Vasile Stancu

ILIADA




Cântul X

Textul homeric & parafrază în greaca koine de Theodorus Gaza & traducere în limba română de George Murnu


ἄλλοι μὲν παρὰ νηυσὶν ἀριστῆες Παναχαιῶν001
οἱ μὲν ἄλλοι παρὰ ταῖς ναυσὶν ἀριστεῖς πάντων τῶν Ἑλλήνων
Toți căpitanii Ahei prin corturi, pe lângă corăbii,

εὗδον παννύχιοι μαλακῷ δεδμημένοι ὕπνῳ·002
ὕπνωττον δι᾽ ὅλης (τῷ πλείστῳ μέρει) τῆς νυκτός, κατεχόμενοι τῷ πάντα μαλάσσοντι ὕπνῳ·
Noaptea dormeau domoliți în brațele moi ale-odihnei,

ἀλλ' οὐκ Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα ποιμένα λαῶν003
ἀλλ᾽ οὐκ Ἀγαμέμνονα τὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως τὸν βασιλέα τοῦ στρατοῦ
Numai pe craiul Atrid Agamemnon nu vine să-l fure

ὕπνος ἔχε γλυκερὸς πολλὰ φρεσὶν ὁρμαίνοντα.004
ὕπνος κατεῖχε γλυκύς, πολλὰ φροντίζοντα ἐν τῷ λογιστικῷ.
Dulce prielnicul somn, că-l bate tot felul de gânduri.

ὡς δ' ὅτ' ἂν ἀστράπτῃ πόσις Ἥρης ἠϋκόμοιο 005
ὥσπερ δὲ ὅταν ἀστράπτῃ ὁ ἀνὴρ τῆς καλλικόμου Ἥρας,
Cum câteodată tot fulgeră soțul pletoasei zeițe

τεύχων ἢ πολὺν ὄμβρον ἀθέσφατον ἠὲ χάλαζαν006
κατασκευάζων ἢ μέγαν ὑετόν, ἢ χάλαζαν ὑπερβάλλουσαν,
Hera o grindină poate vestind ori puhoinică ploaie

ἢ νιφετόν, ὅτε πέρ τε χιὼν ἐπάλυνεν ἀρούρας,007
ἢ νιφετόν, ὁπηνίκα ἡ χιὼν ἐπέπασσε τὴν γῆν,
Sau vreo ninsoare ce fulguie și înălbește câmpia

ἠέ ποθι πτολέμοιο μέγα στόμα πευκεδανοῖο,008
ἢ μέγα που στόμα πολέμου πικροῦ·
Sau un război care mistuie totul în gușa-i cea mare,

ὣς πυκίν' ἐν στήθεσσιν ἀνεστενάχιζ' Ἀγαμέμνων009
οὕτω πυκνῶς ἐν τῷ στήθει ἀνεστέναζεν ὁ Ἀγαμέμνων
Astfel adeseori tot mai ofta și-Agamemnon din adâncul

νειόθεν ἐκ κραδίης, τρομέοντο δέ οἱ φρένες ἐντός. 010
κάτωθεν ἐκ τῆς καρδίας, ἔτρεμε δὲ αὐτῷ ἐντὸς τὸ ὑπὸ τῷ ἥπατι κείμενον διάφραγμα τοῦ στήθους.
Inimii și un cutremur întreagă ființa-i cuprinse,

ἤτοι ὅτ' ἐς πεδίον τὸ Τρωϊκὸν ἀθρήσειε,011
ὅτε μὲν εἰς τὴν Τρωϊκὴν πεδιάδα ἐθεᾶτο,
Când se uită la Troienii rămași înaintea cetății.

θαύμαζεν πυρὰ πολλὰ τὰ καίετο Ἰλιόθι πρὸ012
ἐθαύμαζε τὰς πολλὰς πυρκαϊάς, αἳ ἐκαίοντο ἔμπροσθεν τῆς Ἰλίου,
El se uimea de mulțimea de focuri ce-ardea pe câmpie

αὐλῶν συρίγγων τ' ἐνοπὴν ὅμαδόν τ' ἀνθρώπων.013
καὶ τὴν βοὴν τῶν αὐλῶν καὶ τῶν συρίγγων, καὶ τὸν θόρυβον τῶν ἀνθρώπων·
Și de cântarea din fluier și nai și de larma de oameni.

αὐτὰρ ὅτ' ἐς νῆάς τε ἴδοι καὶ λαὸν Ἀχαιῶν,014
ὅτε δὲ ἀπέβλεπεν εἰς τὰς ναῦς καὶ τὸν στρατὸν τῶν Ἑλλήνων,
Când apoi iar se uita și vedea pe Ahei la corăbii,

πολλὰς ἐκ κεφαλῆς προθελύμνους ἕλκετο χαίτας 015
πολλὰς τρίχας προρρίζους ἐκ τῆς κεφαλῆς ἕλκων ἀπέσπα
Smocuri de păr de la plete cu mâna-și smulgea și lui Zeus

ὑψόθ' ἐόντι Διί, μέγα δ' ἔστενε κυδάλιμον κῆρ.016
τῷ ἐν ὕψει ὄντι Διί, μεγάλως δὲ ἀνέστενε κατὰ τὴν ἔνδοξον ψυχήν.
Tot se ruga și din greu suspina el în sinea-i bărbată.

ἥδε δέ οἱ κατὰ θυμὸν ἀρίστη φαίνετο βουλὴ017
αὕτη δὲ αὐτῷ κατὰ τὸν ἐπιλογισμὸν ἀρίστη ἐδόκει βουλή,
Una-i păru mai cu cale din tot ce cu mintea-i gândise,

Νέστορ' ἔπι πρῶτον Νηλήϊον ἐλθέμεν ἀνδρῶν,018
ἐλθεῖν ἐπὶ τὸν Νέστορα τὸν υἱὸν τοῦ Νηλέως πρῶτον τῶν ἄλλων ἀνδρῶν,
Însuși să meargă la Nestor, întâiu-nțelept al oștirii,

εἴ τινά οἱ σὺν μῆτιν ἀμύμονα τεκτήναιτο,019
εἴ τινα σὺν αὐτῷ βουλὴν βελτίονα μηχανήσαιτο,
Doar va putea să înjghebe cu el vreun plan de minune,

ἥ τις ἀλεξίκακος πᾶσιν Δαναοῖσι γένοιτο. 020
ἥτις βοήθεια ἐπὶ τοῖς δεινοῖς γένοιτο πᾶσι τοῖς Ἕλλησιν.
Care să mântuie acum de primejdie toat-aheimea.

ὀρθωθεὶς δ' ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα,021
ἀναστὰς δὲ ἐνέδυσε περὶ τὸ στῆθος τὸν χιτῶνα,
Deci ridicându-se-n cort, cămașa de lână-și îmbracă

ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,022
τοῖς ποσὶ δὲ τοῖς εὐτραφέσιν ὑπεδήσατο τὰ χρήσιμα ὑποδήματα,
Bine și-noadă mândrețea de-opinci la picioarele-i dalbe,

ἀμφὶ δ' ἔπειτα δαφοινὸν ἑέσσατο δέρμα λέοντος023
μετὰ ταῦτα δὲ περιεβάλετο δέρμα πυρρὸν λέοντος
Zvârle pe dânsul a leului piele roșatică, mare,

αἴθωνος μεγάλοιο ποδηνεκές, εἵλετο δ' ἔγχος.024
θερμοῦ τὴν φύσιν, μεγάλου, μέχρι τῶν ποδῶν διῆκον, ἔλαβε δὲ καὶ τὸ ξίφος.
Lungă de-ajunge la tălpi; ia suliț’ apoi și pornește.



ὣς δ' αὔτως Μενέλαον ἔχε τρόμος· οὐδὲ γὰρ αὐτῷ 025
ὡσαύτως δὲ καὶ τὸν Μενέλαον κατεῖχε τρόμος, οὐδὲ γὰρ αὐτῷ
Nu mai puțin tremura și Menelau, și somnul de gene

ὕπνος ἐπὶ βλεφάροισιν ἐφίζανε· μή τι πάθοιεν026
ὕπνος ἐπεκάθιζε τοῖς ὀφθαλμοῖς, δεδιὼς μή τι πάθωσιν
Nu-i se lipea nicidecum, de grijă cumva să nu piară

Ἀργεῖοι, τοὶ δὴ ἕθεν εἵνεκα πουλὺν ἐφ' ὑγρὴν027
οἱ Ἕλληνες, οἳ δὴ ἕνεκα αὐτοῦ διὰ πολλῆς θαλάσσης
Oastea din Argos venită la Troia pe apele mării,

ἤλυθον ἐς Τροίην πόλεμον θρασὺν ὁρμαίνοντες.028
ἀφίκοντο εἰς τὴν Τροίαν, πόλεμον θρασὺν δι᾿ ὁρμῆς ἔχοντες.
Numai din pricina lui să se bată-n război vitejește.

παρδαλέῃ μὲν πρῶτα μετάφρενον εὐρὺ κάλυψε029
πρῶτον μὲν οὖν δορᾷ παρδάλεως ποικίλῃ περιεκάλυψε
El mai întâi ’și-nveli cu o blană vârstată de pardos

ποικίλῃ, αὐτὰρ ἐπὶ στεφάνην κεφαλῆφιν ἀείρας 030
τὸ πλατὺ αὐτοῦ μετάφρενον στεφάνην δὲ σιδηρᾶν (εἶδος περικεφαλαίας) ἆρας τῇ κεφαλῇ
Spatele-i lat și își puse un coif cercuit în aramă

θήκατο χαλκείην, δόρυ δ' εἵλετο χειρὶ παχείῃ.031
ἐπέθηκεν, ἔλαβε δὲ δόρυ ἐν τῇ παχείᾳ καὶ ἰσχυρᾷ χειρί·
Și după asta luând cu mâna-i vânjoasă o lance,

βῆ δ' ἴμεν ἀνστήσων ὃν ἀδελφεόν, ὃς μέγα πάντων032
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι ἀφυπνίσων καὶ ἐγερῶν τὸν ἑαυτοῦ ἀδελφόν, ὃς μεγάλως πάντων
Merse să scoale din somn pe frate-său, cel mai puternic

Ἀργείων ἤνασσε, θεὸς δ' ὣς τίετο δήμῳ.033
τῶν Ἑλλήνων ἐβασίλευε, καθάπερ δὲ θεὸς ἐτιμᾶτο ἐν τῷ δήμῳ·
Domn peste Ahei îndeobște cinstit deopotrivă cu zeii.

τὸν δ' εὗρ' ἀμφ' ὤμοισι τιθήμενον ἔντεα καλὰ034
τοῦτον δὲ εὗρε περιτιθέντα τοῖς ὤμοις τὰ καλὰ ὅπλα
El îl găsi la-mbrăcarea mândreții de arme în dosul

νηῒ πάρα πρύμνῃ· τῷ δ' ἀσπάσιος γένετ' ἐλθών. 035
παρὰ τῇ πρύμνῃ τῆς νεώς· τούτῳ δὲ ἀγαπητὸς καὶ ἥδιστος ἔδοξεν ἀφικόμενος.
Unei corăbii în cort, și bine-i păru de venire.

τὸν πρότερος προσέειπε βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος·036
πρὸς τοῦτον δὲ πρότερον εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Μενέλαος·
Și începu să-l întrebe Menelau întâi· „Frățioare,

τίφθ' οὕτως ἠθεῖε κορύσσεαι; ἦ τιν' ἑταίρων037
τίποτε οὕτως, ὦ τίμιε ἀδελφέ, καθοπλίζῃ; ἤ τινα ἀπὸ τῶν φίλων
Ce te-ai sculat și-ți pui armele? Oare-ai trimite

ὀτρυνέεις Τρώεσσιν ἐπίσκοπον; ἀλλὰ μάλ' αἰνῶς038
διεγείρεις τοῖς Τρῳσὶ κατάσκοπον; ἀλλὰ πάνυ χαλεπῶς
Pe un tovarăș de-ai noștri cumva la Troieni ca iscoadă?

δείδω μὴ οὔ τίς τοι ὑπόσχηται τόδε ἔργον039
δέδοικα μήποτε οὐδείς σοι ἐπαγγείληται τοῦτο τὸ πρᾶγμα,
Mie mi-e teamă grozav că n-are să fie nici unul

ἄνδρας δυσμενέας σκοπιαζέμεν οἶος ἐπελθὼν 040
μόνος παραγενόμενος κατασκοπεῖν ἄνδρας ἐχθροὺς
Care s-ar prinde să meargă pe noaptea cea tainică singur

νύκτα δι' ἀμβροσίην· μάλα τις θρασυκάρδιος ἔσται.041
κατὰ τὴν θείαν νύκτα, πάνυ τις τολμηρὸς ἔσται.
Spre-a iscodi pe Troieni, că prea i-ar fi mare cutezul.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη κρείων Ἀγαμέμνων·042
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ βασιλεὺς Ἀγαμέμνων·
Doar îi răspunse zicând al oștilor domn Agamemnon·

χρεὼ βουλῆς ἐμὲ καὶ σὲ διοτρεφὲς ὦ Μενέλαε043
χρεία βουλῆς ἐμοὶ καὶ σοί, ὦ ἐνδοξότατε τεθραμμένε Μενέλαε,
„Una ne trebuie-acum, o frate slăvite Menelau,

κερδαλέης, ἥ τίς κεν ἐρύσσεται ἠδὲ σαώσει044
πανούργου, ἥτις ἂν φυλάξοι καὶ σώσοι
Spornicul sfat ce ne poate ajuta mai curând să ne scape

Ἀργείους καὶ νῆας, ἐπεὶ Διὸς ἐτράπετο φρήν. 045
τοὺς Ἕλληνας, καὶ τὰς ναῦς, ἐπειδὴ ἡ τοῦ Διὸς μετεβλήθη διάνοια·
Oastea și stolul de vase, căci altul e gândul lui Zeus,

Ἑκτορέοις ἄρα μᾶλλον ἐπὶ φρένα θῆχ' ἱεροῖσιν·046
ἐπὶ ταῖς θυσίαις ἄρα τοῦ Ἕκτορος μᾶλλον ἔθηκε τὴν διάνοιαν·
Inima-l trage pe el mai tare spre jertfa lui Hector.

οὐ γάρ πω ἰδόμην, οὐδ' ἔκλυον αὐδήσαντος047
οὔπω γὰρ ἴδον, οὐδὲ ἤκουσα λέγοντος,
Nu mai văzui eu în viața mea, nici auzii că un singur

ἄνδρ' ἕνα τοσσάδε μέρμερ' ἐπ' ἤματι μητίσασθαι,048
ἕνα ἄνδρα τοσαῦτα δεινὰ ἐν μιᾷ ἡμέρᾳ μηχανήσασθαι,
Om a putut oarecui cândva să pricinuie atâtea

ὅσσ' Ἕκτωρ ἔρρεξε Διῒ φίλος υἷας Ἀχαιῶν049
ὅσα Ἕκτωρ ὁ φίλος τοῦ Διὸς εἰργάσατο τοὺς υἱοὺς τῶν Ἑλλήνων
Cazne și nenorociri cum astăzi făcutu-ne-a nouă

αὔτως, οὔτε θεᾶς υἱὸς φίλος οὔτε θεοῖο. 050
οὕτως, ὡς ἔχει φύσιν ἀνθρωπίνην, οὔτε θεᾶς ἀγαπητὸς υἱὸς ὤν, οὔτε θεοῦ·
Hector în luptă, măcar că el nu-i fiu de zeu ori zeiță.

ἔργα δ' ἔρεξ' ὅσα φημὶ μελησέμεν Ἀργείοισι051
ἔργα δὲ ἔπραξεν, ὅσα οἴομαι διὰ φροντίδος ἔσεσθαι τοῖς Ἕλλησιν
Vreme-ndelungă și până târziu pomeni-vor Danaii

δηθά τε καὶ δολιχόν· τόσα γὰρ κακὰ μήσατ' Ἀχαιούς.052
ἐπὶ πολύ τε καὶ συνεχῶς· τοσαῦτα γὰρ κακὰ τοὺς Ἕλληνας εἰργάσατο.
Relele ce-au pătimit de la Hector, atâtea-s de multe.

ἀλλ' ἴθι νῦν Αἴαντα καὶ Ἰδομενῆα κάλεσσον053
ἀλλ᾽ ἄγε νῦν (πορεύθητι) κάλεσον τὸν Αἴαντα καὶ τὸν Ἰδομενέα,
Du-te dar, cheamă pe Idomeneu și pe Aias, aleargă

ῥίμφα θέων παρὰ νῆας· ἐγὼ δ' ἐπὶ Νέστορα δῖον054
ταχέως τρέχων ἐπὶ τὰς ναῦς· ἐγὼ δὲ πρὸς τὸν ἔνδοξον Νέστορα
Pe la corăbii; eu însumi mă voi repezi pân’ la Nestor

εἶμι, καὶ ὀτρυνέω ἀνστήμεναι, αἴ κ' ἐθέλῃσιν 055
πορεύσομαι, καὶ διεγερῶ ἀναστῆναι, ἐὰν βούληται
Ca să-i dau zor să se scoale, să-l chem, dacă el vrea să vie

ἐλθεῖν ἐς φυλάκων ἱερὸν τέλος ἠδ' ἐπιτεῖλαι.056
ἀφικέσθαι εἰς τὸ μέγα (θεῖον) τάγμα τῶν φυλάκων, καὶ ἐπιτάξαι·
Ceata voinică de paznici să sprijine; ea doar de dânsul

κείνῳ γάρ κε μάλιστα πιθοίατο· τοῖο γὰρ υἱὸς057
ἐκείνου γὰρ ἂν μᾶλλον ἐπακούσαιεν· τούτου γὰρ ὁ υἱὸς
Are s-asculte mai mult, fiind peste dânșii mai mare

σημαίνει φυλάκεσσι καὶ Ἰδομενῆος ὀπάων058
ἄρχει τῶν φυλάκων, καὶ ὁ θεράπων τοῦ Ἰδομενέως
Fiul lui Nestor și soțul lui Idomeneu, Merione,

Μηριόνης· τοῖσιν γὰρ ἐπετράπομέν γε μάλιστα.059
ὁ Μηριόνης· τούτοις γὰρ ἐπετρέψαμεν τὸ τοιοῦτο μάλιστα.
Cărora îndeosebi noi paza de noapte-ncrezurăm.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα βοὴν ἀγαθὸς Μενέλαος· 060
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνατο ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Μενέλαος·
Dar mai întreabă Menelau pe fratele său Agamemnon·

πῶς γάρ μοι μύθῳ ἐπιτέλλεαι ἠδὲ κελεύεις;061
πῶς δή μοι λέγων ἐπιτάττεις, καὶ ἐντέλλῃ;
„Ce fel mă povățuiești și care-ți mai este porunca?

αὖθι μένω μετὰ τοῖσι δεδεγμένος εἰς ὅ κεν ἔλθῃς,062
βούλει ὅπως ἐκεῖ ἐν τοῖς φύλαξι μένω μετ᾿ αὐτῶν, προσδεχόμενος ἕως ἂν ἀφίκῃ,
Oare să stau împreună cu el așteptându-te acolo,

ἦε θέω μετὰ σ' αὖτις, ἐπὴν εὖ τοῖς ἐπιτείλω;063
ἢ ὅπως τρέχω ὕστερον κατόπιν σοῦ, ἐπειδὰν αὐτοῖς ἐπιτάξω;
Ori să dau fuga-napoi, de-ndată ce-i pun eu la cale?”

τὸν δ' αὖτε προσέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων,064
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων.
Zise și orândui dup-aceea din nou Agamemnon·

αὖθι μένειν, μή πως ἀβροτάξομεν ἀλλήλοιιν 065
ἐκεῖ μένειν, μήπως ἁμαρτάνωμεν ἀλλήλων
„Stai împreună cu ei, mi-e teamă cumva pe-ntuneric

ἐρχομένω· πολλαὶ γὰρ ἀνὰ στρατόν εἰσι κέλευθοι.066
ἐρχόμενοι· πολλαὶ γὰρ ὁδοί εἰσιν ἀνὰ τὸν στρατόν,
Drumul să nu rătăcim, că-n tabără căile-s multe.

φθέγγεο δ' ᾗ κεν ἴῃσθα καὶ ἐγρήγορθαι ἄνωχθι067
φθέγγου δὲ καὶ φώνει, ὅπου ἂν πορευθῇς, καὶ γρηγορεῖν ἐπίταττε,
Strigă pe-oriunde vei trece și-ndeamnă pe toți să vegheze,

πατρόθεν ἐκ γενεῆς ὀνομάζων ἄνδρα ἕκαστον068
ἐκ πατρὸς καὶ τοῦ γένους καλῶν ἕκαστον ἄνδρα,
Zi-i fiecărui pe nume și chiar după neam și părinte,

πάντας κυδαίνων· μηδὲ μεγαλίζεο θυμῷ,069
πάντας τιμῶν καὶ δοξάζων, μηδὲ μεγαλαύχου ἐν τῇ ψυχῇ,
Laudă, ’nalță-i pe toți și lasă mândria deoparte.

ἀλλὰ καὶ αὐτοί περ πονεώμεθα· ὧδέ που ἄμμι 070
ἀλλὰ καὶ ἡμεῖς κοπιῶμεν· οὕτω που ἡμῖν
Cată și noi să ne tot ostenim, că așa ni-i din fașă

Ζεὺς ἐπὶ γιγνομένοισιν ἵει κακότητα βαρεῖαν.071
ὁ Ζεὺς τοῖς μεταγενεστέροις παρέχεται ταλαιπωρίαν χαλεπήν.
Dat de la Zeus de sus să ducem povara osândei.”



ὣς εἰπὼν ἀπέπεμπεν ἀδελφεὸν εὖ ἐπιτείλας·072
οὕτως εἰπών, ἀπέπεμψε τὸν ἀδελφὸν καλῶς ἐπιτάξας·
Asta vorbi și pe frate-său bine-ndrumat îl trimise

αὐτὰρ ὃ βῆ ῥ' ἰέναι μετὰ Νέστορα ποιμένα λαῶν·073
οὕτως δὲ ὥρμησε πορεύεσθαι ἐπὶ τὸν Νέστορα τὸν βασιλέα τοῦ λαοῦ·
Și luă drumul și el și se duse la Nestor, pe care

τὸν δ' εὗρεν παρά τε κλισίῃ καὶ νηῒ μελαίνῃ074
τοῦτον δὲ εὗρε παρὰ τῇ σκηνῇ, καὶ τῇ μελαίνῃ νηὶ
Lângă corabia neagră la cort îl găsi, pe un moale

εὐνῇ ἔνι μαλακῇ· παρὰ δ' ἔντεα ποικίλ' ἔκειτο 075
ἐν τῇ μαλακῇ κοίτῃ, παρέκειντο δ ' αὐτῷ τὰ ποικίλα ὅπλα,
Pat așternut odihnind, alături podoaba-i de arme,

ἀσπὶς καὶ δύο δοῦρε φαεινή τε τρυφάλεια.076
ἡ ἀσπίς, καὶ τὰ δύο δόρατα, καὶ ἡ λαμπρὰ περικεφαλαία,
Pavăză, sulițe două și chivăra cea sclipitoare

πὰρ δὲ ζωστὴρ κεῖτο παναίολος, ᾧ ῥ' ὁ γεραιὸς077
παρέκειτο δὲ καὶ ἡ ποικιλωτάτη θωρακίτις ζώνη, ᾗ δὴ ὁ γέρων
Și cingătoarea cu feluri de fețe, pe care bătrânul

ζώννυθ' ὅτ' ἐς πόλεμον φθισήνορα θωρήσσοιτο078
ἐζώννυτο, ὅτε εἰς τὸν ἀνδροκτόνον πόλεμον καθωπλίζετο
O încingea, dacă-n fruntea oștirii pornea la războiul

λαὸν ἄγων, ἐπεὶ οὐ μὲν ἐπέτρεπε γήραϊ λυγρῷ.079
ἄγων τὸν στρατόν· ἐπειδὴ οὐχ ὑπεχώρει τῷ χαλεπῷ γήρᾳ·
Sângerător, niciodată dând pas bătrânețelor triste.

ὀρθωθεὶς δ' ἄρ' ἐπ' ἀγκῶνος κεφαλὴν ἐπαείρας 080
ἀνορθωθεὶς δ᾽ οὖν ἐπὶ τοῦ ἀγκῶνος, τὴν κεφαλὴν ἀνατείνας,
Capu-și ridică deodată și-n cot răzămându-se Nestor

Ἀτρεΐδην προσέειπε καὶ ἐξερεείνετο μύθῳ·081
εἶπε πρὸς τὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως, καὶ ἐξηρώτησε λόγῳ·
Lui Agamemnon îi zice și nedumirit îl întreabă·

τίς δ' οὗτος κατὰ νῆας ἀνὰ στρατὸν ἔρχεαι οἶος082
τίς οὗτος πορεύῃ μόνος κατὰ τὰς ναῦς ἀνὰ τὸν στρατὸν
„Cine ești tu care singur în tabără pe la corăbii

νύκτα δι' ὀρφναίην, ὅτε θ' εὕδουσι βροτοὶ ἄλλοι,083
κατὰ τὴν σκοτεινὴν νύκτα, ὁπηνίκα οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι ὑπνώττουσιν;
Noaptea, când toți odihnesc, îmi horhăi așa pe-ntuneric?

ἠέ τιν' οὐρήων διζήμενος, ἤ τιν' ἑταίρων;084
ἤ τινα τῶν ἡμιόνων ζητῶν, ἤ τινα τῶν φίλων;
Cauți un tovarăș ori umbli cumva după paznici de noapte?

φθέγγεο, μηδ' ἀκέων ἐπ' ἔμ' ἔρχεο· τίπτε δέ σε χρεώ; 085
φώνει· μὴ δὲ σιγῶν ἔρχου πρὸς ἐμέ· τίς δέ σοι χρεία;
Ce vrei? Vorbește. Tăcut să nu te apropii de mine.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·086
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνατο ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·
Craiul Atrid Agamemnon îndată lui Nestor răspunse·

ὦ Νέστορ Νηληϊάδη μέγα κῦδος Ἀχαιῶν087
ὦ Νέστορ υἱὲ τοῦ Νηλέως, μεγάλη δόξα τῶν Ἑλλήνων,
„Nestor al meu Neliene, tu mare-a Danailor față,

γνώσεαι Ἀτρεΐδην Ἀγαμέμνονα, τὸν περὶ πάντων088
γνώσῃ Ἀγαμέμνονα τὸν υἱὸν τοῦ Ἀτρέως, ὃν ὑπὲρ πάντας
Află că eu sunt Atrid Agamemnon, sunt nenorocitul

Ζεὺς ἐνέηκε πόνοισι διαμπερὲς εἰς ὅ κ' ἀϋτμὴ089
ὁ Ζεὺς εἰς πόνους ἐνέβαλε παντελῶς, ἕως ἂν ἡ ἀναπνοὴ
Căruia-i dat să mă zbucium mai mult decât alții, de-a pururi

ἐν στήθεσσι μένῃ καί μοι φίλα γούνατ' ὀρώρῃ. 090
ἐν τῷ στήθει μένῃ, καὶ τὰ ἀγαπητά μοι γόνατα κινῶνται·
Cât mai am suflet în piept și pot să mă țin pe picioare.

πλάζομαι ὧδ' ἐπεὶ οὔ μοι ἐπ' ὄμμασι νήδυμος ὕπνος091
πλανῶμαι οὕτως, ἐπειδὴ οὔ μοι ἐπὶ τοῖς ὀφθαλμοῖς ὕπνος δυσέκδυτος
Umblu, că dulcea somnie de loc nu se prinde de mine,

ἱζάνει, ἀλλὰ μέλει πόλεμος καὶ κήδε' Ἀχαιῶν.092
καθίζει, ἀλλὰ διὰ φροντίδος ἐστὶν ὁ πόλεμος, καὶ αἱ θλίψεις τῶν Ἑλλήνων·
Cuget mereu la război și mă doare cum sufer’ ai noștri;

αἰνῶς γὰρ Δαναῶν περιδείδια, οὐδέ μοι ἦτορ093
δέδοικα γὰρ χαλεπῶς περὶ τῶν Ἑλλήνων, οὐδέ μοι ἡ ψυχὴ
Tare mi-e teamă de bieții Danai și mi-e liniștea dusă,

ἔμπεδον, ἀλλ' ἀλαλύκτημαι, κραδίη δέ μοι ἔξω094
καθέστηκεν, ἀλλὰ πλανῶμαι κατὰ τὴν γνώμην, καὶ τεθορύβημαι, ἡ καρδία δέ μοι ἔξω
Parcă-s din fire ieșit, se zbate să iasă din mine

στηθέων ἐκθρῴσκει, τρομέει δ' ὑπὸ φαίδιμα γυῖα. 095
τοῦ στήθους ἐκπηδᾷ, ὑποτρέμουσι δὲ τὰ λαμπρὰ μέλη.
Sufletul și am un tremur pe trup și pe dalbe picioare.

ἀλλ' εἴ τι δραίνεις, ἐπεὶ οὐδὲ σέ γ' ὕπνος ἱκάνει,096
ἀλλ᾽ εἴ τι δραστικῶς ἔχεις, ἐπειδὴ οὐ δὲ σέ γε ὕπνος καταλαμβάνει,
Dacă tu vrei să te miști, dacă n-ai și tu pace și-odihnă,

δεῦρ' ἐς τοὺς φύλακας καταβήομεν, ὄφρα ἴδωμεν097
ἄγε καταβῶμεν πρὸς τοὺς φύλακας, ὅπως ἴδωμεν
Haidem de vale la străji, să dăm raită pe-acolo-mpreună,

μὴ τοὶ μὲν καμάτῳ ἀδηκότες ἠδὲ καὶ ὕπνῳ098
μὴ οὗτοι μὲν κόπῳ καὶ ἀγρυπνίᾳ ἀδημονήσαντες
Ca să vedem dacă ei, obosiți de nesomn și de trudă,

κοιμήσωνται, ἀτὰρ φυλακῆς ἐπὶ πάγχυ λάθωνται.099
ὑπνώσωσι, τῆς φυλακῆς δὲ παντελῶς ἐπιλάθωνται·
Nu adormiră cumva și uitară cu totul de pază.

δυσμενέες δ' ἄνδρες σχεδὸν εἵαται· οὐδέ τι ἴδμεν 100
ἄνδρες δὲ πολέμιοι ἐγγὺς κάθηνται, οὐδέ τι οἴδαμεν
Prea sunt dușmanii aproape de noi și nu știm aieve,

μή πως καὶ διὰ νύκτα μενοινήσωσι μάχεσθαι.101
μήπως καὶ κατὰ τὴν νύκτα προθυμηθήσωνται πολεμεῖν.
Dacă nu-ncearcă cumva astă-noapte să dea bătălie.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·102
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνατο ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ·
Numaidecât i-a răspuns călărețul, cumintele Nestor·

Ἀτρεΐδη κύδιστε ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον103
ὦ υἱὲ τοῦ Ἀτρέως ἐνδοξότατε βασιλεῦ τῶν ἀνδρῶν Ἀγάμεμνον,
„Tu al voinicilor crai, măritule Atrid Agamemnon,

οὔ θην Ἕκτορι πάντα νοήματα μητίετα Ζεὺς104
οὐκέτι τῷ Ἕκτορι πάντα τὰ διανοήματα ὁ βουλευτικὸς Ζεὺς
Nu tot ce cugetă Hector și tot ce-și închipuie dânsul

ἐκτελέει, ὅσα πού νυν ἐέλπεται· ἀλλά μιν οἴω 105
ἐκτελέσει, ὅσα που νῦν ἐλπίζει, ἀλλ' ὑπολαμβάνω
Va împlini Cel-de-sus, ba-mi pare că chiar dimpotrivă,

κήδεσι μοχθήσειν καὶ πλείοσιν, εἴ κεν Ἀχιλλεὺς106
αὐτὸν λύπαις ταλαιπωρήσειν, καὶ περισσοτέραις, ἐὰν ὁ Ἀχιλλεὺς
Dânsul va fi cotropit de mai multe nevoi, când Ahile

ἐκ χόλου ἀργαλέοιο μεταστρέψῃ φίλον ἦτορ.107
ἐκ τῆς λυπηρᾶς καὶ χαλεπῆς ὀργῆς μεθαρμόσῃ τὴν ἀγαπητὴν ψυχήν.
Va lepăda de pe suflet povara mâniei cumplite.

σοὶ δὲ μάλ' ἕψομ' ἐγώ· ποτὶ δ' αὖ καὶ ἐγείρομεν ἄλλους108
σοὶ δὲ ἐγὼ πάνυ ἀκολουθήσω· πρὸς δὲ καὶ ἄλλους ἀνιστῶμεν,
Eu te urmez bucuros, dar hai să trezim și pe alții,

ἠμὲν Τυδεΐδην δουρὶ κλυτὸν ἠδ' Ὀδυσῆα109
τόν τε υἱὸν τοῦ Τυδέως τὸν κατὰ πολὺ ἔνδοξον, καὶ τὸν Ὀδυσσέα,
Pe Diomede, vultan la război, pe dibaciul Ulise

ἠδ' Αἴαντα ταχὺν καὶ Φυλέος ἄλκιμον υἱόν. 110
καὶ τὸν ταχὺν Αἴαντα, καὶ τὸν ἰσχυρὸν υἱὸν τοῦ Φυλέως·
Și pe șoimanul de Aias precum și pe vladnicul Meges.

ἀλλ' εἴ τις καὶ τούσδε μετοιχόμενος καλέσειεν111
ἀλλ᾽ εἴθε τις καὶ τούτους καλέσειεν ἐπελθών,
Ba să dea fuga pe loc cineva și să cheme pe craiul

ἀντίθεόν τ' Αἴαντα καὶ Ἰδομενῆα ἄνακτα·112
τόν τε ἰσόθεον Αἴαντα, καὶ τὸν βασιλέα Ἰδομενέα,
Idomeneu și pe Aias Telamonianul, că nu li-i

τῶν γὰρ νῆες ἔασιν ἑκαστάτω, οὐδὲ μάλ' ἐγγύς.113
τούτων γὰρ αἱ νῆές εἰσι πορρωτάτω, οὐδὲ πάνυ πλησίον.
Tabăr-aproape, ci prea e departe și-i drum pân-acolo.

ἀλλὰ φίλον περ ἐόντα καὶ αἰδοῖον Μενέλαον114
ἀλλὰ καίπερ ὄντα φίλον καὶ αἰδοῦς ἄξιον τὸν Μενέλαον
Dar pe Menelau, oricât mi-i de drag și de vrednic de cinste,

νεικέσω, εἴ πέρ μοι νεμεσήσεαι, οὐδ' ἐπικεύσω 115
ὀνειδίσω, κἂν εἰ μέμψῃ μοι, οὐδὲ ἐπικρύψω,
Chiar de ți-ar fi cu bănat, voi spune-o deschis de la mine,

ὡς εὕδει, σοὶ δ' οἴῳ ἐπέτρεψεν πονέεσθαι.116
ὅτι καθεύδει, σοι δέ, οἶμαι, ἐπέτρεψε πονεῖν καὶ ταλαιπωρεῖν.
L-aș dojeni că el doarme și singur te lasă la lucru.

νῦν ὄφελεν κατὰ πάντας ἀριστῆας πονέεσθαι117
νῦν ὤφειλεν κατὰ πάντας τοὺς ἀριστεῖς πονεῖν,
Ba era dânsul dator ca să stăruie acuma, s-alerge

λισσόμενος· χρειὼ γὰρ ἱκάνεται οὐκέτ' ἀνεκτός.118
παρακαλῶν αὐτούς, χρεία γὰρ καταλαμβάνει ἀνύποιστος.
Pe la fruntași, să se roage de toți, că e mare nevoia.”



τὸν δ' αὖτε προσέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·119
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·
Craiul Atrid Agamemnon îndată răspunse lui Nestor·

ὦ γέρον ἄλλοτε μέν σε καὶ αἰτιάασθαι ἄνωγα· 120
ὦ γέρον, ἄλλοτε μέν σε καὶ αἰτιᾶσθαι ἐκέλευον,
„Eu ți-aș da voie oricând să-l învinui, moș Nestor, pe dânsul,

πολλάκι γὰρ μεθιεῖ τε καὶ οὐκ ἐθέλει πονέεσθαι121
πολλάκις γὰρ παραλείπει, καὶ οὐ βούλεται πονεῖν,
Căci lăsător e din fire și preget-adese la muncă;

οὔτ' ὄκνῳ εἴκων οὔτ' ἀφραδίῃσι νόοιο,122
οὔτε ῥαθυμίᾳ ὑποχωρῶν, οὔτε ἀνοίᾳ νοῦ,
Nu doar că nu se îndeamnă de lene și nu-l taie capul,

ἀλλ' ἐμέ τ' εἰσορόων καὶ ἐμὴν ποτιδέγμενος ὁρμήν.123
ἀλλ᾽ ἀφορῶν πρὸς ἐμέ, καὶ τὴν ἐμὴν προσδεχόμενος προθυμίαν·
Ci se tot uită la mine și adastă din parte-mi îndemnul.

νῦν δ' ἐμέο πρότερος μάλ' ἐπέγρετο καί μοι ἐπέστη·124
κατὰ τὸ παρὸν δὲ πρότερον ἐμοῦ πάνυ ἠγέρθη, κἀμοὶ παρεγένετο·
El îns-acum s-a trezit și a venit mai-nainte la mine.

τὸν μὲν ἐγὼ προέηκα καλήμεναι οὓς σὺ μεταλλᾷς. 125
τοῦτον δὲ ἐγὼ προέπεμψα καλέσαι, οὓς σὺ ζητεῖς.
Eu l-am trimis ca să cheme pe-aceia pe care tu-i cauți.

ἀλλ' ἴομεν· κείνους δὲ κιχησόμεθα πρὸ πυλάων126
ἀλλὰ πορευώμεθα, ἐκείνους δὲ πρὸ τῶν πυλῶν καταληψόμεθα
Hai dar să mergem. Pe ei i-om găsi între paznici-naintea

ἐν φυλάκεσσ', ἵνα γάρ σφιν ἐπέφραδον ἠγερέθεσθαι.127
ἐν τοῖς φύλαξιν, ἐκεῖ γὰρ αὐτοῖς παρήγγειλα ἀθροισθῆναι.
Porții, pe unde la cale pusei să s-adune cu toții.”

τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·128
πρὸς τὸν δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνατο ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ.
Zise bătrânul atunci· „Numai astfel în tabăr-Aheii

οὕτως οὔ τίς οἱ νεμεσήσεται οὐδ' ἀπιθήσει129
οὕτως οὔ(δεὶς) τις αὐτῷ μέμψεται, οὐδὲ ἀπειθήσει
Au să-l asculte pe el și n-o să se-mpizmuie nimeni

Ἀργείων, ὅτε κέν τιν' ἐποτρύνῃ καὶ ἀνώγῃ. 130
ἀπὸ τῶν Ἑλλήνων, ὅταν τινὰ προτρέπῃ καὶ διεγείρῃ.
Când o să-i mâne la arme și o să le dea lor poruncă.”



ὣς εἰπὼν ἔνδυνε περὶ στήθεσσι χιτῶνα,131
οὕτως εἰπὼν ἐνέδυσε περὶ τὸ στῆθος τὸν χιτῶνα (τὴν ἐσθῆτα),
Asta zicându-i moș Nestor își pune cămașa pe dânsul,

ποσσὶ δ' ὑπὸ λιπαροῖσιν ἐδήσατο καλὰ πέδιλα,132
τοῖς ποσὶ δὲ τοῖς εὐτραφέσιν ὑπεδήσατο τὰ χρήσιμα ὑποδήματα,
Bine-și înoadă mândrețea de-opinci la picioarele-i dalbe

ἀμφὶ δ' ἄρα χλαῖναν περονήσατο φοινικόεσσαν133
περιεπόρπησε δὲ τὴν ἐρυθρὰν χλαῖναν,
Și pe la umăr cu sponci își încheie o mantie roșă,

διπλῆν ἐκταδίην, οὔλη δ' ἐπενήνοθε λάχνη.134
διπλῆν γινομένην τῇ ἐκτάσει τοῦ πλάτους, συνεστραμμένη δὲ τρίχωσις αὐτῇ ἐπεσπαρμένη ἦν.
Largă, frumos îndoită pe el și cu mițe-atârnate.

εἵλετο δ' ἄλκιμον ἔγχος ἀκαχμένον ὀξέϊ χαλκῷ, 135
ἔλαβε δὲ τὸ ἰσχυρὸν δόρυ ἐστομωμένον σιδήρῳ ὀξεῖ,
Țeapăna-i lance cu vârf de aramă luând dup-aceea,

βῆ δ' ἰέναι κατὰ νῆας Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων.136
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι κατὰ τὰς ναῦς τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων
Merse la vase grăbit prin mijlocul oastei ahee.

πρῶτον ἔπειτ' Ὀδυσῆα Διὶ μῆτιν ἀτάλαντον137
πρῶτον· μετὰ ταῦτα δὲ Ὀδυσσέα τὸν κατὰ βουλὴν ἴσον τῷ Διὶ ἀνήγειρεν
Colo dintâi pe-Odiseu cel una cu Zeus la minte

ἐξ ὕπνου ἀνέγειρε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ138
ἐκ τοῦ ὕπνου ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ
Iute din somn a trezit călărețul Gerenios Nestor.

φθεγξάμενος· τὸν δ' αἶψα περὶ φρένας ἤλυθ' ἰωή,139
φωνήσας, τούτου δὲ εὐθέως τὴν διάνοιαν περιήχησεν ἡ βοή,
Glasu-i, când el a strigat, pe loc la ureche-i ajunse.

ἐκ δ' ἦλθε κλισίης καί σφεας πρὸς μῦθον ἔειπε· 140
ἐξῆλθε δὲ τῆς σκηνῆς, καὶ πρὸς αὐτοὺς εἶπε λόγον·
Iese Ulise din cort și răstit îi întreabă pe dânșii·

τίφθ' οὕτω κατὰ νῆας ἀνὰ στρατὸν οἶοι ἀλᾶσθε141
τίποτε οὕτω μόνοι πλανᾶσθε κατὰ τὰς ναῦς, καὶ τὸν στρατὸν
„Ce hoinăriți voi așa între corturi aici la corăbii,

νύκτα δι' ἀμβροσίην, ὅ τι δὴ χρειὼ τόσον ἵκει;142
κατὰ τὴν θείαν νύκτα; τί δὴ χρεία τοσοῦτον κατέλαβε;
Singuri în tainica noapte? Ce mare nevoie v-ajunge?”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·143
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνατο ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ·
Dar îl întâmpin’ atunci călărețul Gerenios Nestor·

διογενὲς Λαερτιάδη πολυμήχαν' Ὀδυσσεῦ144
ὦ υἱὲ τοῦ Λαέρτου ἐκ τοῦ Διὸς ἕλκων τὸ γένος, πολύτροπε Ὀδυσσεῦ,
„Mult iscusite Odiseu, tu Laertiade mărite,

μὴ νεμέσα· τοῖον γὰρ ἄχος βεβίηκεν Ἀχαιούς. 145
μὴ μέμφου, τοιαύτη γὰρ λύπη κατέλαβε (ἐβιάσατο) τοὺς Ἕλληνας,
Nu fi pe noi supărat, că mare-i strâmtoarea oștirii.

ἀλλ' ἕπε', ὄφρα καὶ ἄλλον ἐγείρομεν ὅν τ' ἐπέοικε146
ἀλλ᾿ ἀκολούθει, ὅπως καὶ ἄλλον ἀναστήσωμεν ὅντινα δεῖ
Vino cu noi să trezim pe oricine-i dator să dea sfatul

βουλὰς βουλεύειν, ἢ φευγέμεν ἠὲ μάχεσθαι.147
συμβουλεύειν, ἢ φεύγειν, ἢ πολεμεῖν.
La sfătuit, dacă-i fuga mai bună cumva ori războiul.”

ὣς φάθ', ὃ δὲ κλισίην δὲ κιὼν πολύμητις Ὀδυσσεὺς148
οὕτως εἶπεν. Ὀδυσσεὺς δὲ ὁ πολύβουλος εἰσελθὼν εἰς τὴν σκηνὴν
Asta bătrânul grăi și în cortu-i se-ntoarse Ulise,

ποικίλον ἀμφ' ὤμοισι σάκος θέτο, βῆ δὲ μετ' αὐτούς.149
τὴν ποικίλην ἀσπίδα περιέθηκε τοῖς ὤμοις, ἐπορεύθη δὲ πρὸς αὐτούς.
Scutul pe umăr luând se duse-mpreună cu dânșii

βὰν δ' ἐπὶ Τυδεΐδην Διομήδεα· τὸν δὲ κίχανον 150
ἐπορεύθησαν δὲ ἐπὶ τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως τὸν Διομήδην, τοῦτον δὲ κατέλαβον (εὗρον)
După Tidide. Pe el în afară de cort îl găsiră

ἐκτὸς ἀπὸ κλισίης σὺν τεύχεσιν· ἀμφὶ δ' ἑταῖροι151
ἐκτὸς ἀπὸ τῆς σκηνῆς σὺν τοῖς ὅπλοις, περὶ αὐτὸν δὲ οἱ φίλοι
Unde dormea înarmat. Alături dormeau deopotrivă

εὗδον, ὑπὸ κρασὶν δ' ἔχον ἀσπίδας· ἔγχεα δέ σφιν152
ὕπνωττον, ὑπὸ ταῖς κεφαλαῖς δὲ εἶχον τὰς ἀσπίδας, τὰ δόρατα δὲ αὐτοῖς
Soții cu scutul sub cap, și lăncile lor pe aproape

ὄρθ' ἐπὶ σαυρωτῆρος ἐλήλατο, τῆλε δὲ χαλκὸς153
ὀρθὰ ἐπὶ τοῦ ἐσχάτου σιδηρίου περιπεπηγμένα ἦσαν, πόρρω δὲ ὁ σίδηρος
Stau cu mânerul înfipte-n pământ și sclipea de pe ele

λάμφ' ὥς τε στεροπὴ πατρὸς Διός· αὐτὰρ ὅ γ' ἥρως154
ἀνέλαμπεν, ὥσπερ ἀστραπὴ τοῦ Διὸς τοῦ πατρός· ὁ ἥρως δὲ
Boldul de aramă departe ca fulgerul tatălui Zeus.

εὗδ', ὑπὸ δ' ἔστρωτο ῥινὸν βοὸς ἀγραύλοιο, 155
ἐκάθευδεν, ὑπέστρωτο δ᾽ αὐτῷ δέρμα βοὸς ἀγροδιαίτου,
Sta Diomede culcat pe o blană de taur sălbatic,

αὐτὰρ ὑπὸ κράτεσφι τάπης τετάνυστο φαεινός.156
ὑπὸ τῇ κεφαλῇ δὲ τάπης λαμπρὸς ἐξήπλωτο·
Iar pe sub cap el avea așternut un covor de minune.

τὸν παρστὰς ἀνέγειρε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ,157
τοῦτον παραγενόμενος ἀνέστησεν ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ,
Merse moș Nestor la el și cum îl clinti cu piciorul,

λὰξ ποδὶ κινήσας, ὄτρυνέ τε νείκεσέ τ' ἄντην·158
εὐτόνως τῷ δακτύλῳ τοῦ ποδὸς (τῷ πλάτει τοῦ ποδὸς νύξας καὶ διακινήσας), τοῦ κοίλου μέρους ἁψάμενος τοῦ ποδὸς αὐτοῦ, καὶ διήγειρε καὶ ὠνείδισε φανερῶς·
Iute din somn îl trezi și-ncepu să-i dea zor și să-l certe·

ἔγρεο Τυδέος υἱέ· τί πάννυχον ὕπνον ἀωτεῖς;159
Ἐγείρου, ὦ υἱὲ τοῦ Τυδέως, τί ὕπνον νυκτὸς ὅλης καρποῖ;
„Scoală și hai, Diomede. Ce dormi câtu-i noaptea și sforăi?

οὐκ ἀΐεις ὡς Τρῶες ἐπὶ θρωσμῷ πεδίοιο 160
οὐκ αἰσθάνῃ ὅτι οἱ Τρῷες ἐπὶ τῷ ἀνεστηκότι τόπῳ τοῦ πεδίου
N-auzi c-aici pe tăpșanul câmpiei Troienii și-au masul

εἵαται ἄγχι νεῶν, ὀλίγος δ' ἔτι χῶρος ἐρύκει;161
κάθηνται πλησίον τῶν νεῶν, ὀλίγον δέ τι διάστημα κωλύει;
Lângă corăbii și-o palmă de loc ne desparte de dânșii?”



ὣς φάθ', ὃ δ' ἐξ ὕπνοιο μάλα κραιπνῶς ἀνόρουσε,162
οὕτως εἶπεν. οὗτος δὲ πάνυ ταχέως ἐκ τοῦ ὕπνου ἀνώρμησε,
Asta-i vorbi, și Tidid deodată din somn se repede

καί μιν φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·163
καὶ φωνήσας, λόγους ταχεῖς ἔλεγε πρὸς αὐτόν·
Și cuvântează cu glas rostindu-le vorbe ce zboară·

σχέτλιός ἐσσι γεραιέ· σὺ μὲν πόνου οὔ ποτε λήγεις.164
ἄξια ἀγανακτήσεως πράττων τυγχάνεις, ὦ γέρον· σὺ μὲν οὐδέποτε ἀποπαύῃ τοῦ πόνου·
„Moșule, strașnic mai ești. Tu n-ai niciodată odihnă.

οὔ νυ καὶ ἄλλοι ἔασι νεώτεροι υἷες Ἀχαιῶν 165
οὐκ εἰσὶ καὶ ἄλλοι νεώτεροι υἱοὶ τῶν Ἑλλήνων,
Nu erau oare prin tabără alții de-ai noștri mai tineri

οἵ κεν ἔπειτα ἕκαστον ἐγείρειαν βασιλήων166
οἳ δὴ ἕκαστον ἂν τῶν βασιλέων ἀναστήσειαν
Care puteau mai curând să dea fuga la crai orișiunde

πάντῃ ἐποιχόμενοι; σὺ δ' ἀμήχανός ἐσσι γεραιέ.167
πανταχοῦ ἐπερχόμενοι, σὺ δὲ ἀκοπίαστος καὶ ἀνίκητος εἶ, ὦ γέρον.
Și să-i deștepte pe toți? Tu nu știi de trudă, moș Nestor.”

τὸν δ' αὖτε προσέειπε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·168
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ·
Dar îi răspunse zicând călărețul Gerenios Nestor·

ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα φίλος κατὰ μοῖραν ἔειπες.169
ναὶ δὴ ταῦτά γε πάντα, ὦ φίλε, κατὰ τὸ πρέπον εἶπας·
„Vorbele câte mi-ai spus, o fătul meu, drepte sunt toate.

εἰσὶν μέν μοι παῖδες ἀμύμονες, εἰσὶ δὲ λαοὶ 170
ὑπάρχουσι μέν μοι υἱοὶ ἄμεμπτοι, ὑπάρχουσι δὲ λαοὶ
Am și copii cumsecade și oameni destui în oștire,

καὶ πολέες, τῶν κέν τις ἐποιχόμενος καλέσειεν·171
καὶ πολλοί, τούτων ἄν τις ἐπελθὼν καλέσειεν,
Și unul din ei negreșit ar putea după crai să alerge,

ἀλλὰ μάλα μεγάλη χρειὼ βεβίηκεν Ἀχαιούς.172
ἀλλὰ πάνυ μεγάλη χρεία κατέλαβε (ἐβιάσατο) τοὺς Ἕλληνας·
Dar e grozavă nevoia ce-apasă pe-Ahei astă-noapte,

νῦν γὰρ δὴ πάντεσσιν ἐπὶ ξυροῦ ἵσταται ἀκμῆς173
νῦν γὰρ πᾶσι τοῖς Ἕλλησιν ἐπ᾽ ἀκμῆς ξυροῦ ἵσταται
Doar pe tăișul de brici ne stă de acum nouă norocul·

ἢ μάλα λυγρὸς ὄλεθρος Ἀχαιοῖς ἠὲ βιῶναι.174
ἢ φθορὰ πάνυ χαλεπή, ἢ ζῆσαι.
Vorba-i ori jalnic pierim ori abia scăpa-vom cu viața.

ἀλλ' ἴθι νῦν Αἴαντα ταχὺν καὶ Φυλέος υἱὸν 175
ἀλλὰ πορεύθητι νῦν, ἀνέγειρον τὸν ταχὺν Αἴαντα, καὶ τὸν υἱὸν τοῦ Φυλέως·
Du-te dar repede acum și scoală pe Aias mai iute,

ἄνστησον· σὺ γάρ ἐσσι νεώτερος· εἴ μ' ἐλεαίρεις.176
σὺ γὰρ εἶ νεώτερος, εἴ γέ ἐμε ἐλεεῖς.
Scoală pe Meges, că tu ești mai tânăr, ai milă de mine.”



ὣς φάθ', ὃ δ' ἀμφ' ὤμοισιν ἑέσσατο δέρμα λέοντος177
οὕτως εἶπεν. οὗτος δὲ περὶ τοὺς ὤμους ἐνεδύσατο δέρμα λέοντος
Astfel îi zice, iar el își aruncă pe umere blana

αἴθωνος μεγάλοιο ποδηνεκές, εἵλετο δ' ἔγχος.178
θερμοῦ τὴν φύσιν, μεγάλου, μέχρι τῶν ποδῶν διῆκον, ἔλαβε δὲ τὸ δόρυ,
Roibă de leu ce-l acoperă pân’ la picior și cu lancea

βῆ δ' ἰέναι, τοὺς δ' ἔνθεν ἀναστήσας ἄγεν ἥρως.179
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι. τούτους δὲ ἐκεῖθεν ἀνεγείρας ἦγεν ὁ ἥρως·
Pleacă, și după ce-i scoală-i aduce cu sine viteazul.



οἳ δ' ὅτε δὴ φυλάκεσσιν ἐν ἀγρομένοισιν ἔμιχθεν, 180
οὗτοι δὲ ὁπηνίκα ἐν τοῖς συνηθροισμένοις φύλαξιν ἐγένοντο,
Când după asta la străji se duseră ei împreună,

οὐδὲ μὲν εὕδοντας φυλάκων ἡγήτορας εὗρον,181
οὐδαμῶς ὑπνώττοντας εὗρον τοὺς ἡγεμόνας τῶν φυλάκων,
Nu mai găsiră dormind pe unul măcar dintre capii

ἀλλ' ἐγρηγορτὶ σὺν τεύχεσιν εἵατο πάντες.182
ἀλλὰ γρηγοροῦντες σὺν τοῖς ὅπλοις πάντες ἐκάθηντο.
Străjilor; ba ei stau treji și gata-narmați laolaltă.

ὡς δὲ κύνες περὶ μῆλα δυσωρήσωνται ἐν αὐλῇ183
· ὥσπερ δὲ οἱ κύνες περὶ τὰ πρόβατα κακὴν φυλακὴν καὶ νύκτα διάγουσιν ἐν τῇ μάνδρῃ,
Cum pe la strungă dulăii stau neadormiți după turmă,

θηρὸς ἀκούσαντες κρατερόφρονος, ὅς τε καθ' ὕλην184
θηρίου ἀκούσαντες ἰσχυροῦ καὶ γενναίου, ὅπερ κατὰ τὸν δρυμὸν
Când aud ei de vreo fiară temută ce noaptea răsare

ἔρχηται δι' ὄρεσφι· πολὺς δ' ὀρυμαγδὸς ἐπ' αὐτῷ 185
πορεύεται διὰ τῶν ὀρέων, πολὺς δὲ θόρυβος ἐπ᾿ αὐτῷ
Dinspre pădure la munți, și mare e larma de oameni

ἀνδρῶν ἠδὲ κυνῶν, ἀπό τέ σφισιν ὕπνος ὄλωλεν·186
ἀνδρῶν, καὶ κυνῶν· ἀπ᾿ αὐτῶν δὲ ὕπνος ἠφάνισται·
Și de dulăi după fiară, de aceea și nu pot dormi peste noapte,

ὣς τῶν νήδυμος ὕπνος ἀπὸ βλεφάροιιν ὀλώλει187
οὕτως ἀπὸ τῶν βλεφάρων τούτων ὁ δυσέκδυτος ὕπνος ἠφανίσθη,
Astfel acuma și străjilor dus de pe pleoape li-i somnul

νύκτα φυλασσομένοισι κακήν· πεδίον δὲ γὰρ αἰεὶ188
φυλαττόντων τὴν χαλεπὴν νύκτα· εἰς τὸ πεδίον γὰρ ἦσαν ἀεὶ
Alinător, că veghează în noaptea cea tristă și-ntr-una

τετράφαθ', ὁππότ' ἐπὶ Τρώων ἀΐοιεν ἰόντων.189
τετραμμένοι, πότε αἴσθοιντο τῶν Τρῴων ἐπερχομένων.
Ochii-și înhoalbă spre câmp și așteaptă să vie Troienii.

τοὺς δ' ὃ γέρων γήθησεν ἰδὼν θάρσυνέ τε μύθῳ 190
τούτους δὲ ὁ γέρων θεασάμενος ἐχάρη, καὶ παρεθάρρυνε λόγῳ,
Cum îi văzu, bucuros cu vorba moș Nestor începe

καί σφεας φωνήσας ἔπεα πτερόεντα προσηύδα·191
καὶ φωνήσας πρὸς αὐτοὺς λόγους ταχεῖς ἔλεγεν·
Să-i îmbărbate pe ei· „Voi fiilor, tot așa bine

οὕτω νῦν φίλα τέκνα φυλάσσετε· μηδέ τιν' ὕπνος192
οὕτω δὴ ἀγαπητὰ τέκνα φυλάττετε, μὴ δέ τινα ὕπνος
Pază să țineți acum, pe nime din voi să nu-l fure

αἱρείτω, μὴ χάρμα γενώμεθα δυσμενέεσσιν.193
νικάτω, μὴ χαρὰ γενώμεθα τοῖς ἐχθροῖς.
Somnul cumva și s-ajungem de râsul dușmanilor noștri.”



ὣς εἰπὼν τάφροιο διέσσυτο· τοὶ δ' ἅμ' ἕποντο194
οὕτως εἰπὼν διέβη τὴν τάφρον. οὗτοι δὲ ὁμοῦ πάντες ἠκολούθουν
Zise și șanțul sări; urmau după el împreună

Ἀργείων βασιλῆες ὅσοι κεκλήατο βουλήν. 195
οἱ βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων, ὅσοι ἐκλήθησαν ἐπὶ τὴν βουλήν·
Domnii ceilalți care fură chemați la sobor să s-adune.

τοῖς δ' ἅμα Μηριόνης καὶ Νέστορος ἀγλαὸς υἱὸς196
μετ᾿ αὐτῶν δὲ Μηριόνης καὶ ὁ λαμπρὸς υἱὸς τοῦ Νέστορος
S-alăturară la ei Merione și fiul lui Nestor,

ἤϊσαν· αὐτοὶ γὰρ κάλεον συμμητιάασθαι.197
ἐπορεύθησαν· οὗτοι γὰρ ἐκάλεσαν αὐτοὺς ὥστε συμβουλεῦσαι.
Care mai fură poftiți să ia parte la sfat împreună.

τάφρον δ' ἐκδιαβάντες ὀρυκτὴν ἑδριόωντο198
διαβάντες δὲ τὴν ὀρυχθεῖσαν τάφρον, ἐκάθιζον
După ce șanțul trecură, ei roată pe câmp s-așezară

ἐν καθαρῷ, ὅθι δὴ νεκύων διεφαίνετο χῶρος199
ἐν τόπῳ καθαρῷ, ὅπου τῶν νεκρῶν ἐφαίνετο τόπος
Unde curat era locul și nu erau trupuri căzute,

πιπτόντων· ὅθεν αὖτις ἀπετράπετ' ὄβριμος Ἕκτωρ 200
πεσόντων, ὅθεν ὀπίσω ἐτράπη ὁ ἰσχυρὸς Ἕκτωρ
Tocmai în partea de unde plecase năvalnicul Hector,

ὀλλὺς Ἀργείους, ὅτε δὴ περὶ νὺξ ἐκάλυψεν.201
ἀποκτείνων τοὺς Ἕλληνας, ἡνίκα δὴ ἡ νὺξ περιεκάλυψεν ἅπαντα σκότει·
Când pe Ahei risipind, veni să-l învăluie noaptea.

ἔνθα καθεζόμενοι ἔπε' ἀλλήλοισι πίφαυσκον·202
ἐκεῖ καθήμενοι λόγους πρὸς ἀλλήλους ἔλεγον·
Ei, așezându-se acolo, țineau cuvântări laolaltă.

τοῖσι δὲ μύθων ἦρχε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·203
τούτοις δὲ τῶν λόγων ἡγεῖτο ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ, λέγων·
Vorba deschise întâi călărețul gerenic moș Nestor·

ὦ φίλοι οὐκ ἂν δή τις ἀνὴρ πεπίθοιθ' ἑῷ αὐτοῦ204
ὦ προσφιλέστατοι, οὐκ ἄν τις ἀνὴρ πεισθείη τῇ ἑαυτοῦ
„Dragii mei, nu-i oarecine cu inima cutezătoare,

θυμῷ τολμήεντι μετὰ Τρῶας μεγαθύμους 205
τολμηρᾷ καὶ γενναίᾳ ψυχῇ πρὸς τοὺς μεγαλοψύχους Τρῷας
Care se bizuie pân’ la Troieni să se furișe-acuma

ἐλθεῖν, εἴ τινά που δηΐων ἕλοι ἐσχατόωντα,206
πορευθῆναι, εἴ τινά που τῶν πολεμίων ἔσχατον ὄντα ἀποκτείνειεν (ἐν ἐσχάτῳ τοῦ πεδίου διατρίβοντα ζωγρήσειεν),
Și de la marginea taberei lor pe vreunul să prindă

ἤ τινά που καὶ φῆμιν ἐνὶ Τρώεσσι πύθοιτο,207
εἴπου καί τινα λόγον ἐν τοῖς Τρῳσὶν ἀκούσειεν,
Sau de la dânșii din zvon să afle cumva să ne spuie

ἅσσά τε μητιόωσι μετὰ σφίσιν, ἢ μεμάασιν208
ἅπερ ἂν βουλεύωνται ἐν ἑαυτοῖς· ἢ προθυμοῦνται
Ce-o fi gândind să mai facă Troienii? Vor ei să mai steie

αὖθι μένειν παρὰ νηυσὶν ἀπόπροθεν, ἦε πόλιν δὲ209
αὐτόθι μένειν παρὰ ταῖς ναυσὶν πόρρω τῆς πόλεως, ἢ εἰς τὴν πόλιν
Lângă corăbii, departe de Troia, sau poate-ntr-acolo

ἂψ ἀναχωρήσουσιν, ἐπεὶ δαμάσαντό γ' Ἀχαιούς. 210
ὀπίσω ἀνακάμψουσιν, ἐπειδὴ ἐκάκωσαν καὶ ἥττησαν τοὺς Ἕλληνας·
Nu vor purcede ’napoi până nu vor putea să ne bată?

ταῦτά κε πάντα πύθοιτο, καὶ ἂψ εἰς ἡμέας ἔλθοι211
εἰ ταῦτα γε πάντα ἀκούσειε, καὶ πάλιν πρὸς ἡμᾶς ἐπανέλθοι
Astea să afle și teafăr la noi să se-ntoarcă pe urmă.

ἀσκηθής· μέγα κέν οἱ ὑπουράνιον κλέος εἴη212
ἀβλαβής, μεγάλη ἂν αὐτῷ κατὰ πᾶσαν τὴν ὑπ᾽ οὐρανὸν δόξα γένοιτο
’Naltă mărire sub soare-l așteaptă pe el între oameni,

πάντας ἐπ' ἀνθρώπους, καί οἱ δόσις ἔσσεται ἐσθλή·213
ἐπὶ πάντας τοὺς ἀνθρώπους, καὶ χάρις αὐτῷ ἔσται ἀγαθή·
Doar o să-l laude toți și un dar prețuit o să-i deie

ὅσσοι γὰρ νήεσσιν ἐπικρατέουσιν ἄριστοι214
ὅσοι γὰρ ἄριστοι κρατοῦσι καὶ ἄρχουσι παρὰ ταῖς ναυσίν,
Domnii cu toții atunci, mai-marii acestor corăbii,

τῶν πάντων οἱ ἕκαστος ὄϊν δώσουσι μέλαιναν 215
ἕκαστος τούτων ἁπάντων δώσουσιν αὐτῷ ὄϊν μέλαιναν
I-or dărui, fiecare din ei osebit, câte o oaie

θῆλυν ὑπόρρηνον· τῇ μὲν κτέρας οὐδὲν ὁμοῖον,216
θήλειαν, ὕπαρνον, ἔγκυον, ταύτῃ δήπου οὐδὲν κτῆμά ἐστιν ὅμοιον·
Neagră cu miel și răsplata-i va fi cea mai bună din toate·

αἰεὶ δ' ἐν δαίτῃσι καὶ εἰλαπίνῃσι παρέσται.217
ἀεὶ δὲ ἐν ταῖς εὐωχίαις καὶ ταῖς ἑορταῖς αὐτόκλητος παραγενήσεται.
Fi-va de-a pururi poftit pe la praznice și la ospețe.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.218
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες ἄφωνοι ἐγένοντο σιγῇ·
Astea bătrânul vorbi, ei molcom cu toții tăcură.

τοῖσι δὲ καὶ μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·219
ἐν τούτοις δὲ εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης·
Rupse tăcerea și zise bărbatul Tidid Diomede·

Νέστορ ἔμ' ὀτρύνει κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ 220
ὦ Νέστορ, ἐμὲ διεγείρει ἡ καρδία, καὶ ἡ ἀνδρεία ψυχὴ
„Inima cutezătoare pe mine mă-ndeamnă, moș Nestor,

ἀνδρῶν δυσμενέων δῦναι στρατὸν ἐγγὺς ἐόντων221
εἰσελθεῖν εἰς τὸ στρατόπεδον τῶν πολεμίων ἀνδρῶν πλησίον ὄντων,
Să mă strecor la dușmani prin tabăra care-i aproape.

Τρώων· ἀλλ' εἴ τίς μοι ἀνὴρ ἅμ' ἕποιτο καὶ ἄλλος222
τῶν Τρῴων· ἀλλ᾽ εἴ τις καὶ ἄλλος ἀνὴρ συνέποιτό μοι,
Dac-ar fi totuși cumva oarecine să-mi fie tovarăș,

μᾶλλον θαλπωρὴ καὶ θαρσαλεώτερον ἔσται.223
μᾶλλον παραμυθία, καὶ εὐτολμότερον ἔργον γενήσεται·
Mai cu nădejde și mai fără teamă mi-ar fi încercarea.

σύν τε δύ' ἐρχομένω καί τε πρὸ ὃ τοῦ ἐνόησεν224
δύο γὰρ συμπορευόμενοι, ὁ ἕτερος πρὸ τοῦ ἑτέρου ἐνόησεν,
Dacă-mpreună merg doi, mai vede-nainte doar unul

ὅππως κέρδος ἔῃ· μοῦνος δ' εἴ πέρ τε νοήσῃ 225
πῶς ἂν κοινωφελὲς καὶ συμφερὲς γένοιτο· μόνος δὲ καὶ ἐὰν νοήσῃ,
Cum e mai bine; dar când este unul, de vede prin noapte,

ἀλλά τέ οἱ βράσσων τε νόος, λεπτὴ δέ τε μῆτις.226
ἀλλὰ βραδύτερός τε αὐτῷ ὁ νοῦς, καὶ ἡ βουλὴ ἀσθενής ἐστιν.
Ochiul pătrunde mai greu și mai puțin ager e gândul.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἔθελον Διομήδεϊ πολλοὶ ἕπεσθαι.227
οὕτως εἶπεν· οὗτοι δὲ πολλοὶ ἐβούλοντο τῷ Διομήδει ἀκολουθεῖν.
Asta grăi, și o seamă voiau pe Tidid să-l urmeze,

ἠθελέτην Αἴαντε δύω θεράποντες Ἄρηος,228
ἐβούλοντο οἱ δύο Αἴαντες οἱ τοῦ πολέμου ὑπηρέται,
Gata erau amândoi vultanii războiului Aias,

ἤθελε Μηριόνης, μάλα δ' ἤθελε Νέστορος υἱός,229
ἐβούλετο ὁ Μηριόνης, πάνυ δὲ ἐβούλετο ὁ υἱὸς τοῦ Νέστορος,
Gata era Merione, mai gata feciorul lui Nestor,

ἤθελε δ' Ἀτρεΐδης δουρικλειτὸς Μενέλαος, 230
ἐβούλετο ὁ υἱὸς τοῦ Ἀτρέως ὁ κατὰ πόλεμον ἔνδοξος Μενέλαος,
Ba și Menelau Atrid, vestitul în lupta cu suliți,

ἤθελε δ' ὁ τλήμων Ὀδυσεὺς καταδῦναι ὅμιλον231
ἐβούλετο δὲ ὁ ὑπομονητικὸς Ὀδυσσεὺς εἰσελθεῖν εἰς τὸν στρατὸν
Și încercatul Ulise voia să răzbată în gloata

Τρώων· αἰεὶ γάρ οἱ ἐνὶ φρεσὶ θυμὸς ἐτόλμα.232
τῶν Τρῴων· ἀεὶ γὰρ αὐτῷ ἐν τῷ λογιστικῷ ἡ ψυχὴ προεθυμεῖτο·
Celor din Troia, căci veșnic era inimos la bătaie.

τοῖσι δὲ καὶ μετέειπεν ἄναξ ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·233
ἐν τούτοις δὲ εἶπεν ὁ βασιλεὺς τῶν ἀνδρῶν Ἀγαμέμνων·
Dar mijloci între dânșii Atrid Agamemnon și zise·

Τυδεΐδη Διόμηδες ἐμῷ κεχαρισμένε θυμῷ234
ὦ Διόμηδες υἱὲ τοῦ Τυδέως τῇ ἐμῇ πεφιλημένε ψυχῇ·
„Scumpe tu inimii mele, viteze Tidid Diomede,

τὸν μὲν δὴ ἕταρόν γ' αἱρήσεαι ὅν κ' ἐθέλῃσθα, 235
ἀπὸ τούτων μὲν οὖν φαινομένων ἐκλέξῃ φίλον, καὶ συνοδοιπόρον,
Ai să-ți alegi ca tovarăș pe care-i pofti și vei crede

φαινομένων τὸν ἄριστον, ἐπεὶ μεμάασί γε πολλοί.236
ὃν ἂν βούλῃ τὸν ἄριστον, ἐπειδὴ προθυμοῦνται πολλοί.
Dintre aceștia mai bun, că mulți vor să vie cu tine.

μηδὲ σύ γ' αἰδόμενος σῇσι φρεσὶ τὸν μὲν ἀρείω237
μηδὲ σύγε αἰδούμενος ἐν τῷ σῷ λογιστικῷ τὸν βελτίονα μὲν
Tu, de rușine, să nu lași pe cel mai voinic și pe altul

καλλείπειν, σὺ δὲ χείρον' ὀπάσσεαι αἰδοῖ εἴκων238
καταλίπῃς, σὺ δὲ χείρονα προσλάβῃς, αἰδοῖ ὑποχωρῶν,
Mai puțin vrednic să iei de rușine cumva ca tovarăș,

ἐς γενεὴν ὁρόων, μηδ' εἰ βασιλεύτερός ἐστιν.239
εἰς τὸ γένος ἀφορῶν, μὴ δὲ εἰ μείζων βασιλεύς ἐστιν.
Neamu-i în seamă luând, de-o fi chiar mai mare-n domnie.”



ὣς ἔφατ', ἔδεισεν δὲ περὶ ξανθῷ Μενελάῳ. 240
οὕτως εἶπεν. ἐφοβήθη δὲ περὶ τοῦ πυρροῦ Μενελάου.
Asta el zise, cu teamă gândind la bălanul Menelau.

τοῖς δ' αὖτις μετέειπε βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·241
ἐν τούτοις δὲ πάλιν εἶπεν ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης·
Dar cuvântează din nou Diomede, vârtos-strigătorul·

εἰ μὲν δὴ ἕταρόν γε κελεύετέ μ' αὐτὸν ἑλέσθαι,242
εἰ μέντοι κελεύετε ἐμὲ αὐτὸν ἐκλέξασθαι καὶ λαβεῖν συνοδοιπόρον,
„Dacă voi țineți ca eu după plac să-mi aleg un tovarăș,

πῶς ἂν ἔπειτ' Ὀδυσῆος ἐγὼ θείοιο λαθοίμην,243
πῶς ἂν μετὰ ταῦτ᾽ ἐγὼ ἐπιλαθοίμην τοῦ θείου Ὀδυσσέως,
Cum pot eu oare din parte-mi să uit pe slăvitul Ulise,

οὗ πέρι μὲν πρόφρων κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ244
οὗ περισσῶς μὲν πρόθυμος ἡ καρδία καὶ ἡ ἀνδρεία ψυχή ἐστιν
Care la orișice treburi cu sufletul și cutezarea

ἐν πάντεσσι πόνοισι, φιλεῖ δέ ἑ Παλλὰς Ἀθήνη. 245
ἐν πᾶσι τοῖς πόνοις, φιλεῖ δὲ αὐτὸν ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ;
Stă ne-ntrecut și pe care-l iubește și Palas Atena?

τούτου γ' ἑσπομένοιο καὶ ἐκ πυρὸς αἰθομένοιο246
τούτου δὲ ἀκολουθοῦντος, καὶ ἐκ πυρὸς καιομένου
Dacă-nsoți-mă-va el, prin foc și potop de vom trece,

ἄμφω νοστήσαιμεν, ἐπεὶ περίοιδε νοῆσαι.247
ἀμφότεροι ὑποστρέψαιμεν ἂν, ἐπειδὴ πάνυ οἶδε νοῆσαι τὸ δέον.
Teferi venim înapoi, că-i prea cumpănit și cuminte.”

τὸν δ' αὖτε προσέειπε πολύτλας δῖος Ὀδυσσεύς·248
Πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ πολλὰ ὑπομείνας ἔνδοξος Ὀδυσσεύς·
Lui Diomede la asta-i grăi încercatul Ulise·

Τυδεΐδη μήτ' ἄρ με μάλ' αἴνεε μήτέ τι νείκει·249
ὦ υἱὲ τοῦ Τυδέως, μήτε πάνυ με ἐπαίνει, μήτε τι ὀνείδιζε,
„Nici să mă lauzi prea mult și nici să mă scazi, Diomede,

εἰδόσι γάρ τοι ταῦτα μετ' Ἀργείοις ἀγορεύεις. 250
ἐν εἰδόσι γὰρ τοῖς Ἕλλησι ταῦτα λέγεις.
Doar mă cunosc îndestul Aheii și nu e nevoie.

ἀλλ' ἴομεν· μάλα γὰρ νὺξ ἄνεται, ἐγγύθι δ' ἠώς,251
ἀλλὰ πορευώμεθα, πάνυ γὰρ ἡ νὺξ ἀνύεται, καὶ ἀναλοῦται, ἐγγὺς δὲ ἡ ἡμέρα,
Hai să purcedem, că noaptea-i pe ducă, s-apropie ziua,

ἄστρα δὲ δὴ προβέβηκε, παροίχωκεν δὲ πλέων νὺξ252
τὰ ἄστρα δὲ προκεχώρηκεν εἰς δύσιν, παρῆλθε δὲ ἡ νυξ εἰς πλείονα
Stelele-n cer asfințesc, trecură mai bine de două

τῶν δύο μοιράων, τριτάτη δ' ἔτι μοῖρα λέλειπται.253
τῶν δύο μοιρῶν, ἡ τρίτη δὲ μοῖρα ὑπολείπεται (παρήλλακται δὲ ἡ νὺξ τὰ πλείονα ἐκ τῶν δύο μοιρῶν, ὥστε λείπεται μέρος τι τῶν δύο, καὶ ἡ τρίτη τελεία).
Părți ale nopții și numai o parte de-acum mai rămâne.”



ὣς εἰπόνθ' ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην.254
οὕτως εἰπόντες ἐνεδύσαντο τὰ φοβερὰ ὅπλα.
Asta vorbir-amândoi și încinseră strașnice arme,

Τυδεΐδῃ μὲν δῶκε μενεπτόλεμος Θρασυμήδης 255
τῷ μὲν οὖν υἱῷ τοῦ Τυδέως ἔδωκεν ὁ πολεμικὸς Θρασυμήδης
Lui Diomede Tidid i-a dat Trasimede voinicul

φάσγανον ἄμφηκες· τὸ δ' ἑὸν παρὰ νηῒ λέλειπτο·256
ξίφος ἐξ ἑκατέρου μέρους ἠκονημένον, τὸ γὰρ ἑαυτοῦ παρὰ τῇ νηὶ κατελείφθη,
Spadă cu două tăișuri, căci el își lăsase la corturi

καὶ σάκος· ἀμφὶ δέ οἱ κυνέην κεφαλῆφιν ἔθηκε257
καὶ ἀσπίδα, περικεφαλαίαν δὲ αὐτῷ περιέθηκε τῇ κεφαλῇ
Spada, i-a dat și un scut. Și în cap el și-ndesă-apoi coiful

ταυρείην, ἄφαλόν τε καὶ ἄλλοφον, ἥ τε καταῖτυξ258
ἐκ δέρματος ταύρου, ἄνευ προμετωπιδίου, καὶ ἄνευ λόφου, ἥτις καταῖτυξ
Fără de creastă și tui, o căciulă din blană de taur,

κέκληται, ῥύεται δὲ κάρη θαλερῶν αἰζηῶν.259
καλεῖται, φυλάττει δὲ καὶ σώζει τὰς κεφαλὰς τῶν ἀκμαίων νέων.
Cușmă ce apără capul voinicilor. Iar Merione

Μηριόνης δ' Ὀδυσῆϊ δίδου βιὸν ἠδὲ φαρέτρην 260
ὁ Μηριόνης δὲ ἔδωκε τῷ Ὀδυσσεῖ τόξον, καὶ βελοθήκην,
Sabia, arcul și tolba ce-avea le dădu lui Ulise.

καὶ ξίφος, ἀμφὶ δέ οἱ κυνέην κεφαλῆφιν ἔθηκε261
καὶ ξίφος, περικεφαλαίαν δὲ αὐτῷ περιέθηκε τῇ κεφαλῇ
El îi mai puse pe cap și o cușmă făcută din piele,

ῥινοῦ ποιητήν· πολέσιν δ' ἔντοσθεν ἱμᾶσιν262
ἐκ δέρματος πεποιημένην, πολλοῖς δὲ ἔνδοθεν λώροις
Bine-nnădită-năuntru cu împletituri de curele;

ἐντέτατο στερεῶς· ἔκτοσθε δὲ λευκοὶ ὀδόντες263
ἐνέσφικτο ἰσχυρῶς, ἔξωθεν δὲ ὀδόντες λευκοὶ
Pe dinafară de jur împrejur avea cușma podoabă

ἀργιόδοντος ὑὸς θαμέες ἔχον ἔνθα καὶ ἔνθα264
χοίρου λευκόδοντος πυκνοὶ συνεῖχον τῇδε κἀκεῖσε,
Numai colți albi de mistreți și tare-ndesiți erau colții

εὖ καὶ ἐπισταμένως· μέσσῃ δ' ἐνὶ πῖλος ἀρήρει. 265
καλῶς καὶ ἐπιστημόνως·ἐν τῷ μέσῳ δὲ πῖλος ἀφήρει·
Bine de tot rânduiți. Iar la mijloc era pâsluită.

τήν ῥά ποτ' ἐξ Ἐλεῶνος Ἀμύντορος Ὀρμενίδαο266
ταύτην (ἥντινα ) δήποτε ἐξ Ἐλεῶνος τῆς πόλεως ἀφείλετο ὁ Αὐτόλυκος τοῦ Ἀμύντορος τοῦ υἱοῦ τοῦ Ὀρμένου,
Cușma, pe care-o prădase Autolicos cândva lui Amintor,

ἐξέλετ' Αὐτόλυκος πυκινὸν δόμον ἀντιτορήσας,267
τὸν πυκνὸν καὶ ὀχυρὸν οἶκον διορύξας·
Fiul lui Ormenos din Eleona, când hoțu-i călcase

Σκάνδειαν δ' ἄρα δῶκε Κυθηρίῳ Ἀμφιδάμαντι·268
εἰς Σκάνδειαν δὲ ἔδωκεν αὐτὴν τῷ ἐκ τῶν Κυθήρων Ἀμφιδάμαντι,
Curtea cea bine-zidită, iar el în Citera o dete

Ἀμφιδάμας δὲ Μόλῳ δῶκε ξεινήϊον εἶναι,269
ὁ Ἀμφιδάμας δὲ ἔδωκεν αὐτὴν τῷ Μόλῳ, ξένιον εἶναι παρ' αὐτῷ·
Lui Amfidamas din Scandia, iar Amfidamas ca oaspe

αὐτὰρ ὃ Μηριόνῃ δῶκεν ᾧ παιδὶ φορῆναι· 270
οὗτος δὲ τῷ Μηριόνῃ ἔδωκεν αὐτὴν τῷ ἑαυτοῦ υἱῷ φορεῖν.
Cușma o dete lui Mol și fiului său Merione

δὴ τότ' Ὀδυσσῆος πύκασεν κάρη ἀμφιτεθεῖσα.271
τότε δ᾽ οὖν περιτεθεῖσα, τὴν κεφαλὴν τοῦ Ὀδυσσέως ἐκάλυψεν.
Ca să o poarte, și acuma pe cap îi veni lui Ulise.



τὼ δ' ἐπεὶ οὖν ὅπλοισιν ἔνι δεινοῖσιν ἐδύτην,272
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ τὰ φοβερὰ αὑτῶν ὅπλα ἐνεδύσαντο,
După ce astfel își puseră armele înfricoșate,

βάν ῥ' ἰέναι, λιπέτην δὲ κατ' αὐτόθι πάντας ἀρίστους.273
ὥρμησαν δὴ πορεύεσθαι, κατέλιπον δὲ αὐτόθι πάντας τοὺς ἀρίστους·
Ei și pornir-amândoi, fruntașii rămaser-acolo.

τοῖσι δὲ δεξιὸν ἧκεν ἐρῳδιὸν ἐγγὺς ὁδοῖο274
τούτοις δὲ αἴσιον ἐρωδιὸν πλησίον τῆς ὁδοῦ ἔπεμψεν
Cum ei pășeau, un bâtlan trimis de Atena, la dreapta

Παλλὰς Ἀθηναίη· τοὶ δ' οὐκ ἴδον ὀφθαλμοῖσι 275
ἡ πολεμικὴ Ἀθηνᾶ, οὗτοι δὲ οὐκ ἐθεάσαντο αὐτὸν τοῖς ὀφθαλμοῖς
Lor le zbură pe aproape; nimic nu văzură cu ochii,

νύκτα δι' ὀρφναίην, ἀλλὰ κλάγξαντος ἄκουσαν.276
κατὰ τὴν σκοτεινὴν νύκτα, ἀλλὰ βοήσαντος ἤκουσαν,
Noaptea cernită fiind, numai țipătul lui auziră.

χαῖρε δὲ τῷ ὄρνιθ' Ὀδυσεύς, ἠρᾶτο δ' Ἀθήνῃ·277
ἐπεχάρη δὲ τῷ οἰωνῷ τούτῳ ὁ Ὀδυσσεύς, ηὔξατο δὲ τῇ Ἀθηνᾷ λέγων·
Vesel de semnul acesta, Ulise-ncepu să se roage·

κλῦθί μευ αἰγιόχοιο Διὸς τέκος, ἥ τέ μοι αἰεὶ278
ἐπάκουσόν μου, ὦ θύγατερ τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διός, ἥτις μοι ἀεὶ
„Ruga-mi ascultă, tu fiică a vijeliosului Zeus,

ἐν πάντεσσι πόνοισι παρίστασαι, οὐδέ σε λήθω279
ἐν πᾶσι τοῖς πόνοις καὶ καμάτοις σύνει καὶ βοηθεῖς, οὐδὲ λανθάνω σε
Care de față-mi ești pururi la toată trudirea și orice

κινύμενος· νῦν αὖτε μάλιστά με φῖλαι Ἀθήνη, 280
ὁδοιπορῶν· νῦν δὲ καὶ μάλιστά με φίλει, ὦ Ἀθηνᾶ,
Pas îmi cunoști; mai ales acum ocrotește-m, -Ateno,

δὸς δὲ πάλιν ἐπὶ νῆας ἐϋκλεῖας ἀφικέσθαι281
δὸς δὲ πάλιν ἐπὶ τὰς ναῦς εὐκλεεῖς ἐλθεῖν
Fă tu-napoi să ne-ntoarcem în tabără plini de mărire,

ῥέξαντας μέγα ἔργον, ὅ κε Τρώεσσι μελήσῃ.282
πράξαντας μέγα ἔργον, ὅπερ ἂν τοῖς Τρῳσὶν ἐν φροντίδι ἔσται.
După vreo mare ispravă, ca bine s-o simtă dușmanii.”



δεύτερος αὖτ' ἠρᾶτο βοὴν ἀγαθὸς Διομήδης·283
δεύτερον δὲ ηὔξατο ὁ κατὰ πόλεμον ἀγαθὸς Διομήδης λέγων·
Roagă-se apoi după el Tidid Diomede bărbatul·

κέκλυθι νῦν καὶ ἐμεῖο Διὸς τέκος Ἀτρυτώνη·284
ἐπάκουσον δὴ καὶ ἐμοῦ, ὦ θύγατερ τοῦ Διὸς ἀκαταπόνητε Ἀθηνᾷ,
„Ruga mi-ascultă și mie, tu fiică ne-nvins-a lui Zeus,

σπεῖό μοι ὡς ὅτε πατρὶ ἅμ' ἕσπεο Τυδέϊ δίῳ 285
συνέπου μοι ὥσπερ ὅτε συνείπου τῷ πατρὶ τῷ ἐνδόξῳ Τυδεῖ
Mă însoțește cum tu însoțit-ai pe tata Tideus

ἐς Θήβας, ὅτε τε πρὸ Ἀχαιῶν ἄγγελος ᾔει.286
εἰς τὰς Θήβας, ὁπηνίκα πρὸ τῶν Ἑλλήνων πρεσβευτὴς ἐπορεύθη,
Odinioară la Teba, când sol îl trimiser-Aheii.

τοὺς δ' ἄρ' ἐπ' Ἀσωπῷ λίπε χαλκοχίτωνας Ἀχαιούς,287
τοὺς σιδηροθωράκους δὲ Ἕλληνας κατέλιπεν ἐπὶ τῷ Ἀσώπῳ ποταμῷ·
El la Asopos pe-Ahei înarmați i-a lăsat și de-acolo

αὐτὰρ ὃ μειλίχιον μῦθον φέρε Καδμείοισι288
οὗτος δὲ ἀγγελίαν καὶ λόγον προσηνῆ προσέφερε τοῖς Θηβαίοις
Pașnică vorbă le-aduse tebanilor. Dar la întorsu-i

κεῖσ'· ἀτὰρ ἂψ ἀπιὼν μάλα μέρμερα μήσατο ἔργα289
ἐκεῖσε, ὀπίσω δὲ ἀπερχόμενος πάνυ μερίμνης ἄξια καὶ χαλεπὰ ἔργα
Fapte viteze de pomină puse la cale prin tine,

σὺν σοὶ δῖα θεά, ὅτε οἱ πρόφρασσα παρέστης. 290
εἰργάσατο μετὰ σοῦ, ἐνδοξοτάτη θεά, ὁπηνίκα αὐτῷ προθύμως παρεγένου βοηθός·
’Naltă zeiță, că stat-ai alături de el cu priință.

ὣς νῦν μοι ἐθέλουσα παρίσταο καί με φύλασσε.291
οὕτω νῦν κἀμοὶ προθυμουμένη πάρεσο, καὶ φύλαττέ με,
Fii tu tot bună și mie, păzește-m-acum și m-ajută.

σοὶ δ' αὖ ἐγὼ ῥέξω βοῦν ἦνιν εὐρυμέτωπον292
σοὶ δὲ ἐγὼ θύσω βοῦν ἐνιαυσίαν, πλατυμέτωπον,
Eu mulțumi-voi jertfindu-ți o tânără juncă frumoasă

ἀδμήτην, ἣν οὔ πω ὑπὸ ζυγὸν ἤγαγεν ἀνήρ·293
ἀδάμαστον, ἣν οὔπω ἀνὴρ ὑπήγαγε τῷ ζυγῷ·
Nedomolită ce încă la jug nu o puse plugarul;

τήν τοι ἐγὼ ῥέξω χρυσὸν κέρασιν περιχεύας.294
ταύτην σοὶ ἐγὼ θύσω περιχέας καὶ περιβαλόμενος τοῖς κέρασιν αὐτῆς χρυσόν.
Junca eu am să ți-o-nchin poleind-o pe coarne cu aur.”



ὣς ἔφαν εὐχόμενοι, τῶν δ' ἔκλυε Παλλὰς Ἀθήνη. 295
οὕτως εἶπον εὐχόμενοι· τούτων δὲ ἐπήκουσεν ἡ πολεμική Ἀθηνᾶ.
Astfel în rugă ziceau și fur-ascultați de Atena.

οἳ δ' ἐπεὶ ἠρήσαντο Διὸς κούρῃ μεγάλοιο,296
οὗτοι δὲ ἐπειδὴ ηὔξαντο τῇ θυγατρὶ τοῦ Διὸς τοῦ μεγάλου,
După ce ei se rugară de-a marelui Zeus copilă,

βάν ῥ' ἴμεν ὥς τε λέοντε δύω διὰ νύκτα μέλαιναν297
ὥρμησαν πορεύεσθαι, ὥσπερ δύο λέοντες, κατὰ τὴν σκοτεινὴν νύκτα
Ca o pereche de lei ’naintară în beznă de noapte

ἂμ φόνον, ἂν νέκυας, διά τ' ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα.298
ἀνὰ τὸν τόπον τοῦ φόνου, ἀνὰ τοὺς νεκρούς, κατὰ τὰ ὅπλα καὶ τὸ μέλαν αἷμα.
Printre măceluri și leșuri și arme și cheaguri de sânge.



οὐδὲ μὲν οὐδὲ Τρῶας ἀγήνορας εἴασεν Ἕκτωρ299
οὐ μὴν οὐδὲ τοὺς ἀλαζόνας Τρῷας ἀφῆκεν ὁ Ἕκτωρ
Nu da nici Hector odihnă Troienilor somnul să guste,

εὕδειν, ἀλλ' ἄμυδις κικλήσκετο πάντας ἀρίστους, 300
ὑπνώττειν, ἀλλ᾿ ὁμοῦ πάντας συνεκάλεσε τοὺς ἀρίστους,
Ci-și colăci pe fruntași dup-aceea, pe toți laolaltă,

ὅσσοι ἔσαν Τρώων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες·301
ὅσοι ἦσαν ἡγεμόνες τῶν Τρῴων, καὶ βασιλεῖς.
Care erau căpetenii și oameni cu grija oștirii.

τοὺς ὅ γε συγκαλέσας πυκινὴν ἀρτύνετο βουλήν·302
τούτους οὗτος συναθροίσας συνετὴν παρεσκεύαζε καὶ ἀπήρτιζε βουλὴν λέγων.
Cum îi chemă, iscodi el un plan potrivit și le zise·

τίς κέν μοι τόδε ἔργον ὑποσχόμενος τελέσειε303
τίς ἄν μοι τοῦτο τὸ ἔργον ἐπαγγειλάμενος ἐκτελέσειεν
„Cine ar putea jurui că va duce la capăt o treabă,

δώρῳ ἔπι μεγάλῳ; μισθὸς δέ οἱ ἄρκιος ἔσται.304
ἐπὶ μεγάλῃ χάριτι; μισθὸς δὲ (γὰρ) αὐτῷ ἱκανὸς ἔσται·
Dac-ar primi un dar mare? De-ajuns o să-i fie răsplata,

δώσω γὰρ δίφρόν τε δύω τ' ἐριαύχενας ἵππους 305
δώσω γὰρ αὐτῷ ὄχημα, καὶ δύο μεγαλαύχενας ἵππους,
I-oi dărui o teleagă și doi telegari de cei mândri,

οἵ κεν ἄριστοι ἔωσι θοῇς ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν306
οἵπερ ἂν ἄριστοι ὦσιν ἐπὶ ταῖς ταχείαις ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων,
Lungi la grumaz, care ar fi mai de soi la corăbii,

ὅς τίς κε τλαίη, οἷ τ' αὐτῷ κῦδος ἄροιτο,307
ὅστις ἂν τολμήσειε, καὶ ἑαυτῷ δόξαν ἀπενέγκαιτο,
Dacă un nume voind să-și capete, o să cuteze

νηῶν ὠκυπόρων σχεδὸν ἐλθέμεν, ἔκ τε πυθέσθαι308
ἀφικέσθαι πλησίον τῶν ταχυπόρων νεῶν, καὶ ἀκοῦσαι καὶ γνῶναι ἀκριβῶς,
Pe la corăbii să meargă pe-ascuns ca să prindă de veste,

ἠέ φυλάσσονται νῆες θοαὶ ὡς τὸ πάρος περ,309
ἢ φυλάττονται αἱ ταχεῖαι νῆες, ὥσπερ τὸ πρότερον,
Oare mai stau priveghind și-și apără tabăr-Aheii

ἦ ἤδη χείρεσσιν ὑφ' ἡμετέρῃσι δαμέντες 310
ἢ δαμασθέντες ἤδη καὶ ἡττηθέντες ὑπὸ τῶν ἡμετέρων χειρῶν,
Sau de-astă dată, bătuți pe de-a-ntregul de mânile noastre

φύξιν βουλεύουσι μετὰ σφίσιν, οὐδ' ἐθέλουσι311
φυγὴν ἐν αὐτοῖς βουλεύονται, οὐδὲ θέλουσι
Gata sunt ei să ia fuga pe mare și nu mai vor noaptea

νύκτα φυλασσέμεναι, καμάτῳ ἀδηκότες αἰνῷ.312
τὴν νύκτα φυλάττειν, πόνῳ καὶ κόπῳ χαλεπῷ ἀδημονήσαντες.
Pază să ție, fiind istoviți dup-atâta trudire.”



ὣς ἔφαθ', οἳ δ' ἄρα πάντες ἀκὴν ἐγένοντο σιωπῇ.313
οὕτως εἶπεν. οὗτοι δὲ πάντες ἄφωνοι ἐγένοντο σιγῇ·
Zise al lui Priam fecior, ei molcom tăcură cu toții.

ἦν δέ τις ἐν Τρώεσσι Δόλων Εὐμήδεος υἱὸς314
ἦν δέ τις ἐν τοῖς Τρῳσὶ Δόλων υἱὸς τοῦ Εὐμήδους,
Fost-a la ei un bărbat, unul Dolon, fecior lui Eumede,

κήρυκος θείοιο πολύχρυσος πολύχαλκος, 315
τοῦ θείου καὶ θαυμαστοῦ κήρυκος, πολὺν χρυσὸν καὶ πολὺν χαλκὸν ἔχων·
Crainicul dumnezeiesc, bogat în aramă și aur.

ὃς δή τοι εἶδος μὲν ἔην κακός, ἀλλὰ ποδώκης·316
ὃς δὴ κατὰ μὲν τὴν μορφὴν δυσειδὴς ἦν, ἀλλὰ ταχύπους·
Dânsul la chip era slut, dar neîntrecut de picioare;

αὐτὰρ ὃ μοῦνος ἔην μετὰ πέντε κασιγνήτῃσιν.317
οὗτος δὲ μόνος ἦν ἐν πέντε ἀδελφαῖς,
Singurul frate la cinci surori era tânărul Dolon

ὅς ῥα τότε Τρωσίν τε καὶ Ἕκτορι μῦθον ἔειπεν·318
ὃς δὴ τότε τοῖς τε Τρῳσὶ καὶ τῷ Ἕκτορι εἶπε λόγον.
Care lui Hector atunci în fața Troienilor zise·

Ἕκτορ ἔμ' ὀτρύνει κραδίη καὶ θυμὸς ἀγήνωρ319
ὦ Ἕκτορ, ἐμὲ προτρέπει ἡ καρδία, καὶ ἡ γενναία ψυχὴ
„Inima cutezătoare pe mine mă-ndeamnă, o, Hector,

νηῶν ὠκυπόρων σχεδὸν ἐλθέμεν ἔκ τε πυθέσθαι. 320
πορευθῆναι πλησίον τῶν ταχυπόρων νεῶν, καὶ περὶ πάντων ἀκριβῶς ἀκοῦσαι·
Pe la corăbii să merg după știrea dorită de tine;

ἀλλ' ἄγε μοι τὸ σκῆπτρον ἀνάσχεο, καί μοι ὄμοσσον321
ἀλλ᾽ ἄγε μοι ἀνάτεινον τὴν βασιλικὴν ῥάβδον, καὶ ὄμοσόν μοι,
’Nalță dar sceptrul în sus și jură că-mi dărui aieve

ἦ μὲν τοὺς ἵππους τε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ322
ἦ μὴν τοὺς ἵππους, καὶ τὰ σιδήρῳ πεποικιλμένα ὀχήματα
Mândra pereche de cai cu caru-nflorit în aramă,

δωσέμεν, οἳ φορέουσιν ἀμύμονα Πηλεΐωνα,323
δώσειν, οἳ φέρουσι καὶ βαστάζουσι τὸν ἄμεμπτον υἱὸν τοῦ Πηλέως·
Care prin tabără poartă pe–alesul viteaz, pe Ahile.

σοὶ δ' ἐγὼ οὐχ ἅλιος σκοπὸς ἔσσομαι οὐδ' ἀπὸ δόξης·324
σοὶ δὲ ἐγὼ οὐκ ἔσομαι μάταιος κατάσκοπος, οὐδὲ ἄπο τοῦ σκοποῦ, καὶ οἰήσεως, ἣν ἔχεις περὶ ἐμοῦ·
Nu-ți voi fi eu de prisos ca iscoadă, ci după dorință;

τόφρα γὰρ ἐς στρατὸν εἶμι διαμπερὲς ὄφρ' ἂν ἵκωμαι 325
ἐπὶ τοσοῦτον γὰρ εἰς τὸ στρατόπεδον πορεύσομαι διόλου, ἕως ἄν ἀφίκωμαι
Am să mă furiș prin tabără pân-oi ajunge la vasul

νῆ' Ἀγαμεμνονέην, ὅθι που μέλλουσιν ἄριστοι326
εἰς τὴν ναῦν τοῦ Ἀγαμέμνονος, ὅπου ἐοίκασιν οἱ ἄριστοι
Lui Agamemnon, pe unde s-or fi adunând căpitanii

βουλὰς βουλεύειν ἢ φευγέμεν ἠὲ μάχεσθαι.327
βουλεύεσθαι, ἢ φεύγειν, ἢ πολεμεῖν.
Sfat între ei sfătuind să fugă-napoi ori să lupte.”

ὣς φάθ', ὃ δ' ἐν χερσὶ σκῆπτρον λάβε καί οἱ ὄμοσσεν·328
οὕτως εἶπεν. ὁ δὲ ἔλαβεν ἐν ταῖς χερσὶ τὴν βασιλικὴν ῥάβδον, καὶ ὤμοσεν αὐτῷ·
Zise, iar el luă sceptrul în mână și prinse să jure·

ἴστω νῦν Ζεὺς αὐτὸς ἐρίγδουπος πόσις Ἥρης329
γινωσκέτω καὶ μάρτυς ἔστω δή αὐτὸς ὁ μεγαλόφωνος ἀνὴρ τῆς Ἥρας,
„Martor să-mi fie chiar Zeus, acel care tună-n văzduhuri

μὴ μὲν τοῖς ἵπποισιν ἀνὴρ ἐποχήσεται ἄλλος 330
οὐδαμῶς τοῖς ἵπποις αὐτοῖς ἄλλος ἀνὴρ ἐποχήσεται
N-are să umble cu caii aceia nici unul de-ai noștri,

Τρώων, ἀλλά σέ φημι διαμπερὲς ἀγλαϊεῖσθαι.331
ἀπὸ τῶν Τρῴων, ἀλλά σε ἀποφαίνομαι διὰ παντὸς ἀγλαΐζεσθαι, καὶ καλλωπίζεσθαι.
Jurui că numai tu singur pe veci o s-ai parte de dânșii.”



ὣς φάτο καί ῥ' ἐπίορκον ἐπώμοσε, τὸν δ' ὀρόθυνεν·332
οὕτως εἶπε, καὶ δὴ ἐπιώρκησεν, τοῦτον δὲ παρώξυνε (ἐπεὶ τὸν ὅρκον ἐτελείωσε, τοῦτον διήγειρε).
Astfel îi jură-n deșert; dar Dolon, stârnit după asta,

αὐτίκα δ' ἀμφ' ὤμοισιν ἐβάλλετο καμπύλα τόξα,333
εὐθέως δὲ περιεβάλετο τοῖς ὤμοις τὸ ἐπικαμπὲς τόξον,
Arcul sucit își aruncă pe umăr îndată și tolba;

ἕσσατο δ' ἔκτοσθεν ῥινὸν πολιοῖο λύκοιο,334
ἐνεδύσατο δὲ ἔξωθεν δέρμα λύκου λευκοῦ,
Pe dinafară se-mbracă cu-o blană de lup cenușie,

κρατὶ δ' ἐπὶ κτιδέην κυνέην, ἕλε δ' ὀξὺν ἄκοντα, 335
ἐπὶ τῇ κεφαλῇ δὲ ἔθηκε περικεφαλαίαν ἐκ δέρματος ἰκτίδος πεποιηκυῖαν,
Capu-ntr-o piele de jder și-l înfundă și-o lance ascuțită

βῆ δ' ἰέναι προτὶ νῆας ἀπὸ στρατοῦ· οὐδ' ἄρ' ἔμελλεν336
ὥρμησε δὲ πορεύεσθαι ἐπὶ τὰς ναῦς ἀπὸ τοῦ στρατοῦ· οὐδὲ δὴ ἔμελλεν,
El apucând, o porni spre corăbii, dar n-a fost să vie

ἐλθὼν ἐκ νηῶν ἂψ Ἕκτορι μῦθον ἀποίσειν.337
ἀφικόμενος ἐκ τῶν νεῶν πάλιν, ἀπαγγελεῖν λόγον τῷ Ἕκτορι·
De la corăbii-napoi, răspuns să-i aducă lui Hector.

ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἵππων τε καὶ ἀνδρῶν κάλλιφ' ὅμιλον,338
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ κατέλιπε τῶν ἵππων τε καὶ τῶν ἀνδρῶν τὸ ἄθροισμα,
Cum părăsi el atunci duiumul de oameni și care,

βῆ ῥ' ἀν' ὁδὸν μεμαώς· τὸν δὲ φράσατο προσιόντα339
ἐπορεύετο δὴ τὴν ὁδὸν προθυμούμενος· τοῦτον δὲ προσερχόμενον ἐθεάσατο
Drumul în pripă luând, purcesul din Zeus, Ulise,

διογενὴς Ὀδυσεύς, Διομήδεα δὲ προσέειπεν· 340
ὁ ἐκ τοῦ Διὸς καταγόμενος Ὀδυσσεύς, εἶπε δὲ πρὸς τὸν Διομήδην·
Pe întuneric îndată-l zări și ortacului zise·

οὗτός τις Διόμηδες ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεται ἀνήρ,341
οὗτος ὁ ἀνὴρ, ὦ Διόμηδες, ἀπὸ τοῦ στρατοῦ ἔρχεται,
„Uite colea, Diomede, că vine din tabără unul.

οὐκ οἶδ' ἢ νήεσσιν ἐπίσκοπος ἡμετέρῃσιν,342
οὐκ οἶδα, ἢ κατάσκοπος τῶν ἡμετέρων νεῶν,
Nu știu de vine cumva ca iscoadă la noi, la corăbii,

ἦ τινα συλήσων νεκύων κατατεθνηώτων.343
ἢ σκυλεύσων τινὰ τῶν ἀποθανόντων νεκρῶν·
Sau să despoaie de arme pe morții rămași pe câmpie.

ἀλλ' ἐῶμέν μιν πρῶτα παρεξελθεῖν πεδίοιο344
ἀλλὰ παραχωρῶμεν αὐτῷ πρῶτον παρελθεῖν ἐκ τῆς πεδιάδος
Dar să-l lăsăm o bucată să treacă pe șes înainte,

τυτθόν· ἔπειτα δέ κ' αὐτὸν ἐπαΐξαντες ἕλοιμεν 345
μικρόν, μετὰ ταῦτα δὲ ἐφορμήσαντες ζωγρήσαιμεν ἂν αὐτὸν
Repede apoi, năpustindu-ne asupra-i, să punem îndată

καρπαλίμως· εἰ δ' ἄμμε παραφθαίησι πόδεσσιν,346
ταχέως· εἰ δὲ ἡμᾶς παραδράμοι τοῖς ποσί, καὶ πλαγίαν ἐπὶ τὴν πόλιν ποιεῖται τὴν ὁδόν,
Mâna pe el. Dacă însă cumva din picior ne va-ntrece,

αἰεί μιν ἐπὶ νῆας ἀπὸ στρατόφι προτιειλεῖν347
ἀεὶ αὐτὸν ἀπὸ τοῦ στρατοῦ ἀπέστρεφε ἐπὶ τὰς ναῦς
Sai tu cu lancea la el și rupe-l de tabăr, -alungă-l

ἔγχει ἐπαΐσσων, μή πως προτὶ ἄστυ ἀλύξῃ.348
σὺν τῷ δόρατι ἐφορμῶν, μήπως εἰς τὴν πόλιν ἐκφύγῃ·
Tot spre corăbii să nu dea el fuga-napoi spre cetate.”



ὣς ἄρα φωνήσαντε παρὲξ ὁδοῦ ἐν νεκύεσσι349
οὕτω δὴ εἰπόντες ἐκτὸς τῆς ὁδοῦ ἐν τοῖς νεκροῖς
Asta ziceau, și din cale cârmind s-aplecară-ntre leșuri.

κλινθήτην· ὃ δ' ἄρ' ὦκα παρέδραμεν ἀφραδίῃσιν. 350
ἐκλίθησαν· οὗτος δὲ ταχέως παρῆλθεν ἀνοίᾳ καὶ ἀσυνέτως·
Făr’ a-și da seama iscoada în grabă trecu pe de lături.

ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἀπέην ὅσσόν τ' ἐπὶ οὖρα πέλονται351
ἀλλ᾿ ὁπηνίκα δὴ τοσοῦτον ἀπῆν, ὅσον τὰ διαστήματα γίνονται
Când fu departe de ei ca de-o brazdă ce-o trage catârul,

ἡμιόνων· αἱ γάρ τε βοῶν προφερέστεραί εἰσιν352
τῶν ἡμιόνων, αὗται γὰρ κρείττονές εἰσι βοῶν
Doar mai destoinici ca boii sunt numai catârii la trasul

ἑλκέμεναι νειοῖο βαθείης πηκτὸν ἄροτρον·353
ἕλκειν τὸ ἄροτρον τὸ τὸν γύην προσπεπηγότα ἔχον, διὰ τῆς βαθείας ἠροτριασμένης γῆς,
Plugului din răsputere prin țelină – dânșii la Dolon

τὼ μὲν ἐπεδραμέτην, ὃ δ' ἄρ' ἔστη δοῦπον ἀκούσας.354
οὗτοι μὲν ἐπέδραμον. οὗτος δὲ ἔστη ἀκούσας τὸν κτύπον·
Se repeziră, iar el se opri auzind tropotitul;

ἔλπετο γὰρ κατὰ θυμὸν ἀποστρέψοντας ἑταίρους 355
ᾤετο (ἤλπιζε) γὰρ κατὰ τὸν ἑαυτοῦ λογισμὸν εἶναί τινας φίλους
Și-nchipuise că vin de la oastea troiană niscaiva

ἐκ Τρώων ἰέναι πάλιν Ἕκτορος ὀτρύναντος.356
ἐκ τῶν Τρῴων μετακαλεσομένους πορεύεσθαι ὑπίσω, τοῦ Ἕκτορος κελεύσαντος (ὡς τοῦ Ἕκτορος κελεύσαντος, εἰς τοὐπίσω αὐτὸν ὑποστρέψαι)·
Soți să-l întoarcă-napoi, după altă porunc-a lui Hector.

ἀλλ' ὅτε δή ῥ' ἄπεσαν δουρηνεκὲς ἢ καὶ ἔλασσον,357
αλλ' ὁπηνίκα δὴ ἀπῆσαν, ὅσον βολὴ δόρατος, ἢ καὶ ἔλαττον,
Când depărtarea de dânșii era de-o bătaie de lance

γνῶ ῥ' ἄνδρας δηΐους, λαιψηρὰ δὲ γούνατ' ἐνώμα358
ἔγνω δὴ ἄνδρας πολεμίους, ταχέως δὲ τὰ γόνατα ἐκίνει
Ori mai puțin, el văzu pe dușmani și o rupse de fugă.

φευγέμεναι· τοὶ δ' αἶψα διώκειν ὁρμήθησαν.359
φεύγειν, οὗτοι δὲ ταχέως διώκειν ὥρμησαν.
Ei năvăliră spre el și iute-l luară la goană.

ὡς δ' ὅτε καρχαρόδοντε δύω κύνε εἰδότε θήρης 360
ὥσπερ δὲ ὅτε δύο κύνες τραχεῖς καὶ ὀξεῖς ὀδόντας ἔχοντες, ἔμπειροι κυνηγίας,
Cum câteodată ogarii colțoși și deprinși la vânaturi

ἢ κεμάδ' ἠὲ λαγωὸν ἐπείγετον ἐμμενὲς αἰεὶ361
ἢ δορκίδα, ἢ λαγωὸν ἐπείγουσιν ἐπιμόνως ἀεὶ
Dau de vr’un iepure sau de vr’un cerb și luându-l în goană

χῶρον ἀν' ὑλήενθ', ὃ δέ τε προθέῃσι μεμηκώς,362
κατὰ τόπον ὑλώδη καὶ σύνδενδρον, οὗτος δὲ προτρέχει γοῶν·
Nu-l mai slăbesc în păduri, el țipă și fuge-nainte;

ὣς τὸν Τυδεΐδης ἠδ' ὃ πτολίπορθος Ὀδυσσεὺς363
οὕτω τοῦτον ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως καὶ ὁ τὰς πόλεις πορθῶν Ὀδυσσεύς,
Astfel Tidid Diomede și cuceritorul Ulise,

λαοῦ ἀποτμήξαντε διώκετον ἐμμενὲς αἰεί.364
τοῦ Τρωϊκοῦ λαοῦ ἀποχωρίσαντες, ἐδίωκεν ἐπιμόνως ἀεὶ.
Cum îl răzniră de oaste, mereu s-ațineau după Dolon.

ἀλλ' ὅτε δὴ τάχ' ἔμελλε μιγήσεσθαι φυλάκεσσι 365
ἀλλ᾿ ἡνίκα δὴ ταχέως ἔμελλε συμμιγήσεσθαι τοῖς φύλαξι
Când, spre corăbii luând-o, el sta să se bage-ntre paznici,

φεύγων ἐς νῆας, τότε δὴ μένος ἔμβαλ' Ἀθήνη366
φεύγων εἰς τὰς ναῦς, τηνικαῦτα δὴ ἐνέβαλεν ἰσχὺν ἡ Ἀθηνᾶ
Palas Atena-i adause inima lui Diomede,

Τυδεΐδῃ, ἵνα μή τις Ἀχαιῶν χαλκοχιτώνων367
τῷ υἱῷ τοῦ Τυδέως, ὅπως μηδεὶς τῶν σιδηροθωράκων Ἑλλήνων
Teamă fiindu-i să nu-și facă fală-ntre Ahei oarecine

φθαίη ἐπευξάμενος βαλέειν, ὃ δὲ δεύτερος ἔλθοι.368
προ(κατα)λάβοι ἐπικαυχησάμενος βαλεῖν, (καυχήσαιτο βαλεῖν προκαταλαβών), οὗτος δὲ ὕστερον παραγένοιτο,
Că-l nimeri înainte și numai pe urmă Tidide.

δουρὶ δ' ἐπαΐσσων προσέφη κρατερὸς Διομήδης·369
σὺν τῷ δόρατι δὲ ὁρμῶν καὶ ἐπερχόμενος εἶπε πρὸς αὐτὸν ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης·
Deci se răpede la dânsul cu lancea și-i strigă viteazul·

ἠὲ μέν' ἠέ σε δουρὶ κιχήσομαι, οὐδέ σέ φημι 370
Ἢ μένε, ἢ σὲ δόρατι φθάσω· οὐδ᾽ οἴομαι σε
„Stai, ori cu sulița dau. De mâna mea n-ai să scapi lesne

δηρὸν ἐμῆς ἀπὸ χειρὸς ἀλύξειν αἰπὺν ὄλεθρον.371
ἐπὶ πολὺ ἐκφυγεῖν τὸν ὑπὸ τῆς ἐμῆς χειρὸς ἀφανιστικὸν θάνατον.
Și-ndelungat, că pe loc te ajunge năprasnică moarte.”



ἦ ῥα καὶ ἔγχος ἀφῆκεν, ἑκὼν δ' ἡμάρτανε φωτός·372
εἶπε δή, καὶ ἐπέρριψε τὸ δόρυ, ἐθελουσίως δὲ ἀπέτυχε τοῦ ἀνδρός·
Zise și lancea zvârlind, el nu-l nemeri cu ’nadinsul.

δεξιτερὸν δ' ὑπὲρ ὦμον ἐΰξου δουρὸς ἀκωκὴ373
ὑπὲρ τὸν ὦμον δὲ τὸν δεξιὸν ἡ τοῦ εὐξέστου καὶ καλῶς πεποιημένου δόρατος αἰχμὴ ἐνεπάγη
Capătul netedei lănci îi trecu peste umăr la dreapta

ἐν γαίῃ ἐπάγη· ὃ δ' ἄρ' ἔστη τάρβησέν τε374
εἰς τὴν γῆν, οὗτος δὲ ἐφοβήθη καὶ ἔστη,
Și-nțepeni în pământ. El stete cuprins de cutremur

βαμβαίνων· ἄραβος δὲ διὰ στόμα γίγνετ' ὀδόντων· 375
τρέμων, ἦχος δὲ κατὰ τὸ στόμα ἐγίνετο τῶν ὀδόντων (ἀσαφῆ φωνὴν προϊέμενος),
Și dârdâind, că prinse să-i clănțăne dinții în gură,

χλωρὸς ὑπαὶ δείους· τὼ δ' ἀσθμαίνοντε κιχήτην,376
χλωροποιός, καὶ ὠχροποιὸς ὑπὸ τοῦ φόβου, οὗτοι δὲ πνευστιῶντες κατέλαβον,
Galben de spaimă, iar ei gâfâind îl ajunseră-ndată

χειρῶν δ' ἁψάσθην· ὃ δὲ δακρύσας ἔπος ηὔδα·377
ἥψαντο δὲ τῶν χειρῶν. οὗτος δὲ δακρύσας εἶπε λόγον·
Și-l apucară de mâini. Cu lacrimi în ochi el se roagă·

ζωγρεῖτ', αὐτὰρ ἐγὼν ἐμὲ λύσομαι· ἔστι γὰρ ἔνδον378
ζῶντά με ἀγάγετε, ἐγὼ δὲ λυτρώσομαι ἐμαυτόν, ἔστι γὰρ ἐν τῷ οἴκῳ
„Nu mă ucideți, eu zilele am să-mi răscumpăr. Acasă

χαλκός τε χρυσός τε πολύκμητός τε σίδηρος,379
χαλκός τε καὶ χρυσός, καὶ πολλοῦ καμάτου δεόμενος σίδηρος·
Am și eu aur și-aramă și fier făurit în tot chipul;

τῶν κ' ὔμμιν χαρίσαιτο πατὴρ ἀπερείσι' ἄποινα 380
ἐκ τούτων δωρήσαιτ᾽ ἂν ὑμῖν ὁ πατὴρ πλεῖστα λύτρα,
Tata v-ar da ca răsplată o mare grămadă din ele,

εἴ κεν ἐμὲ ζωὸν πεπύθοιτ' ἐπὶ νηυσὶν Ἀχαιῶν.381
ἐὰν ἐμὲ ζῶντα ἀκούσῃ ἐπὶ ταῖς ναυσὶ τῶν Ἑλλήνων.
Dacă va ști că sunt viu și trăiesc pe aici la corăbii.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·382
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεύς·
Astfel îi zise lui Dolon atunci iscusitul Ulise·

θάρσει, μηδέ τί τοι θάνατος καταθύμιος ἔστω.383
θάρρει μηδέ τί σοι ὁ θάνατος ἐπὶ λογισμὸν ἔστω·
„Fii liniștit despre asta, să n-ai nici o grijă de moarte.

ἀλλ' ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον·384
ἀλλ᾽ ἄγε εἰπέ μοι τοῦτο καὶ ἀληθῶς ἀπάγγειλον.
Numai atâta răspunde-mi și spune-mi curat adevărul·

πῇ δὴ οὕτως ἐπὶ νῆας ἀπὸ στρατοῦ ἔρχεαι οἷος 385
ποῦ δὴ οὕτω μόνος ἀπὸ τοῦ στρατοῦ πρὸς τὰς ναῦς πορεύῃ
Unde-ai pornit-o din tabără singur așa spre corăbii

νύκτα δι' ὀρφναίην, ὅτε θ' εὕδουσι βροτοὶ ἄλλοι;386
κατὰ τὴν σκοτεινὴν νύκτα, ἡνίκα ὑπνώττουσιν οἱ ἄλλοι ἄνθρωποι;
Pe întunericul nopții, când doarme-n odihnă tot insul?

ἤ τινα συλήσων νεκύων κατατεθνηώτων;387
ἢ σκυλεύσων τινὰ τῶν ἀποθανόντων νεκρῶν,
Vii după pradă la morți care zac răspândiți pe câmpie?

ἦ σ' Ἕκτωρ προέηκε διασκοπιᾶσθαι ἕκαστα388
ἢ ὁ Ἕκτωρ σὲ προέπεμψε κατασκοπήσασθαι ἅπαντα
Ori la corăbii, la noi, te trimise chiar Hector, ca toate

νῆας ἔπι γλαφυράς; ἦ σ' αὐτὸν θυμὸς ἀνῆκε;389
εἰς τὰς βαθείας ναῦς, ἢ σὲ αὐτὸν ἀνέπεισεν ἡ ψυχή;
Să iscodești și să vezi? Sau tu vii așa de la tine?”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Δόλων, ὑπὸ δ' ἔτρεμε γυῖα· 390
πρὸς τοῦτον δὲ ἀπεκρίνετο μετὰ ταῦτα ὁ Δόλων, ὑπέτρεμε δὲ τὰ μέλη·
Dolon atunci a răspuns cuprins pe picioare de-un tremur·

πολλῇσίν μ' ἄτῃσι παρὲκ νόον ἤγαγεν Ἕκτωρ,391
ἀολλαῖς βλάβαις ἐξηπάτησέ μου τὸν νοῦν ὁ Ἕκτωρ·
„Hector mă scoase din minte smomindu-mă bietul de mine,

ὅς μοι Πηλεΐωνος ἀγαυοῦ μώνυχας ἵππους392
ὅς μοι τοὺς μονώνυχας ἵππους τοῦ λαμπροῦ υἱοῦ τοῦ Πηλέως
Că-mi jurui telegarii cei tari de copită și carul

δωσέμεναι κατένευσε καὶ ἅρματα ποικίλα χαλκῷ,393
ὑπέσχετο δώσειν, καὶ τὰ σιδήρῳ πεποικιλμένα ὀχήματα·
Scânteietor de aramă ce poartă pe-Ahile slăvitul,

ἠνώγει δέ μ' ἰόντα θοὴν διὰ νύκτα μέλαιναν394
ἐκέλευσε δὲ πορευόμενόν με κατὰ τὴν ταχεῖαν σκοτεινὴν νύκτα,
Și-mi porunci să pornesc prin neguri de noapte fugară

ἀνδρῶν δυσμενέων σχεδὸν ἐλθέμεν, ἔκ τε πυθέσθαι 395
ἀφικέσθαι πλησίον τῶν πολεμίων ἀνδρῶν, καὶ ἀκριβῶς ἀκοῦσαι,
Și să mă furiș pe lângă oștirea dușmană, să aflu

ἠὲ φυλάσσονται νῆες θοαὶ ὡς τὸ πάρος περ,396
ἢ φυλάττονται αἱ ταχεῖαι νῆες, ὥσπερ τὸ πρότερον,
Dacă mai sunt ca-nainte apărate ale voastre corăbii

ἦ ἤδη χείρεσσιν ὑφ' ἡμετέρῃσι δαμέντες397
ἢ δαμασθέντες ἤδη καὶ ἡττηθέντες ὑπὸ τῶν ἡμετέρων χειρῶν
Sau poate voi, cotropiți fiind de puterile noastre,

φύξιν βουλεύουσι μετὰ σφίσιν, οὐδ' ἐθέλουσι398
φυγὴν βουλεύεσθε ἐν ἑαυτοῖς, οὐδὲ θέλετε
Gata de fugă sunteți și nu mai voiți astă-noapte

νύκτα φυλασσέμεναι, καμάτῳ ἀδηκότες αἰνῷ.399
φυλάττειν τὴν νύκτα, πόνῳ καὶ κόπῳ χαλεπῷ ἀδημονήσαντες.
Paza să țineți, fiind istoviți după marea trudire.”



τὸν δ' ἐπιμειδήσας προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς· 400
πρὸς τοῦτον δὲ ἐπιμειδιάσας εἶπεν ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεύς.
Dar iscusitul Ulise la asta zâmbind, îi răspunse·

ἦ ῥά νύ τοι μεγάλων δώρων ἐπεμαίετο θυμὸς401
ὄντως δή σοι ἡ μεγαλόφρων καὶ γενναία ψυχὴ μεγάλων χαρίτων ἐπεθύμει,
„Hei, că la daruri prea mari lăcomit-ai râvnind telegarii

ἵππων Αἰακίδαο δαΐφρονος· οἳ δ' ἀλεγεινοὶ402
τῶν ἵππων τοῦ συνετοῦ ἐκγόνου τοῦ Αἰακοῦ· οὗτοι δὲ χαλεποί εἰσιν
Unui viteaz ca Ahile! Dar tare anevoie pe dânșii

ἀνδράσι γε θνητοῖσι δαμήμεναι ἠδ' ὀχέεσθαι403
δαμασθῆναι ἀνδράσι θνητοῖς, καὶ ὀχεῖσθαι
Oamenii cei muritori să-i poată struni ori să-i mâne

ἄλλῳ γ' ἢ Ἀχιλῆϊ, τὸν ἀθανάτη τέκε μήτηρ.404
ἄλλῳ γε, ἢ τῷ Ἀχιλλεῖ, ὃν ἔτεκε μήτηρ ἀθάνατος.
Alții afară de-Ahile, născutul din mamă zeiță.

ἀλλ' ἄγε μοι τόδε εἰπὲ καὶ ἀτρεκέως κατάλεξον· 405
ἀλλ᾿ ἄγε εἰπέ μοι τοῦτο, καὶ ἀληθῶς ἀπάγγειλον.
Ia mai răspunde-mi tu iară și spune-mi curat adevărul·

ποῦ νῦν δεῦρο κιὼν λίπες Ἕκτορα ποιμένα λαῶν;406
ποῦ νῦν κατέλιπες τὸν Ἕκτορα τὸν βασιλέα τοῦ στρατοῦ, πορευόμενος ἐνθάδε;
Unde lăsași la plecare pe Hector, a oștilor frunte?

ποῦ δέ οἱ ἔντεα κεῖται ἀρήϊα, ποῦ δέ οἱ ἵπποι;407
ποῦ δὲ αὐτῷ τὰ πολεμικὰ ὅπλα κεῖται; ποῦ δὲ αὐτῷ οἱ ἵπποι ἑστᾶσι;
Unde sunt armele lui așezate și unde-i sunt caii?

πῶς δαὶ τῶν ἄλλων Τρώων φυλακαί τε καὶ εὐναί;408
πῶς δὲ ἔχουσι τῶν λοιπῶν Τρῴων αἱ τηρήσεις καὶ αἱ κοῖται,
Cum stă cu paza și locul de mas al oștirii troiene?

ἅσσά τε μητιόωσι μετὰ σφίσιν, ἢ μεμάασιν409
καὶ ἅτινα βουλεύονται ἐν ἑαυτοῖς, ἢ προθυμοῦνται
Ce gând mai au după asta? Mai vor ei pe loc să rămâie

αὖθι μένειν παρὰ νηυσὶν ἀπόπροθεν, ἦε πόλιν δὲ 410
αὐτόθι μένειν παρὰ ταῖς ναυσὶν ἄπωθεν τῆς πόλεως, ἢ εἰς τὴν πόλιν
Lângă corăbii, departe de-ai lor, și spre zidul cetății

ἂψ ἀναχωρήσουσιν, ἐπεὶ δαμάσαντό γ' Ἀχαιούς.411
ὀπίσω ἀνακάμψουσιν, ἐπειδὴ ἐδάμασαν, καὶ ἥττησαν τοὺς Ἕλληνας;
Nu se vor trage-napoi până nu-i vor înfrânge pe-ai noștri?”



τὸν δ' αὖτε προσέειπε Δόλων Εὐμήδεος υἱός·412
πρὸς τοῦτον δὲ εἶπεν ὁ Δόλων ὁ υἱὸς τοῦ Εὐμήδους·
Eumedianul atunci din nou lui Ulise-i răspunse·

τοὶ γὰρ ἐγώ τοι ταῦτα μάλ' ἀτρεκέως καταλέξω.413
τοιγαροῦν ἐγώ σοι ταῦτα πάνυ ἀληθῶς μέχρι τέλους ἐρῶ.
„Și despre asta ți-oi spune eu drept și curat adevărul.

Ἕκτωρ μὲν μετὰ τοῖσιν, ὅσοι βουληφόροι εἰσί,414
ὁ μὲν Ἕκτωρ μετ᾽ αὐτῶν, ὅσοι γνωμοδόται ὑπάρχουσι,
Hector își strânse pe sfetnici și ține cu ei adunare

βουλὰς βουλεύει θείου παρὰ σήματι Ἴλου 415
βουλεύεται παρὰ τῷ μνήματι τοῦ θείου καὶ θαυμαστοῦ Ἴλου,
Lângă mormântul lui Ilos, departe de zgomotul oastei.

νόσφιν ἀπὸ φλοίσβου· φυλακὰς δ' ἃς εἴρεαι ἥρως416
πόρρω τῆς ταραχῆς καὶ τοῦ θορύβου· τὰς φυλακὰς δὲ καὶ τηρήσεις, ἃς ἐρωτᾷς, ὦ ἥρως,
Cât despre paza ce-ntrebi, să știi că nici una, viteze,

οὔ τις κεκριμένη ῥύεται στρατὸν οὐδὲ φυλάσσει.417
οὐδεμία διακεχωρισμένη καὶ τεταγμένη σώζει τὸν στρατόν, οὐδὲ τηρεῖ·
Nu-i osebită să apere armia și să vegheze.

ὅσσαι μὲν Τρώων πυρὸς ἐσχάραι, οἷσιν ἀνάγκη418
ὅσαι μὲν γὰρ πυρὸς πυρκαϊαὶ τῶν Τρῴων, οἷστισιν ἀνάγκη ἐπίκειται,
Locuitorii Troieni, siliți de nevoie, la focuri

οἷ δ' ἐγρηγόρθασι φυλασσέμεναί τε κέλονται419
οὗτοι ἀγρυπνοῦσι, καὶ φυλάσσειν παρακελεύονται
Stau priveghind și mereu între dânșii se-ndeamnă la pază.

ἀλλήλοις· ἀτὰρ αὖτε πολύκλητοι ἐπίκουροι 420
ἀλλήλοις· οἱ πολλαχόθεν δὲ κληθέντες βοηθοὶ
Numai tovarășii lor, care fură chemați de departe,

εὕδουσι· Τρωσὶν γὰρ ἐπιτραπέουσι φυλάσσειν·421
ὑπνώττουσι· τοῖς γὰρ Τρῳσὶν ἐπιτρέπουσι φυλάττειν,
Dorm fără grijă și lasă Troienilor paza oștirii,

οὐ γάρ σφιν παῖδες σχεδὸν εἵαται οὐδὲ γυναῖκες.422
οὐ γὰρ αὐτοῖς οἱ παῖδες, οὐδὲ αἱ γυναῖκες κάθηνται ἐγγύς.
Nefiind doar pe aproape nevestele lor și copiii.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·423
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεύς·
Iar după asta-l întreabă pe Dolon istețul Ulise·

πῶς γὰρ νῦν Τρώεσσι μεμιγμένοι ἱπποδάμοισιν424
πῶς δὴ καθεύδουσι νῦν; μεμιγμένοι τοῖς ἱππικοῖς Τρωσίν;
„Ce fel acuma dorm ei, de-a valma cumva cu Troienii

εὕδουσ' ἦ ἀπάνευθε; δίειπέ μοι ὄφρα δαείω. 425
ἢ πόρρω που; δήλωσόν μοι, ἵνα μάθω.
Sau mai încolo, deoparte? Mai spune și-nvață-mă și-asta.”



τὸν δ' ἠμείβετ' ἔπειτα Δόλων Εὐμήδεος υἱός·426
πρὸς τοῦτον δὲ μετὰ ταῦτα ἀπεκρίνετο Δόλων ὁ υἱὸς τοῦ Εὐμήδους.
Eumedianul atunci din nou lămuri pe Ulise·

τοὶ γὰρ ἐγὼ καὶ ταῦτα μάλ' ἀτρεκέως καταλέξω.427
τοιγαροῦν ἐγώ σοι ταῦτα πάνυ ἀληθῶς μέχρι τέλους ἐρῶ.
„Și despre aceea ți-oi spune eu drept și curat adevărul.

πρὸς μὲν ἁλὸς Κᾶρες καὶ Παίονες ἀγκυλότοξοι428
πρὸς μὲν τὴν θάλασσαν, οἱ Κᾶρες, καὶ οἱ τοῖς καμπύλοις τόξοις χρώμενοι Παίονες,
Pe de o parte, spre mare sunt Carii, Peonii arcașii,

καὶ Λέλεγες καὶ Καύκωνες δῖοί τε Πελασγοί,429
καὶ οἱ Λέλεγες, καὶ οἱ Καύκωνες καὶ οἱ ἔνδοξοι Πελασγοί.
Dumnezeieștii Pelasgi, Cauconii precum și Lelegii;

πρὸς Θύμβρης δ' ἔλαχον Λύκιοι Μυσοί τ' ἀγέρωχοι 430
ἔμπροσθεν δὲ τῆς Θύμβρης ἐτετάχατο οἱ Λύκιοι, καὶ οἱ θρασεῖς καὶ ἀνδρεῖοι Μυσοί,
Iar despre Timbra sunt Mizii tari de vârtute, Licienii

καὶ Φρύγες ἱππόμαχοι καὶ Μῄονες ἱπποκορυσταί.431
καὶ οἱ ἱππικοὶ Φρύγες, καὶ οἱ πολεμικοὶ Μῄονες.
Și strunitorii de cai Frigienii precum și Meonii

ἀλλὰ τί ἢ ἐμὲ ταῦτα διεξερέεσθε ἕκαστα;432
ἀλλὰ τί δὴ ἐμὲ διερωτᾶτε πάντα;
Cei care luptă din care. Dar ce mă-ntrebați de-amănuntul

εἰ γὰρ δὴ μέματον Τρώων καταδῦναι ὅμιλον433
εἰ γὰρ προθυμεῖσθε εἰσελθεῖν εἰς τὸν στρατὸν τῶν Τρῴων,
Voi despre asta? De vreți să pătrundeți în tabăra noastră,

Θρήϊκες οἷδ' ἀπάνευθε νεήλυδες ἔσχατοι ἄλλων·434
Θρᾷκες οὗτοί εἰσι χωρίς, νεωστὶ ἐλθόντες, ἔσχατοι τῶν λοιπῶν,
Tracii, veniți de curând, se află la marginea oastei;

ἐν δέ σφιν Ῥῆσος βασιλεὺς πάϊς Ἠϊονῆος. 435
ἐν αὐτοῖς δὲ βασιλεὺς Ῥῆσος ὁ υἱὸς τοῦ Ἠιονέως·
Resos li-i Domnul, odrasla lui Eioneu, și-i acolo.

τοῦ δὴ καλλίστους ἵππους ἴδον ἠδὲ μεγίστους·436
τούτου δὴ ὡραιοτάτους ἵππους ἴδον, καὶ εὐμεγέθεις·
Caii văzutu-i-am eu, n-au seamăn de mari și de-mândri,

λευκότεροι χιόνος, θείειν δ' ἀνέμοισιν ὁμοῖοι·437
λευκότεροί εἰσι χιόνος, ἐν τῷ τρέχειν δὲ ὅμοιοι τοῖς ἀνέμοις,
Albi ca zăpada sunt ei și la fugă sunt repezi ca vântul.

ἅρμα δέ οἱ χρυσῷ τε καὶ ἀργύρῳ εὖ ἤσκηται·438
τὰ ὀχήματα δὲ αὐτῷ χρυσῷ καὶ ἀργύρῳ καλῶς κατεσκεύασται,
Și ferecat îi e carul cu aur și argint, și mai are

τεύχεα δὲ χρύσεια πελώρια θαῦμα ἰδέσθαι439
τὰ ὅπλα δὲ χρυσᾶ ἐξαίσια, θαῦμα ἰδεῖν,
Arme grozave de aur ce par la vedere-o minune.

ἤλυθ' ἔχων· τὰ μὲν οὔ τι καταθνητοῖσιν ἔοικεν 440
ἀφίκετο ἔχων, ἃ δήπου οὐκ ἀνθρώποις (ἀνδράσι) θνητοῖς προσήκει
Dânsul cu ele a venit. Parcă nici nu se cade pe lume

ἄνδρεσσιν φορέειν, ἀλλ' ἀθανάτοισι θεοῖσιν.441
φορεῖν, ἀλλὰ θεοῖς ἀθανάτοις.
Oamenii arme de aceste să poarte, ci numai zeii.

ἀλλ' ἐμὲ μὲν νῦν νηυσὶ πελάσσετον ὠκυπόροισιν,442
ἀλλ᾿ ἐμὲ μέν τοι νῦν ἀγάγετε εἰς τὰς ταχυπόρους ναῦς,
Însă pe mine vă rog la corăbii acum să mă duceți

ἠέ με δήσαντες λίπετ' αὐτόθι νηλέϊ δεσμῷ,443
ἢ δεσμεύσαντές με δεσμῷ ἀνηλεεῖ καὶ ἀπηνεῖ, καταλίπετε αὐτοῦ,
Ori, cetluindu-mă țeapăn în lanțuri, lăsați-m-aicea

ὄφρά κεν ἔλθητον καὶ πειρηθῆτον ἐμεῖο444
ἕως ἂν ἔλθητε, καὶ πεῖραν σχῆτε ἐμοῦ,
Și apucați înainte, ca singuri cu-a voastră-ncercare

ἠὲ κατ' αἶσαν ἔειπον ἐν ὑμῖν, ἦε καὶ οὐκί. 445
ἢ δὴ κατὰ τὸ πρέπον εἶπον ἐν ὑμῖν, ἢ οὔ.
Voi să vedeți dacă-i drept sau neadevăr v-am spus vouă.”



τὸν δ' ἄρ' ὑπόδρα ἰδὼν προσέφη κρατερὸς Διομήδης·446
πρὸς τοῦτον δὲ δεινῶς ὑποβλεψάμενος εἶπεν ὁ ἰσχυρὸς Διομήδης·
Dar se încruntă la el și-i zice bărbatul Tidide·

μὴ δή μοι φύξίν γε Δόλων ἐμβάλλεο θυμῷ·447
μή μοι, ὦ Δόλων, φυγὴν ἐντίθου τῇ ψυχῇ,
„Nu te-nșela socotind că fuga scăpa-te-va, Dolon,

ἐσθλά περ ἀγγείλας, ἐπεὶ ἵκεο χεῖρας ἐς ἁμάς.448
καίπερ ἀγαθὰ ἀπαγγείλας, ἐπεὶ ἦλθες εἰς τὰς ἐμὰς χεῖρας·
Chiar dacă nu ne-ai mințit, când tu ești în mâinile noastre.

εἰ μὲν γάρ κέ σε νῦν ἀπολύσομεν ἠὲ μεθῶμεν,449
ἐὰν γὰρ νῦν ἀπολύσωμέν σε, ἢ ἀφῶμεν,
Dacă răsplata primind te vom slobozi noi acuma,

ἦ τε καὶ ὕστερον εἶσθα θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν 450
ὄντως που καὶ μετὰ ταῦτα ἐλεύσῃ εἰς τὰς ναῦς τῶν Ἑλλήνων,
Tu negreșit mai pe urmă veni-vei la noi, la corăbii,

ἠὲ διοπτεύσων ἢ ἐναντίβιον πολεμίξων·451
ἢ διασκοπησόμενος, ἢ κατὰ βιαίαν ἐναντίωσιν μαχησόμενος·
Ori ca iscoadă pe-ascuns ori chiar ca potrivnic pe față.

εἰ δέ κ' ἐμῇς ὑπὸ χερσὶ δαμεὶς ἀπὸ θυμὸν ὀλέσσῃς,452
ἐὰν δὲ ὑπὸ τῶν ἐμῶν χειρῶν δαμασθεὶς ἀπολέσῃς τὴν ψυχήν,
Iar dacă eu te-oi răpune pe tine cu mânile mele,

οὐκέτ' ἔπειτα σὺ πῆμά ποτ' ἔσσεαι Ἀργείοισιν.453
οὐκέτι μετὰ ταῦτα σὺ βλάβος γενήσῃ ποτὲ τοῖς Ἕλλησιν.
N-o să mai poți să ne-aduci vreo pagubă oștilor noastre.”



ἦ, καὶ ὃ μέν μιν ἔμελλε γενείου χειρὶ παχείῃ454
εἶπε, καὶ οὗτος μὲν ἔμελλε παρακαλέσειν αὐτόν, ἁψάμενος τῆς γενειάδος χειρὶ παχείᾳ καὶ ἰσχυρᾷ·
Zise, și Dolon era să s-atingă cu mâna-i de barbă

ἁψάμενος λίσσεσθαι, ὃ δ' αὐχένα μέσσον ἔλασσε 455
οὗτος δὲ ὁρμήσας, τὸ μέσον τοῦ αὐχένος
Vrând să se roage de el, dar sare cu sabia dânsul

φασγάνῳ ἀΐξας, ἀπὸ δ' ἄμφω κέρσε τένοντε·456
ἔπληξε τῷ ξίφει, ἀμφοτέρους δὲ τοὺς τένοντας ἀπέκοψε,
Și la cerbice-l ajunge și vinele-i taie amândouă;

φθεγγομένου δ' ἄρα τοῦ γε κάρη κονίῃσιν ἐμίχθη.457
τούτου δὲ λαλοῦντος ἡ κεφαλὴ τοῖς χώμασι συνεμίγη·
Capul i-alunecă-n colb și bolborosește din gură.

τοῦ δ' ἀπὸ μὲν κτιδέην κυνέην κεφαλῆφιν ἕλοντο458
τούτου δὲ τῆς κεφαλῆς ἀφείλοντο τὴν περικεφαλαίαν τὴν ἀπὸ δέρματος ἰκτίδος πεποιημένην,
Ei după asta-l despoaie de cușma-i din piele de dihor

καὶ λυκέην καὶ τόξα παλίντονα καὶ δόρυ μακρόν·459
καὶ τὸ δέρμα τοῦ λύκου, καὶ τὸ εἰς τοὐπίσω καμπτόμενον τόξον, καὶ τὸ μακρὸν δόρυ,
Și de cojocul de lup, de arcul strunit și de lance.

καὶ τά γ' Ἀθηναίῃ ληΐτιδι δῖος Ὀδυσσεὺς 460
καὶ ταῦτα τῇ λαφυραγωγῷ Ἀθηνᾷ ὁ ἔνδοξος Ὀδυσσεὺς
Astea luându-le-n mână, le-nalță spre Palas Atena,

ὑψόσ' ἀνέσχεθε χειρὶ καὶ εὐχόμενος ἔπος ηὔδα·461
ἀνέτεινεν εἰς ὕψος τῇ χειρὶ, καὶ εὐχόμενος εἶπε λόγον·
Dăruitoarea izbândei, și astfel se roagă Ulise·

χαῖρε θεὰ τοῖσδεσσι· σὲ γὰρ πρώτην ἐν Ὀλύμπῳ462
χαῖρε, ὦ θεά, ἐπὶ τούτοις· σὲ γὰρ πρώτην πάντων τῶν ἐν οὐρανῷ
„Vezi și te bucură, zâno. Pe tine întâi între zeii

πάντων ἀθανάτων ἐπιδωσόμεθ'· ἀλλὰ καὶ αὖτις463
ὄντων θεῶν ἀθανάτων ἐπικαλεσόμεθα, ἀλλὰ καὶ πάλιν
Nemuritori din Olimp te chemăm să ne dai ajutorul,

πέμψον ἐπὶ Θρῃκῶν ἀνδρῶν ἵππους τε καὶ εὐνάς.464
πέμψον ἡμᾶς ἐπὶ τοὺς ἵππους, καὶ τὰς κοίτας τῶν Θρᾳκῶν ἀνδρῶν.
Iară-nsoțește-ne-n drum spre a tracilor care și corturi.”



ὣς ἄρ' ἐφώνησεν, καὶ ἀπὸ ἕθεν ὑψόσ' ἀείρας 465
οὕτω δὴ εἶπε, καὶ ἀφ᾽ ἑαυτοῦ εἰς ὕψος ᾄρας καὶ μετεωρίσας
Zice Ulise, și iute-armăturii dă vânt și-o aruncă

θῆκεν ἀνὰ μυρίκην· δέελον δ' ἐπὶ σῆμά τ' ἔθηκε466
ἔθηκεν ἐπὶ μυρσίνῃ, δῆλον καὶ φανερὸν σημεῖον ἐπέθηκε
Peste o cătină; asupra-i ca semn văditor din departe

συμμάρψας δόνακας μυρίκης τ' ἐριθηλέας ὄζους,467
συλλαβὼν καὶ συνθεὶς καλάμους, καὶ μυρσίνης εὐθαλεῖς κλάδους,
Trestii și tinere ramuri din cătine rupte de dânsul,

μὴ λάθοι αὖτις ἰόντε θοὴν διὰ νύκτα μέλαιναν.468
μὴ διαλάθοι αὐτοὺς εἰς τοὐπίσω πορευομένους κατὰ τὴν σκοτεινὴν νύκτα·
Pune spre-a nu rătăci la întoarcerea lor pe-ntuneric.

τὼ δὲ βάτην προτέρω διά τ' ἔντεα καὶ μέλαν αἷμα,469
οὗτοι δὲ ἐπορεύθησαν προσωτέρω διά τε τῶν ὅπλων καὶ τοῦ μέλανος αἵματος.
Dânșii apoi-naintează-ntre arme și cheaguri de sânge;

αἶψα δ' ἐπὶ Θρῃκῶν ἀνδρῶν τέλος ἷξον ἰόντες. 470
ταχέως δὲ ἐπὶ τὸ τάγμα τῶν Θρᾳκῶν ἀνδρῶν ἀφίκοντο πορευόμενοι
Merg mai departe și-ndată-s la cetele tracilor, care,

οἳ δ' εὗδον καμάτῳ ἀδηκότες, ἔντεα δέ σφιν471
οὗτοι δὲ ὕπνωττον πόνῳ καὶ μόχθῳ καταπεπονημένοι, τὰ ὅπλα δὲ αὐτοῖς
Rupți de obosire, erau adormiți; pe alături de dânșii

καλὰ παρ' αὐτοῖσι χθονὶ κέκλιτο εὖ κατὰ κόσμον472
τὰ καλὰ παρ᾽ αὐτοῖς τῇ γῇ παρεκέκλιτο, καλῶς μετ᾿ εὐταξίας
Armele lucii frumos rânduite stăteau în trei rânduri.

τριστοιχί· παρὰ δέ σφιν ἑκάστῳ δίζυγες ἵπποι.473
εἰς τάγματα τρία, παρ᾽ ἑκάστῳ δὲ αὐτῶν δύο ζευγνύμενοι ἵπποι ἵσταντο·
Caii aproape legați stăteau câte doi la tot carul,

Ῥῆσος δ' ἐν μέσῳ εὗδε, παρ' αὐτῷ δ' ὠκέες ἵπποι474
ὁ Ῥῆσος δὲ ἐν τῷ μέσῳ ἐκάθευδε, παρ᾿ αὐτῷ δὲ οἱ ταχεῖς ἵπποι
Resos dormea pe la mijloc, iar caii cei iuți de picioare

ἐξ ἐπιδιφριάδος πυμάτης ἱμᾶσι δέδεντο. 475
ἐκ τῆς ἐσχάτης ἄντυγος λώροις δεδεμένοι ἦσαν.
Stau priponiți de pieptarul telegei aproape de dânsul.

τὸν δ' Ὀδυσεὺς προπάροιθεν ἰδὼν Διομήδεϊ δεῖξεν·476
τοῦτον δὲ Ὀδυσσεὺς ἔμπροσθεν (πρότερον) θεασάμενος ἔδειξε τῷ Διομήδει λέγων·
Cum înainte-i Ulise-l zări, începu să-l arate·

οὗτός τοι Διόμηδες ἀνήρ, οὗτοι δέ τοι ἵπποι,477
οὗτός σοι, ὦΔιόμηδες, ὁ ἀνὴρ, οὗτοι δέ σοι οἱ ἵπποι,
„Uite colea, Diomede, pe unde-i bărbatul și caii

οὓς νῶϊν πίφαυσκε Δόλων ὃν ἐπέφνομεν ἡμεῖς.478
οὓς ἡμῖν ἐδήλου ὁ Δόλων, ὃν ἀπεκτείναμεν ἡμεῖς
Cei despre care vorbitu-ne-a Dolon, de noi omorâtul.

ἀλλ' ἄγε δὴ πρόφερε κρατερὸν μένος· οὐδέ τί σε χρὴ479
ἀλλ᾽ ἄγε νῦν πρόσαγε δύναμιν ἰσχυράν, οὐδὲ κατά τί σε δεῖ
Hai dovedește și-acum vitejia. Cu armele-n mână

ἑστάμεναι μέλεον σὺν τεύχεσιν, ἀλλὰ λύ' ἵππους· 480
ἑστάναι μάταιον σὺν τοῖς ὅπλοις, ἀλλὰ λύε τοὺς ἵππους,
Nu ți se cade să stai de pomană. Dezleagă dar caii

ἠὲ σύ γ' ἄνδρας ἔναιρε, μελήσουσιν δ' ἐμοὶ ἵπποι.481
ἢ σύγε τοὺς ἄνδρας ἀπόκτεινε, ἐμοὶ δὲ διὰ φροντίδος ἔσονται οἱ ἵπποι.
Ori tu ucide pe oameni și-n grija mea caii să fie.”



ὣς φάτο, τῷ δ' ἔμπνευσε μένος γλαυκῶπις Ἀθήνη,482
οὕτως εἶπεν. τούτῳ δὲ ἐνέπνευσε καὶ ἐνέβαλεν ἰσχὺν εὔτολμον ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ·
Zise. Și însuflețit de Palas Atena, Tidide

κτεῖνε δ' ἐπιστροφάδην· τῶν δὲ στόνος ὄρνυτ' ἀεικὴς483
ἀπέκτεινε δέ, ἄλλοτε εἰς ἄλλον ἐπιστρεφόμενος σπουδαίως, τούτων δὲ στεναγμὸς ἠγείρετο ἀπρεπὴς
Moartea lățea împrejur. Fioros răsuna horcăitul

ἄορι θεινομένων, ἐρυθαίνετο δ' αἵματι γαῖα.484
ξίφει ἀναιρουμένων, ἐρυθρὰ δὲ ἐβάφετο ἡ γῆ τῷ αἵματι·
Celor de sabie atinși; pământul roșise de sânge.

ὡς δὲ λέων μήλοισιν ἀσημάντοισιν ἐπελθὼν 485
ὥσπερ δὲ λέων ἐπελθὼν θρέμμασιν (κτήνεσιν) ἀφυλάκτοις
Cum peste capre sau oi când ele sunt nepăstorite,

αἴγεσιν ἢ ὀΐεσσι κακὰ φρονέων ἐνορούσῃ,486
αἰξίν, ἢ προβάτοις, κακῶς καὶ χαλεπῶς φρονῶν ἐνορμήσῃ·
Lacom s-aruncă un leu ahtiat să le sfâșie toate,

ὣς μὲν Θρήϊκας ἄνδρας ἐπῴχετο Τυδέος υἱὸς487
οὕτω δὴ τοὺς Θρᾷκας ἄνδρας ἐπεπορεύετο ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως,
Astfel acum și Tidid dă busta la traci și ucide

ὄφρα δυώδεκ' ἔπεφνεν· ἀτὰρ πολύμητις Ὀδυσσεὺς488
ἕως οὗ ἀπέκτεινε δώδεκα· ὁ πολύβουλος δὲ Ὀδυσσεύς,
Repede doispre’ce inși. Într-asta dibaciul Ulise

ὅν τινα Τυδεΐδης ἄορι πλήξειε παραστὰς489
ὅντινα ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως ξίφει ἔπληττε παραγενόμενος,
Stă după el și îndată ce-omoară pe vr’unul Tidide,

τὸν δ' Ὀδυσεὺς μετόπισθε λαβὼν ποδὸς ἐξερύσασκε, 490
τοῦτον ὁ Ὀδυσσεὺς μετὰ ταῦτα λαβὼν ἀπὸ τοῦ ποδὸς ἐξεῖλκε,
Dânsul îl ia de picior și grabnic îl dă la o parte;

τὰ φρονέων κατὰ θυμὸν ὅπως καλλίτριχες ἵπποι491
ταῦτα διανοούμενος κατὰ ψυχήν, ὅπως οἱ περικαλλεῖς τρίχας ἔχοντες ἵπποι
Curăță locul de morți ca lesne să treacă pe acolo

ῥεῖα διέλθοιεν μηδὲ τρομεοίατο θυμῷ492
εὐκόλως διέλθοιεν, μηδὲ τρέμοιεν καὶ φοβοῖντο ἐν τῇ ψυχῇ,
Mândra pereche de cai, că puteau să se sperie caii,

νεκροῖς ἀμβαίνοντες· ἀήθεσσον γὰρ ἔτ' αὐτῶν.493
πορευόμενοι διὰ τῶν νεκρῶν, ἔτι γὰρ ἀήθεις ἦσαν αὐτῶν.
Nefiind încă deprinși să umble ușor peste leșuri.

ἀλλ' ὅτε δὴ βασιλῆα κιχήσατο Τυδέος υἱός,494
ἀλλ᾽ ὁπηνίκα δὴ τὸν βασιλέα κατέλαβεν ὁ υἱὸς τοῦ Τυδέως,
Cum după asta la craiul ajunge Tidid Diomede,

τὸν τρισκαιδέκατον μελιηδέα θυμὸν ἀπηύρα 495
τοῦτον, ψυχὴν τρισκαιδεκάτην ἡδίστην, ἀφείλετο,
Spada-i împlântă și lui și-i curmă viața cea dulce;

ἀσθμαίνοντα· κακὸν γὰρ ὄναρ κεφαλῆφιν ἐπέστη496
πνευστιῶντα· κακὸν γὰρ ἐνύπνιον ἐπέστη τῇ κεφαλῇ αὐτοῦ
Moare și el horcăind, căci noaptea la creștet îi stete

τὴν νύκτ' Οἰνεΐδαο πάϊς διὰ μῆτιν Ἀθήνης.497
κατὰ τὴν νύκτα ὁ υἱὸς τοῦ υἱοῦ τοῦ Οἰνέως, ἐκ βουλῆς τῆς Ἀθηνᾶς·
Visul cel rău, Diomede, trimis după sfatul Atenei.

τόφρα δ' ἄρ' ὃ τλήμων Ὀδυσεὺς λύε μώνυχας ἵππους,498
ἐν τούτῳ(οις) δὲ ὁ ὑπομονητικὸς Ὀδυσσεὺς ἔλυε τοὺς μονώνυχας ἵππους,
Caii-ntr-aceea-i desprinse Ulise și după ce-i leagă

σὺν δ' ἤειρεν ἱμᾶσι καὶ ἐξήλαυνεν ὁμίλου499
συνέζευξε δὲ αὐτοὺς τοῖς λώροις, καὶ ἐξῆγεν ἀπὸ τοῦ πλήθους,
Bine amândoi de curele, -i pornește din mijlocul oastei

τόξῳ ἐπιπλήσσων, ἐπεὶ οὐ μάστιγα φαεινὴν 500
ἐπιπλήττων καὶ μαστίζων τῷ τόξῳ· ἐπειδὴ τὴν λαμπρὰν μάστιγα
Cu-o plesnitură de arc, uitase doar el să ia biciul

ποικίλου ἐκ δίφροιο νοήσατο χερσὶν ἑλέσθαι·501
οὐκ ἐνόησε λαβεῖν ταῖς χερσὶν ἐκ τοῦ ποικίλως κατεσκευασμένου ὀχήματος,
Scânteietor care-a fost în meșteșugita teleagă;

ῥοίζησεν δ' ἄρα πιφαύσκων Διομήδεϊ δίῳ.502
ἄναρθρον δὲ καὶ βαρβαρικὴν ἐμιμήσατο φωνήν, σημαίνων τῷ ἐνδόξῳ Διομήδει·
Șuier-apoi și dă semn, vestind pe tovarăș, Ulise.



αὐτὰρ ὃ μερμήριζε μένων ὅ τι κύντατον ἕρδοι,503
οὗτος δὲ ἐμερίμνα καὶ ἐβουλεύετο μένων, τί ἂν χεῖρον ἐργάσαιτο,
El rămăsese gândind· oare ce-ar fi mai strașnic din parte-i,

ἢ ὅ γε δίφρον ἑλών, ὅθι ποικίλα τεύχε' ἔκειτο,504
ἢ τὸ ὄχημα οὗτος λαβῶν, ὅπου τὰ ποικίλως κατεσκευασμένα ὅπλα ἔκειντο,
Carul de rudă s-apuce cu toată podoaba-i de arme

ῥυμοῦ ἐξερύοι ἢ ἐκφέροι ὑψόσ' ἀείρας, 505
ἀπὸ τοῦ ἐκτεινομένου εἰς τὸν ζυγὸν ξύλου ἑλκύσειεν, ἢ εἰς ὕψος ἄρας καὶ βαστάσας ἐξενέγκαι,
Și peste morți să-l împingă sau chiar și pe spate să-l poarte?

ἦ ἔτι τῶν πλεόνων Θρῃκῶν ἀπὸ θυμὸν ἕλοιτο.506
ἢ ἔτι τῶν πλειόνων Θρᾳκῶν ἀφέλοιτο τὴν ψυχήν.
Ori o mulțime din armia tracilor să mai omoare?

εἷος ὃ ταῦθ' ὥρμαινε κατὰ φρένα, τόφρα δ' Ἀθήνη507
ἐν ὅσῳ δὲ ταῦτα οὗτος ἐφρόντιζε κατὰ τὸ λογιστικόν, ἐν τοσούτῳ ἡ Ἀθηνᾶ
Până ce el stă pe gânduri și cugetă asta, -i răsare

ἐγγύθεν ἱσταμένη προσέφη Διομήδεα δῖον·508
πλησίον στᾶσα, εἶπε πρὸς τὸν ἔνδοξον Διομήδην·
Palas Atena pe-aproape și povățuindu-l, îi zice·

νόστου δὴ μνῆσαι μεγαθύμου Τυδέος υἱὲ509
ὑποστροφῆς νυνὶ μνήσθητι, ὦ υἱὲ τοῦ μεγαλοψύχου Tuδέως,
„Nu sta, ci ia-o-napoi la corăbii, viteze Tidide;

νῆας ἔπι γλαφυράς, μὴ καὶ πεφοβημένος ἔλθῃς, 510
ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς· μήποτε δεδιὼς ἐπανέλθῃς,
Mi-e doar să nu mi te-ntorci cumva fugărit mai pe urmă,

μή πού τις καὶ Τρῶας ἐγείρῃσιν θεὸς ἄλλος.511
μήτις που καὶ τοὺς Τρῷας ἀναστήσῃ καὶ διερεθίσῃ θεὸς ἄλλος.
Dac-ar trezi pe Troieni vreun zeu care ține cu dânșii.”



ὣς φάθ', ὃ δὲ ξυνέηκε θεᾶς ὄπα φωνησάσης,512
οὕτως εἶπεν. ὁ δὲ συνῆκε καὶ ἐνόησε τὴν φωνὴν τῆς θεᾶς εἰπούσης·
Astfel îi zise, iar dânsul aminte ia sfatul zeiței;

καρπαλίμως δ' ἵππων ἐπεβήσετο· κόψε δ' Ὀδυσσεὺς513
ταχέως δὲ τῶν ἵππων ἐπέβη, ἔπληξε δὲ αὐτοὺς Ὀδυσσεὺς
Iute se aruncă pe cai și alături de dânsul Ulise,

τόξῳ· τοὶ δ' ἐπέτοντο θοὰς ἐπὶ νῆας Ἀχαιῶν.514
τῷ τόξῳ, οὗτοι δὲ τάχιστα ἔτρεχον ἐπὶ τὰς ταχείας ναῦς τῶν Ἑλλήνων.
Care îi mână cu arcul, de zboară sirepii spre vase.



οὐδ' ἀλαοσκοπιὴν εἶχ' ἀργυρότοξος Ἀπόλλων 515
οὐδέ γε ὁ λαμπρότοξος Ἀπόλλων τύφλωσιν ὀφθαλμῶν εἶχεν,
Febos arcașul atunci, care nu sta de veghe zadarnic,

ὡς ἴδ' Ἀθηναίην μετὰ Τυδέος υἱὸν ἕπουσαν·516
ἐπεὶ ἐθεάσατο τὴν Ἀθηνᾶν ἐλθοῦσαν πρὸς τὸν υἱὸν τοῦ Τυδέως.
Cum a văzut pe Atena la luptă-nsoțind pe Tidide,

τῇ κοτέων Τρώων κατεδύσετο πουλὺν ὅμιλον,517
ταύτῃ ὀργιζόμενος εἰσῆλθεν εἰς τὸν μέγαν στρατὸν τῶν Τρῴων,
Plin de mânie pe dânsa, răzbate prin oaste și scoală

ὦρσεν δὲ Θρῃκῶν βουληφόρον Ἱπποκόωντα518
διήγειρε δὲ Ἱπποκόωντα τὸν βουλευτὴν τῶν Θρᾳκῶν,
Pe Hipocoon, voinicul nepot al lui Resos, un sfetnic

Ῥήσου ἀνεψιὸν ἐσθλόν· ὃ δ' ἐξ ὕπνου ἀνορούσας519
τὸν γενναῖον ἐξάδελφον τοῦ Ῥήσου. οὗτος δὲ ἐκ τοῦ ὕπνου ἐγερθείς,
Și căpetenie a tracilor. Sare dar el și când vede

ὡς ἴδε χῶρον ἐρῆμον, ὅθ' ἕστασαν ὠκέες ἵπποι, 520
ἐπειδὴ ἐθεάσατο τὸν τόπον ἔρημον καὶ κενόν, ὅπου ἵσταντο οἱ ταχεῖς ἵπποι,
Golul în partea pe unde stăteau telegarii cei sprinteni

ἄνδράς τ' ἀσπαίροντας ἐν ἀργαλέῃσι φονῇσιν,521
καὶ τοὺς ἄνδρας σκαρίζοντας, καὶ ὑποκινουμένους ἐν τῷ χαλεπῷ καὶ ὀδυνηρῷ τόπῳ τοῦ φόνου,
Și-nfricoșatul omor și pe oameni în zbuciumul morții,

ᾤμωξέν τ' ἄρ' ἔπειτα φίλον τ' ὀνόμηνεν ἑταῖρον.522
θρηνῶν δὴ ἀνεβόησε μετὰ ταῦτα, καὶ τὸν προσφιλῆ συγγενῆ ἐκάλει·
Geme din suflet adânc și-și cheamă pe scumpul tovarăș.

Τρώων δὲ κλαγγή τε καὶ ἄσπετος ὦρτο κυδοιμὸς523
βοὴ δὲ καὶ μέγας θόρυβος ἠγέρθη, τῶν Τρῴων
Țipăt se-nalță și larmă cumplită, când noaptea Troienii

θυνόντων ἄμυδις· θηεῦντο δὲ μέρμερα ἔργα524
τρεχόντων ὁμοῦ, ἐθαύμαζον δὲ τὰ δεινὰ καὶ φροντίδος ἂξια ἔργα,
Valmeș dau fuga spre el și văd cu uimire măcelul

ὅσσ' ἄνδρες ῥέξαντες ἔβαν κοίλας ἐπὶ νῆας. 525
ὅσα πράξαντες ἄνδρες ᾤχοντο ἐπὶ τὰς βαθείας ναῦς.
Cel fioros făptuit de vitejii cei duși spre corăbii.



οἳ δ' ὅτε δή ῥ' ἵκανον ὅθι σκοπὸν Ἕκτορος ἔκταν,526
οὗτοι δὲ ὁπηνίκα δὴ παρεγένοντο, ὅπου τὸν κατάσκοπον τοῦ Ἕκτορος ἀπέκτειναν,
Cum ei sosiră amândoi pe unde iscoada lui Hector

ἔνθ' Ὀδυσεὺς μὲν ἔρυξε Διῒ φίλος ὠκέας ἵππους,527
ἐκεῖ ὁ Ὀδυσσεὺς μὲν ἐπέσχεν ὁ προσφιλὴς τῷ Διὶ τοὺς ταχεῖς ἵππους.
Fuse răpusă, Ulise oprește în loc telegarii,

Τυδεΐδης δὲ χαμᾶζε θορὼν ἔναρα βροτόεντα528
ὁ υἱὸς δὲ τοῦ Τυδέως εἰς γῆν καταπηδήσας τὰ ᾑμαγμένα σκύλα καὶ ὅπλα
Iar Diomede coboară, ia armele însângerate

ἐν χείρεσσ' Ὀδυσῆϊ τίθει, ἐπεβήσετο δ' ἵππων·529
ἐν ταῖς χερσὶν ἐτίθει τῷ Ὀδυσσεῖ, ἐπέβη δὲ τῶν ἵππων,
Și lui Ulise le-ntinde și iară se suie-n cotigă.

μάστιξεν δ' ἵππους, τὼ δ' οὐκ ἀέκοντε πετέσθην 530
ἔπληξε δὲ τοὺς ἵππους, οἱ δὲ ἑκόντες καὶ προθύμως.
Biciuie apoi telegarii, iar dânșii cu drag își iau zborul

νῆας ἔπι γλαφυράς· τῇ γὰρ φίλον ἔπλετο θυμῷ.531
ἔτρεχον ἐπὶ τὰς κοίλας ναῦς· ἐκεῖσε γὰρ ἰέναι προσφιλὲς ἦν τῇ τῶν ἐποχουμένων ψυχῇ.
Înspre corăbii, și-acolo se-ndeamnă mai iute s-ajungă.

Νέστωρ δὲ πρῶτος κτύπον ἄϊε φώνησέν τε·532
ὁ Νέστωρ δὲ πρῶτος τοῦ ψόφου τῶν ποδῶν ᾔσθετο, καὶ εἶπεν·
Tropotul cailor Nestor aude întâiul și zice·

ὦ φίλοι Ἀργείων ἡγήτορες ἠδὲ μέδοντες533
ὦ προσφιλεῖς ἡγεμόνες καὶ βασιλεῖς τῶν Ἑλλήνων,
„Voi căpetenii și sfetnici ai oastei din Argos, prieteni,

ψεύσομαι, ἦ ἔτυμον ἐρέω; κέλεται δέ με θυμός.534
ψεῦδος λέξω, ἢ ἀληθὲς ἐρῶ; προτρέπει δέ με ἡ ψυχή·
Oare mă-nșel ori e drept? Îmi dă inima ghes a vă spune;

ἵππων μ' ὠκυπόδων ἀμφὶ κτύπος οὔατα βάλλει. 535
ἵππων ταχυπόδων κτύπος με βάλλει περὶ τὰ ὦτα.
Tropot îmi sună-n auz, un tropot de repezi copite.

αἲ γὰρ δὴ Ὀδυσεύς τε καὶ ὃ κρατερὸς Διομήδης536
εἴθε γὰρ ὁ Ὀδυσσεὺς καὶ ὁ ἰσχυρὸς καὶ γενναῖος Διομήδης
Doamne, de-ar fi să se-ntoarne cumva Diomede și-Ulise

ὧδ' ἄφαρ ἐκ Τρώων ἐλασαίατο μώνυχας ἵππους·537
οὕτως εὐθέως ἤλασαν καὶ ἐξήγαγον ἐκ τῶν Τρῴων ἵππους μονώνυχας
De la Troieni și să mâne cumva telegari la corăbii!

ἀλλ' αἰνῶς δείδοικα κατὰ φρένα μή τι πάθωσιν538
ἀλλὰ χαλεπῶς δέδοικα κατὰ τὸ λογιστικόν, μὴ πάθωσί τι
Însă eu tare mă tem să nu dea de poznă vitejii,

Ἀργείων οἳ ἄριστοι ὑπὸ Τρώων ὀρυμαγδοῦ.539
οἱ κράτιστοι τῶν Ἑλλήνων ὑπὸ τοῦ ὄχλου τῶν Τρῴων.
Dacă vor fi-mpresurați de valu-nglotirii troiene.”



οὔ πω πᾶν εἴρητο ἔπος ὅτ' ἄρ' ἤλυθον αὐτοί. 540
οὔπω πᾶς ὁ λόγος ἐλέχθη, ὅτε δὴ αὐτοὶ παρεγένοντο,
Nu-și isprăvise vorbirea, când ei amândoi și sosiră

καί ῥ' οἳ μὲν κατέβησαν ἐπὶ χθόνα, τοὶ δὲ χαρέντες541
καὶ δὴ οὗτοι μὲν κατέβησαν ἐπὶ τὴν γῆν· οἱ δὲ χαίροντες
Și din teleagă se deteră jos. Îi primiră cu toții

δεξιῇ ἠσπάζοντο ἔπεσσί τε μειλιχίοισι·542
δεξιαῖς προσηγόρευον, καὶ λόγοις προσηνέσι καὶ φιλικοῖς.
Veseli Aheii, și mâna le strânseră și-i lăudară.

πρῶτος δ' ἐξερέεινε Γερήνιος ἱππότα Νέστωρ·543
πρῶτος δὲ ἠρώτησεν ὁ ἀπὸ τῆς Γερήνης ἱππικὸς Νέστωρ·
Cel mai întâi începu între ei să întrebe moș Nestor·

εἴπ' ἄγε μ' ὦ πολύαιν' Ὀδυσεῦ μέγα κῦδος Ἀχαιῶν544
ἄγε εἰπέ μοι, ὦ πολύμνητε Ὀδυσσεῦ, δόξα μεγάλη τῶν Ἑλλήνων,
„Mult lăudate Ulise, tu fala Danailor, spune

ὅππως τοῦσδ' ἵππους λάβετον καταδύντες ὅμιλον 545
πῶς ἐλάβετε τούτους τοὺς ἵππους· εἰσελθόντες εἰς τὸν στρατὸν
Cum ați pus mâna pe cai? Intrarăți în oastea dușmană

Τρώων, ἦ τίς σφωε πόρεν θεὸς ἀντιβολήσας.546
τῶν Τρῴων; ἢ θεός τις συναντήσας ὑμῖν παρέσχετο;
Ori vă-ntâlni vreun zeu și vouă prielnic vi-i dete?

αἰνῶς ἀκτίνεσσιν ἐοικότες ἠελίοιο.547
λίαν ἐοίκασι ταῖς τοῦ ἡλίου ἀκτῖσι.
Tare s-aseamănă ei cu soarele, atâta-s de mândri.

αἰεὶ μὲν Τρώεσσ' ἐπιμίσγομαι, οὐδέ τί φημι548
ἀεὶ μὲν τοῖς Τρῳσὶν ἐπιμίγνυμαι, καὶ ἀντεμβάλλω, οὐδέ τι οἶμαι
Știi că iau parte și eu la război și mă bat cu Troienii,

μιμνάζειν παρὰ νηυσὶ γέρων περ ἐὼν πολεμιστής·549
μένειν παρὰ ταῖς ναυσί, καίπερ ὢν γέρον μαχητής·
Nu huzuresc pe aci, măcar că-s albit la războaie;

ἀλλ' οὔ πω τοίους ἵππους ἴδον οὐδὲ νόησα. 550
ἀλλ᾽ οὔπω τοιούτους ἵππους ἐθεασάμην, οὐδὲ ἤκουσα.
Totuși eu n-am mai văzut șoimuleni mai frumoși ca aceștia.

ἀλλά τιν' ὔμμ' ὀΐω δόμεναι θεὸν ἀντιάσαντα·551
ἀλλά τινα θεὸν οἴομαι συναντήσαντα ἐπιδοῦναι ὑμῖν·
De-asta socot că vi-i dete vr’un zeu întâlnindu-vă-n cale,

ἀμφοτέρω γὰρ σφῶϊ φιλεῖ νεφεληγερέτα Ζεὺς552
ἀμφοτέρους γὰρ ὑμᾶς φιλεῖ ὁ τὰς νεφέλας ἀθροίζων Ζεύς,
Căci pe-amândoi vă iubește la fel furtunatecul Zeus,

κούρη τ' αἰγιόχοιο Διὸς γλαυκῶπις Ἀθήνη.553
καὶ ἡ θυγάτηρ τοῦ τὴν αἰγίδα φοροῦντος Διὸς ἡ εὐόφθαλμος Ἀθηνᾶ.
Și–ager’ Atena, născuta din Zeus, de scut purtătorul.”



τὸν δ' ἀπαμειβόμενος προσέφη πολύμητις Ὀδυσσεύς·554
πρὸς τοῦτον δὲ ἀποκρινόμενος εἶπεν ὁ πολύβουλος Ὀδυσσεύς·
Dar îl întâmpin’ atunci din grai Odiseu iscusitul·

ὦ Νέστορ Νηληϊάδη μέγα κῦδος Ἀχαιῶν 555
ὦ Νέστορ υἱὲ τοῦ Νηλέως, δόξα μεγάλη τῶν Ἑλλήνων,
„Viță mărită din Zeus, a neamului mare mândrie,

ῥεῖα θεός γ' ἐθέλων καὶ ἀμείνονας ἠέ περ οἵδε556
εὐκόλως θεός γε βουλόμενος καὶ κρείσσονας, ἢ οὗτοί εἰσιν,
Numai să vrea Cel-de-sus, că lesne ar putea să ne deie

ἵππους δωρήσαιτ', ἐπεὶ ἢ πολὺ φέρτεροί εἰσιν.557
ἵππους χαρίσαιτο· ἐπειδὴ πολλῷ κρείττονές εἰσιν.
Cai mai de soi decât ei, mai sunt doar și alții mai chipeși.

ἵπποι δ' οἵδε γεραιὲ νεήλυδες οὓς ἐρεείνεις558
οἱ ἵπποι δὲ οὗτοι, ὦ γέρον, οὓς ἐρωτᾷς, Θρᾴκιοί εἰσι νεωστὶ ἐλθόντες,
Caii aceștia, de care mă-ntrebi, -i aduseseră tracii

Θρηΐκιοι· τὸν δέ σφιν ἄνακτ' ἀγαθὸς Διομήδης559
τὸν βασιλέα δ᾽ αὐτῶν ὁ γενναῖος Διομήδης
Proaspeți de tot. Diomede ucise pe craiul lor Resos

ἔκτανε, πὰρ δ' ἑτάρους δυοκαίδεκα πάντας ἀρίστους. 560
ἀπέκτεινε, παρ' αὐτῷ δὲ καὶ δώδεκα φίλους πάντας ἀρίστους,
Și pe vreo doispre’ce inși, tot oameni de-ai lui mai de seamă

τὸν τρισκαιδέκατον σκοπὸν εἵλομεν ἐγγύθι νηῶν,561
τρισκαιδέκατον δὲ τὸν κατάσκοπον ἀπεκτείναμεν ἐγγὺς τῶν νεῶν,
Dar mai întâi omorâsem pe lângă corăbii pe unul

τόν ῥα διοπτῆρα στρατοῦ ἔμμεναι ἡμετέροιο562
ὃν δὴ κατάσκοπον εἶναι τοῦ ἡμετέρου στρατοῦ ἔπεμψεν
Care-nainte fusese trimis ca iscoadă de Hector

Ἕκτωρ τε προέηκε καὶ ἄλλοι Τρῶες ἀγαυοί.563
ὁ Ἕκτωρ, καὶ οἱ ἄλλοι περιφανεῖς καὶ λαμπροὶ Τρῷες.
Și de fruntașii Troieni pe aici ca să vadă ce facem.”



ὣς εἰπὼν τάφροιο διήλασε μώνυχας ἵππους564
οὕτως εἰπὼν διὰ τῆς τάφρου ἤλασε τοὺς μονώνυχας ἵππους,
Zise, și-apoi peste șanț da cailor drumul Ulise,

καγχαλόων· ἅμα δ' ἄλλοι ἴσαν χαίροντες Ἀχαιοί. 565
χαίρων τε καὶ γελῶν· ὁμοῦ δὲ καὶ οἱ ἄλλοι Ἕλληνες σὺν χαρᾷ ἐπορεύοντο·
Mândru și vesel; ceilalți bucuroși îi luară din urmă

οἳ δ' ὅτε Τυδεΐδεω κλισίην εὔτυκτον ἵκοντο,566
ἡνίκα δὲ οὗτοι ἀφίκοντο εἰς τὴν σκηνὴν τὴν καλῶς κατεσκευασμένην τοῦ υἱοῦ τοῦ Τυδέως,
Sărbătorindu-i. Iar când cu alaiul sosiră la cortul

ἵππους μὲν κατέδησαν ἐϋτμήτοισιν ἱμᾶσι567
τοὺς μὲν ἵππους ἔδησαν λώροις τμηθεῖσι καλῶς,
Lui Diomede, ei, caii, cu meșteșugite curele

φάτνῃ ἐφ' ἱππείῃ, ὅθι περ Διομήδεος ἵπποι568
ἐπὶ τῇ ἱππικῇ φάτνῃ, ὅπου οἱ ἵπποι τοῦ Διομήδους οἱ ταχύποδες
Prinseră acolo la iesle, pe unde stăteau telegarii

ἕστασαν ὠκύποδες μελιηδέα πυρὸν ἔδοντες·569
ἵσταντο, ἡδὺν σῖτον ἐσθίοντες.
Lui Diomede hrănindu-se bine cu grâul cel dulce.

νηῒ δ' ἐνὶ πρυμνῇ ἔναρα βροτόεντα Δόλωνος 570
ἐν τῇ πρύμνῃ δὲ τῆς νεὼς τὰ ᾑμαγμένα ὅπλα τοῦ Δόλωνος
Iar armătura lui Dolon, Ulise o puse în dosul

θῆκ' Ὀδυσεύς, ὄφρ' ἱρὸν ἑτοιμασσαίατ' Ἀθήνῃ.571
ἔθηκεν ὁ Ὀδυσσεύς, ἕως ἂν ἑτοιμάσαιντο, καὶ ἀναθεῖεν ἱερεῖα τῇ Ἀθηνᾷ.
Unei corăbii de-a lui, ca apoi să o-nchine zeiței;

αὐτοὶ δ' ἱδρῶ πολλὸν ἀπενίζοντο θαλάσσῃ572
αὐτοὶ δὲ εἰς θάλασσαν ἀποβάντες ἀπένιπτον τὸν πολὺν ἱδρῶτα
Ei după asta în apele mării intrară să-și spele

ἐσβάντες κνήμας τε ἰδὲ λόφον ἀμφί τε μηρούς.573
τὸν ἀμφὶ τὰς κνήμας, καὶ τὸν τράχηλον, καὶ τοὺς μηρούς.
Coapsele, pulpele, ceafa de multă sudoare. Și-n urmă,

αὐτὰρ ἐπεί σφιν κῦμα θαλάσσης ἱδρῶ πολλὸν574
ἐπεὶ δὲ αὐτοῖς τὸ κῦμα τῆς θαλάσσης τὸν πολὺν ἱδρῶτα
După ce valul albastru spălă de pe ei nădușeala

νίψεν ἀπὸ χρωτὸς καὶ ἀνέψυχθεν φίλον ἦτορ, 575
ἀπένιψεν ἀπὸ τοῦ σώματος, καὶ ἀνεκτήσατο τὴν ἀγαπητὴν ψυχήν·
Și-i răcori pe deplin, se duseră să-și îmbăieze

ἔς ῥ' ἀσαμίνθους βάντες ἐϋξέστας λούσαντο.576
εἰς τὰ λουτρὰ δὴ τὰ καλῶς ἐξεσμένα καὶ κατεσκευασμένα εἰσελθόντες ἐλούσαντο·
Trupul; în netede căzi se puseră și se scăldară.

τὼ δὲ λοεσσαμένω καὶ ἀλειψαμένω λίπ' ἐλαίῳ577
οὗτοι δὲ λουσάμενοι καὶ ἀλειψάμενοι ἐλαίῳ λιπαρῷ,
Când au fost gata, cu trupul curat și frecat cu uleiuri

δείπνῳ ἐφιζανέτην, ἀπὸ δὲ κρητῆρος Ἀθήνῃ578
εἰς δεῖπνον ἐκάθισαν· ἀπὸ κρατῆρος δὲ
Ei s-așezară la masă, și din cana cea plină turnându-și

πλείου ἀφυσσόμενοι λεῖβον μελιηδέα οἶνον.579
πλήρους καὶ γέμοντος ἀπαντλήσαντες καὶ ἐκχέαντες, ἔσπενδον τῇ Ἀθηνᾷ ἥδιστον οἶνον.
Vinul ca mierea de dulce, -nchinau din pahare zeiței.