Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu
ὣς ὃ μὲν ἐν κλισίῃσι Μενοιτίου ἄλκιμος υἱὸς | 001 |
οὕτως μὲν ἐν ταῖς σκηναῖς ὁ τοῦ Μενοιτίου ἰσχυρὸς υἱὸς | |
Astfel la cortu-i a fost Evripil vindecat de Patroclu | |
ἰᾶτ' Εὐρύπυλον βεβλημένον· οἳ δὲ μάχοντο | 002 |
ἐθεράπευσε τὸν Εὐρύπυλον τετρωμένον· οὗτοι δὲ ἐπολέμουν | |
Menețianul, în vreme ce tot mai luptau pe câmpie | |
Ἀργεῖοι καὶ Τρῶες ὁμιλαδόν· οὐδ' ἄρ' ἔμελλε | 003 |
οἱ Ἕλληνες καὶ οἱ Τρῷες ἀθρόοι καὶ κατὰ πλῆθος, οὐδὲ ἔμελλεν | |
Trâmbe de-Ahei și Troieni. Dar n-aveau de-a pururi s-ație | |
τάφρος ἔτι σχήσειν Δαναῶν καὶ τεῖχος ὕπερθεν | 004 |
ἡ τάφρος τοῦ λοιποῦ ἀνθέξειν τῶν Ἑλλήνων καὶ τὸ τεῖχος ἄνωθεν | |
Drumul atâtor dușmani Danaii cu șanțul și zidul | |
εὐρύ, τὸ ποιήσαντο νεῶν ὕπερ, ἀμφὶ δὲ τάφρον | 005 |
τὸ πλατύ, ὅπερ ἐποίησαν ὑπὲρ τῶν νεῶν, περὶ αὐτὸ δὲ τάφρον | |
Larg care fuse durat spre a fi adăpost de corăbii, | |
ἤλασαν· οὐδὲ θεοῖσι δόσαν κλειτὰς ἑκατόμβας· | 006 |
ὤρυξαν καὶ ἐξέτειναν, οὐδὲ (γὰρ) τοῖς θεοῖς ἔδωκαν θυσίας ἐνδόξους, | |
Ba întărit și cu șanț, căci n-au fost aduse de dânșii | |
ὄφρά σφιν νῆάς τε θοὰς καὶ ληΐδα πολλὴν | 007 |
ἵν᾿ αὐτοῖς τὰς ταχείας ναῦς καὶ τὴν πολλὴν λαφυραγωγίαν | |
Jertfe mărețe la zei să le mântuie vasele repezi | |
ἐντὸς ἔχον ῥύοιτο· θεῶν δ' ἀέκητι τέτυκτο | 008 |
ἔνδον ἔχον σώζοι καὶ διατηροίη, οὐ κατὰ γνώμην δὲ κατεσκεύαστο | |
Și bogăția de prăzi; deci nu se zidise cu voia | |
ἀθανάτων· τὸ καὶ οὔ τι πολὺν χρόνον ἔμπεδον ἦεν. | 009 |
τῶν ἀθανάτων θεῶν, δι᾿ ὃ καὶ οὐδαμῶς ἐπὶ πολὺν χρόνον βέβαιον καὶ ἀσφαλὲς ἦν. | |
Zeilor nemuritori, de aceea-i fu șubred temeiul. | |
ὄφρα μὲν Ἕκτωρ ζωὸς ἔην καὶ μήνι' Ἀχιλλεὺς | 010 |
ὅτε μὲν οὖν ὁ Ἕκτωρ ἔζη, καὶ ὁ Ἀχιλλεὺς ἐμνησικάκει, | |
Cât era Hector în viață și-Ahile zăcaș de mânie | |
καὶ Πριάμοιο ἄνακτος ἀπόρθητος πόλις ἔπλεν, | 011 |
καὶ ἡ πόλις τοῦ βασιλέως Πριάμου ἀπόρθητος ἦν, | |
Și neclintită rămase a craiului Priam cetate, | |
τόφρα δὲ καὶ μέγα τεῖχος Ἀχαιῶν ἔμπεδον ἦεν. | 012 |
τότε καὶ τὸ μέγα τεῖχος τῶν Ἑλλήνων ἐν τῷ πεδίῳ ἦν. | |
Stete și marele zid al Aheilor oblu-n picioare; | |
αὐτὰρ ἐπεὶ κατὰ μὲν Τρώων θάνον ὅσσοι ἄριστοι, | 013 |
ἐπεὶ δὲ τῶν μὲν Τρῴων ἀπέθανον ὅσοι ἄριστοι ἦσαν, | |
Dar după moartea vitejilor cei mai de frunte din Troia, | |
πολλοὶ δ' Ἀργείων οἳ μὲν δάμεν, οἳ δὲ λίποντο, | 014 |
πολλοὶ δὲ τῶν Ἑλλήνων, οἱ μὲν ἀνῃρέθησαν, οἱ δὲ ὑπελείφθησαν, | |
După ce parte căzuseră, parte scăpaser-Aheii, | |
πέρθετο δὲ Πριάμοιο πόλις δεκάτῳ ἐνιαυτῷ, | 015 |
ἐξεπορθήθη δὲ ἡ πόλις τοῦ Πριάμου τῷ δεκάτῳ ἔτει, | |
Iar în al zecelea an cuceriră orașul lui Priam | |
Ἀργεῖοι δ' ἐν νηυσὶ φίλην ἐς πατρίδ' ἔβησαν, | 016 |
οἱ Ἕλληνες δὲ ἐν ταῖς ναυσὶν ἀνεχώρησαν εἰς τὴν προσφιλῆ πατρίδα, | |
Și după asta cu stolul de vase se-ntoarseră-n țară, | |
δὴ τότε μητιόωντο Ποσειδάων καὶ Ἀπόλλων | 017 |
τηνικαῦτα δὴ ἐβουλεύοντο ὅ τε Ποσειδῶν καὶ ὁ Ἀπόλλων | |
Zeul Poseidon atunci și Apolon își puseră-n minte | |
τεῖχος ἀμαλδῦναι ποταμῶν μένος εἰσαγαγόντες. | 018 |
ἀφανίσαι τὸ τεῖχος ἐπεισαγαγόντες τὴν τῶν ποταμῶν δύναμιν, | |
Zidul să surpe și-aduseră toată puterea de ape | |
ὅσσοι ἀπ' Ἰδαίων ὀρέων ἅλα δὲ προρέουσι, | 019 |
ὅσοι ἀπὸ τῶν ἀκρωρειῶν τῆς Ἴδης εἰς τὴν θάλασσαν καταρρέουσιν, | |
Care coboară din Ida, din munte, și curge spre mare, | |
Ῥῆσός θ' Ἑπτάπορός τε Κάρησός τε Ῥοδίος τε | 020 |
ὅ τε Ρῆσος, καὶ ὁ Ἑπτάπορος, καὶ ὁ Κάρησος, καὶ ὁ Ρόδιος, | |
Râul Caresos și Rodiu, apoi Heptaporos și Resos | |
Γρήνικός τε καὶ Αἴσηπος δῖός τε Σκάμανδρος | 021 |
καὶ ὁ Γρήνικος, καὶ ὁ Αἴσηπος, καὶ ὁ ἐνδοξότατος Σκάμανδρος, | |
Și minunatul Scamandru, Esepos, Granicos, Simois, | |
καὶ Σιμόεις, ὅθι πολλὰ βοάγρια καὶ τρυφάλειαι | 022 |
καὶ ὁ Σιμοῦς, ὅπου πολλαὶ ἀσπίδες ἐκ βοῶν, καὶ περικεφαλαίαι | |
Și le porniră pe unde picaseră-n pulbere multe | |
κάππεσον ἐν κονίῃσι καὶ ἡμιθέων γένος ἀνδρῶν· | 023 |
κατέπεσον ἐν τῷ κονιορτῷ, καὶ τοῖς χώμασι, καὶ γένος ἀνδρῶν ἐξ ἡμισείας θεῶν· | |
Paveze, coifuri, bărbați jumătate-de-zei. Înspre acolo | |
τῶν πάντων ὁμόσε στόματ' ἔτραπε Φοῖβος Ἀπόλλων, | 024 |
τούτων ἁπάντων ὁμοῦ καὶ εἰς τὸ αὐτὸ ἔτρεψε τὰ στόματα ὁ καθαρὸς Ἀπόλλων, | |
Gurile atâtor puhoaie-mpreună le-ntoarse Apolon | |
ἐννῆμαρ δ' ἐς τεῖχος ἵει ῥόον· ὗε δ' ἄρα Ζεὺς | 025 |
ἐπὶ ἐννέα δὲ ἡμέρας ἐπὶ τὸ τεῖχος ἔπεμπε τὸ ῥεῦμα, ἔβρεχε δὲ ὁ Ζεὺς | |
Și năvăliră spre ziduri, de curseră vreme de nouă | |
συνεχές, ὄφρά κε θᾶσσον ἁλίπλοα τείχεα θείη. | 026 |
συνεχῶς, ὅπως ἂν τάχιον ποιήσειεν τὰ τείχη ἐπιπλέοντα τῇ θαλάσσῃ. | |
Zile și nu-nceta Zeus să plouă voind mai în grabă | |
αὐτὸς δ' ἐννοσίγαιος ἔχων χείρεσσι τρίαιναν | 027 |
αὐτὸς δὲ ὁ Ποσειδῶν κρατῶν ταῖς χερσὶ κάμακα | |
Zidul să-l prăbușe-n mare. Poseidon mergea înainte | |
ἡγεῖτ', ἐκ δ' ἄρα πάντα θεμείλια κύμασι πέμπε | 028 |
προηγεῖτο, πάντα δ᾽ ἄρα τὰ θεμέλια ἐξέπεμπε τοῖς κύμασι | |
Și, cu tridentul în mână, surpa zidăria în valuri, | |
φιτρῶν καὶ λάων, τὰ θέσαν μογέοντες Ἀχαιοί, | 029 |
τῶν κορμῶν καὶ τῶν λίθων, ἅπερ ἔθηκαν οἱ Ἕλληνες μοχθοῦντες καὶ ἀτυχοῦντες, | |
Bârne și pietre ce tare cu greu le clădiseră-Aheii. | |
λεῖα δ' ἐποίησεν παρ' ἀγάρροον Ἑλλήσποντον, | 030 |
λεῖα δὲ καὶ ὁμαλὰ ἐποίησε παρὰ τὸν ἄγαν ῥοώδη Ἑλλήσποντον· | |
Malul năvalnicei mări Helespontul obli, cu molozuri | |
αὖτις δ' ἠϊόνα μεγάλην ψαμάθοισι κάλυψε | 031 |
αὖθις δὲ τὸν μέγαν αἰγιαλὸν (παραθαλάσσιον καὶ ὁδεύσιμον τόπον) ἄμμῳ ἐκάλυψεν | |
Marea întindere a țărmului acoperi el deodată | |
τεῖχος ἀμαλδύνας· ποταμοὺς δ' ἔτρεψε νέεσθαι | 032 |
ἀφανίσας τὸ τεῖχος, τοὺς ποταμοὺς δὲ ἔτρεψε φέρεσθαι | |
Zidul întreg risipind, și apele toate le-ntoarse | |
κὰρ ῥόον, ᾗ περ πρόσθεν ἵεν καλλίρροον ὕδωρ. | 033 |
καὶ τὸ ῥεῦμα, ὅποι τὸ πρῶτον ἀφίεσαν τὸ περικαλλῶς ῥέον ὕδωρ. | |
Iar pe câmpie-napoi în albia lor de-nainte. | |
ὣς ἄρ' ἔμελλον ὄπισθε Ποσειδάων καὶ Ἀπόλλων | 034 |
οὕτω δὴ ἔμελλον μετὰ ταῦτα ὁ Ποσειδῶν καὶ ὁ Ἀπόλλων | |
Asta fusese menit să o facă Poseidon și-Apolon | |
θησέμεναι· τότε δ' ἀμφὶ μάχη ἐνοπή τε δεδήει | 035 |
ποιήσειν· τότε δὲ πόλεμος καὶ θόρυβος ἐξῆπτο καὶ διεγήγερτο | |
După război, iar acum era-n toi îmbulzeala și lupta | |
τεῖχος ἐΰδμητον, κανάχιζε δὲ δούρατα πύργων | 036 |
περὶ τὸ καλῶς κατεσκευασμένον τεῖχος, ἤχει δὲ τὰ δόρατα κατὰ τῶν πύργων | |
Lângă temeinicul zid. Trosneau dup-olaltă izbite | |
βαλλόμεν'· Ἀργεῖοι δὲ Διὸς μάστιγι δαμέντες | 037 |
ἀκοντιζόμενα· οἱ Ἕλληνες δὲ πλήκτρῳ Διὸς δαμασθέντες, | |
Grinzile turnului-nalt. Bătuți de urgia lui Zeus, | |
νηυσὶν ἔπι γλαφυρῇσιν ἐελμένοι ἰσχανόωντο | 038 |
ἐπὶ ταῖς βαθείαις ναυσὶ συγκεκλεισμένοι κατείχοντο, | |
Se-nghesuiau încolțiți la boltite corăbii Aheii, | |
Ἕκτορα δειδιότες, κρατερὸν μήστωρα φόβοιο· | 039 |
φοβούμενοι Ἕκτορα τὸν ἰσχυρὸν ἐπιστήμονα τοῦ πολέμου καὶ τῆς τροπῆς. | |
Teamă fiindu-le foarte de fiul viteazului Priam | |
αὐτὰρ ὅ γ' ὡς τὸ πρόσθεν ἐμάρνατο ἶσος ἀέλλῃ· | 040 |
οὗτος δὲ καθάπερ τὸ πρῶτον ἐμάχετο, ὅμοιος συστροφῇ μεγάλου ἀνέμου· | |
Care și-acum ca-nainte lupta cu tărie de vifor. | |
ὡς δ' ὅτ' ἂν ἔν τε κύνεσσι καὶ ἀνδράσι θηρευτῇσι | 041 |
ὥσπερ δὲ ὅτε ἐν τοῖς κυσί, καὶ τοῖς κυνηγοῖς ἀνδράσι | |
Cum uneori un mistreț sau un leu bizuindu-se-n sine | |
κάπριος ἠὲ λέων στρέφεται σθένεϊ βλεμεαίνων· | 042 |
κάπρος ἢ λέων περιστρέφεται, δυνάμει ἐπιρρωνύμενος, | |
Printre bărbați vânători și haite de câni se rotește; | |
οἳ δέ τε πυργηδὸν σφέας αὐτοὺς ἀρτύναντες | 043 |
οὗτοι δὲ ἐν τάξει ἑαυτοὺς παρασκευάσαντες καὶ ἑτοιμάσαντες | |
Ei se înșiră cu toții, se-ndeasă, fac zid de-apărare | |
ἀντίον ἵστανται καὶ ἀκοντίζουσι θαμειὰς | 044 |
ἐναντίον ἵστανται καὶ βάλλουσι πυκνὰ | |
Și-naintează-mpotrivă-i și-aruncă o droaie de suliți | |
αἰχμὰς ἐκ χειρῶν· τοῦ δ' οὔ ποτε κυδάλιμον κῆρ | 045 |
δόρατα ἐκ τῶν χειρῶν, τούτου δὲ ἡ ἔνδοξος ψυχὴ | |
Fiara țintind; ea nici nu se tulbură, nici nu se teme | |
ταρβεῖ οὐδὲ φοβεῖται, ἀγηνορίη δέ μιν ἔκτα· | 046 |
οὐδέποτε φοβεῖται, οὐδὲ τρέπεται, ἡ ἄγαν δὲ προθυμία καὶ ἀνδρία ἀπέκτεινεν αὐτόν, | |
Și ține piept, ci la urmă neteama i-aduce pieirea; | |
ταρφέα τε στρέφεται στίχας ἀνδρῶν πειρητίζων· | 047 |
πυκνώς τε περιστρέφεται, πειρώμενος τῶν τάξεων τῶν ἀνδρῶν, | |
Dă rotocoale și-ncearcă să rup-a bărbaților rânduri | |
ὅππῃ τ' ἰθύσῃ τῇ εἴκουσι στίχες ἀνδρῶν· | 048 |
καὶ ὅπου ἂν ὁρμήσῃ κατὰ τοῦτο ὑποχωροῦσιν αἱ τάξεις τῶν ἀνδρῶν· | |
Și-oriîncotro-i năpădește, ușor le tot sparge șiragul; | |
ὣς Ἕκτωρ ἀν' ὅμιλον ἰὼν ἐλλίσσεθ' ἑταίρους | 049 |
οὕτως ὁ Ἕκτωρ κατὰ τὸν στρατὸν πορευόμενος εἱλεῖτο καὶ ἐστρέφετο, τοὺς ἑαυτοῦ φίλους | |
Tocmai așa în duium se învolbură Hector zorindu-și | |
τάφρον ἐποτρύνων διαβαινέμεν· οὐδέ οἱ ἵπποι | 050 |
διεγείρων διαβῆναι τὴν τάφρον, οὐκ ἐτόλμων δὲ οἱ ταχύποδες αὐτοῦ ἵπποι, | |
Armia șanțul să sară, dar caii cei repezi cu carul | |
τόλμων ὠκύποδες, μάλα δὲ χρεμέτιζον ἐπ' ἄκρῳ | 051 |
πάνυ δὲ ἐχρεμέτιζον, καὶ ἰδιάζουσαν φωνὴν ἀπετέλουν ἐπὶ τῷ ἄκρῳ | |
Nu cutezau, ci pe marginea șanțului stau îndărătnici | |
χείλει ἐφεσταότες· ἀπὸ γὰρ δειδίσσετο τάφρος | 052 |
τοῦ χείλους ἑστῶτες, ἐφόβει γὰρ καὶ εἰς δέος ἦγεν ἡ τάφρος | |
Și speriați nechezau îndrăcit, căci lat era șanțul | |
εὐρεῖ', οὔτ' ἄρ' ὑπερθορέειν σχεδὸν οὔτε περῆσαι | 053 |
ἡ πλατεῖα· οὔτ᾽ οὖν ὑπερπηδῆσαι ἐγγύς, οὔτε περάσαι | |
Și era greu de trecut și greu a-l sări dintr-o dată, | |
ῥηϊδίη· κρημνοὶ γὰρ ἐπηρεφέες περὶ πᾶσαν | 054 |
εὔκολος ἦν, ὄχθαι γὰρ ὑψηλαὶ καὶ μεγάλαι περὶ πᾶσαν | |
Tare teșite fiind de- parte și alta de-a lungul | |
ἕστασαν ἀμφοτέρωθεν, ὕπερθεν δὲ σκολόπεσσιν | 055 |
ἵσταντο ἀφ' ἑκατέρου μέρους, ὑπεράνω δὲ ξύλοις ὀρθοῖς ἄνω | |
Coastele lui și deasupra, pe muche, mai stau împlântate | |
ὀξέσιν ἠρήρει, τοὺς ἵστασαν υἷες Ἀχαιῶν | 056 |
εἰς ὀξὺ λήγουσιν ἥρμοστο, ἅπερ ἔπηξαν οἱ υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων | |
Șiruri de pari țuguiați; îi bătuser-acolo Danaii | |
πυκνοὺς καὶ μεγάλους δηΐων ἀνδρῶν ἀλεωρήν. | 057 |
πυκνὰ καὶ μεγάλα, ἀνδρῶν πολεμίων ἀποφυγήν· | |
Parii, tot mari și-ndesiți, stăvilar la potrivnici să fie. | |
ἔνθ' οὔ κεν ῥέα ἵππος ἐΰτροχον ἅρμα τιταίνων | 058 |
ἐκεῖ δὲ οὐκ ἂν ῥᾳδίως ἵππος ἕλκων τὸ εὔτροχον ὄχημα | |
Un telegar anevoie putea să răzbată cu carul | |
ἐσβαίη, πεζοὶ δὲ μενοίνεον εἰ τελέουσι. | 059 |
εἰσῆλθε· πεζοὶ δὲ προεθυμοῦντο καὶ ὥρμων, εἰ τελέσουσι καὶ παρελεύσονται· | |
Bine-nrotat, de aceea dau zor ca să treacă pedeștrii. | |
δὴ τότε Πουλυδάμας θρασὺν Ἕκτορα εἶπε παραστάς· | 060 |
τότε τοίνυν ὁ Πολυδάμας παραγενόμενος εἶπε πρὸς τὸν εὔτολμον Ἕκτορα· | |
Dar Polidamas aleargă la Hector și astfel îi zice: | |
Ἕκτορ τ' ἠδ' ἄλλοι Τρώων ἀγοὶ ἠδ' ἐπικούρων | 061 |
ὦ Ἕκτορ, καὶ ἄλλοι ἡγεμόνες τῶν Τρῴων καὶ τῶν βοηθῶν, | |
„Hector și voi căpetenii Troieni și tovărăși de arme, | |
ἀφραδέως διὰ τάφρον ἐλαύνομεν ὠκέας ἵππους· | 062 |
ἀβούλως κατὰ τὴν τάφρον ἄγομεν τοὺς ταχεῖς ἵππους, | |
I-o nebunie pe șanțul acesta să trecem cu caii, | |
ἣ δὲ μάλ' ἀργαλέη περάαν· σκόλοπες γὰρ ἐν αὐτῇ | 063 |
αὕτη δὲ πάνυ χαλεπή ἐστι περᾷν, ξῦλα γὰρ ἐπ᾽ αὐτῇ | |
Prea este greu de trecut. Tu nu vezi că bătute-s pe dânsul | |
ὀξέες ἑστᾶσιν, ποτὶ δ' αὐτοὺς τεῖχος Ἀχαιῶν, | 064 |
εἰς ὀξὺ λήγοντα ἵστανται, περὶ ταῦτα δὲ τὸ τεῖχος τῶν Ἑλλήνων, | |
Rânduri de pari țuguiați și alături e zidul ahaic. | |
ἔνθ' οὔ πως ἔστιν καταβήμεναι οὐδὲ μάχεσθαι | 065 |
ἔνθα οὐδαμῶς ἐστι καταβῆναι, ουδὲ πολεμεῖν | |
Nu-i chip aici coborându-ne luptă să ducem în care, | |
ἱππεῦσι· στεῖνος γάρ, ὅθι τρώσεσθαι ὀΐω. | 066 |
τοῖς ἱππεῦσι, στένωμα γάρ, ὅπου τραπήσεσθαι ὑπολαμβάνω. | |
Locul e-ngust și mi-e teamă să nu o pățim la-ncercare. | |
εἰ μὲν γὰρ τοὺς πάγχυ κακὰ φρονέων ἀλαπάζει | 067 |
εἰ μὲν γὰρ παντελῶς δυσνοῶν κενοῖ καὶ ἐκπορθεῖ τὰ Ἑλλήνων | |
Dacă, pe-Ahei dușmănind, e gata să-i sfarme cu totul | |
Ζεὺς ὑψιβρεμέτης, Τρώεσσι δὲ ἵετ' ἀρήγειν, | 068 |
Ζεὺς ὁ ἐν ὕψει βροντῶν, τοῖς Τρῳσὶν δὲ ἐθέλει βοηθεῖν, | |
Cel care tună-n văzduh și numai pe noi să ne ajute, | |
ἦ τ' ἂν ἔγωγ' ἐθέλοιμι καὶ αὐτίκα τοῦτο γενέσθαι, | 069 |
ὄντως ἂν ἔγωγε βουλοίμην, καὶ νῦν εὐθέως τοῦτο γενέσθαι, | |
Numaidecât aș vrea asta și eu să se-ntâmple, să piară | |
νωνύμνους ἀπολέσθαι ἀπ' Ἄργεος ἐνθάδ' Ἀχαιούς· | 070 |
ἄνευ ὕμνου καὶ εὐφημίας (ἀνωνύμους) φθαρῆναι τοὺς Ἕλληνας ἐνταυθοῖ πόρρω τοῦ Ἄργους· | |
Josnic Aheii pe-aici, departe de Argos. Dar dacă | |
εἰ δέ χ' ὑποστρέψωσι, παλίωξις δὲ γένηται | 071 |
ἐὰν δὲ ὑποστρέψωσι καὶ γένηται πάλιν δίωξις | |
Ei s-or întoarce-napoi și iară porni-se-va goana | |
ἐκ νηῶν καὶ τάφρῳ ἐνιπλήξωμεν ὀρυκτῇ, | 072 |
ἐκ τῶν νεῶν, καὶ τῇ τάφρῳ ἐμπέσωμεν τῇ ὀρωρυγμένῃ, | |
Dinspre corăbii și-n șanț nimeri-vom luând-o la fugă, | |
οὐκέτ' ἔπειτ' ὀΐω οὐδ' ἄγγελον ἀπονέεσθαι | 073 |
οὐκέτι μετὰ ταῦτα ὑπολαμβάνω, οὐδὲ μηνυτὴν ἀπελθεῖν | |
Mi-e că, de-Ahei îmbulziți după asta, niciunul de-ai noștri | |
ἄψορρον προτὶ ἄστυ ἑλιχθέντων ὑπ' Ἀχαιῶν. | 074 |
εἰς τοὐπίσω πρὸς τὴν πόλιν, κυκλωθέντων ἡμῶν ὑπὸ τῶν Ἑλλήνων. | |
Nu va putea să se-ntoarne, de veste să dea în cetate. | |
ἀλλ' ἄγεθ' ὡς ἂν ἐγὼ εἴπω πειθώμεθα πάντες· | 075 |
ἀλλ᾿ ἄγετε ὥσπερ ἂν εἴπω ἐγώ, πάντες ὑπακούωμεν· | |
Hai dar mai bine să facem cu toții cum eu vă voi spune: | |
ἵππους μὲν θεράποντες ἐρυκόντων ἐπὶ τάφρῳ, | 076 |
τοὺς μὲν ἵππους οἱ ὑπηρέται κατεχέτωσαν ἐπὶ τῇ τάφρῳ, | |
Caii să-i ție pe marginea șanțului hățuitorii, | |
αὐτοὶ δὲ πρυλέες σὺν τεύχεσι θωρηχθέντες | 077 |
ἡμεῖς δὲ πεζοί, ὅπλοις καθωπλισμένοι, | |
Noi ca pedeștrii ceilalți să mergem în urma lui Hector | |
Ἕκτορι πάντες ἑπώμεθ' ἀολλέες· αὐτὰρ Ἀχαιοὶ | 078 |
πάντες ἀθρόοι ἀκολουθῶμεν τῷ Ἕκτορι· οἱ Ἕλληνες δὲ | |
Gloată cu toții-narmați. Dușmanii atunci împotrivă | |
οὐ μενέουσ' εἰ δή σφιν ὀλέθρου πείρατ' ἐφῆπται. | 079 |
οὐ μενοῦσιν, εἰ δὴ αὐτοῖς ἤγγικε τὸ τῆς φθορᾶς τέλος. | |
N-or mai ținea, dacă stă să-i înădușe ștreangul pieirii.” | |
ὣς φάτο Πουλυδάμας, ἅδε δ' Ἕκτορι μῦθος ἀπήμων, | 080 |
οὕτως εἶπεν ὁ Πολυδάμας· ἤρεσκεν δὲ τῷ Ἕκτορι ὁ λυσιτελὴς λόγος· | |
Asta vorbi, și lui Hector plăcu sănătoasa povață. | |
αὐτίκα δ' ἐξ ὀχέων σὺν τεύχεσιν ἆλτο χαμᾶζε. | 081 |
εὐθέως δὲ ἐκ τοῦ δίφρου σὺν τοῖς ὅπλοις εἰς γῆν κατεπήδησεν. | |
El înarmat se coboară deodată din chelna telegii; | |
οὐδὲ μὲν ἄλλοι Τρῶες ἐφ' ἵππων ἠγερέθοντο, | 082 |
οὐ μὴν δὲ οἱ ἄλλοι Τρῷες ἀπὸ τῶν ἵππων ἐκρέμαντο, ἤτοι ἔφιπποι ἦσαν, | |
Dar și Troienii ceilalți, care stau adunați în cotige, | |
ἀλλ' ἀπὸ πάντες ὄρουσαν, ἐπεὶ ἴδον Ἕκτορα δῖον. | 083 |
ἀλλὰ σύμπαντες ἐφώρμησαν, ἐπεὶ ἐθεάσαντο τὸν ἐνδοξότατον Ἕκτορα. | |
Toți s-aruncară din car înarmați după pilda lui Hector. | |
ἡνιόχῳ μὲν ἔπειτα ἑῷ ἐπέτελλεν ἕκαστος | 084 |
ἕκαστος μὲν οὖν μετὰ ταῦτα τῷ ἑαυτοῦ ἡνιόχῳ ἐπέταττε | |
La vizitiu fiecare dă sfatul apoi să-și înfrâne | |
ἵππους εὖ κατὰ κόσμον ἐρυκέμεν αὖθ' ἐπὶ τάφρῳ· | 085 |
τοὺς ἵππους καλῶς σὺν τάξει κατέχειν αὐτοῦ ἐπὶ τῇ τάφρῳ· | |
Caii pe-aproape de șanț și bine în rânduri să-i ție. | |
οἳ δὲ διαστάντες σφέας αὐτοὺς ἀρτύναντες | 086 |
οὗτοι δὲ διακριθέντες, ἑαυτοὺς συντάξαντες, | |
Ei se împart după ăsta și orânduindu-se-n pâlcuri | |
πένταχα κοσμηθέντες ἅμ' ἡγεμόνεσσιν ἕποντο. | 087 |
εἰς πέντε μέρη διατεταγμένοι, μετὰ τῶν ἡγεμόνων εἵποντο. | |
Cinci, pregătiți de bătaie, pornesc dup-a lor căpetenii. | |
οἳ μὲν ἅμ' Ἕκτορ' ἴσαν καὶ ἀμύμονι Πουλυδάμαντι, | 088 |
οὗτοι μέντοι μετὰ τοῦ Ἕκτορος ἐχώρουν καὶ τοῦ ἀμέμπτου Πολυδάμαντος, | |
Parte cu Hector se duc și cu bunul oștean Polidamas; | |
οἳ πλεῖστοι καὶ ἄριστοι ἔσαν, μέμασαν δὲ μάλιστα | 089 |
οἵτινες καὶ πλείους καὶ βελτίους ἦσαν, προτεθύμηνται δὲ μᾶλλον | |
Cei mai dihai și mai mulți sunt ei și se-ndeamnă mai tare | |
τεῖχος ῥηξάμενοι κοίλῃς ἐπὶ νηυσὶ μάχεσθαι. | 090 |
τὸ τεῖχος καθελόντες ἐπὶ ταῖς βαθείαις ναυσὶ πολεμεῖν· | |
Zidul din față să spargă și luptă să dea la corăbii. | |
καί σφιν Κεβριόνης τρίτος εἵπετο· πὰρ δ' ἄρ' ὄχεσφιν | 091 |
καὶ τρίτος αὐτοῖς ἠκολούθει ὁ Κεβριόνης, παρὰ δὲ τῷ ἅρματι | |
Și Chebrione venea după ei, că pe altul lăsase | |
ἄλλον Κεβριόναο χερείονα κάλλιπεν Ἕκτωρ. | 092 |
ἄλλον κατέλιπεν ὁ Ἕκτωρ χείρονα τοῦ Κεβριόνου· | |
Hector în urmă, pe unul mai slab, ca să-i ție teleaga. | |
τῶν δ' ἑτέρων Πάρις ἦρχε καὶ Ἀλκάθοος καὶ Ἀγήνωρ, | 093 |
τοῦ δευτέρου δὲ τάγματος ὁ Πάρις ἡγεῖτο, καὶ ὁ ἀνδρεῖος Ἀλκάθοος καὶ ὁ Ἀγήνωρ· | |
Paris ducea înglotirea cealalt-Alcatou și Agenor, | |
τῶν δὲ τρίτων Ἕλενος καὶ Δηΐφοβος θεοειδὴς | 094 |
τοῦ τρίτου δὲ Ἕλενος, καὶ ὁ τοῖς θεοῖς ὅμοιος τὴν μορφὴν Δηίφοβος, | |
Și pe-a treia doi frați, ai lui Priam feciori, Deifobos | |
υἷε δύω Πριάμοιο· τρίτος δ' ἦν Ἄσιος ἥρως | 095 |
οἱ δύο υἱοὶ τοῦ Πριάμου· τρίτος δὲ ἦν ὁ ἥρως Ἄσιος, | |
Cel ca un zeu și Helenos. Mergea împreună și Asiu | |
Ἄσιος Ὑρτακίδης, ὃν Ἀρίσβηθεν φέρον ἵπποι | 096 |
Ἄσιος ὁ υἱὸς τοῦ Ὑρτάκου, ὃν ἐκ τῆς Ἀρίσβης ἤνεγκαν ἵπποι | |
Hirtacianul, pe care de mult l-aduseseră roibii | |
αἴθωνες μεγάλοι ποταμοῦ ἄπο Σελλήεντος. | 097 |
διάπυροι, εὐμεγέθεις ἀπὸ Σελλήεντος τοῦ ποταμοῦ. | |
Aprigi și mari din Arisba, venind de la râul Seleis. | |
τῶν δὲ τετάρτων ἦρχεν ἐῢς πάϊς Ἀγχίσαο | 098 |
τοῦ τετάρτου δὲ ἡγεῖτο ὁ καλὸς υἱὸς τοῦ Ἀγχίσου | |
Pâlcul al patrulea-n frunte-i avea pe Eneas, viteazul | |
Αἰνείας, ἅμα τῷ γε δύω Ἀντήνορος υἷε | 099 |
Αἰνείας, σὺν αὐτῷ δὲ καὶ οἱ δύο υἱοὶ τοῦ Ἀντήνορος, | |
Cel din Anhise născut; îl urmau Arheloh și Acamas, | |
Ἀρχέλοχός τ' Ἀκάμας τε μάχης εὖ εἰδότε πάσης. | 100 |
ὅ τε Ἀρχέλοχος, καὶ ὁ Ἀκάμας καλῶς ἔμπειροι πολέμου παντός· | |
Antenorizii știuți amândoi în tot felul de lupte | |
Σαρπηδὼν δ' ἡγήσατ' ἀγακλειτῶν ἐπικούρων, | 101 |
ὁ Σαρπηδὼν δὲ ἦρχε τῶν ὑπερενδόξων βοηθῶν, | |
Iar pe-ajutoarele lor le mâna înainte Sarpedon, | |
πρὸς δ' ἕλετο Γλαῦκον καὶ ἀρήϊον Ἀστεροπαῖον· | 102 |
προσέλαβε δὲ καὶ τὸν Γλαῦκον, καὶ τὸν πολεμικὸν Ἀστεροπαῖον, | |
Glaucos alături îi sta și războinicul Asteropeos. | |
οἳ γάρ οἱ εἴσαντο διακριδὸν εἶναι ἄριστοι | 103 |
οὗτοι γὰρ αὐτῷ ἔδοξαν διακεκριμένως εἶναι κράτιστοι | |
El și-i alese ca soți, că mai ortomani decât alții | |
τῶν ἄλλων μετά γ' αὐτόν· ὃ δ' ἔπρεπε καὶ διὰ πάντων. | 104 |
πάντων ἄλλων μετά γε αὐτόν, οὗτος δὲ καὶ ἐπὶ πᾶσι διέπρεπε καὶ ἔξοχος ἦν. | |
Ei după sine-i păreau, căci el era cel mai de frunte. | |
οἳ δ' ἐπεὶ ἀλλήλους ἄραρον τυκτῇσι βόεσσι | 105 |
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ἀλλήλους ἐπύκνωσαν καὶ κατέφραξαν ταῖς κατεσκευασμέναις βύρσαις, ἤτοι ταῖς ἀσπίσιν, | |
După ce-apoi laolaltă cu scuturi de piei se-nnădiră, | |
βάν ῥ' ἰθὺς Δαναῶν λελιημένοι, οὐδ' ἔτ' ἔφαντο | 106 |
ὥρμησαν εὐθὺ τῶν Ἑλλήνων ἔνθερμοι καὶ προτετραμμένοι, οὐδέτοι ᾤοντο αὐτοὺς | |
Merseră drept înainte, căci ei socoteau că Danaii | |
σχήσεσθ', ἀλλ' ἐν νηυσὶ μελαίνῃσιν πεσέεσθαι. | 107 |
ἀνθέξειν, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς μελαίναις ναυσὶν ἐμπεσεῖσθαι. | |
N-o să mai ție la zid, ci fugi-vor curând la corăbii. | |
ἔνθ' ἄλλοι Τρῶες τηλεκλειτοί τ' ἐπίκουροι | 108 |
τότε οἱ μὲν ἄλλοι Τρῷες, καὶ οἱ πόρρωθεν κεκλημένοι βοηθοὶ | |
Astfel oștenii Troieni și vestiții tovarăși de arme | |
βουλῇ Πουλυδάμαντος ἀμωμήτοιο πίθοντο· | 109 |
τῇ συμβουλῇ τοῦ ἀμέμπτου Πολυδάμαντος ἐπείθοντο, | |
Sfatul alesului domn Polidamas cu toții urmară; | |
ἀλλ' οὐχ Ὑρτακίδης ἔθελ' Ἄσιος ὄρχαμος ἀνδρῶν | 110 |
ἀλλ᾽ οὐχ ὁ υἱὸς τοῦ Ὑρτάκου ὁ ἡγεμὼν τῶν ἀνδρῶν | |
Doar îndărătnicul Asiu din capii oștirii el singur | |
αὖθι λιπεῖν ἵππους τε καὶ ἡνίοχον θεράποντα, | 111 |
ἤθελεν αὐτόθι καταλιπεῖν τούς τε ἵππους, καὶ τὸν θεράποντα ἡνίοχον, | |
N-a vrut acolo pe loc să-și lase mânarul și caii, | |
ἀλλὰ σὺν αὐτοῖσιν πέλασεν νήεσσι θοῇσι | 112 |
ἀλλὰ σὺν αὐτοῖς προσήγγισε ταῖς ταχείαις ναυσίν, | |
Ci s-a grăbit să se-ndrepte cu ei înspre repezi corăbii, | |
νήπιος, οὐδ' ἄρ' ἔμελλε κακὰς ὑπὸ κῆρας ἀλύξας | 113 |
ὁ μωρὸς καὶ ἀνόητος, οὐδὲ ἔμελλεν τὰς θανατηφόρους μοίρας διαφυγών, | |
Nesocotitul! Dar n-a fost să-nconjure sorțile grele | |
ἵπποισιν καὶ ὄχεσφιν ἀγαλλόμενος παρὰ νηῶν | 114 |
τοῖς ἵπποις καὶ τοῖς ὀχήμασιν ἡδόμενος, ἐκ τῶν νεῶν | |
Și, de teleagă-i purtat, de la vase ’napoi să se ’ntoarne | |
ἂψ ἀπονοστήσειν προτὶ Ἴλιον ἠνεμόεσσαν· | 115 |
εἰς τοὐπίσω ὑποστρέψειν εἰς τὴν Ἴλιον τὴν ὑψηλήν, καὶ καταπνεομένην ἀνέμοις· | |
Vesel la Troia, bătută de vânt; căci el înainte | |
πρόσθεν γάρ μιν μοῖρα δυσώνυμος ἀμφεκάλυψεν | 116 |
πρότερον γὰρ αὐτὸν ἡ κακώνυμος μοῖρα περιεκάλυψε | |
Fuse cu lancea străpuns de Idomeneu, strălucitul | |
ἔγχεϊ Ἰδομενῆος ἀγαυοῦ Δευκαλίδαο. | 117 |
δόρατι τοῦ Ἰδομενέως τοῦ λαμπροῦ υἱοῦ τοῦ Δευκαλίωνος | |
Lui Deucalion vlăstar; așa-i fu ursita cea neagră. | |
εἴσατο γὰρ νηῶν ἐπ' ἀριστερά, τῇ περ Ἀχαιοὶ | 118 |
ὥρμησε γὰρ ἐπὶ τὸ ἀριστερὸν μέρος τῶν νεῶν, ὅπου οἱ Ἕλληνες | |
El a pornit spre corăbii la stânga, pe unde Aheii | |
ἐκ πεδίου νίσοντο σὺν ἵπποισιν καὶ ὄχεσφι· | 119 |
ἐκ τοῦ πεδίου συνήρχοντο σὺν τοῖς ἵπποις καὶ τοῖς ὀχήμασιν. | |
Se înturnau de pe câmp cu carele lor, cu jugarii; | |
τῇ ῥ' ἵππους τε καὶ ἅρμα διήλασεν, οὐδὲ πύλῃσιν | 120 |
ἐκεῖσε δὴ τούς τε ἵππους καὶ τὸ ὄχημα διήγαγεν, οὐδὲ ταῖς πύλαις | |
Cailor el pe aici le-a dat goană, găsise doar poarta | |
εὗρ' ἐπικεκλιμένας σανίδας καὶ μακρὸν ὀχῆα, | 121 |
ἐπικειμένας τὰς σανίδας εὗρε, καὶ τὸ μακρὸν ξύλον τὸ συνέχον τὰς θύρας· | |
Încă ne-nchisă și încă netras pe canaturi zăvorul; | |
ἀλλ' ἀναπεπταμένας ἔχον ἀνέρες, εἴ τιν' ἑταίρων | 122 |
ἀλλ᾽ ἠνεῳγμένας κατεῖχον αὐτὰς ἄνδρες, ὅπως τινὰ τῶν φίλων | |
Ei țineau poarta deschisă-nadins ca să scape tot insul | |
ἐκ πολέμου φεύγοντα σαώσειαν μετὰ νῆας. | 123 |
σώσειαν φεύγοντα ἐκ τοῦ πολέμου ἐπὶ τὰς ναῦς. | |
Care fugea de război și căta adăpost la corăbii. | |
τῇ ῥ' ἰθὺς φρονέων ἵππους ἔχε, τοὶ δ' ἅμ' ἕποντο | 124 |
ἐκεῖσε δὴ κατ᾽ εὐθὺ ἐπὶ φρονήματι ἐπαιρόμενος ἤλαυνε τοὺς ἵππους, οἱ δὲ συνείποντο | |
Dete de-a dreptul pe-acolo semeț, și venea după dânsul | |
ὀξέα κεκλήγοντες· ἔφαντο γὰρ οὐκ ἔτ' Ἀχαιοὺς | 125 |
ὀξέως κεκραγότες, ᾠήθησαν γὰρ μηκέτι τοὺς Ἕλληνας | |
Oastea-i vârtos chiuind, căci ei socoteau că Danaii | |
σχήσεσθ', ἀλλ' ἐν νηυσὶ μελαίνῃσιν πεσέεσθαι | 126 |
ἀνθέξειν, ἀλλ᾽ ἐν ταῖς μελαίναις ναυσὶν ἐμπεσεῖσθαι· | |
N-au să se ație la zid și-n tabăra lor vor ajunge, | |
νήπιοι, ἐν δὲ πύλῃσι δύ' ἀνέρας εὗρον ἀρίστους | 127 |
οἱ μωροὶ καὶ ἀνόητοι· εὗρον δὲ ἐν ταῖς πύλαις δύο ἄνδρας ἀρίστους, | |
Niște nebuni! Dar la poartă găsiră doi oameni de frunte, | |
υἷας ὑπερθύμους Λαπιθάων αἰχμητάων, | 128 |
τοὺς μεγαλοψύχους υἱοὺς τῶν πολεμιστῶν Λαπιθῶν, | |
Pui de războinici Lapiți, amândoi fără teamă și preget, | |
τὸν μὲν Πειριθόου υἷα κρατερὸν Πολυποίτην, | 129 |
τὸν μὲν υἱὸν τοῦ Πειρίθου τὸν ἰσχυρὸν Πολυποίτην, | |
Unul era Polipoite voinicul, al lui Piritoos | |
τὸν δὲ Λεοντῆα βροτολοιγῷ ἶσον Ἄρηϊ. | 130 |
τὸν δὲ Λεοντέα τὸν ὅμοιον τῷ ἀνθρωποκτόνῳ Ἄρει. | |
Fiu, iar celalt Leonteus, aidoma crâncenul Ares. | |
τὼ μὲν ἄρα προπάροιθε πυλάων ὑψηλάων | 131 |
οὗτοι μὲν οὖν ἔμπροσθεν τῶν ὑψηλῶν πυλῶν | |
Dânșii la poarta cea-naltă stătur-amândoi înainte. | |
ἕστασαν ὡς ὅτε τε δρύες οὔρεσιν ὑψικάρηνοι, | 132 |
ἵσταντο, ὥσπερ ὅτε δρύες ὑψηλαὶ ἐν τοῖς ὄρεσιν ἵστανται, | |
Cum stau adese pe munte stejarii cu creștete-nalte, | |
αἵ τ' ἄνεμον μίμνουσι καὶ ὑετὸν ἤματα πάντα | 133 |
αἵτινες τὸν ἄνεμον μένουσαι φέρουσι, καὶ τὸν ὄμβρον πάντα τὸν χρόνον | |
Care-ncleștate-n adâncuri având rădăcinile-ntinse | |
ῥίζῃσιν μεγάλῃσι διηνεκέεσσ' ἀραρυῖαι· | 134 |
ῥίζαις μεγάλαις, καὶ ἐπὶ πολὺ διηκούσαις ἐφηρμοσμέναι καὶ ἐπεστηριγμέναι· | |
Rabdă și ziua și noaptea bătaia de ploi și de vânturi; | |
ὣς ἄρα τὼ χείρεσσι πεποιθότες ἠδὲ βίηφι | 135 |
οὕτω δὴ οὗτοι χερσὶ καὶ δυνάμει θαρροῦντες | |
Tocmai așa-ntemeiați în tăria de mâini și de suflet, | |
μίμνον ἐπερχόμενον μέγαν Ἄσιον οὐδὲ φέβοντο. | 136 |
παρέμενον ἐπιόντα τὸν μέγαν Ἄσιον, οὐδὲ ἔφευγον. | |
Stau de l-adastă pe trupeșul Asiu și n-o iau la fugă. | |
οἳ δ' ἰθὺς πρὸς τεῖχος ἐΰδμητον βόας αὔας | 137 |
οὗτοι δὲ ἐπ᾿ εὐθείας ἐπὶ τὸ καλῶς κατεσκευασμένον τεῖχος τὰς ξηρὰς βύρσας, ἤτοι τὰς ἀσπίδας, | |
Dar spre temeinicul zid se avântă Troienii cu scuturi | |
ὑψόσ' ἀνασχόμενοι ἔκιον μεγάλῳ ἀλαλητῷ | 138 |
εἰς ὕψος ἄραντες ἐχώρουν σὺν μεγάλῳ θορύβῳ | |
Sus ridicate, cu strigăte tari, și urmează pe Asiu, | |
Ἄσιον ἀμφὶ ἄνακτα καὶ Ἰαμενὸν καὶ Ὀρέστην | 139 |
οἱ περὶ τὸν βασιλέα Ἄσιον, καὶ Ἰαμενόν, καὶ Ὀρέστην, | |
Care-i mai-marele lor și pe fiul lui Asiu, Adamas, | |
Ἀσιάδην τ' Ἀδάμαντα Θόωνά τε Οἰνόμαόν τε. | 140 |
καὶ Ἀκάμαντα τὸν υἱὸν τοῦ Ἀσίου, καὶ Θόωνα, καὶ Οἰνόμαον. | |
Și pe Orest, pe Iamenos, pe Toon și pe Enomaos. | |
οἳ δ' ἤτοι εἷος μὲν ἐϋκνήμιδας Ἀχαιοὺς | 141 |
οὗτοι δὴ τέως μὲν τοὺς εὐόπλους Ἕλληνας | |
Câtăva vreme Lapiții chemau pe tovarăși să vie | |
ὄρνυον ἔνδον ἐόντες ἀμύνεσθαι περὶ νηῶν· | 142 |
διήγειρον ἐντὸς ὄντες, μάχεσθαι ὑπὲρ τῶν νεῶν· | |
Unde stau ei pe sub poartă să-și apere stolul de vase. | |
αὐτὰρ ἐπεὶ δὴ τεῖχος ἐπεσσυμένους ἐνόησαν | 143 |
ἐπειδὴ δὲ εἰς τὸ τεῖχος ἐφωρμημένους ἐθεάσαντο | |
Cum însă dânșii văzură că vin cu grăbire Troienii | |
Τρῶας, ἀτὰρ Δαναῶν γένετο ἰαχή τε φόβος τε, | 144 |
τοὺς Τρῷας, βοὴ δέ τε καὶ φυγὴ τῶν Ἑλλήνων ἐγένετο, | |
Tiva spre zid și Danaii tot țipă fugind spre corăbii, | |
ἐκ δὲ τὼ ἀΐξαντε πυλάων πρόσθε μαχέσθην | 145 |
ἐξελθόντες αὐτοί, ἔμπροσθεν τῶν πυλῶν ἐμάχοντο, | |
Iute azvârlindu-se afară, se-ncaieră-n fața intrării. | |
ἀγροτέροισι σύεσσιν ἐοικότε, τώ τ' ἐν ὄρεσσιν | 146 |
χοίροις ἀγρίοις ὅμοιοι, οἵτινες ἐν τοῖς ὄρεσιν ἐπιδέχονται θόρυβον | |
Seamănă tocmai cu niște mistreți care-adese pe munte | |
ἀνδρῶν ἠδὲ κυνῶν δέχαται κολοσυρτὸν ἰόντα, | 147 |
ἀνδρῶν καὶ κυνῶν ἐπερχόμενον, | |
Dau de-armălaia de haite și oameni ce vin înspre dânșii | |
δοχμώ τ' ἀΐσσοντε περὶ σφίσιν ἄγνυτον ὕλην | 148 |
καὶ πλαγίως ὁρμῶντες περὶ ἑαυτοὺς κατακλῶσι τὴν ὕλην | |
Și, pe delături zbughind-o, dărapănă-n preajmă tufișul | |
πρυμνὴν ἐκτάμνοντες, ὑπαὶ δέ τε κόμπος ὀδόντων | 149 |
πρόρριζον ἐκτέμνοντες, ὑπὸ τῶν ὀδόντων δὲ κτύπος | |
Din rădăcină smucindu-l și crișcă sălbatic cu dinții | |
γίγνεται εἰς ὅ κέ τίς τε βαλὼν ἐκ θυμὸν ἕληται· | 150 |
ἀποτελεῖται, ἕως ἂν τρώσας τις αὐτοὺς ἀφέληται τὴν ψυχήν. | |
Până ce un vânător, chitindu-i cu lancea, i-omoară; | |
ὣς τῶν κόμπει χαλκὸς ἐπὶ στήθεσσι φαεινὸς | 151 |
οὕτως ἐν τοῖς στήθεσι τούτων ἐψόφει ὁ λαμπρὸς σίδηρος, | |
Astfel, pălită de suliți, a platoșei lucie aramă | |
ἄντην βαλλομένων· μάλα γὰρ κρατερῶς ἐμάχοντο | 152 |
ἐξ ἐναντίας πληττομένων, πάνυ δὲ γενναίως ἐπολέμουν, | |
Sună pe pieptul Lapiților, care dau vajnică luptă | |
λαοῖσιν καθύπερθε πεποιθότες ἠδὲ βίηφιν. | 153 |
τοῖς λαοῖς ἄνωθεν θαρροῦντες καὶ τῇ ἰσχύϊ. | |
Plini de încredere-n sine și-n oastea de sus, de la turnuri | |
οἳ δ' ἄρα χερμαδίοισιν ἐϋδμήτων ἀπὸ πύργων | 154 |
οὗτοι δὲ ἀπὸ τῶν καλῶς ᾠκοδομημένων πύργων λίθοις χειροπλήθεσιν | |
Bine-zidite, de unde ea-mproașcă cu pietre dușmanii, | |
βάλλον ἀμυνόμενοι σφῶν τ' αὐτῶν καὶ κλισιάων | 155 |
ἔβαλλον, μαχόμενοι ὑπέρ τε ἑαυτῶν, καὶ τῶν σκηνῶν, | |
Viața să-și apere vrând ei și tabăra și-a lor corăbii. | |
νηῶν τ' ὠκυπόρων· νιφάδες δ' ὡς πῖπτον ἔραζε, | 156 |
καὶ τῶν ταχειῶν νεῶν. ὥσπερ δὲ νιφάδες ἔπιπτον ἐπὶ τὴν γῆν, | |
Cum câteodată din cer cad fulgii de albă zăpadă, | |
ἅς τ' ἄνεμος ζαὴς νέφεα σκιόεντα δονήσας | 157 |
ἅσπερ ἄνεμος σφοδρὸς τὰ σκιώδη νέφη συνταράξας | |
Care, când silnicul vânt dă goană umbroșilor nouri, | |
ταρφειὰς κατέχευεν ἐπὶ χθονὶ πουλυβοτείρῃ· | 158 |
πυκνὰς κατέχεεν ἐπὶ τῇ πολλὰ τρεφούσῃ γῇ, | |
Pururi grămadă s-aștern pe țărna cea mult roditoare, | |
ὣς τῶν ἐκ χειρῶν βέλεα ῥέον ἠμὲν Ἀχαιῶν | 159 |
οὕτως ἐκ τῶν χειρῶν τούτων τὰ βέλη ἐχέοιτο, καὶ τῶν Ἑλλήνων, | |
Astfel de-o parte și alta curgeau loviturile dese. | |
ἠδὲ καὶ ἐκ Τρώων· κόρυθες δ' ἀμφ' αὖον ἀΰτευν | 160 |
καὶ τῶν Τρῴων, αἱ περικεφαλαίαι δὲ αὐτῶν ξηρὸν ἦχον ἀπετέλουν, | |
Și nimerite fiind de mari bolovani și de pietre | |
βαλλομένων μυλάκεσσι καὶ ἀσπίδες ὀμφαλόεσσαι. | 161 |
πληττόμεναι λίθοις τραχέσιν, καὶ αἱ ὀμφαλοὺς ἔχουσαι ἀσπίδες. | |
Surd răsunau zângănind și coifuri și scuturi rotunde. | |
δή ῥα τότ' ᾤμωξεν καὶ ὣ πεπλήγετο μηρὼ | 162 |
τότε τοίνυν ἐστέναξε, καὶ τοὺς ἑαυτοῦ μηροὺς ἔπληξεν | |
Geme din suflet adânc și-n coapsă izbindu-se Asiu, | |
Ἄσιος Ὑρτακίδης, καὶ ἀλαστήσας ἔπος ηὔδα· | 163 |
Ἄσιος ὁ υἱὸς τοῦ Ὑρτάκου, καὶ δεινοπαθήσας ἔλεγε λόγον· | |
A lui Irtacos fecior, acest fel hulește de ciudă: | |
Ζεῦ πάτερ ἦ ῥά νυ καὶ σὺ φιλοψευδὴς ἐτέτυξο | 164 |
ὦ Ζεῦ πάτερ, ὄντως δήπου καὶ σὺ ψεύστης ἐγεγόνεις, | |
„Prea te-ai făcut și tu, Zeus, acum iubitor de minciună. | |
πάγχυ μάλ'· οὐ γὰρ ἔγωγ' ἐφάμην ἥρωας Ἀχαιοὺς | 165 |
καὶ μάλα, οὐ γὰρ ἔγωγε ᾠήθην τοὺς ἥρωας Ἕλληνας | |
Nu mai credeam că voinicii Ahei o să poată să-nfrunte | |
σχήσειν ἡμέτερόν γε μένος καὶ χεῖρας ἀάπτους. | 166 |
καθέξειν (ὑπομεῖναι) τὴν ἡμετέραν ἰσχύν, καὶ τὰς ἀπροσπελάστους χεῖρας· | |
Iureșul nostru, lovirile brațelor noastre cumplite. | |
οἳ δ', ὥς τε σφῆκες μέσον αἰόλοι ἠὲ μέλισσαι | 167 |
οὗτοι δὲ καθάπερ σφῆκες κατὰ τὸ μέσον εὐκίνητοι, καὶ μέλισσαι | |
Parcă sunt niște-albine sau viespi îndoioase la mijloc, | |
οἰκία ποιήσωνται ὁδῷ ἔπι παιπαλοέσσῃ, | 168 |
τοὺς φωλεοὺς ποιοῦσιν ἐν ὁδῷ (παρ᾽ ὁδὸν) τραχείᾳ(αν), | |
Care pe-o coastă râpoasă de drum acuindu-și viesparul | |
οὐδ' ἀπολείπουσιν κοῖλον δόμον, ἀλλὰ μένοντες | 169 |
οὐδὲ καταλείπουσι τὸν κοῖλον οἶκον, ἀλλὰ παραμένοντες | |
Nu vor să-și lase căsuța scobită, ci stau îndârjite | |
ἄνδρας θηρητῆρας ἀμύνονται περὶ τέκνων, | 170 |
ἄνδρας κυνηγοὺς ἐρεθίζοντας, μάχονται ὑπὲρ τῶν τέκνων αὐτῶν· | |
Puii să-și apere de vânătorii ce vin împotrivă. | |
ὣς οἵ γ' οὐκ ἐθέλουσι πυλάων καὶ δύ' ἐόντε | 171 |
οὕτως αὐτοὶ οὐ βούλονται, καίπερ ὄντες δύο, τῶν πυλῶν ἀναχωρῆσαι, | |
Astfel acum și Aheii, măcar că sunt doi, de la poartă | |
χάσσασθαι πρίν γ' ἠὲ κατακτάμεν ἠὲ ἁλῶναι. | 172 |
πρὶν ἢ κατακτεῖναι, ἢ κρατηθῆναι. | |
Nu se dau duși pân’ ce ei ne-or înfrânge ori noi vom răpune.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδὲ Διὸς πεῖθε φρένα ταῦτ' ἀγορεύων· | 173 |
οὕτως εἶπεν, οὐκ ἔπειθε δὲ τὴν τοῦ Διὸς διάνοιαν, ταῦτα λέγων, | |
Zice, dar vorbele-i nu mai înduplecă mintea lui Zeus, | |
Ἕκτορι γάρ οἱ θυμὸς ἐβούλετο κῦδος ὀρέξαι. | 174 |
τῷ Ἕκτορι γὰρ ἐβούλετ' αὐτῷ ἡ ψυχή παρασχέσθαι δόξαν· | |
El fiind gata de-acum să dea izbândire lui Hector. | |
ἄλλοι δ' ἀμφ' ἄλλῃσι μάχην ἐμάχοντο πύλῃσιν· | 175 |
οἱ ἄλλοι δὲ περὶ τὰς ἄλλας πύλας ἐπολέμουν πόλεμον. | |
Alții se-ncaieră atunci zorind la o altă intrare. | |
ἀργαλέον δέ με ταῦτα θεὸν ὣς πάντ' ἀγορεῦσαι· | 176 |
χαλεπὸν δέ ἐστιν εἰπεῖν με ταῦτα πάντα καθάπερ θεόν. | |
Dacă eu nu sunt o Muză, anevoie-i să spun despre toate. | |
πάντῃ γὰρ περὶ τεῖχος ὀρώρει θεσπιδαὲς πῦρ | 177 |
πανταχοῖ γὰρ περὶ τὸ λίθινον τεῖχος ηγέρθη θεήλατον πῦρ, | |
Se întețise doar focu-mprejur pe la zidul de piatră | |
λάϊνον· Ἀργεῖοι δὲ καὶ ἀχνύμενοί περ ἀνάγκῃ | 178 |
ἤτοι μάχη διάπυρος· οἱ Ἕλληνες δὲ καίπερ λυπούμενοι καὶ ἀλγοῦντες, ἐξ ἀνάγκης | |
Și de nevoie siliți, cu toată mâhnirea, Danaii | |
νηῶν ἠμύνοντο· θεοὶ δ' ἀκαχήατο θυμὸν | 179 |
μέντοι ἐμάχοντο ὑπὲρ τῶν νεῶν. οἱ θεοὶ δὲ ἠλγήκεσαν τὴν ψυχὴν | |
Pentru corăbii luptau, și triști erau zeii cu toții | |
πάντες ὅσοι Δαναοῖσι μάχης ἐπιτάρροθοι ἦσαν. | 180 |
ἅπαντες, ὅσοι τοῖς Ἕλλησι σύμμαχοι τοῦ πολέμου ἐτύγχανον. | |
Care ajutau la bătaie pe-Ahei. Într-aceea Lapiții | |
σὺν δ' ἔβαλον Λαπίθαι πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα. | 181 |
συνῆψαν δὲ οἱ τῶν Λαπιθῶν υἱοὶ πόλεμον καὶ μάχην. | |
Se încleștară și crâncen-a fost bătălia. Feciorul | |
ἔνθ' αὖ Πειριθόου υἱὸς κρατερὸς Πολυποίτης | 182 |
τότε δὴ ὁ τοῦ Πειρίθου υἱός, καὶ ὁ ἰσχυρὸς Πολυποίτης | |
Lui Piritou, Polipoite călitul, în ferecătura | |
δουρὶ βάλεν Δάμασον κυνέης διὰ χαλκοπαρῄου· | 183 |
δόρατι ἔτρωσε τὸν Δάμασον, διὰ τῆς χαλκᾶς παραγναθίδας ἐχούσης περικεφαλαίας, | |
Chiverei pe un troian, pe Damasos, cu lancea-i împunse. | |
οὐδ' ἄρα χαλκείη κόρυς ἔσχεθεν, ἀλλὰ διὰ πρὸ | 184 |
οὐκ ἐκώλυσεν δὲ ἡ σιδηρᾶ περικεφαλαία, ἀλλὰ δι᾿ ὅλου | |
Nu-l feri coiful pe el; țuguiul de-aramă-i pătrunse | |
αἰχμὴ χαλκείη ῥῆξ' ὀστέον, ἐγκέφαλος δὲ | 185 |
ἡ σιδηρᾶ ἐπιδορατὶς ἔσχισε τὸ ὀστοῦν, ὁ ἐγκέφαλος δὲ | |
Chivăra, țeasta i-o sparse, cu sânge-i stropi înăuntru | |
ἔνδον ἅπας πεπάλακτο· δάμασσε δέ μιν μεμαῶτα· | 186 |
ἐντὸς ἅπας διάβροχος γέγονεν αἵματι, ἐδάμασε δὲ καὶ κατειργάσατο αὐτὸν προθύμως ὁρμῶντα. | |
Creieru-ntreg, și căzu toropit repezitul Damasos. | |
αὐτὰρ ἔπειτα Πύλωνα καὶ Ὄρμενον ἐξενάριξεν. | 187 |
μετὰ ταῦτα δὲ Πύλωνα καὶ Ὄρμενον ἀπέκτεινε. | |
Tot Polipoite trânti pe Ormenos, apoi și pe Pilon, | |
υἱὸν δ' Ἀντιμάχοιο Λεοντεὺς ὄζος Ἄρηος | 188 |
Λεοντεὺς δὲ ὁ κλάδος τοῦ Ἄρεος τὸν υἱὸν τοῦ Ἀντιμάχου | |
Iar Leonteu, o mlădiță a lui Ares, răpuse pe fiul | |
Ἱππόμαχον βάλε δουρὶ κατὰ ζωστῆρα τυχήσας. | 189 |
τὸν Ἱππόμαχον ἔτρωσε δόρατι κατὰ τὴν θωρακοζώνην ἐπιτυχών, | |
Lui Antimah Hipomahos cu sulița-n brâu nimerindu-l. | |
αὖτις δ' ἐκ κολεοῖο ἐρυσσάμενος ξίφος ὀξὺ | 190 |
εἶτα ἐκ τῆς ξιφοθήκης ἑλκύσας τὸ τμητικὸν ξίφος, | |
Smulse pe urmă din teacă el sabia-i bine-ascuțită | |
Ἀντιφάτην μὲν πρῶτον ἐπαΐξας δι' ὁμίλου | 191 |
πρῶτον μὲν Ἀντιφάτην ἐφορμήσας διὰ τοῦ στρατοῦ | |
Și azvârlindu-se-n toi, de-aproape i-a dat lovitură | |
πλῆξ' αὐτοσχεδίην· ὃ δ' ἄρ' ὕπτιος οὔδει ἐρείσθη· | 192 |
ἔπληξεν ἐκ τοῦ σύνεγγυς· οὗτος δὲ πεσὼν ἐπὶ τὰ μετάφρενα τῷ ἐδάφει ἐπεστηρίχθη· | |
Lui Antifates întâi și așa-l răbufni el pe spate, | |
αὐτὰρ ἔπειτα Μένωνα καὶ Ἰαμενὸν καὶ Ὀρέστην | 193 |
μετὰ τοῦτο δὲ Μένωνα, καὶ Ἰαμενόν, καὶ Ὀρέστην, | |
Și năpădind după asta pe Menon, pe-Orest, pe Iamenos, | |
πάντας ἐπασσυτέρους πέλασε χθονὶ πουλυβοτείρῃ. | 194 |
ἅπαντας ἀλλεπαλλήλους καθεῖλεν ἐπὶ τὴν πολλὰ τρέφουσαν γῆν. | |
Repede acolo pe rând pe tustrei îi lungi pe țărână. | |
ὄφρ' οἳ τοὺς ἐνάριζον ἀπ' ἔντεα μαρμαίροντα, | 195 |
ὅτε δ᾽ οὗτοι αὐτοὺς ἀφῃροῦντο τὰ λαμπρὰ ὅπλα, | |
Până să prade pe morți de armele lucii Lapiții, | |
τόφρ' οἳ Πουλυδάμαντι καὶ Ἕκτορι κοῦροι ἕποντο, | 196 |
τότε οἱ νέοι οἵτινες εἵποντο τῷ Πολυδάμαντι καὶ τῷ Ἕκτορι, | |
Vine spre el Polidamas și Hector, urmați de feciorii | |
οἳ πλεῖστοι καὶ ἄριστοι ἔσαν, μέμασαν δὲ μάλιστα | 197 |
οἳ πλείους καὶ βελτίους ἦσαν, προτεθύμηνται δὲ μᾶλλον | |
Cei mai aleși și mai mulți, și aprinși sunt cu toții și gata | |
τεῖχός τε ῥήξειν καὶ ἐνιπρήσειν πυρὶ νῆας, | 198 |
τό τε τεῖχος καθαιρήσειν, καὶ ἐμπρήσειν πυρὶ τὰς ναῦς· | |
Zidul pe loc să răzbată, să ducă pârjol la corăbii. | |
οἵ ῥ' ἔτι μερμήριζον ἐφεσταότες παρὰ τάφρῳ. | 199 |
οὗτοι δὴ ἔτι ἐμερίμνουν ἐπὶ τῇ τάφρῳ ἑστῶτες· | |
Însă deodată s-opriră la șanț și stătură pe gânduri, | |
ὄρνις γάρ σφιν ἐπῆλθε περησέμεναι μεμαῶσιν | 200 |
ὄρνις γὰρ αὐτοῖς ἐπέπτη περᾷν ὥρμημένοις, | |
Se pomeniră cu-o piază, când ei erau gata să treacă: | |
αἰετὸς ὑψιπέτης ἐπ' ἀριστερὰ λαὸν ἐέργων | 201 |
ἀετὸς ἐν ὕψει πετόμενος ἐπὶ τὰ ἑαυτοῦ ἀριστερὰ τὸν Τρωικὸν λαὸν ἀφορίζων | |
Oastea din stânga tăind, se ivise-nainte un vultur | |
φοινήεντα δράκοντα φέρων ὀνύχεσσι πέλωρον | 202 |
φονικὸν (πυρρὸν ᾑμαγμένον) δράκοντα φέρων τοῖς ὄνυξι, μέγιστον, | |
Sus zburător care-n gheare purta sângerat un balaur; | |
ζωὸν ἔτ' ἀσπαίροντα, καὶ οὔ πω λήθετο χάρμης, | 203 |
ζῶντα, ἔτι ὑποκινούμενον, καὶ οὔπω ἐπελανθάνετο τῆς μάχης, | |
El se zbătea încă viu și tot se smuncea între gheare | |
κόψε γὰρ αὐτὸν ἔχοντα κατὰ στῆθος παρὰ δειρὴν | 204 |
ἔδακε γὰρ καὶ ἔτρωσεν αὐτὸν κατέχοντα παρὰ τὸ στῆθος ἐγγὺς τοῦ λαιμοῦ, | |
Până ce șarpele capul sucind înapoi înspre pieptul | |
ἰδνωθεὶς ὀπίσω· ὃ δ' ἀπὸ ἕθεν ἧκε χαμᾶζε | 205 |
πάνυ ἐπικαμφθεὶς εἰς τοὐπίσω· οὗτος δὲ ἀφ᾿ ἑαυτοῦ ἀφῆκεν αὐτὸν ἐπὶ τὴν γῆν | |
Pajurei o mursecă la grumaz. De durere pătrunsă, | |
ἀλγήσας ὀδύνῃσι, μέσῳ δ' ἐνὶ κάββαλ' ὁμίλῳ, | 206 |
ταῖς ἀλγηδόσιν ὀδυνώμενος (ηθεὶς), κατέβαλε δὲ ἐν τῷ μέσῳ τοῦ στρατοῦ· | |
Ea de la sine-l zvârli, de căzu pe la mijlocul oastei; | |
αὐτὸς δὲ κλάγξας πέτετο πνοιῇς ἀνέμοιο. | 207 |
αὐτὸς δὲ βοήσας ἐπέτετο τῷ πνέοντι ἀνέμῳ δοὺς ἑαυτόν· | |
Pasărea dusă de vânt după-aceea cu țipete zboară. | |
Τρῶες δ' ἐρρίγησαν ὅπως ἴδον αἰόλον ὄφιν | 208 |
Τρῷες δὲ ἐφοβήθησαν ὡς ἐθεάσαντο τὸν ποικίλον καὶ πολύστικτον ὄφιν | |
Se îngroziră Troienii, privindu-l cum zace-ntre dânșii | |
κείμενον ἐν μέσσοισι Διὸς τέρας αἰγιόχοιο. | 209 |
κείμενον ἐν τῷ μέσῳ, σημεῖον τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός. | |
Șarpele cel împestrit, semn rău ce trimisu-le-a Zeus. | |
δὴ τότε Πουλυδάμας θρασὺν Ἕκτορα εἶπε παραστάς· | 210 |
τότε τοίνυν ὁ Πολυδάμας παραγενόμενος εἶπε πρὸς τὸν θρασὺν Ἕκτορα· | |
Zise lui Hector atunci aproape venind Polidamas: | |
Ἕκτορ ἀεὶ μέν πώς μοι ἐπιπλήσσεις ἀγορῇσιν | 211 |
ὦ Ἕκτορ, πάντοτε μέν μοι ἐπιτιμᾷς ἐν ταῖς δημηγορίαις | |
„Hector, într-una mă cerți dacă eu la-ntrunirile noastre | |
ἐσθλὰ φραζομένῳ, ἐπεὶ οὐδὲ μὲν οὐδὲ ἔοικε | 212 |
χρηστὰ νοοῦντι, οὐδὲ γὰρ πρέπει | |
Dau vreun sfat de folos, că doar nicidecum nu se cade | |
δῆμον ἐόντα παρὲξ ἀγορευέμεν, οὔτ' ἐνὶ βουλῇ | 213 |
δημότην ὄντα παραλογιστικῶς καὶ ἔξω τοῦ δέοντος δημηγορεῖν, οὔτ᾽ ἐν βουλῇ, | |
S-aibă vreo altă părere un om din popor și la sfaturi | |
οὔτέ ποτ' ἐν πολέμῳ, σὸν δὲ κράτος αἰὲν ἀέξειν· | 214 |
οὔτέ ποτε ἐν πολέμῳ, τὸ σὸν δὲ κράτος ἀεὶ αὔξειν. | |
Și-n bătălii, ci mereu să te ajute sporindu-ți puterea. | |
νῦν αὖτ' ἐξερέω ὥς μοι δοκεῖ εἶναι ἄριστα. | 215 |
νῦν δ᾽ ἂν καταλέξω καθάπερ μοι δοκεῖ εἶναι κράτιστα· | |
Iată eu spune-voi totuși ce cuget că este mai bine: | |
μὴ ἴομεν Δαναοῖσι μαχησόμενοι περὶ νηῶν. | 216 |
μὴ πορευθῶμεν πολεμήσοντες τοῖς Ἕλλησιν περὶ τῶν νεῶν, | |
Noi la corăbii să nu mai pășim în război cu Danaii. | |
ὧδε γὰρ ἐκτελέεσθαι ὀΐομαι, εἰ ἐτεόν γε | 217 |
οὕτω γὰρ οἶμαι συντελεσθῆναι, εἰ κατ᾽ ἀλήθειαν | |
Astfel mă tem că va fi și cu noi, dacă drept e că semnul | |
Τρωσὶν ὅδ' ὄρνις ἦλθε περησέμεναι μεμαῶσιν | 218 |
οὗτος ὁ ὄρνις ἐπέπτη τοῖς Τρῳσὶ περᾷν παρωρμημένοις | |
Nouă ne-a fost arătat, când noi era șanțul să trecem. | |
αἰετὸς ὑψιπέτης ἐπ' ἀριστερὰ λαὸν ἐέργων | 219 |
ὁ εἰς ὕψος πετόμενος ἀετός, ἐπὶ τὰ ἑαυτοῦ ἀριστερὰ τὸν Τρωικὸν λαὸν ἀφορίζων | |
Vulturu-n slăvi zburător care, oastea tăind de la stânga, | |
φοινήεντα δράκοντα φέρων ὀνύχεσσι πέλωρον | 220 |
αἵματι πεφοινιγμένον δράκοντα φέρων τοῖς ὄνυξιν μέγιστον | |
Viu încă-n ghearele sale ducea sângerat un balaur, | |
ζωόν· ἄφαρ δ' ἀφέηκε πάρος φίλα οἰκί' ἱκέσθαι, | 221 |
ζῶντα, ταχέως δὲ ἀφῆκεν αὐτὸν πρὶν ἀφικέσθαι εἰς τὰ προσφιλῆ οἰκήματα, | |
Dar îl zvârli înaintea sosirii la cuib și dorința | |
οὐδ' ἐτέλεσσε φέρων δόμεναι τεκέεσσιν ἑοῖσιν. | 222 |
οὐδὲ λαβὼν ἤνεγκε δοῦναι τοῖς ἑαυτοῦ τέκνοις· | |
Nu-și izbândi aducându-și-l puilor hrană. Tot astfel | |
ὣς ἡμεῖς, εἴ πέρ τε πύλας καὶ τεῖχος Ἀχαιῶν | 223 |
οὕτως ἡμεῖς, εἴπερ τὰς πύλας καὶ τὸ τεῖχος τῶν Ἑλλήνων | |
Dacă și noi vom răzbate cu toată năvala oștirii | |
ῥηξόμεθα σθένεϊ μεγάλῳ, εἴξωσι δ' Ἀχαιοί, | 224 |
διαρρήξομεν καὶ καθαιρήσομεν δυνάμει μεγάλῃ, ὑποχωρήσουσι δὲ οἱ Ἕλληνες, | |
Poarta și zidul ahaic și-Aheii-napoi se vor trage, | |
οὐ κόσμῳ παρὰ ναῦφιν ἐλευσόμεθ' αὐτὰ κέλευθα· | 225 |
οὐ κατὰ τὸ δέον ἐκ τῶν νεῶν πορευσόμεθα τὰς αὐτὰς ὁδούς, | |
N-o să ne-ntoarcem acasă cu bine pe drumul acesta | |
πολλοὺς γὰρ Τρώων καταλείψομεν, οὕς κεν Ἀχαιοὶ | 226 |
πολλοὺς γὰρ τῶν Τρῴων ἀποβαλοῦμεν, οὓς ἂν οἱ Ἕλληνες | |
De la corăbii, căci prea de tot mulți o să cadă de-ai noștri | |
χαλκῷ δῃώσωσιν ἀμυνόμενοι περὶ νηῶν. | 227 |
σιδήρῳ ἀποκτείνωσι (ἀφανίσωσι) μαχόμενοι περὶ τῶν νεῶν· | |
Astăzi uciși de dușmani care-și apără viața-n corăbii. | |
ὧδέ χ' ὑποκρίναιτο θεοπρόπος, ὃς σάφα θυμῷ | 228 |
οὕτως ἐξηγεῖτο (ήσατο) ὁ μάντις, ὃς σαφῶς ἐν τῇ ψυχῇ | |
Astfel ar fi tâlcuit un proroc care orișice piază | |
εἰδείη τεράων καί οἱ πειθοίατο λαοί. | 229 |
ἠπίστατο τὰ σημεῖα, καὶ οἱ λαοὶ ἐπείθοντο αὐτῷ. | |
Limpede o știe ceti și de care poporul ascultă.” | |
τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κορυθαίολος Ἕκτωρ· | 230 |
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ ῥᾳδίως τὴν περικεφαλαίων κινῶν Ἕκτωρ· | |
Clatină Hector din coif și așa se încruntă la dânsul: | |
Πουλυδάμα, σὺ μὲν οὐκ ἔτ' ἐμοὶ φίλα ταῦτ' ἀγορεύεις· | 231 |
ὦ Πολυδάμα, σὺ μὲν οὐκέτι ἐμοὶ προσφιλῆ ταῦτα λέγεις· | |
„Nu-mi place mie de fel ce-mi spui tu acum Polidamas, | |
οἶσθα καὶ ἄλλον μῦθον ἀμείνονα τοῦδε νοῆσαι. | 232 |
οἶδάς που καὶ ἄλλον λόγον βελτίονα τούτου λογίσασθαι; | |
Doar te pricepi și la alte povețe mai bine gândite. | |
εἰ δ' ἐτεὸν δὴ τοῦτον ἀπὸ σπουδῆς ἀγορεύεις, | 233 |
εἰ δὲ κατ᾽ ἀλήθειαν τοῦτον ἀπὸ κρίσεως λέγεις, | |
Dacă-ntr-aieve tu însă spui asta cu tot înadinsul, | |
ἐξ ἄρα δή τοι ἔπειτα θεοὶ φρένας ὤλεσαν αὐτοί, | 234 |
ἀπώλεσαν ἄρα αὐτοὶ οἱ θεοὶ τὴν διάνοιάν σου, | |
Zeii atunci negreșit cu totul orbitu-ți-au mintea; | |
ὃς κέλεαι Ζηνὸς μὲν ἐριγδούποιο λαθέσθαι | 235 |
ὃς κελεύεις ἐπιλαθέσθαι με τῶν τοῦ μεγαλοκτύπου Διὸς | |
De-asta mă faci ca să uit izbânda ce-mi fu prevestită | |
βουλέων, ἅς τέ μοι αὐτὸς ὑπέσχετο καὶ κατένευσε· | 236 |
βουλῶν, ἅς τινας αὐτός μοι ὑπέσχετο καὶ ἐπένευσε. | |
Și juruită prin semne de Zeus adânc-tunătorul | |
τύνη δ' οἰωνοῖσι τανυπτερύγεσσι κελεύεις | 237 |
σὺ δὲ οἰωνοῖς τοῖς ἐκτεταμένας τὰς πτέρυγας ἔχουσι παραγγέλλεις | |
Și să mă iau după zborul de paseri cu aripi întinse? | |
πείθεσθαι, τῶν οὔ τι μετατρέπομ' οὐδ' ἀλεγίζω | 238 |
πείθεσθαι, ὧν οὐδαμῶς ἐπιστρέφομαι, οὐδὲ φροντίζω, | |
Nici cu privirea mă-ntorc spre ele și nici le duc grijă | |
εἴτ' ἐπὶ δεξί' ἴωσι πρὸς ἠῶ τ' ἠέλιόν τε, | 239 |
ἐάν τε ἐπὶ τὰ δεξιὰ πέτωνται πρὸς τὴν ἕω καὶ τὸν ἥλιον, | |
Ori își iau zborul la dreapta, de unde lumina răsare, | |
εἴτ' ἐπ' ἀριστερὰ τοί γε ποτὶ ζόφον ἠερόεντα. | 240 |
ἤτοι τὰ ἀνατολικά μέρη, ἐάν τε ἐπὶ τὰ ἀριστερὰ πρὸς τὰς σκοτεινὰς δυσμάς· | |
Ori se îndreaptă la stânga, pe unde-i apusul de soare. | |
ἡμεῖς δὲ μεγάλοιο Διὸς πειθώμεθα βουλῇ, | 241 |
ἡμεῖς δὲ τῇ τοῦ μεγάλου Διὸς βουλῇ ὑπακούωμεν, | |
Noi s-ascultăm de porunca și voia prea-naltului Zeus, | |
ὃς πᾶσι θνητοῖσι καὶ ἀθανάτοισιν ἀνάσσει. | 242 |
ὃς πάντων τῶν θνητῶν καὶ τῶν ἀθανάτων βασιλεύει· | |
Carele singur e domn, stăpân peste zei, peste oameni. | |
εἷς οἰωνὸς ἄριστος ἀμύνεσθαι περὶ πάτρης. | 243 |
εἷς μόνον ἄριστος οἰωνός ἐστιν ὁ ὑπὲρ τῆς πατρίδος κελεύων ἀγωνίζεσθαί τε καὶ μάχεσθαι. | |
Una-i porunca mai sfântă de sus, să te bați pentru țară, | |
τίπτε σὺ δείδοικας πόλεμον καὶ δηϊοτῆτα; | 244 |
τίποτε σὺ φοβῇ τὸν πόλεμον καὶ τὴν μάχην; | |
Și-apoi de ce te mai temi tu de harță și cruntă bătaie? | |
εἴ περ γάρ τ' ἄλλοι γε περὶ κτεινώμεθα πάντες | 245 |
καὶ γὰρ ἂν οἱ ἄλλοι πάντες ἀναιρεθῶμεν | |
Dacă ne-or bate doar astăzi Aheii pe noi și cădea-vom | |
νηυσὶν ἐπ' Ἀργείων, σοὶ δ' οὐ δέος ἔστ' ἀπολέσθαι· | 246 |
ἐπὶ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων, σοί γε οὐκ ἔστιν δέος ἀναιρεθῆναι, | |
Toți la corăbii, nu trebuie tu să duci grija de moarte; | |
οὐ γάρ τοι κραδίη μενεδήϊος οὐδὲ μαχήμων. | 247 |
οὐ γάρ σοι καρδία μένουσα ἐν τοῖς πολέμοις, οὐδὲ μάχεσθαι πεφυκυῖα· | |
Nu ești din fire viteaz și bun să ții piept cu dușmanul. | |
εἰ δὲ σὺ δηϊοτῆτος ἀφέξεαι, ἠέ τιν' ἄλλον | 248 |
εἰ δὲ σὺ ἀποστήσῃ τῆς μάχης, ἤ τινα ἄλλον | |
Dacă tu însă cumva vei dosi-o din toi și pe altul | |
παρφάμενος ἐπέεσσιν ἀποτρέψεις πολέμοιο, | 249 |
παραπείσας λόγοις, ἀποστήσεις τοῦ πολέμου, | |
De la război îl vei face cu vorbele acum să s-abată, | |
αὐτίκ' ἐμῷ ὑπὸ δουρὶ τυπεὶς ἀπὸ θυμὸν ὀλέσσεις. | 250 |
εὐθέως πληγεὶς ὑπὸ τοῦ ἐμοῦ δόρατος ἀπολέσεις τὴν ψυχήν. | |
Eu cu-a mea lance pe loc te străpung și ți-i viața pierdută.” | |
ὣς ἄρα φωνήσας ἡγήσατο, τοὶ δ' ἅμ' ἕποντο | 251 |
οὕτω δὴ εἰπὼν προωδοποίει, οὗτοι δὲ συνείποντο | |
Asta grăi și purcese-nainte, -l urmară Troienii | |
ἠχῇ θεσπεσίῃ· ἐπὶ δὲ Ζεὺς τερπικέραυνος | 252 |
σὺν βοῇ ἀρρήτῳ. Ζεὺς δὲ ὁ τοὺς ἐναντίους κεραυνῷ τρέπων | |
Toți cu un chiot nespus. Deodată și fulgerătorul | |
ὦρσεν ἀπ' Ἰδαίων ὀρέων ἀνέμοιο θύελλαν, | 253 |
ἐπήγειρεν ἀπὸ τῶν ἀκρωρείων τῆς Ἴδης συστροφὴν μεγάλην ἀνέμου, | |
Zeus din Ida, din munți, porni vijelie ce-aduse | |
ἥ ῥ' ἰθὺς νηῶν κονίην φέρεν· αὐτὰρ Ἀχαιῶν | 254 |
ἥτις δὴ εὐθὺ τῶν νεῶν κονιορτὸν ἔφερε, τὸν τῶν Ἑλλήνων δὲ | |
Nouri de colb la corăbii; orbi pe Ahei și cu asta | |
θέλγε νόον, Τρωσὶν δὲ καὶ Ἕκτορι κῦδος ὄπαζε. | 255 |
νοῦν ἠπάτα καὶ ἔβλαπτε, τοῖς Τρῳσὶ δὲ καὶ τῷ Ἕκτορι δόξαν παρείχετο. | |
Dete lui Hector atunci și Troienilor toată mărirea. | |
τοῦ περ δὴ τεράεσσι πεποιθότες ἠδὲ βίηφι | 256 |
τούτου δὴ τοῖς σημείοις θαρροῦντες καὶ τῇ ἰσχύϊ, | |
Ei bizuindu-se-n sine și-n semnele bune din slavă, | |
ῥήγνυσθαι μέγα τεῖχος Ἀχαιῶν πειρήτιζον. | 257 |
ῥῆξαι καὶ καθελεῖν τὸ μέγα τεῖχος τῶν Ἑλλήνων διάπειραν ἐποιοῦντο. | |
Tot se căzneau să răzbată, să năruie zidul ahaic. | |
κρόσσας μὲν πύργων ἔρυον, καὶ ἔρειπον ἐπάλξεις, | 258 |
τὰς κλίμακας μὲν οὖν ἐπὶ τοὺς πύργους εἷλκον, καὶ κατέβαλον | |
Zimții rupeau de la turnuri, surpau metereze și stâlpii | |
στήλας τε προβλῆτας ἐμόχλεον, ἃς ἄρ' Ἀχαιοὶ | 259 |
τοὺς προμαχῶνας, καὶ τοὺς ὑφεστῶτας προβεβλημένους λίθους διώρυττον, οὓς δὴ οἱ Ἕλληνες | |
Ce răsăreau de la zid, proptele de turnuri ce-Aheii | |
πρώτας ἐν γαίῃ θέσαν ἔμμεναι ἔχματα πύργων. | 260 |
πρῶτον ἐν τῇ γῇ κατέθηκαν, εἶναι ὑποστηρίγματα τοῦ τείχους. | |
Le-ntemeiară-n pământ, cu pârghii cătau să le salte | |
τὰς οἵ γ' αὐέρυον, ἔλποντο δὲ τεῖχος Ἀχαιῶν | 261 |
τούτους οὗτοι εἰς τοὐπίσω εἷλκον, ἤλπιζον δὲ τὸ τῶν Ἑλλήνων τεῖχος | |
Și le trăgeau socotind că malul de zid îl vor sparge. | |
ῥήξειν· οὐδέ νύ πω Δαναοὶ χάζοντο κελεύθου, | 262 |
διαρρήξειν καὶ καθαιρήσειν, οὐδὲ δήπου οἱ Ἕλληνες ἀνεχώρουν τῆς ὁδοῦ καὶ τῆς ὁρμῆς, | |
Nu se dau însă în lături Danaii. Cu scuturi de piele | |
ἀλλ' οἵ γε ῥινοῖσι βοῶν φράξαντες ἐπάλξεις | 263 |
ἀλλ᾽ οὗτοί γε περιφράξαντες τοὺς προμαχῶνας δέρμασι βοῶν, ἤτοι ἀσπίσιν, | |
Ei meterezele și le-ngrădeau și de sus, de pe ele, | |
βάλλον ἀπ' αὐτάων δηΐους ὑπὸ τεῖχος ἰόντας. | 264 |
ἔπληττον ἀπ᾿ αὐτῶν τοὺς πολεμίους ἐρχομένους ὑπὸ τὸ τεῖχος. | |
Tot îi pocneau pe dușmani care dau de sub zid să se urce. | |
ἀμφοτέρω δ' Αἴαντε κελευτιόωντ' ἐπὶ πύργων | 265 |
ἀμφότεροι δὲ οἱ Αἴαντες κελεύοντες ἐπὶ τοῦ τείχους | |
Aias atunci amândoi umblau pretutindeni pe turnuri, | |
πάντοσε φοιτήτην μένος ὀτρύνοντες Ἀχαιῶν. | 266 |
ἐπὶ πᾶν μέρος ἐπορεύοντο, τὴν τῶν Ἑλλήνων προθυμίαν παροξύνοντες, | |
Povățuind pe Ahei, și trezindu-le inimoșia; | |
ἄλλον μειλιχίοις, ἄλλον στερεοῖς ἐπέεσσι | 267 |
ἄλλον προσηνέσιν ἐκολάκευον, ἄλλον σκληροῖς λόγοις | |
Ei cu blândețe pe unul certau, iar pe altul mai aspru, | |
νείκεον, ὅν τινα πάγχυ μάχης μεθιέντα ἴδοιεν· | 268 |
ὠνείδιζον, ὅντινα ἂν θεάσαιντο τοῦ πολεμεῖν ἀφιστάμενον, λέγοντες· | |
Dacă vedeau pe-oarecine că prea se lăsa de bătaie: | |
ὦ φίλοι Ἀργείων ὅς τ' ἔξοχος ὅς τε μεσήεις | 269 |
ὦ φίλοι, ὅστις Ἑλλήνων ἔξοχος, καὶ ὅστις μέσος, | |
„Dragilor mei, înainte voi toți laolaltă, mai vrednici | |
ὅς τε χερειότερος, ἐπεὶ οὔ πω πάντες ὁμοῖοι | 270 |
καὶ ὅστις χείρων ἐστίν, ἐπειδὴ οὐχ ἅπαντες ὅμοιοί εἰσιν | |
Ori mijlocii ori mai slabi, că doar oamenii nu pot să fie | |
ἀνέρες ἐν πολέμῳ, νῦν ἔπλετο ἔργον ἅπασι· | 271 |
ἄνδρες ἐν τῷ πολέμῳ, νῦν πάρεστιν ἅπασιν ἔργον, | |
Toți la un fel în război. Fiecare acum are de lucru, | |
καὶ δ' αὐτοὶ τόδε που γιγνώσκετε. μή τις ὀπίσσω | 272 |
καὶ δὴ καὶ ὑμεῖς τοῦτο πάντες ἐπίστασθε, μηδεὶς εἰς τοὐπίσω | |
Doar o cunoașteți și voi. Să nu mai ia fuga spre vase | |
τετράφθω ποτὶ νῆας ὁμοκλητῆρος ἀκούσας, | 273 |
στραφήτω ἐπὶ τὰς ναῦς τοῦ ἀπειλοῦντος ἀκούων, | |
Nimenea, de-nfricoșări să nu mai asculte nici-unul, | |
ἀλλὰ πρόσω ἵεσθε καὶ ἀλλήλοισι κέλεσθε, | 274 |
ἀλλ᾽ εἰς τὸ ἔμπροσθεν ὁρμᾶτε, καὶ ἀλλήλοις παρακελεύεσθε, | |
Ci năzuiți înainte și dați-vă-ndemn laolaltă, | |
αἴ κε Ζεὺς δώῃσιν Ὀλύμπιος ἀστεροπητὴς | 275 |
εἴπως ὁ Ζεὺς δοίη ὁ οὐράνιος ὁ ἀστράπτων | |
Poate ajuta-ne-va cel care tună și fulgeră-n slavă | |
νεῖκος ἀπωσαμένους δηΐους προτὶ ἄστυ δίεσθαι. | 276 |
τὴν ἐνταῦθα ἔριν ἀποκρούσαντας διώκειν τοὺς πολεμίους ἐπὶ τὴν πόλιν. | |
Focul s-abatem, să-i dăm pe dușmani înapoi spre cetate.” | |
ὣς τώ γε προβοῶντε μάχην ὄτρυνον Ἀχαιῶν. | 277 |
οὕτως οὗτοί γε προφωνοῦντες, τὸν πόλεμον παρώξυνον τῶν Ἑλλήνων· | |
Astfel cu strigăte tari sileau pe Ahei la bătaie. | |
τῶν δ', ὥς τε νιφάδες χιόνος πίπτωσι θαμειαὶ | 278 |
τούτων δὲ ὥσπερ αἱ νιφάδες τῆς χιόνος καταφέρονται πυκναί τε | |
Cum câteodată din cer puzderii tot cad și s-alungă | |
ἤματι χειμερίῳ, ὅτε τ' ὤρετο μητίετα Ζεὺς | 279 |
καὶ τὸν καιρὸν τοῦ χειμῶνος, ὁπηνίκα ὥρμητο ὁ βουλευτικὸς Ζεὺς | |
Fulgii de nea într-o zi, dacă-i iarnă geroasă și-ncepe | |
νιφέμεν ἀνθρώποισι πιφαυσκόμενος τὰ ἃ κῆλα· | 280 |
νίφειν, δεικνύων τοῖς ἀνθρώποις τὰ ἑαυτοῦ βέλη, | |
Cerul să ningă, vădind omenirii săgețile-i albe; | |
κοιμήσας δ' ἀνέμους χέει ἔμπεδον, ὄφρα καλύψῃ | 281 |
καταπραΰνας δὲ τοὺς ἀνέμους νίφει ἀσφαλῶς καὶ ἀμεταβλήτως ὅπως περικαλύψῃ | |
Orice-adiere adormind, tot toarnă și-acopere-ntr-una | |
ὑψηλῶν ὀρέων κορυφὰς καὶ πρώονας ἄκρους | 282 |
τῶν μεγάλων ὀρέων τὰς ἀκρωρείας, καὶ τὰ προνενευκότα ἄκρα, | |
Crestele munților mari și înaltele plaiuri din față | |
καὶ πεδία λωτοῦντα καὶ ἀνδρῶν πίονα ἔργα, | 283 |
καὶ τὰ ἀνθοῦντα πεδία, καὶ τὰ λιπαρὰ καὶ ἐπικερδῆ ἔργα τῶν ἀνδρῶν, | |
Și înverzitele șesuri și negrele țarini mănoase, | |
καί τ' ἐφ' ἁλὸς πολιῆς κέχυται λιμέσιν τε καὶ ἀκταῖς, | 284 |
καὶ ἐπὶ τοῖς τῆς λευκῆς θαλάσσης λιμέσι, καὶ ταῖς ἀκταῖς κέχυται ἡ χιών· | |
Umple de-omăt și-ale mării albastre limanuri și maluri. | |
κῦμα δέ μιν προσπλάζον ἐρύκεται· ἄλλά τε πάντα | 285 |
τὸ κῦμα δὲ προσρηγνύμενον αὐτῇ κωλύεται τῆς ὁρμῆς, καὶ τὰ ἀλλὰ πάντα | |
Valul e însă ferit și numai uscatul oriunde | |
εἴλυται καθύπερθ', ὅτ' ἐπιβρίσῃ Διὸς ὄμβρος· | 286 |
ἐπικέκρυπται καὶ κεκάλυπται ἄνωθεν, ἡνίκα ὁ τοῦ Διὸς ὑετὸς λάβρως κάτεισιν (ὁπόταν ὁ τοῦ Διὸς νιφετὸς ἐπέλθῃ). | |
E-nzăpezit, dacă Ceru-și descarcă urgia ninsorii; | |
ὣς τῶν ἀμφοτέρωσε λίθοι πωτῶντο θαμειαί, | 287 |
οὕτω πρὸς ἑκάτερον μέρος τούτων λίθοι πυκνοὶ ἐπέτοντο, | |
Astfel ticsite plouau și pietroaiele atunci aruncate | |
αἱ μὲν ἄρ' ἐς Τρῶας, αἱ δ' ἐκ Τρώων ἐς Ἀχαιούς, | 288 |
οἱ μὲν ἐπὶ τοὺς Τρῷας, οἱ δὲ ἐκ τῶν Τρῴων ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας | |
Neîncetat de Troieni și Ahei într-a lor bătălie | |
βαλλομένων· τὸ δὲ τεῖχος ὕπερ πᾶν δοῦπος ὀρώρει. | 289 |
πεμπόμενοι, ὑπὲρ τὸ τεῖχος δὲ ἅπαν κτύπος ἠγέρθη, | |
Și bubuia peste tot zidăria de bocne pocnită. | |
οὐδ' ἄν πω τότε γε Τρῶες καὶ φαίδιμος Ἕκτωρ | 290 |
οὐδὲ τότε γε οἱ Τρῷες καὶ ὁ λαμπρὸς Ἕκτωρ | |
N-ar fi putut nicidecum Troienii și falnicul Hector | |
τείχεος ἐρρήξαντο πύλας καὶ μακρὸν ὀχῆα, | 291 |
διέρρηξαν ἂν καὶ καθεῖλον τὰς πύλας τοῦ τείχους, καὶ τὸν μακρὸν μοχλόν, | |
Poarta să spargă la zid și lungul zăvor de la poartă, | |
εἰ μὴ ἄρ' υἱὸν ἑὸν Σαρπηδόνα μητίετα Ζεὺς | 292 |
εἰ μὴ ἄρα Ζεὺς ὁ βουλευτικὸς Σαρπηδόνα τὸν ἑαυτοῦ υἱὸν | |
Dacă viteazul Sarpedon, împins de părintele-i Zeus | |
ὦρσεν ἐπ' Ἀργείοισι λέονθ' ὣς βουσὶν ἕλιξιν. | 293 |
διήγειρεν ἐπὶ τοὺς Ἕλληνας ὥσπερ λέοντα βουσὶ μέλασι | |
Nu tăbăra peste-Ahei ca un leu peste o mare cireadă. | |
αὐτίκα δ' ἀσπίδα μὲν πρόσθ' ἔσχετο πάντοσ' ἐΐσην | 294 |
εὐθέως δὲ τὴν πανταχόθεν ἴσην, ἤτοι κυκλοτερῆ ἀσπίδα ἔμπροσθεν ἐκράτησε | |
Iute-nainte-și-ntinse el scutul rotund ca o roată, | |
καλὴν χαλκείην ἐξήλατον, ἣν ἄρα χαλκεὺς | 295 |
τὴν καλήν, τὴν χαλκῆν, τὴν ἔξω χαλκὸν ἔχουσαν, ἣν δὴ ὁ χαλκεὺς ἔξωθεν χαλκῷ | |
Luciu, de-aramă frumos ciocănită de meșterul faur, | |
ἤλασεν, ἔντοσθεν δὲ βοείας ῥάψε θαμειὰς | 296 |
περιεκάλυψεν, ἔνδοθεν δὲ βύρσας ἔρραψε συχνάς, | |
Care cususe întâi pielăria de bou înăuntru | |
χρυσείῃς ῥάβδοισι διηνεκέσιν περὶ κύκλον. | 297 |
χρυσαῖς ῥάβδοις ἐκτεταμέναις ἀπὸ ἴτυος εἰς ἴτυν· | |
Și-l ferecase de jur împrejur în vergele de aur. | |
τὴν ἄρ' ὅ γε πρόσθε σχόμενος δύο δοῦρε τινάσσων | 298 |
ταύτην δὴ οὗτος ἔμπροσθεν κρατήσας δύο δόρατα σείων, | |
Scutul nainte țiind și rotind o pereche de suliți, | |
βῆ ῥ' ἴμεν ὥς τε λέων ὀρεσίτροφος, ὅς τ' ἐπιδευὴς | 299 |
ὥρμησε πορεύεσθαι καθάπερ λέων ἐν ὄρεσι τεθραμμένος, ὅστις ἂν ἐνδεὴς | |
El o ia razna ca leul ce vine din plai, când de carne | |
δηρὸν ἔῃ κρειῶν, κέλεται δέ ἑ θυμὸς ἀγήνωρ | 300 |
ἐπὶ πολὺ ὑπάρχῃ κρεάτων, προτρέπει δὲ αὐτὸν ἡ ἀνδρεία ψυχή, | |
Nu se înfruptă de mult și-l înghesuie apriga-i fire, | |
μήλων πειρήσοντα καὶ ἐς πυκινὸν δόμον ἐλθεῖν· | 301 |
καὶ εἰς τὸν πυκνὸν δόμον, ἤτοι τὴν εὖ κατεσκευασμένην ἔπαυλιν ἀφικέσθαι πείραν ληψόμενος τῶν θρεμμάτων· | |
Ca în oborul cel bine-ngrădit după oi să se-ndese; | |
εἴ περ γάρ χ' εὕρῃσι παρ' αὐτόφι βώτορας ἄνδρας | 302 |
ἐὰν γὰρ εὕρῃ αὐτόθι ἄνδρας ποιμένας, | |
Chiar dacă-ntâmpin-acolo păstori care-și apără turma | |
σὺν κυσὶ καὶ δούρεσσι φυλάσσοντας περὶ μῆλα, | 303 |
μετὰ κυνῶν καὶ δοράτων φυλάττοντας περὶ τὰ θρέμματα, | |
Suliți asupra-i zvârlind și hait-asmuțind după dânsul, | |
οὔ ῥά τ' ἀπείρητος μέμονε σταθμοῖο δίεσθαι, | 304 |
οὐ βούλεται ἀναχωρεῖν τῆς ἐπαύλεως, μὴ πρότερον πεῖραν ἑαυτοῦ δοὺς ἢ λαβών, | |
Nu vrea pe neîncercate să plece-napoi de la strungă | |
ἀλλ' ὅ γ' ἄρ' ἢ ἥρπαξε μετάλμενος, ἠὲ καὶ αὐτὸς | 305 |
ἀλλ᾽ οὗτος δὴ ἢ ἥρπασέ τι ἐπιπηδήσας, ἢ καὶ αὐτὸς | |
Până ce ori se repede și pradă din turmă ori cade | |
ἔβλητ' ἐν πρώτοισι θοῆς ἀπὸ χειρὸς ἄκοντι· | 306 |
ἐτρώθη ἐν πρώτοις δόρατι ἀπὸ ταχείας χειρός. | |
De la-nceput el ucis de vreo suliță iute azvârlită; | |
ὥς ῥα τότ' ἀντίθεον Σαρπηδόνα θυμὸς ἀνῆκε | 307 |
οὕτω δὴ τότε τὸν ἰσόθεον Σαρπηδόνα ἀνέπεισε καὶ παρώρμησεν ἡ ψυχὴ | |
Tocmai așa îl înghesuie inim-atunci pe Sarpedon | |
τεῖχος ἐπαΐξαι διά τε ῥήξασθαι ἐπάλξεις. | 308 |
ἐπὶ τὸ τεῖχος ὁρμῆσαι, καὶ διαρρῆξαι καὶ καθαιρῆσαι τοὺς προμαχῶνας. | |
Cel ca un zeu să s-arunce la zid, să dea jos meterezul. | |
αὐτίκα δὲ Γλαῦκον προσέφη παῖδ' Ἱππολόχοιο· | 309 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν Γλαῦκον εἶπε τὸν υἱὸν τοῦ Ἱππολόχου | |
De-asta și zise grăbit lui Glaucos Hipolohianul: | |
Γλαῦκε τί ἢ δὴ νῶϊ τετιμήμεσθα μάλιστα | 310 |
ὦ Γλαῦκε, τί δὴ ἡμεῖς τετιμήμεθα, καὶ δεδοξάσμεθα μάλιστα | |
„Glaucos, de ce pe noi doi într-atâta cinstescu-ne-ai noștri | |
ἕδρῃ τε κρέασίν τε ἰδὲ πλείοις δεπάεσσιν | 311 |
προκαθεδρείᾳ καὶ κρέασι, καὶ ὑπερχειλέσι ποτηρίοις | |
Și ne dau locul întâi pe la mese, fripturi și pocale | |
ἐν Λυκίῃ, πάντες δὲ θεοὺς ὣς εἰσορόωσι, | 312 |
ἐν τῇ Λυκίᾳ, πάντες δὲ ὥσπερ θεοὺς ἡμᾶς ὁρῶσι, | |
Pline și-n țară se uită la noi ca la zei Licienii? | |
καὶ τέμενος νεμόμεσθα μέγα Ξάνθοιο παρ' ὄχθας | 313 |
καὶ τόπον ἐπίλεκτον καρπούμεθα μέγαν παρὰ τὰς ὄχθας τοῦ Ξάνθου ποταμοῦ, | |
Oare de ce ni-i dat nouă s-avem lângă apa lui Xantos | |
καλὸν φυταλιῆς καὶ ἀρούρης πυροφόροιο; | 314 |
εὐειδῆ, γῆς δενδροφόρου, καὶ ἀρούρας σιτοφόρου; | |
Mare și mândră moșie cu pomi și răsaduri și holde? | |
τὼ νῦν χρὴ Λυκίοισι μέτα πρώτοισιν ἐόντας | 315 |
διὰ τοῦτο νῦν δεῖ ἐν τοῖς πρώτοις τῶν Λυκίων ὄντας | |
Deci se cuvine ca noi totdeauna să mergem în capul | |
ἑστάμεν ἠδὲ μάχης καυστείρης ἀντιβολῆσαι, | 316 |
ἵστασθαι, καὶ τῆς διαπύρου καὶ καυστικῆς μάχης ἐναντίον ἐλθεῖν, | |
Cetelor noastre amândoi și în foc s-apucăm înainte. | |
ὄφρά τις ὧδ' εἴπῃ Λυκίων πύκα θωρηκτάων· | 317 |
ἵνα τις τῶν ἀσφαλῶς ὡπλισμένων Λυκίων οὕτως εἴπῃ· | |
Zice-vor dar Licienii cei bine-narmați după asta: | |
οὐ μὰν ἀκλεέες Λυκίην κάτα κοιρανέουσιν | 318 |
οὐ μὴν ἄδοξοι βασιλεύουσι τῆς Λυκίας | |
Licia n-o cârmuiesc ca niște nevrednici ai noștri | |
ἡμέτεροι βασιλῆες, ἔδουσί τε πίονα μῆλα | 319 |
οἱ ἡμέτεροι βασιλεῖς, καὶ λιπαρὰ θρέμματα ἐσθίουσι, | |
Domni amândoi. În deșert ei nu se hrănesc cu oi grase | |
οἶνόν τ' ἔξαιτον μελιηδέα· ἀλλ' ἄρα καὶ ἲς | 320 |
καὶ οἶνον ἐξαίρετον, ἥδιστον πίνουσιν, ἀλλὰ δὴ καὶ δύναμις αὐτοῖς | |
Și beau vin dulce pe-ales, sunt doar inimoși și puternici, | |
ἐσθλή, ἐπεὶ Λυκίοισι μέτα πρώτοισι μάχονται. | 321 |
ἀγαθὴ καὶ γενναία, ἐπειδὴ ἐν τοῖς πρώτοις τῶν Λυκίων πολεμοῦσιν· | |
Luptă-nainte mereu în fruntea ostașilor noștri, | |
ὦ πέπον εἰ μὲν γὰρ πόλεμον περὶ τόνδε φυγόντε | 322 |
ὦ προσφιλέστατε, εἰ μὲν δὴ τοῦτον τὸν πόλεμον ἐκφυγόντες, | |
Dacă, fârtate, noi teferi scăpați din războiul acesta, | |
αἰεὶ δὴ μέλλοιμεν ἀγήρω τ' ἀθανάτω τε | 323 |
ἀεὶ δὴ μέλλοιμεν καὶ ἀθάνατοι | |
Dat ne-ar fi fost să trăim tot tineri și fără de moarte, | |
ἔσσεσθ', οὔτέ κεν αὐτὸς ἐνὶ πρώτοισι μαχοίμην | 324 |
ἔσεσθαι, οὔτ᾽ ἄν σε πέμποιμι εἰς τὸν τοὺς ἄνδρας δοξάζοντα πόλεμον· | |
Nu mai pășeam totdeauna nici eu înaintea oștirii, | |
οὔτέ κε σὲ στέλλοιμι μάχην ἐς κυδιάνειραν· | 325 |
- | |
Nici nu mai stam să te-nflacăr pe tine la lupta măririi. | |
νῦν δ' ἔμπης γὰρ κῆρες ἐφεστᾶσιν θανάτοιο | 326 |
νῦν δέ, καὶ γὰρ μοῖραι θανατηφόροι πάρεισιν, | |
Însă fiindcă pe noi într-o mie de feluri ne paște | |
μυρίαι, ἃς οὐκ ἔστι φυγεῖν βροτὸν οὐδ' ὑπαλύξαι, | 327 |
ἀναρίθμητοι, ἃς οὐκ ἔστι δυνατὸν ἄνθρωπον θνητὸν ἐκφυγεῖν, οὐδὲ ἐκκλίναι, | |
Moartea, de care nu-i chip să ne scape nimica și nimeni, | |
ἴομεν ἠέ τῳ εὖχος ὀρέξομεν ἠέ τις ἡμῖν. | 328 |
ἴωμεν, ἢ καύχημά τινι παρέξομεν, ἤ τις ἡμῖν. | |
Haidem, și fie ce-o fi: înfrângere ori biruință.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδὲ Γλαῦκος ἀπετράπετ' οὐδ' ἀπίθησε· | 329 |
οὕτως εἶπεν, οὐδὲ Γλαῦκος ἀνεχώρησεν, οὐδὲ ἠπείθησεν. | |
Zice Sarpedon, iar Glaucos pe el îl ascultă și-i gata; | |
τὼ δ' ἰθὺς βήτην Λυκίων μέγα ἔθνος ἄγοντε. | 330 |
οἱ δὲ κατ᾽ εὐθὺ ἐχώρησαν, τὸ μέγα στράτευμα τῶν Λυκίων ἄγοντες. | |
Deci amândoi o pornesc înainte cu marea-nglotire | |
τοὺς δὲ ἰδὼν ῥίγησ' υἱὸς Πετεῶο Μενεσθεύς· | 331 |
τούτους δὲ θεασάμενος Μενεσθεὺς ὁ υἱὸς τοῦ Πετεοῦ ἐφοβήθη, | |
A Licienilor. Se-nfioară-naintea lor fiul | |
τοῦ γὰρ δὴ πρὸς πύργον ἴσαν κακότητα φέροντες. | 332 |
πρὸς τὸν πύργον γὰρ αὐτοῦ ἐπορεύοντο χαλεπότητα ἐπιφέροντες· | |
Lui Peteon, Menesteu. Spre dânsul doar vine spre turnu-i, | |
πάπτηνεν δ' ἀνὰ πύργον Ἀχαιῶν εἴ τιν' ἴδοιτο | 333 |
περιεβλέψατο δὲ ἀνὰ τὸ τεῖχος τῶν Ἑλλήνων, εἴ τινα θεάσαιτο | |
Pacostea. Caută el între-Ahei pe la zid ca să vadă | |
ἡγεμόνων, ὅς τίς οἱ ἀρὴν ἑτάροισιν ἀμύναι· | 334 |
τῶν ἡγεμόνων, ὅστις ἂν αὐτῷ τοῖς φίλοις ἀποσοβήσειε τὴν βλάβην· | |
Vr’un căpitan să-i ajute-n primejdie. Și pe aproape | |
ἐς δ' ἐνόησ' Αἴαντε δύω πολέμου ἀκορήτω | 335 |
ἐθεάσατο δὲ τοὺς δύο Αἴαντας τοὺς ἀκορέστους πολέμου | |
Vede pe Aias cei doi, voinicii de-a pururi la arme | |
ἑσταότας, Τεῦκρόν τε νέον κλισίηθεν ἰόντα | 336 |
ἑστῶτας, καὶ Τεῦκρον ἐγγὺς αὐτῶν νεωστὶ ἐκ τῆς σκηνῆς | |
Neobosiți, și pe Teucru venit de curând de la corturi. | |
ἐγγύθεν· ἀλλ' οὔ πώς οἱ ἔην βώσαντι γεγωνεῖν· | 337 |
ἐρχόμενον, ἀλλ᾽ οὐδαμῶς ἦν αὐτῷ δυνατὸν φωνήσαντι ἐξάκουστον βοῆσαι, | |
Strigătu-i îns-anevoie putea să răzbată la dânșii, | |
τόσσος γὰρ κτύπος ἦεν, ἀϋτὴ δ' οὐρανὸν ἷκε, | 338 |
τοσοῦτος γὰρ κτύπος ἦν, ἡ βοὴ δὲ εἰς τὸν οὐρανὸν ἀφικνεῖτο | |
Prea era clocotul mult; părea că la cer ajunsese | |
βαλλομένων σακέων τε καὶ ἱπποκόμων τρυφαλειῶν | 339 |
πληττομένων τῶν ἀσπίδων, καὶ τῶν ἱππείαις θριξὶν κοσμουμένων περικεφαλαιῶν | |
Vuietul, când se izbiră și scuturi și coifuri crestate, | |
καὶ πυλέων· πᾶσαι γὰρ ἐπώχατο, τοὶ δὲ κατ' αὐτὰς | 340 |
καὶ τῶν πυλῶν, πάσαις γὰρ ὁ ὀρεὺς ἐπέκειτο, οὗτοι δὲ παρ᾽ αὐτὰς | |
Ziduri, canaturi de porți care-nchise erau, și Troienii | |
ἱστάμενοι πειρῶντο βίῃ ῥήξαντες ἐσελθεῖν. | 341 |
ἑστῶτες ἐμηχανῶντο βιαίως διαρρήξαντες καὶ καθαιρήσαντες εἰσελθεῖν. | |
Din răsputeri căutau să le spargă, să intre pe ele. | |
αἶψα δ' ἐπ' Αἴαντα προΐει κήρυκα Θοώτην· | 342 |
ταχέως δὲ πρὸς τὸν Αἴαντα ἔπεμπε Θοώτην τὸν κήρυκα, λέγων· | |
Iute trimise la Aias pe crainicul său pe Tootes: | |
ἔρχεο δῖε Θοῶτα, θέων Αἴαντα κάλεσσον, | 343 |
ὦ ἐνδοξότατε Θοῶτα πορεύου τρέχων, κάλεσον τὸν Αἴαντα, | |
„Du-te, Tootes, aleargă și cheamă-l încoace pe Aias | |
ἀμφοτέρω μὲν μᾶλλον· ὃ γάρ κ' ὄχ' ἄριστον ἁπάντων | 344 |
ἀμφοτέρους μὲν μάλιστα, τοῦτο γὰρ ἂν ἄριστον πάντων | |
Ba ei să vie amândoi, căci asta ar fi mai bine, | |
εἴη, ἐπεὶ τάχα τῇδε τετεύξεται αἰπὺς ὄλεθρος. | 345 |
εἴη, ἐπειδὴ ταχέως ἐνταῦθα γενήσεται μεγάλη (ὀλεθρία) φθορά· | |
Iată pe-aici ne-amenință primejdia cea mai grozavă, | |
ὧδε γὰρ ἔβρισαν Λυκίων ἀγοί, οἳ τὸ πάρος περ | 346 |
οὕτω γὰρ βαρέως ἐπῆλθον οἱ τῶν Λυκίων ἀρχηγοί, οἳ καὶ τὸ πρῶτον | |
C-au năpădit Licienii și-n frunte cu dânșii vin craii | |
ζαχρηεῖς τελέθουσι κατὰ κρατερὰς ὑσμίνας. | 347 |
βαρέως ἐμπίπτοντες ἡμῖν ἦσαν κατὰ τὰς ἰσχυρὰς μάχας· | |
Liciei, oameni năvalnici ca viforu-n luptele crunte. | |
εἰ δέ σφιν καὶ κεῖθι πόνος καὶ νεῖκος ὄρωρεν, | 348 |
εἰ δὲ αὐτοῖς κἀκεῖ κάματος καὶ ἔρις ἠγέρθη, | |
Dacă și ei au de lucru pe-acolo și aprinsă-i bătaia, | |
ἀλλά περ οἶος ἴτω Τελαμώνιος ἄλκιμος Αἴας, | 349 |
ἀλλὰ γε μόνος ἐλθέτω ὁ τοῦ Τελαμῶνος ἰσχυρὸς Αἴας, | |
Vie încoace la noi măcar Aias Telamonianul, | |
καί οἱ Τεῦκρος ἅμα σπέσθω τόξων ἐῢ εἰδώς. | 350 |
καὶ Τεῦκρος αὐτῷ συνεπέσθω ὁ τῆς τοξικῆς ἐπιστήμων. | |
El împreună cu Teucru, arcașul dibaci ca niciunul.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἄρα οἱ κῆρυξ ἀπίθησεν ἀκούσας, | 351 |
οὕτως εἶπεν. οὐκ ἠπείθησε δὲ αὐτῷ ὁ κῆρυξ ἀκούσας, | |
Zise și crainicul, cum l-auzi, se supuse și dete | |
βῆ δὲ θέειν παρὰ τεῖχος Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων, | 352 |
ὥρμησε δὲ τρέχειν ἐπὶ τὸ τεῖχος τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
Fuga pe zidul Aheilor cei îmbrăcați în aramă | |
στῆ δὲ παρ' Αἰάντεσσι κιών, εἶθαρ δὲ προσηύδα· | 353 |
ἔστη δὲ παρὰ τοῖς Αἴασι πορευθείς, εὐθέως δὲ πρὸς αὐτοὺς ἔλεγεν· | |
Și-apropiindu-se el îndată și spuse lui Aias: | |
Αἴαντ' Ἀργείων ἡγήτορε χαλκοχιτώνων | 354 |
ὦ Αἴαντες ἡγεμόνες τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων, | |
„Aias, voi doi căpitani ai oastei viteze din Argos, | |
ἠνώγει Πετεῶο διοτρεφέος φίλος υἱὸς | 355 |
ὁ ἀγαπητὸς υἱὸς τοῦ ἐνδοξότατα τεθραμμένου Πετεοῦ ἐκέλευσεν | |
Roagă-se craiul mărit Menesteus și vă-ndeamnă să mergeți | |
κεῖσ' ἴμεν, ὄφρα πόνοιο μίνυνθά περ ἀντιάσητον | 356 |
ἰέναι ἐκεῖσε, ὅπως καμάτου ἐπ' ὀλίγον μετάσχητε, | |
Colo la dânsul, să-i dați trudirii puțin’alinare. | |
ἀμφοτέρω μὲν μᾶλλον· ὃ γάρ κ' ὄχ' ἄριστον ἁπάντων | 357 |
μάλιστα μὲν ἀμφοτέρους, τοῦτο γὰρ ἂν ἄριστον ἁπάντων | |
Numaidecât să veniți: în voi e nădejdea-ne toată, | |
εἴη, ἐπεὶ τάχα κεῖθι τετεύξεται αἰπὺς ὄλεθρος· | 358 |
εἴη, ἐπειδὴ ταχέως ἐκεῖ γενήσεται φθορὰ ἀφανιστική, | |
Căci pe acolo curând s-apropie strașnic omorul, | |
ὧδε γὰρ ἔβρισαν Λυκίων ἀγοί, οἳ τὸ πάρος περ | 359 |
οὕτω γὰρ βαρέως ἐπῆλθον οἱ τῶν Λυκίων ἀρχηγοί, οἳ καὶ πρότερον | |
C-au năpădit Licienii și-n frunte cu dânșii vin craii | |
ζαχρηεῖς τελέθουσι κατὰ κρατερὰς ὑσμίνας. | 360 |
πάνυ ἐπικείμενοι ἡμῖν ἦσαν κατὰ τὰς ἰσχυρὰς μάχας· | |
Liciei, oameni năvalnici ca viforu-n luptele crunte. | |
εἰ δὲ καὶ ἐνθάδε περ πόλεμος καὶ νεῖκος ὄρωρεν, | 361 |
εἰ δὲ καὶ ἐνταῦθα πόλεμος καὶ ἔρις ἠγέρθη, | |
Dacă-i zor mare și-aici și e grea bătălia ce duceți, | |
ἀλλά περ οἶος ἴτω Τελαμώνιος ἄλκιμος Αἴας, | 362 |
ἀλλ᾽ ἄγε μόνος πορευθήτω ὁ τοῦ Τελαμῶνος ἰσχυρὸς Αἴας, | |
Unul să vie din voi, măcar Aias Telamonianul, | |
καί οἱ Τεῦκρος ἅμα σπέσθω τόξων ἐῢ εἰδώς. | 363 |
καὶ Τεῦκρος αὐτῷ συνεπέσθω ὁ τὴν τοξικὴν καλῶς ἐπιστάμενος· | |
El împreună cu Teucru, arcașul dibaci ca nici unul.” | |
ὣς ἔφατ', οὐδ' ἀπίθησε μέγας Τελαμώνιος Αἴας. | 364 |
οὕτως εἶπεν· οὐδὲ ἠπείθησεν ὁ τοῦ Τελαμῶνος μέγας Αἴας, | |
Zice, și Aias Telamonianul ascultă chemarea, | |
αὐτίκ' Ὀϊλιάδην ἔπεα πτερόεντα προσηύδα· | 365 |
εὐθέως δὲ πρὸς τὸν υἱὸν τοῦ Ὀϊλέως λόγους ταχεῖς ἔλεγεν οὕτω· | |
Se-napoiază spre Aias Oilidul și astfel demândă: | |
Αἶαν σφῶϊ μὲν αὖθι, σὺ καὶ κρατερὸς Λυκομήδης, | 366 |
ὦ Αἶαν, ὑμεῖς μὲν ἐνταῦθα, σὺ καὶ ὁ ἰσχυρὸς Λυκομήδης | |
„Aias și tu Licomede voinice, voi țineți-mi locul | |
ἑσταότες Δαναοὺς ὀτρύνετον ἶφι μάχεσθαι· | 367 |
ἱστάμενοι προτρέπετε τοὺς Ἕλληνας πολεμεῖν ἰσχυρῶς, | |
Bine pe-aici și zoriți pe Ahei vitejește să lupte. | |
αὐτὰρ ἐγὼ κεῖσ' εἶμι καὶ ἀντιόω πολέμοιο· | 368 |
ἐγὼ δὲ πορεύσομαι ἐκεῖσε καὶ τῆς μάχης μεθέξω, | |
Eu mă reped pân’ la ei și acolo iau parte la harță; | |
αἶψα δ' ἐλεύσομαι αὖτις, ἐπὴν εὖ τοῖς ἐπαμύνω. | 369 |
ταχέως δὲ πάλιν ἐπανελεύσομαι, ἐπειδὰν καλῶς τούτοις ἐπικουρήσω. | |
Cum voi fi dat ajutor, eu vin la voi repede iară.” | |
ὣς ἄρα φωνήσας ἀπέβη Τελαμώνιος Αἴας, | 370 |
οὕτω δὴ εἰπὼν ἀπῆλθεν ὁ τοῦ Τελαμῶνος Αἴας, | |
Asta rostindu-le, Aias Telamonianul se duse; | |
καί οἱ Τεῦκρος ἅμ' ᾖε κασίγνητος καὶ ὄπατρος· | 371 |
καὶ Τεῦκρος ἅμα αὐτῷ ἐπορεύετο ὁ ἀδελφὸς καὶ ὁμοπάτριος· | |
Merse și fratele-i Teucru născut din același părinte, | |
τοῖς δ' ἅμα Πανδίων Τεύκρου φέρε καμπύλα τόξα. | 372 |
ἅμα δὲ τούτοις ὁ Πανδίων ἐκόμιζε τὰ ἐπικαμπῆ τόξα τοῦ Τεύκρου· | |
Arcu-i în spate purtând porni după el și Pandion. | |
εὖτε Μενεσθῆος μεγαθύμου πύργον ἵκοντο | 373 |
ὁπηνίκα δὲ εἰς τὸν πύργον ἀφίκοντο τοῦ μεγαλοψύχου Μενεσθέως, | |
Când pe la turnul măritului crai Menesteus sosiră, | |
τείχεος ἐντὸς ἰόντες, ἐπειγομένοισι δ' ἵκοντο, | 374 |
ἔνδοθεν τοῦ τείχους πορευόμενοι, πιεζομένοις δὲ παρεγένοντο, | |
Dânșii intrară sub zid la vreme, când mare fu greul. | |
οἳ δ' ἐπ' ἐπάλξεις βαῖνον ἐρεμνῇ λαίλαπι ἶσοι | 375 |
οὗτοι τοὺς προμαχῶνας ἀνέβαινον συστροφῇ μεγάλῃ ἀνέμου σκοτεινῇ ὅμοιοι, | |
Vajnicii Domni Licieni, ivindu-se-n fruntea oștirii, | |
ἴφθιμοι Λυκίων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες· | 376 |
οἱ ἰσχυροὶ ἡγεμόνες τῶν Λυκίων καὶ βασιλεῖς· | |
La metereze suiau întocmai ca viforul negru, | |
σὺν δ' ἐβάλοντο μάχεσθαι ἐναντίον, ὦρτο δ' ἀϋτή. | 377 |
συνελθόντες δὲ ἤρξαντο πολεμεῖν ἐξ ἐναντίας, ἠγέρθη δὲ βοή. | |
Și se încinse pârjol între ei și-ncepu încleștarea. | |
Αἴας δὲ πρῶτος Τελαμώνιος ἄνδρα κατέκτα | 378 |
Αἴας δὲ πρῶτος ὁ Τελαμῶνος ἀπέκτεινεν ἄνδρα φίλον | |
Aias ucise-nainte pe al lui Sarpedon tovarăș | |
Σαρπήδοντος ἑταῖρον Ἐπικλῆα μεγάθυμον | 379 |
τοῦ Σαρπηδῶνος τὸν μεγαλόψυχον Ἐπικλέα, | |
Mult-inimos, pe Epicles, asupra-i zvârlind cu putere | |
μαρμάρῳ ὀκριόεντι βαλών, ὅ ῥα τείχεος ἐντὸς | 380 |
μαρμάρῳ τραχεῖ πλήξας, ὃς δὴ ἔνδον τοῦ τείχους | |
Un ascuțit bolovan, cogeamite stei care-acolo | |
κεῖτο μέγας παρ' ἔπαλξιν ὑπέρτατος· οὐδέ κέ μιν ῥέα | 381 |
ἔκειτο μέγας, παρὰ τὸν προμαχῶνα ὑπερμεγέθης, οὐδ᾽ ἂν αὐτὸν ῥᾳδίως | |
La meterez se afla pe deasupra de tot. Să-l ridice | |
χείρεσσ' ἀμφοτέρῃς ἔχοι ἀνὴρ οὐδὲ μάλ' ἡβῶν, | 382 |
κατέχοι ἀνὴρ ἀμφοτέραις ταῖς χερσίν, οὐδὲ πάνυ ἀκμάζων, | |
N-ar fi putut nici un om din ziua de azi cu-amândouă | |
οἷοι νῦν βροτοί εἰσ'· ὃ δ' ἄρ' ὑψόθεν ἔμβαλ' ἀείρας, | 383 |
ὁποῖοι νυνὶ ἄνθρωποί εἰσιν· οὗτος δὲ μετεωρίσας τὴν χεῖρα ἐξ ὕψους ἐνέβαλε, | |
Mâinile, cât ar fi el de vânjos. Apucând bolovanul, | |
θλάσσε δὲ τετράφαλον κυνέην, σὺν δ' ὀστέ' ἄραξε | 384 |
συνέτριψε δὲ τὴν τέσσαρας φαλὰς ἤτοι ἐξοχὰς ἔχουσαν περικεφαλαίαν, συνήραξεν δὲ καὶ συνέθραυσε τὰ ὀστᾶ | |
Aias de sus îl trânti și coiful îi sparse și țeasta | |
πάντ' ἄμυδις κεφαλῆς· ὃ δ' ἄρ' ἀρνευτῆρι ἐοικὼς | 385 |
πάντα ὁμοῦ τῆς κεφαλῆς· οὗτος δὲ κυβιστῇ ὅμοιος | |
I-o țănduri. De pe turnul înalt el asemenea unui | |
κάππεσ' ἀφ' ὑψηλοῦ πύργου, λίπε δ' ὀστέα θυμός. | 386 |
κατέπεσεν ἀπὸ τοῦ ὑψηλοῦ πύργου, κατέλιπε δὲ τὰ ὀστᾶ αὐτοῦ ἡ ψυχή. | |
Cufundător se dă tumba și viața-i se curmă din oase. | |
Τεῦκρος δὲ Γλαῦκον κρατερὸν παῖδ' Ἱππολόχοιο | 387 |
ὁ Τεῦκρος δὲ Γλαῦκον τὸν ἰσχυρὸν υἱὸν τοῦ Ἱππολόχου | |
Teucru apoi după el cu săgeata împunse pe Glaucos | |
ἰῷ ἐπεσσύμενον βάλε τείχεος ὑψηλοῖο, | 388 |
ὀϊστῷ ἔτρωσεν ἐφορμῶντα ἀπὸ τοῦ (ἐπὶ τὸ) ὑψελοῦ(ὸν) τείχους(˜ ος), | |
La repezirea-i spre turn, și rană-i făcu el în brațul | |
ᾗ ῥ' ἴδε γυμνωθέντα βραχίονα, παῦσε δὲ χάρμης. | 389 |
ἔνθα δὴ ἐθεάσατο τὸν βραχίονα αὐτοῦ γυμνόν, ἀπέπαυσε δὲ αὐτὸν τῆς μάχης, | |
Unde-l văzu dezvelit, și astfel îl scoase din luptă. | |
ἂψ δ' ἀπὸ τείχεος ἆλτο λαθών, ἵνα μή τις Ἀχαιῶν | 390 |
ὀπίσω δὲ ἀπὸ τοῦ τείχους ἐπήδησε λεληθότως, ἵνα μηδεὶς τῶν Ἑλλήνων | |
Glaucos sări înapoi pe furiș de la zid să nu-l vază | |
βλήμενον ἀθρήσειε καὶ εὐχετόῳτ' ἐπέεσσι. | 391 |
τετρωμένον θεάσαιτο, καὶ ἐπικαυχῶτο λόγοις· | |
Vreun dușman că-i rănit și să-și facă el laudă mare. | |
Σαρπήδοντι δ' ἄχος γένετο Γλαύκου ἀπιόντος | 392 |
τῷ Σαρπηδόνι δὲ λύπη ἐγένετο ἀναχωροῦντος τοῦ Γλαύκου, | |
Cum luă seama Sarpedon, îndată ce Glaucos se trase, | |
αὐτίκ' ἐπεί τ' ἐνόησεν· ὅμως δ' οὐ λήθετο χάρμης, | 393 |
ἐπεὶ εὐθέως ἐθεάσατο, τῆς μάχης μέντοι οὐκ ἐπελανθάνετο, | |
Mare necazul i-a fost, dar nu părăsi bătălia, | |
ἀλλ' ὅ γε Θεστορίδην Ἀλκμάονα δουρὶ τυχήσας | 394 |
ἀλλ᾽ οὗτος Ἀλκμάονα τὸν υἱὸν τοῦ Θέστορος δόρατι ἐπιτειχὼν | |
Ci pe Alcmaon, fecior al lui Testor, cu sulița-mpunse. | |
νύξ', ἐκ δ' ἔσπασεν ἔγχος· ὃ δ' ἑσπόμενος πέσε δουρὶ | 395 |
ἔτρωσεν, ἐξέσπασε δὲ τὸ δόρυ, αὐτὸς δὲ ἑπόμενος τῷ δόρατι κατέπεσεν | |
Smulse-apoi arma din el. De suliță tras cu putere, | |
πρηνής, ἀμφὶ δέ οἱ βράχε τεύχεα ποικίλα χαλκῷ, | 396 |
ἐπὶ πρόσωπον, ἐψόφησαν δὲ περὶ αὐτὸν τὰ σιδήρῳ ποικίλως κατεσκευασμένα ὅπλα· | |
Cade Alcmaon pe brânci, și zornăie arama pe dânsul. | |
Σαρπηδὼν δ' ἄρ' ἔπαλξιν ἑλὼν χερσὶ στιβαρῇσιν | 397 |
ὁ Σαρπηδὼν δὲ τοῦ προμαχῶνος δραξάμενος ταῖς στιβαραῖς καὶ ἰσχυραῖς χερσὶν | |
Însă cu mâni oțelite smucind meterezul Sarpedon | |
ἕλχ', ἣ δ' ἕσπετο πᾶσα διαμπερές, αὐτὰρ ὕπερθε | 398 |
εἷλκεν, αὐτὸς δὲ ἅπας δι᾿ὅλου ἠκολούθει, ἄνωθεν δὲ | |
Și zguduindu-l, întreg îl răstoarnă, descopere zidul | |
τεῖχος ἐγυμνώθη, πολέεσσι δὲ θῆκε κέλευθον. | 399 |
τὸ τεῖχος ἀπεφράχθη, πολλοῖς δὲ ὁδὸν ἐποίησε. | |
Și pe deasupra pe el deschide mulțimii cărare. | |
τὸν δ' Αἴας καὶ Τεῦκρος ὁμαρτήσανθ' ὃ μὲν ἰῷ | 400 |
τοῦτον δὲ Αἴας καὶ Τεῦκρος συντυχόντες, ὁ μὲν ὀϊστῷ | |
Teucru și Aias atunci se iau cu Sarpedon. Cu arcul | |
βεβλήκει τελαμῶνα περὶ στήθεσσι φαεινὸν | 401 |
ἔτρωσε κατὰ τὸν περὶ τὸ στῆθος λαμπρὸν ἀναφορέα | |
Teucru-l ochi pe la piept în chinga cea lucie, brâul | |
ἀσπίδος ἀμφιβρότης· ἀλλὰ Ζεὺς κῆρας ἄμυνε | 402 |
τῆς περικαλυπτούσης ἄνδρα ἀσπίδος, ἀλλά γε ὁ Ζεὺς ἀπεσόβησε τὰς θανατηφόρους μοίρας | |
Scutului ocrotitor, dar Zeus de moarte-și ferește | |
παιδὸς ἑοῦ, μὴ νηυσὶν ἔπι πρύμνῃσι δαμείη· | 403 |
τοῦ ἑαυτοῦ υἱοῦ, ἵνα μὴ ἀναιρεθείη ἐπὶ ταῖς πρύμναις τῶν νεῶν. | |
Fiul Sarpedon, căci nu vrea să cadă ucis la corăbii. | |
Αἴας δ' ἀσπίδα νύξεν ἐπάλμενος, οὐδὲ διὰ πρὸ | 404 |
ὁ Αἴας δὲ ἐπιπηδήσας ἔπληξε κατὰ τὴν ἀσπίδα, οὐδ᾽ εἰς τὸ πρόσω | |
Sare și Aias la el și în scut îl ajunge cu lancea; | |
ἤλυθεν ἐγχείη, στυφέλιξε δέ μιν μεμαῶτα. | 405 |
διῆλθε τὸ δόρυ, συνετάραξε δὲ αὐτὸν προθύμως ἐφορμῶντα· | |
Făr-a-l străbate deplin, îl împinse-napoi la năvală. | |
χώρησεν δ' ἄρα τυτθὸν ἐπάλξιος· οὐδ' ὅ γε πάμπαν | 406 |
ἀνεχώρησε δ᾽ οὖν μικρὸν τοῦ προμαχῶνος, οὐ δέ γε παντελῶς | |
El se dă-n lături puțin părăsind meterezul. Cu totul | |
χάζετ', ἐπεί οἱ θυμὸς ἐέλπετο κῦδος ἀρέσθαι. | 407 |
ἀνέκαμπτεν, ἐπειδὴ αὐτῷ ἡ ψυχὴ ἐπεθύμει δόξαν κομίσασθαι· | |
Nu vru să plece, că el credea-n biruință. De aceea | |
κέκλετο δ' ἀντιθέοισιν ἑλιξάμενος Λυκίοισιν· | 408 |
συστραφεὶς δὲ παρεκελεύετο τοῖς ἰσοθέοις Λυκίοις λέγων· | |
Spre Licienii cei mari se întoarse și prinse să strige: | |
ὦ Λύκιοι τί τ' ἄρ' ὧδε μεθίετε θούριδος ἀλκῆς; | 409 |
ὦ Λύκιοι, τί δὴ οὕτως ἀποβάλλεσθε τὴν πολεμικὴν δύναμιν; | |
„Ce vă codiți, Licieni, și nu dați îndată năvală? | |
ἀργαλέον δέ μοί ἐστι καὶ ἰφθίμῳ περ ἐόντι | 410 |
χαλεπὸν δέ μοι ὑπάρχει, καίπερ ὄντι ἰσχυρῷ καὶ γενναίῳ, | |
Nu pot, vedeți că mi-e greu, oricât oi fi eu de puternic | |
μούνῳ ῥηξαμένῳ θέσθαι παρὰ νηυσὶ κέλευθον· | 411 |
μόνῳ διαρρηξαμένῳ καὶ καθελόντι, ποιήσασθαι ὁδὸν παρὰ τὰς ναῦς· | |
Singur aci să răzbesc și cale să-mi fac spre corăbii. | |
ἀλλ' ἐφομαρτεῖτε· πλεόνων δέ τι ἔργον ἄμεινον. | 412 |
ἀλλὰ συνέπεσθε, τῶν πλειόνων δὲ ἡ πρᾶξις βελτίων ἐστίν. | |
Hai după mine, nu poate doar unul ce poate mulțimea.” | |
ὣς ἔφαθ', οἳ δὲ ἄνακτος ὑποδείσαντες ὁμοκλὴν | 413 |
οὕτως εἶπεν· οὗτοι δὲ φοβηθέντες τὴν τοῦ βασιλέως ἀπειλήν, | |
Zise, iar dânșii, temându-se atunci de a Domnului gură, | |
μᾶλλον ἐπέβρισαν βουληφόρον ἀμφὶ ἄνακτα. | 414 |
μᾶλλον ἐπετέθησαν περὶ τὸν γνωμοδότην βασιλέα. | |
Se-nghesuiau mai aprins pe lângă măritul lor sfetnic. | |
Ἀργεῖοι δ' ἑτέρωθεν ἐκαρτύναντο φάλαγγας | 415 |
οἱ Ἕλληνες δὲ ἀφ' ἑτέρου μέρους ἐνεδυνάμωσαν τὰς τάξεις | |
Dar împotrivă și-Aheii-năuntru la mur întăriră | |
τείχεος ἔντοσθεν, μέγα δέ σφισι φαίνετο ἔργον· | 416 |
ἔνδοθεν τοῦ τείχους, μέγα δὲ ἔργον αὐτοῖς ἀνεφαίνετο, | |
Cetele lor, își dau seama de strașnica trudă cu toții. | |
οὔτε γὰρ ἴφθιμοι Λύκιοι Δαναῶν ἐδύναντο | 417 |
οὔτε γὰρ οἱ ἰσχυροί Λύκιοι ἐδύναντο τὸ τῶν Ἑλλήνων | |
Nici Licienii cei tari nu puteau așa lesne să rupă | |
τεῖχος ῥηξάμενοι θέσθαι παρὰ νηυσὶ κέλευθον, | 418 |
τεῖχος καθελόντες ποιήσασθαι ὁδὸν παρὰ τὰς ναῦς, | |
Zidul ahaic și drum să deschidă spre mal la corăbii, | |
οὔτέ ποτ' αἰχμηταὶ Δαναοὶ Λυκίους ἐδύναντο | 419 |
οὔτέ ποτε οἱ πολεμισταὶ Ἕλληνες ἐδύναντο τοὺς Λυκίους | |
Nici luptătorii Danai înapoi de la zid să respingă | |
τείχεος ἂψ ὤσασθαι, ἐπεὶ τὰ πρῶτα πέλασθεν. | 420 |
ἀπώσασθαι ἐκ τοῦ τείχους ὀπίσω, ἐπειδὴ τὴν ἀρχὴν προσήγγισαν. | |
Pe Licieni, de când ei vârtos se-nnădiser-acolo. | |
ἀλλ' ὥς τ' ἀμφ' οὔροισι δύ' ἀνέρε δηριάασθον | 421 |
ἀλλὰ ὥσπερ περὶ τῶν ὅρων δύο ἄνδρες ἐρίζουσι, | |
Cum pe la țară doi inși se încaieră pentru hotare | |
μέτρ' ἐν χερσὶν ἔχοντες ἐπιξύνῳ ἐν ἀρούρῃ, | 422 |
κατέχοντες ἐν ταῖς χερσὶ τοὺς γεωμετρικοὺς καλάμους, ἐν ἀρούρᾳ κοινοὺς τοὺς ὅρους ἐχούσῃ, | |
Și cu măsurile-n mână pe-a lor devălmașă moșie | |
ὥ τ' ὀλίγῳ ἐνὶ χώρῳ ἐρίζητον περὶ ἴσης, | 423 |
οἵτινες ἐν ὀλίγῳ τόπῳ διαφέρονται περὶ τοῦ ἴσου· | |
Stau într-o palmă de loc și se ceartă să-și facă dreptate – | |
ὣς ἄρα τοὺς διέεργον ἐπάλξιες· οἳ δ' ὑπὲρ αὐτέων | 424 |
οὕτω δὴ τούτους διεχώριζον οἱ προμαχῶνες· οὗτοι δὲ ὑπεράνω αὐτῶν | |
Tocmai așa și pe ei numai creasta de zid îi desparte | |
δῄουν ἀλλήλων ἀμφὶ στήθεσσι βοείας | 425 |
συνέθλαζον περὶ τὰ στήθη ἀλλήλων τὰς ἐκ βοείων δερμάτων | |
Când laolaltă își dau lovituri pe la piept în rotunde | |
ἀσπίδας εὐκύκλους λαισήϊά τε πτερόεντα. | 426 |
κατεσκευασμένας τὰς εὐπεριφερεῖς ἀσπίδας, καὶ τὰ κοῦφα, καὶ τῇ λαιᾷ πάλλεσθαι δυνάμενα ἀσπιδίσκια· | |
Paveze țapene mari și în scuturi mai mici aripate. | |
πολλοὶ δ' οὐτάζοντο κατὰ χρόα νηλέϊ χαλκῷ, | 427 |
πολλοὶ δὲ ἐτιτρώσκοντο κατά τὸ σῶμα σιδήρῳ ἀνηλεεῖ καὶ ἀπηνεῖ, | |
Și se sfâșie-ntre ei cu-arama cea neîndurată | |
ἠμὲν ὅτεῳ στρεφθέντι μετάφρενα γυμνωθείη | 428 |
καὶ ᾧτινι τῶν πολεμούντων στραφέντι τὰ μετάφρενα ἐγυμνοῦντο, | |
Mulți, dacă spatele descoperit la întors le rămâne | |
μαρναμένων, πολλοὶ δὲ διαμπερὲς ἀσπίδος αὐτῆς. | 429 |
πολλοὶ δὲ καὶ τελείως δι᾿ αὐτῆς τῆς ἀσπίδος. | |
Sau li-e scutul străpuns de vreo suliță. Și pretutindeni | |
πάντῃ δὴ πύργοι καὶ ἐπάλξιες αἵματι φωτῶν | 430 |
πανταχοῦ τοίνυν οἱ πύργοι καὶ οἱ προμαχῶνες αἵματι ἀνδρῶν | |
Și metereze și turnuri erau înroșite de sânge, | |
ἐρράδατ' ἀμφοτέρωθεν ἀπὸ Τρώων καὶ Ἀχαιῶν. | 431 |
ἐρρασμένοι (ἐρρανισμένοι) ἦσαν ἑκατέρωθεν ἀπὸ τῶν Τρῴων καὶ τῶν Ἑλλήνων· | |
Care din rană-mproșca de la unii și alții, și totuși | |
ἀλλ' οὐδ' ὧς ἐδύναντο φόβον ποιῆσαι Ἀχαιῶν, | 432 |
ἀλλ᾽ οὐδὲ οὕτως ἐδύναντο ποιῆσαι φυγὴν τῶν Ἑλλήνων, | |
Nu puteau încă pe-Ahei de la zid să-i alunge Troienii | |
ἀλλ' ἔχον ὥς τε τάλαντα γυνὴ χερνῆτις ἀληθής, | 433 |
ἀλλ᾽ οὕτως εἶχον, ὥσπερ τὰς πλάστιγγας ἡ γυνὴ ἡ τῇ ἀληθείᾳ χερνῆτις, | |
Și s-ațineau deopotrivă. Precum o femeie de treabă | |
ἥ τε σταθμὸν ἔχουσα καὶ εἴριον ἀμφὶς ἀνέλκει | 434 |
ἤτοι ἡ χερσὶ τὰ πρὸς τὸ ζῆν ποριζομένη, ἥτις ζυγὸν κρατοῦσα, καὶ τὸ ἔριον ἑκατέρωθεν ἀνέλκει | |
Lâna-ntr-un taler puind, greutatea într-altul, ridică | |
ἰσάζουσ', ἵνα παισὶν ἀεικέα μισθὸν ἄρηται· | 435 |
ἰσάζουσα, ὅπως λάβῃ παρὰ τῶν παίδων μισθὸν ἀπρεπῆ. | |
Cumpăna drept ca din biata-i simbrie să creasc-a ei ploduri; | |
ὣς μὲν τῶν ἐπὶ ἶσα μάχη τέτατο πτόλεμός τε, | 436 |
οὕτως δὴ τούτων κατ᾽ ἴσον ἡ μάχη καὶ ὁ πόλεμος ἐξετάθη, | |
Tocmai așa într-o cumpănă dreaptă stătu bătălia, | |
πρίν γ' ὅτε δὴ Ζεὺς κῦδος ὑπέρτερον Ἕκτορι δῶκε | 437 |
πρὶν ἢ ἔδωκεν ὁ Ζεὺς δόξαν μεγίστην Ἕκτορι | |
Până ce Zeus a dat precădere mai mare lui Hector | |
Πριαμίδῃ, ὃς πρῶτος ἐσήλατο τεῖχος Ἀχαιῶν. | 438 |
τῷ υἱῷ τοῦ Πριάμου, ὅστις πρῶτον πηδήσας, εἰσῆλθε τὸ τεῖχος τῶν Ἑλλήνων, | |
Și a putut să răzbată prin zidul ahaic întâiul. | |
ἤϋσεν δὲ διαπρύσιον Τρώεσσι γεγωνώς· | 439 |
ἐφώνησε δὲ ἐξακούστως τοῖς Τρῳσὶ φωνῶν· | |
El a strigat la oștire cu toată puterea, s-auză: | |
ὄρνυσθ' ἱππόδαμοι Τρῶες, ῥήγνυσθε δὲ τεῖχος | 440 |
διεγείρεσθε, ὦ Τρῷες ἱππικοί, καθαιρεῖτε δὲ τὸ τεῖχος | |
„Iureș ’nainte, Troieni, suiți-vă repede, spargeți | |
Ἀργείων καὶ νηυσὶν ἐνίετε θεσπιδαὲς πῦρ. | 441 |
τῶν Ἑλλήνων, καὶ ταῖς ναυσὶν ἐμβάλλετε πῦρ καῖον θείως. | |
Zidul Aheilor, puneți tăciunii aprinși la corăbii.” | |
ὣς φάτ' ἐποτρύνων, οἳ δ' οὔασι πάντες ἄκουον, | 442 |
οὕτως εἶπε παροξύνων αὐτούς· οὗτοι δὲ πάντες τοῖς ὠσὶν ἤκουον· | |
Dânsul așa îndemna pe Troieni. Auzindu-l, în dese | |
ἴθυσαν δ' ἐπὶ τεῖχος ἀολλέες· οἳ μὲν ἔπειτα | 443 |
ὥρμησαν δὲ κατ᾽ εὐθὺ ἐπὶ τὸ τεῖχος ἀθρόοι· οὗτοι μὲν οὖν | |
Rânduri ei toți-naintară spre mur, și cu lăncile-n mână | |
κροσσάων ἐπέβαινον ἀκαχμένα δούρατ' ἔχοντες, | 444 |
ἐπέβαινον τῶν κλιμάκων, δόρατα ἠκονημένα κατέχοντες. | |
La metereze pe zid se urcau în răpez ei de-a valma. | |
Ἕκτωρ δ' ἁρπάξας λᾶαν φέρεν, ὅς ῥα πυλάων | 445 |
ὁ Ἕκτωρ δὲ συντόμως καὶ ἰσχυρῶς λαβὼν λίθον ἔφερεν, ὃς δὴ τῶν πυλῶν | |
Hector luă de la poartă, din față, o stană de piatră | |
ἑστήκει πρόσθε πρυμνὸς παχύς, αὐτὰρ ὕπερθεν | 446 |
ἔμπροσθεν ἔκειτο, τὰ μὲν κάτω παχύς, τὰ ἄνω δὲ | |
Groasă de tot dedesubt, ascuțită deasupra – doi oameni | |
ὀξὺς ἔην· τὸν δ' οὔ κε δύ' ἀνέρε δήμου ἀρίστω | 447 |
ὀξὺς (λεπτὸς) ἦν· τοῦτον δὲ οὐκ ἂν δύο ἄνδρες ἄριστοι τοῦ δήμου | |
Cât de voinici din popor anevoie ar putea s-o ridice | |
ῥηϊδίως ἐπ' ἄμαξαν ἀπ' οὔδεος ὀχλίσσειαν, | 448 |
ῥᾳδίως ἀπὸ τοῦ ἐδάφους εἰς ἅμαξαν παρακινήσειαν, | |
Astăzi asemenea piatră de jos ca să-ncarce-o căruță – | |
οἷοι νῦν βροτοί εἰσ'· ὃ δέ μιν ῥέα πάλλε καὶ οἶος. | 449 |
οἷοι νῦν ἄνθρωποί εἰσιν, οὗτος δὲ ῥᾳδίως αὐτὸν ἐκίνει καὶ μόνος· | |
Lesne-o putea învârti el și singur, că fiul lui Cronos, | |
τόν οἱ ἐλαφρὸν ἔθηκε Κρόνου πάϊς ἀγκυλομήτεω. | 450 |
τοῦτον αὐτῷ κοῦφον ἐποίησεν ὁ υἱὸς τοῦ Κρόνου τοῦ σκολιοβούλου, | |
Marele Zeus, în mână-i făcuse ușor bolovanul. | |
ὡς δ' ὅτε ποιμὴν ῥεῖα φέρει πόκον ἄρσενος οἰὸς | 451 |
ὥσπερ δὲ ἡνίκα ὁ ποιμὴν ῥᾳδίως φέρει συνδεδεμένα ἔρια ἄρσενος προβάτου | |
Cum la tunsoare ia lesne ciobanul în mână și cară | |
χειρὶ λαβὼν ἑτέρῃ, ὀλίγον τέ μιν ἄχθος ἐπείγει, | 452 |
τῇ ἑτέρᾳ χειρὶ κρατήσας, καὶ ὀλίγον βάρος αὐτὸν ἐπείγει καὶ πιέζει· | |
Lâna berbecelui tuns și abia el îi simte povara, | |
ὣς Ἕκτωρ ἰθὺς σανίδων φέρε λᾶαν ἀείρας, | 453 |
οὕτως ὁ Ἕκτωρ εὐθὺ τῶν σανίδων ἔφερε τὸν λίθον μετεωρίσας, | |
Duce pietroiul tot astfel și Hector întins spre ale porții | |
αἵ ῥα πύλας εἴρυντο πύκα στιβαρῶς ἀραρυίας | 454 |
αἳ δὴ τὰς πύλας (θύρας) ἐφύλασσον τὰς ἀσφαλῶς (ἐπιμελῶς) καὶ ἰσχυρῶς ἡρμοσμένας, | |
Nalte canaturi de lemn și trainice bine-mbucate, | |
δικλίδας ὑψηλάς· δοιοὶ δ' ἔντοσθεν ὀχῆες | 455 |
τὰς διπλῶς κλινομένας, τὰς ὑψηλάς. δύο δὲ ἔνδοθεν μοχλοὶ | |
Căci amândouă fuseseră-nchise cu două zăvoare, | |
εἶχον ἐπημοιβοί, μία δὲ κληῒς ἐπαρήρει. | 456 |
συνεῖχον εἰς μέσον συνάπτοντες, μία δὲ κλεῖς ἐφήρμοστο· | |
Care-mpotrivă mergeau, și c-un singur lăcat cu tărie. | |
στῆ δὲ μάλ' ἐγγὺς ἰών, καὶ ἐρεισάμενος βάλε μέσσας | 457 |
ἔστη δὲ πάνυ πλησίον παραγενόμενος, καὶ στηριχθεὶς ἔτυψε κατὰ τὸ μέσον, | |
Merse pe-aproape și se proțăpi în picioare, se-ntinse | |
εὖ διαβάς, ἵνα μή οἱ ἀφαυρότερον βέλος εἴη, | 458 |
καλῶς τῇ βάσει ἐπερεισάμενος, ὅπως μὴ ἀσθενέστερον αὐτῷ εἴη τὸ βαλλόμενον· | |
Din răsputere, și-n urmă izbi pe la mijlocul porții; | |
ῥῆξε δ' ἀπ' ἀμφοτέρους θαιρούς· πέσε δὲ λίθος εἴσω | 459 |
συνέτριψε δὲ ἀμφοτέρους τοὺς στρόφιγγας, ἔπεσε δὲ ὁ λίθος ἐντὸς | |
Rupse zăvoarele ei, iar piatra bufni înăuntru | |
βριθοσύνῃ, μέγα δ' ἀμφὶ πύλαι μύκον, οὐδ' ἄρ' ὀχῆες | 460 |
μετὰ βάρους, μεγάλως δὲ αἱ θύραι ἐψόφησαν· οὐδὲ οἱ μοχλοὶ | |
Greu la pământ, de trosniră grozav cele două canaturi, | |
ἐσχεθέτην, σανίδες δὲ διέτμαγεν ἄλλυδις ἄλλη | 461 |
συνέσχον, αἱ σανίδες δὲ διεχωρίσθησαν ἄλλοσε ἄλλη | |
Drugii se sparseră, țăndări încoace și-ncolo zburară | |
λᾶος ὑπὸ ῥιπῆς· ὃ δ' ἄρ' ἔσθορε φαίδιμος Ἕκτωρ | 462 |
ὑπὸ τῆς τοῦ λίθου βολῆς, Ἕκτωρ δὲ ὁ λαμπρὸς εἰσεπήδησεν | |
Lungile scânduri izbite de stei. S-zvârli înăuntru | |
νυκτὶ θοῇ ἀτάλαντος ὑπώπια· λάμπε δὲ χαλκῷ | 463 |
ὅμοιος τῇ ταχεῖᾳ νυκτὶ κατὰ τὴν ὄψιν, περιέλαμπε δὲ τοῖς ὅπλοις | |
Falnicul Hector noptatic la chip, dar în haina de aramă | |
σμερδαλέῳ, τὸν ἕεστο περὶ χροΐ, δοιὰ δὲ χερσὶ | 464 |
τοῖς καταπληκτικοῖς, ἃ ἐνδεδυμένος ἦν περὶ τὸ σῶμα, δύο δὲ ἐν ταῖς χερσὶ | |
El fulgera îngrozitor, mânuind două suliți cu pumnul. | |
δοῦρ' ἔχεν· οὔ κέν τίς μιν ἐρύκακεν ἀντιβολήσας | 465 |
δόρατα εἶχεν· οὐδεὶς ἂν αὐτὸν ἐκώλυσεν ἀπαντήσας, | |
Nimeni, afară de-un zeu, să-l împiedice-n cale pe dânsul | |
νόσφι θεῶν ὅτ' ἐσᾶλτο πύλας· πυρὶ δ' ὄσσε δεδήει. | 466 |
ἔξω τῶν θεῶν· ὅτε πηδήσας εἰσῆλθε, τὰς πύλας, πυρὶ δὲ τοὺς ὀφθαλμοὺς διεκέκαυτο, | |
N-ar fi putut, când pe poartă a sărit cu privirea-nfocată | |
κέκλετο δὲ Τρώεσσιν ἑλιξάμενος καθ' ὅμιλον | 467 |
παρεκελεύετο δὲ τοῖς Τρῳσὶ συστραφεὶς κατὰ τὸν στρατόν, | |
Și se roti înspre-ai lui, mulțimea zorind să-l urmeze, | |
τεῖχος ὑπερβαίνειν· τοὶ δ' ὀτρύνοντι πίθοντο. | 468 |
ἀναβαίνειν τὸ τεῖχος, οἱ δὲ παροξύνοντι ὑπήκουον· | |
Busta să dea peste zid. Iar ei l-ascultară și grabnic | |
αὐτίκα δ' οἳ μὲν τεῖχος ὑπέρβασαν, οἳ δὲ κατ' αὐτὰς | 469 |
εὐθέως δὲ ἄλλοι μὲν τὸ τεῖχος ὑπερανέβησαν, ἄλλοι δὲ δι᾽ αὐτῶν | |
Unii trecură pe sus, iar alții potop năvăliră | |
ποιητὰς ἐσέχυντο πύλας· Δαναοὶ δὲ φόβηθεν | 470 |
τῶν κατεσκευασμένων πυλῶν εἰσέρρευσαν· οἱ Ἕλληνες δὲ ἔφυγον | |
Chiar și pe poartă sub zid. Danaii la fugă porniră | |
νῆας ἀνὰ γλαφυράς, ὅμαδος δ' ἀλίαστος ἐτύχθη. | 471 |
ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς, βοὴ δὲ καὶ θόρυβος ἄφυκτος ἐγένετο. | |
Toți spre corăbii-napoi și larma huia necurmată. | |