥσπερ ἱέραξ ταχὺς εἰς τὸ πέτεσθαι ὥρμησεν· | |
Zeul apoi dă o raită. Cum zboară un repede uliu, | |
ὅς ῥά τ' ἀπ' αἰγίλιπος πέτρης περιμήκεος ἀρθεὶς | 063 |
ὃς δὴ ἀπὸ ὑψηλῆς πέτρας ὑπερμεγέθους ἐπαρθείς, καὶ ἀποπτὰς | |
Care de sus năvălind, de pe stânca cea-naltă și ruptă, | |
ὁρμήσῃ πεδίοιο διώκειν ὄρνεον ἄλλο, | 064 |
ὁρμήσῃ διὰ τοῦ πεδίου διώκειν ὄρνεον ἕτερον τῷ εἴδει· | |
Glonte se lasă gonind vreo pasăre jos pe câmpie, | |
ὣς ἀπὸ τῶν ἤϊξε Ποσειδάων ἐνοσίχθων. | 065 |
οὕτως ἀπὸ τούτων ὥρμησε Ποσειδῶν ὁ κινῶν τὴν γῆν. | |
Zboară tot astfel de-acolo și zeul Cutremur Poseidon. | |
τοῖιν δ' ἔγνω πρόσθεν Ὀϊλῆος ταχὺς Αἴας, | 066 |
τούτων πρότερος ὁ τοῦ Ὀϊλέως ταχὺς Αἴας ἐνόησε, | |
Iutele Aias Oilidul întâi înțelese că-i zeul, | |
αἶψα δ' ἄρ' Αἴαντα προσέφη Τελαμώνιον υἱόν· | 067 |
ταχέως δὲ πρὸς τὸν τοῦ Τελαμῶνος υἱὸν Αἴαντα εἶπεν. | |
Și cu grăbire-i cuvântă lui Aias Telamonianul· | |
Αἶαν ἐπεί τις νῶϊ θεῶν οἳ Ὄλυμπον ἔχουσι | 068 |
ὦ Αἶαν, ἐπειδή τις ἡμᾶς τῶν θεῶν, οἳ τὸν οὐρανὸν κατοικοῦσιν, ὁμοιωθεὶς | |
„Aias, vreunul din zei, care șed pe-a Olimpului culme, | |
μάντεϊ εἰδόμενος κέλεται παρὰ νηυσὶ μάχεσθαι, | 069 |
τῷ μάντει προτρέπει πολεμεῖν παρὰ ταῖς ναυσίν· | |
Chipul lui Calhas luând zorește-a ne bate la vase. | |
οὐδ' ὅ γε Κάλχας ἐστὶ θεοπρόπος οἰωνιστής· | 070 |
οὔ γὰρ οὗτός γε Κάλχας ἐστὶν ὁ ἐκ θεοῦ προλέγων οἰωνοσκόπος, | |
N-a fost el Calhas, prorocul ce tâlcue zborul de păsări; | |
ἴχνια γὰρ μετόπισθε ποδῶν ἠδὲ κνημάων | 071 |
τὰ γὰρ ἴχνη τῶν ποδῶν ὄπισθεν καὶ τῶν κνημῶν | |
L-am cunoscut doar ușor după mersul măreț, după felul | |
ῥεῖ' ἔγνων ἀπιόντος· ἀρίγνωτοι δὲ θεοί περ· | 072 |
κατενόησα ῥᾳδίως ἀπερχομένου, εὔγνωστοι δὲ εἰσιν οἱ θεοί· | |
Pulpilor lui, când s-a dus, că-i lesne pe zei a cunoaște. | |
καὶ δ' ἐμοὶ αὐτῷ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι φίλοισι | 073 |
καὶ δὴ ἐμοὶ αὐτῷ ἡ ψυχὴ ἐν τοῖς ἀγαπητοῖς στήθεσι | |
Iată că inima-n mine dă ghes și mă-ncinge mai tare | |
μᾶλλον ἐφορμᾶται πολεμίζειν ἠδὲ μάχεσθαι, | 074 |
μᾶλλον προτρέπεται πολεμεῖν καὶ μάχεσθαι, μετὰ προθυμίας δὲ | |
Luptă să dau, cu dușmanii pe loc să mă iau la bătaie, | |
μαιμώωσι δ' ἔνερθε πόδες καὶ χεῖρες ὕπερθε. | 075 |
ὁρμῶσι κάτωθεν οἱ πόδες καὶ αἱ χεῖρες ἄνωθεν. | |
Gata sunt brațele-mi sus și picioarele-mi jos să s-avânte”. | |
τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη Τελαμώνιος Αἴας· | 076 |
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν Αἴας ὁ Τελαμῶνος. | |
Aias Telamonianul răspunse lui Aias Oilidul· | |
οὕτω νῦν καὶ ἐμοὶ περὶ δούρατι χεῖρες ἄαπτοι | 077 |
οὕτως ἐν τῷ παρόντι κἀμοί περὶ τὸ δόρυ αἱ χεῖρες ἀπροσπέλαστοι | |
„Ard deopotrivă pe suliți și mânile-mi nebiruite, | |
μαιμῶσιν, καί μοι μένος ὤρορε, νέρθε δὲ ποσσὶν | 078 |
προθύμως ὁρμῶσι, καί μοι ἡ ἰσχὺς ὥρμηται κάτωθεν δὲ τοῖς ποσὴν | |
Crește în sine-mi vârtutea, picioarele mele amândouă | |
ἔσσυμαι ἀμφοτέροισι· μενοινώω δὲ καὶ οἶος | 079 |
ὥρμημαι ἀμφοτέροις· προθυμοῦμαι δὲ καὶ ἐγὼ | |
Stau să dea iureș și singur îmi e să mă-mpieptui cu Hector, | |
Ἕκτορι Πριαμίδῃ ἄμοτον μεμαῶτι μάχεσθαι. | 080 |
πολεμεῖν Ἕκτορι τῷ υἱῷ τοῦ Πριάμου, ἀπληρώτως μετὰ προθυμίας ὁρμῶντι. | |
Oricât ar fi el de aprig și nepotolit la năvală.” | |
ὣς οἳ μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἀγόρευον | 081 |
οὕτως οὗτοι μὲν τοιαῦτα πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον | |
Astfel atunci amândoi ortomanii vorbeau înde-sine | |
χάρμῃ γηθόσυνοι, τήν σφιν θεὸς ἔμβαλε θυμῷ· | 082 |
χαίροντες διὰ τὴν μάχην, ἣν αὐτοῖς ὁ θεὸς ἐνέβαλε τῇ ψυχῇ. | |
Veseli de vlaga cea multă ce zeul în piept le trezise. | |
τόφρα δὲ τοὺς ὄπιθεν γαιήοχος ὦρσεν Ἀχαιούς, | 083 |
τηνικαῦτα δὲ τοὺς Ἕλληνας διήγειρεν ὁ τὴν γῆν συνέχων, | |
Grabnic într-asta Poseidon din urmă silea pe Aheii | |
οἳ παρὰ νηυσὶ θοῇσιν ἀνέψυχον φίλον ἦτορ. | 084 |
οἳ παρὰ ταῖς ναυσὶν ταῖς ταχείαις ἀνέπαυον τὴν ἀγαπητὴν ψυχήν, ἤτοι τὸ πνεῦμα· | |
Care stăteau în răgaz să răsufle puțin la corăbii, | |
τῶν ῥ' ἅμα τ' ἀργαλέῳ καμάτῳ φίλα γυῖα λέλυντο, | 085 |
ὧν δὴ ἅμα καὶ ταλαιπωρίᾳ χαλεπῂ τὰ προσφιλῆ μέλη παρελύθησαν, | |
Nu mai puteau, că sleiți erau ei de amarnică trudă | |
καί σφιν ἄχος κατὰ θυμὸν ἐγίγνετο δερκομένοισι | 086 |
καὶ λύπη αὐτοῖς κατὰ τὴν ψυχὴν ἐγίνετο ὁρῶσι | |
Și otrăviți de mâhnire; vedeau că, din față, Troienii | |
Τρῶας, τοὶ μέγα τεῖχος ὑπερκατέβησαν ὁμίλῳ. | 087 |
τοὺς Τρῷας οἳ τῷ πλήθει ὑπερέβησαν τὸ μέγα τεῖχος. | |
Vin peste ei înglotiți aburcându-le zidul cel mare. | |
τοὺς οἵ γ' εἰσορόωντες ὑπ' ὀφρύσι δάκρυα λεῖβον· | 088 |
τούτους οὗτοι βλέποντες ὑπὸ ταῖς ὀφρύσιν ἐδακρυρρόουν· | |
Ei se uitau spre dușmani cu suspinuri și plânsete-amare, | |
οὐ γὰρ ἔφαν φεύξεσθαι ὑπ' ἐκ κακοῦ· ἀλλ' ἐνοσίχθων | 089 |
οὐ γὰρ ᾤοντο ἐκφεύξεσθαι τὸ δεινόν· ἀλλ’ ὁ κινῶν τὴν γῆν | |
N-aveau nădejde să scape de moarte. De-aceea Poseidon, | |
ῥεῖα μετεισάμενος κρατερὰς ὄτρυνε φάλαγγας. | 090 |
ῥᾳδίως πρὸς αὐτοὺς ἀφικόμενος, παρώξυνε τὰς τάξεις· | |
Fuga prin oaste răzbind, îmboldea neslăbitele cete. | |
Τεῦκρον ἔπι πρῶτον καὶ Λήϊτον ἦλθε κελεύων | 091 |
πρῶτον δ᾽ ἐπὶ τὸν Τεῦκρον ἦλθε καὶ τὸν Λήιτον προτρέπων, | |
Zeul întâi se grăbi să încinte pe Teucru, pe Leitos, | |
Πηνέλεών θ' ἥρωα Θόαντά τε Δηΐπυρόν τε | 092 |
καὶ τὸν ἥρωα Πηνέλαον, καὶ τὸν Θόαντα, καὶ τὸν Δηίπυρον, | |
Pe Deipiros, pe Toas, pe-alesul voinic Penelaos, | |
Μηριόνην τε καὶ Ἀντίλοχον μήστωρας ἀϋτῆς· | 093 |
καὶ τὸν Μηριόνην, καὶ τὸν Ἀντίλοχον, τοὺς ἐπιστήμονας τῆς μάχης· | |
Pe Merione și pe Antiloh, cei doi meșteri ai luptei. | |
τοὺς ὅ γ' ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 094 |
τούτους οὗτος διεγείρων λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
La-ncăierare i-aprinde rostindu-le vorbe ce zboară· | |
αἰδὼς Ἀργεῖοι, κοῦροι νέοι· ὔμμιν ἔγωγε | 095 |
αἰσχύνη ἔστω, ὦ Ἕλληνες, νέοι νεανίαι, ἔγωγε ὑμῖν | |
„Fie-vă vouă rușine, o tineri feciori din Ahaia. | |
μαρναμένοισι πέποιθα σαωσέμεναι νέας ἁμάς· | 096 |
μαχομένοις θαρρῶ σώσειν τὰς ἐμὰς ναῦς, | |
Dacă v-ați bate, eu vă-ncredințez c-ale noastre corăbii | |
εἰ δ' ὑμεῖς πολέμοιο μεθήσετε λευγαλέοιο, | 097 |
εἰ δὲ ὑμεῖς καταλείψετε τὸν δεινὸν καὶ ὀλέθριον θάνατον, | |
Veți mântui; iar de stați și vă trageți din jalnica luptă, | |
νῦν δὴ εἴδεται ἦμαρ ὑπὸ Τρώεσσι δαμῆναι. | 098 |
νῦν δὴ ἀνεφάνη ἡμέρα ἀναιρεθῆναι ὑπὸ τῶν Τρῴων. | |
Astăzi e ziua când noi pieri-vom de arme dușmane. | |
ὢ πόποι ἦ μέγα θαῦμα τόδ' ὀφθαλμοῖσιν ὁρῶμαι | 099 |
φεῦ φεῦ, ὄντως που μέγα θαῦμα τοῦτο τοῖς ὀφθαλμοῖς ὁρῶ | |
Valei, ce mare minune văzut-am cu ochii mei însumi, | |
δεινόν, ὃ οὔ ποτ' ἔγωγε τελευτήσεσθαι ἔφασκον, | 100 |
φοβερόν, ὅπερ οὐδέποτ’ ἔγωγε ᾠόμην γενήσεσθαι, | |
Groaznic! Eu nu socoteam că va fi cu putință și asta· | |
Τρῶας ἐφ' ἡμετέρας ἰέναι νέας, οἳ τὸ πάρος περ | 101 |
τοὺς Τρῷας ἐπὶ τὰς ἡμετέρας ἔρχεσθαι ναῦς, οἳ τὸ πρῶτον | |
Până la vase s-ajungă Troienii, când ei înainte | |
φυζακινῇς ἐλάφοισιν ἐοίκεσαν, αἵ τε καθ' ὕλην | 102 |
δειλαῖς ἐλάφοις ὅμοιοι ἦσαν, αἳ δὴ κατὰ τὸν δρυμὸν | |
Se speriau cum se sperie cerbii de fug în pădure, | |
θώων παρδαλίων τε λύκων τ' ἤϊα πέλονται | 103 |
πανθηρίων, καὶ παρδάλεων, καὶ λύκων βρώματά εἰσι, | |
Unde-o iau razna, și slabi ei fiind și netrainici la harță, | |
αὔτως ἠλάσκουσαι ἀνάλκιδες, οὐδ' ἔπι χάρμη· | 104 |
μάτην πλανώμεναι, ἀσθενεῖς, οὐδὲ ἐπὶ μάχῃ· | |
Până ce-astâmpără foamea la lupi, la șacali și la pardoși. | |
ὣς Τρῶες τὸ πρίν γε μένος καὶ χεῖρας Ἀχαιῶν | 105 |
οὕτως οἱ Τρῷες τὸ πρῶτον τὴν τῶν Ἑλλήνων ἰσχύν τε καὶ τὰς χεῖρας | |
Nu cutezau înainte o clipă Troienii să-nfrunte | |
μίμνειν οὐκ ἐθέλεσκον ἐναντίον, οὐδ' ἠβαιόν· | 106 |
μένειν οὐκ ἤϑελον ἐξ ἐναντίας, οὐδ᾽ ἐπὶ μικρόν· | |
Pieptul și brațele noastre, o clipă să stea împotrivă; | |
νῦν δὲ ἑκὰς πόλιος κοίλῃς ἐπὶ νηυσὶ μάχονται | 107 |
νῦν δὲ πόρρω τῆς πόλεως ἐπὶ ταῖς βαθείαις ναυσὶ πολεμοῦσι | |
Iată-i acuma, departe de ziduri, s-ațin la corăbii. | |
ἡγεμόνος κακότητι μεθημοσύνῃσί τε λαῶν, | 108 |
δειλίᾳ καὶ κακίᾳ ἡγεμόνος, καὶ ἀμελείᾳ τοῦ στρατοῦ, | |
Slab ni-i pesemne cârmaciul și moale, neharnică oastea, | |
οἳ κείνῳ ἐρίσαντες ἀμυνέμεν οὐκ ἐθέλουσι | 109 |
ὃς ἐκείνῳ διενεχθείς, βοηθεῖν οὐκ ἐθέλει | |
Care-nciudată pe el se lasă și nu vrea să lupte | |
νηῶν ὠκυπόρων, ἀλλὰ κτείνονται ἀν' αὐτάς. | 110 |
ὑπὲρ των ταχειῶν νεῶν, ἀλλ᾽ ἀναιροῦνται κατ᾽ αὐτάς· | |
Pentru corăbii, ci sângeră-acolo și moare strivită, | |
ἀλλ' εἰ δὴ καὶ πάμπαν ἐτήτυμον αἴτιός ἐστιν | 111 |
ἀλλ᾽ εἰ δὴ καὶ πάνυ κατ᾽ ἀλήθειαν ὑπαίτιός ἐστιν | |
Chiar dac-ar fi mai la urmă cu totul de vină viteazul | |
ἥρως Ἀτρεΐδης εὐρὺ κρείων Ἀγαμέμνων | 112 |
ὁ ἥρως ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως ὁ μέγας βασιλεὺς Ἀγαμέμνων, | |
Cel din Atreus născut, stăpânul mai mare Agamemnon, | |
οὕνεκ' ἀπητίμησε ποδώκεα Πηλεΐωνα, | 113 |
διότι ἠτίμασε τὸν ταχύποδα υἱὸν τοῦ Πηλέως· | |
Care-a făcut de rușine pe-Ahile cel iute ca șoimul, | |
ἡμέας γ' οὔ πως ἔστι μεθιέμεναι πολέμοιο. | 114 |
ἡμᾶς γε οὐ δεῖ καταλείπειν τὸν πόλεμον, | |
Tot nu se cade ca noi să fugim părăsind bătălia. | |
ἀλλ' ἀκεώμεθα θᾶσσον· ἀκεσταί τοι φρένες ἐσθλῶν. | 115 |
ἀλλ᾽ ἰασώμεϑα διὰ τάχους τὸ γεγονός, εὐθράπευτοι καὶ εὐίατοί εἰσιν αἱ τῶν ἀγαθῶν φρένες, | |
Minte să prindem curând, cei buni se tămăduie lesne. | |
ὑμεῖς δ' οὐκ ἔτι καλὰ μεθίετε θούριδος ἀλκῆς | 116 |
ὑμεῖς δὲ οὐδ᾽ ὅλως καλῶς καταλείπετε τὴν ὁρμητικὴν καὶ πολεμικὴν ἰσχὺν | |
Nu vă stă vouă frumos să v-abateți din toiu-ncleștării, | |
πάντες ἄριστοι ἐόντες ἀνὰ στρατόν. οὐδ' ἂν ἔγωγε | 117 |
πάντες κράτιστοι ὄντες κατὰ τὸν στρατόν· οὐδ' ἂν αὐτός γε | |
Voi, care cei mai bărbați în armie sunteți cu toții. | |
ἀνδρὶ μαχεσσαίμην ὅς τις πολέμοιο μεθείη | 118 |
ἄνδρα λοιδορήσαιμι, ὅστις τὸν πόλεμον καταλείπει, | |
Nu mă pun eu c-un mișel care lasă de frică bătaia, | |
λυγρὸς ἐών· ὑμῖν δὲ νεμεσσῶμαι περὶ κῆρι. | 119 |
ἄδοξος ὦν, ἡμῖν δὲ μέμφομαι κατὰ ψυχήν, | |
Ciudă mi-e numai pe voi. Iubiților, pregetul vostru | |
ὦ πέπονες τάχα δή τι κακὸν ποιήσετε μεῖζον | 120 |
ὦ προσηνεῖς, ταχέως δὴ μείζονα δεινὰ ποιήσετε | |
Are să fie-n curând un izvor de năpastă mai mare. | |
τῇδε μεθημοσύνῃ· ἀλλ' ἐν φρεσὶ θέσθε ἕκαστος | 121 |
τῇ παρούσῃ ἀμελείᾳ· ἀλλ' ἐμβάλετε πάντες εἰς τὸ λογιστικὸν | |
Nu uitați voi ce rușine ne-așteaptă, ce grea defăimare! | |
αἰδῶ καὶ νέμεσιν· δὴ γὰρ μέγα νεῖκος ὄρωρεν. | 122 |
αἰσχύνην καὶ μέμψιν· μεγάλη γὰρ πολέμου φιλονεικία διανέστη. | |
Crâncenă-i lupta de-acum, e vorba de viață și moarte. | |
Ἕκτωρ δὴ παρὰ νηυσὶ βοὴν ἀγαθὸς πολεμίζει | 123 |
ὁ Ἕκτωρ νῦν παρὰ ταῖς ναυσὶ μάχεται ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθός, | |
Hector aici la corăbii se bate ca leu-n putere, | |
καρτερός, ἔρρηξεν δὲ πύλας καὶ μακρὸν ὀχῆα. | 124 |
ὁ ἰσχυρός, διέρρηξε δὲ καὶ καθεῖλε τὰς πύλας καὶ τὸν μέγαν μοχλόν. | |
Poarta și lungu-i zăvor ni le sparse și iată-l aproape.” | |
ὥς ῥα κελευτιόων γαιήοχος ὦρσεν Ἀχαιούς. | 125 |
οὕτω δὴ παρακελευόμενος ὁ τὴν γῆν συνέχων διήγειρε τοὺς Ἕλληνας. | |
Astfel într-una silind pe Ahei întețea la bătaie. | |
ἀμφὶ δ' ἄρ' Αἴαντας δοιοὺς ἵσταντο φάλαγγες | 126 |
περὶ τοὺς δύο δ᾽ οὖν Αἴαντας ἵσταντο αἱ τάξεις | |
Cete puternice atunci se puser-alături de Aias. | |
καρτεραί, ἃς οὔτ' ἄν κεν Ἄρης ὀνόσαιτο μετελθὼν | 127 |
αἱ ἰσχυραί, ἄς τινας οὔτ᾽ ἂν ὁ Ἄρης μέμψαιτο παρελθών, | |
Palas Atena și Ares venind să le vadă tăria, | |
οὔτε κ' Ἀθηναίη λαοσσόος· οἳ γὰρ ἄριστοι | 128 |
οὔτ' ἂν ἡ τοὺς λαούς παρορμῶσα Ἀθηνᾶ, οἱ γὰρ κράτιστοι | |
N-ar fi avut ce cârti. S-aleseră cei mai războinici | |
κρινθέντες Τρῶάς τε καὶ Ἕκτορα δῖον ἔμιμνον, | 129 |
διαχωρισθέντες παρέμενον τοὺς Τρῷας καὶ τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα, | |
Gata cu pieptul să-nfrunte potopul troian și pe Hector. | |
φράξαντες δόρυ δουρί, σάκος σάκεϊ προθελύμνῳ· | 130 |
συμβαλόντες δόρατα δόρασι, καὶ ἀσπίδας ἀσπίσιν ἀλλεπαλλήλως. | |
Lance cu lance-ngrădind și scutul de scut răzimându-și, | |
ἀσπὶς ἄρ' ἀσπίδ' ἔρειδε, κόρυς κόρυν, ἀνέρα δ' ἀνήρ· | 131 |
ἀσπὶς τοίνυν ἐπεστήριζεν ἀσπίδα, καὶ περικεφαλαία περικεφαλαίαν, καὶ ἄνδρα ἀνήρ· | |
Coiful în coif și bărbat de bărbat laolaltă-n oștire | |
ψαῦον δ' ἱππόκομοι κόρυθες λαμπροῖσι φάλοισι | 132 |
ἠρέμα δὲ ἥπτοντο αἱ ἱππείας ἔχουσαι τρίχας περικεφαλαῖαι τοῖς λαμπροῖς προμετωπιδίοις ἐπαναστήμασι | |
Se-nghesuiau, că la orice mișcare din cap, pe deasupra | |
νευόντων, ὡς πυκνοὶ ἐφέστασαν ἀλλήλοισιν· | 133 |
τῶν κλινομένων λόφων, οὕτως ἀλλεπάλληλοι ἐφίσταντο ἀλλήλοις, | |
Coifului, ei s-atingeau de coama de cal lucitoare. | |
ἔγχεα δ' ἐπτύσσοντο θρασειάων ἀπὸ χειρῶν | 134 |
τὰ δόρατα δὲ ἐβάλλοντο ἀπὸ τῶν θρασειῶν χειρῶν | |
Astfel erau îndesiți, și a lor suliți rotind cu putere | |
σειόμεν'· οἳ δ' ἰθὺς φρόνεον, μέμασαν δὲ μάχεσθαι. | 135 |
κινούμενα· οὗτοι δὲ εὐθὺ μετὰ φρονήματος ὥρμων, προυτράπησαν δὲ πολεμεῖν. | |
Le-mpăturau și dau buzna cu toții setoși după goană. | |
Τρῶες δὲ προὔτυψαν ἀολλέες, ἦρχε δ' ἄρ' Ἕκτωρ | 136 |
οἱ Τρῷες δὲ προπαρενέβαλον (προσέπεσον καὶ συνῆλθον) ἀθρόοι, προηγεῖτο δὲ ὁ Ἕκτωρ, | |
Dar se iviră-nglotiți și Troienii. -Naintea lor aprig | |
ἀντικρὺ μεμαώς, ὀλοοίτροχος ὣς ἀπὸ πέτρης, | 137 |
ἐναντίον προθύμως ὁρμῶν, ὥσπερ λίθος στρογγύλος ἀπὸ πέτρας, | |
Hector venea peste ei. Cum stana de piatră rotundă, | |
ὅν τε κατὰ στεφάνης ποταμὸς χειμάρροος ὤσῃ | 138 |
ὃν ἂν ποταμὸς ῥέων κατὰ τὸν χειμῶνα ὠθήσῃ ἀπὸ τῆς πέτρας, | |
Repede-mpinsă de-un grabnic șuvoi de pe marginea stâncii, | |
ῥήξας ἀσπέτῳ ὄμβρῳ ἀναιδέος ἔχματα πέτρης· | 139 |
ἐκκόψας αὐτὸν πολλῇ ἐπομβρίᾳ, ἐρείσματα ὑποκείμενα ὄντα πέτρας τραχείας, | |
Când rădăcinile pietrei se rup de-o puhoinică ploaie, | |
ὕψι δ' ἀναθρῴσκων πέτεται, κτυπέει δέ θ' ὑπ' αὐτοῦ | 140 |
ἐφ' ὕψους δὲ ἀναπηδῶν ταχέως φέρεται, ἠχεῖ δὲ ὑπ᾽ αὐτοῦ | |
Zboară și saltă de sus și în cale-i pocnește copacii, | |
ὕλη· ὃ δ' ἀσφαλέως θέει ἔμπεδον, εἷος ἵκηται | 141 |
ὁ δρυμός, οὗτος δὲ ἀνεμποδίστως τρέχει, ἕως ἂν ἀφίκηται | |
Dar nestăvită ea-ntr-una se duce de-a dura la vale | |
ἰσόπεδον, τότε δ' οὔ τι κυλίνδεται ἐσσύμενός περ· | 142 |
εἰς ἰσόμαλον· τότε δὲ οὐδαμῶς κυλίεται, καίπερ ἐπειγόμενος. | |
Până la șes, unde stă-nțepenită cu toată iuțeala-i; | |
ὣς Ἕκτωρ εἷος μὲν ἀπείλει μέχρι θαλάσσης | 143 |
οὕτως ὁ Ἕκτωρ τέως μὲν διετείνετο μέχρι τῆς θαλάσσης | |
Astfel și Hector întâi amenință ușor să răzbată | |
ῥέα διελεύσεσθαι κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν | 144 |
ῥαδίως ἀφίξεσθαι καὶ τὰς σκηνὰς καὶ τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων, | |
Printre corăbii și corturi, pe-Ahei doborând, și s-ajungă | |
κτείνων· ἀλλ' ὅτε δὴ πυκινῇς ἐνέκυρσε φάλαγξι | 145 |
ἀποκτείνων· ἀλλ' ὁπηνίκα δὴ ταῖς πυκναῖς ἐνέτυχε τάξεσιν, | |
Până la mare; dar când se izbi de-nglotirea cea deasă | |
στῆ ῥα μάλ' ἐγχριμφθείς· οἳ δ' ἀντίοι υἷες Ἀχαιῶν | 146 |
ἔστη δὴ πάνυ ἐνερείσας (πλησιάσας), ἐναντίον δὲ οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων | |
Stete pe loc stăvilit. Ieșindu-i-nainte Danaii | |
νύσσοντες ξίφεσίν τε καὶ ἔγχεσιν ἀμφιγύοισιν | 147 |
πλήσσοντες ξίφεσι καὶ δόρασιν ἑκατέρωθεν ἠκονημένοις, | |
L-au prididit cu tăișul de săbii și suliți boldite | |
ὦσαν ἀπὸ σφείων· ὃ δὲ χασσάμενος πελεμίχθη. | 148 |
ἀπέκρουσαν ἀφ᾽ ἑαυτῶν, ὁ δὲ διασεισθεὶς ἀν(ὑπ)εχώρησεν, | |
Și l-au respins de la ei. Iar el șovăind se dă-n lături, | |
ἤϋσεν δὲ διαπρύσιον Τρώεσσι γεγωνώς· | 149 |
ἐβόησε δὲ ἐξακούστως μεγάλως τοῖς Τρῳσὶ φωνῶν· | |
Chiuie din răsputeri și-ntartă pe-ai săi cu glas mare· | |
Τρῶες καὶ Λύκιοι καὶ Δάρδανοι ἀγχιμαχηταὶ | 150 |
ὦ Τρῷες καὶ Λύκιοι, καὶ Δάρδανοι πολεμισταὶ | |
„Voi Licieni și Troieni și Dardani care bateți de-aproape, | |
παρμένετ'· οὔ τοι δηρὸν ἐμὲ σχήσουσιν Ἀχαιοὶ | 151 |
παραμένετε, οὐκ ἐπὶ πολύ με κωλύσουσιν οἱ Ἕλληνες, | |
Stați fără preget; nu pot îndelung să mă-mpiedice-Aheii, | |
καὶ μάλα πυργηδὸν σφέας αὐτοὺς ἀρτύναντες, | 152 |
καὶ πάνυ φαλαγγηδὸν ἑαυτοὺς συντάξαντες, | |
Oricât de bine-ncheiate or fi cetele lor în șiraguri. | |
ἀλλ' ὀΐω χάσσονται ὑπ' ἔγχεος, εἰ ἐτεόν με | 153 |
ἀλλά μοι μόνῳ ὑποχωρήσουσιν ὑπὸ τοῦ δόρατος, εἰ ἀληθῶς με | |
Ei vor dosi-o bătuți, dacă-i drept că pe-aici mă trimise | |
ὦρσε θεῶν ὤριστος, ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης. | 154 |
ὁ ἄριστος τῶν θεῶν διήγειρεν ὁ μεγαλόκτυπος ἀνὴρ τῆς Ἥρας. | |
Zeul mai mare-n Olimp, al Herei bărbat, Tunătorul.” | |
ὣς εἰπὼν ὄτρυνε μένος καὶ θυμὸν ἑκάστου. | 155 |
οὕτως εἰπὼν παρώξυνε πάντων τὴν ψυχήν τε καὶ ἰσχὺν (τὴν προθυμίαν). | |
Asta vorbi și trezi el în toți vitejia și-avântul. | |
Δηΐφοβος δ' ἐν τοῖσι μέγα φρονέων ἐβεβήκει | 156 |
Δηίφοβος δὲ ἐν τούτοις μεγαλοφρονῶν ὥρμησεν | |
Fiul lui Priam întâi, Deifob, naintă cu trufie. | |
Πριαμίδης, πρόσθεν δ' ἔχεν ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην | 157 |
ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου, ἔμπροσθεν δὲ ἐκράτει τὴν πανταχόθεν ἴσην καὶ κυκλοτερῆ ἀσπίδα, μετεώρως καὶ ἐπ᾽ ἄκρων τῶν ποδῶν βαδίζων, | |
Scutul în față-i având și cu stânga țiindu-l într-una, | |
κοῦφα ποσὶ προβιβὰς καὶ ὑπασπίδια προποδίζων. | 158 |
καὶ τῷ κύκλῳ τῆς ἰδίας ἀσπίδος τὸ σῶμα ὑποκρύπτων, ὑπὸ τὴν ἀσπίδα τοὺς πόδας τιθείς, τοὐτέστι περικαλύπτων αὐτοὺς τῇ ἀσπίδι κατὰ τὴν πορείαν. | |
Merge cu pasul ușor sub pază de scut înainte. | |
Μηριόνης δ' αὐτοῖο τιτύσκετο δουρὶ φαεινῷ | 159 |
ὁ Μηριόνης δὲ αὐτοῦ ἐστοχάζετο δόρατι λαμπρῷ, | |
Dar Merione, ochindu-l, cu sulița-i scânteietoare | |
καὶ βάλεν, οὐδ' ἀφάμαρτε, κατ' ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην | 160 |
καὶ ἔπληξεν, οὐδὲ ἀπέτυχε, κατὰ τὴν κυκλοτερῆ ἀσπίδα τὴν ἐκ βύρσης | |
Bate deadreptul în scutul rotat cel de piele de taur, | |
ταυρείην· τῆς δ' οὔ τι διήλασεν, ἀλλὰ πολὺ πρὶν | 161 |
ταυρείας· δἰ αὐτῆς δὲ οὐδαμῶς διῆλθεν, ἀλλὰ πολλῷ πρότερον | |
Însă nu-l rupe deplin; înainte de-a trece printr-însul | |
ἐν καυλῷ ἐάγη δολιχὸν δόρυ· Δηΐφοβος δὲ | 162 |
κατὰ τὸν καυλὸν (τὸ ἄκρον τοῦ δόρατος τὸ ἐμβαλλόμενον εἰς τὴν ἐπιδορατίδα) κατεκλάσθη τὸ μακρὸν δόρυ. ὁ Δηίφοβος δὲ | |
Frânge-se al lăncii cotor, pe când Deifobos în față-i | |
ἀσπίδα ταυρείην σχέθ' ἀπὸ ἕο, δεῖσε δὲ θυμῷ | 163 |
τὴν ταυρείαν ἀσπίδα ἐκράτησεν ἀφ' ἑαυτοῦ, ἐφοβήθη δὲ ἐν τῇ ψυχὴ | |
Scutul din piele de taur îl ține departe, de teama | |
ἔγχος Μηριόναο δαΐφρονος· αὐτὰρ ὅ γ' ἥρως | 164 |
τὸ δόρυ τοῦ Μηριόνου τοῦ συνετοῦ· οὗτος δὲ ὁ ἥρως | |
Suliței lui Merione cel vrednic. Acesta, la urmă | |
ἂψ ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο, χώσατο δ' αἰνῶς | 165 |
ὀπίσω εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ἀνεχώρησεν, ἐλυπήθη δὲ χαλεπῶς, | |
Se furișă între-ai săi, în desime, cu ciudă grozavă | |
ἀμφότερον, νίκης τε καὶ ἔγχεος ὃ ξυνέαξε. | 166 |
κατ᾽ ἀμφότερον, ἐπί τε τῷ τῆς νίκης στερηθῆναι, καὶ ἐπὶ τῷ κλασθῆναι τὸ δόρυ. | |
Că-l înșelase nădejdea învingerii și arma-i se frânse; | |
βῆ δ' ἰέναι παρά τε κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν | 167 |
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι ἐπὶ τὰς σκηνὰς καὶ τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων, | |
Și luă fuga de-acolo prin tabără pân’ la corăbii | |
οἰσόμενος δόρυ μακρόν, ὅ οἱ κλισίηφι λέλειπτο. | 168 |
κομίσων τὸ μακρὸν δόρυ, ὅπερ αὐτῷ κατελείφθη ἐν τῇ σκηνῇ· | |
Alta să-și ia de la cort, o lance lăsată de dânsul. | |
οἳ δ' ἄλλοι μάρναντο, βοὴ δ' ἄσβεστος ὀρώρει. | 169 |
οἱ ἄλλοι δὲ ἐμάχοντο, θόρυβος δὲ ἀκατάπαυστος διηγέρθη. | |
Tot mai dau luptă ceilalți și larma era necurmată, | |
Τεῦκρος δὲ πρῶτος Τελαμώνιος ἄνδρα κατέκτα | 170 |
πρῶτον δὲ ὁ τοῦ Τελαμῶνος Τεῦκρος ἀπέκτεινεν ἄνδρα | |
Teucru Telamonianul ucise întâi pe voinicul | |
Ἴμβριον αἰχμητὴν πολυΐππου Μέντορος υἱόν· | 171 |
Ἴμβριον πολεμιστήν, τὸν υἱὸν Μέντορος τοῦ πολλοὺς ἵππους ἔχοντος, | |
Fiu al lui Mentor, pe Imbriu avutul în stave de iepe. | |
ναῖε δὲ Πήδαιον πρὶν ἐλθεῖν υἷας Ἀχαιῶν, | 172 |
κατῴκει δὲ Πήδαιον τὴν πόλιν πρὸ τοῦ ἐλθεῖν τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων, | |
El, înainte să vie Danaii, trăia în Pedeon. | |
κούρην δὲ Πριάμοιο νόθην ἔχε, Μηδεσικάστην· | 173 |
εἶχε δὲ γυναῖκα Μηδεσικάστην τὴν νόθην θυγατέρα τοῦ Πριάμου. | |
Se însoțise cu Medesicaste, a lui Priam copilă, | |
αὐτὰρ ἐπεὶ Δαναῶν νέες ἤλυθον ἀμφιέλισσαι, | 174 |
ἐπεὶ δὲ αἱ ἀμφοτέρωθεν περιστρεφόμεναι νῆες τῶν Ἑλλήνων ἦλθον, | |
Fată din flori; dar când au venit în corăbii Aheii, | |
ἂψ ἐς Ἴλιον ἦλθε, μετέπρεπε δὲ Τρώεσσι, | 175 |
ὀπίσω εἰς τὸ Ἴλιον ἀφίκετο, διέπρεπε δὲ ἐπὶ πᾶσι, τοῖς Τρῳσί, | |
El se întoarse la Troia de a fost pe-acolo cu vază. | |
ναῖε δὲ πὰρ Πριάμῳ· ὃ δέ μιν τίεν ἶσα τέκεσσι. | 176 |
κατῴκει δὲ πλησίον τοῦ Πριάμου· οὗτος δ᾽ αὐτὸν ἐτίμα ὁμοίως τοῖς τέκνοις. | |
Priam acasă-l primise, căci drag îi era ca și fiii. | |
τόν ῥ' υἱὸς Τελαμῶνος ὑπ' οὔατος ἔγχεϊ μακρῷ | 177 |
τοῦτον δὴ ὁ υἱὸς τοῦ Τελαμῶνος ὑποκάτω τοῦ ὠτὸς δόρατι μακρῷ | |
Teucru-l ajunse pe el cu sulița pe sub ureche, | |
νύξ', ἐκ δ' ἔσπασεν ἔγχος· ὃ δ' αὖτ' ἔπεσεν μελίη ὣς | 178 |
ἔπληξεν, ἐξέσπασε δὲ τὸ δόρυ, αὐτὸς δὲ κατέπεσεν ὥσπερ μελία, | |
Trase apoi arma-napoi și Imbriu căzu ca un frasin | |
ἥ τ' ὄρεος κορυφῇ ἕκαθεν περιφαινομένοιο | 179 |
ἥτις ἂν ἐν ταῖς κορυφαῖς τοῦ ὄρους τοῦ πόρρωθεν φαινομένου (ὁρωμένου) | |
Care tăiat pe la munte, pe-o culme departe văzută, | |
χαλκῷ ταμνομένη τέρενα χθονὶ φύλλα πελάσσῃ· | 180 |
σιδήρῳ τεμνομένη, τὰ ἁπαλὰ φύλλα πλησιάσῃ τῇ γῇ. | |
Cade grămadă pe jos cu mândreța-i de fragedă frunză. | |
ὣς πέσεν, ἀμφὶ δέ οἱ βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκῷ. | 181 |
οὕτω κατέπεσε, περὶ αὐτὸν δὲ ἤχησαν τὰ ὅπλα τὰ ποικίλως κατεσκευασμένα σιδήρῳ, | |
Astfel și Imbriu, de-i zornăie asupra-i podoaba de-aramă. | |
Τεῦκρος δ' ὁρμήθη μεμαὼς ἀπὸ τεύχεα δῦσαι· | 182 |
ὁ Τεῦκρος δὲ ὥρμησε προθυμούμενος ἐκδῦσαι τὰ ὅπλα. | |
Teucru s-aruncă la el voind armătura să prade; | |
Ἕκτωρ δ' ὁρμηθέντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ. | 183 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ ὁρμήσαντος ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ, | |
Hector asupra-i îndreaptă o suliță scânteietoare. | |
ἀλλ' ὃ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος | 184 |
ἀλλ' οὗτος μὲν ἐξ ἐναντίας ἰδὼν ἐφυλάξατο τὸ σιδηροῦν δόρυ | |
Teucru, în față-i zărind-o, se trage puțin de la țintă, | |
τυτθόν· ὃ δ' Ἀμφίμαχον Κτεάτου υἷ' Ἀκτορίωνος | 185 |
βραχύ· οὗτος δὲ Ἀμφίμαχον τὸν υἱὸν τοῦ Κτεάτου τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἄκτορος, | |
Sulița-n locu-i atinse la inimă pe-al lui Cteatos | |
νισόμενον πόλεμον δὲ κατὰ στῆθος βάλε δουρί· | 186 |
πορευόμενον εἰς τὸν πόλεμον ἔτρωσε κατὰ τὸ στῆθος δόρατι, | |
Fiu Amfimah, al lui Actor nepot repezit la bătaie; | |
δούπησεν δὲ πεσών, ἀράβησε δὲ τεύχε' ἐπ' αὐτῷ. | 187 |
ἐψόφησε δὲ καταπεσών, ἤχησαν γὰρ τὰ ὅπλα ἐπ' αὐτῷ. | |
El se prăvale bufnind și zuruie-arama pe dânsul. | |
Ἕκτωρ δ' ὁρμήθη κόρυθα κροτάφοις ἀραρυῖαν | 188 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ ὥρμησεν τὴν τοῖς μήνιγξιν ἐφηρμοσμένην περικεφαλαίαν | |
Hector aleargă spre mort și stă să-l despoaie de coiful | |
κρατὸς ἀφαρπάξαι μεγαλήτορος Ἀμφιμάχοιο· | 189 |
ἀφελέσθαι τῆς κεφαλῆς Ἀμφιμάχου τοῦ μεγαλοψύχου. | |
Bine-ncheiat pe la tâmple. Dar Aias îl vede și-ndată | |
Αἴας δ' ὁρμηθέντος ὀρέξατο δουρὶ φαεινῷ | 190 |
ὁ Αἴας δὲ ὁρμήσαντος τοῦ Ἕκτορος ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ, | |
Spre năpustitul războinic răpede o lance, dar arma | |
Ἕκτορος· ἀλλ' οὔ πῃ χροὸς εἴσατο, πᾶς δ' ἄρα χαλκῷ | 191 |
ἀλλ᾽ οὐ διὰ τοῦ σώματος διῆλθε, πᾶς δὲ σιδήρῳ | |
Nu-l înțepă nicăirea, căci trupu-i în ferec de aramă | |
σμερδαλέῳ κεκάλυφθ'· ὃ δ' ἄρ' ἀσπίδος ὀμφαλὸν οὖτα, | 192 |
καταπληκτικῷ κεκαλυμμένος ἦν, οὗτος δὲ τὸν ὀμφαλὸν τῆς ἀσπίδος ἔβαλεν, | |
Fuse deplin înarmat; numai scutu-n buric îi împunse | |
ὦσε δέ μιν σθένεϊ μεγάλῳ· ὃ δὲ χάσσατ' ὀπίσσω | 193 |
ὤθησε δὲ αὐτὸν δυνάμει μεγάλῃ, οὗτος δὲ ὑπεχώρησεν εἰς τοὐπίσω | |
Vajnic într-însul izbind. Deci Hector se trase din fața | |
νεκρῶν ἀμφοτέρων, τοὺς δ' ἐξείρυσσαν Ἀχαιοί. | 194 |
τῶν δύο νεκρῶν· τούτους δὲ ἐξείλκυσαν οἱ Ἕλληνες. | |
Celor doi morți, care fură luați de Ahei; Amfimahos | |
Ἀμφίμαχον μὲν ἄρα Στιχίος δῖός τε Μενεσθεὺς | 195 |
τὸν μὲν οὖν Ἀμφίμαχον ὁ Στιχίος καὶ ὁ ἐνδοξότατος Μενεσθεὺς | |
Fu ridicat și în tabăra Aheilor dus de fruntașii | |
ἀρχοὶ Ἀθηναίων κόμισαν μετὰ λαὸν Ἀχαιῶν· | 196 |
οἱ ἀρχηγοὶ τῶν Ἀθηναίων ἐκόμισαν πρὸς τὸ πλῆθος τῶν Ἑλλήνων· | |
Atenienilor, de Menesteu și Stihios, iar Imbriu | |
Ἴμβριον αὖτ' Αἴαντε μεμαότε θούριδος ἀλκῆς | 197 |
τὸν Ἴμβριον δὲ οἱ Αἴαντες προθυμίαν ἔχοντες ἰσχύος πολεμικῆς· | |
Fu-ndepărtat de cei doi luptători, de năvalnicii Aias. | |
ὥς τε δύ' αἶγα λέοντε κυνῶν ὕπο καρχαροδόντων | 198 |
ὥσπερ ὅταν δύο λέοντες ἀπὸ κυνῶν ὀξεῖς καὶ ἐπικαμπεῖς ὀδόντας ἐχόντων, | |
Cum de la câinii colțoși doi lei, când răpiră o capră, | |
ἁρπάξαντε φέρητον ἀνὰ ῥωπήϊα πυκνὰ | 199 |
αἶγα ἀφελόμενοι φέρωσι κατὰ τὰ ῥωπεῖα, ἤτοι τοὺς τόπους, ἐν οἷς ῥῶπες φύονται, ἤτοι πολύφυλλα καὶ ἱμαντώδη φυτὰ δρυῶν, | |
Poartă povara cu ei mai încolo prin dese tufișuri | |
ὑψοῦ ὑπὲρ γαίης μετὰ γαμφηλῇσιν ἔχοντε, | 200 |
ἐφ᾽ ὕψους ὑπεράνω τῆς γῆς, κατέχοντες αὐτὴν ἐν ταῖς σιαγόσιν· | |
Și încolțită o țin între fălci spre pământ atârnată; | |
ὥς ῥα τὸν ὑψοῦ ἔχοντε δύω Αἴαντε κορυστὰ | 201 |
οὕτω δὴ τοῦτον ἐφ᾽ ὕψους κατέχοντες οἱ δύο ὁπλίται Αἴαντες | |
Astfel și Aias cei doi pe sus țineau leșul lui Imbriu | |
τεύχεα συλήτην· κεφαλὴν δ' ἁπαλῆς ἀπὸ δειρῆς | 202 |
τὰ ὅπλα ἐσύλησαν, τὴν κεφαλὴν ἀπὸ τοῦ ἁπαλοῦ τραχήλου | |
Și-l despoiau. Mânios de pierderea lui Amfimahos, | |
κόψεν Ὀϊλιάδης κεχολωμένος Ἀμφιμάχοιο, | 203 |
ἀπέτεμεν ὁ δὲ υἱὸς τοῦ Ὀϊλεως, ὀργισθεὶς ἕνεκα τοῦ Ἀμφιμάχου, | |
Aias Oilidul tăie cu-a lui sabie capul lui Imbriu | |
ἧκε δέ μιν σφαιρηδὸν ἑλιξάμενος δι' ὁμίλου· | 204 |
ἔρριψε δὲ αὐτὴν διὰ τοῦ στρατοῦ δίκην σφαίρας συστρέψας τὴν χεῖρα, | |
Și-l azvârli ca pe-o minge, de merse de-a dura prin gloată | |
Ἕκτορι δὲ προπάροιθε ποδῶν πέσεν ἐν κονίῃσι. | 205 |
ἔμπροσθεν δὲ τῶν ποδῶν τοῦ Ἕκτορος κατέπεσεν ἐν τοῖς χώμασι, | |
Până ce-ajunse prin colb la picioarele marelui Hector. | |
καὶ τότε δὴ περὶ κῆρι Ποσειδάων ἐχολώθη | 206 |
καὶ τότε δὴ ὠργίσθη κατὰ ψυχὴν ὁ Ποσειδῶν | |
Zeul Poseidon atunci se înfurie peste măsură | |
υἱωνοῖο πεσόντος ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι, | 207 |
ἀποθανόντος τοῦ ἐγγόνου ἐν τῇ χαλεπῇ μάχῃ, | |
Cum pe nepotu-i și-l vede lungit pe câmpia de sânge, | |
βῆ δ' ἰέναι παρά τε κλισίας καὶ νῆας Ἀχαιῶν | 208 |
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι πρὸς τὰς σκηνὰς καὶ τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων, | |
Tabără printre Ahei la corăbii, ajută, ia parte | |
ὀτρυνέων Δαναούς, Τρώεσσι δὲ κήδεα τεῦχεν. | 209 |
παροξύνων τοὺς Ἕλληνας, τοῖς Τρῳσὶ δὲ λύπας κατεσκεύαζεν. | |
Și dă imbold tuturor și Troienilor pagub-aduse. | |
Ἰδομενεὺς δ' ἄρα οἱ δουρικλυτὸς ἀντεβόλησεν | 210 |
Ἰδομενεὺς δὲ ὁ κατὰ τὸ δόρυ ἔνδοξος ἀπήντησεν αὐτῷ, | |
Idomeneu, sulițașul vestit, îl întâmpină-n cale | |
ἐρχόμενος παρ' ἑταίρου, ὅ οἱ νέον ἐκ πολέμοιο | 211 |
ἐρχόμενος ἀπὸ σκηνῆς τινὸς φίλου, ὅστις αὐτῷ ἐκ τοῦ πολέμου νεωστὶ | |
Tocmai în clipa când el venea înspre zeu de la soțul, | |
ἦλθε κατ' ἰγνύην βεβλημένος ὀξέϊ χαλκῷ. | 212 |
ἀφίκετο τετρωμένος κατὰ τὸ ὀπίσω τοῦ γόνατος μέρος σιδήρῳ ὀξεῖ, | |
Care, rănit în genunchi, abia se-ntorsese din luptă; | |
τὸν μὲν ἑταῖροι ἔνεικαν, ὃ δ' ἰητροῖς ἐπιτείλας | 213 |
ὃν ἤνεγκαν μὲν οἱ φίλοι· οὗτος δὲ ἐπιτάξας τοῖς ἰατροῖς | |
Îl aduseser-ai lui, dar vracilor el încrezându-l, | |
ἤϊεν ἐς κλισίην· ἔτι γὰρ πολέμοιο μενοίνα | 214 |
κατὰ τὴν σκηνὴν ἐπορεύετο εἰς τὸν πόλεμον, ἔτι γὰρ αὐτοῦ προθυμίαν εἶχε | |
Iute plecă de la cort, căci Idomeneu era încă | |
ἀντιάαν· τὸν δὲ προσέφη κρείων ἐνοσίχθων | 215 |
μεταλαμβάνειν καὶ ἐφάπτεσθαι. πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ βασιλεὺς ὁ σείων τὴν γῆν | |
Dornic de încăierare. Iar zeu-ncepu să-l întrebe, | |
εἰσάμενος φθογγὴν Ἀνδραίμονος υἷϊ Θόαντι | 216 |
ὁμοιωθεὶς κατὰ τὴν φωνὴν Θόαντι τῷ υἱῷ τοῦ Ἀνδραίμονος, | |
Glasul și chipul luând de la Toas Andremonianul, | |
ὃς πάσῃ Πλευρῶνι καὶ αἰπεινῇ Καλυδῶνι | 217 |
ὃς πάσης τῆς Πλευρῶνος καὶ τῆς ὑψηλῆς Καλυδῶνος | |
Care domnea-n Calidonul înalt și în toată Plevrona | |
Αἰτωλοῖσιν ἄνασσε, θεὸς δ' ὣς τίετο δήμῳ· | 218 |
τῶν Αἰτωλῶν ἐβασίλευεν, ὥσπερ δὲ θεὸς ἐτιμᾶτο ὑπὸ τοῦ δήμου. | |
Peste Etoli și era socotit ca un zeu între dânșii· | |
Ἰδομενεῦ Κρητῶν βουληφόρε ποῦ τοι ἀπειλαὶ | 219 |
ὦ Ἰδομενεῦ, γνωμοδότα τῶν Κρητῶν, ποῦ σοι αἱ ἀπειλαὶ | |
„Frunte-a cretanilor, Idomeneu, oare unde-i mândria | |
οἴχονται, τὰς Τρωσὶν ἀπείλεον υἷες Ἀχαιῶν; | 220 |
καὶ διϊσχυρίσεις καὶ καυχήσεις ἐχώρησαν, ἅς ἠπείλουν τοῖς Τρῳσὶν οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων; | |
Care-i făcea pe Ahei s-amenințe oștimea din Troia?” | |
τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 221 |
πρὸς τοῦτον δὲ Ἰδομενεὺς ὁ ἀρχηγὸς τῶν Κρητῶν ἐναντίον ἔλεγεν· | |
Domnul cretanilor numaidecât a răspuns lui Poseidon· | |
ὦ Θόαν οὔ τις ἀνὴρ νῦν γ' αἴτιος, ὅσσον ἔγωγε | 222 |
ὦ Θόαν, οὐδεὶς ἀνὴρ νυνὶ ὑπαίτιός ἐστιν, ὅσον ἐγὼ | |
„De-nvinuit nu e nimeni acuma de-ai noștri, o, Toas, | |
γιγνώσκω· πάντες γὰρ ἐπιστάμεθα πτολεμίζειν. | 223 |
οἶδα, πάντες γὰρ ἐπιστάμεθα μάχεσθαι, | |
După cât știu; ne pricepem noi toți când e vorba de arme. | |
οὔτέ τινα δέος ἴσχει ἀκήριον οὔτέ τις ὄκνῳ | 224 |
οὐτέ τινα φόβος ἐπέχει ἀψυχοποιός, οὔτε τις δειλίᾳ (ἀμελείᾳ) | |
Nimenea nu stă de frică-nghețat și nu pregetă nimeni, | |
εἴκων ἀνδύεται πόλεμον κακόν· ἀλλά που οὕτω | 225 |
ὑπείκων καὶ ἐνδιδοὺς ἀναβάλλεται τὸν χαλεπὸν πόλεμον, ἀλλά γε οὕτω που | |
Nici nu se lasă când intră-n război, dar așa e pesemne | |
μέλλει δὴ φίλον εἶναι ὑπερμενέϊ Κρονίωνι | 226 |
ἔοικεν εἶναι ἀρεστὸν τῷ μεγαλοδυνάμῳ υἱῷ τοῦ Κρόνου, | |
Voia și buna plăcere-a lui Zeus atot-țiitorul, | |
νωνύμνους ἀπολέσθαι ἀπ' Ἄργεος ἐνθάδ' Ἀχαιούς. | 227 |
ἀνωνύμους φθαρῆναι πόρρω τοῦ Ἄργους ἐνταῦθα τοὺς Ἕλληνας. | |
Jalnic aicea, departe de Argos, să piară Danaii. | |
ἀλλὰ Θόαν, καὶ γὰρ τὸ πάρος μενεδήϊος ἦσθα, | 228 |
ἀλλ᾽ ὦ Θόαν, καὶ γὰρ τὸ πρότερον ὑπομονητικὸς ἐν τῇ μάχῃ ὑπῆρχες, | |
Hai dar încoace, o, Toas, tu care te-mpieptui de-a pururi | |
ὀτρύνεις δὲ καὶ ἄλλον ὅθι μεθιέντα ἴδηαι· | 229 |
προὔτρεπες γὰρ καὶ ἄλλον ὁπηνίκα καταλείποντα καὶ ἀμελοῦντα ἑώρας, | |
Și îmboldești pe oricine, de-l vezi că-i codit și se lasă, | |
τὼ νῦν μήτ' ἀπόληγε κέλευέ τε φωτὶ ἑκάστῳ. | 230 |
δι' ὃ καὶ νῦν μήτε σὺ ἀποπαύου, καὶ ἑκάστῳ ἀνδρὶ παρακελεύου· | |
Nu înceta să te bați și să-nflacări pe toți la bătaie.” | |
τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Ποσειδάων ἐνοσίχθων· | 231 |
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνετο Ποσειδῶν ὁ κινῶν τὴν γῆν· | |
Zice lui Idomeneu Poseidon, Cutremurul lumii· | |
Ἰδομενεῦ μὴ κεῖνος ἀνὴρ ἔτι νοστήσειεν | 232 |
ὦ Ἰδομενεῦ, μὴ τοῦ λοιποῦ ἐκεῖνος ὁ ἀνὴρ ὑποστρέψειεν | |
„Nu mai ajungă-napoi în țară la el de la Troia, | |
ἐκ Τροίης, ἀλλ' αὖθι κυνῶν μέλπηθρα γένοιτο, | 233 |
ἐκ τῆς Τροίας, ἀλλ᾽ αὐτόθι γένοιτο παίγνια κυνῶν, | |
Ci pe aicea să cadă și cânilor hrană să fie, | |
ὅς τις ἐπ' ἤματι τῷδε ἑκὼν μεθίῃσι μάχεσθαι. | 234 |
ὅστις ἐν τῇδε τῇ ἡμέρᾳ ἐθελουσίως καταλείπει τὸ μάχεσθαι· | |
Cine în ziua de azi va dosi-o din valmă pe vrute. | |
ἀλλ' ἄγε τεύχεα δεῦρο λαβὼν ἴθι· ταῦτα δ' ἅμα χρὴ | 235 |
ἀλλ' ἄγε λαβὼν τὰ ὅπλα, πορεύθητι ἐνθάδε, ταῦτα γὰρ ὁμοῦ δεῖ μετὰ κακοπαθείας καὶ ταλαιπωρίας | |
Haide, ia-ți arma și vino curând să ne punem la lucru; | |
σπεύδειν, αἴ κ' ὄφελός τι γενώμεθα καὶ δύ' ἐόντε. | 236 |
ἐνεργεῖν, εἴποτέ τις ὠφέλεια γενοίμεθα, καὶ οἱ δύο ὑπάρχοντες· | |
Poate, deși suntem doi, vom fi de folos împreună; | |
συμφερτὴ δ' ἀρετὴ πέλει ἀνδρῶν καὶ μάλα λυγρῶν, | 237 |
ἡ ἀρετὴ δὲ καὶ δύναμις καὶ τῶν πάνυ ἀνάνδρων καὶ δειλῶν συμφορητὴ καὶ συνακτὴ ἐστίν· | |
Unde-i unire sunt tari și cei mai lipsiți de tărie, | |
νῶϊ δὲ καί κ' ἀγαθοῖσιν ἐπισταίμεσθα μάχεσθαι. | 238 |
ἡμεῖς δὲ καὶ ἀγαθοῖς ἄν καὶ ἀνδρείοις ἐμπείρως ἔχομεν πολεμεῖν. | |
Însă noi doi și cu oameni viteji am putea să ne punem.” | |
ὣς εἰπὼν ὃ μὲν αὖτις ἔβη θεὸς ἂμ πόνον ἀνδρῶν· | 239 |
οὕτως εἰπών, ὁ μὲν θεὸς αὖθις ἐπορεύθη εἰς τὸν κάματον καὶ πόλεμον τῶν ἀνδρῶν. | |
Zeul, acestea rostind, se întoarse la zorul oștirii. | |
Ἰδομενεὺς δ' ὅτε δὴ κλισίην εὔτυκτον ἵκανε | 240 |
ὁ Ἰδομενεὺς δὲ ἐπειδὴ ἀφίκετο εἰς τὴν καλῶς κατεσκευασμένην σκηνήν, | |
Idomeneu după asta, sosind pe la cortu-i, încinse | |
δύσετο τεύχεα καλὰ περὶ χροΐ, γέντο δὲ δοῦρε, | 241 |
ἐνεύσατο τὰ καλὰ ὅπλα περὶ τὸ σῶμα, ἔλαβε δὲ δόρατα | |
Arme frumoase pe el, luă și-o pereche de suliți, | |
βῆ δ' ἴμεν ἀστεροπῇ ἐναλίγκιος, ἥν τε Κρονίων | 242 |
ὥρμησεν δὲ πορεύεσθαι ὅμοιος ἀστραπῇ, ἣν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου | |
Repede apoi o porni ca un fulger pe care apucându-l | |
χειρὶ λαβὼν ἐτίναξεν ἀπ' αἰγλήεντος Ὀλύμπου | 243 |
λαβὼν τῇ χειρὶ διέσεισεν ἀπὸ τοῦ λαμπροῦ οὐρανοῦ, | |
Din luminosul Olimp îl aiaptă pământului Zeus | |
δεικνὺς σῆμα βροτοῖσιν· ἀρίζηλοι δέ οἱ αὐγαί· | 244 |
ἐμφαίνων σημεῖον τοῖς ἀνθρώποις, μεγάλως δὲ ἔκδηλοι τυγχάνουσιν αὐτοῦ αἱ λαμπηδόνες· | |
Piază la oameni vădind, iar razele-i sunt vederoase; | |
ὣς τοῦ χαλκὸς ἔλαμπε περὶ στήθεσσι θέοντος. | 245 |
οὕτως ὃ σίδηρος περιέλαμπε περὶ τὰ στήθη τούτου τρέχοντος. | |
Tocmai așa fulgera și pe Idomeneu armătura. | |
Μηριόνης δ' ἄρα οἱ θεράπων ἐῢς ἀντεβόλησεν | 246 |
Μηριόνης δ᾽ αὐτῷ ὁ ἀγαθὸς θεράπων συνήντησεν | |
Vrednicu-i soț Merione dădu peste dânsul în cale | |
ἐγγὺς ἔτι κλισίης· μετὰ γὰρ δόρυ χάλκεον ᾔει | 247 |
ἐγγὺς ἔτι ὄντι τῆς σκηνῆς, ἐπορεύετο γὰρ δόρυ σιδηροῦν | |
Încă pe-aproape de cort, mergea să-și aducă o lance. | |
οἰσόμενος· τὸν δὲ προσέφη σθένος Ἰδομενῆος· | 248 |
κομίσων (ληψόμενος). πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ἡ τοῦ Ἰδομενέως ἰσχύς. | |
Idomeneus, cum dete de el, începu să-l întrebe· | |
Μηριόνη Μόλου υἱὲ πόδας ταχὺ φίλταθ' ἑταίρων | 249 |
ὦ Μηριόνη υἱὲ τοῦ Μόλου, κατὰ πόδας ταχύ, φίλτατε φίλων, | |
„Sprintene fiu al lui Mol, Merione, prea scumpe tovarăș, | |
τίπτ' ἦλθες πόλεμόν τε λιπὼν καὶ δηϊοτῆτα; | 250 |
τί δήποτε παρεγένου καταλιπὼν τὸν πόλεμον καὶ τὴν μάχην; | |
Ce vii încoace și lași bătălia, vultoarea cea cruntă? | |
ἠέ τι βέβληαι, βέλεος δέ σε τείρει ἀκωκή, | 251 |
ἢ τέτρωσαι, ἡ τρῶσις δέ σε ὀξὺ καταπονεῖ; | |
Nu cumva tu ești rănit și te chinuie-nfipta țepușă | |
ἦέ τευ ἀγγελίης μετ' ἔμ' ἤλυθες; οὐδέ τοι αὐτὸς | 252 |
ἢ περί τινος (ἀπό τινος) ἀγγελίας πρὸς ἐμὲ ἀφίκου; οὐδὲ αὐτὸς | |
Din zburătură? Sau vii după mine să-mi dai poate o știre? | |
ἧσθαι ἐνὶ κλισίῃσι λιλαίομαι, ἀλλὰ μάχεσθαι. | 253 |
καθῆσθαι ἐν ταῖς σκηναῖς ἐπιθυμῶ, ἀλλὰ πολεμεῖν. | |
Nu șed nici eu doar în cort, ci-mi arde mereu de-avântare.” | |
τὸν δ' αὖ Μηριόνης πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· | 254 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ συνετὸς Μηριόνης ἐναντίον ἔλεγεν. | |
Dar Merione, cumintele fiu al lui Mol, îi răspunse· | |
Ἰδομενεῦ, Κρητῶν βουληφόρε χαλκοχιτώνων, | 255 |
ὦ Ἰδομενεῦ γνωμοδότα τῶν σιδηροθωράκων Κρητῶν, | |
„Idomeneu luminate, tu sfetnice-al oastei cretane, | |
ἔρχομαι εἴ τί τοι ἔγχος ἐνὶ κλισίῃσι λέλειπται | 256 |
πορεύομαι, εἴ τι σοι δόρυ κατελείφθη ἐν ταῖς σκηναῖς, | |
Vin să mai iau de la cort vreo lance lăsată de tine; | |
οἰσόμενος· τό νυ γὰρ κατεάξαμεν ὃ πρὶν ἔχεσκον | 257 |
ληψόμενος, τοῦτο (ἐκεῖνο) γὰρ δὴ ὃ πρότερον εἶχον κατεκλάσαμεν, καὶ συνετρίψαμεν, | |
Una-am avut-o la mine, dar ea mi se rupse-adineauri, | |
ἀσπίδα Δηϊφόβοιο βαλὼν ὑπερηνορέοντος. | 258 |
πλήξας τὴν ἀσπίδα τοῦ Δηϊφόβου τοῦ μάλα ἀνδρείου. | |
Când nimerit-am în pavăza lui Deifobos semețul.” | |
τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 259 |
πρὸς τοῦτον δὲ Ἰδομενεὺς ὄ τῶν Κρητῶν ἀρχηγὸς ἐναντίον ἔλεγε· | |
Idomeneu, al Cretanilor domn, la aceasta răspunse· | |
δούρατα δ' αἴ κ' ἐθέλῃσθα καὶ ἓν καὶ εἴκοσι δήεις | 260 |
δόρατα ἐὰν θέλῃς, καὶ ἓν καὶ εἴκοσιν εὑρήσεις, | |
„Suliți de vrei tu și una și chiar douăzeci, o să afli | |
ἑσταότ' ἐν κλισίῃ πρὸς ἐνώπια παμφανόωντα | 261 |
ἑστῶτα ἐν τῇ σκηνῇ κατὰ τοὺς ἐναντίους τῶν εἰσόδων τοίχους, περιλάμποντα, | |
Colea prin cort unde stau la peretele luciu proptite ; | |
Τρώϊα, τὰ κταμένων ἀποαίνυμαι· οὐ γὰρ ὀΐω | 262 |
Τρωικά, ἅπερ τῶν ἀναιρεθέντων ἀφαιροῦμαι. οὐ γὰρ οἶμαι | |
Le-am ridicat de la leșuri troiene, căci eu, cum mi-e felul, | |
ἀνδρῶν δυσμενέων ἑκὰς ἱστάμενος πολεμίζειν. | 263 |
μάχεσθαι ἱστάμενος μακρὰν τῶν πολεμίων ἀνδρῶν· | |
Nu din departe, ci tot din aproape mă bat cu Troienii· | |
τώ μοι δούρατά τ' ἔστι καὶ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι | 264 |
δι' ὃ δόρατά μοί εἰσι, καὶ ἀσπίδες ὀμφαλοὺς ἔχουσαι, | |
De-asta și am eu la mine o grămadă de lănci și de scuturi | |
καὶ κόρυθες καὶ θώρηκες λαμπρὸν γανόωντες. | 265 |
καὶ περικεφαλαῖαι, καὶ θώρακες λαμπρῶς ἀποστίλβοντες. | |
Nu mai puține și coifuri și platoșe scânteietoare.” | |
τὸν δ' αὖ Μηριόνης πεπνυμένος ἀντίον ηὔδα· | 266 |
πρὸς τοῦτον δὲ ὁ συνετὸς Μηριόνης ἐναντίον ἔλεγε. | |
Vorba-i întoarse cumintele fiu al lui Mol, Merione· | |
καί τοι ἐμοὶ παρά τε κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ | 267 |
καί τοι μοὶ παρὰ τῇ σκηνῇ, καὶ τῇ μελαίνῃ νηί, | |
„Prăzi am și eu sumedenie-n cort și-n corabia neagră | |
πόλλ' ἔναρα Τρώων· ἀλλ' οὐ σχεδόν ἐστιν ἑλέσθαι. | 268 |
πολλὰ σκύλα τῶν Τρῴων εἰσίν, ἀλλ᾽ οὐ πλησίον ἐστὶ λαβεῖν· | |
Tot de la morții Troieni, ci-i greu să le aduc de departe. | |
οὐδὲ γὰρ οὐδ' ἐμέ φημι λελασμένον ἔμμεναι ἀλκῆς, | 269 |
οὐ γὰρ ἐμαυτὸν οἴομαι εἶναι ἀμνήμονα ἰσχύος πολεμικῆς, | |
Dar mi se pare că nu uit și eu să-mi arăt vitejia; | |
ἀλλὰ μετὰ πρώτοισι μάχην ἀνὰ κυδιάνειραν | 270 |
ἀλλ᾽ ἐν πρώτοις κατὰ τὸν πόλεμον τὸν τοὺς ἄνδρας δοξάζοντα | |
Ba dimpotrivă, stau veșnic în frunte ne-nfrânt și mă-ncaer, | |
ἵσταμαι, ὁππότε νεῖκος ὀρώρηται πολέμοιο. | 271 |
ἵσταμαι, ὁπόταν ἐγερθῇ φιλονεικία καὶ ἔρις πολέμου, | |
Cum se pornește lovitul în lupta cea plină de slavă. | |
ἄλλόν πού τινα μᾶλλον Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων | 272 |
ἄλλον τινά που τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων μᾶλλον | |
Dintre Ahei poate nimenea asta n-o știe mai bine. | |
λήθω μαρνάμενος, σὲ δὲ ἴδμεναι αὐτὸν ὀΐω. | 273 |
λανθάνω μαχόμενος, σὲ δὲ αὐτὸν εἰδέναι ὑπολαμβάνω. | |
Cum o știi tu negreșit, ce harță duc eu cu dușmanii.” | |
τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 274 |
πρὸς τοῦτον Ἰδομενεὺς ὁ ἀρχηγὸς τῶν Κρητῶν ἐναντίον ἔλεγεν· | |
Domnul cretanilor lui Merione din nou îi răspunse· | |
οἶδ' ἀρετὴν οἷός ἐσσι· τί σε χρὴ ταῦτα λέγεσθαι; | 275 |
οἶδα οἷος ὑπάρχεις κατ᾽ ἀρετήν, τί σε δεῖ ταῦτα λέγειν· | |
„Cât ești de vrednic, o știu; de ce mi-o spui mie zadarnic? | |
εἰ γὰρ νῦν παρὰ νηυσὶ λεγοίμεθα πάντες ἄριστοι | 276 |
εἰ γὰρ νῦν παρὰ ταῖς ναυσὶ καταριθμούμεθα πάντες οἱ κράτιστοι | |
Dacă pe-alese noi cei mai bărbați la corăbii cu toții | |
ἐς λόχον, ἔνθα μάλιστ' ἀρετὴ διαείδεται ἀνδρῶν, | 277 |
εἰς ἐνέδραν, ὅπου μάλιστα ἡ ἀρετὴ τῶν ἀνδρῶν δείκνυται καὶ φαίνεται, | |
Ne-am aținea unde azi mai mult vitejia s-arată | |
ἔνθ' ὅ τε δειλὸς ἀνὴρ ὅς τ' ἄλκιμος ἐξεφαάνθη· | 278 |
ὅπου (τότε) καὶ ὁ δειλὸς ἀνήρ, καὶ ὅς ἐστιν ἰσχυρὸς καὶ ἀνδρεῖος φανερὸς καὶ δῆλος ἐγένετο. | |
Și se descoperă cine-i fricosul și cine-i bărbatul, | |
τοῦ μὲν γάρ τε κακοῦ τρέπεται χρὼς ἄλλυδις ἄλλῃ, | 279 |
τοῦ μὲν γὰρ δειλοῦ μεταβάλλεται ἡ τοῦ σώματος ἐπιφάνεια ἀπὸ ἄλλου εἰς ἄλλο κατάστημα, | |
Unde mișelul naintea primejdiei schimbă la fețe, | |
οὐδέ οἱ ἀτρέμας ἧσθαι ἐρητύετ' ἐν φρεσὶ θυμός, | 280 |
οὐδ᾽ αὐτῷ καὶ ψυχὴ ἐπέχεται ἐν τῷ λογιστικῷ καθῆσθαι ἥσυχος, | |
Firea nu-l lasă să stea liniștit, ci se-ndoaie de șele | |
ἀλλὰ μετοκλάζει καὶ ἐπ' ἀμφοτέρους πόδας ἵζει, | 281 |
ἀλλ᾽ ὑπογονατίζει, καὶ ἐφ᾽ ἑκάτερον πόδα καθίζει· | |
Și se tot farmă și stă pe picioare, pe unul, pe altul, | |
ἐν δέ τέ οἱ κραδίη μεγάλα στέρνοισι πατάσσει | 282 |
ἡ καρδία δὲ αὐτῷ μεγάλως ἐν τοῖς στέρνοις σφύζει | |
Inima-i bocăne-n pieptu-i grozav, i se pare că vede | |
κῆρας ὀϊομένῳ, πάταγος δέ τε γίγνετ' ὀδόντων· | 283 |
καὶ ὑποκινεῖται παλμῷ, θάνατον προσδοκῶντι, κτύπος δὲ ἀποτελεῖται τῶν ὀδόντων· | |
Moartea spre sine venind și-i clănțăne dinții de groază. | |
τοῦ δ' ἀγαθοῦ οὔτ' ἂρ τρέπεται χρὼς οὔτέ τι λίην | 284 |
τοῦ ἀνδρείου δὲ οὔτε ἡ ἐπιφάνεια τοῦ σώματος μεταβάλλει, οὔτε πάνυ | |
Cine-i levint, dimpotrivă, de loc nu se schimbă la față. | |
ταρβεῖ, ἐπειδὰν πρῶτον ἐσίζηται λόχον ἀνδρῶν, | 285 |
φοβεῖται, ἐπὰν ἅπαξ καθεσθῇ ἐν τῇ ἐνέδρᾳ τῶν ἀνδρῶν, | |
Nici nu se tulbură cum își ia loc în șirag și s-aține, | |
ἀρᾶται δὲ τάχιστα μιγήμεναι ἐν δαῒ λυγρῇ· | 286 |
εὔχεται δὲ τὴν ταχίστην συμβαλεῖν τοῖς πολεμίοις ἐν τῇ χαλεπῇ μάχῃ, | |
Și-n fiorosul pârjol el e gata să sară mai iute. | |
οὐδέ κεν ἔνθα τεόν γε μένος καὶ χεῖρας ὄνοιτο. | 287 |
οὐδ' ἂν ἐνταῦθά τις καταμέμψοιτο τὴν σὴν δύναμίν τε καὶ προθυμίαν· | |
Nimeni acolo nu poate să-i scadă curajul și fapta. | |
εἴ περ γάρ κε βλεῖο πονεύμενος ἠὲ τυπείης | 288 |
ἐὰν γὰρ βληθείης ταλαιπωρῶν, καὶ πολεμῶν, ἢ τρωθείης ἐκ χειρός, | |
Dacă doar fi-vei rănit, de departe de-o fi ori de-aproape, | |
οὐκ ἂν ἐν αὐχέν' ὄπισθε πέσοι βέλος οὐδ' ἐνὶ νώτῳ, | 289 |
οὐκ ἂν ὄπισθεν ἐν τῷ τραχήλῳ πέσοι τὸ βέλος, οὐδὲ ἐν τοῖς νώτοις, | |
Nu vei primi lovitura-n cerbice și nici pe la spate, | |
ἀλλά κεν ἢ στέρνων ἢ νηδύος ἀντιάσειε | 290 |
ἀλλὰ ἢ τῶν στέρνων ἂν ἀπαντήσειες, ἢ τῇ γαστρὶ | |
Numai în piept de te-ajunge cumva ori te spintecă arma, | |
πρόσσω ἱεμένοιο μετὰ προμάχων ὀαριστύν. | 291 |
εἰς τὸ πρόσω ὁρμῶντός σου ἐπὶ τὴν ὁμιλίαν καὶ συναναστροφήν, ἤγουν τὴν μάχην, τῶν πρωταγωνιστῶν· | |
Pentru că stărui-nainte mereu ca vitejii din frunte. | |
ἀλλ' ἄγε μηκέτι ταῦτα λεγώμεθα νηπύτιοι ὣς | 292 |
ἀλλ᾽ ἄγε μὴ λέγωμεν ταῦτα ὡς νήπιοι καὶ ἄφρονες | |
Dar, o, prietene, haidem! Să nu stăm aici ca copiii | |
ἑσταότες, μή πού τις ὑπερφιάλως νεμεσήσῃ· | 293 |
ἑστῶτες, μή τίς που ὑπερηφάνως μέμψηται, | |
Sporovăind, ca să nu se-nciudeze pe noi oarecine. | |
ἀλλὰ σύ γε κλισίην δὲ κιὼν ἕλευ ὄβριμον ἔγχος. | 294 |
ἀλλὰ σὺ ἀφικόμενος εἰς τὴν σκηνὴν λάβε τὸ ἰσχυρὸν δόρυ. | |
Du-te mai repede-n cort și înșfacă o țapănă lance.” | |
ὣς φάτο, Μηριόνης δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ | 295 |
οὕτως εἶπε. Μηριόνης δὲ ὅμοιος τῷ ταχεῖ Ἄρει | |
Zise, și atunci Merione, leit viforaticul Ares, | |
καρπαλίμως κλισίηθεν ἀνείλετο χάλκεον ἔγχος, | 296 |
ταχέως ἀπὸ τῆς σκηνῆς ἀνελάβετο τὸ σιδηροῦν δόρυ, | |
Repede-n cortu-i s-a dus și luându-și o lance de-acolo, | |
βῆ δὲ μετ' Ἰδομενῆα μέγα πτολέμοιο μεμηλώς. | 297 |
ἐπορεύθη δὲ πρὸς τὸν Ἰδομενέα μεγάλως τοῦ πολέμου ἐπιμέλειαν καὶ φροντίδα ποιούμενος· | |
Fuga porni după crai și mare-i fu grija luptării. | |
οἷος δὲ βροτολοιγὸς Ἄρης πόλεμον δὲ μέτεισι, | 298 |
οἷος δὲ ὁ ἀνθρωποκτόνος Ἄρης εἰς τὸν πόλεμον παραγίνεται, | |
După cum Ares, al lumii călău, la război se pornește, | |
τῷ δὲ Φόβος φίλος υἱὸς ἅμα κρατερὸς καὶ ἀταρβὴς | 299 |
τούτῳ δὲ Φόβος ὁ ἀγαπητὸς υἱὸς ἅμα, ἰσχυρός τε καὶ ἄφοβος | |
Și e-nsoțit de fecioru-i, cumplit în curaj și putere, | |
ἕσπετο, ὅς τ' ἐφόβησε ταλάφρονά περ πολεμιστήν· | 300 |
ἀκολουθεῖ, ὅστις εἰς φυγὴν ἔτρεψε, καὶ καρτερικὸν φρόνημα ἔχοντα, ἤτοι ἀνδρεῖον μαχητήν, | |
Zeul ce sperie până și sufletul cel mai războinic, | |
τὼ μὲν ἄρ' ἐκ Θρῄκης Ἐφύρους μέτα θωρήσσεσθον, | 301 |
οὗ δὴ ἐκ Θρᾴκης καθοπλίζονται ἐπὶ τοὺς Ἐπύρους, | |
Dacă ei doi se-narmează și-n Tracia merg să se bată | |
ἠὲ μετὰ Φλεγύας μεγαλήτορας· οὐδ' ἄρα τώ γε | 302 |
ἢ ἐπὶ τοὺς Φλεγύας (τοὺς Γορτυνίους) τοὺς μεγαλοψύχους, οὐδὲ δὴ οὗτοί γε | |
Cu inimoșii Flegii sau Efiri. În zadar amândouă | |
ἔκλυον ἀμφοτέρων, ἑτέροισι δὲ κῦδος ἔδωκαν· | 303 |
ἐπήκουσαν ἀμφοτέρων, τῷ ἑτέρῳ δὲ μέρει δόξαν παρέσχον· | |
Oștile-i roagă pe ei, căci uneia-i dau biruința | |
τοῖοι Μηριόνης τε καὶ Ἰδομενεὺς ἀγοὶ ἀνδρῶν | 304 |
τοιοῦτοι ὅ, τε Μηριόνης καὶ ὁ Ἰδομενεὺς οἱ ἀρχηγοὶ τῶν ἀνδρῶν | |
Astfel atunci, Merione și Idomeneu împreună | |
ἤϊσαν ἐς πόλεμον κεκορυθμένοι αἴθοπι χαλκῷ. | 305 |
ἐπορεύοντο εἰς τὸν πόλεμον καθωπλισμένοι σιδήρῳ λαμπρῷ. | |
S-au năpustit la război în arme de lucie aramă. | |
τὸν καὶ Μηριόνης πρότερος πρὸς μῦθον ἔειπε· | 306 |
πρὸς τοῦτον δὲ πρότερον εἶπε λόγον ὁ Μηριόνης· | |
Zise lui Idomeneu întâiul pe drum Merione· | |
Δευκαλίδη πῇ τὰρ μέμονας καταδῦναι ὅμιλον; | 307 |
ὦ υἱὲ τοῦ Δευκαλίωνος, ποῦ δὴ προθυμῇ εἰσελθεῖν τὸν στρατόν, | |
„Tu, Deucalion, pe unde socoți în duium să pătrundem? | |
ἢ ἐπὶ δεξιόφιν παντὸς στρατοῦ, ἦ ἀνὰ μέσσους, | 308 |
ἢ ἐπὶ τὰ δεξιὰ παντὸς τοῦ λαοῦ, ἢ κατὰ τὸ μέσον, | |
Vrei s-apucăm pe la aripa dreaptă, s-o-ntindem la mijloc | |
ἦ ἐπ' ἀριστερόφιν; ἐπεὶ οὔ ποθι ἔλπομαι οὕτω | 309 |
ἢ ἐπὶ τὰ ἀριστερά; οὐδαμοῦ γὰρ τοσοῦτον οἶμαι | |
Ori pe la stânga? Mă tem că de-acu pretutindeni | |
δεύεσθαι πολέμοιο κάρη κομόωντας Ἀχαιούς. | 310 |
προσδεῖσθαι πολέμου τοὺς τὰς κεφαλᾶς κομῶντας Ἕλληνας. | |
Au de luptat deopotrivă pletoșii feciori din Ahaia.” | |
τὸν δ' αὖτ' Ἰδομενεὺς Κρητῶν ἀγὸς ἀντίον ηὔδα· | 311 |
πρὸς τοῦτον δὲ Ἰδομενεὺς ὁ ἀρχηγὸς τῶν Κρητῶν ἐναντίον ἔλεγεν. | |
Idomeneu, al Cretanilor stăpânitor, îi răspunse· | |
νηυσὶ μὲν ἐν μέσσῃσιν ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἄλλοι | 312 |
ἐν τῷ μέσῳ μὲν τῶν νεῶν εἰσι καὶ ἄλλοι βοηθεῖν, | |
„Șirul de vase la mijloc îl apără bine și alții, | |
Αἴαντές τε δύω Τεῦκρός θ', ὃς ἄριστος Ἀχαιῶν | 313 |
οἵ τε δύο Αἴαντες καὶ ὁ Τεῦκρος, ὃς κράτιστός ἐστιν ἁπάντων τῶν Ἑλλήνων | |
Aias cei doi și cu Teucru, arcaș fără seamăn de meșter | |
τοξοσύνῃ, ἀγαθὸς δὲ καὶ ἐν σταδίῃ ὑσμίνῃ· | 314 |
τοξικῇ, χρηστὸς δέ ἐστι καὶ ἐν τῇ συστάδην καὶ ἐκ χειρὸς μάχῃ· | |
Cel mai cu vază-ntre Ahei, care-i bun și la luptă pieptișă. | |
οἵ μιν ἅδην ἐλόωσι καὶ ἐσσύμενον πολέμοιο | 315 |
οἵγ' αὐτὸν εἰς κόρον ἕλωσι, καὶ προθυμίαν ἔχοντες (ἴσως ἔχοντα) τοῦ πολέμου | |
Ei hărțui-vor deajuns pe Hector, odrasla lui Priam, | |
Ἕκτορα Πριαμίδην, καὶ εἰ μάλα καρτερός ἐστιν. | 316 |
Ἕκτορα, τὸν υἱὸν τοῦ Πριάμου καὶ εἰ πάνυ ἰσχυρὸς καὶ γενναῖος ὑπάρχει, | |
Cât o fi el de amarnic și nepregetat la războaie. | |
αἰπύ οἱ ἐσσεῖται μάλα περ μεμαῶτι μάχεσθαι | 317 |
φοβερὸν αὐτῷ ἔσται, καίπερ πάνυ προθυμουμένῳ πολεμεῖν, | |
Greu îi va fi negreșit, oricât e de harnic în arme, | |
κείνων νικήσαντι μένος καὶ χεῖρας ἀάπτους | 318 |
ἐκείνων νικήσαντι τὴν προθυμίαν, καὶ τὴν ἰσχὺν τὴν ἄμαχον, | |
Hector să biruie-avântul și brațele lor neînvinse | |
νῆας ἐνιπρῆσαι, ὅτε μὴ αὐτός γε Κρονίων | 319 |
ἐμπρῆσαι καὶ κατακαῦσαι τὰς ναῦς, εἰ μὴ αὐτὸς ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου | |
Și să dea foc la corăbii, de nu va fi Zeus el însuși, | |
ἐμβάλοι αἰθόμενον δαλὸν νήεσσι θοῇσιν. | 320 |
ἐμβάλοι δαλὸν καιόμενον εἰς τὰς ταχείας ναῦς, | |
Care tăciunele-aprins în corăbii cumva să-l arunce. | |
ἀνδρὶ δέ κ' οὐκ εἴξειε μέγας Τελαμώνιος Αἴας, | 321 |
ἀνδρὶ δὲ οὐκ ἂν ὑποχωρήσειεν ὁ τοῦ Τελαμῶνος μέγας Αἴας, | |
N-o să-l abată pe Aias cel mare Telamonianul | |
ὃς θνητός τ' εἴη καὶ ἔδοι Δημήτερος ἀκτὴν | 322 |
ὃς ἂν θνητός τε ὑπάρχοι, καὶ τὸν τῆς Δήμητρος σῖτον ἐσθίοι, | |
Nici un bărbat muritor, hrănit cu bucatele țărnii, | |
χαλκῷ τε ῥηκτὸς μεγάλοισί τε χερμαδίοισιν. | 323 |
καὶ σιδήρῳ τρωτὸς εἴη, καὶ μεγάλοις χειροπληθέσι λίθοις· | |
Care ar putea fi răpus cu o suliță ori cu o piatră; | |
οὐδ' ἂν Ἀχιλλῆϊ ῥηξήνορι χωρήσειεν | 324 |
οὐδ᾽ ἂν Ἀχιλλεῖ τῷ ἀνδρείῳ παραχωρήσειεν | |
Nu l-ar învinge nici însuși Ahil, răzbitorul de cete, | |
ἔν γ' αὐτοσταδίῃ· ποσὶ δ' οὔ πως ἔστιν ἐρίζειν. | 325 |
ἐν τῇ ἐκ συστάσεως μάχῃ, τοῖς ποσὶ δὲ ἁμιλλᾶσθαι οὐκ ἔστι δυνατόν. | |
Dacă s-ar bate-ntre ei și nu s-ar întrece din fugă· | |
νῶϊν δ' ὧδ' ἐπ' ἀριστέρ' ἔχε στρατοῦ, ὄφρα τάχιστα | 326 |
ἡμίν δὲ ἐνταῦθα ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ τοῦ στρατοῦ χώρει, ὅπως ὡς τάχος | |
Noi s-apucăm pe la stânga, pe-aici să vedem mai degrabă, | |
εἴδομεν ἠέ τῳ εὖχος ὀρέξομεν, ἦέ τις ἡμῖν. | 327 |
θεασώμεθα, ἢ δώσομέν τινι καύχημα, ἤ τις δώσει ἡμῖν. | |
Da-vom noi altuia slava ori altul acum ne-o dă nouă.” | |
ὣς φάτο, Μηριόνης δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ | 328 |
οὕτως εἶπε. Μηριόνης δὲ ὅμοιος τῷ ταχεῖ Ἄρει | |
Asta i-a zis. Merione purcese-nainte ca Ares | |
ἦρχ' ἴμεν, ὄφρ' ἀφίκοντο κατὰ στρατὸν ᾗ μιν ἀνώγει, | 329 |
ἤρχετο πορεύεσθαι, ἕως παρεγένοντο κατὰ τὸ μέρος ἐκεῖνο τοῦ στρατοῦ, ὅπου αὐτῷ προσέταξεν. | |
Repede până ce-ajunseră-n partea dorită prin oaste. | |
οἳ δ' ὡς Ἰδομενῆα ἴδον φλογὶ εἴκελον ἀλκὴν | 330 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἐθεάσαντο αὐτὸν τὸν Ἰδομενέα, τὸν ὅμοιον φλογὶ κατὰ δύναμιν, | |
Cum îl văzură pe Idomeneu în putere ca focul | |
αὐτὸν καὶ θεράποντα σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισι, | 331 |
καὶ τὸν θεράποντα αὐτοῦ μετὰ τῶν ποικίλων ὅπλων, | |
Și laolaltă cu el pe soțu-i în falnice arme, | |
κεκλόμενοι καθ' ὅμιλον ἐπ' αὐτῷ πάντες ἔβησαν· | 332 |
παρακελευόμενοι κατὰ τὸν στρατόν, ἐπ᾿ αὐτὸν ἅπαντες ὥρμησαν· | |
Gloată zorindu-se atunci Troienii pășiră spre dânsul, | |
τῶν δ' ὁμὸν ἵστατο νεῖκος ἐπὶ πρυμνῇσι νέεσσιν. | 333 |
τούτων χαλεπὴ φιλονεικία καὶ μάχη ἐγίνετο παρά ταῖς πρύμναις τῶν νεῶν. | |
Și-mpreunată bătaia se-ncinse pe lângă corăbii. | |
ὡς δ' ὅθ' ὑπὸ λιγέων ἀνέμων σπέρχωσιν ἄελλαι | 334 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ὑπὸ ἀνέμων κατὰ τὸν ἦχον ὀξέων διεγείρωνται συστροφαὶ | |
Cum dacă vin vâjâind vântoasele vijelioase | |
ἤματι τῷ ὅτε τε πλείστη κόνις ἀμφὶ κελεύθους, | 335 |
τῇ ἡμέρᾳ ἐκείνῃ, ὁπηνίκα πλείστη κόνις περὶ τὰς ὁδούς ἐστιν. | |
Ziua, când vrafuri de praf se aștern îmbâcsite pe drumuri; | |
οἵ τ' ἄμυδις κονίης μεγάλην ἱστᾶσιν ὀμίχλην, | 336 |
οἵτινες ὁμοῦ πνέοντες μεγάλην ὁμίχλην ποιοῦσι ψαρᾶς γῆς· | |
Nouri de pulbere atunci răscoală și-nvolbură vântul – | |
ὣς ἄρα τῶν ὁμόσ' ἦλθε μάχη, μέμασαν δ' ἐνὶ θυμῷ | 337 |
οὕτω δὴ τούτων εἰς τὸ αὐτὸ συμπεφυρμένως ἦλθεν ἡ μάχη, προτεθύμηνται δὲ ἐν τῇ ψυχῇ | |
Astfel ei toți laolaltă se-nghesuie-acum și stau gata | |
ἀλλήλους καθ' ὅμιλον ἐναιρέμεν ὀξέϊ χαλκῷ. | 338 |
ἀλλήλους κατὰ τὸν στρατὸν ἀποκτείνειν σιδήρῳ ὀξεῖ, | |
Unii pe alții să zvânte cu armele lor ascuțite. | |
ἔφριξεν δὲ μάχη φθισίμβροτος ἐγχείῃσι | 339 |
ἐπυκνώθη δὲ ἡ μάχη ἡ ἀνθρωποφθόρος τῇ ἐκτάσει τῶν δοράτων | |
Și bătălia cea cruntă părea o pădure de suliți | |
μακρῇς, ἃς εἶχον ταμεσίχροας· ὄσσε δ' ἄμερδεν | 340 |
τῶν μακρῶν, ἅπερ τμητικὰ τῶν σωμάτων κατεῖχον, τὰς ὄψεις δὲ ἠμαύρου καὶ ἔβλαπτεν | |
Spintecătoare, prelungi, și văzul îți ia cu lumina | |
αὐγὴ χαλκείη κορύθων ἄπο λαμπομενάων | 341 |
ἡ λαμπηδὼν τοῦ χαλκοῦ τῶν περιλαμπουσῶν περικεφαλαίων, | |
Cea fulgerată de-arama sclipindelor coifuri, de-atâtea | |
θωρήκων τε νεοσμήκτων σακέων τε φαεινῶν | 342 |
καὶ τῶν νεοκαθάρτων θωράκων, καὶ τῶν λαμπρῶν ἀσπίδων | |
Platoșe abia sclivisite și paveze scânteietoare | |
ἐρχομένων ἄμυδις· μάλα κεν θρασυκάρδιος εἴη | 343 |
ὁμοῦ πορευομένων· πάνυ ἄν τις εὔτολμος εἴη, | |
De la oșteni grămădiți. Ai fi fost doar cu firea-mpietrită, | |
ὃς τότε γηθήσειεν ἰδὼν πόνον οὐδ' ἀκάχοιτο. | 344 |
ὃς ἂν τότε ἐχάρη θεασάμενος τὸν πόλεμον, καὶ οὐκ ἐλυπήθη. | |
Dac-ai fi stat fără milă cumva să privești acest zbucium. | |
τὼ δ' ἀμφὶς φρονέοντε δύω Κρόνου υἷε κραταιὼ | 345 |
οἱ δύο δὲ κραταιοὶ υἱοὶ τοῦ Κρόνου διχονοοῦντες | |
Pricin-au fost cele două puternice odrasle a lui Cronos· | |
ἀνδράσιν ἡρώεσσιν ἐτεύχετον ἄλγεα λυγρά. | 346 |
ἀνδράσιν ἥρωσι κατεσκεύαζον λύπας χαλεπάς. | |
Ei, dezuniți amândoi, dau oștilor patimi amare. | |
Ζεὺς μέν ῥα Τρώεσσι καὶ Ἕκτορι βούλετο νίκην | 347 |
ὁ Ζεύς μὲν οὖν τοῖς Τρῳσὶ καὶ τῷ Ἕκτορι ἐβούλετο νίκην | |
Zeus din parte-i voia să învingă Troienii și Hector | |
κυδαίνων Ἀχιλῆα πόδας ταχύν· οὐδέ τι πάμπαν | 348 |
δοξάζων τὸν κατὰ πόδας ταχὺν Ἀχιλλέα. οὐ μὴν οὗτός γε παντελῶς | |
Ca să-l înalțe pe-Ahile, dar fără să piară cu totul | |
ἤθελε λαὸν ὀλέσθαι Ἀχαιϊκὸν Ἰλιόθι πρό, | 349 |
ἐβούλετο ἀπολέσθαι τὸν Ἑλληνικὸν στρατὸν πρὸ τοῦ Ἰλίου, | |
Armia cea din Ahaia-naintea cetății troiene, | |
ἀλλὰ Θέτιν κύδαινε καὶ υἱέα καρτερόθυμον. | 350 |
ἀλλὰ τὴν Θέτιν ἐτίμα, καὶ τὸν ἀνδρεῖον αὐτῆς υἱόν. | |
Numai pe Tetis cinstind și pe fiul său plin de vârtute. | |
Ἀργείους δὲ Ποσειδάων ὀρόθυνε μετελθὼν | 351 |
Ποσειδῶν δὲ τοὺς Ἕλληνας παρώξυνε παρελθών, | |
Tot se ivea pe ascuns și Poseidon din apele mării | |
λάθρῃ ὑπεξαναδὺς πολιῆς ἁλός· ἤχθετο γάρ ῥα | 352 |
κρύβδην ὑπεξελθὼν τῆς λευκῆς θαλάσσης, ἐλυπεῖτο γὰρ | |
Și-mbărbăta pe Ahei. Mâhnit era foarte că-i vede | |
Τρωσὶν δαμναμένους, Διὶ δὲ κρατερῶς ἐνεμέσσα. | 353 |
αὐτοὺς δαμαζομένους, καὶ νικωμένους ὑπὸ τῶν Τρῴων, τῷ Διὶ δὲ ὑπερβαλλόντως ἐμέμφετο | |
Tot cotropiți de Troieni și mare-i fu ciuda pe Zeus. | |
ἦ μὰν ἀμφοτέροισιν ὁμὸν γένος ἠδ' ἴα πάτρη, | 354 |
ὄντως δὴ ἑκατέρῳ ὅμοιον τὸ γένος καὶ μία πατρίς, | |
Dânșii erau, ce e drept, amândoi de un neam și de-un tată, | |
ἀλλὰ Ζεὺς πρότερος γεγόνει καὶ πλείονα ᾔδη. | 355 |
ἀλλ᾽ ὁ Ζεὺς πρότερον ἐγένετο, καὶ πλείω οἶδε, | |
Numai că Zeus era mai trecut și mai mare-n știință; | |
τώ ῥα καὶ ἀμφαδίην μὲν ἀλεξέμεναι ἀλέεινε, | 356 |
δι ὃ δὴ καὶ φανερῶς βοηθεῖν ἐφυλάττετο, | |
De-asta și fratele său se ferea să dea sprijin pe față, | |
λάθρῃ δ' αἰὲν ἔγειρε κατὰ στρατὸν ἀνδρὶ ἐοικώς. | 357 |
κρυφίως δὴ ἀεὶ ἠρέθιζε κατὰ τὸν λαόν, ὅμοιος ὢν ἀνδρί· | |
Și pe furiș ca un om el oștirea trezea la bătaie. | |
τοὶ δ' ἔριδος κρατερῆς καὶ ὁμοιΐου πτολέμοιο | 358 |
οὗτοι δὲ τῆς ἰσχυρᾶς φιλονεικίας καὶ τοῦ χαλεποῦ πολέμου | |
Zeii pe rând amândoi au zvârlit peste armii arcanul | |
πεῖραρ ἐπαλλάξαντες ἐπ' ἀμφοτέροισι τάνυσσαν | 359 |
πέρας καὶ τέλος ἐξέτειναν κατ' ἀμφοτέρων τῶν στρατῶν ἐπιπλέξαντες τάς χεῖρας, καὶ οἱονεὶ δήσαντες | |
Nedesfăcut și nerupt de valmeșă luptă fierbinte, | |
ἄρρηκτόν τ' ἄλυτόν τε, τὸ πολλῶν γούνατ' ἔλυσεν. | 360 |
ἄθραυστόν τε καὶ ἀδιάλυτον, ὅσπερ πολλῶν γόνατα διέλυσε καὶ ἐνέκρωσε. | |
Crâncenă, care pe mulți slăbi, în genunchi toropindu-i. | |
ἔνθα μεσαιπόλιός περ ἐὼν Δαναοῖσι κελεύσας | 361 |
τότε καίπερ σπαρτοπόλιος καὶ μεσῆλιξ ὑπάρχων τοῖς Ἕλλησι παρακελευσάμενος | |
Idomeneu, deși sur, întețind pe Danai într-aceea | |
Ἰδομενεὺς Τρώεσσι μετάλμενος ἐν φόβον ὦρσε. | 362 |
ὁ Ἰδομενεὺς ἐπιπηδήσας τοῖς Τρῳσὶν ἐνέβαλε φόβον· | |
Dete năvală-n Troieni și spaimă lăți când ucise | |
πέφνε γὰρ Ὀθρυονῆα Καβησόθεν ἔνδον ἐόντα, | 363 |
ἀπέκτεινε δ᾽ οὖν Ὀθρυονέα τὸν ἐκ τῆς Καβήσου παρόντα, | |
Pe un fruntaș din Cabezos cu numele Otrioneus, | |
ὅς ῥα νέον πολέμοιο μετὰ κλέος εἰληλούθει, | 364 |
ὃς δὴ νεωστὶ ἀφίκετο εἰς τὴν τοῦ πολέμου φήμην, | |
Care abia după slavă de arme venise la Troia | |
ᾔτεε δὲ Πριάμοιο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην | 365 |
ἐζήτει δὲ τὴν κατὰ τὴν μορφὴν βελτίστην πασῶν τῶν θυγατέρων τοῦ Πριάμου | |
Și fără daruri de nuntă ceru pe Casandra, copila | |
Κασσάνδρην ἀνάεδνον, ὑπέσχετο δὲ μέγα ἔργον, | 366 |
τὴν Κασσάνδραν ἄνευ προικός, ἐπηγγείλατο δὲ πρᾶξιν μεγάλην, | |
Cea mai chipoas-a lui Priam; în schimb jurui o minune, | |
ἐκ Τροίης ἀέκοντας ἀπωσέμεν υἷας Ἀχαιῶν. | 367 |
ἄκοντας καὶ βίᾳ ἐξελάσειν τῆς Τροίας τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων. | |
C-are să bată pe-Ahei și să curețe Troia de dânșii. | |
τῷ δ' ὁ γέρων Πρίαμος ὑπό τ' ἔσχετο καὶ κατένευσε | 368 |
τούτῳ δὲ ὁ γέρων Πρίαμος ἐπηγγείλατο καὶ ἐπένευσε | |
Priam îndată cuvântu-i primi și căzu la tocmeală | |
δωσέμεναι· ὃ δὲ μάρναθ' ὑποσχεσίῃσι πιθήσας. | 369 |
δώσειν, οὗτος δὲ πιστεύσας ταῖς ὑποσχέσεσιν ἐμάχετο. | |
Fata să-i dea, iar el se lupta bizuindu-se-ntr-asta. | |
Ἰδομενεὺς δ' αὐτοῖο τιτύσκετο δουρὶ φαεινῷ, | 370 |
Ἰδομενεὺς δὲ ἐστοχάζετο αὐτοῦ δόρατι λαμπρῷ, | |
Idomeneu îns-atunci îl chiti cu o lance pe dânsul | |
καὶ βάλεν ὕψι βιβάντα τυχών· οὐδ' ἤρκεσε θώρηξ | 371 |
καὶ ἐπιτυχὼν ἔτρωσεν αὐτὸν ἐπηρμένως πορευόμενον, οὐδὲ ἐβοήθησεν ὁ θώραξ | |
Și-l nimeri pe când el cu fală pășea între alții. | |
χάλκεος, ὃν φορέεσκε, μέσῃ δ' ἐν γαστέρι πῆξε. | 372 |
ὁ σιδηροῦς ὃν ἐφόρει, ἔπηξε δὲ ἐν τῷ μέσῳ τῆς γαστρός· | |
Platoșa nu-l mai păzi și în pântec arama-i se-nfipse | |
δούπησεν δὲ πεσών· ὃ δ' ἐπεύξατο φώνησέν τε· | 373 |
καταπεσὼν δὲ ἐψόφησεν, οὗτος δὲ ἐπεκαυχήσατο, καὶ εἶπεν· | |
Și-l răbufni la pământ. Fălindu-se zise cretanul· | |
Ὀθρυονεῦ περὶ δή σε βροτῶν αἰνίζομ' ἁπάντων | 374 |
ὦ Ὀθρυονεῦ, ὑπὲρ πάντας τοὺς ἀνθρώπους σὲ ἐπαινῶ, | |
„Otrioneu, mai pe sus de oricine pe lume te-aș crede | |
εἰ ἐτεὸν δὴ πάντα τελευτήσεις ὅσ' ὑπέστης | 375 |
εἰ ἀληθῶς πάντα τελέσεις, καθάπερ ὑπέσχου τῷ ἀπογόνῳ | |
Dacă-mplini-vei aieve ce tu juruit-ai lui Priam | |
Δαρδανίδῃ Πριάμῳ· ὃ δ' ὑπέσχετο θυγατέρα ἥν. | 376 |
τοῦ Δαρδάνου Πριάμῳ· οὗτος δὲ ὑπέσχετο τὴν ἑαυτοῦ θυγατέρα, | |
Dardanianul, când el învoindu-se fata-i ți-o dete. | |
καί κέ τοι ἡμεῖς ταῦτά γ' ὑποσχόμενοι τελέσαιμεν, | 377 |
καὶ ἡμεῖς δ᾽ ἄν σοι ταῦτα ἐπαγγειλάμενοι ἐκτελέσαιμεν, | |
Doară și noi am putea împlini o-nvoială ca asta, | |
δοῖμεν δ' Ἀτρεΐδαο θυγατρῶν εἶδος ἀρίστην | 378 |
δοίημεν δὲ τὴν κατὰ τὸ εἶδος βελτίστην τῶν θυγατέρων του υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως, | |
Și de nevastă ți-am da pe o fată de-a lui Agamemnon, | |
Ἄργεος ἐξαγαγόντες ὀπυιέμεν, εἴ κε σὺν ἄμμιν | 379 |
ἐξαγαγόντες ἐκ τοῦ Ἄργους, συγγίνεσθαι αὐτῇ, ἐὰν σὺν ἡμῖν | |
Cea mai frumoasă, aducând-o din Argos, de vrei, tu voinice, | |
Ἰλίου ἐκπέρσῃς εὖ ναιόμενον πτολίεθρον. | 380 |
ἐκπορθήσῃς τὸ καλῶς οἰκούμενον πόλισμα τῆς Ἰλίου· | |
Zidul temeinic să surpi cu noi împreună la Troia. | |
ἀλλ' ἕπε', ὄφρ' ἐπὶ νηυσὶ συνώμεθα ποντοπόροισιν | 381 |
ἀλλ' ἕπου, ἕνα παρὰ ταῖς ναυσὶ ταῖς θαλασσοπλόοις συνθήκην ποιησώμεθα | |
Vino dar, vin’ să vorbim la corăbii de-a ta căsnicie; | |
ἀμφὶ γάμῳ, ἐπεὶ οὔ τοι ἐεδνωταὶ κακοί εἰμεν. | 382 |
περὶ γάμου, ἐπειδὴ οὐ κακοὶ πενθεροί σοι ἐσμέν. | |
Ne-om învoi, că doar nu suntem socri-ahtiați după zestre.” | |
ὣς εἰπὼν ποδὸς ἕλκε κατὰ κρατερὴν ὑσμίνην | 383 |
οὕτως εἰπὼν εἷλκεν ἀπὸ τοῦ ποδὸς κατὰ τὴν ἰσχυρὰν μάχην | |
Zise și-l trase din toi, de glezne apucându-l viteazul | |
ἥρως Ἰδομενεύς· τῷ δ' Ἄσιος ἦλθ' ἐπαμύντωρ | 384 |
ὁ ἥρως Ἰδομενεύς, τούτῳ δὲ Ἄσιος παρεγένετο βοηθὸς | |
Idomeneu. Însă Asiu veni să-l ajute, pedestru, | |
πεζὸς πρόσθ' ἵππων· τὼ δὲ πνείοντε κατ' ὤμων | 385 |
πεζὸς ἔμπροσθεν τῶν ἵππων· τοὺς δὲ καταπνέοντας αὐτοῦ τοὺς ὤμους | |
Caii în urmă lăsându-și; acolo, struniți de tovarăș | |
αἰὲν ἔχ' ἡνίοχος θεράπων· ὃ δὲ ἵετο θυμῷ | 386 |
ἀεὶ ἤλαυνεν ὁ ἡνίοχος ὁ θεράπων αὐτοῦ. οὗτος δὲ προὐθυμεῖτο | |
Ei sforăiau pe la spatele lor. Și ardea să-l doboare | |
Ἰδομενῆα βαλεῖν· ὃ δέ μιν φθάμενος βάλε δουρὶ | 387 |
τρῶσαι τὸν Ἰδομενέα· οὗτος ὅμως προφθὰς ἔτρωσεν αὐτὸν δόρατι | |
Asiu pe Idomeneu, dar înainte-l împunse | |
λαιμὸν ὑπ' ἀνθερεῶνα, διὰ πρὸ δὲ χαλκὸν ἔλασσεν. | 388 |
κατὰ τὸν λαιμὸν ὑποκάτω τοῦ ἀπογενείου, εἰς τὸ πρόσθεν δὲ διεπέρασε τὸν σίδηρον, | |
Rău sub bărbie-n grumaz, și acolo-l răzbi ascuțișul. | |
ἤριπε δ' ὡς ὅτε τις δρῦς ἤριπεν ἢ ἀχερωῒς | 389 |
κατέπεσε δέ, ὥσπερ ὅτε τις δρὺς κατέπεσεν, ἢ λεῦκος | |
Cade voinicul atunci întocmai cum cade stejarul, | |
ἠὲ πίτυς βλωθρή, τήν τ' οὔρεσι τέκτονες ἄνδρες | 390 |
ἢ πίτυς μακρά, ἣν ἐν τοῖς ὄρεσιν ἄνδρες ξυλουργοὶ | |
Plopul bălan ori un brad ce cu bine ascuțite topoare | |
ἐξέταμον πελέκεσσι νεήκεσι νήϊον εἶναι· | 391 |
ἐξέκοψαν πελέκεσι νεωστὶ ἠκονημένοις, ναυπηγήσιμον εἶναι. | |
Taie lemnarii pe munte gătind cherestea de corăbii; | |
ὣς ὃ πρόσθ' ἵππων καὶ δίφρου κεῖτο τανυσθεὶς | 392 |
οὕτως αὐτὸς ἔμπροσθεν τῶν ἵππων καὶ τοῦ ὀχήματος ἐξαπλωθεὶς ἔκειτο | |
Astfel naintea telegii și-a cailor lui se întinse | |
βεβρυχὼς κόνιος δεδραγμένος αἱματοέσσης. | 393 |
βρυχόμενος καὶ τοὺς ὀδόντας συγκρούων, δραξάμενος τῆς αἵματι πεφυρμένης κόνεως· | |
Asiu scrâșnind și mușca din țărâna cea udă de sânge. | |
ἐκ δέ οἱ ἡνίοχος πλήγη φρένας ἃς πάρος εἶχεν, | 394 |
ὁ ἡνίοχος δὲ αὐτοῦ ἐξεπλάγη τὰς φρένας, ἃς πρότερον εἶχε, καὶ ἔκφρων ἐγένετο, | |
Stă uluit vizitiu-i în față și cumpătu-și pierde. | |
οὐδ' ὅ γ' ἐτόλμησεν δηΐων ὑπὸ χεῖρας ἀλύξας | 395 |
οὐδὲ ἐτόλμησεν οὗτος ἐκφυγὼν τὰς χεῖρας τῶν πολεμίων | |
Nici nu cutează să fugă din mâna vrăjmașilor dânsul, | |
ἂψ ἵππους στρέψαι, τὸν δ' Ἀντίλοχος μενεχάρμης | 396 |
εἰς τοὐπίσω στρέψαι τοὺς ἵππους· τοῦτον δὲ Ἀντίλοχος ὁ καρτερικὸς ἐν πολέμῳ | |
Caii-napoi hățuind. Pe la mijloc atunci îl ajunge | |
δουρὶ μέσον περόνησε τυχών· οὐδ' ἤρκεσε θώρηξ | 397 |
δόρατι κατὰ τὸ μέσον ἐπιτυχὼν διεπόρπησε, καὶ διήλασεν, οὐδὲ ἐβοήθησεν ὁ θώραξ | |
Sulița lui Antiloh; zadarnic pe el îl ferise | |
χάλκεος ὃν φορέεσκε, μέσῃ δ' ἐν γαστέρι πῆξεν. | 398 |
ὁ σιδηροῦς, ὃν ἐφόρει, ἔπηξε δὲ ἐν τῷ μέσῳ τῆς γαστρός· | |
Platoșa-i tare de-aramă, căci fu sfârtecat și deodată | |
αὐτὰρ ὃ ἀσθμαίνων εὐεργέος ἔκπεσε δίφρου, | 399 |
οὗτος δὲ πνευστιῶν κατέπεσεν ἐκ τοὺ ἐπιμελῶς εἰργασμένου ὀχήματος, | |
El gâfâind a căzut istovit de pe dalba-i teleagă. | |
ἵππους δ' Ἀντίλοχος μεγαθύμου Νέστορος υἱὸς | 400 |
τοὺς ἵππους δὲ Ἀντίλοχος ὁ υἱὸς τοῦ μεγαλοψύχου Νέστορος | |
Caii luând al lui Nestor fecior, Antiloh, le-a dat drumul | |
ἐξέλασε Τρώων μετ' ἐϋκνήμιδας Ἀχαιούς. | 401 |
ἐξήγαγεν ἀπὸ τῶν Τρῴων πρὸς τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας· | |
De la Troieni spre Aheii cei bine-narmați cu pulpare. | |
Δηΐφοβος δὲ μάλα σχεδὸν ἤλυθεν Ἰδομενῆος | 402 |
ὁ Δηίφοβος δὲ πάνυ πλησίον τοῦ Ἰδομενέως παρεγένετο | |
Dar se apropie ’ntrasta de Idomeneu Deifobos | |
Ἀσίου ἀχνύμενος, καὶ ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ. | 403 |
λυπούμενος χάριν τοῦ Ἀσίου, καὶ ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ· | |
Trist de pieirea lui Asiu, și sulița azvârle la dânsul. | |
ἀλλ' ὃ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος | 404 |
ἀλλ᾽ οὗτος μὲν ἐξ ἐναντίας θεασάμενος ἐφυλάξατο τὸ σιδηροῦν δόρυ | |
Idomeneu îns-o vede și scapă ferindu-se-n lături, | |
Ἰδομενεύς· κρύφθη γὰρ ὑπ' ἀσπίδι πάντοσ' ἐΐσῃ, | 405 |
ὁ Ἰδομενεύς, ἐκαλύφθη γὰρ ὑπὸ τῇ κυκλοτερῇ ἀσπίδι, | |
Iute s-ascunde sub pavăza cea covățită, rotundă, | |
τὴν ἄρ' ὅ γε ῥινοῖσι βοῶν καὶ νώροπι χαλκῷ | 406 |
ἣν δὴ οὗτος ἐν δέρμασι βοῶν καὶ σιδήρῳ λαμπροτάτῳ | |
Toată din blană de bou ferecată-n strălucie aramă, | |
δινωτὴν φορέεσκε, δύω κανόνεσσ' ἀραρυῖαν· | 407 |
στρογγύλην ἔφερε δυσὶ ῥάβδοις προσηρμοσμένην, | |
Și-are o pereche de toarte, de unde cu brațul o ține. | |
τῇ ὕπο πᾶς ἐάλη, τὸ δ' ὑπέρπτατο χάλκεον ἔγχος, | 408 |
ὑπὸ ταύτῃ πᾶς συνειλήθη καὶ συνεκρύβη, τὸ σιδηροῦν δὲ δόρυ ὑπεράνω ἠνέχθη, | |
El se îndoaie sub dânsa și sulița zboară deasupra, | |
καρφαλέον δέ οἱ ἀσπὶς ἐπιθρέξαντος ἄϋσεν | 409 |
σκληρῶς δὲ ἤχησεν ἡ ἀσπίς, αὐτοῦ ἐπιψαύσαντος, | |
Pavăza-i zăngăne atunci în treacăt de suliț-atinsă. | |
ἔγχεος· οὐδ' ἅλιόν ῥα βαρείης χειρὸς ἀφῆκεν, | 410 |
οὐδέ γε ματαίως ἀφῆκεν αὐτὸ ἀπὸ τῆς βαρείας καὶ ἰσχυρᾶς χειρός, | |
Totuși, zadarnică nu-i fu chitirea; din mâna-i vânjoasă, | |
ἀλλ' ἔβαλ' Ἱππασίδην Ὑψήνορα ποιμένα λαῶν | 411 |
ἀλλ᾽ ἔτρωσε τὸν Ὑψήνορα τὸν υἱὸν τοῦ Ἱππάσου τὸν βασιλέα τοῦ λαοῦ | |
Ea nimeri pe un bun căpitan de oștire, Ipsenor; | |
ἧπαρ ὑπὸ πραπίδων, εἶθαρ δ' ὑπὸ γούνατ' ἔλυσε. | 412 |
κατὰ τὸ ἧπαρ ὑποκάτω τῶν φρενῶν, αὐτίκα δὲ διέλυσε καὶ ἐνέκρωσε τὰ γόνατα. | |
Rău îl lovi la ficat și acolo pe loc îl ucise. | |
Δηΐφοβος δ' ἔκπαγλον ἐπεύξατο μακρὸν ἀΰσας· | 413 |
Δηίφοβος δὲ ἐκπληκτικῶς καὶ θαυμαστῶς ἐπεκαυχήσατο, μεγάλως βοήσας· | |
Chiuie lung Deifobos și zice cu mare mândrie· | |
οὐ μὰν αὖτ' ἄτιτος κεῖτ' Ἄσιος, ἀλλά ἕ φημι | 414 |
οὐ μὴν ἀτιμώρητος κεῖται ὁ Ἄσιος, ἀλλ᾽ οἴομαι αὐτὸν καίπερ ὄντα | |
„Asiu muri răzbunat și astfel socot că viteazul, | |
εἰς Ἄϊδός περ ἰόντα πυλάρταο κρατεροῖο | 415 |
ἐν Ἄδου τοῦ τὰς πύλας ἐφαρμόζοντος τοῦ ἰσχυροῦ, | |
Chiar coborându-se acuma în noaptea din lumea cealaltă, | |
γηθήσειν κατὰ θυμόν, ἐπεί ῥά οἱ ὤπασα πομπόν. | 416 |
χαρήσεσθαι κατὰ ψυχήν, ἐπειδὴ παρέσχον αὐτῷ προοδοποιόν. | |
Vesel va merge pe drum, căci datu-i-am eu un tovarăș.” | |
ὣς ἔφατ', Ἀργείοισι δ' ἄχος γένετ' εὐξαμένοιο, | 417 |
οὕτως εἶπε. τοῖς Ἕλλησι δὲ λύπη ἐγένετο ἐπικαυχησαμένου, | |
Zice, și-i doare pe-Ahei făloasele vorbe auzindu-i, | |
Ἀντιλόχῳ δὲ μάλιστα δαΐφρονι θυμὸν ὄρινεν· | 418 |
τῷ Ἀντιλόχῳ δὲ μάλιστα τῷ συνετῷ διήγειρε καὶ παρώξυνε τὴν ψυχήν, | |
Însă mai tare-i atins voinicul fecior al lui Nestor. | |
ἀλλ' οὐδ' ἀχνύμενός περ ἑοῦ ἀμέλησεν ἑταίρου, | 419 |
ἀλλ᾽ οὐδὲ λυπούμενος τοὺ ἑαυτοῦ φίλου ἠμέλησεν, | |
Oricât de mare-i durerea, nu uită de mortul tovarăș, | |
ἀλλὰ θέων περίβη καί οἱ σάκος ἀμφεκάλυψε. | 420 |
ἀλλὰ τρέχων περὶ αὐτὸν ἔστη, καὶ περιέθηκεν αὐτῷ τὴν ἀσπίδα· | |
Ci se aruncă la el și-l acoperă bine cu scutul, | |
τὸν μὲν ἔπειθ' ὑποδύντε δύω ἐρίηρες ἑταῖροι | 421 |
τοῦτον μὲν οὖν ἀνελόμενοι, δύο ἐπιτήδειοι καὶ εὐάρμοστοι φίλοι | |
Până ce doi mai de aproape ortaci pe Ipsenor luându-l, | |
Μηκιστεὺς Ἐχίοιο πάϊς καὶ δῖος Ἀλάστωρ, | 422 |
Μηκιστεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Ἐχίου, καὶ ὁ ἔνδοξος Ἀλάστωρ | |
Fiul lui Ehiu Meciste și dumnezeiescul Alastor, | |
νῆας ἔπι γλαφυρὰς φερέτην βαρέα στενάχοντα. | 423 |
ἔφερον ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς, βαρέως στενάζοντα. | |
Iute spre tabără-l cară, când el încă geme din suflet. | |
Ἰδομενεὺς δ' οὐ λῆγε μένος μέγα, ἵετο δ' αἰεὶ | 424 |
ὁ Ἰδομενεὺς δὲ οὐκ ἐπαύετο τῆς μεγάλης καὶ εὐτόλμου προθυμίας, ἐφίετο δὲ ἀεὶ | |
Idomeneu însă furia nu-și mai alină, se saltă, | |
ἠέ τινα Τρώων ἐρεβεννῇ νυκτὶ καλύψαι | 425 |
ἤ τινα τῶν Τρῴων καλύψαι νυκτὶ σκοτεινῇ, | |
Gata-i măcar pe-un dușman să-nvăluie-n noaptea pierzării, | |
ἢ αὐτὸς δουπῆσαι ἀμύνων λοιγὸν Ἀχαιοῖς. | 426 |
ἢ αὐτὸς καταπεσὼν ψοφῆσαι, ἀποσοβῶν τοῖς Ἕλλησι τὴν φθοράν. | |
Ori pe Ahei ca să scape de pacoste, însuși să cadă. | |
ἔνθ' Αἰσυήταο διοτρεφέος φίλον υἱὸν | 427 |
τότε τὸν ἀγαπητὸν υἱὸν τοῦ ἐνδοξότατα τεθραμμένου Αἰσυήτου | |
Dânsul atunci a ochit pe novacul Alcatos, feciorul | |
ἥρω' Ἀλκάθοον, γαμβρὸς δ' ἦν Ἀγχίσαο, | 428 |
τὸν ἥρωα Ἀλκάθουν, γαμβρὸς δὲ ἦν τοῦ Ἀγχίσου, | |
Lui Esiete măritul, un ginere de-al lui Anhise; | |
πρεσβυτάτην δ' ὤπυιε θυγατρῶν Ἱπποδάμειαν | 429 |
Ἱπποδάμειαν δὲ τὴν πρεσβυτέρην τῶν θυγατέρων ἐπέραινεν, | |
El din copilele lui alesese pe cea mai în vârstă, | |
τὴν περὶ κῆρι φίλησε πατὴρ καὶ πότνια μήτηρ | 430 |
ἣν ὁ πατὴρ καὶ ἡ σεβαστὴ μήτηρ περισσῶς κατὰ ψυχὴν ἐφίλησαν | |
Pe Ipodamia care era de părinți mai iubită, | |
ἐν μεγάρῳ· πᾶσαν γὰρ ὁμηλικίην ἐκέκαστο | 431 |
ἐν τῷ οἴκῳ· πασῶν γὰρ τῶν ὁμηλίκων διέφερε | |
Cea mai iubită în casele lor, că nici-una din fete | |
κάλλεϊ καὶ ἔργοισιν ἰδὲ φρεσί· τοὔνεκα καί μιν | 432 |
κάλλει, καὶ ἔργοις, καὶ νῷ, τούτου ἕνεκα καὶ | |
N-o întrecea de frumoasă, de harnică și pricepută; | |
γῆμεν ἀνὴρ ὤριστος ἐνὶ Τροίῃ εὐρείῃ· | 433 |
ἔγημεν αὐτὴν ἀνήρ ἄριστος ἐν τῇ εὐρυχώρῳ Τροίᾳ | |
De-ast-a luat-o din Troia soție bărbatul de frunte, | |
τὸν τόθ' ὑπ' Ἰδομενῆϊ Ποσειδάων ἐδάμασσε | 434 |
τοῦτον τότε ἀπέκτεινεν ὁ Ποσειδῶν διὰ τοῦ Ἰδομενέως | |
Care cu arma lui Idomeneu fu ucis de Poseidon· | |
θέλξας ὄσσε φαεινά, πέδησε δὲ φαίδιμα γυῖα· | 435 |
ἀπατήσας τοὺς λαμπροὺς ὀφθαλμούς, κατέσχε δὲ καὶ ἔδησε τὰ φαιδρὰ μέλη· | |
Parcă-i orbiseră ochii și-n lanț îi legaseră trupul, | |
οὔτε γὰρ ἐξοπίσω φυγέειν δύνατ' οὔτ' ἀλέασθαι, | 436 |
οὔτε γὰρ εἰς τοὐπίσω φυγεῖν ἐδύνατο, οὔτε φυλάξασθαι, | |
Nu mai putu să ia fuga și nici să mai scape de moarte. | |
ἀλλ' ὥς τε στήλην ἢ δένδρεον ὑψιπέτηλον | 437 |
ἀλλ᾽ ὥσπερ στήλην, ἢ δένδρον ἐφ᾽ ὕψους τὰ φύλλα ἔχον, | |
Idomeneu, când Alcatos ca pomul înalt ori ca stâlpul | |
ἀτρέμας ἑσταότα στῆθος μέσον οὔτασε δουρὶ | 438 |
ἀμετακινήτως ἑστῶτα κατὰ τὸ μέσον τοῦ στήθους ἔβαλε τῷ δόρατι | |
Sta neurnit, înainte-i dă proașcă la el și deodată | |
ἥρως Ἰδομενεύς, ῥῆξεν δέ οἱ ἀμφὶ χιτῶνα | 439 |
ὁ ἥρως Ἰδομενεύς, ἔρρηξε δὲ περὶ αὐτὸν τὸν χιτῶνα | |
Lancea-i împlântă la piept și-i rupe pieptarul de-aramă, | |
χάλκεον, ὅς οἱ πρόσθεν ἀπὸ χροὸς ἤρκει ὄλεθρον· | 440 |
τὸν σιδηροῦν, ὃς αὐτῷ πρότερον ἀπεσόβει ἀπὸ τοῦ σώματος τὴν φθοράν. | |
Care-l feri pân-atunci de pieire; răzbită de lance | |
δὴ τότε γ' αὖον ἄϋσεν ἐρεικόμενος περὶ δουρί. | 441 |
τότε δὴ σκληρῶς ἤχησε σχιζόμενος περὶ τὸ δόρυ, | |
Platoșa-i zăngăne surd, iar el amețit de lovire | |
δούπησεν δὲ πεσών, δόρυ δ' ἐν κραδίῃ ἐπεπήγει, | 442 |
καταπεσὼν δὲ ἐψόφησε, τὸ δόρυ δὲ ἐνεπάγη εἰς τὴν καρδίαν, | |
Cade cu bufnet, în inimă având strămurarea înfiptă; | |
ἥ ῥά οἱ ἀσπαίρουσα καὶ οὐρίαχον πελέμιζεν | 443 |
ἣ δὴ αὐτῷ κινουμένη καὶ τὸν σαυρωτῆρα διέσεισε | |
Inima, încă zvâcnind, al lăncii cotor îl mai mișcă | |
ἔγχεος· ἔνθα δ' ἔπειτ' ἀφίει μένος ὄβριμος Ἄρης· | 444 |
τοῦ δόρατος, ἐκεῖ δὲ μετὰ ταῦτα τὴν ψυχὴν ἀφιέναι τὴν ἰσχὺν ἐποίει ὁ ἰσχυρὸς σίδηρος. | |
Până ce duhul războinic avan îi adoarme tăria. | |
Ἰδομενεὺς δ' ἔκπαγλον ἐπεύξατο μακρὸν ἀΰσας | 445 |
Ἰδομενεὺς δὲ ἐκπληκτικῶς καὶ θαυμαστῶς ἐπεκαυχήσατο μεγάλως βοήσας. | |
Chiuie Idomeneu prelung și grozav se fălește· | |
Δηΐφοβ' ἦ ἄρα δή τι ἐΐσκομεν ἄξιον εἶναι | 446 |
ὦ Δηίφοβε, ὄντως που ἄξιόν τι νομίζομεν εἶναι, | |
„Trei pentru unul uciși! Nu-ți pare de-ajuns răzbunarea | |
τρεῖς ἑνὸς ἀντὶ πεφάσθαι; ἐπεὶ σύ περ εὔχεαι οὕτω. | 447 |
τρεῖς ἀνθ᾽ ἑνὸς ἀνηρῆσθαι, ἐπειδὴ σύγε μάτην αὐχεῖς καὶ φιλοτιμῇ, | |
Pentru ai mei, Deifob? Zadarnic te-ai pus să te lauzi, | |
δαιμόνι' ἀλλὰ καὶ αὐτὸς ἐναντίον ἵστασ' ἐμεῖο, | 448 |
ὦ εὐτυχέστατε, ἀλλὰ καὶ σὺ στᾶθι ἐναντίον ἐμοῦ, | |
Biete. Dar vino și tu să te măsuri cu mine; vedea-vei | |
ὄφρα ἴδῃ οἷος Ζηνὸς γόνος ἐνθάδ' ἱκάνω, | 449 |
ὅπως θεάσῃ ὁποῖος ἔκγονος τοῦ Διὸς δεῦρο ἀφικόμην, | |
Cine sunt eu, care aici am venit ca nepot al lui Zeus; | |
ὃς πρῶτον Μίνωα τέκε Κρήτῃ ἐπίουρον· | 450 |
ὅς πρῶτον ἐγέννησε τὸν Μίνωα φύλακα τῇ Κρήτῃ νήσῳ· | |
Fiu al lui Zeus era domnitorul cretanilor Minos, | |
Μίνως δ' αὖ τέκεθ' υἱὸν ἀμύμονα Δευκαλίωνα, | 451 |
ὁ Μίνως δὲ ἐγέννησεν υἱὸν τὸν ἄμεμπτον Δευκαλίωνα· | |
Iar lăudatul fecior al lui Minos a fost Deucalion, | |
Δευκαλίων δ' ἐμὲ τίκτε πολέσσ' ἄνδρεσσιν ἄνακτα | 452 |
Δευκαλίων δὲ ἐγέννησεν ἐμὲ πολλῶν ἀνδρῶν βασιλέα | |
Care mi-e tată și Domn m-a lăsat peste țara cea mare, | |
Κρήτῃ ἐν εὐρείῃ· νῦν δ' ἐνθάδε νῆες ἔνεικαν | 453 |
ἐν τῇ μεγάλῃ πλατείᾳ Κρήτῃ, νυνὶ δὲ αἱ νῆες δεῦρο μὲ ἤνεγκαν | |
Creta, de unde venit-am aici să aduc pe corăbii | |
σοί τε κακὸν καὶ πατρὶ καὶ ἄλλοισι Τρώεσσιν. | 454 |
κακὸν καὶ δυστυχίαν σοί τε καὶ τῷ σῷ πατρί, καὶ τοῖς ἄλλοις Τρῳσίν. | |
Pacostea ta și a părintelui tău și a neamului vostru.” | |
ὣς φάτο, Δηΐφοβος δὲ διάνδιχα μερμήριξεν | 455 |
οὕτως εἶπε. Δηίφοβος δὲ διχῶς ἐμερίμνησεν, | |
Astfel se laudă, iar Deifob stă în cumpene-o clipă, | |
ἤ τινά που Τρώων ἑταρίσσαιτο μεγαθύμων | 456 |
ἥ τινά τῶν μεγαλοψύχων Τρῴων ἑταῖρον λάβοι που καὶ συνεργόν, | |
Sau să se dea înapoi să-și aducă ajutor pe vreunul | |
ἂψ ἀναχωρήσας, ἦ πειρήσαιτο καὶ οἶος. | 457 |
εἰς τοὐπίσω ἀνακάμψας, ἢ καὶ μόνος πειραθείη· | |
Dintre voinicii tovarăși, ori singur să-ncerce norocul. | |
ὧδε δέ οἱ φρονέοντι δοάσσατο κέρδιον εἶναι | 458 |
οὕτω δ᾽ αὐτῷ φρονοῦντι καὶ λογιζομένῳ ἔδοξε λυσιτελέστερον εἶναι | |
Asta în sine gândind, îi pare c-ar fi mai cu cale | |
βῆναι ἐπ' Αἰνείαν· τὸν δ' ὕστατον εὗρεν ὁμίλου | 459 |
πορευθῆναι πρὸς τὸν Αἰνείαν, τοῦτον δὲ εὗρεν ἔσχατον πάντων | |
După Eneas s-alerge la capătul oastei, și-l află | |
ἑσταότ'· αἰεὶ γὰρ Πριάμῳ ἐπεμήνιε δίῳ | 460 |
ἑστῶτα, ἀεὶ γὰρ τῷ ἐνδοξοτάτῳ Πριάμῳ ἐμνησικάκει, καὶ ἐπεμέμφετο, | |
Unde tot stă supărat; el nu vrea să-l ierte pe Priam | |
οὕνεκ' ἄρ' ἐσθλὸν ἐόντα μετ' ἀνδράσιν οὔ τι τίεσκεν. | 461 |
διότι δὴ ἀνδρεῖον ὄντα οὐδαμῶς ἐν τοῖς ἀνδράσιν ἐτίμα· | |
Că-l nesocoate pe el, măcar că e vrednic în arme. | |
ἀγχοῦ δ' ἱστάμενος ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 462 |
πλησίον δὲ στὰς λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν· | |
Merse la dânsul aproape și-i zise cuvinte ce zboară· | |
Αἰνεία Τρώων βουληφόρε νῦν σε μάλα χρὴ | 463 |
ὦ Αἰνεία γνωμοδότα τῶν Τρῴων, νῦν σε δεῖ πάνυ | |
„Tu al Troienilor sfetnic, Eneas, dator ești să-ți aperi | |
γαμβρῷ ἀμυνέμεναι, εἴ πέρ τί σε κῆδος ἱκάνει. | 464 |
βοηθῆσαι τῷ σῷ γαμβρῷ, εἴ γέ σε λύπη τις καταλαμβάνοι, | |
Cât mai degrabă cumnatul, de-ți pasă cumva de rudenii. | |
ἀλλ' ἕπευ Ἀλκαθόῳ ἐπαμύνομεν, ὅς σε πάρος γε | 465 |
ἀλλ' ἕπου ἵνα τῷ Ἀλκάθῳ βοηθήσωμεν, ὅς σε τὸ πρῶτον | |
Hai, s-ajutăm pe Alcatos. Tu știi cu ce drag într-o vreme, | |
γαμβρὸς ἐὼν ἔθρεψε δόμοις ἔνι τυτθὸν ἐόντα· | 466 |
γαμβρὸς ὤν, ἀνέθρεψεν ἐν τοῖς οἴκοις μικρὸν ὄντα· | |
Când erai prunc, ca pe-o rudă-ngrijitu-te-a-n casă pe tine; | |
τὸν δέ τοι Ἰδομενεὺς δουρικλυτὸς ἐξενάριξεν. | 467 |
τοῦτον δὲ Ἰδομενεὺς ὁ κατὰ πόλεμον ἔνδοξος ἀπέκτεινεν. | |
Idomeneu, iscusitul în lupta de lănci, îl ucise.” | |
ὣς φάτο, τῷ δ' ἄρα θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν ὄρινε, | 468 |
οὕτως εἶπε· τούτῳ δὲ ἄρα τὴν ψυχὴν ἐν τῷ στήθει, παρώξυνεν. | |
Asta vorbi, iar Eneas se tulbură spusa-auzindu-i, | |
βῆ δὲ μετ' Ἰδομενῆα μέγα πτολέμοιο μεμηλώς. | 469 |
ὥρμησε δὲ ἐπὶ τὸν Ἰδομενέα μεγάλως τοῦ πολέμου φροντίζων, | |
Și-nsetoșat de răzbun spre Idomeneu se răpede. | |
ἀλλ' οὐκ Ἰδομενῆα φόβος λάβε τηλύγετον ὥς, | 470 |
ἀλλ᾽ οὐ τὸν Ἰδομενέα κατέλαβε φόβος, ὥσπερ τινὰ ὑὸν μονογενῆ, | |
Nu se dă însă cretanul napoi sperios ca copilul, | |
ἀλλ' ἔμεν' ὡς ὅτε τις σῦς οὔρεσιν ἀλκὶ πεποιθώς, | 471 |
ἀλλὰ παρέμενεν, ὥσπερ ὅτε τις χοῖρος ἐν τοῖς ὄρεσι τῇ δυνάμει θαρρῶν οὐ φεύγει, | |
Ci îndârjit îl așteaptă și stă ca mistrețul la munte, | |
ὅς τε μένει κολοσυρτὸν ἐπερχόμενον πολὺν ἀνδρῶν | 472 |
ὅστις παραμένει ἐπερχόμενον τὸν μέγιστον θόρυβον τῶν ἀνδρῶν, | |
Care se bizuie-n sine și-mpieptuie zarva ce vine | |
χώρῳ ἐν οἰοπόλῳ, φρίσσει δέ τε νῶτον ὕπερθεν· | 473 |
ἐν ᾧ τόπῳ μόνος ἀναστρέφεται, ἐξορθοῦται δὲ τὴν χαίτην ἄνωθεν, | |
Și-l urmărește-n coclauri· zburlescu-se câlții pe spate, | |
ὀφθαλμὼ δ' ἄρα οἱ πυρὶ λάμπετον· αὐτὰρ ὀδόντας | 474 |
ὀφθαλμοὶ δὲ αὐτῷ ὥσπερ πύρινοι λάμπουσι, τοὺς ὀδόντας δὲ | |
Ochii ca focul îi ard sub pleoape și colții-și ascute | |
θήγει, ἀλέξασθαι μεμαὼς κύνας ἠδὲ καὶ ἄνδρας· | 475 |
ἀκονᾷ καὶ ὀξύνει, ἀμύνασθαι προθυμούμενος τοὺς κύνας καὶ τοὺς ἄνδρας. | |
Gata să sară să-și apere pielea de oameni și haită – | |
ὣς μένεν Ἰδομενεὺς δουρικλυτός, οὐδ' ὑπεχώρει, | 476 |
οὕτω παρέμενεν ὁ Ἰδομενεὺς ὁ κατὰ πόλεμον ἔνδοξος, οὐδὲ ἀνεχώρει | |
Astfel și Idomeneu adăsta neurnit pe Eneas, | |
Αἰνείαν ἐπιόντα βοηθόον· αὖε δ' ἑταίρους | 477 |
καὶ ἐφυλάττετο Αἰνείαν τὸν ἐν τῇ μάχῃ ταχὺν καὶ ἀνδρεῖον· ἐκάλει δὲ τοὺς φίλους, | |
Care venea-nspulberat. Cu ochii întorși spre tovarăși, | |
Ἀσκάλαφόν τ' ἐσορῶν Ἀφαρῆά τε Δηΐπυρόν τε | 478 |
τόν τε Ἀσκάλαφον βλέπων, καὶ τὸν Ἀφαρέα, καὶ τὸν Δηίπυρον, | |
Tare striga să-l urmeze Afareu, Ascalaf, Merione | |
Μηριόνην τε καὶ Ἀντίλοχον μήστωρας ἀϋτῆς· | 479 |
καὶ τὸν Μηριόνην, καὶ τὸν Ἀντίλοχον τοὺς ἐπιστήμονας τῆς μάχης. | |
Și Deipir și Antiloh, toți lei-paralei la războaie. | |
τοὺς ὅ γ' ἐποτρύνων ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 480 |
τούτους οὗτος διεγείρων λόγους ταχεῖς ἔλεγεν· | |
El îi chema pe șoimani zicându-le· „Haideți, prieteni, | |
δεῦτε φίλοι, καί μ' οἴῳ ἀμύνετε· δείδια δ' αἰνῶς | 481 |
ἄγετ', ὦ φίλοι, ἔλθετε, κἀμοὶ μονωθέντι βοηθήσατε, δέδοικα δὲ χαλεπῶς | |
Iute să-mi dați ajutor, sunt singur și prea mi-este teamă. | |
Αἰνείαν ἐπιόντα πόδας ταχύν, ὅς μοι ἔπεισιν, | 482 |
ἐπερχόμενον τὸν κατὰ πόδας ταχὺν Αἰνείαν, ὅστις ὁρμᾷ κατ' ἐμοῦ, | |
Iată, s-apropie-ncoace venind ca un fulger Eneas, | |
ὃς μάλα καρτερός ἐστι μάχῃ ἔνι φῶτας ἐναίρειν· | 483 |
ὃς πάνυ ἰσχυρὸς ἐστιν ἀποκτείνειν τοὺς ἄνδρας ἐν τῷ πολέμῳ, | |
Care destoinic e foarte să fulgere-n luptă bărbații. | |
καὶ δ' ἔχει ἥβης ἄνθος, ὅ τε κράτος ἐστὶ μέγιστον. | 484 |
καὶ δὴ καὶ τὸ ἄνθος τῆς ἀκμαζούσης ἡλικίας ἔχει, ὅπερ ἐστὶ μέγιστον ἐπικράτεια καὶ ἰσχύς· | |
Dânsul e tânăr în floare, când omul e-n culmea puterii. | |
εἰ γὰρ ὁμηλικίη γε γενοίμεθα τῷδ' ἐπὶ θυμῷ | 485 |
εἰ γὰρ ὁμοίας ἡλικίας εἴημεν, ἐφ᾽ ᾗ ψυχῇ νῦν ἐγώ εἰμι, | |
Hei, de-aș fi fost eu de-o seamă cu el și cu inima asta, | |
αἶψά κεν ἠὲ φέροιτο μέγα κράτος, ἠὲ φεροίμην. | 486 |
ταχέως ἂν ἢ ἀπηνέγκατο δόξαν μεγάλην κατ᾽ ἐμοῦ, ἢ ἀπηνεγκάμην κατ᾿ αὐτοῦ. | |
Repede unul din doi putea câștiga biruința.” | |
ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἕνα φρεσὶ θυμὸν ἔχοντες | 487 |
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δ᾽ ἄρα πάντες ἓν καὶ τὸ αὐτὸ φρονοῦντες | |
Asta le zise, iar ei cu un suflet aleargă spre dânsul | |
πλησίοι ἔστησαν, σάκε' ὤμοισι κλίναντες. | 488 |
ἐγγὺς ἔστησαν, τὰς τῶν ἀσπίδων περιφερείας κλίναντες, καὶ ἐπιθέντες τοῖς ὤμοις. | |
Și-l împresoară de aproape cu paveze-ntinse pe umăr. | |
Αἰνείας δ' ἑτέρωθεν ἐκέκλετο οἷς ἑτάροισι | 489 |
Αἰνείας δὲ ἀφ᾿ ἑτέρου μέρους προσεκαλέσατο τοὺς ἑαυτοῦ φίλους, | |
Dar și Eneas la rându-i a prins a chema pe tovarăși, | |
Δηΐφοβόν τε Πάριν τ' ἐσορῶν καὶ Ἀγήνορα δῖον, | 490 |
τόν τε Δηίφοβον, καὶ τὸν Πάριν, καὶ τὸν ἐνδοξότατον Ἀγήνορα βλέπων, | |
Spre Deifobos privind, spre mândrul Agenor, spre Paris, | |
οἵ οἱ ἅμ' ἡγεμόνες Τρώων ἔσαν· αὐτὰρ ἔπειτα | 491 |
οἵ σὺν αὐτῷ ἦσαν ἡγεμόνες τῶν Τρῴων· μετὰ ταῦτα δὲ | |
Toți căpitani ca și el; iar oastea-i urma cum urmează | |
λαοὶ ἕπονθ', ὡς εἴ τε μετὰ κτίλον ἕσπετο μῆλα | 492 |
τὸ πλῆθος ἠκολούθει, ὥσπερ μετὰ τὸν προηγούμενον τῆς ποίμνης κριὸν ἀκολουθοῦσι τὰ πρόβατα | |
Turma de oi un berbece, când ele, lăsând pășunatul, | |
πιόμεν' ἐκ βοτάνης· γάνυται δ' ἄρα τε φρένα ποιμήν· | 493 |
ἐπὶ τὸ ποτόν, μετὰ τὴν τροφήν, χαίρει δὲ καὶ διαχεῖται κατὰ διάνοιαν ὁ ποιμήν· | |
Fug să s-adape, de stă veselindu-se-n sine păstorul; | |
ὣς Αἰνείᾳ θυμὸς ἐνὶ στήθεσσι γεγήθει | 494 |
οὕτως Αἰνείᾳ ἡ ψυχὴ ἐν τῷ στήθει, ἔχαιρεν, | |
Vesel în sine tot astfel a fost căpitanul Eneas | |
ὡς ἴδε λαῶν ἔθνος ἐπισπόμενον ἑοῖ αὐτῷ. | 495 |
ἐπειδὴ ἐθεάσατο τὸ πλῆθος τοῦ στρατοῦ ἀκολουθοῦν ἑαυτῷ. | |
Cum a văzut pe Troieni grămadă venind după dânsul. | |
οἳ δ' ἀμφ' Ἀλκαθόῳ αὐτοσχεδὸν ὁρμήθησαν | 496 |
οὗτοι δὲ περὶ τὸν Ἀλκάθουν ἐκ τοῦ σύνεγγυς ὥρμησαν | |
Ei înconjoară pe-Alcatos cu sulițe lungi, și năvalnici | |
μακροῖσι ξυστοῖσι· περὶ στήθεσσι δὲ χαλκὸς | 497 |
δόρασι μακροῖς, ὁ σίδηρος δὲ περὶ τὰ στήθη καταπληκτικῶς ἤχει | |
Luptă de aproape, și-auzi cum platca ce pieptul le-ncinge | |
σμερδαλέον κονάβιζε τιτυσκομένων καθ' ὅμιλον | 498 |
καταστοχαζομένων καὶ βαλλόντων κατὰ στρατὸν | |
Zăngăne-nfiorător, când unii pe alții în valmă | |
ἀλλήλων· δύο δ' ἄνδρες ἀρήϊοι ἔξοχον ἄλλων | 499 |
ἀλλήλους· δύο δὲ ἄνδρες πολεμικοὶ ὑπὲρ τοὺς ἄλλους, | |
Se încolțesc. Dar doi mai pe sus de ceilalți la războaie, | |
Αἰνείας τε καὶ Ἰδομενεὺς ἀτάλαντοι Ἄρηϊ | 500 |
ὅ τε Αἰνείας, καὶ ὁ Ἰδομενεὺς ὅμοιοι τῷ Ἄρει | |
Idomeneu și Eneas, asemenea zeului Ares, | |
ἵεντ' ἀλλήλων ταμέειν χρόα νηλέϊ χαλκῷ. | 501 |
ἐφίεντο ἀλλήλων κατακόψαι τὸ σῶμα σιδήρῳ ἀνηλεεῖ. | |
Caut-acum înde-ei să se sfâșie fără de milă. | |
Αἰνείας δὲ πρῶτος ἀκόντισεν Ἰδομενῆος· | 502 |
πρῶτον δὲ ὁ Αἰνείας ἔβαλε τὸ δόρυ κατὰ τοῦ Ἰδομενέως, | |
Lancea spre Idomeneu întâi și-o răpede Eneas, | |
ἀλλ' ὃ μὲν ἄντα ἰδὼν ἠλεύατο χάλκεον ἔγχος, | 503 |
ἀλλ᾽ οὗτος μὲν ἐξ ἐναντίας ἰδὼν ἐφυλάξατο τὸ σιδηροῦν δόρυ· | |
Dânsul o vede-nainte venind și se dă la o parte; | |
αἰχμὴ δ' Αἰνείαο κραδαινομένη κατὰ γαίης | 504 |
ἡ ἐπιδορατὶς δὲ τοῦ Αἰνείου περισειομένη ἐπὶ τῆς γῆς | |
Arma clătindu-se atunci se lasă pe jos sclipitoare; | |
ᾤχετ', ἐπεί ῥ' ἅλιον στιβαρῆς ἀπὸ χειρὸς ὄρουσεν. | 505 |
ἠνέχθη, ἐπειδὴ μάτην ἀπὸ τῆς ἰσχυρᾶς χειρὸς ὥρμησεν. | |
Astfel ea scapă-n deșert zvârlită de mâna-i vânjoasă. | |
Ἰδομενεὺς δ' ἄρα Οἰνόμαον βάλε γαστέρα μέσσην, | 506 |
ὁ Ἰδομενεὺς δὲ ἔτρωσε τὸν Οἰνόμαον κατὰ τὸ μέσον τῆς γαστρός, | |
Idomeneu nimerește în pântece pe Enomaos, | |
ῥῆξε δὲ θώρηκος γύαλον, διὰ δ' ἔντερα χαλκὸς | 507 |
διέρρηξε δὲ καὶ ἔθραυσε τὸ κοῖλον τοῦ θώρακος, τὰ ἔντερα δὲ αὐτοῦ ὁ σίδηρος | |
Platoșa-i rupe și prin măruntaie-l împunge cu lancea; | |
ἤφυσ'· ὃ δ' ἐν κονίῃσι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῷ. | 508 |
διήντλησεν· οὗτος δὲ καταπεσὼν ἐν τῇ κόνει, ἐλάβετο τῆς γῆς τῇ δρακὶ. | |
El se prăvale prin colb și apucă țărâna cu pumnul. | |
Ἰδομενεὺς δ' ἐκ μὲν νέκυος δολιχόσκιον ἔγχος | 509 |
ὁ Ἰδομενεὺς δὲ ἐκ μὲν τοῦ νεκροῦ τὸ μακρὸν δόρυ | |
Sulița lungă o smulge viteazul cretan de pe dânsul, | |
ἐσπάσατ', οὐδ' ἄρ' ἔτ' ἄλλα δυνήσατο τεύχεα καλὰ | 510 |
ἀπέσπασεν, οὐκέτι δὲ τὰ ἄλλα καλὰ ὅπλα ἐδυνήθη | |
Nu poate însă și-a mortului dalb-armătură să prade, | |
ὤμοιιν ἀφελέσθαι· ἐπείγετο γὰρ βελέεσσιν. | 511 |
ἀφελέσθαι ἀπὸ τῶν ὤμων, κατηναγκάζετο γὰρ ὑπὸ τῶν βελῶν, | |
E prididit de o ploaie de lănci, și, așa cum e-n vârstă, | |
οὐ γὰρ ἔτ' ἔμπεδα γυῖα ποδῶν ἦν ὁρμηθέντι, | 512 |
οὐκέτι γὰρ ἦσαν οἱ πόδες ἀσφαλεῖς ὁρμήσαντι, | |
Nu mai e-n vlagă de ajuns ca el să mai poată s-alerge, | |
οὔτ' ἄρ' ἐπαΐξαι μεθ' ἑὸν· βέλος οὔτ' ἀλέασθαι. | 513 |
οὔτε δὴ ἐφορμῆσαι μετὰ τὸ ἑαυτοῦ βέλος, οὔτε φυλάξασθαι, | |
Nici să se ia după lance și nici să se-ndoaie sub dânsa, | |
τώ ῥα καὶ ἐν σταδίῃ μὲν ἀμύνετο νηλεὲς ἦμαρ, | 514 |
δι' ὃ δὴ καὶ ἐν τῇ ἐκ συστάσεως μάχῃ ἀπεσόβει τὴν ἀνηλεῆ καὶ θανατηφόρον ἡμέραν, | |
Numa-n bătaie de-aproape mai poate să-și apere viața, | |
τρέσσαι δ' οὐκ ἔτι ῥίμφα πόδες φέρον ἐκ πολέμοιο. | 515 |
τραπῆναι δὲ εἰς φυγὴν οὐ ῥᾳδίως οἱ πόδες ἐξέφερον ἀπὸ τοῦ πολέμου· | |
Însă la fuga din luptă cu greu îl ajută genunchii. | |
τοῦ δὲ βάδην ἀπιόντος ἀκόντισε δουρὶ φαεινῷ | 516 |
τούτου δὲ ἠρέμα ἀπερχομένου ἔβαλε δόρατι λαμπρῷ | |
Cum el la pas o pornește-napoi, îl ațintă cu boldul | |
Δηΐφοβος· δὴ γάρ οἱ ἔχεν κότον ἐμμενὲς αἰεί. | 517 |
ὁ Δηίφοβος· εἶχε γὰρ αὐτῷ ἀεὶ ἐπιμόνως μνησικακίας· | |
Scânteietor Deifob, care tot avea ciudă pe dânsul, | |
ἀλλ' ὅ γε καὶ τόθ' ἅμαρτεν, ὃ δ' Ἀσκάλαφον βάλε δουρὶ | 518 |
ἀλλ᾽ οὗτός γε καὶ τότε ἀπέτυχεν, Ἀσκάλαφον δὲ αὐτὸς ἔτρωσε τῷ δόρατι | |
Dar și acum dădu greș, iar lancea-i lovi pe-Ascalafos, | |
υἱὸν Ἐνυαλίοιο· δι' ὤμου δ' ὄβριμον ἔγχος | 519 |
τὸν υἱὸν τοῦ Ἄρεος, διὰ τοῦ ὤμου δὲ τὸ ἰσχυρὸν δόρυ | |
Fiul lui Ares, și-n spate-i vârtos îl pătrunse țuguiul, | |
ἔσχεν· ὃ δ' ἐν κονίῃσι πεσὼν ἕλε γαῖαν ἀγοστῷ. | 520 |
διέσχε καὶ διῆλθεν, οὗτος δὲ καταπεσὼν ἐν τῇ κόνει, ἐλάβετο τῆς γῆς τῇ δρακί, | |
Dânsul în colb prăvălit cu pumnul apucă pământul. | |
οὐδ' ἄρα πώ τι πέπυστο βριήπυος ὄβριμος Ἄρης | 521 |
οὔπω δ᾽ ἄρα τι ἐμεμαθήκει ὁ μέγα καὶ βαρὺ βοῶν ἰσχυρὸς Ἄρης | |
Nu știa încă nimic răcnitorul, puternicul Ares, | |
υἷος ἑοῖο πεσόντος ἐνὶ κρατερῇ ὑσμίνῃ, | 522 |
ἀποθανόντος τοῦ ἑαυτοῦ υἱὸν ἐν τῇ ἰσχυρᾷ μάχῃ· | |
Despre căderea feciorului său în amestecul crâncen; | |
ἀλλ' ὅ γ' ἄρ' ἄκρῳ Ὀλύμπῳ ὑπὸ χρυσέοισι νέφεσσιν | 523 |
ἀλλ' οὗτος ἐν τῷ ἄκρῳ τοῦ Ὀλύμπου ὑπὸ νέφεσι χρυσοῖς | |
Sus pe sub norii de aur, pe culmea Olimpului, zeul | |
ἧστο Διὸς βουλῇσιν ἐελμένος, ἔνθά περ ἄλλοι | 524 |
ἐκάθητο τῇ τοῦ Διὸς βουλῇ ἐληλάμενος καὶ συγκεκλεισμένος, ὅπου οἱ ἄλλοι | |
Sta din porunca lui Zeus oprit, și cu el deopotrivă | |
ἀθάνατοι θεοὶ ἦσαν ἐεργόμενοι πολέμοιο. | 525 |
ἀθάνατοι θεοὶ ἦσαν κωλυόμενοι καὶ εἰργόμενοι τοῦ πολέμου. | |
Stau depărtați de la arme și zeii ceilalți. Luptătorii | |
οἳ δ' ἀμφ' Ἀσκαλάφῳ αὐτοσχεδὸν ὁρμήθησαν· | 526 |
οὗτοι δὲ περὶ τὸν Ἀσκάλαφον ἐκ τοῦ σύνεγγυς ὥρμησαν. | |
Spre Ascalaf se răped și încep să se bată de aproape. | |
Δηΐφοβος μὲν ἀπ' Ἀσκαλάφου πήληκα φαεινὴν | 527 |
Δηίφοβος μὲν οὖν ἀπὸ τοῦ Ἀσκαλάφου τὴν λαμπρὰν περικεφαλαίαν | |
Chivăra lucie a lui Ascalaf, Deifob o răpește, | |
ἥρπασε, Μηριόνης δὲ θοῷ ἀτάλαντος Ἄρηϊ | 528 |
ἥρπασεν· ὁ Μηριόνης δὲ ὅμοιος τῷ ταχεῖ Ἄρει ἐπιπηδήσας | |
Dar Merione, ca Ares de iute s-aruncă la dânsul, | |
δουρὶ βραχίονα τύψεν ἐπάλμενος, ἐκ δ' ἄρα χειρὸς | 529 |
ἔτυψε τὸν βραχίονα αὐτοῦ δόρατι, ἐκ τῆς χειρὸς δ᾽ ἄρα | |
Brațul îi seacă cu lancea, de-i scapă din mână frumosul | |
αὐλῶπις τρυφάλεια χαμαὶ βόμβησε πεσοῦσα. | 530 |
ἡ αὐλοὺς ἔχουσα περικεφαλαία εἰς γῆν καταπεσοῦσα ἤχησεν. | |
Coif cel cu ochiuri și creastă-mpătrită, și zuruie coiful | |
Μηριόνης δ' ἐξ αὖτις ἐπάλμενος αἰγυπιὸς ὣς | 531 |
ὁ Μηριόνης δὲ πάλιν ἐπιπηδήσας ὥσπερ τις ἀετὸς | |
Jos tăvălit. El s-avântă din nou ca vultanul la dânsul, | |
ἐξέρυσε πρυμνοῖο βραχίονος ὄβριμον ἔγχος, | 532 |
ἐξείλκυσεν ἀπὸ τοῦ ἐσχάτου μέρους τοῦ βραχίονος τὸ ἰσχυρὸν δόρυ, | |
Trage de sus de la braț în afară năprasnica-i lance, | |
ἂψ δ' ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο. τὸν δὲ Πολίτης | 533 |
ὀπίσω δὲ εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ἀνεχώρει· τοῦτον δὲ ὁ Πολίτης | |
Și se dă-n lături apoi între oamenii săi. Iar Polite, | |
αὐτοκασίγνητος περὶ μέσσῳ χεῖρε τιτήνας | 534 |
ὁ αὐτάδελφος περὶ τὰ μέσα αὐτοῦ τὰς χεῖρας διατείνας, | |
Fratele lui Deifob, îl apucă pe-acesta de mijloc, | |
ἐξῆγεν πολέμοιο δυσηχέος, ὄφρ' ἵκεθ' ἵππους | 535 |
ἐξῆγεν ἀπὸ τοῦ κακὸν ἦχον φέροντος πολέμου, ἕως ἀφίκετο εἰς τοὺς ἵππους αὐτοῦ | |
Grabnic îl scoate din zarva cea groaznică-a luptei și-l duce | |
ὠκέας, οἵ οἱ ὄπισθε μάχης ἠδὲ πτολέμοιο | 536 |
τοὺς ταχεῖς, οἵτινες αὐτῷ ὄπισθεν τῆς μαχῆς καὶ τοῦ πολέμου | |
Spre telegarii cei iuți. Ei stau după câmpul bătăii, | |
ἕστασαν ἡνίοχόν τε καὶ ἅρματα ποικίλ' ἔχοντες· | 537 |
ἵσταντο, τὸν ἡνίοχον καὶ τὰ ποικίλως εἰργασμένα ὀχήματα ἔχοντες, | |
Și-un vizitiu îi strunește la caru-nflorat în aramă; | |
οἳ τόν γε προτὶ ἄστυ φέρον βαρέα στενάχοντα | 538 |
οἵ τοῦτον εἰς τὴν πόλιν ἀπέφερον βαρέως στενάζοντα, | |
Caii îl duc spre cetate, când el, schingiuit de durere, | |
τειρόμενον· κατὰ δ' αἷμα νεουτάτου ἔρρεε χειρός. | 539 |
καταπονούμενον· τὸ αἷμα δὲ κατέρρει ἐκ τῆς νεοτρώτου χειρός. | |
Geme din suflet, iar sângele-i curge din mâna rănită. | |
οἳ δ' ἄλλοι μάρναντο, βοὴ δ' ἄσβεστος ὀρώρει. | 540 |
οἱ ἄλλοι δὲ ἐμάχοντο, θόρυβος δὲ ἀκατάπαυστος διηγέρθη· | |
Dar se tot luptă ceilalți și huietul nu se mai curmă. | |
ἔνθ' Αἰνέας Ἀφαρῆα Καλητορίδην ἐπορούσας | 541 |
τότε Αἰνείας ὁρμήσας ἐπὶ τὸν Ἀφαρέα τὸν υἱὸν τοῦ Καλήτορος ἔπληξε | |
Tabără spre Afareu cel născut din Caletor Eneas, | |
λαιμὸν τύψ' ἐπὶ οἷ τετραμμένον ὀξέϊ δουρί· | 542 |
κατὰ τὸν λαιμὸν δόρατι ὀξεῖ ἐρχόμενον κατ᾽ αὐτοῦ, | |
Arma-i înfige-n grumaz, când el se întoarce spre dânsul, | |
ἐκλίνθη δ' ἑτέρωσε κάρη, ἐπὶ δ' ἀσπὶς ἑάφθη | 543 |
ἐκάμφθη δὲ εἰς τὸ ἕτερον μέρος ἡ κεφαλή, ἐπηκολούθησε δὲ καὶ ἐπικατήχθη αὐτῷ ἡ ἀσπίς, | |
Cade voinicul și capu-i se lasă deoparte și coiful, | |
καὶ κόρυς, ἀμφὶ δέ οἱ θάνατος χύτο θυμοραϊστής. | 544 |
καὶ ἡ περικεφαλαία, περὶ αὐτὸν δὲ θάνατος ἐχύθη ὁ τὴν ψυχὴν διαχωρίζων (ὁ τὴν ζωὴν φθείρων)· | |
Scutul la fel; îl învăluie moartea și-i taie răsuflul. | |
Ἀντίλοχος δὲ Θόωνα μεταστρεφθέντα δοκεύσας | 545 |
ὁ Ἀντίλοχος δὲ τὸν Θώονα μεταστραφέντα ἐπιτηρήσας, | |
Fiul lui Nestor cum vede pe Toon, la-ntorsu-i spre fugă | |
οὔτασ' ἐπαΐξας, ἀπὸ δὲ φλέβα πᾶσαν ἔκερσεν, | 546 |
ἔτρωσεν ἐφορμήσας, ἀπέκοψε δὲ πᾶσαν τὴν φλέβα, | |
Zboară la el și, lovindu-l, întreagă i-o spintecă vâna, | |
ἥ τ' ἀνὰ νῶτα θέουσα διαμπερὲς αὐχέν' ἱκάνει· | 547 |
ἥτις ἀνὰ τὰ νῶτα διερχομένη διόλου εἰς τὸν τράχηλον διήκει, | |
Care-se-nșiră de-a lungul în spate și ajunge la ceafă. | |
τὴν ἀπὸ πᾶσαν ἔκερσεν· ὃ δ' ὕπτιος ἐν κονίῃσι | 548 |
ταύτην ὅλην ἀπέτεμεν· οὗτος δὲ ἐπὶ τὰ μετάφρενα ἐν τῇ κόνει | |
Cum i-o retează, pe spate deodată prin colb se răstoarnă | |
κάππεσεν, ἄμφω χεῖρε φίλοις ἑτάροισι πετάσσας. | 549 |
κατέπεσεν, ἄμφω ταῖς χεῖρας τοῖς ἀγαπητοῖς φίλοις ἐκτείνας· | |
Toon cu brațele-ntinse spre-ai săi. Dar fiul lui Nestor | |
Ἀντίλοχος δ' ἐπόρουσε, καὶ αἴνυτο τεύχε' ἀπ' ὤμων | 550 |
ὁ Ἀντίλοχος δὲ ἐφώρμησε, καὶ ἀφῄρει τὰ ὅπλα ἀπὸ τῶν ὤμων | |
Iute dă fuga la el și stă să-l despoaie de arme, | |
παπταίνων· Τρῶες δὲ περισταδὸν ἄλλοθεν ἄλλος | 551 |
περιβλέπων. οἱ Τρῷες δὲ ἐκ περιστάσεως ἄλλοθεν ἄλλος | |
Ochii în juru-i rotind. Într-asta din preajmă Troienii | |
οὔταζον σάκος εὐρὺ παναίολον, οὐδὲ δύναντο | 552 |
ἔβαλλον τὴν ποικιλωτάτην πλατεῖαν ἀσπίδα, οὐδὲ ἐδύναντο | |
Care de care-l însuliță-n pavăza-i mare-mpestrită, | |
εἴσω ἐπιγράψαι τέρενα χρόα νηλέϊ χαλκῷ | 553 |
ἐντὸς ἐπιξέσαι τὸ ἁπαλὸν σῶμα σιδήρῳ ἀνηλεεῖ | |
Nimeni sub pavăză însă nu poate să-i scrijile trupul | |
Ἀντιλόχου· πέρι γάρ ῥα Ποσειδάων ἐνοσίχθων | 554 |
τοῦ Ἀντιλόχου· μάλα γὰρ δὴ ὁ τὴν γῆν κινῶν Ποσειδῶν | |
Tânăr, vânjos și rotund, căci zeul Cutremur Poseidon | |
Νέστορος υἱὸν ἔρυτο καὶ ἐν πολλοῖσι βέλεσσιν. | 555 |
τὸν υἱὸν τοῦ Νέστορος ἔσωζε καὶ ἐν πολλοῖς δόρασιν, | |
Apără pe Antiloh de ploaia cea deasă de suliți; | |
οὐ μὲν γάρ ποτ' ἄνευ δηΐων ἦν, ἀλλὰ κατ' αὐτοὺς | 556 |
οὐ μὲν γάρ ποτε ἄνευ πολεμίων ἦν, ἀλλὰ κατ' αὐτοὺς | |
Nu-l mai slăbesc doar o clipă din preajmă dușmanii și-ntr-una | |
στρωφᾶτ'· οὐδέ οἱ ἔγχος ἔχ' ἀτρέμας, ἀλλὰ μάλ' αἰεὶ | 557 |
ἀνεστρέφετο, οὐδὲ τὸ δόρυ αὐτῷ εἶχεν ἡσύχως, ἀλλὰ πάνυ ἀεὶ | |
El se dă roată-ntre ei și nu-și mai astâmpără boldul, | |
σειόμενον ἐλέλικτο· τιτύσκετο δὲ φρεσὶν ᾗσιν | 558 |
κινούμενον περιέστραπτο, προσεῖχε δὲ καὶ ἐσκοπεῖτο κατὰ τὸ ἑαυτοῦ λογιστικόν, | |
Ci-l răsucește mereu, și pururi stă gata cu gândul | |
ἤ τευ ἀκοντίσσαι, ἠὲ σχεδὸν ὁρμηθῆναι. | 559 |
ἢ κατά τινος τὸ δόρυ βαλεῖν, ἢ πλησίον ὁρμῆσαι, | |
Ba să dea țintă cu sulița, ba să dea piept cu dușmanii. | |
ἀλλ' οὐ λῆθ' Ἀδάμαντα τιτυσκόμενος καθ' ὅμιλον | 560 |
ἀλλ᾽ οὐκ ἐλάνθανε τὸν Ἀδάμαντα στοχαζόμενος κατὰ τὸν στρατὸν | |
Tocmai cum sta el chitind, îl vede prin armie Adamas, | |
Ἀσιάδην, ὅ οἱ οὖτα μέσον σάκος ὀξέϊ χαλκῷ | 561 |
τὸν υἱὸν τοῦ Ἀσίου, ὅστις αὐτῷ ἔβαλε τὸ μέσον τῆς ἀσπίδος δόρατι ὀξεῖ | |
Fiul lui Asiu. S-apropie-n grabă și-n scut pe la mijloc | |
ἐγγύθεν ὁρμηθείς· ἀμενήνωσεν δέ οἱ αἰχμὴν | 562 |
πλησίον ὁρμήσας, ἀσθενῆ δὲ ἐποίησεν αὐτῷ τὴν ἐπιδορατίδα | |
El îl pătrunde vârtos, dar zilele- i cruță Poseidon | |
κυανοχαῖτα Ποσειδάων βιότοιο μεγήρας. | 563 |
ὁ μελανόθριξ Ποσειδῶν, φθονήσας αὐτῷ τῆς ζωῆς. | |
Cel cu albastrele plete, tocind a troianului lance. | |
καὶ τὸ μὲν αὐτοῦ μεῖν' ὥς τε σκῶλος πυρίκαυστος | 564 |
καὶ τοῦτο μὲν αὐτόθι κατελείφθη, καθάπερ ξύλον | |
Arma-i ca parul cel ars, o bucată rămase în scutul | |
ἐν σάκει Ἀντιλόχοιο, τὸ δ' ἥμισυ κεῖτ' ἐπὶ γαίης· | 565 |
κατὰ τὸ ἄκρον ἀπεξεσμένον πεπυρακτωμένον ἐν τῇ ἀσπίδι τοῦ Ἀντιλόχου, τὸ ἥμισυ δὲ ἔκειτο ἐπὶ τῆς γῆς. | |
Lui Antiloh, iară alta pe țărnă se lasă ciuntită; | |
ἂψ δ' ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ' ἀλεείνων· | 566 |
ὀπίσω δὲ εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ἀνεχώρει φυλαττόμενος τὴν θανατηφόρον μοῖραν. | |
Viața ferindu-și atunci se-nlătur-Adamas prin gloate, | |
Μηριόνης δ' ἀπιόντα μετασπόμενος βάλε δουρὶ | 567 |
ὁ Μηριόνης δὲ ἀπερχόμενον ἐπιδιώξας, ἔτρωσε τῷ δόρατι | |
Dar Merione se ia după el și-l ajunge cu boldul | |
αἰδοίων τε μεσηγὺ καὶ ὀμφαλοῦ, ἔνθα μάλιστα | 568 |
μεταξὺ τῶν ὀρχέων καὶ τοῦ ὀμφαλοῦ, ὅπου μάλιστα | |
Jos sub buric la rușine, prin locul pe unde-i amarnic | |
γίγνετ' Ἄρης ἀλεγεινὸς ὀϊζυροῖσι βροτοῖσιν. | 569 |
γίνεται ἡ τρῶσις ὀδυνηρὰ τοῖς ἀθλίοις ἀνθρώποις· | |
Bieților oameni în luptă lovitul· acolo-i apasă | |
ἔνθά οἱ ἔγχος ἔπηξεν· ὃ δ' ἑσπόμενος περὶ δουρὶ | 570 |
ἐκεῖ τὸ δόρυ αὐτῷ ἐνέπηξεν· ὁ δὲ ἑπόμενος (συνεχόμενος) περὶ τὸ δόρυ | |
Suliț-adânc, iar Adamas sub armă se zvârcole jalnic | |
ἤσπαιρ' ὡς ὅτε βοῦς τόν τ' οὔρεσι βουκόλοι ἄνδρες | 571 |
ἐκινεῖτο ὥσπερ βοῦς, ὃν ἐν τοῖς ὄρεσιν ἄνδρες φύλακες τῶν βοῶν | |
Tot gâfâind ca un taur, pe care văcarii pe munte | |
ἰλλάσιν οὐκ ἐθέλοντα βίῃ δήσαντες ἄγουσιν· | 572 |
δεσμοῖς ἄκοντα βιαίως δεσμεύσαντες ἄγουσιν. | |
Silnic, cu funii legat, îl duc după dânșii la vale; | |
ὣς ὃ τυπεὶς ἤσπαιρε μίνυνθά περ, οὔ τι μάλα δήν, | 573 |
οὕτως αὐτὸς τρωθεὶς ἐκινεῖτο, ἐπ᾿ ὀλίγον μέντοι, οὐ πάνυ γ᾽ ἐπὶ πολύ, | |
Gâfâie-ntocmai Adamas lovit, însă vreme puțină, | |
ὄφρά οἱ ἐκ χροὸς ἔγχος ἀνεσπάσατ' ἐγγύθεν ἐλθὼν | 574 |
ἕως οὗ τὸ δόρυ ἀνέσπασεν, ἐγγύς παραγενόμενος | |
Până ce-aproape de dânsul venind și smuncind Merione | |
ἥρως Μηριόνης· τὸν δὲ σκότος ὄσσε κάλυψε. | 575 |
ὁ ἥρως Μηριόνης· τοῦτον δὲ σκότος κατ᾽ ὀφθαλμοὺς περιεκάλυψεν. | |
Lancea-i din trup, întunericul morții i-acoperă ochii. | |
Δηΐπυρον δ' Ἕλενος ξίφεϊ σχεδὸν ἤλασε κόρσην | 576 |
ὁ Ἕλενος δὲ τὸν Δηίπυρον ξίφει κατὰ τὴν κεφαλὴν ἐκ τοῦ σύνεγγυς ἔτρωσε, | |
Pe Deipir mai încolo Helenos cu-o sabie mare | |
Θρηϊκίῳ μεγάλῳ, ἀπὸ δὲ τρυφάλειαν ἄραξεν. | 577 |
θρᾳκικῷ, μεγάλῳ, τοὺς ἱμάντας δὲ τῆς περικεφαλαίας ἀπέκοψεν· | |
Tracică-n tâmplă de-aproape ochindu-l și țeasta-i despică. | |
ἣ μὲν ἀποπλαγχθεῖσα χαμαὶ πέσε, καί τις Ἀχαιῶν | 578 |
αὕτη μὲν οὖν ἀποπλανηθεῖσα εἰς γῆν κατέπεσε, καί τις τῶν μαχομένων Ἑλλήνων | |
Coiful îi zboară departe și acolo-i alunecă-n glie | |
μαρναμένων μετὰ ποσσὶ κυλινδομένην ἐκόμισσε· | 579 |
κυλιομένην ἐν τοῖς ποσὶν ἀνέλαβε· | |
Până ce-Aheii-l ridică de unde le stă la picioare | |
τὸν δὲ κατ' ὀφθαλμῶν ἐρεβεννὴ νὺξ ἐκάλυψεν. | 580 |
τοῦτον δὲ ἐν ὀφθαλμοῖς νὺξ σκοτεινὴ περιεκάλυψε. | |
Rostogolit, pe când lui întuneric pe ochi i se lasă. | |
Ἀτρεΐδην δ' ἄχος εἷλε βοὴν ἀγαθὸν Μενέλαον· | 581 |
τὸν υἱὸν δὲ τοῦ Ἀτρέως λύπη κατέλαβε τὸν κατὰ πόλεμον ἀγαθὸν Μενέλαον. | |
Asta-l atinge și-l doare pe războitorul Menelau | |
βῆ δ' ἐπαπειλήσας Ἑλένῳ ἥρωϊ ἄνακτι | 582 |
ὥρμησε δὲ ὀργισθεὶς καὶ ἀπειλήσας τῷ Ἥρωϊ Ἑλένῳ τῷ βασιλεῖ, | |
Și spre viteazul Helenos s-avântă și-l tot amenință, | |
ὀξὺ δόρυ κραδάων· ὃ δὲ τόξου πῆχυν ἄνελκε. | 583 |
τὸ ὀξὺ δόρυ περισείων· οὗτος δὲ τὴν νευρὰν (τὸ κέρας) τοῦ τόξου ἀνείλκυεν. | |
Sulița-n mână-nvârtind, dar tânărul arcul întinse. | |
τὼ δ' ἄρ' ὁμαρτήδην ὃ μὲν ἔγχεϊ ὀξυόεντι | 584 |
οὗτοι δ᾽ οὖν ὁμοῦ ἀφῆκαν, καὶ συνέτυχον, ὁ μὲν δόρατι ὠξυμένῳ | |
Când amândoi se apropie, unul stă gata să-ndrepte | |
ἵετ' ἀκοντίσσαι, ὃ δ' ἀπὸ νευρῆφιν ὀϊστῷ. | 585 |
ἐφίετο βαλεῖν, ὁ δὲ ἰῷ ἀπὸ τῆς νευρᾶς. | |
Lancea cu vârf ascuțit, celalt o săgeată din strună. | |
Πριαμίδης μὲν ἔπειτα κατὰ στῆθος βάλεν ἰῷ | 586 |
ὁ υἱὸς μὲν οὖν τοῦ Πριάμου ἔπληξε τῷ οἰστῷ | |
Fiul lui Priam atunci țintește din arc, săgetează | |
θώρηκος γύαλον, ἀπὸ δ' ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός. | 587 |
κατὰ τὸ στῆθος τὸ κοῖλον τοῦ θώρακος, ἀπέπτη δὲ καὶ ἀπηνέχθη ὁ δεινὸς ἰός· | |
Platoșa-n piept, ci răsaltă departe agerita săgeată. | |
ὡς δ' ὅτ' ἀπὸ πλατέος πτυόφιν μεγάλην κατ' ἀλωὴν | 588 |
ὥσπερ δὲ ὅταν ἀπὸ τοῦ πλατέος πτύου κατὰ τὴν μεγάλην ἅλων | |
Cum uneori din lopata cea mare-ntr-o arie-ntinsă | |
θρῴσκωσιν κύαμοι μελανόχροες ἢ ἐρέβινθοι | 589 |
ἐφάλλωνται καὶ πηδῶσιν οἱ μέλανες κύαμοι, ἢ οἱ ἐρέβινθοι, | |
Boabele negre de bob ori de mazăre sar când le bate | |
πνοιῇ ὕπο λιγυρῇ καὶ λικμητῆρος ἐρωῇ, | 590 |
ὑπὸ αὔρας ὀξέως πνεούσης, καὶ τῆς τοῦ λικμῶντος ῥωμαλεότητος· | |
Vântul cu veșnicu-i freamăt și vânturătorul puternic; | |
ὣς ἀπὸ θώρηκος Μενελάου κυδαλίμοιο | 591 |
οὕτως ἀπὸ τοῦ θώρακος τοῦ ἐνδόξου Μενελάου | |
Astfel izbită de platoșa celui născut din Atreus | |
πολλὸν ἀποπλαγχθεὶς ἑκὰς ἔπτατο πικρὸς ὀϊστός. | 592 |
πολὺ ἀποπλανηθεὶς μακρὰν ἀπηνέχθη ὁ χαλεπὸς ἰός. | |
Saltă săgeat-abătută și zboară departe de dânsul. | |
Ἀτρεΐδης δ' ἄρα χεῖρα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος | 593 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως ὃ κατὰ μάχην ἀγαθὸς Μενέλαος τὴν χεῖρα | |
Craiul Menelau atunci cu boldul ochind îi rănește | |
τὴν βάλεν ᾗ ῥ' ἔχε τόξον ἐΰξοον· ἐν δ' ἄρα τόξῳ | 594 |
ταύτην ἔτρωσεν, ἥτις δὴ κατεῖχε τὸ εὔξυστον τόξον, ἐν τῷ τόξῳ δ᾽ ἄρα | |
Mâna, cu care ținuse ale arcului netede coarne; | |
ἀντικρὺ διὰ χειρὸς ἐλήλατο χάλκεον ἔγχος. | 595 |
καταντικρὺ διὰ τῆς χειρὸς διῆλθε τὸ σιδηροῦν δόρυ. | |
Trece sămceaua de-aramă prin mână și-n arc îi pătrunde; | |
ἂψ δ' ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ' ἀλεείνων | 596 |
ὀπίσω δὲ εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ἀνεχώρει τὴν θανατηφόρον φυλαττόμενος μοῖραν | |
Deci, ca să scape, o dosește prin gloată Helenos și piere | |
χεῖρα παρακρεμάσας· τὸ δ' ἐφέλκετο μείλινον ἔγχος. | 597 |
τὴν χεῖρα παραχαλάσας, τὸ δὲ ἐκ μελίας δένδρου δόρυ ἐφείλκετο, | |
Mâna țiind atârnată, cu lancea de frasin înfiptă, | |
καὶ τὸ μὲν ἐκ χειρὸς ἔρυσεν μεγάθυμος Ἀγήνωρ, | 598 |
καὶ τοῦτο μὲν ἐξείλκυσε ἀπὸ τῆς χειρὸς Ἀγήνωρ ὁ μεγαλόψυχος, | |
Însă din rană i-o trage pe loc inimosul Agenor, | |
αὐτὴν δὲ ξυνέδησεν ἐϋστρεφεῖ οἰὸς ἀώτῳ | 599 |
αὐτὴν δὲ περιεδέσμευσεν ἄνθει καὶ ἐκκρίτῳ ἐρίῳ προβάτου καλῶς | |
Mâna pe urmă i-o leagă cu lâna cea toarsă de oaie, | |
σφενδόνῃ, ἣν ἄρα οἱ θεράπων ἔχε ποιμένι λαῶν. | 600 |
περιεστραμμένῳ τῇ σφενδόνῃ, ἣν δὴ ὁ θεράπων αὐτοῦ τοῦ βασιλέως τῶν λαῶν εἶχεν. | |
Smulsă din praștia soțului său, mânătorul telegii. | |
Πείσανδρος δ' ἰθὺς Μενελάου κυδαλίμοιο | 601 |
ὁ Πείσανδρος δὲ εὐθὺ Μενελάου τοῦ ἐνδόξου | |
Dar spre Menelau atunci întins o apucă Pisandru. | |
ἤϊε· τὸν δ' ἄγε μοῖρα κακὴ θανάτοιο τέλος δὲ | 602 |
ἐχώρει, τοῦτον δὲ ἦγεν ἡ ἰσχυρὰ μοῖρα εἰς τὸ τοῦ θανάτου τέλος, | |
Nenorocirea, săracul de el, îl împinse spre tine | |
σοὶ Μενέλαε δαμῆναι ἐν αἰνῇ δηϊοτῆτι. | 603 |
ὑπὸ σοῦ, ὦ Μενέλαε, ἀναιρεθῆναι ἐν τῇ χαλεπῇ μάχῃ. | |
Vrând, o Menelau, ca tu să-l dobori în bătaia cea cruntă. | |
οἳ δ' ὅτε δὴ σχεδὸν ἦσαν ἐπ' ἀλλήλοισιν ἰόντες | 604 |
οὗτοι δὲ ὁπηνίκα δὴ πλησίον ἐγένοντο καταλλήλων ἐπερχόμενοι, | |
Cum se apropie unul de altul, se-ncaieră dânșii, | |
Ἀτρεΐδης μὲν ἅμαρτε, παραὶ δέ οἱ ἐτράπετ' ἔγχος, | 605 |
ὁ μὲν υἱὸς τοῦ Ἀτρέως ἀπέτυχε, παρετράπη δὲ τὸ δόρυ αὐτοῦ. | |
Nu-l nimerește Atrid, ci-i alunecă sulița-n lături. | |
Πείσανδρος δὲ σάκος Μενελάου κυδαλίμοιο | 606 |
ὁ Πείσανδρος δὲ τὴν ἀσπίδα τοῦ ἐνδόξου Μενελάου | |
Dar îl chitește la rându-i Pisandru, în scut îl împunge, | |
οὔτασεν, οὐδὲ διὰ πρὸ δυνήσατο χαλκὸν ἐλάσσαι· | 607 |
ἔβαλεν, οὐδὲ εἰς τὸ πρόσω ἐδυνήθη πέρασαι τὸν σίδηρον, | |
Sulița însă nu-i poate răzbate-nvelișul de-aramă | |
ἔσχεθε γὰρ σάκος εὐρύ, κατεκλάσθη δ' ἐνὶ καυλῷ | 608 |
ἐπέσχε γάρ τὴν ὁρμὴν τὸ πλατὺ σάκος, συνετρίβη δὲ ἐν τῷ τῆς ἐπιδορατίδος αὐλῶ | |
Și, la izbirea-i de marele scut, i se frânge cotorul, | |
ἔγχος· ὃ δὲ φρεσὶν ᾗσι χάρη καὶ ἐέλπετο νίκην. | 609 |
τὸ δόρυ· οὗτος δὲ ἐχάρη κατὰ τὸ ἑαυτοῦ λογιστικόν, καὶ ἤλπιζε νίκην· | |
Totuși se bucură bietul și trage nădejdea izbândei. | |
Ἀτρεΐδης δὲ ἐρυσσάμενος ξίφος ἀργυρόηλον | 610 |
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Ἀτρέως σπασάμενος τὴν ἀργυροῦς ἥλους ἔχουσαν ῥομφαίαν | |
Spada țintată-n argint și-o smulge Atrid și s-aruncă | |
ἆλτ' ἐπὶ Πεισάνδρῳ· ὃ δ' ὑπ' ἀσπίδος εἵλετο καλὴν | 611 |
ἐπήδησε κατὰ τοῦ Πεισάνδρου. οὗτος δὲ ἔλαβε τὴν ὑπὸ τὴν ἀσπίδα κρυπτομένην καλὴν | |
Drept la Pisandru, dar el de sub scut își apucă baltagul | |
ἀξίνην εὔχαλκον ἐλαΐνῳ ἀμφὶ πελέκκῳ | 612 |
ἀξίνην τὴν εὐσίδηρον τῷ ἐξ ἐλαίας στειλειῷ | |
Luciu și bine oțelit, cu lungă, frumos netezită | |
μακρῷ ἐϋξέστῳ· ἅμα δ' ἀλλήλων ἐφίκοντο. | 613 |
τῷ μακρῷ, καὶ καλὼς ἐξεσμένῳ, ὁμοῦ δὲ καὶ ὑπὸ τὸ αὐτὸ ἔτυχον ἀλλήλων· | |
Coadă din lemn de măslin, și tabără unul la altul, | |
ἤτοι ὃ μὲν κόρυθος φάλον ἤλασεν ἱπποδασείης | 614 |
ὁ μὲν γὰρ τὸν λόφον τῆς ἱππείας τρίχας ἐχούσης περικεφαλαίας διέκοψεν | |
Însă Pisandru-l ajunge pe creasta din coif, pe sub tufa | |
ἄκρον ὑπὸ λόφον αὐτόν, ὃ δὲ προσιόντα μέτωπον | 615 |
ὑπ’ αὐτὸ τὸ κατὰ τὸ ἄκρον ἐπανεστηκός· ὁ δὲ ἐπερχόμενον κατὰ τὸ μέτωπον | |
Deasă din coadă de cal; celalt îl lovește sub frunte, | |
ῥινὸς ὕπερ πυμάτης· λάκε δ' ὀστέα, τὼ δέ οἱ ὄσσε | 616 |
ὑπεράνω τοῦ ἐσχάτου τῆς ῥινός, συνεθλάσθησαν δὲ τὰ ὀστᾶ, οἱ ὀφθαλμοὶ δὲ αὐτοῦ | |
Între sprâncene pe nas, de-i zdrumică țeasta, și ochii | |
πὰρ ποσὶν αἱματόεντα χαμαὶ πέσον ἐν κονίῃσιν, | 617 |
αἵματος πλήρεις παρὰ τοῖς ποσὶ κατέπεσον εἰς γῆν ἐν τῇ κόνει, | |
Cad sângerați la picioare-i în colb. Se încovăie dânsul | |
ἰδνώθη δὲ πεσών· ὃ δὲ λὰξ ἐν στήθεσι βαίνων | 618 |
πεσὼν δὲ ἐξετανύσθη· οὗτος δὲ τῷ πλάτει, τοῦ ποδὸς ἐν τῷ στήθει βάς, | |
Și se prăvale trăsnit. Cu călcâiul în piept îl apasă | |
τεύχεά τ' ἐξενάριξε καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα· | 619 |
τὰ ὅπλα ἐσκύλευσε, καὶ ἐπικαυχώμενος λόγον εἶπεν· | |
Și despoindu-l atunci Menelau mândrindu-se zice· | |
λείψετέ θην οὕτω γε νέας Δαναῶν ταχυπώλων | 620 |
οὕτω γε, καταλείψετε δὴ τὰς ναῦς τῶν ταχεῖς ἵππους ἐχόντων Ἑλλήνων, | |
„Numai așa părăsi-veți pe veci ale noastre corăbii, | |
Τρῶες ὑπερφίαλοι δεινῆς ἀκόρητοι ἀϋτῆς, | 621 |
ὦ Τρῷες ἄσπονδοι καὶ παράνομοι, ἄπληστοι τῆς χαλεπῆς μάχης, | |
Șleahtă de oameni semeți și de-a pururea dați la măceluri. | |
ἄλλης μὲν λώβης τε καὶ αἴσχεος οὐκ ἐπιδευεῖς | 622 |
ἄλλης μὲν βλάβης τε καὶ αἰσχύνης οὐκ ἐνδεεῖς, ἀλλὰ πλήρεις ἐστέ, | |
Nu v-a fost vouă de-ajuns rușinea și ocara ce mie, | |
ἣν ἐμὲ λωβήσασθε κακαὶ κύνες, οὐδέ τι θυμῷ | 623 |
ἣν ἐμὲ ἐλυμῄνασθε, ὦ κακαὶ κύνες, οὐδέ τι ἐν τῇ ψυχῇ | |
Liftelor, voi mi-ați făcut, și nu v-ați temut de urgia | |
Ζηνὸς ἐριβρεμέτεω χαλεπὴν ἐδείσατε μῆνιν | 624 |
ἐφοβήθητε τὴν ὀργὴν τὴν χαλεπὴν καὶ βαρεῖαν τοῦ μεγάλως ἠχοῦντος Διὸς | |
Groaznic-a Celui-de-sus, care fulgeră-n cel care-și bate | |
ξεινίου, ὅς τέ ποτ' ὔμμι διαφθέρσει πόλιν αἰπήν· | 625 |
τοῦ τῆς ξενίας ἐφόρου, ὅστις διαφθερεῖ ποτὲ καὶ ἀπολέσει ὑμῖν τὴν ὑψηλὴν πόλιν, | |
Joc de-ospeție, și care o să surpe la urmă și Troia; | |
οἵ μευ κουριδίην ἄλοχον καὶ κτήματα πολλὰ | 626 |
οἴ μου τὴν ἐκ παρθενίας γαμετὴν καὶ πολλὰ κτήματα | |
Pentru că voi mi-ați răpit pe soția-mi cu multa-i avere | |
μὰψ οἴχεσθ' ἀνάγοντες, ἐπεὶ φιλέεσθε παρ' αὐτῇ· | 627 |
ἀδίκως ἀπήλθετε ἔχοντες, ὅτε φιλοφροσύνης ἐτυγχάνετε παρ' αὐτῇ. | |
Fără de vină și drept, când ea v-a primit ca pe oaspeți. | |
νῦν αὖτ' ἐν νηυσὶν μενεαίνετε ποντοπόροισι | 628 |
καὶ νῦν ἐν ταῖς θαλασσοπλόοις ναυσὶν προθυμεῖσθε | |
Ba mai umblați și acuma să-mi puneți tăciuni în corăbii | |
πῦρ ὀλοὸν βαλέειν, κτεῖναι δ' ἥρωας Ἀχαιούς. | 629 |
βαλεῖν πῦρ ἀφανιστικόν, ἀνελεῖν δὲ τοὺς ἥρωας Ἕλληνας· | |
Și să le ardeți, apoi pe voinicii Ahei să-i ucideți. | |
ἀλλά ποθι σχήσεσθε καὶ ἐσσύμενοί περ Ἄρηος. | 630 |
ἀλλὰ δὴ κωλυθήσεσθε καὶ στήσεσθε τοῦ πολέμου, καίπερ προθύμως ὁρμῶντες· | |
Iată cum v-astâmpărați voi odată nesațul de lupte. | |
Ζεῦ πάτερ ἦ τέ σέ φασι περὶ φρένας ἔμμεναι ἄλλων | 631 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, ὄντως πού σε φασὶ διαφέρειν φρονήσει καὶ ὑπὲρ πάντας εἶναι τοὺς ἄλλους | |
Zeus Părinte, se crede că-ntreci cu a ta-nțelepciune | |
ἀνδρῶν ἠδὲ θεῶν· σέο δ' ἐκ τάδε πάντα πέλονται· | 632 |
ἄνδρας τε καὶ θεούς, ἐκ σοῦ δὲ ταῦτα πάντα γίνονται· | |
Oameni și zei, dar eu văd nedreptatea venind de la tine· | |
οἷον δὴ ἄνδρεσσι χαρίζεαι ὑβριστῇσι | 633 |
ὢ πῶς νῦν χαρίζῃ ἀνδράσιν ὑβρισταῖς καὶ ἀδίκοις | |
Cum poți fi oare tu bun cu Troienii cei plini de trufie, | |
Τρωσίν, τῶν μένος αἰὲν ἀτάσθαλον, οὐδὲ δύνανται | 634 |
τοῖς Τρῳσίν, ὧν ἡ προθυμία ἀεὶ ἄδικός ἐστιν, οὐδὲ δύνανται | |
Veșnic cu gândul la nelegiuiri; care, răi și nemernici, | |
φυλόπιδος κορέσασθαι ὁμοιΐου πτολέμοιο. | 635 |
μάχης ἐμπλησθῆναι τοῦ κοινοῦ (χαλεποῦ) πολέμου, | |
Nu se mai pot sătura de război, de vărsare de sânge. | |
πάντων μὲν κόρος ἐστὶ καὶ ὕπνου καὶ φιλότητος | 636 |
πάντων μὲν πλησμονή ἐστι καὶ ὕπνου καὶ συνουσίας, | |
Totul pe lume urmat e de saț, și iubirea și somnul, | |
μολπῆς τε γλυκερῆς καὶ ἀμύμονος ὀρχηθμοῖο, | 637 |
καὶ ᾠδῆς γλυκείας, καὶ ὀρχήσεως ἀμωμήτου, | |
Cântecul desfătător și falnicul joc de la horă, | |
τῶν πέρ τις καὶ μᾶλλον ἐέλδεται ἐξ ἔρον εἷναι | 638 |
ὧν δή τις καὶ μᾶλλον ἐπιθυμεῖ τὸν ἔρωτα ἐκπληρῶσαι, | |
Care sunt toate mai mult ca războiul râvnite pe lume | |
ἢ πολέμου· Τρῶες δὲ μάχης ἀκόρητοι ἔασιν. | 639 |
ἢ τοῦ πολέμου, οἱ Τρῷες δὲ ἄπληστοι μάχης εἰσίν. | |
Numai Troienii nu-și satură pofta de harță vreodată.” | |
ὣς εἰπὼν τὰ μὲν ἔντε' ἀπὸ χροὸς αἱματόεντα | 640 |
οὕτως εἰπών, τὰ μὲν αἵματι, βεβαμμένα ὅπλα ἀπὸ τοῦ σώματος | |
Asta grăi, și luând de la mort sângeratele arme, | |
συλήσας ἑτάροισι δίδου Μενέλαος ἀμύμων, | 641 |
σκυλεύσας τοῖς φίλοις ἔδωκεν ὁ ἄμεμπτος Μενέλαος· | |
Dânsul le dă la ai săi, și cu toată mândrețea-i bărbată | |
αὐτὸς δ' αὖτ' ἐξ αὖτις ἰὼν προμάχοισιν ἐμίχθη. | 642 |
αὐτὸς δὲ πάλιν πορευθεὶς τοῖς πρωταγωνισταῖς συνεμίγη. | |
Vine-napoi și ia parte din nou în șiragul din frunte. | |
ἔνθά οἱ υἱὸς ἐπᾶλτο Πυλαιμένεος βασιλῆος | 643 |
τότε αὐτῷ ἐπεπήδησεν ὁ υἱὸς Πυλαιμένους τοῦ βασιλέως | |
Tabăr-asupră-i al lui Pilemenes fecior Harpalion, | |
Ἁρπαλίων, ὅ ῥα πατρὶ φίλῳ ἕπετο πτολεμίξων | 644 |
ὁ Ἁρπαλίων, ὃς δὴ τῷ ἀγαπητῷ πατρὶ ἠκολούθει πολεμεῖν | |
Care veni să se bată la Troia urmându-și pe tata, | |
ἐς Τροίην, οὐδ' αὖτις ἀφίκετο πατρίδα γαῖαν· | 645 |
εἰς τὴν Τροίαν, οὐδὲ πάλιν ἐπανῆκεν εἰς τὴν πατρίδα γῆν, | |
Un căpitan, dar el nu se întoarse-n iubita sa țară. | |
ὅς ῥα τότ' Ἀτρεΐδαο μέσον σάκος οὔτασε δουρὶ | 646 |
ὃς δὴ τότε ἔβαλε δόρατι τὸ μέσον τῆς ἀσπίδος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ἀτρέως | |
El pe Menelau de aproape în scut îl plesnește la mijloc, | |
ἐγγύθεν, οὐδὲ διὰ πρὸ δυνήσατο χαλκὸν ἐλάσσαι | 647 |
ἐκ τοῦ σύνεγγυς, οὐδὲ ἐδυνήθη εἰς τὸ πρόσω διαπεράσαι τὸν σίδηρον, | |
Sulița-i însă abia-i scrijeli învelișul de aramă; | |
ἂψ δ' ἑτάρων εἰς ἔθνος ἐχάζετο κῆρ' ἀλεείνων | 648 |
ὀπίσω δὲ εἰς τὸ πλῆθος τῶν φίλων ἀνεχώρει φυλαττόμενος τὴν θανατηφόρον μοῖραν | |
De asta se trage-ndărăt la ai săi și, fugind de pieire, | |
πάντοσε παπταίνων μή τις χρόα χαλκῷ ἐπαύρῃ. | 649 |
εἰς πάντα τόπον περιβλέπων μή τις σιδήρῳ τὸ σῶμα βάλῃ. | |
Ochii își plimbă rotiș temându-se de-o lovitură. | |
Μηριόνης δ' ἀπιόντος ἵει χαλκήρε' ὀϊστόν, | 650 |
ὁ Μηριόνης δὲ ἀπερχομένου ἀφῆκε τὸν σιδήρῳ ἡρμοσμένον ἰόν, | |
Dar Merione, când el se dă-n lături, l-ațintă cu arcul | |
καί ῥ' ἔβαλε γλουτὸν κάτα δεξιόν· αὐτὰρ ὀϊστὸς | 651 |
καὶ ἔτρωσεν κατὰ τὸν δεξιὸν σφαίρωμα· ὁ ἰὸς δὲ | |
Și-l săgetează în bucă la dreapta. Intrându-i acolo, | |
ἀντικρὺ κατὰ κύστιν ὑπ' ὀστέον ἐξεπέρησεν. | 652 |
ἀπαντικρὺς κατὰ τὴν φύσαν ὑπὸ τὸ ὀστοῦν διεξῆλθε· | |
Trece săgeata-i de aramă sub os și bășica-i străpunge. | |
ἑζόμενος δὲ κατ' αὖθι φίλων ἐν χερσὶν ἑταίρων | 653 |
καθεζόμενος δὲ αὐτόθι ἐν ταῖς χερσὶ τῶν ἀγαπητῶν φίλων | |
Stă pe loc Harpalion și în brațele soților dându-și | |
θυμὸν ἀποπνείων, ὥς τε σκώληξ ἐπὶ γαίῃ | 654 |
ἀποπνέων τὴν ψυχήν, ἤτοι τὸ πνεῦμα ὥσπερ σκώληξ, ἐπὶ γῆς | |
Sufletul, lat se întinde și zace pe jos ca un vierme; | |
κεῖτο ταθείς· ἐκ δ' αἷμα μέλαν ῥέε, δεῦε δὲ γαῖαν. | 655 |
τανυσθεὶς ἔκειτο, ἐξέρρει δὲ τὸ μέλαν αἷμα, ἔβρεχε (ἔβαπτε ἐμάλαττε) δὲ τὴν γῆν· | |
Șuruie sângele-i negru din rană și udă pământul. | |
τὸν μὲν Παφλαγόνες μεγαλήτορες ἀμφεπένοντο, | 656 |
περὶ μὲν οὖν τοῦτον, οἱ μεγαλόψυχοι Παφλαγόνες ἠσχολοῦντο, | |
Vrednici tovarăși de-ai lui Paflagonii-ngrijiră de dânsul; | |
ἐς δίφρον δ' ἀνέσαντες ἄγον προτὶ Ἴλιον ἱρὴν | 657 |
εἰς τὸν δίφρον δὲ ἀναβιβάσαντες ἦγον εἰς τὴν ἱερὰν Ἴλιον | |
Plini de mâhnire luându-l în car îl porniră la Troia. | |
ἀχνύμενοι· μετὰ δέ σφι πατὴρ κίε δάκρυα λείβων, | 658 |
λυπούμενοι, μετ᾽ αὐτῶν δὲ ὁ πατὴρ ἐπορεύετο δακρυρροῶν, | |
Tata-i cu fața brăzdată de lacrimi pășea între dânșii, | |
ποινὴ δ' οὔ τις παιδὸς ἐγίγνετο τεθνηῶτος. | 659 |
τιμωρία δὲ οὐδαμῶς ἐγένετο τοῦ υἱοῦ ἀποθανόντος· | |
Însă cu plânsul el nu mai putea să-și învie feciorul. | |
τοῦ δὲ Πάρις μάλα θυμὸν ἀποκταμένοιο χολώθη· | 660 |
τούτου δὲ ἀναιρεθέντος, πάνυ κατὰ ψυχὴν ὠργίσθη ὁ Πάρις, | |
Paris se supără foarte de-a lui Harpalion răposare, | |
ξεῖνος γάρ οἱ ἔην πολέσιν μετὰ Παφλαγόνεσσι· | 661 |
ξένος γὰρ αὐτῷ ἣν ἐν πολλοῖς Παφλαγόσι· | |
Fuse doar în Paflagonia adeseori oaspe la dânsul, | |
τοῦ ὅ γε χωόμενος προΐει χαλκήρε' ὀϊστόν. | 662 |
τούτου ἕνεκα οὗτος βαρέως ὀργιζόμενος ἄφηκε σιδήρῳ ἡρμοσμένον ἰόν· | |
Și-nvinețit de necaz se aține și trage cu arcul. | |
ἦν δέ τις Εὐχήνωρ Πολυΐδου μάντιος υἱὸς | 663 |
ἦν δέ τὶς Εὐχήνωρ υἱὸς Πολυΐδου τοῦ μάντεως | |
Fost-a de neam și bogat, născut din Polid ghicitorul, | |
ἀφνειός τ' ἀγαθός τε Κορινθόθι οἰκία ναίων, | 664 |
πλούσιος καὶ χρηστός, ἐν Κορίνθῳ τὴν οἰκίαν οἰκῶν, | |
Unul cu casa-n Corint, Euhenor. Știa el că-i fuse | |
ὅς ῥ' εὖ εἰδὼς κῆρ' ὀλοὴν ἐπὶ νηὸς ἔβαινε· | 665 |
ὃς δὴ καλῶς ἐπιστάμενος τὴν ἀφανιστικὴν μοίραν ἐπέβαινε τῆς νεώς· | |
Scris ca să cadă-n război, dar totuși plecase la Troia, | |
πολλάκι γάρ οἱ ἔειπε γέρων ἀγαθὸς Πολύϊδος | 666 |
πολλάκις γὰρ προεῖπεν αὐτῷ ὁ πατὴρ ὁ χρηστὸς Πολυΐδος, | |
Pentru c-adesea bătrânul său tată-l vestise zicându-i, | |
νούσῳ ὑπ' ἀργαλέῃ φθίσθαι οἷς ἐν μεγάροισιν, | 667 |
ὑπὸ νόσου χαλεπῆς ἀποθανεῖν ἐν τοῖς ἰδίοις οἴκοις, | |
Dacă rămâne pe-acasă, muri-va de-o boală haină; | |
ἢ μετ' Ἀχαιῶν νηυσὶν ὑπὸ Τρώεσσι δαμῆναι· | 668 |
ἢ ἐν ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων ὑπὸ τῶν Τρῴων ἀναιρεθῆναι, | |
Dacă el pleacă-n corăbii, ucis o să fie la Troia. | |
τώ ῥ' ἅμα τ' ἀργαλέην θωὴν ἀλέεινεν Ἀχαιῶν | 669 |
δι᾿ ὃ δὴ ἅμα καὶ τὴν ὀδυνηρὰν βλάβην τῶν Ἑλλήνων | |
Dar se feri de ponosul Aheilor și de lingoare, | |
νοῦσόν τε στυγερήν, ἵνα μὴ πάθοι ἄλγεα θυμῷ. | 670 |
ἐξέκλινε, καὶ τὴν μισητὴν νόσον, ὅπως μὴ πάθῃ λύπας, καὶ ὀδύνας ἐν τῇ ψυχῇ· | |
Teamă fiindu-i de chin, și se duse. Dar iat-acum Paris, | |
τὸν βάλ' ὑπὸ γναθμοῖο. καὶ οὔατος· ὦκα δὲ θυμὸς | 671 |
τοῦτον ἔτρωσεν ὑποκάτω τοῦ ὠτὸς καὶ τῆς γνάθου (σιαγόνος), ταχέως δὲ ἡ ψυχὴ | |
L-a săgetat sub ureche prin falcă· în clipă, a lui vlagă | |
ᾤχετ' ἀπὸ μελέων, στυγερὸς δ' ἄρα μιν σκότος εἷλεν. | 672 |
ἀνεχώρησε τῶν μελῶν, μισητὸν δὲ σκότος αὐτὸν κατέλαβεν. | |
Din mădulări i s-a stors și pe ochi i se scurse-ntuneric. | |
ὣς οἳ μὲν μάρναντο δέμας πυρὸς αἰθομένοιο· | 673 |
οὕτως οὗτοι μὲν ἐμάχοντο, δίκην σώματος πυρὸς καιομένου. | |
Astfel de o parte și alta se tot războiau ca pârjolul. | |
Ἕκτωρ δ' οὐκ ἐπέπυστο Διῒ φίλος, οὐδέ τι ᾔδη | 674 |
Ἕκτωρ δὲ ὁ τῷ Διὶ προσφιλὴς οὐκ ἤκουσεν, οὐδέτι ἠπίστατο | |
Hector, nimic nu știa într-aceea și nici auzise | |
ὅττί ῥά οἱ νηῶν ἐπ' ἀριστερὰ δηϊόωντο | 675 |
ὅτι δὴ αὐτῷ ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ τῶν νεῶν ἀνῃροῦντο | |
Că-nghesuiți de Danai în aripa stângă, Troienii | |
λαοὶ ὑπ' Ἀργείων. τάχα δ' ἂν καὶ κῦδος Ἀχαιῶν | 676 |
οἱ λαοὶ ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων, ταχέως δ᾽ ἂν καὶ δόξα τῶν Ἑλλήνων | |
Cad cotropiți de mulțime și gata sunt chiar să le lase | |
ἔπλετο· τοῖος γὰρ γαιήοχος ἐννοσίγαιος | 677 |
ἐγένετο, οὕτω γὰρ ὁ συνέχων τὴν γῆν καὶ κινῶν αὐτὴν | |
Și biruința; așa-i ajutase pe-Ahei cu îndemnul, | |
ὄτρυν' Ἀργείους, πρὸς δὲ σθένει αὐτὸς ἄμυνεν· | 678 |
παρώξυνε τοὺς Ἕλληνας, πρὸς δὲ τῷ αὐτῶν σθένει καὶ αὐτὸς ἐπεκούρει· | |
Ba și el însuși zorind cu armele, zeul Poseidon. | |
ἀλλ' ἔχεν ᾗ τὰ πρῶτα πύλας καὶ τεῖχος ἐσᾶλτο | 679 |
ἀλλ᾽ ἐχώρει ὅπου τὸ πρῶτον τάς πύλας καὶ τὸ τεῖχος εἰσεπήδησε, | |
Hector sta încă pe unde sărind peste zid și pe poartă | |
ῥηξάμενος Δαναῶν πυκινὰς στίχας ἀσπιστάων, | 680 |
διαλύσας τὰς πυκνὰς καὶ ἰσχυρὰς τάξεις τῶν ὁπλιτῶν Ἑλλήνων, | |
El năvălise, când sparse ale Aheilor cete-ndesite, | |
ἔνθ' ἔσαν Αἴαντός τε νέες καὶ Πρωτεσιλάου | 681 |
ὅπου ἦσαν αἱ νῆες τοῦ Αἴαντος καὶ τοῦ Πρωτεσιλάου, | |
Unde s-aflau a lui Aias și Protesilaos corăbii | |
θῖν' ἔφ' ἁλὸς πολιῆς εἰρυμέναι· αὐτὰρ ὕπερθε | 682 |
εἰς τὸν αἰγιαλὸν τῆς λευκῆς θαλάσσης εἱλκυσμέναι, ὑπεράνω δὲ | |
Trase pe marginea mării albastre, și scund era foarte | |
τεῖχος ἐδέδμητο χθαμαλώτατον, ἔνθα μάλιστα | 683 |
τεῖχος ᾠκοδόμητο χθαμαλώτατον, ἐκεῖ μάλιστα | |
Zidul pe-aproape, mai sus. Pe-acolo mai tare-ncleștată, | |
ζαχρηεῖς γίγνοντο μάχῃ αὐτοί τε καὶ ἵπποι. | 684 |
χρειώδεις ἦσαν τῇ μάχῃ αὐτοί τε καὶ οἱ ἵπποι, | |
Crâncenă e războirea-ntre ei în telegi și pedeștri, | |
ἔνθα δὲ Βοιωτοὶ καὶ Ἰάονες ἑλκεχίτωνες | 685 |
ἐκεῖ δὲ Βοιωτοὶ καὶ Ἰάονες, οἱ σιδηροθώρακες (οἱ ποδήρεις χιτῶνας ἔχοντες), | |
Luptă Ionii acei cu strai lung și Beoții alături, | |
Λοκροὶ καὶ Φθῖοι καὶ φαιδιμόεντες Ἐπειοὶ | 686 |
Λοκροί, καὶ οἱ Φθῖοι, καὶ οἱ λαμπρὰς πανοπλίας ἔχοντες Ἐπειοὶ | |
Locrii, Ftienii, Epeii cei falnici și tot spre corăbii | |
σπουδῇ ἐπαΐσσοντα νεῶν ἔχον, οὐδὲ δύναντο | 687 |
μόλις ἐφορμῶντα κατὰ τῶν νεῶν ἐκώλυον, οὐδὲ ἠδύναντο | |
Calea furtunii lui Hector ațin. Dar cu toată trudirea | |
ὦσαι ἀπὸ σφείων φλογὶ εἴκελον Ἕκτορα δῖον | 688 |
ἀπελάσαι ἀφ᾽ ἑαυτῶν τὸν ὅμοιον φλογὶ ἐνδοξότατον Ἕκτορα· | |
Nu-l pot abate pe el care vine năprasnic ca focul. | |
οἳ μὲν Ἀθηναίων προλελεγμένοι· ἐν δ' ἄρα τοῖσιν | 689 |
οἱ τῶν Ἀθηναίων προκαταριθμημένοι· ἐν αὐτοῖς δὲ | |
Atenienii-i țin piept, tot oameni aleși sub porunca | |
ἦρχ' υἱὸς Πετεῶο Μενεσθεύς, οἳ δ' ἅμ' ἕποντο | 690 |
ἡγεμόνευεν ὁ τοῦ Πετεοῦ υἱὸς Μενεσθεύς· οὗτοι δὲ συνείποντο, | |
Lui Menesteu, care acolo se bate ajutat de fruntașii | |
Φείδας τε Στιχίος τε Βίας τ' ἐΰς· αὐτὰρ Ἐπειῶν | 691 |
ὅ τε Φείδας, καὶ ὁ Στιχίος, καὶ ὁ γενναῖος Βίας· τῶν Ἐπειῶν δὲ ὅτε | |
Fidas și Stihiu și Bias destoinicul. Stau și Epeii | |
Φυλεΐδης τε Μέγης Ἀμφίων τε Δρακίος τε, | 692 |
Μέγης ὁ υἱὸς τοῦ Φυλέως, καὶ ὁ Ἀμφίων, καὶ ὁ Δράκιος. | |
Toți sub porunca lui Drahiu, Amfion și Meges Filidul, | |
πρὸ Φθίων δὲ Μέδων τε μενεπτόλεμός τε Ποδάρκης. | 693 |
πρὸ τῶν Φθίων δὲ ὁ Μέδων, καὶ ὁ τοῖς ποσὶν ἐπαρκῶν Μενεπτόλεμος, | |
Medon e capul ftienilor și războiosul Podarches, | |
ἤτοι ὃ μὲν νόθος υἱὸς Ὀϊλῆος θείοιο | 694 |
καὶ ὁ μὲν υἱὸς νόθος τοῦ θείου Ὀϊλέως | |
Frate cu Aias cel iute, dar nu dintr-o mamă e Medon | |
ἔσκε Μέδων Αἴαντος ἀδελφεός· αὐτὰρ ἔναιεν | 695 |
ἦν ὁ Μέδων, ἀδελφὸς τοῦ Αἴαντος, κατῴκει δὲ | |
Cel din Oileus născut. Din țară-i plecat el departe, | |
ἐν Φυλάκῃ γαίης ἄπο πατρίδος ἄνδρα κατακτὰς | 696 |
ἐν τῇ Φυλάκῃ πόρρω τῆς πατρίδος γῆς, ἄνδρα ἀποκτείνας, | |
Casa și-avea în Filache, căci el omorâse pe unul | |
γνωτὸν μητρυιῆς Ἐριώπιδος, ἣν ἔχ' Ὀϊλεύς· | 697 |
ἀδελφὸν τῆς μητρυιᾶς αὐτοῦ τῆς Ἐριώπιδος, ἣν εἶχεν ὁ Ὀϊλεύς. | |
Frate de-al Etiopidei, al vitregei mame a lui Medon; | |
αὐτὰρ ὃ Ἰφίκλοιο πάϊς τοῦ Φυλακίδαο. | 698 |
ὁ δὲ ἦν ὑὸς Ἰφίκλου τοῦ υἱοῦ τοῦ Φυλάκου· | |
Filacianul Ificle i-a fost lui Podarches părinte. | |
οἳ μὲν πρὸ Φθίων μεγαθύμων θωρηχθέντες | 699 |
οὗτοι μὲν πρὸ τῶν μεγαλοψύχων Φθίων καθοπλισθέντες | |
Dânșii cu armele-n capul oștirii viteze din Ftia, | |
ναῦφιν ἀμυνόμενοι μετὰ Βοιωτῶν ἐμάχοντο· | 700 |
παρὰ ταῖς ναυσὶν ἀντιμαχόμενοι μετὰ τῶν Βοιωτῶν ἐπολέμουν. | |
Vasele lor străjuind, dau piept cu Beoții alături. | |
Αἴας δ' οὐκέτι πάμπαν Ὀϊλῆος ταχὺς υἱὸς | 701 |
Αἴας δὲ ὃ ταχύπους υἱὸς τοῦ Ὀϊλέως οὐδαμῶς | |
Aias cel bun de picior, Oilidul, stă veșnic pe lângă | |
ἵστατ' ἀπ' Αἴαντος Τελαμωνίου οὐδ' ἠβαιόν, | 702 |
ἵστατο πόρρρω τοῦ Αἴαντος τοῦ υἱοῦ τοῦ Τελαμῶνος, οὐδ᾽ ὀλίγον· | |
Aias Telamonianul și nu-l părăsește o clipă. | |
ἀλλ' ὥς τ' ἐν νειῷ βόε οἴνοπε πηκτὸν ἄροτρον | 703 |
ἀλλ᾽ ὥσπερ ἐν γῇ νεωστὶ ἠροτριωμένῃ βόες μέλανες ἄροτρον | |
Cum în pământ țelinos, la fel opintindu-se, plugul | |
ἶσον θυμὸν ἔχοντε τιταίνετον· ἀμφὶ δ' ἄρά σφι | 704 |
ἡρμοσμένον ἕλκουσιν ἴσην ἔχοντες προθυμίαν, περὶ δὲ | |
Trainic îl trag doi murgani, de le curge-ntre coarne pe frunte | |
πρυμνοῖσιν κεράεσσι πολὺς ἀνακηκίει ἱδρώς· | 705 |
τὰ κάτω περὶ τὴν σάρκα τῶν κεράτων αὐτῶν πολὺς ἱδρὼς ἀναφέρεται, | |
Râu de sudori, și nimic nu-i desparte pe ei fără numai | |
τὼ μέν τε ζυγὸν οἶον ἐΰξοον ἀμφὶς ἐέργει | 706 |
τούτους μέντοι ὁ εὔξεστος ζυγὸς μόνον διαχωρίζει προθύμως | |
Jugul cel bine cioplit, când umblă pereche pe brazdă, | |
ἱεμένω κατὰ ὦλκα· τέμει δέ τε τέλσον ἀρούρης· | 707 |
ἰόντας κατὰ τὴν αὔλακα, τέμνει δὲ τὸ ἄροτρον τὸ πέρας τῆς γῆς· | |
Țarina-ntr-una cu fierul tăind-o, tot astfel voinicii | |
ὣς τὼ παρβεβαῶτε μάλ' ἕστασαν ἀλλήλοιιν. | 708 |
οὕτως οὗτοι ἵσταντο πάνυ πλησίον ἀλλήλων· | |
Stau îndârjiți amândoi și-alăturea luptă de-a pururi. | |
ἀλλ' ἤτοι Τελαμωνιάδῃ πολλοί τε καὶ ἐσθλοὶ | 709 |
ἀλλὰ τῷ μὲν υἱῷ τοῦ Τελαμῶνος πολλοὶ καὶ καλοὶ | |
Aias cel mare urmat e de-o mână de vrednici tovarăși, | |
λαοὶ ἕπονθ' ἕταροι, οἵ οἱ σάκος ἐξεδέχοντο | 710 |
λαοὶ ἠκολούθουν φίλοι, οἵτινες αὐτῷ τὴν ἀσπίδα παρελάμβανον, | |
Care pe rând îi tot poartă, pe spate luând, uriașa-i | |
ὁππότε μιν κάματός τε καὶ ἱδρὼς γούναθ' ἵκοιτο. | 711 |
ὁπηνίκα αὐτὸν κόπος τε καὶ ἱδρὼς κατὰ τὰ γόνατα κατελάμβανε. | |
Pavăză, când e la harță topit de sudori și de trudă, | |
οὐδ' ἄρ' Ὀϊλιάδῃ μεγαλήτορι Λοκροὶ ἕποντο· | 712 |
τῷ υἱῷ δὲ τοὺ Ὀϊλέως τῷ μεγαλοψύχῳ οὐκ ἠκολούθουν οἱ Λοκροί, | |
Aias Oilidul sta singur și n-avea pe Locri cu dânsul, | |
οὐ γάρ σφι σταδίῃ ὑσμίνῃ μίμνε φίλον κῆρ· | 713 |
οὐ γὰρ ἐν τῇ κατὰ σύστασιν μάχῃ παρέμενεν ἡ προσφιλὴς αὐτῶν ψυχήν, | |
Nu-i erau doară ostașii făcuți pe bătaie de aproape, | |
οὐ γὰρ ἔχον κόρυθας χαλκήρεας ἱπποδασείας, | 714 |
οὐ γὰρ εἶχον περικεφαλαίας σιδηρᾶς, ἱππείας τρίχας ἐχούσας, | |
N-aveau nici coifuri de acioaie cu creste de tuiuri, nici scuturi | |
οὐδ' ἔχον ἀσπίδας εὐκύκλους καὶ μείλινα δοῦρα, | 715 |
οὐδὲ εἶχον ἀσπίδας εὐπεριφερεῖς, καὶ δόρατα ἐκ μελίας, | |
Tari și frumos cercuite, nici suliți durate din frasin; | |
ἀλλ' ἄρα τόξοισιν καὶ ἐϋστρεφεῖ οἶος ἀώτῳ | 716 |
ἀλλὰ τόξοις καὶ καλῶς περιεστραμμένῳ ἐρίῳ προβάτου θαρροῦντες, | |
Dânșii veniseră-n Troia cu el bizuindu-se-n arcuri | |
Ἴλιον εἰς ἅμ' ἕποντο πεποιθότες, οἷσιν ἔπειτα | 717 |
εἰς τὸ Ἴλιον συνείποντο, οἷς μετὰ ταῦτα | |
Și-n răsucitele prăștii din lână de oaie, cu care | |
ταρφέα βάλλοντες Τρώων ῥήγνυντο φάλαγγας· | 718 |
πυκνῶς ἀφιέντες ἐρρήγνυον καὶ διέλυον τὰς τάξεις τῶν Τρῴων. | |
Locrii mereu azvârlind, spărgeau a Troienilor rânduri. | |
δή ῥα τόθ' οἳ μὲν πρόσθε σὺν ἔντεσι δαιδαλέοισι | 719 |
τότε δ᾽ οὖν οὗτοι μὲν ἔμπροσθεν σὺν τοῖς ποικίλως εἰργασμένοις ὅπλοις | |
Oastea lui Aias cel mare cu armele bine lucrate, | |
μάρναντο Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι χαλκοκορυστῇ, | 720 |
ἐμάχοντο τοῖς τε Τρῳσί, καὶ τῷ σιδήρῳ καθωπλισμένῳ Ἕκτορι. | |
Se-ncăiera cu Troienii în față, ba chiar și cu Hector, | |
οἳ δ' ὄπιθεν βάλλοντες ἐλάνθανον· οὐδέ τι χάρμης | 721 |
οὗτοι δὲ ὄπισθεν ἀφιέντες καὶ πλήττοντες ἐλάνθανον, οὐδέτι πολέμου καὶ μάχης | |
Locrii în urmă stăteau și chiteau pe furiș, iar Troienii, | |
Τρῶες μιμνήσκοντο· συνεκλόνεον γὰρ ὀϊστοί. | 722 |
οἱ Τρῷες ἐμέμνηντο, συνέχεον γὰρ καὶ συνετάραττον αὐτοὺς οἱ ἰοί· | |
De lovituri buimăciți, abia mai puteau să se miște | |
ἔνθά κε λευγαλέως νηῶν ἄπο καὶ κλισιάων | 723 |
τότ᾽ ἂν χαλεπῶς ἀπὸ τῶν νεῶν καὶ τῶν σκηνῶν | |
Și rușinos în risipă fugind de la case și corturi, | |
Τρῶες ἐχώρησαν προτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν, | 724 |
οἱ Τρῷες ἀνεχώρησαν ἐπὶ τὴν ἀνέμοις καταπνεομένην καὶ ὑψηλὴν Ἴλιον, | |
Ei s-ar fi dat înapoi spre troiana, vântoasa cetate, | |
εἰ μὴ Πουλυδάμας θρασὺν Ἕκτορα εἶπε παραστάς· | 725 |
εἰ μὴ ὁ Πολυδάμας παραγενόμενος εἶπε πρὸς τὸν εὔτολμον Ἕκτορα· | |
Dar a venit Polidamas și-a zis avântosului Hector· | |
Ἕκτορ ἀμήχανός ἐσσι παραρρητοῖσι πιθέσθαι. | 726 |
ὧ Ἕκτορ ἀνίκητος, καὶ ἀπαραμύθητος εἶ λόγοις παρηγορητοῖς, ἤτοι παραμυθήμασι καὶ ὑποθήκαις πείθεσθαι, | |
„Hei, că pe tine de fel nu te-nduplecă-ndemnul și vorba. | |
οὕνεκά τοι περὶ δῶκε θεὸς πολεμήϊα ἔργα | 727 |
διότι σοι περιττῶς ἔδωκεν ὁ θεὸς τὰς πολεμικὰς πράξεις, | |
Oare fiindcă făcutu-te-au zeii mai vrednic în arme, | |
τοὔνεκα καὶ βουλῇ ἐθέλεις περιίδμεναι ἄλλων· | 728 |
τούτου χάριν καὶ βουλῇ θέλεις μᾶλλον τῶν ἄλλων εἰδέναι, | |
Vrei tu să-ntreci pe ceilalți cu priceperea ta și cu sfatul? | |
ἀλλ' οὔ πως ἅμα πάντα δυνήσεαι αὐτὸς ἑλέσθαι. | 729 |
ἀλλ' οὐδαμῶς ὁμοῦ πάντα δυνήσεται ὁ αὐτὸς λαβεῖν· | |
Nu vei putea nicidecum să le ai împreună pe toate, | |
ἄλλῳ μὲν γὰρ ἔδωκε θεὸς πολεμήϊα ἔργα, | 730 |
ἄλλῳ μὲν γὰρ ἔδωκεν ὁ θεὸς τὰς πολεμικὰς πράξεις, | |
Zeii meniră ca unul să fie mai bun de războaie, | |
ἄλλῳ δ' ὀρχηστύν, ἑτέρῳ κίθαριν καὶ ἀοιδήν, | 731 |
ἄλλῳ δὲ τὸ ὀρχεῖσθαι, ἄλλῳ δὲ τὸ κιθαρίζειν, καὶ ᾄδειν, | |
Altul la jocul de horă și altul la viers și-alăută, | |
ἄλλῳ δ' ἐν στήθεσσι τιθεῖ νόον εὐρύοπα Ζεὺς | 732 |
ἄλλῳ δὲ τίθησιν ἐν τῷ στήθει νοῦν ὁ μεγαλόφωνος Ζεὺς | |
Și altuia Zeus atotvăzătorul i-a dat judecată, | |
ἐσθλόν, τοῦ δέ τε πολλοὶ ἐπαυρίσκοντ' ἄνθρωποι, | 733 |
ἀγαθόν, τούτου δὲ πολλοὶ ἄνθρωποι ἀπολαύουσι, | |
Care la mulți folosește și multor-aduce scăpare, | |
καί τε πολέας ἐσάωσε, μάλιστα δὲ καὐτὸς ἀνέγνω. | 734 |
καὶ πολλοὺς ἔσωσε, μᾶλλον δὲ τῶν ἄλλων αὐτὸς διέγνω τὴν ἐκ τοῦ πράγματος ὠφέλειαν καὶ σωτηρίαν· | |
Și-ndeosebi prețuită-i de oricine-i cu darul acesta. | |
αὐτὰρ ἐγὼν ἐρέω ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα· | 735 |
ἐγὼ δὲ λέξω καθάπερ μοι δοκεῖ ἔχειν ἀρίστως· | |
Eu îți voi spune deschis ce socot că e foarte cu cale· | |
πάντῃ γάρ σε περὶ στέφανος πολέμοιο δέδηε· | 736 |
πανταχόθεν δή σε ὁ τοῦ πολέμου κύκλος περιείληφεν· | |
Jur împrejur ca o roată de foc te încinge războiul, | |
Τρῶες δὲ μεγάθυμοι ἐπεὶ κατὰ τεῖχος ἔβησαν | 737 |
οἱ δὲ μεγαλόψυχοι Τρῷες ἀφ' οὗ τὸ τεῖχος διέβησαν, | |
Iar inimoșii Troieni, de când peste zid năvăliră, | |
οἳ μὲν ἀφεστᾶσιν σὺν τεύχεσιν, οἳ δὲ μάχονται | 738 |
οἱ μὲν πορρώτερον ἵστανται ἔνοπλοι, οἱ δὲ πολεμοῦσιν | |
Unii cu armele stau deoparte, iar alții se luptă | |
παυρότεροι πλεόνεσσι κεδασθέντες κατὰ νῆας. | 739 |
ἐλάττους πλείοσι διαμερισθέντες κατὰ τὰς ναῦς· | |
Tot mai puțini cu mai mulți, fiind risipiți la corăbii. | |
ἀλλ' ἀναχασσάμενος κάλει ἐνθάδε πάντας ἀρίστους· | 740 |
ἀλλ᾽ ἀναχωρήσας, κάλει δεῦρο πάντας τοὺς κρατίστους, | |
Du-te tu însă-napoi și cheamă pe-aici căpitanii, | |
ἔνθεν δ' ἂν μάλα πᾶσαν ἐπιφρασσαίμεθα βουλὴν | 741 |
ἐντεῦθεν δ᾽ ἄν πάνυ πᾶσαν βουλευσαίμεθα βουλήν, | |
Toți să ne punem la sfat, să luăm hotărâre deplină· | |
ἤ κεν ἐνὶ νήεσσι πολυκλήϊσι πέσωμεν | 742 |
ἢ ἵνα εἰς τὰς πολυκαθέδρους ναῦς ἐπιπέσωμεν, | |
Da-vom noi oare pe loc năvală spre-Ahei la corăbii, | |
αἴ κ' ἐθέλῃσι θεὸς δόμεναι κράτος, ἦ κεν ἔπειτα | 743 |
ἐὰν ὁ θεὸς ἐθέλῃ δοῦναι νίκην, ἢ ἵνα μετὰ ταῦτα | |
Dacă prii-ne-vor zeii; ori fără de pierdere, teferi | |
πὰρ νηῶν ἔλθωμεν ἀπήμονες. ἦ γὰρ ἔγωγε | 744 |
ἐκ τῶν γεῶν πορευθῶμεν μηδὲν παθόντες· ὄντως γὰρ ἔγωγε | |
De la corăbii ne-om da înapoi. Eu mă tem că Danaii | |
δείδω μὴ τὸ χθιζὸν ἀποστήσωνται Ἀχαιοὶ | 745 |
δέδοικα μὴ τὸ χθεσινὸν ἀποδώσωσιν οἱ Ἕλληνες | |
Vor înadins să răzbune bătaia ce ieri suferiră. | |
χρεῖος, ἐπεὶ παρὰ νηυσὶν ἀνὴρ ἆτος πολέμοιο | 746 |
χρέος· ἐπειδὴ παρὰ ταῖς ναυσὶν ἀνὴρ ἀκόρεστος μάχης | |
Văd că pe-aproape de vase stă tot ahtiat după luptă | |
μίμνει, ὃν οὐκέτι πάγχυ μάχης σχήσεσθαι ὀΐω. | 747 |
μένει, ὃν οὐδαμῶς τοῦ λοιποῦ κωλυθήσεσθαι καὶ στήσεσθαι τοῦ πολεμεῖν ὑπολαμβάνω. | |
Unul de-ai lor, care n-o să se lase cu una cu două.” | |
ὣς φάτο Πουλυδάμας, ἅδε δ' Ἕκτορι μῦθος ἀπήμων, | 748 |
οὕτως εἶπεν ὁ Πολυδάμας. ἤρεσε δὲ τῷ Ἕκτορι ὁ ἀβλαβὴς λόγος, | |
Zice, iar Hector, primindu-i voios sănătoasa povață, | |
αὐτίκα δ' ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε | 749 |
- | |
Repede sare din chelnă cu toat-armătura pe dânsul | |
καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 750 |
καὶ φωνήσας ἔλεγε λόγους ταχεῖς πρὸς αὐτόν· | |
Și se grăbește spre el, rostindu-i cuvinte ce zboară· | |
Πουλυδάμα σὺ μὲν αὐτοῦ ἐρύκακε πάντας ἀρίστους, | 751 |
ὦ Πολυδάμα, σὺ μὲν αὐτόθι κάτεχε πάντας τοὺς ἀριστεῖς, | |
„Tu, Polidamas, oprește-mi aicea pe toți căpitanii. | |
αὐτὰρ ἐγὼ κεῖσ' εἶμι καὶ ἀντιόω πολέμοιο· | 752 |
ἐγὼ δὲ ἐκεῖσε πορεύσομαι, καὶ τῆς μάχης μεθέξω, | |
Eu mă voi duce pe acolo și parte-oi lua la bătaie; | |
αἶψα δ' ἐλεύσομαι αὖτις ἐπὴν εὖ τοῖς ἐπιτείλω. | 753 |
ταχέως δὲ πάλιν ἐλεύσομαι, ἐπειδὰν τούτοις ἐπιτάξω καλῶς. | |
Pune-voi totul la cale și iute mă-ntorc dup-aceea.” | |
ἦ ῥα, καὶ ὁρμήθη ὄρεϊ νιφόεντι ἐοικὼς | 754 |
εἶπε δὴ καὶ ὥρμησεν ὅμοιος ὄρει χιόνι κεκαλυμμένῳ, | |
Zice, și-nalt ca un munte noros se răpede viteazul, | |
κεκλήγων, διὰ δὲ Τρώων πέτετ' ἠδ' ἐπικούρων. | 755 |
βοῶν, ἐπέτετο δὲ διὰ τῶν Τρῴων καὶ τῶν ἐπικούρων· | |
Strigă și zboară-ntre oștile lui și-ajutoarele-i multe. | |
οἳ δ' ἐς Πανθοΐδην ἀγαπήνορα Πουλυδάμαντα | 756 |
οὗτοι δὲ πρὸς τὸν διὰ τὴν ἀνδρίαν ἀγαπώμενον Πολυδάμαντα τὸν υἱὸν τοῦ Πάνθου | |
Cum auziră al lui glas, zoriră să vie cu toții | |
πάντες ἐπεσσεύοντ', ἐπεὶ Ἕκτορος ἔκλυον αὐδήν. | 757 |
ἅπαντες ἐπῄεσαν, ἐπειδὴ ἤκουσαν τὴν φωνὴν τοῦ Ἕκτορος. | |
Spre Polidamas bărbatul, odrasl-a lui Pantus. Iar Hector | |
αὐτὰρ ὃ Δηΐφοβόν τε βίην θ' Ἑλένοιο ἄνακτος | 758 |
οὗτος δὲ τόν τε Δηίφοβον, καὶ τὴν ἰσχὺν Ἑλένου τοῦ βασιλέως, ἤτοι τὸν Ἕλενον, | |
Merge și caută printre oștenii din frunte, să afle | |
Ἀσιάδην τ' Ἀδάμαντα καὶ Ἄσιον Ὑρτάκου υἱὸν | 759 |
καὶ Ἀδάμαντα τὸν υἱὸν τοῦ Ἀσίου, καὶ Ἄσιον τὸν υἱὸν τοῦ Ὑρτάκου | |
Pe Deifob și pe fiul voinic al lui Priam, Helenos | |
φοίτα ἀνὰ προμάχους διζήμενος, εἴ που ἐφεύροι. | 760 |
διήρχετο ζητῶν ἀνὰ τοὺς πρωταγωνιστάς, εἴ που εὕροι· | |
Și pe-Asiades Adamas și pe-Asios Hirtacianul. | |
τοὺς δ' εὗρ' οὐκέτι πάμπαν ἀπήμονας οὐδ' ἀνολέθρους· | 761 |
τούτους δὲ εὗρεν οὐδαμὼς ἄνευ βλάβους, οὐδὲ ἄνευ φθορᾶς, καὶ θανάτου· | |
Parte-i găsi el răniți și pe alții uciși la bătaie, | |
ἀλλ' οἳ μὲν δὴ νηυσὶν ἔπι πρυμνῇσιν Ἀχαιῶν | 762 |
ἀλλ᾽ οἱ μὲν δὴ παρὰ ταῖς πρύμναις τῶν νεῶν τῶν Ἑλλήνων | |
Unde căzuseră-n harțele lui cu Danaii, și-acuma | |
χερσὶν ὑπ' Ἀργείων κέατο ψυχὰς ὀλέσαντες, | 763 |
ἔκειντο ἀπολέσαντες τὰς ψυχὰς ὑπὸ τῶν χειρῶν τῶν Ἑλλήνων· | |
Fără suflare zăceau înainte la vasele-ahee; | |
οἳ δ' ἐν τείχει ἔσαν βεβλημένοι οὐτάμενοί τε. | 764 |
οἵ δὲ ἦσαν τῷ τείχει πόρρωθεν καὶ ἐκ τοῦ σύνεγγυς τετρωμένοι. | |
Parte stăteau în cetate răniți de săgeți și de suliți. | |
τὸν δὲ τάχ' εὗρε μάχης ἐπ' ἀριστερὰ δακρυοέσσης | 765 |
ταχέως δὲ εὗρεν ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν μέρος τῆς δακρύων γεμούσης μάχης | |
Hector îndată la stânga bătăii dădu peste Paris, | |
δῖον Ἀλέξανδρον Ἑλένης πόσιν ἠϋκόμοιο | 766 |
τὸν ἐνδοξότατον Ἀλέξανδρον, τὸν ἄνδρα τῆς καλλικόμου Ἑλένης | |
Viță de zei, Alexandru, bărbatul frumoasei Elena; | |
θαρσύνονθ' ἑτάρους καὶ ἐποτρύνοντα μάχεσθαι, | 767 |
θαρσοποιοῦντα τοὺς φίλους, καὶ παροξύνοντα πολεμεῖν. | |
Oastea el și-o-mbărbăta și o tot îndemna la bătaie. | |
ἀγχοῦ δ' ἱστάμενος προσέφη αἰσχροῖς ἐπέεσσι· | 768 |
πλησίου δὲ στὰς εἶπε πρὸς αὐτὸν λόγοις αἰσχροῖς, καὶ ἀναιδέσιν | |
Merse pe-aproape de el și-i zise cuvinte de ocară· | |
Δύσπαρι εἶδος ἄριστε γυναιμανὲς ἠπεροπευτὰ | 769 |
ὦ Πάρι κακέ, βέλτιστε κατὰ τὴν μορφήν, ἐπὶ γυναιξὶ μαινόμενε, ψεῦστα καὶ ἀπατεῶν, | |
„Paris, nevrednice, tu, numai chipu-i de tine, muierce! | |
ποῦ τοι Δηΐφοβός τε βίη θ' Ἑλένοιο ἄνακτος | 770 |
ποῦ σοι ὁ Δηίφοβος, καὶ ἡ ἰσχὺς Ἑλένου τοῦ βασιλέως | |
Unde ni-s frații acum, Deifob și voinicul Helenos, | |
Ἀσιάδης τ' Ἀδάμας ἠδ' Ἄσιος Ὑρτάκου υἱός; | 771 |
καὶ Ἀδάμας ὃ τοῦ Ἀσίου υἱός, καὶ Ἄσιος ὁ υἱὸς τοῦ Ὑρτάκου; | |
Și Asiades Adamas și Asios Hirtacianul? | |
ποῦ δέ τοι Ὀθρυονεύς; νῦν ὤλετο πᾶσα κατ' ἄκρης | 772 |
ποῦ δέ σοι ὁ Ὀθρυονεύς; νυνὶ ἀπώλετο καὶ ἐφθάρη ἕως τῆς ἀκροπόλεως | |
Unde ni-i Otrioneu? Din Troia cea-naltă de-acuma | |
Ἴλιος αἰπεινή· νῦν τοι σῶς αἰπὺς ὄλεθρος. | 773 |
καὶ διόλου ἡ ὑψηλὴ Ἴλιος· νυνὶ σοι πλήρης καὶ ἀνελλιπὴς ὀλεθρία φϑορά. | |
Praf și cenușă s-alege, și tu vei pieri de năprasnă.” | |
τὸν δ' αὖτε προσέειπεν Ἀλέξανδρος θεοειδής· | 774 |
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ θεῖον εἶδος ἔχων Ἀλέξανδρος· | |
Cel mai frumos al lui Priam fecior Alexandru-i răspunse· | |
Ἕκτορ ἐπεί τοι θυμὸς ἀναίτιον αἰτιάασθαι, | 775 |
ὦ Ἕκτορ, ἐπειδή σοι προθυμία ἐστὶ αἰτιᾶσθαι τὸν ἀνυπαίτιον, | |
„Hector, învinui ușor pe un om care n-are vreo vină; | |
ἄλλοτε δή ποτε μᾶλλον ἐρωῆσαι πολέμοιο | 776 |
ἄλλοτε δήποτε μᾶλλον ἀναχωρήσειν τῆς μάχης | |
Poate cândva oi fi fost lăsător și codit la bătaie, | |
μέλλω, ἐπεὶ οὐδ' ἐμὲ πάμπαν ἀνάλκιδα γείνατο μήτηρ· | 777 |
μέλλω, ἐπειδὴ οὐδ' ἐμὲ παντελῶς ἀσθενῆ ἔτεκεν ἡ μήτηρ· | |
Nu m-a făcut însă maica de tot nerăzboinic pe mine. | |
ἐξ οὗ γὰρ παρὰ νηυσὶ μάχην ἤγειρας ἑταίρων, | 778 |
ἀφ' οὗ γὰρ τὴν τῶν φίλων μάχην παρώξυνας παρὰ ταῖς ναυσίν, | |
Iată, de când spre corăbii la lupt-ai mânat pe ai noștri, | |
ἐκ τοῦ δ' ἐνθάδ' ἐόντες ὁμιλέομεν Δαναοῖσι | 779 |
ἐξ ἐκείνου ἐνταῦθα ὄντες κατὰ ἴλας συμβάλλομεν τοῖς Ἕλλησιν | |
N-am pregetat nici o clipă, ba tot ne-am bătut cu vrăjmașii. | |
νωλεμέως· ἕταροι δὲ κατέκταθεν οὓς σὺ μεταλλᾷς. | 780 |
ἀδιαλείπτως, οἱ φίλοι δὲ οὓς σὺ ζητεῖς, ἀνῃρέθησαν. | |
Însă căzură vitejii acei după care tu umbli, | |
οἴω Δηΐφοβός τε βίη θ' Ἑλένοιο ἄνακτος | 781 |
μόνοι ὁ Δηίφοβος, καὶ ἡ ἰσχὺς τοῦ βασιλέως Ἑλένου | |
Doar Deifob, și Helenos sunt teferi; s-au dus spre cetate, | |
οἴχεσθον, μακρῇσι τετυμμένω ἐγχείῃσιν | 782 |
ἀνεχώρησαν, βεβλημένοι δόρασι μακροῖς | |
După ce fură din lance răniți amândoi pe la mână; | |
ἀμφοτέρω κατὰ χεῖρα· φόνον δ' ἤμυνε Κρονίων. | 783 |
ἀμφότεροι κατὰ τὴν χεῖρα, τὸν φόνον δὲ καὶ τὸν θάνατον ἀπεσόβησεν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου· | |
Dânșii avură norocul să-i apere mila din slavă. | |
νῦν δ' ἄρχ' ὅππῃ σε κραδίη θυμός τε κελεύει· | 784 |
νῦν δὲ ἡγοῦ ὅπου σοι ἡ καρδία, καὶ ἡ προαίρεσις ἐπιτάσσει· | |
Hai, tu pornește-nainte, pe unde ți-i voia și-ndemnul; | |
ἡμεῖς δ' ἐμμεμαῶτες ἅμ' ἑψόμεθ', οὐδέ τί φημι | 785 |
ἡμεῖς δὲ προθύμως ὁμοῦ ἀκολουθήσομεν, οὐκέτι οἴομαι | |
Grabnic urma-te-vom noi, și fii tu pe pace, că nimeni | |
ἀλκῆς δευήσεσθαι, ὅση δύναμίς γε πάρεστι. | 786 |
δυνάμεως ἐνδεεῖς ἔσεσθαι ταύτης, ὅση μοι πάρεστι νῦν ἰσχύς· | |
Nu va slăbi din opint, ci după puteri ne vom bate; | |
πὰρ δύναμιν δ' οὐκ ἔστι καὶ ἐσσύμενον πολεμίζειν. | 787 |
παρὰ δύναμιν δὲ οὐκ ἔστι δυνατὸν καὶ προθυμούμενον μάχεσθαι. | |
Peste putere să lupți zadarnic îți este încordul.” | |
ὣς εἰπὼν παρέπεισεν ἀδελφειοῦ φρένας ἥρως· | 788 |
οὕτως εἰπὼν ἀνέπεισε τὴν τοῦ ἀδελφοῦ διάνοιαν ὁ ἥρως· | |
Fratelui asta rostind, ușor îl înduplecă Paris. | |
βὰν δ' ἴμεν ἔνθα μάλιστα μάχη καὶ φύλοπις ἦεν | 789 |
ὥρμησαν δὲ πορεύεσθαι ὅπου μᾶλλον ὁ πόλεμος καὶ ἡ μάχη ἦν, | |
Dânșii pornesc dup-aceea pe unde e-n toi bătălia, | |
ἀμφί τε Κεβριόνην καὶ ἀμύμονα Πουλυδάμαντα | 790 |
περί τε τὸν Κεβριόνην, καὶ τὸν ἀμώμητον Πολυδάμαντα, | |
Unde lupta Chebrione și-alesul bărbat Polidamas, | |
Φάλκην Ὀρθαῖόν τε καὶ ἀντίθεον Πολυφήτην | 791 |
καὶ τὸν Φάλκην, καὶ τὸν Ὀρθαῖον, καὶ τὸν ἰσόθεον Πολυφήτην | |
Falke, Orteu și alături de el ca un zeu Polifete, | |
Πάλμύν τ' Ἀσκάνιόν τε Μόρυν θ' υἷ' Ἱπποτίωνος, | 792 |
καὶ τὸν Πάλμην, καὶ τὸν Ἀσκάνιον, καὶ Μόρυν τὸν υἱὸν τοῦ Ἱπποτίωνος, | |
Moris, Ascaniu și Palmis, odraslele lui Hipotion· | |
οἵ ῥ' ἐξ Ἀσκανίης ἐριβώλακος ἦλθον ἀμοιβοὶ | 793 |
οἳ δὴ ἀφίκοντο ἐκ τῆς εὐγαίου Ἀσκανίας ἐξαμοιβῆς καὶ διαδοχῆς βοηθοὶ | |
Numai de-o zi din Ascania dânșii veniseră-n Troia | |
ἠοῖ τῇ προτέρῃ· τότε δὲ Ζεὺς ὦρσε μάχεσθαι. | 794 |
τῇ προτέρᾳ ἡμέρᾳ· τότε δὲ ὁ Ζεὺς διήγειρε πολεμεῖν· | |
Altora locul să ia, și-acum Zeus în valmă-i împinse. | |
οἳ δ' ἴσαν ἀργαλέων ἀνέμων ἀτάλαντοι ἀέλλῃ, | 795 |
οὗτοι δὲ ἐπορεύοντο ὅμοιοι συστροφῇ ἀνέμων χαλεπῶν, καὶ σφοδρῶν, | |
Toți laolaltă porneau, ca un vifor de aprige vânturi | |
ἥ ῥά θ' ὑπὸ βροντῆς πατρὸς Διὸς εἶσι πέδον δέ, | 796 |
ἣ δὴ μετὰ βροντῆς τοῦ Διὸς τοῦ πατρὸς ἐπιφέρεται μὲν ὡς ἐπὶ τὴν γῆν, | |
Care, de tunet silite, se lasă de sus pe câmpie | |
θεσπεσίῳ δ' ὁμάδῳ ἁλὶ μίσγεται, ἐν δέ τε πολλὰ | 797 |
θείῳ δὲ θορύβῳ συμμίγνυται τῇ θαλάσσῃ, ἐν αὐτῇ δὲ πολλὰ | |
Și-nfricoșat vâjâind s-aruncă pe mare și-acolo | |
κύματα παφλάζοντα πολυφλοίσβοιο θαλάσσης | 798 |
κύματα ἐν τῷ ἀναζέειν ἠχοῦντα τῆς πολυταράχου θαλάσσης | |
Mii de talazuri în clocot se-nalță din vuietul mării, | |
κυρτὰ φαληριόωντα, πρὸ μέν τ' ἄλλ', αὐτὰρ ἐπ' ἄλλα· | 799 |
ἐξογκούμενα, λευκὰ τῷ ἀφρῷ, πρόσω μὲν ἄλλα, ὀπίσω δὲ ἄλλα ἀποτελοῦνται. | |
Spumegă și se boltesc și rânduri gonesc după rânduri; | |
ὣς Τρῶες πρὸ μὲν ἄλλοι ἀρηρότες, αὐτὰρ ἐπ' ἄλλοι, | 800 |
οὕτως οἱ Τρῷες ἄλλοι μὲν ἔμπροσθεν ἰσχυρῶς ἡρμοσμένοι, ὀπίσω δὲ ἄλλοι | |
Astfel acuma lucind în arme de-aramă Troienii | |
χαλκῷ μαρμαίροντες ἅμ' ἡγεμόνεσσιν ἕποντο. | 801 |
σιδήρῳ περιλάμποντες, μετὰ τῶν ἡγεμόνων ἠκολούθουν. | |
Unii tot vin înglotiți după alții urmând căpitanii. | |
Ἕκτωρ δ' ἡγεῖτο βροτολοιγῷ ἶσος Ἄρηϊ | 802 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ προηγεῖτο ὅμοιος τῷ ἀνθρωποκτόνῳ Ἄρει, | |
Vijelios ca și Ares, al lumii călău, înaintea | |
Πριαμίδης· πρόσθεν δ' ἔχεν ἀσπίδα πάντοσ' ἐΐσην | 803 |
ὁ υἱὸς τοῦ Πριάμου, ἐκράτει δ᾽ ἔμπροσθεν τὴν πανταχόθεν ἴσην ἀσπίδα καὶ κυκλοτερῆ, | |
Gloatei troiene dă Hector năvală țiindu-și în față | |
ῥινοῖσιν πυκινήν, πολλὸς δ' ἐπελήλατο χαλκός· | 804 |
πυκνὴν καὶ στερεὰν τοῖς δέρμασιν, πολὺς δὲ ἐφήπλωτο χαλκός, | |
Scutul rotat cel de piele de bou ferecată-n aramă; | |
ἀμφὶ δέ οἱ κροτάφοισι φαεινὴ σείετο πήληξ. | 805 |
περὶ δὲ τοὺς κροτάφους αὐτοῦ περιεκινεῖτο ἡ λαμπρὰ περικεφαλαία, | |
Chivăra lucie groaznic îi tot tremura pe la tâmple. | |
πάντῃ δ' ἀμφὶ φάλαγγας ἐπειρᾶτο προποδίζων, | 806 |
εἰς πάντα δὲ τόπον περὶ τὰς τάξεις ἠρέμα χωρῶν ἐπεχείρει, | |
El pretutindeni umbla ispitind pe dușmani ca să vadă | |
εἴ πώς οἱ εἴξειαν ὑπασπίδια προβιβῶντι· | 807 |
εἴ πως αὐτῷ ὑποχωρήσειαν ὑπὸ τὴν ἀσπίδα τιθέντι τοὺς πόδας καὶ οὕτω προβαίνοντι, | |
Nu cumva s-or speria, dacă el le răsare cu scutul, | |
ἀλλ' οὐ σύγχει θυμὸν ἐνὶ στήθεσσιν Ἀχαιῶν. | 808 |
ἀλλ᾽ οὐ συνείχει καὶ ἐθορύβει τὴν τῶν Ἑλλήνων ψυχὴν ἐν τοῖς στήθεσιν. | |
Totuși netulburi de teamă steteau înainte-i Aheii. | |
Αἴας δὲ πρῶτος προκαλέσσατο μακρὰ βιβάσθων· | 809 |
Αἴας δὲ πρῶτον εἰς μάχην ἐκάλεσε μεγάλως προποδίζων καὶ διασκελῶν λέγων· | |
Aias întâiul mergea cu pași mari și-l chema la bătaie· | |
δαιμόνιε σχεδὸν ἐλθέ· τί ἢ δειδίσσεαι αὔτως | 810 |
ὦ εὐτυχέστατε, ἴθι πλησίον, τί δὴ οὕτω δέδοικας | |
„Vin’ mai aproape, tu, Hector. Sărace de tine, ce cauți | |
Ἀργείους; οὔ τοί τι μάχης ἀδαήμονές εἰμεν, | 811 |
τοὺς Ἕλληνας; οὐδαμὼς ἀνεπιστήμονες καὶ ἄπειροι πολέμου ἐσμέν, | |
Geaba pe noi să ne sperii? Nu suntem copii la războaie; | |
ἀλλὰ Διὸς μάστιγι κακῇ ἐδάμημεν Ἀχαιοί. | 812 |
ἀλλὰ πλήκτρῳ κακῷ καὶ πληγῇ θείᾳ ἐδαμάσθημεν καὶ ἡττήθημεν οἱ Ἕλληνες. | |
Nu ne-a bătut fără numai amarnicul bici al lui Zeus. | |
ἦ θήν πού τοι θυμὸς ἐέλπεται ἐξαλαπάξειν | 813 |
ὄντως δήπου σοι ἡ ψυχὴ ἐλπίζει ἐκπορθήσειν | |
Poate te-i fi mângâind cu nădejdea că vasele noastre | |
νῆας· ἄφαρ δέ τε χεῖρες ἀμύνειν εἰσὶ καὶ ἡμῖν. | 814 |
τὰς ναῦς, εὐθέως (ῥᾳδίως) μέντοι βοηθεῖν, χεῖρές εἰσι καὶ ἡμῖν· | |
Vei potopi, dar și noi avem brațe spre-a lor apărare. | |
ἦ κε πολὺ φθαίη εὖ ναιομένη πόλις ὑμὴ | 815 |
ὄντως ἂν πολλῷ πρότερον ἡ ὑμέτερα καλῶς οἰκουμένη πόλις φανείη | |
Ba mai curând mi se pare că bine-zidita cetate | |
χερσὶν ὑφ' ἡμετέρῃσιν ἁλοῦσά τε περθομένη τε. | 816 |
κρατηθεῖσα καὶ ἐκπορθουμένη ὑπὸ τῶν ἡμετέρων χειρῶν· | |
Noi vom lua, de pe fața pământului noi o vom șterge. | |
σοὶ δ' αὐτῷ φημὶ σχεδὸν ἔμμεναι ὁππότε φεύγων | 817 |
σοὶ δὲ αὐτῷ οἴομαι ἐγγὺς εἶναι, ὁπηνίκα φεύγων | |
Deci te vestesc că s-apropie vremea când tu, luând fuga, | |
ἀρήσῃ Διὶ πατρὶ καὶ ἄλλοις ἀθανάτοισι | 818 |
εὔξῃ τῷ πατρὶ τῷ Διὶ καὶ τοῖς ἄλλοις ἀθανάτοις θεοῖς | |
Rugă fierbinte rosti-vei cereștilor zei tuturora, | |
θάσσονας ἰρήκων ἔμεναι καλλίτριχας ἵππους, | 819 |
ταχίονας ἱεράκων εἶναι τοὺς ὡραιότριχας ἵππους, | |
Mult mai ușori decât șoimii să-ți facă la drum telegarii, | |
οἵ σε πόλιν δ' οἴσουσι κονίοντες πεδίοιο. | 820 |
οἵ σε εἰς τὴν πόλιν κομίσουσι τρέχοντες διὰ τοῦ πεδίου. | |
Care într-un nour de praf de pe câmp te vor duce la Troia.” | |
ὣς ἄρα οἱ εἰπόντι ἐπέπτατο δεξιὸς ὄρνις | 821 |
οὕτω δὴ εἰπόντι αὐτῷ ἐπέπτη ὄρνεον αἴσιον καὶ εὐσύμβολον, | |
Asta i-a zis, iar la dreapta deasupra-i o pasăre zboară, | |
αἰετὸς ὑψιπέτης· ἐπὶ δ' ἴαχε λαὸς Ἀχαιῶν | 822 |
ἀετὸς ἐφ' ὕψους πετάμενος, ἐπεβόησε δὲ ὁ λαὸς τῶν Ἑλλήνων | |
Vultur în slăvi rotitor, și chiuie veseli Aheii, | |
θάρσυνος οἰωνῷ· ὃ δ' ἀμείβετο φαίδιμος Ἕκτωρ· | 823 |
εὔελπις καὶ τεθαρρηκὼς τῷ ὄρνιθι. ὃ δὲ Ἕκτωρ ὁ λαμπρὸς ἀπεκρίνετο οὕτως. | |
Piaza cea bună zărind. Iar falnicul Hector răspunde· | |
Αἶαν ἁμαρτοεπὲς βουγάϊε ποῖον ἔειπες· | 824 |
ὦ Αἶαν, ἁμαρτάνων ἐν τῷ λέγειν, βοῦ ἐργαζόμενε τὴν γῆν, ποῖον εἶπας; | |
„Aias, flecarule, lăudărosule! Ce fel grăit-ai? | |
εἰ γὰρ ἐγὼν οὕτω γε Διὸς πάϊς αἰγιόχοιο | 825 |
εἴθε γὰρ ἐγὼ οὕτως ὑὸς τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διὸς ὑπάρχοιμι (γενοίμην) | |
Dacă-ntr-atât aș fi eu dumerit că sunt fiul lui Zeus | |
εἴην ἤματα πάντα, τέκοι δέ με πότνια Ἥρη, | 826 |
κατὰ πάντα τὸν χρόνον, τέκοι δέ με ἡ σεβαστή Ἥρα, | |
Cel viforos și că mamă mi-e doamna-i, ca-n zilele toate | |
τιοίμην δ' ὡς τίετ' Ἀθηναίη καὶ Ἀπόλλων, | 827 |
τιμῴμην δὲ ὡς τιμᾶται ἡ Ἀθηνᾶ καὶ ὁ Ἀπόλλων, | |
Cinste din partea mulțimii să am ca și Atena și Febos; | |
ὡς νῦν ἡμέρη ἥδε κακὸν φέρει Ἀργείοισι | 828 |
ὥσπερ νῦν ἡ παροῦσα ἡμέρα κακὸν ἐπάγει τοῖς Ἕλλησιν | |
Cum ca lumina-i de limpede azi că pieri-vor Aheii | |
πᾶσι μάλ', ἐν δὲ σὺ τοῖσι πεφήσεαι, αἴ κε ταλάσσῃς | 829 |
ἅπασι μάλα· ἐν τούτοις δὲ σὺ τεθνήξῃ ἐὰν ὑπομείνῃς καὶ τολμήσῃς | |
Toți de istov și tu însuți alături de ei, de te bizui | |
μεῖναι ἐμὸν δόρυ μακρόν, ὅ τοι χρόα λειριόεντα | 830 |
παραμεῖναι τὸ ἐμὸν μέγα δόρυ, ὅπερ σοι τὸ ἀνθηρὸν σῶμα | |
Sulița-mi lungă să-nfrunți. O să-ți sfâșie neteda piele | |
δάψει· ἀτὰρ Τρώων κορέεις κύνας ἠδ' οἰωνοὺς | 831 |
διακόψει, τοὺς κύνας δὲ τῶν Τρῴων ἐμπλήσεις, καὶ τὰ μεγάλα ὄρνεα | |
Și, răsturnat la corăbii, cu carnea-ți curând și cu seul | |
δημῷ καὶ σάρκεσσι πεσὼν ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν. | 832 |
λίπει καὶ σαρξίν, ἀποθανὼν παρὰ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων. | |
Tu sătura-vei vultanii și corbii și câinii din Troia.” | |
ὣς ἄρα φωνήσας ἡγήσατο· τοὶ δ' ἅμ' ἕποντο | 833 |
οὕτω δὴ εἰπών, προεχώρησεν· οὗτοι δέ συνείποντο | |
Asta striga, și-nainte pornind îl urmară cu vuiet | |
ἠχῇ θεσπεσίῃ, ἐπὶ δ' ἴαχε λαὸς ὄπισθεν. | 834 |
βοῇ μεγίστῃ καὶ θείᾳ, ἐπεβόησε δὲ ὁ στρατὸς ὄπισθεν, | |
Strașnic ai lui împrejur și gloata urla după dânșii; | |
Ἀργεῖοι δ' ἑτέρωθεν ἐπίαχον, οὐδὲ λάθοντο | 835 |
ἐπεβόησαν δὲ καὶ οἱ Ἕλληνες ἐκ τοῦ ἑτέρου μέρους, οὐδὲ ἐπελάθοντο | |
Dar chioteau și Danaii și nu mai slăbeau în putere, | |
ἀλκῆς, ἀλλ' ἔμενον Τρώων ἐπιόντας ἀρίστους. | 836 |
τῆς δυνάμεως, ἀλλὰ παρέμενον τοὺς ἀριστεῖς τῶν Τρῴων ἐπερχομένους· | |
Ci așteptau să dea piept cu vitejii din Troia, și vuiet | |
ἠχὴ δ' ἀμφοτέρων ἵκετ' αἰθέρα καὶ Διὸς αὐγάς. | 837 |
ἀμφοτέρων δὲ τῶν στρατευμάτων ἡ βοὴ ἤρθη εἰς τὸν αἰθέρα, καὶ τὸν οὐρανόν. | |
Groaznic de o parte și alta ajungea în văzduh până-n slavă. |