Vasile Stancu

GREACA HOMERICĂ / Gramatică / Morfologie / Referințe

GH193. Teme în oclusivă dentală


ἄναξ, ἄνακτος, ὁ νύξ, νυκτός, ἡ παῖς, παιδός, ὁ, ἡ γέρων, γέροντος, ὁ
(ϝανακτ-) (νυκτ-) (παιδ-) (γεροντ-)
rege, domn noapte copil bătrân
Singular
N ἄναξ νύξ παῖς γέρων
G ἄνακτος νυκτός παιδός γέροντος
D ἄνακτι νυκτί παιδί γέροντι
A ἄνακτα νύκτα παῖδα γέροντα
V ἄναξ [ἄνα] νύξ παῖ γέρον
Dual
N, A, V ἄνακτε νύκτε παῖδε γέροντε
G, D ἀνάκτοιιν νύκτοιιν παίδοιιν γερόντοιιν
Plural
N, V ἄνακτες νύκτες παῖδες γέροντες
G ἀνάκτων νυκτῶν παίδων γερόντων
D ἀνάκτεσσι [εσι] ἄναξι νύκτεσσι [εσι] νυξί παίδεσσι [εσι] παισί γερόντεσσι [εσι] γέρουσι
A ἄνακτας νύκτας παῖδας γέροντας

GH194. Se va observa accentul neregulat al lui παίδων (GH142), genitivul plural al lui παῖς. Acest cuvânt este oarecum neregulat, ceea ce se datorește faptului că inițial a fost bisilabic (πάϝις). El are următoarele variante de accent: nom. sing. πάις, παῖς; voc. sing. πάι, παῖ.

...

GH197. Multe din cuvintele care se termină în -ηρ la nominativ singular au trei grade de apofonie (GH093-095) în temă: -ηρ, -ερ, -ρ. Vocativul singular are de regulă accent recesiv GH048).


πατήρ, τέρος, τρός, ὁ μήτηρ, τέρος, τρός, ἡ
(πατερ-, -ηρ, -ρ) ατηρ-, -ερ, -ρ)
tată mamă
Singular
N πατήρ μήτηρ
G πατέρος, τρός μητέρος, τρός
D πατέρι, τρί μητέρι, τρί
A πατέρα μητέρα
V πάτερ μῆτερ
Dual
N, A, V πατέρε μητέρε
G, D πατέροιιν μητέροιιν
Plural
N, V πατέρες μητέρες
G πατέρων, τρῶν μητέρων
D πατράσι μητράσι
A πατέρας μητέρας
θυγάτηρ, τέρος, τρός, ἡ ἀνήρ, έρος, δρός, ὁ
(θυγατηρ-, -ερ, -ρ) (ἀνηρ, -ερ, -ρ)
fiică bărbat
Singular
N θυγάτηρ ἀνήρ
G θυγατέρος, τρός ἀνέρος, ἀνδρός
D θυγατέρι, τρί ἀνέρι, ἀνδρί
A θυγατέρα, θύγατρα ἀνέρα, ἄνδρα
V θύγατερ ἆνερ
Dual
N, A, V θυγατέρε ἀνέρε, ἄνδρε
G, D θυγατέροιιν ἀνέροιιν, ἄνδροιιν
Plural
N, V θυγατέρες, θύγατρες ἀνέρες, ἄνδρες
G θυγατέρων, θυγατρῶν ἀνέρων, ἀνδρῶν
D θυγατράσι, τέρεσσι ἀνδράσι, ἄνδρεσσι
A θυγατέρας, θύγατρας ἀνέρας, ἄνδρας

GH198. Se va observa că apare un δ în formele lui ἀνήρ între ν și ρ, oriunde acestea două sunt alăturate (GH112).

GH199. La formele de genitiv și dativ singular ale substantivelor ἀνήρ, μήτηρ și θυγάτηρ, formele mai scurte au accentul analog cu πατήρ, πατρός, πατρί, care inițial a fost monosilabic (πατρ) (GH097) și urmează regulile obișnuite pentru accentuarea substantivelor monosilabice (GH142).

GH200. ρά din dativul plural și toate aceste forme în general sunt explicate la GH097-098.